You are on page 1of 3

რუსული მმართველობის დამყარებას დიდი

უკმაყოფილება მოჰყვა საქართველოში. ქართველი


აზნაურები ფაქტობრივად სამსახურის გარეშე დარჩნენ.
რუსული ჯარის შენახვაც ქართველებს უწევდათ და ეს
კიდევ დამატებით პრობლემას წარმოადგენდა. რუსეთის
მთავრობა პროდუქტის ფასებს თვითონ აწესებდა.
შემოყვანილი ჯარისკაცები ძალიან თავხედურად
იქცეოდნენ და ეს ყველაფერი რაღათქმაუნდა
უკმაყოფილებას იწვევდა ხალხში. ამის გამო
საქართველოში რამდენიმე აჯანყებამაც იფეთქა. ესენია

1802 და 1812 წელს კახეთში


1804 წელს მთიანეთში
1810 წელს იმერეთში
1819-20 წლებში დასავლეთ საქართველოში
1832 წელს სრულიად საქართველოში

1802 წელს კახეთში ქართველი თავადები შეიკრიბნენ და


პეტიცია შეადგინეს რომელიც რუსეთის მეფისაკენ იყო
მიმართული. ისინი მოითხოვდნენ 1783 წელს დადებულ
გეორგიევსკის ტრაქტატის პირობების უწინდებურად
ძალაში შესვლას. ამ პეტიციას 69 თავადმა მოაწერა ხელი.
თავადებს ასევე სურდათ ერეკლე 2-ის შვილის იულონის
სათავეში მოყვანა. თუმცა ამას ძალიან ცუდი საპასუხო
შედეგი მოყჰვა, ამ შეკრების მონაწილეების ნაწილი
დააპატიმრეს ზოგი კი ირანში გაიქცა. (ალექსანდრე
ბატონიშვილი)

1804-1813 წლებში მოგეხსენებათ რუსეთ-სპაერსეთი ომი


მიმდინარეობდა. ამ ომში საქართველოს ფრონტზე
ბრძოლა უწევდა. რუსი მოხელეები ამჯერადაც
თავხედობდნენ მოსახლეობას აიძულებდნენ გარკვეული
საბრძოლო აღჭურვილობა და სურსათ-სანოვაგე მათთვის
უფასოდ გადაეცათ.

ოსების ამბავი

1804 წელს ციციანოვი სპარსელების წინააღმდეგ ომში


გაეშურა. მისი ძირითად მიზანი იყო რომ ერევანი აეღო.
ციციანოვის აქ არყოფნით მთიულებმა ისარგებლეს
მთიულებმა და აჯანყება მოაწყვეს. დაიკავეს სამხედრო
პუნქტები, მთიულებს ახლომახლო მდებარე ხეობებიც
შეუერთდნენ. მათ ასევე მოიწვიეს ერეკლეს ვაჟები
იულონი და ფარნაოზი. ფარნაოზი კი შეუერთდა მაგრამ
იულონი შეიპყრეს რუსებმა და გადაასახლეს. ალყაში
მოქცეულ ციციანოვს მხოლოდ სპარსეთში დაწყებულმა
არეულობამ უშველა. თბილისში დაბრუნების შემდგომ
ციციანოვმა დაამარცხა ამბოხებულები და ფარნაოზიც
გადაასახლეს.

------------------------------------------------------------------------------------------

1811 წელი მოუსავლიანი იყო საქართველოსთვის. 1812,


გამო რუსი ჯარისათვის ვეღარ ვახერხებდით პურის
დაბალ ფასად მიყიდვას. ამან გამოიწვია რუსი ჯარის
უკმაყოფილება და მათ დაიწყეს ოჯახების დაწიოკება და
ძალის გამოყენებით მათგან საკვების გამოძალვა. ამის
გამო კახეთი აჯანყდა. სათავეში ედგა გრიგოლი რომელიც
ქართლიდან ჩამოიყვანეს კახელებმა და მეფედ
გამოაცხადეს. მაგრამ ეს აჯანყებაც სისხლში ჩაეხშო და
დავმარცხდით.

ამის შემდგომ იკიდევ იფეთქა კახეთში აჯანყებამ მაგრამ


ამჯერად ამ ყველაფერს შედარებით მასშტაბური სახე
ჰქონდა, იქიდან გამომდინარე რომ გარკვეულწილად
ქართლიც ჩაერთო და მათთან ერთად 1200 ლეკი

აბას მირზა გვეხმარებოდა ამდროს და გადავყწვიტეთ რომ


თბილისზე გაგველაშქრებინა მაგრამ რუსებმა დაგვასწრეს
და მოულედნილი იერიშით დაამარცხეს აბას მირზას
ლაშქარიც.

1819-20 წლებში იმერეთი გურია და რაჭა აჯანყდა მათ


სურდათ სოლომონ I-ის შვილიშვილის ივანეს ტახტზე
აყვანა. თუმცა ეს აჯანყებაც ჩაეხშო და მონაწილეთა
ნაწილი გაიქცა ნაწილი ცემაში მოკლეს და ა.შ

------------------------------------------------------------------------------------------
1825 წელს რუსეთში დიმიტრი ბატონიშვილილის
ხელმძღვანელობით პირველი საიდუმლო ორგანიზაცია
ჩამოყალიბდა. 1826 წელს კი მეორე საიდუმლო
ორგანიზაცია. 1827-1829 წლებში აჯანყების ცენტრმა
რუსეთიდან თბილისში გადმოინაცვლა და შეუერთდნენ
გრიგოლ/ალექსანდრე ორბელიანები. 1830 წელს მიიღეს
აქტი გონიური. რომელიც ამ საზოგადოებაში
გაწევრიანების და მოვალეობის წესებს განსაზღვრვადა.
შეთქმულები ცდილობდნენ არსებული ვითარება
ყოველმხრივ გამოეყენებინათ, ისინი ასევე ფიქრობდნენ
მომავალზე, რას იზამდნენ და როგორ მმართველობას
ჩამოაყალიბებდნენ საქართველოში. აჯანყებაში
აზერბაიჯანელების ნაწილიც მონაწილეობდა.
შეთქმულები ხელსაყრელ მომენტს ელოდნენ. 1832-ში
აჯანყების გეგმა შეიმუშავეს რომელსაც პირველი ღამის
განკარგულება დაარქვეს. 20 დეკმბერს აპირებდნენ თუმცა
9-ში შეთქმულება გამჟღავნდა.

You might also like