2 PDF

KOMPOZİT MALZEMELER
Prof.Dr.Serkan SUBAŞI
Düzce Üniversitesi
Teknoloji Fakültesi İnşaat
Mühendisliği Bölümü 38
3- POLİMERLER VE ÖZELLİKLERİ
 Polimerler, plastik ve lastikten oluşur. Bunların çoğu, kimyasal
olarak karbon, hidrojen ve diğer bazı metal dışı elementlerden
(O, N ve Si) meydana gelen organik bileşiklerdir.
 Ayrıca ana omurgasını çoğu kez
karbon atomlarının oluşturduğu ve
genellikle zincire benzetilen uzun
moleküller halinde bulunan, çok geniş
molekül yapıları vardır.
 Yaygın olarak kullanılan polimerlere
örnek olarak, polietilen (PE), naylon,
poli (vinilklorür) (PVC), polikarbonat (PC),
polisitiren (PS) ve silikon kauçuk verilebilir.
39
 Polimer terimi çok anlamına gelen "poli" ve bir birimi

tanımlayan "mer" kelimelerinden oluşur.
 Monomerler birleşerek polimerleri oluşturan ayrı yapı

taşlarıdır. Genellikle kompozitlerde kullanılan bütün
polimerler karmaşık kimyasal proseslerden elde edilir.
 Polimerlerin dünyasına girmeden önce içerdiği kimya

hakkında bilgi sahibi olmak yararlıdır. Bu malzemeleri
anlayabilmek için kimyagerler gibi bir uzmanlık bilgisine
sahip olmamıza gerek yoktur.
40
 Kimyagerler çeşitli kimyasal elementler için kısa işaretlemeler
kullanırlar. Burada tartışacağımız plastiklerin çoğunu oluşturan
önemli elementler şunlardır:
C= karbon
H= hidrojen
O= oksijen
 Örneğin; bu kısa işaretlemeler kullanılarak, tipik bir polyester

reçine şu şekilde ifade edilebilir:
H- (OOC - C6H4 - COO - C2H4)n - OH
 Böyle bir durumda parantezler içindeki yapı "n" sayısıyla

gösterildiği üzere, kendini çok kez tekrar eder. Bir polimer için bu
uzun bir zincir anlamındadır, "n" değeri yüz'den büyük olabilir. Aynı
kısa işaretleme kullanılarak stiren şu şekilde gösterilebilir;
41
C6H5-CH=CH2
 Polietilenin (a) tekrarlayan birimi ve zincir yapısının şematik gösterimi, ve (b)
zigzaglı omurga yapısını gösteren molekülün perspektif görünümü.
42
Tekrarlayan birim ve zincir yapıları
(a)Politetrafloretilen
(b)Poli(vinil klorür)
(c)Polipropilen
43
44
POLİMERLERİN
SINIFLANDIRILMASI
 Polimerin ana zincirini oluşturan atomların türü açısından polimerler
organik ve inorganik olarak sınıflandırılır.
 Organik Polimer
 Yapılarında karbon yanında genelde hidrojen atomu bulunmaktadır.
 Günlük hayatta kullanılan polimerlerin çoğunun ana zincirinin temel
bileşeni karbon atomudur.
 Sentetik ve doğal polimerlerin çok büyük bir kısmı organik polimerlerden
oluşmuştur.
 Polietilen, poliesterler, poliamidler, polipropilen, doğal kauçuk, proteinler,
selüloz v.b. gibi polimerleri organik polimerlere örnek olarak verebiliriz.
Yumurtada bulunan protein Bazı tropikal biitkilerin özsuyundan elde

