Professional Documents
Culture Documents
Gr. 7 EsP TG (Q1 To 4) PDF
Gr. 7 EsP TG (Q1 To 4) PDF
Patnubay ng Guro
PAG-AARI NG PAMAHALAAN
HINDI IPINAGBIBILI
INILAAN PARA SA
Distrito/ Paaralan: ________________________________________
Dibisyon: ________________________________________________
Unang Taon ng Paggamit: ________________________________
Pinagkunan ng Pondo (Pati Taon): ________________________
Kagawarang ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
i
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ika-Pitong Baitang
Patnubay ng Guro
Unang Edisyon, 2013
ISBN: 978-971-9990-55-0
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas
Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng
pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na
ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at
mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang
ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda
ang karapatang-aring iyon.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D.
Kawaksing Kalihim: Elena R. Ruiz, Ph.D.
ii
Talaan ng Nilalaman
Modyul 7: Kalayaan 71
iii
Patnubay ng Pagtuturo
MODYUL 1: MGA ANGKOP AT INAASAHANG
KAKAYAHAN AT KILOS SA PANAHON NG
PAGDADALAGA/PAGBIBINATA
I. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga angkop na
unawa sa mga inaasahang kakayahan hakbang tungo sa paglinang ng apat na
at kilos sa panahon ng pagdadalaga inaasahang kakayahan at kilos
/pagbibinata, sa kanyang mga talento, (developmental tasks) sa panahon ng
kakayahan, at kahinaan, hilig, at mga pagdadalaga/pagbibinata.
tungkulin bilang
nagdadalaga/nagbibinata
Batayang Konsepto: Ang paglinang ng mga angkop na inaasahang
kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga /
pagbibinata ay nakatutulong sa:
pagkakaroon ng tiwala sa sarili,
paghahanda sa susunod na yugto (stage) ng buhay (paghahanda sa
paghahanapbuhay at paghahanda sa pag- aasawa / pagpapamilya), at
pagiging mabuti at mapanagutang tao.
1
c. Pagtukoy ng mga hakbang tungo sa paglinang ng mga angkop
na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
pagbibinata
d. Pagtukoy ng mga pagbabago sa kanilang sarili mula sa gulang
na 8 - 9 hanggang sa kasalukuyan sa aspektong: (a) pakikipag-
ugnayan (more mature relations) sa mga kasing edad, (b) papel
sa lipunan bilang babae o lalaki, (c) asal sa pakikipagkapwa / sa
lipunan, at (d) kakayahang makagawa ng maingat na
pagpapasya
e. Pagbibigay-katwiran kung bakit mahalagang kilalanin ang mga
angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng
pagdadalaga / pagbibinata sa aspektong: pakikipag-ugnayan sa
mga kasing-edad, papel sa Lipunan, asal sa pakikipag-kapwa,
kKakayahang makagawa ng maingat na pagpapasya
f. Pagpapatutunay kung nakatutulong ang paglinang ng mga
inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
pagbibinata sa pagkakaroon ng tiwala sa sarili (self-confidence)
at sa pagiging mabuti at mapanagutang tao
g. Pagpapaliwanag ng kaugnayan ng paglinang ng mga
inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
pagbibinata sa paghahanda sa susunod na yugto ng buhay
(sa paghahanda sa paghahanapbuhay at paghahanda sa pag-
aasawa at pagpapamilya)
h. Pagsasakatuparan ng mga sariling paraan sa paglinang ng mga
inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
pagbibinata
i. Pagbuo ng talaan ng mga positibong self-talk o affirmation tungo
sa paglinang ng tiwala sa sarili
j. Pagbibigay ng mga puna sa paraan ng ibang kabataan sa
paglinang ng mga inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng
pagdadalaga / pagbibinata
2
Itanong: Mayroon Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod
ba kayong gustong na kaalaman, kakayahan at pag-unawa
linawin tungkol sa
a. Natutukoy ang mga pagbabago sa sarili mula sa gulang na 8
mga layuning
o 9 hanggang sa kasalukuyan sa apektong: (a) pakikipag-
binasa? ugnayan (more mature relations) sa mga kasing-edad, (b)
papel sa lipuinan bilang babae o lalaki, (c) asal sa
pakikipagkapwa at sa lipunan, at (d) kakayahang makagawa
ng maingat na
3
2. Ang sumusunod ay ilan sa mga inaasahang 4. Sa yugto ng maagang pasgdadalaga o
kakayahan at kilos na dapat malinang sa pagbibinata, inaasahan na ang pagkskaroon ng
panahon ng pagdadalaga / pagbibinata maliban tinedyer ng kasintahan (girlfriend/boyfriend). Ang
sa _______ . pangungusap ay:
4
8. Si Bernard ay mababa ang tiwala sa
sarili sa kabila ng kanayang talent. Hindi niya
ito ipinakikita sa paaralan dahil sa takot na
hindi ito maging kalugod-lugod sa iba pang
mga mag-aaral. Ano ang makatuwirang gawin
ni Bernard?
A. PAGTUKLAS NG DATING
KAALAMAN
Mga Hakbang:
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa
bahaging Pagtuklas ng
Dating Kaalaman sa mga
mag-aaral sa pahina 5 ng
Modyul 1.
2. Ipabasa ang Panuto at
saka itanong: Mayroon
bang kailangang linawin sa Panuto?
5
3. Ipabasa ang halimbawa sa
pahina 6.
4. Ilagay ang mga kagamitan sa
ibabaw ng mesa ng guro at
sabihing ito ay maaring gamitin
ng lahat ng mag-aaral. Ipaalala
ang halaga ng pagbibigayan at
pagtitiyaga sa paggamit ng
mga kagamitan.
5. Ipagawa ang gawain. Bigyan
sila ng 15 minuto para sa
gawaing ito.
6. Matapos ang 15 minuto ay
tumawag ng ilang mag-aaral
upang basahin ang kanilang
mga pagbabagong itinala sa
kuwaderno.
Gawain 2
Mga Hakbang
1. Idikit sa pisara ang inihandang “Tsart ng Profile Ko, sa
Paalala Noon at Ngayon”.
Gawain Sa 8-9
2 pahina tulong
ng mga mag-aaral, punan ang tsart ng mga halimbawa ng pagbabago na itinala
sa pisara sa unang gawain. Matapos ipabasa sa mga
mag-aaral ang Panuto at ang
halimbawa ng “Profile Ko, Noon at
Ngayon” sa Gawain 2, maaari
itong gawing Takda o Gawaing-
Bahay bilang kasunduan.
6
2. Ipabasa ang Panuto at halimbawa ng “Profile Ko, Noon at Ngayon” sa pahina 7.
Papunan ang Tsart sa pahina 8. Bigyan ang mga mag-aaral ng 15 minuto upang
buuin ang tsart.
3. Matapos ang 15 minuto, pangkatin ang mga mag-aaral. Hindi dapat hihigit sa
lima ang kasapi sa pangkat. Gamit ang binuong “Profile Ko, Noon at Ngayon”,
iisa-isahin at ipaliliwanag ng lider ng bawat pangkat ang mga nilalaman nito sa
kanyang pangkat.
Tayahin kung positibo o negatibo ang mga nagging pagbabago sa iyong sarili
4. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto para sa “Linya ng Profile Ko, Noon at
Ngayon”. Ipabasa ang ibinigay na halimbawa sa pahina 7.
7
Gamit ang halimbawang tsart ng “Profile Ko, Noon at Ngayon” sa pahina 8,
suriin ang halimbawang Linya ng Profile Ko, Noon at Ngayon sa pahina 9.
Halimbawa:
Ako Noon (gulang na 8-10) Ako Ngayon
Pakikipag-ugnayan Hal. Kalaro ko ang aking Hal. Karamay ko ang mga
sa mga kasing- mga kaibigan. kaibigan ko sa mga
edad hinaharap na suliranin.
Pakikipag-ugnayan sa kasing-edad
Dito ka
magsimula
Ipagawa ang
Linya ng Profile
Ko, Noon at
Ngayon sa
pahina 9.
8
Sa paggamit
ng pahina 9-
10: Maaaring
ipagawa
bilang
takdang aralin
ang
Pagninilay
pagkatapos
ipaliwanag
ang panuto.
Ipasulat ito sa
kanilang
journal.
9
Paalala: Maaariing gumamit ng ibang kuwento o pelikula tungkol sa
pagdadalaga at pagbibinata para sa bahaging Paglinang ng mga
Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa. Tiyakin lamang na ang ipinakikita
rito ay ang mga angkop at epektibong pamamaraan ng pamamahala sa
mga pagbabagong pinagdaraanan ng mga nagdadalaga at nagbibinata.
10
A. PAGPAPALALIM
11
Activity Cards
Activity Card 1
Panuto: Gamit ang idea web graphic organizer, tukuyin at isa-isahiin ang mga
konseptong nabasa mula sa pahina 15 – 20. Sa ibaba ng graphic organizer,
isulat ang maikling paglalagom ng mga konseptong nabasa.
12
Activity Card 3
Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 21. Bigyan sila ng 5
minuto upang gawin ito.
13
Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 21.
Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer.
D.
E.
F. PAGSASABUHAY
Pagganap
Ipagawa ang “Tsart ng Aking Paraan ng Paglinang sa mga
Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng Pagdadalaga/Pagbibinata”
14
Sa paggamit ng pahina 22: Ang Tsart ng Aking Paraan ng
Paglinang ng…ay ipagagawa sa loob ng 2 linggo.
15
Paalala: Magtalaga ng kapareha ang bawat mag-aaral upang tiyaking
nasusundan at natataya ang mga tala sa Tsart ng bawat mag-aaral.
Pagawin ang bawat isa ng ulat ng mga pagbabago sa mga kilos at gawi ng
kamag-aral bunga ng pagsunod sa “Tsart ng Aking Paraan ng Paglinang
sa mga Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng
Pagdadalaga/Pagbibinata”. Ipapasa ng mga mag-aaral ang kanilang
journal. Basahin ang kanilang pagninilay at mamarkahan ito gamit ang
pamantayan sa Annex 2.
