Professional Documents
Culture Documents
Türk - İslam Edebi̇yati Klasi̇k Türkçe Di̇ni̇ Meti̇nler 1 PDF
Türk - İslam Edebi̇yati Klasi̇k Türkçe Di̇ni̇ Meti̇nler 1 PDF
IL FAKÜLTESI YAYINLARI
LXXXII
Birinci Fasikül •
LXXXII
Fas ı kül
LL)..35 —
3
4 0_7° 1 )4 1
5 Loi!
6 ( csx:21 ,Sı lcı.;.p
6 Q .:02
7 ( )
7
9
10
11 ( )
11 ji ; d.51;i5 J .e.J..;
12 r r:t.
I JI 9 » -
15 « »
15 « »
16 ‘5.5 «
17
18 L9 c
VI. IÇINDEKILER
19
J
SA L93 J »
20
21 G« « »
23 4.1,Ş A
25 L.L.9,G;
28
28 • • • • • « J j,:•Lza! JL1 » »
30 « — y. j5" (1,3 ) jtj »
31
:-) L. » c.J_5 «
33 ,54:291
34 •L-t— » »
35 .1;j9 ,- c J C.f. « c.1,"4. I »
L^JL )j ° —
— jt
39 . . . „, 1;,..-S" JJ:i I
40 J. i ;
Her bilgi ş ü'besi gibi, Metinler Şerhi'nin de, hakikate eri şebilmek için
takibe mecbur olduğu metodlar vard ır; bu usüllerden baz ıları umümi ve ba ş-
ka ilim kolları ile müşterek, baz ıları ise kendi yap ısından doğan, kendisine mah-
sus metodlardır. Malzemesini yaz ılı vesikalar ve metinler, gâyesini ise bun-
ların tatilin ve terkibi bilgilerle canland ırılıp kıymetlendirilmesi te şkil etmek-
tedir.
Metinler Şerhi, birçoklarınca sanıldığı gibi, sadece, K ırk' at, veya fonetik,
morfoloji, sintaks bak ımından tahlillere dayanan Dil Bilgisi dersi demek de-
ğildir; metinlerin yalnız okunması ve dil husiısiyetlerinin taklidi ba şka, hak-
kıyle anla şılıp kıymetlendirilmesi yine ba şkadır. Metinler Şerhi, Lisâniyât
dışmda, üzerinde durulan vesikanm husüsiyetine göre Târih'in muhtelif kol-
larının, din, ahlak, felsefe, psikoloji, co ğrafya, v.b. sülaalardaki bilgi ş ü`beleri-
nin, tenMd, edebiyat ve kompozisyon'un yard ımına muhtâçt ır. Malzemesini
vesikaların, metinlerin tahlili te şkil ettiği için, hemen hemen bütün ilim ş ü'be-
lerinin, yanı başında bir yardımcı olarak yer al ır.
Ikinci ve üçüncü sınıflarda haftada iki şer saat okutulan, seminer çal ış-
maları ile kuvvetlendirilmeye gayret edilen Klasik Dini Türkçe Metinler dersi
için seçtiğimiz metinlerin bu Birinci Fasikül'ü, (1) Halk Edebiyatt'nda Dini
Şiirler ve Türk Araz Şekilleri, (2) Divtin Edebiyatt'nda Dini Nesir ve Şiirler,
(3) Kitetbe, Vakfiye ve Berat Örnekleri olmak üzre kısımlara ayrılmıştır; her
bölümdeki metinler, imkân nisbetinde, ait bulunduklar ı bilgi ş ft`belerine,
nevi' ve şekillere göre, ayr ıca, şair ve müelliflerinin ya şadıkları zaman bakı-
mından kronolojik tasnife tabi' tutulmu ş bulunuyor.