doğal organik polimer edilen doğal organik polimer (Kauçuk) 45
POLİMERLERİN
SINIFLANDIRILMASI
İnorganik Polimerler
 Polimerlerin birçoğunun ana zincirinin
temel bileşeni karbon atomudur. Ancak
bazı polimerlerde ana zincirde karbon
atomu yerine silisyum, fosfor, sülfür gibi
başka atomlar bulunabilir.
 Ana zincirinde karbon atomu bulunmayan
( yan grup olabilir ) polimerlere inorganik
polimerler denir.
Silikon
 İnorganik polimerler yapılarında organik (inorganik
kısımda içerebilir. Barofan ve silikon bu polimer)
polimer tipine örnektir.
46
POLİMERLERİN
SINIFLANDIRILMASI
Kaynağına göre polimerler
Polimer Bileşikleri kaynağına göre polimerler sentetik ve doğal olmak üzere
sınıflandırılır.
Kaynağına Göre Polimerler
Doğal Polimerler Sentetik Polimerler
Kauçuk Polietilen
Proteinler Polisitren
Selüloz Politetrafloroetilen
Polivinilklorür 47
POLİMERLERİN
SINIFLANDIRILMASI
Kompozit oluşumunda kullanılan polimerler iki grupta toplanabilir.
Polimerler
Termosetler Termoplastikler
Poliüretan
Polietilen Pleksiglas
Polyester
Polisitren Polikarbonat
Fenol Polyamid
Yapıştırıcılar Polietilen
Poliamide Teraftalat
Epoksi
Naylon Polipropilen
48
POLİMERLER VE ÖZELLİKLERİ
Polimerlerin genel özellikleri;
 Hafiflik (özgül ağırlığı 0.82 – 2.10),
 Düşük elektriksel iletkenlik (elektrik yalıtım malzemesi olarak uygundur),
 Düşük ısı iletkenlik (yalıtım avantajı sağlar, köpük formu +)
 Renk seçeneği (şeffaftan opağa kadar değişen optik özellikler),
 Kimyasal maddelere dayanıklılık (inorganik asitlere, tuzlara, bazlara, tatlı,
tuzlu ve pis su etkisine dayanıklılık sağladığı için ideal bir alt yapı
malzemesidir),
 Düşük su emme,
 Kolay imalat ve işlenebilirlik (örneğin imalat sırasında plastiklerin içine metal
parçalar gömülebilir veya matkapla vb. aletle delik açılıp, kesilebilir).
 Plastiklerin yüksek termal genleşme katsayıları, diğer malzemelerle
birleştirilirken dikkate alınmalıdır.
 Sünme ve yorulma olayları plastikleri olumsuz yönde etkiler.
 Yüksek sıcaklıklar plastikleri olumsuz yönde etkiler.
 Plastiklerin UV dayanıklılığı düşüktür. 49
(TERMOPLASTİKLER)
 Plastikler atmosfer ve diğer dış etkilere karşı çok büyük
dayanıklılık gösterdiğinden, doğada kolay yok olmazlar.
Çoğunlukla, polietilen ve nitroselüloz dışında plastikler
zamanla doğada yok olmaz. Bu nedenle plastik
artıkların geridönüşümü önemli bir çevre sorunu haline
gelmiştir.
1. PET, polietilen tereftalat
2. HDPE, yüksek yoğunluklu polietilen
3. PVC, polivinil klorit
4. LDPE, düşük yoğunluklu polietilen
5. PP, polipropilen
6. PS, polistiren
7. Diğer plastik türleri
Plastik üreticileri tarafından kullanılan uluslararası kodlama (geri dönüşüm)

