KABANATA 13 - KLASE SA PISIKA

KABANATA 19 - MGA KAPALARAN NG ISANG GURO

Tagpo:

Mga Tauhan:
● Crisostomo Ibarra
○ Juan Crisostomo Ibarra y Magsalin
○ Filipino na nag-aral sa Europa nang 7 taon
■ Simbolo ng Pilipinong may pinag-aralan
○ Pinaltan ang apelyido mula sa Eibarramendia sa Ibarra na apelyido ng kanyang ninuno (Don
Pedro Eibarramendia)
● Guro
○ Binatang hamak ang anyo at mukhang malungkutin
● Tenyente Guevarra
○ Tenyente ng mga gwardiya sibil
○ Kaibigan ni Don Rafael
● Padre Damaso
○ Kurang Pransiskano
○ Ninong ni Maria Clara
○ Dating kura ng San Diego
○ Nagpahukay at nagpalipat ng bangkay ni Don Rafael Ibarra sa libingan ng mga hindi bininyagan
○ Biological father ni Maria Clara
● Tandang Tasio/Don Anastacio
○ Tagapayo ng mga mamamayan sa San Diego
○ Gumagabay kay Ibarra
○ Kumakatawan kay Paciano
● Don Filipo Lino
○ Tenyente Mayor
○ Ama ni Sinang
○ Bise alkalde na maraming komentaryo sa ibang mga opisyal
○ Malapit na kamaganak ni Ibarra
○ Filibustero

Mga Tala
1. Lope de Vega
- Bantog na mandudulang Espanyol
2. Buenos dias
- Magandang umaga
3. Maestro Ciruela
- Isang guro na hindi marunong bumasa ngunit nagtatag ng isang paaralan sa Badjaoz, Espanya
4. Kartilya
 - Maliit na aklat para sa pag-aaral ng alpabeto
5. La letra con sangre entra
- “Pumapasok ang titik kasama ng dugo”
- Tumatalab ang pagtuturo kung may kaakibat na sakit o parusa
- Panununtunan noon sa paggamit ng palo bilang paraan ng pagdisiplina sa mga musmos na
nagiging panuntunan din sa abusadong pagtrato ng mayaman sa dukha at kolonyalista sa
katutubo
6. Padre Astete
- May akda ng katesismo sa doktrinang Kristiyano, ipinagtibay na textbuk sa paaralang primarya
- Alinsunod sa real dektreto ng Dec 20 1863
7. Libro sa Urbanidad nina Hortensio at Feliza
- Maaaring tinutukoy rito ang popular na aklat sa kabutihang asal at kilala bilang Urbana at Feliza
(1864) ni Padre Modestro de Castro

Kalagayan ng Edukasyon

Lugar
-

Kagamitan

Dangal ng Guro

Wikang Ginagamit

Pagpaparusa

Pananaw ng Madla

Paghubog sa Kritikal na Pag-iisip ng mga Mag-aaral

Hadlang sa Pag-unlad ng Edukasyon

Mga tinuro
● Maiikling halaw mula sa mahahalagang sinulat sa Tagalog
○ Urbanidad nina Hortensio at Feliza (Urbana at Feliza)
■ Kabutihang asal
○ Patnubay sa Agrikultura
● Nagsasalin ng maiikling akda
○ Kasaysayan ng Filipinas ni Padre Barranera
○ Mapa ng probinsya na nakita sa kabesera

Epekto
 ● Nabigyan ng idea tungkol sa bayan

Reaksyon ng Kura
● Relihiyon ang una dapat na pangalagaan
● Patunayan sa isang pagsusulit na saulado ang:
○ Misterio
○ Trisagio
○ Catesismo de la Doctrina Christiana

Ginawa ng Guro
● Ginawang loro ang mga bata
○ Para masaulo ang maraming bagay nang hindi nauunawaan kahit isang kataga
● Marami na ang marunong ng mga misteryo at trisahiyo
● Hindi pa kilalang mabuti ang pagkakaiba ng tanong at sagot

