TESTE FARMAKOLOGJI KLINIKE

1. Nje grua qe ka disa vite qe merr kontraceptive oral te kombinuar diagnostikohet qe vuan nga
Neuralgia trigeminalis, dhe asaj i pershkruhet Karbamazepin tableta te 200mg. Perdoren cdo 12 ore
nga gjysme tablete. Cila nga opsionet e poshteshenuara permbledhe ate qe mund te ndodhe si
pasoje e shtimit te Karbamazepines ne terapi:
Shtatezania e paplanifikuar (jo anemia aplastike qe kerkon nderprerjen e menjehershme te te dy
barnave, shpeshtimi i ataqeve epileptike per shkak te klirensit te rritur te karbamazepines, toksiciteti
sinjifikant i menjehershem i karbamazepines).

2. Nje pacient i diagnostikuar qe vuan nga skizofrenia trajtohet fillimisht me Haloperidol tableta 2mg,
cdo 8h, dhe pas permiresimit klinik kalohet nga forma orale ne parenterale – Haloperidol dekanoat
50 mg, cdo 4 jave, ndersa doza orale zvogelohet gjate nje muaji. Pas 7 muajsh terapi te ky pacient
shfaqen levizje abnormale, te pavullnetshme te muskujve te gjuhes, buzeve, fytyres, dhe
ekstremiteteve, te cilat kane filluar ta shqetesojne tej mase ate. Keto manifestime te shfaqura te ky
pacient flasin per zhvillimin e:
Parkinsonizmit iatrogjen (jo diskinezise tardive*, sindromes neuroleptike malinje,
hiperprolaktinemise).

3. Nje mashkull 65 vjecar vuan nga semundja e Parkinsonit dhe merr terapi. Para disa ditesh ka filluar te
ankohet per nauze dhe vjellje te here pas hershme. Bari i preferuar antiemetik te ky pacient eshte
Domperidoni, ne forme tabletash 10mg, cdo 6h:
E sakte.

4. Nje mashkull 65 vjecar vuan nga Semundja e Parkinsonit dhe merr terapine perkatese, por para disa
ditesh ka filluar te ankohet per nauze dhe vjellje te here pas hershme. Bari i preferuar antiemetik te
ky pacient eshte Metoklopramidi, ne forme tabletash 10mg, cdo 6h:
E pasakte.
*Metoklopramidi shkakton GERD

5. Barna te kunderindikuara te Semundja e Parkinsonit jane te gjitha barnat e poshteshenuara, me

perjashtim te:
Domperidonit (jo metildopes, metoklopramidit, fenitoines).

6. Barna te kontraindikuara te Semundja e Parkinsonit jane te gjitha barnat e poshteshenuara, me

perjashtim te:
Inhibuesve selektive te rimarrjes se serotonines (jo inhibuesve te MAO enzimes, antidepresiveve
triciklike, antipsikotikeve).

7. Nje grua 35 vjecare duket se ka nje hiperlipidemi te kombinuar familjare. Koncentrimi i kolesterolit
total, kolesterolit te LDL-se dhe triglicerideve tek ajo jane rritur. Koncentrimi i kolesterolit ne serum
eshte reduktuar deri diku. Nese pacientja eshte shtatezene, cili nga barnat e poshteshenuara duhet
 te evitohet per shkak te rrezikut te demtimit te fetusit:
Simvastatina (jo cholestyramina, fenofibrati, gemfibrozili, niacina).

8. Ne pacientet me artrit reumatoid pervec barnave antireumatike modifikuese te semundjes (psh.

metotreksatit), efekti terapeutik i te cilave vonohet disa jave, per permiresim te simptomave te
semundjes perdoren glukokortikoidet (psh. prednizon). Disavantazh i madh i perdorimit te
glukokortikoideve per nje periudhe te zgjatur kohore eshte profili i efekteve anesore. Cili nga
ndryshimet e nivelit te elektroliteve ne plazme mund te ndodhe nga perdorimi i glukokortikoideve
per nje kohe te gjate:
Hipernatremia (jo hiperkalcemia, hiperkalemia, asnjeri).
*Ulje e Ca, ulje e K, hipoglikemi, retencion i lengjeve

9. Cilat nga alternativat e poshteshenuara ne lidhje me trajtimin e shokut hipovolemik hemorragjik jane
te sakta (rretho 2):
Pragu tradicional per transfuzion te eritrociteve te paketuara eshte hemoglobina ne serum nen
10g/dL dhe hematokriti nen 30%; per te prevenuar hipotermine, para dhenies eshte e rendesishme
qe te gjitha lengjet duhet ngrohur ne temperaturen 37oC (jo dhenia e produkteve te gjakut
indikohet ne rast te humbjeve te volumit intravaskular me te vogla se 10ml/kg peshe trupore, per te
qene kompenzimi efektiv i lengjeve mjafton dhenia e sasise se njejte te tretesirave kristaloide me
vellimin e derdhur te gjakut).

10. Cilat nga alternativat e poshteshenuara ne lidhje me trajtimin e shokut hipovolemik hemorragjik jane
te PASAKTA (rretho 2):
a) Dhenia e produkteve te gjakut indikohet ne rast te humbjeve te volumit intravaskular me te vogla
se 35ml/kg peshe trupore
b) Per te qene kompenzimi efektiv i lengjeve mjafton dhenia e sasise se njejte te tretesirave
kristaloide me vellimin e derdhur te gjakut
c) Pragu tradicional per transfuzion te eritrociteve te paketuara eshte hemoglobina ne serum nen
10g/dL dhe hematokriti nen 40%;
d) per te prevenuar hipotermine, para dhenies eshte e rendesishme qe te gjitha lengjet duhet
ngrohur ne temperaturen 37oC

11. Nje mashkull 50 vjecar me astme te rende bronkiale lajmerohet per vizite mjekesore per shkak te
paraqitjes se shtresave te bardha ne pjesen e brendshme te faqeve, te cilat largohen pa veshtiresi,
duke lene nje siperfaqe te njome me ngjyre te kuqe. Per shkak te astmes ai merr aktualisht
Beklometazon ne forme aerosoli dhe here pas here Salbutamol aerosol. Eshte alergjik ne Penicilina.
Diskutoni shkakun e mundshem te ketij manifestimi dhe si mund te trajtohet ai:
Per shkak te perdorimit te kortikosteroideve inhalatore, sidomos te pacientet qe nuk e shperlajne
gojen, zhvillohet candidiasis. Trajtimi: nistatina.

12. Nje pacienti me astme bronkiale, qe me pare ka marre Beklometazon ne forme aerosole per
profilakse dhe trajtim te ataqeve akute, i pershkruhet nje kortikosteroid ne forme inhalatore. Pacienti
e merr barin 4 dite, pastaj e nderpren marrjen e tij. Cila eshte arsyeja e nderprerjes se ketij bari:
 Pacienti ka permiresim te paket apo fare te ankesave (jo jane shfaqur tahikardi dhe palpitacione
shqetesuese per pacientin, bari ka shkaktuar pergjumje qe e pengon ate ne aktivitetet e perditshme,
bari ka shkaktuar shtim te peshes trupore).

13. Barnat citotoksike, sic jane agjentet alkilues (ciklofosfamidi, klorambucili) japin efekte te
padeshiruara REVERSIBILE qe lidhen me reprodukim (crregullim te fertilitetit):
E pasakte.

14. Nje gruaje 55 vjecare i pershkruhet Simvastatin tableta 40mg ne mbremje, cdo dite. Per shkak te nje
sulmi ne zemer qe kishte perjetuar vitin e kaluar, ajo merr edhe Atenolol tableta 50mg ne dite.
A e konsideroni te duhur dhenien e Simvastatines njekohesisht me Atenolol: Po, Simvastatina nuk ka
interaksion me Atenolol.
Pse Simvastatina merret naten: Simvastatina merret naten kur sinteza e kolesterolit eshte me e
madhe.

15. Efekti placebo eshte: Efekti qe trajtimi apo intervenimi mund te kete ne nje individ qe eshte
plotesisht I pavarur nga efekti I vertete farmakologjik apo kirurgjik I intervenimit.
*Efekt pozitiv i cili nuk i atribuohet vetive te barit, por besimit te pacientit.

16. Cka nenkuptoni me termin BIAS ne hulumtime klinike: me bias nenkuptojme anim apo ngaterrim
kah ndonjeri nga grupet pjesemarrese ne hulumtim.

17. Nje nder aspektet e pershtatshmerise se medikamentit te zgjedhjes se pare qe duhet te verifikohet
eshte kohezgjatja e trajtimit, meqe shume mjeke pershkruajne shume barna per kohe shume te
gjate. Cfare mund te ndodhe ne nje rast pershkrimi per kohe te gjate dhe te jepet ndonje shembull:
Pershkrimi i barit per kohe te gjate mund te coje ne shfaqje te efekteve te padeshiruara, humbje te
potences se barit, varshmeri; psh. Benzodiazepinat 1 vit, antibiotiket, pikat per sy etj.

18. Ne pacientet me shok hipovolemik rekomandohet dhenia edhe e terapise ndihmese (adjuvante), ne
te cilen perfshihen te gjitha alternativat e meposhtme, me perjashtim te (rretho 2):
Dhenia e vazopresoreve, kompenzimi i lengjeve (jo profilaksa e trombozes se venave te thella,
profilaksa e stres-ulcerave).

19. Nje femije 3 vjec ankohet ne dhembje veshi e cila ka persistuar me perjashtim te 48 oreve te trajtimit
simptomatik me analgjetike. Pacienti eshte diagnostikuar me otitis media dhe i eshte pershkruar
Cefaklori oral. Tri dite me pas, prinderit bashke me femijen kthehen te mjeku me bindjen se femija
nuk eshte me mire.
Perse deshtoi terapia e ordinuar me kete rast: shkaqet me te mundshme te otitit jane H.influenza dhe
S.pyogenes. Cefaklori nuk tregon aktivitet ndaj H.influenza, dhe kjo mund te jete arsyeja e deshtimit
te terapise.
Cfare trajtimi duhet bere tani femija: Amoksiklav ose Cefiksim.
20. Nje nder objektivat e terapise te meningjiti bakteror eshte edhe prevenca e organizimit te eksudatit
apo formimit te adhezioneve, qe arrihet duke dhene ne menyre intravenoze Dexametason ampula,
ne doze 0,15mg/kg, per kohen prej 4 dite, çdo 6h.

21. Nje femije 13 vjecar pranohet ne kliniken infektive me shenja te meningjitit. Punksioni lumbal zbulon
2000 leukocite/mikroliter (dominojne qelizat polimorfonukleare), glukoza eshte e ulur, proteinat jane
te rritura, ne ekzaminim mikroskopik te fshierjes se centrifugatit te LCS verehen bakterie koke Gram
negative. Nje dite me vone ju kontaktoheni nga prindi i cili eshte i shqetesuar per tre femijet e tjere
qe ndoshta kane nevoje per terapi per t’u mbrojtur nga e njejta semundje.
Pacienti ne fjale ka meningjit bakteror purulent: meningokoksik (jo pneumokoksik).
Per qellime profilaktike ne femijet e tjere dhe ne personat e kontaktit mund te jepet Rifampina ne
doze 10 mg/kg te femijet; 600 mg te rriturit me rruge per os. (ose Ceftriakson ne doze 125 mg te
femijet/250 mg te rriturit me rruge IM ose Ciprofloksacin Per Os 500 mg edhe te F/Rr).

22. Nje nder objektivat e terapise se meningjitit bakteror eshte edhe ulja e presionit intrakranial, qe
arrihet duke dhene tretesire infuzive te manitolit, me perqendrim terapeutik 20%, ne doze 0.25-1
g/kg, cdo 6-8 ore.

23. Per shkak te dukjes si sheqerka te kuqe, nje femije 2 vjecar merr disa tablet te Ferrous sulfate te
100mg qe hematologu i ka pershkruar nenes se tij per mjekimin e anemise ferodeficitare. Ne
momentin e sjelljes se tij ne QKUK femiu eshte ne gjendje te rende me dhembje barku, vjellje te
permbajtjeve gastrike te kafta me tableta ne to, frymemarrje te shpejtuar dhe kolaps kardiovaskular.
Ne menyre urgjente percaktohet koncentrimi i hekurit ne plazme qe rezulton te jete 520mcg/dl.
Trajtimi i helmimit akut me hekur i ketij pacienti perfshin:
Dhenien ne forme infuzioni te vazhdueshem te Deferoksamines ne doze 10-15 mg/kg ne ore.

