PAGLALAHAD AT ANALISIS NG - maraming napatay

MAHAHALAGANG IMPORMASYON UKOL

SA DOKUMENTO.
1. Lipunan (Barnagay,Dato, 3 Castes)
2. Pagmamay-ari
3. Paniniwala at gawi ukol sa kasal at
pagaampon
4. Pananampalata kabilang ang
Relihiyon * 12 Priests of the Devil
5. Mga Pamahiin
6. Paniniwala ukol sa paglilibing
Lipunan
 Barangay – isang pagpupulong na
pinangungunahan g isang pinuno.
- tinawag na “barangay” dahil
ibinibilang nila ang kanilang
sarili sa mga “Malay” na
pinaniniwalang nakaraitng sa
kapuluan sa pamamagitan ng
sasakyang pandagat na
tinatawag na “balangay”.
 Binubuo ng higi kumulang 30-100
kabahayan
 Ang mga barangays ay nagtataglay
din ng mabuting pakikipag-ugnayan
sa isa’t-isa; ang bawat barangay ay
pantay pantay
Datu
 Ang pinuno ng pamayanan,
nagsisilbing lider sa panahon ng
digmaan; sinusunod at ginagalang.
 Sinumang makagawa ng kasalanan
sa kanya ay papatawan ng parusa.
- mapatang
Umalohokan – nakakatanda firm sa
desisyon.
Antas ng Lipunan
1. Maharlica/Maharlika –
ipinanganak na Malaya
2. Aliping namamahay – nagsisilbi
sa panginoon, ngunit may
sariling ari-arian
3. Aliping sa Guiguilir – nagsisilbi at
maaring ipagbili
Pagmamay-ari
 Ang bawat kasapi ng barangay ay
may bahagi sa lupa, higit sa may
bahaging may irigasyon.
 Walang sinumang maaring magsaka
a di kabilang sa barangay maliban
kung ito ay minana o binili.
 Ang pangisdaan ng datu ay may
takdang hangganan.
 Kung hindi napapabilang sa
barangay, kinakailangang magbayad
upang makapangisda.
Bisayas (Alipin)
1. Tumabatan - nagtatrabaho kapag
inuutusan ng panginoon
2. Tumarampuk – twice a week
3. Ayuey – thrice a week
Parusa
- tumpok na langgam
- nagnakaw (putulan ng kamay)
- 2 ang suspect, ilulublob ang kamay sa
kumukulong tubig, sino ang maunang
alisang ang kamay siya ang may sala.
T (A) + I (A) = 1,3,5,7,… = AMA
= 2,4,6,8,.. = INA
AMA (T) + Ina (A) = isang anak
->1/2 alipin
Paniniwala ukol sa Kasal at Pag ampon
 Sa pagkakataong naghihiwalay ang
mag-asawa, kung ang babae ang
umiwan sa kanyang asawa upang
magpakasal sa iba,ang lahat ng
kaniyang pagmamay-ari ay mapunta sa
kanang unang asawa. Subalit kung
iniwan niya ito na walang layuning
magasawang muli , ang kanyang dowry
ay mananatili sa kanya.
 Dowry -binibigay sa palmilya ng babae
sa oras ng kanilang kasal
 Sa usapain ng pag-aampon, ang bata ay
makatatanggap ng doble sa halaga ng
pagkakabili sa kaniya.
Pananampalataya kabilang ang Relihiyon
 Ayon kay Plasencia, walang templo o
sagradong lugar ang mga Pilipino sa
kanilang pagsamba;
 Ang salitang simbahan ay
nangangahulugang lugar ng
pananampalataya. Ito ay makikita sa
pamamagitan ng mga itinayong
malaking tahanan ng datu, kung saan
ang mga tao ay nagdiriwang (a.k.a.
pandot).
 Sa nasabing pagdiriwang, na ang
karaniwang tumatgal ng apat na araw,
mayroon silang malalaki at maliliit na
tambol na kanilang tinutuogtog.
Nagaanitos – pagsamba sa mga anito
Sibi – pansamantalang tirahan sa mga
nagtitipon, na matatagpuan sa magkabilang
panig ng bahay ng datu
Bathala – ang pinakamataas sa kanilang mga
pinaniniwalaan
 Kabilang sa kanilang sinasamba: araw,
buwan, at mga bituin. Sa ilang
pagkakataon, pati narin ang mga
pumanaw na may taglay na kakaibang
kakayahan sa pakikipaglaban.
araw (pag-aani) – pangkalahatang iginagalang
dahil sa taglay na kagandahan;
buwan (pangingisda) – sila’y nagdiriwang, lalo
na kung may baong buwan
butuin – hindi nila pinangangalanan ang mga
bituin maliban sa isa na tinatawag na Tala.
Balatic (constellation) – malaking kumpol ng
mga bituin.
Mapalan – pagbabago ng panahon
Lic-ha – mga imahen na may ibat ibang hugis;
