Professional Documents
Culture Documents
TS EN 81-20:2014
Ekim 2014
TS EN 81-1+A3:2010 TS EN 81-2+A3:2010 yerine
ICS 91.140.90
Safety rules for the construction and installation of lifts - Lifts for
the transport of persons and goods - Part 20: Passenger and
goods passenger lifts
Ön söz
- Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 228: 2012 standardı esas alınarak I.Mütalaa
TSE Petrol İhtisas
Kurulu’na bağlı TK16 Petrol ve Petrol Ürünleri Teknik Komitesince, TS EN 228 (2010)’un revizyonu olarak
2014/98519
hazırlanmıştır.
Milli Önsöz
- Bu standard, CEN tarafından 28.05.2014 tarihinde onaylanmış EN 81-20:2014 standardı esas alınarak
Türk Standardları Enstitüsünün 30.10.2014 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilen TS EN
81-20:2014 standardının Makine İhtisas Kuruluna bağlı TK20 Makine Güvenliği Komitesi marifetiyle Türkçe
tercümesidir.
Bu standardda kullanılan bazı kelimeler ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
CEN üyeleri sırasıyla, Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti,
Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya,
İzlanda, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz,
Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan'ın millî standard kuruluşlarıdır.
TS EN 81-20:2014 standardı, EN 81-20:2014 standardı ile birebir aynı olup, Avrupa Standardizasyon Komitesi 'nin
(Avenue Marnix 17, B-1000 Brussels) izniyle basılmıştır.
Avrupa Standardlarının herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım hakları Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) ve üye
ülkelerine aittir. TSE kanalıyla CEN’den yazılı izin alınmaksızın çoğaltılamaz.
AVRUPA STANDARDI
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM
TS EN 81-20: 2014-10
EN 81-20:2014
ICS 91.140.90
Safety rules for the construction and installation of lifts - Lifts for the transport of
persons and goods - Part 20: Passenger and goods passenger lifts
Règles de sécurité pour la construction et l'installation des Règles de sécurité pour la construction et l'installation des
élévateurs - Elévateurs pour le transport de personnes et élévateurs - Elévateurs pour le transport de personnes et
d'objets - Partie 20: Ascenseurs et ascenseurs de charge d'objets - Partie 20: Ascenseurs et ascenseurs de charge
CEN üyeleri, bu Avrupa Standardına hiçbir değişiklik yapmaksızın ulusal standard statüsü veren koşulları öngören
CEN/CENELEC İç Tüzüğü’ne uymak zorundadırlar. Bu tür ulusal standardlarla ilgili güncel listeler ve bibliyografik
atıflar, CEN/CENELEC Yönetim Merkezi’ne veya herhangi bir CEN üyesine başvurarak elde edilebilir.
Bu Avrupa Standardı, üç resmi dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca) yayınlanmıştır. Başka herhangi bir dile
tercümesi, CEN üyesinin sorumluluğundadır ve resmi sürümleri ile aynı statüde olduğu CEN/CENELEC Yönetim
Merkezi’ne bildirilir.
CEN üyeleri sırasıyla, Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka,
Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Kıbrıs (Güney Kıbrıs
Rum Yönetimi), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya,
Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan'ın millî standard kuruluşlarıdır.
© 2014 CEN Dünya genelinde herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla Ref. No. EN 80-2:2014: E
tüm kullanım hakları CEN ulusal üyelerine aittir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
İçindekiler
Sayfa
0 Giriş .............................................................................................................................................................. 8
0.1 Genel ...................................................................................................................................................... 8
0.2 Genel açıklamalar ................................................................................................................................... 8
0.3 Prensipler ................................................................................................................................................ 8
0.4 Kabuller ................................................................................................................................................... 9
1 Kapsam ........................................................................................................................................................ 11
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar .............................................................................................. 11
3 Terimleri ve tarifleri ................................................................................................................................ 13
4 Önemli tehlikelerin listesi ........................................................................................................................ 17
5 Güvenlik gerekleri ve/veya koruma önlemleri ......................................................................................... 19
5.1 Genel ......................................................................................................................................................... 19
5.2 Kuyu, Makine alanları ve kasnak dairesi ................................................................................................... 20
5.2.1 Genel hükümler ...................................................................................................................................... 20
5.2.2 Kuyuya ve makina alanlarına ve kasnak dairesine erişim ...................................................................... 24
5.2.3 Giriş ve acil durum kapıları - Erişim kapağı – Muayene kapakları .................................................... 25
5.2.4 Uyarılar .............................................................................................................................................. 26
5.2.5 Kuyu .................................................................................................................................................. 26
5.2.6 Makina alanları ve kasnak dairesi ..................................................................................................... 36
5.3 Durak kapıları ve kabin kapıları ............................................................................................................ 42
5.3.1 Genel hükümler ................................................................................................................................. 42
5.3.2 Giriş yüksekliği ve genişliği ............................................................................................................... 42
5.3.3 Eşikler, kılavuzlar, kapı amortisör tertibatı ........................................................................................ 42
5.3.4 Yatay kapı boşlukları ......................................................................................................................... 43
5.3.5 Durak ve kabin kapılarının dayanımı ................................................................................................ 44
5.3.6 Kapı çalışmasına ilişkin koruma ........................................................................................................ 48
5.3.7 Yerel kabin aydınlatması ve “kabin katta” sinyal lambaları ............................................................... 50
5.3.8 Kilitlenmesi ve kapatılmış olan durak kapısının denetlenmesi .......................................................... 50
5.3.9 Durak ve kabin kapılarının kilitlenmesi ve kilidin acil durumda açılması........................................... 51
5.3.10 Durak kapısının kilitlenme ve kapanma şartını sağlayan tertibat için ortak gerekler ........................ 53
5.3.11 Çok panelli, panelleri mekanik olarak bağlantılı sürmeli durak kapılar ............................................. 53
5.3.12 Otomatik çalışan durak kapılarının kapanması ................................................................................. 54
5.3.13 Kabin kapılarını kapatılmasını sağlayan elektrik güvenlik tertibat .................................................... 54
5.3.14 Çoklu mekanik bağlanmış panelli sürmeli veya katlanmalı kabin kapıları ........................................ 54
5.3.15 Kabin kapısının açılması ................................................................................................................... 54
5.4 Kabin, karşı ağırlık ve dengeleme ağırlığı ............................................................................................ 55
5.4.1 Kabin yüksekliği................................................................................................................................. 55
5.4.2 Kullanılabilir kabin alanı, beyan yükü, kabindeki insan sayısı .......................................................... 55
5.4.3 Kabinin duvarları, zemini ve tavanı ................................................................................................... 60
5.4.4 Kabin kapı, Zemin, duvar tavan ve dekoratif malzemeleri ................................................................ 61
5.4.5 Kabin önlüğü ..................................................................................................................................... 61
5.4.6 Acil durumda kullanılan kapaklar ve acil durum kapıları ................................................................... 62
5.4.7 Kabin çatısı ............................................................................................................................................. 62
5.4.8 Kabin üstündeki donanım.................................................................................................................. 66
5.4.9 Havalandırma .................................................................................................................................... 66
5.4.10 Aydınlatma ........................................................................................................................................ 66
5.4.11 Karşı ağırlık ve dengeleme ağırlığı ................................................................................................... 66
5.5 Askı tertibat (amortisör) vasıtaları ve dengeleme vasıtaları ve ilgili koruma vasıtları .............................. 67
5.5.1 Askı tertibatı vasıtaları ....................................................................................................................... 67
5.5.2 Sheave, pulley, drum and rope diameter ratios, rope/chain terminations......................................... 67
5.5.3 Halatın sürtünmeli tahriki................................................................................................................... 68
5.5.4 Sürtünme vasıtarı olmadan tahrikli asansörlerde halatların sarılması .............................................. 68
5.5.5 Yükün, halatlar veya zincirler arasında dağılımı ............................................................................... 68
5.5.6 Dengeleme vasıtaları ........................................................................................................................ 69
5.5.7 Kasnaklar ile zincir çarkları için korunma .......................................................................................... 69
5.5.8 Kuyuda makaralar, kasnaklar ve zinicr çarkları ...................................................................................... 71
5.6 Serbest düşmeye, aşırı hıza, kontrolsüz kabin hareketine ve kabinin sürünme kaymasına karşı önlemler
71
5.6.1 Genel hükümler ................................................................................................................................. 71
5.6.2 Güvenlik tertibatı ve bunun devreye girme vasıtaları ........................................................................ 72
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Önsöz
Bu standard (EN 81-20:2014), AFNOR tarafından sekreteryası yürütülen CEN/TC 10 “Lifts, escalators and
moving walks – Asansörler, yürüyen merdivenler ve hareketli yürüme bantları” Teknik Komitesince hazırlanmıştır.
Bu Avrupa Standardına en geç şubat 2015 tarihine kadar aynı metni yayınlayarak ya da onay duyurusu
yayınlayarak ulusal standart statüsü verilmeli ve çelişen ulusal standardlar en geç Ağustos 2017 tarihine kadar
yürürlükten kaldırılmalıdır.
Bu standardın bazı kısımları patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent hakkının belirlenmesi durumunda CEN
[ve/veya CENELEC] sorumlu tutulamaz.
Bu standard Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN’e verilen talimat doğrultusunda
hazırlanmıştır. AB Direktif/Direktiflerinin temel gereklerini sağlar.
AB Direktifi/Direktifleri ile ilişkisi için, bu standardın bütünleyici bir bölümü olan Ek ZA’ya bilgi için bakılmalıdır.
Bu standard, asansörlere dair EN standardlarındaki sürekli bir gelişmenin sonucudur. EN 81-20 ve EN 81-50
standardları içine dâhil edilmiş EN 81-1 ve EN 81-2 standardlarının önceki baskıları aşağıdakileri kapsar:
Standardın birinci baskısıdır. Değişiklik yapma ihtiyacı, aşağıdaki hususları esas almıştır:
CEN/CENELEC İç Tüzüklerine göre, bu Avrupa Standardının ulusal standart olarak uygulamaya alınmasından
sorumlu ulusal standart kuruluşlarının ülkeleri sırasıyla; Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan,
Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre,
İtalya, İzlanda, Kıbrıs (Güney Kıbrıs Rum Yönetimi), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç,
Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan’dır.
1
CEN/TC 10 içinde bir yorumlama komitesi, uzmanlar tarafından taslak haline getirilen bu standardın değişik
maddelerinin nedeni hakkında soruları cevaplamak için kurulmuştur. İlgili standardlarında değişiklik yapılarak bu
yorumlar dahil edilene kadar tüm bu tür yorumlar CEN TS 81-11 içinde yayımlamıştır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
0 Giriş
0.1 Genel
Bu standard, EN ISO 12100’de belirtildiği gibi C tipi bir standarddır.
Söz konusu makinalar ve tehlikelerin, tehlikeli durumların ve tehlikeli olayların kapsanma boyutu, bu standard
kapsamında belirtilmiştir.
A ve B tipi standardlarda belirtilmiş olanlanlardan C tipi bu standard farklı olduğunda, bu C tipi standardın
hükümleri; bu standardın hükümlerine göre tasarımlanmış ve imal edilmiş makinalar için diğer standardların
hükümleri üzerinde uygulamada öncelik alır.
0.2.2 Bu çalışma, asansörlere ilişkin çeşitli muhtemel tehlikeler göz önüne alınarak hazırlanmıştır
(bk. Madde 4).
a) Kullanıcılar, insanlar ile yetkin ve yetkilendirilmiş kişiler dahil, örneğin bakım ve muayene personelini
(bk. EN 13015),
b) Kuyunun veya tüm makina ve kasnak dairesinin çevrelediği alanda bulunan ve asansör nedeniyle
etkilenebilir olan kişileri.
a) Kabindeki yükleri,
b) Asansör tesisinin bileşenlerini,
c) Asansörün tesis edildiği binayı,
d) Asansörün tesis edildiği alanın en yakın çevresini.
Not- EN 81-71, zarar verici eylemlere karşı asansörün korunmasını sağlayan ilave gerekleri ve EN 81-77, deprem
şartlarındaki asansörleri kapsayan ilave gerekleri sağlar.
0.2.3 Bileşenlerin ağırlığı, boyutu ve/veya şekli el ile taşınmasını engellediğinde, bunlar:
b) Bu tür bağlantılarla (örneğin, diş açılmış delikler vasıtasıyla) donatılmış olacak şekilde tasarlanmış olmalı
veya
0.3 Prensipler
0.3.1 Genel
Bu standardın oluşturulmasında aşağıdaki prensipler uygulanmıştır:
0.3.2 Bu standard, yangına karşı bina bölümlerinin korunması dahil bina inşaatına veya her elekrikli ve mekanik
uygulanabilir tüm genel teknik kuralları tekrar etmez.
Bununla birlikte, asansör imalatçısına özgü olan veya asansörün faydalı kullanılmasını sağlayan başka
alanlardakinden daha sıkı olabilen gereklerden birisine ilişkin olarak iyi yapımın belirli gereklerini uygulamak için
gerekli olmuştur.
0.3.3 Bu standard, binalar/inşaatlar içindeki asansörlerin montajına ilişkin asagari kuralları belirtir. Binaların v.b.
yapılar için bazı ülkelerde göz ardı edilemez olan düzenlemeler olabilir.
Bu düzenlemelerden etkilenmiş bu standardın belirli maddeleri, makine ve kasnak odaları yüksekliğinin ve bunlara
erişim kapıları boyutlarının asgari değerlerini belirlemektedir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
0.3.4 Bu standardlar, sadece asansörlerin güvenli çalışmasını sağlayan malzeme ve donanımın mümkün
olduğu kadar gereklerini belirler.
0.3.5 Risk analizleri, terminoloji ve teknik çözümler; EN ISO 12100, EN ISO 14798 ve EN 61508 standard
serilerindeki yöntemler dikkate alınarak kabul edilmiştir.
0.3.6 EN 81-20 standardının büyük bir çapta uygulanan bir standard olmasını sağlamak için, bir insan ağırlığı
ortalama 75 kg olarak belirlenmiştir.
Bu standard, kabinde belirlenmiş tasarım yüküne (anma yükü) ilişkin olarak azami kabin alanını ve karşılık gelen
kişi sayısının taşınmasını sağlamak için asgari kabin alanını kişi başı 75 kg esas alarak aşırı yükün engellenmesi
ve tespit edilmesi için belirler.
0.4 Kabuller
0.4.1 Genel
Bu standarddın oluşturulmasında, aşağıdaki kabuller yapılmıştır:
0.4.2 Görüşmeler, müşteri ve tedarikçi arasında yapılmış ve aşağıdaki konularda anlaşma sağlanmıştır:
0.4.3 İlgili tehlikeler, tam asansör montajında bulunabilir olan her bir bileşen için dikkate alınmış ve kurallar
uygun bir şekilde hazırlanmıştır:
Bileşenler:
a) Tüm arıza kodları dikkate alınarak mühendislik genel uygulama (bk. FprCEN/TR 81-12) ve hesaplama
kodlarına uygun olarak tasarlanmalıdır,
b) Mekanik ve elektrikli yapıların iyi uygulamları olmalıdır,
c) Yeterli dayanımlı ve uygun kaliteli malzemelerden ysapılmış olmalıdır,
d) Kusursuz olmalıdır,
e) Zararlı malzemeler (örneğin, asbesk v.b.) içermemelidir.
0.4.4 Bileşenler, aşınmaya rağmen gerekli boyutlar yerinde kalacak şekilde iyi durumda ve çalışma düzeni
içinde tutulur. Tüm asansör bileşenleri, bunların kullanımları sırasında sürekli çalışma güvenliğini sağlamak için
gerekli muayene olarak dikkate alınmıştır.
Standardda belirtilen işletme onayları, sadece asansörün servise alınmasından önce kontrol ve deneyler
sırasında değil, asansörün ömrü boyunca da muhafaza edilmelidir.
Not- Bakım gerektirmeyen bileşenler (örneğin, kullanım ömrü boyunca bakım istemez olarakmühürlenmiş),
muayeneye müsait olarak yine de gerekli görülmektedir.
0.4.5 Bileşenler, öngörülebilir çevre etkileri ve özel çalışma şartları asansörün güvenli çalışmasını
etkilemeyecek şekilde seçilmiş olmalı ve montaj edilmelidir.
0.4.6 Yük taşıyan parçaların tasarımlanması ile herhangi bir tasarlanmış aşırı yük kapasitesine ilave olarak
beyan yükünün % 0 ile % 100’ü arasındaki bütün yükler için asansörün güvenli çalışması sağlanmalıdır (bk.
Madde 5.12.1.2).
0.4.7 Bu standardın kuralları, bu standardın ve EN 81-50’nın tüm kurallarını sağlayan bir elektrik güvenlik
tertibatında veya deneye tabi turulmuş güvenlik bileşeninde arıza meydana gelme ihtimalinin (bk. Madde 5.11.2)
hesaba katılması gerektirmeyecek şekilde düzenlenmiştir.
0.4.8 Kullanıcıların, asansörlerin tasarımına uygun kullanımı sırasında, kendi ihmallerinden ve kasıtlı olmayan
ancak dikkatsizce hareketlerinden zarar görmeyecek şekilde güvenliği sağlanmış olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
0.4.9 Bir kullanıcı bazı durumlarda dikkatsiz bir hareket yapabilir. Aynı anda iki dikkatsiz hareket ve/veya
asansörün kullanma talimatının ihlali ihtimali göz önüne alınmamıştır.
0.4.10 Bakım çalışmaları sırasında, normal olarak kullanıcıların erişemeyeceği bir güvenlik tertibatı bilinçli olarak
devre dışı bırakılıyorsa, asansörün güvenli çalışması garanti edilemez. Ancak kullanıcıların güvenliğini sağlamak
için bakım talimatına uygun olarak tamamlayıcı tedbirler alınmalıdır.
Bakım personelinin bakım talimatına uygun davranacağı ve bu konuda eğitildiği kabul edilmektedir.
0.4.11 Yatay kuvvetler ve/veya enerjiler, bu standardın uygulanabilir Maddelerinde dikkate alınması için
belirtilmiştir. Genellikle, bu standardda aksi belirtilmedikçe bir şahıs tarafından uygulanan enerji, aşağıda belirtilen
eşdeğer statik kuvvetleri meydana getirir:
a) 300 N,
b) Çarpmanın meydana gelebildiği yerde: 1000 N.
0.4.12 Özel bir öneme sahip aşağıda belirtilenlerin dışındakilerle birlikte halatların tahrik kasnağı üzerinden
kontrolsuz olarak kayması dahil, tekniğin genel kurallarına ve bu standardın kurallarına göre imal edilmiş bir
mekanik tertibat, imalatçısı tarafından verilen talimatların tam olarak uygulanmış olması şartıyla tehlikenin tespit
edilmesi imkanı olmaksızın bir tehlike oluşturacak şekilde bozulamaz:
0.4.13 Kabinin, en alt durak seviyesindeki sabit konumundan serbest düşebilirliği, tampona/tamponlara çarpması
öncesi, güvenlik tertibatının kavramama ihtimali kabul edilebilir olarak değerlendirilmiştir.
0.4.14 Kabinin hızı ana elektrik şebekesinin frekansına bağlı ise bu hızın, beyan hızının % 115’ini veya muayene
kontrolü ve dengeleme v.b. için bu standardda belirtilen daha az hıza karşılık geleni aşmadığı varsayılmıştır.
0.4.15 Ağır donanımın kaldırılması için erişim vasıları sağlanmıştır (bk. Madde 0.4.2 e)).
0.4.16 Makina mekânındaki/mekânlarındaki ve kuyudaki donanımın doğru çalışmasını sağlamak için, örneğin bu
donanımlar tarafından yayılan ısı hesaba katılarak makina mekânındaki/mekânlarındaki ve kuyudaki ortam
sıcaklığının, +5 °C ile +40 °C arasında korunduğu varsayılmıştır.
0.4.17 Kuyu, ulusal bina düzenlemelerine göre, imalatçısı tarafından belirtilen ısıl güç, asansör çevre şartları ve
Madde 0.4.16 verilen örneğin ortam sıcaklığı, nem, doğrudan güneş ışığı sınırları ve enerji tasarrufu gerekleri
nedeniyle binanın hava geçirmezliği dikkate alınarak uygun bir şekilde havalandırılmıştır.
Not- Başka bir kılavuz bilgi için Madde 0.4.2’ye ve Madde E.3’e bakılmalıdır.
0.4.18 Çalışma alanlarına erişim yolları, yeterince aydınlatılmaktadır (bk. Madde 0.4.2).
0.4.19 Bakım talimatlarına göre yerleştirildiğinde asgari geçiş yolları, koridorlar, yangından kaçışlar, v.b.;
asansörün açık kapısı/kapağı ve/veya asansör kuyusu dışındaki çalışma alanlarındaki herhangi bir koruma
vasıtası tarafından engellenmesi ortadan kaldırılmıştır (bk. Madde 0.4.2).
0.4.20 Bir asansör üzerinde aynı anda birden fazla kişi çalıştığında, kişilerin birbirleri ile haberleşmesi için yeterli
iletişim aracı sağlanmıştır.
0.4.21 Özellikle mekanik, elektriksel veya düzenli servis ve bakım sırasında kaldırılması gereken fiziksel bir
bariyer vasıtasıyla diğer tehlikelere karşı koruma sağlamak için kullanılan koruyucuların kaide sistemi, koruyucuya
veya koruyucu kaldırıldığında donanıma bağlı kalması sağlanmıştır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
0.4.22 Hidrolik asansörlerin çalışmasında kullanılan akışkanlar, EN ISO 6743-4’e göre olmalıdır.
1 Kapsam
1.1 Bu standard, düşeyden 15°’den fazla eğimli olmayan kılavuz raylar arasında halatlarla, zincirlerle veya
hidrolik ünite tertibatlarıyla asılı olan, insan veya insan ve eşya taşınması için tasarımlanmış bir kabini olan, belirli
duraklar arasında hizmet veren, halatla ve sürtünme dışı vasıtlarla tahrikli veya hidrolik tahrikli olan, kalıcı olarak
monte edilmiş yeni insan veya eşya taşıyan asansörlerin güvenlik kurallarını kapsar.
1.2 Bu standardın kurallarına ilave olarak özel durumlarda tamamlayıcı kurallar göz önüne alınmalıdır (patlama
tehlikesi olan atmosfer, sıradışı iklim şartları, deprem şartları, tehlikeli yüklerin nakliyesi, vb.).
1.4 Bu standardın yayımı tarihinden önce tesis edilen, insan ve eşya taşıyan asansörlere bu standard
uygulanmaz.
EN 81-28, Safety rules for the construction and installation of lifts — Lifts for the transport of persons and
goods — Part 28: Remote alarm on passenger and goods passenger lifts
EN 81-50:2014, Safety rules for the construction and installation of lifts — Examinations and tests — Part 50:
Design rules, calculations, examinations and tests of lift components
EN 81-58, Safety rules for the construction and installation of lifts — Examinations and tests - Part 58:
Landing door fire resistance test
EN 1993-1-1, Eurocode 3 — Design of steel structures — Part 1-1: General rules and rules for buildings
2
Mevcut binalar, asansör yapımına karar verilmeden önce kullanılan veya kullanılmış olan bir yapıdır. İçi
tamamen yenilenen bir bina, yeni bir bina olarak kabul edilmelidir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
EN 10305-1, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 1: Seamless cold
drawn tubes
EN 10305-2, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 2: Welded cold
drawn tubes
EN 10305-3, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 3: Welded cold
sized tubes
EN 10305-4, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 4: Seamless cold
drawn tubes for hydraulic and pneumatic power systems
EN 10305-5, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 5: Welded cold
sized square and rectangular tubes
EN 10305-6, Steel tubes for precision applications — Technical delivery conditions — Part 6: Welded cold
drawn tubes for hydraulic and pneumatic power systems
EN 12015, Electromagnetic compatibility — Product family standard for lifts, escalators and moving walks —
Emission
EN 12016, Electromagnetic compatibility — Product family standard for lifts, escalators and moving walks —
Immunity
EN 12600:2002, Glass in building — Pendulum test — Impact test method and classification for flat glass
EN 13015, Maintenance for lifts and escalators — Rules for maintenance instructions
EN 13501-1, Fire classification of construction products and building elements — Part 1: Classification using
data from reaction to fire tests
EN 50274, Low-voltage switchgear and controlgear assemblies — Protection against electric shock —
Protection against unintentional direct contact with hazardous live parts
EN 60947-4-1:2010, Low-voltage switchgear and controlgear — Part 4: Contactors and motor —starters -
Section 1: Electromechanical contactors and motor-starters (IEC 60947-4-1:2009)
EN 60947-5-1:2004, Low-voltage switchgear and controlgear — Part 5-1: Control circuit devices and switching
elements — Electromechanical control circuit devices (IEC 60947-5-1:2003)
EN 60947-5-5, Low-voltage switchgear and controlgear — Part 5-5: Control circuit devices and switching
elements — Electrical emergency stop device with mechanical latching function (IEC 60947-5-5)
EN 61310-3, Safety of machinery - Indication, marking and actuation — Requirements for the location and
operation of actuators (IEC 61310-3)
EN 61800-5-2:2007, Adjustable speed electrical power drive systems — Part 2: Safety requirements.
Functional (IEC 61800-5-2:2007)
EN ISO 12100:2010, Safety of machinery — General principles for design — Risk assessment and risk
reduction (ISO 12100:2010)
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
EN ISO 13857:2008, Safety of machinery — Safety distances to prevent danger zones being reached by the
upper and lower limbs (ISO 13857:2008)
HD 60364-4-41:2007, Low voltage electrical installations — Part 4-41: Protection for safety — Protection
against electric shock (IEC 60364-4-41:2005)
HD 60364-4-42:2011, Low voltage electrical installations — Part 4-42: Protection for safety — Protection
against thermal effects (IEC 60364-4-42:2010)
IEC 60227-6, Polyvinyl chloride insulated cables of rated voltages up to and including 450/750 V — Part 6: Lift
cables and cables for flexible connections
IEC 60245-5, Rubber insulated cables – Rated voltages up to and including 450/750 V – Part 5: Lift cables
ISO 1219-1, Fluid power systems and components — Graphic symbols and circuit diagrams — Part 1:
Graphic symbols for conventional use and data-processing applications
3 Terimleri ve tarifleri
Bu standardın amaçları bakımından, aşağıdaki terimler ve tarifler uygulanır.
Not- Yetkili kişi, yetkilendirildikleri görevler için yetkin olmalıdırlar (ayrıca bk. Madde 3.7).
3.5 Tamponlar
Akışan sıvıların veya yayların (veya benzer digger vasıtaların) kullanan bir frenleme vasıtası içeren ve hareket
sonunda durdurma tamponu.
3.6 Kabin
Insanları ve/veya digger yükleri taşıyan asansörün bölümü.
Not- Yetkin kişinin sertifikasyonu için ulusal bir düzenleme gerekli olabilir.
3.20 Montajcı
Asansör için binada ayrılmış son yere asansörü kurmak ve çalıştırmak için sorumluluk alan gerçek veya tüzel kişi.
3.24 Seviyeleme
Duraklarda durma hassasiyetini iyileştiren bir sistem.
3.28 Makinalar
Kumanda pano/panoları, tahrik sistemi, asansör tahrik makinası, ana anahtar/anahtarlar ve acil durum çalışması
için vasıtalar türündeki donanım.
Not- Bir makine kabini ilişkili olduğu çalışma alan/alanları ile birlikte, bir makine olarak kabul edilir.
3.30 Bakım
Asansörün ömür çevrimi boyunca ve montajının tamamlanmasından sonra tesisin ve bileşenlerinin güvenliğini ve
tasarlanmış fonksiyonlarını yerine getirmesini sağlamak için gerekli tüm çalışmalar.
valve designed to close automatically when the pressure drop across the valve, caused by the increased flow in a
pre-determined flow direction, exceeds a pre-set amount
3
Asansör Direktifi kapsamında, güvenlik tertibatı, hız regülatörü, durak kapı kilitleri v.b. içeren güvenlik bileşenleri
olarak kabul edilen unsurların bir listesi vardır.Bu standarddın amaçları bakımından diğer bileşenler, bunların
güvenli çalıştığı tip deneyleri ile belgelendirmek hedeflendiğinde güvenlik bileşenleri olarak da kabul edilebilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Not- Onaylanmış kuruluşun tip inceleme süreci ve tanımı için EN 81-50’ye bakılmalıdır.
non-commanded movement of the car with doors open within the door zone away from the landing, excluding
movements resulting from loading/unloading operation
3.64 Kullanıcı
Asansör içinde bulunan, kabinin durağa gelmesini bekleyen ve yetkili kişiler dahil asansörün montajını, servisini
ve kullanımını yapan kişiler.
3.65 Kuyu
Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının içinde hareket ettiği boşluk. Bu boşluk; genellikle kuyu alt boşluğu
dibi, duvarları ve tavanı ile sınırlanmıştır.
Kontrol tertibatının tasarımı, yerleşimi veya tanımlanması 5.4.8; 5.10.5; 5.10.8; 5.10.10;
5.12.1.1; 5.12.1.5
Efor 5.2.1; 5.2.3; 5.2.5; 5.2.6;
5.3.8; 5.3.12; 5.3.14; 5.4.7;
Yerel aydınlatma 5.9.2
5.2.1; 5.2.2; 5.2.6; 5.3.10;
5.4.10; 5.10.1; 5.10.5;
5.10.7;
Tekrarlanan etkinlik 5.12.1
5.10.8
Görünürlük 5.2.5; 5.9.1; 5.12.1
9 Makinanın kullanıldığı bölgedeki çevre ile ilgili tehlikeler
5.1.1 İnsan ve eşya taşıyan asansörler, aşağıdaki maddelerde verilen güvenlik gereklerine ve/veya koruma
önlemlerine uygun olmalıdır. Buna ilave olarak, insan ve eşya taşıyan asansörler, bu standard tarafından
kapsanmayan (örneğin, keskin kenarlar) ancak önemli olmayan ilgili tehlikeler için EN 12100:2010’nun
prensiplerine gore tasarımlanmış olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.1.2 Tüm etiketler, bildirimler, işaretlemeler ve çalışma talimatları, kalıcı olarak sabitlenmiş, silinmez, okunaklı
ve anlaşılır (gerektiğinde işaretlerin veya sembollerin ilave edilmesi) olmalıdır. Bunlar, dayanıklı mazemeden
yapılmalı, görünür bir yere yerleştrilmeli ve asansörün montajı yapıldığı ülkenin kabul edilmiş
lisanında/lisanlarında yazılmış olmalıdır.
5.2.1.1.1 Tüm asansör donanımı, kuyuda veya makina alanlarında veya kasnak dairesinde yerleştirilmelidir.
5.2.1.1.2 Değişik asansörlerin parçaları, makina ve/veya kasnak dairesinde mevcutsa, her bir asansör, tüm
parçaları (makina kumandalar, aşırı hız regulatörü, anahtarlar, v.b.) için istikrarlı bir şekilde kullanılan bir
numarayla, harfle veya renkle tanımlanmış olmalıdır.
5.2.1.2.1 Kuyu, makina ve kasnak daireleri, asansörlerden farklı amaçlar için kullanılmamalıdır. Bunlar,
kanallar, kablolar veya tertibatlar (cihazlar) içermemelidir..
a) Bu alanların soğutulması veya ısıtılması için donanım, buharlı ısıtma ve yüksek basınçlı suyla ısıtma hariç.
Bununla birlikte, ısıtma donanımlarının herhangi bir kontrol ve ayar tertibatları, kuyu dışına yerleştirilmelidir.
b) Elektrik donanımı için uygun ve kazayla darbelere karşı uygun korunmuş, yüksek çalışma sıcaklıklarına
sahip (örneğin, 80° C üstü) yangın detektörleri veya söndürücüleri,
Yangın söndürücü sistemler kullanıldığında, bu yangın söndürücülerin etkin hale gelmesi, sadece asansör durakta
duruyorken ve asansör elektrik beslemesi ve aydınlatma donanımı otomatik bir şekilde yangın veya duman tespit
sistemi tarafından kapatıldığında mümkün olmalıdır.
Not- Bu tür duman, yangın tespiti ve yangın söndürücü sistemleri, bina yönetimi sorumluluğundadır.
5.2.1.2.2 Makine daireleri, asansörlerin diğer çeşitleri için (örneğin, sadece asansör eşyaları) makinalar
içerebilir.
5.2.1.2.3 Madde 5.2.5.2.3’e göre kısmi olarak kapatılmış asansör kuyuları durumunda bu kuyu, aşağıdaki
alanlar olarak kabul edilir:
b) Kapamaların eksik olması durumda, asansörün hareket edebilir bileşenlerinden 1,50 m yatay mesafe
dâhilinde olma.
Havalandırma, motorlar ve donanım, elektrik kabloları, v.b. birlikte toz, zararlı dumanlar ve nemden korunmuş
olacak şekilde olmalıdır.
5.2.1.4 Aydınlatma
5.2.1.4.1 Kuyuda, kabinin kuyu içerisinde gidip gelmesi esnasında kabinin her hangi bir konumunda ve tüm
kapılar kapalı olduğunda bile aydınlatma aşağıdaki yoğunluğu sağlayacak şekilde, kalıcı monte edilmiş elektrik
aydınlatması sağlanmış olmalıdır.
b) En az 50 lux, çalışma alanları arasında bir kişinin ayakta durabildiği, çalıştığı ve/veya hareket edebildiği her
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
c) Kabin veya bileşenlerin oluşturduğu gölgelerin haricinde, a)’da ve b)’de belirtilen yerlerin dışında en az 20 lux.
Bunu başarmak için, yeterli sayıda lambalar, kuyu boyunca takılmalı ve ilave olarak lamba/lambalar gerekli
olursa, kuyu aydınlatma sisteminin bir parçası olarak kabinin üst tavanına takılabilir.
Aydınlatma elemanları, mekanik hasara karşı korunmuş olmalıdır. Bu aydınlatma tedariki, Made 5.10.7.1’e uygun
olmalıdır.
Not- Özel görevler için geçici ilave aydınlatma gerekli olabilir (örneğin, el lambası gibi).
Lux seviyesi okunması yapıldığında ışık ölçer, en kuvvetli ışık kaynağının karşısına yerleştirilmelidir.
5.2.1.4.2 Makine alanları ve kasnak dairesi, kat seviyesinin her yerinde bir kişinin çalışması için ihtiyacı olan en
az 200 lux ve çalışma alanları arasında hareket etmesi için kat seviyesinde 50 lux yoğunluğunda kalıcı montajı
yapılmış elektrik aydınlatmasına sahip olmalıdır. Bu aydınlatma tedariki, Madde 5.10.7.1’e uygun olmalıdır.
5.2.1.5 Makina alanları ve kasnak dairelerinde ve kuyu alt boşluğundaki elektrik donanımı
a) Kuyu alt boşluğu tabanından ve kuyu alt boşluğuna kapı/kapılar açılması halinde Madde 5.12.1.11’de verilen
gereklere uygun görünebilir ve erişebilir durdurma cihaz/cihazları. Durma cihaz/cihazları aşağıdaki şekilde
yerleştirilmelidir:
1) 1,6 m’ye eşit veya daha az derinliğe sahip kuyu alt boşluğu için durdurma anahtarı aşağıdaki şekilde
olmalıdır:
— En düşük kat durağı üstünde asgari 0,40 m ve kuyu alt boşluğu tabanından azami 2,0 m düşey mesafe
içinde,
— Kapı çerçevesi iç kenarından azami 0,75 m yatay mesafe içinde.
2) 1,60 m den daha büyük derinliğe sahip kuyu alt boşluğu için iki durdurma anahtarı aşağıdaki gibi
sağlanmalıdır:
— En düşük durak tabanı üstünde asgari 1,0 m dikey mesafe içinde ve kapı çerçeve iç kenarından azami 0,75
m yatay mesafe içinde daha üst anahtar,
— Bir sığınak alanından kullanlıbilir (girilebilir) kuyu boşluğu tabanı üstünde 1.20 m azami dikey mesafesi
içinde daha altta biri.
3) Durak kapılarından farklı kuyu boşluğuna erişim kapısı olması halinde, kuyu boşluğu tabanından 1,20 m
yüksekteki erişim kapı çerçevesi iç kenarından azami 0,75 m yatay mesafe içinde bir tek durdurma anahtarı
sağanmalıdır.
Kuyu boşluğuna verilen girişin aynı seviyesinde iki durak kapısı bulunması durumunda, bunlardan biri, giriş
donanımına sahip kuyu boşluğuna giriş kapısı olarak belirlenmelidir.
Not- Durdurma anahtarı, b)’de gerekli görülen muayene konumuyla birleşik olabilir.
b) Sığınma alanının 0,30 m içinde çalıştırılabilir Madde 5.12.1.5’e göre kalıcı montajı yapılmış muayene kontrol
istasyonu,
d) Giriş kat seviyesi üstünde asgari 1,0 m yüksekliğinde ve kuyu boşluğu erişim kapısı çerçevesi iç kenarından
0,75 m azami yatay mesafesi içinde konumlandırılmış kuyu aydınlatması (Madde 5.2.1.4.1) anahtarlama
vasıtaları,
a) Alanların ve boşlukların aydınlatma kumandası için uygun yükseklikte her bir erişilebilir noktaya yakın
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
b) Her bir çalışma alanı için uygun bir yerde sağlanmış en az bir soket çıkışı (Madde 5.12.1.11),
c) Erişimin her bir noktasına yakın, kasnak dairesinde montajı yapılmış ve Madde 5.12.1.11’e uygun bir
durdurma cihazı.
Kuyu alanlarının dışındaki alanlarda mahsur kalma tehlikesi varsa, bu tür tehlikeler bina sahipleri ile
konuşulmalıdır (bk. Madde 0.4.2 e).
5.2.1.8.1 Kuyunun, makine alanlarının ve kasnak dairelerinin yapısı, millî bina düzenlemelerine uygun
olmalı ve tahrik makinasından, güvenlik tertibatının çalışması sırasında kılavuz raylarından, kabindeki dengesiz
yük durumunda, tamponların çalışmasından veya dengeleme halatı gergi tertibatından, kabinin yükleme ve
boşaltılmasından v.b. gelebilir yüklere en azından dayanabilecek şekilde olmalıdır (ayrıca bk. Madde E.1).
