Professional Documents
Culture Documents
Νοσηλευτική Φροντίδα Ασθενούς Με Κάταγμα Κνήμης
Νοσηλευτική Φροντίδα Ασθενούς Με Κάταγμα Κνήμης
ΛΑΡΙΣΑΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν.Υ.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ
ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΝΗΜΗΣ.
ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ
ΠΑΡΔΑΛΗ ΜΑΡΙΑ
1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5
ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
1. ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΝΗΜΗΣ 7-10
1.1. Η κνήμη. 7
1.1.1. Το άνω άκρο της κνήμης (επίφυση). 8
1.1.2. Το σώμα της κνήμης (διάφυση). 9
1.1.3. Το κάτω άκρο της κνήμης (επίφυση). 9
1.2. Η περόνη. 10
2. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΝΗΜΗΣ. 11-17
2.1. Οι μύες. 11
2.1.1. Το πρόσθιο διαμέρισμα της κνήμης. 11-12
2.1.2. Το έξω διαμέρισμα της κνήμης. 12-13
2.1.3. Το οπίσθιο διαμέρισμα της κνήμης. 13-16
2.2. Οι κνημοπερονιαίες αρθρώσεις. 16-17
2.2.1. Η άνω κνημοπερονιαία άρθρωση. 16
2.2.1.1. Οι κινήσεις της άνω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 16
2.2.1.2. Η αιμάτωση της άνω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 16
2.2.2. Η κάτω κνημοπερονιαία άρθρωση. 16
2.2.2.1. Η σταθερότητα της κάτω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 16
2.2.2.2. Οι κινήσεις της κάτω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 17
2.2.2.3. Η αιμάτωση της κάτω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 17
2.2.2.4. Η νεύρωση της κάτω κνημοπερονιαίας άρθρωσης. 17
3. ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΓΜΑΤΟΣ. 18-19
3.1. Αιτιοπαθογένεια. 18
3.2. Η συνύπαρξη ή μη τραύματος. 18
3.3. Ανάλογα της μορφολογίας. 19
3.4. Ανάλογα της θέσης. 19
3.5. Εμφανιζόμενη παρεκτόπιση. 19
2
4. ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΝΗΜΗΣ. ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΤΟΥ
ΚΑΤΑΓΜΑΤΟΣ. 20-22
4.1. Ανατομική θέση. 20
4.1.1. Ενδαρθρικό. 20
4.1.2. Μετάφυση και μεταβατική ζώνη. 20
4.1.3. Διάφυση. 20-21
4.2. Μορφολογία. 21
4.3. Κάκωση μαλακών μορίων. 22
4.4. Άλλες κακώσεις του σκέλους. 22
5. ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΤΗΣ
ΚΝΗΜΗΣ. 23
6. ΔΙΑΓΝΩΣΗ. 24-25
6.1. Κλινική εκτίμηση. 24
6.1.1. Ιστορικό. 24
6.1.2. Κλινική εξέταση. 24
6.1.2.1. Εκτίμηση μαλακών μορίων. 24
6.1.2.2. Εκτίμηση των οστών. 24
6.2. Ακτινολογική εκτίμηση. 24-25
7. ΚΥΡΙΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ
ΚΝΗΜΗΣ. 26
8. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ. 27-28
8.1. Θεραπεία καταγμάτων χαμηλής ενέργειας. 27
8.2. Θεραπεία καταγμάτων υψηλής ενέργειας. 28
8.3. Θεραπεία ανοιχτών καταγμάτων. 28
9. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ
ΚΝΗΜΗΣ. 29
10. ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ (ΤΕΧΝΙΚΕΣ). 30-32
10.1. Εσωτερική οστεοσύνθεση. 30
10.1.1. Ενδομυελική ήλωση. 30
10.1.2. Βίδες, πλάκες. 30
10.1.3. Εσωτερική οστεοσύνθεση ελάχιστης επεμβατικότητας. (ΜΙΡΟ) 30
3
10.1.4. Ασφαλιζόμενες πλάκες. 31
10.2. Εξωτερική οστεοσύνθεση. 31-32
11. ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ. 33-35
1. Αγγειακή κάκωση. 33
2. Σύνδρομο διαμερίσματος. 33
3. Λοίμωξη. 34
4. Πλημμελής πώρωση. 34
5. Καθυστερημένη πώρωση και ψευδάρθρωση. 34
6. Δυσκαμψία αρθρώσεων. 34
7. Σύνδρομο περιοχικού πόνου. (αλγοδυστροφία) 34
8. Κάκωση των μαλακών μορίων. 35
9. Απώλεια δέρματος. 35
12. ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ. 36
12.1. Άμεση μετεγχειρητική πορεία. 36
12.2. Μετεγχειρητική πορεία 36
ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
- ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΓΕΙΑΣ 39
- ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ 40
- ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ 41
- ΑΤΟΜΙΚΟ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ ΥΓΕΙΑΣ 42
- ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 43
- ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ-
ΣΥΝΗΘΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΙΤΑ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ-ΑΝΑΠΑΥΣΗ 44
- ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΓΕΙΑΣ KATΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 45-46
- ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ 47
- ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΔΙΕΡΓΑΣΙΑΣ 48-52
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 53
4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα κατάγματα της κνήμης αποτελούν μία συχνή κάκωση και καταλαμβάνουν
μεγάλο ποσοστό του ορθοπαιδικού χρόνου. Τα τροχαία ατυχήματα και οι στροφικές
κακώσεις στις αθλητικές δραστηριότητες αποτελούν τις συχνότερες αιτίες.1
Η αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών παραμένει αντικείμενο διχογνωμίας,
παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί τόσο στη μη επεμβατική όσο και στη
χειρουργική θεραπεία. Οι απόψεις στην ορθοπαιδική παρουσιάζουν διακυμάνσεις.
Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει η τέλεια μέθοδος για την αντιμετώπιση όλων των
καταγμάτων της κνήμης. Διαφορετικές περιστάσεις απαιτούν και διαφορετική
προσέγγιση για το ίδιο πρόβλημα. Σημαντικό ρόλο παίζει η θέση και το είδος του
κατάγματος για να καθοριστεί και ο τρόπος της θεραπείας του.2
5
1. ΑΝΑΤΟΜΙΑ TΗΣ ΚΝΗΜΗΣ
6
Ο σκελετός της κνήμης αποτελείται από τα οστά κνήμη, προς τα έσω, και περόνη,
προς τα έξω.
Τα δυο οστά αρθρώνονται μεταξύ τους κατά τα άκρα τους, δηλαδή αρθρώνονται
στην άνω κνημοπερονιαία διάρθρωση και στην κάτω κνημοπερονιαία συνδέσμωση.
Αντίστοιχα, προς το σώμα τους χωρίζονται με μεσόστεο διάστημα, το οποίο
καλύπτεται με μεσόστεο υμένα.3
1.1. Η ΚΝΗΜΗ.
7
Εικ. 2. ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΝΗΜΗΣ (www.Google.com.)
Το άνω άκρο της κνήμης είναι πιο ογκώδες από το κάτω και αποτελείται από τους
δύο κνημιαίους κονδύλους, τον έσω και τον έξω. Οι δύο κόνδυλοι χωρίζονται μεταξύ
τους μπροστά σε μια τριγωνική επιφάνεια, της οποίας η κορυφή τελειώνει προς τα
κάτω, στο κνημιαίο κύρτωμα, όπου προσφύεται ο επιγονατιδικός σύνδεσμος. Πίσω,
χωρίζονται με ένα μικρό εντύπωμα. Κάθε κνημιαίος κόνδυλος παρουσιάζει άνω
επιφάνεια και περιφέρεια. Η άνω επιφάνεια ονομάζεται κνημιαία γλήνη και
συντάσσεται με το σύστοιχο μηριαίο κόνδυλο. Η έσω κνημιαία γλήνη είναι ωοειδούς
σχήματος, βαθύτερη και επιμηκέστερη από την έξω κνημιαία γλήνη, που είναι
υποστρόγγυλη και σχεδόν επίπεδη. Μεταξύ των δυο κνημιαίων γληνών υπάρχει το
μεσογλήνιο έπαρμα ή μεσογλήνια άκανθα και στα πλάγιά της το έσω και το έξω
γληνιαίο φύμα. Μπροστά και πίσω από το μεσογλήνιο έπαρμα υπάρχει από μία
τριγωνική, άχονδρη και υποκοίλη επιφάνεια, ο πρόσθιος και ο οπίσθιος μεσογλήνιος
βόθρος, στους οποίους προσφύονται τα πέρατα των διάρθριων μηνίσκων και οι
χιαστοί σύνδεσμοι της διάρθρωσης του γόνατος. Η περιφέρεια κάθε κνημιαίου
κονδύλου ονομάζεται και περιγλήνιο χείλος. Η περιφέρεια του έσω κονδύλου
εμφανίζει οριζόντια αύλακα για την κατάφυση της οριζόντιας μοίρας του τένοντα του
ημι-υμενώδη μυ. Η περιφέρεια του έξω κονδύλου εμφανίζει την περονιαία αρθρική
επιφάνεια για τη σύνταξη με την κεφαλή της περόνης.(3,4,5)
Στο έξω χείλος του κνημιαίου κυρτώματος προέχει το φύμα του Gerdy ή φύμα του
πρόσθιου κνημιαίου μυ. Το φύμα αυτό, στο οποίο προσφύεται ο πρόσθιος κνημιαίος
μυς είναι ψηλαφητό και χρησιμεύει ως οδηγό σημείο για τον καθορισμό της θέσης
της πρόσθιας κνημιαίας αρτηρίας.3
8
1.1.2. ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΗΣ ΚΝΗΜΗΣ.(ΔΙΑΦΥΣΗ)
Το σώμα της κνήμης είναι τριγωνικό πρισματικό. Εμφανίζει τρεις επιφάνειες, την
έσω, την έξω και την οπίσθια, που χωρίζονται με τρία χείλη, το πρόσθιο, το έσω και
το έξω.
