PERKAMUSAN

ZAIM
SALIHIN
AZIZI
Dalam konteks perancangan bahasa,
penyusunan kamus merupakan satu
usaha kodifikasi bahasa yang peting
dalam proses pembinaan,
pengembangan dan pembakuan
bahasa
 Di Malaysia, tugas penyusunan kamus
diberikan kepada Dewan Bahasa dan
Pustaka (DBP)
 Tugas menyusun kamus diberi kepada DBP
mengikut matlamat kelima undang-undang
DBP (1959)
 Tiga program utama penyusunan kamus:
a. Kamus Ekabahasa
b. Kamus Dwibahasa
c. Kamus Istilah
 Pada peringkat awal, kamus yang perlu
diterbitkan di DBP ialah kamus ekabahasa
 Kamus ekabahsa yang pertama diterbitkan ialah
Kamus Dewan
 Kerja-kerja penyusunan Kamus Dewan
dilakukan(1963) dan edisi pertama kamus ini
diterbitkan(1970)
 DBP perlu menyusun kamus, untuk merakamkan
perkembangan kosa kata bahasa Melayu moden,
terutamanya antara tahun 1950-an sehingga
1970-an
 Telah disusun oleh kumpulan penyusun kamus yang
diketuai oleh Teuku Iskandar
 Penyusunan kamus ini juga telah mendapat khidmat
seorang pakar, iaitu A.Teeuw yang dipinjamkan oleh
Universiti Leiden atas biaya UNESCO
 Kamus setebal 1372 halaman ini memuatkan
sebanyak 28,000 kata entri dan sistem ejaan yang
digunakan di dalam kamus ini ialah Sistem Ejaan
Za’ba
 Tahun 1983 kamus cetakan kedua diterbitkan dengan
beberapa pindaan bagi meningkatkan mutu kamus
tersebut
 Cetakan kedua ini perlu bagi menyebarluaskan
pengguanaan sistem ejaan Rumi baharu yang diisytiharkan
pemakaiannya secara rasmi pada 16 Ogos 1972
 Selain mengubah ejaan, cetekan kedua juga turut meminda
makna perkataan-perkataan tertentu supaya makna yang
diberikan lebih tepat dan jelas
 Sehingga kini, DBP telah menerbitkan Kamus Dewan Edisi
Keempat yang memuatkan 5843 entri baharu, subentri,
dan frasa baharu
 Kamus ini turut melakukan pengemaskinian terhadap
ejaan, dan pembaikan takrif, bersesuaian dengan
perubahan dan perkembangan yang dialami oleh bahasa
Melayu
 Kamus setebal 1817 halaman ini mencakupi pelbagai
bidang termasuk sains dan teknologi, linguistik, komputer,
astronomi, agama, politik, pelayaran, dan muzik
 Kamus ini juga mengandungi kata atau ungkapan umum
yang baharu (sama ada perkataan asli Melayu atau
perkataan yang dipinjam) ,kata dialek, kata slanga, dan
nama-nama kaum yang ada di Malaysia
 Kata yang berkaitan dengan suku kaum etnik:
Cina
India
Iban
Kadazan
 Selain Kamus Dewan , DBP turut menerbitkan Kamus
Pelajar
 Kamus Pelajar yang pertama diterbitkan ialah Kamus
Bahasa Malaysia(Edisi Pelajar) pada tahun 1975.
 Kamus ini telah dicetak pada tahun 1987 dan diberikan
nama Kamus Pelajar.
 Selain Kamus Ekabahasa,DBP turut menerbitkan Kamus
Dwibahasa pada tahun 1979, iaitu Kamus
Dwibahasa(bahasa inggeris –bahasa malaysia)
 Kamus ini telah dicetak sebanyak 3kali .iaitu cetakan
pertama pd tahun 1979,kedua dan ketiga pd tahun 1981
dan 1985.
 Kamus Dwibahasa disifatkan sebagai paling Komprehensif
ialah Kamus Inggris-Melayu Dewan(KIDM) yang diterbitkan
pd 14 FEB 1992.
 Dikatakan sebagai setaraf dgn Kamus-kamus di eropah
 Dari segi jumlah entri,sebanyak 38 ribu kata entri
dimuatkan dalam KIDM.
 DBP turut menerbitkan Kamus istilah bg mempercepat dan
menyebar luaskan penggunaan istilah yg tepat dan terkini.
 Antara kamus yg diterbitkan ialah:
 Kamus istilah Sains AM
 Kamus Biologi KBSM
 Kamus Kimia KBSM
 Kamus Fizik KBSM
 Kamus Hidrogeologi
 Kamus Hidrologi
 Kamus Perakaunan
 Kamus Mekanik Gunaan
 Kamus Ekologi
 Penerbitan Kamus penting bg memperkaya dan
memantapkan Bahasa Melayu disamping membuktikan
kemampuan Bahasa Melayu mengungkapkan Ilmu Sains
Mutakhir
 Selain DBP, kamus diusahakan oleh orang perseorangan dan
organisasi penerbitan,antaranya:
 Kamus Umum Bahasa Malaysia(1972)oleh Yang Kui Yee
 Kamus Pelajar Federal(1973)oleh Mohd.Salleh Daud
 Kamus Fajar Rumi-Jawi (1984) oleh Yunus Maris
 Kamus Sinonim (1984) oleh Arbak Othman
 Kamus Lengkap Emas (1989) oleh Golden Book Centre
 Umumnya,maklumat yang dimuatkan dalam kamus ialah :
Kata entri
Maklumat tatabahasa
Makna kata
Contoh pemakaian kata
Sebutan
Etimologi kata