Pagsasabuhay
16
5. Matapos ang panahon na ibinigay sa mga mag-aaral ay tumawag ng ilan na
magbabahagi ng kanilang ginawa sa harap ng klase.
6. Ibigay bilang takdang aralin ang isa pang gawain na nasa pahina 25, bilang
3.
7. Paghandain ang mga mag-aaral ng mga gabay na tanong. Kailangan itong
mabasa bago nila isagawa ang panayam.
8. Atasan ang mga mag-aaral na magbigay ng mga patunay sa pagsasagawa
ng gawain. Maaaring larawan o video habang isinasagawa ang panayam.
17
Plano ng Pagtuturo
Modyul 2: TALENTO MO, TUKLASIN,
KILALANIN AT PAUNLARIN
I. MGA LAYUNIN
Mga Pamantayan sa Pagkatuto
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga kilos tungo sa
unawa sa mga konsepto tungkol sa pagpapaunlad ng mga talento at
talento, kakayahan at kahinaan kakayahan at paglampas sa mga
kahinaan
Batayang Konsepto: Ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talento
at kakayahan ay mahalaga sapagkat ang mga ito ay mga kaloob na kung
pauunlarin ay makahuhubog ng sarili tungo sa pagkakaroon ng tiwala sa
sarili, paglampas sa mga kahinaan, pagtupad ng mga tungkulin, at
paglilingkod sa pamayanan.
18
B. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 31. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 2 na nasa loob ng kahon.
19
Palagi pa ring umaawit si Joanna ngunit ito ay sa kanila
lamang bahay kasabay ang kanyang nakatatandang kapatid.
20
2. Sa muling pagkikita ay talakayin ang kinalabasan ng kanilang gawain.
3. Bigyan ng pakakataon ang ilang mga mag-aaral na ibahagi ang kanilang mga
sagot sa mga tanong batay sa nabasa.
4. Sa proseso ng pagtalakay, mahalagang maiugnay ang nagdaang aralin sa
araling ito. Sa ganitong pamamaraan ay makikita ng mga mag-aaral ang
pagkakaugnay ng bawat aralin.
21
Ang bahaging ito
sa Pagtuklas ng
Dating Kaalaman
ay makatutulong
upang mataya
kung ano ang
nagbibigay sa
kanila ng
motibasyon upang
pagyamanin ang
kanilang talento.
Sa tulong nito ay
matataya kung
tama ba ang
motibasyon ng
mga mag-aaral o
kung
nangangailangan
na maitama ito sa
tulong ng mas
malalim na
pagtalakay sa
bahaging ito.
22
4. Atasan silang itala ang bilang na angkop na paglalarawan sa kanilang
sarili. Ang interpretasyon ng mga bilang ay matatagpuan sa unang bahagi
ng gawain.
23
5. Pasagutan ang gawain sa mga mag-aaral gamit ang Sagutang Papel sa
pahina 40 – 41. Maaari silang gumuhit ng katulad nito sa kanilang
kuwaderno.
24
Ipaliwanag sa mga
mag-aaral kung paano
isasagawa ang ikatlong
bahagi ng Paunang
Pagtataya. Ang
mahalaga ay mailapat
ng mga mag-aaral sa
isang bar graph ang
kanilang mga marka
upang mas maging
madali para sa kanila
na makita ang kanilang
mga kalakasan at
kahinaan batay sa
sinagutang Multiple
Intelligence Survey.
Maaaring magpaskil sa
pisara ng halimbawa.
C. PAGPAPALALIM
Mga Hakbang
25
2. Linawin sa mga mag-aaral ang pagkakaiba ng talento at kakayahan.
Tumawag ng ilang mag-aaral upang isulat sa pisara ang mga natalakay na
pagkakaiba sa babasahin. Atasan din sila na magdagdag ng bagong ideya o
konsepto kung mayroon silang ninanais na idagdag.
Ang pahina 44 - 51 ay
pagpapalawak para sa
naging resulta ng
Multiple Intelligence
Survey na ginawa ng
mga mag-aaral. Kapag
tinalakay ang bahaging
ito, mahalagang iugnay
sa naging gawain
upang ganap na
maunawaan ng mga
mga-aaral ang
kahulugan ng natapos
na gawain.
26
4. Pasagutan ang Paghinuha ng Batayang Konsepto sa pahina 52.
6. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto at saka itanong: “Mayroon bang hindi
malinaw sa panuto?”.
7. Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na gawin ang gawain.
8. Matapos bigyan ng panahon ang mga mag-aaral, tumawag ng ilan na
magbabahagi ng kanilang ginawa sa harap ng klase.
9. Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer na nasa
pisara. Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng graphic
organizer na nasa pisara.
10. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto.
27
D. PAGSASABUHAY
PAGGANAP
Mga Hakbang
1. Ipagawa ang Pagganap sa bahaging “Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto” sa
pahina 52-53 bilang takdang gawain.
28
7. Matapos ito, ipagawa sa kanila ang “Tsart ng mga Kakayahan (Chart of
Abilities)” sa pahina 54.
29
10. Mahalagang mapagtibay ang tunay na kabuluhan ng pagsasagawa ng
ganitong gawain para sa kanilang isasagawang pagpili ng kurso o trabaho sa
hinaharap. Tiyakin na maipauunawa ito sa mga mag-aaral.
PAGSASABUHAY
2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto at itanong kung may tanong tungkol
dito.
3. Ipaskil sa pisara ang halimbawa na nasa modyul upang mas magabayan
ang mga mag-aaral.
4. Matapos ito, bigyan sila ng sapat na panahon upang isagawa ang gawain
gamit ang pormat na nasa pahina 55.
5. Pagkatapos, tumawag ng ilang mag-aaral upang ibahagi ang kanilang
ginawa sa harap ng klase.
6. Ipaunawa sa kanila na hindi nararapat na huminto sa pagsusulat lamang ng
mga hakbang kundi ang pinakamahalaga ay mailapat nila ito sa araw-araw
hanggang sa ito ay maging bahagi na ng kanilang buhay.
7. Ipaunawa rin sa kanila na magandang hakbang ito upang mahubog ang
kasanayan sa pagpapalakas ng mga kahinaan.
8. Ipaskil sa pisara ang rubric na nasa Annex 1 na gagamitin sa pagmamarka
ng gawain na ito.
30
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 3: PAGPAPAUNLAD NG MGA HILIG
I MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga kilos tungo sa
unawa sa mga konsepto tungkol sa hilig pagpapaunlad ng kanyang mga hilig
31
Itanong: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
32
Maaaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga bahaging
Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-
unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 puntos.
Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay maaring
mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang ng mga Kaalaman,
Kakayahan at Pag-unawa.
33
Gawain 2
Mga Hakbang
1. Ibigay sa mga mag-aaral ang
Paalala sa Gawain 2 pahina 7-8
katulad na tanong na nasa
pahina 64. Matapos na maipabasa ang
2. Sa halip na hintayin ang sagot panuto ng Gawain 2 ay maaari na itong
ng bata ay iatas sa kanila ang ibigay bilang takdang aralin. Tiyakin
Gawain 2 sa bahaging lamang na malinaw sa lahat ng mag-aaral
Pagtuklas ng Dating Kaalaman. ang panuto.
3. Sa muling pagkikita ay
ipabahagi sa klase ang kanilang
ginawa. Maaaring
tumawag ng ilang mag-
aaral na magsusulat sa
pisara ng kanilang
ginawang pagraranggo.
4. Matapos ito, pasagutan
sa mga mag-aaral ang
tanong na nasa pahina
71.
34
PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
1 Ipabasa ang mga Larangan ng Hilig na nasa pahina 65-68.
35
4 Matapos ang pagtalakay ay ipagawa sa mga mag-aaral ang “Imbentaryo ng
mga Hilig-Tuon” (Interest-Focus inventory) sa pahina 70.
5 Ipasulat din sa kanilang kuwaderno ang mga sagot sa tanong na nasa pahina
71.
36
B. PAGPAPALALIM
37
3. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 75.
Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer.
Ipasulat sa mag-
aaral ang nabuong
konsepto sa ilalim ng
nakapaskil na mga
output ng bawat
pangkat na graphic
organizer. Piliin ang
konseptong
pinakamalapit sa
Batayang Konsepto
na nasa kahon sa
ibaba:
C. PAGSASABUHAY
Pagganap
1. Ipagawa ang “Tsart ng
Pagpapaunlad ng Aking mga
Hilig” na nasa pahina 76.
2. Maglagay ng katulad na
halimbawa sa pisara. Basahin
ang nilalaman ng bawat
kolum. Maaarin ring
magbigay ng bagong
halimbawa kung hindi pa
malinaw sa mga mag-aaral
Sa paggamit ng pahina 76: Ang Tsart
ang gagawin. ng Pagpapaunlad ng Aking mga Hilig
ay ipagagawa sa loob ng 2 linggo.
38
Pagninilay
1. Ipagawa sa mga mag-
aaral ang bahaging
Pagninilay bilang
takdang aralin.
Ipabasa sa mga mag-
aaral ang panimulang
talata at ipakita ang
replica ng diary na
nasa pahina 77.
2. Inilarawan sa pahina
77 ang magiging
pormat ng kanilang
gagawing pagninilay.
Pagsasabuhay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 77.
2. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, itanong: Mayroon bang
katanungan tungkol sa panuto?