24. Per shkak te dukjes si sheqerka te kuqe, nje femije 2 vjecar merr disa tablet te Ferrous sulfate te
100mg qe hematologu i ka pershkruar nenes se tij per mjekimin e anemise ferodeficitare. Ne
momentin e sjelljes se tij ne QKUK femiu eshte ne gjendje te rende me dhebje barku, vjellje te
permbajtjeve gastrike te kafta me tableta ne to, frymemarrje te shpejtuar dhe kolaps kardiovaskular.
Ne menyre urgjente percaktohet koncentrimi i hekurit ne plazme qe rezulton te jete 390mcg/dl.
Trajtimi i helmimit akut me hekur i ketij pacienti perfshin:
Dhenien ne menyre intramuskulare te deferoksamines ne doze 50 mg/kg peshe trupore.
*350 – 500
*<350 – vetem nxitjen e vjelljes dhe lavazhen gastrike

25. Nje femer 44 vjecare lajmerohet ne Kliniken e Gjinekologjise per shkak te amenorrese gjate 5 muajve
te fundit. Ajo poashtu tregon qe ka “kullim” nga dy gjinjte e saj. Analizat laboratorike zbulojne qe
niveli plazmatik i Prolaktines eshte i rritur. Ajo eshte duke marre disa barna per trajtimin e
hipertensionit, depresionit dhe nauzese me vjellje te here pas hershme. Ne trajtimin e
hiperprolaktinemise te kjo paciente mund te perdoret:
 Kabergolina (jo Metildopa, Metoklopramidi, Amoksapina).

26. Nje grua 41 vjecare kerkon nga ju qe t’i pershkruani nje kontraceptiv oral, por ka lexuar ne webfaqe
te ndryshme per rrezikun e shfaqjes se tromboembolise. Per te pakesuar rrezikun e ketij efekti
anesor qe mund te jete i rende nga njera ane, por duke ofruar kontracepsion efektiv nga ana tjeter,
duhet pershkruar:
Kontraceptive te kombinuar me estrogjen ne doze te ulte (jo kontraceptive te kombinuar me
progestine ne doze te ulte/te larte, me estrogjen ne doze te larte).

27. Kontraceptivet duhet perdorur me kujdes nese eshte i pranishem cilido nga faktoret e meposhtem:
Tromboza venoze ne anetaret e ngushte te familjes, obeziteti, imobilizimi afatgjate, venat varikoze.

28. Nje nene e brengosur se bashku me femijen e saj 4 vjecar lajmerohet ne Kliniken e Pediatrise per
shkak se ajo, sikurse edhe kujdestarja ne cerdhe kane verejtur qe ai here pas here nderpret
aktivitetin qe eshte duke kryer dhe fikson shikimin larte per disa sekonda. Ky pacient sipas te gjitha
gjasave vuan nga Epilepsia Petit Mal (Absans) dhe bar efektiv per trajtimin e ketij crregullimi eshte
Etosuksimidi per os ne doze 5 mg/kg cdo 12h.

29. Nje nene e brengosur se bashku me femijen e saj 4 vjecar lajmerohet ne Kliniken e Pediatrise per
shkak se ajo, sikurse edhe kujdestarja ne cerdhe kane verejtur qe ai here pas here nderpret
aktivitetin qe eshte duke kryer dhe fikson shikimin larte per disa sekonda. Pas kryerjes se EEG
konfirmohet diagnoza per epilepsi Petit mal (Absans). Cili nga barnat e poshteshenuara nuk eshte i
dobishem, mandje eshte i kunderindikuar, per trajtimin e ketij crregullimi:
Etosuksimidi (jo Valproat natriumi, Karbamazepina, Lamotrigina).
*Karbamazepina eshte e kunderindikuar (Diazepami, Fenitoina)

30. Reaksione te pazakonshme te Varfarines mund te shihen te individet eritrocitet e te cileve kane
mungese te ciles nga keto enzime te poshteshenuara:
Glutation reduktazes (jo glukozo-6-fosfat-dehidrogjenazes, met-hemoglobin reduktazes, dihidrofolat
reduktazes).

31. Cila nga alternativat e poshteshenuara per teratogjenezen NUK eshte e sakte:
Shkalla e efekteve teratogjene eshte 5-10% te shtatzanive (1-2%) (jo teratogjeneza eshte zhvillimi i
abnormaliteteve ne fetus si pasoje e marrjes se barnave gjate fazes se hershme te shtatzanise, marrja
e informative negative nga modeli animal nuk jep garancion absolut se ato nuk do te ndodhin ne
modelin human, periudha me kritike per teratogjeneze eshte nga java e 2-8 e shtatzanise).

32. Nje pacient 55 vjecar me hipertension te shkalles se dyte, ka nje muaj qe pervec qe eshte keshilluar
te kete se paku gjysme ore ecje ne dite, te pakesoje kripen ne ushqim dhe te marre peme dhe
perime, i eshte pershkruar Lisinopril tableta 10mg, cdo 12 ore, por shtypja e gjakut nuk i eshte ulur
ne menyre te duhur. Pacienti e ka marre terapine me rregull. Ketij regjimi me ACE inhibitues i
shtohet Hidroklorotiazid tablet 25 mg ne mengjes. Cila nga dukurite e poshteshenuara mund te
ndodhe ne kete pacient menjehere pas shtimit te barit te dyte:
 Ulja e shtypjes arteriale qe mund te shkaktoje sinkope (jo hipokalemia per shkak te shtimit te
ekskretimit renal te kaliumit nga ACE inhibitoret dhe diuretiket tiazide, kriza hipertenzive, blloqe te
shpeshta kardiake).

33. Te nje pacient 55 vjecar qe vuan nga hipertensioni primar dhe angina pectoris stabile shfaqet kapsllek
i rende, qe i atribuohet nje bari nga grupi i bllokatoreve te kanaleve te kalciumit. Cilat nga barnat
bllokatore te kanaleve te kalciumit te poshteshenuara shkaktojne konstipacion me shpesh dhe me te
rende (rretho 2):
Verapamili, Diltiazemi (jo Nifedipina, Atenololi).

34. Nje grua 55 vjecare i eshte nenshtruar nderhyrjes per insertim te valvules prostetike kardiake dhe pas
operimit eshte vershuar me antikoagulante dhe antibiotike per qellime profilaktike. Gjashte dite pas
operacionit, te ajo eshte zhvilluar nje ekzanteme eritematoze mire e kufizuar ne kofshen e djathte.
Tri dite pas shfaqjes se ekzantemes, ne regjionin e ekzantemes fillojne te shfaqen bulla hemorragjike
te medha. Cili nga barnat e poshteshenuara ka te ngjare te jete shkaktar i ketyre ndryshimeve:
Varfarina (jo Cefazolina, Heparina, Vankomicina).

35. Nje te semuri qe ka pasur atak paraprak te febris rheumatica, por NUK ka carditis dhe demtime te
valvulare te deshmuara duhet t’i behet prevenimi i infeksionit te rrugeve te siperme te frymemarrjes
me streptokok beta-hemolitik grup A duke dhene:
Benzatin benzilpeniciline ne doze 1200000 UI cdo 21 dite per 5 vite (jo per 10 vite, per tere jeten).
*Tere jeten – nese ka Carditis dhe demtime te renda
*10 vite – vetem demtime valvulare

36. Nje te semuri qe ka pasur atak paraprak te febris rheumatica, dhe i cili per shkak te demtimit te
rende valvular i eshte nenshtruar operacionit per insertim te valvules artificiale, duhet t’i behet
prevenimi i infeksionit te rrugeve te siperme te frymemarrjes me streptokok beta-hemolitik grup A
duke dhene: Benzatin benzilpeniciline ne doze 1200000 UI cdo 21 dite tere jeten (jo per 5 vite, per
10 vite, nuk aplikohet terapia profilaktike fare).

37. Nje pacient lajmerohet ne ambulance gastroenterologjike per shkak te dhembjen se rende dhe
ndjenjes se djegies ne pjesen e eperme te barkut. Gastroskopia e kryer zbulon disa ulcera ne
mukozen e pjeses antrale te lukthit. Cili nga barnat e poshteshenuara i qeteson me shpejte –
ndonese me shkurt ankesat pas nje doze te vetme:
Antacidet (jo Famotidina, Esomprazoli, Misoprostoli).

38. Pas trajtimit fillestar ne Kliniken e Pneumoftiziologjise te nje cuni 11 vjecar te diagnostikuar me TBC
te mushkerive, trajtimi ne shtepi vazhdon me isoniazid, rifampin, etambutol. Cili nga qendrimet e
meposhtme per kete rast eshte I PASAKTE:
Nena e tij, e cila kujdeset me se shumti per te, duhet te marre terapi profilaktike me isoniazid, por
kjo nuk keshillohet per vellezerit dhe motrat e tij me te vegjel (jo prinderit e tij nuk duhet te
brengosen per lotet me ngjyre te portokallte kur ai qan, duhet te kryhen teste periodike te melcise,
 duhet te mirret piridoksina rregullisht krahas terapise se lartepermendur).

39. Nje pacient 33 vjec i hospitalizuar ne kliniken e gastroenterologjise ne QKUK eshte trajtuar me
sulfasalazin tablet te 500mg cdo 6h nga 2 tableta. Cila nga te poshteshenuarat mund te jete arsyeja e
dhenies se ketij bari:
Semundja inflamatore e zorreve (eradikimi i H.pylori, koliti pseudomembranoz i shkaktuar nga
antibiotiket, insuficience pankreatike).

40. Nese gjate monitorimit te trajtimit me kortikosteroide rezulton qe trajtimi farmakoterapeutik eshte
efektiv dhe pacienti eshte sheruar plotesisht, atehere:
Terapia medikamentoze nderpritet gradualisht (jo trajtimi farmakoterapeutik vazhdon i
pandryshuar, duhet verifikuar dozen e barit ose perzgjedhjen e barit, terapia medikamentoze
nderpritet pernjehere).

41. Nje mashkull 46 vjecar, i diagnostikuar para 2 vitesh qe vuan nga Koliti ulceroz, lajmerohet ne
repartin e gastroenterologjise te klinikes se semundjeve interne per vizite te rregullt. Semundja te ky
pacient eshte ne remision me doza maksimale te Mesalazines orale dhe Prednizon te 35mg oral, nje
here ne dite. Pacienti vuan edhe nga Hipertensioni arterial.
Cilat jane rreziqet e perdorimit afatgjate te kortikosteroideve ne kete pacient dhe cfare masash
duhet ndermarre per te reduktuar keto rreziqe nga perdorimi afatgjate i tyre:
Hipertension, hiperglikemi, osteoporoze, atrofi e lekures, katarakte, supresion adrenal, rritje e
rrezikut per infeksione; steroidet duhet te pakesohen gradualisht brenda 3-4 javeve; ne rast te
uljes se densitetit mineral kockor japim bifosfonate.

42. Nje fermer 50 vjecar vuan nga astma per 10 vite, ku gjate kesaj kohe ka perdorur salbutamol
(aerosol) si terapi te domosdoshme. Ai aktualisht konsumon 25 cigare ne dite, dhe kete gje e ka bere
qe 45 vite. Tek ai ka filluar te lajmerohet rritja e kolles gjate pese viteve te kaluara, gje te cilen sic
duket salbutamoli nuk mund ta kontrolloje. Tani ai ka problem me pamundesine e ngopjes me fryme
gjate shkuarjes ne shitoren me te afert dhe ai rregullisht ka kolle me sputum. Vetem tani e ka vizituar
mjekun familjar, duke mos dashur ta merzise ate me pare. Mjeku i tij familjar e ka diagnostikuar me
semundje kronike obstruktive pulmonare te moderuar. Duke pasur parasysh faktin se terapia me
bronkodilatatore po deshton ne arritjen e qellimit per te cilin eshte ordinuar, ai e rekomandon ate
per ne spitalin rajonal per “testin e reversibilitetit” te kortikosteroideve.
Pyetja: Cka eshte “testi i reversibilitetit” te kortikosteroideve, kur duhet te realizohet, dhe si
interpretohen rezultatet e fituara:
Realizohet tek te gjithe pacientet me COPD te moderuar te rende qe perdorin minimum 1xdite
bronkodilatatore ne forme aerosolesh.
Trajtim me prednizolon 30mg/cdo mengjes eshte realizuar per dy jave rresht.
*Testi behet duke matur FEV1 para dhe pas marrjes se terapise. FEV1>200ml (15%) pas terapise
eshte elementi me i vlefshem per prognoze, do te thote ka treguar pergjigje signifikante.