5.2.1.8.2 Kuyunun duvarları,, 0,30 m x 0,30 m daire veya kare alanı üstünde düzgün dağıtılmış 1000 N kuvvet,
her iki yüzde herhangi bir nokta da duvara dik açıda uygulandığında aşağıda verilen bozulmalar olmaksızın
dayabilecek şekilde mekanik dayanıma sahip olmalıdır:
5.2.1.8.3 Düz veya şekil verilmiş cam paneller, lamine edilmiş camdan imal edilmelidir.
Bunlar ve bağlantı parçaları, kuyunun iç ve dış her iki tarafında herhangi bir noktadaki 0,30 mx0,30 m alan
üzerinde yatay statik 1000 N kuvvete kalıcı şekil bozukluğu olmaksızın dayanmalıdır.
5.2.1.8.4 Kuyu boşluğu tabanı; asılı kılavuz rayları hariç olmak üzere; kılavuz rayların kütlesi dolayısıyla ve ayrıca
kılavuz/kılavuzlara sabitlenmiş veya bağlanmış bileşenlere ve/veya acil durdurma (örneğin, raylar üzerinde
makine olduğunda dengeleme halatı gergi tertibatı nedeniyle tahrik kasnağındaki yük) sırasında meydana gelen
herhangi ilave reaksiyona (N) bağlı olarak oluşan ve kılavuz rayları klipsleri tarafından uygulanan kuvvet ile
güvenlik tertibatının çalışması sırasındaki tepkiye ve herhangi bir itmeye bağlı olarak oluşan herhangi bir ek yük
nedeniyle meydana gelen kuvvete her bir kılavuz rayı altında dayanabilmelidir (bk. Madde 5.7.2.3.5).
5.2.1.8.4 Kuyu boşluğu tabanı, aşağıdaki eşitlikle bulunan kabin tampon toplam sayıları arasında düzgün
dağıtılmış tam yüklü kabin kütlesi nedeniyle uygulanan statik yükün dört katını kabin tamponu
takviyesi altında dayanabilmelidir:
P Boş kabinin ve kabin tarafından desteklenen bileşenlerin kütlesi, örneğin, hareketli gezici kablo
parçaları, dengeleme halatları/zincirleri (varsa), v.b. (kg
Q Anma yükü (kütle), kg.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.2.1.8.6 Kuyu boşluğu tabanı, aşağıdaki eşitlikle bulunan karşı ağırlık tampon toplam sayıları arasında
düzgün dağıtılmış karşı ağırlık kütlesi nedeniyle uygulanan statik yükün dört katını taşıyan karşı ağırlık destekleri
tamponu altında dayanabilmelidir:
Burada,
5.2.1.8.7 Hidrolik asansörlerde kuyu boşluğu tabanı, her bir hidrolik üniteye uygulanan yükleri ve
kuvvetlere (N) karşı bu ünite altında dayanabilmelidir.
Bir kişinin, çalışma alanları arasında hareket etmesi veya çalışması için gerekli döşeme yüzeyi, kaygan olmayan
malzemeden olmalıdır.
Çalışma alanlarının zemini, herhangi bir tampon ve kılavuz ray temeli ve su tahliye (cihazı (tertibatı) hariç olmak
üzere yaklaşık seviyesinde olmalıdır.
Kılavuz ray bağlantı elemanları, tamponlar, herhangi bir bariyer v.b. mnotajının yapılmasından sonra, kuyu
boşluğuna, su sızıntısı (birikintisi) engellenmiş olmalıdır.
Hidrolik asansörlerde güç ünitesi yerleştirildiği yerdeki alan ve kuyu boşluğu, bir sızıntı veya kaçağı olduğunda bu
sızıntı ve kaçak engelenecek şekilde ve makinaların yerleştirildiği bu alanlarda tüm biriken sıvının tahliyesi
mümkün olacak şekilde tasarımlanmalıdır.
Not 2- Milli düzenlemeler, bina içinde hidrolik boru donanımı planında güvenlik gerektirebilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.2.2.2 Kuyuya veya makina alanlarına ve kasnak dairesine erişime imkan veren herhangi bir kapı/kapağa bitişik
erişim yolu, kalıcı şekilde montaj edilmiş en az 50 lux şiddetindeki elektrik lambası tesisatı ile aydınlatılmış
olamlıdır..
5.2.2.3 Bakım ve kurtarma için tasarımlanan asansör erişimleri özel tesis sayesinde gerçekleşiyorsa, bu durumda
yetkili kişilerin tesise kalıcı erişimi ve ilgili talimatlar sağlanmış olmalıdır.
İmalatçı/montajcı, girişle, yangınla, insan sıkışması ve ayrıca özel tesis içinden asansöre doğrudan servis ile ilgili
güvenlik problemleri ile ilgili sözleşmenin farkında olması için bina tasarımcısına/mimarına/sahibine bilgilendirme
yapmalıdır (bk. Madde 0.4.2 ilişkiler).
b) Kuyu derinliğ 2.5 m aşmadığı durumunda bir giriş kapısıyla veya kuyu içinden bir taşınabilir merdivenle
durak kapısından kolayca erişilebilirliği.
Herhangi kuyu başluğuna giriş kapısı, Madde 5.2.3’ün gereklerine uyumlu olmalıdır. Taşınabilir merdivenler, Ek
F’ye uygun olmalıdır.
Asansörün hareketli parçaları ile çarpışma konumunda taşınabilir merdiven kullanımındaki taşınabilir merdivenin
bir riske sahip olması halinde, bu taşınabilir merdiven depolama konumunda değilse, asansörü çalışmasından
engellemek için Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli güvenlik cihaz/cihazlarla donatılmalıdır.
Kuyu boşuğu tabanında taşınabilir merdiven depolanmışsa ve depolanma konumunda bulunduğunda tüm kuyu
boşluğu sığınma alanları korunmuş olmalıdır.
5.2.2.5 Makina alanlarına ve kasnak alanlarına bir kişinin girmesi için giriş güvenliği sağlanmalıdır. Bu erişim
tercihan tamamen merdivenlerle sağlanmalıdır Sabit merdiven konulmasının mümkün olmadığı durumlarda,
aşağıdaki gerekleri sağlamak için taşınabilir merdivenler kullanılmalıdır:
a) Makina alanlarına ve kasnak dairesine girişin, merdivenle erişebilirlik seviyesinin üstünde 4m’den daha büyük
sağlanmış olmamalıdır.
b) Taşınabilir merdivenler, hareket etmeyecek bir şekilde kalıcı olarak veya en az halatla veya zincirle girişe
tespit edilmelidir.
c) Yükseklikleri 1,50 m den büyük olan taşınabilir merdivenler, yatayla 65° ilâ 75° bir açı oluşturacak şekilde
olmalı ve girişe yerleştirildiğinde kaymaya, devrilmeye elverişli olmamalıdır.
e) Taşınabilir merdivenin üst ucuna yakın bir yerde, elin kolayca ulaşabileceği mesafede en az bir adet tutamak
bulunmalıdır.
f) Taşınabilir merdivenin çevresinde 1,5 m yatay mesafe içinde, taşınabilir merdiven yüksekliğinden daha fazla
yükseklik nedeniyle düşme riski engellenmiş olmalıdır.
b) Madde 5.4.6.2’de belirtilene karşılık acil kapakla donatılmış her bir bitişik kabinler.
Not- “Bitişik”, tam açıklığa veya bitişik gruplaşmış açıklığa bakılmaksızın, bitişik iki durak kapsına sahip iki komşu
kat manasında olarak anlaşılmıştır.
5.2.3.2 Giriş ve acil durum kapıları, giriş kapağı ve muayene kapıları, aşağıdaki boyutlara sahip olmalıdır:
a) Makine dairesine giriş ve kuyuya giriş kapıları, 2,0 m asgari yüksekliğe ve 0,60 m asgari ğenişliğe sahip
olmalıdır,
b) Kasnak dairesine giriş kapıları, 1,40 m asgari yüksekliğe ve 0,60 m asgari ğenişliğe sahip olmalıdır,
c) Makine ve kasnak dairesine kişilerin giriş kapakları, en az 0,8 x 0,80 m net geçişi sağlamalı ve karşı
dengelenmiş olmalıdır,
d) Acil durum kapıları, 1,80 m asgari yüksekliğe ve 0,50 m asgari ğenişliğe sahip olmalıdır,
e) Muayene kapıları, 0,50 m azami yüksekliğe ve 0,50 m azami ğenişliğe sahip olmalı ve kapı boyu gerekli
çalışmayı yapmak için yeterli boyutlara sahip olmalıdır.
b) Anahtarla kilitlemeye, anahtarsız tekrar kapatılma ve tekrar kilitleme özelliğine sahip olmalıdır,
c) Anahtarsız hatta kilitlenmiş olsa bile kuyu, makina veya kasnak dairesi içinden açılabilme özelliği olmalıdır
d) Kapatılmış konumu kontrol eden ve Madde 5.11.2 uygun olarak elektrikli güvenlik cihazına sahip olmalıdır.
Bir elektrikli güvenlik cihazı, kuyu boşluğu kapı/kapıları tehlikeli bölgeye girişi sağlamıyorsa, makina ve kasnak
dairesilerine giriş kapı/kapılarında ve kuyu boşluğuna (Madde 5.2.2.4) giriş kapı/kapılarında
gerekli değildir. Normal işletmede kabinin, karşı ağırlığın veya dengeleme ağırlığının patenleri, etekleri vb. dâhil
en alt kısımları ile kuyu tabanı arasında en az 2,0 m mesafe varsa, bu şart yerine gelmiş sayılır.
Kabin seyir kablosu, dengeleme halat veya zincirleri ile bunlara ait gereçler, hız regülatörüne ait gergi tertibatı ve
benzeri tertibatın varlığı tehlike tehdidi olarak görülmez.
e) Deliksiz olmalı ve mekanik dayanıklılık açısından durak kapılarının aynı özelliklerine sahip bulunmalı ve ilgili
binanın yangından korunması için geçerli düzenlemelere uygun olmalıdır.
f) Kuyunun dış yüzeyinin herhangi bir noktasında dikey olarak 0,30 m x 0,30 m yuvarlak veya kare şeklinde bir
alan üzerinde eşit olarak dağılacak 1000 N’luk bir kuvvet uygulandığında oluşan mekanik dayanıma sahip olmalı,
15 mm’den daha büyük elastik bir şekilde biçim değiştirme olmaksızın dayanmalıdır.
5.2.3.4 Giriş kapakları kapatıltıklarında, herhangi bir noktada 0,20 m x 0,20 m alan üzerinde 2000 N
taşıyabilmelidir.
Kapaklar aşağı doğru açılmamalıdır. Menteşeler varsa kancasız tipte olmalıdır. Sadece malzeme girişi için
kullanılan kapaklar, sadece içeriden kilitlenmiş olabilir.
Döşeme kapağı açık durumda iken, insanların düşmesine karşı tedbirler alınmalı (örneğin, korkuluk) ve kapaklar,
ezilme çarpması tehlikesine neden olabilecek şekilde kapatılmalardan engellenmelidir (örneğin karşı ağırlık ile).
Not- Ulusal düzenlemeler, düşmelerden bu tür koruma için özel bir yüksekliği gerektirebilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.2.4 Uyarılar
5.2.4.1 Aşağıdaki asgari ifade yazısını taşıyan bir uyarı:
Makina ve kasnak dairelerine giriş kapıları veya kapaklarının (durak kapıları ve acil durum ve deney panellerinin
kapıları hariç) dış tarafına sabitlenmelidir.
Kapakların kullanılması halinde, aşağıdaki gibi kalıcı görülebilir bir uyarı, kapağı kullananlar görebilmelidir:
5.2.4.2 Kuyunun dış tarafında, giriş kapılarına ve acil durum kapılarına yakın varsa, aşağıdaki gibi ifadeye sahip
bir uyarı bulunmalıdır:
5.2.5 Kuyu
5.2.5.1 Genel şartlar
5.2.5.1.2 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı, kabin gibi aynı kuyuda bulunmalıdır.
5.2.5.1.3 Hidrolik asansörlerde hidrolik üniteler, kabin gibi aynı kuyuda olmalıdır. Bunlar zemin veya diğer alanlar
içerisine genişleyebilir.
5.2.5.2.1 Genel
5.2.5.2.2.1 Kuyu, deliksiz duvarlar, taban ve tavan ile tamamen kapatılmış olmalıdır. Sadece müsaade edilebilir
açıklıklar:
5.2.5.2.2.2 Kuyu içerisinden bir duvardan veya genişliği 0,15 m’den daha büyük yatay bimden (kirişden,
ışından) herhangi bir yatay çıkıntı, ayırıcı kirişler dahil, Madde 5.4.7.4 uygun olarak bir kabin üst korkuluğu ile
erişim engellenmediği sürece bir insanın orada ayakta durmasından korunmuş olmalıdır.
Korumalar aşağıdaki gibi olmalıdır:
a) 0,15 m’den daha büyük olan çıkıntı, yatayla en az 45° açı pahlanmış olmalıdır veya
b) Yatayla asgari 45° açılı eğimli yüzey olacak şekilde şekillendirilmiş bir saptırıcı, dairesel veya diktörgen
bölümde 5 cm² bir yüzey üzerinde herhangi bir noktada deflektöre dik açıyla uygulanan düzgün dağıtılmış 300 N
bir kuvveti aşağıdaki şekil değiştirmeler dayanacak şekilde dayanabilmelidir:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
a) Normal olarak insanların girebileceği yerlerde kapama yüksekliği bu insanları korumak için aşağıda belirtilen
durumlar için yeterli olmalıdır:
b) Yükseklik, Şekil 1 ve Şekil 2’ye uygun olarak aşağıdaki şartlar yerine geldiğinde yeterli sayılır:
2) Diğer kenarlarda asgari 2,5 m ve buna ek olarak asansörün hareketli parçalarına olan yatay mesafe asgari 0,5
m.
Asansörün hareketli parçalarına olan yatay mesafe 0,5 m aşarsa, 2,5 m değeri, asansörün hareketli parçalarına
olan yatay mesafe 2,0 m olduğunda en az 1,1 m yükseklik olacak şekilde tedricen azaltılabilir:
d) Kapama duvarları; katların veya merdivenlerin veya platformların kenarından azami 0,15 m mesafede
yerleştirilmiş olmalıdır (bk. Şekil 1) veya Madde 5.2.5.2.2.2’ye uygun olarak korunmuş olmalıdır,
e) Başka cihazların, asansörün çalışmasını etkilememesi için gerekli önlemler alınmalıdır (bk. Madde 5.2.1.2.3 b)
ve Madde 7.2.2 c) ),
f) Dış hava etkilerine açık olan asansörlerde özel önlemler alınmalıdır (bk. Madde 0.4.5) örneğin, bina dış
cephesinde kurulan asansörleri çevreleyen kapamlar gibi.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Açıklama
C Kabin
D Asansörün hareketli parçalara olan mesafe (bk. Şekil 2)
H Kapama yüksekliği
5.2.5.3 Bir kabin girişine bakan kuyular ve durak kapılarının duvarlarının yapımı
5.2.5.3.1 Asansör kuyusu iç yüzeyi ile kabin eşiği veya kabin kapısının çerçevesi veya sürmeli kapılarda kapanan
kenar arasındaki yatay açıklık kuyunun tam yüksekliği üzerinden 0,15 m’yi aşmamalıdır (bk. Şekil 3).
a) 0,5 m’yi aşmayan bir yükseklik üzeri 0,2 m uzatılabilir. İki sıralı durak kapısı arasındaki bu tür girintiler birden
fazlar olmamalı,
b) Düşey hareketli sürmeli durak kapılarıyla donatılmış eşya asansörlerinde, bütün seyir hareketi mesafesi
boyunca 0,2 m uzatılabilir,
c) Madde 5.3.9.2 uygun olarak mekanik olarak kilitlenen ve sadece bir durak kapısının kilit açılma bölgesinde
açılabilen bir kapı ile kabinin donatıldığı durumlarda sınırlanmamıştır.
Asansörün çalışması, Madde 5.12.1.4 ve Madde 5.12.1.8‘deki durumlar haricinde, otomatik olarak ilgili kabin
kapısının kilitlenmesine bağlı olmalıdır. Bu kilitleme tertibatı Madde 5.11.2‘ye uygun bir elektrikli güvenlik cihazıyla
donatılmalıdır
Açıklama
5.2.5.3.2 Kuyu duvarı, her bir durak kapısı eşiği altında aşağıda belirtilen gereklere uygun olmalıdır:
a) Kuyu duvarı, kilit açılma bölgesinin en az yarısına 50 mm ilavesiyle bulunan yüksekliğe ve kabin giriş
genişliğinin her iki yanından en az 25 mm olan genişliğe sahip durak kapısı eşiğine doğrudan bağlanan düşey bir
yüzeyle bağlanmalıdır (oluşmalı),
b) Bu yüzey sürekli olmalı ve metal levhalar gibi düzgün sert elemanlardan teşekkül etmeli ve duvarın herhangi
bir noktasında dikey olarak 5 cm²’lik yuvarlak veya kare şeklinde bir alana eşit olarak dağılacak 300 N’luk bir
kuvvet e dayanabilmeli ve aşağıdaki şekil değiştirmeleri göstermeden dayanmalıdır:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
c) Çıkıntılar 5 mm'den daha az olmalıdır, 2 mm’yi aşan çıkıntılar yatayla en az 75°’lik bir açı yapacak şekilde
pahlanmalıdır,
d) Bunlara ek olarak,
2) Yatay düzlemle en az 60° açı yapan sert ve düzgün bir pah ile aşağıya doğru uzatılmış olmalıdır. Bu pahın
yatay düzlemdeki izdüşümü 20 mm’den az olmamalıdır.
5.2.5.5.1 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının hareket seyir sahası, asağıdakilere uygun olan bir bölme duvarı
vasıtası ile korunmalıdır:
b) Bu bölme duvarı, karşı ağırlığın tam baskısı altındaki tampon/tamponları üzerinde karşı ağırlığın kalanın en alt
noktasından veya dengeleme ağırlığı en alt konumunda dengleme ağırlığından kuyu boşluğu tabanından asgari
2 m yüksekliğe uzatılabilir.
c) Hiç bir durumda kuyu boşluğundan bölmenin en alt bölümüne 0,30 m’den daha fazla mesafe olmamalıdır. Kaşı
ağırlıkla hareket eden tamponlar için, Madde 5.8.1.1’e bakılmalıdırf.
e) Karşı ağırlık/dengeleme ağırlığı kılavuz rayları ve kuyu duvarı arasındaki boşluk, 0,30 m aşarsa, bu durumda
ayrıca b) ve c) uygun olarak korunmuş olmalıdır.
f) Bu bölme duvarı, gözle muayene maksadı için veya dengeleme vasıtalarının serbest geçişlerine imkan
vermek için gerekli asgari genişliğe sahip olan delik/deliklere sahip olabilir.
g) Bu bölme duvarı, bunun herhangi bir noktasında dik açıyla 5 cm²’lik yuvarlak veya kare şeklinde bir alana
eşit olarak dağılacak 300 N’luk bir kuvvet uygulandığında, karşı ağırlık veya dengleme ağırlığının onunla
çarpışması için saptırılmaması sağlamak için yeterli rijitliğe sahip olmalıdır.
h) Kabin ve ilgili parçaları, karşı ağırlığından veya dengeleme ağırlığından (birisi olması durumunda) ve bunların
ilgili parçalarından en az 50 mm mesafede olmalıdır.
5.2.5.5.2 Asansör kuyusunda birden fazla asansör varsa, farklı asansörlere ait hareketli parçalar arasında ayırıcı
bölme bulunmalıdır.
Bu ayırıcı bölme delikli malzemeden yapılmışsa, EN 13857:2008, Madde 4.2.4.1’e uygun olmalıdır.
Bu ayırıcı bölme, bunun herhangi bir noktasında dik açıyla 5 cm²’lik yuvarlak veya kare şeklinde bir alana eşit
olarak dağılacak 300 N’luk bir kuvvet uygulandığında, karşı ağırlık veya dengleme ağırlığının onunla çarpışması
için saptırılmaması sağlamak için yeterli rijitliğe sahip olmalıdır.
5.2.5.5.2.1 Bu ayıcı bölme en az, 0,30 m dahilinden kuyu boşluğunun tabanından en alt durak seviyesi tabanı
üstünde 2,5 m yüksekliğe uzanmalıdır.
Bölmenin genişliği, bir kuyu boşluğundan diğerine erişimi engelemek için yeterli olmalıdır.
Madde 5.2.3.3 d)’ye göre tehlikeli bölgeye erişim sağlanmayan şartlar karşılandığında bu durumda, ayırıcı
bölmenin duvarı, kabinin hareket seyirinin en alt noktası altında ypılammalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.2.5.5.2.2 Herhangi bir korkuluk ile bitişik asansörün hareketli kısmına (kabin, karşı ağırlık veya dengeleme
ağırlığı) olan yatay uzaklığı 0,5 m’den az ise, ayırıcı bölme, kuyunun tam yüksekliğinde yapılmalıdır.
Bu ayırıcı bölme, hareketli parçanın asgari genişliğinde olmalı ve kuyu yüksekliği boyunca her bir tarafta ilave
0,10 m uzatılmış olmalıdır.
5.2.5.6.1.1 Madde 5.2.5.7’ye gore kılavuzlanmış hareket seyiri ve Madde 5.2.5.7’ye ve Madde 5.25.8’e göre
sığınma alanları ve payları hakkındaki gerekler için Çizelge 2’ye göre kabinin, karşı ağırlığın ve dengeleme
ağırlığınını sıradışı konumu dikkate alınmalıdır.
Kabinin en
düşük Tam baskı altındaki tampon Tam baskı altındaki en Tam baskı altındaki
konumu üzerideki kabin atltaki tampon üzerideki tampon üzerideki kabin
kabin
Karşı ağırlık/dengelem Tam baskı altındaki tampon Tam baskı altındaki
ağırlığının en yüksek + 0,035 v² üzerideki kabin Tam baskı altındaki en tampon + 0,035 vd ²
konumu alttaki tampon üzerideki üzerideki kabin
kabin
Piston strokusınırlama +
Karşı ağırlık/dengelem Tam baskı altındaki tampon 0,035 vm ² vasıtası ile elde
üzerideki karşı ağırlık Tam baskı altındaki üst edilen pistonun nihai
ağırlığının en
tampon üzerideki kabin konumundaki piston
düşükkonumu
a 0,035 v² , anma hızının % 115 ‘ne karşılık gelen ağırlığın durdurma mesafefi yarısını temsil eder:
1 (1,15.v)2 = 0,0337 v² ,o 0,035 v² yuvarlatılmıştır.
2 2 gn
5.2.5.6.1.2 Madde 5.12.1.3’e uygun olarak tahrikli asansörlerde makinanın yavaşlaması gözlendiğinde,
Çizelge 2’deki 0,035 v m2 değeri, kabin veya karşı ağırlık tampon ile temas ettiğindeki hız dikkate alınarak
azaltılabilir (bk. Madde 5.8.2.2.2).
5.2.5.6.1.3 Gergi tertibatı (frenleme veya kilitleme tertibatı) donanımlı gergi kasnağına sahip olan dengeleme
halatları ile donatılmış tahrik asansörlerde, Çizelge 2’deki 0,035 v m2 değeri, kasnağın (kullanılan halata bağlı)
mümkün olan hareketine ilave halatların elastikiyetinin dikkate almak için asgari 0,20 m ile kabinin hareket
seyrinin 1/500 göre bir değerle değiştirilmiş olabilir.
5.2.5.6.1.4 Doğrudan tahrikli hidrolik asansörler durumunda, Çizelge 2’deki 0,035 v m2 değerinin dikkate alınması
gerekli değildir.
5.2.5.6.3.1 Üst tamponlar vuruna kadar üst kattan yukarı doğru kabinin kılavuzlanmış hareketi, en az 0,50 m
olmalıdır. Kabin, kendi tampon strokunun sınırlanması için kılavuzlanmış olmalıdır.
5.2.5.6.3.2 Dengeleme ağırlığı, biri varsa, Madde 5.2.5.6.1’e göre en yüksek konumda olduğunda onun kılavuz
rayı uzunlukları, en az 0,30 m ilave kılavuzlandırılmış hareketi sağlayacak şekilde olmalıdır
5.2.5.6.4.1 Kabin, Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en yüksek konumda olduğunda onun kılavuz rayı uzunlukları, en
az 0,10 m ilave kılavuzlandırılmış hareketi sağlayacak şekilde olmalıdır..
5.2.5.6.4.2 Dengeleme ağırlığı, biri varsa, Madde 5.2.5.6.1 göre en yüksek konumda olduğunda onun kılavuz rayı
uzunlukları, en az 0,10 m ilave kılavuzlandırılmış hareketi sağlayacak şekilde olmalıdır.
5.2.5.6.4.3 Dengeleme ağırlığı sayesinde, biri varsa, Madde 5.2.5.6.1 göre en alt konumda olduğunda onun
kılavuz rayı uzunlukları, en az 0,10 m ilave kılavuzlandırılmış hareketi sağlayacak şekilde olmalıdır.
5.2.5.7 Kabin tavanı üzerindeki sığınma alanları ve üst boşlukta (kuyu boşluğunda) açıklıklar (paylar)
5.2.5.7.1 Kabin, Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en yüksek konumda iken, Çizelge 3’e göre seçilen ve bir sığınma
alanı olarak kabul edilebilir en az bir açık alan, kabin tavanında sağlanmalıdır.
Tip 2 sığınak alanları için bir azalma, kabin tavanına sığınma alanı temas ettiği alt kenarındaki bir tarafında
müsaade edilmiştir. 0,30 m yüksekliği nedeniyle 0,10 m genişliğinde bir azalma, kabin tavanında sabit parçaları
bulundurmak için dahil edilebilir ( bk. Şekil 4).
Muayene ve bakım işlerini yürüten birden fazla kişinin bulunması kabin tavanında gerekli ise, ilave bir sığınma
alanı her bir ek kişi için sağlanmalıdır.
Birden fazla sığınak yeri halinde, her biri diğeri ile karışmamalı ve aynı tipte olmalıdır.
Kabin tavanına erişim imkanı verilen duraktan okunabilir kabin çatısı üzerinde bir işaret, sığınma alanı/alanlarına
için ayrılması düşünülen alanlara müsaade edilen kişilerin sayısını ve duruş türünü (Çizelge 3) açıkça
belirtmelidir.
Karşı ağırlık kullanılıyorsa, kabin üst boşluğu boyutlarını korumak için kabin en üst durak seviyesinde iken, karşı
ağırlık ve karşı ağırlık tamponları arasında müsaade edilen azami açıklıkları (payları) belirten bir işaret, karşı
ağırlığı gösteren bölmeye (bk. Madde 5.2.5.5.1) yakın veya üzerine konulmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.2.5.7.2 Kabin, Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en yüksek konumda olduğunda, kuyu tavanının en alt parçaları
(tavan altında yerleştirilen kiriş ve parçalar dahil) (bk. Şekil 5) ile aşağıda verilenler arasındaki net mesafe:
a) b) ve c) şıklarında belirtilenler hariç olmak üzere, tavanda sabitlenmiş donanımın en yüksek kısımlar, kabinin
çıkıntısı dahilindeki herhangi bir dikey veya eğik bir doğrultuda en az 0,50 m ,
b) Kılavuz patenlerinin veya makaralarının, halat bağlantı uçlarının ve başlığının en yüksek kısımları veya dikey
sürmeli kapıların (varsa) parçalar, kabin çıkıntısı dahilinde 0,40 m yatay mesafe içinde herhangi bir dikey
yönde en az 0,10 m olmalıdır,
1) Kabin çıkıntısı dahilinde 0,40 m yatay mesafe içinde 0,30 m ve korkuluğun dış tarafı üzernde 0.10 m ,
2) Kabinin çıkıntısı dahilinde 0,40 m ilerisinde herhangi bir eğimli mesafede 0,50 m.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Açıklama
A Mesafe ≥ 0,50 m (Madde 5.2.5.7.2 a) F Kabin tavanı üzerinde montajı yapılmış en yüksek parçalar
B Mesafe ≥ 0,50 m (Madde 5.2.5.7.2 a) G Kabin
C Mesafe ≥ 0,50 m (Madde 5.2.5.7.2 c) 2) H Sığınma alanı/alanları
D Mesafe ≥ 0,30 m (Madde 5.2.5.7.2 c) 1) X Sığınma alanlarının yüksekliği (Çizelge 3)
E Mesafe ≤ 0,40 m (Madde 5.2.5.7.2 c) 1)
Şekil 5 —Kabin tavanı üzerinde sabitlenmiş parçalar ile kuyunun tavanına sabitlenmiş en kısa parçalar arasındaki
asgari mesafeler
5.2.5.7.3 0,12 m² asgari net alana ve 0,25 m’den daha büyük olan en küçük kenarlarının asgari boyutuna sahip
kabin tavanında tek bir sürekli alan veya kabin tavanı üzerindeki donanım, bir kişinin durabilirdiği bir yer olarak
kabul edilebilir. Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en yüksek konumda olduğunda, böyle bir alan üzerindeki dikey açıklık
payı ve kuyu tavanının en kısa parçaları (tavan altında yerleştirilmiş kiriş ve parçalar dahil), Madde 5.2.5.7.1 göre
ilgili sığınma alanı/alanları yüksekliğinde olmalıdır.
5.2.5.7.3 Kuyu tavanın en kısa parçasi ile yukarı doğru hareketli piston başı donanımının en yüksek parçası
arasındaki serbest (net) düşey mesafe en az 0,10 m olmalıdır.
5.2.5.8.1 Kabin, Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en alt konumunda olduğunda, Çizelge 4 seçilen bir sığınma alanı
olarak kullanılabilen en az bir açık alan, kuyu boşluğu üzerinde sağlanmalıdır.
Muayene ve bakım işlerini yürüten birden fazla kişinin kuyu boşluğunda bulunması gerekli ise, ilave bir sığınma
alanı her bir kişi için sağlanmalıdır.
Birden fazla sığınma yeri bulunması durumunda, birbirine karışmamalı ve aynı tipte olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Girişten/girişlerden okunabilir kuyu boşluğunda bir işaret, kişilerin müsaade edilen sayısını ve sığınma
alan/alanları için ayrılması düşünülen duruş tipi (Çizelge 4) açıkça belirtilmelidir.
5.2.5.8.2 Kabin, Madde 5.2.5.6.1 göre kabin en alt konumda olduğunda, aşağıdaki şartlar sağlanmalıdır:
a) Kuyu boşluğu tabanı ile kabinin en kısa parçaları arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,50 m olmalıdır. Bu
mesafe aşağıdakilere göre azaltılabilir:
1) Bitişik duvara/duvarlara 0,15 metre yatay bir mesafede asgari 0.10 m için dikey sürmeli kabin
kapısının/kapılarının parçaları veya önlüğünün herhangi bir parçası için,
2) Şekil 6’ya ve Şekil 7'ye göre kılavuz raylardan yatay azami bir mesafede bulunan kabin çerçevesi parçaları,
güvenlik tertibatı, patenleri, tutucu tertibat için,
b) Madde 5.2.5.8.2 a) 1)’de ve 2)’de ayrıntısı verilen öğeler dışında örneğin en yüksek konumda olan
dengeleme halatları için bir germe tertibatı, kuyu boşluğundaki sabit yüksek kısımları arasındaki serbest düşey
mesafe, hidrolik ünite destekleri, borular ve diğer bağlantı parçaları ve kabinin en kısa parçaları, en az 0,30 m
olmalıdır;
c) Kuyu boşluğunun tabanında veya orada montajı yapılan donanımın üstü ile ters çevrilmiş hidrolik ünitenin
aşağı-doğru hareket pistonu baş donanımı arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,50 m olmalıdır.
Bununla birlikte, Piston başı montaj altında istemsiz erişim kazanmak imkansızsa (örneğin Madde 5.2.5.5.1’e
uygun olarak bölmeler sağlayarak), bu dikey mesafe 0,50 m’den asgari 0,10 m’ye azaltılabilir;
d) Kuyu boşluğunun tabanı ile doğrudan tahrikli bir asansörün kabininin altında teleskopik hidrolik ünitenin en
küçük rehberlik boyunduruğu arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,50 m olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Şekil 7 — Kabin çerçeve parçaları, güvenlik tertibatı, kılavuz patenler ve tutucu tertibat için asgari dikey mesafeler
5.2.6.2.1 Uyarılar ana şalteri ve ışık şalteri/şalterlerini kolay bir şekilde tarif etmelidir.
5.2.6.2.2 Ana şalter kapatıldıktan sonra bazı parçalarda kalan elektrik bulunması halinde uyarı/uyarılar bunu
göstermelidir.
5.2.6.2.3 Makine dairesinde (Madde 5.2.6.3), makine panosunda (Madde 5.2.6.5.1) veya acil durumda ve
deneyler panelinde/panellerinde (Madde5.2.6.6), özellikle kurtarma çalışmaları için cihazın kullanımı ve durak
kapıları için acil açma anahtarı ile ilgili olarak asansör arıza durumunda takip edilecek ayrıntılı talimatlar (bk.
Madde 7.2.2 g) h) ve i)) bulunmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
b) Makina dairesi ve kuyu arasındaki boşluğun mümkün olduğu kadak küçük olması.
5.2.6.3.2 Boyutlar
5.2.6.3.2.1 Makina dairesinin boyutları, donanım üzerinde güvenli çalışmasına müsaade edecek kadar eterli
olmalıdır.
a) Kontrol panelleri ve kabinlerinin önündeki net bir yatay alan. Bu alan aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
2) Genişlik, aşağıdaki değerlerin en büyüyüğü: 0.50 m veya kabin veya panelin tam genişliği,
b) Gerekli ise e ihtiyaç varsa el ile acil durum müdahelesi bulunan (Madde 5.9.2.3.1) noktalarda hareketli
parçaların bakımı ve muayenesi için 0.50 m x 0.60 m net yatay alan.
Gerekli ise e ihtiyaç el ile acil durum müdahelesi bulunan bulunan (Madde 5.9.2.3.1) noktalarda parçaların bakımı
ve muayenesi için en az x 0.60 m net yatay alan.
Hareket için bu net yükseklik, en küçük çarpma noktasının alt kenarında alınır ve erişim alanının bulunduğu
kattan ölçülür.
5.2.6.3.2.3 Makinanın korunmamış dönen parçaları üzerinde en az 0.30 m net dikey mesafe bulunmalıdır.
5.2.6.3.2.4 Makina dairesi katı, 0.50 m’den daha fazlasıyla farklı seviye sayıları içerdiğinde, Madde 5.2.2.5’e
göre sabitlenmiş merdivenler veya kat merdivenleri ve ray korumaları sağlanmalıdır.
5.2.6.3.2.5 Makine dairesi tabanı 0,05 m’den daha fazla derinliğinde herhangi bir girintiye ve 0,05 m ve 0,50 m
arasındaki genişliğe veya herhangi bir kanallara sahip olduğunda, bunlar belirtilmelidir. Sadece bu bir kişinin
çalışabilir veya farklı çalışma alanları arasında hareket edebilir olduğu alanlarda geçerlidir.
0.50 m’den daha büyük genişliğe sahip girintiler, farklı seviyeler olarak Kabul edilmelidir (bk. Madde 5.2.6.3.24).
Elektrik kabloları geçişleri dahil kuyu üzerinde bulunan açıklıklar nedeniyle cisim düşme tehlikesini önlemek için
döşeme veya bitmiş zemin üstünde en az 50 mm yükseklikte koruyucu kafesler olmalıdır.
5.2.6.4.1.1 Binaların dışında kuyuların kısmen kapalı olması durumunda makine çevresel etkilere karşı uygun
korunmalıdır.
5.2.6.4.1.2 Çalışma alanından başka birine kuyu içinden hareketin sağlanması için net yükseklik, en az 1,80 m
olmamalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
— Geri çekilebilir bir platform (Madde 5.2.6.4.5) ve/veya hareket noktaları (Madde 5.2.6.4.5.2 b),
— veya el ile mekanik çalıştırılan bir cihazı (Madde 5.2.6.4.3.1, Madde 5.2.6.4.4.1)
Çalışma için gerekli tüm talimatları veren bir açık bildirim/bildirmlerler kuyuda uygun bir yere/yerlere asılmalıdır.
a) Kontrol panelleri ve kabinlerinin önündeki net bir yatay alan. Bu alan aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
2) Genişlik, aşağıdaki değerlerin en büyüyüğü: 0.50 m veya kabin veya panelin tam genişliği,
b) Gerekli is ve ihtiyaç bulunan noktalarda parçaların bakımı ve muayenesi için en az x 0.60 m net yatay alan.
5.2.6.4.2.2 Makinanın korunmamış dönen parçaları üzerinde en az 0.30 m net dikey mesafe bulunmalıdır.
a) Kabinin herhangi bir tehlikeli hareketi mekanik bir tertibat ile engellenmelidir.
b) Mekanik tertibat etkin olmayan konumda olması hariç, tüm kabin hareketleri Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli
güvenlik tertibatı ile engellenmelidir.
c) Bu mekanik tertibat etkin konumunda olduğunda ve kendi üzerine uygulanan kuvvetler nedeniyle devre dışı
kalamadığında, asansör kuyusunun terk edilebilmesi aşağıdaki şekilde mümkün olmalıdır.:
1) Kabin kapısı bağlantısı / kapı tahriki üzerinde En az 0,50 mx 0,70 m veya net bir açıklık ile durak kapısından
veya
2) Madde 5.4.6 göre kabin tavanındaki acil durum kapağı vasıtasıyla çıkış ile kabinden. Önlemler, tırmanma
tutamağı ve/veya el tutamak/tutamakları kabin içinde güvenli bir düşmeye müsaade etmek için sağlanmalıdır veya
5.2.6.4.3.2 Acil durum çalışması ve dinamik deneyler için gerekli tertibat, Madde 5.2.6.6’ya uygun olarak
kuyunun dışından yürütülebilecek şekilde düzenlenmelidir.
5.2.6.4.3.4 Kabini, kabin içinden muayene kapakları açık olarak hareket ettirmek gerekiyorsa, aşağıdakiler
uygulanır:
a) Muayene kapağının yakınında Madde 5.12.1.5’e uygun bir muayene kontrol yeri bulunmalı,
b) Bu muayene kontrol yerine, sadece yetkili kişiler erişebilmeli, örneğin, muayene kapağı arkasına onu
yerleştirilmesiyle ve kabin tavanında ayakta duruyorken kabini hareket etmesi için onun kullanılmasının mümkün
olmayacak şekilde tertip edilmeli,
c) En küçük açıklık boyutu 0.20 m’yi aşıyorsa, kabin duvarındaki açıklık dış taraf kenarı ile bu açıklık önünde
kuyuda montaj edilen donanım arasındaki yatay net mesafesi, en az 0.30 m olmalıdır.
