You are on page 1of 32

MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

NET ŞİMDİKİ DEĞER (NŞD)


ve
İÇ KARLILIK ORANI (İKO)

NŞD
NŞD nedir?
NŞD, Net Şimdiki (Bugünkü) Değeri temsil eder ve bir projenin bugün indirgenen yaşam
döngüsü boyunca gelecekteki gelir ve gider nakit akışlarını temsil eder. NŞD, içsel bir
değerlendirmeyi temsil eder ve yatırım güvenliğini belirlemek, yeni girişimleri
değerlendirmek, bir işletmenin değerini anlamak veya maliyet azaltmayı etkilemenin yollarını
bulmada yararlanılan muhasebe ve finans için kullanılır.
Net şimdiki değer (NŞD), bir yatırımın çok yıllı faydalarını ve maliyetlerini şimdiki dolara (veya
başka bir para birimi değerine) dönüştürür. Bunu, indirgenmiş nakit akışı analizi yaparak,
paranın zaman-değerini hesaba katarak çok yıllı faydalardan maliyetleri çıkararak bir “eşik
oranı” ile “iskonto edilerek (indirgenerek)” gerçekleştirilir.

Eşik oranı genellikle firmanın riske göre ayarlanmış ağırlıklı ortalama sermaye maliyetidir. Bu,
şirketin bir yatırım için kabul edeceği en düşük getiridir. Şirketler bu gerekli getiri oranını,
sermaye kaynakları (adi ve imtiyazlı hisse senedi, uzun vadeli borç ve işletme sermayesi gibi)
ve diğer yatırımlardan beklenen getiriler gibi birçok faktörü göz önünde bulundurarak
belirlerler.
Her zaman pozitif bir NPV elde edilirse en iyi sonuç olur.
Karşılıklı bağdaşmaz iki projenin karşılaştırılmasında, en yüksek NŞD’i veren proje en iyi proje
olur.

Net şimdiki değer (NŞD), tüm nakit giriş ve çıkışlarını belirli bir Kabul Edilebilir Minimum Kar
Oranında (KEMKO) iskonto eder. Tüm iskonto edilmiş tutarların net tutarı ŞİMDİKİ net
değerdir. Net şimdiki değer (NŞD) 0 (sıfır) ise, projenin tam olarak belirtilen KEMKO oranını
kazanması beklenir. Net şimdiki değer pozitif bir tutarsa, proje belirtilen KEMKO oranından
daha fazla kazanacaktır. Negatif net şimdiki değer, projenin belirtilen faiz oranından daha az
kazanması beklenir anlamına gelir.
Nakit akışlarını farklı dönemlerde iskonto ettikten sonra, ilk yatırımdan düşülür. Sonuç pozitif
bir NŞD ise proje kabul edilir. NŞD negatifse proje reddedilir. Ve eğer NŞD sıfırsa, karar verici
kayıtsız kalabilecektir.

1
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

İKO

İKO nedir?

İKO veya İç Karlılık Oranı, sermaye bütçelemesinde uygulanabilir bir değerleme yöntemidir.
Olası bir iş girişiminin karlılığını tahmin etmek için kullanılır. Yöntem, nakit akışlarının NŞD'sini
sıfıra eşitleyen bir iskonto oranının bulunması olarak çalışır.

İç karlılık oranı (IKO) doğrudan NŞD ile ilişkilidir, çünkü İKO'nun tanımı NŞD'yi sıfıra eşit yapan
indirgeme oranıdır. Bu nedenle, İKO'yu türetmek için kullanılan formül NŞD formülüne
oldukça benzemektedir.

İç karlılık oranı veya İKO, tüm nakit giriş ve çıkışlarını 0 $ net şimdiki değere (NŞD)
indirgeyecek orandır. Başka bir deyişle, İKO modeli, çeşitli nakit akışlarının giriş veya çıkış
zaman dönemleri göz önüne alındığında, bir projede kazanılan gerçek, etkin faiz oranını
sağlar. İç karlılık oranını (İKO) hesaplamak için faiz oranına bağlı değer tablolarını
kullanırsanız, projenin kazandığı kesin karlılık oranı belirlemek için biraz deneme yanılma
veya yineleme (iterasyon) gerekmektedir.

Manuel olarak yapıldığında deneme ve yanılma tahminleri yapılması gerekir.

İKO kullanmanın mantıklı olabileceği durumlar için, önceden yüksek bir ön sermaye yatırımı
olduğundaki gibi, şirketin engel Kabul Edilebilir Minimum Kar Oranından (KEMKO) daha
yüksek bir iç karlılık oranı (İKO), yatırımın yapılmasını mümkün kılan durumdur. İKO ne kadar
yüksek olursa proje o kadar iyidir.

KEMKO ile belirlenen net şimdiki değer (NŞD), varlık boyunca büyüme miktarının yatırım
tarafından nasıl biriktiğini gösterir, ancak sermaye yatırımının gerçek karlılığı hakkında bilgi
vermez.

Ancak yatırımın iç karlılık oranı (İKO), karar vericiye uzun sermaye yatırımının gerçek
getirisinin nasıl çalıştığını gösterir.

Bir sermaye yatırım projesini değerlendirmek için net şimdiki değeri (NŞD) kullanmadan
önce, bu projenin karşılıklı bağdaşmaz veya bağımsız bir proje olup olmadığının bilinmesi
gerekir. Bağımsız projeler, diğer projelerin nakit akışlarından etkilenmeyen projelerdir.

Ancak karşılıklı bağdaşmaz projeler farklıdır. İki proje karşılıklı bağdaşmaz ise, aynı sonucu
elde etmenin iki yolu olduğu anlamına gelir. Bir işletme bir proje için teklif istemiş olabilir ve
bir dizi teklif alınmıştır. Aynı proje için iki teklifi kabul etmek olmaz. Bu, karşılıklı bağdaşmaz
bir projeye bir örnektir.

İki sermaye yatırım projesini değerlendirirken, bağımsız veya karşılıklı bağdaşmaz olup
olmadıkları değerlendirmeli ve bunu akılda tutarak kabul veya ret kararı verilmelidir.