Edukasyon sa Europa
● Progreso ang pinaguusapan

Sagot ni Ibarra
● Dadalo sa pulong sa tribunal kasama ang tenyente mayor

KABANATA 14 - TASIONG BALIW O PILOSOPO

Mga Tala
1. Colegio de San Jose
- Itinatag noong 1601 ng unang obispo ng Filipinas, Padre Domingo de Salazar
- Binigay sa pangangasiwa ng mga Heswita
- Nalipat ang pangangasiwa sa mga Dominiko
2. Arroba
- Yunit ng timbang na katumbas ng 25 libra
- Nangangahulugang maraming kandilang kilik ang gobernadorsilyo
3. Bastong may borlas
- Orihinal ay baston de borlas
- Baston na may ginto at pilak sa puluhan at may nakalawit na borlas
- Borlas ang sagisag ng kasapi sa principalia
4. Para-rayos
- Posteng panghuli ng kidlat
- Proteksyon ng bahay o gusali laban sa tudla ng kidlat kapag maunos
5. Santa Barbara
- Patrona laban sa mga kidlat
- Inuusal ang pangalan kapag maunos
6. Hapunang pangkura
- Sa orihinal ay cena de cura na ibig sabihin, masarap at espesyal
7. Tenyente Mayor
- Punong tenyente
- Tawag o ranggo ng isang opisyal sa munisipyo
- Pangalawang pinuno
- Humahalili sa gobernadorsilyo kapag wala o may sakit
8. Cluny
- Bayan sa France
9. Padre Girard
- Pierre Simon Girard
- French engineer at scientist
10. Zarathustra
- Tagapagtatag ng sinaunang relihiyong Persiyano at malaganap noong 1000BC
11. Plato
- Sa orihinal, Platon
- Panghunahing pilosopong Griyego
12. Plinio
- Roman na manunulat at naturalista
13. Endoxo
- Greek astronomer
14. Virgilio
- Publius Vergilius Maro
- Dakilang makatang Romano
- Author ng Aeneid na epiko ng pagkatatag ng Roma
15. Aliae panduntur inanes
- Latin sa nakabitin ang iba sa papawirin
- Mula sa Aeneid
16. San Gregorio
- Naging Pope (590-604)
17. Dante
- Dante Aligheri
- Dakilang makatang Italyano
- Author ng epikong Commedia
18. Caronte
- Sa mitolohiya, anak nina Erebus at Nox
- May tungkuling itawid ang mga kaluluwa ng namatay sa Ilog Styx upang makarating ang mga ito
sa pook para sa mga patay
19. Averno
- Sa mitolohiya, ang pook na katulad ng impyerno
- Kinuha ang pangalan sa isang maliit ngunit malalim na lawa sa Campania, Italy
- Bantog ito sa mapaminsalang singaw na sang-ayon sa mga sinaunang manunulat ay nakapapatay
ng mga ibong lumilipad sa ibabaw nito
20. San Clemente
- Titus Flavius Clemente
 - Isang manunulat na Kristiyano
21. Origines
- Origines Adamantius
- Manunulat at gurong Kristiyano sa Alexandria
22. San Irineo
- Griyegong naging obispo ng Lyon
23. Hodie mecum eris in Paradiso
- Latin sa “Sa araw na ito kapiling kita sa Paraiso”
24. San Agustin
- Manunulat at pilosopong Kristiyano
- Naging obispo ng Hippo (Bone, Alegria ngayon)
25. Quodcumque ligaberis in terra
- Latin sa “anumang tinalian sa lupa”
26. Kalif Omar
- Pangalawang kalif ng Islam
- Sumakop sa Mesopotamia, Syria, Palestine, at Egypt
- Ibinintang sa kanya ang pagsunog sa malaking aklatan ng Alexandria
- Bintang na ito ang tinutukoy ni Pilosopo Tasio
27. Molok o Moloch
- Bathalang Semitiko
- Hinahandugan ng tao bilang sakripisyo, lalo na ng panganay na anak

Mga Tauhan
1. Pilosopo Tasyo
2. Ibarra

Pilosopo Tasyo
● Dating estudyante ng Pilosopiya
● Iniwan ang pag-aaral upang sundin ang matandang ina
● Natakot ang kanyang ina na baka maging isang paham (genius) si Tasyo at makalimot sa Diyos kaya
pinapili
○ Maging pari o Umalis sa Colegio de San Jose

Kabaliwan

Katalinuhan