50
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen
 Etilen (C2H4) monomerinde karbon atomlarından
oluşan ana zincire hidrojen atomları bağlıdır. Etilen
monomerinin polimerizasyonu ile elde edilir.
 Etilen uygun basınç, sıcaklık ve katalizörlerin etkisinde
bırakılırsa:
51
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen
 Saf polietilen şeffaf veya
beyaz olabilir.
 İnce film kalınlığında şeffaf,
kalınlaştıkça parlak ve opak
görünüm alır.
 Pigment ilavesi ile
renklendirilebilir.
 Erime sıcaklığı 110-137oC
arasındadır.
52
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen
Polimerizasyon sıcaklığı, basınç ve kullanılan yönteme
göre 3 farklı türü vardır:
1. Düşük yoğunluklu polietilen (LDPE): Dallanmış yan
zincirlerin bağlı olduğu bir ana zincir yapısına sahiptir.
Özellikle LDPE kimyasallara dirençli değil.
2. Yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE): Düz bir ana
zincire bağlı kısa ve az sayıda yan zincir yapısına sahiptir.
Bu nedenle polimer ana zincirleri birbirlerine daha
yakındır ve yoğunluk ile dayanım artmıştır.
3. Lineer düşük yoğunluklu polietilen (LLDPE): Ana
zincire sık ve kısa yan zincirler bağlanmıştır. 53
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen
HDPE koruge boru
HDPE su borusu HDPE doğalgaz

HDPE temiz su tesisat
Borusu 54
boruları
(TERMOPLASTİKLER)
 Yüksek Yoğunluklu Polietilen (HDPE)
HDPE Boru
HDPE, LDPE,
HDPE Şise
geomembran 55
(sızdırmazlık için) HDPE Bidon
(TERMOPLASTİKLER)
 Düşük Yoğunluklu Polietilen (LDPE)
LDPE Pelet LDPE Poşet

Hammadde LDPE Eldiven
LDPE Geri LDPE Film

LDPE Sıvı Kapları 56
dönüşümlü poşet
(TERMOPLASTİKLER)
 Polivinil klorür (PVC)
 Kullanım oranı polimerler içinde ikinci sıradadır.

 Kimyasallara dirençli olması nedeniyle pis su borusu ve
sanayide atık su borusu olarak kullanımda tercih edilir.
 Amorf yapılıdır. Güçlü dipol bağları nedeniyle hem
erime sıcaklığı yüksektir (204oC), hem de kimyasallara
dirençlidir.
 Saf PVC polimeri yüksek dayanımlıdır ancak bağlı klor
nedeniyle gevrek davranış gösterir. PVC'ye çeşitli
katkılar ilave edilerek gevreklik özelliği amaca göre
57
azaltılır.
(TERMOPLASTİKLER)
 PVC'nin maliyetini düşürmek için Dolgu malzemesi olarak inert
toz maddeler ilave edilir.
(talk: Mg3Si4O10(OH)2) ,kalsit:CaCO3, silikatlar…)
 Renklendirme için organik veya inorganik pigmentler
kullanılır.
 Plastiklerin tokluk özelliklerini geliştirmek amacıyla en çok
cam lifleri güçlendirme malzemesi olarak kullanılır.
58
(TERMOPLASTİKLER)
 Sert PVC (rigid): Tek başına PVC işlenemeyecek kadar
gevrek bir malzemedir. Bir miktar kauçuk benzeri
malzeme ilavesi ile sert ancak işlenebilir bir ürüne
dönüştürülebilir. Sert PVC inşaat sektöründe en çok
kullanılan polimerdir.
 Yumuşak PVC (plasticized): Akışkanlaştırıcı ilavesi ile PVC
çok daha esnek, şekil değiştirme yeteneği yüksek bir
malzeme haline getirilebilir. Oyuncak sektörünün en
önemli hammaddesidir. Kağıt kaplama, tekstil sektörü,
elektrik kablosu bantı işlerinde kullanılır.
59
(TERMOPLASTİKLER)
PVC kapı ve pencere kasaları, profilleri
60
(TERMOPLASTİKLER)
PVC Sandalye
PVC kalorifer tesisatı boruları PVC Baret

61
(TERMOPLASTİKLER)
 Polipropilen (PP)
 Ana zincirde bağlı olan metil grubu (CH3) zincirin

dönme hareketini kısıtlar. Bu nedenle sert ve esnekliği
az, aşınmaya dayanıklı bir plastiktir.
 Polietilene kıyasla erime sıcaklığı da daha yüksektir
(165-177oC).
 Şekil değiştirmeden 120oC'ye kadar dayanır.
 Hafif (0.9g/cm³), kimyasallara dayanıklı, su emme oranı
düşüktür.
62
 En ucuz polimerlerdendir.
(TERMOPLASTİKLER)
PP'nin erime sıcaklığı yüksek olduğu için