5.2.6.4.4.1 Asansör kuyu boşluğundan bakımı yapılması veya muaye edilmesi makinalarda, kabin içinden veya
kabin üstünden yapılması gerekiyorsa ve kabinin bakım/muayeneden kaynaklanan kontrolsüz veya beklenmedik
herhangi bir hareketi kişiler için tehlike oluşturabiliyorsa aşağıdakiler uygulanır:
a) Madde 5.2.5.8.2 a) 1) ve 2)’de belirtilenler hariç, beyan yüküne kadar herhangi bir yükte ve beyan hızına kadar
herhangi bir hızda kabini, çalışma alanı tabanı ile kabinin en alttaki parçaları arasında en az 2 metre serbest
mesafe oluşturacak şekilde mekanik olarak durdurmak için sabit tesis edilmiş bir tertibat bulunmalıdır. Güvenlik
tertibatı dışında mekanik tertibatdaki hız düşürücü (retardation), tamponların (Madde 5.8.2) meydana getirdiği
hız düşürücüden fazla olmamalıdır.
e) Mekanik tertibat etkin olmayan konumda olması hariç, tüm kabin hareketleri Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli
güvenlik tertibatı ile engellenmelidir.
f) Madde 5.11.2’ye uygun bir elektrik güvenlik tertibatı ile denetlenen mekanik tertibat etkin konumda ise, kabinin
elektrik tahrikli hareketi yalnızca muayene kontrol yeri/yerleri ile mümkün olmalıdır.
g) Asansörün normal çalışmaya geri dönmesi yalnızca, kuyu dışına yerleştirilen ve yalnızca yetkili kişiler
tarafından erişilebilir, örneğin kilitli pano içinde, elektrikli yeniden çalışmaya başlama tertibatının çalıştırılması ile
mümkün olmalıdır.
5.2.6.4.4.2 Madde 5.2.6.4.4.1 a)’ya göre kabin konumlandığında, aşağıdakilerden biriyle kuyu boşluğunu
terk etmek mümkün olmalıdır:
a) Durak kapısı seviyesinden kabin önlüğünün en alt seviyesine kadar en az 0.50 m dikey bir boşluk yardımıyla
veya
5.2.6.4.4.3 Acil durum çalışması ve dinamik deneyler için gerekli tertibat, Madde 5.2.6.6’ya uygun olarak
kuyunun dışından yürütülebilecek şekilde düzenlenmelidir.
5.2.6.4.5.1 Makina bir platformdan bakım ve muayene edildiğinde, Aşağıdaki gibi yapılmalıdır:
b) Kabin veya karşı/denge ağırlığı seyir istikametinde olduğunda geri çekilebilir olmalıdır.
5.2.6.4.5.2 Makina, bakımın veya muayenesinin kabin, karşı ağırlık veya dengelem ağırlığı seyir yolu üzerinde
konumladrılımış bir platformdan yapıldığında:
a) Madde 5.2.6.4.3.1 a) ve b)’ye uygun olarak bir mekanik tertibat kullanılarak hareketsiz bir duruma getirilmeli
veya
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
b) Kabinin hareket etmesi gerektiğinde, kabini durduracak şekilde aşağıdaki gibi yerleştirilmiş hareket edebilir
durdurucular yardımıyla kabin hareketi yolu sınırlandırılmalıdır:
1) Kabin platforma doğru anma hızı ile aşağı hareket ederse, platform üzerinde en az 2 m,
2) Kabin platforma doğru anma hızı ile yukarı hareket ederse, Madde 5.2.5.7.2’ye uygun olarak platform altına.
a) Kapalı durumda kalıcı bir şekil bozukluğu olmadan, her 0,20 m x 0,20 m’lik alanında her biri 1000 N olarak
hesap edilen iki kişinin yükünü taşıyabilmelidir. Platformun ağır teçhizatın taşınması için kullanılması
amaçlanıyorsa, platformun boyutları buna göre düşünülmeli ve platform maruz kalınması amaçlanan yüklere ve
kuvvetlere dayanabilecek mekanik mukavemete sahip olmalıdır (bk. Madde 5.2.1.7). Müsaade edilebilir azami yük
platform üzerinde gösterilebilmelidir.
1) Platform zemini ile erişim seviyesi arasında basamak yüksekliği 0,50 m’yi geçmemelidir.
2) Platform ile giriş kapısının eşiği arasındaki herhangi bir aralıktan 0,15 metre çapında bir bilyeyi geçirmek
mümkün olmamalıdır.
5.2.6.4.5.4 Madde 5.2.6.4.5.3’e ilave olarak her geri çekilebilir platform aşağıdakiler ile donatılmalıdır:
a) Platformun tamamıyla geriye çekili konumda olduğunu denetleyen, Madde 5.11.2’ye uygun bir elektrik
güvenlik tertibatı.
b) Platformu çalışma konumuna getiren veya bu konumdan çıkaran vasıtalar. Bu çalışma kuyu alt boşluğundan
veya kuyu dışına yerleştirilen yalnızca yetkili kişilerce erişilebilecek vasıtalarla yapılabilmelidir.Platformun
çalışması için el ile yapılacak bir çaba, 250 N’u geçmemlidir.
c) Platforma erişim durak kapısından sağlanmıyorsa, platforma erişim sağlayan kapının açılması mümkün
olmamalı veya alternatif olarak kişilerin asansör kuyusuna düşmesini engelleyecek vasıtalar bulunmalıdır.
5.2.6.4.5.5 Madde 5.2.6.4.5.2 b)’de belirtilen durumda, hareketli durdurucular platform alçaltıldığında otomatik
olarak çalışmalıdır. Bu durdurucular aşağıdakiler ile donatılmalıdır:
5.2.6.4.5.6 Kabini platformdan hareket ettirmenin gerekli olduğu durumlarda, platform üzerinde Madde 5.12.1.5’e
uygun bir muayene kontrol yeri bulunmalıdır.
Hareketli durdurucu/durdurucular faal konumda iken, kabinin elektrik tahrikiyle hareketi yalnızca muayene kontrol
yer/yerleri ile mümkün olmalıdır.
5.2.6.4.5.7 Acil durum çalışması ve dinamik deneyler için gerekli tertibat, Madde 5.2.6.6’ya uygun olarak
kuyunun dışından yürütülebilecek şekilde düzenlenmelidir.
5.2.6.4.5.8 Müsaade edilen azami yük platform üzerinde gösterilmelidir.
5.2.6.5.1.1 Asansör makinaları asansörden başka hiçbir şey için kullanılmayan bir dolabın içine yerleştirilmelidir.
Bu dolap asansörden başka kanalları,kabloları veya diğer teçhizatları bulundurmamalıdır.
5.2.6.5.1.2 Makina dolapları deliksiz duvar, döşeme, tavan ve kapı/kapılardan meydana gelmelidir. Müsaade
edilen açıklıklar yalnızca;
a) Havalandırma açıklıkları,
b) Asansör kuyusu ile makina dolabı arasında asansör çalışması için gerekli açıklıklar,
c) Yangın durumunda gazlarının ve dumanın dışarı çıkması için nefesliklerdir.
— Tehlikeli alanlara temasa karşı EN 294, Çizelge 5’e uygun koruma seviyesi.
— Elektrik donanımına temasa karşı EN 60529 için en az IP 2XD koruma derecesi.
5.2.6.5.1.3 Kapı/kapılar:
Acil durum çalışması ve deney işlemleri için tertibat, bir makina dolabı içinde korunmuyorsa, uygun bir mahfaza
içine yerleştirilmiş olmalıdır. Bu mahfaza;
a) Maddde 5.12.3.2’ye uygun bir interkom sistemi ile birlikte acil durum çalışması için Madde 5.9.2.2.2.7 ve
Madde 5.9.2.3 veya Madde 5.9.3.9’a uygun tertibatlar.
c) Asansör makinasını doğrudan gözleyen veya aşağıdakilerin tespitini sağlayan gösterge cihaz/cihazları:
5.2.6.6.4 Acil durum ve deney panellerinin önünde Madde 5.2.6.3.2.1’e gore çalışma alanları bulunmalıdır.
5.2.6.7.1 Boyutlar
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.2.6.7.1.1 Kasnak dairelerinin boyutları, yetkili personellerin tüm donanıma kolay ve güvenlik içinde
ulaşmasına imkân verecek yeterlikte olmalıdır.
Özellikle:
Hareket için bu net yükseklik, en düşük çarpma noktasının alt tarafında alınır ve erişim alanının zemininden
ölçülür.
b) Net yatay alan, en az 0,50 m x 0,60 m olmalı ve gereken noktalarda hareketli parçaların bakım ve
muayenesine imkan vermelidir
Bu alanların girişleri en az 0.50 m genişliğine sahip olmalıdır. Bu değer, Madde 5.10.1.16’da belirtilen hareketli
parçalar veya sıcak yüzeyler bulunmadığı yerlerde 0.40 m’ye azaltılabilir.
5.2.6.7.1.2 Korunmamış kasnak üzerinde en az 0.30 m yüksekliğinde net dikey mesafe bulunmalıdır.
5.2.6.7.2 Açıklıklar
Döşemedeki ve daire zeminideki deliklerin boyutları, kullanım amacına uygun olarak mümkün olduğu kadar
küçük olmalıdır.
Elektrik kabloları geçişleri dahil kuyu üzerinde bulunan açıklıklar nedeniyle cisim düşme tehlikesini önlemek için
döşeme veya bitmiş zemin üstünde en az 50 mm yükseklikte koruyucu kafesler olmalıdır.
5.3.1.3 Durak ve kabin kapıları kapatılmış iken, gerekli boşluklar hariç, durak ve kabin girişlerini tamamen
kapatmalıdır.
5.3.1.4 Kapalı iken, kapı panelleri arasındaki veya paneller ve dikmeler veya kapı üst pervazı veya eşikler
arasındaki boşluk, 6 mm'yi aşmamalıdır. Aşınma nedeniyle bu değer, camdan yapılmış kapı haricinde, 10 mm
ulaşabilir (bk. Madde 5.3.6.2.2.1 i) 3)). Bu boşluklar, varsa girintinin arkasından ölçülür.
5.3.1.5 Menteşeli kabin kapılar durumunda, bunların kabinin dış tarafına salınımını (hareketini) önlemek için
durdurmayı sağlamalıdır.
5.3.2.2 Genişlik
Durak kapılarının net girişi, her iki tarafta net kabin girişinden farklı genişliği 50 mm den fazla genişletilmemelidir.
Not- Her durak eşiği önünde verilen hafif ters eğim, yıkamadan, fisikiyerden, v.b. kaynaklanan suyun kuyu içine
girmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.3.3.2 Kılavuzlar
5.3.3.2.1 Durak ve kabin kapıları, normal çalışma sırasına raydan çıkmayı, mekanik sıkışmayı veya
yerinden çıkmayı önleyecek şekilde tasarımlanmış olmalıdır.
5.3.3.2.2 Yatay olarak sürmeli durak ve kabin kapıları, üstten ve ortadan kılavuzlanmış olmalıdır.
5.3.3.2.3 Dikey olarak sürmeli durak ve kabin kapıları, iki taraftan kılavuzlanmış olmalıdır.
5.3.3.3.1 Dikey olarak sürmeli durak ve kabin kapıların panelleri, iki bağımsız amortisöre sabit
bağlanmalıdır.
5.3.3.3.3 Amortisör halat kasnağının adım çapı, halat çapının en az 25 katı olmalıdır.
5.3.3.3.4 Amortisör halatları ve zincirleri, kasnak olukları veya çarkından çıkmaya karşı korunmuş olmalıdır.
5.3.4.2 Normal çalışmanın tümü sırasında kabin kapısının öncü kenarı ile durak kapıları arasında kuyu erişimine
verilen yatay mesafe, 0.12 m aşmamalıdır (bk. Şekil 3).
Not- İlave bina kapılarının durak kapısı önüne eklenmesi olan durumunda bu alanlar arasına kişilerin mahsur
kalması önlenmelidir (ayrıca bk. Madde 5.2.2.1 ve Madde 5.2.2.3)
— Bir menteşeli durak kapısı ve bir katlanır kabin kapısı (bk. Şekil 8);
— Bir menteşeli durak kapısı ve bir yatay sürmeli kabin kapısı (bk. Şekil 9),
— Mekanik olarak birleştirilmemiş yatay sürmeli kabin ve durak kapıları (bk. Şekil 10).
Kapalı kapılar arasındaki herhangi bir boşlukta sırasıyla Şekil 8, Şekil 9 veya Şekil 10’a gore 0.15 m çapındaki bir
topun yerleştirilmesi mümkün olammalıdır.
Şekil 9 —Bir menteşeli durak kapı ve bir yatay sürmeli kabin kapı
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Not- Ayrıca Şekil 10, “kabin kapısı kapalı ve durak kapısı açık” durum için uygulanabilir.
5.3.5.3.1 Tam durak kapıları kilitleri ve kabin kapıları, durak kapısının kilitlenmiş konumunda ve kapin
kapısının kapalı konumunda aşağıdaki mekanik dayanıma sahip olmalıdır:
a) Her iki yüzde herhangi bir noktada panele/çerçeveye 5 cm² daire veya kare üzerine dik açıda düzgün
olarak dağıtılmış 300 N bir statik kuvvet uygulandığında, aşağıdaki şekil değişikliğini göstermeden
dayanmalıdırlar:
b) Panele veya durak kapısının iniş tarafından çerçeveye veya kabin kapısının kabin içerisinden herhangi bir
noktada 100 cm² alan üzerine dik açıda düzgün olarak dağıtılmış 1000 N bir statik kuvvet uygulandığında,
fonksiyon ve güvenliği etkileyen önemli kalıcı şekil değişikliği olmaksızın dayanmalıdırlar (bk. Madde 5.3.1.4
[azami boşluk payı 10 mm] ve Madde 5.3.9.1)
Not- a) ve b) için, deney kuvvetlerini uygulamanmasında kullanılan yüzey probu, kapı kaplamasına zarar
vermemek için yumuşak malzemeden olabilir.
5.3.5.3.2 Yatay hareket eden sürmeli durak ve kabin kapıları, kapı panel/panellerinin kapı paneli arızası için
kılavuz elemanın sabitlenmesi gereken konumda tutulması için tertibat ile donatılmalıdır. Bu tertibata sahip tam
kapı donanımında montajı yapılan bu tertibatlı tüm kapı panelleri, normal kılavuz elemanın en kötü muhtemel
arıza şartı altında Çizelge 5 ve Şekil 11'e göre çarpma noktalarında Madde 5.3.5.3.4 a) bendinde belirtilen
şekilde, bir sarkaç şok deneyine dayanmalıdır.
Tutucu, kapı panellerini bir ilave bileşen veya panel/askının bir parçası olabilen kılavuzlarından çıkmasından
engelleyen mekanik bir vasıta olarak anlaşılmalıdır.
5.3.5.3.3 Yatay sürmeli kapıların ve katlanır kapının öncü durak kapısı panelinin/panellerinin açılması
yönünde 150 N manuel kuvvet uygulanması altında, en olumsuz noktada, Madde 5.3.1 tanımlanan boşluk payları,
6 mm'yi aşabilir, ancak aşağıda verilen değerleri aşmamalıdırlar:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
— 150 mm’den daha geniş olan durak kapılarının yan çerçeveleri;Aşağıdakileri yerine getirmelidir (bk. Şekil
11):
Not 1- Kapı çerçevesinin yan ilave panelleri kuyu kapatması için kullanıldığında bunlar, yan çerçeve
olarak kabul edilmelidir.
a) Yumuşak sarkaç şok cihazının (EN 81-50: 2014, Madde 5.14) 800 mm düşme yüksekliğine eşdeğer bir
darbe enerjisi, panelin veya çerçeve genişliğinin ortasında cam panellere veya yan çerçevelere çarptığında,
Çizelge 5’e göre çarpma noktalarında, durak yanından veya kabinin içinden, aşağıdakiler uygun bulunmalıdır:
2) Kapı donanımının bütünlünün kaybı bulunmamalıdır. Kapı donanımının, kuyu boşluğunda 0.12 m’den
daha büyük boşluklar bulunmadığı konumda kalmalıdır,
b) Sert sarkaç şok cihazının (EN 81-50: 2014, Madde 5.14) 500 mm düşme yüksekliğine eşdeğer bir darbe
enerjisi, Madde 5.3.7.2.1 a)’da belirtilenden daha büyük cam paneller üzerine, Çizelge 5’e göre durak tarafından
veya kabinin içinden çarpma noktasında çerçevede kapı panelleri veya cam panellerin ortasında çarpma
uygulandığında, aşağıdakiler tespit edilmelidir:
1) Hiç bir çatlak,
Şekil 11.a – Cam panelsiz Şekil 11.b –Cam panelli Şekil 11.c - Birden fazla cam panelli kapı
kapı kapı paneli
Şekil 11.g — Kapı panelli ve yan çerçeveli tam durak kapısı (örneğin Şekil 11.a ve Şekil 11.b gore)
En kötü durum deneye tabi tutulmalıdır. En kötü durum belirlemek mümkün değilse, iki veya bütün variyantlar
deneye tabi tutulmalıdır.
Açıklama
• Yumuşak sarkaç şook deneyi için çarpma moktası
○ Sert sarkaç şok deneyi için çarpma noktası
5.3.5.3.6 Kapıalarda camların sabitlenmesi, cam battıyor olsa bile, sabitleme elemanları haricine kaymadığı
garanti edilmelidir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
b) Cam tipi,
Çalışma sırasında kesilme riskinden kaçınmak için güç ile çalışan otomatik sürmeli durak kapılarının yüzü,
duraktan ve kabin içinden, 3 mm’yi aşan girinti veya çıkıntılar olmamalıdır. Bunların köşeleri açılma hareketi
yönünde pahlanmalıdır.
Bu gerekler için istisna, ayrıca Madde 5.3.9.3’te tanımlanan kilit açma üçgenine erişim için yapılmaktadır..
5.3.6.2.1 General
Birleştirilmiş kabin ve durak kapıları eş zamanlı çalıştırma durumunda aşağıdaki gerekler, kapı mekanizması
birleşmesi için geçerlidir.
a) Durak ve/veya kabin kapısı ve bununla rijit bir şekilde bağlanmış olan mekanik elemanların ortalama kapanma
hızında hesapla ve ölçme ile bulunan kinetic enerji, 10 j’u aşmamalıdır.
Durak kapısının ortalama kapanma hızı, hareket mesafesinin tümü üzerinden hesaplanmalıdır. Ancak aşağıda
belirtilenler, bu değerden düşülür:
b) Bir koruma tertibatı kapıyı, en geç kapanma hareketi sırasında kapı panelinin kapı girişinden
geçmekte olan bir kimseye çarpması (veya çarpmak üzere olması) anında otomatik bie şekilde tekrar
açmalıdır.Bu koruma tertibatı, kapı kapanma açıklığının en az 20 mm’sinde etkisiz bırakılabilinir,
1) Koruyucu tertibatı (örneğin ışık perdesi), kabin kapısı eşiği üzerinde en az 25 mm ve 1600 mm arasındaki
mesafe üzerinden açıklığı kapsamalıdır
3) Kapıyı kapatırken kalıcı engelleri ortadan kaldırmak için, koruyucu cihaz önceden belirlenmiş bir sürenin
sonrasında etkisiz hale getirilebilinir.
4) Arıza durumunda veya koruma tertibatı devre dışı bırakılması, kapıların kinetik enerjisi, 4J sınırlı olmalı
ve asansör çalışmada tutrulursa, kapı/kapıların kapatıldığı herhangi bir zamanda bir akusik sinyal çalışmalıdır.
c) Kapının kapanmasını engellemek için gerekli kuvvet etkisi, kapı hareket seyrinin üçte biri hariç olmak
üzere 150 N aşmamalıdır.
Yeniden açılma, kapının tamamen açılması gerektiği anlamına gelmez, ancak bazı yeniden açılma, bir engeli
ortadan kaldırılmasına imkan tanıyacak şekilde olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
e) Bir katlanır kapıyı açılmadan engellemek için gerekli kuvvet etkisi, 150 N aşmamalıdır.Bu değer, katlanır
örneğin kapı çerçevesi gibi paneller veya eşdeğer bitişik dış kenar 100 mm olacak şekilde kapı çökmesi
nedeniyle bulunmuştur.
f) Katlanan kabin kapısı, bir girinti içine giriyorsa, katlanna kapının herhangi bir dış kenarı ile bu girinti
arasındaki mesafe, en az 15 mm olmalıdır.
g) Labirentler veya düzencilikler (chicanes), öncü kapı panellerinin ön kenarlarında (yangın iletim örneğin
sınırlaması için) kullanılırsa veya öncü kapı kenarı ve sabit kenarı birleşimi üzerinde girintiler ve çıkıntılar 25
mm'yi aşmamalıdır.
Cam kapı durumunda, öncü panel/panellerin ön kenar kalınlığı 20 mm'den daha az olmamalıdır. Cam kenarları
yaralanmalara neden olmaması için düzlenmiş olmalıdır.
h) Camdan yapılmış kapılar, Madde 5.3.7.2.1 a)’ya göre görme paneller hariç olmak üzere, bir engel
durumunda kapıyı durdurmak için ve 150 N açma kuvvetini sınırlandırma vasıtası ile donatılmalıdır.
i) Çocukların ellerinin sürüklenmeden önlemek için, Madde 5.3.7.2’de belirtilenden daha büyük boyutlu
camdan yapılmış yatay olarak sürmeli kapıları otomatik çalıştırma, aşağıdakiler yardımıyla riski asgariye indirecek
vasıtalarla donatılmalıdır.
1) Asgari 1,10 m yüksekliğe kadar buzlu cam veya buzlu malzeme uygulamasının herhangi birinin kullanımı
ile kullanıcıya açık tarafında saydam olmayanı cam yardımıyla veya
2) Eşik üstünde en az 1,60 m kadar parmakların varlığının algılanması ve açılış yönünde kapı hareketi
durdurma veya
3) Azami 4 mm kadar kapı panelleri ve çerçeve arasındaki boşluğun sınırlandırılması eşik üstünde asgari
1,60 m kadar. Aşınma nedeniyle bu değer 5 mm ulaşabilir.
Girintiler (çerçeveli cam, vb) 1 mm'yi aşmamalıdır ve 4 mm boşluk dahil edilmelidir. Kapı paneline bitişik
çerçevenin dış kenarına azami yarıçap, 4 mm'den daha fazla olmamalıdır.
Sadece bu tip sürmeli kapılar, eşya taşıma için kullanılan asansörlerde kullanılmalıdır.
Sadece aşağıdaki beş şart aynı anda yerine getirilirse güç kapatma uygulanmalıdır:
a) Kapatma sürekli kontrol ve kullanıcı denetimi altında gerçekleştiğinde (örneğin, çalışması için basılı tut),
d) Kabin kapısı, durak kapısı kapanmaya başlamadan önce en az üçte iki kapandığında,
5.3.7.2.1 Elle açılan durak kapılarında, kullanıcı kapıyı açmadan önce, kabinin katta olup olmadığını
anlayabilmelidir.
a) Aşağıdaki dört şartı yerine getiren bir veya birden fazla ışık geçiren görme paneli,
1) Her Madde 5.3.5.3.4 a) göre kapı sarkaç deneyi sırasında camın kırılması veya zarar görmesi Madde 5.3.5.3’e
belirtilen mekanik dayanıklılık, deney hatası olarak kabul edilmez;cam panel kapıdan çıkartılmamalıdır.
3) Her durak kapısında asgari 0,015 m² camlı alanı ve her bir görüş için asgari 0,01 m² panel alanı,
4) Genişliği en az 60 mm, en çok 150 mm. Görme paneli 80 mm’den fazla ise, alt kenarı döşemeden en az 1 m
yukarıda olmalıdır.
b) Sadece kabin ilgili durakta durunca veya durmak üzere iken yanması gereken “kabin katta”
sinyali bulunmalıdır. Bu sinyal, kabin durakta durduğu ve kapılar kapalı olduğunde sönebilir, ancak kabnin
durduğu durağın çağrılma butonuna basıldığında sinyal ışığı tekrar yanmalıdır.
5.3.7.2.2 Kabin kapısının otomatik olmadığı ve kabin durakta durduğu sürece durak seviyesinde açık konumda
kalmadığı durumlarda durak kapılarında görme paneli/panelleri ile donatılmışsa (Madde 5.3.7.2.1 a), kabin kapısı
görme paneli/panelleri ile donatılmalıdır konulmalıdır.
Kabin kapılarında bulunan görme paneli/panelleri Madde 5.3.7.2.1 a) ‘ya uygun olmalı ve kabin durak seviyesinde
dururken, durak kapılarındaki görme paneli/panelleriyle görüş hizasında olacak şekilde kabin kapısında
yerleştirilmelidir.
Bununla beraber, kabin kapısıyla müşterek olarak tahrik edilen makina gücü ile çalışan durak kapılarında, kilit
açılma bölgesinin, durak seviyesinin azami 0,35 m altına ve üstüne kadar uzanmasına izin verilebilir.
5.3.9.1.1 Genel
Her bir durak kapısı, Madde 5.3.8.1 ‘nin gereğini yerine getiren bir kilitleme tertibatına sahip olmalıdır. Bu tertibat,
kasıtlı kötü kullanımlara karşı korunmuş olmalıdır.
Madde 5.12.1.4 ve 5.12.1.8’deki istisnaî durum haricinde kapalı konumdaki bir durak kapısının tam kilitlenmesi,
kabinin hareketinden önce olmalıdır. Kilitlenme, Madde 5.11.2’ye uygun olarak bir elektrik güvenlik tertibatı ile
sağlanmalıdır.
5.3.9.1.2 Elektrik güvenlik tertibatı, kliltleme elemanı, en az 7 mm bağlanmadıkça etkin olmamalıdır (bk.
Şekil 12).
5.3.9.1.3 Kapı paneli/panellerinin kilitlenme şartını sağlayan elektrik güvenlik tertibatı elemanı, araya başka
mekanizma girmeden kilitleme elemanını tarafından zorlayıcı mekanik etki çalıştırılmalıdır.
Özel durum: Kilitleme tertibatının nem veya patlama riski gibi özel bir koruma gerektiren şartlarda kullanılması
durumunda, sadece kilitleme tertibatının kasıtlı bir şekilde tahrip edilerek kopması ile olabilmesi ve elektrik
güvenlik tertibatının kilitlenme şartını sağlayan elemanı ile mekanik kilit arasında bağlanması şartıyla sadece
zorlayıcı mekanik etki kullanılabilir.
5.3.9.1.4 Menteşeli kapılarda kilitlenme, kapıların düşey kapama kenar/ kenarlarına olabildiğince yakın
etkili olmalı ve kapı panellerinin sarkması durumunda kilitlenme muhafaza edilmelidir.
5.3.9.1.5 Kilitleme elemanları ve bunların bağlantıları, darbeye karşı dayanıklı, çevre şartları altında
tasarımlanmış ömrü boyunca dayanım özelliğini koruyan dayanıklı malzemelerden yapılmış olmalıdır.
takviyeli olmalıdır
5.3.9.1.6 Kilitleme elemanlarının birbirine geçmesi, kapının açılma yönünde uygulanan 300 N’luk bir
kuvvetin kilitlenme etkisini azaltmayacağı bir biçimde olmalıdır.
5.3.9.1.7 Kilitleme tertibatı, EN 81-50:2014, Madde 5.2’de öngörülen deney sırasında güvenliği olumsuz etkileyen
kalıcı şekilde biçim değiştirmeden veya kopmadan, kilit seviyesinde ve kapının açılma yönünde uygulanan
aşağıdaki asgari kuvvetlere dayanmalıdır:
a) Sürmeli kapılarda 1000 N,
b) Menteşeli kapılarda kilitleme pimi üzerinde 3000 N.
5.3.9.1.8 Kilitleme hareketi; ağırlık kuvveti, sabit mıknatıs veya yaylar etkisiyle gerçekleşmeli ve
sürdürülmelidir. Yaylar kılavuzlanmış ve basınç altında çalışan tipten olmalı, kilidin açık olduğu konumda
yayların sarımları birbirine değmemelidir.
Sabit mıknatıs veya yayın çalışmasının aksadığı durumlarda, ağırlık etkisiyle kilit açılmamalıdır.
Kilit dili kilitli pozisyonda bir sabit mıknatısın etkisiyle tutuluyorsa, kilitlenme etkisinin basit araçlarla ortadan
kaldırılması mümkün olmamalıdır (örneğin, sıcaklık veya darbe etkisi).
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.3.9.1.9 Kilitleme tertibatı, sağlıklı çalışmasını engelleyecek toz birikimi tehlikesine karşı korunmalıdır.
5.3.9.1.10 Çalışan parçaların muayenesi, örneğin saydam bir kapak kullanımı sayesinde, kolayca
yapılabilmelidir.
5.3.9.1.11 Kilit kontaklarının kapalı bir kutu içinde olması durumunda, kutu kapağının bağlantı vidaları kapak
açıldığında kaybolmayacak şekilde, kapaktaki veya kutudaki deliklerinde kalmalıdır.
5.3.9.1.12 Kilitleme tertibatı bir güvenlik elemanı olarak görülür ve EN 81-50:2014, Madde 5.2 ‘deki gereklere
göre doğrulanmalıdır.
5.3.9.1.13 Kilitleme tertibatı üzerinde bir bilgi levhası aşağıdakileri içerecek şekilde sabitlenmiş olmalıdır:
Kilitleme tertibatı, bir güvenlik bileşeni olarak kabul edilmiştir ve EN 81-50:2014, Madde 5.2’deki gereklere göre
doğrulanmalıdır.
5.3.9.3.1 Durak kapılarından her biri, aşağıdaki Şekil 13‘de belirtilen kilit açma üçgenine uygun bir acil durumda
kilit açma anahtar yardımıyla dışarıdan açılabilmelidir.
Boyutlar milimetredir
5.3.9.3.2 Kilit açma üçgeni konumu, kapı paneli veya çerçeve üzerinde olabilir. Bir dikey düzlemde, kapı paneli
veya çerçeve üzerinde, kilit açma üçgeni konumu, durağın üstünü 2.0 m aşmamalıdır.
Kilit açma üçgeni, çerçeve ve yatay düzlemde aşağıdoğru bir anahtar deliğin üzerinde ise, durak zemininden kilit
açma deliğinin azami yüklekliği, 2.70 m olmalıdır. Acil durumda kilt açma deliği uzunluğu, kapı yüksekliğinden 2.0
m çıkartılarak bulunan en az yüksekliğe eşit olmalıdır.
Acil durumda kilt açma anahtarı, 0.20 m’den daha büyük uzunluğa sahip olması durumunda, özel bir alet olarak
kabul edilmiştir ve montaj yerinde hazır bulundurulmalıdır.
5.3.9.3.3 Acil durumda kilt açma sonrasında, kilitleme tertibatı, durak kapısı kapatılması ile birlikte
kiltlenmemiş konumda kalmamalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.3.9.3.4 Durak kapılarının kabin kapısı tarafından tahrik edildiği durumlarda, kabin kilit açılma bölgesinin
dışında iken her ne sebeple olursa olsun durak kapısı açıldığında, bir tertibat (ağırlık veya yay) durak kapısının
kapanmasını ve kilitlenmesini temin etmelidir.
5.3.9.3.5 Kuyu boşluğuna erişim kapısı bulunmuyorsa, durak kapısından farklı kapı kilitlenmesi, Madde
5.2.2.3’e göre kuyu boşluğu taşınabilir merdiveninden 1.80 m yükseklikte ve azami 0.80 m azami yatay mesafede
güvenli bir şekilde gerçekleşmeli veya kalıcı montaj edilmiş tertibat, kuyu boşluğunda bulunan bir kişinin kapı
kilitini açmasına imkan vermelidir.
5.3.9.4.1 Her bir durak kapısı, kapının kapanmasını sağalnması için Madde 5.11.2’ye uygun olarak ve
Madde 5.3.8.2 ‘de belirtilen şartları sağlayan bir elektrik güvenlik tertibatıyla donatılmalıdır.
5.3.9.4.2 Kabin kapısıyla müşterek tahrik edilen yatay hareketli sürmeli durak kapılarında bu tertibat, durak
kapısının etkin kapanmasından bağımsız olması kaydıyla, kilitlenme şartının sağlanması için tertibat müşterek
olabilir.
5.3.9.4.3 Menteşeli durak kapıları durumunda bu tertibat, kapının kapanma kenarına bitişik veya kapının
kapanma şartını sağlayan mekanik tertibat üzerinde yerleştirilmelidir.
5.3.10 Durak kapısının kilitlenme ve kapanma şartını sağlayan tertibat için ortak gerekler
5.3.10.1 Normal çalıştırma şartlarının parçasını oluşturmayan tek bir müdahale sonrası durak kapısı açık veya
kilitli olmayan bir asansörün çalıştırılması İnsanların normal olarak girebileceği yerlerden mümkün olmamalıdır.
5.3.10.2 Bir kilitleme elemanının konumunu sağlanması için kullanılan vasıtalar zorlayıcı mekanik etkili olarak
çalışmalıdır.
5.3.11 Çok panelli, panelleri mekanik olarak bağlantılı sürmeli durak kapılar
5.3.11.1 Bir sürmeli durak kapının, doğrudan mekanik bağlantılı çok sayıda paneli varsa aşağıdakilere müsaade
edilmiştir:
a) Madde 5.3.9.4.1 veya Madde 5.3.9.4.2‘de gerekli olan tertibatın bir panel üzerine yerleştirilmesine ve
b) Teleskopik kapılarda, bu tek kilitlemenin kapalı konumdaki paneleri kancaya geçirme ile diğer panel/panellerin
açılmasını önlemesi kaydıyla, yalnız bir panelin kilitlenmesine.
Teleskopik kapının her bir panel tabakasının bir arka bükümü ve kapı kapalı pozisyonda olduğu zaman yavaş
panele hızlı panelin birbirine eklenmesi veya askı plaka üzerindeki kancalar uygulanmasıyla aynı bağlantı,
doğrudan mekanik bağlantı olarak kabu edilir ve bu nedenle bütün paneller üzerinde Madde 5.3.9.4.1’de veya
Madde 5.3.9.4.2’de gerekli olduğu gibi bir tertibat gerekli değildir. Bu bağlantı, kılavuz vasıtalarının ayrılması
durumunda bile devam etmelidir. Eş zamanlı üst ve alt kılavuz vasıtalarının ayrılması dikkate alınmaz. Madde
5.3.11.3’ün dayanım gereklerine uygunluk, panelin birbirine ekleme elemanlarının mümkün olan asgari tasarım
çakışması ile doğrulanmaıdır.
5.3.11.2 Bir sürmeli kapı, birkaç dolaylı mekanik bağlanmış panelleri içeriyorsa (örneğin, halat, kayış veya
zincir ile), bu tek kilitleme, diğer panel/panellerin açılmasını önlemesi ve bunlar tutamak bulunmaması şartıyla,
sadece bir panelin kilitlenmesine müsaade edilir.
Kilitleme tertibatıyla kilitlenmemiş diğer panel/ panellerin kapalı konumu, Madde 5.11.2‘ye uygun
bir elektrik güvenlik tertibatıyla sağlanmalıdır.
5.3.11.3 Paneller arasındaki Madde 5.3.11.1’e uygun doğrudan mekanik bağlantı veya Madde 5.3.11.2’ye
uygun dolaylı mekanik bağlantı, kilitleme tertibatının bir parçasını oluşturduğu kabul edilir.
Bunlar, Madde 5.3.5.3.1’de beliritilen 300 N kuvvet aynı anda etki ettiğinde de Madde 5.3.9.1.7 a) gereği 1000 N
kuvvete dayanabilmelidir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Not- Yangınla mücadele asansörünün gerekleri için ve yangın durumunda asansör davranışı, bşka kılavuz
bilgiler, EN 81-72 ve EN 81-73’te bulunabilir.
5.3.13.2 Her bir kabin kapısı, Madde 5.3.13.1‘e yeterlilik şartları uygulanacak şekilde Madde 5.11.2’ye
uygun olarak kapının kapanmasını sağlayan bir elektrik güvenlik tertibatıyla donatılmalıdır.
5.3.14 Çoklu mekanik bağlanmış panelli sürmeli veya katlanmalı kabin kapıları
5.3.14.1 Sürmeli veya katlanmalı kabin kapı, birkaç doğrudan mekanik bağlanmış panelleri içeriyorsa,
aşağıdakilere müsaade edilimiştir:
2) Eleman ile panel arasındaki mekanik bağlantı doğrudan olduğunda kapı tahrik elemanı üzerine ve
b) Madde 5.2.5.3.1 c)’de belirtilen durum ve şartlar dahilinde, teleskopik veya katlmalı kapılarda kapalı
durumda kapı panellerinin birbirine kenetlenmesi ile diğer panel/panellerin açılmasını bu tek kiltleme önlemesi
şartıyla, bir tek panelin kilitlenmesine.
Teleskopik kapının her bir panel tabakasının bir arka bükümü ve kapı kapalı pozisyonda olduğu zaman yavaş
panele hızlı panelin birbirine eklenmesi veya askı plakası üzerinde kancalar uygulanmasıyla, aynı bağlantı,
doğrudan mekanik bağlantı olarak kabu edilir ve bu nedenle bütün paneller üzerinde Madde 5.3.13.2’de gerekli
olduğu gibi bir tertibat gerekli değildir. Bu bağlantı, kılavuz vasıtalarının ayrılması durumunda bile devam etmelidir.
Madde 5.3.11.3’ün dayanım gereklerine uygunluk, panelin birbirine ekleme elemanlarının mümkün olan asgari
tasarım çakışması ile doğrulanmaıdır.
a) Durak kapısı,acil durum kilt açma anahtarı veya kabin kapısı yardımıyla kilit açılmış olması ile kilitin açılmış
olmasından sonra duraktan,
b) Kabin içinden.
5.3.15.2 Kabin içerisinde bulunan kişi tarafından kabin kapısının açılmasını sınırlandırmak için bir vasıta,
aşağıdaki şekilde sağlanmalıdır:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
a) Kabin hareket ettiğinde, kabin kapısı açılması, 50 N daha fazla bir kuvvet gerektirmeli ve
b) Kabin Madde 5.3.8.1’de belirtilen bölde dışında iken, kabin kapısını sınırlama mekanizmasında 1000 N bir
kuvvet ile 50 mm den daha fazla açmak mümkün olmamalı ve aynı zamanda otomatik bir güç çalışması altında
kapı açılmamalıdır.
