Chương 9 - Điều độ sản xuất

Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM.
Chương 9
ĐIỀU ĐỘ SẢN XUẤT
GV: Đường Võ Hùng\Quản lý sản xuất cho kỹ sư\Chương 9: Điều độ sản xuất 1/32
1. Tổng quan về công tác điều độ
HĐ công suất Kế hoạch dài hạn

- HĐ thiết bị / - Mua sắm thiết bị
Hoạch định tổng hợp

- Sử dụng thiết bị / - Nhu cầu lao động
- Hợp đồng đặt hàng
Kế hoạch trung hạn
Điều độ sản xuất chính

- MRP / - Chia nhỏ tiến độ SX
Kế hoạch ngắn hạn
HĐ nhu cầu Điều độ SX
NVL MRP
Máy móc TB NVL Lực lượng lao động
Điều độ và
đặt lộ trình
Xét
lại Phát lệnh thực hiện
Xúc tiến
(nếu cần)
Kiểm tra
Các hoạt động trong quá trình lập lịch trình SX

1. Đặt lộ trình: xác định đơn hàng (CV) cần

làm ở đâu
2. Điều độ: xác định thứ tự và th/g thực hiện
công việc.
3. Phát lệnh: ra lệnh thực hiện đơn hàng
xuống từng bộ phận liên quan tương ứng.
4. Kiểm tra: giám sát quá trình để biết các
công việc đúng kế hoạch hay không.
5. Xúc tiến: hiệu chỉnh th/g thực hiện, bổ
sung nguồn lực (nếu có thể).
2. Điều độ trong phân xưởng
Thời gian gia công (ti – processing time): là th/g

dự kiến thực hiện đơn hàng.
Thời điểm sẵn sàng (tr – ready time): là thời điểm
mà đơn hàng đã được chuẩn bị xong, và sẵn sàng
được gia công.
Thời hạn hoàn thành (tc – completion time): là
th/g mà đơn hàng được thực hiện (gia công) xong và
sẵn sàng giao hàng.
Thời gian giao hàng (d – due date): là th/g yêu
cầu nhận hàng của khách hàng, thường được xác
định trên hợp đồng.
2. Điều độ trong phân xưởng
Thời gian lưu (tf – flow time): là th/g từ khi đơn

hàng sẵn sàng cho gia công đến khi hoàn thành (thời
gian đơn hàng nằm trong PX). Th/g lưu trung bình
của tất cả các đơn hàng có thể cho biết mức độ (tốc
độ) thực hiện đơn hàng.
Đơn hàng trễ (tt – tardyness): là đơn hàng nào có
th/g hoàn thành muộn hơn thời gian giao hàng. Đây
là một trong những tiêu chuẩn quan trọng trong điều
độ sản xuất.
3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy
1. Đến trước làm trước (First Come, First

Served - FCFS): công việc (đơn hàng) nào
chuẩn bị xong trước (đến máy trước) thì được
gia công trước.
2. Theo th/g gia công ngắn nhất (Short
Processing time - SPT): công việc nào có th/g
gia công ngắn nhất được thực hiện trước.
3. Theo thời hạn sớm nhất (Earliest Due Date
- EDD): công việc nào có thời hạn hoàn thành
sớm nhất sẽ được chọn làm trước.
Ví dụ: điều độ các đơn hàng trong bảng sau

Đơn Thời gian gia công Thời gian giao hàng
hàng (ngày) (ngày)
A 5 9
B 3 6
C 7 19
D 4 16
E 8 25
1. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc FCFS
Thứ Đơn Th/g Th/g Thời hạn Th/g

tự hàng gia công tích lũy giao hàng trễ
1 A 5
2 B 3
3 C 7
4 D 4
5 E 8
27
+ có thể diễn tả KH điều độ theo sơ đồ găng như sau:

Trật tự gia công theo nguyên tắc FIFO:
1 2 3 4 5
A B C D E
A B C D E
0 5 8 15 19 27 Th/g tích lũy
9 6 19 16 25 Th/g giao hàng
Sơ đồ găng theo nguyên tắc FCFS (FIFO)

2. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc SPT

1 B 3
2 D 4
3 A 5
4 C 7
5 E 8
27

Trật tự gia công theo nguyên tắc SPT:
1 2 3 4 5
B D A C E
B D A C E
0 3 7 12 19 27 Th/g tích lũy
Sơ đồ găng theo nguyên tắc SPT

3. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc EDD

1 B 3
2 A 5
3 D 4
4 C 7
5 E 8
27

Trật tự gia công theo nguyên tắc EDD:
1 2 3 4 5
B A D C E
B A D C E
0 3 8 12 19 27 Th/g tích lũy
Sơ đồ găng theo nguyên tắc EDD

+ Quy tắc Smith:

Được áp dụng khi kết quả điều độ không có
đơn hàng trễ  giảm thời gian lưu (F )trung
bình
Điều kiện để đơn hàng thứ i được gia công
sau cùng:
n
Trong tập đơn hàng thỏa điều kiện: di   t j
j 1
Xác định đơn hàng: ti  tk

+ Ví dụ:
Đơn hàng j tj dj
1 4 16
2 7 16
3 1 8
4 6 21
5 3 9
Trật tự gia công: I II III IV V

3 5 1 2 4
Bước 1:  t j  21 Đơn hàng 4 thực hiện sau cùng
Bước 2:  t j  15 Đơn hàng 2 thực hiện thứ tư
Bước 3:  t j  8 Đơn hàng 1 thực hiện thứ ba
Bước 4:  t j  4 Đơn hàng 5 thực hiện thứ hai

Còn lại đơn hàng 3 thực hiện đầu tiên
Trật tự gia công: I II III IV V

3 5 1 2 4
3 5 1 2 4
0 1 4 8 15 21 Th/g tích lũy
Sơ đồ găng theo nguyên tắc Smith

Nếu EDD có nhiều hơn 1 đơn hàng trễ thì việc xác
định KH ĐĐ sao cho tổng số đơn hàng trễ là nhỏ nhất
được thực hiện theo giải thuật MOORE & HODGSON:
Mỗi đơn hàng sẽ thuộc về tập E: tập đơn hàng hoàn
thành sớm hoặc tập L: tập đơn hàng trễ.
Bước 1: Cho tất cả đơn hàng thuộc E, tập L là tập
rỗng. Sắp xếp E theo EDD.
Bước 2: Nếu không có đơn hàng nào trong E là đơn
hàng trễ, ngưng: kế hoạch điều độ là tối ưu. Ngược
lại, xác định công việc trễ đầu tiên: công việc k.
Bước 3: Trong k công việc đầu tiên, xác định đơn hàng
có th/g xử lý dài nhất. Rút đơn hàng này ra khỏi tập
E và đưa vào tập L. Thực hiện lại bước 2.
+ Ví dụ: Đơn hàng j tj dj

1 1 2
2 5 7
3 3 8
4 9 13
5 7 11
1 3 5 2 4
0 1 4 11 16 25 Th/g tích lũy
+ Mở rộng mô hình điều độ
Thời điểm sẵn sàng khác nhau

Đơn hàng thời gian thời gian thời gian
chuẩn bị gia công giao hàng
A 0 6 8
B 2 2 4
Trường hợp 1: chuyền không để trống, không

kết nối.
A B
0 6 8 Th/g tích lũy
8 4 Th/g giao hàng

A 0 6 8
B 2 2 4
Trường hợp 2: chuyền có thể để trống, không

kết nối.
B A
0 2 4 10 Th/g tích lũy
4 8 Th/g giao hàng

A 0 6 8
B 2 2 4
Trường hợp 3: cho phép kết nối (đơn hàng có

thể được cắt  A = A1 + A2)
A1 B A2
0 2 4 8 Th/g tích lũy
4 8 Th/g giao hàng

Điều độ song song
+ Có m chuyền giống nhau (cùng thực hiện
được các đơn hàng với th/g tương đương) sẵn
sàng nhận các đơn hàng tại thời điểm điều độ.
+ Có n đơn hàng độc lập đang chờ được gia

công.

Điều độ song song
Trường hợp đơn hàng có tính kết nối, th/g lớn nhất có
thể trên một chuyền bằng giá trị trung bình phân bổ
đối với các chuyền: 1 n
M *
m
t
i1
i
Áp dụng g/thuật Mc. Naughton xác định KHĐĐ tối ưu:

Bước 1: chọn 1 đơn hàng phân bổ cho chuyền 1,
Bước 2: chọn đơn hàng tiếp theo nếu tổng th/g chưa
đạt M*. Tiếp tục đến khi th/g của chuyền bằng M*.
Bước 3: tiếp tục thực hiện trên các chuyền còn lại cho
đến khi tất cả các đơn hàng đã được phân bổ hết.

+ Ví dụ:
Đơn hàng (i) 1 2 3 4 5 6
Thời gian ti 2 3 5 4 7 9
Th/g tối đa M* = (2+3+5+4+7+9)/3 = 10
1 2 3 Chuyền 1
0 2 5 10
4 5 Chuyền 2
0 4 10
5 6 Chuyền 3
0 1 10

Trường hợp không kết nối
Giải thuật kinh nghiệm như sau:
- Đối với tập đơn hàng chuẩn bị điều độ, sắp xếp theo
thứ tự giảm dần th/g gia công của các đơn hàng
(chuỗi thời gian gia công dài nhất – longest
processing time – LPT) (có thể sắp xếp theo thứ tự
tăng dần thời gian gia công, xây dựng chuỗi thời gian
gia công ngắn nhất – shortest processing time – SPT)
- Phân bổ đơn hàng đang xem xét vào chuyền có

tổng th/g gia công nhỏ nhất; tương tự cho đến khi tất
cả các đơn hàng đã được phân bổ.

