Mother Tongue- Based Multi-

lingual Education
Kagamitan ng Mag-aaral
Hiligaynon
 2
Mother Tongue- Based
Multi-lingual Education

Kagamitan ng Mag-aaral

Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda

at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan,
kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang
nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at
mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa action@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
Mother Tongue- Based Multi-lingual Education- Ikalawang Baitang
Kagamitan ng Mag-aaral sa Hiligaynon
Unang Edisyon, 2013
ISBN 978-971-9601-11-1

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng

Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi
sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan
muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang
isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang
sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan
ng bayad na royalty bilang kondisyon.

Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit,

larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na
ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-
ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng
mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Secretary: Br. Armin Luistro FSC
Undersecretary: Yolanda S. Quijano, Ph.D.

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral

Consultant: Daisy A. Rosano, Ph.D.

Authors: Elsie O. Baylon, Angelita F. Decipolo, Arcsel Gerard N.
Sagge, at Ruby C. Sol
Content Editor: Dymphna Leizel G. Jocson
Graphic Artist: Rene Pineda
Layout Artist: Celma B. Lobaton at Besy C. Agamata

Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education- Instructional Materials Council Secretariat
(DepEd-IMCS)
Office Address: 2nd Floor Dorm G, Philsports Complex, Meralco Avenue,
Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1054, 634-1072
Email Address: imcsetd@yahoo.com
Yunit III: Kultura kag
Tradisyon Aton Itib-ong

Husto nga gawi kag paminatasan,

Tinuod gid halin pa sa katigulangan;
Kultura, tradisyon, kag ginapatihan,
Aton sundon kag itib-ong naton.

1
 Week 28

A. Hibaluon Ko Ini!
Hilikuton 1
Basaha sing may paghangop ang istorya.
Sabti ang masunod nga mga pamangkot.

Si Peping kag si Roding

ni: Ma. Elsie O. Baylon

Isa ka adlaw si Peping nagpahalab sang iya

karabaw sa pangpang sang suba.
“Swerte gid sang akon karabaw subong,
kadamo sang mga lupo kag hilamon ang iya
makaon,” hambal ni Peping sa iya kaugalingon.
Nakibot sia sang nakit-an niya nga nagdalum
ang suba. Nagabaganas lang ang tubig kag
kadasig sang ilig sini. “Sige Toro, halab! Para sa
pagtabok naton may pwersa ka nga ibato sa tubig
nga madalum,” dala tapik sa likod sang iya
karabaw.
Hinali lang may motorsiklo nga nagdulog.
“Maayong aga amigo Peping”
“Maayong aga man amigo Roding. Ngaa ari ka
man?” hambal ni Peping.
“Gusto ko magtabok sa suba kay matan-aw
ako sang akon mais kon pwede na gapason,”
hambal ni Roding nga masubo ang nawong.
“Ngaa nga masubo ka gid?” pamangkot ni
Peping.
“Wala ako sang sakyan,” ang sabat ni Roding.
“Wala problema makadto man ako didto sa
maisan ko. Ari si Toro sakyan naton, bisan amo na
2
kadalum malangoy niya ina,” pabugal nga hambal
ni Peping.
“Dali na sakay na di sa likod ni Toro. Matabok
na kita.”
Nakalab-ot ang duha sa ila mais.
“Ha! Ha! Ha! Kadalagku gid sang aton mais
amigo! Ipagapas naton ini subong,” hambal ni
Roding.
“Huo, amigo ipapanaog ko sa suba ang akon
baroto para may kargahan kita,” sabat ni Peping.
“Sige, ikarga man naton sa jeep, dal-on sa
banwa kag ibaligya dayon,” hambal man ni Roding.
Naghaksanay ang duha tanda sang
pagpasalamat kag pag-amiguhay nila.
1. Parte sa ano ang istorya
2. Sin-o ang duha ka lalaki sa istorya?
3. Paano sila nakatabok sa suba?
4. Ano ang nabatyagan ni Roding sang nakatabok
na sila sa suba?
5. Kinahanglan bala nga magpili kita kon sin-o ang
aton nga amiguhon?
6. Ano ang inyo himuon para nga ipakita nga
kamo tampad sa inyo pag-amiguhay?