5.3.15.3 Yerinde kalıcı olarak bulunan acil durumda kilit açma anahtar veya aletlerden farklı, aletsiz
duraktan kabin kapısını açmak için durak kapısı açılmış olmasına karşılık gelme ile birlikte en az Madde
5.6.7.5’de tanımlanan mesafe içinde kabin durdurulduğunda kabin kapısının açılması mümkün olmalıdır. Ayrıca
bu, Madde 5.3.9.2’deki gibi kilitleme tertibatı ile donatılmış kabin kapılarına uygulanır.
5.3.15.4 Madde 5.2.5.3.1 c)’de belirtilen asansörlerde, kabin içierisinden kabin kapısının açılması, sadece
kabin kilit açılma bölgesi içinde olduğunda mümkün olmalıdır.
5.4.2.1.1 Genel
Kabinin, insanlar tarafından aşırı bir şekilde yüklenmesini engellemek için kullanılabilir kabin alanı
sınırlandırılmalıdır.
Bunu yerine getirmek için beyan yükü ile en büyük kullanılabilir kabin alanı arasındaki ilişki, Çizelge 6‘da
verilmiştir.
5.4.2.1.2 Kabin alanı, zeminden 1m yükseklikte tamamlanması hariç olmak üzere kabin içi boyutları
duvardan duvara ölçülmelidir.
5.4.2.1.3 Kabin duvarlarında çıkıntılar ve uzantılar, 1 m’den küçük yükseklik olsa bile, kapı ayırıcıları ile
korunmuş olup olmadığına bakılmaksızın, bunların alanları mevcut kabin azami alanının hesaplanmasında
dikkate alınmışsa, sadece müsaade edilmiştir.
Kabinde donanım yerleştirilmesi nedeniyle bir kişiye ayrılmayan kabin zemin seviyesi üstündeki çıkıntıların veya
uzantıların (örneğin, yatak lar yukarı doğru eğilme oyukları, haberleşme sistemi çıkıntıları), kabinin uygun azami
alanının hesaplanmasında dikkate alınması gerekli değildir.
Kapı kapatılmış olduğunda giriş çerçeve dikmeleri arasında uygun bir alan bulunduğunda aşağıdakiler uygulanır:
a) Bu alan, herhangi bir kapı paneline (çoklu panel kapı durumunda hızlı ve yavaş kapılar dahil) kadar 100 mm
genişlikten küçük veya eşit olduğunda, bu durumda zemin alanından hariç tutulmalıdır.
b) Alan, 100 mm genişliğinde daha büyük olduğunda, toplam geçerli alan, zemin alanına dahil edilmiş olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.4.2.1.4 Kabinini aşırı yükü, Madde 5.12.1.2 göre bir tertibat vasıtasıyla izlenmelidir.
5.4.2.2.1 Eşya taşıma asansörlerinde Madde 5.4.2.1’in gerekleri, aşağıdaki şartlarda uygulanmalıdır veya
b) Taşıma cihazlarının ağırlığı, aşağıdaki şartlarda anma yükünden ayrı olarak dikkate alınmalıdır:
1)Taşıma cihazları, sadece kabinin yüklü ve yüksüz olduğu durumda kullanılır ve aşağıda beliritlen yük ile
taşınması için tasarımlanmamıştır,
2)Tahrikli ve sürtünme vasıtasıyla olmayan tahrikli asansörlerde kabin tasarımı; kabin askısı, kabin güvenlik
tertibatı, kılavuz raylar, makina freni, tahrik ve kontrolsüz kabin hareketi koruma vasıtaları, anma yükün
toplam yüküne taşıma cihazları ağırlığının ilavesini esas almalıdır.
3)Hidrolik asansörlerde, kabin tasarımı, kabin askı tertibatı, kabin ile piston(silindir) arasındaki bağlantı,
kabin güvenlik tertibatı, boru patlama vanası, debi sınırlayıcılar/bir yönlü debi sınırlayıcı, tutucu tertibat,
kılavuz raylar ve kontrolsüz hareket koruma vasıtaları, anma yükün toplam yüküne taşıma cihazları
ağırlığının ilavesini esas almalıdır.
4) Yüklü ve yüksüz nedeniyle kabin hareket mesafesi, azami seviyeleme hassasiyetini aştığında, mekanik
tertibat, aşağıdakilere uygun kabin hareketini aşağı sınırlamalıdır:
iv) Tekrar seviyeleme hareketi, mekanik tertibat aktif değilse Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli
güvenlik tertibatı yardımıyla önlenmiş olmalıdır.
v) Asansörün normal çalışması, mekanik tertibat aktif değilse Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli
güvenlik tertibatı yardımıyla önlenmiş olmalıdır.
Şekil 14 — Taşıma cihazı tarafından taşınılan yüklere ilişkin durakta resimli gösterim (pictogram)
5.4.2.2.2 Eşya taşıma hidrolik tahrikli asansörlerde, kabin kullanılabilr alanı, Çizelge 6’dan belirlenmiş değerden
daha büyük olabilir, ancak, anma yükü karşılatırmasına ilişkin Çizelge 7’den belirlenmiş değeri aşmamalıdır.
Çizelge 7 — Anma yükü ve kabin kullanılabilir azami alanı (hidrolik eşya taşıma asansörleri için)
6000 kg anma yükü taşımak için gerekli olan ve 3.40 m geniklik ile 5.60 derinlikten az olmayan (örneğin 19.04 m2
kabin alanı) boyutlara sahiptir bir hidrolik eşya taşıma asansörü için:
a) Çizelge 7 kullanılarak 6000 kg bir yük transferi için kabin azami alanı:
— Çizelge 7’nin altındaki nota göre: 6000 kg - 1600 kg = 4400 kg / 100 = 44, bu durumda 44 x 0,40 m²
= 17,60 m².
— Bu yüzden anma yük için kabin toplam azami alanı = 5,04 m² + 17,60 m² = 22,64 m².
Kabinin seçilen alanı 19,04 m2 , müsaade edilen azami alandan küçük olması nedeniyle 6000 kg transferi için
Kabul edilebilir.
b) Madde 5.4.2.1 göre hesaplama, Çizelge 6, eşyalarla tam dolu alan için denk gelen yük:
— 5 m² = 2500 kg
— Çizelge 6’nin altındaki notdaki C) bendine göre, 19,04 m² - 5 m² = 14,0 m² / 0,16 m² = 88, then 88 x 100
kg = 8800 kg.
— Bu yüzden azami alan için kabin toplam yükü = 2500 kg + 8800 kg = 11300 kg.
Madde 5.4.2.2.4’e göre listelenmiş asansör bileşenlerinin (örneğin kabin askısı ve güvenlik tertibatı, v.b.)
hesaplanması, 11300 kg yük için yapılmalıdır.
5.4.2.2.3 Hidrolik tahrikli eşya taşıma asasörlerinde, dengeleme ağırlıklı bir asansörün kullanılabilir kabin alanı,
Çizelge 6 ( Madde 5.4.2.1) ‘den çıkarılan kabin yükü, hidrolik unite ve boru donanımı için tasarlanmış basıncının
1,4 katını aşmasına neden olmayacak şekilde olmalıdır.
5.4.2.2.4 Hidrolik tahrikli eşya taşıma asasörlerinde, kabin tasarımı; kabin askı tertibatını, kabin ile piston (silindir)
arasındaki bağlantıyı, askı tertibat (amortisör) vasıtalarını (dolaylı aktif edilen asansörlerde), kabin güvenlik
tertibatı, boru patlama vanası, debi sınırlayıcı/bir yönlü debi sınırlayıcı, tutma tertibatı, kılavuz rayları ve
tamponları esas Çizelde 6’den (Madde 5.4.2.1) elde edilen bir yükü esas almalıdır. Silindirler, Çizelge 7’de verilen
anma yüküne gore hesaplanabilir.
5.4.2.3.1 İnsan sayısı, aşağıda verilen daha küçük değerlerden elde edilmelidir:
anma yükü
a) Formül, , ve en yakın tam sayıya yuvarlatılaraktan bulunan veya
75
b) Çizelge 8.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
1 0,28 11 1,87
2 0,49 12 2,01
3 0,60 13 2,15
4 0,79 14 2,29
5 0,98 15 2,43
6 1,17 16 2,57
7 1,31 17 2,71
8 1,45 18 2,85
9 1,59 19 2,99
10 1,73 20 3,13
a) İmalatçı/montajcının isim,
c) İmal yılı,
e) İnsan sayısı.
Uyarı, “………kg……İNS” veya ağırlık ve insanlar için kullanılan resimli gösterimler (pictogram) ile yapılmış
olmalıdır.
Not- Resimli gösterim, her biri diğerinin üstünde veya altında ve herhangi bir sırada olan sayının öncesi veya
sonrasında olabilir.
Uyarıda kullanılan karekterler ve resimli gösterimlerin asgari yüksekliği aşğaıda verilen değerler gibi olmalıdır.
5.4.2.3.3 Eşya taşıma asansörleri için her daimyükleme alananında duraktan görelebilen bir işaret,
c) Havanlndırma kanalları.
5.4.3.2 Kabinin askı tertibatı, kılavuz patenleri, duvarları, zemini, tavanı ve çatısını içeren donanımı,
normal asansör çalışmasında ve güvenlik tertibatı çalışmasında uygulanacak olan kuvvetlere dayanması için
5.4.3.2.1 Güvenlik tertibatı çalıştığında, düzgün dağıtılmayan yüklü veya yüksüz kabinin zemini, bunun
5.4.3.2.2 Kabinin her bir duvarı, aşağıdakileri sağlayacak şekilde mekanik dayanıma sahip olmalıdır:
a) Kabinin, içten dışa doğru herhangi bir noktasında dik olarak 5 cm²’lik yuvarlak veya kare şeklinde bir alana eşit
olarak dağılacak 300 N’luk bir kuvvet uygulandığında:
b) Kabinin, içten dışa doğru herhangi bir noktasında dik olarak 100 cm²’lik yuvarlak veya kare
şeklinde bir alana eşit olarak dağılacak 300 N’luk bir kuvvet uygulandığında, kalıcı bir şekilde 1 mm’den daha
büyük biçim değiştirmemelidir.
Not- Bu kuvvetler, aynalar, dekoratif paneller, kabin çalışma panel/panelleri ve v.b. hariç “yapı” duvarı üzerinde
uygulanabilir.
5.4.3.2.3 Camdan veya kısmi camndan yapılmış kabin duvarları lamine olmalıdır.
Sert salınma şok tertibatının (EN 81-50:2014, Madde 5.14.2.1) 500 mm yükseklikte düşmeye eşit darbe enerjisi
veya yumuşak salınma şok tertibatının (EN 81-50:2014, Madde 5.14.2.2) 700 mm yükseklikte düşmeye eşit
darbe enerjisi, cam elemanı merkezinde kısmi cam duvarlarda veya panel merkezinde zeminin 1 m üstü bir
c) Bütünlük kaybedilmediği.
Kabin duvarları, büytün kenarları çerçevelenmişse, Çizelge 9’a göre ise ve düz camdan yapılmışsa bu deneylerin
Sertleştirilmiş lamine
veya 8 10
temperlenmiş lamine (4 + 4 + 0,76) (5 + 5 + 0,76)
10 12
Lamine (5 + 5 + 0,76) (6 + 6 + 0,76)
5.4.3.2.4 Camın duvara tespit şekli, güvenlik tertibatı çalışması dahil seyir yönünde karşılaşılan tüm şoklarda
camın tespit yerlerinden kayarak çıkmasını engellemelidir.
5.4.3.3 Camdan yapılan kabin duvarları döşeme seviyesinden 1,1 m’den daha alçakta ise, döşemeden 0,9 ile 1,1
m arasında yüksekliğe el tutamağı konulmalıdır. Bu tutamak camdan bağımsız olarak tespit edilmelidir.
Kabinin Zemin, duvar ve tavan tamamlamalarının (rütuşlarının) seçilen malzemeleri, aşağıda listelendiği gibi EN
13501-1’in gereklerine uygun olmalıdır:
— Zemin: Cfl-s2;
Boya rütuşları, duvar üzerindeki 0.30 m kadar lamineler ve çalıştırma tertibatı gibi donanımlar, aydınlatma ve
göstergeler yukarıdaki gereklerden hariç tutulmuştur.
Kabin içinde kullanılan aynalar veya diğer cam tamalamaları kırılmışsa, EN 12600:2002, Ek C’ye göre B veya C
moduna uygun olmalıdır.
Kabin önlüğü tarafındaki (yüzündeki) herhangi bir çıkıntı, bağlantı elemanları gibi, 5 mm aşmamalıdır. 2 mm’yi
aşan çıkıntılar yataya göre en az 75° eğimli olmalıdır.
5.4.5.3 Dikey jkısmın daha alttaki kenarı boyunca herhangi bir noktasında durak tarafından kabin önlüğüne dik
olarak 5 cm²’lik yuvarlak veya kare şeklinde bir alana eşit olarak dağılacak 300 N’luk bir kuvvet uygulandığında:
5.4.6.2 Bitişik bulunan iki kabin arasındaki yatay açıklığın 1 m’yi aşmadığı durumlarda imdat geçiş kapıları
kullanılabilir (bk. Madde 5.2.3.3).
Bu durumda, her bir kabin, kurtarılacak insanı kurtarmanın gerçekleştiği yerin seviyesine getirmeye müsaade
eden bitişik kabin konumunu belirleyen vasıtalarla donatılmalıdır.
Kurtarma olayında, kabin acil durum kapakları arasındaki mesafe, taşınabilir/seyyar köprü veya kabin içinde
bütünleşik köprü 0.35 m ‘den daha büyük olduğunda, acil durum kapağının açılmasına uygun yeterli açıklıkla
birlikte 0.50 m asgari genişliği ve parmaklığa (el tutamağa) sahip olmalıdır.
Köprü taşınabilir/seyyar ise, kurtarmanın gerçekleceği yerde hazır bulunmalıdır. Köprü kullanımı, talimat el
kitabında belirtilmelidir.
Acil durum kapıları varsa, bunlar en az 1,8 m yükseklikte ve 0,40 m genişlikte olmalıdır
5.4.6.3 Acil durumda kullanılan kapak veya kapıla montaj edildiğinde, aşağıdakilere uygun olmalıdır:
5.4.6.3.1 Acil durumda kullanılan kapak ve kapılar, elle kilitleme vasıtaları ile donatılmalıdır.
.
5.4.6.3.1.1 Acil durumda kullanılan kapak, anahtarsız kabin dışından ve Madde 5.3.9.3’te belirtilen üçgene
uygun bir anahtar ile kabin içinden açılmalıdır.
Açık konumdaki acil durumda kullanılan kapaklar, kabin kenarını aşan çıkıntıya sahip olmamalıdır.
5.4.6.3.1.2 Acil durum kapıları, anahtarsız kabin dışından ve Madde 5.3.9.3’te belirtilen üçgene uygun bir
anahtar ile kabin içinden açılmalıdır.
Acil durum kapıları, karşı ağırlık veya dengleme ağırlığı hareket yolunda veya bir kabinden diğerine geçişi mani
olan sabitlenmiş bir engel (kabin ayırma kirişleri hariç) önünde yerleştirilmemelidir.
5.4.6.3.2 Madde 5.4.6.3.1’de belirtilen kilitleme, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli güvenlik tertibatı vasıtaları
tarafından gerçekleştirilmelidir.
a) Kabin çatısı, Madde 5.2.5.7.1’de belirtildiği gibi azami insan sayısına dayanacak şekilde yeterli dayanıma
sahip olmalıdır.
Bununla birlikle, kabin çatısı, kalıcı şekil değiştirmeden 0.30 m x 0.30 . bir alan üzerine herhangi bir noktada
asgari 2000 N kuvvete dayanmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
b) Bir kişinin çalışmak için veya çalışma alanları arasında hareket etmek için ihtiyaç duyulan kabin çatı
yüzeyi, kaymaya müsaade etmemelidir.
a) Kabin çatısı, aşağıda verilenlerden biri şeklinde asgari 0.10 m yüksekliğe konumlandırılmış korkuluk eteği ile
donatılmalıdır:
2) Dış kenar ile korkuluk pozisyonu arasında (Madde 5.4.7.4’e uygun korkuluk kullanıldığında).
b) Yatay düzlemde serbest mesafe, kuyunun duvarına ve kabin çatısının dış kenarına dik ve öte, 0.30 m’yi
aştığı durumda, bir korkuluk, Madde 5.4.7.4’te verilen boyutları sağlamalıdır.
Genişliği veya yüksekliği 0.30 m’den az olan serbest mesafe, girintide daha büyük mesafeye müsaade edilen
kuyunun duvarına ölçülmelidir.
5.4.7.3 Kabin çatısının dış kenarı ile kuyu duvar arasında yerleştirilmiş asansör bileşen/bileşenleri, düşme
riskini önleyebildiği durumda (bk. Şekil 15 ve Şekil 16), koruma, aşağıda verilen şartları aynı anda karşılamalıdır:
a) Kabinin dış kenarı ile kuyu duvarı arasındaki mesafe 0.30 m’den daha büyük olduğunda, kabin çatısının
dış kenarı ile ilgili bileşen/bileşenler arasında, bileşenler arasında veya korkuluk ucu ile bileşen/bileşenler
arasında 0.30 m çaptan daha büyük yatay bir daire yerleştirmek mümkün olmamalıdır.
b) 300 N'luk bir kuvvet, bileşene herhangi bir dik açıda yatay olarak uygulandığında, a) bendi
karşılanamadığı durumda bilşenin sapmasına neden olmamalıdır.
c) Bileşen, kabinin seyir hareketi boyunca Madde 5.4.7.4’de belirtildiği gibi korumanın aynı seviyesini
oluşturmak için kabin çatısı üzeri yüksekliğe uzatılmalıdır
Açıklama
: Asansör kuyusu duvar
: Asansör kabin çatı kenarı
: Halatlar, lkayışlar
: Kılavuz rayları
: Korkuluk
Şekil 15 — Düşmeden koruma sağlayan bilşenleerin örnekleri (elektrikli asansörler)
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Açıklama
: Asansör kuyusu duvarı
: Asansör kabin çatı kenarı
: Piston-silindir
: Kılavuz rayları
:Korkuluk
b) Korkuluğun ve kuyu duvarın parmaklıklarının iç kenarından öte yatay bir düzlemde serbest mesafe
dikkate alınması, bunun yüksekliği, aşağıda verilen en az değerlerde olmalıdır:
d) Parmaklıkların dış kenarı ile kuyunun herhangi bir parçası (karşıağırlık veya dengeleme ağırlığı,
anahtarlar (sviçler), raylar, konsollar, v.b.) arasındaki mesafe, en az 0.10 m olmalıdır.
Korkuluğun tepesinin herhangi bir noktasına dik açıda 1000 N bir kuvvet uygulandığında, 50 mm’den daha büyük
elastic deformasyon göstermeden dayanmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.4.7.6 Kabine sabitlenmiş kasnaklar ve/veya dişli çarklar, Madde 5.5.7’y göre korumaya sahip olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
a) Madde 5.12.1.5 ‘e uygun kumanda tertibatı (bakımda kullanılan),bir sığınma alanından (5.2.5.7.1)
Madde 0.30 m yatay mesafe içinde kullanılabilir,
b) Muayene ve bakım personeli için giriş noktasından 1 m’den fazla olmayan ve kolayca erişilebilir yerde,
Madde 5.12.1.11‘e uygun durdurma tertibatı,
Bu tertibat, giriş noktasından 1 m’den fazla olmayan mesafede bulunmuyorsa,muayene çalışma kumandası
yanına konulan bir tertibat olabilir.
5.4.9 Havalandırma
5.4.9.1 Kabinler, kabin alt ve üst kısımlarında havalandırma kanallarıyla donatılmalıdır.
5.4.9.2 Kabinin üstündeki havalandırma kanallarının (menfezlerinin) etkili alanı, kullanılabilir kabin alanının en
az % 1’I olmalı ve bu değer kabinin alt kısımındaki kanallara da uygulanmalıdır.
Kabin kapısı etrafındaki açıklıklar, etkili havalandırma kanal alanının hesaplanmasında, gerekli alanın % 50’sine
kadar hesaba katılabilir.
5.4.9.3 Havalandırma deliklerinin yapım ve düzenlenmesi, 10 mm çapında düz ve yuvarlak rijit bir çubuğun,
kabin duvarları vasıtasıyla içeriden geçirilmesi mümkün olmayacak bir şekilde olmalıdır.
5.4.10 Aydınlatma
5.4.10.1 Kabin,herhangi bir duvardan 100 mm’den az olmayan herhangi bir noktada bulunan zeminden 1 m
yukarıda, bir kumanda tertibatı üzerinde en az 100 lüks şiddetinde bir aydınlatma sağlayacak kalıcı montajı
yapılmış olan bir elektrikli aydınlatma ile donatılmalıdır.
Not- Parmaklıklar, yukarı doğru açılan (kırmalı) koltuk, v.b. şeklinde olabilen kabin yapılanması, ihmal edilebilir
gölge oluşturabilir.
Işık Lüx ölçer, lüx seviyesi okunduğunda, en kuvvetli ışığa doğru yerleştirilmelidir.
Not- Bu lamba kavramı, örneğin, ampül, fluresan tüp, v.b. münferit ışık kaynağını tarif etmek için kullanılmaktadır.
5.4.10.3 Kabin, park ettiğinde ve kapılar kapandığında durum hariç sürekli aydınlatılmış olmalıdır.
5.4.10.4 Aşağıda belirtilenlerde 1 h için en az 5 lux şiddeti ışığı sağlayabilen otomatik olarak tekrar şarj edebilir
acil durum beslemeli acil durum lambaları bulunmalıdır:
Bu aydınlatma , normal lamba beslemesinin arızasında –otomatik bir şekilde devreye girmelidir.
5.4.11.2 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı, dolgu ağırlığından (üst üste dizilen bloklardan) oluşuyorsa,
bunların yerinden çıkmasını önlemek için gerekli tedbirler alınmalıdır.Bunu sağlamak için çerçeve içinde güvenli
hale getirlmiş ve bir çerçevede içine montajı yapılmalmışolmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.4.11.3 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı üstüne monte edilmiş saptırma kasnakları ve/veya zincir
makaraları Madde 5.5.7’ye uygun koruma tertibatına sahip olmalıdır
5.5 Askı tertibat (amortisör) vasıtaları ve dengeleme vasıtaları ve ilgili koruma vasıtları
b) Halatı oluşturan tellerin çekme dayanımı ve diğer karakteristikler (imalat, uzama, ovallik, esneklik,
deneyleri, v.b.), EN 12385-5’e uygun olmalıdır.
5.5.1.3 Halat veya zincir sayısı en az iki olmalıdır.
Hidrolik asansörlerde asgari bu sayı, kabin ile tüm denegeleme ağırlıkları arasındaki bağlantı için iki ve hidrolik
ünitedinin her dolaylı aktivitesi için iki olmalıdır
Not- Palangalı sistemlerde, palanga kollarındaki (donam) toplam halat veya zincir sayısı değil, bağımsız halat
veya zincir sayısı hesaba katılmalıdır.
5.5.2 Sheave, pulley, drum and rope diameter ratios, rope/chain terminations
5.5.2.1 Tahrik kasnaklarının, makaraların, kasnakların veya tamburların bölüm (halat ortasından ortasına
ölçülen) çapı ile askı tertibatı halatının anma çapı oranı, askı tertibatı halat ipliklerinin sayısından bağımsız olarak
en az 40 olmalıdır.
Bu ilave olarak sürtünmeli tahrikliasansörlerin askı tertibatı güvenlik faktörü, EN 81-50:2014, Madde 5.12’ye gore
hesaplanan değerden az olmamalıdır.
Güvenlik katsayısı, bir halatın asgari kopma kuvvetinin (N), kabin beyan yükü ile yüklü ve en alt durakta
duruyorken bir halata gelen azami kuvvete (N) oranıdır.
Sürtünme dışı vasıtalarla ve hidrolik tahriklilerde dengeleme ağırlığı halatları veya zincirlerin güvenlik faktörü,
denegeleme ağırlığıının ağırlığı nedeniyle halata/zincire göre hesaplanan üst değer olmalıdır.
5.5.2.3 Madde 5.5.2.3.1‘e göre halat ve halat tespit noktaları arasındaki bağlantılar, asgari halat kopma
yükünün en az % 80’ine dayanabilmelidir.
5.5.2.3.1 Halat uçları kabine, karşı ağırlığa veya dengeleme ağırlığına ve/ veya soket tipi (geçmeli) kendinden
sıkı geçmeli vasıtalarla donam halatlarının ölü parçalarının askı noktaları (örneğin EN 13411-6 veya EN 13411-7
göre), güvenli halka gözleri (örneğin, EN 13411-3 göre) ve/veya dövme bağlantı tespit uçları (örneğin EN 13411-8
göre) sabitlenmelidir.
Not- EN 13411 bölüm 3, bölüm.6, bölüm 7 ve bölüm 8’e göre halat terminalleri (bağlantı uçları), halatın asgari
kopma yükünün en az % 80’sini sağlamak (karşıladığı) için kabul edilebilir.
5.5.2.3.2 Halatların tamburlara bağlantısı, kamalı klemensler, en az iki adet halat klemensi yapılmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.5.2.4 Her bir zincir uçları kabine, karşı ağırlığa veya dengeleme ağırlığına, donam zincirlerinin ölü
parçalarının askı noktaları bağlanmalıdır. Zincir ve zincir tespit noktaları arasındaki bağlantılar, en küçük zincir
kopma yükünün en az % 80’ine dayanabilmelidir.
a) Kabin, Madde 5.4.2.1 veya Madde 5.4.2.2‘ye göre beyan yükünün % 125’i ile yüklü olduğunda durak
seviyesinde kaymadan tutulabilmelidir.
b) Stroku azaltılmış tamponlar dâhil olmak üzere, tamponların tasarımında dikkate alınan hız değerinden daha
düşük veya eşit olan hıza düşürmek için boş veya beyan yükü ile yüklü iken kabinin acil frenlenmesi
sağlanmalıdır.
c) Kabin veya karşı ağırlıktan birisi durdurulmuşsa, boş kabin veya karşı ağırlığın tehlikeli bir konuma
ulaşmamalı ve aşağıdakilerden birisi olmamalıdır:
Not- Kabinin aşırı gecikmesi ve kabin veya karşı ağırlığın aşırı hareketlenmesinde çarpışma riski oluşturmaması
veya aşağıya doğru (geriye doğru) düşmesi askı tertibatı vasıtaları üzerinde darbe kuvvetine neden olmaması
şartıyla kabinin veya karşı ağırlığın az kaldırılması, kabul edilebilir.
5.5.4.2 Kabin tam kapanmış (sıkışmış) tampon üzerinde oturduğunda, tambur kanalarında en az bir buçuk
sarım halat kalmış olmalıdır.
5.5.4.4 Kanallara göre halatların sapma (donanım açısı) açısı, 4° ‘yi geçmemelidir.
5.5.5.1.1 Dişli çarkıyla çalışan (kavraşmış) zincirlerde, bunların dengeleme ağırlığına bağlanmış uçlar ile birlikte
kabinine bağlanmışı uçlar, böyle bir dengeleme (eşitleme) tertibatıyla donatılmalıdır.
5.5.5.1.2 Aynı mil üzerinde birden fazla zincir saptırma çarkları mevcutsa, bunlar birbirinden bağımsız
olarak dönebilmelidir.
5.5.5.2 Gerilmeleri dengelemek için yaylar kullanılıyorsa, bunlar gerilme sıkışması altında çalışan tipte olmalıdır.
5.5.5.3 Normal olmayan uzama, gevşeyen halat veya gevşeyen zincir durumunda koruma için aşağıdaki
şartları sağlamış olmalıdır:
a) Kabinin askı tertibatı için 2 halat veya 2 zincir kullanılması durumunda, halat veya zincirin biri diğerine
göre anormal uzarsa, Madde 5.11.2‘ye göre bir elektrik güvenlik tertibatı asansörün durmasını sağlamalıdır.
b) Sürtünmesiz vasıtalarla tahrikli asansörler ve hidrolik asansörlerde, gevşemiş halat (veyaci) riski varsa,
Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli güvenlik tertibatı, gevşeme anında makinayı durdurmalıdır.
5.5.5.4 Halat veya zincirlerin uzunluklarını ayarlamada kullanılan tertibat, ayardan sonra kendiliğinden
gevşemeyecek bir yapıya sahip olmalıdır.
a) 3.0 m/s’yeyi aşmayan anma hızlarda, zincirler, halatlar veya kayışlar gibi vasıtalar kullanılabilir,
c) 3.5 m/s’yeyi aşan anma hızlarına sahip asansörlerde, ilave olarak gergi tertibatı bulunmalıdır
Gergi tertibatı çalışması, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli bir güvenlik tertibatı vasıtasıyla asansör makinasının
durmasını sağalamalıdır.
d) 1.75 m/s’yeyi aşan anma hızlarda, germesiz dengeleme vasıtaları, döngü yakınında kılavuzlanmış
olmalıdır.
c) Germe kasnağı bölüm çapının dengeleme halatlarının anma çapına oranı, en az 30 olmalıdır
f) Germe, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli bir güvenlik tettibatı tarafından kontrol edilmelidir
5.5.6.3 Germe vasıtaları; örneğin, zinicrler, halatlar, kayışlar ve bunların bağlantı uçları, 5 güvenlik faktörü ile
bu vasıtların maruz kaldığı herhangi bir kuvvete dayanabilir olmalıdır.
Kabinli veya bunun hareket seyrinin tepesinde karşı ağırlığıile birlikte dengeleme vasıtalarının azami askılanmış
ağırlığı ve germe kasnağı donanımının bir buçuk katı ağırlık, kullanılan yerde, dahil edilmiş olmalıdır.
a) Şahısların yaralanmasından,
b) Gevşek olması durumunda halatların veya zincirlerin, kasnaktan veya çarklardan çıkmasından,
Açıklama
A Kasnak
B Halat, kayış
C Tampon koruma
5.5.7.2 Tertibat, dönen parçalarının görünür olduğu, kontrol ve bakımlarının engellenmediği bir şekilde
tasarımlanmalıdır. Bunlar delikli ise, açıklıklar EN ISO 13857:2008, Çizelge 4’e uygun olmalıdır.
Kasnakların kanalından halatların çıkmasını engelleyen tertibat, halatların kasnağa giridiği ve çıktığı yerin yanında
bir emniyet tutucusuna ve kasnağın yatay ekseni altında 60° den daha büyük sarım açısıyla yerleştirilmişse ve
toplam sarım açısı 120° den daha büyükse en az bir ara tutucuya sahip olmalıdır (bk. Şekil 19).
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
a) Bir mekanik arıza olması durumunda kasnak/zincir çarkları ayırıcısını düşmeden korumak için tutma tertibatı
bulunmalıdır. Bu tertibat, kasnak/zincir çarkları ağırlığına ve askılanmış yüklere dayanabilmelidir,
5.6 Serbest düşmeye, aşırı hıza, kontrolsüz kabin hareketine ve kabinin sürünme
kaymasına karşı önlemler
a) Serbest düşme,
b) Aşağı doğru yada sürtünme tahrikli asansör durumunda yukarı ve aşağı aşırı hıza
5.6.1.2 Sürtünmeli ve sürtünmesiz vasıtalarla tahrikli asansörlerde koruma vasıtaları, Çizelge 11'e göre
sağlanmalıdır.
Madde 5.2.5.4 durumunda karşı Güvenlik tertibatı Aşırı hız regülatörü (Madde 5.6.2.21) veya
ağırlık veya dengleme ağırlığının (Madde 5.6.2.1)
serbest düşmesi 1 m/s aşmayan anma hızları için
Yukarı yönde aşırı hız (sadece Yukarı doğru kabin aşırı hız Madde 5.6.6’da dahil edilmiştir
sürtünmeli tahrikli asansörlerde) koruma vasıtaları
(Madde 5.6.6)
Kapı açık kontrolsüz kabin Kontrolsüz kabin khareketine Madde 5.6.7’de dahil edilmiştir
hareketi karşı koruma (Madde 5.6.7)
5.6.1.3 Hidrolik asansörlerde tertibat ve/veya tertibat birleşimi ve bunların kullanılması, Çizelge 12’ye göre
sağlanmış olmalıdır.Buna ilave olarak Madde 5.6.7’ye göre kontrolsüz kabin hareketine karşı koruma sağlanmış
olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
(Madde 5.6.2.1)
hareket ettirilmesi
(Madde 5.6.3) X X
Debi sınırlayıcı
(Madde 5.6.4) X
güvenlik tertibatına X X X
(Madde 5.6.2.1) ilave boru
patlama vanası
(Madde 5.6.3)
5.6.2.1.1.1 Güvenlik tertibatı, aşağı yönde çalışabilmeli ve anma yükünü ve/veya aşırı hız regülatörü hızında
devreye girebilmeli, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı ve/veya anma yükünü taşıyan bir kabini durdurabilmeli
veya askı tertibatı kopmuşsa, kılavuz raylarını sıkıca tutabilmeli ve kabini, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığını
tutabilmelidir
Yukarı yönde ilave çalışma fonksiyonuna sahip olan bir güvenlik tertibatı, Madde 5.6.6’ya göre kullanılabilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.6.2.1.1.2 Güvenlik tertibat bir güvenlik bileşeni olarak kabul edilmiştir ve EN 81-50:2014, Madde 5.3’deki
gereklere göre doğrulanmalıdır
5.6.2.1.1.3 Güvenlik tertibatı bilgi plakası üzerinde aşağıdaki bilgiler sabit bir şekilde belirtilmelidir:
Hidrolik asansörlerde aşırı hız regülatörü yardımıyla devreye girmeyen sabit silindir tipinden farklı olan anlık tipi
güvenlik tertibatı, sadece boru patlama vanasının devreye girme hızının veya debi sınırlayıcının (tek yönlü debi
sınırlayıcı) devreye girme azami hızının 0.80 m/s’yi aşmadığı taktirde kullanılmalıdır.
5.6.2.1.2.2 Kabin veya karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı birkaç güvenlik tertibatı bulunduruyorsa, bunlar,
kademeli tipinde olmalıdır.
5.6.2.1.2.3 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının güvenlik tertibatı, anma hızı 1.0 m/s’yi aşmıyorsa
kademeli tipten olmalıdır, aksi takdirde güvenlik tertibatı anlık tipten olabilir.
5.6.2.1.4.1 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı üzerindeki güvenlik tertibatının serbest kalması ve
otomatik ilk ayara dönmesi, sadece kabin, karşı ağırlık veya dengelem ağırılığı yükseltilmesi ile mümkün olmalıdır.
5.6.2.1.4.2 Güvenlik tertibatının serbest kalması, aşağıdaki şekilde anma yüküne kadar tüm yük şartlarında
mümkün olmalıdır:
a) Acil durum çalışması için belirlenen vasıtalar ile (Madde 5.9.2.3 veya Madde 5.9.3.9) veya
5.6.2.1.4.3 Güvenlik tertibatı serbest kaltıktan sonra, asansörün tekrardan hizmete girmesi için yetkin bakım
personelinin müdahelesini gerektirmelidir.
Not- Ana şalterin aktif hale gelmesi, asansörün kendi kenkine tekrardan hizmete girmesine imkan vermek için
yeterli olmamalıdır.
5.6.2.1.6.2 Güvenlik tertibatı ayarlanabilirse, son ayarlama, mührün koparılmadan tekrar ayarlamayı
önceyecek şekilde mühürlenmiş olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.6.2.1.6.3 Kazara güvenlik tertibatının devreye girmesi, örneğin kılavuz patenlerinin yatay hareketine müsaade
etmek için kılavuz raylara yeterli açıklık verilmesiyle mümkün olduğu kadar önlenmiş olmalıdır.
5.6.2.1.6.4 Güvenlik tertibatı, elektrikli, hidrolik veya pnömatik olarak çalışan tertibat/cihaz ile devreye
girmemelidir.
5.6.2.1.6.5 Güvenlik tertibatı, askı tertibatı vasıtlarının kopmasıyla yada güvenlik halatıyla devreye girdiğinde,
güvenlik tertibatının, uygunaşırı hız regülatörünün devreye girme hızına karşılık gelen bir hızda devreye girdiği
kabul edilmelidir.
a) Güvenlik tertibatı için aşırı hız regülatörü devreye girmesi,aşağıdakilerden küçük olan ve anma hızının en az
% 115’ine eşit bir hızda meydana gelmelidir.
1) Sabit silindir tipi hariç olmak üzere anlık güvenlik tertibatı için 0,8 m/s veya
3) 1.0 m/s aşmayan anma hıhızları için kullanılan kademeli güvenlik tertibatı için1,50 m/s veya
4) Anma hızlarında kullanılan kademeli tip güvenlik tertibatı için 1.25 v +(0,25/ v ), m/s
Anma hızı 1 m/s aşan asansörlerde, 4)’üncü bendeki gerekli değere mümkün olduğu kadar yakın devreye girme
hızı seçilmesi önerilmektedir.
Anma hızı daha küçük asansörlerde, a) bendinde gösterilen daha küçük sınır değere mümkün olduğu kadar yakın
devreye girme hızı seçilmesi önerilmektedir.
a) Devreye girme kuvveti meydana getirmek için sadece sürtünmeli tahrik kullanan aşırı hız regülatörü aşağıdaki
gibi olan kanallara sahip olmalıdır:
b) Güvenlik tertibatı çalışması ile ilgili dönme yönü, aşırı hız regülatörü üzerinde işaretlenmelidir,
c) Devreye girdiğinde regülatör tarafından oluşturulan aşırı hız regülatörü halatındaki gerilme kuvveti, aşağıda
verilen iki değerdan en az daha büyük olmalıdır:
Güvenlik tertibatı devreye girmesi için gerekli olanın iki katı veya
300 N.
a) Aşırı hız regülatörü EN 12385-5’te belirtilen halat teli ile tahrik edilmelidir.
b) Halatın asgari kopma yükü, sürtünmeli tahrik tipi aşırı hız regülatörü için 0.2’ye eşit µazami
sürtünme faktörü dikkate alarak aşırı hız regülatörü devreye girdiğinde halatında oluşturulan gerilme kuvveti için
en az 8 güvenlik faktörüden bulunmuş olmalıdır
c) Hız regülâtörü kasnaklarının bölüm (halat ortasından ortasına ölçülen) çapı ile halatın anma çapı arasındaki
oran en az 30 olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
d) Aşırı hız regülatörü halatı, gerdirme ağırlığına sahip bir kasnak tarafından gerilmiş olmalıdır.Bu kasnak veya
kendi gerilme ağırlığı, kılavuzlanmış olmalıdır.