2
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Net Şimdiki Değer (NŞD) Karar Kuralları


Her sermaye bütçeleme yönteminin bir dizi karar kuralı vardır. Örneğin, geri ödeme periyodu
(süresi) yönteminin karar kuralı, ilk yatırımını belirli bir süre içinde geri ödemesi durumunda
projenin kabul edilmesidir. Aynı karar kuralı, indirgenmiş geri ödeme periyodu (süresi)
yöntemi için de geçerlidir.
Net şimdiki değerin ayrıca aşağıdakileri içeren kendi karar kuralları vardır:

• Bağımsız projeler: NPV 0 $ 'dan büyükse, projeyi kabul edin.


• Karşılıklı bağdaşmaz (ayrık) projeler: Bir projenin NŞD'si diğer projenin NŞD'sinden
büyükse, daha yüksek NŞD'li proje kabul edilir. Her iki projenin de negatif bir NŞD'si
varsa, her iki proje de reddedilir.

NŞD ile İKO Arasındaki Farklar


NŞD yaklaşımı kapsamında, şimdiki değer, bir projenin gelecekteki nakit akışının, KEMKO
olarak bilinen önceden tanımlanmış Kabul Edilebilir Minimum Kar Oranı ile indirgenmesi
suretiyle hesaplanabilir. Bununla birlikte, İKO yaklaşımı altında, nakit akışı mevcut bir değere
eşit bir deneme yanılma yöntemi kullanılarak uygun oranlarda indirgenir. Şimdiki değer,
yapılan yatırıma eşit miktarda hesaplanmaktadır. İKO yönteminde ise, indirgeme oranı
genellikle NŞD'de olduğu gibi önceden belirlenmez.
NŞD, sermaye maliyetinin değerinin veya piyasa faiz oranı bilincini dikkate alır. Mevcut piyasa
oranlarında öngörülen kazançların yatırılan tutardan geri kazanılması için bir projeye
yatırılması gereken tutarı elde eder.
Öte yandan, İKO yaklaşımı piyasadaki hâkim faiz oranına bakmaz ve amacı yatırılan tutardan
kazanç elde edilmesini teşvik edecek maksimum faiz oranlarını bulmaya çalışır.
NŞD varsayımının ara nakit akışlarının KEMKO ile yeniden yatırılması olmasına rağmen İKO
yaklaşımında bir ara nakit akışı, piyasada hâkim iç karlılık oranında yatırılmasıdır. NŞD
sonuçları, benzer koşullar altında İKO’dan elde edilen rakamlarla bazı benzerlikler gösterirken,
her iki yöntem de koşulların farklı olduğu durumlarda çelişkili sonuçlar vermektedir.
Her iki yöntem de bağımsız yatırım projesi önerilerinin söz konusu olduğu “kabul et veya
reddet” kararlarına ilişkin karşılaştırılabilir sonuçlar göstermektedir. Bu durumda, iki teklif
rekabet etmez ve piyasadaki minimum getiri oranına göre (KEMKO) kabul edilir veya
reddedilir.
NŞD ile, teklifler genellikle net bir pozitif değere sahipse kabul edilirken, ortaya çıkan İKO,
mevcut KEMKO oranına kıyasla daha yüksek bir değere sahipse İKO genellikle kabul edilir. Net
şimdiki değeri pozitif olan projeler, aynı zamanda, taban değerden daha yüksek bir iç karlılık
oranı gösterirler.
Hem NŞD hem de İKO sağlam analitik değerlendirme araçlardır. Bununla birlikte, özellikle eşit
derecede uygun alternatiflere sahip iki rakip proje olduğunda, ne bilmek istediğimizi her

3
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

zaman kabul etmezler ve bize söylemezler. Bununla birlikte, proje yöneticilerinin çoğu NŞD
kullanmayı tercih ediyor çünkü karşılıklı bağdaşmaz projeleri sıralarken en iyi yöntem olarak
kabul edilir.
Bir projenin NŞD'si sıfırdan büyükse, proje şirket sahipleri için karlı olacaktır. NŞD sıfırdan
küçükse, şirketin değeri düşecektir. Dolayısıyla, karar aşağıdaki kurala dayanarak verilecektir:
• NŞD > 0 ise, projeye yatırım yapılır.
• NŞD < 0 ise, proje reddedilir.

İKO kriterine göre, bir projeye yatırım yapıp yapmama kararı, İKO ile gerekli KEMKO arasındaki
ilişkiye bağlıdır:

• İKO > KEMKO ise, projeye yatırım yapılmalıdır.


• İKO < KEMKO ise, projeyi reddedilmelidir.

ÖZET:
1. NŞD, bir projedeki tüm nakit akışlarının (hem giriş hem de çıkış) mevcut değerlerinin
toplamına eşittir. NŞD sıfırdan büyükse proje kârlıdır. NŞD sıfırdan küçükse, projeye yatırım
yapılmamalıdır.
2. NŞD profilinin yatay ekseni kestiği nokta, iç karlılık oranı (İKO) olarak adlandırdığımız iskonto
(indirgeme) oranıdır.
3. İKO, NŞD'nin 0'a eşit olduğu bir iskonto (indirgeme) oranıdır. Dolayısıyla, İKO, nakit
girişlerinin şimdiki değerinin, nakit çıkışlarının şimdiki değerine eşit olduğu bir iskonto
(indirgeme) oranıdır. İKO, KEMKO’dan yüksekse, projeye yatırım yapılır. İKO daha düşükse,
yapılmamalıdır.
4. Karşılıklı olarak bağdaşmaz projeler söz konusu olduğunda, eğer NŞD ve İKO iki farklı yatırım
projesi önerirse, daha yüksek bir pozitif NŞD'ye sahip proje seçilir.
5. Geleneksel olmayan projeler yalnızca başlangıçta değil daha sonra harcamaları da içeren
projelerdir.
6. Geleneksel olmayan projelerde "çoklu İKO sorunu" ve "İKO sorunu yok" ile karşılaşabiliriz.
7. İKO'ları elde etmek için mümkün olan maksimum sayı, nakit akışları arasındaki işaret
değişikliği sayısına eşittir.