3. Atasan silang mamili sa Gawain A at B.
39
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 4: ANG AKING TUNGKULIN BILANG KABATAAN
I. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga kilos tungo sa
unawa sa mga hakbang tungo sa maayos na pagtupad ng kanyang mga
maayos na pagtupad ng kanyang mga tungkulin bilang nagdadalaga /
tungkulin bilang nagdadalaga / nagbibinata
nagbibinata
40
f. Pagtukoy sa kanyang mga tungkulin sa bawat gampanin bilang
nagdadalaga / nagbibinata
g. Paghinuha kung ano ang magiging epekto sa kanya bilang
nagdadalaga / nagbibinata kung di niya nagagampanan ang kanyang
mga tungkulin sa bawat gampanin
h. Pagtukoy sa mga bagay na dapat niyang pagbutihin sa pagtupad niya
ng mga tungkulin sa bawat gampanin
i. Paggawa ng Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang
Nagdadalaga / Nagbibinata
j. Pagsulat ng pagninilay sa (a) mga dapat niyang paunlarin sa
pagtupad ng kanyang mga tungkulin bilang isang kabataan at (b) ang
mga taong makatutulong sa kanya sa bagay na ito.
k. Pagsasagawa ng Plano ng Maayos na Pagtupad ng mga Tungkulin
Bilang Nagdadalaga / Nagbibinata
41
II. PAUNANG PAGTATAYA
Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 92-95. Bigyan ng sapat na
panahon ang mga mag-aaral upang gawin ito. Pagkatapos, hayaang markahan
ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa pagmamarka sa
Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa
pagmamarka.
Paunang Pagtataya
Basahin at unawain ang mga tanong sa bawat bilang. Isulat ang letra ng pinakaangkop na sagot sa
kuwaderno.
1. Ang sumusunod ay mga pangunahing tungkulin ng isang nagdadalaga/nagbibinata s a
kanyang sarili maliban sa:
a. Makabuluhang Paggamit ng mga Hilig
b. Paghahanda para sa pagbuo ng makabuluhang relasyon sa hinaharap
c. Pagpapaunlad ng Talento at Kakayahan at Wastong Paggamit ng mga ito
d. Pagharap at Wastong Pamamahala sa mga Pagbabago sa Yugto ng
Pagdadalaga/Pagbibinata
2. ”Walang sinuman ang nabubuhay para sa sarili lamang. Walang sinuman ang namamatay,
para sa sarili lamang”. Ano ang pinakaangkop na pakahulugan sa katagang ito?
a. Ang lahat ng tao ay may pananagutan sa kanyang sarili at sa kanyang kapwa.
b. Ang tao ay nabubuhay hindi para sa kanyang sarili kundi para sa kanyang kapwa.
c. Mabubuhay nang matiwasay ang isang tao kung ipauubaya ng tao ang kanyang sarili
para sa kanyang kapwa.
d. Hanggang sa huling yugto ng buhay ng tao, mahalagang suriin ang kanyang sarili sa
kanyang kakayahang makipagkapwa.
42
III. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO
A. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Mga Hakbang:
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga
mag-aaral sa pahina 83-84.
Ang bahaging
ito ang
magbibigay ng
interpretasyon
sa nakuhang
kabuuang
marka ng mga
mag-aaral.
43
Kumusta? Naging masaya ka ba sa sagot mo sa tseklist? Tingnan mong muli ang
resulta ng iyong sagot at sagutin ang mga inihandang tanong sa ibaba.
1. Naging madali ba ang iyong pagsagot sa tseklist? Bakit? Bakit hindi?
2. Sa kabuuan, ano ang iyong naging pagtataya sa iyong kakayahan sa
pagtupad sa iyong mga tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata?
3. Ano ang mahalagang aral na iyong nakuha mula sa gawain?
Gawain 2
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto sa Gawain 2 sa pahina 97. Itanong:
Naunawaan ba ang Panuto?
44
Kumusta ang iyong mga sagot sa bawat sitwasyon? Subukin naming
sagutin ang mga kasunod na tanong. Isulat ang iyong sagot sa iyong
kuwaderno.
2. Ano ang magiging epekto sa iyong sarili kung hindi mo tutuparin ang
iba’t ibang tungkulin? Iapliwanag.
Mga Hakbang
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto para sa gawain sa bahaging
“Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa”. Tiyakin na
malinaw ang Panuto sa lahat. Maging bukas sa mga paglilinaw.
2. Ibigay ang gawain bilang takda ngunit kailangan ng patunay sa pagsasagawa
ng panayam. Maaaring larawan, tape recorder o video.
3. Ilapat sa graphic organizer na nasa pahina 89 ang nakuha mula sa panayam.
45
4. Maaari nila itong ipasulat sa kalahati ng kartolina. Magagamit ito bilang
paalala sa mga mag-aaral sa mga inaasahan ng mahahalagang tao sa
lipunan na isasakatuparan nilang tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata.
5. Ipabahagi sa klase ang ilan sa mga gawain ng mga mag-aaral. Ipaskil sa
pisara ang kanilang output upang makita ng mga kapwa mag-aaral.
6. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang tanong sa pahina 101-102.
C. PAGPAPALALIM
Activity Cards
Activity Card 1
Activity Card 2
46
Activity Card 3
_____________
_____________
_____________
_____________
_____________
______
47
Tumawag ng ilang mag-aaral upang punan ang graphic organizer sa pisara.
Ipasulat sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga output
ng bawat pangkat na graphic organizer. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa
Batayang Konsepto na nasa kahon sa ibaba:
D. PAGSASABUHAY
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad
ng mga Tungkulin Bilang Kabataan.
Pagninilay
1. Pasulatin ng pagninilay ang mga mag-aaral tungkol sa:
a. Mga dapat nilang paunlarin sa pagtupad ng kanilang mga tungkulin
bilang isang kabataan at;
b. Mga taong makatutulong sa kanila sa mga bagay na ito.
2. Ipaskil sa pisara ang katulad na pormat na nasa pahina 99.
48
Pagsasabuhay
9. Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Pansariling Plano ng Maayos na Pagtupad
ng mga Tungkulin Bilang Kabataan” sa bahaging Pagsasabuhay sa pahina
99.
10. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, sabihin: Mayroon bang
katanungan tungkol sa panuto?
11. Makatutulong kung magpapaskil ng katulad na halimbawa na nasa Modyul.
Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na basahin ang halimbawa na nasa
pisara.
Miyerkules
Huwebes
Biyernes
Pamamaraan ng
Sabado
Linggo
Martes
Lunes
maayos na
Tungkulin
pagtupad ng
tungkulin
Halimbawa: Sa sarili
Palaging Kakain ng
pananatilihing masusustansiyang
malusog ang pagkain sa lahat ng
pagkakataon
pangangatawan
49
Plano ng Pagtuturo
Modyul 5: ISIP AT KILOS-LOOB
I. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Naisasagawa ang mga pasyang
unawa sa mga konsepto tungkol sa isip patungo sa katotohanan at kabutihan
at kilos-loob. batay sa mga konsepto tungkol sa isip
at kilos-loob.
Batayang Konsepto:
Ang isip at kilos-loob ang nagpapabukod-tangi sa tao.
50
B. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 101. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 5 na nasa loob ng kahon.
Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang
susi sa pagmamarka sa Annex 1.
Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang
kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala
sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5
hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang bilang.
Gayun rin ang gawin para sa 0 hanggang 4 na puntos.
51
Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10, maaring
dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.
Paalala:
52
Isulat ang sipi ng mga tanong
na ito sa isang manila paper
at ipaskil sa pisara upang
makita ng mga mag-aaral.
Iguhit din ang tsart na ito sa
pisara.
Sabihin ito sa
mga mag-aaral
Gumawa ng
kapareho nitong
larawan. Ipaskil
ito sa pisara
bago ang
pagtalakay.
Itanong ang
mga
katanungang ito
sa pahina 105
para sa
talakayan.
53
B. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
Paalala:
Kailangang ihanda ang sipi ng mga sitwasyong ito para sa
mga mag-aaral. Ibigay ito bilang takdang-aralin.
Panuto:
54
Mga Tanong:
Panuto:
Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-aaral.
Gawing takdang aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin sila ng
tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas mainam
ang pagtsetsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang
maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing-bahay.
Mahalagang mabasa at makapagtala sila bago ang pagtatalakay
upang handa sila sa gawain sa klase.
Kung kinakailangan,
ipabasa ang kabuuang
sanaysay sa pahina
109-112. Bigyan ang
mga mag-aaral ng 15
minuto upang gawin ito.
Matapos ang 15 minuto
pangkatin ang mga
mag-aaral sa anim o
depende sa bilang ng
mga mag-aaral.
Hayaang magtalaga
sila ng lider, tagasulat
at tagaulat.
Ibigay ang bahaging ito
ng babasahin sa
55
pahina 109-110 sa unang pangkat. Atasan silang ipaliwanag ang konseptong
kanilang naunawaan mula sa kanilang binasa. Hayaan silang gumamit ng
graphic organizer sa paggawa nito.
Atasan ang mga mag-aaral na kabilang sa ikalawang pangkat na talakayin
ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 110-111. Hikayatin
na gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.
Ang pahina 111 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3.
Ang ikaapat na pangkat ang gagawa ng pagbubuod batay sa huling bahagi
ng babasahin
Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.
Matapos ang mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang
mahahalagang konseptong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.
Pasagutan ang tayahin natin ang iyong pag-unawa. Bigyan sila ng 5 minuto
upang gawin ito.
Ipaskil o isulat
sa pisara ang
mga tanong na
ito na
matatagpuan sa
pahina 112.
56
Ang tao ay natatanging nilalang dahil siya ay may:
Isip na nakaaalam Kilos-loob na nagpapasya/pumipili
Ang gamit ng isip ay umunawa Ang gamit ng kilos-loob ay kumilos o gumawa
Ang tunguhin ng isip ay katotohanan Ang tunguhin ng kilos-loob ay kabutihan
Kaya, nararapat na sanayin, paunlarin, at gawing ganap ang isip at kilos-loob
upang mabigyan ng halaga ang kakayahang ito ng tao.