Bu fasiküldeki metinlerde, bâzan, ayni kelimenin inalaca farkl ı şekillerde
yazılmış olduğu görülecektir; bunun sebebi, Arab harflerini kulland ığımız
zamanlarda da imlam ızın kesin olarak tesbit edilmeyi şi, Arabça ve Farsça'daki
bazı harflerin Türkçe'de farkl ı yazılışı, yine Türkçe kelimelerde sesli harflerin
yazılıp yazılmayışı ve lehçe ayr ılıkları dolayısıyle ses de ğişmeleri, metinlerin
aslındaki imlalarma bağlı kalışımızdır. Zaman bakımından eski metinlere,
mana= kolaylıkla anlaşılabilmesini te'min için noktalam.a i ş aretleri koyduk;
bazı metinlere ise, dil ve fikir bak ımından çok çetin olmalarına rağmen, hiçbir
noktalama işareti konulmu ş değildir. Bütün bunlar, talebelerimiz için birer
tatbikat zemini te şkil edebilir.
Memleketimizde, gerek eski gerek yeni devirlere ait şerhedilmi ş oldukça
zengin metinler bulunmakla bera.ber, Metin Şerhi'nde Us fil hakkında basıh
bir eser pek yoktur. Sözlerimize son verirken, bu mevzii`da haz ırlamakta ol-
duğumuz bir araştırma ile, okuttu ğumuz metinlerin şerh ve tahlili ile alakah
bibliyografya malamat ım ve her husustaki izahları içine alan ders notlar ımızı,
talebelerimizin mühim bir ihtiyac ını karşılayacağı için ne şretmeği düşündü-
ğümüzü de söylemek istiyoruz.
I.
HALK EDEBİ YATPNDA Dİ NÎ ŞIIRLER
ve
jj; r- s Ait
r J.; j iı
o.1.9-Lıı
1 Prof. Fuad Köprülü, Türk Edebiyât ı'nda İlk Muta şavv ıflar,
Birinci Bas ım, İst., `Amire, 1918, s. 181.— İkinci Basım, Diyâ-
net İşleri Yayınları, Ankara Üniversitesi Bas ımevi, 1966, s. 136.
4 Türk — Islam Edebiyat ı
I.) 4:.+2
.A9 o J...4.) I .)
L9els.
.■1111 411
j .y5,5- 0.5.AS:Ş
,11)11 411's1
i yi 4J1
c:)-LÇ-;
'5,11 411
.J115:Ş
J.ft; (s.risU21-'
J5:Ş
«,.;--- »
u4J1
3-1 J 6 (..5.)-Ç,:j;
JLır 9 L6.
L9 kIl
I ; S ,115-
t5- 1 j S"
4 15-1
es.)5-13
sl j 1.!.
L5 J5-3 d "1" 4.:4=';' c.r."
9^' Ş I .)1
6 ,;,5- 1.7 T 5- !..14....?)
4 .' _91 J!
,L1,1; J l ay,
441
jrıl L;
,:), } I.L<,
r ol j..12L;
, 3 y _5,1
41,1
(
7 Prof. Fuad Köprülü, ayn. esr., Birinci Bas ım, s. 390._İ kinci Ba-
sım, s. 303.
8 Türk — islânı Edebiyatı
‘; JlT (. ;■
•
r-ds' uyı l
4, f'.1.; 44. 1
rd 4-C J.
‘J-4
da- I i_Lti
44. 1 jm I iJdİ
4J.L1 441
4; L*
• Jda l • ‘:'-k4 1J 1
ı L»1 L J »
r -oit JÇ 4A.
.71 J;
;
,al 7. .7 341..9 1 ca:
&Ir JdJ JJ 51
js- 441 (.1.1 c.-)/b. Js
r r _ds- u yw
Klasik Dini Türkçe Metinler 9
r ."115”
8 j.f. .1?) J l . lw I r $ 9 JJ 0. w S Lsc...t"
C..1T I ) .61,
..x3y _y.
j3-95' ju.