NŞD sıfır olduğunda, projenin nakit akışları, projenin gerekli KEMKO oranını karşılayacak ve
yatırılan sermayeyi geri ödeyecek kadar büyüktür. NŞD pozitif olduğunda, projenin borcunu
ödemek ve hissedarlara geri dönüş sağlamak için yeterli nakit akışı vardır anlamını taşır. NŞD
aynı zamanda dolar değeri olarak ifade edilir ve bu da hissedar servetinde karlılık ve
büyümenin iyi bir göstergesi olmaktadır.

4
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

İç Karlılık Oranı (İKO) Yöntemi, “gelecekteki nakit girişlerinin bugünkü değerini projenin
maliyetine eşitleyen iskonto (indirgeme) oranını bulmak suretiyle hesaplanan, bir yatırımın
KEMKO oranını kullanarak yatırım tekliflerini sıralama ve değerlendirme yöntemidir”
İKO her zaman yüzde olarak ifade edilir. Bir projenin İKO yönteminde kabul edilebilir olması
için, iskonto (indirgeme) oranı, KEMKO oranını aşmalıdır. KEMKO’dan düşük bir İKO hissedarlar
için bir maliyeti temsil ederken, KEMKO’dan büyük bir İKO, yatırım getirisini temsil ederek
hissedar servetini arttırır.
Her bir değerlendirme yöntemi için yeniden yatırım oranı varsayımlarını analiz etmek gerekir.
NŞD yöntemi nakit akışlarının projenin KEMKO’ya yakın veya bununla yeniden yatırılacağını
varsayarken, İKO yöntemi firmanın projenin İKO'sundaki nakit akışlarını yeniden yatırım
yapabileceğini varsayar. Firmanın cari sermaye maliyetiyle (i, faiz oranıyla) nakit akışlarını
yeniden yatırımlayacağı varsayımı, İKO projelerinde nakit akışlarının yeniden yatırılabileceği
varsayımından daha gerçekçi. Bunun nedeni, İKO’nun nakit akışlarının yeniden yatırılabileceği
gerçek oranı yansıtmaması olabilir.

NŞD'nin, bir projede normal olmayan nakit akışları olduğunda İKO'ya göre bir avantajı vardır.
Proje sırasında veya sonunda büyük bir nakit çıkışı varsa normal olmayan nakit akışları vardır
demektir. Normal olmayan nakit akışlarının varlığı birden fazla İKO'ya yol açacaktır. Dolayısıyla,
İKO yöntemi değerlendirme sürecinde kullanılamaz. NŞD yöntemi kullanılırsa, matematiksel
olarak bu sorun oluşmaz. NŞD yöntemi her zaman tek bir doğru kabul etme veya reddetme
kararına yol açacaktır.

Sonuç olarak, NŞD, bir projeleri değerlendirmek için İKO yönteminden daha iyi bir yöntemdir.
NŞD yöntemi daha gerçekçi yeniden yatırım oranı varsayımları kullanır, karlılık ve hissedar
zenginliğinin daha iyi bir göstergesidir ve projenin normal nakit akışları yaşayıp yaşamadığına
veya proje boyutunda farklılıklar olup olmadığına bakılmaksızın matematiksel olarak doğru
kabul etme veya reddetme kararını verir.

NŞD, bugünkü dolar cinsinden ifade edilen nakit akışlarının net değerini indirger. Paranın
zaman değeri nedeniyle, bugün bir dolar almak yarın bir dolar almaktan daha değerlidir.
NŞD, her nakit akışı serisinin mevcut değerini hesaplar ve net şimdiki değeri elde etmek için
bunları bir araya getirir.

İKO
İKO, NŞD'ye dayanmaktadır. Bu, hesaplanan getiri oranının 0 (sıfır) net bugünkü değere
karşılık gelen faiz oranı olduğu özel bir NŞD olarak düşünülebilir.
Tüm negatif nakit akışları, sıradaki tüm pozitif nakit akışlarından daha erken gerçekleştiğinde
veya bir projenin nakit akışları sırası yalnızca bir negatif nakit akışı içerdiğinde, İKO benzersiz
bir değer döndürür. Sermaye yatırım projelerinin çoğu, büyük bir negatif nakit akışıyla (ön

5
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

yatırım) ve ardından bir dizi pozitif nakit akışıyla başlar ve bu nedenle benzersiz bir İKO'ya
sahiptir. Bununla birlikte, bazen birden fazla kabul edilebilir İKO olabilir veya bazen hiç
olmayabilir.

Projeleri karşılaştırma
NPV, bir projenin istenen getiri oranından (engelleme hızı da denir) daha fazla mı yoksa daha
az mı kazanacağını belirler ve bir projenin kârlı olup olmayacağını bulmakta iyidir. IRR, bir
proje için belirli bir getiri oranını belirlemek için NPV'den bir adım daha ileri gider. Hem NPV
hem de IRR, rakip projeleri karşılaştırmak ve işletmeniz için en iyi seçimi yapmak için
kullanabileceğiniz numaralar verir.

NŞD ve İKO Çatışmasının Sebebi


NŞD ve İKO çatışmasının altında yatan neden, nakit akışlarının doğası (normal ile normal
olmayan), projenin doğası (bağımsız ve karşılıklı bağdaşmaz) ve projenin büyüklüğüdür.

Bağımsız Projeler
Bağımsız projeler, bir projenin kabulüne ilişkin kararın diğerlerine ilişkin kararı etkilemediği
projelerdir. Değer katmaları halinde tüm bağımsız projeleri kabul edebileceğimiz için NŞD ve
İKO çatışması ortaya çıkmaz. Şirket pozitif NŞD ile tüm projeleri kabul edebilir.