Pagganap
Pagganap
Panuto:
Bilang indibidwal na may isip at kilos-loob may tungkuling nakaatang sa iyo na dapat mong
isabuhay. Suriin mo ang iyong sarili kung alam mo ang mga ito at kung tugma ang kilos mo sa
iyong kaalaman.
Nakatala ang ilang tungkulin ng isang kabataang katulad mo. Suriin mo kung alam mo ang
mga ito sa pamamagitan ng paglalagay ng simbolong tsek () o ekis (×) sa tapat nito. Suriin din
kung ginagawa mo ito sa pamamagitan ng paglalagay ng parehong simbolo. Gabay mo ang
halimbawang ibinigay.
57
Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook upang
mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang rubric sa
Annex 2.
Pagsasabuhay
58
Plano ng Pagtuturo
Modyul 6: KAUGNAYAN NG KONSIYENSIYA
SA LIKAS NA BATAS-MORAL
I. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Natataya ang kanyang mga kilos o
unawa sa mga konsepto tungkol pasya batay sa dinidikta ng tamang
konsiyensiya at Likas na Batas-moral konsiyensiya
BatayangKonsepto:
59
B. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 119. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 6 na nasa loob ng kahon.
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman,
kakayahan at pag-unawa:
Paunang Pagtataya
60
Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor
na 10, maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.
Sabihin:
Sa nakaraang aralin naunawaan mo ang kahalagahan ng paggamit ng iyong
isip at kilos-loob upang magampanan ang iyong mga tungkulin bilang isang
nagdadalaga/nagbibinata. Naging malinaw din sa iyo kung ano ang tunguhin ng
isip at kilos-loob na taglay mo. Sa araling ito, mauunawaan mo ang tungkol sa
isa pang mahalagang bahagi ng iyong pagkatao – ang iyong konsiyensiya. Bakit
mo sasanayin ang iyong sarili na maging sensitibo sa paggamit nito.
61
Panuto: Tuklasin mo ang paraan ng iyong gagawing pagpili sa
sitwasyong ito. Pag-aralan ang case study sa ibaba. Ano ang iyong
gagawin kung ikaw ay nahaharap sa ganitong sitwasyon? Piliin ang Ipaskil ito bilang
iyong gagawin sa apat na pagpipilian at sagutin ang mga tanong paksa ng
pagkatapos. Gawin ito sa iyong kuwaderno. gagawing
pagsasatao at
gagawan ng
pasya
62
Pagkatapos itong gawin ng bawat mag-aaral, atasan sila na maghanap
ng kapareha upang ibahagi ang kanilang ginawa at paghambingin ang
kanilang naging sagot.
Tumawag ng apat na mag-aaral na sasagot sa pisara.
Ipagawa
ang
bahaging ito
sa bawat
mag-aaral
sa kanilang
kuwaderno.
Paalala:
63
Ipaliwanag ang bahaging ito sa klase bilang pasimula ng gawaing ito.
KONSIYENSIYA
Ipaskil o
iguhit ito sa
pisara.
Halimbawa:
Gabay sa
pagkilala ng
mabuti at
masama
Mga Tanong:
1. Saan nagmula ang pananw mo ukol sa konsensiya?
2. Batay sa naging karanasan, ano ang natuklasan mo tungkol sa
konsensiya?
3. Paano ka nagabayan ng konsensiya sa mga pasya at kilos mo?
4. Mabisa bang gabay ang konsensiyang taglay mo? Patunayan.
Ipagawa ang
Pinagmulan Natuklasan pagpapasula
ng nahinuha tungkol sa t sa journal
kong konsiyensiya kaugnay ng
kahulugan ng batay sa
kanilang mga
konsiyensiya
Paano ko karanasan
Mabisa bang natuklasan
naging gabay gabay ang
tungkol sa
ang aking aking
konsiyensiya konsiyensiya konsiyensiya
64
Ipagawa ang gawaing ito bilang pagsubok sa kanilang gagawing
pagpapasya sa bawat kaso
65
Kung kinakailangan, ipabasa ang kabuuang sanaysay sa pahina 127-131.
Bigyan ang mga mag-aaral ng 15 minuto upang gawin ito. Matapos ang 15
minuto pangkatin ang mga mag-aaral sa anim na pangkat o depende sa
bilang ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-
ulat.
66
Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.
Matapos ang mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang
mahahalagang konseptong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.
Ipaskil o isulat
sa pisara ang
mga tanong na
ito na
matatagpuan
sa pahina 18.
Pasagutan ang tayahin natin ang iyong pag-unawa. Bigyan sila ng 5 minuto
upang gawin ito.
Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replika ng graphic organizer.
67
Paalala: Ang bahaging ito ay maaaring ipagawa bilang takdang aralin
subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na
magagampanan nila sa bahaging ito.
Pagganap
Sa bahaging
ito
magsisimula
ang pagganap
68
Pagninilay
Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan
kaugnay ng kaugnayan ng konsiyensiya sa Likas na Batas-moral.
Pagsasabuhay
Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay sa pahina 135-136.
Ipaliwanag ang panuto kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw
kung kinakailangan.
69
Plano ng Pagtuturo
Modyul 7: KALAYAAN
70
V. PAUNANG PAGTATAYA
Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 139-141.
Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang
susi sa pagmamarka sa Annex 1.
Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang
kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala
sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5
hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang bilang.
Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.
Sabihin:
Sa mga nakaraang aralin natuklasan mo ang mahahalagang
kakayahang bumubuo sa pagkatao ng tao katulad ng isip, kilos-loob at ang
konsiyensiya. Ang mga kakayahang ito ay lubos nating kalulugdan dahil sa
kalayaang ipinagkaloob din sa tao. Sa pamamagitan ng kalayaang taglay ng
71
tao nagagamit niya ang iba pang kakayahang taglay niya. Sa araling ito lubos
mong mauunwaan ang mahalagang papel ng kalayaan sa paghubog n gating
pagkatao.
Paalala:
Ipaskil ito
bilang paksa
ng gagawing
pagsasatao
at gagawan
ng pasya.
Ipagawa ito sa mga mag-aaral, ipaskil o isulat ang bahaging ito sa pisara
at ipagawa sa mga mag-aaral sa kanilang kuwaderno.
72
73
Bigyan sila ng 10 minuto para gawin ito.
Pagkalipas ng 10 minuto atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng dyad
upang pag-usapan ang kanilang ginawa.
Tumawag ng ilang mag-aaral upang ibahagi sa klase ang kanilang
ginawa.
Paalala:
74
Ayusin at ipaskil
ang mga
larawan sa
pisara.
75
Paalala:
76
PAGPAPALALIM
Panuto:
Kung
kinakailangan,
ipabasa ang
kabuuang
sanaysay sa
pahina 147-
150. Bigyan
ang mga mag-
aaral ng 15
minuto upang
gawin ito.
Matapos ang
15 minuto
pangkatin ang mga mag-aaral sa anim na pangkat o depende sa bilang
ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-
ulat.
77
Atasan ang mga mag-aaral na kabilang sa ikalawang pangkat na
talakayin ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 148.
Hikayatin na gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.
78
Pasagutan ang tayahin natin ang iyong pag-unawa. Bigyan sila ng 5
minuto upang gawin ito.
Batayang Konsepto:
79
Pagganap
Pagninilay
Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanilang mga natuklasan
tungkol
sa tunay na kahulugan ng kalayaan.
Sagutin ang mga tanong na: Ano ang nabago sa aking pananaw tungkol
sa kalayaan?
80
Paano ko maipakikita ang pagpapahalaga ko sa kalayaang taglay ko?
Ipagawa ito sa kanilang dyornal.
Pagsasabuhay
Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay sa pahina 152-153.
Ipaliwanag ang panuto kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw
kung kinakailangan.
81
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 8: ANG DIGNIDAD NG TAO
82
g. Pagsulat ng pagninilay ukol sa (a) natutuhan tungkol sa
pagpapahalaga sa dignidad ng kapwa, (b) mga paraan upang
mapaunlad ang pakikipag-ugnayan sa kapwa, (c) mga dapat na gawin
bilang isang taong may dignidad, at (d) mga bagay na dapat iwasang
gawin bilang taong may dignidad
h. Pagtulong sa isang kapamilya, kaibigan o kakilala na may mababang
pagtingin sa sarili upang maiangat ang kanyang konsepto ng sarili.
V. PAUNANG PAGTATAYA
1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 184-186. Bigyan ng sapat na
panahon ang mga mag-aaral upang gawin ito.
83
2. Pagkatapos, hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling
papel gamit ang susi sa pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung
isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.
84
10. Makabubuti kung magpapaskil ng mga katulad na larawan sa pisara upang
magamit sa presentasyon ng mag-aaral ng kanilang sagot.
11. Ipagawa ang gawain sa loob ng 15 minuto.
12. Matapos maibigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na gawin ito,
tawagin ang ilan sa kanila upang ibahagi ang kanilang natapos na gawain.
13. Pagkatapos, pasagutan sa kanila ang tanong na nasa pahina 159.
Gawain 2
7. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Panuto sa Gawain 2 sa pahina 159-160.
Itanong: Naunawaan ba ang Panuto?
8. Maglagay ng replika ng Venn Diagram na nasa modyul sa pisara. Ipaliwanag
ang paraan ng paggamit nito.
85
11. Pagkatapos, tumawag ng ilang mag-aaral na magbabahagi ng kanilang
ginawa sa klase. Ipasulat ang kanilang ginawa sa pisara upang makita ng
lahat.
12. Pasagutan ang mga tanong na nasa pahina 160. Ipasulat ang kanilang sagot
sa kanilang kuwaderno.
10. Ipabahagi sa klase ang ilan sa mga gawain ng mga mag-aaral. Ipaskil sa
pisara ang kanilang output upang makita ng mga kapwa mag-aaral.
86
11. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang tanong sa pahina 162.