Το πρόσθιο χείλος (κνημιαία ακρολοφία), το έσω χείλος και η μεταξύ τους έσω
επιφάνεια έρχονται σε επαφή με το δέρμα γιατί δεν καλύπτονται από μαλακά μόρια.
Η έξω επιφάνεια, κατά το άνω μισό της, χρησιμεύει για την πρόσφυση των πρόσθιων
κνημιαίων μυών. Η οπίσθια επιφάνεια, στο άνω τριτημόριό της, εμφανίζει την
ιγνυακή γραμμή, η οποία φέρεται λοξά από τα άνω και έξω προς τα κάτω και έσω.
Πάνω από την ιγνυακή γραμμή, υπάρχει η τριγωνική ιγνυακή επιφάνεια, στην οποία
προσφύεται ο ιγνυακός μυς. Στο έξω χείλος της κνήμης προσφύεται ο μεσόστεος
υμένας.(3,5)
Το κάτω άκρο της κνήμης εμφανίζει πέντε επιφάνειες, την πρόσθια, την οπίσθια,
την έσω, την έξω και την κάτω.
Η έσω επιφάνεια προέχει προς τα κάτω και σχηματίζει το έσω σφυρό, του οποίου
η έξω επιφάνεια, που στρέφεται προς την περόνη, είναι αρθρική και αρθρώνεται με
την έσω αρθρική επιφάνεια του αστράγαλου (στην αστραγαλοκνημική διάρθρωση).
Η έξω επιφάνεια εμφανίζει την περονιαία εντομή για την άρθρωση με το κάτω άκρο
της περόνης. Η πρόσθια επιφάνεια δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο. Η οπίσθια επιφάνεια
εμφανίζει αύλακες για τους τένοντες της στο βάθος στιβάδας των οπίσθιων μυών της
κνήμης. Η κάτω επιφάνεια είναι υποκοίλη και περιχονδρωμένη και συντάσσεται με
την άνω αρθρική επιφάνεια του σώματος του αστραγάλου (στην αστραγαλοκνημική
διάρθρωση).3
9
1.2. Η ΠΕΡΟΝΗ
Η περόνη είναι πολύ λεπτό οστό συγκριτικά με την κνήμη και βρίσκεται στην έξω
πλευρά του κατώτερου τμήματος του σκέλους. Η κεφαλή της περόνης παρουσιάζει
μία κυκλική επιφάνεια που αρθρώνεται με τον έξω κόνδυλο της κνήμης, αλλά δεν
αποτελεί μέρος της άρθρωσης του γόνατος. Η διάφυσή της είναι λεπτότερη και
εμφανίζει επάρματα. Ένα από αυτά παρέχει πρόσφυση στο μεσόστεο υμένα που
συνδέει την κνήμη με την περόνη. Το κατώτερο μέρος της περόνης προβάλλει προς
τα κάτω χαμηλότερα από την κνήμη και φέρει μία οστέινη προεξοχή στην έξω
πλευρά της ποδοκνημικής άρθρωσης γνωστή ως έξω σφυρό, που αρθρώνεται με τον
αστράγαλο.4
10
2.ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΝΗΜΗΣ.
2.1. ΟΙ ΜΥΕΣ.
διαθέτει τέσσερις μύες, οι οποίοι είναι κυρίως υπεύθυνοι για τη ραχιαία κάμψη της
ποδοκνημικής διάρθρωσης και της έκτασης των δακτύλων. Νευρώνονται από το εν
τω βάθει περονιαίο νεύρο και αιματώνονται από την πρόσθια κνημιαία αρτηρία.5
11
εκτείνων τον τριτημόριο της επιφάνεια της περονιαίο μεγάλο
μέγα δάκτυλο πρόσθιας βάσης της νεύρο δάκτυλο και
επιφάνειας της ονυχοφόρου κάμπτει
περόνης και φάλαγγας του (Ο5-Ι1). ραχιαία το
του μεσόστεου μεγάλου πόδι.
