‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪1‬‬

‫پوهنتون رور – بوخوم‬

‫اقتصاد عامه‬
‫پروفیسور دکتور کیی فولکرس‬
‫آمر کرسی مالیه عامه‬
‫فاکولته اقتصاد و علوم مدیریت‬

‫مترجمین‪:‬‬
‫داکتر سخی اشرف زی‬
‫داکتر عبدالسمیع نور‬
‫خسرو پرویز‬

‫در بخش ها‬

‫‪ .1‬مقدمه ای بر اقتصاد عامه‬
‫‪ .2‬مالیه عامه‬
‫‪ .3‬مخارج عامه‪ :‬تیوری ها و سیاستها‬
‫‪ .4‬مالیه گذاری‪ :‬تیوری ها و سیاستها‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪2‬‬

‫ترجمه و چاپ این کتاب در چوکات موافقه همکاری بین پوهنحی‬

‫های اقتصاد پوهنتون های افغانستان و انستیتوت تحقیق انکشاف و‬
‫سیاست انکشاف پوهنتون رور شهر بوخوم کشور آلمان تحقق‬
‫یافته و با کمک مالی از قرارداد ثبات افغانستان مربوط وزارت‬
‫امور خارجه آلمان توسط موسسه همکاری اکادمیکی آلمان‬
‫‪ DAAD‬مساعدت گردیده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪3‬‬

‫پیشگفتار مترجم‪:‬‬

‫دانایی وسیله ای ب رای جهت دهی و اطمین ان اس ت‪ .‬کس یکه چ یزی میدان د‪ ،‬وی راه خ ویش را در‬
‫جهان بطور به تر پی دا نم وده و میتوان د موض وعات مختلف ه را م ورد قض اوت ق رار داده و ب رای‬
‫خویش یک نظر مستدلل ایجاد نماید‪ .‬ایمانیول کانت در اواخر قرن ‪ ،18‬وض احت را بحیث خ روج‬
‫انسان از حالت بی زبانی‪ ،‬که خ ود ایج اد ک رده‪ ،‬تعری ف نم وده و بی زب انی را ع دم توان ایی ی ک‬
‫شخص در کاربرد فهم اش بدون رهنم ایی دیگ ری میدانس ت‪ .‬ب دین لح اظ ک انت تقاض ا داش ت ک ه‬
‫"انسان باید جرئت داشته باشد تا عقل و فهم خویش را بکار اندازد"‪.1‬‬

‫بنابر همکاری و توأمیت پوهنتون رور بوخوم کشور آلمان با پوهنتون ه ای افغانس تان و ب ه‬
‫سلس له چ اپ و نش ر کت اب ه ای علمی اقتصـــــادی ک ه ب ه همک اری پروفیســـــور ه ای‬
‫پوهنت ون بوخ وم از کتب مختل ف مفی ده اقتص ادی جم ع آوری گـــــردیده و ج زء نص اب‬
‫تعلیمـــی برای تمام پوهنتون های افغانستان پیشنهاد شده است‪ .‬اینک کتـــــاب اقتص اد عام ه‬
‫‪ Public Economics‬را که یک کت اب خیلی مفی د و ج الب و ب ا ک ارآیی بیشتـــــر ب رای‬
‫محصلین‪ ،‬اس تادان و س ایر عالقمن دان میباش د‪ ،‬ب ه کم ک و همکـــــاری مستقیـــــم دکت ور‬
‫عبدالسمیع نور نماینده و همکار علمی پوهنتون رور بوخ وم در افغانستــــان و کم ک م الی‬
‫موسسه ‪ DAAD‬ترجمه نمودم تا بدسترس عالقمندان قرار گیرد‪.‬‬
‫بااحترام‬
‫خسرو پرویز‬

‫‪1‬‬
‫‪Ferdinand Schöningh, Lexikon Soziale Markwirtschaft, Paderborn, Germany 2002, P. 7‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪4‬‬

‫مقدمه ای بر اقتصاد عامه‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬

‫‪ .1‬اساسات اقتصاد عامه‬

‫‪ .1 .1‬اقتصاد عامه ‪ ،‬میتود و مبحث‬
‫‪ .2 .1‬دساتیر قانون و نقش اقتصادی دولت‬
‫‪ .3 .1‬ضعف مارکیت و نواقص بازار‬

‫‪ .2‬فعالیت های دولت و مصارف عامه‬

‫‪ .1 .2‬اجناس عامه‬
‫‪ .2 .2‬انتخاب عامه و پروسه سیاسی‬
‫تصمیم گیری عامه در دیموکراسی مستقیم‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫تصمیم گیری عامه در دیموکراسی انتخابی‬ ‫‪.2 .2 .2‬‬
‫رول بیروکراسی و عرضه بازده عامه‬ ‫‪.3 .2 .2‬‬
‫‪ .3 .2‬تحلیل مصرف و منفعت‬
‫‪ .4 .2‬اثرات خارجی و سیاست محیطی‬
‫‪ .5 .2‬سیاست توزیع مجدد ‪ ،‬بیمه اجتماعی و پروگرام های انتقالی دولت‬
‫‪ .6 .2‬رشد سکتور عامه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪5‬‬

‫مالیه عامه‬
‫فهرست مندرجات‪:‬‬

‫معرفی مالیه عامه‬ ‫‪.1‬‬

‫‪ .1 .1‬منابع اختیاری مالیه دولت‬
‫‪ .2 .1‬سیستم مالیاتی و اصول مالیاتی‬

‫تیوری دستوری مالیات‬ ‫‪.2‬‬

‫‪ .1 .2‬قاعده مالیاتی‬
‫توانائی اجراء اصول‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬
‫‪ .2 .2‬موثریت مالیاتی و مالیات مطلوب‬
‫قیمت رفائی مالیات‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫قوانین مطلوب مالیات‬ ‫‪.2 .2 .2‬‬
‫‪ .3 .2‬قانون اساسی مالیات‬
‫انستیتوت مالیاتی‬ ‫‪.1 .3 .2‬‬
‫قانون اساسی مالیات‬ ‫‪.2 .3 .2‬‬

‫تیوری مثبت مالیاتی‬ ‫‪.3‬‬

‫‪ .1 .3‬تعلق واقعی مالیات ( تحلیل تعادل قسمی )‬
‫‪ .2 .3‬تاثیرات تعلق واقعی مالیات مختلفه‬

‫کسر مالی و قرضه عامه‬ ‫‪.4‬‬

‫‪ .1 .4‬تحلیل مثبت و قانونی قرضه دولت‬
‫‪ .2 .4‬حدود اساسی قرضه عامه‬

‫تشبث عامه و حق االستفاده‬ ‫‪.5‬‬

‫فدرالیزم مالیاتی‬ ‫‪.6‬‬

‫‪ .1 .6‬اصول مالیه‬
‫‪ .2 .6‬اصول فدرالی مالیه‬
‫‪ .3 .6‬ساختار فدرالیزم مالیاتی‬

‫به مراکز ذیل رجوع شود ‪:‬‬

‫کوالس ‪:‬بی جانز ‪ /‬پی ‪ :‬مالیه عامه و انتخاب عامه‪ ،‬اکسفورد‪ :‬پوهنتون اکسفورد ‪.1998‬‬
‫هورکومب ‪ ،‬ار ‪ ،‬سی ‪ -:‬مالیه عامه‪ ،‬مصارف و عواید دولت در اقتصاد ایاالت متحده ‪ ،‬اس تی‪،‬‬
‫پاول ‪ :‬انتشارات کمپنی غرب ‪. 1996‬‬
‫هیوان دی ان ‪ -:‬مالیه عامه‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪6‬‬

‫مخارج عامه‪ :‬تیوری ها و سیاستها‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬
‫مقدمه‪ :‬تحلیل مخارج عامه‬ ‫‪.1‬‬
‫تیوری دستوری مخارج عامه‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ .1 .2‬اختصاص سکتور عامه‬
‫اقتصاد رفائی و انتخاب عامه‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬
‫اجناس عامه‬ ‫‪.2 .1 .2‬‬
‫تاثیرات خارجی‬ ‫‪. 3 .1 .2‬‬
‫‪ .2 .2‬تقسیم دوباره عاید‬
‫تیوری مثبت مصارف عامه‬ ‫‪.3‬‬
‫‪ .1 .3‬راهی اکثریت‬
‫‪ .2 .3‬نماینده دولت و تصامیم عامه‬

‫به مراکز ذیل رجوع شود ‪-:‬‬

‫اتکنسون ‪ ،‬بی ‪ ،‬اه ‪ /‬استگالتیز ‪ ،‬جه ‪ ،‬ای ‪ :‬لکچر باالی اقتصاد عامه ‪ ،‬لندن میگ گرو هیل ‪1980‬‬
‫بوچونان ‪،‬ام ‪ ،‬جی ‪ /‬فالورز ‪ ،‬ام ‪ ،‬ار ‪ :‬مالیه عامه ‪ ،‬هوم ود ‪. 1989‬‬
‫کالس ‪،‬بی جانز ‪ :‬مالیه عامه و انتخاب عامه ‪ ،‬اکسفورد ‪.1998‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪7‬‬

‫مالیه گذاری‪ :‬تیوری ها و سیاست ها‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬
‫اصول اساسی تحلیل مالیه‬ ‫‪.1‬‬
‫‪ .1 .1‬تاثیرات مالیه گذاری‬
‫‪ .2 .1‬نظریات و مشکالت مالیه‬
‫تاثیرات تشویقی مالیه گذاری‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ .1 .2‬مالیه و عرضه کارگر‬
‫‪ .2 .2‬تاثیرات مالیات باالی مصرف‪ ،‬استهالک و پس انداز‬
‫‪ .3 .2‬تصامیم سرمایه گذاری تحت مالیه گذاری‬
‫تجارت سرمایوی‬ ‫‪.1 .3 .2‬‬
‫مالیه و مقابله با خطر‬ ‫‪.2 .3 .2‬‬
‫‪ .4 .2‬فرار مالیاتی‬
‫تحلیل تعادل عمومی‬ ‫‪.3‬‬
‫اصالح سیستم های مالیاتی‬ ‫‪.4‬‬
‫‪ .1 .4‬مفاهیم ریفورم مالیاتی‬
‫‪ .2 .4‬تغییرات جدید در اصالحات مالیاتی در قرن ‪20‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪8‬‬

‫مقدمه ای بر اقتصاد عامه‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬

‫‪ .1‬اساسات اقتصاد عامه‬

‫‪ .1 .1‬اقتصاد عامه ‪ ،‬میتود و مبحث‬
‫‪ .2 .1‬دساتیر قانون و نقش اقتصادی دولت‬
‫‪ .3 .1‬ضعف مارکیت و نواقص بازار‬

‫‪ .2‬فعالیت های دولت و مصارف عامه‬

‫‪ .1 .2‬اجناس عامه‬
‫‪ .2 .2‬انتخاب عامه و پروسه سیاسی‬
‫تصمیم گیری عامه در دیموکراسی مستقیم‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫تصمیم گیری عامه در دیموکراسی انتخابی‬ ‫‪.2 .2 .2‬‬
‫رول بیروکراسی و عرضه بازده عامه‬ ‫‪.3 .2 .2‬‬
‫‪ .3 .2‬تحلیل مصرف و منفعت‬
‫‪ .4 .2‬اثرات خارجی و سیاست محیطی‬
‫‪ .5 .2‬سیاست توزیع مجدد ‪ ،‬بیمه اجتماعی و پروگرام های انتقالی دولت‬
‫‪ .6 .2‬رشد سکتور عامه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪9‬‬

‫اساسات اقتصاد عامه‬ ‫‪.1‬‬

‫اقتصاد عامه‪ ،‬میتود و مبحث‬ ‫‪.1 .1‬‬

‫اشخاص و حکومت‪:‬‬

‫اهداف آموزش‪ :‬بعد ازخواندن این بخش شما قادرخواهید بود به‪:‬‬

‫‪ ‬ب ا اس تفاده از منح نی امکان ات تولی د غ رض تش ریح رابط ه ج ا نش ینی بین ام وال و‬
‫خدمات عامه وخصوصی‬
‫‪ ‬قادرخواهید بود تا فرق میان تهیه اجناس و خدمات دولتی ازطری ق موسس ات سیاس ی‬
‫وتهیه اجناس وخدمات توسط مارکیت و عالوتا ً اینکه فعالیت های دولت باالی جری ان‬
‫دای روی عای د و مص رف دراقتص اد مختل ط چگون ه ت اثیر وارد مینمای د‪ ،‬را توض یح‬
‫نمائید‪.‬‬
‫‪ ‬فرق بین خریداری ها و تادی ات انتق الی دول تی را توض یح توانس ته و رش د مص ارف‬
‫دولت را در اضالع متحده آمریکا از سال ‪ 1929‬بدینطرف بحث نمائید‪.‬‬
‫‪ ‬کتگوری های مختلف مصارف ایاالت فدرالی مصارف حکومت مرکزی وحکومات‬
‫محلی وطرق تمویل آنرا توضیح نمائید‪.‬‬
‫‪ ‬ارزیابی موضوعات مربوط به فعالیت های دولت ازنگاه مفاد و ضرر ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪10‬‬

‫اساسات اقتصادی غرض فعالیت های دولت‪:‬‬

‫دریک کشور زندگی بدون موجودیت دولت چگونه خواهد بود؟‬

‫در چنین یک ملت هیچ نوع سیستم عدلی وجود ندارد‪ .‬دفاع ملی بدون دولت مرکزی غیر منظم و مش کل میباش د‪ .‬و‬
‫پروگرام های دیگر از قبیل امنیت اجتماعی بیمه ییکاری و رفاهء که عاید برای اشخاص مسن بیکاری ها غرب ا و‬
‫ناتوان ها تهیه میکند اصال وجود نمیداشت ‪.‬‬
‫چگونه پولیس و اطفائیه برای ملت تعین گردد ؟ اگر دولت نباشد رانندگی باالی سرک ها جاده ها و پل ه ا هم غ یر‬
‫ممکن خواهد بود‪ .‬زیرا سرک های بزرگ جاده های عریض و ترانسپورت عمومی توسط دولت و نماین دگان دولت‬
‫عرضه و تعمیر گردیده اند‪.‬‬
‫در صورت نبودن دولت مکاتب ابتدائی و متوسطه وجود نمیداشت همچن ان تحص یالت ع الی ک ه بص ورت عم وم‬
‫توسط هر دو دولت ایالتی و فدرالی مساعدت می گردد وجود نمیداشت ‪.‬‬
‫بر عالوه سیستم صحی ما باالی پروگرام های دولتی متکی میباشد‪ .‬وسعت یافتن مکاتب صحی به کلینک ها و بعدا‬
‫به شفاخانه های بزرگ که در آن جا عملیات مختلف صورت میگیرد هم بدون کمک دولت غیر ممکن میباشد ‪.‬‬
‫حاال که شما تصویر از زندگی تان را بدون موجودیت دولت مطالعه نمودید فهمیده خواهید بود ک ه چق در ه ر روزه‬
‫شما باالی خدمات دولت اتکا دارید‪.‬‬
‫ما همه از مصارف و فعالیت های دولتی استفاده مینم اهیم‪ .‬در جری ان ‪ 20‬س ال گذش ته مص ارف دولت در امریک ا‬
‫بطور اوسط ‪ %30‬تولیدات غیر خالص داخلی را تشکیل میدهد‪.‬‬
‫واحد های اقتصادی راه های مختلفه را انتخ اب میکنن د ت ا از من ابع ن ا مح دود ح داکثر احتیاج ات خ ود را مرف وع‬
‫سازند‪ .‬در مورد استفاده از منابع قیمت اجناس نقش اساسی را بازی میکند ‪.‬‬
‫ما در این کتاب دولت را در تغییر انتخاب واحد ها و تاثیرات دولت را باالی انتخاب واح د ه ا و این ک ه دولت چ ه‬
‫کارها را انجام میدهد مطالعه میکنیم‪ .‬و همچنان تاثیرات پالیسی دولت را در فع الیت ه ای تولی دی ب االی ک ارگران‬
‫سرمایه گزاران و شرکت ها نیز مطالعه خواهیم نمود ‪.‬‬
‫هیچ چیز دارای ارزش بدون قربانی بدست آمده نمیتواند‪ .‬در فعالیت ه ای دولت مف اد و قیمت وج ود دارد دولت در‬
‫اجتماع موضوع مورد بحث داغ قرار گرفته است‪ .‬زیرا طرز دید ما در م ورد قیمت و مف اد پروگ رام ه ای دول تی‬
‫فرق میکند‪ .‬بعضی اشخاص فکر میکنند که فعالیت های دولت باید وسیع گردد و دولت باید اش خاص را کم ک کن د‬
‫تا آن ها مشکالت خود را رفع نمایند‪ .‬و بعضی ها فکر میکنند که رول دولت همین حاال بسیار زی اد اس ت و آن ه ا‬
‫میخواهند که درجه تاثیرات دولت کاهش نماید‪.‬‬
‫مصارف دولت بصورت اعم باالی مالیه متکی میباشد‪ .‬مالیه دهنده در امریکا قس مت اعظم مالی ات خ ود را س االنه‬
‫به خاطر حمایت از فعالیت های از دست می دهد در حالیکه آن ه ا میتوانن د ب ا همین عای د ض روریات خ ود را از‬
‫قبیل لباس غذا و مسکن پوره نمایند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪11‬‬

‫مالیات که در ایاالت متحده امریکا جمع میگردد تقریبا ‪ 3‬برابر مصارف تمام شد غذا‪ 8 ،‬براب ر مص ارف تم ام ش د‬
‫لباس و بیشتر از ‪ 3‬برابر مصارف تمام شد جا و منزل میباشد ‪.‬‬
‫بیشتر خانواده ها در ایاالت متحده زخیره ‪ 4‬ماه از عاید ساالنه خود را نگهداری میکنند تا بتوانند مالی ات ف درالی و‬
‫دولت مرکزی خود را بپردازند ‪.‬‬
‫شهروندان از بسیاری اجناس و خدمات ساخته ش ده دول تی مف اد مینمای د‪ .‬ام ا آن ه ا در مقاب ل قیمت این خ دمات را‬
‫تادیه مینمایند‪.‬‬
‫ما در جا های مختلف فع الیت ه ای دولت را م ورد تائی د و تردی د ق رار می دهیم زی را ارزش مف اد ک ه م ا از دولت‬
‫حاصل مینماهیم از هم مختلف میباشند ‪.‬‬

‫مالیه عامه‪ :‬بخشی از اقتص اد اس ت ک ه در آن فع الیت ه ای دولت و من ابع تموی ل کنن ده مص ارف دولت م ورد‬
‫مطالعه قرار میگیرد‪ .‬هم ان قس می ک ه ش ما مالی ه عام ه را مطالع ه نمودی د راج ع ب ه ام ور اقتص ادی فع الیت ه ا‬
‫معلومات بدست میاورید‪ .‬مقصد عمده تحلیل عب ارت از دری افت ت اثیرات مص ارف نظ ارت ب ر مالی ات و قرض ه‬
‫حکومت برای تشویق کار‪ ،‬سرمایه گذاری و مصرف عاید میباشد‪.‬‬
‫این کتاب اص ول را ب رای درک نقش دولت در اقتص اد و ت اثیرات آن ب االی اس تفاده من ابع و بهب ود زن دگی م ردم‬
‫انکشاف میدهد ‪.‬‬

‫تخصیص اجناس و خدمات دولتی ‪:‬‬

‫اجناس و خدمات دولتی بین جمعیتی از افراد از طریق استفاده سهمیه بندی جدا از مارکیت تقس یم میش ود‪ .‬این ب دان‬
‫معنی است که اجناس و خدمات دول تی ب رای اش خاص مط ابق می ل و خ واهش آن ه ا پ رداخت نمیش ود و همچن ان‬
‫استفاده از این ها به اس اس قیمت س همیه بن دی نمیگ ردد‪ .‬در اک ثر م وارد خ دمات دول تی ب رای تم ام م ردم ب وده و‬
‫مستقیما بدون تادیات و بدون در نظر داشت شایستگی فردی توزیع میشود‪.‬‬
‫دفاع ملی مثال برجسته از این خدمات محسوب میشود‪ .‬ک ه ب رای هم ه ملت بط ور رایگ ان ب وده و ب ه اس اس قیمت‬
‫سهمیه بندی نشده است‪ .‬از جانب دیگر معیارهای دیگری از قبیل عاید‪ ،‬عمر‪ ،‬موقف ف امیلی‪ ،‬مس کن و ی ا پ رداخت‬
‫مالیه‪ ،‬فیس یا تادیات دیگر مشخصاتی اند که قانونی بودن دسترسی افراد را در دس تیابی مف اد تعین میکن د‪ .‬مثالً در‬
‫ایاالت متحده برای گرفتن معاش تقاعد شخص مذکور بای د مس ن باش د و بای د ب رای س ال ه ای مت والی (مثال ب رای‬
‫‪ 10‬سال) کار نموده باشد ‪ .‬و همچنان عضو ((تامینات اجتماعی)) باید مبلغ مالیه ((تامینات اجتماعی)) را در وقت و‬
‫زمان آن پرداخته باشد ‪.‬‬
‫همچن ان کرای ه ب رای ترانس پورت عم ومی در ش هر بای د پرداخت ه ش ود‪ .‬در ص ورتیکه کرای ه مص ارف سیس تم‬
‫ترانسپورتی را پوره نکند کسر را دولت توسط اخذ مالیات مکمل میسازد‪.‬‬
‫به همین شکل برای داخل نمودن اطفال در مکاتب ابتدائی در ناحیه متذکره اطفال بای د در هم ان و ی ا در س رحدات‬
‫همان ناحیه اقامت داشته باشند ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪12‬‬

‫نقاط قابل بررسی‪:‬‬

‫‪ .1‬موسسه سیاسی یعنی چه ؟‬
‫‪ .2‬چهار مثال اجناس و خدمات دولتی را تحریر نموده و بگوید که چطور این اجناس و خدمات بین ش هروندان‬
‫تقسیم میشوند ؟‬
‫‪ .3‬با استفاده از منحنی امکانات تولید قیمت تمام شد فعالیت های دولت را در مورد تزئید خدمات ص حی نش ان‬
‫دهید ؟‬