Karşılıklı Bağdaşmaz Projeler


Ancak, birbirini dışlayan projelerde, bir projenin daha yüksek bir NŞD'ye sahip olduğu,
diğerinin daha yüksek İKO'ya sahip olduğu bir NŞD ve İKO çatışması ortaya çıkabilir. Karşılıklı
olarak ayrık (bağdaşmaz) projeler, bir projenin kabul edilmesinin diğerlerini dikkate almadığı
projelerdir. Çatışma ya projenin göreceli büyüklüğü ya da projelerin farklı nakit akışı dağılımı
nedeniyle ortaya çıkar.
NŞD mutlak bir önlem olduğundan, gereken ilk yatırımdan bağımsız olarak daha fazla dolar
değeri ekleyen bir projeyi sıralayacaktır. İKO göreceli bir önlemdir ve toplam katma değere
bakılmaksızın en iyi yatırım getirisini sunan projeleri sıralayacaktır.

6
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

SAYISAL ÖRNEKLER
ÖRNEK 1:

Bir firma ilk yatırım bedeli 100.000,00 $ olan bir yatırım projesine devam edip etmemeye
karar vermeye çalışmaktadır. Düşünülen projedeki nakit akışı şöyle tahmin edilmektedir:

1. Yılsonu 20.000,00 $ ve diğer yılsonlarında ise 30.000,00 $ olacaktır. Yatırımın ekonomik


ömrü n = 5 yıl olacaktır. KEMKO = %5 olarak düşünülmüştür. Bu yatırımın NŞD’i nedir? Proje
kabul edilip edilmemesine karar veriniz.

ÇÖZÜM:

KEMKO = %5

P  P  P 
NŞD =− 100.000,00 + 20.000,00  ,%5, 1  + 30.000,00  ,%5, 4  ,%5,1 
F  A  F 
NŞD = −100.000,00 + 20.000,00 ( 0,95238 ) + 30.000,00 ( 3,54595)( 0,95238 )
NŞD = −100.000,00 + 19.047,66 + 101.312,76
NŞD = 20.360,36 $ olur.

Bir NŞD profili grafik gösterimi aşağıda verilmiştir. Burada y-aksı (NŞD) ve x-aksı ise KEMKO
(%) olacaktır.

Eğer KEMKO = %10 ise

7
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

P  P  P 
NŞD = − 100.000,00 + 20.000,00  ,%10, 1  + 30.000,00  ,%10, 4  ,%10,1 
F  A  F 
= −100.000,00 + 20.000,00 ( 0,90909 ) + 30.000,00 (3,16987 )( 0,68301 )
= −100.000,00 + 18.181,80 + 64.951,58
NŞD = −16.866,62 $ olur.

İKOhesabı :
 
( )
NŞD( + )
İKO = i ( + ) +   i −i
 NŞD( + ) + NŞD( − )  ( − ) ( + )
 
 20.360,36 
= %5 +   ( %10 − %5 )
 20.360,36 + 16.866,62 
 20.360,36 
= %5 +   ( %5 ) = %5 + 0,546 ( %5 )
 37.226,98 
İKO = %5 + %2,735 = %7,735

KEMKO arttıkça NŞD’in düştüğü görülmektedir.


Eğer KEMKO = 0 ise NŞD ilk yatırım bedeline eşit olacaktır.

Grafikte NŞD eğrisinin yatay aksı ile kesiştiği nokta nakit akışının İç Karlılık Oran’ını (İKO)
verecektir.

8
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

ÖRNEK 2: Proje Büyüklüğü Nedeniyle Fikir Ayrılığı (Zıtlık)


Proje A:

İlk yatırım bedeli 10 milyon $, KEMKO = %10


Nakit akışı: 1. Ve 2. Yılsonunda eşit bir şekilde 10 milyon $
Bu nakit akışının NŞD’i = 7,4 milyon $ ve İKO’nı = % 61,8
Proje B:
İlk yatırım bedeli 1 milyon $, KEMKO = %10

Nakit akışı: 1. Ve 2. Yılsonunda eşit bir şekilde 1 milyon $


Bu nakit akışının NŞD’i = 1,6 milyon $ ve İKO’nı = % 14,1

YORUM: NŞD yöntemine göre Proje A ve İKO yöntemine göre ise Proje B daha iyi sonuç
vermiştir. Buradaki zıtlık proje büyüklüğünden kaynaklanmaktadır.

9
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

ÖRNEK 3: Alışılmadık Nakit Akışları Nedeniyle Fikir Zıtlığı


Proje A:

İlk yatırım bedeli: 10 milyon $, KEMKO = %10


Nakit akışı: 1.yılsonunda 15 milyon $, 2.yılsonunda 10 milyon $
Bu nakit akışının NŞD’i = 11,9 milyon $ ve İKO’nı = % 100,00
Proje B:
İlk yatırım bedeli: 10 milyon $, KEMKO = %10

Nakit akışı: 1.yılsonunda 0 $, 2.yılsonunda 30 milyon $


Bu nakit akışının NŞD’i = 14,8 milyon $ ve İKO’nı = % 73,20

ÇÖZÜM:

Proje “A”:

P  P 
NŞD A = − 10 x 103 + 15x 103  ,%10, 1  + 10 x 103  ,%10, 2 
F  F 
NŞD A = −10 x 10 + 15x 10 ( 0,90909 ) + 10 x 10 ( 0,82645)
3 3 3

NŞD A = −10 x 103 + 13,636 x 103 + 8,264 x 103 = +11,90 x 103 $

Proje “B”:

P 
NŞD B = − 10 x 103 + 30 x 103  ,%10, 2 
F 
NŞD B = −10 x 10 + 30 x 10 ( 0,82645 )
3 3

NŞD B = −10 x 103 + 24,793x 103 = +14,793x 103 $

10
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

İKO( A) = ?

15.000 ,00 10.000 ,00


NŞD( A) = − 10.000 ,00 + +
(1 + i ) (1 + i )
2

1
*x = olsun
1+i

** hatırlatma = ax 2 + bx + c = 0

(c) ( b) (a )
NŞD( A) = − 10.000 ,00 + 15.000 ,00 x + 10.000 ,00 x 2

x' e göre çözüm yapalım.