υμένα. δακτύλου.
διαθέτει δύο μυς, οι οποίοι κάμπτουν πελματιαία και στρέφουν το άκρο πόδι προς τα
έξω. Νευρώνονται από το επιπολής περονιαίο νεύρο, κλάδο του κοινού περονιαίου
νεύρου. Δεν υπάρχουν αρτηρίες στο έξω διαμέρισμα της κνήμης.(3,5)
12
της περόνης . έξω πλευρά
της βάσης του
5ου
μεταταρσίου
οστού.
οι κνημιαίοι μυς διαιρούνται σε δύο ομάδες, την επιπολής και την εν τω βάθει ομάδα.
α) Η επιπολής ομάδα των μυών σχηματίζει μία δυνατή μάζα στη γαστροκνημία της
κνήμης. Το μεγάλο μέγεθος αυτών των μυών σχετίζεται με την όρθια στάση του
ανθρώπου. Είναι δηλαδή ισχυροί και διογκωμένοι επειδή υποβαστάζουν και κινούν
το βάρος του σώματος. Αυτοί οι μύες ενεργούν από κοινού και κάμπτουν πελματιαία
το άκρο πόδι στην ποδοκνημική διάρθρωση. Ακόμα ανυψώνουν την πτέρνα ενάντια
στο βάρος του σώματος (στο βάδισμα, το χορό και κατά τη στήριξη στα δάχτυλα).
Νευρώνονται από το κνημιαίο νεύρο. Ο γαστροκνήμιος μυς είναι ένας από τους
λίγους μύες που έχουν μία μόνο πηγή αιμάτωσης, τις γαστροκνημιαίες αρτηρίες. Ο
υποκνημίδιος μυς αιματώνεται από τις γαστροκνημιαίες αρτηρίες, λαμβάνει όμως
αιμάτωση και από κλάδους της περονιαίας αρτηρίας.5
13
επιφάνειας της άκρο πόδι.
περόνης,
ιγνυακή
γραμμή και
έσω χείλος της
κνήμης.
β)Τέσσερις μύες αποτελούν την εν τω βάθει ομάδα στο οπίσθιο διαμέρισμα της
κνήμης. Ο ιγνυακός μυς ενεργεί στην άρθρωση του γόνατος ενώ οι άλλοι μύες
ενεργούν στην ποδοκνημική και τις αρθρώσεις του άκρου ποδιού. Νευρώνονται από
το κνημιαίο νεύρο και αιματώνονται από την οπίσθια κνημιαία αρτηρία, κλάδοι της
οποίας είναι η περονιαία αρτηρία και η τροφοφόρος αρτηρία της κνήμης.(3,5)
Πίνακας 4.Εν τω βάθει ομάδα μυών του οπίσθιου διαμερίσματος της κνήμης.
14
ενέργειες
15
οπίσθια οστού.
επιφάνεια της
περόνης.
Η κνήμη και η περόνη αρθρώνονται στα άνω και κάτω τους άκρα. Η κίνηση στην
άνω κνημοπερονιαία άρθρωση είναι αδύνατη χωρίς κίνηση στην κάτω
κνημοπερονιαία άρθρωση.
Είναι ο τύπος επίπεδης ορογόνου αρθρώσεως ανάμεσα στην κεφαλή της περόνης
και στον έξω κόνδυλο της κνήμης.
Ελαφρές κινήσεις γίνονται στην άρθρωση αυτή κατά τη διάρκεια ραχιαίας κάμψης
του άκρου ποδιού στην ποδοκνημική άρθρωση. Αυτό πιέζει το έξω σφυρό εξωτερικά
και προκαλεί κινήσεις του σώματος και της κεφαλής της περόνης. Μερικές κινήσεις
της άρθρωσης επίσης συμβαίνουν κατά τη διάρκεια πελματιαίας κάμψης του άκρου
ποδιού.
Οι αρτηρίες της άρθρωσης προέρχονται από την κάτω, έξω αρθρική αρτηρία του
γόνατος και την πρόσθια κνημιαία παλίνδρομη αρτηρία.
Τα νεύρα της άρθρωσης προέρχονται από το κοινό περονιαίο νεύρο και το νεύρο
για τον ιγνυακό μυ.
Αυτή είναι μία ινώδης άρθρωση τύπου συνδέσμωσης. Βρίσκεται μεταξύ των κάτω
άκρων της κνήμης και της περόνης.