Aşırı hız regülatörü, kendi devreye girme değerlerinin gerdirme tertibatının hareketi ile değiştirilmemesi şartıyla
gerdirme tertibatının bir parçası olabilir.
e) Güvenlik tertibatı devre girdiği sırada, normalden daha büyük frenleme mesafesi durumunda olsa bile aşırı
hız regülatörü halatı ve bağlantı uçları bozulmadan kalmalıdır.
5.6.2.2.1.4 Erişebilirlik
Aşırı hız regülatörü aşağıdaki şartları sağlamalıdır:
a) Aşırı hız regülatörü, muayene ve bakım için kolayca erişilebilir ve ulaşılabilir olamalıdır.
b) Kuyuda yerleştirilmişse aşırı hız regülatörü, kuyu dışından kolayca erişilebilir ve ulaşılabilir olmalıdır.
c) Aşağıdaki üç şart yerine getirilirse, yukarıdaki gerekler uygulanmaz:
1) Madde 5.6.2.2.1.5’e göre aşırı hız regülatörünün devreye girmesi, kontrolsüz devreye girme etkilenmediği ve
harekete geçirme tertibatı yetkisiz personel için ulaşılabilir olmadığı kuyu dışından kablosuz hariç olmak üzere
uzaktan bir kumanda vasıtasıyla gerçekleştirilmişse ve
2) Aşırı hız regülatörü, kabin tavanından veya kuyu boşluğundan muayene ve bakım için erişilebilirse ve
3) Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı yukarı doğru hareket ettiğinde aşırı hız regülatörü devreye
girdikten sonra, normal konumuna otomatik bir şekilde döndürüldüğünde.
Bununla birlikte, elektrikli parçalar, aşırı hız regülatörünün normal fonksiyonlarını etkilemeyen kuyunun dışından
uzaktan kumanda tarafından normal konuma geri döndürülebilir.
Aşırı hız regülatörü ayarlanabilirse son ayar, mühür koparılmadan tekrar ayarlanmayı önleyecek şekilde
mühürlenmiş olmalıdır.
a) Hız regülâtörü veya başka bir tertibat, Madde 5.11.2‘ye uygun bir elektrik güvenlik tertibatı
vasıtasıyla, aşağı yada yukarı yöndeki kabin hızının regülâtörün devreye girdiği hıza ulaşması öncesi, asansör
makinasının durdurmasını sağlamalıdır.
Bununla birlikte, anma hızı 1 m/s’yi aşmadığı için bu tertibat, en az regülatör devreye girme hızına ulaştığında
anda çalışabilir.
b) Güvenlik tertibatı serbest kaldıktan sonra (Madde 5.6.2.1.4), aşırı hız regülatörü otomatik şekilde ilk ayar
konumuna kendi kendine gelmezse, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli bir tertibat, asansörün çalışmaya
başlamasını önlemelidir. Bununla birlikte bu tertibat, Madde 5.12.1.6.1 d) 2)‘ de belirtilen durumda devre dışı
olmalıdır
c) Regülatör halatının kopması veya aşırı halat sünmesi, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli güvenlik tertibatı
vasıtasıyla motorun durdurulmasına neden olmalıdır.
5.6.2.2.1.7 Aşırı hız regülatörü, güvenlik bileşeni olarak kabul edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.4’deki
gereklere göre doğrulanmalıdır.
5.6.2.2.1.8 Aşırı hız regülatörü bilgi plakası üzerinde, aşağıda belirtilenler sbitlenmiş olmalıdır:
a) Harekete geçirme mekanizması tarafından uygulanan gerilme kuvveti, aşağıdaki iki değerin en az daha
büyüğü olmalıdır:
c) Deney sırasında kuyuya girmeye ihtiyaç olmaksızın güvenlik tertibatının ve kendi harekete geçme
mekanizmasının yapılacak deneyi için mümkün olmalıdır.
Bu sonuç için kabin yukarı yükselmesi sırasında (normal çalışmada) bir vasıta, askı tertibatı halatında germe
kaybı oluşması nedeniyle güvenlik tertibatının devreye girmesine imkan verecek şekilde sağlanmış olmalıdır.
Sağlanmış vasıtalar, çalıştırmak için gerekli mekanik kuvveti mekanik olarak sağladığığında, bu kuvvet, 400 N’u
aşmamalıdır.
Bu deneyler sonrasında, asansörün kullanımına zarar veren bir bozulma veya kötüleşmenin oluşmadığı
kontrol edilmelidir.
Not- Deneyler gerçekleştiğinde vasıtaların kuyunun içine depolanması ve dışarı taşınması kabul edilebilir.
a) Güvenlik halatı tarafından uygulanan gerilme kuvveti, aşağıdaki iki değerin en az daha büyüğü olmalıdır:
a) Normal bir duruştan sonra güvenlik tertibatı ile bağlantılı Madde 5.6.2.2.1.3’deki şartlara uygun bir halat
(örneğin hız regülâtörü halatı), Madde 5.6.2.2.3 a)’ya uygun bir kuvvetle sabit tutulmalıdır.
b) Halatı sabit tutma mekanizması kabinin normal çalışmasındaki hareketlerinde serbest kalmalıdır.
c) Halatı sabit tutma mekanizması, kılavuzlanmış ve baskı (helisel) yay/ yaylarla ve/veya ağırlık kuvvetiyle
çalıştırılmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
e) Halatı sabit tutma mekanizması üzerindeki Madde 5.11.2’de belirtilen bir elektrik güvenlik tertibatı en geç, halatı
sabit tutan ve makinayı durduran mekanizmanın etkili olması anında devreye girerek kabinin aşağı yöndeki
normal hareketlerini engellemelidir.
f) Kabinin aşağı yöndeki hareketi sırasında elektrik beslemesinin kesilmesi durumunda, güvenlik tertibatının halat
tarafından kontrolsüz çalıştırılması engellenmiş olmalıdır.
g) Halatı sabit tutma mekanizması, güvenlik tertibatının çalışması sırasında frenleme mesafesinin normalden
daha uzun olması durumunda dahi zarar görmeyecek bir yapıya sahip olmalıdır.
h) Halatı sabit tutma mekanizması, kabinin yukarı yönde bir hareketinde zarar görmeyecek bir yapıya sahip
olmalıdır.
a) Normal bir kabin duruşu sonrasında güvenlik tertibatı ile bağlantılı bir manivela, her durakta bulunan sabit
bir durdurucuya bağlanacak bir konuma ilerletilmelidir.
e) Kabinin aşağı yöndeki hareketi sırasında elektrik beslemesinin kesilmesi durumunda, güvenlik tertibatının
kontrolsuz devreye girmesini engellemek için manivela ile önlemler alınmalıdır.
f) Manivela tasarımı ve sistemin durdurulması, aşağıdaki durumlarda hasar oluşmayacak şekilde olmalıdır:
1) Daha uzun frenleme mesafesinde bile güvenlik tertibatı devreye girmesi sırasında,
2) Kabinin yukarı doğru hareketi nedeniyle.
g) Bir elektrikli tertibat, normal durdurma sonrası ve kabin kapıları kapalı iken ve asansör çalışma dışı
bulunduğunda devreye girme manivelası ileri konumda değilken kabinin normal herhangi bir hareketini
engellemelidir.
h) Madde 5.11.2’ye uygun bir elektrikli güvenlik tertibatı, manivelanın devreye girmesi geri çekilmiş konumda
bulunmadığında kabinin aşağı doğru normal herhangi bir hareketini önlemelidir.
Boru patlama valfı, ortalama frenleme ivmesi 0,2 ile 1·gn arasında olacak şekilde seçilmelidir.
Qmax r
a
6 A n td
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Burada
r Donam katsayısı,
5.6.3.2Boru patlama vanası, kuyu boşluğundan veya kabin tavanından doğrudan ayarlama ve
muayene için erişilebilir olmalıdır.
Boru patlama vanası faturalı bir vidalı ucla tedarik edilmelidir. Monte edildiğinde fatura silindir tarafında alın alına
(ucu uca) bulunmalıdır.
Silindir ile boru patlama vanası arasında, sıkıştırma bağlantı elemanları veya genişleyen tip konik ağızlı bağlantı
elemanları şeklindeki diğer bağlantı tiplerine müsaade edilmez.
5.6.3.4 Birden fazla parelel çalışan hidrolik ünitesi olan asansörlerde, müşterek bir boru patlama vanası
kullanılabilir. Aksi halde boru patlama vanaları, aynı anda kapanmayı sağlamak ve böylece kabin tabanının
normal konumuna göre % 5’ten fazla eğilmesini engellemek için birbirine bağlanmalıdır.
5.6.3.6 Boru patlama vanasının kapanma hızı bir debi kısma tertibatı tarafından belirleniyorsa, bu debi kısma
tertibatından önce, mümkün olduğu kadar yakınına bir filtre konulmalıdır.
5.6.3.7 Makina alanında, kabini aşırı yükleme olmaksızın, boru patlama vanasının devreye girme debisine
erişmesine müsaade eden kuyu dışından elle çalışan bir tertibat bulunmalıdır. Bu tertibat yanlışlıkla
çalıştırılmaya karşı korunmuş olmalıdır. Bu tertibat hidrolik ünitesine yakın güvenlik tertibatını etkisiz hale
getirmemelidir.
5.6.3.8 Boru patlama vanası, bir güvenlik bileşeni kabul edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.9 ‘daki
gereklere göre doğrulanmalıdır.
5.6.3.9 Boru patlama vanası üzerinde aşağıda belirtilen bilgileri içeren plaka tesbitlenmelidir:
5.6.4.2 Debi sınırlayıcısı,kabin tavanından veya kuyu boşluğundann doğrudan muayene için erişilebilir olmalıdır
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Silindir ile debi sınırlayıcısı arasında, sıkıştırma bağlantı elemanları veya genişleyen tip konik ağızlı bağlantı
elemanları şeklindeki diğer bağlantı tiplerine müsaade edilmez.
5.6.4.5 Makina alanında, kabini aşırı yükleme olmaksızın, debi sınırlayıcısının devreye girme debisine
erişmesine müsaade eden kuyu dışından elle çalışan bir tertibat bulunmalıdır. Bu tertibat yanlışlıkla
çalıştırılmaya karşı korunmuş olmalıdır. Bu tertibat hidrolik ünitesine yakın güvenlik tertibatını etkisiz hale
getirmemelidir.
5.6.4.6 Sadece mekanik hareketli parçaların kullanıldığı tek yönlü debi sınırlayıcısı, bir güvenlik bileşeni
kabul edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.9 ‘daki gereklere göre doğrulanmalıdır.
5.6.4.7 Mekanik hareketli parçaların kullanıldığı tek yönlü debi sınırlayıcısı (Madde 5.6.4.6)
üzerinde aşağıda belirtilen bilgileri içeren plaka tesbitlenmelidir:
5 . 6 . 5 Tutucu tertibat
5.6.5.1 Tutucu tertibatı, sadece aşağı hareket yönünde etkili olmalı ve Çizelge 6 (Madde 5.4.2.1) göre
yüklü kabini durdurabilmeli ve bunu sabit durdurucular (duraklar) üzerinde hareketsiz tutabilmelidir:
a) Asansör bir debi sınırlayıcısı veya tek yönlü debi sınırlayıcısı ile donatılmışsa: vd + 0,3 m/s hızından veya
b) Diğer bütün asansörler için: Aşağı yönde anma hızı vd ‘nin % 115’ine eşit bir hızdan
5.6.5.2 İleri konumunda aşağı yönde hareket eden kabini sabit durduruculara doğru oturtarak durduracak
şekilde tasarımlanmış en az bir adet elektriksel olarak geri çekilebilen tutucu bulunmalıdır.
5.6.5.3 Her bir durakta destekler aşağıdaki işlem için iki seviyede düzenlenmiş şekilde bulunmalıdır:
a) Durak seviyesinden 0,12 m’den fazla kabinin kaymasını engellemek için veya
b) Kilit açılma bölgesinin alt sınırından aşağıda kabini durdurmak için.
5.6.5.4 Tutucu/tutucuların açılma konumuna doğru hareketi, kılavuzlanmış ve baskı (helisel) yay/ yaylarla
ve/veya ağırlık kuvvetiyle gerçekleşmelidir.
5.6.5.6 Tutucu/tutucular ve dstekler, tutucu hangi konumda olursa olsun kabinin yukarı yönde
hareketlerini engellemeyecek ve zarar vermeyecek şekilde tasarımlanmış olmalıdır.
5.6.5.7 Bir tampon sistemi, tutucu tertibatında (veya sabit destekler) bulunmalıdır.
Buna ilave olarak, tampon, kabin anma yükü ile yüklü iken herhangi bir yükleme seviyesi altında 0,12
m’yi aşmayan bir mesafede kabinin sabit duruşunu korumalıdır.
5.6.5.8 Birden fazla tutucu bulunması durumunda, kabinin aşağı yönde hareketi sırasında enerji kesilirse
bile bütün tutucuların ilgili desteklere geçmiş olmasını sağlamak için gerekli önlemler alınmalıdır.
5.6.5.9 Bir tutucu geri çekilmemiş konumda bulunuyorsa, Madde 5.11.2’deki gereklere uygun bir elektrik
tertibatı kabinin aşağı yöndeki normal hareketini engellemelidir
5.6.5.9.1 Tutucu tertibat, kabin durduğunda ileri konumunda elektrikli bir şekilde kontrol edilmelidir.
a) Madde 5.11.2.2’nin gereklerine uygun bir elektrikli tertibat, kapıların açılmasını ve kabinin
herhangi bir normal hareketini engellemelidir,
b) Tutucu tertibatı, tam olarak geri çekilmiş olmalı ve kabin asansörün hizmet verdiği en düşük
seviyeye gönderilmelidir ve
c) İnsanların kabini terk etmesi için kapıların açmalı ve asansörün devre dışı kalma konumuna
getirmelidir.
Normal çalışma durumuna geri dönme, yetkin bakım personelinin müdahalesini gerektirmelidir.
5.6.5.10 Enerjiyi dağıtan tipte tamponların (Madde 5.6.5.7.1 b)) kullanılması durumunda tampon normal ileri
konumunda değilse Madde 5.11.2’teki gereklere uygun elektrikli bir güvenlik tertibatı, makinanın aşağı yönde
harekete geçmesini engellemeli ve aşağı yönde hareket ediyorsa makinanın derhal durmasını sağlamalıdır.
Enerji kesilmesi, Madde 5.9.3.4.3’e göre olmalıdır.
5.6.6 Yukarı yönde hareket eden kabinin aşırı hızlanmasına karşı koruma vasıtaları
5.6.6.1 Hız denetleme ve hızı azaltma elemanlarından oluşan vasıtalar, yukarı yönde hareket eden kabinin
(Madde 5.6.6.10) aşırı hızlanmasını tespit etmeli ve kabinin durmasına neden olmalı veya en azından kabin
hızını karşı ağırlık tamponunun tasarımlandığı hız seviyesine kadar azaltmalıdır. Bu vasıtalar aşağıdaki durumda
etkin hale gelmelidir:
a) Normal çalışma,
b) Makine doğrudan görsel izlenemediği veya anma hızı % 115’ten daha az olacak şekilde diğer vasıtalarla
sınırlandırılmadığı takdirde el ile kurtarma çalışması,
5.6.6.2 Vasıtalar, normal çalışmada hızı veya yavaşlamayı kontrol eden veya dahili yedeği bulunmadığı ve
doğru çalıştığı otomatik olarak denetlenmedikçe kabini durduran herhangi bir asansör bileşeninden yardım
almaksızın, Madde 5.6.6.1’de belirtilenleri gerçekleştirmelidir.
Makina freninin kullanılması durumunda otomatik denetleme işlemine, mekanizmanın düzgün kaldırılması veya
indirilmesi veya frenleme gücünün doğrulanması dâhil edilebilir. Bir arıza tespit edildiğinde, asansörün bir sonraki
normal başlatılması engellenmelidir.
Kabinin mekanik bağlantısı, diğer herhangi bir gaye için bu tür bağlantı kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın
bu performansta yardımcı olması için kullanılabilir.
5.6.6.3 Vasıtalar, durdurma aşamasında 1 gn aşan boş kabinin hız düşümüne müsaade etmemelidir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
a) Kabinin veya
e) mil, sadece iki noktada statik bir şekilde desteklenmesi şartıyla sürtünmeli tahrik tamburu gibi aynı milin.
5.6.6.5 Bağlantı gerçekleşmişse vasıtalar, Madde 5.11.2’ye uygun bir elektrikli güvenlik tertibatını
çalıştırmalıdır.
5.6.6.7 Vasıtaların sökümü sonrasında asansörün normal çalışmaya başlaması için yetkin bir bakım
personelinin müdahalesini gerektirmelidir.
5.6.6.9 Vasıtalar çalışma için dış enerji gerektirirse, enerji yokluğu, asansörün durmasına ve durma
konumunu muhafaza etmesine neden olmalıdır. Bu kılavuzdanmış ve baskı (helisel) yaylara uygulanmaz.
5.6.6.10 Yukarı çıkan kabinin aşırı hız koruma vasıtalarını harekete geçirmesine neden olması için
asansörün hız denetleme elemanı, aşağıdakilerden birisi olmalıdır:
1) Devreye girme hızı ile ilgili Madde 5.6.2.2.1.1 a) veya Madde 5.6.2.2.1.6 ,
Ve bu özellikler ile ilgili Madde 5.6.2.2.1.3 a), Madde 5.6.2.2.1.3 b), Madde 5.6.2.2.1.3 e), Madde 5.6.2.2.1.5
(mühürleme için) ve Madde 5.6.2.2.1.6 c)’ye aynı zamanda denkliği kabul edilmiş tertibat.
5.6.6.11 Yukarı çıkan asansörün aşırı hız koruma vasıtları, bir güvenlik bileşeni olarak abul edilmeli ve EN
81-50:2014, Madde 5.7’deki gereklere göre doğrulanmalıdır.
5.6.6.12 Yukarı çıkan asansörün aşırı hız koruma vasıtları üzerinde aşağıda belirtilen bilgileri içeren
plaka tesbitlenmelidir:
a) İmanatçısının ismi,
b) Tip inceleme sertifikası sayısı,
c) Ayarlanmış gerçek devreye girme hızı,
d) Yukarı çıkan asansörün aşırı hız koruma vasıtalarının tipi.
Makinanın, esnek hortumların, çelik boru donanımının ve silindirin, askı halatlarının veya zincirlerinin, çekme
kasnağının veya tamburunun veya dişli çarkının arızalanması hariç tutulmuştur. Çekme tamburunun bir arızası,
ani çekme kaybını içerir.
Seviyeleme tertibatı, tekrar seviyeleme ve Madde 5.12.1.4’e göre kapı açık olarak başlangıç çalışması olmayan
ve durdurma elemanı Madde 5.6.7.3 ve Madde 5.6.7.4’e uygun makine freni olan asansörlerde, kontrolsüz kabin
hareketinin tespitine ihtiyaç vardır.
Kontrolsüz hareketin durdurulmasında çekiş şartlarına bağlı herhangi bir kayma, durdurma mesafesinin
hesaplanması veya doğrulanması için dikkate alınmış olmalıdır.
5.6.7.2 Vasıtalar, kabinin kontrolsüz hareketini tespit etmeli ve kabinin durmasına ve durmuş halde
kalmasına neden olmalıdır.
5.6.7.3 Vasıtalar, dahili yedeği bulunmadığı ve doğru çalıştığı otomatik olarak denetlenmedikçe normal
çalışmada hızı veya yavaşlamayı kontrol eden veya kabini durduran veya durmuş halde tutan herhangi bir
asansör bileşeninden yardım almaksızın gerekenleri icra etmelidir.
Not- Madde 5.9.2.2.2’ye göre makine freni, dahili yedekleme olarak kabul edilmişitir.
Makina freninin kullanılması durumunda otomatik denetleme işlemine, mekanizmanın düzgün kaldırılması veya
indirilmesi veya frenleme gücünün doğrulanması dâhil edilebilir.
Normal çalışmada yavaşlama ve durma için elektrikli olarak kumanda edilen ve seri olarak çalışan hidrolik
vanaların kullanılması durumunda, otomatik olarakkendini denetleme, boş kabinin statik basıncı altında her bir
vananın doğru bir şekilde açılmasını veya kapanmasını ayrı ayrı doğrulamalıdır.
Bir arıza tespit edilirse, kabin ve durak kapıları kapanmalı ve asansörün normal çalışması engellenmelidir.
a) Kabin veya
e) Milin, sadece iki noktada statik bir şekilde desteklenmesi şartıyla sürtünmeli tahrik tamburu gibi aynı milin
veya
f) Hidrolik sistem (elektrik beslemesinin yukarı yönündeki ayrılması ile motor/pompa dahil)
Vasıtaların durdurma elemanı ve/veya kabini durmuş halde bekletme vasıtaları aşağıda belirtilenler için
kullanılanlarla ortak (aynı) olabilir:
5.6.7.5 Vasıtalar aşağıdaki şartlarda beliritlen bir mesafede kabini durdurmalıdır (bk. Şekil 20):
a) Durdurma mesafesi, kontrolsüz kabin hareketinin tespit edildiği duraktan 1.20 m’yi aşmamalıdır,
b) Durak eşiği ile kabin önlüğü en alt bölümü arasındaki dikey mesafe, 200 mm’yi aşmamalıdır,
c) Madde 5.2.5.2.3’e göre kapatılma durumunda kabin eşiği ile kuyu duvar yüzünün en alt bölümü arasındaki
mesafe, 200 mm’yi aşmamalıdır,
d) Kabin eşiğinden durak kapısı eşiğine veya durak eşiğinden kabin eşiğine olan dikey mesafe, 100 mm’den
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
az olmamalıdır.
Bu değerler, anma yükünün % 100’üne kadar ve durak seviyesindeki hazır halde durma konumundan uzaklaşma
ile ilgili kabindeki herhangi bir yükle elde edilebilir.
Açıklama
Kabin
Kuyu
Durak
Kabin koruma
Kabin girişi
5.6.7.6 Durdurma aşaması sırasında, vasıtaların durdurma elemanı, aşağıdakileri aşan kabinin hız
düşümüne müsaade edilmemelidir:
Aşağı yöndeki serbest düşmeye karşı koruma için tertibatın kabul edilen değerleri.
5.6.7.7 Kabinin kontrolsüz hareketi, en azından kabin kilit açılma bölgesini (Madde 5.3.8.1) terk ettiğinde
Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli bir güvenlik tertibatı ile tespit edilmelidir.
5.6.7.8 Vasıtalar, bağlantı sağlanmışsa, Madde 5.11.2’ye uygun elektrikli bir güvenlik tertibatı çalıştırmalıdır.
5.6.7.9 Vasıtalar aktif edildiğinde veya otomatik denetleme, vasıta elemanı durma arızasını gösterdiğinde,
bunun devre dışı kalması veya asansörün ilk ayar konumuna gelmesi, yetkin bakım personelinin müdahelesini
gerektirmelidir.
5.6.7.10 Vasıtaların devre dışı kalması, kabine, karışı ağırlığına veya dengeleme ağırlığına erişimi
gerektirmemelidir.
5.6.7.11 Bunun devre dışı kalması sonrasında, vasıtalar, çalışma şartında olmalıdır.
5.6.7.12 Vasıtalr çalışması için dış enerji gerektirirse, enerji yokluğu, asansörün durmasına ve bu durma
halinde kalmasına neden olmalıdır. Bu gerek, kılavuzlanmış baskı (helisel) yaylar için uygulanmaz.
5.6.7.13 Açık kapı koruma vasıları ile donatılmış kabinin kontrolsüz hareketi, bir güvenlik bileşeni olarak
kabul edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.8’deki gereklere göre doğrulanmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.6.7.14 Kontrolsüz hareket koruma vasıtalarında, EN 81-50:2014, Madde 5.8’e uygun olarak tam sistem
veya alt sistemden birisi için aşağıdaki bilgleri içeren bir bilgi plakası sabitlenmelidir:
5.7.1.2 Kılavuz rayları, çekme çelikten yapılmalı veya sürtünme yüzeyleri, işlenmiş olmalıdır.
5.7.1.3 Güvenlik tertibatı olmaksızın karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı için kılavuz rayları, metal saçtan
şekillenerek yapılmış olabilir. Bunlar, korozyona karşı korunmuş olmalıdır.
5.7.1.4 Kılavuz raylarını konsollarına veya binaya sabitleme, otomatik olarak veya basit ayarlama
vasıtlarından birisi, bina veya beton çekmesinin normal oturması nedeniyle etkilerinin dengelemesine müsaade
etmelidir.
5.7.1.5 Metalik olmayan elemanlar bulunduran kılavuz rayları sabitlemeleri için, bu elemanların arızası,
müsaade edilebilir sapmaların hesaplanması için dikkate alınmalıdır.
5.7.2.1.1 Kılavuz rayları, bunların birleştirmeleri ve bağlantı elemanları, asansörün güvenli çalışmasını
sağlamayabilmek için bunlar üzerinden ortaya çıkan yüklere ve kuvvetlere dayanabilmelidir.
Kılavuz rayları ile ilgili asansörün güvenli çalışmasının aşağıda verilen unsurları:
b) Aşağıdakiler nedeniyle olan sapmalar, bu tür bir düzeye kadar sınırlanmış olmalıdır:
5.7.2.1.2 Kılavuz patenlerinde ve kılavuz rayların düzgün doğruluğunda rol oynayan kılavuz raylarıyla
sapmaların ve konsollarla sapmaların birleşimi, asansörün güvenli çalışmasını sağlayabilmek için dikkate
alınmalıdır.
Not 1 - Her bir yük durumu için kuvvetlerin birleşimi, kılavuz rayları üzerinde etkili olabilir (bk. Madde 5.7.2.3.1)
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Not 2 – Kılavuz rayların (dik durma veya asma) sabitlenmesine bağlı en kötü durumun, raya kuvvet etkisine
neden olan güvenlik tertibatı ile ilgili dikkate alınmış olmaya ihtiyaç olabilir.
5.7.2.3.1 Kılavuz rayları üzerinde etkili olan aşağıdaki kuvvetler, müsaade edilebilir gerilmeler ve kılavuz
rayların sapmalarının hesaplanmasında dikkate alınımış olmalıdır:
1) Güvenlik tertibatının frenleme ve kılavuz rayları üzerinde sabitlenmiş tutucu tertibatının tutma (frenleme)
kuvvetlerden,
5.7.2.3.2 Piston-silindir, seyir kablosunun parçası, dengeleme halatları/zincirleri (varsa) şeklindeki kabin
tarafından desteklenmiş bileşenler ve boş kabinin kütlesinin etkileme noktası P ; bunların ağılık merkezi kütlesi
olmalıdır.
5.7.2.3.3 Bir karşı ağırlık Mcwt veya dengeleme ağırlığının Mbwt kılavuzlanma kuvvetleri, aşağıdakiler
dikkate alınarak değerlendirilmelidir:
Askılama ve
Merkezi olarak kılavuzlanan ve asılan bir karşı ağırlığında veya dengeleme ağırlığında, en az % 5’i genişlikteki ve
% 10’u derinlikteki yatay kesit alanının karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının ağırlık merkezinden kütlenin etki
noktası kaçıklığı göz önüne alınmalıdır.
5.7.2.3.4 “Normal kullanma” ve “güvenlik tertibatının çalışması” gibi yük durumlarında kabinin anma yükü –
Q; en elverişsiz şekilde kabin alanının dörtte üçü üzerinde eşit olarak dağılmış olmalıdır.
Bununla birlikte, değişik yük dağılma şartları görüşmeler (Madde 0.4.2) sonrasında kararlaştırılmışsa, ilave
hesaplamalar, bu şartları esas alarak yapılmalı ve en kötü durum dikkate alınmalıdır.
Güvenlik tertibatı frenleme kuvveti, kılavuz rayları üzerinde eşit olarak dağıtılmış omalıdır.
Not- Güvenlik tertibatı, kılavuz raylar üzerinde eş zamanlı olarak çalıştığı kabul edilmiştir.
5.7.2.3.5 Baskı veya germe kuvveti sonucu olarak kabinin, karşı ağırlığın veya dengeleme ağırlığının dikey
kuvveti Fv, aşağıdaki formül kullanılarak uygun bir şekilde değerlendirilmelidir.
Formül gelecek
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Burada,
Fp Bir kılavuz rayda bulunan tüm konsolların kuvvetiyle itme (Bina veya betonun çekilmesinin normal
oturması nedeniyle) , Newton (N),
Fr Konsol başona tüm klepslerin kuvvetiyle itme (N),
gn Serbet düşmenin standard ivmelenmesi (9,81 m/s2);
k1 Çizelge 14 göre darbe faktörü (kılavuz rayı üzerinde hiç bir güvenlik tertibatı etki etmemesi durumunda
k1 = 0 );
Mg Kılavuz raylarının bir hatının kütlesi, kilogram (kg),
n Kılavuz rayların sayısı,
nb Bir kılavuz ray için konsolların sayısı,
P Boş kabinin ve örneğin, kabin, seyir kablosu, dengeleme halatları/zincirleri (varsa), v.b. nın parçaları gibi
kabin tarafından desteklenen bileşenlerinin kütlesi, kilogram (kg),
Q Anma yükü, kilogram (kg).
Not- Fp, bir kılavuz ray yolunun desteklediğinde, sabiltlemelerin, konsolların sayısına ve klepslerin tasarımına
bağlıdır. Küçük seyirler için binanın ( ahşaptan yapılmamışsa) oturma etkisi azdır ve konsolların elastisitesiyle
absorbe edilebilir.Kaymayan klepslerin kullanılması durumunda, ortak uygulamadakidir.
Seyir yüksekliği 40 m’yi geçmeyen durumlar için Fp kuvveti, formülde ihmal edilebilir. Tasarım, binanın
çekmesine müsaade edecek sabitleme elemanlarına bağlı olan kılavuz rayları üstü ve/veya altı yeterli açıklıklara
müsaade etmelidir.
5.7.2.3.6 Yüklemede veye boşlatmada, eşik üzerindeki dikey kuvvet Fs, kabin girişinin eşiği üzerine
merkezi olarak etki edeceği kabulü gereklidir.Eşik üzerine uygulanan kuvvet miktarı aşağıdaki gibi olmalıdır:
Eşik üzerine kuvvet uygulamasında, kabin boş olarak kabul edilmelidir. Bir girişten daha fazlasına sahip
kabinlerde, eşik üzerindeki kuvvet, sadece en kabul edilmeyen girişlerde uygulanmasına gerek
bulunmamaktadır.
Kabin durakta iken ve dikey kılavuz rayı konsolları arasındaki mesafenin % 10’u içerisinde kılavuz patenleri
bulunuyorken, eşik kuvvetleri nedeniyle eğilme ihmal edilebilir.
5.7.2.3.7 Kılavuz rayına sabitlenmiş yardımıcı donanım nedeniyle kılavuz rayı başına kuvvetler ve tork
Maux ; aşırı hız regülatörü ve bunların ilgili parçaları, anahtarlar veya konumlama donanmıları hariç olmak üzere
dikkate alınmalıdır.
Makina veya halat askı tertibatları kılavuz raylarına sabitlenmişse, Çizelge 13’e gore ilave yük durumları dikkate
alınmalıdır.
5.7.2.3.8 Rüzgar yükleri WL, tamamlanmamış (kısmi) kuyu kapamalı bir bina dışındaki asansörlerde
dikkate alınmalı ve bina tasarımcısyla görüşmelerle belirlenmelidir ( Madde 0.4.2).
Yükleme x x xa x x x
boşaltma
Güvenlik x x x xa x x
teribatı
çalışması
5.7.4.3 Kılavuz rayına sabitlenmiş yardımcı parçalar ve/veya diğer işletme senaryoları
Kabinin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz raylarına uyguladığı kuvvetler; kabin, karşı/dengeleme
ağırlığı bir güvenlik tertibatı tarafından durdurulduğunda kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının
muhtemel sıçramasının dikkate alınması için darbe faktörü k3 (bk. Çizelge 14) ile çarpılmalıdır.
Boru patlaması 2
İşletme k2 1,2
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Rm
perm
S
t
Burada
A5 12 1,8
Güvenlik tertibatı çalışması
8 A5 % 12 3,0
% 8’den küçük uzamaya sahip malzemeler, aşırı kırılgan olarak Kabul edilmeli ve kullanılmamalıdır.
a) Güvenlik tertibatı çalıştığında kabinin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz rayları için her iki
yönde δmüsaade = 5 mm,
b) Güvenlik tertibatısız karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz rayları için her iki yönde
δmüsaade =10 mm.
Bina yapısının herhangi sapması, kılavuz rayın yer değiştirmesine göre dikkate alınmalıdır. Müzakerelerle ilgili
Madde 0.4.2’ye ve Madde E.2’ye bakılmalıdır.
5.7.4.7 Hesaplama
Kılavuz rayları aşağıdakilere göre hesaplanmalıdır:
Kabine veya karşı ağırlığa sabitlenmiş tampon durumunda, kuyu boşluğu tabanı üzerinde tampon/tamponların
darbe alanı/alanları, 300 mm’den küçük olmayan bir yükseklikteki bir engel/engellerle (ayaklı kaide)
belirlenmelidir.
Madde 5.2.5.5.1’e göre bir ayırıcı, kuyu boşluğu tabanın üstünde 50 mm’den fazla yüksek olmaması durumunda
karşı ağırlığa sabitlenmiş tampon/tamponlar için bir engel gerekli değildir.
5.8.1.2 Madde 5.8.11’in gereklerine ilave olarak sürtünme vasıtası olmadan tahrikli asansörler, seyir sınırı en
üstünde fonksiyon göstermesi için kabin tepesinde tamponlarla donatılmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.8.1.3 Hidrolik asansörlerde, bir tutucu tertibatının tampon/tamponları, alt kısımda kabinin seyrini sınırlamak
için kullandığında, sabitlenmiş tutucu tertibat durdurucuları, kabin kılavuz rayları üzerine montajı yapılmadığı
takdirde ayrıca Madde 5.8.1.1’e göre ayaklı kaide gereklidir ve kabin, tutucu/tutucuları geri çekilmesi ile geçme
imkanı olamaz.
5.8.1.4 Hidrolik asansörlerde, tamponlar tam baskılandığında (tam kpalı iken), piston, silindirin
tabanına (dibine) vurmamalıdır.
Bu, en az bir aşama, seyiri mekanik sıınırtelskopik silindirlerin tekrar senkrizasyonunu sağlayan tertibatlara
uygulanmaz.
Bu kural, en azından bir aşama, kendi aşağı seyir mekanik sınırına vurmadığı durumda tekrar senkronizasyonu
sağlayan tertibata uygulanmaz.
5.8.1.5 Doğrusal veya doğrusal olmayan karakteristikteki enerji depolayan tipte tamponlar, yalnız asansör
anmahızının 1 m/s’yi aşmadığı durumlarda kullanılabilir.
5.8.1.7 Doğrusal karakteristikli olmayan enerji tutan tipteki ve enerjiyi dağıtan tipteki tamponlar, bir güvenlik
bileşeni olarak kabul edilmeli ve EN 81- 50:2014, Madde 5.5 ‘deki gereklere göre doğrulanmalıdır.
5.8.1.8 Doğrusal karakteristikli (Madde 5.8.2.1.1) olanlardan farklı olan tamponlar üzerinde, aşağıdaki bilgileri
sahip bir bilgi plakası bulunmalıdır:
c) Tampon tipi,
5.8.2.1.1.1 Tamponların toplam mümkün olan metre birimi ile gösterilen stroku, anma hızının (0,135 v²)
%115’ine karşılık gelen kütle ağırlığı durdurma mesafesinin iki katına en az eşit olmalıdır.Dip not
5.8.2.1.1.2 Tamponlar, kabinin toplam kütlesi ve bunun anma yükünün 2.5 kat ile 4 katı arasındaki statik yük
altında Madde 5.8.2.1.1.1 ‘de tanımlanan stroku kapsayacak şekilde tasarımlanmalıdır.
5.8.2.1.2.1 Doğrusal olmayan karakteristikli enerji tutan tampon tipleri, anma hızının % 115’i bir hızla
serbest düşme durumunda, kabinin kütlesi ve bunun anma yükü veya karşı ağırlığın kütlesi ile
tampon/tamponlara vurduğunda aşağıdaki gerekleri yerine getirmelidir:
b) 2,5 gn’den daha büyük hız düşürme, 0.04 s’den dah uzun sürmemelidir.
5.8.2.1.2.2 Çizelge 2’de kullanılan “tam baskılanmış” terimi, daha küçük değere sıkışması sınırlanacak
tamponun sabitleme elemanları dikkate alınmaksızın montajı gerçekleştirilen tamponun yüksekliğinin %90’ı
oranında sıkıştırılmış olduğu anlamına gelir.
5.8.2.2.1 Tamponların toplam mümkün olan metre birimi ile gösterilen stroku, anma hızının (0,0674 v²)
%115’ine karşılık gelen kütle ağırlığı durdurma mesafesine en az eşit olmalıdır.
5.8.2.2.2 Asansörün seyrinin sonunda yavaşlaması, 2.50 m/s üstü anma hızı için Madde 5.12.1.3’e göre
izlendiğinde, Madde 5.8.2.21’e göre tampon stroku hesaplandığında, kabinin (veya karşı ağırlığın) tamponlarla
temas ettiği hız, anma hızın % 115’nin yerine kullanılabilir. Bununla birlikte bu strok, 0.42 m’den küçük olamaz.
a) Kabinin kendi anma yüklü kütlesi ile tampona vurması, anma hızının % 115’lik hızla serbest düşmesi
veya Madde 5.8.2.2.2’ye göre düşürülmüş hız durumunda, ortalama hız düşürme (yavaşlama) 1 gn’den büyük
olmamalıdır,
b) 2,5 gn’den daha büyük hız düşürme, 0.04 s’den daha uzun sürmemelidir.
5.8.2.2.4 Asansörün normal çalışması, tamponların kapandıktan sonra normal konumuna geri dönmesine
bağlı olmalıdır. Kontrol için tertibat, Madde 5.11.2‘ye uygun bir elektrik güvenlik tertibatı olmalıdır.
5.8.2.2.5 Hidrolik tamponların kullanılması durumunda, hidrolik seviyesinin kontrolü kolayca yapılabilecek
bir yapıda olmalıdır.
Madde 5.57’ye göre korunmalı sürtünme vasıtalı tahrik için elle döndürülen volanlar, fren tamburlar ve herhangi
bir benzer düz, yuvarlak parçalar, hariç tutulmuştur. Bu tür parçalar, en azından kısmi olarak sarıya
boyanmalıdır.