Gawain 2
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagtataya sa kakayahang gumalang at
magpahalaga sa dignidad ng kapwa.
2. Ipaskil sa pisara ang mga larawan at bigyan ng dalawang minuto ang klase
upang tingnan/suriin ang mga larawang ito.
87
E. PAGPAPALALIM
88
Tayain ang Iyong Pag-unawa
1. Pasagutan ang mga tanong sa bahaging “Tayain ang Iyong Pag-unawa”
sa pahina 167. Bigyan sila ng 5 minuto upang gawin ito. Ipasulat sa
kanilang kuwaderno ang mga sagot.
2. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replika ng graphic organizer sa pahina
167.
89
90
F. PAGSASABUHAY
Pagganap
1. Ipagawa ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 169.
2. Ipasa nang malakas ang panuto at maglaan ng panahon para sa mga
paglilinaw.
3. Ipaguhit ang katulad na Dignity Barometer na nasa pahina 169 sa
kuwaderno ng mga mag-aaral.
91
Pagninilay
3. Pasulatin ng pagninilay ang mga mag-aaral tungkol sa:
a. Kanilang mga natutuhan tungkol sa pagpapahalaga sa dignidad ng
kapwa
b. Mga paraan upang mapaunlad ang pakikipag-ugnayan sa kapwa
c. Mga dapat na gawin bilang taong may dignidad
d. Mga dapat iwasan bilang taong may dignidad
4. Maaaring gamitin ang katulad na pormat na nasa pahina 170. Ipagawa ito
sa kanilang kuwaderno.
Pagsasabuhay
14. Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Pansariling Plano ng maayos na
Pagtupad ng mga Tungkulin Bilang Kabataan” sa bahaging
Pagsasabuhay sa pahina 170.
15. Ipabasa sa isang mag-aaral ang panuto. Pagkatapos, sabihin: Mayroon
bang katanungan tungkol sa panuto?
16. Pagawain ang mga mag-aaral ng komprehensibong plano sa
pagsasagawa ng pagtulong sa isang kapamilya, kamag-anak o kakilala.
17. Mahalagang gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa nito.
18. Tandaan: Kritikal ang gawain na ito kung kaya mahalagang matiyak na
maayos na nakaplano ang gawain at ang mga hakbang sa pagsasagawa
nito.
19. Ipatala sa isang diary ang lahat ng mga karanasan sa pagsasagawa ng
pagtulong.
92
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Nailalapat sa pang-araw-araw na buhay
unawa sa mga konsepto tungkol sa ang mga tiyak na hakbang sa
pagpapahalaga at birtud pagsasabuhay ng mga birtud
Batayang Konsepto:
93
Mga Layuning Pampagkatuto
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 178. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 9 na nasa loob ng kahon.
V. PAUNANG PAGTATAYA
94
95
2. Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit
ang susi sa pagmamarka sa Annex 1.
3. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa
pagmamarka.
4. Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas
ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga
ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha
ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang kabuuang
bilang. Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.
5. Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10,
maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.
6. Maaring gawing gawaing-bahay ang ilang mga gawain sa mga bahaging
Pagtuklas sa Dating Kaalaman at Paglinang ng mga Kaalaman,
Kakayahan at Pag-unawa para sa mga nakakuha ng 5-9 puntos.
7. Ang mga nakakuha naman ng 0 hanggang 4 na puntos ay maaring
mangailangan ng karagdagang gawain sa bahaging Paglinang ng mga
Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa.
Sabihin:
Sa nakaraang modyul natutunan ninyo na ang tao ay pantay-
pantay dahil sa taglay nilang dignidad. Binibigyang diin nito ang
paggalang sa kapwa, sapagka’t tulad mo sila rin ay mahalaga.
Nararapat na malinang sa kaniya ang pagpapahalaga na kailangan
upang matutunan kung paano mahalin, igalang at pahalagahan ang
sarili at kapwa na may pantay at parehong dignidad.
96
K. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Gamitin ang
bahaging ito sa
pagpapaliwanag
ng gawain sa
Pagtuklas ng
Dating Kaalaman
Isulat ang
usapan ni
Alice at
pusang si
Cheshire sa
hiwalay na
manila paper
Paalala:
97
tauhan. Ang isang mag-aaral ay gaganap na Alice at ang isa ay gaganap na
pusa.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang mga tanong.
4. Ipabasa sa mga
mag-aaral ang
mga tanong?
Ipaliwanag sa
kanila ang
layunin ng mga
tanong na ito.
Tanungin sila
kung mayroon
silang hindi
naunawaan.
5. Bigyan sila ng 10-15 minuto para sagutin ang mga tanong sa kanilang
kuwaderno.
6. Pagkatapos ng 10 – 15 minuto, atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng
triad. Ipabahagi ang sagot nila sa mga tanong sa kasapi ng triad. Sabihan
silang paghambingin ang kanilang mga kasagutan. Ipabahagi sa klase ang
kanilang mga natuklasan.
Paalala:
Kailangang
maihanda ang
pagkakaroon ng bawat
mag-aaral ng sariling
kopya ng kuwento ni
Joven, Ang Aking
Pinahahalagahan at
Nalinang na Birtud.
Ibigay na takdang-
aralin ang pagbabasa
sa kuwento ito.
Paalala:
98
1. Sabihin: Makikilala ninyo ang isang kabataang katulad ninyo sa pamamagitan
ng kanyang karanasan sa buhay. Alamin ninyo ang nalinang sa kaniyang
pagkatao makamit lamang ang kaniyang pinahahalagahan.
a. Ipakikilala ninyo si Joven sa klase bilang inyong kaibigan. Paano
ninyo siya ilalarawan. Bilang kaibigan ano ang madarama mo para sa
kanya? Narito ang paraan kung paano ninyo ito gagawin.
2. Atasan ang mga mag-aaral na magpangkat sa lima. Hayaan silang pumili ng
kanilang magiging pinuno, tagasulat at taga-ulat. Ipatalakay sa pangkat ang
sagot sa mga tanong na ito.
3. Ipaguhit ang tsart na ito sa coupon band dito nila isusulat ng kanilang
napagkasunduang sagot.
4. Bigyan sila ng 10-15 minuto para sa gawaing ito.
5. Ipaguhit nang malaki ang tsart na ito sa pisara. Sabihin: Nahahati ang tsart
sa limang bahagi na ibibigay sa bawat pangkat. Pupunan ng naatasang
pangkat ang bahaging nakatalaga sa kanila. Maaaring sundan ang paraan ng
paghahati sa ibaba.
99
7. Pagkatapos na magawa ito ng lahat ng pangkat. Sabihin: muling tingnan ang
tsart sa pisara, mayroon ba kayong nais pang idagdag sa mga nakatala?
Ipasulat ang mga ito at idikit sa bahaging nais nila itong idagdag.
8. Ipaulat ang kanilang ginawa sa paraang pagpapakilala sa pangunahing
tauhan.
PAGPAPALALIM
Panuto:
100
Sa unang pangkat ipatalakay ang naunawaang konsepto ng babasahin sa
pahina 184-189 gamit ang graphic organizer
101
Paalala: Ang pagpapangkat ay maaaring dagdagan ng guro depende sa
bilang ng mga mag-aaral, maaari ding hatiin ang paksang ipatatalakay sa
kanila. Ang graphic organizers na gagamitin ay mungkahi lamang
maaaring lumikha sila ng nais nilang gamitin na graphic organizer.
Ano ang naunawaan mo sa iyong binasa? Upang masubok ang lalim ng iyong
naunawaan sagutin mo ang sumusunod na tanong sa iyong kuwaderno:
102
2a. Paano ito nalilinang sa tao?
__________________________________________________
__________________________________________________
3. Paano nagkakaugnay ang pagpapahalaga at birtud? Ipakita mo ito sa
pamamagitan ng ilustrasyon.
103
Paalala: Ang bahaging ito ay maaaring ipagawa bilang takdang aralin
subalit kailangang ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan na
magagampanan nila sa bahaging ito.
Pagganap
Ipagawa sa mga mag-aaral ang “Value at Virtue Tsek” sa kanilang
kuwaderno. Ipaliwanag sa kanila ang panuto kung paano ito gagawin.
Pagninilay
Atasan ang mga mag-aaral na pagnilayan ang kanyang mga natuklasan sa
sarili sa resulta ng ginawang Value at Virtue Tsek .
104
Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook upang
mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang rubric sa
Annex 2.
Pagsasabuhay
Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay. Ipaliwanag ang panuto
kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw kung kinakailangan.
105
106
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 10: Hirarkiya ng Pagpapahalaga
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang Nailalapat sa pang-araw-araw na
pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa buhay ang mga tiyak na hakbang upang
hirarkiya ng pagpapahalaga mapataas ang antas ng mga
pagpapahalaga tungo sa
makatotohanang pag-unald ng
pagkatao.
Batayang Konsepto:
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 202. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 10 na nasa loob ng kahon.
107
Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning
binasa?
Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang
susi sa pagmamarka sa Annex 1.
108
Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas ang kamay
ng mga batang nakakuha ng perpektong iskor at bilangin ang mga ito. Itala sa
pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng may isang mali. Gayun din ang
gawin para sa 2 hanggang 4 na mali. At lahat mali. Hayaan silang ipaliwanag ang
kanilang naging sagot.
Paalala:
Bago ang pagpapagawa ng gawain
sa bahaging ito, ihanda ang mga larawan
at masking tape.
109
Idikit ang
mga
larawang
nakuha
katulad sa
mga ito sa
pisara bago
ang
pagsisimula
ng klase.
Ayusin ang
mga ito sa
ganitong
paraan.
Paalala:
110
Ipaliwanag
ang panuto
bago ito
ipagawa
bilang
takdang-
aralin. Ipakita
rin ang
larawang ito
bilang gabay.
111
Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng limang pangkat . Bigyan sila ng tag-
iisang manila paper at masking tape.
