Professional Documents
Culture Documents
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
Sinasabing sa likod ng bawat dakilang lalaki ay naroroon ang anino ng isang babae
marahil ng kanyang ina, o kanyang kapatid, asawa kaya, o kasintahan. Kay Apolinario Mabini,
“Inang mahal, nang ako ay bata pa, sinabi ko sa iyong ako ay mag-aaral upang ika’y
bigyang kasiyahan sapagkat ang iyong gintong pangarap ay makita mo ang iyong anak na
maging isang pari. Ang maging alagad ng Diyos, sa ganang iyo, ang pinakadakilang karangalan
“Namalas ko ang iyong kahirapan upang maitaguyod ang / aking pag-aaral; ika’y lubos
na naghirap, hindi mo inalintana ang init ng araw o ang patak ng ulan, hanggang sa ikaw ay
“Hindi itinulot ng mga pangyayari na ako’y maging pari, gayunman ay naniniwala akong
ang tunay na alagad ng Diyos ay hindi lamang ang nagsusuot ng mahahabang damit, kundi ang
“Sa paghahangad kong mailagay sa ibabaw ng iyong libingan ang isang koronang niyari
ng aking kamay, inihahandog ko sa iyo itong munting / aklat ng alaala; ito’y hamak at hindi
karapat-dapat sa iyo subalit hanggang sa panahong ito ay ito pa lamang ang pinakamabuting
233 na salita
MGA KATANUNGAN
SULAT NI MABINI SA KANYANG MAHAL NA INA
9. “Sa paghahangad kong mailagay sa ibabaw ng iyong libingan ang isang koronang niyari ng aking kamay.”Ano ang ipinakakahulugan ng
salitang may salungguhit?
a. alay
b. pagkilala
c. regalo
d. suhol
10. “Hindi pa bihasang mga kamay ng iyong anak.” Ano ang kasingkahulugan ng salitang may salungguhit ?
a. mabait
b. matalino
c. mahusay
d. Wala sa nabanggit
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
BAITANG 7
May isa akong magandang halaman sa loob ng aking maliliit na hardin. May
hardin din si Rosy, ang aking kapitbahay, ngunit higit na maganda ang kanyang
halaman pagkat nabubusog sa alaga. Malalago ang puno at malalaki ang pasong
Mataas na ang tanim kong kamoteng–kahoy ngunit, higit na mataas ang kamoteng-
kahoy sa tabi ng kanilang bakod, at lalong nagtitingkaran ang kulay ng mga bulaklak ng
gumamela sa tabi niyon. Gayon pa ma’y piling-pili ang aking mga halaman, kaya’t
99 na salita
MGA KATANUNGAN
5. “Lalong nagtitingkaran ang kulay ng mga bulaklak.” Ano ang kasingkahulugan ng salitang may salungguhit?
a. tumatayo
b. lumulutang
c. kapansin-pansin
d. gumagalaw
BAITANG 8
Noong unang panahon, katulad ng ibang prutas, nasa loob din raw ng bunga ang
buto ng kasoy. Subalit ayon sa sabi-sabi mainipin daw ang buto nito.
“Ang lungkot naman dito, nakakainip. Gusto kong lumabas. Gusto kong makita
“Maganda nga sa labas nguni’t ito’y mapanganib. Kaya mo bang harapin ang init
at lamig sa labas? Mababasa ka pag bumuhos ang ulan. Mahihirapan / kang makakita
Inang Diwata.
“Opo. Kakayanin ko po, basta’t makita ko lamang ang nasa labas,” paninindigan
ng makulit na buto.
“O siya, maaari kong pagbigyan ang iyong hiling; subalit hindi ko na maaari pang
bawiin ang aking mahika. Hindi ka na maaari pang bumalik sa loob,” kundisyon ng
diwata.
pangako ng buto.
kapaligiran. Galak na galak ang buto sa kanyang / nakita. “Hindi ko akalaing ganito
pala kaganda ang mundo. Salamat Inang Diwata, pinasaya mo ako nang lubos,”
ng diwata at naglaho.
bunga. Nang unti-unting dumilim ang paligid, nakaramdam ng pangamba ang munting
buto. Nangitim ang ulap, nagbabadya ng mabigat na pag-ulan. Nagpalitan ng galit ang
kulog at kidlat.