−b  b2 − 4ac
x=
2a

− (15.000 ,00 )  (15.000 ,00 ) − 4 (10.000 ,00 ) ( −10.000 ,00 )


2

x=
2 (10.000 ,00 )

− (15.000 ,00 )  625.000.000 ,00 −15.000 ,00  25.000 ,00


x= =
(20.000 ,00 ) 20.000 ,00

−15.000 ,00 + 25.000 ,00 


x1 = = 0 ,50 
20.000 ,00


 i' ye göre çözersek ;
−15.000 ,00 − 25.000 ,00
x2 = = −2 , 00 
20.000 ,00 


1
0 ,50 = → 0 ,50 (1 + i ) = 1
1+i
0 , 50 + 0 , 50i = 1 → 0 , 50i = 1 , 00 − 0 ,50 → 0 ,50i = 0 ,50
0 ,50
i= = 1 → İKOA = %100
0 ,50

İKO(B) = ?

P = F (1 + i )
−n

11
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

10.000 ,00
10.000 ,00 = 30.000 ,00 (1 + i ) → (1 + i ) =
−2 −2

30.000 ,00

(1 + i )
−2
= 0 ,3333

ln 0 ,3333
= ln (1 + i )
−2

−1.09871
= ln (1 + i ) → 0 , 5493 = ln (1 + i )
−2 ,00

e 0 ,5493 = 1 + i → i = e 0 ,5493 − 1

i = 1 ,7320 − 1 = 0 ,7320 = %73 ,20

İKO(B) = %73 ,20

YORUM: Her iki projenin de aynı ilk yatırım bedeline sahip olmasına rağmen Proje B daha
yüksek bir NŞD’e, Proje B ise daha yüksek bir İKO’na sahip olduğu görüldü. Bu zıtlığın nedeni
Proje A’nın1.yılsonunda daha yüksek bir nakit akışına Bunun nedeni, Proje A durumunda, 1.
yılda daha fazla nakit akışının olması ve sonucunda daha yüksek yeniden yatırım varsayımıyla
daha uzun yeniden yatırım dönemlerine yol açması ve dolayısıyla daha yüksek İKO
oluşmasıdır. Yeniden yatırım varsayımı NŞD'yi etkilemez.

12
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

ÖRNEK 4:
Bir kişi ufak çaplı bir yatırım için 1,000 $ yatırım yapmış ve 1 yıl sonra 1,400 $ getiri elde
etmiştir. Bu yatırımın İKO’nı nedir?

ÇÖZÜM:
Aşağıda yatırımın farklı KEMKO değerlerindeki NŞD’leri tablo halinde hesaplanmıştır.

KEMKO (%) NŞD ($)


0 NŞD = - 1000 + 1400 (1,00000) = - 1000 + 1400 = + 400
10 NŞD = - 1000 + 1400 (0,90909) = - 1000 + 1272,73 = + 272,72
20 NŞD = - 1000 + 1400 (0,83333) = - 1000 + 1166,66 = + 166,66
30 NŞD = - 1000 + 1400 (0,79923) = - 1000 + 1118,92 = + 118,92
40 NŞD = - 1000 + 1400 (0,71429) = - 1000 + 1000 = + 0
50 NŞD = - 1000 + 1400 (0,66667) = - 1000 + 933,38 = - 66,66
60 NŞD = - 1000 + 1400 (0,62500) = - 1000 + 875,00 = - 125,00
70 NŞD = - 1000 + 1400 (0,58824) = - 1000 + 823,54 = - 176,46
80 NŞD = - 1000 + 1400 (0,55556) = - 1000 + 777,78 = - 222,21

Yukarıdaki grafikten KEMKO’nın %40 olduğu noktada NŞD’in 0 (sıfır) olduğunu görüyoruz.
%40 KEMKO’ı yatırım projesinin İKO’dır.

13
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

ÖRNEK 5:
Aşağıdaki veriler ve KEMKO = %20 doğrultusunda yatırımın İKO’nı hesaplayınız.

YIL (n) NAKİT AKIŞI ($)


0 - 10.000,00
1 + 8.000,00
2 + 6.000,00

ÇÖZÜM:

Deneme-yanılma yöntemi ile çözüm yapılacaktır.

Nakit Akışı:

i = %20 ile dene.


P  P 
NŞD = − 10.000,00 + 8.000,00  ,%20, 1  + 6.000,00  ,%20, 2 
F  F 
NŞD = − 10.000,00 + 8.000,00 ( 0,83333 ) + 6.000,00 ( 0,69444 )
NŞD = − 10.000,00 + 6.666,64 + 4.166,64 = +833,28 $ olur.

i = %30 ile dene.


P  P 
NŞD = − 10.000,00 + 8.000,00  ,%30, 1  + 6.000,00  ,%30, 2 
F  F 
NŞD = −10.000,00 + 8.000,00 ( 0,76923 ) + 6.000,00 ( 0,59172 )
NŞD = −10.000,00 + 6.153,84 + 3.550,32 = −295,84 $ olur.

İKOhesabı :
 
( )
NŞD( + )
İKO = i ( + ) +   i −i
 NŞD( + ) + NŞD( − )  ( − ) ( + )
 
 833,28 
İKO = %20 +   ( %30 − %20 )
 833,28 + 295,84 
 833,28 
İKO = %20 +   ( %10 )
 1.129,12 
İKO = %20 + ( 0,738 x %10 ) = %20 + %7,38 = %27,38

İKO  KEMKO olduğu için proje kabul edilir .

14
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

BAĞIMSIZ VE BAĞIMLI PROJELER

1. NŞD ve İKO : BAĞIMSIZ PROJELER


Bağımsız projeler: Projelerden birini seçmek diğerini seçmeyi engellemez menetmez.
Geleneksel nakit akışlarında karar almada bir sorun (zıtlaşma) çıkarmaz. Böyle bir durumda
hem NŞD ve hem de İKO aynı sonucu verirler.
Eğer nakit akışları “KEMKO 1” ile indirgendiğinde NŞD > 0 ve İKO > KEMKO 1 ise: Proje KABUL
edilir.
Eğer nakit akışları “KEMKO 2” ile indirgendiğinde NŞD < 0 ve İKO < KEMKO 2 ise: Proje RET
edilir.
Eğer NŞD = 0 ise İKO = KEMKO olur. Bu durumda proje ister seçilir ister seçilmez. Yani, İKO ve
NŞD aynı sonuca vardırır.