Atasan ang bawat kasapi ng pangkat na idikit ang kanilang ginawang
“Pagsusuri ng Aking Pinahahalagahan” sa manila paper na ibinigay sa
kanilang pangkat.
Ipapaskil ang 5 manila paper sa isang bahagi ng silid-aralan upang
magmukha itong exhibit. Hayaan ang kasapi ng bawat pangkat na
pagmasdan ang ginawa ng lahat na mag-aaral. Itanong ang kung ano ang
kanilang saloobin sa kanilang ginawa.
Matapos ang 10 minuto ng gallery walk o pagmamasid sa ipinaskil na gawa
ng bawat pangkat, atasan ang mga mag-aaral na sagutin ang mga
sumusunod na tanong sa pahina 7 sa kanilang kuwaderno o sa kanilang
journal.
O. PAGPAPALALIM
Panuto:
112
Atasan silang talakayin ang mga konseptong nakapaloob dito gamit ang
graphic organizer sa ibaba.
113
Ibigay sa ikatlong pangkat ang bahaging ito ng babasahin sa pahina 210-211.
Ipatalakay ang mga konseptong matatagpuan dito gamit ang graphic
organizer sa ibaba.
114
Ipaskil o isulat
ang mga
tanong na ito
na
matatagpuan
sa pahina 211
sa pisara
Pagganap
115
Ang bahaging ito
sa pahina 213-214
ang ipagagawa sa
bahay
Pagninilay
116
Pagsasabuhay
Mga Larawan:
o http://image.shutterstock.com/display_pic_with_logo/587245/587245,129184
3855,2/stock-photo-business-hierarchy-d-concept-staircase-with-doors-
66830005.jpg retrieved January 28, 2012
o http://4.bp.blogspot.com/-5xf7-
hEx4Fk/TuZ9PIK7IzI/AAAAAAAABfg/RkUl29EI07g/s1600/ScalesOfJustice.gif
retrieved January 28, 2012
o http://www.alexdeich.com/First%20Rays%20of%20the%20New%20Rising%2
0Sun% 20(small).png retrieved January 27, 2012
117
Plano ng Pagtuturo
Modyul 11: Mga Panloob na Salik na Nakaiimpluwensiya sa
Paghubog ng mga Pagpapahalaga
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Nailalapat sa pang-araw-araw na buhay
unawa sa mga konsepto tungkol sa ang mga tiyak na hakbang sa
panloob na salik na nakaiimpluwensiya pagpapaunlad ng mga panloob na salik
sa paghubog ng mga pagpapahalaga na nakaiimpluwensiya sa paghubog ng
pagpapahalaga.
Batayang Konsepto:
118
Mga Layuning Pampagkatuto
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 217. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 11 na nasa loob ng kahon.
X. PAUNANG PAGTATAYA
119
2. Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit
ang
susi sa pagmamarka sa Annex 1.
3. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa
pagmamarka.
4. Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha. Ipataas
ang kamay ng mga batang nakakuha ng 10 at bilangin ang mga ito. Itala
sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng nakakuha ng 5-9.
Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 na iskor. Hayaan silang
ipaliwanag ang kanilang naging sagot.
Sabihin:
Sa nakaraang aralin nauunawaan mo ang mahahalagang konsepto
tungkol sa hirarkiya ng pagpapahalaga. Naipaunawa sa iyo na masisigurong
mong gumagawa ka ng mabuti kapag pinipili mong gawin ang
pagpapahalaga na may mataas na antas. Sa araling ito makikilala mo ang
mga salik na nakaiimpluwensiya sa paghubog ng mga pagpapahalaga ng
isang tao. Ano- ano ang mga ito ang siyang matutuklasan sa mga gawain at
talakayan sa aralin.
Paalala:
Bago ang pagpapagawa ng gawain sa bahaging ito, ihanda
ang mga sumusunod na larawan at masking tape.
A B C
Ipaskil ang mga larawan ito sa ganitong ayos sa pisara upang makita ng
buong klase.
Atasan ang ilang mag-aaral na isa-isa nilang ipaliwanag ang kahulugan ng
mga nakikita nila sa larawan.
120
Pagkatapos ng tatlong mag-aaral na magpaliwanag, ipabasa ang bahaging
ito sa pahina 220 upang ihambing kung tama ang kanilang paliwanag.
121
Pagkatapos ng talakayan, ipagawa ang kasunod na gawain sa pahina 221-
222.
122
R. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
Paalala:
Ihanda ang 3 case study bago pa ang pagtatalakay
at pagpapagawa ng bahaging ito. Ang bawat case
study ay isulat sa meta card.
Case Study A
Nagmaktol ang dalawang taong gulang na si Abish nang
paliliguan siya ng kanyang ina. Sa patuloy na pamimilit ng kaniyang
ina, nagalit siya kaya’t pinagtatapon niya ang kanyang mga laruan.
Case Study B
Inagaw ni Avi, limang taong gulang na bata, ang laruan ng
kanyang pinsan. Nang babawiin ito ng huli sinigawan niya ito at
akmang babatuhin ng laruan nang dumating ang kanyang ina.
Kaya’t hindi niya itinuloy.
Case Study C
Si Chad na nasa unang taon sa hayskul ay palaging
niyayaya ng kanyang mga kamag-aral na mag-cutting class subali’t
hindi siya sumasama. Isang araw niyaya na naman siya ng mga ito
at sinabihang hindi na siya ituturing na kaibigan. Gayunpaman,
hindi pa rin siya nagpadala sa pambubuyo nila.
123
2. Ipatalakay sa bawat pangkat ang situwasiyon ng bawat case study.
Pasagutan ang tanong na ito sa kanilang talakayan.
3. Bigyan ang bawat pangkat ng 10-15 minuto para sa pangkatang gawaing ito.
4. Pagkatapos ng 10-15 minuto ibahagi sa klase ang naging resulta ng
talakayan sa pangkat.
5. Atasan ang klase na muling paghambingin ang 3 situwasyon at itanong: Ano
ang pagkakaiba ng tatlong tauhan sa bawat situwasyon? Sa tatlong tauhan
sino ang may positibong pagkakaiba? Ipaliwanag.
6. Ipatalakay ang sagot ng mga mag-aaral sa tanong bilang 2-3 sa pahina 10.
S. PAGPAPALALIM
Panuto:
124
bilang ng mga mag-aaral. Hayaang magtalaga sila ng lider, tagasulat at taga-
ulat.
Ibigay ang bahaging ito ng babasahin sa pahina 225-226 sa unang pangkat.
Atasan silang ipaliwanag ang konseptong kanilang naunawaan mula sa
kanilang binasa. Hayaan silang gumamit ng graphic organizer sa paggawa
nito
125
Ang pahina 228-229 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3
126
Ibigay ang ikalimang salik sa ikalimang pangkat.
127
Ipaskil o isulat ang
mga tanong na ito
na matatagpuan sa
pahina 231-232 sa
pisara
128
Ang paglalapat ng mga panloob na salik sa pang-araw-araw na
buhay ay gabay sa paggawa ng mapanagutang pasya at kilos.
Pagganap
Ipaliwanag
itong
mabuti sa
mga mag-
aaral.
Ihanda
ang
halimbawa
upang
ipaskil ito
sa pisara.
129
Pagninilay
Pagsasabuhay
130
Plano ng Pagtuturo
Modyul 12: Mga Panlabas na Salik na Nakaiimpluwensiya sa
Paghubog ng mga Pagpapahalaga
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Natataya ang impluwenisya sa sariling
unawa sa mga konsepto tungkol sa pagpapahalaga ng mga panlabas na
panlabas na salik na nakaiimpluwensiya salik sa paghubog ng mga
sa paghubog ng mga pagpapahalaga pagpapahalaga
Batayang Konsepto:
131
Mga Layuning Pampagkatuto
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 238. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 11 na nasa loob ng kahon.
2. PAUNANG PAGTATAYA
Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 239-240.
132
mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng
nakakuha ng 5-9. Gayun din ang gawin para sa 0 hanggang 4 na iskor.
Hayaan silang ipaliwanag ang kanilang naging sagot.
4. Pagkatapos nito itanong sa mga mag-aaral 2 katanungan na
matatagpuan sa pahina 6 para sa karagdagang talakay at paglilinaw.
3. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO
Pag-uugnay sa Nakaraang Modyul
Sabihin:
Naging malinaw sa iyo na may mga panloob na salik na
nakaiimpluwensiya sa paghubog ng pagpapahalaga ng tao. Nakita mo rin
ang kahalagahan ng lubos ng pag-unawa sa mga panloob na salik na ito
upang malinang mo ang iyong sarili sa tamang paggamit ng mga salik na ito.
Sa araling ito muling susubukin ang iyong pagiging mapagbantay sa iyong
sarili sa pagsisikap na malinang ang mga positibo mong pagpapahalaga.
133
1. Atasan silang gumawa ng ganitong tsart para sa pagsusuri sa mga salik na
nakaiimpluwensiya sa kanilang pagpapahalaga.
2. Ipasulat sa mga mag-aaral sa pisara ang mga salik na kanilang kinilala na
nakaiimpluwensiya sa kanilang pagpapahalaga o pag-uugali.
3. Batay sa mga nakatalang ito. Atasan ang mga mag-aaral na magpangkat
batay sa salik na nakatala sa pisara, maaaring apat, lima o anim.
4. Atasan ang mga kasapi ng bawat pangkat na gumawa ng parehong tsart at
pagsama-samahin ang kanilang naging indibiduwal na sagot. Magpagawa
din ng paglalagom batay sa naging resulta ng kanilang ginawa.
5. Bigyan sila ng 15 minuto para sa gawaing ito. Pagkaraan ng 15 minuto
hayaang ipaskil at ipaliwanag ng taga-ulat ang ginawa ng kanilang pangkat.