‫اقتصاد مختلط – مارکیت ها و دولت ‪:‬‬

‫ایاالت متحده و بسیاری ملت های دیگر‪ ،‬امروز دارای اقتصاد مختلط استند ‪ .‬اقتصاد مختل ط آن ن وع اقتص اد اس ت‬
‫ک ه دولت در آن اجن اس و خ دمات قاب ل مالحظ ه را عرض ه مینمای د و فع الیت ه ای اقتص اد خصوص ی را منظم‬
‫میسازد‪ .‬در این نوع اقتصاد مصارف دولت یک چهارم مناصفه دولت را احت وا میکن د ‪.‬در این ن وع اقتص اد دولت‬
‫اکثر اوقات باالی فعالیت های اقتصاد خصوص ی نظ ارت داش ته و از مالی ات و کمکه ای بالع وض دولت اس تفاده‬
‫میکند تا باالی مشوقات تاثیر انداخته و از منابع استفاده نماید ‪.‬‬
‫در نظام اقتصاد کامال آزاد تمام اجن اس و خ دمات توس ط تجارتخان ه ه ای خصوص ی بخ اطر کس ب مف اد عرض ه‬
‫میشود‪ ،‬تمام تبادله اجناس و خدمات در مارکیت ص ورت میگ یرد و قیمت این اجن اس و خ دمات مط ابق عرض ه و‬
‫تقاضا تعین میگردد ‪.‬‬
‫افراد خصوصی اجناس و خدمات را مطابق به میل و ظرفیت اقتصادی خود خریده میتوانند‪.‬‬
‫در اقتصاد مختلط پیش بینی مقدار معین اجناس و خدمات در موسسات سیاسی صورت میگیرد‪ .‬این ب اعث تعلق ات‬
‫بین واحد های اقتصادی مثال خریداران و فروشندگان میشود ولی در ص ورتیکه اجن اس و خ دمات توس ط م ارکیت‬
‫ساخته شود‪ ،‬تصامیم سیاسی شهروندان بدون در نظر گرفتن میل شان خدمات دولت را حمایت کنند ‪.‬‬

‫جریان دورانی در اقتصاد مختلط‬

‫در اقتصاد کامال آزاد تمام منابع تولیدی سودمند بط ور خصوص ی توس ط اف راد تص احب گردی ده ک ه از این من ابع‬
‫استفاده میکنند‪ .‬و آن ها همراه با خانواده خویش در مورد اینکه چطور منابع در دست داشته را استفاده کنند تص میم‬
‫میگیرند‪ .‬تصامیم آن ها در مورد مصرف این منابع تحت تاثیر قیمت اجناس و خ دمات در م ارکیت ق رار میگ یرد‪.‬‬
‫تجارت خانه های خصوصی منابع را در مارکیت مواد خام بخاطر تولید اجناس و خدمات مورد ضرورت خ انواده‬
‫ها بدست میاورند ‪.‬اجناس و خدمات تولید شده توسط تاجران در مارکیت های م واد س اخته ش ده ب ه خ انواده ه ا ب ه‬
‫فروش میرسد‪ .‬در مارکیت اقتصاد رقابت کامل هیچ فروشنده نمیتواند قیمت ها را تحت تاثیر خود قرار ده د ‪ .‬بلک ه‬
‫قیمت ها در اثر تغییرات آزاد عرضه و تقاضا تعین میگردد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪13‬‬

‫مطابق به قیمت های مارکیت خانواده ها تصمیم میگیرند تا عوامل تولید خود را ب ه ف روش برس انند ‪ .‬و تجارتخان ه‬
‫ها تصمیم میگیرند تا عوامل تولید را خریداری نموده و اجناس و خدمات را تولید نمایند که همین پروس ه بص ورت‬
‫ساده بنام جریان دورانی یاد میشود (شکل ‪ )1.2‬اوال بیائید اقتصاد بدون دخالت دولت در نظر بگیریم ‪.‬‬
‫حلقه داخلی شکل مارکیت مواد خام را نشان میدهد که در آن جا خ انواده ه ا عوام ل تولی د را ب ه تج ارت خان ه ه ا‬
‫مطابق قیمت های مارکیت عرضه مینماید ‪.‬حلقه باالئی مارکیت مواد ساخته شده را نشان میدهد جائیک ه تجارتخان ه‬
‫ها تولیدات خود را به خانواده ها عرضه مینماید ‪ .‬خانواده ها پول امتعه تولید شده تجارتخانه ها را میپردازند ‪.‬‬
‫توزیع عاید متکی بر تقسیمات مالکیت عوامل تولید‪ ،‬قیمت ها و دیگر مسایل مالی اند ‪ .‬در مارکیت اقتص اد خ الص‬
‫تمام اجناس و خدمات توسط تاجران تولید میشود ‪.‬‬
‫در اقتصاد مختلط دولت منحیث خریدار اجناس و خدمات در م ارکیت ش رکت میکن د ‪ .‬ش کل ‪ 1.2‬فع الیت دولت را‬
‫در حصه مرکزی شکل نشان میدهد ‪ .‬دولت مواد خام را از خانواده ها خریداری میکند و حق مالکیت منابع تولیدی‬
‫مانند زمین و سرمایه را دارد ‪.‬‬
‫دولت مواد خام را مورد استفاده قرار داده اجناس و خدمات را تولید میکند که باالئی خانواده ها و تاجران فروخت ه‬
‫نمیشود بلکه در سهمیه بندی مجزا از بازار عرضه میگردد ‪ .‬با وجود که دولت بعضی اوقات تصدی ه ای از قبی ل‬
‫خدمات پوستی‪ ،‬سرک های ریل‪ ،‬مغازه های مشروبی وغیره را اداره میکند ‪.‬‬
‫دولت مواد ساخته شده تجارتخانه ها را نیز خریداری میکند‪ .‬مثال‪ ،‬کاغذ‪ ،‬موتر‪ ،‬خش ت ‪ ،‬تفن گ و بخ اطر پ رداخت‬
‫مبلغ این نوع م واد س اخته ش ده ض رورت ب ه پ ول دارد و این پ ول را دولت ب ه ش کل مالی ات ‪ ،‬تادی ات و فیس از‬
‫خانواده ها و تجارت خانه ها اخذ مینماید‪.‬‬
‫دولت به خاطر تولید اجناس و خدمات مثال دفاع ملی ‪،‬سرکها ‪ ،‬مکاتب ‪ ،‬پولیس ‪ ،‬اطفایه و غیره من ابع تولی داتی را‬
‫مورد استفاده قرار میدهد ‪ .‬نظر به شکل ‪ 1.2‬حجم س کتور عام ه (دول تی ) را فاص له بین حلق ه پ ائینی و ب االئی و‬
‫مرکزی نشان میدهد ‪.‬‬
‫حلقه مرکزی توسط موسسات سیاسی ساخته شده در حالیکه حلقه پائینی و باالئی توسط موسس ات ب ازار ســـــاخته‬
‫شده اند‪.‬‬
‫حلقه باالئی و پایانی معامالت بین خانواده ها و تجارتخانه ها را در مارکیت نش ان میده د ‪.‬خ انواده ه ا ب رای خری د‬
‫محصوالت تجارتخانه ها از عاید که در اثر ف روش خ دمات تولی دی بدس ت میاورن د اس تفاده مینماین د‪ .‬حلق ه داخلی‬
‫مع امالت بین خ انواده ه ا و دولت و تجارتخان ه ه ا را نش ان مینمای د ‪ .‬دولت خ دمات تولی دی را از خ انواده ه ا و‬
‫محصوالت را از تجارتخان ه ه ا خری داری مینمای د ‪ .‬مبل غ ب رای تادی ه خ دمات تولی دی و محص والت را دولت از‬
‫طریق مالیات ‪ ،‬فیس ‪ ،‬و دیگر تادیات میپردازد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪14‬‬

‫مصارف دولت در ایاالت متحده ‪:‬‬

‫اوالً ما مخارج ایاالت متحده را مطالعه مینمائیم تا ما بتوانیم مفکوره درست راجع به این که در یک اقتصاد مختل ط‬
‫دولت چه وظایف را انجام میده د بدس ت بی اوریم‪ .‬مخ ارج دولت ب ه دو دس ته اساس ی تقس یم میش ود ‪ :‬خری داری و‬
‫انتقاالت ‪.‬‬
‫خریداری های دولت عبارت از آن اس ت ک ه ب ه من ابع تولی داتی مانن د زمین‪ ،‬ک ار و س رمایه ض رورت دارد مثال‬
‫بخاطر عرضه خدمات دفاع ملی دولت به فوالد ‪ ،‬کارگر و عوامل دیگر ک ه ب ه خ اطر تع ادل هواپیم ا ‪ ،‬تان ک ه ا‪،‬‬
‫کش تی ه ا و دیگ ر وس ایل س رمایوی ض رورت دارد ‪ .‬قس مت عم ده خری داری ه ای دولت عب ارت از مص ارف‬
‫استهالکی است ‪ ،‬که طی آن دولت منابع را مورد استفاده قرار میدهد تا ما یحتاج روزانه را رفع نمائیم ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪15‬‬

‫س رمایه گ ذاری مجم وعی توس ط دولت عب ارت از مص ارف ب رای س رمایه جدی د اس ت مانن د س رک ‪ ،‬وس ایل و‬
‫تجهیزات ‪ ،‬ساختمان ها و غیره ‪.‬‬
‫درسال‪ )%11( 1999‬خریداری های دولت برای سرمایه گذاری ها و متباقی آن برای مصارف بود ‪.‬‬
‫مصارف دولت که دوباره باالی اتباع دولت تقسیم میشود عب ارت از تادی ات انتق الی دولت میباش د ‪ .‬تادی ات انتق الی‬
‫یک منبع عایداتی را برای حمایه از کسانی که به عوض عای د اخ ذ ش ده ه ر ن وع خ دمت را انج ام میدهن د تش کیل‬
‫میدهد ‪.‬‬
‫تادیات انتقالی از مزد فرق دارد بناء پرداخت های نیستند که در مقابل خدمات تولیدی پرداخته میشوند ‪.‬‬
‫در ایاالت متحده امریکا (‪ )%24‬مصارف دولت فدرال را تادیات انتقالی مس تقیم تش کیل میده د ک ه تادی ات انتق الی‬
‫برای واحد های اقتصادی شامل پرداخت برای کسانی که عاید آن ها کم است ‪ ،‬پرداخت مفاد ‪ ،‬بیمه بیکاری و غیره‬
‫میباشد ‪.‬‬

‫رشد مصارف دولت ‪:‬‬

‫جدول (‪ )1.1‬مصارف دولت ایاالت متحده را در س ال ه ای انتخ ابی ‪ 1975 -1929‬و س ال ه ای ‪ 1980‬و ‪1999‬‬
‫نشان میدهد ‪ .‬این معلوم ات هزین ه ه ر س ال را ب رای مص ارف ف درالی ‪ ،‬مص ارف دولت ه ای ای التی و محلی و‬
‫مصارف مجموعی دولت نشان میدهد‪.‬‬
‫نسبت بین کتگوری های مختلف مصارف دولت برای تولید نا خالص اجتماعی(‪ )GDP‬نشان دهنده نقش دولت در‬
‫فعالیت اقتصادی هر سال است ‪.‬‬
‫نسبت حساب شده صرف یک شاخص ناتمام از فعالیت های دولت در ایاالت متحده را تهیه نموده است‪.‬‬
‫شاخص مهم مربوط دولت باید اندازه مجموعی حاصل تولید شده در سکتور عمومی را اندازه نماید ‪ .‬اندازه گ یری‬
‫محصوالت دولت غیر ممکن است زیرا در بسیاری موارد این ها فروخته نمیشود یا به اسانی با واحد ه ای ان دازه‬
‫گیری اندازه نمیشود ‪.‬‬
‫مصارف واقعی یک نمونه ن اقص از محص والت دولت اس ت ‪ .‬پ رابلم دیگ ر در معلوم ات این اس ت ک ه مص ارف‬
‫واقعی تاثیرات مکمل دولت را باالی فعالیت های اقتصادی اندازه گیری نمیکند ‪.‬‬
‫با وج ود ک ه فع الیت ه ای دورانی س کتور عم ومی قیمت تولی دی اجن اس و خ دمات خصوص ی را ب رای تولی دات‬
‫مجموعی (مانند هوای پاک ) بلند میبرد که چنین افزایش در اطالعات جدول ‪ 1.1‬انعکاس داده نشده است ‪.‬‬
‫بر عالوه این محدودیت ها نسبت های محاسبه شده در جدول بعضی از مفکوره های تقریبی را نشان می ده د ک ه‬
‫به وسیله آن دولت در ایاالت متحده تا سال ‪ 1929‬رشد نموده است ‪.‬‬
‫در ‪ 1929‬مصارف دولت صرف ‪ % 9.06‬از تولید نا خالص اجتماعی بوده است ‪ .‬قسمت اعظم مصارف دولت را‬
‫در سال ‪ 1929‬هیأت حاکمه محلی و ایالتی به عهده گرفته و در همین سال مصارف دولت فدرالی از ‪ 2.09‬تولی د‬
‫نا خالص اجتماعی محاسبه شده بود در حالیک ه مص ارف دولت ای التی و محلی ‪ %0.97‬ب ود ‪ .‬از ‪ 1960‬مص ارف‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪16‬‬

‫دولت فدرالی از ‪ % 10.27‬تولید نا خالص اجتماعی بود‪ .‬و دولت های ایالتی و محلی ‪% 6.47‬از تولید ن ا خ الص‬
‫اجتماعی را تشکیل می داد ‪.‬‬
‫مصارف دولت در ایاالت متحده ‪1929-1999‬‬ ‫جدول( ‪)1.1‬‬
‫‪ GDP‬فیصدی‬ ‫مجم وع‬ ‫دول ای التی‬ ‫دولت‬ ‫‪GDP‬‬ ‫سال‬
‫مجموع‬ ‫ایالتی‪/‬محلی‬ ‫فدرال‬ ‫دول‬ ‫و محلی‬ ‫فدرال‬
‫‪%9.06‬‬ ‫‪%6.97‬‬ ‫‪%2.09‬‬ ‫‪9.4‬‬ ‫‪7.2‬‬ ‫‪2.2‬‬ ‫‪103.7‬‬ ‫‪1929‬‬
‫‪%10.95‬‬ ‫‪%8.19‬‬ ‫‪%2.76‬‬ ‫‪10.0‬‬ ‫‪7.5‬‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪91.3‬‬ ‫‪1930‬‬
‫‪%12.92‬‬ ‫‪%8.55‬‬ ‫‪%4.38‬‬ ‫‪9.9‬‬ ‫‪6.5‬‬ ‫‪3.4‬‬ ‫‪76.6‬‬ ‫‪1931‬‬
‫‪%16.06‬‬ ‫‪%8.09‬‬ ‫‪%7.97‬‬ ‫‪10.6‬‬ ‫‪5.3‬‬ ‫‪5.3‬‬ ‫‪66.0‬‬ ‫‪1934‬‬
‫‪%15.98‬‬ ‫‪%7.81‬‬ ‫‪%8.17‬‬ ‫‪14.7‬‬ ‫‪7.2‬‬ ‫‪7.5‬‬ ‫‪92.0‬‬ ‫‪1939‬‬
‫‪%38.18‬‬ ‫‪%4.80‬‬ ‫‪%34.01‬‬ ‫‪63.8‬‬ ‫‪7.8‬‬ ‫‪55.0‬‬ ‫‪161.8‬‬ ‫‪1942‬‬
‫‪%41.79‬‬ ‫‪%3.81‬‬ ‫‪%37.98‬‬ ‫‪93.2‬‬ ‫‪8.5‬‬ ‫‪84.7‬‬ ‫‪223.0‬‬ ‫‪1945‬‬
‫‪%17.48‬‬ ‫‪%6.50‬‬ ‫‪%10.98‬‬ ‫‪46.8‬‬ ‫‪17.4‬‬ ‫‪29.4‬‬ ‫‪267.7‬‬ ‫‪1949‬‬
‫‪%20.91‬‬ ‫‪%6.33‬‬ ‫‪%14.54‬‬ ‫‪86.8‬‬ ‫‪26.3‬‬ ‫‪60.5‬‬ ‫‪415.2‬‬ ‫‪1955‬‬
‫‪%22.73‬‬ ‫‪%6.47‬‬ ‫‪%16.27‬‬ ‫‪119.9‬‬ ‫‪34.1‬‬ ‫‪85.8‬‬ ‫‪527.4‬‬ ‫‪1960‬‬
‫‪%27.58‬‬ ‫‪%8.48‬‬ ‫‪%19.10‬‬ ‫‪286.8‬‬ ‫‪88.2‬‬ ‫‪198.6‬‬ ‫‪1039.7‬‬ ‫‪1970‬‬
‫‪%30.42‬‬ ‫‪%9.30‬‬ ‫‪%21.12‬‬ ‫‪497.5‬‬ ‫‪152.1‬‬ ‫‪345.4‬‬ ‫‪1635.2‬‬ ‫‪1975‬‬
‫‪%29.05‬‬ ‫‪%8.42‬‬ ‫‪%20.63‬‬ ‫‪812.1‬‬ ‫‪235.5‬‬ ‫‪576.6‬‬ ‫‪2795.6‬‬ ‫‪1980‬‬
‫‪%29.50‬‬ ‫‪%8.44‬‬ ‫‪%21.06‬‬ ‫‪923.7‬‬ ‫‪264.4‬‬ ‫‪659.3‬‬ ‫‪3131.3‬‬ ‫‪1981‬‬
‫‪%31.45‬‬ ‫‪%8.99‬‬ ‫‪%22.46‬‬ ‫‪1025.1‬‬ ‫‪293.0‬‬ ‫‪732.1‬‬ ‫‪3259.2‬‬ ‫‪1982‬‬
‫‪%31.50‬‬ ‫‪%8.93‬‬ ‫‪%22.57‬‬ ‫‪1113.5‬‬ ‫‪315.7‬‬ ‫‪797.8‬‬ ‫‪3534.9‬‬ ‫‪1983‬‬
‫‪%30.31‬‬ ‫‪%8.54‬‬ ‫‪%21.77‬‬ ‫‪1192.0‬‬ ‫‪335.9‬‬ ‫‪856.1‬‬ ‫‪3932.7‬‬ ‫‪1984‬‬
‫‪%30.64‬‬ ‫‪%8.69‬‬ ‫‪%21.95‬‬ ‫‪1290.7‬‬ ‫‪366.1‬‬ ‫‪924.6‬‬ ‫‪4213.0‬‬ ‫‪1985‬‬
‫‪%30.95‬‬ ‫‪%8.97‬‬ ‫‪%21.97‬‬ ‫‪1378.1‬‬ ‫‪399.6‬‬ ‫‪978.5‬‬ ‫‪4452.9‬‬ ‫‪1986‬‬
‫‪%30.75‬‬ ‫‪%9.28‬‬ ‫‪%21.47‬‬ ‫‪1458.3‬‬ ‫‪439.9‬‬ ‫‪1018.4‬‬ ‫‪4742.5‬‬ ‫‪1987‬‬
‫‪%30.00‬‬ ‫‪%9.13‬‬ ‫‪%20.87‬‬ ‫‪1532.7‬‬ ‫‪466.5‬‬ ‫‪1066.2‬‬ ‫‪5108.3‬‬ ‫‪1988‬‬
‫‪%29.91‬‬ ‫‪%9.13‬‬ ‫‪%20.77‬‬ ‫‪1641.6‬‬ ‫‪501.3‬‬ ‫‪1140.3‬‬ ‫‪5489.1‬‬ ‫‪1989‬‬
‫‪%30.64‬‬ ‫‪%9.47‬‬ ‫‪%21.17‬‬ ‫‪1778.1‬‬ ‫‪549.4‬‬ ‫‪1228.7‬‬ ‫‪5803.2‬‬ ‫‪1990‬‬
‫‪%31.40‬‬ ‫‪%9.89‬‬ ‫‪%21.51‬‬ ‫‪1879.8‬‬ ‫‪592.2‬‬ ‫‪1287.6‬‬ ‫‪5986.2‬‬ ‫‪1991‬‬
‫‪%32.39‬‬ ‫‪%9.94‬‬ ‫‪%22.45‬‬ ‫‪2047.0‬‬ ‫‪628.1‬‬ ‫‪1418.9‬‬ ‫‪6318.9‬‬ ‫‪1992‬‬
‫‪%32.08‬‬ ‫‪%9.92‬‬ ‫‪%22.15‬‬ ‫‪2130.6‬‬ ‫‪659.1‬‬ ‫‪1471.5‬‬ ‫‪6642.3‬‬ ‫‪1993‬‬
‫‪%31.14‬‬ ‫‪%9.79‬‬ ‫‪%21.35‬‬ ‫‪2196.7‬‬ ‫‪690.7‬‬ ‫‪1506.0‬‬ ‫‪7054.3‬‬ ‫‪1994‬‬
‫‪%39.88‬‬ ‫‪%9.70‬‬ ‫‪%21.99‬‬ ‫‪2293.7‬‬ ‫‪718.0‬‬ ‫‪1575.7‬‬ ‫‪7400.5‬‬ ‫‪1995‬‬
‫‪%30.52‬‬ ‫‪%9.58‬‬ ‫‪%20.94‬‬ ‫‪2384.5‬‬ ‫‪748.6‬‬ ‫‪1635.9‬‬ ‫‪7813.2‬‬ ‫‪1996‬‬
‫‪%29.65‬‬ ‫‪%9.47‬‬ ‫‪%20.18‬‬ ‫‪2460.8‬‬ ‫‪785.8‬‬ ‫‪1675.0‬‬ ‫‪8300.8‬‬ ‫‪1997‬‬
‫‪%28.80‬‬ ‫‪%9.35‬‬ ‫‪%19.45‬‬ ‫‪2523.2‬‬ ‫‪819.4‬‬ ‫‪1703.8‬‬ ‫‪8759.9‬‬ ‫‪1998‬‬
‫‪%28.30‬‬ ‫‪%9.33‬‬ ‫‪%18.97‬‬ ‫‪2619.5‬‬ ‫‪863.7‬‬ ‫‪1755.8‬‬ ‫‪9256.1‬‬ ‫‪1999‬‬

‫افزایش شدید در مصارف فدرالی بین سال های ‪ 1947‬و ‪ % 10 1945‬تولید نا خالص اجتماعی را تشکیل می داد‬
‫که همین افزایش تاثیرات جنگ دوم جهانی را باالی فعالیت های دولت نشان می دهد ‪.‬‬
‫مخارج دولت بعد از سال ‪ 1980‬اف زایش ی افت و در س ال ‪ 1970‬و ‪ 1980‬فیص دی مجم وعی مخ ارج دولت از‬
‫‪ %21‬تولید نا خالص اجتماعی به ‪ % 30‬تولید نا خالص اجتماعی رسیده بود ‪ .‬درسال ‪ 1980‬و ‪ 1990‬مص ارف‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪17‬‬