(:)L.,31 ,*-)3k.k9 1 ,*-) 1>
4; 44.1
_;,•Içl
J ,J JJ ,9 « r ı-c-
j--;-151 )1_,; « cip- »
LAT -0
AT .).;
L
41-j
,15:1;
bıa- ı...J
La,
j>.
..tt.5 j.k1
jr.);
° .2° LI"`'51 Ji
-17
441
1.)13,9 ,41
4.1.■
jeb j jj
4; O 47,..7 .„2.■
IS 3 L j.; 1".73"
ı ıro J kal ; J.J; ` ao l >;121
31J--1 L.7° 9 1 t;
JU 4"4;1..;
441
ji „95,5-
411
r ı „S- ,s-U
r ı .x.
J.
) `1?" 1.?
J J; 4 ..-9 (}; -
13 4.;.j 43 j .)
ve
Ş iirler
•
▪
J, 1 4_; I ıı J..,4
Y 19 j l j 4; ...k15-jS ,LS"
3
•
‘s3)..,15- 5
454.; J-- (s-k15- 1 -U ıı .).5.s .5?-t1
j .› J_9 1
•"JJ.L,
, 5;,? . u jı
,:ı 1)
(ı:. 1,2il I)
441 l tl99 ly , , 1 il I 44. 1 ../.4,11.5" 4; 1.0 I 4.5"' ,US..
cs -US- j.! j :;1.;
j j' :".. 4j£
ı.JALP
LS.,"" 44. 1 l 1° 1
;il j; 441
cs.a.:S" j
Ls-t: _7° 1
. 15 J-ı?.1
j1.0 r..ks
2_12:3,!:, 4s— ,LL,1 45--
45".. i> _) c &:ı e I ı...21.5-
aS— )1..c J: J ..E S; j.l.; j.sl;
„J o 41.1.,-
I li J j ■
I9 â cs-0_9 1
9 1.1;- Lia19 1
,
1287.
Klasik Dini Türkçe Metinler 17
j. _9
1 5,1.AU
r
,;11, 041L4.-
ı ı —o ğ ı
LJ Y1 411 J5. j j•
91..11 an yâ J-
;iyi411 Y «2.1111,_51»
16 Tatarrdât-i Sinân Pa şa, İst., Ma0:ı da-i Ebü ,k2iyâ, 1309 (1893-
94), s. 13, 19 v.d., 38.
18 Türk — islam Edebiyatı
dl I 'I 411 Y S j
41 1 Y I 4JI
;1,1 YI 4J1 j
41 ı yi dJI y ,sir J .5 4:Ji l j.>
d551 YI 411 Y
i yi 411 Y J5-
i yi 4ıı y jyrf.,
YI 411 Y J J; 44 1
YI 411 o--43
-
r-
L
ts) LJ)
4-t, A
usı
. 1) L-4' k 9 -
L(.; jJ 2A ,}m1
.15:55- 5.5 j
L.4
Lt >. j,b1
18
" *-I -LbLç
* j3
J A.15" ,; jı,1
tl" J4wj 9 1,I
,:);T); 451
19
4-1
L5 -ı 4 L5-= ;
20
L5-
`L,'_)rj l YJ
r l.c"
cs i j1.43 ■
j _ı;JI ‘,).":41 Ğ-^ J .J.;
441 ,j 45- ,:ı 151 _3)21 j 4İP
S-J Y. Ls 1 J 34=L"
,44,1 2.4; i la
L.., _3,1; LI 9 1 ;i1,11 Rel dJs Jlal5 441 ,4Jt;'
.41wlş Lj j 1.; j..4 j
j), j,h1 CJU
r 1.1 J..., 13 .1.>I
449, .ı lbj.11
e*)IL,1
J ii i l 0_) j 4; I çi 9 Q-1.-1 6.