5.9.2 Sürtünme vasıtalı tahrikli asansörler ve sürtünme vasıtasız tahrikli asansörler için
makina
5.9.2.1 Genel hükümler
5.9.2.1.1 Tahrik ile ilgili aşağıda verilen iki metod, aşağıdakiler ile müsaade edilmiştir:
Anma hızı, 0.63 m/s’yi aşmamalıdır. Karşı ağırlık kullanılmamalıdır. Dengeleme ağırlığı kullanımımna müsaade
edilmiştir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Tahrik elemanı hesaplamaları, karşı ağırlığın veya kabinin kendi tamponları üzerinde durduruyor olma ihtimalini
dikkate almalıdır.
5.9.2.1.2 Uygulama, elektro mekanik fren (Madde 5.9.2.2.1.2) kullanıldığında motor veya motor bileşen
kavramaları için kayışlardan yapılabilir. Bu durumda, asgari iki kayış kullunılmalıdır.
5.9.2.2.1.1 Asansör, aşağıdaki kayıpların olması durumunda otomatik çalışan fren sistemi ile donatılmalıdır:
5.9.2.2.1.2 Fren sistemi, elektro mekanik fren (süntünmeli tip) sahip olmalı ve ancak, buna ilave olarak diğer
frenleme vasıtalarına (örneğin, elektrikli) sahip olabilir.
5.9.2.2.2.1 Kendine ait bu elektromekanik fren, anma yüküne ilave olarak % 25 fazla yüklü kabini, anma hızıyla
hareket halindeyken durdurabilmelidir. Bu şartlarda kabinin yavaşlaması, güvenlik tertibatının çalışması veya
tamponlara oturma sırasında oluşan yavaşlamadan büyük olmamalıdır.
Frenleme yüzeyi üzerindeki frenleme etkisinin sağlanmasına katkıda bulunan, frene ait tüm mekanik bileşenler,
ikişer set montaj edilmelidir. Bir bileşenin yavaşlamak için yeterli frenleme etkisinin arızası nedeniyle fren
setlerinden biri çalışmıyorsa, anma yükü ile ve anma hızında aşağı doğru hareket eden kabini tutmalı ve
durdurmalı ve boş kabinle yukarı doğru, çalışacak olmaya devam etmelidir.
Fren mıknatıslarının nüveleri (selenoid nüve), mekanik parça olarak kabul edilir. Tüm fren bobinleri (selenoid
bobin) mekanik parça olarak kabul edilmez.
5.9.2.2.2.2 Freni harekete geçiren bileşen, sürtünme vasıtalı tahrik tamburu veya dişli çarka doğrudan ve
sürtünme vasıtasız mekanik vasıtalara bağlanmalıdır.
5.9.2.2.2.3 Madde 5.9.2.2.2.7’de müsaade edilenler hariç frenin kapalı tutulması için akımın sürekli akışı
gereklidir.
a) Bu akımın kesilmesi, Madde 5.11.2.4’de gerekli olan elektrikli bir güvenlik tertibatıyla başlangıç,
aşağıdaki vasıtların biriyle sağlanmalıdır:
1) Asansör makinasının akım beslemesinin kesilmesine neden olan bunlara bitinleşik olup olmadığına
bakılmaksızın Madde 5.10.3.1’e göre iki bağımsız elektro mekanik tertibat,
Asansör durgunken ve elektro mekanik tertibatın biri, fren devresini açmazsa, herhangi bir başka kabin hareketi
önlenmelidir. Bu denetleme fonksiyonun bir takılma arızasında, aynı sonucu sağlamalıdır.
b) Asansör motorunun bir jeneratör gibi muhtemel fonksiyonu olduğunda, elektrikli tertibatın motor
tarafından doğrudan beslenecek freni çalıştırması mümkün olmamalıdır.
c) Frenleme, fren serbest bırakma devresinin açılması sonrası tamamlayıcı gecikme olmaksızın etkili
gerçekleşmelidir.
Not- Kıvılcım azaltan pasif etkili elektrik bileşeni (örneğin, diod, kondansatör veya varistörler), geciktirme vasıtası
olarak kabul edilmez.
d) Elektro mekanik fren için aşırı yükten ve/veya aşırı akımdan korunma tertibatı (varsa), aynı anda
makinanın enerjisinin kesilmesini sağlamalıdır.
5.9.2.2.2.4 Fren pateni veya tampon basıncı, kılavuzlanmış baskı yayları veya ağırlıklar yardımıyla
uygulanmalıdır.
5.9.2.2.2.7 Makina, sürekli el ile çalışma nedeniyle frenin serbest bırakılmasına sahip olma özelliği
olmalıdır.Çalışma, mekanik (örneğin, levye) veya otomatik olarak şarj olabilir acil durum beslemesi ile elektrikli
güç verilmiş olabilir.
Acil durum beslemesi, bu beslemeye bağlanmış diğer donanım dikkate alınarak durağa kabinin hareket etmesi
için yeterli olmalı ve acil durumlara tepki için alınan süre yeterli olmalıdır.
El ile çalışmanın başlatılma arızası, frenleme fonksiyonun arızasına neden olmalıdır. Kuyu dışından her bir fren
setini bağımsız olarak deneye tabi tutulması mümkün olmalıdır.
5.9.2.2.2.8 Kullanım ve uyarılarla ilgili, özellikle tampon stroke azaltılması için bilgiler, el ile makina freni
çalıştırma vasıtarı yakınında veya üzerinde sabitlenmiş olmalıdır.
5.9.2.2.2.9 Fren el ile bırakılmasıyla ve (q – 0,1) Q ve (q + 0,1) Q sınırlamaları dahiline yüklü kabin
sayesinde:
Burada;
q Karşı ağırlık ile anma yükünün karşı dengelenme miktarını gösteren denge faktörü ve
Q Anma yükü,
2) Yerinde mevcut şebekeden bağımsız elektrik beslemesi ile güç verilmiş elektrik vasıtaları.
5.9.2.3.1 Acil durum çalışması için vasıtaların gerekli olduğu yerlerde (bk. Madde 5.9.2.2.2.9 b)),
aşağıdakilerden her ikisinden oluşmalıdır:
a) Kabini duraga getirmek için el gücü, 150 N geçmediği durumda aşağıdakilere uygun olan bir mekanik
vasıta:
1) Kabini hareket etirme vasıtaları, asansörün hareketi ile tahrik edilebilirse, bu durumda düzgün, manisiz
volan,
3) Vasıtalar sökülebiliyorsa veya makinan bağlantısı ayrılabilirse, Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli
bir güvenlik tertibatı, en geç vasıtaların makinayla birleşmesi söz konusu olduğunda harekete geçirilmiş olmalıdır
veya
1) Güç beslemesi, arıza oluştuktan sonra herhangi bir yükle yüklü kabini en yakın durağa 1 h içinde
getirebilmelidir,
5.9.2.3.2 Kabinin, kilit açılma bölgesinde olduğuna bakılmaksızın kolayca kontrolü mümkün olmalıdır (ayrıca bk.
Madde 5.2.6.6.2 c)).
5.9.2.3.3 Kabin kendi anma yüküyle yukarı yönde hareket etmesi için el ile uygulanması gereken kuvvet,
400 N’dan büyükse veya Madde 5.9.2.3.1 a)’da belirtilen mekanik vasıtalar sağlanmamışsa, elektrikle çalışan
acil durum vasıtaları, Madde 5.12.1.6’ya uygun olarak sağlanmalıdır.
5.9.2.3.4 Acil durum çalışmasını harekete geriçecek vasıtalar aşağıdakiler birinde yerleştirilmelidir:
5.9.2.3.5 Acil durum çalışması için bir elle döndürme volanı sağlanmışsa, kabinin hareket yönü, açıkca
elle döndürme volanına yakın, makina üzerinde gösterilmiş olmalıdır.
5.9.2.4 Hız
Besleme, kendi anma frekansında olduğunda ve motor gerilimi donanımın (6 indisi vardır) anma gerilimine eşit
olduğunda kabinin hızı, yarı yüklemede, yukarı ve aşağı doğru harekette, orta seyirde, tüm ivmelenme ve
yavaşlama sürelerinde, % 5’den fazlasıyla anma hızını aşmamalıdır.
5.9.2.5.1 Genel
Madde 5.11.2.4’te beliritilen elektrikli bir güvenlik tertibatı tarafından çalıştırılan Motorun dönmesine neden
olabilen gücün kaldırılması, aşağıda verilen detaylar gibi kontrol edilmelidir.
5.9.2.5.2 Kondaktörler ile şebeke elektriğine bağlanmş alternatif veya doğru akım kaynaklarından
doğrudan beslenen motorlar
Besleme, kontakları motor devresinde seri bağlı, birbirinden bağımsız iki adet kontaktörle kesilmelidir. İki
kontaktörden birinin ana kontaklarının asansör durduğunda devreyi açmaması durumunda, en geç bunu takip
eden hareket yönü değişiminde, kabinin ileri harekete geçmesi engellenmiş olmalıdır.
b) ve c) şıkları durumunda etkin önlemler, jeneratörde varsa artık mıknatıslık alanı etkisiyle motorun kontrolsüz
dönme hareketlerinin önlenmesi için alınmalıdır (mesela: ters yönde mıknatıslama bağlantısı ile).
1) Motor- jeneratör devresini veya jeneratör tahrik (ikaz) devresini kesen bir kontaktör.
Kontaktör bobini, en azından her hareket yönü değişiminden önce devre dışı kalmalıdır. Kontaktörün bırakmaması
durumunda, asansörün ileri hareket etmesi engellenmelidir. Bu denetleme fonksiyonunun bir sıkışma (takılma)
arızasında, aynı sonuç sağlamalıdır ve
Normal çalışmadaki duruşlarda, statik elemanlardaki enerji akışının kesilmesi etkili olmazsa, denetleme tertibatı
kontaktörün devreyi açmasını sağlamalı ve asansörün ileri hareket etmesini engellemelidir.
Etkin önlemler, jeneratörde varsa artık mıknatıslık alanı etkisiyle motorun kontrolsüz dönme hareketlerinin
önlenmesi için alınmalıdır (mesela: ters yönde mıknatıslama bağlantısı ile).
5.9.2.5.4 Alternatif veya doğru akım motorlarının statik elemanlarla beslenmesi ve kumandası
Aşağıdaki metotlardan biri kullanılmalıdır:
İki kontaktörden birinin ana kontaklarının asansör durduğunda devreyi açmaması durumunda, en geç
bunu takip eden hareket yönü değişiminde, asansörün yeniden hareket etmesi engellenmelidir. Bu denetleme
fonksiyonunun bir sıkışma (takılma) arızasında, aynı sonuç sağlamalıdır,
Kontaktör bobini, en azından her hareket yönü değişiminden önce devre dışı kalmalıdır. Kontaktörün bırakmaması
durumunda, asansörün ileri hareket etmesi engellenmelidir. Bu denetleme fonksiyonunun bir sıkışma (takılma)
arızasında, aynı sonuç sağlamalıdır ve
Bu vasıtalar, bir güvenlik bileşeni olarak Kabul edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.6’nın gereklerine göre
doğrulanmalıdır.
d) En az 1 bir donanım hatası toleransı ile SIL3 gerekerini yerine getiren EN 61800-5-2:2007, Madde 4.2.2.2
göre güvenli bir tork kapatma (STO) fonksiyonu ile ayarlanabilir hız elektrik tahrik sistemi.
Bu tertibatlar sadece, Madde 5.9.2.5.4 a) ile kıyaslanabilirliği sağlamak için Madde 5.11.1 ‘deki gereklerini yerine
getirmesi şartıyla kullanılmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
b) Kabin veya karşı ağırlık, aşağı yönde hareketleri sırasında halatların tahrik kasnağı üzerinde kaymasına
neden olan bir engelle karşılaştıklarında.
5.9.2.7.2 Motor hareket süresi sınırlayıcısı, aşağıda verilen iki değerlerden küçük olanını geçmeyecek bir
zaman içinde çalışmalıdır:
a) 45 saniye,
b) En uzun seyir mesafesi için gerekli süre 10 saniyeden az ise, bu süre asgari 20 saniye olması ile birlikte
normal çalışmada en uzun seyir mesafesi için gerekli süreye en çok 10 saniye ilave edilmesiyle bulunan süre.
5.9.2.7.3 Normal çalışmaya dönüş, ancak yetki bakım personeli tarafından elle ayarlanması ile mümkün
olmalıdır. Enerjinin kesilip tekrar gelmesi durumunda, makinanın hareketsiz konumda tutulması gerekli değildir.
5.9.2.7.4 Motor hareket süresi sınırlayıcısı, muayene çalışması yada acil durum elektrikli çalışma sırasında
kabinin hareketini etkilememelidir.
a) Doğrudan tahrik,
b) Dolaylı tahrik.
5.9.3.1.2 Çoklu hidrolik üniteler durumunda bütün üniteler, hepsi aynı basınçla kaldıracak şekilde parelel
olarak hidrolik bağlanmış olmalıdır.
Kabinin yapısı, kabin askısı, kılavuz rayları ve kabin kılavuz patenleri/tamburları; Madde 5.7.2.2’de belirtilen
yükleme şartlarının herhangi bir uygulamasında pistonun hareketi, kabin zemini yerleşimi ve senkronizesini
korumalıdır.
Not- Silindir içindeki basıncı eşitlemek için manifolddan her bir hidrolik üniteye boru işi,yaklaşık eşit uzunlukta
olmalıdır ve boru işinde dirsek tipi ve sayısı gibi aynı karakteristiklere sahip olmalıdır.
5.9.3.1.3 Dengeleme ağırlığı varsa, bunun kütlesi, askı tertibatının (kabin-dengeleme ağırlığı) kopması
durumunda hidrolik sistemdeki basıncın, tam yük basıncının 2 katını aşmayacağı şekilde hesaplanmış
olmalıdır.
Birden fazla dengeleme ağırlığı mevcutsa, hesap için yalnız bir dengeleme ağırlığının askı tertibatının kopması
göz önüne alınmalıdır.
a) Silindir ve piston, tam yük basıncının 2,3 katına eşit bir basınçta malzemenin esneklik sınırına
(Rp0,2) oranla en az 1,7 güvenlik katsayısına sahip olacak şekilde tasarımlanmış olmalıdır
b) Hidrolik senkronizasyon tertibatlı teleskopik pistonların kademelerinin hesaplanmasında (7 indis) tam yük
basıncı yerine, hidrolik senkronizasyon tertibatı nedeniyle bir kademede oluşan en büyük basınç değeri göz
önüne alınmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
c) Kalınlıkların hesaplanmasında silindir cidar kalınlığı ve silindir taban kalınlığı için güvenlik payı olarak
1,0 mm değeri, tekli ve teleskopik hidrolik ünitelerde içi boş pistonların cidarları için de 0,5 mm eklenmelidir.
Hidrolik unite imalatçısı için kullanılan boruların boyutları ve toleransları, EN 10305 serisi standardının
uygulanabilirliğine göre olmalıdır.
a) Hidrolik unite kaldırıcıları tam açılmış konumda tam yük basıncının 1,4 katına tekabül eden bir yük altında
burkulma güvencesi olarak en az 2 güvenlik katsayısı olacak şekilde tasarımlanmış olmalıdır.
c) Madde 5.9.3.2.1.2 b)’de belirtilen sapma gibi daha kapsamlı hesaplama metodları, en az eşdeğerde bir
güvenlik katsayısını garanti edilmesi şartıyla kullanılabilir.
5.9.3.2.2.1 Doğrudan tahrikli asansörlerde kabin ile piston (silindir) arasındaki bağlantı esnek olmalıdır.
5.9.3.2.2.2 Kabin ile piston (silindir) arasındaki bağlantı, piston (silindir) ağırlığı ile ilâve dinamik kuvvetleri
taşıyabilecek bir şekilde tasarımlanmış olmalıdır. Bağlantı vasıtaları, güvenli olmalıdır.
5.9.3.2.2.3 Birden fazla kısımdan meydana gelen pistonlarda kısımlar arasındaki bağlantılar, asılı piston
kısımlarının ağırlığı ile ilâve dinamik kuvvetleri taşıyabilecek bir şekilde tasarımlanmış olmalıdır.
5.9.3.2.2.4 Dolaylı tahrikli asansörlerde piston başı (silindir başı) kılavuzlanmış olmalıdır.
Bu gerek, çeken kısımların düzeneği ile piston üzerine eğilme kuvvetlerinin etkisi engellenmiş olması şartıyla,
çekmeye çalışan hidrolik üniteler için geçerli değildir.
5.9.3.2.2.5 Dolaylı tahrikli asansörlerde piston başı kılavuz sistemi, kabin tavanının düşey izdüşümü içinde
yer almamalıdır.
5.9.3.2.3 Piston strokunun sınırlanması
5.9.3.2.3.1 Pistonu, Madde 5.2.5.7.1 ve Madde 5.2.5.7.2’deki gereklere uygun bir konumda tampon etkisiyle
durduracak vasıtalar mevcut olmalıdır.
b) Hidrolik üniteye gelen hidrolik sıvı beslemesi, hidrolik ünite ile bir hidrolik vana arasındaki mekanik bir
bağlantı ile kesilmesi ile gerçekleşmelidir. Bu tür bağlantının kopması veya uzaması, Madde 5.9.3.2.4.2’de
belirtilenden değeri aşan kabinin yavaşlamasına neden olmamalıdır.
5.9.3.2.4.1 Bu durdurucu:
5.9.3.2.4.2 Esnek durdurucu, kabinin ortalama yavaşlaması (frenleme ivmesinin) 1,0 gn’i aşmayacağı ve
dolaylı tahrikli asansörlerde halat veya zincirlerin gevşemesine neden olabilecek bir yavaşlama meydana
gelmeyecek şekilde tasarımlanmalıdır.
5.9.3.2.4.3 Madde 5.9.3.2.3.2 b) ve Madde 5.9.3.2.4.1 b)’deki durumlarda hidrolik ünite içinde, pistonun
silindiri terk edebilmesini engelleyecek bir durdurucu bulunmalıdır.
Madde 5.9.3.2.3.2 b)’deki durumda bu durdurucu, Madde 5.2.5.7.1 ve Madde 5.2.5.7.2’deki gerekleri sağlayacak
bir şekilde yerleştirilmelidir.
5.9.3.2.5.1 Hidrolik ünite zeminden içeri uzanıyorsa kendi alt ucunda sızdırmaz koruyucu bir borunun içine
alınmalıdır. Hidrolik ünite başka hacimlere uzanıyorsa yeterli bir şekilde korunmalıdır.
5.9.3.2.6.1 Birbirini takip eden kademeler arasında pistonların bunların ilgili silindirlerini terk edebilmesini
engelleyecek şekilde durdurucular bulunmalıdır.
5.9.3.2.6.2 Kabin tam baskılanmış kendi tamponları üzerinde bulunuyorken, doğrudan tahrikli bir asansörün
kabininin altına yerleştirilen bir hidrolik ünite durumunda aşağıdaki net mesafeler:
5.9.3.2.6.3 Harici kılavuzu bulunmayan teleskopik hidrolik ünitelerin her bir kademesinin kılavuzlanma
uzunluğu, ilgili piston çapının en az 2 katı olmalıdır.
5.9.3.2.6.4 Bu hidrolik üniteler, mekanik ve hidrolik senkronizasyon vasıtaları ile tedarik edilmelidir.
5.9.3.2.6.5 Hidrolik senkronizasyon vasıtası bulunan hidrolik üniteler kullanıldığında basınç, tam yük
basıncını % 20’den fazla aştığında normal bir kalkışı engelleyen bir elektrik tertibatı bulunmalıdır.
5.9.3.2.6.6 Senkronizasyon vasıtası olarak halat ve zincirlerin kullanılması durumunda aşağıdaki gerkler
uygulanır:
Halat veya zincir güvenlik katsayısı, bir halatın (veya bir zincirin) asgari kopma kuvvetinin (N), bu halata (veya
zincire) gelen azami kuvvete (N) oranıdır.
Senkronizasyon vasıtasının bir arızası durumunda kabin hızının, aşağı yön anma hızı vd ’yi 0.30 m/s’den fazla
aşmasını engelleyen bir tertibat bulunmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.9.3.3.1 Genel
5.9.3.3.1.1 Basınç altında bulunan borular ve bağlantı elemanları (bağlantılar, vanalar v.b.) ile genel olarak
hidrolik sistemin bütün parçaları:
Borular (rijit veya esnek) duvar veya döşeme içinden geçiyorsa bunlar, boyutları gerektiğinde muayene için
boruların sökülebilmesine imkan veren kafes bir koruyucu içine alınmalıdır.
Not- Ulusal düzenlemeler, binaya göre yönlendirilenhidrolik boru donanımının tanımını ve yangından
korunmasını gerektirebilir.
5.9.3.3.2.1 Silindir ile geri dönüşsüz vana veya aşağı yön vanası veya vanaları arasındaki rijit borular ve
bunların bağlantı elemanları, tam yük basıncının 2,3 katına tekabül eden bir yük altında malzemenin esneklik
ispat sınırı (Rp0,2) güvencesi belirtilerek en az 1,7 güvenlik katsayısı olacak şekilde tasarımlanmış olmalıdır.
Rijit boruların imalatçısının kullandığı boruların boyutları ve toleransları, uygulanabilir EN 10305 seri
standardlarına göre olmalıdır.
Cidar kalınlıklarının hesaplanmasında bir değer, silindir ile boru patlama vanası arasındaki bağlantı için 1,0 mm ,
varsa diğer rijit bağlantılar için 0,5 mm eklenmelidir.
5.9.3.3.2.2 Teleskopik pistonlar ikiden fazla kademeye ve senkronizasyon vasıtasına sahipse, boru patlama
vanası ve geri dönüşsüz vana veya aşağı yön vanası veya vanaları arasındaki rijit borular ve bunların bağlantı
elemanlarının hesaplanmasında ilave bir güvenlik katsayısı olarak 1,3 hesaba katılmalıdır.
Silindir ve boru patlama vanası arasındaki boru ve bunların bağlantı elemanları, silindirin hesabında esas alınan
basınca göre hesaplanmalıdır.
5.9.3.3.3.1 Silindir ile geri dönüşsüz vana veya aşağı yön vanası arasındaki bağlantıda kullanılan esnek
hortum, tam yük basıncı ve patlama basıncı arasındaki güvenlik katsayısı en az 8 olacak şekilde seçilmiş
olmalıdır.
5.9.3.3.3.2 Silindir ile geri dönüşsüz vana veya aşağı yön vanası arasındaki esnek hortumlar ve bağlantıları,
tam yük basıncının 5 katı bir basınca karşı hasar görmeden dayanabilmelidir. Bu deney hortum ve bağlantılarının
imalatçısı tarafından yapılmalıdır.
5.9.3.3.3.4 Esnek hortumları, imalatçısının bildirdiği bükülme yarıçapı değerinden daha küçük bir çapla
bükülerek montajı yapılmamalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.9.3.4.1 Genel
Makinanın, Madde 5.11.2.4’ye uygun bir elektrik güvenlik tertibatının çalışmasıyla durdurulması aşağıda belirtilen
detaylara göre kumanda edilmelidir.
a) Elektrik motoruna giden akım, ana kontakları motor besleme devresinde seri bağlı birbirinden bağımsız en
az iki kontaktör ile kesilmelidir veya
b) Elektrik motoruna giden akım bir adet kontaktörle ve sızdırma vanasına giden akım (Madde 5.9.3.5.4.2)’ye
uygun olarak), bu vananın besleme devresinde seri bağlı birbirinden bağımsız en az iki elektromekanik tertibat ile
kesilmelidir.
Bu durumda motor ve/veya yağın (Madde 5.9.3.11, Madde 5.10.4.3, Madde 5.10.4.4) sıcaklığını izleyen tertibat,
makinayı durdurmak için bu kontaktörden başka bir anahtarlama tertibatını harekete geçirmek için ihtiyaç vardır
veya
c) Elektrik motoru, Madde 5.11.2.3’e uygun bir elektrikli devre ile durdurılmalıdır. Bu vasıtalar, güvenlik bileşeni
oarak kabu edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.6’nın gereklerine göre doğrulanmalıdır.
d) En az 1 bir donanım hatası toleransı ile SIL3 gerekerini yerine getiren EN 61800-5-2:2007, Madde
4.2.2.2 göre güvenli bir tork kapatma (STO) fonksiyonu ile ayarlanabilir hız elektrik güç tahrik sistemi tarafından
elektrik motoru durdurulmalıdır.
a) Vananın besleme devresinde seri bağlı Madde 5.10.3.1’e göre birbirinden bağımsız en az iki elektromekanik
tertibatıyla veya
b) Uygun anma elekrikli olması şartıyla elektrikli bir güvenlik tertibatıyla doğrudan veya
Bu vasıtalar, güvenlik bileşeni oarak kabu edilmeli ve EN 81-50:2014, Madde 5.6’nın gereklerine göre
doğrulanmalıdır.
5.9.3.5.1.1 Bir kapama vanası bulunmalıdır. Bu vana, silindir/silindirleri geri dönüşsüz vanaya ve aşağı yön
vana/vanalarına bağlayan devreye montaj edilmelidir.
5.9.3.5.1.2 Kapama vanası, asansör makinası üzerinde diğer vanalara yakın bir yerde bulunmalıdır.
5.9.3.5.2.1 Bir geri dönüşsüz vana bulunmalıdır. Bu vana, pompa/pompalar ile kapama vanası arasındaki
devreye konulmalıdır.
5.9.3.5.2.2 Geri dönüşsüz vana, pompa basıncının asgari çalışma basıncının altına düşmesi durumunda
anma yükü ile yüklü kabini her noktada sabit tutabilecek bir kapasiteye sahip olmalıdır.
5.9.3.5.2.3 Geri dönüşsüz vananın kapanması, hidrolik üniteden kaynaklanan hidrolik basıncı ile ve en az
bir adet kılavuzlanmış baskı yay ve/veya yerçekimi ağırlık kuvveti ile gerçekleşmelidir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.9.3.5.3.1 Asansörde bir basınç sınırlama vanası bulunmalıdır. Bu vana, pompa/pompalar ile geri
dönüşsüz vana arasındaki devreye konulmalı ve el pompa/pompaları hariç olmak üzere bunun paç geçilmesi
(baypası) mümkün olmamalıdır. Hidrolik sıvısı, tankına geri sevk edilmelidir.
5.9.3.5.3.2 Basınç tahliye vanası, tam yük basıncının %140’ına basıncı sınırlayacak bir şekilde
ayarlanmalıdır.
5.9.3.5.3.3 Büyük iç kayıplar nedeniyle (kafa kaybı, sürtünme) gerekli ise, basınç tahliye vanası daha
yüksek bir değere ayarlanabilir. Ancak, tam yük basıncının % 170’i aşılmamalıdır. Bu durumda hidrolik
donanımın (hidrolik ünitesi dahil) hesaplanması için itibari (hayali) tam yük basıncı aşağıdakine eşit:
Kullanılmalıdır.
Burkulma hesabında 1,4 aşırı basınç katsayısı, bu durumda basınç tahliye vanasının ayarlandığı yüksek değere
tekabül eden bir katsayı ile yer değiştirmelidir.
5.9.3.5.5 Filtreler
Filtreler veya benzer donanımlar, aşağıdakiler arasındaki devrede montaj edilmelidir:
a) Tank ve pompa/pompalar ve
Kapama vanası ile aşağı yön vanası veya vanalarıı arasındaki filtre veya benzeri donanımlar, bakım ve muayene
için erişilebilir olmalıdır.
5.9.3.6.1 Bir manometre bulunmalıdır. Bu manometre geri dönüşsüz valf veya aşağı yön valfı/ valfları ile kapama
valfı arasındaki bağlantı üzerinde yer almalıdır.
5.9.3.6.2 Basınç hattı ile manometre bağlantısı arasında bir manometre kapama valfı bulunmalıdır.
5.9.3.7 Tank
Tank, aşağıdakilerin kolayca gerçekleştirileceği şekilde tasarımlanmalı ve imal edilmelidir:
b) Doldumak ve boşaltmak.
5.9.3.8 Hız
5.9.3.8.1 Yukarı yön beyan hızı vm ve aşağı yön beyan hızı vd ‘nin 1,0 m/s’den büyük olmamalıdır (bk. Madde 1.3
b).
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.9.3.8.2 Boş kabinin yukarı yöndeki hızı, yukarı yön beyan hızı vm ’yi % 8’den fazla aşmamalı ve beyan
yükü ile yüklü kabinin aşağı yöndeki hızı, aşağı yön beyan hızı vd ’yi % 8’den fazla aşmamalıdır. Her iki durumda
bu, hidrolik sıvısı normal çalışma sıcaklığı ile ilgilidir.
Yukarı yöndeki harekette motor klemenslerindeki şebeke frekansı ve geriliminin, elektrik cihazının beyan
değerlerinde olduğu varsayılmıştır.
5.9.3.9.1.1 Asansör, elektrik kesilmesi durumunda dahi kabinin, içindekilerin kabinden çıkabilecekleri bir
konuma kadar indirilebileceği, elle kumanda edilen, aşağıdaki ilgili makina mekânında bulunan bir acil indirme
valfına sahip olmalıdır:
5.9.3.9.1.5 Acil durum aşağı indirme vanası, basınç imalatçı tarafından öngörülen değerin altına
düştüğünde piston-silindirin aşırı çökmesine neden olmamalıdır.
Halatların veya zincirlerin gevşeyebileceği endirekt tahrikli asansörlerde, valfın elle kumanda edilmesi pistonun,
halatların veya zincirlerin gevşediği andan sonra alçalmasına neden olmamalıdır.
5.9.3.9.1.6 Acil durum çalışmasında aşağı yönde hareket için elle kumanda edilen vananın yakınında
üzerinde aşağıdaki ifade yazılı olan bir etiket bulunmalıdır:
5.9.3.9.2.1 Yukarı yönde kabinin hareket etmesine neden olan bir el pompası, her hidrolik asansörün kalıcı
bulunmalıdır.
El pompası, asansörün tesis edildiği binada saklanmalı ve sadece yetkili kişiler tarafından erişilebilir olmalıdır.
Pompa bağlantısı için talimatlar, her asansör makinasında bulunmalıdır.
El pompasının bulunduğu ve uygun bir şekilde nasıl bağlanacağı hakkındaki kalıcı olmayan açık gösterimler,
bakım ve kurtarma çalışmaları için kullanılabilir olmalıdır.
5.9.3.9.2.2 El pompası, geri dönüşsüz vana veya aşağı yön vana/vanaları ve kapatma vanası arasındaki
devreye bağlanmış olmalıdır.
5.9.3.9.2.3 El pompası, basıncı tam yük basıncının 2,3 katında sınırlayan bir basınç tahliye vanası ile
donatılmış olmalıdır.
5.9.3.9.2.4 Acil durum çalışmasında yukarı yönde hareket için elle kumanda edilen pompanın yakınında
üzerinde aşağıdaki ifade yazılı olan bir etiket bulunmalıdır:
Acil durum çalışması için tertibatlar tesis edilmiş ise (Madde 5.9.3.9.1 ve Madde 5.9.3.9.2), acil durum ve deney
panolarının üzeri (Madde 5.2.6.6)
Bu gerek, mekanik bir kayma engelleme tertibatı ile donatılmış asansörler için geçerli değildir.
5.9.3.10.1 Hidrolik asansörler, hareket komutu varken veya kabinin hareket etmediğinde motorun
dönmüyorsa motorun enerjisini kesen ve enerjisiz durumda tutan bir motor hareket süresi sınırlayıcısı ile
donatılmalıdır
5.9.3.10.2 Motor hareket süresi sınırlayıcısı, aşağıda verilen iki süreden küçük olanını geçmeyecek bir
zaman içinde çalışmalıdır:
a) 45 saniye,
b) Beyan yükü ile normal çalışmada en uzun seyir mesafesini için gerekli süreye en çok 10 saniye ilâve
edilmesiyle bulunan süre. En uzun seyir mesafesi için gerekli süre 10 saniyeden az ise, bu süre asgari 20 saniye
olmalıdır.
5.9.3.10.3 Normal çalışmaya dönüş, ancak elle müdahale ile mümkün olmalıdır. Enerjinin kesilip tekrar
gelmesi durumunda, makinanın hareketsiz konumda tutulması gerekli değildir.
5.9.3.10.4 Motor hareket süresi sınırlayıcısı, devrede olsa dahi, muayene çalışmasını (Madde 14.2.1.3) ve
elektrikli kayma düzeltme sistemini (Madde 5.12.1.10) engellememelidir.
Bir sıcaklık detektörü bulunmalıdır. Bu detektör, hidrolik sıvısının sıcaklığı ayarlanan bir değerden fazla olduğu
sürece makinayı durdurmalı ve harekete geçmesini Madde 5.10.4.4’e göre engellemelidir.
5.10.1.1.1 Bu standarddaki elektrik donanımının bileşenlerini oluşturmaya ve montajı ile ilgili gerekler
aşağıdakilere uygulanır:
Not- Elektrik besleme devreleriyle ilgili millî gerekler, anahtarların giriş bağlantı uçlarına (klemenslerine) kadar
uygulanır. Bu gerekler makina dairesinin, kasnak dairesinin tüm aydınlatma ve priz çıkışlarına uygulanır
5.10.1.1.4 Elektrikli hareket ettiriciler, EN 61310-3’e göre seçilmeli, montajı yapılmalı ve tanımlanmalıdır.
5.10.1.1.5 Tüm kontrol teribatı (bk. 60204-1:2006, Madde 3.10), önden bunların çalıştırılmasını ve bakımını
kolaylaştıracak şekilde montajı yapılmalıdır.düzenli bakım veya ayarlama için erişimin gerekli olduğu durumda,
ilgili tertibat çalışma alanı üstünde 0.40 m ve 2.0 m arasında yerleştirilmelidir.Bağlantı uçlarıçalışma alanı
üsütünde en az 0.20 m olması ve kondaktörler ve kabloların kolayca bunlara bağlantı olabilecek şekilde olması
önerilmektedir.Bu gerekler,kabin çatısı üzerindeki kontrol tertibatına uygulanmaz.
5.10.1.1.6 Isı yayan bileşenler (örneğin ısı çanağı, elektrik güç rezistansları), müsaade edilen sınır içinde
çevredeki her bir bileşenin sıcaklığı kalacak şekilde yerleştirilmelidir.
Normal çalışmada doğrudan erişilelibilir donanımın sıcaklığı, HD 60364-4-42:2011, Çizelge 42.1’de verilen
sınırlar aşmamalıdır.
5.10.1.2.1 Genel
Elektrik şoku riskinin çıkmasına neden olabilen elektrik donanımı bulunduran başka türlü açıkça gösterilmeyen
kuyu duvarları, IEC 60417-5036 grafik sembolü ile işaretlenmelidir:
Uyarma işaretleri, kuyu duvarı kapı veya kapakları üzerinde düzgünce görülmelidir.
a) Asansör kuyusunda, makina alanlarında ve kasnak dairesinde doğrudan temasa karşı elektrikli
donanımdan korunma, en az IP2X kounma sağlayan mahfazalar vasıtasıyla sağlanmalıdır.
b) Yetkili olmayan personeller donanıma erişebildiğinde, doğrudan temasa karşı IP2XD (EN 60529) kaşılık
gelen asgari konunma derecesi, uygulanmalıdır.
c) Kurtarma çalışmaları için üzerinde tehlikeli elektrik parçaları bulunan kuyu kapama duvarı açıldığında,
tehlikeli gerilime erişim, IPXXB (EN 60529) asgari korunma derecesi ile engellenmelidir.
d) Üzerinde tehlikeli elektrik parçaları bulunan diğer kuyu kapama duvarı için EN 50274 uygulanır.
b) Durak kontrolleri için kontrol devreleri ve göstergeleri ve 50 V A.A ’dean daha yüksek gerilime sahip
güvenlik zincirleri ve
c) 50 V A.A ’dean daha yüksek gerilime sahip asansör kabini üzerindeki devreleri.
5.10.1.3.1 Yalıtım direnci, 100 VA veya düşük beyanlı PELV ve SELV devreli için hariç olmak üzere tüm
üzerinde elektrik bulunan kontaktörler ile topraklama arasında ölçümlenmelidir.
> 100 VA
500
500 1,0
FELV c dahil
500 1000 1,0
5.10.1.3.2 Kumanda ve güvenlik devrelerinde, iletkenler arasında veya iletken ile topraklama arasındaki
gerilimin alternatif akım etkin değeri veya doğru akım ortalama değeri 250 V’u aşmamalıdır.
5.10.3.1.1 Ana kontaktöreler örneğin, Madde 5.9.2.5 ve Madde 5.9.3.4’te belirtilen makinayı durdurmak içn
gerekli olanlar, EN 60947-4-1’e uygun olmalı ve uygun kullanım kategorisine göre seçilmelidir.
Kısa devreden korunma tertibatına sahip ana kontaktörler, EN 60947-4-1:2010, Madde 8.2.5.1’e uygun olarak tip
”1” sahip olmalıdır.
Dorudan kontrollü motorların ana kontaktörleri ilaveten, örneğin, % 90 AC -3 + %10 AC-4 gibi darbeli/darbesiz
olarak yapılacak başlama çalışmaların % 10’una müsaade etmelidir.
Bu kontaktörler, örneğin, ana kontağın açılmadığını tespit eden gibi Madde 5.9.2.5.2, 5.9.2.5.3.1, Madde
5.9.2.5.3.2 b) 1), Madde 5.9.2.5.4 a) ve b) 1), Madde 5.9.3.4.2 a) ve b) ve Madde 5.9.3.4.3 a)’ya göre
fonksiyonelliği sağlamak için EN 60947-4-1:2010, Ek F’ye göre aynalı konak/kontaklara sahip olmalıdır.
5.10.3.1.2 Kontaktör röleleri, ana kontaktörü çalıştırmak için kullanılmışsa, bu tür kontaktörler,EN 60947-5-1’e
uygun olmalıdır.
Röleler, ana kontaktörü çalıştırmak için kullanılmışsa, bu tür röleler EN 61810-1’e uygun olmalıdır.
5.10.3.1.3 Madde 5.10.3.1.1’de belirtilen ana kontaktörler için, Madde 5.10.3.1.2’de belirtilen kontaktör
röleleri ve röleler için ve Madde 5.9.2.2.2.32 göre elektrikli cihazları bozan akımın kesilmesi için,
Madde 5.11.1.2 f), g), h), i)’ye uygunluğu sağlayan önlemler için aşağıdakiler gereklidir:
a) EN 60947-5-1:2004, Ek L’ye göre mekanik olarak bağlanmış kontak elemanları olan ana kondaktörlerin
yardımcı kontakları,
c) Herhangi bir kontak/kontakların açılması ve kesici kontak/kontakların kapanması, aynı anda kapalı
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.10.3.2.1 Madde 5.10.3.1.2’de belirtilen kontaktör röleleri veye röleleri kullanıldığında, Madde
5.10.3.1.3’ün gerekleri uygulanır.