‫دولت به ‪ %30.5‬تولید نا خالص اجتماعی رسیده بود ‪ .‬سهم از تولید نا خالص اجتماعی سال ‪ 1980‬در مصارف‬
‫دولت فدرال به ‪ %21.25‬تولید نا خالص اجتماعی محاسبه ش ده ب ود ‪ .‬حص ه ک ه ب رای تولی د ن ا خ الص اجتم اعی‬
‫مصارف دولت ایالتی و محلی محاسبه شده بود با آن قسمت که برای مصارف فدرالی واگذار شده بود بین ‪ 8‬و ‪10‬‬
‫‪ %‬تولید نا خالص اجتماعی را از سال ‪ 1980‬تشکیل میدهد ‪.‬‬
‫قرضه و کمک های فدرال به مقصد خدمات که از طرف دولت ایالتی و محلی عرض ه میگ ردد ص ورت میگ یرد ‪.‬‬
‫اهمیت این کمک ها در سال ‪ 1970‬افزایش یافت و کمک های فـــدرالی بیشتر از ‪ %3‬تولید نا خالص اجتماعی بلند‬
‫رفت ‪.‬‬
‫در اوایل سال ‪ 1980‬این کمک ها افزایش نمود و در سال ‪ 1990‬کمک ها برای دولت های ایالتی و محلی فق ط ب ه‬
‫یک فیصد تولید نا خالص اجتماعی رسید ‪ .‬تا سال ‪ 1990‬کمک ها برای دولت های ایالتی و محلی به ‪ % 2.4‬تولید‬
‫نا خالص اجتماعی افزایش یافت‪ .‬در جدول کمک ها این نوع مصارف به صفت مصارف به سطح ف درال در نظ ر‬
‫گرفته شده زیرا این کمک ها جز از پروگرام فدرال است که توسط کانگرس تائی د گردی ده اس ت‪ .‬نتیج ه مجم وعی‬
‫که از این اطالعات جدول بدست میاید این اس ت ک ه اهمیت س کتور دول تی در ای االت متح ده از س ال ‪ 1929‬رش د‬
‫نموده است‪ .‬از سال ‪ 1929‬تا ‪ 1992‬مصارف مجموعی دولت از ‪ 10/1‬بر ‪ 3/1‬حصه تولی د ن ا خ الص اجتم اعی‬
‫رسیده است‪.‬از ‪ 1992‬سهم برای مخارج دولت از ‪ 32.4‬ت ا ‪ 28.3‬ک اهش نم وده اس ت‪ .‬ش کل ‪ 1.3‬تمای ل مخ ارج‬
‫دولت را از ‪ 1929‬تا ‪ 1999‬به فیصدی از تولید نا خالص اجتماعی نشان میدهد ‪.‬‬
‫قسمت از مخارج تولید نا خالص اجتماعی که برای مصارف دولت در ایاالت متحده محاسبه گردیده نظر به کش ور‬
‫های صنعتی دیگر پائینتر اند‪.‬‬
‫فرانسه‪ ،‬بلجیم‪ ،‬کانادا‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬و جرمنی‪ ،‬ممالک اند که بیشتر از ‪ %40‬قیمت تولید نا خالص اجتماعی را ص رف‬
‫مصارف دولتی نموده اند‪ .‬در دنمارک و سویدن مصارف دولت بیشتر از ‪ % 50‬تولی د ن ا خ الص اجتم اعی ب وده‬
‫است‪ .‬مصارف دولت فدرال در امریکا از سال ‪ 1870‬تا شروع جنگ جه انی اول کم تر از ‪ %3‬تولی د ن ا خ الص‬
‫اجتماعی بود‪.‬‬
‫بعد از جنگ جه انی اول مص ارف دولت ف درال هن وز هم ت ا س ال ‪ 1930‬نزدی ک ب ه ‪ %3‬ب ود و در همین س ال‬
‫‪ 1930‬مصارف دولت فدرال به سرعت رشد نمود بعد از سال ‪ 1940‬مصارف دولت ف درال کم تر از ‪ %1‬در ه ر‬
‫سال افزایش نمود‪ .‬بطور اوسط مصارف دولت فدرال از سال های ‪ 1948‬تا ‪ 1980‬به ‪ %8‬رسید ‪.‬‬
‫همین تمایل در کشور های دیگر به مالحظه رسیده است نظر به تاریخ ‪ ،‬برطانیه دارای سکتور بزرگ دولتی بوده‬
‫است‪.‬‬
‫خانه ادم اسمیت قهرمان مارکیت اقتصاد ازاد در بین ملت ها بزرگترین سکتور دولتی جهان در اوایل ق رن ‪ 19‬ب ه‬
‫ش مار می رفت ‪ .‬درس ال ‪ 1801‬برتانی ه کب یر ‪ %22‬تولی د ن ا خ الص اجتم اعی خ ود را ب رای مص ارف دول تی‬
‫اختصاص داد درسال ‪ 2000‬مصارف دولت برتانیه ‪ %40‬تولید نا خ الص اجتم اعی محاس به ش ده ب ود ‪.‬مص ارف‬
‫مرکزی دولت در سویدن در اوایل قرن ‪ 20‬کمتر از‪ %7‬تولید نا خالص اجتماعی اندازه شده بود ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪18‬‬

‫مجموع مخارج دولت در سویدن هم اکنون بیشتر از نیم تولید نا خ الص اجتم اعی اس ت ‪.‬از همین رو ق رن ‪ 20‬را‬
‫قرن رشد دولت در سراسر جهان می نامند ‪.‬‬

‫ساختار مصارف دولت فدرال در ایاالت متحده‬

‫برای اینکه مصارف‪ ،‬بیشتر از همه باعث افزایش س کتور دول تی در اقتص اد می ش ود واض ح گ ردد م ا مص ارف‬
‫دولت را به حصه های بزرگ تقسیم می کنیم ‪.‬‬
‫با استفاده از حساب عاید و تولید مصارف دولت فدرال به چهار کتگوری اساسی دسته بندی می شود ‪.‬‬
‫‪ .1‬خرید اجناس و خدمات که شامل مواد برای مصرف و سرمایه گزاری دولتی می باشد ‪.‬‬
‫‪ .2‬تادیات انتقالی به اشخاص‬
‫‪ .3‬کمک ها و مساعدت ها برای حکومت های محلی و ایالتی‪.‬‬
‫‪ .4‬پرداخت ربح خالص‬
‫جدول ‪ 1‬و ‪ 2‬معلومات راجع به تقسیمات این کتگوری های مصارف دولت فدرال را در سال ‪ 1999‬ارایه می کن د‬
‫و فیصدی مجموعی مخارج فدرال را که به هر کتگوری اختصاص دارد نشان می دهد ‪.‬‬
‫شکل ‪ 1.4‬نشان می دهد که چطور تقسیمات مصارف فدرال از سال ‪ 1959‬تغییر نموده است ‪.‬‬
‫در جریان سال های ‪ 1960‬و ‪ 1970‬تغییر د ر ساختار مصارف دولت فدرال رخ داد که این مربوط ب ه خری داری‬
‫اجناس و خدمات نه بلکه مربوط به انتقاالت پولی میباشد ‪.‬‬
‫ازسال های ‪ 1959‬تا ‪ 1983‬تادی ات انتق الی از ‪ 25‬ت ا ‪ % 40‬مص ارف دولت ف درال تزئی د ی افت ک ه همین تغی یر‬
‫دارای اهمیت تاریخی می باشد ‪ .‬دولت فدرال در سال ‪ 1960‬و‪ 1970‬تعهد نمود تا حکومت های ای التی و محلی را‬
‫کمک نماید که همین کمک ها از ‪ %5‬به ‪% 16.4‬درسال ‪ 1978‬افزایش یافت ‪ .‬لیکن همین کمک ها درسال ‪1979‬‬
‫الی سال ‪ 1990‬کاهش نمود ‪ .‬این کمک ها ‪ 12.8‬فیصد مصارف فدرال را تشکیل می دهد و منحیث مخارج فدرال‬
‫از سال ‪ 1990‬تزئید یافته است ‪.‬‬
‫کتگوری مصارف دولت فدرال در سال ‪1999‬‬
‫فیصدی مجموعی مصارف فدرال‬ ‫کتگوری مصارف‬
‫‪42.97‬‬ ‫تادیات انتقالی‬
‫‪27.04‬‬ ‫خرید اجناس و خدمات (مصارف و سرمایه گذاری)‬
‫‪14.97‬‬ ‫ربح خالص پرداخت شده‬
‫‪12.84‬‬ ‫مساعدات برای حکومت های ایالتی و محلی‬
‫‪2.8‬‬ ‫و سایر مصارف‬
‫منبع‪ :‬وزارت تجارت ایاالت متحده ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪19‬‬

‫افزایش در قرضه فدرال که مربوط به کس ر بودج ه م الی ف درال می ش ود و ن یز در ش کل اولی انعک اس داده ش ده‬
‫است‪ .‬در بین س ال ه ای ‪ 1960‬و ‪ ( 1990‬تادی ه ربح ) ب االی قرض ه ه ای ف درال از ‪ % 6.3‬ب ه ‪ %14.6‬اف زایش‬
‫یافت‪ .‬افزایش شدید تادیه ربح توسط دولت فدرال از سال ‪ 1979‬ی ک کس ر بودج ه را توس ط دولت ف درال در س ال‬
‫های ‪ 1970‬و ‪ 1980‬بوجود آورد‪ .‬در اوایل ‪ 1990‬پایان آمدن نرخ ربح باعث ک اهش در تادی ه ربح خ الص گردی د‬
‫که این یک تاثیر شگفت انگیز باالی بودجه را بوجود آورد‪ .‬جدول دومی معلومات را راجع ب ه س اختمان مص ارف‬
‫دولت فدرال بوسیله نوعیت وظایف مهم آن نشان میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪20‬‬

‫این جدول برای بدست آوردن بعضی معلومات راجع ب ه اقس ام خ دمات ک ه توس ط دولت ف درال بوج ود میای د تهی ه‬
‫گردیده است‪.‬‬
‫چنانچه درسال ‪ 2001‬یگانه کتگوری بزرگتر مخارج فدرال امنیت اجتماعی بود که این مخصوصا ش امل پ رداخت‬
‫مستقیم اشخاص ناتوان و متقایدین بود ‪ .‬همراه با اختتام جنگ سرد پرداخت حقوق تقسیمات اجتم اعی دف اع ملی را‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪21‬‬

‫به عقب زد و به مانند بزرگترین کتگوری مخارج فدرال ظهور نمود که شامل ‪ 23.2‬فیصد مخارج ف درال در س ال‬
‫‪ 2001‬بود در حالیکه در همین سال مخارج دفاع ملی به ‪ 15.9‬فیصد میرسید ‪.‬‬
‫تادیات تامیناتی که شامل بر تادیه انتقالی برای فامی ل ه ای غ ریب ب ود ‪ ،‬توس ط دولت ف درال ص ورت میگ رفت و‬
‫‪ 14.5‬فیصد مخارج فدرال را درسال ‪ 2001‬تشکیل میداد‪ .‬برعالوه دولت فدرال بیمه صحی برای اشخاص بزرگتر‬
‫از ‪ 65‬سال را در پروگرام مراقبت طبی تهیه نمود ‪ .‬مجموع پرداخت ه ا ب رای بیم ه ص حت در م راقبت ط بی و‬
‫دیگر پروگ رام ه ای ص حی ف درال بیش تر از ‪ 20‬فیص د مخ ارج ف درال را درس ال ‪ 2001‬احت وا میک رد‪ .‬مجم وع‬
‫مخارج فدرال برای امنیت اجتماعی ‪ ،‬عواید حمایوی برای غربا ‪ ،‬بیمه صحی برای مس ن ه ا و غ یره پروگ رام ه ا‬
‫تحت حمایه پروگرام های دولت فدرال تقریبا ‪ 60‬فیصد مخارج فدرال را در بر گرفته بود ‪.‬‬
‫منبع بزرگ دیگر مخارج فدرال عبارت از ربح باالی قرضه های فدرال بود ک ه ‪ 11%‬مخ ارج ف درال را در س ال‬
‫‪ 2001‬احتوا میکرد ‪ .‬و در اخیر مخارج تعلیم و تربیه ‪ 3.7%‬مخارج فدرال محاسبه گردیده بود ‪.‬‬

‫مصارف حکومت های ایالتی و محلی در ایاالت متحده ‪:‬‬

‫‪ 50‬حکومت ایالتی در ایاالت متحده همراه با حکومت محلی ‪ 1‬تریلیون دالر را در سال ‪ 1998‬به مصرف رسانیده‬
‫اند که ‪ 234.5‬بلیون دالر آن بصورت کمک بال عوض توسط دولت فدرال پرداخته شده بود‪.‬‬
‫مصارف تعلیم و تربیه ‪ 43‬فیصد مصارف و خریداری نا خالص سر مایه گذاری توسط حکومت های ایالتی ومحلی‬
‫را در بر می گیرد که این شامل مصارف تهیه تحصیالت ابتدائی ‪ ،‬متوسطه و بعضی تحصیالت عالی را در ایاالت‬
‫متحده میباشد ‪.‬‬
‫حکومت های ایالتی و محلی مانند دولت ف درال قس مت اعظم بودج ه خ ود را ب رای تادی ات انتق الی اختص اص می‬
‫دهند تا از طریق تادیات انتقالی خدمت مستقیم را به افراد تهی ه نماین د‪ .‬این مص ارف کم ک ه ای ف درال ان د ک ه در‬
‫جدول ‪ 1.4‬شامل نیستند‪.‬‬

‫تمویل مصارف دولت در ایاالت متحده‪:‬‬

‫مالیه منحیث عمده ترین منبع تمویل کننده مصارف دولت عبارت از پرداخت های اجباری است ک ه بط ور مس تقیم‬
‫ارتباط با کسب مفاد از طریق اجناس و خدمات دولت ندارد‪ .‬بطور مثال‪ :‬ح ق گ رفتن مف اد از خ دمات دف اع ملی ب ا‬
‫استفاده از سرک های عمومی مشروط به پرداخت مالیه نمی باشد‪.‬‬
‫یک شهروند که ‪ 10000‬دالر در یک سال مالیه می پردازد‪ ،‬او نسبت ب ه ش هروند ک ه هیچ مالی ه نمی پ ردازد ک دام‬
‫امتیاز ندارد‪ .‬بطور مثال او نمی توان د از س رک ه ای عم ومی بیش تر اس تفاده کن د ‪ .‬مالی ات ب اعث تش ویق تولی د و‬
‫مصرف می شود ‪ .‬همچنان مالیات باعث می شود تا عوامل تولید بطور بهتر و سودمند تر مورد استفاده قرار گیرد‪.‬‬
‫مالیه بلند باالی سرمایه گذاری موجب کاهش تشویق پس انداز می شود ‪ .‬مالیه باالی بعضی اجناس م وجب ک اهش‬
‫تشویق مصرف آن اجناس می شود ‪ .‬مالیه باالی مزد کارگران نیز باعث کاهش تشویق کار می شود ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪22‬‬

‫منابع اختیاری تمویل کننده دولت یعنی مالیات باالی تولید ‪ ،‬مصرف و سرمایه گذاری باید طوری باشد ک ه ت اثیرات‬
‫خراب را باالی اقتصاد وارد نکند ‪.‬‬
‫در نهایت مالیه بلند باالی اشخاص با مزد بلند و مالیه پائین باالی اشخاص با مزد پائین می تواند عامل خ وب ب رای‬
‫تعادل عاید اقتصادی باشد ‪.‬‬
‫قابل تذکر است که این هدف به قیمت کاهش تشویق مولدین در جهت بکار بردن تمام منابع شان ب ه مقص د تولی د م ا‬
‫احتیاج جامعه می گردد ‪.‬‬
‫در جدول ‪ 5 .1‬و چارت پیا (‪ )Pia chart‬معلومات راجع به تمویل دولت تهی ه گردی ده اس ت ‪ .‬در س ال ‪ 1999‬دو‬
‫مرجع عمده عایداتی دولت فدرال عبارت بود از مالیات بر عایدات و معاشات که مجموع ا ‪ 82‬فیص د دری افت ه ای‬
‫دولت فدرالی را تشکیل می داد ‪.‬‬
‫مالیات بر مزد و حقوق توس ط ک ار گ ران و مس تخد مین ب رای تموی ل پروگ رام بیم ه‪ ،‬تامین ات اجتم اعی پرداخت ه‬
‫میشود‪.‬‬
‫مالیات غیر مستقیم مانند مالیات باالی مواد سوخت‪ ،‬خدمات تیلفون‪ ،‬الستیک موتر‪ ،‬سگرت‪ ،‬آشامیدنی های الک ولی‬
‫وغیره ‪ 3.6%‬در آمد فدرال درسال ‪ 1999‬را تشکیل می داد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1999‬عواید دولت فدرال و ایالتی به ‪ 11.40‬بیلیون دالر می رسید‪ .‬جدول ‪ 1.5‬منابع کمکی دول را نشان‬
‫می دهد ‪ .‬یگانه مرجع مهم در آمد مالیاتی برای دولت فدرال و ایالتی عبارت است از مالی ات ب ر ف روش ک ه ‪27%‬‬
‫عواید دولت را در سال ‪ 1999‬نشان می دهد‪ .‬مالیات بر درآمد شخصی ‪ 17‬فیصد مالیات ب ر دارایی ه ا ‪ 21‬فیص د‬
‫عایدات سال ‪ 1999‬را نشان می دهد ‪ .‬کمک های بالعوض ف درالی ‪ 20‬فیص د عوای د دولت ای التی و محلی درس ال‬
‫‪ 1999‬را تشکیل می داد ‪.‬‬

‫تمرین‪-:‬‬
‫‪ -1‬اقتصاد مختلط کدام نوع اقتصاد است ؟ و در اقتصاد مختل ط در اث ر بلن د رفتن مالی ه دول تی چط ور ب االی‬
‫جریان دورانی عاید و مصرف مالیه وارد می کند ؟‬
‫‪ -2‬فرق بین پرداخت های انتقالی و خریداری دولت چه است ؟‬
‫‪ -3‬کتگوری های مهم مصارف و عواید دولت فدرال را در ایاالت متحده بنویسید ؟‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪23‬‬

‫نواقص بازار و وعملکرد دولت‬

‫چرا ما خدمات دولت را تقاضا می کنیم ؟‬
‫هر کدام ما در مورد اینکه دولت کدام وظ ایف را انج ام ده د و ک دام وظ ایف را انج ام نده د نظری اتی داریم‪ .‬ی ک‬
‫تحلیل اقتصادی دولت در جستجو آن است تا مصارف و مفاد دولت را ارزیابی نماید همچنان در صــــدد آن است تا‬
‫طرق مصرف‪ ،‬مقــررات‪ ،‬و امـــور مالی حکومت و تقسیمات منافع جامعه را تشریح کند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪24‬‬

‫یک دلیل تقاضای وظایف دولت عبارت از این است که دولت در بسیاری مواقع می تواند اشیا وخدمات را برای ما‬
‫تهیه کند که ما نمی توانیم آن اجناس و خدمات را از اشخاص دیگر و یا از طریق مارکیت خریداری کنیم ‪.‬‬
‫بطور مثال دولت حقوق مالکیت را به اس تفاده از من ابع و ق رارداد ه ای ناف ذه بوس یله تهی ه ی ک سیس تم حق وقی ی ا‬
‫قانونی و محاکم تاسیس می کند‪.‬‬
‫از قدرت و توانائی دولت برای انجام وظایف از قبیل ایجاد قوانین که تحت آن معامالت اجتماعی بین افراد صورت‬
‫میگیرد و حل و فصل اختالفات بین ش هروندان ازآن اس تفاده ب ه عم ل میای د ‪ .‬این غ یر قاب ل قب ول اس ت ک ه ی ک‬
‫اجتماع بدون این قوانین و مقررات و بالفاصله بدون دولت فعالیت نماید ‪.‬‬
‫نظریات سیاسی ق رن ‪ 19‬اظه ار خواهش ات اف راد ب االی نماین دگان دولت را بن ام (ت اثیرات اجتم اعی) نامی ده ان د‪.‬‬
‫موجودیت دولت موجب بلند رفتن تقاضا به قدرت دولت برای عرضه خدمات مختلف برای شهروندان میشود ‪.‬‬
‫همچنان دولت قدرت خود را در تقسیم دوباره عای د و امکان ات اقتص ادی بین ش هروندان بک ار می برد ‪ .‬بطورمث ال‬
‫دولت فدرال مالیه عایداتی را برای تهیه عاید بخاطر حمایه از مسن ها‪ ،‬بیکاران و غربا اخذ مینماید‪ .‬فع الیت دیگ ر‬
‫عبارت از ایجاد ثبات اقتصادی به منظور از بین بردن نوسانات اقتصادی و جلوگیری از ض ایعات مرتب ط ب ا ع دم‬
‫استخدام منابع تولیدی و نتایج نا مطلوب ناشی از توارم پول ‪.‬‬
‫بآلخره دولت از طریق تنظیم دادن تولیدات و مصارف توانست مقاصد و اهداف از قبیل بلند بردن خدمات صحی و‬
‫از بین بردن انحصار رو به تزئید و کنترول سیاسی باالی قیمت ها را محدود بسازد‪ .‬رشد در مخارج دولت از سال‬
‫‪ 1929‬افزایش تقاضا برای خدمات دولتی را که مارکیت نتوانستند آن را مهیا نماید نشان می دهد ‪.‬‬
‫تقاضا به بیمه اجتماعی مانند تامینات اجتماعی ‪ ،‬حقوق تقاع د ب ه بزرگس االن ‪ ،‬بیم ه بیک اری ‪ ،‬بیم ه ص حی ب رای‬
‫غرب ا و مس ن ه ا ک ه از ط رف دولت تموی ل می گ ردد هم ه این ه ا ب اعث اف زایش مخ ارج دولت در س ال ‪1970‬‬
‫گردیدند‪.‬‬
‫دفاع ملی نیز یک نوع خدمت است که ما نمی توانیم آن را از ب ازار ب رای خ ود خری داری نم ائیم و مخ ارج آن در‬
‫حدود چندین بلیون دالر در دولت فدرال محاسبه گردیده است ‪.‬‬
‫ولی آیا دولت واقعا زیاد رشد نموده و به چنان سرعتی رشد نموده ؟‬
‫آیا قیمت ها می تواند منافع فعالیت ها و خدمات دولت را نشان بدهد ؟‬
‫آیا می تواند بعضی خدمات دولتی با اجازه دادن تمام منابع که برای استفاده در جاهای دیگری در نظ ر گرفت ه ش ده‬
‫است و اجازه دادن کاهش مالیه قابل پرداخت کامال از بین برود ؟‬
‫آیا پروگرام های دولت به رسیدن به اهداف خود ناکام مانده است ؟‬
‫کدام خدمات را دولت باید انجام بدهد و کدام خدمات را دولت باید ب رای س کتور ه ای خصوص ی بگ ذارد ‪ .‬این ه ا‬
‫سواالتی اند که قسمت اول این کتاب درسی را احتوا می نماید ‪ .‬زمانی که ما اساسات ساختار فعالیت ه ای دولت را‬
‫تاسیس نمودیم ما می توانیم مشوقات سکتور خصوصی را که دولت تمویل می نمایدو منابع مورد استفاده آن را ن یز‬
‫بشناسیم ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪25‬‬