43. Nje pacient 25 vjecar ka gjetur nje vend pune ne Prishtine dhe zhvendoset nga qyteza ku ai ka lindur.
Ai vuan nga astma bronkiale, dhe per mbajtje nen kontrolle te simptomave te semundjes, atij i eshte
 pershkruar Teofilin ne menyre orale. Cili nga qendrimet e meposhtme permbledhe me se miri
efikasitetin apo statusin aktual te ketij bari ne pacient te ketille si ne kete rast:
Teofilina nuk eshte bar i linjes se pare per kontrollen afatgjate te astmes bronkiale (jo dozimi eshte
i thjeshte dhe rralle shfaqet nevoja per pershtatje dhe modifikim te dozes, ka aktivitet antiinflamator
te fuqishem dhe te dobishem klinikisht, efekti kryesor anesor eshte sedacioni).

44. Nje shtatzene 32 vjecare udhezohet nga mjeku i saj qe t’i shmanget perdorimit te aspirines. Marrja e
aspirines eshte e kunderindikuar, posaqerisht gjate periudhes se fundit te shtatzanise meqe aspirina
ndikon ne cilin nga parametrat hematologjik te meposhtem:
Kohen e gjakderdhjes (jo kohen e tromboplastines parciale te aktivizuar, numrin e trombociteve,
kohen protrombinike, kohen e tromboplastines).

45. Nje grua 60 vjecare ka perjetuar disa episode te ataqeve iskemike tranzitore te trurit. Perdorimi i
aspirines do te ishte trajtimi i preferuar, por ajo eshte alergjike ne aspirine, qe me heret i eshte
manifestuar me bronkospazme dhe urtikarie. Cili nga barnat e poshteshenuara eshte alternativa me
e mire e aspirines:
Tiklopidina (jo paracetamoli, streptokinaza, dipiridamoli).

46. Nje cun 12 vjecar me diabet mellitus tip 1 sillet ne qendren emergjente per shkak te marramendjes
dhe turbullimit te vetedijes. Analizat laboratorike tregojne per hiperglikemi te rende, ketoacidoze
dhe pH te gjakut prej 7.15. Per te arritur kontroll te shpejte te ketoacidozes diabetike te ky cun, bari
me adekuat per t’u perdorur eshte:
Insulina kristalore (jo metformina, glibenklamidi, insulin ultralente).

47. Nje vajze me prezantim klinik te ketoacidozes diabetike pranohet per trajtim ne qendren spitalore ne
repartin e endokrinologjise se Klinies se semundjeve te brendshme. Kruciale per trajtimin spitalor
eshte zevendesimi I lengjeve intravenoy dhe korigjimi I hiperglikemise/ketonemise. Nese infeksioni
eshte factor perkeqesues, eshte I nevojshem edhe trajtimi perkates me antibiotike.
Menaxhimi I hiperglikemise se pranishme te ketoacidoza diabetike perfshin dhenien brenda 24 oreve
te par ate insulines me rruge intravenoze ne doze:
a) 0.1 UI/kg ne ore
b) 0.4 UI/kg ne ore
c) 1 UI/kg ne ore
d) Nuk ka nevoje per dhenie te insulines

48. Meqe ushtrimet dhe dieta nuk kane dhene kontrollen e duhur glikemike te nje grua 50 vjecare
rishtazi te diagnostikuar me diabet mellitus tip 2, paraqitet nevoja per trajtim medikamentoz. Mjeku i
pershkruan asaj Metformin tableta 500mg, e cila merret ne mes te ngrenies ne darke. Cili nga
qendrimet e meposhtme per kete bar eshte i sakte:
Hipoglikemia e nxitur nga metformina ndodhe rralle (jo bari mund te jap efekt te dobishem edhe ne
rast insuficience hepatike, acidoza laktike ndodhe shpesh po rrallehere eshte serioze, eshte terapi e
dobishme si monoterapi per qe te dyja tipet e diabet mellitus, shtimi ne peshe eshte efekt anesor i
 shpeshte).

49. Nje pacient 48 vjecar ankohet per etje te shtuar dhe urinim te shpeshte. Analizat laboratorike
tregojne qe niveli plazmatik i glukozes eshte 10.2 mmol/l. Ne anamnezen e jetes nuk ka te dhena per
ndonje semundje, pervec qe para nje viti, me rastin e marrjes se Co-trimoxasolit per sinusit frontal,
ka perjetuar nje reaksion anafilaktik. Cili bar i duhet dhene atij: Metformina.

50. Nje pacient 70 vjecar me diabet mellitus tip 2 eshte duke u trajtuar me klorpropamid qe ia ka
pershkruar mjeku i tij shumevjecar ne kujdesin paresor. Pacienti konsumon here pas here alkool dhe
ka verejtur qe pas konsumimit te tij i shfaqet kokedhembje dhe skuqje e fytyres. Te shpjegohet
paraqitja e ketyre manifestimeve:
Klorpropamidi jep reaksione ngjajshem me disulfiramin, dmth inkibon oksidimin e acetaldehidit.

51. Efektet e padeshirueshme (EP) te natyres imunologjike (alergjite) hyjne ne grupin e:

EP te pavarura nga doza (jo EP te varura nga doza, EP per shkak te marrjes per kohe te gjate dhe per
shkak te nderprerjes se pernjehershme, efektet e vonshme).

52. Cili nga pohimet e poshteshenuara per interaksionet e barnave NUK eshte e sakte:
Te gjitha interaksionet e barnave kane rendesi sinjifikante klinike (jo intereaksionet e barnave jane
nderlidhjet e efekteve te nje bari-bari precipitues me efektet e barnave te tjere-barnat e afektuara*,
incidenca me rendesi klinike silet nga 0 ne 22%*, faktore qe rrisin vulnerabilitetin per interaksione
jane medikacioni multipel dhe pershkrimet nga shume mjeke).

53. Intereaksione ne metabolizim si pasoje e inhibimit te enzimave metabolike specifike qe jane te

dobishme (shfrytezohen ne terapi) jane:
Intereaksioni mes disulfiramit dhe alkoolit, intereaksioni mes alopurinolit dhe 6-merkaptopurines,
(jo, intereaksioni mes levodopes dhe benzerazidit Interaksioni midis inhibitoreve te MAO enzimes
dhe tiramines).

54. Cila nga alternativat e poshteshenuara per matjen e koncentrimit plazmatik (Cp) te barnave NUK
eshte e sakte:
Matja e Cp te barnave te cilat metabolizohen ne metabolite aktiv ka vlere te plote (jo matja e Cp te
barnave te cilat nuk metabolizohen ne metabolite aktive ka vlere te plote, matja e Cp te barnave te
cilat kane gjeresi te ngushte terapeutike ka vlere te plote, disa nga barnat matja e Cp te te cilave
mundeson monitorim te terapise me barna jane aminoglikozidet, antiepileptiket, glikozidet kardiake).

55. Matja e koncentrimit plazmatik te barnave te cilat metabolizohen ne metabolite aktive ka vlere te
plote:
E pasakte.

56. Arsyetoni dhenien e prednizonit ne mengjes:

Variacioni normal i lirimit te glukokortikoideve ka pikun ne mengjes, rrjedhimisht dhenia e dozes
me veprim te mesem (12-36h) ne mengjes e redukton shkallen e suprimimit te boshtit
 hipotalamus-hipofize-adrenal.

57. Nje grua 63 vjecare pranohet ne repartin e reumatologjise per shkak te artritit rheumatoid te rende.
Cila eshte perparesia e dhenies se terapise cdo te dyten dite me kortikosteroide, dhe cilat
medikamente nuk mund te perdoren per terapi te tille:
Terapia cdo te dyten dite mundeson ruajtjen e nje shkalle me te larte te nderveprimit hipofizo-
adrenal, poashtu u mundeson indeve periferike te kendellen nga stimulimi me nivele te larta te
kortikosteroideve. Kortikosteroidet me veprim te gjate nuk jane te pershtatshme per kete rezhim
(deksametazoni).

58. Nje paciente 60 vjecare pranohet ne repartin e reumatologjise per shkak te artritit rheumatoid te
rende. Ajo e ka kete semundje qe 10 vite dhe eshte trajtuar me ibuprofen tableta 600mg sipas
nevojes. Para nje viti ajo ka filluar te ankohet per shtim te dhembjes se nyjeve dhe shtangim te
mengjesit, dhe studimet laboratorike kane konfirmuar qe semundja eshte bere me aktive. Jane bere
disa perpjekje per te kontrolluar simptomet, por ato kane qene te pasuksesshme, dhe eshte marre
vendimi per te filluar trajtimi me kortikosteroide. Eshte filluar me prednisone tableta 5mg/dite, ne
mengjes, dhe doza eshte rritur gradualisht ne 10mg/dite dhe me pastaj ne 15 mg/dite, doze kjo ne te
cilen simptomet e pacientes ishin te tolerueshme.
Per te reduktuar shkallen e suprimimit te boshtit hipotalamiko-hipofizo-adrenal dhe per t’u
mundesuar indeve periferike qe perkohesisht te kendellen nga stimulimi me nivele te larta te
kortikosteroideve rekomandohen regjime alternuese cdo te dyten dite.
Te numerohen disa nga barnat kortikosteroide qe mund te perdoren per terapi te tille:
Kortikosteroidet me veprim te shkurter, si prednizoni, metilprednizoni.
Kortikosteroidet me veprim te gjate nuk jane te pershtatshme per kete regjim (Deksametazoni).

59. Per te siguruar kontrolle afatgjate te aritmive ventrikulare refraktare te nje paciente vendosim te
perdorim Prokainamid. Per te detektuar efektet anesore qe jane te mundshme nga ky bar, duhet te
behet monitorimi periodik i:
Titrit te antitrupave antinuklear per shkak te rrezikut per sindromen e ngjashme (jo degjimit-
audiometria, funksioni pulmonar dhe statusi i hormoneve tiroide, lipidogrami dhe glikemia).

60. Nje 54 vjecar ka kolesterolin total 272mg/dL dhe nivelin e LDL-se 210 mg/dL. Ai ka filluar me
modifikim dietetik dhe regjim te ushtrimeve, por ai nuk ka pasur permiresim te ketyre vlerave dhe
keshtu atij i eshte pershkruar acidi nikotinik (Niacina). Cilin nga efektet e poshteshenuara eshte e
mundshme ta perjetoje pas perdorimit te ketij bari:
Skuqja e fytyres dhe pjeses se eperme te trupit (jo bradikardi, hiperalbuminemi, hipoglikemi,
disfunksion renal).

61. Nje 54 vjecar ka kolesterolin total 272mg/dL dhe nivelin e LDL-se 210 mg/dL. Ai ka filluar me
modifikim dietetik dhe regjim te ushtrimeve, por ai nuk ka pasur permiresim te ketyre vlerave dhe
keshtu atij i eshte pershkruar acidi nikotinik (Niacina). Pas perdorimit te ketij bari pacienti mund te
perjetoje: Skuqje dhe ndjenje te ngrohtesise ne fytyre (jo bradikardi, hiperalbuminemi, hipoglikemi).
 *Tahikardi, hipoalbuminemi, hiperglikemi.

62. Ne rast te pershkrimit te nje bari per kohe shume te shkurter:

Paraqiten shume efekte anesore (jo mund te shfaqet varshmeria ne barna, imponohet trajtim me
agresiv dhe me kosto me te larte me vone, nuk ka rrezik per zhvillim te rezistences ne antimikrobike).

63. Zonja Dia kur semuret nga ndonje infeksion gjithnje i merr barnat antimikrobike me antacide per te
pakesuar ankesat gastrike qe i shkaktojne ato. Per shkak te nje infeksioni, asaj i eshte pershkruar nje
antibiotik i cili nese merret me qumesht formon lidhje me kalciumin, duke e reduktuar
biodisponueshmerine orale. Cilin nga barnat e meposhtme eshte duke marre ajo:
Ciprofloksacin (jo cefaleksim, ceftriakson, gentamicin).