PP saklama kabı radyatör fanlarında kullanılır.
PP beher ve laboratuvar ekipmanı

63
PP halat
(TERMOPLASTİKLER)
PP sulama
borusu
PP kalorifer ısıtma
PP boru kaynak ve kesme ekipmanı 64
tesisatı borusu
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Polistiren, stiren monomerinin polimerizasyonu ile

üretilen bir polimerdir.
 Yoğunluğu 1,03-1,06 g/cm³ arasında değişir.
 Rijit polistirenin erime sıcaklığı 150-243oC arasındadır.
 Malzemeler termal şekillendirme veya enjeksiyon
kalıplama yöntemleri ile üretilir.
65
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Rijit polistiren
 Saf polistiren (homopolimer) oldukça sert, kırılgan ve
parlaktır.
 Nispeten düşük erime noktasına sahip çok pahalı olmayan
bir reçinedir. Modifikasyon yöntemleriyle kauçuk ilavesiyle
esneklik kazandırılabilir.
 Rijit polistiren hızlı yanar, kuvvetli gaz kokusu yayar, önemli
miktarda kurum üretir.
 Asetonlu ortamda erir. UV ışınlarına dirençlidir.
66
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Genleştirilmiş polistiren köpük (expanded polystrene
(EPS) foam)
 EPS köpük, polistiren taneciklerinin genleştirilmesi ve
birbirine kaynaşması ile elde edilen bir ısı yalıtım
malzemesidir.
 Taneciklerin genleştirilmesi ve köpük elde edilmesi için
kullanılan genleştirici gaz ‘Pentan’dır.
 Organik bir bileşen olan pentan, tanecikler içinde çok sayıda
küçük gözeneklerin oluşmasını sağlar. Reaksiyon için buhar
verilir. Üretim sırasında ve üretimi takiben çok kısa sürede
pentan hava ile yer değiştirir. Açığa çıkan pentan gazı
atmosferde zaten bulunan CO2 ve su buharına-H2O’ya
dönüşür.
67
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Genleştirilmiş polistiren köpük (expanded polystrene
(EPS) foam)
PS İzolasyon Malzemesi
68
PS Ambalaj Malzemeleri
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Yoğunlaştırılmış polistiren köpük (Extrude polystrene
(XPS) foam)
 İlk Ekstrüde Polistren Köpük 1940'lı yılların başında,
Amerika'da askeri amaçlı talep üzerine yüzer sallar için
üretilmiştir.
 Yoğun kullanımı sonucunda, su ve neme karşı oldukça
dirençli olduğu fark edilen bu ürünlerin aynı zamanda ısı
yalıtım teknik özelliklerinin farkına varılmıştır ve ısı yalıtımı
amacıyla üretimine devam edilmiştir.
 Piyasada sert köpük olarak adlandırılır. Dış cephe
mantolamasında en çok kullanılan malzemedir.
 Üretiminde HCFC (hidrokloroflorokarbon) gazları
kullanılmaktadır.
69
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
 Yoğunlaştırılmış polistiren köpük (Extrude polystrene
(XPS) foam)
70
(TERMOPLASTİKLER)
 Polistiren (PS)
Mikroskop altında kıyaslama