Αυτή η διάρθρωση σχηματίζει μία ισχυρή σύνδεση μεταξύ των κάτω άκρων της
κνήμης και της περόνης και το μεγαλύτερο μέρος της δύναμης της ποδοκνημικής
άρθρωσης εξαρτάται από αυτή τη σύνδεση.
16
Ελαφρές κινήσεις συμβαίνουν στην άρθρωση αυτή για να διευκολύνουν τον
αστράγαλο κατά τη διάρκεια της ραχιαίας κάμψης του άκρου ποδιού στην
ποδοκνημική άρθρωση.
17
Κάταγμα είναι η τέλεια ή ατελής λύση της συνέχειας του οστού. Στο κάταγμα
έχουμε καταστροφή της μεσοκυττάριας ουσίας, καθώς και νέκρωση των γειτονικών
οστεοκυττάρων. Τα αιμοφόρα αγγεία καταστρέφονται και προκαλείται τοπική
αιμορραγία και σχηματισμός πήγματος αίματος.6
3.1Αιτιοπαθογένεια:
1.Τραυματικά
Α. Κλειστά:
Βαθμός 2:εν τω βάθει επιμολυσμένες λύσεις συνέχειας του δέρματος με οίδημα υπό
τάση, έντονο μωλωπισμό και φυσαλίδες.
Βαθμός 3:εκτεταμένη σύνθλιψη, οίδημα υπό τάση, φυσαλίδες ακόμη και σύνδρομο
διαμερίσματος ή κάκωση μειζόνων αγγείων. 2
Β. Ανοιχτά:
β) με αρτηριακή κάκωση
γ) με τραυματικό ακρωτηριασμό.2
18
α) Λοξά ή ελαφρώς λοξά και εγκάρσια.
β) Σπειροειδή ή με παρασχίδα.
α) Διάφυσης
β) Επίφυσης
γ) Μετάφυσης7
γ) Στροφική παραμόρφωση.
4. ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΝΗΜΗΣ.
19
ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΓΜΑΤΟΣ.
Η κνήμη έχει μοναδική ανατομική δομή. Η πρόσθια έσω επιφάνειά της βρίσκεται
εξ ολοκλήρου υποδορίως και η θέση της στο σώμα την καθιστά επιρρεπή σε
κακώσεις, συχνά υψηλής ενέργειας. Η παθολογική ανατομική του κατάγματος έχει
μεγάλη σημασία για την τελική έκβαση. Εξίσου σημαντική με την παθολογική
ανατομική του κατάγματος είναι και η κατάσταση των μαλακών μορίων.2
Εάν το κάταγμα επεκτείνεται στην άρθρωση του γόνατος ή στην ποδοκνημική και
εμφανίζει παρεκτόπιση, τότε η ενδαρθρική εντόπιση του κατάγματος αποκτά μεγάλη
σημασία, αφού το τελικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από την επίτευξη σταθερής
ανατομικής ανάταξης και την πρώιμη κινητοποίηση της άρθρωσης.
4.1.3. Διάφυση.
20
τούτου η διατήρηση αποδεκτής ανάταξης μπορεί να είναι δύσκολη και η ένωση
μπορεί να καθυστερήσει, ιδίως όταν η περόνη παραμένει ανέπαφη.(2,8)
4.2. Μορφολογία.
21
ΕΙΚ.2. ΣΤΑΘΕΡΟ, ΕΓΚΑΡΣΙΟ ΚΑΙ ΣΠΕΙΡΟΕΙΔΕΣ ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΝΗΜΗΣ.
(www.Google.com)
22
5.ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ
ΚΝΗΜΗΣ
Πόνος στην περιοχή της κάκωσης.
Οίδημα.
Εκχυμώσεις.
Παρά φύση κινήσεις, δηλαδή κινήσεις που δεν γίνονται στο ακέραιο οστό
αλλά μόνο μεταξύ των σπασμένων τμημάτων του.
Ο κριγμός και οι παρά φύση κινήσεις είναι τα πιο σίγουρα σημεία για την
διάγνωση του κατάγματος.9
23
6. ΔΙΑΓΝΩΣΗ.
Η προσεκτική κλινική εκτίμηση και η ακτινολογική αξιολόγηση, με αναζήτηση
παραγόντων που επηρεάζουν τη φυσική εξέλιξη του κατάγματος, αποτελεί το πρώτο
σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του τραυματισμού.2
6.1.Κλινική εκτίμηση.
6.1.1. Ιστορικό.