15
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

2. NŞD ve İKO: BAĞIMLI PROJELER


NŞD ve İKO karşılıklı bağdaşmaz projelerde birbirleri ile uyuşmamaktadır.

ÖRNEK 6:
Bir taşeron EKİPMAN 1 ve EKİPMAN 2 yatırımı yapmayı planlamaktadır. Bu yatırımla ilgili
bilgiler aşağıda verilmiştir.
EKİPMAN İLK YATIRIM BEDELİ ($) 1.YILSONU NAKİT AKIŞI ($)
EKİPMAN 1 - 9.500,00 11.500,00
EKİPMAN 2 - 15.000,00 18.000,00

Eğer KEMKO = %10 ise taşeron hangi ekipmana yatırım yapmalıdır?

ÇÖZÜM:

Ekipman 1 KEMKO=%10

P 
NŞD 1 = − 9.500,00 + 11.500,00  ,%10, 1 
F 
NŞD 1 = −9.500,00 + 11.500,00 ( 0,90909 )
NŞD 1 = −9.500,00 + 10.454,53 = +954,53$

16
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Ekipman 2 KEMKO=%10

P 
NŞD 2 = − 15.000,00 + 18.000,00  ,%10, 1 
F 
NŞD 2 = −15.000,00 + 18.000,00 ( 0,90909 )
NŞD 2 = −15.000,00 + 16.363,62 = +1.363,62$

• KEMKO(başabaş) noktasına kadar, EKİPMAN 2, EKİPMAN 1’e göre daha üstün bir
konumdadır. Bu nedenle EKiPMAN 2 seçilmeli.

• KEMKO(başabaş) noktasından sonra, EKİPMAN 1, EKİPMAN 2’ye göre daha üstün bir
konumda olur. Bu nedenle EKİPMAN 1 seçilmeli.

• İki yöntem projeleri aynı şekilde sıralamaz.


17
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

11.500,00
İKO 1 = = 9.500,00
1 + İKO 1
11.500,00 = 9.500,00 (1 + İKO 1 )
11.500,00
1 + İKO 1 = = 1,21
9.500,00
İKO 1 = 1,21 − 1 = 0,21 = %21

18.000,00
İKO 2 = = 15.000,00
1 + İKO 2
18.000,00 = 15.000,00 (1 + İKO 2 )
18.000,00
1 + İKO 2 = = 1,20
15.000,00
İKO 1 = 1,20 − 1 = 0,20 = %20

Karar :
NŞD1  0 İKO 1  KEMKO
NŞD2  0 İKO 2  KEMKO

NŞD ' e göre karar : NŞD2 (1.363,62$ )  NŞD1 ( 954,53$ )


Taşeron EKİPMAN 2' yi seçer .

İKO ' na göre karar : İKO 1( %21 )  İKO 2( %20 )


Taşeron EKİPMAN 1' i seçer .

18
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Yatırım Ölçeğindeki Farklılıklar

NŞD ve İKO, projelerin yatırım ölçeklerinde farklılık gösterdiği durumlarda çelişkili kararlar
verebilir.

ÖRNEK: 7

YIL (n) PROJE “A” PROJE “B”


NŞD - 2.500,00 -14.000,00
1 +1.500,00 + 7.000,00
2 +1.500,00 + 7.000,00
3 +1.500,00 + 7.000,00

KEMKO = %10
ÇÖZÜM:

KEMKO = %10

P 
NŞD A = − 2.500,00 + 1.500,00  ,%10, 3 
A 
NŞD A = −2.500,00 + 1.500,00 (2,48685 )
NŞD A = −2.500,00 + 3.730,27 = +1.230,27$

KEMKO = %10

P 
NŞD B = − 14.000,00 + 7.000,00  ,%10, 3 
A 
NŞD A = −14.000,00 + 7.000,00 ( 2,48685)
NŞD A = −14.000,00 + 17.407,95 = +3.407,95$

19
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

2.500,00
İKOA = = 1,67 → Tablodan
1.500,00

14.400,00
İKOB = = 2,00 → Tablodan
7.000,00

İKOA = %36
İKOB = %21

KARAR :
NŞD ' ye göre : Pr oje " B " seçilir .
İKO ' na göre : Pr oje " A " seçilir .

Açıklama:
1) NŞD Yöntemi ile Proje “B” tercih edilir. Proje “B” büyük bir proje ve KEMKO < % 20
(Başabaş KEMKO değeri)
2) NŞD, İKO’ya göre daha üstün bir yöntem olarak görünüyor.

Bunun böyle olduğunu göstermek için:


(a) Artımsal Nakit Akışı Yaklaşımı (Proje “B” – “A” Yaklaşımı)

20
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

(b) B projesini seçmek, varsayımsal bir "B – A” projesini seçmekle eşdeğerdir.

YIL (n) PROJE “A” PROJE “B” “B – A”


0 - 2.500,00 -14.000,00 -11.500,00
1 +1.500,00 + 7.000,00 +5.500,00
2 +1.500,00 + 7.000,00 +5.500,00
3 +1.500,00 + 7.000,00 +5.500,00

“B-A” Artımsal Nakit Akışının İKO hesabı:

P 
NŞD = −11.500,00 + 5.500,00  , İKO %, 3  = 0
A 
P 
11.500,00 = 5.500,00  , İKO %, 3 
A 
Burada eşitliğin sağ tarafını sol tarafına eşitleyen faiz oranını ( i * = İKO ) hesaplamak
istiyoruz. Yani , i * = İKO = ?