Ekstrüde polistiren köpük Expanded polistiren köpük
10 kat büyütme 10 kat büyütme
XPS EPS
71
(TERMOPLASTİKLER)
 Polimetil metakrilat (PMMA , pleksiglas)
 Termoplastik bir polimer olan PMMA piyasada daha çok
"akrilik cam", pleksiglas veya fleksiglas olarak isimlendirilir.
 Yoğunluğu 1.17-1.28 g/cm³ değerleri arasındadır.
 Optik bakımından şeffaftır, beyaz ışık geçirgenliği %92 ‘dir.
 Renklendirilmiş ve opak olarak da kullanılır. Üstün optik
özellikleri olan PMMA'ın plastikler içinde ayrı bir yeri vardır.
72
(TERMOPLASTİKLER)
 Aynı kalınlıktaki cama göre ısıyı %20 daha az iletir.
 2 mm den 40 mm kalınlığa kadar saydamlığını kaybetmeden
üretilebilir.
 Levha halinde döküm veya ekstrüzyon yöntemiyle üretilir.
 Deforme olma sıcaklığı 70-105°C aralığındadır. Erime
sıcaklığı 140-160oC aralığındadır.
 Yanıcı bir termoplastiktir. Sıcakta işlenerek şekillendirilebilir.
 Basınçla ve vakumla form verilebilir. Soğuduktan sonra
şeklini muhafaza eder.
 250°C de alevle tutuşabilir. Kendi kendine yanma sıcaklığı
400°C'dir.
 Çekme dayanımı 40-70 MPa aralığındadır.
 Darbe dayanımı rijit polistiren kadar yüksektir.
 Cama göre darbelere 6 kat daha dayanıklıdır 73
(TERMOPLASTİKLER)
 Genelde cama alternatif malzeme olarak tercih edilir.
Kullanım alanları
 Cadde ve otoyol aydınlatmalarında (ısıya dayanıklı sert tip)
 Işıklı reklamlarda
 Binalarda; tavan aydınlatma kubbeleri,
 Balkon paravanları, rüzgar kesiciler ve güneşlikler
 Mağaza dekorasyonları
 Telefon kabinleri
 Kış bahçeleri
 Abajur ve avize yapımında
 Cetvel gönye türü kırtasiyecilik malzemeleri
 Bina iç aydınlatmalarında, sinyal lambalarında
 Otomobil ve yatlarda rüzgar kesici olarak kullanılır 74
(TERMOPLASTİKLER)
 Poliamitler (Naylon)
 Poliamit yüksek molekül ağırlığı ve çapraz yapıda bağları
nedeniyle sert bir plastiktir.
 Bükülmeye ve aşınmaya dayanıklı bir plastik türüdür. Yük
altında uzun süre çalışabilme özelliğine sahiptir.
 Plastikleştirici katkılarla yumuşatılabilir.
Özgül Ağırlığı: 1,135 gr/cm³

Çekme Dayanımı: 650 kgf/cm²
Kopma Uzaması: % 273
Eğime Dayanımı: 515 kgf /cm²
75
(TERMOPLASTİKLER)
• 1930lu yıllarda, DuPont firması polyesterin genişleyebilen güçlü bir
iplik olduğunu tespit etmişti.
• Ancak asıl buluş, kimyagerlerin, eritilmiş polyester geçirdikleri
çubukları çekmeleriyle ortaya çıkmıştır. Bir çubuk sabitken diğeri
ondan uzaklaşınca kopmadan önce oldukça uzayabilen, ayrıca ipeğe
benzeyen yapıda bir madde ortaya çıkıyordu.
• Ne var ki, bu polyester çok çabuk eriyordu, giysi yapmaya uygun
değildi. Bunun üzerine kimyagerler aynı işlemi poliyamidle denemeye
karar verdiler ve bugün "naylon" olarak bildiğimiz madde doğmuş
oldu.
76
(TERMOPLASTİKLER)
• İpek çorapların yerine naylon çoraplar piyasaya sürüldü. Bu
ürünler ilk günlerde çok pahalıydı. II. Dünya Savaşı yıllarında Du
Pont çorap yerine paraşüt üretmeye başladı...
• Naylon çorapların ucuzlaması ve geniş kitlelere yayılması ancak
savaş ertesi gerçekleşti
Balonlu naylon Naylon halat Naylon kıllı