64. Nje grua shtatzene e moshes 26 vjecare ne viziten e saj te pare antenatale diagnostikohet se ka
bakteriuri. Ne urine nuk jane gjetur eritrocite ose leukocite. Urinokultura tregon pranine e bakteries
E.coli me shume se 100000 bakterie/ml. Antibiogrami tregon qe E.coli eshte sensitive ne Ko-
trimoksazol dhe cefaleksin, por rezistente ne amoksicilin. Pacientja nuk ka ndonje ankese tjeter
urinare pervec nje urinimi me te shpeshte qe ajo ia atribuon vete shtatzanise.
A ka nevoje kjo paciente per trajtim me antibiotik, dhe nese po, cili bar do te ishte me i sigurt per tu
perdorur:
Bakteriuria asimptomatike te shtatzenat mjekohet me shpesh me ampicilin, nitrofurantoin,
cefaleksin. Ko-trimoksazoli nuk guxon te perdoret te shtatzenat.

65. Nje grua 42 vjecare vuan nga episode te here pas hershme te cistitit, me urinim te shpeshte, djegie
gjate urinimit dhe urgjence per urinim. Simptoma te pergjithshme nuk ka. Ne mostren e marre nga
vrushkulli I mesem I urines, rezultojne 40 leukocite/ml, kurse mikroskopikisht verehet bakteriuri
signifikante (mbi 100.000/ ml urine). Per shkak te komplianses (qendrimit besnik) ndaj terapise,
efekteve anesore me te pakta, dhe koston me te ulet, per trajtimin e cistitit te pakomplikuar, kesaj
gruaje duhet t’I pershkruani kursin e terapise tri-ditore me nje fluorkinolon:

66. Pas 8 muajsh terapi me haloperidol, fillimisht tableta e pastaj parenteral, te nje pacient me skizofreni
shfaqen levizje abnormale, te pavullnetshme te muskujve te gjuhes, buzeve, fytyres dhe
ekstremiteteve, te cilat kane filluar ta bezdisin.
Diskutoni shkaqet e mundshme te ketyre manifestimeve dhe si mund te trajtohen ato:
Keto manifestime paraqesin diskinezi tardive apo insuficience terminale ekstrapiramidale qe
shfaqet zakonisht pas 6 muajsh trajtim me triaden buko-linguo-mastikatore. Trajtim pervec
nderprerjes se barit nuk ka.

67. Nje aktore 52 vjecare shkon per vizite tek mjeku i saj. Ajo ka frakture te nyjes radiokarpale si pasoje e
rrezimit nga kali. Ka bere densiometrine e kockave (femurit) qe tregon shenja te osteoporozes. Ka
hyre ne menopauze ne moshen 50 vjecare, por nuk ka filluar marrjen e terapise medikamentoze
 hormonale per arsye te predisponimit familjar per kancer te gjirit. Ajo ka frike nga fraktura e femurit
dhe deshiron te marre medikamente qe ta parandaloje nje gje te tille. Cili nga medikamentet e
poshteshenuara eshte me i pershtatshem per kete paciente:
Raloksifeni (jo estrogjeni i konjuguar, tamoksifeni, estradioli transdermal).

68. Nje grua 62 vjecare postmenopauzale dergohet per te kryer densitometrine (absorbometria
radiografike me energji te dyfishte), per te vleresuar densitetin mineral kockor te vertebrave
lumbare, qafes femorale, dhe kerdhokullave. Testi zbulon densitet mineral kockor te ulte ne te gjitha
vendet. Meqe skema e dozimit mujor eshte po aq efektive sa edhe skema e dozimit ditor, por eshte
me e pershtatshme per pacientet, ju vendosni ta trajtoni ate me ibandronat tableta 150 mg nje here
ne muaj. Pas disa muajsh terapi, pacientja vjen tek ju dhe e brengosur u tregon qe ka harruar ta
marre dozen mujore ne daten e percaktuar. Si duhet keshilluar pacienten qe te veproje nese dita e
dozes se ardhshme sipas skemes se dozimit eshte me larg se 7 dite:
Doza merret te nesermen.

69. Nje vajze 7 muajshe sillet nga prinderit ne Kliniken e Pediatrise per shkak te ankesave te filluara para
dy ditesh te manifestuara me temperature te larte trupore dhe barkqitje. Vleresohet se kemi te
bejme me dehidrim te lehte. Trajtimi i zgjedhjes eshte:
Rehidrim oral (ORS), duke dhene 50 ml/kg tretesire rehidruese, plus zevendesohen humbjet ne
vazhdim (10 ml/kg pas cdo barkqitje) gjate 4 oreve te para.

70. Nje vajze 9 muajshe sillet nga prinderit ne Kliniken e Pediatrise per shkak te ankesave te filluara para
dy ditesh te manifestuara me temperature te larte trupore dhe barkqitje, te cilat fillimisht kane qene
dobet te formuara, ndersa me vone ujore dhe me gjurme gjaku ne jashtqitje. Ne baze te shenjave,
simptomeve dhe analizave te kryera vleresohet se fjala eshte per dehidrim mesatar. Trajtimi i
zgjedhjes per kete femije te dehidruar eshte:
Rehidrimi oral (ORS), duke dhene 100 ml/kg tretesire rehidruese, plus zevendesohen humbjet ne
vazhdim (10 ml/kg pas cdo barkqitjeje) gjate 4 oreve te para.

71. Nje femer 24 vjecare e cila planifikon te mbetet shtatzene lajmerohet ne kliniken e gjinekologjise per
shkak te amenorrese gjate 4 muajve te fundit. Ajo poashtu tregon se ka rrjedhje nga te dy gjinjte e
saj. Analizat laboratorike zbulojne se niveli plazmatik i prolaktines eshte rritur. Per ta ulur nivelin e
prolaktines duhet t’i shkruani nje bar qe eshte antagonist i receptoreve te dopamines, sic eshte
Bromkriptina ne doza fillestare prej 1.5-2.5mg, ne mbremje, mundesisht ne pozite te ulur apo te
shtrire per ta preveneuar.

72. Nje femer 24 vjecare, qe ka lindur ne Kliniken Gjinekologjike-Obstetrike, per te kufizuar gjakderdhjen
postpartale, duhet t’i shkruani nje bar qe rrite kontraksionet tonike te mitres. Cili nga barnat e
poshteshenuara zakonisht konsiderohet bari me i duhur per kete qellim:
Ergometrina (jo oksitocina, tamoksifeni, ritodrina).

73. Ne cilin nga rastet e poshteshenuara substanca aktive dhe forma farmaceutike jane te pershtatshme
per pacientin perkates:
 Trajtimi i cistitit te nje grua shtatzene me co-trimoxasole (JO - Perdorimi i ACE-inhinbitoreve ne
trajtimin e HTA te nje pacient qe njekohesisht ka edhe astme bronkiale ,dhenia e tetraciklinave te nje
pacient 5 vjecar me pneumoni nga M.pneumoniae, marrja e fluorokinoloneve me nje gote qumesht).

74. Intereaksioni mes alopurinolit dhe azotoprines ose 6-merkaptopurines eshte shembull i
intereaksionit: Si pasoje e inhibimit te metabolizmit te barnave (intereaksione inhibuese) (jo si
pasoje e induktimit te metabolizmit te barnave, si pasoje e induktimit dhe inhibimit te metabolizmit
te barnave).

75. Cilat jane tipet e rakitit te varur nga vitamina D:

- Hidroksilimi i vit.D ne veshke eshte I ulet e cila pergjigjet ne doza te larta te vit.D dhe te uleta te
1alfahidroksikolekalciferolit.
- Zvogelim i sensitivitetit te indeve ne vit.D dhe renia e lidhjes per receptore.
Tipi 1-deficience e prodhimit te vit.D
Tipi 2-mutacione ne gjenin per receptoret e vit.D.

76. Ne semundjet qe lidhen me metabolizmin polimorfik, te hidroksiluesit e dobet:

Zhvillohet Parkinsonizmi (jo rritet incidenca e kancerit te vezikes urinare, rritet incidenca e
karcinomes bronkiale, nuk ka shtim te rrezikut per ndonje semundje te vecante).

77. Ne semundjet qe lidhen me metabolizmin polimorfik, te acetilatoret e ngadalshem: rritet incidenca e

kancerit te vezikes urinare ? (jo rritet incidence e karcinomes bronkiale-hidroksiluesit ekstenzive,
zhvillohet parkinsonizmi-hidroksiluesit e dobet, nuk ka shtim te rrezikut per ndonje semundje te
vecante).

78. Pacientja 70 vjecare mesuese e penzionuar paraqitet me ankesa te lodhjes se vazhdueshme gjithnje
ne rritje e siper gjate gjashte javeve te fundit. Ajo tregon se para 4 vitesh ka bere gastrektomine.
Gjate anamnezes ajo tregon se ne gishtat e kembeve ka senzacione ne forme te therrjeve me
gjilpere. Ajo tregon se eshte ushqyer rralle me mish.
Pse jane nevojitur 4 vite prej gastrektomise per t’u zhvilluar deficienca e vit.B12:
Per shkak se jane harxhuar rezervat e vit.B12 te depozituara ne organizem (hepar) deri ne 10 vite.
Sa gjate duhet te merr terapine kjo paciente:
Pacientja duhet te marre ciankobalamine apo hidroksikobalamine gjate tere jetes ( 1mg IM cdo 3
muaj).

79. Nje pacient 38 vjecar me ulcere duodenale te dyshuar klinikisht, ne baze te ekzaminimit fizikal, dhe te
konfirmuar me analiza serologjike (H.pylori pozitiv) dhe endoskopi duhet t’i shkruhet regjimi
terapeutik i triple terapise i bazuar ne inhibitor te pompes protonike, qe konsiston ne dhenien e nje
IPP, klaritromicines dhe amoksicilines.
Omeprazol 20mg, Klaritromicina 500mg, Amoksicilina 1g ; cdo 12h ; 7dite ose 10-14 dite.

80. Nje mashkulli 45 vjecar eshte i shtrire ne repartin e endokrinologjise per shkak te shenjave dhe
simptomeve te akromegalise. Shikimet onkologjike tregojne pranine e nje tumori hipofizar te madh.
 Trajtimi kirurgjik i tumorit eshte vetem pjeserisht elektiv ne mbajtjen nen kontroll te semundjes. Ne
kete pike, cili nga barnat paresore mund te perdoret si terapi farmakologjike:
Oktreotidi (jo dermopresina, gonadorolina, somatotropina).
*Desmopresina – trajtim i diabetit inspid neurogjen, eneuresis nocturna.
*Gonadorolina – diagnozen e hipogonadizmit
*Somatotropina – trajtimi i shkurtabiqesise

81. Cila nga alternativat per sindromen Fanconi NUK eshte e sakte:
Trajtimi me doza te larta te vit.D jep pergjigje te plote (jo sindroma e Fankonit eshte semundje
hereditare si pasoje e mosreabsorbimit te fosfateve ne tubule, trajtohet me doza me te ulta te 1-alfa-
hidroksikolekalciferolit dhe kalcitriolit).

82. Shembuj te variacioneve gjenetike farmakodinamike qe mund te ndikojne ne ndjeshmerine apo

rezistencen e barnave jane te gjitha alternativat e poshteshenuara, me perjashtim te:
Hidroksilimit (jo defektet ne enzima ne eritrocite, rezistenca ne sukcinil koline, efekti aritmogjen i
antiaritmikeve).

83. Interaksioni i salicilateve me metotreksatin eshte shembull i interaksionit:

Farmakokinetik ne ekskretim (jo farmakodinamik, farmakokinetik ne absorbim, farmakokinetik ne
distribuim).

84. Si mund te tejkalohet rezistenca ne kumarina si pasoje e defektit gjenetik:

Me doza 20 here me te larta se doza normale.

85. -Ne rast te rezistences ne veprimin e kumarinave si pasoje e defektit gjenetik, per te arritur efektin e
nevojshem terapeutik: behet dhenia e dozave rreth 20 here me te larta sesa normalisht.
86. Femrat te cilat i shfrytezojne retinoidet per trajtimin e akneve dhe psoriazes keshillohen qe te mos
mbeten shtatzena se paku:
2 vjet pas nderprerjes se perdorimit (jo 6 muaj te perdorimit, 1 vit pas nderprerjes se perdorimit).