P 
i = %10 tablodan → = 2,48685
A  *
 i =?
P
i = %21 tablodan → = 2,07393 
A 

21
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Burada, nakit akışı %20 faiz oranında indirgenirse yatırımın NŞD’i sıfıra eşit ol

c) “B”yi seçmek şuna eşdeğerdir: A + (B - A) = B


d) Büyük olan B projesinin seçilmesi, daha küçük olan A projesinin seçilmesi ve önümüzdeki 3
yıl boyunca her yıl 5.500 $ gelir gerçekleştirilecek olan 11.500 $ ek harcama yapma anlamına
gelir.
e) “B – A” artımsal nakit akışının İç Karlılık Oranı İKO “B-A” = %20 hesaplanmıştır.
f) İstenen KEMKO = %10 olduğundan, bu karlı bir proje fırsatı olduğu için KABUL edilmelidir.
g) Ancak, KEMKO > İKO “B-A” olsaydı “B” projesi ret edilecekti.

h) Kesişme noktasında:
NŞDA = NŞDB veya NŞDA - NŞDB = 0, Bu durumda hangi projenin seçildiği fark etmeyecektir.
i) Eğer KEMKO = %20 (İKO “B-A” ) ise firma proje “A” yı seçmelidir.

• Bu da NŞD yönteminin kullanımını haklı çıkarmaktadır.

22
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

NAKİT AKIŞININ ZAMANLAMASI


IRR, nakit akışlarının zamanlamasının 2 proje arasında değiştiği durumlarda çelişkili kararlar
verebilir.

ÖRNEK 8:
Aşağıda iki küçük yatırımın ilk yatırım bedeli aynıdır.

YIL (n) PROJE “A” PROJE “B” “A – B”


0 - 100 -100 0
1 + 20 + 100 - 80
2 + 125 + 31,25 + 88,15

KEMKO = %10
ÇÖZÜM:

Proje “A”:

P  P 
NŞD A =− 100,00 + 20,00  ,%10, 1  + 125,00  ,%10, 2 
F  F 
NŞD A = −100,00 + 20,00 ( 0,90909 ) + 125,00 ( 0,82645 )
NŞD A = −100,00 + 18,181 + 103,306
NŞD A = + 21,487$

Proje “B”:

P  P 
NŞD B =− 100,00 + 100,00  ,%10, 1  + 31,25  ,%10, 2 
F  F 
NŞD B = −100,00 + 100,00 ( 0,90909 ) + 31,25 ( 0,82645 )
NŞD B = −100,00 + 90,909 + 25,826
NŞD B = + 16,735 $

23
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Proje “A-B”:

P  P 
NŞD ( A−B) = − 80,00 +  ,%10, 1  + 88,15  ,%10, 2 
F  F 
NŞD ( A−B) = −80,00 ( 0,90909 ) + 88,15 ( 0,82645 )
NŞD ( A−B) = −72,727 + 72,851
NŞD ( A−B) = + 0,124 $

24
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

İKOA = ?

i = %10 ile dene (yukarıdahesapladık)


NŞDA = +21,487 $

i = %25 ile dene;


P  P 
NŞD A = − 100,00 + 20,00  ,%25, 1  + 125,00  ,%25, 2 
F  F 
NŞD A = −100,00 + 20,00 ( 0,80 ) + 125,00 ( 0,64 )
NŞD A = −100,00 + 16,00 + 80,00
NŞD A = − 100 + 96,00 = −4,00$

 21,487 
İKOA = %10 +   ( %25 − %10 )
 21,487 + 4,00 
İKO = %10 + ( 0,84305 x %15 ) = %22,645

İKOB = ?

i = %10 ile dene (yukarıdahesapladık)


NŞDB = +16,735 $

i = %25 ile dene;


P  P 
NŞD B = − 100,00 + 100,00  ,%24, 1  + 31,25  ,%24, 2 
F  F 

NŞD B = −100,00 + 100,00 ( 0,80 ) + 31,25 ( 0,64 )


NŞD B =− 100 + 80,00 + 20,00 = 0

PROJE NŞD ($) İKO (%)


A + 21,487 22,645
B + 16,735 25,000
“A – B” + 0,124 10,241

SONUÇ:
İKO’ya göre, her iki projenin ilk yatırım bedeli ayni olmasına rağmen, “B” projesi seçilir. Ancak
artımsal analiz yöntemi sonucuna göre İKO (A-B) > KEMKO olduğu için “A” projesi seçilecektir.
KARAR: “A” projesi seçilir.

25
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

Birkaç alternatif yatırım teklifi arasından seçim yapmak:


Bir şirketin sınırlı fonları, ancak birkaç alternatif teklifi olabilir. Bu gibi durumlarda, her bir
alternatif aynı miktarda yatırım gerektiriyorsa, net şimdiki değeri en yüksek olanı tercih edilir.
Ancak, her teklif farklı miktarda yatırım gerektiriyorsa, teklifler şimdiki değer endeksi (veya
kârlılık endeksi) adı verilen bir dizin kullanılarak sıralanır.

Şimdiki en yüksek değer endeksine sahip teklif en iyi olarak kabul edilir. Şimdiki değer
endeksi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
KARLILIK ENDEKSİ (Kİ) = [(Nakit Akışının NŞD’i + P / P)]
ÖRNEK 9:

Kârlılık endeksi yöntemini kullanarak aşağıdaki alternatiflerden en çok istenen yatırım


teklifini seçin:

YIL (n) PROJE “X” PROJE “Y” PROJE “Z”


0 - 200.000 -160.000 - 180.000
1 + 95.000 + 100.000 + 115.000
2 + 125,000 + 91.000 + 88.000
3 + 90,000 + 84.000 + 100.000

KEMKO = %12

ÇÖZÜM:

P  P  P 
NŞD ( X ) = − 200.000,00 + 95.000,00  ,%10, 1  + 125.000,00  ,%10, 2  + 90.000,00  ,%10, 3 
F  F  F 
NŞD ( X ) = −200.000,00 + 95.000,00 ( 0,90909 ) + 125.000,00 ( 0,82645) + 90.000,00 ( 0,75131 )
NŞD ( X ) = −200.000,00 + 86.363,55 + 103.306,25 + 67.617,90
NŞD ( X ) = + 57.287,70 $

26
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

P  P  P 
NŞD (Y ) = − 160.000,00 + 100.000,00  ,%10, 1  + 91.000,00  ,%10, 2  + 84.000,00  ,%10, 3 
F  F  F 
NŞD (Y ) = −160.000,00 + 100.000,00 ( 0,90909 ) + 91.000,00 ( 0,82645) + 84.000,00 ( 0,75131 )
NŞD (Y ) = −160.000,00 + 90.909,00 + 75.206,95 + 63.110 ,40
NŞD (Y ) = + 69.226,35 $