Dian masalanta – patron ng mangingibig at
salinglahi
Lacapati and idinale – patron ng mga sakahan at
paghahayupan
Buaya – iniiwasang magalit ng mga Tagalog
dahil sa kanilnag takot na sila ay gantihan at
masaktan. Inaalay nila ang bahagi ng kung ano
ang meron silang dala dala sa kanilang Bangka.
Labindalawang Pari ng Kasamaan’ ayon
1. Catalonan – pinangungunahan ang pag-aalay
para sa piging at ang pagkain na kakainin
ay inialay sa mga demonyo.
2. Manggagauay – silay nagbababalat kayong
nagpapagaling ng may sakit upang
makapanlinlang. (Nagbibigay ng sakit)
3. Manyisalat – silay gumagamit ng
kapangyarihan upang maghiwalay ang
magasawa.
4. Mancocolam – may taglay na kapangyarihang
apoy
5. Hocloban – higit na makapangyarihan kaysa
sa manggagauay, may kakayahang pumatay
nang hindi gumagamit ng anumang gamot .
Silay nakakapagpagaling din ng may sakit.
6. Silangan – may kakayahang dukutin at kainin
ang atay ng sinumang kaputi.
7. Magtatangal – lumalabas sa gabi ng walang
ulo at ibinabalik ito bago sumikat ang araw.
8. Osuang – iniulat ng mga katutubo na nakakita
sila ng “osuang “ na nakakalipad at pumapatay
ng tao at kinakain ang laman nito.
9. Mangagayoma – may taglay na
kapangyarihan upang akitin ang kanilang
kabiyak at ito ay linlangin. (Nangaakit ng mga
manliligaw, mangingibig)
10. Sonat – tumutulong sa pagpatay sa tao. May
taglay din silang kapangyarihan upang malaman
kung ang kaluluwa ay masasagip o hindi.
11. Pangatahojan – manghuhula
12. Bayoguin – lalaking nag-aanyong babae.
 Ayon kay Placencia ang mga ito ay may
gawang kasamaan, halimbawa
manggagauay at mangagayoma.
Itinuturing na nya ang mga ito na
mangkukulam na gumagawa ng
panlilinlang na pangagamot.
Pamahiin
 Ang bawat pangyayari sa kanilang
buhay ay binibigyang kahulugan.
 Mga halimbawa:
- kapag may bumahin, tinitignan
nilang ito ay isang masamang
palatandaan.
 Ang ibong Tigmamanuguin ay may
dalawang uri ng kanta; isang mabuti
at masama.
Paniniwala ukol sa paglilibing
 Sa paglilibing, ang labi ng
namamatay ay inilalagay malapit sa
kanilang tahanan, at pinaglalamayan
ng apat na araw.
 Inilalagay sa isang bangka na
nagsisilbing kabaong ng pumanaw;
ito ay binabantayan ng isang alipin.
 Ang pagluluksa ng mga kaanak ay
sinusundan ng isang pagdiriwang na
may kainan at inuman.
Kontribusyon at kahalagahan ng akda
sa pag-unawa ng naratibo ng
kasaysayan ng pilipinas.
 Ito ay isang mabuting batayan sa
pag-aaral ng kasaysayan ng Pilipinas,
bagamat nagtataglay ito ng maka-
Kanluraning pananaw.
 Ang mga tradisyong ito na inilahad
ni Plasencia, na kung hindi binago,
ay may makatutulong sa pagbubuo
ng isang tanging pagkakakilanlan.
  Ang sinaunang pamayanan ng ating
mga ninuno ay nagtataglay ng
matiwasay na bahagdang lipunan.
 Ito ay nagpapatunay na may
maunlad nang sibilisasyon an gating
mga ninuno bago pa man dumating
ang mga mananakop.
Mahalagang Tala ukol sa May-akda
1. Kapanganakan at Pamilyang Pinagmulan
– Ipinanganak sa isang marangal na pamilya
sa Portocarreros Plasencia sa rehiyon ng
Extremadura, Spain noong 1520.
 Lumaki siya sa panahon na kung
saan ang Sining at Literatura ay
namamayagpag sa lahat ng sulok ng
Espanya.
2. Pagadating sa Pilipinas
 Si Padre Juan de Plasencia ay
dumating sa Pilipinas kasama ng
mga unang grupo ng mga
Misyoneryong Franciscano.
 Ang barkong sinasakyan nila ay
dumaong sa pantalan ng Cavite
noong Hulyo 2, 1578 -> (dumating si
Plasencia sa Pilipinas).
3. Mga Tungkuling Ginampanan sa Pilipinas
 Pagkatapos ng dalawang buwan,
siya ay sumapi sa pinagsamang
4. Mga naiambag sa kanilang misyon
lakas ng isa pang Misyoneryo na si
Diego de Oropesa.
 Ang dalawa ay parehong nangaral