5.10.3.2.2 Güvenlik devrelerinde veya elektrikli güvenlik tertibatının kullanıldığı (bk. EN 60664-1) devre
anma gerilimi ile ilgili gerilim kaybı mesafeleri ve açıklıkları bakımından elektrikli güvenlik tertibatı sonrasında
kullanılan cihazlar, aşağıdaki gerkleri yerine getirmelidir.
a) Kirlenme derecesi 3;
Cihaz korunması IP5X (EN 60529) veya daha iyi ise, kirlenme derecesi 2, kullanılabilir.
Diğer devrelere elekrikli ayırıcılar için EN 60664-1, en yakın devreler arasındaki etkin çalışma gerilimi ile ilgili
yukarıdaki gibi aynı şekilde uygulanır.
EN 81-50:2014, Madde 5.15’te Çizelge 3 (3.6 satır nolu) belirtilen baskılı devre kartları gerekleri için
uygulanabilir.
5.10.4.2 Aşırı ısınmaya karşı her bir motor için motor korunması sağlanmalıdır.
Not- EN 60204-1:2006, madde 7.3.1’e göre 0.5 kW altındaki motorlara, aşırı ısıdan korunma sağlanmasına
gerek yoktur. Bu istisna, bununla birlikte bu standarda uygulanmaz.
5.10.4.3 Sıcaklık denetleme tertibatı bulunan elektrikli donanımın tasarım sıcaklığı aşılırsa, bu durumda
kabin, içinde bulunanlar kabini terkedebilir olacak şekilde durakta durmalıdır. Asansörün normal çalışmaya
otomatik bir şekilde geri dönmesi, sadece yeterli soğutma sağlandıktan sonra olmalıdır.
5.10.4.4 Sıcaklık denetleme tertibatı bulunan hidrolik makina motor ve/veya yağın tasarım sıcaklığı aşılırsa, bu
durumda kabin, içinde bulunanlar kabini terkedebilir olacak şekilde en alt durağa geridönmeli ve doğrudan
durmalıdır. Asansörün normal çalışmaya otomatik bir şekilde geri dönmesi, sadece yeterli soğutma sağlandıktan
sonra olmalıdır.
5.10.5.1 Her bir asansörde, bütün elektrik bulunan kontaktörlerde asansör elektrik beslemesini
kesebilecek bir ana anahtar bulunmalıdır. Bu anahtar, EN 60204-1:2006, Madde 5.3.2 a) ila d) ve Madde 5.3.3’ün
gereklerine uygun olmalıdır.
e) Kuyu aydınlatması.
b) Makina diaresi bulunmuyorsa, bu kumanda panosu kuyuda montajı edilmişse hariç olmak üzere
kumanda panosunda veya
c) Kumanda panosu kuyuda montajı edildiğinde acil durum ve deney panel/panelleri (Madde 5.2.6.6).Acil
durum paneli deney panelinden ayrı ise, anahtar acil durum panelinde olmalıdır.
Ana ahahtar, kumanda panosundan/panolarından, tahrik kumanda sisteminden veya asansör makinasından,
doğrudan erişebilir değilse, EN 60204-1:2006, madde 5.5 ‘e göre cihaz/cihazları, bu bölgelerde bulunmalıdır.
5.10.5.2 Ana anahtarın kumanda mekanizması, makina dairesi girişinden/girişlerinden doğrudan erişilebilir
olmalıdır. Makina dairesinin birden fazla asansör için müşterek kullanılması durumunda, ana anahtarların
kumanda mekanizmalarının hangi asansörlere ait olduğu kolaylıkla ayırt edilebilmelidir.
Makina alanının birden fazla girişi olması durumunda veya aynı asansörün, her birinin ayrı girişleri olan birden
fazla makina alanı varsa, Madde 5.11.2’ye uygun olarak veya EN 60204-1:2006, Madde 5.5 ve Madde 5.6’ya göre
bir tertibat, kontaktörün bobinine besleme devresinde takılan, güvenlik kontağı (anahtarı) ile kumanda edilen bir
kontaktör kullanılabilir. Kontaktör, tüm diğer motorların ve/veya yüklerin, normal çalışma akımlarının toplamı ile
birlikte durmuş olduğunda en büyük motorun akımını kesmek için yeterli bir kesme kapasitesine sahip olmalıdır.
Kontaktörün tekrar devreye alınması, onu devre dışı bırakan tertibat vasıtasıyla hariç mümkün olmamalı ve
yapılamamalıdır. Bu kontaktör, EN 60204-1:2006, Madde 5.5 ve Madde 5.6’ya göre elle kumanda edilen bir
ayırıcı anahtarla birlikte kullanılmalıdır.
5.10.5.3 Asansör beslemesinin her bir kaynak girdisi, ana anahtara yakın yerleştirilmiş EN 60204-1:2006’in
Madde 5.3’göre besleme elektrik bağlantı kesicisine sahip olmalıdır.
Asansörlerin grup olması durumunda, bir asansörün ana anahtarının açılması sonrasında, çalışma devresinini
parçalarında elektrik kalıyorsa, bu devreler, gruptaki tüm asansörlere elektrik beslemesi kesilmeksizin ayrı ayrı
olarak bağlantısı kesilebilinmelidir. Bu gerekler, PELV ve SELV devrelerine uygulanmaz.
5.10.5.4 Güç faktörü doğrulamak için herhangi bir kapasitörler, güç devresinin ana anahtarı öncesi
bağlanmış olmalıdır.
Yüksek gerilim riski varsa, örneğin çok uzun kablolarla motorlar bağlandığında, ayrıca güç devresinin anahtarı,
kapasitörlerin bağlantısını kesmelidir.
5.10.5.5 Ana anahtar, asansörün besleme bağlantısını kestiğinde, asansörün herhangi bir otomatik
çalışan hareketi (örneğin, otomatik bataryayla çalışma), önlenmiş olmalıdır.
Seyir kabloları, yalıtım malzeme tipi gerekleri hariç EN 50214, IEC 60227-6 veya IEC 60245-5’e uygun
olmalıdır.
5.10.6.3.1 Genel
EN 60204-1:2006, Madde 13.1.1, Madde 13.1.2 ve Madde 13.1.3’ün genel gerekleri uygulanır.
Çift yalıtılmış kontaktörler ve kablolar, örneğin hareketli parçalar gibi kazara hasarı önleyecek şekilde
yerleştirilmişse kablo boruları veya kanalları olmaksızın montajı yapılabilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
b) Aşağıdakiler arasındaki panolar veya panellerde çalışan veya dağılan kablo tesisatlara:
5.10.6.3.4 Bağlantılar, bağlantı uçları ve konnektörler, korunmalı kuyu kapamaları içine yerleştirilmemişse,
bunların IP2X (EN 60529) korunması, bağlantı devrede iken veya bağlantı kesildiğinde sürdürülmeli ve bunlar
kontrolsüz bağlantı kesilmesini önlemek için uygun şekilde sabitlenmiş olmalıdır.
5.10.6.3.5 Ana anahtarın (şalterin) açılması veya asanörün anahlarları açılması sonrası, bazı bağlantı uçlarında
elektrik bulunuyorsa ve gerilim 25 VAC veya 60 VDC aşarsa, EN 60204-1:2006, Madde 16’ya göre kalıcı uyarı
etiketlenmesi, ana anahtara veya anahtarlara yakınına yerleştirilmeli ve karşılık gelen bir ifade, bakım kılavuzuna
dahil edilmelidir.
Ayrıca, bu tür elektrik bulunan bağalantı uçlarına bağlanmış devreler için, etiketleme gerekleri, renklerle ayırma
veya tanımlama, EN 60204-1:2006, Madde 5.3.5’te belirtildiği gibi yerine getirilmelidir.
5.10.6.3.6 Bağlantı uçları (klemensleri), bunun kazara asansörün fonksiyon tehlikeli bozulmasına neden
olabilen ara bağlantıları, bunların yapım yöntemi bu riski ortadan kaldırmadıkça net bir şekilde ayrıştırılmalıdır.
Bununla birlikte, çerçevenin kendi keskin kenarları ve parçaların hareketi nedeniyle mekanik hasar riski varsa,
elektrikli güvenlik tertibatına bağlanmış kontaktörler, mekanik olarak korunmuş olmalıdır.
Not- Durak ve kabin kapılarının kapama çerçeveleri, cihaz mahfazaları olarak kabul edilmiştir.
5.10.6.4 konnektörler
Priz (takılabilir soketler) birleşmeleri, EN 60204-1:2006, Madde 13.4.5’in, ancak, bunun c), d) ve i) bendleri
hariç olmak üzere gereklerine uygun olmalıdır.
Elektrikli güvenlik tertibatının devrelerinde yerleştirilen takılabilir fiş tipinin konnektörleri ve tertibatı, tehlikeli
duruma neden olan konumda bunların takılmasının mümkün olmayacak şekilde tasarımlanmalıdır.
5.10.7.2 Kabin tavanında, makina alanlarında, kasnak dairesinde ve kuyu boşluğunda gerekli olan soket çıkışı
elektrik beslemesi, Madde 5.10.7.1’de belirtilen devrelerden alınmalıdır.
Yukarıdaki soket çıkışlarının kullanımı, soketin anma akımına karşılık gelen kesit alanına sahip besleme
kablosuna sahip olduğu anlamına gelmez. Bu kondaktörün kesit alanı, yüksek akımlara karşı kontaktörlerin
doğrudan korunmuş olması şartıyla daha küçük olabilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.10.8.2 Kuyuda olandan farklı makina alanlarında, bir anahtar; aydınlatmanın elektrik besleme kumandası için
kendi erişim/erişimlere yakın yerleştirilmelidir (bk. Madde 5.2.1.4.2).
Asansör kuyusu aydınlatmasının (veya eş değeri) anahtarları, kuyu boşluğundan ve ayrıca ana anahtardan
(şaltere) bu aydınlatma çalıştırılabilecek şekilde kuyu boşluğunda olmalı ve ayrıca ana anahtara (şaltere) yakın
yerleştirilmelidir.
İlave lambalar durumunda, kabin tavanında montaj edilmeli ve kabin aydınlatma devresine bağlanmalı ve kabin
tavanından anahtarlanmalıdır. Anahtar/anahtarlar, muayene ve bakım personeli için giriş nokta/noktalarından 1
m’den büyük olmayan konumda kolayca erişilebilir olmalıdır.
5.10.8.3 Madde 5.10.8.1 ve Madde 5.10.8.2’de belirtilen anahtarlar tarafından kumanda edilen her bir
devre, kendi içinden yüksek akım korunma tertibatına sahip olmalıdır.
Değer ve tip gibi gerekli sigorta teknik bilgileri, sigorta üzerine veya sigorta tutucuları (kutuları) üzerine veya
yakınına işaretlenmiş olmalıdır.
Çoklu tel bağlayıcılarının, kullanılması durumunda, sadece konnektör ve teller değil işaretlenmesi gereklidir.
5.11 Elektrik hatalarına karşı korunma, arıza analizleri, elektrikli güvenlik tertibatı
a) Gerilim yokluğu,
b) Gerilim düşüklüğü,
e) Kısa devre veya açık devre, örneğin direnç, kapasitör, transistor, lamba, v.b. gibi bir elektrikli bileşende
değer veya fonksiyon değişikliği,
f) Bir kontaktör veya rölenin hareketli armatürünün çekmesi veya tamalanmamış çekmesi,
5.11.1.3 Bir kontağın açılmaması, güvenlik kontakların Madde 5.11.2’ye uygunluğu durumunda dikkate
alınması gerekli değildir.
5.11.1.4 Elektrikli güvenlik tertibatı bulunan bir devredeki veya Madde 5.9.2.2.2.3’ gore fren kumandası
devresindeki veya Madde 5.9.3.4.3’e gore aşağı vanasının kumanda devresindeki topraklama hatası:
b) İlk topraklama hatası tek başına tehlikeli değilse ilk normal durma sonrası makinanın tekrar çalışması
önlenmelidir. Hizmete geri dönmesi, sadece el ile tkrar ayarlama ile mümkün olmalıdır
5.11.2.1.1 Ek A’da listesi verilen elektrikli güvenlik tertibatının birinin çalışması sırasında, makinanın
hareketi, engellenmeli ve Madde 5.11.2.4’te belirtilen derhal durmaya neden olmalıdır.
a) Madde 5.11.2.2 ‘ye uygun bir veya birden fazla güvenlik kontakları veya
b) Aşağıdaki belirtilenlerden biri veya birden fazlasını ihtiva eden Madde 5.11.2.3 ‘e uygun elektrik devreleri:
1) Madde 5.11.2.2 ‘de belirtilen bir veya birden fazla güvenlik kontakları,
2) Madde 5.11.2.2 ‘nin gereklerine uygun olmayan kontaklar,
3) EN 81-50:2014, Madde 5.15 ‘e uygun başka bileşenler,
4) Madde 5.11.2.6’ya uygun olarak uygulamlarla ilgili programlanabilir elektronik sistemler olmalıdır.
5.11.2.1.2 Bu standardda belirtilen istisnalar dışında (bk. Madde 5.12.1.4, Madde 5.12.1.5, Madde 5.12.1.6
ve Madde 5.12.1.8) güvenlik kontaklarına hiçbir elektrik donanımı paralel bağlanmamalıdır.
Elektrik güvenlik zincirinin farklı noktalarına yapılan bağlantılara, sadece bilgi toplama amaçlı ise izin verilir. Bu
amaçla kullanılan tertibat, Madde 5.11.2.3.2 ‘ye ve Madde 5.11.2.3.3’e göre güvenlik devreleri için belirtilen
gerekleri yerine getirmelidir.
5.11.2.1.3 Dahili veya harici, endüktif veya kapasitif etkiler, EN 12016’ya uygun olarak elektrik güvenlik
tertibatında arızalı durumlara yol açmamalıdır.
5.11.2.1.4 Elektrik güvenlik devrelerinden yayılan çıkış sinyali, tehlikeli bir duruma neden olabilecek ölçüde
aynı devrede bundan sonra bağlı bir diğer elektrik tertibatıdan yayılan dış sinyal tarafından değiştirilmemelidir.
5.11.2.1.5 Bir veya birden fazla paralel kanal içeren güvenlik devrelerinde, benzer kontroller için
gerekenden başka tüm bilgiler, sadece bir kanaldan alınmalıdır.
5.11.2.1.6 Sinyalleri kaydeden veya geciktiren devreler, arıza durumunda bile, elektrik güvenlik tertibatının
çalışmasıyla tahrik makinasının durmasını engellememeli veya belirgin bir şekilde geciktirmemelidir (meselâ:
sisteme uygun en kısa zamanda makina durmalıdır).
5.11.2.1.7 Dahili güç besleme ünitelerin yapım ve düzenlenmesi, anahtarlama etkileri nedeniyle elektrik
güvenlik tertibatının çıkışlarında yanlış sinyaller meydana gelmesi engellenmelidir.
5.11.2.2.1 Genel
Güvenlik kontakları, asgari korunma derecesi IP4X (EN 60529) ve bunun tasarımına uygun mekanik dayanıklılık
(en az 106 çalışma çevrimi) ile EN 60947-5-1:2004, EK K’nın gereklerine uygun olmalı veya aşağıdaki gerekleri
yerine getirmelidir:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
5.11.2.2.2 Elektrik güvenlik anahtarları çalışması, devre kesici tertibatın zorlayıcı mekanik etkiyle
ayrılmasıyla olmalıdır. Bu zorlayıcı mekanik etkiyle ayrılma kontakların birbirine kaynamış olması durumunda
dahi gerçekleşmelidir.
Güvenlik kontağının tasarımı, bir bileşenin arızalanmasından dolayı kısa devre meydana getirmesi riskinin
mümkün olduğu kadar az olacağı şekilde yapılmalıdır.
Not - Zorlayıcı mekanik etkiyle ayrılma, devreyi kesen tüm kontakların açma konumuna gelmesiyle ve hareket
mesafesinin önemli bir kısmı boyunca, hareketli kontak parçaları ile üstüne açma kuvvetinin etki ettiği tahrik
elemanının arasında esnek malzemelerin (meselâ: yaylar gibi) bulunmamasıyla sağlanır.
5.11.2.2.3 Güvenlik kontakları, mahfaza en az IP 4X (EN 60529) derecesinde koruma sağlaması durumunda
250 V veya koruma derecesinin IP 4X(EN 60529) ‘dan küçük olduğu durumlarda 500 V beyan yalıtım gerilimine
sahip olmalıdır.
Güvenlik kontakları EN 60947-5-1:2004 standardında belirlenen aşağıdaki kullanma kategorilerine ait olmalıdır:
5.11.2.2.4 Koruma derecesinin IP 4X (EN 60529)’a eşit veya daha az olması durumunda, hava aralıkları en
az 3 mm ve yüzeysel kaçak yolu uzunlukları en az 4 mm, kontakların açıldıktan sonra ayırma mesafesi en az 4
mm olmalıdır. Koruma derecesi IP 4X (EN 60529)’dan iyi ise yüzeysel kaçak yolu uzunlukları 3 mm’ye
düşürülebilir.
5.11.2.2.5 Çoklu kesme durumunda, kontaklar arası ayrılma sonunda mesafe, en az 2 mm olmalıdır.
5.11.2.2.6 iletken malzemesinin aşınması, kontakların kısa devre olmasına yol açmamalıdır.
5.11.2.3.1 Genel
Güvenlik devrelerinin hata analizleri, sensörler, sinyal iletim yolları, güç beslemesi, güvenlik mantık ve güvenlik
çıktısı dahil toplam güvenlik devresindeki arızaları dikkate almalıdır.
5.11.2.3.2 Güvenlik devreleri, hatanın görünmesi ile ilgili Madde 5.11.1’in gereklerine uygun olmalıdır.
a) ikinci hata ile birleşmiş birinci hata tehlikeli duruma neden olursa, asansör,en azından hataların birinin
katıldığı bir sonraki çalıma programında (sıralamasında) durdurulmalıdır.
Asansörün diğer tüm çalışması, bu hatanın devam ettiği sürece imkansız olmalıdır.
Birinciden sonra ikinci hatanın meydana gelebilirliği, yukarıda belirtilen program ile (sıralama) asansörün
durdurulmasından once dikkate alınmaz.
b) İki hata kendi kendilerine tehlikeli duruma neden olmazsa, üçüncü hata ile birleğtiğinde tehlikeli duruma
neden olduğunda, asansör, hataların birinin katıldığı bir sonraki çalıma programında ez azından durdurulmalıdır.
Üçüncü hatanın tehlikeli duruma nedenolabilirliği, yukarıda belirtilen program ile (sıralama) asansörün
durdurulmasından once dikkate alınmaz.
c) Üç hatadan daha fazlasının birleşimi mümkünse, bu durumda güvenlik devresi, kanalların eşit statü ile
kontrol edildiği çoklu kanallarla ve bir denetleme devresiyle tasarımlanmalıdır.
İki kanal durumunda, denetleme devresi fonksiyonu, en sonunda asansörün tekrar çalışma öncesi kontrol
edilmiş olmalı ve arıza durumunda, tekrar çalışma mümkün olmamalıdır.
d) Bağlantıyı kestikten sonra güç beslemesinin tekrar yeniden gelmesi, Madde 5.11.2.3.3 a), b) ve c)’de
belirtilen durumda bir sonraki program sırasında durma tekrar gerçekleşmesi şartıyla durmuş konumdaki
asansör bakımı gerekli değildir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
e) Yedek tip devrelerde önlemler, mümkün olduğu kadar bir devreden daha fazla bir nedenden meydana
gelen aynı anda kusurların oluşma riskini sınırlamak için alınmalıdır.
5.11.2.3.3Elektronik bileşenler içeren güvenlik devreleri, güvenlik bileşeni olarak kabul edilmeli ve EN 81-
50:2014, Madde 5.6 gereklerine göre doğrulanmalıdır.
5.11.2.3.4Elektronik bileşen içeren güvenlik devresi üzerinde aşağıda belirtilen bilgileri taşıyan bir bilgi
plakası sabitlenmelidir.
Elektrikli güvenlik tertibatı, Madde 5.9.2.2.2.3 a), Madde 5.9.2.5 ve Madde 5.9.3.4’ün geereklerine uygun olarak
makinanın elektrik beslemesini kontrol eden donanım üzerinde doğrudan etkili olmalıdır.
Madde 5.10.3.1.3’e gore röleler ve kontaktör röleleri, makinanın elektrik beslemesini kontrol eden donanımın
kontrolu için kullanılıyorsa, bu röleler veya kontaktör rölelerinin denetlenmesi, Madde 5.9.2.2.2.3 a), Madde
5.9.2.5 ve Madde 5.9.3.4.4’te belirtildiği gib yapılmalıdır.
a) Kabin hızını veya konumunu algılaması için kulanılan bir sistem üzerindeki sürtünme ve tahrikte kayma,
b) Kabin hızını veya konumunu algılaması için kulanılan bir sistem üzerindeki kopma veya bantta, zincirde,
halatta veya benzeride gevşeme,
c) Kabin hızını veya konumunu algılaması için kulanılan bir sistem üzerindeki duman, kir veya benzeri.
Elektrikli güvenlik tertibatına kumanda eden cihazlar, montaj şekli yapısı itibarıyla insanların erişebileceği
konumda iseler, elektrikli güvenlik tertibatının basit vasıtalarla etkisiz hale geitirilemiyecek şekilde yerleştirilmelidir.
Not- Manyetik (magnetli) veya köprü parçası, basit vasıtalar olarak kabul edilmez.
Yedekli tipte güvenlik devrelerinde mekanik bir arızanın, verici elemanların mekanik veya geometrik olarak
düzenlenmesiyle, destek kaybına sebep olmaması sağlanmalıdır.
Güvenlik devrelerinin verici elemanları için EN 81-50:2014, Madde 5.6.3.1.1 ‘deki gerekler uygulanır.
Madde 5.11.2.6’ya göre tasarımlanan güvenlik devrelerini içeren programlanabilir elektronik sistemler Madde
5.11.2.3.3’ün gereklerini sağlar.
PESSRAL, EN 81- 50:2014, Madde 5.1.6’da listesi verilen güvenlikle ilgili tam seviye (SIL) için tasarım kurallarına
uygun olmalıdır.
Güvenli olmayan bir değişikliğin engellenmesi için PESSRAL’ın program kodu ve güvenlikle ilgili verilerine yetkisiz
kişilerce erişimi engellemek için tedbirler alınmalıdır (örneğin, EPROM, giriş kodu,v.b. tedbirlerin kullanılması).
PESSRAL ve güvenlikle ilgili olmayan bir sistem aynı baskılı devre kartını paylaşacaksa, Madde 5.10.3.2’de yer
alan iki sistemin ayrılmasına ilişkin kurallar uygulanır.
PESSRAL ve güvenlikle ilgili olmayan bir sistem aynı donanım paylaşacaksa, PESSRAL’e ilişkin gerekler
sağlanmalıdır.
PESSRAL’in arıza durumu, sistem içine yerleştirmekle ya da dış alet ile belirlenmesi mümkün olmalıdır. Bu dış
alet özel bir alet olması durunda, bulunması gereken yerde hazır bulundurulmalıdır.
5.12.1.1.1 Bu kumanda butonlar veya dokunma ile çalışan buton, manyetik kart gibi benzeri elemanlar yardımı ile
olmalıdır. Bunlar, elektrik bulunan kısımlarına kullanıcıların ulaşamayacağı şekilde kutular içine konulmalıdır.
Sarı renk, alam başlatma tertibatından farklı olan diğer kumanda tertibatı için kullanılmamalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.12.1.1.2 Kumanda tertibatı, bunların fonksiyonun belirtilmesiyle açıkça tanımlanmalıdır (ayrıca bk. EN 81-
70:2003, Madde 5.4).
5.12.1.1.3 Görünür uyarılar veya sinyaller, kabinin durakta durmuş olduğunu kişilerin fark etmesine müsaade
etmelidir.
5.12.1.1.4 Kabinin durma hassasiyeti (doğruluğu) ± 10 mm olmalıdır. Örneğin yükleme ve boşlatma aşamasında,
seviyeleme hassasiyeti ± 20 mm’yi aşmamalı ve bu ± 10 mm düzeltilmiş olmalıdır.
5.12.1.2.1 Asansör, kabinin aşırı yüklenmesi durumunda, otomatik seviyeleme dahil, kabinin normal
harekete geçmesini önleyen bir tertibatla donatılmalıdır. Hidrolik asansörlerde, bu tertibat otomatik seviyelemeyi
engellememelidir.
5.12.1.2.2 Beyan yükü, asgari 75 kg olmak kaydıyla, en geç % 10 dan fazla aşılırsa, aşırı yük tespit edilmelidir.
a) Kullanıcılar kabin içindeki sesli ve/veya görünür bir sinyal ile bilgilendirilmelidir,
b) Otomatik güçle çalışan kapılar, tam olarak açılmalıdır,
c) Elle çalışan kapılar kilitlenmemiş durumda kalmalıdır,
d) Madde 5.12.1.4’e uygun ön işlemler etkisiz duruma getirilmelidir.
Yavaşlama tespit edilmezse, makina freni, kabin veya karşı ağırlık tamponlarla temas ediyorsa, çarpma hızı
tamponların tasarımlandığı hızı aşmayacak şekilde kabin hızının azaltılmasına neden olmalıdır.
a) Hareket, Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli güvenlik tertibatı yardımıyla kilit açılma bölgesine (Madde
5.3.8.1) sınırlanmıştır. Ana çalışma sırasında kabin, duraktan 20 mm içerisinde tutulmalıdır (bk. Madde 5.12.1.1.4
ve Madde 5.4.2.2.1).
b) Seviyeleme çalışması sırasında kapı elektrik güvenlik tertibatını devre dışı bırakan tertibat sadece, bir
durak için durma sinyali verildiğinden sonra etkili olmalıdır.
c) Yeniden seviyeleme 0,8 m/s’yi aşmamalıdır. Buna ilave olarak, durak kapıları el ile kumanda edilen
asansörlerde aşağıdakilerin gerçekleştiği tespit edilmelidir:
1) Dönme azami hızının besleme frenkası ile sabitlenerek belirlenen makinalar için, sadece düşük hız hareketinin
kontrol devresine enerji verildiği,
2) Diğer makinalar için kilit açılma bölgesine ulaşma anındaki hız, 0.80 m/s’yi aşmadığı,
5.12.1.5.1.1 Muayene ve bakım çalışmasını kolaylaştırmak için, kolayca çalışılabilen muayene kumanda
istasyonu kalıcı olarak aşağıdaki yerlerde montaj edilmelidir:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
a) Elektrikli güvenlik tertibatı (Madde 5.11.2) için gerekleri yerine getiren bir anahtar (muayene çalışma
anahtarı),
İki konumlu olması gereken bu anahtar, yanlışlıkla çalışmaya karşı korunmuş olmalıdır.
b) Açıkca gösterilen yön yardımıyla kazara çalışmaya karşı korunmuş “YUKARI” ve “AŞAĞI” yönlü
basmalı butonlar,
Kumanda istasyonu, kabin tavanından kapı mekanizmalarını kumanda etmesi için kazara çalışmaya karşı
korunmuş özel anahtarlar da bulundurabilir.
5.12.1.5.1.3 Muayene kumanda istasyonu, asgari IPXXD’nin (EN 60529) korunma dercesine sahip olmalıdır.
Dönme kumandası anahtarları, istasyonun bir bileşenin dönme hareketinden korunma vasıtasına sahip olmalıdır.
Sürtünme tek başına, yeterli kabul edilmemelidir.
d) Güçle çalışan kapıların herhangi bir otomatik hareketi engellenmelidir. Kapı/kapıların güçle çalışan
kapanmaları aşağıdakiler bağlı olmalıdır:
2) Kapıların kumanda etme mekanizmaları için kazara çalışmaya karşı korunmalı ilave anahtarlara,
f) Kabin tavanı üzerindeki veya kuyu boşluğundaki herhangi bir ayakta durma alanı üst dikey mesafe (bk.
Madde 5.2.5.7.3), 2.0 m veya daha az olduğunda kabin hızı 0.30 m/s’yi aşmamalıdır.
g) Normal kabin seyir sınırları aşılmamalıdır, örneğin normal çalışmada durma konumları aşılmamalıdır,
i) Birden fazla muayene kumanda istasyonu, ”MUAYENE” ye geçmiş ise, muayene kumanda
istasyonunda aynı basma butonu aynı anda basılmadıkça, bunların herhangi birinden kabini hareket ettirmek
mümkün olmamalıdır,
j) Madde 5.2.6.4.3.4 durumunda, kabindeki muayene çalışma anahtarı, Madde 5.2.6.4.3.3 e)’ye göre elektrikli
güvenlik tertibatını devre dışı bırakmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
İlave olarak Kuyu boşluğundan asansörün normal çalışmasına geri dönüşü, sadece aşağıdaki şartlarda
yapılmalıdır:
1) Kuyu boşluğuna erişime müsaade eden kapının acil durum kilit açma vasıtalarıyla birlikte veya
2) örneğin, kuyu boşluğuna erişime müsaade eden kapının yakın bir yerinde yerleştirilmiş içeriden bir
kilitlenmiş pano gibi sadece yetkili kişiler için erişim.
Muayene çalışması kapsamındaki devre/devrelerde görülen Madde 5.11.1.2’de listesi verilen hatalardan birinin
gerçekleşmesi durumnunda kabinin tüm kontrolsüz hareketini önlemek için önlemler alınmalıdır.
“ÇALIŞ” butonu ve bir yön butonu, bir elle aynı anda çalıştırılması mümkün olmalıdır. Muayene çalışması elekrikli
güvenlik tertibatı, aşağıdaki yöntemlerden biriyle devre dışı (by pas) bırakılmış olmalıdır:
Uygulanan yüklerle ilgili mekanik ve elektrikli en az 1000 000 çalışma çevrimine dayanıklı olmalıdır.
b) Yön ve “ÇALIŞ” basma butonlarının doğru çalışmasını denetleyen Madde 5.11.2’ye uygun olarak
elektrikli güvenlik teribatı.
Açıklama
①: Durdurma tertibatı
②: Yukarıya basma butunu
③: Aşağıya basma butonu
5.12.1.6.1 Madde 5.9.2.3.3’e göre, acil durumda elektrikli çalışma kumanda tertibatı gerekiyorsa, Madde
5.11.2’ye uygun acil durumda elektrikle çalıştırma kumandası anahtarı tesis edilmelidir. Tahrik makinası, normal
ana beslemeden veya mevcutsa bekleme konumundaki (yedek) bir beslemeden beslenmelidir.
a) Acil durumda elektrikli çalışma anahtarı, yanlışlıkla çalıştırılmaya karşı korunmuş butonlar üzerinde sabit
basınç ile basılı tutularak kabin hareketinin kumanda edilmesine izin vermelidir. Hareket yönleri açıkça
işaretlenmiş olmalıdır,
b) Acil durumda elektrikli çalışma anahtarının çalıştırılmasından sonra, bu anahtar tarafından kontrol edilenler
hariç, her türlü kabin hareketi engellenmelidir.
c) Aşağıdaki gibi muayene çalışmasındaki anahtarlama ile acil durumda elektrikli çalışmasının etkileri geçersiz
olmalıdır:
1) Acil durumda elektrikli çalışma anahtarı çalıştırıldığında, muayene çalışması yapılıyorken, acil durumda
elektrikli çalışma devre dışıdır, muayene çalışmasının yukaı/aşağı/çalış butonları etkin olarak devrede kalmalıdır.
2) muayene çalışması yapılıyorken, acil durumda elektrikli çalışması harekete geçirilmişken, acil durumda
elektrikli çalışması devre dışı hale getirilir, muayene çalışmasının yukaı/aşağı/çalış butonları etkin hale getirilir.
d) Acil durumda elektrikli çalışma anahtarı, kendisi tarafından veya Madde 5.11.2’ye uygun başka bir elektrik
anahtarı yardımıyla aşağıdaki elektrik cihazlarını devre dışı bırakmalıdır:
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
1) Madde 5.5.5.3 b)’ye göre halat veya zincir gevşemesini kontrolü için kullanılanları,
2) Madde 5.6.2.1.5’e göre güvenlik tertibatına monte edilenleri,
3) Madde 5.6.2.2.1.6 a) ve b)‘ye göre hız regülatöründekileri,
4) Madde 5.6.6.5 ‘e göre yukarı yönde hareket eden kabinin aşırı hızlanmasına karşı koruma tertibatına
monte edilenleri,
5) Madde 5.8.2.2.4‘e göre tamponlara monte edilenleri,
6) Madde 5.12.2 ‘ye göre son sınır anahtarları (kesicileri),
e) Acil durumda elektrikli çalışma anahtarı ve bunun basmalı butonları, tahrik makinasının doğrudan veya
görüntü aygıtları ile görülebileceği şekilde yerleştirilmelidir (Madde 5.2.6.6.2 c)).
5.12.1.6.2 Acil durumda elektrikli çalışma vasıtaları, asgari IPXXD (EN 60529)’un karunma derecesine sahip
olmalıdır.
Döner kontrol anahtarları, istasyondaki bir bileşenin dönmesini engelleme vasıtalarına sahip olmalıdır. Sürtünme
tek başına yeterli kabul edilmemelidir.
5.12.1.8.1 Durak ve kabin kapısı, kapı kilitleme kontaklarının bakımı için bir devre dışı bırakma (bypas)
tertibatı, kontrol paneli veya acil durum ve deney panelinde bulunmalıdır.
5.12.1.8.2 Tertibat, kalıcı olarak montajı yapılmış mekanik hareketli (örneğin, kapak, güvenlik kapağı) veya
Madde 5.11.2’ye göre elektrik güvenlik tertibatı için gereklere uygun olan bir priz soket vasıtalarıyla kontolsüz
(istenmeyen) kullanıma karşı korunmalı bir anahtar.
5.12.1.8.3 Durak ve kabin kapısı devre dışı bırakma (bypas) tertibatı, bunların üzerinde veya yakınında
“BYPAS” kelimesi yazılarak tanımlanmalıdır. Buna ilave olarak, devre dışı bırakılan kontaklar, elektrik
diyagramına göre tanımlayıclar ile gösterilmiş olmalıdır.
Elektrik diyagramlarına göre tanımlayıcılarla birlikte alternatif olarak Şekil 23’te gösterilen sembol kullanılmalıdır.
Açıklama
DS Kablo tesisatı diyagramı üzerinde bulunan gösterimin örneği
a) Herhangi bir otomatik güçle çalışan kapıların çalışması dahil normal çalışma kumandaları, tesirsiz hale
getirlmelidir.
b) Durak kapılarının (Madde5.3.9.4, 5.3.11.2), durak kapı kilitleri nin(Madde 5.3.9.1), kabin
kapısının/kapılarının (5.3.13.2) ve kabin kapı kilitlerinin (Madde 5.3.9.2) kontaklarının devre dışı bırakılması
mümkün olmalıdır,
c) Kabin kapı/kapılarının ve durak kapğılarının aynı anda kontaklarını devre dışı bırakmak mümkün
olmamalıdır,
d) Müstakil ayrı bir denetleme sinyali, kabin kapısını kapatan kontak/kontakların devre dışı bırakılmasıyla
kabin hareketine müsaade etmek için kapalı konumda kabin kapı/kapılarının bulunduğunu tespit edilmesini
sağlamalıdır. Ayrıca kabin kapısını kapatan kontak/kontaklar ve kabin kapısını kilitleyen kontak/kontakları
birleştirilmişse bu uygulanır.
e) El ile kullanılan durak kapılarında, durak kapıları kontaklarının (Madde 5.3.9.4) ve durak kapı kilitlerinin
(Madde 5.3.9.1) aynı anda devre dışı bırakılması mümkün olmamalıdır,
f) Kabin hareketi, sadece muayene çalışmasında (Madde 5.12.1.5) veya acil durum elektrikli çalışmasında
mümkün olmalıdır,
g) Kabinde bir ses sinyali ve kabin altında yanıp sönen ışık , hareket sırasında aktif olmalıdır. Bu sesli
uyarının ses seviyesi, kabin altında 1 m mesafede asgari 55 dB (A) olmalıdır,
a) Bu kabin, en son normal harektinden sonra 15 min içerisinde en alt durağa otomatik bir şekilde
indirilmelidir,
b) El ile kullanılan kapıya sahip asansörde ve/veya kulanıcıların sürekli kontrolünde kapanması gerçekleşen
güçle çalışan kapıya sahip asansörde, kabinde uyarı müteakipteki gibi bulunmalıdır: “KAPALI KAPILAR”.
Karakterlerin asgari yüksekliği, 50 mm olmalıdır,
c) Ana anahtarın (şalterin) üzerinde veya yakınında bir yazı bulunmalıdır: “Sadece kabin en alt durakta
olduğunda anahtar kapatınız”.
5.12.1.11.1 Güçle çalışan kapılar dahil servis dışı asansörün bekletilmesi ve durulması için tedarik edilmiş
olmalıdır:
f) Ana anahtar veya 1 m içierisinde doğrudan erişilebilir yakınlıkta diğer durdurma tertibatı bulunmadıkça
deney panelinde/panellerinde (Madde 5.2.6.6).
5.12.1.11.2 The stopping devices shall consist of electric safety devices in conformity with 5.11.2. They shall
be bi-stable and such that a return to service cannot result from an involuntary action.
a) Sürtünmeli tahrik ve sürtünme vasıtasız tahrik için seyir üst ve alt noktasında,
Son sınır anahtarları, kazara çalışma riski bulunmadan son durak ( terminal) katına mümkün olduğu kadar yakın
fonkiyonu yerine getirmek için ayalanmış olmalıdır.
Bunlar, kabin (veya eğer varsa karşı ağırlık) tamponlarla temas etmeden veya piston kendi yumuşak durma
yastığıyla temas etmesinden önce devreye girmelidir. Son sınır anahtarları devrede, tampolar baskılanmışken
veya yumuşak durma bölgesinde piston bulunuyorken tutulmalıdır.
5.12.2.2.1 Ayrı bir devreye girme (etkinleştirme) tertibatı, normal son durak durmasında ve son sınır
anahtarlarında kullanılmalıdır.
5.12.2.2.2 Sürtünme vasıtasız tahrikli asansörlerde, son sınıranahtarlarının devreye girmesi aşağıdaki gibi
gerçekleşmelidir:
5.12.2.2.3 Sürtünmeli tahrikli asansörlerde, son sınır anahtarlarının devreye girmesi aşağıdaki gibi
gerçekleşmelidir:
b) Kabine bağlanmış olan bir tertibatla örneğin halatla, kayışla veya zincirle dolaylı olarak.