87. Cila nga alternativat e poshteshenuara per acetilimin e barnave NUK eshte e sakte:
Te acetilatoret e ngadalshem shfaqet si pasoje klinike mungesa e efektit (jo acetilimi eshte ….. ne
popullaten e gjere, te acetilatoret e shpejte shfaqet si pasoje klinike mungesa e efektit, te acetilatoret
e ngadalshem shfaqet si pasoje klinike intoksikimi).

88. Nje plake 74 vjecare eshte sjellur ne emergjence pas shfaqjes se edemes periorbitale, ekzantemes
makulopapuloze ne gjoks dhe temp. 38,4 oC. Urea dhe kreatinina jane te rritura. Analiza e urines
tregon per nje proteinuri te lehte dhe prani te eozinofileve, por glukoza dhe ketonet jane negative.
Anamneza mjekesore eshte sinjifikante per hipertension, diabet dhe osteoartrit. Cili nga barnat e
poshteshenuar eshte me e mundshme t’i kete shkaktuar keto shenja dhe simptome tek pacientja ne
fjale: Ibuprofeni-nefrit akut intersticial.
89. Nje mashkull 60 vjecar eshte duke u trajtuar me nje antidepresiv keta 4 muajt e fundit, dhe gjendja e
tij eshte permiresuar dukshem. Ai nuk merr barna tjera. Pasi merr pjese ne nje ceremoni familjare te
organizuar me rastin e diplomimit te vajzes se tij ne te cilen ai konsumon nder te tjera edhe birre,
suxhuk dhe djathe (qumesht, hurme), i shfaqet kokedhembje ne pjesen e zverkut, palpitacione dhe
urgjent dergohet ne qendren emergjente, ku pas matjes se shtypjes arteriale ajo rezulton te jete e
larte (205/110 mmHg).
Cilit grup te barnave antidepresive i takon bari me te cilin eshte duke u trajtuar ky pacient:
Inhibitore te MAO (Fenelzina)
Si trajtohet kjo krize hipertenzive si pasoje e ketij interaksioni bar-ushqim:
Fentolamine 5mg i.v. ….. Bllokues alfa-adrenergjike

90. Nje 60 vjecar, i papune, pranohet ne spital per t’u kontrolluar per anemi. Ai tregon se ka disa muaj qe
perjeton dhembje ne kraheror, marramendje dhe here pas here kolabon. Ai tregon se para 12 vitesh
ka bere gastrektomine. Per shkak te ankesave ai merr Diazepam dhe Nitroglicerine sprej. Ekzaminimi
sipas sistemeve tregon se pacienti nuk ka pasur vjellje dhe melene. Ai ankohet per pengesa ne tretje
dhe here pas here perdor antacide. Ne ekzaminim duket i zbehte, me tension te gjakut 140/80
mmHg, pulsi 90 rrahje/min dhe Hgb 4.5 g/dl (normale 13.5-19.0 g/dl). Gastroskopia eshte normale
dhe biopsia nuk tregon per semundje celiake. Gjakderdhje okulte ne feces nuk ka. Ne 3 ditet e para ai
kishe marre transfuzion gjaku dhe furosemid, ne diten e 7 ferrous sulfat tableta 200 mg cdo 8 ore,
acid askorbik 500 mg dhe acid folik 5 mg. Cfare duhet keshilluar pacientin nese ai insiston te vazhdoje
marrjen edhe te antacideve:
Antacidet mund te reduktojne sasine e Fe te absorbuar, duke e rritur pH e lukthit dhe duke
reduktuar solubilitetin e kriperave te Fe. Nese pacienti insiston t’i marre, keshillohet marrja e tyre
1-2 ore pas marrjes se sulfateve te Fe.

91. Nje grua 70 vjecare me diabet mellitus merr nje antidiabetik oral. Nje prej diteve ajo mbetet pa
ngrene ushqim per 12 ore. Pasi sillet ne qendren emergjente ne gjendje kritike, i matet koncentrimi
plazmatik i glukozes i cili rezulton te jete 2.3 mmol/l (hipoglikemi). Cili nga barnat e poshteshenuara
ka te ngjare te kete dhene kete perkeqesim te hipoglikemise per shkak te urise:
Glipizidi (jo metformina, akarboza, pioglitazoni).

92. Nje grua 75 vjecare me diabet mellitus tip 2 merr nje antidiabetik oral (Glimepirid tablet 2 mg ne
mengjes). Nje prej diteve ajo mbetet pa ngrene ushqim per 18 ore. Pasi mberrin ne qendren
emergjente ne gjendje kritike, i matet koncentrimi plazmatik i glukozes i cili rezulton te jete 2.4
mmol/l (hipoglikemi). Barnat hipoglikemike te grupit te sulfonilurese, ku ben pjese Glimepiridi,
karakterizohen shpesh me hipoglikemi. Te permenden disa faktore qe mund t’i predispozojne
pacientet per hipoglikemi nga antidiabetiket e ketij grupi:
Sulfonilurete bejne lirimin e insulines pavaresisht se a merr ushqim pacienti, si rrjedhoje uria dhe
aktiviteti fizik i shtuar e rrisin potencialin per hipoglikemi.
Faktoret: mosha e shtyer, funksioni i melqise dhe veshkave, dieta joadekuate etj.

93. Cfare eshte pergjigjja ndaj efektit te kardiotonikeve te femijet krahasuar me te rriturit, dhe cila eshte
arsyeja:
 Pergjigjja e indit kardiak ne kardiotoniket glukozidik eshte me e vogel te femijet sesa tek te rriturit
si pasoje e diferences se receptoreve farmakologjike per kardiotonike (Na/K ATP-aza).

94. Nje grua 55 vjecare ankohet per dhembje, skuqje dhe enjtje ne gishtin e madh te kembes se majte.
Ekzaminimi i legut te nxjerre nga nyja e inflamuar zbulon kristale te acidit urik dhe percaktohet
diagnoza e gihtit (podagra). Ne opsionet farmakologjike te trajtimit te atakut akut te gihtit dhe te
pakesimit te nivelit te rritur te acidit urik ne gjak numerohet Indometacina, Kolkicina, Alopurinoli dhe
Probenicidi. Cila nga opsionet e poshteshenuara per keto barna eshte e sakte:
Kolkicina nuk ndikon ne metabolizmin e acidit urik (jo probenecidi e pakeson prodhimin e acidit
urik, indometacina ka me pak gjasa te shkaktoje gjakderdhje gastrointestinal te befasishme,
alopurinoli rrite ekskretimin e acidit urik).

95. Nje pacient 45 vjecar me ankesa gastrointestinale te shpeshta dhe gure ne rruge biliare (kolelitiaze)
eshte duke marre acid kenodeoksikolik si pjese e regjimit terapeutik te tij. Bari rekomandohet te
merret gjate ushqimit ne sasi te konsiderueshme. Shkrirja komplete e nje guri biliar me acid
kenodeoksikolik zakonisht merr:
Disa muaj deri vite (jo disa ore, disa jave, disa vite).

96. Nje paciente me ankesa te shumta eshte duke marre acid kenodeoksikolik si pjese e regjimit
terapeutik te tij. Bari rekomandohet te merret gjate ushqimit ne sasi te konsiderueshme lengjesh.
Cila nga alternativat e poshteshenuara ka te ngjare te jete qllimi i marrjes se ketij bari?
a)shtimi i digjestionit intestinal dhe absorbimin e yndyrnave te marra me ushqim
b) trajtimi i simptomave te pruritis shoqerues te kolestazes se shtatezanise
c) stimulimi i sekretimit te acidit te lukthit ne rast te aklorhidrise
d) pakesimi i steatorrese.

97. Pacientja 62 vjecare vuan nga kanceri i ovareve. Pas kryerjes se histerektomise totale dhe salpingo-
ooforektomise bilaterale eshte duke u trajtuar me citostatike. Ajo eshte ne ciklin e katert prej gjashte
ciklesh te regjimit terapeutik multipel, qe perfshin Cisplatinen dhe Doxorubicinen. Dy ciklet e para te
trajtimit me citostatike pacientja i ka toleruar mire, por qe nga cikli i trete ankohet per nauze dhe
vjellje. Ne faktoret e rrezikut per nauzene dhe vjelljen e nxitur nga kemoterapia numerohen:
Gjinia F, mosha <50 vjec, doza e citostatikut, menyra e administrimit, kontrolla paraprake
antiemetike e dobet.

98. Pacientja 62 vjecare vuan nga kanceri i ovareve. Pas kryerjes se histerektomise totale dhe salpingo-
ooforektomise bilaterale eshte duke u trajtuar me citostatike. Ajo eshte ne ciklin e katert prej gjashte
ciklesh te regjimit terapeutik multipel, qe perfshin barna kemoterapeutike me potencial te ulet
emetic. Per profilakse ne fazen acute te nauzese dhe vjelljes se nxitur nga kemoterapia ne pacientet
qe marrin kemoterapi me potencial te ulet emetogjen, rekomandohet:
a) Kombinim I Ondansetronit per os apo itravenoz me Deksametazon
b) Deksametazon 8mg intravenoz
c) Deksametazon 8mg per os
 d) Nuk ka nevoje per profillakse

99. Roli i fenobarbitonit ne menaxhimin e ankthit, simptomeve dhe shenjave te abstinences te abuzimit
me alkool dhe crregullimeve te gjumit ka rene ne menyre dramatike me zbulimin e barnave me te
reja (p.sh. benzodiazepinave). Te numerohen disa nga mangesite qe kane sjelle deri te renia e
perdorimit te tij:
Rreziku i larte per varshmeri dhe abstinence, indeks terapeutik i ngushte, deprimim respirator ne
rast mbidozimi, incidenca e interaksioneve.

100. Nje mashkull 24 vjec sillet ne qendren emergjente nga policia pasi qe ishe gjetur duke ece neper
rruget e qytetit, duke bertitur dhe shpallur veten “profet te Zotit”. Analizat e urines vijne negative
per droga abuzive apo alkohol. Gjate marrjes se anamnezes nga psikiatri pacienti kalon nga tema ne
teme. Mjeku vendos te filloje terapine me litium. Kete terapi mund ta shoqerojne te gjitha efektet e
poshteshenuara, me perjashtim te:
Retencionit urinar (jo hipotiroidizmi, margjina terapeutike e ngushte, tremor i lehte).

101. Nje plake lajmerohet te mjeku per shkak te lodhjes se madhe, vecanerisht kur ngjitet shkalleve
dhe nuk mund te ngihet ajer. Ushqehet kryesisht me caj me keksa, dhe shume rralle konsumon
prodhime te mishit. Gjate ekzaminimit verehet zbehje e lekures dhe konjuktivave, si dhe thonje te
thyer. Ekzaminimet laboratorike tregojne qe ajo ka anemi ferodeficitare, dhe mjeku i pershkruan asaj
Ferrous sulfat dhe vitamin C. Cilat barna tjera per te cilat ajo mund te kete nevoje ne nderkohe
absorbohen ne mase me te vogel, nese ato merren njekohesisht me preparatet e hekurit, dhe si do ta
keshillonit kete paciente per te shmangur interaksionin e mundshem te ketyre barnave me preparate
te hekurit: Absorbimi i fluorokinoloneve, fenitoines dhe tetraciklinave pengohet meqe formohen
kelate te paabsorbueshme, rrjedhimisht keshillohet distance 2-4 ore.

102. Hipertermia malinje inicohet nga:

Anestetiku dhe relaksuesi muskular (jo anestetiku, relaksuesi muskular).

103. Nje nder indikacionet per monitorimin e koncentrimit plazmatik te barnave qe merren ne te
njejten kohe merret edhe ndonje bar tjeter qe mund ta ndryshoje koncentrimin e tyre. Shembull
eshte rasti qe diuretiket mund ta ndryshojne koncentrimin e litiumit.

104. Sipas protokolit pergjithesisht te pranuar per trajtimin e anafilakses shtylla kryesore e trajtimit
te saj eshte adrenalina, e cila ne te rritur jepet:
Ne menyre intramuskulare (IM) ne doze fillestare prej 0.5-1ml e tretesires 1:1000.

