Phác đồ điều trị 2014 - Khoa Tai Mũi Họng

DÒ KHE MANG
I. ĐỊNH NGHĨA
Dò khe nang là kết quả sai sót trong quá trình hàn dính lại các mang trong thời kì bào
thai, có 4 loại:
Dò khe mang số 1 : có thể dò 1 hoặc 2 đầu. Loại 2 đầu thì đầu dưới thường ở vùng
dưới hàm và tuyến mang tai, đầu trên thường ở vùng sàn ống tai ngoài, giữa 2 đầu là
đường dò.
Dò khe mang số 2 : đầu dò ra da thường thấy ở vùng bờ trước cơ ức đòn chũm, nhiều
nhất ở đoạn 1/3 giữa. Lỗ dò ngoài này thường chảy nhầy từng đợt, có khi là mủ. Đầu trên
thường khu trú ở vùng họng, phần lớn ở vùng amydan.
Dò khe mang số 3 : có 2 đầu, đầu dò ra da ở vùng nữa dưới giới hạn bởi xương móng,
cơ ức đòn chũm và đường trắng. Đầu trong ở vùng xoang lê
Dò khe mang số 4 : rất hiếm gặp. Đầu dò ra da ở vùng 1/3 dưới cạnh cổ.
II. CẬN LÂM SÀNG
X-quang đường dò có cản quang : có giá trị chẩn đoán và hướng dẫn phẫu thuật tốt.
CT Scaner : rất có giá trị chẩn đoán khi đường dò bị áp xe hóa, giúp đánh giá mức độ
áp xe, vị trí và tìm nguyên nhân.
III. ĐIỀU TRỊ
1. Điều trị với đường dò nhiễm trùng hay áp xe
Rạch dẫn lưu hay mở cạnh cổ với khối áp xe lớn.
Kháng sinh: dùng loại kháng sinh có tác dụng toàn thân, phổ rộng loại uống hoặc tiêm:
nhóm Betalactam, Cephalosporin thế hệ I,II,III
Phối hợp Tinidazol, Metronidazol truyền tĩnh mạch nếu nghi ngờ có vi khuẩn yếm khí.
Giảm đau: Paracetamol liều tối đa 60mg/kg/ ngày.
Kháng viêm, chống phù nề:
Alphachymotrysin, Lyozyme, : 1-2viên x 3 lần/ ngày
Nếu nề nhiều có thể dùng corticoid dạng tĩnh mạch (Solumedrol 40mg) hoặc dạng
uống ( Methylprednisolone )
2. Mổ lấy trọn đường dò:
Dò khe mang số 1: nên bơm xanh methylen vào đường dò để hướng dẫn lúc mổ, tránh
bỏ sót. Rạch da xung quanh lỗ dò ngoài, bóc tách lấy trọn đường dò, tránh phạm dây VII.
Dò khe mang số 2,3,4: tương tự như trên, rạch da ngang cổ, bóc rách theo đường dò,
tránh phạm vào bó cảnh và dây X. Lưu ý lấy trọn đường dò, không bỏ sót các nhánh nhỏ.
Đặt dẫn lưu và khâu cơ, da theo từng lớp.

480