Η κλινική εξέταση του σκέλους επιτρέπει την εκτίμηση της σταθερότητας του
κατάγματος. Απαραίτητη είναι η προσεκτική αξιολόγηση της οστικής βλάβης. Θα
πρέπει να ληφθούν υπόψιν όλοι οι παράγοντες θέσης, μορφολογίας, βαθμού
παρεκτόπισης και της έκτασης της συντριβής.2
Στον κλασσικό έλεγχο λαμβάνονται μία προσθιοπίσθια, μία πλάγια και μία λοξή
ακτινογραφία, οι οποίες επιτρέπουν να προσδιοριστεί η μορφολογία του κατάγματος.
Οι ακτινογραφίες πρέπει να περιλαμβάνουν το γόνατο και την ποδοκνημική.
24
Εάν υπάρχει υποψία αγγειακής βλάβης, τότε υπάρχει ένδειξη για διενέργεια
αρτηριογραφίας.2
25
7.ΚΥΡΙΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ
ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΝΗΜΗΣ
Οι κύριοι στόχοι για την σωστή αντιμετώπιση των καταγμάτων κνήμης είναι:
26
8. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ.
8.1. Θεραπεία καταγμάτων χαμηλής ενέργειας.
27
ΕΙΚ.1. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΥΨΟΝΑΡΘΗΚΑ(www.Google.com.)
Αντιβιοτικά
Χειρουργικό καθαρισμό
Σταθεροποίηση
Αποκατάσταση
28
9. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ
ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΝΗΜΗΣ.
Οι ενδείξεις για την χειρουργική αντιμετώπιση των καταγμάτων της κνήμης
χωρίζονται σε:
I. Πρωτογενείς
α).Απόλυτες
Ανοιχτό κάταγμα
Επανασυγκόλληση σκέλους
Σύνδρομο διαμερίσματος
β).Σχετικές
Σχετική βράχυνση
Τμηματικά κατάγματα
Πολυτραυματίες
Υποχρεωτικός κλινοστατισμός
III. Δευτερογενείς
Μη αποδεκτή θέση
29
Αντιμετώπιση επιπλοκών2
10.1.2.Βίδες, πλάκες.
30
10.1.4. Ασφαλιζόμενες πλάκες.
31
ΕΙΚ.3. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΣΤΕΟΣΥΝΘΕΣΗ(www.Google.com)
32
11. ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΝΗΜΗΣ.
Οι επιπλοκές των καταγμάτων κνήμης είναι:
1. Αγγειακή κάκωση.
2. Σύνδρομο διαμερίσματος.
3. Λοίμωξη.
33
Τα ανοιχτά κατάγματα ενέχουν πάντα τον κίνδυνο λοίμωξης. Ακόμη και μία μικρή
λύση του δέρματος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή και χειρουργικό
καθαρισμό πριν τη σύγκλιση του τραύματος.
4. Πλημμελής πώρωση.
Τα υψηλής ενέργειας κατάγματα και αυτά που συνοδεύονται από οστική απώλεια
ή εν τω βάθει λοίμωξη πωρώνονται βραδέως και είναι επιρρεπή σε ψευδάρθρωση. Η
χρήση οστικών μοσχευμάτων μπορεί να επιλύσει μερικές φορές την καθυστερημένη
πώρωση. Σε άλλες περιπτώσεις, ένας διαφορετικός τύπος οστεοσύνθεσης μπορεί να
είναι απαραίτητος.8
6. Δυσκαμψία αρθρώσεων.
Η κάκωση των μαλακών μορίων γύρω από ένα κάταγμα κνήμης και περόνης
παρεμποδίζει την τελική λειτουργία του σκέλους. Η αντιμετώπιση των μαλακών
μορίων είναι συχνά δυσκολότερη από την αντιμετώπιση του κατάγματος.1
34
9. Η απώλεια δέρματος.
