Универзитет Св.

Кирил и Методиј – Скопје

МАШИНСКИ ФАКУЛТЕТ – СКОПЈЕ

„Претприемништво и Мал Бизнис”
СЕМИНАРСКА ЗАДАЧА

„Фирмата BioLite е социјално

претпријатие“
Студенти: Проф. д-р Радмил
Поленаковиќ
Горан Неделковски 2066
Славчо Иванов 2057
Дамјан Младенов 2056
Огнен Диоски 1915

Скопје, Април 2020

Што е претприемништво
Претприемништво е процес на дизајнирање, започнување и водење на нов
бизнис, што честопати првично е мал бизнис. Луѓето кои ги создаваат овие
бизниси се нарекуваат претприемачи.

Претприемништвото е опишано како „капацитет и подготвеност за развој,

организирање и управување со деловен потфат заедно со кој било од неговите
ризици да се оствари профит. Понекогаш се користи поширока дефиниција на
терминот, особено во областа на економијата. При оваа употреба, претприемач е
субјект кој има можност да пронајде и да дејствува според можностите да преведе
пронајдоци или технологии во производи и услуги: „Претприемачот е во состојба
да го препознае трговскиот потенцијал на пронајдокот и да го организира
капиталот, талентот и други ресурси кои го претвораат изумот во комерцијално
остварлива иновација.
Што е социјално претпријатие
Социјалното претпријатие е организација која применува трговски стратегии за да
ги максимизира подобрувањата во финансиската, социјалната и благосостојбата
на животната средина - ова може да вклучува и максимизирање на социјалното
влијание заедно со профитот за со-сопствениците. Социјалните претпријатија
можат да бидат структурирани како профитни или непрофитни и можат да бидат
во форма на кооперативна, заедничка организација, непочитуван субјект,
социјален бизнис, корпорација за придобивки, компанија од интерес на
заедницата, компанија ограничена со гаранција или добротворна организација.
Тие исто така можат да земат поконвенционални структури, иако социјалните
претпријатија имаат и деловни цели и социјални цели.

Разлики помеѓу обичен и социјален бизнис

Од аспект на тоа кој ги основа, управува и финансира, бизнисите се делат на

бизниси од јавен, приватен и јавно-приватен сектор.

Бизнисите од јаваниот сектор се основани,оранизирани и финансирани од

државата или од некој нејзин орган,како што се владина
агенција,министерство,единица за локална самоуправа и сл.

Приватниот сектор го сочинуваат бизниси кои се основани и организирани како

резултат на приватната иницијатива,чиј главен столб е приватната сопственост.

Од аспект на големината на бизнисот, тие се делат на мали, средни и големи

бизниси.

Социјалното претпријатие може да се сретне како профитна или не профитна

организација, во форма на кооперативна организација, социјален бизнис,
бенефитна корпорација, компанија насочена кон заедницата, компанија
ограничена од организација за добротворни цели, или други видови на структури.
Социјалните претпријатија имаат и бизнис цели и социјални цели. Како резултат,
нивните социјални цели се вметнати во нивната агенда, која што ги разликува од
останатите организации и корпорации.

Деловните претприемачи повеќе се фокусираат на страната на профитот и

богатството. Нивната главна цел е да ги задоволат потребите на клиентите, да
обезбедат раст на акционерите, да го прошират влијанието на нивниот бизнис и
да го изложуваат својот бизнис на најголем број поединци како што можат.
Најважниот приоритет за деловниот претприемач е да заработи приход и да
обезбедат напредок во нивниот бизнис. Од друга страна, главната цел на
социјалното претпријатие е да промовира, охрабрува и прави социјални промени.
Социјалните претпријатија се бизниси креирани за да ја унапредат социјалната
цел на финансиски обновлив начин, односно заработените средства да се
инвестираат во нивните мисии.

Фирмата BioLite е социјално претпријатие

Еден интересен пример за социјално претпријатие е старт-ап компанијата

„BioLite”. Таа одговара на проблемот за прекумерното загадување на животната
средина. Компанијата го прави својот прв прототип во 2009 година, кога ја добива
и првата награда. По две години основачите Џонатан Сидар и Александер
Драмонд ги напуштаат своите работни места за да се посветат целосно на
компанијата. „Biolite” произведува шпорети на дрва. Овие шпорети имаат една
уникатна карактеристика. Термичката енергија добиена при согорувањето на
дрвата се претвора во електрична енергија. Имаат најразлични верзии на шпорети
– за домашна употреба, како и за кампинг. Топлината произведена се искористува
како и кај обичен шпорет, додека останатиот дел се користи за полнење на
мобилен уред, палење на светилка или вентилатор. На тој начин се ослободуваат
91% помалку токсични гасови и 95% помалку јаглероден моноксид во
атмосферата. Бројките укажуваат на тоа дека смаленоста на CO2 емисијата во
околината од само еден шпорет е еквивалентна со онаа на хибриден автомобил.
Главни продукти се „HomeStove” и „CampStove”, со голем број на потпродукти.
Продажбата е фокусирана на земјите од Африка како и некои источни земји како
Индија. Главен слоган на компанијата е „Гледај оган, не чад“.