“Inay kupo! Bakit naging ganito? Nakakatakot pala dito. Gusto ko nang bumalik
sa loob. Brrr. Nanlalamig ako,” nanginginig na saklolo ng buto. Naisip niyang / tawagin
ang Inang Diwata upang humingi ng saklolo. Subalit naalala niya ang pangako niya sa
“Tama nga ang Inang Diwata. Sana’y hindi na ako nagmatigas na masunod ang
348 na salita
MGA KATANUNGAN
4. Ano ang ipinangako ng buto ng kasoy sa Inang Diwata kapalit ng kanyang nais na makalabas sa
bunga?
a. Magpapakabait siya
b. Hindi niya hihilinging makabalik sa loob ng buto
c. Hindi siya mag- iingay
d. Magpapakasaya- saya
5. “Maganda nga sa labas, ngunit ito’y mapanganib”. Ano ang nais ipahiwatig ng pahayag na ito?
a. Pagbibigay-babala
b. Pagbibigay-suporta
c. Pagbibigay-pag- asa
d. Pagbibigay-paumanhin
6. “Ang diwata ay biglang naglaho.” Ang kasalungat ng salitang may salungguhit ay ______.
a. nagpakita
b. nawala
c. nahiga
d. natumba
7. “Galak na galak ang buto sa kanyang nakita.” Ano ang ipinakakahulugan ng salitang may
salungguhit?
a. Lubhang nasiyahan
b. Lubhang natakot
c. Lubhang nalungkot
d. lahat ng nabanggit
8. Ano ang naramdam ng buto ng kasoy ng una niyang makita ang kapaligiran?
e. masaya
f. natakot
g. malungkot
h. lahat ng nabanggit
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
BAITANG 8
BUDHI
Hindi ako makatulog ng gabing iyon. Ang dahila’y sinurot ako ng aking budhi.
kasalanan kong nagawa. At ang pangyayaring ito ang nagbunsod sa akin upang
“Buhay ka pa?”, ang tanong ni Ama matapos niya akong makilala. ”Buhay na
buhay, tatang upang magbalik sa inyo at / tuloy humingi ng tawad sa kasalanan kong
Nagpaalam ako kay Tatang. Matagal kong pinagmasdan ang malaking krus na
nakasandig sa gilid ng barung-barung. Isang balak ang naisip ko. Tiyak na gagaan ang
161 na salita
MGA KATANUNGAN
BUDHI
7. At ang pangyayaring ito ang nagbunsod sa akin upang magpakasama- sama hangang sa
paghanapin ako ng mga alagad ng batas. Sino ang tinutukoy ng may salungguhit?
a. Barangay tanod
b. Alkalde
c. Kapitan
d. Kapulisan
9. Ano ang nabuo sa isipan ng anak nang makita niya ang malaking krus?
a. Hindi tutuparin ang pangako sa ama.
b. Ipagpapatuloy ang masamang gawain.
c. Siya na magpapasan ng krus.
d. Magbabago na siya.
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
BAITANG 9
nangagsisigawan at hinahampas nila ang mga lata at bakal upang magkaingay. Ito’y
upang mawala raw agad ang eklipse. Ayon sa kanilang alamat, noon daw kauna-
unahang panahon, ang buwan ay nilunok ng isang napakalaking ibon na kung tawagin
ay minokawa. Nang marinig ang sigawan ng mga tao, ang minokawa ay sumilip sa
pagitan ng mga ulap at ibinuka ang tuka. Sa pagbubukas niya ng tuka, ang buwan ay
siya sa paligid. Ang kanyang tuka, mga kuko, at / tahid ay pawang bakal. Ang mga mata
ay mga salaming nagkikislapan. Ang bawat pakpak ng bagwis niya ay malaking barong
(espada) na napakatalas.