(.5.)Lai $' 1 J-9 1 -. 1J 1-9..;.9 y v-_,;1-1 ar,Sl _7194;,1
„ç-l?. I u 19 İs ;S j 111.p a jj;1
1,44
.j J:; (s l;
4J.
,;413 1 jt;
-5.79 "L! .1."-"" 'I I " J
4:- j _,S" j 0-e.11
j;li 1? j
j■Se Sıe (.5 j.iT jb ,jlp 1 1,.:A J,
* ûı l Jy, I a :J1 * <&I yI 411 J,5- 1 auI j,..S- 1 45,1 ) ,5 -k41 j1„;
U 3,1, *
£11Ç {44.1:919 .C; yiJi I
J .S" j 44
411 L.11.3 j_,J ) jbj.,
411 <s ,k) 415b.
L5 .,5" 1_,T J"J „k:2,1„ 45- J.,k, likl ı
j .t. 4.1 -1:1,
14..3 j y dıl) 1 (.9C" ) 4.! 111..,./ 1
JJ 1
0.41 j-ı'ıj5" 1 -ı.c. j11
. 22 1,r;-. L1 I <5,..=, ) «
cSaJ
(( 0 ,144; »
jrtı
4k ıt
« j,;
;1.; j _; 9 1
• L$ (5 4? 0 ° )
• I
C.A.; 1..- C.) 0 L5.)."; 412 j 4:.J
• (S <.'• Jj I
j 1; j, ! ,51 ))
4.10 o); T o
.
r3 ,1 . 4.1,1
2.14Ji; Gsıy J,1;T
.,ıi7"
»
«! ut..). 31 wlw » Cril» u1.0'1 9 (ç.) (I?
•
*
:Lj ) ) J.,51 Jj,, ,!.14.,L.
ej 9 *
• ,543 1 Ji ı.;
J1S- 1 » jk,.14.1
. « l r ı l,l Tl, j j_.91 ji {.)"‘
jj T <1.; 4..43
(.51.?.1
j y. j 1".
Li12.„v.
)1 i l 411
15- 1 1.S- 1 JJ1 .) 1 411
,=I; 1 j r, c 1,I <.51 ül
o o o J'
j ,:j. I
JI-a r* <11
_9
:ı» f:;" 3.3) 1
y,-
ata-. 4J3j
(:).-LUc Sa s j .ka I j.c. r.th
•
4:5o» ,s o .4,3
(.5;.
C-IL°I 1„..1,11
.24 (S J 9I (.5_7"-"" I
$.4.1.Çjs°
:744 ııi. j1 9
_A 4-1,1 1 441
° -) IjLç -.1?.? 4w J, 3 Y.
45JU 4„.k?. 1
j 1.1 3 1
C.) J3
1 J.0" j!
"" )12
26 Türk — islam Edebiyat ı
r 14,10 <:).17 j5 J J1
4 4. 1 -7
o j lz:z
j 1.4.1;1
24. J.ı.;T
1
o
j1.4 4,..,-7 1
J J9 1 u9J9.0
LS1
Klasik Dini Türkçe Metinler 27
4 ..ij I IS l..)kJh
ji J JI.AT
4>j
jAıı .7 4 J .1
ji;1. .;
t ip
.,s-
25
j1-1,f. j,
5112 J.S.-
j V . a 4k, jz1 ,:)_;
j j:s J15-
J15- 4.5
J1.1 .415-j5-
j
cj i
JU- 4.- J..
4;) J.1,1 j1
j1.4. j
26
« »
145- j
ış, J.t•L<
,5 4
• 5 5 O 0
‘.3 -fi 4 41 j.-;°
1;1., ,:>1_,L;,.; 121 J15- ■
‘ . •• J
fi ı
‘..fi'ş; 4.1. 1 () J-J:1;1 j .; -P
• ).)-1?.1
30 Türk — İ slâm Edebiyâtı
(J)11_;1)
(.1.;. 1 4.;9.
3.j.)