Trường hợp không kết nối, ví dụ theo LPT
Đơn hàng (i) 6 5 3 4 2 1
Thời gian ti 9 7 5 4 3 2
61 11 Chuyền 1
0 9 11
51 22 Chuyền 2
0 7 10
31 42 Chuyền 3
0 5 9
Giải thuật Johnson

Bước 1: Xác định th/g gia công nhỏ nhất của
tập đơn hàng đang xét,
Bước 2: Nếu th/g này xảy ra trên máy 1 thì

đưa lên gia công trước. Nếu th/g này xảy ra
trên máy 2 thì được gia công sau,
Bước 3: Loại đơn hàng vừa phân bổ ra khỏi

tập đơn hàng đang xét, lập lại bước 1 cho đến
khi tất cả các đơn hàng đã được phân bổ
xong.
+ Ví dụ:
Đơn hàng 1 2 3 4
Thời gian gia trên máy 1 2 6 1 5
+ Trật tự gia công: I II III IV

3 1 4 2
+ Ví dụ: trật tự gia công 3 1 4 2

Đơn hàng 1 2 3 4
3 1 4 2
M1
0 1 3 8 14
3 1 4 2
M2
0 1 3 7 8 15 17
+ Ví dụ: trật tự gia công 3 1 2 4

Đơn hàng 1 2 3 4
3 1 2 4
M1
0 1 3 9 14
3 1 2 4
M2
0 1 3 7 9 11 14 21

Chương 9 - Điều độ sản xuất

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chương 9 - Điều độ sản xuất

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bộ môn Quản lý sản xuất và điều hành\Khoa Quản lý Công nghiệp\Đại học Bách khoa Tp. HCM.

ĐIỀU ĐỘ SẢN XUẤT

1. Tổng quan về công tác điều độ

HĐ công suất Kế hoạch dài hạn

Hoạch định tổng hợp

Điều độ sản xuất chính

1. Tổng quan về công tác điều độ

Các hoạt động trong quá trình lập lịch trình SX

1. Tổng quan về công tác điều độ

1. Đặt lộ trình: xác định đơn hàng (CV) cần

2. Điều độ trong phân xưởng

Thời gian gia công (ti – processing time): là th/g

2. Điều độ trong phân xưởng

Thời gian lưu (tf – flow time): là th/g từ khi đơn

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

1. Đến trước làm trước (First Come, First

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

Ví dụ: điều độ các đơn hàng trong bảng sau

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

1. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc FCFS

Thứ Đơn Th/g Th/g Thời hạn Th/g

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

+ có thể diễn tả KH điều độ theo sơ đồ găng như sau:

9 6 19 16 25 Th/g giao hàng

Sơ đồ găng theo nguyên tắc FCFS (FIFO)

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

2. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc SPT

Thứ Đơn Th/g Th/g Thời hạn Th/g

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

+ có thể diễn tả KH điều độ theo sơ đồ găng như sau:

6 16 9 19 25 Th/g giao hàng

Sơ đồ găng theo nguyên tắc SPT

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

3. Xếp thứ tự đơn hàng theo nguyên tắc EDD

Thứ Đơn Th/g Th/g Thời hạn Th/g

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

+ có thể diễn tả KH điều độ theo sơ đồ găng như sau:

6 9 16 19 25 Th/g giao hàng

Sơ đồ găng theo nguyên tắc EDD

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

+ Quy tắc Smith:

Xác định đơn hàng: ti  tk

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

Trật tự gia công: I II III IV V

Bước 2:  t j  15 Đơn hàng 2 thực hiện thứ tư

Bước 3:  t j  8 Đơn hàng 1 thực hiện thứ ba

Bước 4:  t j  4 Đơn hàng 5 thực hiện thứ hai

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

Trật tự gia công: I II III IV V

Sơ đồ găng theo nguyên tắc Smith

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

3. Xếp thứ tự đơn hàng trên 1 máy

+ Ví dụ: Đơn hàng j tj dj

+ Mở rộng mô hình điều độ

Thời điểm sẵn sàng khác nhau

Trường hợp 1: chuyền không để trống, không

8 4 Th/g giao hàng

+ Mở rộng mô hình điều độ

Trường hợp 2: chuyền có thể để trống, không

4 8 Th/g giao hàng

+ Mở rộng mô hình điều độ

Trường hợp 3: cho phép kết nối (đơn hàng có

4 8 Th/g giao hàng