‫خالصه ‪-:‬‬
‫مالیه عامه بخش از اقتصاد است که در آن فعالیت های دولت و منابع تمویل کننده مصارف دولت را مورد مطالع ه‬
‫قرار می دهد ‪ .‬مالیه عامه جدید مناسبات وتعلقات دولت را با شهروندان نشان می دهد ‪.‬‬
‫خدمات و اجناس دولتی توسط موسسات سیاسی عرض ه می گردن د ک ه همین موسس ات سیاس ی ق وانین و مق ررات‬
‫متفاوت مطابق به اجتماعات مختلف را دارا می باشد ‪.‬‬
‫افزایش در اجناس و خدمات دولتی موجب کاهش منابع مورد استفاده خصوصی می شود ‪ .‬اجناس و خدمات دول تی‬
‫اکثر اوقات بدون تادیه متقابل در مقابل استفاده آن ها ساخته شده اند و این خدمات دولتی از طری ق پ رداخت ج بری‬
‫{مخصوصا مالیه }باالیی شهروندان و فعالیت های شان تمویل می گردد‪.‬‬
‫{تقسیمات مالیه نیز بر اساس معامالت سیاسی شهروندان تقسیم می شود }‬
‫در اقتصاد مختلط جدید سایز سکتور دولتی بین ‪ 1‬چهارم و نصف ‪ GDP‬در نوسان است ‪.‬‬
‫نقش مالیه عامه عبارت است از توزیع منابع برای استفاده حکومت به صفت قطب مقابل سکتور خصوصی‬
Public Economics ‫اقتصاد عامه‬ 26
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪27‬‬

‫دساتیر قانون ونقش اقتصادی دولت‬ ‫‪.2 .1‬‬

‫نقش دولت‬

‫تبادله داوطلبانه که در مارکیت اقتصادی رخ می دهد شامل سکتور خصوصی اقتصادی می باشد ‪.‬‬
‫سکتور عمومی اقتصادی شامل فعالیت های دولت می باشد و یک خصوصیت اقتصادی مختلف را دارا است‪.‬‬
‫فعالیت های دولت توسط مالیات اجباری تمویل می گردد ‪ .‬بعد از این ک ه ش هروندان مبل غ مالی ه را می پردازن د آن‬
‫ها می توانند بعض ی از حاص الت س کتور عام ه مانن د س رک ه ا‪ ،‬پ ارک و غ یره را م ورد اس تفاده ق رار دهن د‬
‫شهروندان بعضی از خدمات را مانند دفاع ملی با عالقمندی یا بدون عالقمندی خود به دست میاورند ‪.‬‬
‫بر عالوه آنها مجبور اند که تحت قوانین دولت زندگی نمایند وگر نه باید مجازات در اثر تخلف را از طریق پ ولیس‬
‫و یا سیستم عدلیه تحمل نمایند ‪.‬‬
‫اموال اساسی س کتور خصوص ی اقتص ادی عب ارت از تبادل ه داوطلبان ه میباش د‪ .‬م ردم در مع امالت اقتص ادی در‬
‫مارکیت مطابق عالقه و ذوق خود مصروف می شوند ‪ .‬و اساسات تمام معامالت در مارکیت اقتصادی همانا ق رار‬
‫داد اختیاری بین فروشنده و خریدار می باشد ‪.‬‬
‫در سکتور اقتصادی عامه دولت مردم را مجب ور می کن د ت ا از ق وانین دول تی اط اعت نم وده و ب رای محص والت‬
‫دولتی مبلغ پول را بپردازند‪.‬‬
‫فعالیت های دولت توسط فشار تامین می شود در حالیکه قرارداد بازار اختیاری است‪ .‬اگ ر اقتص اد ب ازار ب ه وج ه‬
‫احسن فعالیت نماید پس به دولت چه ضرورت می باشد؟‬
‫شاید بعضی اشخا ص ثابت نمایند که ما بدون دولت آسوده تر خواهیم بود و بر عالوه اشخا صی هم وجود دارند که‬
‫می گویند "اینجا قواعدی برای دولت وجود دارد که موجب رفاهء و آسایش بشریت می گردند"‬
‫مردم می خواهندکه دولت در جا های فعالیت کند که منافع عامه در آنج ا باش د ‪ .‬از ق رار معل وم م ا از پ ارک ه ای‬
‫عمومی‪ ،‬پولیس‪ ،‬دفاع ملی‪ ،‬و غیره حد اعظم مفاد را حاصل می کنیم‪ .‬و ما به خاطر حاصل نم ودن همین من افع ب ه‬
‫دولت مالیه می پردازیم‪ .‬ولی همین پرداخت مالیه نیز سواالتی را مطرح می کند‪ .‬مثال این که م ا چط ور ب دانیم ک ه‬
‫همه مردم از پروگرام های دولت بهره مند می شوند؟ آیا شخصی که از پارک استفاده نمیکند مجبور است ب رای آن‬
‫مالیه بپردازد ؟‬
‫این ها سواالتی اند که در جریان مطالعه و تحلیل فع الیت ه ای دولت در دوران اقتص ادی در این کت اب مط رح می‬
‫شود‪ .‬وظایف دولت رامی توان در دو کتگوری تحلیل نمود‪ .‬کتگوری اول مربوط به فعالیتهای دولت است‪ .‬مثال این‬
‫که دولت چه وظایف را انجام می دهد و یا این که چرا این وظایف را به عهده گرفته است ‪ .‬چقدر این فعالیت ه ا را‬
‫دولت باید انجام بدهد؟ آیا باید دولت قوای پولیسی‪ ،‬پارک‪ ،‬جاده های ع ریض و غ یره را تهی ه نمای د؟ چق در پ ولیس‬
‫باید تربیه نماید؟ چقدر سرک ‪ ،‬پارک وغیره تاسیس نماید؟‬
‫کتگوری دومی مربوط به این است که دولت چطور این فعالیت خود را تمویل نماید‪ .‬بطور واضع دولت عواید خود‬
‫را به وسیله گرفتن مالیات‪ ،‬صدور اسناد‪ ،‬قرضه و بوس یله خل ق پ ول جدی د بلن د ب رده می توان د‪ .‬ب ر عالوه بعض ی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪28‬‬

‫اوقات دولت محصوالت خود را به فروش می رساند‪ .‬تمویل نمودن فعالیت ه ای دولت از طری ق مالی ات‪ ،‬و وض ع‬
‫سایرعوارض یک ساحه بزرگ مطالعه مالیه عامه می باشد ‪ .‬از این رو مالیه عامه ب ه دو کتگ وری عم ومی تولی د‬
‫عاید و مخارج دولت تفسیم می شود ‪.‬‬
‫در پرگراف های قبلی گفتیم که فعالیت دولت این است که دولت می تواند به نفع عامه عمل کند ‪.‬‬
‫با در نظر گرفتن موثریت بازار سواالتی خلق می گردد که چ را دولت ب ا وج ود موج ودیت ی ک ب ازار م وثر و ب ا‬
‫کفایت به نفع عامه عمل کند در حالیکه دست نا مرعی مارکیت ما را می تواند بشکل بسیار خوب رهنمائی کند‪ .‬س ه‬
‫دلیل قاطع در این باره موجود بوده می تواند ‪.‬‬
‫اول‪ -:‬سیستم مارکیت بشکل درست عملی نخواهد شد در صورتیکه دولت از حقوق تولید کنندگان و مبادله کنندگان‬
‫دفاع نکند‪.‬‬
‫دوم‪ -:‬دولت می تواند بعضی از فعالیت های اقتصادی را بصورت دقیق و درست و مناسب نظر به مارکیت انجام‬
‫دهد‪.‬‬
‫سوم‪ -:‬دسترسی به مارکیت ممکن است به شکل عادالنه صورت نگیرد‪ .‬بنا ً طرح و تطبیق پروگرام های که بتوان د‬
‫دسترسی حد اقل (کم چانس ترین) افراد را تامین کند مستلزم موجودیت یک گروپ با انصاف (عادل) است ‪.‬‬

‫سیستم بازار و حقوق افراد‬

‫سیستم بازار قادر است که منابع را بصورت موثر اختصاص دهد بخاطر که تمام افراد ح ق تبادل ه محص والت ک ه‬
‫خود شان تولید نموده اند با محص والت ک ه دیگ ران تولی د نم وده ان د دارد و این واض ح می س ازد ک ه اف راد ب االی‬
‫اجناس تولید شده خود و تبادله آزاد آن ها با اشیای دیگر حق دارند‪ .‬همین حقوق واحد ها توسط پولیس‪ ،‬توسط دف اع‬
‫ملی و توسط سیستم قضائی حمایت می شود‪ .‬بدون موجودیت دولت افراد باید از حقوق خود ش ان دف اع نماین د‪ .‬ک ه‬
‫این امر باعث کاهش م وثریت م ارکیت می گ ردد‪ .‬در ص ورتیکه حق وق اف راد حف اظت نش ود در آنص ورت اف راد‬
‫مشوق تولید همان مقدار اجناس می شوند که آنرا حفاظت کرده بتوانند بنا ً مولدیت مارکیت اقتصادی در یک جامع ه‬
‫مربوط است به مراجع تامین کننده حفاظت منافع افراد همان جامعه ‪ .‬با وجود که ق وی ت رین اف راد و بی کس ت رین‬
‫افراد در یک جامعه قابلیت آن را داشته باشند که آن چیز را که می خواهند از دیگران بگیرند‪ .‬چنین یک جامع ه از‬
‫همدیگر نفع نمی برند زیرا چیزی برای گرفتن از دیگران در جامعه وجود نخواهد داشت‪ .‬در م ورد آن ع ده ام وال‬
‫که مردم بدون محافظ می گذارن د مانن د کش تی‪ ،‬خان ه‪ ،‬م وتر و تج ارت‪ .‬دقت نمای د ک ه در ص ورتی ک ه ملکیت ه ا‬
‫محافظت نشود هیچ کسی عالقمند تولید آن نمی شوند‪ .‬و در نتیجه جامعه بسیار فقیر خواهد بود ‪.‬‬

‫دولت به صفت محافظ حقوق‬

‫فعالیت های مارکیت اقتصادی متکی به حفظ حقوق افراد اس ت و حف ظ حق وق اف راد یکی از وظ ایف ابت دائی دولت‬
‫است ‪ .‬بدون حفاظت از حقوق افراد اقتصاد یک کشور غریب ترین اقتص اد ش مرده میش ود‪ .‬در ی ک اجتم اع ف درالی‬
‫رئیس جمهور تامین حفاظت از دهقان را در اثر تبادله بعضی از محصوالت خود میدهد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪29‬‬

‫در اقتصاد پالن ش ده ب ا وج ود ک ه س اختمان و وظ ایف دولت این ک ه دولت چی میکن د و چ ه میخواه د بکن د و از‬
‫شهروندان چه میخواهد از اقتصاد مارکیت خیلی فرق دارد ولی با وجود آن هم حف اظت پ ولیس‪ ،‬دف اع ملی‪ ،‬سیس تم‬
‫قضائی و غیره را برای شهروندان مهیا میسازد ‪.‬‬
‫در حقیقت دولت محافظ حقوق شهروندان است ‪ .‬با وجود که حقوق را که دولت ه ا حف اظت مینمای د و در مقاب ل آن‬
‫فعالیت های را که از شهروندان اخذ میکند از یک ملت تا ملت دیگر فرق دارد ‪ .‬این که دولت ام نیت و حراس ت را‬
‫به چه مقدار باید تامین نماید مسله قابل بحث است ‪.‬‬
‫بط ور س اده گفت ه میت وانیم ک ه دولت بای د ام نیت و حراس ت را ب ه هم ان پیمان ه ب رای همش هریان ت امین نمای د ک ه‬
‫ضرورت میباشد ‪ .‬لیکن مقدار آن معین نمیباشد ‪ .‬زیرا حقوق شهروندان به درجات مختلفه حفظ شده میتواند ‪.‬‬
‫مثال در اثر تبدیلی در اندازه قوای پولیس ( کم شدن یا زیاد شدن ) شهروندان مجبور میشوند تا حفظ حق وق خ ود را‬
‫خود شان انجام دهند ‪ .‬آن ها در این صورت از طرف شب در سرک ها گردش میکنند ‪ .‬بر عالوه قف ل ه ا و زن گ‬
‫های خطر برای در های خ ود خری داری میکنن د ‪.‬ح تی آن ه ا اش خاص را ب رای نگه داری خان ه ه ای خ ود اج یر‬
‫میکنند‪.‬‬
‫همین مث ال را میت وان در ب اره سیس تم عدلی ه و ق وای ملی اس تفاده نم ود ‪ .‬اف راد حکمیت ه ای خصوص ی را‬
‫بخاطراکمال سیستم قضائی مورد استفاده قرار میدهند ‪ .‬قوای نظامی بط ور ج دی میتوان د س رحدات ی ک کش ور را‬
‫حفاظت کند و همچنان سرمایه یک ملت را در تمام جهان نگهداری و حفظ میکند ‪ .‬اجتماع پیشرفته متکی بر حفظ و‬
‫نگهداری حقوق افراد آن اجتماع میباشد ‪.‬‬

‫دولت به صفت متخطی حقوق‬

‫همان طوری که دولت حقوق افراد را حفظ و نگهداری میکند به همان ش کل دولت میتوان د در حق وق اف راد تج اوز‬
‫نماید ‪ .‬ساکنین ایاالت متحده در تحت یک دولت زندگی میکن د ک ه مق دار ک افی ازادی را ب رای آن ه ا ت امین نم وده‬
‫است ‪.‬و همچنان برای حفظ حقوق آن ها منابع مختلفه را مورد استفاده قرار داده است ‪ .‬این سیستم ای االت متح ده از‬
‫خاطری است که موسس دولت قوت را برای دولت به رسمیت شناخته اند که میش ود ب ه وس یله آن ب ه حق وق اف راد‬
‫تجاوز نمود ‪.‬‬
‫تاریخ جهان پر از مثال های دولت های ستمگر و ظالم است ‪ .‬دولت ها به همان اندازه که حق وق ش هروندان خ ود‬
‫را حفظ میکنند به همان اندازه حقوق آن ه ا را تخل ف ن یز میکنن د ‪.‬ح تی در ای االت متح ده بعض ی اوق ات دولت از‬
‫حدود خود میگذزد و به همان اندازه در حقوق شهروندان تخل ف مینمای د ک ه بای د از حق وق آن ه ا ب ه هم ان ان دازه‬
‫حمایت گردد ‪.‬‬
‫زیرا دولت آن قدر قدرتمند است تا حقوق شهروندان خ ود را از تج اوز دیگ ران حف اظت نمای د و همچن ان قدرتمن د‬
‫است که سوء استفاده شهروندان را از حقوق آن ها از بین ببرد ‪.‬‬
‫احتیاط زیادی را باید دولت بخاطر تشکیل سکتور عامه بکار ببرد تا سکتور عامه برای منابع و مردم فع الیت کن د‬
‫بجای فعالیت نمودن برای کسانی که دارای قدرت اند ب دون دولت امکان ات ب رای ه رج و م رج و تحت نف وذ ق رار‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪30‬‬

‫گرفتن ناتوان توسط قوی وجود دارد ولی اگر دولت قدرت زیاد را نیز بک ار ب برد در آن ص ورت فس اد در فع الیت‬
‫های دولتی نیز تبارز مینماید فعالیت های سکتور خصوصی توسط دولت کن ترول میش ود ولی در س کتور م ارکیت‬
‫اقتصاد قوی نیز از همین مزاج دولت استفاده به عمل میاید یعنی بوجود آمدن منافع برای عموم ‪.‬‬

‫قواعد اساسی اپتیمال (مطلوب)‬

‫اگر یک حکومت مطلوب میدان محدودی داشته باشد چطورمیت وان ق انونی وض ع ش ود ک ه حک ومت را از فع الیت‬
‫های که مردم را خساره مند میسازد جلوگیری نموده و در عین زمان اجازه دهد که به فعالیت های بپردازد که منافع‬
‫عامه را تزئید بخشد‪.‬‬
‫موضوع اول اینست‪ :‬ما از حکومت چه میخواهیم که چه بکند ؟‬
‫موضوع دوم اینست‪ :‬چطور ما میتوانیم حکومت را واداربه کاری بسازیم که ما میخواهیم اما ن ه اض افه ت ر از آن‪.‬‬
‫این قسمت در سوال اول یک حکومت دارای ساحه فعالیت {مطولب} اوپتیمال متمرکز گردیده است‪ .‬موض وع دوم‬
‫فشار مطلوب باالی حکومت موضوع مشکلی است‪ .‬قانون اساسی ایاالت متحده یک سیستم چ ک و بیالنس ی را ک ه‬
‫در آن فرض شده است که شعبات مختلفه یکدیگر را کنترول می کند ایجاد نموده است عالوت ا ب ا انتخ اب نماین دگان‬
‫یک فشار دیگری باالی افراد از این لحاظ که می شود آن ها را با دادن رای از کرسی ان داخت وارد گردی ده اس ت‪.‬‬
‫آیا این فشار ها کافی اند؟ حصول هشتم و نهم به منظر اقتصادی عملیه تصمیم گ یری دموکراتی ک بمقص د ارزی ابی‬
‫چگونگی کارکرد آن ها ب ه تفص یل می بین د‪ .‬ام ا قب ل از آن س وال نقش مطل وب {اوپتیم ال} حک ومت را در نظ ر‬
‫میگیریم‪.‬‬
‫اساس تیوریک برای دستیابی به میدان عمل مطلوب حکومت مانده شده است اتباع {همشهری ها } بصفت اعضای‬
‫یک گروپ جمعی عالقمند اند تا حکومت فعالیت های را تعقیب کند که بهبود وضع گ روپ را تزئی د میبخش د مگ ر‬
‫بهبود وضع گروپ چیزی دیگری اضافه تر از بهبود وضع زندگی هر فرد گروپ نیست و اعضای گ روپ وض ع‬
‫زندگی خود را زمانی بهتر ساخته میتوانند که حکومت کار های را انجام دهد که تمام آن ها به اینکه آن ک ار ه ا ب ه‬
‫بهترین وجهی به نفع آنها است توافق داشته باشند‪ .‬باید بخاطر داشت که این موض ع چ نین مفه وم را می رس اند ک ه‬
‫حکومت باید فعالیت های را تعقیب کند که توسط هرعضو گروپ مورد موافقه قرار گرفته باشد ‪ .‬مفهوم چنین است‬
‫که باید در مورد حدود فعالیت حکومت توافق آرا وجود داشته باشد ‪.‬‬

‫پرده ابهام (‪ )Rawlsian‬راولسین‬

‫راولس تجارب ذیل را برای تعین این که آیا اشخاص با ق وانین اجتم اعی راض ی ان د عم ل نم وده اس ت‪ .‬او ف رض‬
‫میکند که مردم در پشت پرده ابهام قرار دارند جائیکه آن ها در باره خصوصیات شخصی خ ود معلوم ات در دس ت‬
‫ندارند ‪ .‬زمان که این پرده ابهام بر طرف شود یک شخص امکان دارد به امیر – عریب – احم ق ی ا دان ا – بلن د ی ا‬
‫پست – مرد یا زن – وغیره تبدیل شود‪ .‬راولس از مردم میخواهد که آن ها در پشت همین پرده ابه ام آن ه ا ق وانین‬
‫اجتماعی خود را قبول نمایند‪ .‬مثالً ایا حکومت یک پروگرام رفاه عامه را به وجود بیاورد؟ ایا چ نین پروگ رام پ ول‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪31‬‬

‫را از مردم امیر به غریب انتقال خواهد داد؟ ولی در پشت پرده ابهام هیچ کسی نمیداند که ایا او امیر خواهد ب ود ی ا‬
‫غریب ‪ .‬ایا مالیات بر مزد و معاش یک عمل خوب خواهد بود؟ چقدر حکومت باید در مسایل طبی دخی ل باش د؟ در‬
‫عقب پرده ابهام هیچ کسی نمیداند که او صحتمند خواهد بود یا خیر؟ حکومت مطلوب در این صورت در عقب پرده‬
‫ابهام صورت خواهد گرفت‪ .‬مقصد راولس این است که مردم بدون دخل عالقمندی های شخص ی خ ود حک ومت را‬
‫قبول نمایند او اظهار میکند که باید هر شخص خود را در جای شخص دیگر باید بگذارد‪ .‬او میگوی د ک ه فک ر کنی د‬
‫که همه یکسان استید در این حالت حکومت مطلوب را انتخاب نمائید‪ .‬چطور این مفکوره عملی خواه د ش د؟ بط ور‬
‫مثال یک پروگرام عمده مانند تامینات اجتماعی را در نظر میگیریم در صورت که ما خ ود را در عقب پ رده ابه ام‬
‫قرار دهیم ما میتوانیم بصورت دقیق بدون در نظر گرفتن خصوصیات خود این پروگرام را قبول یا رد نمائیم‪.‬‬