kaplama badana fırçası
77
(TERMOPLASTİKLER)
 Polikarbonat
• Polikarbonatlar, termoplastiklerin özel bir grubudur. İşlenmesi,
kalıplanması, ısıl olarak şekillendirilmesi kolaydır (157oC
yumuşama, 267-270oC erime noktası)
• Yoğunluk, 1.20 g/cm³
• Kullanım sıcaklık aralığı, -100°C'den +135°C'ye
• UV ışınlarına karşı dayanım, zayıf fakat üzerine UV koruyucu
kaplama yapılarak dayanımı artırılmaktadır
Polikarbonatın Bisphenol A ve
fosgen (karbonil klorür)'den
sentezlenmesi
78
(TERMOPLASTİKLER)
 Polikarbonat
• En yaygın polikarbonat plastik tipi, Bisfenol A grupları ile
bağlanmış karbonat gruplarının oluşturduğu polimer zincirlere
sahip olanıdır. Bu tip polikarbonat çok dayanıklı bir malzemedir,
kurşun geçirmez cam yapımında kullanılır.
• Polikarbonatların karakteristikleri pleksiglasa (PMMA ; akrilik)
oldukça benzer, fakat polikarbonat daha yüksek dayanımlı ve
daha pahalıdır.
79
(TERMOPLASTİKLER)
 Polikarbonat
• Ayrıca tek veya çift yüzeyi UV koruyucu madde kaplı
polikarbonat levhalar tek cidarlı ve iki veya daha fazla cidarlı
gözenekli levhalar halinde muhtelif renk, kalınlık, özellik ve
ebatlarda imal edilerek yapı sektöründe her türlü açıklıkların
kapatılmasında kullanılabilen (ışıklık, tonoz, tüp geçit, kubbe vb.)
esnek bir kaplama malzemesidir. İyi ısı izolasyonu ve
mukavemeti nedeniyle seralarda cam ve naylona alternatif
olarak kullanılmaktadır.
80
Spor salonu, havuzların çatı kaplamalarında
(TERMOPLASTİKLER)
 Polikarbonat
• Polikarbonat plaka veya film kullanılarak kompozit kurşun
geçirmez cam üretimi yapılmaktadır.
Cam polikarbonat kompozit lamine plaka
81
(TERMOPLASTİKLER)
 Polikarbonat
• Polikarbonatdan yapılan diğer ürünler arasında gözlük ve güneş
gözlüğü camları, telefon kılıfı, CD, DVD, otomobil far camları
sayılabilir.
82
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen tereftalat (PET)
 En önemli ticari polyester olan PET, ilk kez 1944 yılında piyasaya
sürülmüştür. Yinelenen biriminde hem etilen grubu hem de
tereftalat grubu içerdiği için poli(etilen tereftalat) adını alır. Yarı
kristal amorf yapılıdır.
 PET üretiminde hammadde olarak kullanılan etilen glikol ve saf
tereftalik asit kullanılır.
