Martin Heidegger, An Introduction to Metaphysic

“Niçin varlık var da yokluk yok?” / “Niçin yokluk değil de varlık var?”

İnsanlardan birçoğu bu soruyla hiçbir zaman karşılaşmamıştır; şayet karşılaşmayla sadece duyma ve
okumayı değil de bu sorunun kaçınılmazlığını duyumsamayı kastediyorsak.

Bununla birlikte her birimiz bir kez bile olsa bu soruyu içten içe hissetmiş ve bu soruyla birlikte gelen
çığlık her birimizi sıyırıp geçmiştir. Soru, büyük umutsuzluk anlarında ortaya çıkar; şeyler ağırlıklarını
kaybetmeye ve anlamlar karanlıklaşmaya başladığında. Bu durumda soru, boğuk bir çan sesi gibi
hayatımıza girer ve sonra yavaş yavaş kaybolur. Benzer şekilde her şeyin sanki yeni varlık kazanmış
gibi göründüğü bir mutluluk anında da kendisini ortaya koyar soru. Fakat ancak bir “can sıkıntısı”
anında gerçek anlamını kazanır; ne mutlu ne de mutsuz olduğumuz bir anda. Bu anda çevremizdeki
her şey umutsuz bir biçimde sıradanlaşır ve şeyler var olup olmama yönünde eşitlenirler. Tam da bu
sırada soru kendisini gösterir: “Niçin yokluk değil de varlık var?”

Bu soru en geniş, en derin ve en temel sorudur.

Bu soru sınırlarını ancak yoklukta bulabilir: yani hiç olmamışta ve hiç olmayacakta. Hiçlik olmayan
her şey bu soru tarafından içerilir ve nihai olarak hiçlik de bu soru tarafından içerilir: hakkında
konuştuğumuz bir şey olması hasebiyle değil, “hiçbir şey” olması hasebiyle. [“not because it is
something, since after all we speak of it, but because it is nothing.”] Bu anlamda en geniştir.

Aynı zamanda en derin sorudur: “niçin varlık var?” Niçin, yani hangi sebeple? Varlık hangi kaynaktan
gelmektedir?

Bu soru aynı zamanda en temel sorudur. Bütün tikelleri bir tarafa bırakara tikellerin temelinde yatan
ve onları kuşatan şeyi sorar. Her ne kadar soruyu bir insan sorsa da soru tek tek insanlarla veya
varlıklarla ilgili değildir. Onun sınırsız bağlamında her varlık aynı değere sahiptir. Hindistan
ormanlarındaki bir fil ile Mars gezegenindeki kimyasal bir yanma soruya konu olma bakımından aynı
değere sahiptir.