Η απώλεια δέρματος πάνω από την υποδόρια επιφάνεια της κνήμης αποτελεί ένα
ιδιαίτερο πρόβλημα. Το εκτεθειμένο οστό δεν πωρώνεται καλά και συχνά είναι
αναγκαίο να αναζητηθεί η βοήθεια πλαστικού χειρουργού για να επιτύχουμε
δερματική κάλυψη. Οποιοδήποτε κάλυμμα δέρματος είναι καλύτερο από την απουσία
καλύμματος, αλλά οι ελεύθεροι κρημνοί, που μεταφέρονται με τη δική τους
αιμάτωση με μικροαγγειακή χειρουργική, αποτελούν πιθανόν την πιο ικανοποιητική
λύση. Μία εναλλακτική λύση αποτελεί το μόσχευμα των διασταυρούμενων σκελών
(cross leg flap).1
35
Μετά το τέλος της επέμβασης, πρέπει να αξιολογηθεί ρεαλιστικά η κατάσταση. Ο
μέσος χρόνος νοσηλείας είναι 7 ημέρες, με ένα εύρος 5-12 ημέρες. Χορηγείται
κεφαλοσπορίνη δεύτερης γενιάς για 24 ώρες, εάν πρόκειται για κλειστά κατάγματα,
ενώ για τα ανοιχτά χορηγείται συνδυασμός κεφαλοσπορίνης, αμινογλυκοσίδης και
μετρονιδαζόλης για 48-96 ώρες μετεγχειρητικά. Χορηγείται επίσης ηπαρίνη χαμηλού
μοριακού βάρους.13
Το μέσο κάταγμα κνήμης ενώνεται εντός 16-20 εβδομάδων, οπότε είναι δυνατή η
ανάληψη περισσότερων δραστηριοτήτων.2
36
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
37
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΓΕΙΑΣ
38
ΚΛΙΝΙΚΗ : ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Κ.Μ.
ΗΛΙΚΙΑ: 64
ΦΥΛΟ: ΑΡΡΕΝ
ΘΡΗΣΚΕΥΜΑ: Χ.Ο.
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΦΥΛΗ: ΛΕΥΚΗ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΣ
ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΗ : –
ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ
39
Ο Κ.Μ. προσήλθε στο Τ.Ε.Π. του Π.Π.Γ.Ν.Λάρισας μετά από πτώση που είχε σε
τοποθεσία 4,5 χιλιομέτρων μακριά από κατοικημένη περιοχή. Διακομίσθηκε στο εν
λόγω νοσοκομείο με ασθενοφόρο του κέντρου υγείας Ελασσόνας. Ο ασθενής μας
πληροφόρησε ότι κατά τη διάρκεια της εργασίας του (βοσκή προβάτων) και σε
προσπάθεια να σηκωθεί από τη θέση που καθόταν, το πόδι του (αρ), γύρισε και ο
ίδιος έπεσε πάνω στο πόδι του με δύναμη. Ο ίδιος λέει ότι στον τόπο της πτώσης του
έγινε προσπάθεια για ανάταξη από γιατρό που έτυχε να βρίσκεται στην περιοχή.
Εξετάστηκε στα Τ.Ε.Π. από ορθοπαιδικό την ίδια μέρα. Πραγματοποιήθηκαν
ακτινογραφίες γόνατος και κνήμης και διεγνώσθη ανοιχτό κάταγμα κνήμης. Τέθηκε
φλεβοκαθετήρας και ο ασθενής υπεβλήθη σε εργαστηριακές εξετάσεις, τα
αποτελέσματα των οποίων είναι:
Αιματοκρίτης:41,7%
Αιμοσφαιρίνη:13,9g/dL
Σάκχαρο:115mg/dl
Ουρία:49mg/dl
Κρεατινίνη:0,99mg/dl
Οξαλοξεική τρανσαμινάση:40IU/I.
Οι οδηγίες που δόθηκαν από τον γιατρό των επειγόντων περιστατικών είναι:
Έναρξη αντιβίωσης για πέντε ημέρες : κεφορανίδη 1gr σε 20cc N/S 0,9% ανά 8
ώρες και αμικασίνη 1 gr σε 20cc N/S 0,9% το 24ωρο.
Με φορείο : ΝΑΙ
Με καρότσι : -
41
ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΕΙΑΣ :Καλή.
ΕΜΒΟΛΙΑ : Αναφέρει ότι δεν θυμάται τα παιδικά εμβόλια. Αναφέρει εμβόλια στο
στρατό.
ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ : Καλό πλύσιμο των χεριών, ζεστά ρούχα το χειμώνα και
καπέλο το καλοκαίρι, εμβολιασμοί στα σκυλιά.
ΚΑΠΝΙΣΜΑ : -
ΑΛΛΕΣ ΟΥΣΙΕΣ : -.
ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ.
42
Δ.Μ. 75χρ. Ι. Μ. 90 χρ.
Γ.Μ.
Α.Υ Α.Υ.
ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
43
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κρανιά Ελασσόνας. Οικογένεια καθαρά αγροτική με
πέντε παιδιά που βοηθούσαν στις αγροτικές δουλειές. Ο ασθενής αναφέρει ότι
μεγάλωσε απλά και περιορισμένα αλλά διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τα αδέρφια
του. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και παντρεύτηκε σε ηλικία 24 ετών. Απέκτησε
τρεις γιους.