 Yüksek vizkoziteli PET cipslerinden çoğunlukla kullanılan basınçlı
kalıplama yöntemi ile şeffaf PET şişeler üretilir. Operasyon
sıcaklığı 250~285°C aralığındadır.
83
(TERMOPLASTİKLER)
 Polietilen tereftalat (PET)
 Dünyadaki plastik üretiminin %18′ini oluşturan polietilen
tereftalat, gündelik hayatımızda en çok karşılaştığımız plastiktir.
 Çoğunlukla sentetik elyaf, yiyecek paketleme ve şişeleme
endüstrisinde kullanılır. PET cam elyafla güçlendirilerek
mühendislik uygulamalarında yapısal malzeme olarak da
kullanılabilir.
84
(TERMOPLASTİKLER)
• Bazı termoplastik polimerlerin fiziksel ve mekanik özellikleri için
ortalama değerler verilmiştir. Bu değerlerin polimerin molekül
ağırlığına ve numunenin üretim şekline göre farklılık göstermesi
mümkündür.
Malzeme Tipi Özgül ağırlık Çekme dayanımı (MPa)
Polietilen Termoplastik 0,92 6.2-37.2
PVC Termoplastik 1.30-1.58 10.3-55.2
Polipropilen Termoplastik 0.90-0.91 27.6-40.0
Polistiren Termoplastik 1.05-1.07 27.6-48.3
Nylon Termoplastik 1.13-1.15 48.3-82.8
Malzeme Elastisite modülü Basınç dayanımı Termik genleşme
(GPa) (MPa) katsayısı
6
( 1/°C x 10 )
Polietilen 0.13-1.1 2.8-16.5 180-215
PVC 0.007-5.5 0.7-89.6 54
Polipropilen 0.8-1.2 58.6-69 308
Polistiren 1.4-3.5 7,1 68,5
85
Nylon 1.8-2.8 48.3-90.6 90
(TERMOSETLER)
 Poliüretan
 Poliüretan çok farklı malzemelerin üretiminde kullanılan
termoset polimerdir.
 Mühendislikte en önemli kullanım alanları:
1.Rijit ve elastik polimer
2.Boya,
3.Lif takviyeli kompozit matrisi şeklindedir.
 Özgül ağırlığı 1.15 gr/cm³ ile 1.2 gr/cm³ arasında değişmektedir.
 İzosiyanat (NCO gruplu polimer) ve poliyol (polialkol, OH gruplu
polimer) gruplarının polimerizasyonu ile elde edilir.
86
(TERMOSETLER)
 Poliüretan
 Poliüretan sıvı, katı veya köpük formda üretilebilir.
 Poliüretanlarda hidrojen bağı vardır ve kristal yapılıdır.
 Pek çok yumuşak kauçuk benzeri polimer ile blok kopolimer
oluşturabilir.
 Elde edilecek blok kopolimeri termoplastik elastomer malzemelere
benzer özellikler gösterir.
 Ancak termoset olduğu için hem aşınmaya daha dayanıklıdır, hem
de daha yüksek mekanik özelliklere sahiptir.
87
(TERMOSETLER)
 Poliüretan
Poliüretan boya ile metal Ahşap yüzeylerin korunmasında