‫بحث مجدد قرارداد‬

‫طریق دیگر مطالعه موضوع که با نظر راول مشابه است عبارت است از اینکه فکر کنیم که حکومت وج ود ن دارد‬
‫بنا ً ما از یک نقطه نظرانارشی موضوع را می بینیم‪ .‬از این نگاه ما فکر می کنیم که تمام ما طرح یک حکوم تی را‬
‫که در فکر بهترین منافع اتباع خویش است می ریزیم‪ .‬چون هر فرد باید عین حکومت را داشته باشد باید چنین فکر‬
‫کند که هر منظر حکومت عینا ً مانند آنچه که هر فرد میخواهد می باش د‪ .‬ام ا بط ور عم وم اگ ر م ا ش روع ک نیم ب ه‬
‫تجدید طرح حکومت آنچه را که طرح می کنیم مانند حکومت موجوده خواه د ب ود واگ ر چ نین باش د م ا در م ورد‬
‫ساحه کار حکومت به موافقه رسیده ایم‪ .‬این موض وع میتوان د ب ا مث ال س اده دو نف ری در ش کل ‪ 7.4‬تش ریح ش ود‪.‬‬
‫فرض کنید که در یک انارشی بدون موجودیت موسسات حکومتی دو نفر ‪ x. y‬دارای سطوح من افع ‪XA ، YA‬‬
‫هستند‪ .‬اگر حکومت به مقصد حمایت حقوق شان و تولید امتعه عام ه موج ود میب ود در آنص ورت منح نی امکان ات‬
‫منافع شکل ‪ 7.4‬ترکیب منافعی را که دو نفر میتوانستند داشته باشند نشان میداد‪ .‬اگر حکومت تشکیل می شد ه ر دو‬
‫نفر توقع مناسبی در انکشاف منافع شان میداشتند در غ یر آن در تش کیل حک ومت موافق ه نمی کردن د‪ .‬اگ ر نف ر ‪X‬‬
‫فکر می کرد که تشکیل حکومت جدی د من افع وی را ح د اق ل ب ه ‪ XB‬میرس اند و نف ر ‪ Y‬فک ر میک رد ک ه تش کیل‬
‫حکومت جدید منافع وی را به ‪ YC‬می رساند در آنصورت قسمت ‪ BC‬منحنی امکانات منافع حدودی را ک ه در آن‬
‫توقع هر دو نفر بر آورده میشود نشان میدهد‪ .‬طرز دیگرنگاه بر قضیه بازدید موض وع از پش ت پ رده ابه ام اس ت‪،‬‬
‫هر دو نفر یک نتیجه را در کدام جائی از قسمت منحنی ‪ BC‬توق ع دارن د‪ .‬اگ ر این موض ع در موج ودیت حک ومت‬
‫واقع شود هر دو نفر در توافق خواهند بود زیرا آنها توقع ندارند که بهتر از آن انجام دهند در ص ورتیکه حک ومت‬
‫منحل باالی یک حکومت جدید توافق بعمل آید ‪.‬‬
‫در اینجا مفکوره از این قرار است که با وجود آن که اتباع اکثر حکمومات به شرایط حکومات شان موافق نیستند‬
‫در بعضی موارد میتواند گفته شود که آن ها در توافق میباشند اگر موافقه کنند که اعمال حکومت ش ان امتع ه عام ه‬
‫را تذئید میبخشد‪ .‬در حالیکه فکر میکند که حکومت جدید از انارشی شروع خواهد کرد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪32‬‬

‫فکر خواهند کرد که باید هر فرد به حکومت از عقب پرده ابهام توافق کند ‪ .‬به این گونه مشخص ات ممکن ارزی ابی‬
‫اتباع در مورد این که فعالیت های حقیقی حکومت چگونه خواهد بود ‪ .‬در ب رخی م وارد ب ه ص فت تواف ق عم ومی‬
‫اتباع در نظر گرفته میشود ‪.‬‬
‫در انارشی بدون قواعد اساسی فرد ‪ X‬دارای نفع ‪ XA‬و فرد ‪ Y‬دارای نفع ‪ YA‬است‪ .‬ب ا تحری ر قواع د اساس ی آن‬
‫ها بهبود زندگی خود را به امکانات منافع انکشاف میدهند‪ .‬فرد ‪ X‬توقع میکند که حد اقل نفع ‪ XB‬را بدس ت بی اورد‬
‫و فرد ‪ Y‬توقع میکند که نفع ‪ YC‬را حاصل کند‪ .‬اگر آن ها باالی ایجاد قواعد اساس ی جدی د م ذاکره کنن د آن ه ا در‬
‫صورت به توافق خواهند رسید که توقعات شان ب راورده ش ود ک ه آن ه ا را در س رحد امکان ات نف ع ‪ B‬و ‪ C‬ق رار‬
‫میدهد ‪.‬‬

‫توافق ارأ و قواعد اساسی‬

‫مفکوره اساسی در عقب قواعد اساسی مطلوب آن است که قواع د اساس ی مطل وب از ط رف تم ام اتب اع (ب ه ش کل‬
‫اتفاق ارأ) حمایت میشود‪ .‬این به مع نی آن اس ت ک ه این حم ایت اض افه ت راز اک ثریت ارأ اس ت‪ .‬زم انی ک ه تواف ق‬
‫عمومی موجود باشد قواعد اساسی مطلوب (اوپتمال) گفته میشود‪.‬‬
‫در میان قواعد اساسی مطلوب و تصامیم مطلوب بعد از قواعد اساسی باید ی ک ف رق ب زرگ در نظ ر گرفت ه ش ود‪.‬‬
‫قواعد اساسی به اساس اتفاق ارا به میان میاید به تحلیل های اولی شان داده است که ی ک گ روپ اف راد میتوانن د در‬
‫مورد قاعده به تصمیم کمتر از اتفاق ارا به اتفاق ارا برسند‪ .‬در مورد قواعد یک ب ازی و تص امیمی ک ه در جری ان‬
‫بازی گرفته میشود میتواند یک شباهت ایجاد ش ود‪ .‬قب ل از اغ از ب ازی تم ام م ردم ب ه قواع د ب ازی موافق ه میکنن د‬
‫تصامیم اساسی بعدی زمانی گرفته میشود که اتفاق ارا موجود نباشد ‪ .‬عمل یک پاس دهنده در جریان بازی فوتب ال‬
‫مداخله در پاس دهی را ایجاد نموده است ‪ .‬امکان دارد در اعالن که در صورت گرفته اس ت مخ الفت وج ود داش ته‬
‫باشد اما در مورد طرزالعمل این اعالن قبل از اغاز مسابقه توافق صورت گرفته است‪ .‬بنا در م ورد مناس ب ب ودن‬
‫اعالن توافق وجود دارد‪.‬‬
‫به همین گونه در سیاست امکان دارد اتباع در مورد مشخصات الیح ه ق انونی ک ه توس ط پارلم ان قب ول ش ده اس ت‬
‫اختالف نظر داشته باشد اما اگر در مورد طرزالعمل اساسی که به اساس آن نمایندگان پارلمان آن انتخاب ش ده ان د‪،‬‬
‫اتفاق نظر وجود داشته باشد و در مورد قواعد اساسی که طی آن لوایح تقدیم و به رای گیری گذاشته میشود موج ود‬
‫باشد دیگر عمل در مورد رای دهی در زمینه الیحه مشخص باید به وجود موجودیت ع دم تواف ق در زمین ه بعض ی‬
‫از نتایج آن مناسب دانسته شود ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪33‬‬

‫اتفاق اراٌ و قواعد اساسی‬

‫مفکوره اساسی در عقب قواعد اساسی مطلوب این است که قواعد اساسی مطلوب حمایه اتفاق ارأ ی ک اجتم اع را‬
‫دارا میباشد‪ .‬این به دان معنی است که حد اعظم مردم ب ا این قواع د س ازگار ان د در این ص ورت این قواع د قواع د‬
‫اساسی مطلوب محسوب میشوند ‪.‬‬
‫در این جا باید فرق بین قواعد اساسی مطلوب و و تصامیم بعد از قانون اساسی واضع گردد‪ .‬تحلیل های قبلی نش ان‬
‫داد که مثل که قبل از بازی قواعد بازی یادداش ت میش ود و ب ازی کنن دگان قب ل از ب ازی اوالًب ا آن ق وانین م وافقت‬
‫مینمایند ‪.‬این ها مانند قواعد اساسی اند ‪.‬تصامیم بعد از قانون اساسی رمانی ساخته میشودکه اتف اق اراً در آن نباش د‪.‬‬
‫ایا پاس یک تیم مهاجم در یک بازی فوتبال مداخله پاس دهی را تشکیل داد یا خیر؟ امکان دارد در همین ادع ا ی ک‬
‫عدم توافق وحود داشته باشد اما قبل از شروع مسابقه اگر در مورد چنین ادعا توافق صورت گرفت ه باش د این ی ک‬
‫ادعا درست تلقی شده میتواند ‪ .‬به همین شکل در سیاس ت ن یز ش هروندان پ اس ش دن بس یاری از مالی ات را توس ط‬
‫پارلمان قبول ندارند ‪ .‬اما اگر در طرزالعمل قانون اساسی که ب ه وس یله آن نماین دگان پارلم ان انتخ اب ش ده ان د در‬
‫مورد منظوری مالیات تصامیم گرفته شده باشد در آن صورت این مالیات مناسب بوده صرف نظر از عدم م وافقت‬
‫برخی از همشهریان ‪.‬‬

‫قوانین ونتایج آن ‪ :‬نظریات در مورد طرزالعمل قضاوت‬

‫نظریه راجع به قواعد اساسی مطلوب که در باال مطالعه شدند یک نظریه در مورد طرزالعمل قضاوت را به وجود‬
‫میاورد‪ .‬درآمد مناسب به وسیله قواعد مناسب بوجود میاید‪ .‬ب ه ط ور مث ال ش اید مالحظ ه نم وده باش یم ک ه در ی ک‬
‫اجتماع دو شخص دارای درآمد متفاوت باشند ‪.‬یک شخص ‪ $10000‬در یک سال اخ ذ مینمای د در حالیک ه ش خص‬
‫دیگر ‪ $100000‬در سال اخذ مینماید ‪.‬ایا این عادالن ه اس ت ؟ نخ یر این عادالن ه نیس ت ‪.‬اگ ر ش خص دارای عای د‬
‫بیشتر ‪ 10‬ساعت مکمل را کار نماید ولی شخص دومی صرف یک ساعت را کار مینماید با وجود ک ه توان ائی ‪10‬‬
‫ساعت کار را دارد‪ .‬در آن صورت چگونه خواهد بود؟ در دنیای واقعی تغییردرآمد ب ه وس یله بعض ی از اش خاص‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪34‬‬

‫بوجود میاید که نظر به افراد دیگر زیادتر کار مینمایند یا ب ه وس یله بعض ی اش خاص زخ یره ص ورت میگ یرد در‬
‫حالیکه دیگران مصرف مینمایند یا به وسیله بعضی اشخاص که دارای استعداد بیشتر اند وغیره ‪.‬‬
‫مطابق به نظریه طرزالعمل قضاوت یک درامد مناس ب عب ارت از درام دی اس ت ک ه توس ط ی ک پروس ه مناس ب‬
‫بوجود امده باشد ‪ .‬این ضروری نیست که ما مستقیما ً به مبلع درامد نظر بیاندازیم ت ا قض اوت نم ائیم ک ه این درام د‬
‫مناسب است یا خیر ؟ اگر شخصی به شما بگوید که نتیجه آخری می دان فوتب ال ‪ 35.7‬اس ت ‪ .‬ای ا ش ما این ب ازی را‬
‫بازی مناسب تلقی خواهید نمود ؟ برای دانستن خوبی بازی شما باید اصالً به نتیجه نظر نیاندازی د بلک ه ش ما بای د‬
‫مالحظه کنید که آیا هر دو مطابق قوانین و نورم بازی نموده اند؟ اگر چنین باش د در آن ص ورت گفت ه میت وانیم ک ه‬
‫بازی یک بازی مناسب بوده است ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪35‬‬

‫ضعف مارکیت ونواقص بازار‬ ‫‪.3 .1‬‬

‫اولین تیوری اساسی اقتصاد رفاه‬
‫اکنون که ما شرائط ضروری مثمریت پاریتو را میدانیم ممکن سوالی پیش بیاید که آیا یک اقتصاد معین میتواند این‬
‫حالت مطلوب را بر اورده بسازیم‪ .‬این مربوط به آن است که ما چه نوع فرضیاتی در مورد عملیات آن اقتص اد ب ه‬
‫عمل میاوریم‪ .‬فرض کنید که اول ‪ :‬تمام تولید کنندگان و مصرف کنندگان واقعی عمل مینمایند یعنی هیچکس دارای‬
‫قدرت مارکیت نباشد‪.‬‬
‫دوم‪ :‬یک مارکیت برای هر نوع اجناس وجود دارد‪ .‬این فرضیات بنام اولین تیوری اساسی اقتصاد رفاه یاد میش ود‪.‬‬
‫اولین تیوری رفاهء میگوید که "یک اقتصاد رق ابتی بط ور اتوماتی ک تم ام من ابع م وثر را م ورد اختص اص ق رار‬
‫میدهد‪ .‬تیوری رفاهء را میتوان به شکا ریاضیکی آن نیز مورد استفاده قرار داد‪ .‬یک فرد ب ه تنه ائی نمیتوان د قیمت‬
‫ها را کاهش یا افزایش دهد ‪ .‬فعالیت یک فرد باالی قیمت های م ارکیت ب ه مق دار زی اد ت اثیر وارد نمی نمای د ‪ .‬در‬
‫مثال آدم و هوا‪ ،‬هر دو آدم و هوا به عین مقدار پول جهت اخذ خرما (‪ )pf‬و س یب (‪ )pu‬ب پردازیم‪ .‬ش رایط درس ت‬
‫برای افزایش منفعت آدم عبارت است از‬
‫(‪MRS = pu / pf )3.5‬‬

‫به همین شکل ما میتوانیم افزایش منفعت آدم را نشان دهیم‪:‬‬

‫(‪MRS = pu /pf )3.5‬‬
‫اگر ما هر دو معادالت (‪ )3.5‬و (‪ )3.6‬را با در نظر بگ یریم در آن ص ورت نتیج ه آخ ری عب ارت خواه د ب ود از‬
‫‪ MRS‬آدم = ‪ MRS‬هوا‬
‫شرایط فوق الذکر یکی از شرائط مهم موثریت پاراتو میباشد ‪ .‬در پهلوی این ها ما باید بخش تولیدی را نیز در نظر‬
‫بگیریم‪ .‬مطابق به نظریه صاحبنظران اقتصادی یک تص دی را میت وان آن وقت تص دی فع ال دانس ت ک ه تولی دات‬
‫محصول وی موجب تعادل قیمت نهائی و قیمت بازار گردد‪ .‬در این مثال ما‪ ،‬موضوع تذکر داده ش ده ب ه این مع نی‬
‫است که ‪ pa = Mca‬و ‪ . pf = Mcf‬این را میتوان به شکل ذیل ارایه نمود‪.‬‬
‫‪Mca / Mcf = pa / pf‬‬
‫صرف نرخ نهائی تعویض شده است‪ .‬از این رو ما‬ ‫با در نظر گرفتن معادله (‪ )3.2‬ما میدانیم که ‪Mca / Mcf‬‬
‫معادله (‪ )3.7‬را چنین مینویسیم ‪:‬‬
‫‪MRTaf = pa /pf‬‬
‫حاال هر سه معادله یعنی (‪ )3.6( ، )3.5‬و (‪ )3.8‬را در نظر میگیریم ‪ .‬دی ده میش ود ک ه ‪ pa / pf‬در ه ر دس ت‬
‫راست هر سه معادله موجود است از این رو چنین میتوانیم بنویسیم که‬
‫آدم = ‪ MRSaf‬هوا ‪MRSaf‬‬
‫این معادله یکی از مهمترین معادالت موثریت پاراتو به حساب میرود‪.‬‬
‫با استفاده از معادله (‪ )3.4‬ما میتوانیم شرائط دیگر موثریت پاراتو را مطابق به قیمت نهائی به دست بیاوریم‪.‬‬
‫‪Pa / pf = Mca / Mcf‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪36‬‬

‫تیوری دوم رفاهء اقتصادی‬

‫اگر مارکیت های رقابتی منابع را بطور موثر اختصاص دهند در آن ص ورت دولت چی رول را در اقتص اد ب ازی‬
‫مینماید ؟ در آن صورت وظیفه دولت حفظ دارائی ها میباشد ت ا م ارکیت بتوان د ب ه ص ورت درس ت فع الیت نمای د‪.‬‬
‫دولت قوانین ‪ ،‬سیستم قضائی و دفاع ملی را تهیه مینمای د‪ .‬در چ نین ح الت فع الیت ه ای دیگ ر دولت وج ود ن دارد‪.‬‬
‫برای درک درست این موضوع بیایی د ب ه م دل س اده ک ه در آن مق دار مجم وعی ه ر جنس ث ابت باش د را در نظ ر‬
‫بگ یریم‪ .‬ش کل (‪ )3.9‬را در نظ ر میگ یریم‪ .‬این ش کل منح نی ق رار داد‪ mm‬را نش ان میده د‪ .‬منح نی ‪ mm‬دو‬
‫اختصاص یعنی ‪ p5‬و ‪ q‬را نش ان میده د‪ p5 .‬در منح نی ق رار داد ق رار دارد این ی ک م وثریت پ اراتو اس ت‪ .‬از‬
‫طرف دیگر ‪ q‬غیر موثر است‪ .‬در این صورت آیا اختصاص ‪ p5‬نسبت به ‪ q‬بهتر است؟ جواب این سوال متکی بر‬
‫هدف ما از کلمه " بهتر" است‪ .‬اجتماع تقسیم مساوی عاید حقیقی را ترجیع میدهد یعنی ‪ q‬را ب ه ‪ p5‬ترجی ع میده د‪،‬‬
‫با وجود که ‪ q‬غیر موثر است‪ .‬از طرف دیگر اجتماع هیچ گاهی راجع ب ه تقس یم دوب اره عای د فک ر نمیکن د در این‬
‫صورت ‪ p5‬را بر ‪ q‬ترجیع میدهد ‪.‬‬

‫شکل (‪)3.9‬‬
‫ضعف مارکیت‬
‫در یک فلم مشهور بنام " کاسابالنکا " ‪ ،‬زمانی که یک قتل صورت میگیرد آمر پولیس امر مینماید تا تمام آن اف راد‬
‫را که باالی آن ها شک و تردید وجود دارد بازداشت نمایند ‪ .‬به همان شکل زمانی که بازار در اختصاص منابع ب ه‬
‫شکست مواجه میگردد اقتصاد دان ها تمام آن گروپ های که در زمان گذش ته عام ل شکس ت ب ازار ان د را مقص ر‬
‫میشمارند ‪.‬‬
‫دلیل مهم شکست بازار ذیالً بیان گردیده شده است ‪:‬‬
‫‪ -1‬توانائی مارکیت ‪-:‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪37‬‬

‫اولین تیوری رفاهء زمانی اتفاق میافتد که تمام مصرف کنندگان و تولید کنندگان خریداران باشند‪ .‬اگر بعض ی اف راد‬
‫یا تصدی ها عرضه کنن دگان باش ند (یع نی آن ه ا بتوانن د ت اثیراتی را ب االی قیمت ه ا وارد نماین د) در آن ص ورت‬
‫اختصاص منابع غیر موثر میباشد‪ .‬یک تصدی با توانائی مارکیت میتواند قیمت ها را بلند تر از قیمت نه ائی توس ط‬
‫عرضه حاص الت کم تر نس بت ب ه رقب اء خ ود نمای د‪ .‬در این ص ورت مط ابق ب ه معادل ه ( ‪ )3.9‬یع نی ش رائط مهم‬
‫موثریت پاراتو صدق مینماید‪.‬‬
‫‪ -2‬غیر موجودیت مارکیت‬
‫مدافع اولیت تیوری رفاهء اقتصادی فرض میکند که برای هر نوع جنس ی ک م ارکیت وج ود دارد‪ .‬اگ ر ب رای ه ر‬
‫نوع جنس یک مارکیت وج ود نمیداش ت در آن ص ورت ب رای م ا قب ول این موض وع ک ه م ارکیت ب ه ط ور م وثر‬
‫اختصاص میابد خیلی مشکل میبود ‪ .‬در حقیقت موجودیت مارکیت برای بعضی اجناس به شکست مواج ع میش وند‪.‬‬
‫بطور مثال حمایه از شرکت بیمه را در نظر میگیریم ‪ .‬چنین مرجه را بغیر از بعضی شرکت ها مانند " ایتن ا " و "‬
‫الستیت " ما نمیتوانیم در بازار های خصوص ی ب ه دس ت بی اوریم ‪ .‬بط ور مث ال ش ما میخواهی د خ ود را در مقاب ل‬
‫غریبی بیمه نمائید‪ .‬آیا کدام مارکیت حاضر میشود که چنین بیمه را عرضه نماید؟ جواب این سوال نخیر است‪ .‬زیرا‬
‫اگر شما چنین یک بیمه را بخرید در آن ص ورت ش ما مجب ور نیس تید ت ا ک ار نمائی د‪ .‬در ص ورت ک ه ی ک تص دی‬
‫حاضر به عرضه چنین یک بیمه گردد در آن صورت اوالً تصدی افراد که میخواهند خود را در مقابل غریبی بیم ه‬
‫نمایند را از حیث عاید مورد مطالعه قرار میدهند ‪ .‬یعنی آن ها مطالعه مینمایند که کاهش در عواید این افراد ک ه در‬
‫اثر آن این افراد غریب شده اند به چی شکل بوجود آمد؟ آیا کاهش در عواید آن ها در صورت تنبلی آن ها ص ورت‬
‫گرفته است یا در اثر وقوع کدام حادثه طبعی و غیره‪ .‬نا گفته نباید گذاشت که چنین مطالعات مش کل ح تی ن ا ممکن‬
‫میباشند‪ .‬و گفته میتوانیم که این نوع بیمه به طور قطع خریداری نمیشود‪.‬‬
‫مشکل عمده این نوع بیمه کمی معلومات است‪ .‬افراد معلومات درست راجع به طرز زندگی خود در اختیار شرکت‬
‫بیمه نمیگذارند‪ .‬مشکل دومی که در اثر غیر موجودیت م ارکیت بوج ود میای د عب ارت از ی ک اث ر خ ارجی اس ت‪.‬‬
‫یعنی شرائط که در اثر آن سلوک یک فرد تاثیراتی را باالی رفاهء افراد دیگر وارد مینماید‪ .‬بطور مثال‪ ،‬فرض کنید‬
‫که هم اطاقی شما سگرت میکشد و فضاء اطاق را آلوده مینماید و این برای صحت شما مضر واق ع میش ود‪ .‬ای ا این‬
‫یک پرابلم است؟ هم اطاقی شما در زمان نوشیدن سگرت یک منبع محدود مانند هوا پاک را اس تفاده مینمای د‪ .‬ب رای‬
‫هوا پاک کدام مارکیت وجود ندارد تا هم اطاقی شما را مجبور به پرداخت قیمت هوا نماید‪ .‬یعنی او در بدل هوا پاک‬
‫صفر قیمت را میپردازد‪ .‬و از همین خاطراو از این منبع بطور وافر استفاده مینمای د‪ .‬تی وری رف اهء اقتص ادی ی ک‬
‫چارچوب قابل استفاده را برای مطالعه در باره چنین اث رات خ ارجی بی ان می دارد‪ .‬معادل ه (‪ )3.9‬قیمت تم ام من ابع‬
‫اجتماعی که در تولید مورد استفاده قرار میگیرد را نشان میدهد‪ .‬در مثال فوق ‪ ،‬قیمت نهائی خصوص ی س گرت هم‬
‫اطاقی شما کمتر از قیمت نهائی اجتماعی است‪ .‬زیرا هم اطاقی ش ما مجب ور ب ه پ رداخت قیمت ه وا پ اک نمیباش د‪.‬‬
‫قیمت یک سگرت قیمت نهائی خصوص ی را نش ان میده د ولی قیمت نه ائی اجتم اعی را نش ان نمیده د‪ .‬از این رو‬
‫معادله (‪ )3.9‬قناعت بخش نیست و اختصاص منابع در این معادله به صورت درست صورت نگرفته است‪ .‬اث رات‬
‫خارجی هم میتواند مثبت و هم میتواند منفی باشد‪ .‬بطور مثال اگر یک ساینسدان یک تخنیک جدید را اخ تراع نمای د‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪38‬‬