6. Pagawin sila ng paglalagom matapos ang pag-uulat ng lahat ng pangkat.
134
Magtanong sa mga mag-aaral kung sino ang boluntaryong sasali sa larong
pinoy henyo. Maaaring pumili ng sampong mag-aaral na sasali sa laro. Hatiin
ang sampo sa dalawang pangkat.
Pumili ng magiging timer at scorer. Ang ibang mag-aaral sa klase ay hahatiin
sa dalawang pangkat na papanig sa dalawang pangkat na maglalaro. Sila
ang tagasagot ng oo, hindi, pwede sa tanong ng manlalaro.
Narito ang paraan kung paano gagawin ang laro:
1. Ang dalawang pangkat na maglalaban ay mag toss coin kung anong
pangkat ang mauunang maglalaro.
2. Ang nanalong pangkat ay pipili ng kanilang representative na siyang
unang sasabak sa laro.
3. Lalagyan siya sa noo ng strip ng papel na nakasulat ang parirala na
iuugnay sa mga salik na nakaiimpluwensiya sa pagpapahalaga o pag-
uugali ng tao.
4. Upang magabayan siya sa paghuhula hihingi siya ng clue sa kanyang
mga kapangkat sa pamamagitan ng pagtatanong sa kanila. Ang tanong
ay maaari lamang sagutin ng OO, HINDI, PWEDE.
5. Bibigyan siya ng 2 minuto para hulaan ang tamang salik na tinutukoy ng
parirala sa kanyang noo. Kapag nahulaan niya nang tama magkakaroon
ng puntos ang kanilang pangkat.
6. Ang kabilang pangkat naman ang bibigyan ng pagkakataon.
7. Ang pangkat na makakuha ng pinakamataas na puntos ang mananalo.
8. Pagkatapos ng laro, ipagawa ang gawain sa pahina 243-245.
135
W. PAGPAPALALIM
Panuto:
Mahalagang may sariling sipi ng babasahing ito ang bawat mag-
aaral. Gawing takdang-aralin ang pagbabasa ng babasahing ito. Pagawin
sila ng tala (notes) ng mga konseptong matatagpuan sa babasahin. Mas
mainam ang pagtsek ng mga tala ng konsepto na kanilang ginawa upang
maramdaman ang kaseryosohan sa pagpapagawa ng gawaing bahay.
136
Atasan ang mga mag-aaral na kabilang sa ikalawang pangkat na talakayin
ang mga konseptong nakapaloob sa babasahin sa pahina 247. Hikayatin na
gumamit sila ng graphic organizer sa pagsasagawa nito.
137
Ang pahina 247-248 ng babasahin ay ipatatalakay sa pangkat 3.
138
Ibigay ang ikalimang salik sa ikalimang pangkat.
Ipaskil o
isulat sa
pisara ang
mga tanong
na ito na
matatagpua
n sa pahina
18.
139
Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer.
140
Ipaliwanag sa ang bahaging ito sa mga mag-aaral.
Pagganap
Pagninilay
141
Ipapasa sa mga mag-aaral ang kanilang journal o reflection notebook upang
mabasa ang ginawa nilang pagninilay at markahan ito gamit ang rubric sa
Annex 2.
Pagsasabuhay
Ipagawa sa mga mag-aaral ang pagsasabuhay sa pahina 256. Ipaliwanag
ang panuto kung paano ito gagawin. Magbigay ng paglilinaw kung
kinakailangan.
142
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 13: Mangarap Ka !
143
D. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 1- 2. Isa-isahin ang mga layuning
pampagkatuto para sa Modyul 1.
V. PAUNANG PAGTATAYA
Pasagutan ang paunang pagtataya sa pahina 2-4. Hayaang markahan ng
mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang susi sa pagmamarka.
Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara ang susi sa pagmamarka.
144
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na
kanilang nakuha. Ipataas ang kamay ng mga batang
nakakuha ng iskor na 10 at bilangin ang mga ito. Itala sa
pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng
nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa
pisara ang kabuuang bilang. Gayundin ang gawin para sa
0 hanggang 4 puntos.
Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha
ng iskor na 10, maaring dumako na ang guro sa bahaging
Pagpapalalim.
145
2. Basahin.
Mangarap Ka!
After Image Band
Koro: Mangarap ka
Mangarap ka
Dinggin ang tawag ng iyong
loob
Umahon ka
Umahon ka
Mula sa putik ng iyong mundo
146
E. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
1. Ipabasa ang mga anekdota sa Pahina 263-265.
147
4. Pasagutan ang mga sumusunod na tanong tungkol sa mga binasang
anekdota sa Pahina 265. Hayaang magkaroon ng talakayan ang bawat
grupo.
Panuto: Sagutin ang mga tanong. Isulat sa kwaderno ang
iyong mga sagot.
1. Ano ang pangarap ni Roselle? Paano natupad ang
kanyang mga pangarap? Ipaliwanag.
2. Anu-anong mga katangian ni Roselle ang nagbigay daan
upang siya’y magtagumpay? Pangatwiranan.
3. Sapat ba ang magkaroon ka lamang ng pangarap at
itinakdang mga mithiin?
4. Masasabi mo bang naayon sa plano ng Diyos ang kanyang
mga mithiin? Ipaliwanag.
F. PAGPAPALALIM
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-
aaral bilang Takdang Aralin.
148
2. Itanong sa mga mag-aaral. “Ano ang pangarap mo sa buhay?” Tumawag
ng ilan.
3. Sabihin: Basahin natin ang sanaysay na may pamagat na “Mangarap
Ka!.”
4. Bigyan ng 15 minuto ang mga mag-aaral upang basahin ang sanaysay.
5. Pangkatin ang mga mag-aaral sa apat. Hayaan silang magtalaga ng
kanilang pinuno at tagapagtala.
6. Ibigay sa mga ito ang mga inihandang concept organizers sa Manila
Paper at ang mga activity cards para sa mga panuto at karagdagang
kaalaman tungkol sa gawain.
149
7. Ipapaskil ang mga output ng bawat pangkat sa pisara at ipaulat ito.
8. Matapos ng mga pag-uulat, tiyaking magbigay ng paglilinaw sa ilang mga
mahahalagang konspetong hindi naipaliwanag nang wasto at sapat.
9. Pasagutan ang Tayahin ang Iyong Pag-unawa sa pahina 21. Bigyan sila ng 5
minuto upang gawin ito.
10. Magpaskil o gumuhit sa pisara ng replica ng graphic organizer sa pahina 22.
Tumawag ng ilang mga mag-aaral upang punan ang graphic organizer. Ipasulat
sa mag-aaral ang nabuong konsepto sa ilalim ng nakapaskil na mga output ng
bawat pangkat na graphic organizer.
150
11. Piliin ang konseptong pinakamalapit sa Batayang Konsepto na nasa sumusunod
na kahon:
G. PAGSASABUHAY
1. Sabihin
151
2. Ipagawa ang pagsasabuhay
3. Sabihin
Maaring dagdagan ang
paliwanag upang higit na
maging malinaw ang panuto.
152
5. Bigyan ang mga mag-aaral ng panahon upang punan ang Tsart ng Mithiin.
6. Talakayin.
153
Mga Sanggunian:
154
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 14: ANG KAHALAGAHAN NG MABUTING
PAGPAPASYA SA URI NG BUHAY
VII. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag- Nakagagawa ng pahayag ng layunin sa
unawa sa mga konsepto tungkol ang buhay batay sa mga hakbang sa tama
kahalagahan ng makabuluhang at mabuting pagpapasya
pagpapasya sa uri ng buhay
Batayang Konsepto: Ang matuwid at tamang pagpapasya ay mahalaga sa
pagkakaroon ng makabuluhang buhay at ganap na pagpapakatao.
155
G. PAUNANG PAGTATAYA
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa Pahina 284-286.
Hayaang markahan ng mga mag-aaral ang kanilang sariling papel gamit ang
susi sa pagmamarka sa Annex 1. Makatutulong din kung isusulat ng guro sa pisara
ang susi sa pagmamarka.
156
VIII. PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha.
Ipataas ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin
ang mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay
ng nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang
kabuuang bilang. Gayundin ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.
Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10,
maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.
157
3. Pasagutan ang Gawain 2.
Makatutulong rin kung may nakasulat sa pisara ang mga tanong na ito.
158
3. Pangkatin ang mga mag-aaral. Hayaang talakayin ng mga ito ang mga sagot
sa mga tanong tungkol sa mga sinuring Moral Dillema.
159
Maaring ipasadula ang maikling kuwento tungkol kay Mark.
Maari ring pumili ng isang mag-aaral na mahusay sa pagkukuwento. Ipabasa
sa kanya ang kuwento ni Mark.
160
13. Pasagutan ang sumusunod na tanong sa Pahina 296.
14. Ipabasa ang talambuhay sa pahina 296-297 at pasagutan ang mga tanong
sa pahina 297-298.
161
Maaaring gawing takdang-aralin ang pagbasa ng talambuhay.
162
16. Itanong:
163
J. PAGPAPALALIM
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa
mga mag-aaral bilang Takdang Aralin.
164
6. Ipaulat ang mga isinulat na Batayang Konsepto.
165
3. Basahin
Kung kailangan,
ipaskil ang mga
mungkagi ni Sean
Covey tungkol sa
pagsulat ng
mahusay na
pansariling
pahayag ng
layunin sa buhay.
166
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 15: Mga Pansariling Salik sa Pagpili ng Kursong
Akademiko o Teknikal-Bokasyonal o Negosyo
IX. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Natutukoy ang mga personal na salik na Naipakikita ang pagkilala sa sarili at
kinakailangang paunlarin kaugnay ng ang kasanayan sa pagtatakda ng
pagpaplaplano ng kursong akademiko o mithiin sa pamamagitan ng paggawa ng
teknikal-bokasyonal, negosyo o Goal Setting and Action Planning Chart
hanapbuhay
Batayang Konsepto: Ang pagiging tugma ng mga personal na salik sa mga
pangangailangan (requirements) sa napiling kursong akademiko o teknikal-
bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, ay daan upang magkaroon ng
makabuluhang hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging produktibo at
pakikibahagi sa pagpapaunlad ng ekonomiya ng bansa.