Binabantayan ng minokawa ang pagsikat ng buwan upang kainin. Naniniwala
ang mga tao na kapag nakain ng minokawa ang buwan, ang isusunod na ay ang araw,
154 na salita
MGA KATANUNGAN
9. “Ang mga mata ay mga salaming nagkikislapan.” Anong uri ng tayutay ang ginamit sa pahayag?
a. simile
b. metapora
c. personipikasyon
d. pagmamalabis
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
BAITANG 9
Noon daw unang panahon na wala pang tao sa daigdig, si Lumawig ang dakilang
ikinalat sa iba’t ibang pook ng daigdig. “Magsalita kayo,” ang sabi niya. Ang mga damo
ay naging tao, at sa bawat pares ng damo ay may lumabas na isang lalaki at isang
babae, ngunit iba-iba ang wika ng bawat pares. Ikinasal niLumawig ang bawat pares na
siyang naging simula ng maraming tao sa daigdig na may iba’t ibang wika, ayon sa
Ang mga tao ay binigyan ni Lumawig ng asin, / at itinuro ang paggamit. Pumili
siya ng isang pangkat na unang pinagbigyan, upang ito’y ipagbili naman sa mga ibang
pangkat. Ngunit nang makaraan ang ilang panahon ay dinalaw sila ni Lumawig at
natagpuang hindi man lamang hinipo ng mga tao ang asin dahil sa di nila nauunawaan
ang turo ni Lumawig. Kinuha ni Lumawig ang asin at ibinigay niya sa mga nakatira sa
pook kung tawagi’y Mainit at ang mga ito ang unang natutong gumamit ng asin.
palayok na kanilang niyari ay tabi-tabingi, kaya’t ang mga taga-Samoki naman / ang
238 na salita
MGA KATANUNGAN
ANG PAGKAKALIKHA SA TAO
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
IKAAPAT NA TON
katiwasayan, kaligtasan at kalusugan. Ano naman ang iyong magagawa bilang ganti?
Una, sundin ninyo ang mga batas tungkol sa trapiko na ginawa para sa inyong
kaligtasan. Ikalawa, pangalagaan ninyo at gamitin nang maingat ang mga aklat na
hiniram sa aklatan. Ikatlo, itapon ang mga balat ng kendi at mga papel sa basurahan at
mamamayan, ingatan ninyo ang inyong kalusugan at kung kayo nama’y magkasakit,
150 na salita
MGA KATANUNGAN
5. Ayon sa binasa, ano ang ikatlong dapat ninyong gawin para sa bayan?
a. Ingatan ang kalusugan
b. Magpatulo ng pawis
c. Itapon ang mga balat ng kendi at papel sa basurahan
d. Pagtupad sa batas trapiko
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon IV A – CALABARZON
SANGAY NG LAGUNA
Santa Cruz
IKAAPAT NA TON
Di iilan sa mga taong banyaga ang dumalaw rito sa ating bayan at sa kanilang
pag-alis ay dala nila ang alaala ng kabutihan ng mga Pilipino. Ito’y ang tinatawag nilang
ng kabutihang–asal na minana pa natinsa ating mga ninuno. Dapat nating taglayin ang
147 na salita
MGA KATANUNGAN
9. “Hindi sila pinapapanaog hanggang hindi nabibigyan ng anumang pamatid-uhaw.” Ano ang
kasingkahulugan ng salitang may salungguhit?
a. Tanghalian
b. Hapunan
c. Merienda
d. Umagahan
10. Ano ang nais ipahiwatig ng akda?
a. Huwag nating kalimutan ang ating mga ninuno.
b. Makisama tayo sa mga dayuhan.
c. Ipatikim natin ang ating masasarap na pagkain sa mga bisita.
d. Ipagpatuloy natin ang magandang asal sa lahat ng pagkakataon.
BATAYAN SA PAGMAMARKA
PAIMBENTARYONG PAGTATAYA NG DI-PORMAL NA PAGBASA
MALAKAS NA PAGBASA
A. PAGKILALA SA SALITA
TAHIMIK NA PAGBASA
A. BILIS NG PAGBASA
Baitang 7
77 - pababa Mabagal (ML)
171-154 Katamtaman (KM)
155 pataas Mabilis (MS)
Baitang 8
116 - pababa Mabagal (ML)
117-233 Katamtaman (KM)
234 pataas Mabilis (MS)
Baitang 9
51 - pababa Mabagal (ML)
52-103 Katamtaman (KM)
104 pataas Mabilis (MS)
Ikaapat na Taon
50 - pababa Mabagal (ML)
51-101 Katamtaman (KM)
102 pataas Mabilis (MS)