105. Zonja Sara kur semuret nga ndonje infeksion gjithnje i merr barnat antimikrobike me qumesht,
per te pakesuar ankesat gastrike qe i shkaktojne ato. Per shkak te nje infeksioni te koheve te fundit
asaj i eshte pershkruar nje antimikrobik, biodisponueshmeria orale e te cilit reduktohet nese ai
merret me qumesht. Cili nga barnat e poshteshenuara eshte duke marre ajo:
Doksiciklin (jo cefaleksin, amoksicilin, gentamicin).
106. Cila nga alternativat e poshteshenuara ne lidhje me perdorimin e vazopresoreve ne pacientet
me shok hipovolemik eshte e vertete:
Vazopresoret perdoren ne pacientet ne te cilet nuk ka permiresim pas dhenies se lengjeve (jo
noradrenalina preferohet te jepet perpara dhenies se lengjeve, vazopresoret nuk kane aplikim ne
pacientet me shok hipovolemik).

107. Ju keni nje pacient 46 vjecar i cili ka konsumuar sasi jashtezakonisht te medha te alkoholit per
disa vite. Ai i bindur qe nuk shkon me keshtu vendose te nderprese pirjen e tij, por nga terheqja e
pernjehershme nga alkoholi zhvillohet abstinence akute si dhe nistagmusi, levizja okulare bizarre dhe
konfuzioni (encefalopatia e Vernikes). Ndonese konsumimi i alkoholit nga ky pacient eshte shoqeruar
me marrje te gjithmbarshme te pakesuar te lendeve ushqyese, ju duhet te menaxhoni encefalopatine
duke dhene:
Fitomenadion (jo ciankobalamine, acid folik, thiamine).

108. Nje pacient 48 vjec qe ka qene abuzues i rende i alkoholit per disa dekada transferohet ne
kliniken e gastroenterologjise per shkak te encefalopatise hepatike portale. Cili nga barnat e
poshteshenuara, i dhene ne doza relativisht te larta, do te ishte me i duhuri per qetesimin e shenjave
dhe simptomeve te kesaj gjendjeje, si dhe abnormalitetit biokimik baze:
Laktuloza (jo pantoprazoli, difenoksilati, domperidoni).

109. Nje djale i moshes 2 vjecare pranohet ne spital me vjellje dhe dhembje abdominale. Nena e tij
tregon se para 2 muajsh ai ishte trajtuar per nje infeksion te rrugeve urinare, por me tutje te ai nuk
jane bere analiza (ekzaminime). Ne mostren e marre nga vrushkulli i mesem i urines rezultojne mbi
50 leukocite/mm3, kurse mikroskopikisht verehet bakteriuri.
Pacienti ne fjale ka infeksion rekurent urinar te tipit: ri-infeksion (jo relaps)
Terapia iniciale me e qelluar do te ishte dhenia e Ceftriaksonit ne doze 20-50 mg/kg, me rruge
intravenoze.

110. Cila nga alternativat e poshteshenuara per studimet kohorte eshte e sakte:
Zakonisht jane studime prospektive, jane te shtrenjta dhe kryerja e tyre mund te marr vite te tera.

111. Cila nga alternativat e poshteshenuara per studimet rast-kontroll eshte e sakte:
Zakonisht jane studime retrospektive, kryhen shpejte dhe kushtojne lire.

112. Cila nga opsionet e poshteshenuara per fazen e pare te hulumtimeve klinike eshte e sakte:
Qellim paresor kane percaktimin e dozave te sigurta dhe vecorive farmakokinetike te barnave (jo
gjate kesaj faze ofrohet pergjigje definitive mbi sigurine dhe efikasitetin e barit, zakonisht procedura
eshte e maskuar sipas tipit dyfish te verber, testohen numer i madh i pacienteve te perzgjedhur).

113. Cila nga opsionet e poshteshenuara per fazen e katert te hulumtimeve klinike NUK eshte e
sakte:
Zakonisht procedura eshte e maskuar sipas tipit dyfish te verber (jo bari hedhet ne treg dhe mund
te merret nga te gjithe pacientet me semundje te caktuar, gjate kesaj faze mund te zhvillohen efekte
 terapeutike shtese si dhe efekte anesore shtese).

114. Ne hulumtimet klinike manipulative te dizajnit cross-over, per t’u siguruar qe i tere aktiviteti
farmakologjik i barit te pare ka perfunduar dhe nuk ka efekt rezidual te trajtimit (barit) te pare qe
mund te ndikoje ne pergjigjen ndaj trajtimit te dyte, midis dy trajtimeve lihet nje periudhe e cila
quhet: Periudhe e shperlarjes.

115. Cili nga qendrimet e poshteshenuara per dizajnin me grupe paralele te hulumtimeve klinike
NUK eshte i sakte:
Zgjate me gjate sesa dizajni cross-over (jo aplikohet vetem ne semundje kronike, eshte dizajn qe
perdoret ne shumicen e hulumtimeve klinike).

116. Nese per veprimin e nje bari gjate shtatzanise thuhet se studimet ne kafshe apo njerez tregojne
per abnormalitete apo efekte anesore dhe eshte rrezik te perdoren gjate shtatzanise sipas FDA, ky
bar i takon:
Kategorise X (jo kategorise A, B, C, D).

117. Ne kategorine A te barnave gjate shtatzanise sipas kategorizimit te FDA bejne pjese te gjitha
barnat e poshteshenuara, me perjashtim te:
Omeprazoli (jo acidi folik, ferrosulfati, vitamina B6).

118. Ne kategorine D te barnave gjate shtatzanise sipas kategorizimit te FDA bejne pjese te gjitha
barnat e poshteshenuara, me perjashtim te: Levotiroksina (jo aspirina, fenitoina, diazepami).

119. Monitorimi i trajtimit ju ben te mundur qe te percaktoni nese trajtimi ka qene i suksesshem apo
nese duhet ndermarre veprime tjera. Njera nga menyrat e realizimit te monitorimit eshte monitorimi
aktiv. Si dhe nga kush kryhet ai:
Monitorimi aktiv eshte ai kur ju caktoni se kur duhet te vije pacienti per te monitoruar nese
trajtimi ka qene efektiv. Percaktohet nje interval monitorimi qe varet nga lloji i semundjet,
kohezgjatja e trajtimit, sasia maksimale e barit. Ne fillim intervali eshte i shkurter, pastaj zgjatet.
Kryhet nga mjeku.

120. Nese secili pacient ose subjekt i perfshire ne hulumtim klinik merr gjate tere periudhes
hulumtuese vetem njerin nga trajtimet qe studiohen atehere, dizajni i hulumtimit klinik eshte i tipit:
Eksperimental me grupe paralele.

121. Cka jane intereaksionet farmakodinamike direkte dhe te jepet nje shembull i ketyre
intereaksioneve:
Jane intereaksione te cilat manifestohen me antagonizem ose sinergjizem duke vepruar ne te
njejtin vendveprim (p.sh. Varfarine-Vitamin K, Verapamil me Beta bllokatore).
122. Cka jane intereaksionet farmakodinamike indirekte:
Bari vepron mbi efektin e barit tjeter, por jo ne te njejtin vendveprim.

123. Efektet e padeshiruara te varura nga doza mund te shfaqen si pasoje e:

Abnormaliteteve farmakokinetike/farmakodinamike.

124. Si klasifikohen efektet e padeshiruara:

EP te varura nga doza, EP te pavarura nga doza, EP te vonshme, EP per shkak te marrjes per kohe te
gjate dhe nerprerjes.

125. Tek te moshuarit mund te nderrohet sensitiviteti ne barna. Te permenden disa barna te cilave u
rritet sensitiviteti ne te moshuar:
Digoksina*, varfarina, sedativet, hipnotiket, antidepresivet, antipsikotiket, neuroleptiket, etj.

126. Ne barnat te cilat mund te inicojne interaksionet, bejne pjese edhe barnat qe INDUKOJNE
metabolizmin e barnave tjera. Ne kete grup barnash bejne pjese:
Disa antiepileptike (fenitoina, fenobarbitoni, karbamazepina) dhe rifampicina, (jo aspirina dhe
sulfonamidet; diuretiket dhe probenecidi, kloramfenikoli, ertromicina dhe fluorokinolonet-
ciprofloksacina).
*Diklorfenazoni, Griseofulvina

127. Ne barnat te cilat mund te inicojne intereaksione bejne pjese edhe barnat qe inkibojne
veprimin e barnave tjera. Te shkruhen disa barna qe bejne pjese ne kete grup:
Kloramfenikoli, eritromicina, cimetidina, fluorkinolone, izoniazidi, metronidazoli, etj.

128. Te shkruhen disa barna per te cilat indikohet monitorimi i koncentrimit plazmatik te barnave te
pacientet me funksion renal te ndryshuar: digoksina, aminoglikozidet, litiumi (hepatic failure:
teofilina).

129. Cilat jane veshtiresite per dhenien e barnave tek te moshuarit:

Semundjet e renda, oreksi i dobesuar, ushqimi i dobet, marrja e paket e fluideve, imobiliteti,
harresa, pamundesia per vetekujdesje, veshtiresia ne gelltitje, shumesia e semundjeve, harresa.

130. Cilat jane masat parandaluese per interaksionet farmaceutike:

Injeksionet i.v. te jepen me bolus, te mos shtohen barna te tretesirat infuzive te glukozes ose NaCl
(pervec kur e dijme qe nuk interreagojne),
2 vija infuzive per 2 barna,
Te etiketohen shishet dhe barnat qe permbajne,
Te lexohet literatura me verejtje specifike,
Te pergatiten vetem atehere kur duhet te jepen,
Te konsultohet farmacisti/farmakologu klinik ne rast dyshimi.
131. Faktoret qe e rrisin vulnerabilitetin per interaksione jane:
Mosha e shtyer, medikacioni multipel, semundja e rende akute, funksioni i dobesuar
hepatik/renal, pershkrimet nga shume mjeke.

132. Cilet jane faktoret qe influencojne teratogjenezen e barnave:

Doza qe arrin ne fetus, pika e zhvillimit kur ndodh ekspozimi ndaj barit, kohezgjatja e ekspozimit,
faktoret e ambientit, ndjeshmeria e fetusit.

133. Cilat jane kriteret qe nje substance duhet te plotesoje per te qene teratogjene:
Marrja e barit ne periudhen e hershme te shtatzanise-tremujorin e pare, kalimi i barrieres
placentare, hyrja e barit ne intereaksion me strukturat intereaktive.

134. Cila eshte arsyeja e efektit aritmogjen te antiaritmikeve:

Efekti aritmogjen i antiaritmikeve eshte defekt gjenetik i kanaleve te kaliumit me intervalin QT te
zgjatur te cilin e perkeqesojne antiaritmiket – “Torsades de pointes”.

135. Maskimi apo verbimi i procedures gjate hulumtimit te nje bari, ne te cilen as pacienti e as mjeku
qe e menaxhon pacientin apo evaluon cfaredo pergjigje ndaj trajtimit, nuk jane ne dijeni ne cilin grup
eshte alokuar pacienti (grupin kontrolle apo grupin e trajtuar) quhet:
Dyfish i verber-double blind (jo njefish i verber-single blind, i hapur).

136. Nje kompani farmaceutike eshte duke hulumtuar nje bar antihipertenziv te ri. Mostra prej 24
pacientesh me HTA randomizohet ne 2 grupe me nga 12 subjekte. Njeri grup merr barin e ri per nje
periudhe 1 mujore, ndersa grupi tjeter merr placebo poashtu per nje muaj. As pacientet dhe as
mjeket qe evaluojne cfaredo pergjigje ndaj trajtimit nuk jane ne dijeni se ne cilin grup jane alokuar
pacientet. Ne fund te muajit, rezultatet e fituara krahasohen. Hulumtimi i pershkruar:
Eshte eksperiment dyfish i verber (jo perdor dizajnin cross-over, eshte hulumtim retrospektiv, eshte
hulumtim rast-kontroll).