ΥΠΝΟΣ
Αναφέρει ότι κοιμάται οχτώ ώρες καθημερινά.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ-ΑΝΑΠΑΥΣΗ
Αναφέρει ότι δεν έχει ιδιαίτερες δραστηριότητες. Κάθε Κυριακή αναφέρει ότι
πηγαίνει στην εκκλησία και μετά το πέρας της εκκλησίας περνάει λίγη ώρα στο
ΚΑΠΗ του χωριού.
44
ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ : Η γενική κατάσταση του ασθενούς είναι καλή. Αναφέρει
ότι είναι 85kg τα οποία διατηρεί εδώ και πολλά χρόνια.
ΚΕΦΑΛΙ : Δεν αναφέρει προβλήματα όπως ιλίγγους, ημικρανίες και άλλα. Αναφέρει
ότι δεν έχει επισκεφθεί γιατρό της ειδικότητας αυτής.
ΑΥΤΙΑ : Αναφέρει ότι επισκέφθηκε μία φορά ΩΡΛ γιατρό για καθάρισμα των
αυτιών λόγω συλλογής βύσματος.
ΜΑΤΙΑ : Δεν αναφέρει προβλήματα όρασης όπως μυωπία, πρεσβυωπία. Δεν φοράει
γυαλιά.
ΣΤΟΜΑ-ΛΑΡΥΓΓΑΣ : Αναφέρει ότι δεν φοράει ξένη οδοντοστοιχία και δεν έχει
προβλήματα στο στόμα και στο λάρυγγα.
45
ΝΕΥΡΙΚΟ : Παρατηρείται μία μικρή βραδύτητα στην ομιλία. Αναφέρει ότι το
πρόβλημα υπάρχει εκ γενετής.
46
1) ΄Αλγος στην αρ. κνήμη με ένταση 8 σε δεκάβαθμη κλίμακα
6) Κινητοποίηση
7) Υπέρταση
8) Θρέψη
47
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΔΙΕΡΓΑΣΙΑΣ
48
-Να ελέγχονται τα δάχτυλα για
δάχτυλα για σημεία σημεία
ερυθρότητας, ερυθρότητας,
καύσου, ολικής καύσου, ολικής
επαναφοράς της επαναφοράς της
αιμάτωσης αιμάτωσης
-Να παραμείνει ο -Συστάθηκε στον
ασθενής κλινήρης ασθενή να
τα πρώτα παραμείνει
εικοσιτετράωρα με κλινήρης τα
συχνές εναλλαγές πρώτα
θέσης στην κλίνη εικοσιτετράωρα
και στους
συνοδούς να τον
βοηθούν ώστε να
αλλάζει συχνά
θέση στην κλίνη
49
εμφάνισης κίνδυνος παρακολούθηση έλεγχος στα κίνδυνος εμφάνισης
αιμορραγίας εμφάνισης των επιθεμάτων
επιθέματα του αιμορραγίας και δεν
τραύματος αιμορραγίας του του τραύματος για
τραύματος και χρειάστηκε αλλαγή
τραύματος διαβροχή παρακολούθηση στην παροχέτευση.
της παροχέτευσης
Παρακολούθηση -Συχνή και ενημερώθηκε
της παροχέτευσης παρακολούθηση έγκαιρα ο
για έλεγχο της της παροχέτευσης εφημερεύων
ποσότητας για έλεγχο της ιατρός.
ποσότητας
50
πρώτα 24ωρα ασθενούς ώστε να ασθενούς ασθενή
ξεκινήσει
κινητοποίηση -Κλήθηκε ο
φυσικοθερα-
-Να κληθεί πευτής του
φυσικοθεραπευτής ιδρύματος για να
που θα βοηθήσει βοηθήσει τον
τον ασθενή ασθενή με την
κινητοποίησή του
-Να διδαχθεί ο
ασθενής και οι -Διδάχθηκε ο
συνοδοί του για ασθενής και οι
τον τρόπο συνοδοί του τον
κινητοποίησης του τρόπο της
ασθενή κινητοποίησης
του
-Να βρεθεί το
κατάλληλο Βρέθηκε το
βοήθημα για την κατάλληλο για
κινητοποίηση του τον ασθενή
ασθενή βοήθημα (πι)
(πατερίτσες, πι)
51
ιδρύματος για τις ιδρύματος για τις
προτιμήσεις του προτιμήσεις του
ασθενή στο φαγητό ασθενή στο
φαγητό
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
52
1. Dandy D. Edwards D. Κορρές Δ. Ξενάκης Θ. (επιμελητές έκδοσης). Βασική
Ορθοπαιδική και Τραυματολογία. 5η έκδοση. Μεταμόρφωση Αττικής: Επιστημονικές
εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε. 2010; 14
53