‫و آن را برای استفاده در دسترس یک تصدی قرار دهد‪ ،‬اگ ر اث رات خ ارجی آن مثبت باش د در آن ص ورت مق دار‬
‫مفاد که توسط مارکیت تولید میشود بسیار کوچک خواهد بود‪.‬‬
‫مطلب دیگر راجع به اثرات خارجی عبارت از اجناس عامه است‪ .‬اجناس عامه غ یر رق ابتی در مص رف میباش ند‪.‬‬
‫در حقیقت مصرف یک فرد به هیچ وجه مانع مصرف دیگران نمیشود‪ .‬مث ال عم ده این ن وع اجن اس چ راغ بن دری‬
‫میباشد‪ .‬در موقع روشن شدن تمام بندر را روشنی میدهد و تمام قایق ها از روشنی آن بهره میبرن د‪ .‬قاب ل ی اد آوری‬
‫است که هیچ قایقی نمیتواند مانع استفاده قایق های دیگر از نور این چراغ گردند ‪.‬‬
‫چشم انداز‬
‫اولین تیوری رفاهء میگوید که یک اقتصاد با رقابت کامل موجب بوجود آوردن اختصاص منابع بدون دخ الت دولت‬
‫میگردد‪ .‬با وجود که ما میدانیم که اختصاص موثر عوامل موجب تکمیل تم ام خواهش ات جامع ه نمیگ ردد‪ .‬چنانچ ه‬
‫بعضی اشخاص ابراز مینمایند که عدالت و انصاف باید در تقسیمات عاید نیز در این موض وع م ورد مقایس ه ق رار‬
‫بگیرد‪ .‬بر غالوه ما نشان دادیم که در دنیا واقعی در اقتصاد مارکیت ها رقابت را حفظ کرده نمیتوانن د و اختص اص‬
‫منابع نیز بطور موثر صورت نمیگیرد ‪ .‬در این جاست که دولت دخالت مینماید ‪.‬‬
‫بعضی اوقات پرابلم اختصاص من ابع م وجب دخ الت دولت در مع امالت ب ازار میگ ردد و زم انی ک ه م ارکیت ب ه‬
‫صورت درست منابع را اختصاص داده نتواند این به دان معنی نیست که دولت نسبت به م ارکیت به تر عم ل ک رده‬
‫میتواند‪ .‬بطور مثال قیمت تعین ک ردن ی ک نماین دگی دول تی ب رای معامل ه نم ودن ب ا اث رات خ ارجی ش اید م وجب‬
‫افزایش قیمت اثرات خارجی گردد‪ .‬بر عالوه دولت نیز مانند مردم عادی میتواند در این مورد اشتباه نمای د‪ .‬بعض ی‬
‫ها عقیده دارند که دولت بطور قطع نمیتواند به طور موثر عمل نمای د‪ .‬ش اید نظری ه این اش خاص در تی وری م ورد‬
‫قبول قرار بگیرد ولی در عمل چنین نیست‪ .‬این نظریه بر عالوه این واقعیت را بیان میدارد که اولین تی وری رف اهء‬
‫صرف در حاالت مورد استفاده قرار گرفته میتواند که مداخله دولت موجب موثریت بیشتر گردد‪.‬‬

‫خریداری در رفاه‬
‫در این روز ه ا بحث ه ای مختل ف در ب اره این ک ه چط ور ی ک اقتص اد را بای د تاس یس نم ود زی ادتر در ممال ک‬
‫کمونس تی رونم ا گردی ده اس ت‪ .‬در بعض ی مس ایل این موض وع در ممال ک ع ربی ن یز بوج ود آم ده اس ت‪ .‬چق در‬
‫محصول ملی را باید تمویل نمود؟ تیوری رف اهء اقتص ادی ک ه در این فص ل م ورد مطالع ه ق رار گرفت ه چ ارچوب‬
‫اساسی برای تفکر در باره این موض وعات را ارائ ه مینمای د ‪ .‬دراین ج ا ه ا بعض ی مب احث این تی وری را احاط ه‬
‫نموده که ذیالً بیان میگردد‪.‬‬
‫اول‪ -:‬چشم انداز که مورد مطالعه قرار گرفت بطور اساسی انفرادی میباشد و ب االی من افع اف راد و این ک ه چط ور‬
‫این منافع را افزایش دهند تمرکز مینماید‪.‬‬
‫رفاهء اقتصادی رجحانات افراد را در مرکز قرار میدهد و میگوی د ک ه بای د این رجحان ات ب ه ط ور ج دی در نظ ر‬
‫گرفته شوند‪ ،‬زیرا افراد خوبتر میدانند که کدام چ یز ه ا اقن اع رض ایت آن ه ا را ف راهم مینمای د‪ .‬بعض ی اف راد این‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪39‬‬

‫نظریه را رد مینمایند مانند توماس‪ .‬او‪ .‬انیل‪ .‬میگفت " که بعضی اوقات م ردم امریک ا خ ود نمیدانن د ک ه ک دام چ یز‬
‫برای آن ها مفید و کدام چیز مضر است‪ " .‬این عقیده باالی موضوع گفته شده فوق خط ضرب را میکشد‪.‬‬
‫مسگراف (‪ ) 1959‬مفکوره اجناس استقاقی را بوجود آورد که در آن ابراز نموده اجناس در یک جامعه باید همیشه‬
‫تهیه گردد حتی در حاالت که افراد آن جامعه خواه ان تولی د آن اجن اس نباش ند‪ .‬حمای ه دولت در چ نین موض وعات‬
‫وجود دارد‪ .‬مثالً تیاتر و کانسرت ها باید تهیه گردند حتی اگر مردم خواهان آن نباشند‪.‬‬
‫مشکل اساس ی دیگ ر در رابط ه ب ا چ ارچوب تی وری رف اهء اقتص ادی مرب وط ب ه نتیج ه آن میباش د‪ .‬ش رائط چ نین‬
‫موضوعات در رابطه با اختصاص منابع ارزیابی میشود ولی این موضوع ک ه این من ابع چط ور اختص اص میابن د‬
‫در نظر گرفته نمیشوند ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪40‬‬

‫‪ .2‬فعالیت های دولت و مصارف عامه‬

‫‪ .1 .2‬اجناس عامه‬
‫یک ارتباط ذاتی از یک طرف بین اجناس عمومی واز طرف دیگر باالی س اختار و وظ ایف مقام ات عام ه وج ود‬
‫دارد‪.‬‬
‫بعد از حمله ترورستی باالی ایاالت متحده در ‪ 11‬سپتمبر ‪ 2001‬تمام امریکائی ها به این موافق ه رس یدند ک ه دولت‬
‫باید تصامیم اتخاذ نماید که از حمله های آینده جلوگیری گردد‪ .‬با وجود که بعضی تردی د ه ا در گ رفتن این تص امیم‬
‫وجود داشت ولی هر کس این عقیده را داشت که گرفتن چنین تصامیم برای تعمین دفاع وظیفه اساسی دولت میباشد‪.‬‬
‫کدام مشخصه دفاع ملی مسولیت دولت را تشکیل میدهد؟ آیا کدام اجناس و خدمات دیگر نیز وجود دارد که بخش از‬
‫این خصوصیات باشد و دولت آن را نیز تهیه کند؟‬
‫این سواالت نزد بعضی صاحب نظرآن عمده در سیاست عامه وجود دارد‪ .‬در این فصل ما شرایط و نظریات عام ه‬
‫را مورد مطالعه قرار میدهیم‪.‬‬

‫تعریف اجناس عامه‬

‫تفاوت بین دفاع ملی و ‪ PIZZA‬چه است؟ سوال ساده لوحانه معلوم میشود ولی تفکر در ب اره این میتوان د بین پیش‬
‫بینی اجناس مختلف عامه و خصوصی را نمایان سازد‪.‬‬
‫اختالف اول بین دو جنس این است که دو شخص نمیتوانن د (‪ pizza )1‬را مص رف نماین د‪ .‬اگ ر ی ک ش خص ی ک‬
‫حصه آن را بخورد شخص دیگر نمیتواند‪ .‬در مقابل مصرف خدمات دفاعی یک شخص که توسط قوای نظامی مهیا‬
‫میشود همراه با مصارف خدمات دفاعی شخص دیگر ارتباط ندارد‪.‬‬
‫دومین اختالف این است که یک شخص میتواند شخص دیگر را از مصرف نمودن‪ pizza‬خود مح روم نمای د ولی‬
‫هیچگاه نمیتواند او را از گرفتن مفاد از دفاع ملی محروم سازد‪.‬‬
‫(تصور این بسیار دردناک است که ما تروریزم را اجازه دهیم که خانه دیگران را ویران نماید ولی خانه من را نه)‬
‫دفاع ملی که مثال اموال عامه خالص است به شکل ذیل تعریف میشود‪.‬‬
‫زمانی که یک بار تهیه شد قیمت آن برای مستهلک دیگر صفر است و مصرف آن غیر رقابتی میباشد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫محروم ساختن شخص ازمصرف یک جنس یا بسیار قیمت است یا غیر ممکن‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫با وجود که تمام مردم به عین ان دازه اجن اس را مص رف مینماین د لیکن این ض روری نیس ت ک ه ب رای هم ه م ردم‬
‫دارای ارزش یکسان باشد ‪.‬‬
‫صفائی یک اپارتمانت را مقایسه مینمائیم که در آن دانشجو ها اطاق گرفته باشند‪ .‬صفائی اپارتمان مشخص ه اجن اس‬
‫عمومی است که هر کس از اطاق پاک یا دستشوئی پاک فای ده ب رده میتوان د‪ .‬و مح روم س اختن دیگ ران در گ رفتن‬
‫چنین مفاد بسیار مشکل است‪ .‬در حالیکه بعضی از شاگردان نسبت به دیگران در صفائی توجه دارند به همین شکل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪41‬‬

‫در مثال دفاع ملی اشخاص که زیادتر متوجه خصومت خارجیها در مقابل شان هستند ارزش زیادی به خدمات دفاع‬
‫ملی قایل اند نسبت به اشخاص دیگر که خود را امن ترا احساس میکنند‪.‬‬
‫برعالوه تفکر مردم در باره ارزش مثبت یا منفی اجناس عمومی تفاوت دارد‪ .‬هیچ کس راه دیگ ری غ یر ازاس تفاده‬
‫از سیستم راکت را ندارد‪ .‬برای انان که فکر میکنند که این سیس تم ان ان را حف اظت میکن د ارزش آن خ دمات مثبت‬
‫است ولی برای کسانی که فکر میکنند که این سیستم باعث از بین رفتن امنیت ملی میشود ی ک ارزش منفی را دارا‬
‫میباشد‪ .‬تصنیف اجناس عمومی قطعی نیست تصنیف اجناس مربوط ش رائط م ارکیت و وض عیت تکن الوژی اس ت‪.‬‬
‫یک فانوس دریائی را در نظر بگیرید‪ .‬زمانی که چراغ دریائی روشن میشود یک کشتی ب دون آن ک ه م انع اس تفاده‬
‫کشتی دیگر شود از چراغ دریائی استفاده مینماید‪ .‬از این رو فانوس دریائی ی ک ک االئی عم ومی اس ت ولی ف رض‬
‫میکنیم در صورت که یک وسیله جدید اختراع شود که مانع گرفتن روشنی توسط کشتی ها شود تا زمانی که کش تی‬
‫ها یک گیرنده مشخص را خریداری نکنند ‪ .‬در این صورت فانوس دریائی یک جنس عمومی نمیباشد‪.‬‬
‫یک جنس میتواند یک قسمت از تعریف اموال عام ه را بس ازد ن ه هم ه آن را‪ ،‬این موض وع نش ان میده د ک ه ع دم‬
‫قابلیت جداسازی و عدم رقابت نمیتواند با هم یکجا باشد‪ .‬سرک های ساحه شهری را در زمان که مردم در سر ک ار‬
‫میروند در نظر بگیرید‪ .‬که در اکثر موارد امکانات جداسازی موثر نیست زیرا به صرفه نیست که ب ه ان دازه ک افی‬
‫عرفه های جمع اوری حق العبور به مقصد مراقبت ترافیک ساخته شود‪ .‬اما مصرف واقعا رقابتی است‪ .‬بط ور ک ه‬
‫هر کس که در ازدهام ترافیکی گیر میاید میتواند آن را تصدیق نماید‪ .‬از طرف دیگر اکثر مردم ان در س احه کالن‬
‫سواحل بح ری ل ذت میبرن د ب دون آن ک ه ل ذت دیک ران را منح ل بس ازند‪ .‬ب ا در نظ ر داش ت این حقیقت اف راد در‬
‫مصارف با یکدیگر رقابت نمیکنند ‪.‬‬
‫بعضی چیزهای که خصلت اموال عامه را ندارند نیز منحیث اجناس عمومی شناخته میشوند‪ .‬مثال عمده آن خل وص‬
‫نیت‪ ،‬صداقت است‪ .‬اگر هر شهروند در معامالت تجارتی صادق باش د تم ام اجتم اع میتوان د از طری ق پای ان آم دن‬
‫قیمت ها در تجارت فایده ببرد‪ .‬چنین کاهش قیمت توسط عدم قابلیت جدا سازی و عدم رقابت مشخص گردیده است‪.‬‬
‫همچنان تقسیمات عاید نیز یک نوع از اجناس عمومی می باشد‪ .‬اگر عاید بصورت دقیق و درس ت تقس یم ش ود ه ر‬
‫کس اطمین ان حاص ل میکن د ک ه در ی ک اجتم اع خ وب زن دگی بس ر می ب رد و هیچ کس از این اطمین ان مح روم‬
‫نمیباشد‪.‬‬
‫مصرف عاید تقسیم شده نیزعدم قابلیت جدا سازی و عدم رقابت است از اینرو یک نوع از اجناس عمومی به شمار‬
‫میرود‪ .‬بعضی معلومات نیز میتواند اجناس عمومی ب ا ش د‪ .‬در الس انجلس دولت محلی ب رای رس تورانت ه ا ی ک‬
‫معیار بهداشتی وضع نموده است ‪ )a‬صفائی ‪ )b‬گندگی ‪ )c‬تنفر آور‪ .‬این معلوم ات مشخص ه اجن اس عام ه را نش ان‬
‫میدهد‪ .‬و عدم رقابت در مصارف را نیز نشان می دهد‪ .‬یعنی هرکس میتوان د از طری ق اخب ار‪ ،‬ان ترنت و اعالن ات‬
‫معلومات راجع به بهداشتی رستورانت ها بدست بیاورد و همین نیز عدم قابلیت جدا سازی را دارا است‪.‬‬
‫اجناس خصوصی همیشه از طریق سکتور های خصوص ی مهی ا نمی گ ردد بس یاری از اجن اس خصوص ی توس ط‬
‫سکتور عامه نیز تهیه می گردد‪ .‬خدمات صحی یکی از مثال های عم ده اجن اس خصوص ی اس ت ک ه توس ط دولت‬
‫تهیه گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪42‬‬

‫تهیه موثر اموال عامه‬

‫مقدار کافی دفاع و یا اجناس عمومی چقدر خواهد بود؟‬
‫برای دریافت شرائط {تهیه موثر اموال عامه }یک مثال عم ده را در نظ ر می گ یریم‪ .‬ف رض می ک نیم نف وس ی ک‬
‫اجتماع دو نفر باشد آدم و ح وا دو جنس خصوص ی س یب و انج یر وج ود دارد‪ .‬در ش کل ‪ 4.1‬مق دار انج یر ‪F‬در‬
‫محور افقی اندازه شده و قیمت فی انجیر ‪ PA‬در محورعمودی اندازه شده است‪ .‬منحنی تقاضای آدم برای انج یر ب ه‬

‫) نشان داده شده است‪ .‬منحنی تقاضا مقدار انجیری را که آدم میخواه د ب ه مص رف برس اند هم راه ب ا قیمت آن‬ ‫(‬
‫نشان می دهد ‪.‬‬

‫نشان می دهد‪ .‬همچنان منحنی تقاضای هر دو پولی را‬ ‫همینطور شکل ‪ B4.1‬منحنی تقاضا حوا را برای انجیر‬
‫که آن ها برای مقدار معین تقاضای خود میخواهند نیز نشان میدهد‪ .‬فرض میکنیم منحنی تقاضای مارکیت را ب رای‬
‫انجیر در نظر بگیریم برای این کار اوال تعداد انجیر های که هر دو آدم و حوا تقاضا می نمایند قیمت آنه ا را ب ا هم‬

‫و مح ور عم ودی جمل ه‬ ‫جمع میکنیم شکل ‪ A 4.1‬آدم ‪ 1‬دانه انجیر را ‪ $5‬تقاضا نموده است فاص له افقی بین‬
‫باال را نشان می دهد‪.‬‬
‫شکل ‪ 4.1B‬نیز تقاضای حوا را برای ‪ 2‬دانه انجیر به عین قیمت نشان می دهد در اینصورت مجموع مقدار تقاض ا‬

‫شده انجیر در قیمت ‪ $5‬عبارت از ‪ $3‬انجیر است‪ .‬منحنی تقاضای مارکیت برای انجیر در شکل ‪4.1C‬‬

‫قیمت انج یر ‪ $5‬و مق دار آن ‪ 3‬میباش د‪ .‬همچن ان تقاض ای م ارکیت را می‬ ‫نش ان داده ش ده اس ت‪ .‬در همین‬
‫توانیم با جمع نمودن فاصله افقی با هر منحنی تقاضای خصوصی و محورعمودی در همین قیمت دریافت نماییم این‬
‫پروسه را بنام جمع آوری افقی یاد مینمایند شکل ‪ 4.2‬معلومات شکل ‪ 4.1‬است شکل ‪ 4.2C‬منحنی عرضه مارکیت‬

‫نشان میدهد‪ .‬تعادل در مارکیت زمانی بوجود میآید که عرض ه مس اوی ب ه‬ ‫(‪ )Sf‬در منحنی تقاضای مارکیت‬
‫تقاضا باش د و این در ش کل ‪ 4.2C‬در قیمت ‪ $ 4‬رخ داده اس ت‪ .‬در این قیمت آدم میتوان د یک و نیم دان ه انج یر را‬
‫مصرف نماید و حوا میتواند ‪ 3‬دانه را به مصرف برساند‪.‬‬
‫قابل ذکر است که این ضروری نمی باشد که آدم و حوا هر دو ب ه عین مق دار انج یر را ب ه مص رف برس انند زی را‬
‫نظر به خصوصیات مختلفه مانند زائقه‪ ،‬عاید و غیره مصارف یا انتخ اب این دو ش خص ف رق مینمای د قیمت نه ائی‬
‫انجیر از سیب (‪ )MRS fa‬مساوی قیمت انجیر ‪ Pf‬تقسیم بر قیمت سیب ‪.Pa‬‬
‫‪MRSfa = Pf / Pa‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪43‬‬

‫دریافت شرایط موثریت‬

‫فرض میکنیم آدم و حوا هر دو از تماشای آتش بازی لذت میبرند ‪ .‬لذت حوا از تماشای آتش ب ازی ب اعث اخالل در‬
‫لذت بردن بردن آدم از تماشا آتش بازی نمی شودو ب ر عکس‪ .‬و این ب رای ی ک ش خص غ یر ممکن اس ت ت ا م انع‬
‫دیگران شود تا آن ها آتش باری را تماشا نکنند‪ .‬در اینجا تماش ای آتش ب ازی ی ک جنس عم ومی اس ت‪ .‬ان دازه آتش‬
‫بازی متغییر است‪ .‬و هر دو آدم و حوا نمایش بزرگ را نسبت به خ ورد ترجی ع میدهن د‪ .‬ف رض میک نیم ک ه نم ایش‬
‫شامل ‪ 19‬راکت باشد و میتواند به قیمت ‪ $ 5‬در فی راکت توسعه پیدا کند‪ .‬آدم ‪ $ 6‬را میخواهد بپردازد تا نمایش را‬
‫توسط ‪ 1‬راکت دیگر توسعه دهد‪ .‬و حوا میخواهد ‪ $ 4‬را بپردازد‪ .‬آیا این کافی نیست تا اندازه نمایش را توسط ی ک‬
‫راکت دیگر افزایش داد؟ مثل همیشه ما باید مفاد نهائی را با قیمت نهائی مقایسه نماییم‪.‬‬
‫برای محاسبه مفاد نهائی باید در نظر گرفت که چون مصارف نمایش {غیر رقابتی}است ‪ 20‬راکت میتوان د توس ط‬
‫هر دو آدم و حوا مصرف گردد‪.‬‬
‫بدین ترتیب مفاد نهائی ‪ 20‬راکت مجموع همان مقداری است که آنها میپردازند {که عبارت از‪ $ 10‬اس ت} چ ون‬
‫قیمت نهائی صرف ‪ $ 5‬است برای گرفتن نتیجه بشکل گرافی ما قاب گراف ‪ 4.3‬ک ه در آن مص ارف راکت آدم {‬
‫‪ }r‬به محور افقی اندازه میشود و قیمت هر راکت {‪ }Pr‬در محور عمودی اندازه میشود در نظر میگیریم ‪.‬‬