137. Efektet e padeshiruara per shkak te marrjes per kohe te gjate dhe nderprerjes se
pernjehershme:
Hasen shpesh te personat qe marrin kortikosteroide gjate dhe nderprehen pernjehere, (jo hasen te
personat qe marrin klorokine per 1-2 muaj** dhe nderprehet pernjehere, hasen shpesh te personat
qe marrin antidiabetike oral gjate dhe nderprehen pernjehere, kapin pjesen dermuese te efekteve te
padeshiruara) ?
*Analgjetiket narkotike, barbiturate, benzodiazepinet, beta bllokatoret, kortikosteroidet, klorokina

138. Intereaksionet e barnave jane: nderlidhjet e efekteve te nje bari me efektet e barnave tjera.

139. Intereaksionet farmaceutike jane: intereaksione fizike-kimike te barnave me tretesira infuzive

ose barnave qe perzihen mes veti ne tretesire infuzive, duke rezultuar me humbjen e aktivitetit te
barnave te involvuara.
140. Nje grua qe ka disa vite qe merr kontraceptive oral te kombinuar diagnostikohet se vuan nga
tuberkulozi, dhe ne kuader te terapise antituberkulare asaj i pershkruhet edhe rifampina. Cila nga
opsionet e poshteshenuara permbledhe ate qe mund te ndodhe si pasoje e shtimit te rifampines ne
terapi:
Shtatezani e paplanifikuar (jo anemi aplastike, ataqe epileptike, toksiciteti sinjifikant i rimfapines)
*Edhe Fenitoina

141. Ne etapen e katert te perzgjedhjes se barit per pacientin e caktuar, perzgjedhja e grupit te barit
te efektshem behet ne baze te 4 kritereve:
Kostoja e trajtimit, efikasitetit, pershtatshmerise, sigurise.

142. Cilat jane metodat e mbikqyrjes se efekteve anesore:

Raportimi individual, raportimi vullnetar i organizuar, regjistrimi i efekteve anesore, studimet
prospective, studimet retrospective, studimet case-kontroll, shfrytezimi I statistikave te
pergjitshme, analiza e lidhjes se barnave te pershkruara me semundjen.

143. Cka eshte efekti toksik i nje bari, te jepet nje shembull:
Efekti toksik i barit eshte efekt i ekzagjeruar i efektit farmakologjik, i cili eshte pergjegjes per
efektin terapeutik, p.sh. hipokalemia te diuretiket.

144. Dizajni I hulumtimit klinik cross over:

Rekrutimi
Vleresimi I kritiereve
Randomizimi

145. Nje grua 41 vjeçare kerkon nga ju qe t’i pershkruani nje kontraceptiv oral, por ka lexuar ne
webfaqe te ndryshme per rrezikun e shfaqjes se tromboembolise.
Kontraceptivet orale duhet shmangur nese te pacientja jane te pranishem keta faktore:
Kontraceptivet me perbajtje te larte estrogjeni, si dhe duhet shmangur kontraceptivet ne rast te
venave varikoze, obezitetit, imobilizimi, tromboembolia venoze ne familje.

146. Nje paciente 25 vjeçare, e diagnostikuar me hipertiroze:

Propanolol ................. 30mg/3 javë.

147. Pacient 60 vjeçar me H.pylori me ulcere duodenale, pas terapise paraqitet me ankesa
epigastrike, por edhe me kokedhemvje dhe skuqje te fytyres.
Te shpjegohet arsyeja e mundshme e deshtimit te terapise, si dhe te tregohet perse jane shfaqur
keto ankesa te reja pas fillimit te terapise eradikuese:
Trajtimi deshton per shkak te mosqendrimit besnik ndaj terapise, rezistences ne barna apo
riinfeksioniet. Metronidazoli intereagon me alkool dhe jep keto efekte anesore.
148. Cka nenkuptoni me metoden e titrimit klinik te dozes. Te jepet nje shembull:
Hollimi i barit me qellim te perfitimit te koncentrimit te nevojshem terapeutik.

149. Ne shume raste efekti I barit eshte ne relacion te ngushte me koncentrimin plazmatik me
dozimin:
E SAKTE.

150. Çka janë markeret Surrogat?

rezultate të matshme te ndonje tretmani, ne ven te rez.te verteta te cilat pasqyrojne rezultatin
primar.

151. Metodat e surveimit te efekteve anesore:

Raportimi individual
Raportimi vullnetar I organizuar
Obvservimi klinik
Hulumtimet epidemiologjike etj.

152. Si mund te shmanget Biasi?

Permes randomizimit dhe maskimit apo verbimit te procedures.

153. Ne kategorine D sipas FDA?

ACEi, valproati, paroksetina, tetraciklina, diazepami, aspirina.

154. Efekt anesor I Klozapines: agranulocitoza.

155. Terapia te formimi I adhezioneve: Deksametazon ap.4mg/ml ose 0.15mg/kg. cdo 6h/4 dite.

156. Barnat e kunderindikuara ne Parkinson, pervec:

Antidepresive triciklike, MAOis, Metildopa, Metoklopramidi, Antipsikotiket, Fenitoina, Reserpina.

157. Rehidrimi:
I lehte: 50ml/kg PO
Mesatar: 100ml.kg PO
I rende: NaCl/Ringer I.V, 20ml/kg 15-30 min.

158. S.Cushing, cka japim? Ketokonazol, inh.P450

159. Veshtirësitë e dhënies së barit te të moshuarit:

Sëmundjet e rënda, oreksi i dobësuar, marrja e pakët e fluideve, harresa etj.

160. Te sindroma neuroleptike malinje: Dantrolen + Bromkriptine.

161. Te pneumonia stafiloksike – Cefuroksim ose Flukoksaciline.

162. Kur nuk e di pacienti cilit grup I alokolhet?

Te maskimi njefish I verber.

163. Familjarëve tek meningjiti:

Ceftriakson (250mg-RR, 125mg – Femije) IM ose Rimfapine (600mg – RR, 10mg/kg Femije)

164. Trajtimi i TBC:

2 muaj: Izoniazid, rimfapicine, etambutol
+4 deri 6 muaj (Izoniazid, rimfapicine, etambutol)
Profilaksa – izoniazid 6M ose Rimfapine 4M.

165. Si parandalohet astma e nxitur nga ushtrimet?

Salbutamol inhalator 5-30 min para ushtrimeve.

166. Antihipertenzivët e kontraindikuar ne shtatezani:

ACEi (enalaprili) dhe sartanet.

167. Te vjellja e nxitur nga Chemo:

Akute: ondaserton, kortikosteroide.
Kronike: Metoklopramid, kortikosteroide.

168. Monitorimi farmakokineetik i barnave nenkupton:

Matjen e koncentrimit te barit ne plazme.

169. Mjekimi I hipertermise malinje:

Dantrolen

170. Terapia acute e gihtit:

Koliana (mbajtëse – Alopurinoli).

171. Cili bar shkakton hiperprolaktinemine:

Amoksapina.

172. Femrat që marrin Retionid Etratinatin per trajtim te akneve dhe psoriazes keshillohet te mos
mbeten shtatezene:
Se paku 2 vjet pas nderprerjes.

173. Kur pacienti eshte ne terapi me Amikacine 15mg IM, ne qofte se klirensi bie nga 90 ne
30ml/min:
Ia ulim dozen ne 5mg/8h.
174. Femer e dhunuar, cili kontraceptiv postkoital perdoret:
Mifepriston.

175. Terapia te OCD: Fluoksetin 20mg ne mengjes.

176. Dozimi te moshat femijerore bazohet ne:

Peshe trupore, moshe, siperfaqe trupore.
Doza=(sip.e te semurit/sip. e te rriturit) X doza e te rriturit.

177. Artriti Reumatoid:

Metotreksat 25mg PO/1x javë
Acid folik 5mg/dite.

178. Si ndodh hipertermia malinje?

Te anestezioni me halotan, metoksifluran, sukcinikoline, lirim masiv I Ca, rritet temperature
trupore deri 41, paraqitet tahipne, shtangime trupore, djersitje, cianoze.
Mjekimi: Dantrolen 1-10mg/kg.

179. Cili nga qendrimet e poshteshenuara per grupet paralele NUK eshte e sakte?
Zgjate me shume se sa cross-over.

180. Largimi i edemes trunore te meningjiti bakterial behet me tretesire infuyive te MANITOLIT, me
perqendrime terapeutike 20% ne doze 0,25-1g/kg.

181. Absorbimi perkutan eshte I pakesuar te neonatet dhe te te porsalindurit.

E PASAKTE.

182. Cfare keshillash jofarmakologjike duhet dhene pacientit me ulcere-peptike?

Modifikimi i stilit te jetes,shmangja e ushqimeve te renda gjate oreve te mbremjes, marrja e
terapise me shume uje.

183. Ka evidence te rrezikut per fetusin human, por benefit nga perdorimi I barit ne shtatezani mund
te jete I pranueshem pavaresisht nga rreziqet:
Kategoria D

184. Nje pacient 42 vjecar, qe merr Varfarine, ka gjakderdhje petekiale. Vendoset qe varfarina te
nderpritet. Per te neutralizuar efektet e Varfarines, perdoret:
Vitamina K

185. Te nje alkoolist zhvillohet encefalopatia hepatike. Per te pakesuar nivelet e amoniakut ju
vendosni te sterilizoni zorret e tij duke e ditur se flora intestinale eshte pergjegjese per tajimin e
amoniakut, qe nuk mund ta detoksikoj melqia. Cili antibiotik Per Os do ta arrije kete efekt?
Neomicina (Jo – vankomicina, eritromicina, ciprofloksacina)
186. Nje grua 50 vjecare ankohet me shenja dhe simptoma qe flasin per nje stad te hershem te
Artritit reumatik. Merret vendimi qe te fillohet me NSAID. Cila nga karakteristikat e meparshme te
pacientes eshte arsye e mundshme e perdorimit te Celekoksibit (ne forme te caps.100mg cdo 12h) ne
trajtimin e artritit te saj?
Anamneza pozitive per ulcere peptike (JO – anamneza positive per eriteme, bronkospazem, diabet)

187. Nje taksist 42 vjecar paraqitet ne kujdesin intenziv, pas nje aksidenti, i shfaqet temperature e
larte, kolle produktive, sputum purulent. RTG e kraharorit tregon konsolidim lokal, ne sputum
baktere G- te inkapsuluara, terapia me e qelluar do te ishte:
Cephtriaxon I.V (JO – eritromicin, gentamicin, cotrimoxasol, vankomicin, ampiciline)

188. Fibromialgjia trajtohet me:

Amiltriptiline.

189. Metodat e parandalimit te intereaksioneve farmaceutike:?

190. Pacienti pranohet per shkak te shiritave ne jashteqitje:

NIKLOZAMID

191. Pacienti diagnostikohet me kolecistit akut. Ndonese i jane dhene 3L infusion NaCl, shtypja
arteriale vazhdon me qene 70/42mmHg. Cfare duhet te behet?
Dhenia e infuzionit I.V te Dopamines.

192. Eshte shume e rendesishme matja e koncentrimit plazmatik te antidepresiveve ciklike.

E sakte E pasakte

193. Pacienti ka qene ne terapi me Salbutamol dhe Beklometazon. I shtohet edhe Salmeteroli?
Salmeteroli merret si terapi shtese, duke mos e nderprere Salbutamolin dhe Beklometazonin.

194. Pacienti nderprene terapine me Flunizolid. Pse?

Sepse nuk ka qene efektive.

195. Cili eshte dizajni i hulumtimit klinik te paraqitur ne skemen e meposhtme?

GRUPET PARALELE

Rekrutimi i subjekteve

Vleresimi I kritereve te perfshirjes

Randomizimi

Trajtimi Trajtimi
me barin 1 me barin 2
196. Nje vajze 8 muajshe sillet nga prinderit ne kliniken e pediatrise per shkak te ankesave te filluara para
dy ditesh te manifestuara me temperature te larte trupore 38.8, vjellje deri 5-6 here ne dite, ne
vecanti pas tentimeve per ta ushqyer dhe barkqitje, te cilat fillimisht kane qene dobet te formuara,
ndersa me vone ujore dhe me gjurme gjaku ne jashteqitje. Gjate ekzaminimit fizik verehet paciente e
pergjumur, me shtypje arteriale 90/50mmHg, puls filiform me 14 te rrahura/min, frekuence resp
40/min, turfor te zvogeluar te lekures, buze te thara, sy te future brenda dhe fontanele te perparme
te future.
Ka peshe trupore 8.3kg, ndonese para nje jave e ka patur 9.1kg.
Na=138 mEq/L, hematokriti 40%
CO2 15mEq/L dhe klori 110 mEq/L
1.Cilat shenja, simptoma dhe analiza laboratorike indikojne pranine apo ashpersine e gastroenteritit?
Humbja e peshes trupore, pamja e pergjtishme e femijes e cila tregon per dehidrim MESATAR, ne
rastin konkret me acidoze metabolike (CO2 dhe Cl) dhe izonatremi (Na).
2. Qellimet e terapise, masat jofarmakologjike?
Korigjimi i crregullimeve acidobazike dhe elektrolitike, rivendosja e diurezes normale, mbajtja e
nutricionit. Rehidrimi mund te jete oral dhe parenteral. ORS (oral rehydration solution).