B. Himuon Ko Ini!
Hilikuton 1
Pangita sang kapares kag maghanas sa
pagbasa sang dayalogo. Pagkatapos basahon
ninyo ini sa atubang sang klase.

Bisita : Maayong aga.

Hannah : Maayong aga man sa imo, sir.

3
 Ano ang akon pwede ma bulig sa
imo?
Bisita : Sa diin diri ang opisina sang inyo
nga
principal? Palihog itudlo sa akon.
Hannah : Ang opisina Sir? Didto Sir ayon….
Dali idul-ong ko ikaw.
Amo ini ang opisina sang prinsipal.
Bisita : Salamat gid!
Hannah : Wala sing anuman.

Ano ang mga matinahuron nga tinaga ang

gingamit sa dayalogo?
Nagapati ka bala nga husto ang ginhimo si
Hannah sa bisita? Ngaa?

Hilikuton 2

Iangot sang linya ang Inidas A kag Inidas B.

Himu-a ini sa imo papel.

A B
1. Ano ang imo ihambal a. Wala sing
kon ikaw may ginahulam. anuman
2. Ang pagtamyaw sa aga. b. Pasensyaha
ako
3. Kon ikaw nakasala ihambal c. Salamat
mo ang ___________.
4. Kon ikaw ginhatagan sang d. Maayong aga
isa ka bagay.
5. Ang sabat kon nagpasalamat. e. Pwede

4
C. Tinguhaan Ko Ini!

Hilikuton 1

Basaha ang sitwasyon kag isulat ang

nagasantu nga matinahuron nga tinaga. Pili-a kag
isulat ang sabat sa inyo papel.

Maayong gab-i.
Pwede magwa ko anay?
Pasensya.
Pwede ko kahulam?
Pwede ko kabulig?

1. Nahulog sang amiga mo ang iya nga libro.

___________________
2. Makadto ikaw sa kantina.
____________________
3. Nag-abot si Tatay sa gab-i.
___________________
4. Nabali mo ang lapis sang imo kaeskwela.
___________________
5. Gusto mo maghulam sang libro sang imo
kaeskwela.
___________________

5
D. Masarangan Ko Ini!

Hilikuton 1

Basaha kag isulat sa linya ang husto nga mga

tinaga nga matinahuron. Pili-a ang sabat sa kahon
kag isulat sa imo papel.

_________________ako kahulam sang lapis mo?

_________________ pungko.
Kamusta ka? _______________
_________________ ako natapakan ang tiil mo.
_________________ malakat na ako.

Hilikuton 2

Ano ang imo ihambal sa mga sitwasyon.

Pili-a ang sabat kag isulat ini sa imo papel.

1. Pagkatapos baton sang ginhatag sa imo.

a. Wala man sing ano.
b. Salamat.

2. Gusto mo magwa nga may klase pa kay

makadto ka sa kasilyas.
a. Pwede ko kagwa?
b. Ano ang mabulig ko sa imo?

3. Nasakit mo ang balatyagon sang isa ka tawo.

a. Salamat.
b. Pasensyaha ako.

6
4. Mahulam ka sang lapis ang kaeskwela mo.
a. Pwede ako kahulam sang lapis mo?
b. Ano ang mabulig ko sa imo?

5. Nasugata mo ang manunudlo sa hapon.

a. Maayong aga.
b. Maayong hapon.

7
 Para sa mga katanungan o puna, sumulat o
tumawag sa:

DepEd-Bureau of Elementary Education,

Curriculum Development Division

2nd Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

(ULTRA)

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 638-4799 or 637-4347

978-971-9601-11-1

E-mail Address: bee-deped@pldtdsl.net,

bee_director@yahoo.com