‫به همان منحنی تقاضای حوا برای راکت ه ا عب ارت اس ت از‬ ‫منحنی تقاضای آدم برای راکت عبارت است از‬

‫که در شکل ‪ 4.3B‬نش ان داده میش ود‪ .‬چط ور م ا میت وانیم می ل گروپه ا را ب رای پ رداخت م ارکیت دری افت‬
‫نمائیم؟‬
‫برای دریافت منحنی تقاضا یک گروپ برای انجیر ک ه ی ک جنس خصوص ی ب ود م ا بط ور افقی منح نی تقاض ای‬
‫افراد را جمع نمودیم‪ .‬توسط این پروسه آدم و حوا توانستند مقادیر مختلف انجیر را در عین قیمت بمصرف برسانند‪.‬‬
‫ولی این پروس ه ص رف ب رای اجن اس خصوص ی ص حیح اس ت ب ا وج ود ک ه خدماتک ه توس ط راکت {ی ک جنس‬
‫عمومی} به عین اندازه میتواند مصرف شود ولی نمیتوانیم از این پروسه استفاده نمائیم‪.‬‬
‫اگر آدم ‪ 20‬دانه راکت را برای نمایش آتش بازی مصرف نماید حوا نیز باید ‪ 20‬راکت را ب رای نم ایش آتش ب ازی‬
‫به مصرف برساند ‪ .‬در اینجا معقول نیست ک ه مق دار جنس عم ومی را ک ه اف راد بای د در قیمت داده ش ده بمص رف‬
‫برساند با هم جمع نمود بجای آن ما برای دریافت میل واحد ها برای پرداخت راکت ها ما بای د قیمت ه ا را ک ه ه ر‬
‫کس برای مقدار معین راکت می پردازد جمع نمائیم ‪.‬‬
‫منحنی تقاضای شکل ‪ 4.3A‬نش ان میده د ک ه آدم میخواه د ‪ $ 6‬ب رای ‪ 8‬راکت بپردازن د و ‪ 20‬راکت را بمص رف‬
‫برساند ‪ .‬حوا میخواهد تا ‪ $ 4‬بپردازد ‪ .‬پس میل هر دو آنها بصورت مجم وعی عب ارت از ‪ $ 10‬فی راکت میباش د‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪44‬‬

‫و نقطه ‪ r = 20‬است‬ ‫در شکل ‪ 4.3C‬عبارت از فاصله عمودی بین‬ ‫در اینصورت تعریف‬

‫توسط استفاده همین پروسه دریافت میشود ‪.‬‬ ‫باشد نقاط دیگر در‬ ‫که باید‬
‫میل یک گروپ اشخاص برای اجناس عم ومی دراینص ورت توس ط جم ع عم ودی منح نی تقاض ای اف راد دری افت‬
‫میگردد‪.‬‬
‫مشخصه مهم بین اجناس عمومی و خصوص ی عب ارت از این اس ت ک ه م ردم میتوانن د ب ا مص رف مق دار مختل ف‬
‫اجناس خصوصی دارای عین ‪ MRS‬باشند از اینرو تقاضا بشکل افقی با هم جمع میشوند‪ .‬در اجناس عمومی م ردم‬
‫به عین مقدار مصرف مینمایند ولی ‪ MRS‬آنها از هم مختلف میباشد و از اینرو تقاض ا بش کل عم ودی ب ا هم جم ع‬
‫میشوند‪.‬‬
‫بطور خلص در اجناس خصوصی افراد اول قیمت ها را میبینند بعدا فیصله مینماین د ت ا چ ه مق دار آن را خری داری‬
‫نمایند ولی در اجناس عمومی افراد اوال مقدار اجناس را میبینند بعدا فیصله به آن میکنند که‬
‫برای این اجناس چی مقدار را بپردازند ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪45‬‬

‫مشکالت در مورد نائل شدن موثریت‬

‫طوریکه در قبل گفته شد مارکیت تحت شرایط موثریت اجن اس عم ومی را تهی ه مینمای د‪ .‬آی ا ق وای م ارکیت س طح‬
‫موثریت اجناس عمومی ‪ r = 45‬را در شکل ‪ 4.4‬نشان می دهد؟‬
‫به اندازه زیاد جواب به این تعلق دارد که آدم و حوا عالقه خود را به چی مق دار ب ه انج ام نم ایش اتش ب ازی نش ان‬
‫میدهد‪.‬‬
‫زمانی که جنس خصوصی در مارکیت رقابتی تبادله شود در انصورت افراد هیچ مش وق ب رای انتخ اب این ک ه ب ه‬
‫چی پیمانه در برابر آن بپردازند ندارند‪ .‬اگر هوا امکانات تادیه قیمت های جاری انجیر را داشته باشد در آنص ورت‬
‫وی چیزی از خریدن یک دانه آن کمائی نمیکند‪.‬‬

‫پرابلم الحاقیه رایگان‬

‫بعضی ها اظهار دارند که مشکل پرابلم سواری مفت موجب سطع موثریت اجناس عمومی میشود‪ .‬از این رو ب رای‬
‫موثریت چنین اجناس پیشبینی دولت ضروری پنداشته میشود‪ .‬چنین پیش نهاد میش ود ک ه دولت میتوان د س لیقه واقعی‬
‫هر شخص را دریافت کند و بعدا به وسیله قدرت خ ود آن ه ا را مجب ور ب ه پ رداخت ب رای هم ان اجن اس عم ومی‬
‫مینماید‪ .‬اگر چنین چیزی امکان داشته باشد دولت مش کل س واری مفت را میتوان د از بین ب برد و تض مین نمای د ک ه‬
‫اجناس عمومی مطلوب مهیا گردیده است‪.‬‬
‫باید تاکید شود که پرابلم سواری مفت ی ک واقعیت نیس ت این اش اره از فرض یه ک ه م ردم ت ابع م وثریت را ک ه ب ه‬
‫استهالک آن ها ارتباط دارد به حد اعظمی میرساند‪ .‬مثال چنین قضیه وجود ندارد چون مردم قادر به ظ اهر س ازی‬
‫فعالیت های خود نیستند‪.‬‬
‫در بعضی جاها مردم ب دون زور ی ا ق درت دولت کاره ا را ب ه ط ور دس ته جمعی انج ام میدهن د‪ .‬کم ک ه ا توس ط‬
‫داوطلبان باعث تاسیس کلیسا ها‪ ،‬سالون های موزیک‪ ،‬کتابخانه ه ا‪ ،‬البرات وار ه ای ساینس ی‪ ،‬ش فاخانه ه ا و غ یره‬
‫فع الیت ه ای وس یع ش ده اس ت‪ .‬و این ه ا ث ابت نمیکن د ک ه پ رابلم س واری مفت ب ه این قض ایا بی رب ط اس ت‪.‬‬
‫یک اقتصاددان گفته است که من دریافت کرده نمیتوانم هیچگونه شاهدی را که داللت به این کند ک ه ص حت آش کار‬
‫ساختن فعالیت های مردم مشهود است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪46‬‬

‫‪ .2 .2‬انتخاب عامه و پروسه سیاسی‬

‫اقتصاد سیاسی‬
‫تصمیم گیری عامه در دیموکراسی مستقیم‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫اجتماع های دیموکراتیک طریقه های مختلفه را حهت تصمیم گیری باالی مصارف عامه مورد استفاده قرار میدهد‪.‬‬
‫در این بخش کتاب ما بعضی از این طریقه ها را مورد استفاده قرار میدهیم‪.‬‬
‫ما از بخش های قبلی میدانیم که چطور پرابلم "سواری مفت" موجب وخامت اوضاع میگردد‪ ،‬زیرا مردم بسیار بی‬
‫احتیاط اند و اجناس عامه وافر‪ .‬اگر اجناس عامه به مقدار موثر تولید شود در آن صورت وض ع زن دگی م ردم ن یز‬
‫رای گیری صورت گرفت و اتفاق راء چنین بود ک ه بای د ی ک سیس تم مالی ه‬
‫بهتر خواهد شد‪ .‬بخاطر همین موضوع ِ‬
‫دهی بوجود بیاید‪ .‬تصمیم اخذ رائ برای اولین بار در اوایل قرن ‪ 20‬توسط لندا صورت گرفت‪.‬‬
‫برای درک طریقه لندا فرض کنید که دو فرد هوا و آدم یک جنس عامه و ی ک جنس عام ه راکت ب رای آتش ب ازی‬
‫وجود دارد‪ .‬بطور مثال برای آدم گفته میشود که سهم او در تهیه این راکت ‪ 30‬فیصد است‪ .‬اگ ر قیمت ب ازار ب رای‬
‫فی راکت ‪ pr‬باشد قیمت فی راکت برای آدم خواهد بود از ‪.pr* 30‬‬
‫اگر ‪ Sa‬سهم قیمت تهیه سهم راکت آدم را نشان بدهد در آن صورت برای قیمت ‪ Sa‬آدم میتواند یک مقدار راکت را‬
‫تقاضا نماید‪ .‬به هر اندازه که سهم آدم افزایش نماید به همان اندازه قیمت راکت برای او گران تر خواه د ب ود‪ .‬در این‬
‫صورت او مقدار کمی راکت را تقاضا خواهد نمود‪.‬‬
‫در شکل ‪ 6.1‬محور افقی مقدار راکت را اندازه میکند سهم مالیاتی آدم توسط فاصله عم ودی از نقط ه ص فر ان دازه‬

‫نشان میدهد که چطور مقدار تقاضا شده راکت توسط آدم در اثر افزایش مالیه کاهش مینمای د ب ه‬ ‫میشود‪ .‬منحنی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪47‬‬

‫همین شکل ‪ Se‬سهم هوا را نشان میدهد‪ .‬زمانی که ‪ SE‬افزایش میکند مقدار تقاض ا ش ده راکت توس ط ه وا ک اهش‬

‫میکند در شکل ‪ 6.1‬سهم مالیاتی هوا زمانی افزایش میکند که ما از محور به طرف ‪ 0‬حرکت کنیم‪ .‬تقاضا او به‬

‫به خاطری به طرف باال در حرکت است زیرا به هر اندازه ک ه م ا ب ه ط رف ب اال مح ور‬ ‫نشان داده شده است‪.‬‬
‫عمودی حرکت کنیم به همان اندازه قیمت ها برای هوا کاهش میکند‪.‬‬
‫یک رابطه ساده بین قانون سهم مالیاتی لندا و قیمت های بازار در تیوری تقاضا وجود دارد ولی یک اختالف عم ده‬
‫نیز وجود دارد‪ .‬بر عالوه قیمت که هر فرد متقبل میشود آن ها یک قیمت خصوص ی دیگ ر را در فی واح د اجن اس‬
‫متقبل میشوند که این قیمت متکی برسهم مالیاتی آنها میباشد‪ .‬این سهم مالیاتی را بنام قیمت لندا یاد نموده اند‪.‬‬
‫تعادل قیمت لندا زمانی رونما میگردد که هر دو جناح موافق بر اخذ عین مقدار راکت گردند‪ .‬در شکل تع ادل قیمت‬
‫لندا ‪ *R‬میباشد‪.‬‬

‫قانون اتفاق آراء‬

‫مدل لندا سهم مالیاتی و سطح تهیه اجن اس عام ه را نش ان میده د‪ .‬س وال حتمی در این ج ا این اس ت ک ه چط ور م ا‬
‫میتوانیم به سطح تعادل برسیم ‪ .‬بطور مثال فرض میکنیم که یک خریدار قیمت های راکت ها را اعالن مینمای د‪ .‬آدم‬
‫و هوا هر دو برای اخذ این راکت ها رائ میدهند ولی آن ها به عین مقدار راکت را تقاضا نمبکنن د در این ص ورت‬
‫خریدار دوباره اعالن مینماید این پروسه تا زمانی ادامه خواهد نمود که آدم و هوا هر دو به عین اندازه مقدار راکت‬
‫را تقاضا نمایند و این عملیه به همین شکل در پروسه مارکیت صورت میگیرد ‪.‬‬
‫طریقه لندا دارای دو پرابلم عمده میباشد‪.‬‬
‫اول‪ :‬اگر آدم بداند که هوا به چی مقدار راکت را تقاضا خواه د نم ود او کوش ش میکن د ت ا ه وا مق دار بیش تر آن را‬
‫تقاضا کند‪ .‬و به همین شکل هوا نیز‪ .‬از همین لحاط رسیدن به تعادل لندا بسیار مشکل میباشد‪.‬‬
‫دوم ‪ :‬موافقت باالی عین مقدار اجناس خیلی مشکل میباشد و مدت خیلی طوالنی را در بر میگیرد‪ .‬در مثال فوق م ا‬
‫صرف دو جناح را در نظر گرفتیم ولی در بسیاری حاالت اتف اق راء ص ورت نمیگ یرد و در نتیج ه موض وع رائ‬
‫گیری شده بی نتیجه باقی میماند ‪.‬‬
‫قانون رائ اکثریت‬
‫چون قانون اتفاق اراء خیلی مشکل ایت از این رو قانون دیگر مورد استفاده ق رار میگ یرد و این ق انون عب ارت از‬
‫رائ اکثریت است‪ .‬در این قانون بیشترین تعداد رائ ها در نظر گرفته میشود‪ .‬بطور مثال م ا س ه رائ دهن ده را در‬
‫نظر میگیریم ‪( .‬کسمو ‪ ،‬الین و جارج) آن ها مجبور اند تا در بین سه نوع میزایل ها ( ‪ )A ، B ، C‬انتخاب نمایند‪.‬‬
‫سطح ‪ A‬کوچک ‪ B ،‬متوسط و ‪ C‬ب زرگ میباش د‪ .‬رجحان ات رائ دهن دگان در ج دول داده ش ده اس ت‪ .‬ه ر س تون‬
‫سلسله انتخاب رأی دهندگان را نشان میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪48‬‬

‫شکل ‪1 .6‬‬

‫ترجیعات رأی دهندگان در جهت رسیدن به تعادل‬

‫رائ دهندگان‬
‫انتخابات‬ ‫جارج‬ ‫الینو‬ ‫کسمو‬
‫اول‬ ‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬
‫دوم‬ ‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪B‬‬
‫سوم‬ ‫‪A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪C‬‬

‫بطور مثال الینا ‪ C‬را ترجیع میدهد ولی اگر او مجب ور باش د ک ه بین دو انتخ اب دیگ ر یع نی از بین ‪ A ، B‬حتم ا ً‬
‫ترجیح خواهد داد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪49‬‬

‫‪ .3 .2‬تحلیل منفعت و مصرف‬

‫تحلیل منفعت و مصرف شامل مقایسه منافع و مصارف پروگرام ها میباشد ‪ .‬این تحلیل زمانی به وقوع میپیون دد ک ه‬
‫پروگرام ها در مرحله پالنگذاری باشند ‪ .‬این تحلیل شامل وزن پروژه ( یعنی ) این پروژه چه محتوا را دارا میباشد‬
‫است ‪ .‬مراحل مختلفه تحلیل منفعت و مصرف در ذیل ذکر گردیده است ‪.‬‬
‫انتخاب سلسله ئی ‪-:‬‬
‫اولین مرحله عبارت از انتخاب کلید ه ای موج وده میباش د ‪ .‬بعض اوق ات یگان ه انتخ اب ن یز م وجب کامی ابی و ی ا‬
‫ناکامی یک پروژه میگردد ‪ .‬بطور مثال ساختار یک پل را در نظر میگ یریم ‪ .‬در این پ ل چن دین س تون ه ای ق وی‬
‫وجود خواهد داشت ‪ .‬در پهلوی پل یک گذرگاه نیز وجود دارد شاید در بعض موارد نظر به پل گزرگاه خوبتر باشد‬
‫‪ .‬در این صورت ما دو انتخاب را در دسترس داریم ‪ .‬این موضوع که کدام انتخاب بای د قب ول ش ود م ورد ارزی ابی‬
‫قرار میگیرد ‪.‬‬
‫این مرحله اولی میباشد ‪ .‬این مرحله شاید بسیار کوچک باش د ولی بای د ب ه خ اطر داش ت ک ه ت ا زم انی ک ه انتخ اب‬
‫بهترین تا زمانی قبول نمیشود که هر دو انتخاب با همدیگر مورد ارزیابی و مقایسه قرار مگیرند ‪.‬‬
‫عالقمندی خاص‬
‫ما قبالً فرض نمودیم که افراد در صورت باالی پالیسی های دولت تاثیر وارد نماید که آن ها بتوانند راجه به فعالیت‬
‫های دولت رائی دهند ‪ .‬در حقیقت افراد میتوانند با همدیگر بطور دس تجمعی ق درت خ ود را ب ه دولت نش ان دهن د ‪.‬‬
‫قدرت یک گروپ افراد زمانی بوجود میاید که این گروپ افراد کوشش نمایند که اش تراک کنن دگان رائی زی ادی را‬
‫نسبت به تمام نفوس جامعه به دست بیاورند‪.‬‬
‫چطور این گروپ افراد به وجود میایند ؟ در این مورد امکانات زیادی وجود دارد ‪.‬‬
‫منبع عایداتی ‪ ،‬سرمایوی و کارگری‬
‫مطابق به نظریه مارکسستی ‪ ،‬قدرت سیاسی افراد زمانی تعین میگردد در صورت که این افراد یا کارگر باشند و یا‬
‫سرمایه دار ‪ .‬این نظریه میتواند تشکیل گروپ های مختلفه ایاالت متحده را بیان نماید ‪ .‬افراد با عاید بیشتر خواه ان‬
‫افزاهش عواید خود از ثروتمندان میباش د و ب ه همین ش کل ث روت من دان خواه ان اف زاهش ث روت خ ود از طری ق‬
‫کارگران میباشد ‪ .‬مطالعات در مورد تقسیمات عاید نشان دهنده این میباشد که نا مساوات در مجموع عوای د در اث ر‬
‫نا مساوات در عواید کارگر بوجود میاید ‪.‬‬
‫حجم عواید ‪-:‬‬
‫ثروتمندان و عریا در بسیاری پالیسی های اقتصادی با هم مخ الف میباش ند ‪ .‬عرب ا عالقمن د پروگ رام تقس یم دوب اره‬
‫مصارف میباشند و ثروتمندان بر عکس آنها ‪.‬‬
‫بر عالوه ثروتمندان سپسایدی ها برای مالکین خانه ها را حمایت مینماید در حالیکه عربا سپسایدی ها ب رای کرای ه‬
‫نشین ها را حمایت مینماید ‪.‬‬
‫منابع عایداتی ‪ -:‬استخدام صنایع‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪50‬‬

‫هر دو کارگر و مالک خواهان حمایه دولت در عرصه صنعت میباشند ‪ .‬در صنایع سمنت ‪ ،‬فوالد و غ یره مال ک و‬
‫کارگر شانه به شانه هم کار مینمایند تا دولت مجبور گردد تا از رقابت کشور های خارجی جلوگیری نماید ‪.‬‬
‫ساحه ‪-:‬‬
‫س اکنین عین س احات دارای ی ک عالقمن دی عم ومی میباش د بط ور مث ال س احات غ ربی خواه ان سپس ایدی ه ای‬
‫زراعتی اند در حالیکه ساحات شرقی خواهان قرضه ها جهت انکشاف شهری میباشند ‪.‬‬
‫نفوس شماری و خصوصیات خصوصی ‪-:‬‬
‫افراد متحل خواهان مکتب خوب و غیره میباشد ‪ .‬افراد بزرگ سال خواهان سپسایدی های صحت عامه و پروگ رام‬
‫های بعد از تقاعدی میباشد ‪ .‬به همین شکل گروپ های مختلفه خواهان خ دمات و اجن اس مختلف ه ان د و همین لس ت‬
‫افراد گروپ های عالقمند مختلفه را بوجود میاورد ‪.‬‬
‫قطع عالقه‬
‫ما میبینیم که گروپ های مختلفه شهروندان خواهان تقسیم دوباره عاید برای خودش ان میباش د ‪ .‬این ن وع فع الیت را‬
‫بنام " قطع عالقه " یاد مینمایند در اثر این عمل دولت نیز به ع وض اخ ذ پ ول نورم ال مق دار زی ادتر پ ول را اخ ذ‬
‫مینماید ‪ .‬قطع غالقه اشکال مختلفه را دارد ‪.‬‬
‫یک نوع این ها عبارت از این میباشد که گروپ از تولید کنندگان میخواهند که دولت محاصل ص نعتی آن آن ه ا را‬
‫کاهش دهد ‪ .‬محدود نمودن محاصل موجب افزاهش در قیمت ها برای تولید کنندگان میگردد ‪ .‬بطور مثال در ایاالت‬
‫متحده برای زرع بادام به جواز دولتی ضرورت میباشد و دولت صرف به آن اشخاص که ‪ 1.5‬میلیون ایکارد زمین‬
‫را دارا میباشد اجازه زرع بادام میدهد ‪.‬‬
‫توسط محدود ساختن زمین که باید باالی آن بادام تولی د گ ردد ‪ ،‬دولت تولی د ب ادام را ک اهش ده د و کرای ه را ب رای‬
‫تولید کنندگان معین مینماید ‪.‬‬
‫برای تحلیل این موضوع ش کل ‪ 6.5‬را در نظ ر میگ یریم در این ش کل م ارکیت ب ادام در نظ ر گرفت ه ش ده اس ت ‪.‬‬
‫منحنی تقاضا ‪ D‬میباشد ‪ .‬فرض میکنیم که عرضه بادام به شکل افقی (‪ )S‬اس ت ‪ .‬در ص ورت نب ودن دخ الت دولت‬
‫تعادل عرضه و تقاضا در نقطه تقاطع صورت میگیرد در صورت که حاصل ‪ Q‬و قیمت ‪ P‬باشد ‪.‬‬
‫در صورت که تمام تولید کنندگان بادام موفقیت نمایند تا محصول خود را به عین اندازه کاهش دهند در آن ص ورت‬
‫آنها میتوانند تاثیراتی را باالی قیمت های مارکیت وارد نمایند ‪.‬‬
‫رسم‬
‫اگر تولید کنندگان خواه ان اف زاهش من افع ص نعتی ش ان باش ند در ان ص ورت آن ه ا بای د ی ک مجموع ه از اولی د‬
‫کنندگان را بوجود بیاورند که در ان همه ان ها به عین اندازه بادام را تولید نماین د و در اث ر این عم ل آنه ا میتوانن د‬
‫محاصل خود را محدود سازند و قیمت های بازار را بلند ببرند ‪.‬‬
‫پس چرا آنها این مجموعه را نمیسازند ؟ زیرا در صورت که تولید کنندگان در یک مجموعه باش ند من افع ه ر ک دام‬
‫آنها منافع مجموعه میباشد و هیچ کس نمیتواند مطابق به عالقه خود تولیدات خود را اف زاهش ده د ‪ .‬زم انی ک ه این‬
‫مجموعه قیمت ها را بلند میبرد هر تولید کنن ده خواه ان اف زاهش من افع خ ود میگ ردد و در اث ر ان افع ال ص ورت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪51‬‬