167
I. MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Isa-isahin ang mga layuning pampagkatuto. Tiyaking malinaw sa mga mag-
aaral ang mga ito.
J. PAUNANG PAGTATAYA
168
K. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
169
Maaaring tumawag ng ilang mag-aaral
upang sagutin ang mga tanong na ito
bago pa ito pasagutan sa kuwaderno. Sa
ganitong paraan magkakaroon muna siya
ng ideya kung paano ito sasagutan.
170
Ang tanong sa pahina
Para sa Negosyo: Gaano kalaki ang Php 600, 000 humigit kumulang
puhunan?
171
paligid, nakatayo, maraming taong na ginagamot
kailangang harapin, mabilis ang mga
transaksyon, walang masyadong
kahalubilong tao, mabagal ang
transaksyon, at iba pa.
Mga oportunidad sa paglago bilang Maaring magtayo ng sariling klinika.
manggagawa, empleyado o Maaring maghayupan (poultry,
negosyante piggery, cattle raising, etc.)
Maaring kitain o sahurin Php 800, 000 humigit kumulang sa
isang taon
Iba pang mga benepisyo (travel o Nakadadalo sa mga kumbensyon
pangingibangbayan, scholarships, at para sa mga beterinaryo sa loob at
iba pa) labas ng bansa
Ano ang pinakagusto mo sa napiling Nasisiyahan sa pag-aalaga ng iba’t
trabaho o negosyo? ibang uri ng mga hayop
Ano ang pinakaayaw mo sa napiling Ang panganib na makagat ng mga
trabaho o negosyo? pasyenteng ginagamot
172
Rubric sa Pagtataya ng Portfolio
173
kailangang ay wala itong
matutunan. kaayusan.
Naipakita na sa
pangkalahatan ay
bahagyang
nahasa ang mga
kasanayang
layuning sanayin
sa pamamagitan
ng mga gawain.
6-10 Isang Ang mga awtput Ang mga nasulat Ang mga
gawain lang ay hindi na pagninilay ay nilalaman ay
ang nagpapakita ng nagpapakita ng di- hindi naisa-isa
nilalaman pagkatuto o malinaw na at walang
kasanayan. pagkilala sa sarili. kaayusan.
0-5 Walang
ipinasang
gawain
174
Mga Mga Pansariling Mga KEG Limang
Minimithing Salik na tugma at na tugma Trabahong/Negosyon
Karera kailangang sa g Angkop sa Akin
paunlarin para sa minimithing
(Isulat ang minimithing Karera
tatlong Karera (Negosyo o (Negosyo o
pinakamimithi Trabaho) Trabaho)
sa lahat)
Kakayahan: May
sapat na talino at
may malusog na
pangangatawan
Kailangang
Paunlarin
Interes: Hilig sa
asignaturang
Biology
Pagpapahalaga:
Pagiging
palakaibigan o
pagiging people
oriented
Kakayahan:
Paghahanda ng
mga kagamitan sa
pagtuturo
175
Mga Nakatutulong na pansariling salik Mga Paraan Upang Pag-ibayuhin
sa pagpili ng kurso o negosyo: ang mga ito:
- Pagpasok ng maaga sa mga
Pagpapahalaga – Kasipagan sa pag- klase at paghahanda sa mga ito
aaral - Pagsali sa mga “clubs” o
organisasyon sa paaralan
Interes – Hilig sa pagbabasa - Pagbili ng maraming aklat sa
Kakayahan – Palakasan o isports second hand shops
- Pagkain ng tama at pag-
(basketball)
eehersisyo
176
177
Rubric sa Pagtataya ng Goal Setting at Action Planning Chart
S – pecific (Tiyak)
M - easurable
(Nasusukat)
A - ttainable
(Naabot/Makatotohan
an)
R - elevant
(Makabuluhan)
T - ime-bound (May
itinakdang panahon)
2. Pagtukoy sa mga
tiyak na hakbang
tungo sa pagkakamit
ng mithiin
178
Rubric sa Pagtataya ng Goal Setting at Action Planning Chart at Accomplishment
Report o Pagtatala ng mga Katuparan sa mga Hakbang sa Pagtupad ng Itinakdang
Mithiin sa Journal
Mga Pang-uri Lubos na Kasiya- Hindi Kasiya-
Kasiya-siya siya siya
1. Pagkakaroon ng sistema,
pamamaraan at
pamantayan sa pagsukat
ng kanyang pagsulong o
pag-unlad tungo sa
pagkakamit nito
2. Pagtukoy sa mga maaring
maging balakid o hadlang
sa pagkakamit ng mithiin
at gayundin ng mga
paraan upang
malampasan ang mga ito
3. Pagkakaroon ng sistema
ng pagpapabuya o
paggantimpala para sa
mga nakamit na mithiin
upang magkaroon ng
pagpupunyaging
magpatuloy
4. Pagkakaroon ng puwang
sa mga pagbabago o
pagpapabuti sa plano
179
Gabay sa Pagtuturo
Modyul 16: HALAGA NG PAG-AARAL PARA SA PAGNENEGOSYO
O PAGHAHANAPBUHAY!
X. MGA LAYUNIN
MGA PAMANTAYAN SA PAGKATUTO
Pangnilalaman Pagganap
Natutukoy ang mga sariling kalakasan Nakapagbabalangkas ng plano ng
at kahinaan at nakapagbabalangkas ng paghahanda para sa kursong
mga hakbang upang magamit ang mga akademiko o teknikal-bokasyonal,
kalakasan sa ikabubuti at malagpasan negosyo o hanapbuhay
ang mga kahinaan
180
n. Pagpapalliwanag ng mga mahahalagang konsepto sa binasang
sanaysay
o. Paghihinuha ng batayang konsepto
p. Pagbubuo ng Study Group
A. PAUNANG PAGTATAYA
1. Pasagutan ang paunang pagtataya sa mga mag-aaral. Ipasulat ang kanilang
sagot sa kuwaderno.
181
PLANO NG PAGTUTURO-PAGKATUTO
L. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Ipabilang sa mag-aaral ang kabuuang iskor na kanilang nakuha.
Ipataas ang kamay ng mga batang nakakuha ng iskor na 10 at bilangin
ang mga ito. Itala sa pisara ang kabuuang bilang. Ipataas ang kamay ng
nakakuha ng 5 hanggang 9 na puntos; bilangin at itala sa pisara ang
kabuuang bilang. Gayundin ang gawin para sa 0 hanggang 4 puntos.
Kung lahat halos ng mga mag-aaral (95%) ay nakakuha ng iskor na 10,
maaring dumako na ang guro sa bahaging Pagpapalalim.
Mga Hakbang:
1. Pasagutan ang Ako, Sampung Taon Mula Ngayon
2. Ipabasa ang Panuto.
Anu-ano ang aking mga gawain ? Saan ako nagtratrabaho? Sino-sino ang
mga katrabaho ko? Ako ba ay nasa opisina o lumalabas ng opisina? Ano ang
kalagayan sa aking pinagtratrabahuhan? Ginagamit ko ba ang aking
kasanayan sa paggamit ng lakas, isip, o mga talento?
182
Ang Aking Oras sa Paglilibang
Paano ako makisama sa ibang tao? May sarili na ba akong pamilya? Ako ba
ay isa nang potensyal na lider? Gusto ba ako ng mga tao? Marami ba akong
kaibigan o iilan lamang? Ako ba ay kasal na? Marunong na ba akong lumutas
ng mga alitan o suliranin sa ugnayan? Gusto ko ba ang makihalubilo sa ibang
tao ? Mas gusto ko ba ang napag-iisa?
3. Pagbuuhin ng dyad ang mga mag-aaral. Hayaan ang mga ito na mamili ng
kanilang makakapareha.
4. Sabihin ang mga alituntunin sa pag-uusap sa isang dyad.
1) Makinig sa nagsasalita. Hintayin ang iyong pagkakataoong magsalita
2) Lahat ng ibabahagi ng kapareha ay opinyon niya kung kaya’t nararapat
na igalang ang mga ito.
3) Huwag lakasan ang boses sa pag-uusap dahil mayroong ibang
magkapareha na nag-uusap din.
5. Ipabahagi sa isa’t isa ang kanilang mga isinulat sa “Ako, Sampung Taon
Mula Ngayon” at “Ako, Ngayon.
6. Pasagutan ang mga tanong sa pahina 8. Ipasulat ang kanilang sagot sa
kuwaderno.
183
M. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA
1. Ipabasa ang sanaysay tungkol sa Liham ni Rizal sa Mga Kababaihan ng
Malolos
7. Gamitin ang Rubric upang tayain ang reaction paper na ginawa ng mga mag-
aaral.
8. Ipakita ang Rubric sa mga mag-aaral at tiyaking naipaliwanag sa kanila ang
paraang ng pagmamarka bago nila isinagawa ang proyekto.
184
8. Pasagutan ang Gawain 3 sa Pahina 345-346.
9. Ipagawa ang Gawain 4. Maaring gawing library o research day ang araw na
ito.
185
10. Ibigay ang gabay na tanong para sa pagsasaliksik bago sila papuntahin sa
silid-aklatan
11. Pangkatin ang mga mag-aaral sa lima. Ipagawa sa kanila ang Gawain 5,
panayam sa pahina 346-347.
186
N. PAGPAPALALIM
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa
na sa mga mag-aaral bilang Takdang Aralin.
187
5. Tumawag ng ilan at ipasulat ang kanilang naging sagot sa pisara.
6. Sa huli’y ipaskil ang inihandang Tsart ng Batayang Konsepto.
O. PAGSASABUHAY
188