JL9
j C -4 . 5 4;
‘,41 441
44 1
jk1 9.k.11 4J bi
ol.„;;;I
.)J:ı. ji ja; dJ- 1 ••"2"' - L.-^-° (..;:;I La
. 27 aüf â.JS ,5*),■cl
j1.7 »
(s .,;, 1;
j j
2..1.;1.5
4,4; %I 3:19 Ls;.-
js y.
f..1.43J.; J ı (}3")k.. 4_2 1
'4- j,!._,= J.5 lc s tS (.5..iCık:3-_,
« »
0J.....44
(5. ,7
1.; J (*J-k:J. j Jic, o . j jı.:)1 o j4...1.:,:41 j
I .) 4,.1;İ j1;.k4 1 j 2 45. 13 G j j jJ.
Jui J:.-; 4,k, L:4114 j j j.r.t
ji0 _,) c4 I ,I, o J:.....AJT _„ L41.;
4b j 4, il; 441
• jil &S” 414 1 „J
1
. 441
j1 4,1,4 1,..,11 j
`
• j J 15 j J 1 1 ıy,I .› .) 1_, 041 ry. .4;.1,1 1.51 4.—?. 1 4;
-. 4«5 4:.1 r1,3
yiJ i l j J UT
r,ı ‘4.5- yz1 J i l ca5..L G 4,...J .5 1
j ,5)1j 1
45.4 j 1 LiLt s JL> 21J,1;t j 5"1 ■
..) ..1;_,.a1 j j « » (.1,1
o o ..-
-;—P (.51-P • «J.415.•
fs
441,U v iı c aJx.11 il .
4,4-Laar tJ 4.c.)
s. 228 v.d.
▪ ▪ ▪▪ ••
▪ •
Ii J . j ı
45- .), ..1;3
i!„1.C. o .4.. Lıl, a-ç 4:J9 1 L:4%2J
.„ .>4.n. j cd
42.2.ç j yLM. 4. 1,...,4, r j LS"`„ıiı.,- jjil 2),,,c' jah
j ✓J .5
« 14,1 ‘:_J1.); »
L.1.1
Ju _yuy. AS
L54 ';
4? L.;
Ji;-* 44. 1
34 Türk — İslâm Edebiyâtı
• bir Jm 4ç,..4
4 .34"" Cli;
il 44
Ji l
I
4 3 L1 .'4 1 J. 4159 J.
!J i4,41
yU j LJ,S
3°
N.e.?: C »
,y j j1j3 13
J .u39>„,.1 J,1,3
, 1; ly j j-ı;,1;a, jS jli3
j .?,41 j.915- 15- 1
ii15" o Jı.
C/ 3 4:s4. jij I 45" j.1 41 j Uy
4S-1; (.5 1 J Ls?.).5- jJ JI
4S- b. 414, 9 1 j1 51, 441 J l 1
<2).5 ıı
: (..)11 9 *Z> j9 .
°j_9
— • : A
44. 1 4.4.31:.ab
4?-1 44.; ‘5,...S..c- 1
oz: .) 15 ,;11 j); j t; .
5,ı
(.1;oa , JÎ _;_,;
„JJ .41 Lc.
( n)'.)--;5 '45i-ı
,9„ ı
4.)1.121,.. o
=- I J9.a.;.11
L5
" j1.:;
2.
V1" :
j y.
L jT j."5-
Lı.4
3.
4.
( s.ız,.1
44,1 d i , 5. 4; otgtll
r
. 36 ,5.141
(A'ı o
(3 1T }e, o J;
o Aiı.ıj 21L ...)oj55- :1,4 ',, j ) 1.);
,5 ) l5":".; LU4.„;
.„5-11.1
. 37
s.125 v.d. (EvIW Sicilleri'nin 134'üncü sayfas ından naklen Arabca asl ı-
nın tercemesi).
▪
k:.)
(1iv : )