yüzeyleri korunur. poliüretan vernik kullanımı
(sıcaklık ve neme direnç)
88
(TERMOSETLER)
 Poliüretan Köpük
• Uygun oranlarda poliyol ile izosiyanat karıştırılarak ve çeşitli köpük
yapıcılar ilave edilerek poliüretan köpük elde edilmektedir.
• Köpük yapıcı dozajına bağlı olarak hacimce 100 kat genleşme elde
edilebilir.
Poliyol + izosiyanat +köpük oluşturucu kimyasal => Poliüretan köpük + ısı

89
(TERMOSETLER)
90
(TERMOSETLER)
 Sıcaklığa karşı dayanıklı, genellikle – 40 ºC ile 120 ºC arasındaki
sıcaklıklarda etkilenmezler.
 Soğuk hava depolarında kullanılır.
 Akustik düzenleme için stüdyolarda poliüretan köpük plaka
kullanılır.
 Poliüretan sandviç paneller çatı kaplamada kullanılır.
91
(TERMOSETLER)
 Polyester Reçinesi
 Polyester reçineleri (unsaturated polyester resin) koyu kıvamlı ve
zor akan, neredeyse renksiz sıvılardır.
 İki bileşenli bir reçine olup, sertleşmesi için katalizör etkisi gösteren
organik peroksit'lerin ilavesi gerekir. (% 1-2 oranında)
 Sertleşme süresi ortam sıcaklığına bağlı olup, sertleştirici de
denilen katalizörlerin karışımdaki payına bağlıdır. Reçinenin normal
oda sıcaklığında sertleşebilmesi için 3. bir malzemeye ihtiyaç vardır.
92
(TERMOSETLER)
 Polyester Reçinesi
 Hızlandırıcı adı verilen bu malzeme bazen reçinenin içine önceden
karıştırılmakta ve reçine bu şekilde piyasaya verilmektedir.
 Polyester reçinelerinin temel maddesi styrol hafif zehirleyici
özellikte ve reaksiyon sırasında buharlaşan bir malzemedir.
Polyester atölyelerinden veya yeni teknelerden bildiğimiz koku
uçan styrol 'ün kokusudur.
93
(TERMOSETLER)
 Epoksi Reçine
 Epoksi reçineler geniş bir yelpazedeki kompozit malzemelerin
üretiminde en yaygın kullanıma sahip reçinelerden biridir. Farklı
performans düzeylerine sahip bir dizi ürün elde etmek için
reçinenin yapısı geliştirilebilir.
 Genellikle epoksi reçineler, bir anhidrit veya bir amin sertleştirici
eklendiğinde sertleşme reaksiyonuna girer.
 Sonuçta çıkan sertleşmiş reçine genelde mükemmel kimyasal,
mekanik ve elektrik özellikleri olan sert termoset maddelerdir.
94
(TERMOSETLER)
 Epoksi Reçine
 Epoksi reçineler öncelikle üstün mekanik özellikleri, korozif sıvılara
ve ortamlara dayanımı, üstün elektriksel özellikleri, yüksek ısı
derecelerine dayanım veya bu değerlerin bir kombinasyonu olarak
yüksek performanslı kompozit ürünlerinin üretimi amacı ile
kullanılmaktadır.
 Epoksi reçineler laminat ve döküm uygulamalarında kaplama, yer
döşemesi ve yapıştırıcı olarak kullanılır.
 Epoksi reçineler genellikle üstün performanslı fakat daha yüksek
maliyetteki reçine sistemlerinin kullanımını öngören kritik
uygulamalarda tercih edilmektedir.
 Epoksi reçineler denizcilik otomotiv, elektrik/elektronik ve diğer
çeşitli sektörlerdeki kompozit parçaların üretiminde performans
faktörünün maliyet faktöründen daha önemli olduğu 95
uygulamalarda kullanılmaktadır.
(TERMOSETLER)
 Epoksi Reçine
96
(TERMOSETLER)
 Epoksi Reçine
Kimyasal ankrajda (dübelleme) epoksi 97

2 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KOMPOZİT MALZEMELER

 Polimer terimi çok anlamına gelen "poli" ve bir birimi

 Monomerler birleşerek polimerleri oluşturan ayrı yapı

 Polimerlerin dünyasına girmeden önce içerdiği kimya

 Örneğin; bu kısa işaretlemeler kullanılarak, tipik bir polyester

H- (OOC - C6H4 - COO - C2H4)n - OH

 Böyle bir durumda parantezler içindeki yapı "n" sayısıyla

Yumurtada bulunan protein Bazı tropikal biitkilerin özsuyundan elde

Doğal Polimerler Sentetik Polimerler

Plastik üreticileri tarafından kullanılan uluslararası kodlama (geri dönüşüm)

HDPE koruge boru

HDPE su borusu HDPE doğalgaz

LDPE Pelet LDPE Poşet

LDPE Geri LDPE Film

 Kullanım oranı polimerler içinde ikinci sıradadır.

PVC kapı ve pencere kasaları, profilleri

PVC kalorifer tesisatı boruları PVC Baret

 Ana zincirde bağlı olan metil grubu (CH3) zincirin

PP'nin erime sıcaklığı yüksek olduğu için

PP beher ve laboratuvar ekipmanı

 Polistiren, stiren monomerinin polimerizasyonu ile

Mikroskop altında kıyaslama

10 kat büyütme 10 kat büyütme

Özgül Ağırlığı: 1,135 gr/cm³

Balonlu naylon Naylon halat Naylon kıllı

Cam polikarbonat kompozit lamine plaka

Poliüretan boya ile metal Ahşap yüzeylerin korunmasında

Poliyol + izosiyanat +köpük oluşturucu kimyasal => Poliüretan köpük + ısı

Kimyasal ankrajda (dübelleme) epoksi 97

You might also like