197. Nje vajze 7 muajshe sillet nga prinderit ne kliniken e pediatrise per shkak te ankesave te filluara para
dy ditesh te manifestuara me temperature te larte trupore (38.5) dhe barkqitje, te cilat fillimisht kane
qene dobet te formuara, ndersa me vone ujore. Ne baze te shenjave, simptoma dhe analizave te
kryera vleresohet qe fjala eshte per DEHIDRIM TE LEHTE. Trajtimi i zgjedhjes per kete femije te
dehidruar eshte:
Rehidrimi oral (ORS) duke dhene 50ml/kg tretesire rehidruese, plus zevendesohen humbjet ne
vazhdim (10ml/kg pas cdo barkqitje) gjate 4 oreve te para.
*100ml/kg – Dehidrim mesatar
*IV NaCl 0,9% apo Ringer laktat ne doze 20ml/kg gjate 15-30min – Dehidrim i rende

198. Ne rast te pershkrimit te nje bari per kohe shume te shkurter:

Imponohet trajtim me agresiv dhe me kosto me te larte me vone.
(JO – mund te shfaqet varshmeri ne barna, paraqiten efekte anesore, nuk ka rrezik per zhvillim te
rezistences ne antimikrobike).
199. Barnat qe japin efekte te padeshiruara IREVERSIBILE qe lidhen me reprodukimin?
Citostatiket alkilues, ciklofosfamidi, klorambucili.

200. Nje mashkull 22 vjec hospitalizohet ne dermatologji. Ka dizuri, kullim te sekrecionit te qelbit nga
uretra, zmadhim i nyjeve limfatike regjionale. Diplokoke G- brenda polimorfonukleareve:
Cephtriaxone, IM nje doze e vetme

201. Reaksione te pazakonshme te barnave mund te shihen te individet, eritrocitet e te cileve kane
mungese te ketyre enzimave>
1.
2.
3.

202. Cilat jane interaksionet farmakodinamike indirekte? Te jepet nje shembull i ketyre intereaksioneve:

203. Nje grua 41 vjecare, ankohet per dhembje muskulosleketore, lodhje dhe kokedhembje te shpeshta.
Dhembja e saj muskuloskeletore permiresohet ngadale perms ushtrimeve. Gjate ekzaminimit, pikat e
dhembshme zbulohen gjate palpimit te muskujve specifike dhe epikondilit lateral te berrylit. Nese
shenjat objective te inflamacionit mungojne dhe analizat laboratorike jane normale, cili nga barnat e
poshteshenuara do te ishte me I dobishem per kete rast:
a) Amiltriptilina
b) Naprokseni
c) Oksikodoni
e) Prednizoni

204. Ne faktoret qe ndikojne ne farmakokinetiken dhe farmakodinamiken e barit bejne pjese:

Semundjet e tiroidese (JO – insuficienca renale, disbalans i elektroliteve, insuficienca hepatike).

205. Nje grua 35 vjecare, duket se ka nje hiperlipidemi te kombinuar familjare. Koncentrimi i kolesterolit
total, kolesterolit te LDL-se dhe triglicerideve tek ajo jane rritur. Cili nga barnat e poshteshenuar
mund te shkaktoj rritjen e nivelit te triglicerideve dhe VLDL, kolesterolit tek kz pacient, ateher kur
perdoret si monoterapi?
a) Atorvastatina
b) Cholestyramina
c) Gemfibrozili
d) Niacina

206. Nje grua 55 vjecare ankohet me dhimbje, skuqje dhe nxehtesi ne gishtin e madh te kembes se
majte. Ekzaminimi I lengut te nxjerre nga nyja e inflamuar zbulon kristale te acidit uric dhe
percaktohet diagnoza e gihtit (podagres).
Ne trajtimin e atakut akut te gihtit te kjo grua, pershkruhet INDOMETACIN ne doye 50mg, cdo 8h, per
 7 dite. Gjate 6 muajve pasues, pacientja kishte dy ataqe akute te tjera te gihtit. Niveli ne serum i
acidit urik ishte ngritur. Te kjo e semure duhet te pershkruhet nje bar qe pakeson nivelin e prodhimit
te acidit urik, sic eshte ..................................(te shkruhet emri i barit) ne doze fillestare
prej ................................ (te shkruhet doza e barit.

207. Nje shtatezene 38 vjeqare me histori mjekesore te hipertensionit kronik signifikant paraqitet me
shtypje te larte te gjakut 150/10 mmHg. Para mbetjes shtatezene ajo ka marre nje antihipertenziv te
grupit te sartaneve-antag te receptoreve te Angiotenzines II (Losartan), ndersa tani duhet te nderprej
ate me qe nuk konsiderohet si alternative e sigurte gjate shtatezanise (sidomos tremujori i dyte dhe i
trete). Te numerohen disa nga efektet e demshme te sartaneve inhibitoreve ne fetus, per te cilat bari
kategorizohet ne Kategorine X sipas FDA.
-anomali serioze urogjenitale
-hipoplazion neonatal
-hipotension neonatal
-

208. Nje mashkull 50 vjecar i cili ka perjetuar para disa javesh infarkt miokardi, eshte duke u trajtuar me
barna te shumta, shume nga te cilat metabolizohen nga sistemi enzimatik mikrosomal citokrom
P450. Ai tani lajmerohet te psikiatri me crregullime gjumi dhe pakesim te apetitit dhe raporton qe
“me nuk po kenaqet si dikur gjate kryerjes se aktiviteteve te perditshme”. Duke ditur qe depresioni
eshte i shpeshte ne pacientet qe kane perjetuar infarkt miokardi koheve te fundit , psikiatri vendos te
filloj trajtimin me inhibitore selektive te rimarrjes se serotonines (ISRS). Duke marre parasysh ilacet e
shumta qe ai merr, cilet ISRS mund te jepen pa rrezik intereaksioni:
a) Stertralina
b) Fluoksetina
c) Imipramina
d) Escitaloprami

209. Nje paciente 54 vjecare, me peshe trupore 85kg , ka perjetuar Infarctus Myocardi, prandaj trajtohet
me disa barna nder te cilat edhe me heparin intravenoze (4000 IU si bollus intravenoz, te pasuar me
infuzion konstant intravenoz me doze 12 Uikg/ore). Per shkak te shfaqjes se gjakut ne feces dhe
hematemezes, duhet te pershkruani nje bar qe neutralizon efektet e heparines ne qarkullim te
gjakut, sic eshte PROTAMIN SULFATI te shkruhet emir I barit) ne doza fillestare prej …………
1mg……….. (te shkruhet doza e barit.

210. Nje femer 28 vjecare vuan nga ataqe rekurente te kokedhembjes migrenoze per disa vite. Ajo
lajmerohet te ju, dhe ju vendosni qe t’I pershkruani asaj nje medicament qe vepron ne menyre
specifike per kokedhembjet migrenoze dhe vaskulare, si SUMATRIPTANI (te shkruhet emri I barit) ne
doze Prej 50- 100MG (te shkruhet doza e barit).

211. Nje grua 78 vjecare me diabet tip 2, nefropati diabetike dhe hiperurikemi lajmerohet te mjeku per
shkak te vlerave te larta te hipertensionit (160mmHg). Cili nga barnat e poshteshenuara do te ishte
zgjidhja me e mire iniciale per trajtimin e hipertensionit te kjo paciente?
 a) Hidroklortiazidi
b) ...............nololi
c KAPTOPRILI
d) ................ksiditi
e) ................emidi

212. Nje mashkull 52 vjec rishtazi te diagnostikuar me semundje refluksive gastrointestinale (GERD) te
shkalles II, pervec modifikimit te stilit te jetes, i shkruhet Lansoprazol kapsula te 30mg. Ai duhet te
keshillohet qe ta marre kete inhibitor te pompes protonike:
a)Me ushqim per te pakesuar ankesat gastrike qe ai mund te shkaktoj
b) 30-60 min para mengjesit
c) Se bashku me nje H2 antagonist
d) Sipas nevojes
e) Duke rritur konsumin ditor te cokollates dhe pijeve qe permbajne kafeine

213. Nje pacient 12 vjecar me astme te rende bronkiale eshte trajtuar per 6 muaj me nje bar qe ka
arritur t’ia kontrolloj mjaft mire ankesat gjate nates (vizingun nocturnal). Prinderit e tij tani ankohen
qe ai eshte me i plote ne fytyre dhe supe dhe mavijoset lehte pas lendimeve shume te lehta. Ne
analizat laboratorike rezulton glikemia esull 7.9mmol/L. Ky pacient eshte duke marre:
a) Ipratropium
b) Prednizon
c) Salmeterol
d) Teofilin

214. Nje grua 80 vjecare qe banon ne shtepine e pleqeve sillet ne emergjence per shkak te etheve dhe
meqe eshte e hutuar (konfuze). Ekzaminimi tregon qe ajo eshte febrile, hipotenvziv (85/45mmHg)
dhe tahikardike, venat e qafes nuk jane te fryra ( jane te rrafshta), ne auskultim frymemarrja eshte e
dobesuar dhe nuk auskultohen zhurma kardiake. Analizat laboratorike deshmoojne pranine e nje
infeksioni te rrugeve urinare dhe me sa duket si pasoje e tij eshte shfaqur sepsa (urosepsa). Casje
qenesore e trajtimit te sepses eshte terapia antimikrobike e hershme e cila fillimisht eshte e spektrit
te gjere dhe jepet ne menyre I.V. Kalimi nga terapia I.V ne antimikrobike oral per periudhen e mbetur
te trajtimit rekomandohet vetem ne rrethana te caktuara. Te numerohen disa nga to (rrethana ne te
cilat lejohet ky kalim):

215. Nje foshnje premature ikterike, e lindur diten e djeshme eshte e shtrire ne repartin e
neonatologjise. Niveli i bilirubines se lire eshte i larte. Per trajtimin e infeksionit urinar, nje jave
perpara lindjes nena ka marre antibiotike. Cili nga barnat e meposhtme e ka shkaktuar kete gjendje
te foshnjes:
a) Cefaklori
b) Amoksicilina
 c) Eritromicina
d) Ko-trimoksazoli
216. Nje student i mjekesise ankohet per humbje peshe, kolle produktive purulente dhe djersitje gjate
nates. Gjate marrjes se anamnezes kuptohet qe pacienti para 5 muajsh ka patur kontakt me te
semurin me tuberkuloz gjate stazhit njemujor ne kliniken e semundjeve te mushkerive. Prova Mantoux (pas 48h lexohet
rezultati i induracionit si zone 7mm) dhe ngjyrosja sipas Ziehl-Nielsen rezultojne pozitive, ndersa ndryshimet RTG
mundesojne qe semundja te diagnostikohet si TBC pulmonare. Te pershkruhet terapia perkatese per fazen iniciale te
trajtimit te tuberkulozit>
Barnat Doza Kohezgjatja e trajtimit
1.IZONIAZID 5mg/kg 2+4
2.RIFAMPIN 10mg/kg 2+4
3.PIRAZINAMID 30mg/kg 2mjuj
4.ETAMBUTOL 15-20mg/kg 2muj

217. Sulfsalazina, inhibitoret e MAO enzimes dhe antimalariket japin efekte te padeshiruara
IREVERSIBILE qe lidhen me reprodukim (crregullim te fertilitetit).
E SAKTE E PASAKTE

218. Cka eshte rebound efekti dhe te jepet nje shembull:

219. Me fener (llampe) ...... Per te trajtuar helmimin me metanol dhe shenjat dhe simptomat:
a) Fenitoin
b) Fenobarbiton
c) Diazepam
d) Etanol

220. RAST - KONTROLLE

221. CROSS-OVER