INTEGRALI I CAKTUAR

1.1. Tabela e integraleve elementare:

α +1
∫ x α dx= xα +1 +C për α ≠−1

∫ x -1 dx=∫ 1x dx=ln|x|+C , për α =−1

(1)
dx 1 x dx
∫ a2 + x2 = a arctg a +C kur a=1 ∫ 1+ x 2 =arctgx +C
(2)

dx 1 a+ x dx 1 1+x
∫ a2−x 2 = 2a ln|a−x |+C nëse a=1 ∫ 1−x2 = 2 ln|1−x|+C
(3)

dx 1 x−a dx 1 x−1
∫ x2−a2 = 2 a ln| x+a |+C nëse a=1 ∫ x2−1 = 2 ln| x+1 |+C
(4)

dx
∫ √ xdx2+a2 =ln|x+ √ x2+a 2|+C për a =1 ∫ =ln|x+ √ x 2
+1|+C
√ x 2+1 (5)
dx
∫ √ xdx2−a2 =ln|x+√ x 2−a2|+C për a =1 ∫ 2 =ln|x+√ x2−1|+C (6)
√ x −1
dx x dx
∫ =arcsin +C nëse a=1 ∫ =arcsin x+C (7 )
2
√ a −x 2 a √ 1−x 2

x ax
∫ a dx= ln a +C veçmas nëse a=e ∫ e x dx=e x +C
(8)

∫ sin xdx=−cos x+C (9)

∫ cos xdx=sin x+C (10)

dx
∫ cos 2 x =tgx+C
(11)
dx
∫ sin 2 x =−ctgx+C
(12)
 1.2. Rregullat themelore të integrimit

Integrali i shumës: ∫ (f ( x)+g( x))dx=∫ f ( x)dx+∫ g( x)dx

Integrali ndryshimit: ∫ (f ( x)−g ( x))dx=∫ f ( x)dx−∫ g( x)dx
Integrali i prodhimit me konstantë: ∫ K⋅f ( x ) dx=K ∫ f ( x )dx
Integrali i diferencialit: ∫ d( f ( x))=∫ f ' ( x)dx=f ( x)+C (16)

Diferenciali i integralit:
d ∫ f ( x)dx=d( F ( x)+C )=F ' ( x)dx =f(x)

1.1. Metoda e zëvendësimit I

Nëse integrali është i formës [∫ f (ax+b)dx ] ai zgjidhet duke zëvendësuar ndryshoren x me

ndryshore të re:[ax+b=t] pastaj duke derivuar(diferencuar) këtë marim

1
[ a⋅dx=dt respektivisht
1
dx= dt
a ] dhe fitohet integrali
[∫ ]
a
f (t )dt
i cili do të jetë
tabelar, zgjidhja e të cilit është funksioni primitiv F(t)+C . Në fund duke kthyer në ndryshoren x
meret rezultati përfundimtar.

1.1. Metoda e zëvendësimit II

Nëse integrali është i formës ∫ f ( ϕ ( x ) )⋅ϕ' ( x ) dx integrali gjendet duke marë zëvendësimin:
'
ϕ ( x )=t prej nga duke derivuar (difrencuar) kemi ϕ ( x ) dx=dt

1.1. Metoda e integrimit parcial

Për zgjidhjen e disa integraleve përdoret metoda e integrimit parcial:

∫ udv=uv−∫ vdu (18)

1.1. Formulat rekurente

Me aplikimin e formulave për integrim parcial mund të fitojmë formulë rekurente për njehsimin
e disa integraleve
 1.1. Integrimi i funksioneve racionale
P (x)
R( x)= n
Funksioni racional: Qm ( x ) , ku Pn ( x ) , Qm ( x ) polinome të shkallës n respektivisht
m.

Dallojmë:a.) funksionet racionale thyesore të drejta ( n<m )

b) funksionet racionale thyesore jo të drejta ( n≥m )

Secilifunksionracionalthyesor jo idrejtëmundtëparaqitetnëmënyrëtëvetmesishumë e
njëpolinomidhenjëfunksioniracionalthyesortëdrejtë:

R( x)=R k ( x)+r( x )

Cilido funksion racional thyesor i drejtë mund të paraqitet në mënyrë të vetme si shumë e

thyesave të pjesshme:
r( x)= p1 ( x ) + p2 ( x ) +...+ ps ( x )

Thyesat e pjesshme janë funksione racionale thyesore të vërteta të një forme të veçantë.
Dallojmë:a.) thyesa të pjesshme të rrendit të parë:

a
p( x)= , n≥1
( bx +c )n

b.)thyesa të pjesshme të rrendit të dytë:

ax+b
p( x )= n
, n≥1
2
( cx +dx+e )

Nën konditën që barazimi cx 2 +dx +e=0 nuk ka zgjidhje reale.

Integrimi i funksioneve racionale thyesore kryhet me anë të këtyre hapave:

Hapi i I-rë: shqyrtohet se bëhet fjalë për funksion thyesor të vërtetë apo jo
Hapi i II-të: nëse funksioni është thyesor jo i vërtetë , atë e zbërthejmë në shumë të
polinomit dhe të një funksioni thyesor të vërtetë. Nëse funksioni është racional thyesor i vërtetë
kalohet në hapin tjetër.
 Hapi i III-të: zbërthejmë funksionin racional thyesor të vërtetë në shumë të thyesave të
pjesshme
Hapi i IV-të: kryhen integrimet e nevojshme.