ng Katolisismo sa Laguna de Bay
hangang Tayabas (ngayon at
tinawag na Quezon Province).
 Ang walang kapagurang paggawa
bilang misyoneryo ang nagtulak sa
kanya na magtatag ng organisasyon
sa ibang bayan, hindi lamang sa
Laguna at Tayabas.
 Sa mga sumusunod na taon sila ay
kinilala sa pagtatag ng iba pang
bayan sa probinsya ng Bulacan at
Rizal tulad ng:
 Tayabas, Caliraya, Lucban, Majayjay,
Nagcarian, Lillio, Pila, Santa Cruz,
Lumban, Pangil, Siniloan, Morong,
Antipolo, Taytay, and Meycauayan.
 Namatay sa Liliw, Laguna
 Ang kanyang buhay ay kinakitaan ng
kasigasigan at taos-pusong
pagtatalaga sa mga espiritwal na
gawain.
 Siya ay kinilala din bilang
tagapagtanggol ng mga katutubo,
mga maysakit, mga pinabayaan ng
lipunan at lumaban para sa kanilang
karapatan sa maraming
pagkakataon.
 Binigyang pansin din niya ang
pagtatag ng mga pangunahing
paaralan bilang sentro ng
karunungan.
 Ito ay binigyang pahintulot ng
unang Obispo ng Maynila na si
Domingo de Salazar.
 Sumulat ng gramatika at
diksyunaryo ukol sa mga katutubo.
 Pagsalin ng Doktrina Cristiana
(bibliya) sa wikang Tagalog at
Bicolano.
5. Literaturang Likha
 Siya ay nagsulat ng mga aklat na ang
pangunahing layunin ay
maipalaganap ang pag-unawa ng
wikang Kastila at ng wikang
katutubo sa mga misyoneryo upang
higit na mapadali ang paglaganap ng
Kristiyanismo. Halimbawa ay ang
mga sumusunod.
 “Arte de la lengua tagala”
 “Deciaracion de toda la Doctrina
Cristiana”
 “Vocabulario”
6. Mga Akda
 Siya ang may akda ng kauna-
unahang aklat na nailimbag sa
Pilipinas, ang Doctrina Cristiana:
 Ito ay nailimbag sa mga wika:
Espanyol, Tagalog, Latin, Baybayin
ng mga katutubo, at Tsino.
 Relacion de las Costumbres de Los
Tagalos(1589)
– akdang nakatulong upang
maunawaan at mapanatili ang
paniniwala at kinagawian ng mga
katutubo.
– Nagbigay-daan sa paglikha ng
kauna-unahang batas sibil (Civil Code)
na ginamit ng pamumunuang local sa
pangangasiwa ng mga batas sa mga
katutubo.
 Ang sulatin nya na may pamagat na
La Santina ay isang aklat na
naglalaman ng panalangin at
pagninilay.
7. Kamatayan
 Si juan de Plasencia ay namatay
noong 1590 sa Liliw, Laguna
IMPORMASYON AT KASAYSAYAN NG
DOKUMENTO
Manila noong 1578
 57 taon pagkatapos ng paglalayag ni
Magellan.
 35 na taon pagkatapos pangalanan
ni Rudy Lopez de Villalobos na Las
Islas Filipinas (isinunod kay Philip ng
Espanya) ang mga pulo ng Samar at
Leyte.
 7 taon pagkatapos sakupin ng
Espanya ang Maynila at Tondo.
PAGDATING NG MGA KASTILA
 Ang mga nang misyoneryong
sumubok gawing Kristiyano ang mga
katutubo ay ang mga Agustino.
 Ang mga sumusunod na
kongregasyon ang nagsasagawa ng
misyon sa Pilipinas – Agustino,
Pransiskano, Dominiko, Heswita at
mga Rekoletos.
 Nakatulong ng malaki ang mga
pagdating ng mga Pransiskano;
kabilang na dito si Placensia noong
1578.
 Sa utos ni Governor Santiago De
Vera isinulat ni Placensia nag
Costumbres upang magamit ng mga
alcaldes mayores.
  Ang orihinal na gawa ay
matatagpuan sa Archivo Genear de
Indias sa Sevill, Spain.
 Sikat ang pransiskano sa
pagtatanggol sa karapatin at
tradisyon ng mga Pilipino
 Obispo Domingo Salazar -
nagpatawag ng konseho at
sinuportahan ito ni Placensia.

Kahalagahan ng Dokumento

 Ito ay nagbibigay daan sa

pagkakabuo ng mga unang batas
sibil o “First Civil Code”.
 Ilan sa mga katagang nalalaman at
ginagamit sa kasalukuyan ay hinango
sa akda ni Placensia (halimbawa:
barangay, mangkukulam tikbalang)
 Ang mga tradisyon at paniniwala na
naisalaysay ni Placensia ay
nagpapatunay lamang na ang mga
kulturang Pilipino ay naisalin ng
bawat henerasyon hanggang sa
kasalukuyan.