P  P  P 
NŞD ( Z ) = − 180.000,00 + 115.000,00  ,%10, 1  + 88.000,00  ,%10, 2  + 84.000,00  ,%10, 3 
F  F  F 
NŞD ( Z ) = −180.000,00 + 115.000,00 ( 0,90909 ) + 88.000,00 ( 0,82645) + 84.000,00 ( 0,75131 )
NŞD ( Z ) = −180.000,00 + 104.545,35 + 72.727,60 + 63.110,40
NŞD ( Z ) = + 60.382,99 $

Her yatırım teklifi farklı miktarda yatırım gerektirdiğinden, en çok istenen yatırım şimdiki
değer endeksi yani karlılık endeksi (Kİ) kullanılarak bulunabilir. Üç teklifin de Kİ değerleri
aşağıda hesaplanmıştır:

(Kİ)X = [(200.000,00 + 57.287,70) / 200.000,00] = 1,286


(Kİ)Y = [(160.000,00 + 69.226,35) / 160.000,00] = 1,432
(Kİ)Z = [(180.000,00 + 60.382,99) / 180.000,00] = 1,335

27
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

PROJE NŞD Kİ
PROJE “X” + 57.287,70 1,286
PROJE “Y” + 69.226,35 1,432
PROJE “Z” + 60.382,99 1,335

Karlılık Endeksi (Kİ) sonuçlarına göre PROJE “Y” = 1,432 değeri ile en tercih edilen yatırım
projesi olmuştur. İkici sırada PROJE “Z” ve üçüncü sırada ise PROJE “X” sıralanmıştır.

ÖRNEK 10:

DİREK ÇÖZÜM DİREK ÇÖZÜM Deneme Yanılma


Logaritmik 2.derece Denklem Yöntemi
n Proje "X" Proje "Y" Proje "Z"
0 -4.000,00 $ -20.000,00 $ -80.000,00 $
1 - 13.000,00 $ 29.400,00 $
2 - 15.000,00 $ 30.340,00 $
3 - - 58.760,00 $
4 -6.500,00 $ - -

İKO hesabını yapınız.

ÇÖZÜM:

P 
P = F  ,i , 4 
F 

28
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

4.000 , 00 = 6.500 , 00 (1 + i )
−4

0 ,61538 = (1 + i )
−4

ln 0 ,61538
= (1 + i )
−4 , 00

−0 ,48551
= ln (1 + i )
−4 , 00

0 ,12137 = ln (1 + i )

e 0 ,12137 = (1 + i ) → i = e 0 ,12137 − 1

12 ,904
i = 1 ,12904 − 1 = 0 ,12904 → yani → %12 ,904
100

İKO( X ) = %12 ,904

13.000 ,00 15.000 ,00


NŞD( i ) = − 20.000 ,00 + + =0
(1 + i ) (1 + i )
2

1
*x = olsun
1+i
(c) ( b) (a )
NŞD( A) = − 20.000 , 00 + 13.000 ,00 x + 15.000 ,00 x 2

29
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

x' e göre çözüm yapalım.


−b  b2 − 4ac
x=
2a

− (13.000 , 00 )  (13.000 ,00 ) − 4 (15.000 , 00 )( −20.000 , 00 )


2

x=
2 (15.000 ,00 )

− (13.000 , 00 )  1.369.000.000 , 00 −13.000 , 00  37.000 , 00


x= =
( 30.000 ,00 ) 30.000 , 00

−13.000 , 00 + 37.000 , 00 
x1 = = 0 ,80

30.000 , 00

 i' ye göre çözersek ;
−13.000 ,00 − 37.000 , 00 
x2 = = −1 ,667
30.000 , 00 

x1 = 0 ,80 değeri için çözüm yaparsak ;


1
0 ,80 = → 0 ,80 (1 + i ) = 1
1+i

0 ,80 + 0 ,80i = 1 → 0 ,80i = 1 ,00 − 0 ,80 → 0 ,80i = 0 ,20

0 ,20
i= = 0 ,25 → yani İKO = %25
0 ,80

x2 = −1 ,667 değeri için çözüm yaparsak ;


1
−1 ,667 = → − 1 ,667 (1 + i ) = 1
1+i

−1 ,667 − 1 ,667i = 1 → −1 ,667i = 1 , 00 + 1 ,667 → −1 ,667i = 2 ,667

2 ,667
i= = −1 ,5998  −1 ,60 → yani İKO = −%160
−1 ,667

−%100  i   olduğundan,
Pr oje "Y " için → İKO(Y ) = %25 olur.

30
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

i = %15 ile dene


P  P  P 
NŞD( Z ) = −80.000,00 + 29.400,00  ,%15, 1  + 30.340,00  ,%15, 2  + 58.760,00  ,%15, 3 
F  F  F 

NŞD( Z ) = −80.000,00 + 29.400,00 ( 0,86957 ) + 30.340,00 ( 0,75614 ) + 58.760,00 ( 0,65752 )

NŞD( Z ) = −80.000,00 + 25.563,36 + 22.986,65 + 38.635,87

NŞD( Z ) = +7.185,88 $

i = %20 ile dene


P  P  P 
NŞD( Z ) = −80.000,00 + 29.400,00  ,%20, 1  + 30.340,00  ,%20, 2  + 58.760,00  ,%20, 3 
F  F  F 

NŞD( Z ) = −80.000,00 + 29.400,00 ( 0,83333 ) + 30.340,00 ( 0,69444 ) + 58.760,00 ( 0,57870 )

NŞD( Z ) = −80.000,00 + 24.499,90 + 21.110,98 + 34.004,41

NŞD( Z ) = −384,71 $

31
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI
MÜHENDİKLİK EKONOMİSİ

 7.185,88 
İKO( Z ) = %15 +   ( %20 − %15)
 7.185,88 + 384,71 

İKO( Z ) = %15 + ( 0,894918 )( %5 ) = %15 + %4,746

İKO( Z ) = %19,746

32
Prof. Dr. Rıfat AKBIYIKLI

You might also like