(b) bendi durumunda, bu bağlantıdaki kopma veya gevşeme, Madde 5.11.2’ye uygun olarak elektrikli bir güvenlik
tertibatı vasıtasıyla makinanın durmasına neden olmalıdır.
5.12.2.2.4 Doğrudan tahrikli hidrolik asansörlerde, son sınır anahtarının devreye girmesi aşağıdaki gibi
gerçekleşmelidir:
(b) bendi durumunda, bu bağlantıdaki kopma veya gevşeme meydana gelirse, Madde 5.11.2’ye uygun olarak
elektrikli bir güvenlik tertibatı vasıtasıyla makina durdurulmalıdır.
5.12.2.2.5 Dolaylı tahrikli hidrolik asansörlerde, son sınır anahtarının devreye girmesi aşağıdaki gibi
gerçekleşmelidir:
(b) bendi durumunda, bu bağlantıdaki kopma veya gevşeme meydana gelirse, Madde 5.11.2’ye uygun olarak
elektrikli bir güvenlik tertibatı vasıtasıyla makina durdurulmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
a) Motor ve fren besleme devrelerinin tam mekanik ayırması ile doğrudan veya
5.12.2.3.2 Son sınır anahtarlarının devreye girmesi sonrasında (sınır güvenlik kesicilerinin çalışmasından
sonra) , hidrolik asansörlerde sürünme kayması nedeniyle devreye girme bölgesini kabin terk etse dahi, kabin ve
durak hareket komutlarını tepki vermilmesinde sadece kabin hareketi mümkün olmamalıdır.
Madde 5.12.1.10’da belirtilen elektrikli sürünme kaymasını önleyen sistem kullanıldığında, Madde 5.12.1.10’a
göre kabinin otomatik son durağa indirilmesi, son sınır anahtarının devreye girme bölgesini kabin etmesi ile
birlikte derhal çalışmaya başlamalıdır.
5.12.3.1 Bir kurtarma çalışmasında iki taraflı ses iletişimine müsaade eden kalıcı teması sağlayan EN 81-
28’e uygun olarak bir uzaktan alarm sisteminin montajı yapılmalıdır (ayrıca bk. Madde 5.2.1.6).
5.12.3.2 Kabin içi ile acil durum çalıştırmasının yürütüldüğü yer arasında doğrudan sesli haberleşmenin
mümkün olmadığı veya asansörün seyir mesafesinin 30 m’yi geçtiği durumlarda, kabin içi ile acil durum
çalıştırmasının yürütüldüğü yer arasında Madde 5.4.10.4 ‘te belirtilen acil durum kaynağından beslenen bir dahili
telefon sistemi veya benzeri tesis edilmelidir.
5.12.4.1 Elle açılan kapısı olan asansörlerde bir tertibat, kabinin durağı terk etmesini en az 2 saniye süreliğine
engellemelidir.
5.12.4.2 Kabine giren bir kişi kapı kapandıktan sonra, herhangi bir dış komut butonu etkili olmadan önce
kumanda tertibatını etkinleştirmek için en az 2 saniyelik bir süreye sahip olmalıdır.
Bu gerek ortak bir kumandada çalışan asansörlerde uygulanmaz.
5.12.4.3 Ortak kumandalı asansörlerde, duraktan kolayca görülebilen ışıklı bir sinyal ile bu durakta
bekleyen kişilere kabinin tabi olduğu bir sonraki hareket yönü gösterilmelidir.
Not- Asansör grupları için duraklarda kat göstergeleri tavsiye edilmez. Bununla beraber, kabinin kata gelişinin
sesli bir sinyalle bildirilmesi tavsiye edilir.
Not- Ek B, teknik uygunluk belgelerinde bulunan bilgiler hakkında kılvuz bilgileri sağlar.
5.1 Genel
5.1.1 Önemli olmayan tehlikeler ✓ ✓
5.1.2 Uyarılar ve etiketler ✓ ✓
5.2 Kuyu, makina alanları ve kasnak daireleri
5.2.1 Genel hükümler ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
Kuyuya ve makina alanları
5.2.2 ve kasnak dairelerine ✓ ✓ ✓
erişim
Erişim ve acil durum
5.2.3 kapakları – Erişim küçük ✓ ✓ ✓
kapakları – Muayene
kapakları
5.2.4 Uyarılar ✓ ✓
5.2.5 Kuyu ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
Makina alanları ve kasnak ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
5.2.6 daireleri
5.4.5 Önlük ✓ ✓ ✓
Acil durum küçük kapakları ve ✓ ✓ ✓ ✓
5.4.6 acil durum kapakları
5.4.9 Havalandırma ✓ ✓
5.4.10 Aydınlatma ✓ ✓ ✓ ✓
Karşı ağırlık/dengeleme ağırlığı ✓ ✓
5.4.11
5.5 Askı tertibatı vasıtaları, dengeleme vasıtaları ve korunma ile ilgili vasıtalar
5.5.1 Askı tertibatı vasıtaları ✓ ✓ ✓ ✓
Tambur, kasnak, makara ve
5.5.2 halat çapı/oranları, halat/zincir ✓ ✓ ✓
bağlantı uçları
5.5.3 Halat tahriği ✓ ✓
Sürtünme vasıtasız tahrik ✓ ✓
5.5.4 asansörleri için halatların
sarılması
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
5.6 Serbest düşmeye Aşırı hıza, kontrolsüz kabin hareketine ve kabinin sürüklenmesine karşı önlemler
Güvenlik devrelerinin
birleşenleri
Elektrikli donanımın ✓ ✓ ✓ ✓
5.10.4 korunması
5.10.5 Ana anahtarlar (şalterler) ✓ ✓ ✓ ✓
5.10.6 Elektirk kablo tesisatı ✓ ✓
5.10.7 Aydınlatma ve soket ✓ ✓ ✓ ✓
çıkışları
Aydınlatma ve soket ✓ ✓ ✓ ✓
5.10.8 çıkışlarının besleme
kontrolü
5.10.9 Topraklama korunması ✓ ✓
5.10.10 Elektrikli tanımlama ✓ ✓ ✓
5.11 Elektrikli güvenlik tertibatı, hata analizleri,eElektrik hatalarına karşı korunma
a) Elektromekanik fren, beyan yüküne ilave olarak % 25 fazla yüklü kabini, beyan hızıyla aşağı yönde
hareket halindeyken yalnız kendi etkisiyle durdurabilmelidir. Bu durumdaki kabin yavaşlama ivmesi, güvenlik
tertibatının çalışması veya tamponlara oturmasına neden olan ivmelerden büyük olmamalıdır.
b) Buna ilave olarak bir fren seti, yeterli frenleme etkinliğiyle çalışmadığı durumda aşağı yönde hareket eden
ve beyan yükü ile yüklü kabini yavaşlatmaya çalıştığını uygulanabilir deneylerle doğrulamalıdır (bk. Madde
5.9.2.2.2.1).
c) ( q 0,1 ) Q v e ( q 0,1 ) Q’nın sınırları dâhilinde yüklü kabinde frenin el ile bırakılmasının (Madde
5.9.2.2.2.7), asansörün doğal hareketine neden olduğu veya bu amaçlara uygun (Madde 5.9.2.2.29 b)) vasıtaların
mevcut olduğu ve çalışır olduğu doğrulanmalıdır.
Burada,
q Karşı ağırlık nedeniyle anma yükünün karşı dengesinin miktarını gösteren denge faktörüdür ve
Q Anma yüküdür.
.
6.3.2 Elektrik montajı
a) Görsel konrtol (örneğin, hasar gevşek kablolar, tüm topraklama kablo bağlantıları)
c) Değişik devrelerin direnç yalıtımının ölçümü (Madde 5.10.1.3). Bu ölçüm için tüm elektronik bileşenlerin
bağlantıları kesilmelidir,
d) HD 60364-6:2007, Madde 61.3.6 ve Madde 61.3.7’ye göre besleme bağlantılarının otomatik kesilmesiyle hata
korunması için önlemlerin etkinliğinin doğrulanması.
b) Anma yükünün % 125’iye yüklü kabinle aşağı yönde, seyir hareketinin en alt seviyesinde.
Karşı ağırlığın tampon/tamponlarla temas etmeli ve makine halat kayması oluşana kadar dönmeye devam etmeli
ve/veya kayma oluşmazsa bu kabin, yükselmemelidir.Montajcının belirttiği gibi dengenin olduğu kontrol
edilmelidir.
Bu deney, kabin aşağı inerken, aşağıdaki şartlar altında kabin üzerinde düzgün dağıtılan gerekli yükle birlikte
halatta kayma veya gevşeme oluşana kadar makina çalıştırılarak yapılmalıdır:
Bu kabin, anma hızında hareket etmeli ve aşağıdaki yüklemelerden biri ile yüklü olmalıdır:
1) Anma yükü, Çizelge 6 (Madde 5.4.2.1) karşılık geldiğinde anma yüküyle veya
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
2) Hidrolik asansörlerde, Çizelge 6 (Madde 5.4.2.1) nedeniyle verilen değerden anma yükü daha küçük
olduğunda Çizelge 6’ya karşılık geleni aşmayan yük hariç olmak üzere anma yükünün % 125 ile,
Sürtünmeli tahrikli asansörlerde ve hidrolik asansörlerde anma yükü Çizelge 6’ya (Madde 5.4.2.1) karşılık
geldiğinde, kabin anma yükü ile yüklenmeli ve anma hızında veya daha düşük bir hızda hareket seyrine
başlamalıdır.
Hidrolik asansörlerde, Çizelge 6 (Madde 5.4.2.1) nedeniyle verilen değerden anma yükü daha küçük olduğunda,
Çizelge 6’ya karşılık geleni aşmayan yük hariç olmak üzere kabin, anma yükünün % 125 ile yüklü olmalıdır.
Deney anma hızından daha küçük bir hızda yapıldığında, imalatçı, askı tertibatı takılı olarak dinamik deneye tabi
tutulduğunda tip deneyine tabi tutulmuş aşamalı güvenlik tertibatın davranışını gösteren eğrileri teslim etmelidir.
Deney sonrası, asansörün normal çalışmasında olumsuz bir etkisi olabilen herhangi bir bozulma oluşmamalıdır.
Sürtünen bileşen varsa değiştrilmelidir. Görsel kontrolun yeterli olduğu kabul edilir.
Güvenlik tertibatının devre dışı kalmasını kolaylaştırmak için deneyin, kabinin boşalmasına imkan vermek için
kapıya ters olarak gerçekleştirilmesi tavsiye edilir.
6.3.5 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı güvenlik tertibatı (Madde 5.6.2)
Hizmete alınmadan önce yapılan deneyin amacı, karşı ağırlık, veya dengeleme ağırlığı, güvenlik tertibatı, kılavuz
raylar ve kılavuz rayların binaya bağlantılarından oluşan tüm donanımın montajın doğruluğu, ayarın doğru
yapıldığı ve sağlamlığını kontrol etmektir.
Deney, gereken yükün kabin tabanına eşit olarak dağıtıldığı karşı ağırlık veya dengelem ağırlığı aşağı
yönde hareket ettiğinde ve aşağıdaki şartlarda yapılmalıdır. Makinanın, halatların kayması veya
gevşemesi anına kadar çalışması devam etmelidir:
a) Aşırı hız regülatörü veya güvenlik halatı ile devre girmiş anlık güvenlik tertibatı:
Bu deney anma hızında veya daha düşük hızda boş kabinle yapılmalıdır.
Deney anma hızından daha küçük bir hızda yapıldığında, imalatçı, askı tertibatı takılı olarak dinamik deneye tabi
tutulduğunda karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığında tip deneyine tabi tutulmuş aşamalı güvenlik tertibatın
davranışını gösteren eğrileri teslim etmelidir.
Deney sonrası, asansörün normal çalışmasında oluşacak olumsuz bir etkisi olabilen herhangi bir bozulma tespit
edilmemelidir. Sürtünen bileşen varsa değiştrilmelidir. Görsel kontrolun yeterli olduğu kabul edilir.
Deney, eşit dağıtılmış yükle aşağı yönde normal hızda asansör kabini hareket ederken enerji dağıtan tampon
üzerindeki ve tutucu (kenetlenme) tertibatı üstündeki kontaklar (Madde 5.6.5.7), varsa aşağı yön vanalarının
kapanmasını engellemek için kısa devrelenerek (köprülenerek) yapılmalıdır.
Kabin, anma yükünün % 125 ile yüklenmiş olmalı ve her bir durakta tutucu tertibatla durdurulmalıdır.
Deney sonrası, asansörün normal çalışmasında olumsuz bir etkisi olabilen herhangi bir bozulma oluşmamalıdır.
Görsel kontrol, yeterli olduğu kabul edilir.
b) Tüm desteklerle tutucu/tutucuların devreye girmesinin ve hareket sırasında tutucu/tutucular ile tüm
destekler arasında yatay olarak ölçülmüş iş açıklığının görsel kontrolü yapılmalıdır,
Not- Geçersiz yapabilmek için asgari basınç tertibatı veya asgari düşük basınç tertibatının ayarını geçici
değiştirme gerekli olabilir.
Bu deney şu şekilde yapılmalıdır: Karşı ağırlık ve kendi anma yükü ile kabin, yavaşlamanın doğrulandığı stroku
azaltılmış tamponların kullanılması durumunda anma hızında veya tamponların hesaplandığı hızda tamponlarla
temas etmelidir (Madde 5.8.2.2.2).
Deney sonrası, asansörün normal çalışmasında olumsuz bir etkisi olabilen herhangi bir bozulma oluşmamalıdır.
Görsel kontrol, yeterli olduğu kabul edilir.
Birden fazla boru patlama vanasının birbiri ile bağlantılı olduğu asansörlerde, vanaların aynı anda kapandığı,
kabin döşemesinin eğilmesi (Madde 5.6.3.4) ölçülerek kontrol edilmelidir.
— Ölçülmesiyle veya
p
vmax vt
p pt
— Şu formülün kullanılmasıyla:
Burada:
Bu deney, serbest düşmeye karşı tertibatın deneyinden sonra (Madde 5.6) yapılmalı ve kontrolsüz hareketten
korunma vasıtalarının dahil olduğu herhangi bir hidrolik elemanlar dahil edilmelidir
Yükleme ve boşaltma şartları altında, kabinin Madde 5.12.1.1.4’te belirtilen seviyeleme doğruluğunu muhafaza
edip etmediği doğrulanmalıdır. Bu doğrulama, en çok tercih edilen katta gerçekleştirilmelidir.
Deney –gerekleri: Asansörün durdurulmasıyla ilgili yapılan deneylerde, sadece Madde 5.6.7’de tanımlanan
vasıtaların durdurma elemanı kullanılmalıdır. Deney:
- Tip incelemesinin gerektirdiği şekilde vasıtaların durdurma elemanının tetiklenmesinin doğrulanmasından
meydana gelir,
- Örneğin tip deneyi sırasında tanımlandığı gibi, önceden ayarlanmış bir hızla (muayene hızı v.b.) boş kabini
yukarı yönde kuyunun üst kısmında (örneğin, bir kattan en üst duraktan) ve tamamen yüklü kabini aşağı yönde
kuyunun alt kısmında (örneğin, bir kattan en alt duraktan) hareket ettirilmesiyle yapılır.
Bu deney , tip incelemesinde tanımlandığı gibi kontrolsüz hareket mesafesinin Madde 5.6.7.5’te verilen değeri
aşmayacağını onaylamalıdır.
Vasıtalar otomatik denetlemeyi (Madde 5.6.7.3) gerektirirse, bunun fonksiyonu kontrol edilmelidir.
Not - Vasıtaların durdurma elemanı, durak katlarında mevcut elemanları içerirse, ilgili her bir kat için bu deneyin
tekrar edilmesi gerekli olabilir
7 Kullanım bilgileri
7.1 Genel
Dosya, kullanma talimatı el kitabı ve seyir defterinden oluşmalıdır.
7.2.1 Genel
İmalatçı/montajcı, kullanma talimatı el kitabını vermelidir.
Bu anahtar, asansörün montajı yerinde hazır bulunmalı ve sadece yetkili kişi için ulaşabilir olmalıdır.
.Acil durum kilit açma anahtarı, bu anahtarın kullanılması ile ilgili olabilen tehlikelere ve kapatıldıktan sonra
kapının kilitlendiğinden emin olmak gerektiğine dikkat çeken takılmış bir etikete sahip olmalıdır.
i) Kurtarma çalışması: Özellikle frenin serbest bırakılması, yukarı çıkan kabin aşaırı hızdan korunma
vasıtaları, kontrolsüz kabin hareketinden korunma vasıtaları, boru patlam vanası ve güvenlik tertibatı, varsa özel
alaetlerin tanımlanması dahil konularında detaylı talimatlar verilmelidir.
7.2.3 Bakım
Kullanma talimatı el kitabı, EN 13015’2 uygun olmalıdır.
Sentetik malzemelerden yapılan enerji tutan tip tamponlar, imalatçıdan verilen yaşlanma üzerine talimatlar
periyodik olarak kontrol edilmelidir (bk. EN 81-50:2014, Madde 5.5.1 c) ve Madde 5.5.4 i).
a) Periyodik kontroller:
Periyodik kontroller ve deneyler sansörün piyasada yer almasından sonra iyi şartlarda bulunduğunu doğrulamak
için asansör üzerinde yapıldığında, bu periyodik kontroller ve deneyler, Ek C’ye uygun olarak yapılmalı ve seyir
defterinde kayıt edilmelidir.
7.3.2 Asansörün temel karakteristikleri, seyir defterinda kayıt edilmelidir. Bu sicil kaydı veya dosya, aşağıdakileri
içermelidir:
Elektrikle ilgili şematik diyagramları, güvenlik konularının genel anlaşılması ve IEC 60617- DB sembollerin
kullanımı için devrelerle sınırlamış olabilir. IEC 60617-DB’de gösterilmeyen herhangi bir grafik sembolü, ayrı ayrı
gösterilmeli ve diyagram üzerinde veya ilave belgelerde tanımlanmış olmalıdır. Bu sembol ve bileşenlerin ve
tertibatın tanımlanması, tüm belgelerin genelinde ve asansöre uygun olmalıdır.
Elektrikle ilgili şematik diyagramları, birkaç alternatife sahipse, örneğin, uygulanabilir alternatif yöntemler gibi
geçerli olan alternatifleri göstermelidir.
Bu devre diyagramı, güvenlik konularının genel anlaşılması ile ilgili devrelerle sınırlamış olabilir. Sembollerle
birlikte kullanılan kısaltmalar, bir tarifler vasıtasıyla açıklanmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
b) Kontrol ve muayene raporlarının tarihli suretinin kopyalarını muhafaza etmek için tasarlanmış bir bölüm.
3) Kazalar.
Bu sicil kaydı veya dosya, bakım görevlileri ve periyodik kontrollerden ve deneylerden sorumlu kişi ve
organizasyon için hazır bulundurulmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Ek A
(Zorunlu)
Elektrikli güvenlik tertibatı listesi
5.5.5.3 b) Sürtünme vasıtasız ve hidrolik asansörlerde gevşek halat ve gevşek zincirin kontrolü 2
5.5.6.2. f) Dengeleme halatlarında gergi kontrolü 3
Not- SIL seviyesi, sadece Madde 5.11.2.6’da tanımlanan PESSRAL ile ilgilidir
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Ek B
(Bilgi için)
Teknik uygunluk dosyası
Bu teknik dosyası, uygunluk değerlendirme prosedürü için gerekli olabilen aşağıdaki bilgileri içermelidir:
— Asansör üzerinde kullanılan güvenlik bileşenlerinin tip inceleme sertifikasının sureti. Ayrıca EN 81-50’ye
bakılmalıdır.
—Tüm deneylerin sonuçları veya yapılış hesapları veya imalatçısı tarafından taşeron:
— Örneğin, sürtünmeli tahrik, kılavuz rayları, hidrolik hesaplamalar,
— Planlar ve diyagramlar,
Not- Normal kulanımın, bakımın, onarımın, periyodik muayenelerin ve kurtarma çalışmalarının gerçekleşmesi için
planlar ve diyagramlar.
— Seyir defteri.
Not- tamirler ve uygunsa periyodik kontroller hakkında bilgiler için seyir defteri.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Ek C
(Bilgi için)
Önemli bir yapısal değişiklik veya bir kaza sonrasında periyodik kontroller
ve deneyler, kontroller ve deneyler
C.1 Periyodik kontroller ve deneyler
Periyodik olarak yapılan muayene ve deneyler, asansör hizmete alınmadan önce yapılan muayene ve
deneylerden daha kapsamlı olmamalıdır.
Periyodik deneyler, tekrarlamadan kaynaklanan aşırı yıpranma veya asansörün güvenliğini azaltacak gerilimlere
sebep olmamalıdır. Bu durum özellikle güvenlik tertibatı ve tamponlar gibi elemanlar için geçerlidir. Bu bileşenler
üzerinde deneyler yapılırsa, kabin boşken ve düşük hızlarda yapılmalıdır.
Bu bileşenlerin (normal işletmede devreye girmeyen) periyodik deneylerini uygulamakla görevli kişi bunların hâlâ
çalışabilir durumda olduklarından emin olmalıdır.
Raporun bir kopyası asansör teknik belge dosyasında Madde 7.3.2 b) ile ilgili bölüme konulmalıdır.
C.2 Önemli bir yapısal değişiklik veya bir kazadan sonra yapılması gereken kontroller
ve deneyler
Önemli yapısal değişiklikler ve kazalar, asansör teknik belge dosyasında Madde 7.3.2 b) ile ilgili bölüme
kaydedilmelidir.
Özellikle aşağıdaki hususlar önemli yapısal değişiklik olarak kabul edilir:
—Beyan hızı,
—Beyan yükü,
—Kabin kütlesi,
—Seyir mesafesi.
— Kilitleme tertibatı tipi (kilitleme tertibatının aynı cins bir kilitleme tertibatıyla değiştirilmesi önemli bir yapısal
değişiklik olarak mütalâa edilmez) (Madde 5.3.9.1 ve Madde 5.3.9.2),
— Kumanda sistemi,
— Kılavuz ray veya kılavuz ray tipi (Madde 5.7),
— Kapı tipi (veya bir ya da birden fazla sayıda durak veya kabin kapısının ilave edilmesi) (Madde 5.3) ,
— Makina veya tahrik tamburu (Madde 5.9.2),
— Aşırı hız regülatörü (Madde 5.6.2.2.1),
— Yukarı yönde hareket eden kabinin aşırı hızlanmasına karşı korunma vasıtaları (Madde 5.6.6),
— Tamponlar (Madde 5.8),
— Güvenlik tertibatı (Madde 5.6.2.1),
— Kabinin kontrolsüz hareket etmesinden korunma (Madde 5.6.7),
— Kabinin durdurulması için mekanik tutucu tertibat (Madde 5.6.5),
— Hidrolik ünite (Madde 5.9.3.2),
— Basınç tahliye vanası (Madde 5.9.3.5.3),
— Kabini bloke etme veya hareket edebilir durdurma için mekanik tertibat (Madde 5.2.6.4.5.2),
Ek D
(Bilgi için)
Açıklama
1 Kapılar ve küçük kapaklar (Madde 5.2.3) A Madde 5.2.6.4.3
2 Makina alanları (Madde 5.2.6) B Madde 5.2.6.4.5
3 Erişim(Madde 5.2.2) C Madde 5.2.6.4.6
D Madde 5.2.6.4.4
E Madde 5.2.6.6
F Madde 5.2.6.5
A Madde 5.2.6.4.3
B Madde 5.2.6.4.5
C Madde 5.2.6.4.6
Şekil D.1 – Makina alanları - Erişim (Madde 5.2.2)
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Ek E
(Biligi için)
Bina ara yüzleri
— Hareketli kütlelerden ve bunların acil durum çalışmalarından oluşan değerdir. Bu dinamik etki, 2 faktörüyle
temsil edilmektedir.
Beton, tuğla veya briketten yapılan bina inşaatları dikkate alındığında,kılavuzu destekleyen kılavuz ray
konsolları, kuyu duvarlarının hareketi nedeniyle oluşan yerinde oynamalara maruz kalmayacağı şekilde kabul
edilebilir ( baskıdan farklı, bk. Madde 5.7).
Bununla birlikte, çelik çubuklar ile veya ahşap çerçevelerle bağlantı vasıtasıyla bina yüzeyine kılavuz konsollarının
bağlandığı durumda kabin nedeniyle, kılavuzlar veya kılavuz konsolları üzerinden uygulanan yük sebepiyle bu
yapıdan sapma olabilir. Buna ilave olarak, rüzgar ve kar yükleri, v.b. dış kuvvetler nedeniyle asansör destekleme
yapısında hareket görülebilir.
Bu çubuklar veya çerçevelerin herhangi bir sapması, Madde 5.7’de gerekli olan hesaplamalarda dikkate
alınmalıdır.
Güvenlik tertibatı, v.b. güvenlik nedeniyle devreye girmesi kılavuz raylarının toplam müsaadeedilebilir sapması;
bina yüzeyinin eğimli olması nedeniyle kılavuz raylarının yerinde oynamasını ve kabin tarafından kılavuz üzerine
uygulanan yük nedeniyle bunun kendi kendine sapmasını içermelidir.
E.3.1 Genel
Madde 0.4.2, Madde 0.4.17 ve Madde 0.4.18’ bakılmalıdır.
Kuyunun ve makina dairelerinin uygun bir şekilde havalandırılması için gerekler, özel bir şekilde yada
makinanın montajının yapıldığı yer veya insanların toplandığı (eğlence, çalışma ve v.b. için) tüm bina alanlarını
kapsayacak genel gerekler şeklinde yerel bina düzenlemeleri içinde genellikle bulunur. Bu standard gibi; kuyu ve
makina dairesi, genellikle toplam bina çevresi kopleksinin ve daha büyük bir şeyin bölümü olduğunda bu tür
alanları havalandırmak için özel gerekler konusunda tam kılavuz bilgileri sağalayamaz.
Bu kılavuz bilgilerin ulusal düzenlemeler içinde verilmesi halinde, bu ulusal gereklerle bu standardın çakışmasına
neden olacaktır.
— Tamamen tek başına bulunan 8bekleme yapılan) yerin veya binanın bir bölümü olarak kuyunun ortam
sıcaklığı,
— Doğrudan güneş ışığına maruz kalma,
— BYS (bina yönetim sistemi) ile ilgili ve asansörün yngınla mücadele ve duman tahliyesi stratesijisi,
Kabin, müsaade edilen azami kişi sayısına yeterli hava debisini sağlamak için yeterli havalandırma kanallarıyla
donatılmalıdır (Madde 5.4.9).
Asansörün normal çalışma ve bakımı sırasında, durak kapısı etrafındaki boşluklar, bu kapıların
açılması/kapanması ve kuyu içerisinde hareket eden asansörün pompa etkisi; merdivenler, lobiler ve kuyu
arasındaki gerekli olan insanların ihtiyacı için hava değişimini sağlamak için yeterli olabilir.
Bununla birlikte, teknik ihtiyaçları için ve insan ihtiyaçları ile ilgili bazı durumlarda, kuyu ve bina girişinin hava
sızdırmazlığı, çevresel şartlar, özellikle daha yüksek ortam sıcaklığı, ışınım, nem, hava kalitesi; sürekli olan veya
havalandırma kanalı/kanaları talebi ve/veya cebri havalandırma ve/veya temiz hava girşi (bunların birleşimi olan)
konusunda ihtiyacı netice verecektir. Bu, eksoz dumanın tehlikeli olabildiği motorlu araçlardaki gibi belli öğelerin
taşınmasında gerekli olabilir.
Ayrıca, kabinin uzun süre durdurulması (normal ve kazara şartlar dikkate alınarak) durumunda, yeterli
havalandırma da sağlanmalıdır.
Özellikle gerekli dikkat, enerji verimliliği tasarımın ve teknolojinin mevcut olması durumunda bu binalarda (yeni ve
yenileme durumunda) gösterilmelidir.
Kuyularda, binanın diğer alanlarını havalandırılması için gerekli vasıtların kullanılması uygun değildir.
Bazı durumda bu; sanayi bölgeleri veya yer altında kabinin durması gibi, kuyu boyunca tehlikeli gazların çekişi
kabini kullanan insanlara ilave riske neden olabildiği son derece tehlikeli olabilir. Bu değerlendirmelerde, binanın
diğer alanlarından oluşan kirli hava, kuyu havalandırılmasında kullanılmamalıdır.
Kuyu, yangınla mücadele planın bir parçası olduğunda özel önlem alınması gereklidir.
Bu durumda gerekli tavsiye, bu tür donanımlarda uzmanlaşmış kişilerden veya yerel bina ve yangınla mücadele
düzenlemelerinden alınmalıdır.
Binanın bir bölümü olarak tüm tesis edilen asansörlerde havalandırma ihtiyacı olup olmadığı/bulununduğunu bina
veya inşaat üzerinde çalışma konusunda sorumlu personelin karar vermesine imkan vermek için, asansör
montajcısı; yapılacak bina tasarımının uygun olması ve hesaplamaların doğru yapılmasına imkan verilmesi için
gerekli bilgiyi vermelidir. Başka bir ifade ile onlar; havalandırma için gerekli gerçek bilgileri birbirlerine vermeyi
sürdürmeli ve diğer taraftan bina içerisindeki asansörün uygun çalışmasını ve güvenli kullanımını ve bakımını
sağlamak için uygun tedbirleri almalıdırlar.
Bunun gerçekleşmesi için, makina dairesi ortam sıcaklığı, kabullerde verildiği gibi muhafaza edilmelidir (bk.
Madde 0.4.17). Buna ilave olarak gerekli önlem, örneğin, yoğuşma gibi teknik problemlerden kaçınmak için nem
ve hava kalitesine ile ilgili alınmalıdır.
Bu sıcaklıkları korumada bir hata oluşması, bu şekldeki sıcaklıklar istenilen seviyeye geri dönme zamanına kadar
asansör otomatik bir şekilde kendi kendini devre dışı bırakmasına neden olabilir.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
Binanın bir bölümü olarak bu makina dairelerinde havalandırma ihtiyacı olup olmadığı/bulununduğunu bina veya
inşaat üzerinde çalışma konusunda sorumlu personelin karar vermesine imkan vermek için, asansör montajcısı;
yapılacak bina tasarımının uygun olması ve hesaplamaların doğru yapılmasına imkan verilmesi için gerekli bilgiyi
vermelidir. Başka bir ifade ile onlar; havalandırma için gerekli gerçek bilgileri birbirlerine vermeyi sürdürmeli ve
diğer taraftan bina içerisindeki asansörün uygun çalışmasını ve güvenli kullanımını ve bakımını sağlamak için
uygun tedbirleri almalıdırlar.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Ek F
(zorunlu)
a) Kullanım ve saklanma gibi her iki amaç için bir tek konumda yukarı dik duran sabitlenmiş bir merdiven (tip
1) ve/veya
b) Kullanım için bir konumu ve saklanma için diğer konumu olan iki konumda yukarı dik duran sabitlenmiş
geri çekilebilir (tip 2a) taşınabilir merdiven. Bu kullanım konumu, bir kişinin basamak üzerine ağırlığıyla
bulunduğunda elde edilir ve/veya
c) Saklanma konumunda dik duran ve onun alt kısmının yatay kaymasıyla kullanma konumuna el ile
getirilen geri çekilebilir taşınabilir merdiven (tip 2b) ve/veya
d) Saklanma konumunda dik duran ve kullanma eğimli konumuyla el ile getirilen taşınabilir merdiven (tip
3a) ve/veya
e) Saklanma konumunda dik duran ve kullanma eğimli konumuyla el ile getirilen kuyu boşluğu tabanında
yatık vaziyette bulunan taşınabilir merdiven (tip 3b) ve/veya
b) Alüminyum veya çelikten yapılmalıdır. Çelik durumunda, korozyona karşı korunma uygulanmalıdır.
Ahşaptan yapılmış taşınabilir merdiven kullanılmamalıdır.
F.2.3 Taşınabilir merdiven uzunluğu, yukarı doğru dik duran ve/veya diğer uygun bir el tutma yeri kullanım
uzunluğu konumunda, durak eşiği üstünde dikey olarak ölçülen 1.10 m asgari yüksekliğine kadar olacak şekilde
olmalıdır.
a) Kolay ve güvenli tutuş kavraması için genişliği, 35 mm aşmamalı ve 100 mm derinlikte olmalıdır ve
b) EN 131-2:2010+A1:2012, Madde 5’te belirtilenmekanik dayanım deneyleri yerine getirilmelidir.
c) Taşınabilir merdiven basamaklarının kesit alanı, asgari 25 mm ve azami 30 mm düz basamağa veya
çapa sahip dairesel veya çokgen (kare veya 4 kenardan fazla) olmalıdır,
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
d) Basamak yüzey şartları, kayma önleyici, örneğin profil şekilli yüzey veya özel dayanımlı kayma kaplama
olmalıdır.
a) Taşınabilir merdivenin azami ağırlığı, durak eşiğinden bunun kolayca ve güvenli bulunması ve
taşınmasına müsaade etmek için 15 kg aşmamalıdır.
Not- Ulusal düzenlemeler, elle taşıma için 15 kg’dan az azami ağırlığı gerektirebilir.
b) Kullanım konumunda taşınabilir merdivenin güvenli kullanımı, durak eşiğine ve/veya kuyu boşluğunun
altına ve/veya kuyu duvarına doğru güvenli taşınabilir merdiven tertibatı vasıtasıyla sağlanmalıdır
c) Bir kişinin, taşınabilir merdivenin üst kısmında ayakta durduğunda veya bulunduğunda (durak eşiği seviye
üstünde) bu merdivenin üzerinden düşmesi, dik duran merdivenin en altında uygun tertibat vasıtasıyla önlenmiş
olmalıdır,
d) Geri çekilebilir (tip 2a) ve katlanabilir (tip 4) tip taşınabilir merdivenler; kullanım konumundan saklanma
konumuna kadar taşınabilir merdivenin yerine konulmasında, bu merdivenin geri çekilmesinde veya geri
katlandığında el veya ayakların kesilme ve/veya ezilme riskini, önleyecek teknik şartlara göre sabitlenmiş
olmalıdır.
a) Dikey taşınabilir merdiven durumunda herhangi bir basamağın arkası ile kuyu boşluğunun duvarı arasında
asgari 200 mm net mesafe bulunmalıdır
b) Durak girişi kenarı ile saklama konumundaki taşınabilir merdiven arasındaki mesafe, 800 mm’den fazla
olmamalıdır,
c) Durak girişi kenarı ile çalışma konumundaki taşınabilir merdivenin basamak ortası arasındaki mesafe,
kolayca uluşılabilir olması için azami 600 mm olmalıdır,
d) Taşınabilir merdivenin birinci basamağı yüksekliği, durak eşiği gibi aynı seviyede mümkün olduğu kadar
yakın konumlandırılmış olmalıdır.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014-10
EN 81-20:2014
Tip 2b - Geri çekilebilir kuyu boşluğu taşınabilir Type 3a - Hareketli kuyu boşluğu taşınabilir merdiveni
merdiveni
Ek ZA
(Bilgi için)
Bu Avrupa standardı, 2006/42/EC Direktifiyle değiştirilmiş 95/16/EC Yeni Yaklaşım EU Direktifinin Temel
Gereklerine uygunluğu sağlamak için Avrupa komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN’e
verilen bir talimatla hazırlanmıştır.
Bu standard, bu Direktif altında Avrupa Birliğinin Resmi Gazetesinde bir kez yayımlandığında ve en az bir Üye
Devlette ulusal standard olarak uygulandığında, bu standardın kapsamı sınırları dahilinde bu standardın zorunlu
maddelerine uygunluk, bu Direktifin Ek I, Madde 1.6.1 ve Madde 4.10 hariç olmak üzere tüm Temel
Gerek/Gereklerine ve EFTA düzenlemelerine uygunluğu sağlar.
UYARI: Diğer gerekler ve diğer EU Direktifleri, bu standardın kapsamına giren mamul/mamullere uygulanabilir .
Çizelge ZA.1 — EN 81-20 tarafından kapsanmayan 95/16/EC Avrupa Asansör Direktifinin Temel Sağlık ve
Güvenlik Gerekleri
Yararlanılan kaynaklar
[1] CEN TS 81-11, Safety rules for the construction and installation of lifts — Basics and interpretations —
Part 11: Interpretations related to EN 81 family of standards
[2] EN 81-21, Safety rules for the construction and installation of lifts — Lifts for the transport of persons
and goods — Part 21: New passenger and goods passenger lifts in existing building
[3] EN 81-70, Safety rules for the construction and installation of lifts — Particular applications for
passenger and goods passenger lifts — Part 70: accessibility to lifts for persons including persons with disability
[4] EN 81-71, Safety rules for the construction and installation of lifts — Particular applications to
passenger lifts and goods passenger lifts — Part 71: Vandal resistant lifts
[5] EN 81-72, Safety rules for the construction and installation of lifts — Particular applications for
passenger and goods passenger lifts — Part 72: Firefighters lifts
[6] EN 81-73, Safety rules for the construction and installation of lifts — Particular applications for
passenger and goods passenger lifts — Part 73 Behaviour of lifts in the event of fire
[7] EN 81-77, Safety rules for the construction and installation of lifts — Particular applications for
passenger and goods passenger lifts — Part 77: Lifts subject to seismic conditions
[8] EN 13411-3, Terminations for steel wire ropes — Part 3: Safety. Ferrules and ferrule-securing
[9] EN 13411-6, Terminations for steel wire ropes — Part 6: Safety. Asymmetric wedge socket
[10] EN 13411-7, Terminations for steel wire ropes — Part 7: Safety. Symmetric wedge socket
[11] EN 13411-8, Termination for steel wire ropes — Part 8: Safety. Swage terminals and swaging
[19] EN ISO 6743-4, Lubricants, industrial oils and related products (class L) — Classification — Part 4:
Family H (Hydraulic systems) (ISO 6743-4)
[20] HD 60364-5-51, Electrical installations of buildings — Part 5-51: Selection and erection of electrical
equipment — Common rules (IEC 60364-5-51)
[21] EN ISO 14122-2, Safety of machinery — Permanent means of access to machinery — Part 2: Working
platforms and walkways (ISO 14122-2)
[22] EN ISO 14798, Lifts (elevators), escalators and moving walks — Risk assessment and reduction
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 81-20:2014 : 2014-10
EN 81-20:2014
[23] ISO 7465, Passenger lifts and service lifts — Guide rails for lifts and counterweights — T type