‫میگیرد ‪ .‬در این حالت هر تولید کننده دوباره بیشتر تولید مینماید تا منافع او زی اد گ ردد ‪ .‬در اث ر اف زاهش تولی دات‬
‫مارکیت دوباره از بادام پر میشود و در اث ر آن ک اهش در قیم ن زول مینمای د و دوب اره هم ان ح الت اولی ب ر ق رار‬
‫میشود ‪.‬‬
‫در این حالت است که دولت دخالت مینماید ‪ .‬در صورت که دولت باالی مجموعه آنها نظارت داشته باشد و نگ ذارد‬
‫که تولیدات آنها از حد مقرره باال برود در آن ص ورت قیمت ه ای ب ازار ش کل تع ادل را اختی ار مینمای د در م ورد‬
‫تولید بادام دولت میتواند مجموعه تولید کنندگان را به ش کل تحت کن ترول ق رار ده د ک ه ه ر تولی د کنن ده از مق دار‬
‫معینه بادام را بیشتر تولید نمود او یک مجرم فدرالی شمرده میشود ‪ .‬بر عالوه دولت سهمیه را نیز در هر کیلو بادام‬
‫وضع نموده است ‪ .‬در مفاد هر کس که افزاهش دیده شد ‪ 15‬فیصد همان مفاد دوب اره ب ه دولت انتق ال میاب د ‪ .‬ک دام‬
‫قیمت نظر به مجموعه تولید کنندگان قیمت درست حساب میشود ؟‬
‫بخاطر افزاهش منافع صنعت ‪ ،‬مجموعه مجب ور اس ت ت ا محاص ل خ ود را ب ه ان دازه تولی د نمای د ک ه قیمت نه ائی‬
‫صنعت مساوی به عاید نهائی صنعت گردد ‪.‬‬
‫منحنی عرضه قیمت نهائی (‪ )MC‬تولیدات را نشان میدهد و منح نی نه ائی عای د ب ه خ ط ‪ MR‬نش انی ش ده اس ت ‪.‬‬
‫محصول این مجموعه ‪ Q‬است و قیمت آن ‪ P‬میباشد ‪.‬‬
‫برشمردن تحلیل منفعت و مصرف‬
‫مرحله دومی عبارت از تعین انتخاب منفعت و مصرف میباشد ‪ .‬این مرحله نشان میده د ک ه ک دام مص رف ب ا ک دام‬
‫منافع بوجود میاید ‪ .‬تعین مصرف و مفاد یک عمل آسان نمیباشد اگ ر تحلی ل ب ه ش کل درس ت محاس به نش ود بعض‬
‫اوقات ی ک مف اد ی ا مص رف چن دین ب ار محاس به میش وند و بعض اوق ات ی ک مف اد و ی ا مص رف اص الً محاس به‬
‫نمیگردند‪ .‬بعض مثال ها میتوانند این موضوع را به شکل درست بیان نماید ‪ .‬بطور مثال در محاسبه منافع ی ک پ ل‬
‫که برای ساحات زراعتی ساخته ش ده و توس ط زارعین و تج ار ه ا م ورد اس تفاده ق رار میگ یرد ‪ .‬در ص ورت ک ه‬
‫مزرعه زراعتی پل نداشته باشد زارعین چطور میتوانند امتعه تولید شده خود را به مارکیت انتق ال دهن د ‪ .‬ش اید راه‬
‫های دیگر نیز وجود داشته باش د ک ه در اث ر ان آنه ا بتوانن د امتع ه خ ود را انتق ال دهن د ‪ .‬در ان راه ه ا قیمت ه ای‬
‫هنگفتی را در بر میگیرد ‪ .‬در این صورت موجودیت پ ل ی ک ام ر ض روری میباش د ‪ .‬در ص ورت ک ه پ ل وج ود‬
‫داشته باشد قیمت آن ساحه زراع تی ن یز بلن د م یرود ‪ .‬قیمت محص ول زراع تی این زمین در نظ ر گرفت ه میش ود ‪.‬‬
‫علطی دو مرتبه محاسبه نمودن یک جنس زمانی به وقوع میپیوندد که هم منافع جنس تولی د ش ده در اختی ار باش د و‬
‫هم منافع ساحه یا فابریکه ( محل تولیدی ) آن جنس در دسترس باشد و هر دو آن ها با هم محاسبه گردند ‪.‬‬
‫محاسبه قیمت و مصرف به دالر‬
‫زمانی که قیمت و مفاد انتخاب میشوند و محاسبه میگردند این ها باید به دالر محاسبه گردند ‪ .‬محاس به مص ارف ب ه‬
‫دالر نسبت به محاسبه منافع به دالر خیلی آسان میباشد ‪ .‬زیرا منافع دولتی اک ثراً ب ه پ ول پرداخت ه نمیش وند ‪ .‬بط ور‬
‫مثال ‪ -:‬دولت میخواهد یک شفاخانه را تاسیس نماید ‪ .‬قیمت زمین ‪ ،‬شفاخانه ‪ ،‬چوب ‪ ،‬سمنت ‪ ،‬فوالد و دیگر وسایل‬
‫آن عبارت از مصارف میباشد ‪ .‬محاسبه این قیمت ها در مرحله اول آسان میباشد ولی در صورت که بع د از خری د‬
‫این همه خرید اجناس کوچک دیگر صورت بگیرد این محاسبه را مشکل میسازد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪52‬‬

‫محاسبه مفاد این شفاخانه به دالر بسیار مش کل میباش د ‪ .‬زی را زم انی ک ه این ش فاخانه تاس یس میش ود چ ون دول تی‬
‫میباشد افراد پول کمی را میپردازند و در مقابل این پول تادیه شده افراد ‪ ،‬مص ارف ش فاخانه آن بیش تر میباش د ‪ .‬در‬
‫این صورت منافع از این نوع تاسیسات بوجود نمییاید ‪.‬‬
‫تحلیل مصرف و قیمت به مثابه آلت تصمیم گیری ‪-:‬‬
‫زمانی که تحلیل مصرف و قیمت صورت میگیرد و آن به دالر محاسبه میشود و در آن صورت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪53‬‬

‫‪ .4 .2‬اثرات خارجی و سیاست محیطی‬

‫اثرات خارجی‬
‫کارخانه کاغذ سازی به مثابه یک محصول فرعی یک ماده کمیاوی بنام دایاکسین را تولید میکند‪ .‬زمانی که کلورین‬
‫که برای سفید نمودن چوب خمیر میش ود هم راه ب ا یکی از م واد همین خم یر ت رکیب میگ ردد و م اده دایاکس ین را‬
‫بوجود میاورد‪.‬‬
‫اگر ماده دایاکسین در فضا رها گردد این باعث از بین رفتن نسج های شحمی افراد و شیر مادران میگ ردد‪ .‬مط ابق‬
‫به نظریه بعضی ساینسدان ها ماده دایاکسین باعث بوجود آمدن امراض صحی مانند سرطان نیز میشود‪.‬‬
‫اقتصاد دان ها این ادعا را دارند که مارکیت منابع کارآمد را اختصاص میدهد‪.‬‬
‫دایکسین حاصلی از عملیات مارکیت است آیا این به آن معنی است ک ه داش تن دایاکس ین در فض ا ی ک عم ل م وثر‬
‫است؟‬
‫برای دادن جواب به این سوال ما باید راه های مختلف را که مردم در اثر آن میتوانند رفاهء یک دیگر را ت امین کنن د‬
‫تفکیک نمائیم‪ .‬فرض میکنیم گروپ از حومه نشین ها به این فیصله میرسند که در شهر زندگی نمایند‪ .‬زمانی که آن‬
‫ها به طرف شهر ح رکت مینماین د قیمت زمین ش هری بلن د م یرود‪ .‬م الکین دارائی ه ای ش هری آس وده تران د ولی‬
‫امکانات سکونت کاهش یافته است‪.‬‬
‫تاجران در شهر با بلند رفتن تقاضا برای محصوالت ش ان مف اد میکنن د زم انی ک ه ح الت حوم ه نش ینان ب ه ط رف‬
‫خرابی میروند‪.‬‬
‫در این زمان اقتصاد در یک حالت تعادل قرار میگیرد‪ .‬تقسیم عاید حقیقی به اندازه زیاد تغییر میکند‪ .‬در مث ال ف وق‬
‫تمام تعیرات انتقال میابد یا تبدیل به عاید میشود‪.‬‬
‫تبدیلی در منحنی تقاضا و عرضه باعث تبدیلی در قیمت های مربوطه میشود ‪.‬اما رقابت موجب بوجود آمدن تع ادل‬
‫میشود‪ .‬این حقیقت که سلوک بعضی اف راد ب االی رف اهء دیگ ران ت اثیر میکن د ب اعث ناک امی م ارکیت بط ور قط ع‬
‫نمیشود‪ .‬بلکه انتقال تاثیرات باعث تبدیلی در قیمت ها میشود و در اثر آن مارکیت بهبود میابد ‪.‬‬
‫مثال ماده دایاکسین تاثیر مختلف را نظر به مثال حومه نشین ها ارایه میکن د ‪ .‬ک اهش در رف اه در اث ر قرب انی ه ای‬
‫دایاکسین سبب تبدیلی در قیمت ها نمیشود‪ .‬همچنان حاصل فابریکه کاغذ سازی بطور مستقیم باالئی مفاد همس ایگان‬
‫تاثیر وارد میکند ‪ .‬زمانی که فعالیت یک تصدی بطور مستقیم باالی مف اد تص دی دیگ ر ت اثیر وارد کن د دیگ ر این‬
‫موضوع خارج از مکانیزم مارکیت است‪ .‬که همین ت اثیرات را بن ام ت اثیرات خ ارجی ی اد میکنن د‪ .‬زی را مف اد ی ک‬
‫تصدی باالی مفاد تصدی دیگر تاثیر وارد میکند که همین تاثیر باالی تصدی دومی تاثیر خارجی است‪.‬‬
‫بر خالف تاثیرات که از طریق قیمت های بازار انتقال میابد تاثیرات خارجی ب االی م وثریت ب ازار ت اثیر معک وس‬
‫دارد‪ .‬در این فصل ما این عدم موثریت ها و عالج ممکن آن ها را تحلیل مینمائیم ‪.‬یکی از کاربرد های مهم تی وری‬
‫تاثیرات خارجی عبارت از تاثیر باالی کیفیت محیطی و اکثر بحث ها باالی این موضوع میباشد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪54‬‬

‫سرشت اثرات خارجی‬

‫فرض مینمائیم که برت یک فابریکه را اداره میکند و او کثافات خود را در دری ائی ک ه مال ک آن هیچ کس ی نیس ت‬
‫میاندازد‪ .‬لیذا زندگی خود را توسط صید ماهی میگذراند‪ .‬فعالیت کارخانه برت وضع زندگی لیذا را به شکل مستقیم‬
‫بد میسازد‪ .‬و این وضع در اثر تبدیلی قیمت ها بوجود نیامده است‪ .‬در این مثال آب پاک عامل برای پروس ه تولی دی‬
‫برت میباشد‪ .‬که برت آن را مثل عوامل دیگر مانند زمین‪ ،‬کارگر و سرمایه مورد اس تفاده ق رار میده د‪ .‬و آب پ اک‬
‫نیز یکی از منابع محدود برای استفاده برای صید ماهی لیذا و اببازی میباشد‪ .‬چون برت آب پ اک را ک ه ی ک منب ع‬
‫محدود است استفاده میکند او باید قیمت همین آب را که برای فع الیت ه ای دیگ ر ن یز م ورد اس تفاده ق رار میگ یرد‬
‫بپردازد‪ .‬لیکن برت (‪ )0‬قیمت آن را میپردازد و در عوض مقدار زیاد آب را مورد استفاده قرار میدهد‪.‬‬
‫با مطرح نمودن تاثیرات خارجی ما میتوانیم طریقه های را بخاطر به مع رض ق رار دادن این من ابع دری افت ک نیم‪.‬‬
‫برت عوام ل دیگ ر را میتوان د بط ور واف ر م ورد اس تفاده ق رار ده د ‪.‬چ ون قیمت ه ای من ابع را ب ه م الکین ش ان‬
‫میپردازد‪ .‬اگر مبلغ تعین شده این مب الغ را ن پردازد در آن ص ورت م الکین عوام ل خ ود را ب ه اش خاص دیگ ر ب ه‬
‫فروش میرسانند‪ .‬و در صورت که عامل از خود مال ک نداش ته باش د در آن ص ورت عام ل م ذکور بط ور رایگ ان‬
‫مورد استفاده قرار میگیرد مثال دریا‪ .‬تاثیرات خارجی در این صورت عبارت از نتیجه ناکامی برای حق وق تاس یس‬
‫دارائی است‪ .‬در صورت که دریا از کسی میبود در آن صورت م ردم ب ه ع وض اس تفاده از دری ا بای د منب ع را ب ه‬
‫عنوان قیمت دریا به مالک آن میپرداختن د و در آن ص ورت ت اثیرات خ ارجی جام ه عم ل پوش یده نمیتوان د‪ .‬ف رض‬
‫میکنیم که لیذا مالک نهر است او میتواند برت را بخاطر کثیف نم ودن آب نه ر و رس انیدن نقص ان ب ه ص ید م اهی‬
‫مجبور به پرداخت پول بسازد‪ .‬برت این پرداخت ها را در موقع تصمیم گیری تولید خود در نظر میگیرد‪ .‬و بع د از‬
‫آن آب را بطور بی اعتنا به مصرف نمیرساند‪ .‬و از طرف دیگر اگر برت مالک هنر میبود او میتوانست لیذا را ب ه‬
‫خاطر صید ماهی مجبور به تادیه پول بسازد‪ .‬و مبلغ را که لیذا به خ اطر دری افت ح ق ص ید م اهی گ یری در نه ر‬
‫برت میدهد باید مطابق به اندازه صید ماهی گیری باشد‪ .‬در این صورت برت نیز باید متوجه باش د ت ا نه ر را زی اد‬
‫کثیف نکند اگر نه او مقدار زیاد پول را از لیذا دریافت کرده نمیتواند‪.‬‬
‫منابع که مالک نداشته باشند یعنی از تمام مردم باش د در آن ص ورت از آن من ابع س وء اس تفاده ص ورت میگ ردد ‪،‬‬
‫زیرا هیچ کس عالقهمندی ندارد که از این منابع صرفه جوئی نماید ‪ .‬بخاطر وضاحت بیشتر ما مشخصات ت اثیرات‬
‫خارجی را مورد مطالعه قرار میدهیم‪ .‬تاثیرات خارجی توسط مصرف کنندگان و فابریکه ها تولی د میش ود م ا مث ال‬
‫یک شخص که سگرت مینوشد را در یک اطاق مذدهم در نظر میگیریم در اثر دود سگرت رفاه عام ه را ب ه خط ر‬
‫انداخته و از منبع عمومی یعنی هوا صاف سوء استفاده مینماید تاثیرات خارجی در طبیعت دو جانبه اند ‪.‬در مثال ما‬
‫این طبعی معلوم میشود اگر ما به برت منحیث ملوث کننده اشاره کنیم با وجود ک ه م ا در پهل وی ب رت لی ذا را ن یز‬
‫منحیث ملوث کننده (برای صید ماهی) بخاطر داشته باشیم در این ص ورت لی ذا م وجب بلن د ب ردن قیمت اجتم اعی‬
‫تولیدات برت میشود‪.‬‬
‫یک کار دیگر به عوض ماهیگیری دریا برای از بین بردن کثافات یک عمل خراب از نظر جامعه شناخته نمیشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪55‬‬

‫تاثیرات خارجی مثبت نیز شده میتواند مثال فرض میکنیم اگر تهدید مرض چیچک باشد در آن صورت شما واکسین‬
‫بر علیه مرض چیچک میکنید شما بعضی از قیمت ها را متحمل میشوید مانند قیمت واکسین‪ ،‬ناآرامی مربوطه آن و‬
‫ترس این که مبادا مرض فوق الذکر ب ه ش ما س رایط نمای د‪ .‬در این ص ورت این ی ک ن وع مف اد ب رای ش ما بوج ود‬
‫میاورد‪ .‬یعنی احتمال این که این مرض به شما سرایط کند کاهش میابد‪ .‬و برعالوه شما ب ه اف راد دیگ ر جامع ه ن یز‬
‫کمک میکنید مثال اشخاصی که شما با آن ها روابط دارید زمانی که شما چیچک نداشته باشید آن ه ا را ن یز از ش ما‬
‫نمیگیرد‪ .‬ولی ما و شما این فایده های خارجی را در محاسبه مفاد در نظر نمیگیریم و از همین رو است ک ه بعض ی‬
‫افراد در صورت نبودن بعضی مراجع خود را واکسین نمیکنند‪.‬‬
‫اجناس عمومی هم یک نوع از تاثیرات خارجی خصوصی است‪ .‬مخصوصا زمانی که یک ت اثیر خ ارجی مثبت ب ا‬
‫تاثیر مکمل آن باالی افراد در یک اقتصاد بوجود میاورد در آن صورت تاثیرات خارجی یک جنس عمومی خالص‬
‫است‪ .‬بعص اوقات سرحد بین اجناس عمومی و تاثیرات خارجی ن ه معل وم میباش د مثال ف رض میک نیم ک ه من ی ک‬
‫ماشین پشه کشی مالریا را در پش ت خان ه خ ود نص ب میکنم‪ .‬اگ ر من تم ام پش ه ه ای محل ه خ ود را بکش م در آن‬
‫صورت در اثر کار خود یک جنس عمومی خ الص را بوج ود آورده ام‪ .‬ولی اگ ر همین ماش ین ص رف ب االی چن د‬
‫خانه همسایه تاثیر وارد کند در آن صورت این یک تاثیر خارجی است‪ .‬با وجود ک ه ت اثیر خ ارجی مثبت و اجن اس‬
‫عامه هر دو یک نوع اند از نظر تمرین با هم فرق دارند‪.‬‬

‫تحلیل گرافیکی‬
‫شکل ‪ 1.5‬مثال لیذا و برت را تحلیل مینماید‪ .‬محور افقی مقدار حاصل‪ Q‬را که توسط فابریک ه ب رت تولی د میش ود‬
‫اندازه میکند و محور عمودی پول را اندازه میکند‪ .‬منحنی که مسما به ‪ MB‬است به مفاد نهائی برت در هر س طع‬
‫حاصالت اشاره میکند‪ .‬همچنان وابسته به هر سطع حاصالت بعضی از قیمت های خصوص ی نه ائی ‪ M.P.C‬ان د‪.‬‬
‫‪ M.P.C‬پرداخت برت را برای استفاده از عامل تولیدی نشان میدهد‪ .‬و اینجا طوری نشان داده شده که ب ا اف زایش‬
‫حاصل بلند میرود‪ .‬به مثابه یک عامل تولیدی فعالیت های فابریکه برت کثافات را بوجود میاورد که در اثر آن لی ذا‬
‫متضرر میشود‪ ،‬وابسته به افزایش حاصالت فابریکه کثافات نیز بیشتر میشود‪ .‬نقصان نهائی ک ه ب االی لی ذا در اث ر‬
‫کثافات برت در هر سطع حاصل وارد میگردد‪ ،‬به ‪ MD‬نشان میگردد‪.‬‬
‫‪ MD‬به شکل مایل به طرف باال رسم شده و این الزام را باالی لیذا وارد میکند که لیذا در زمان ماهی گیری ب اعث‬
‫کثافات بیشتر دریا میشود و در اثر بلند رفتن قیمت ها لیذا متضرر میشود‪.‬‬
‫مطابق به نظریه اجتماعی تولید باید تا زمانی رخ دهد تا که مف اد اجتم اعی نه ائی بلن د ت ر از قیمت تم ام ش د نه ائی‬
‫اجتماعی گردد‪.‬‬
‫قیمت تمام شد نهائی اجتماعی متشکل از دو جز میباشد‪ .‬اولی عبارت از عواملی است که توسط برت خریداری شده‬
‫که قیمت آن در‪ MPC‬نشان داده شده است‪ .‬دومی عبارت از خساره نهائی است که باالی لی ذا وارد آم ده و توس ط‬
‫خط ‪ MD‬نشان داده شده است‪ .‬از این رو قیمت نهائی اجتماعی عبارت است از‪ . MD+ MPC‬به ش کل گ رافی‬
‫قیمت تمام شد نهائی توسط یکجا شدن خط ‪ MPC‬و ‪ MD‬در هر سطع حاصالت بوجود میاید که این را در ش کل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪56‬‬

‫به‪ MSC‬نشان داده شده است‪ .‬باید یاد آور شد که مطابق به رسم فاصله عم ودی بین‪ MSC‬و‪ MPC‬عب ارت از‬
‫‪ MD‬است (زیرا ‪ MSC=MPC + MD‬از این رو ‪ MSC – MPC = MD‬است)‪.‬‬
‫نظر به مفکوره اجتماعی موثریت به تولید آن واحد ها حاصالت ضرورت دارد که در اثر آن ها ‪ MD‬متجاوز از‬
‫‪ MSC‬گردد‪ .‬در این صورت حاصل باید در نقطه ‪ *Q‬جائیکه هر دو منحنی ها یک دیگر خ ود را قط ع میکنن د‪،‬‬
‫موجود باشند‪.‬‬
‫مودل نه تنها زیادتر شدن موثریت را توسط حرکت از ‪ Q1‬به ‪ *Q‬نش ان میده د بلک ه ی ک طریق ه را ب رای ان دازه‬
‫نمودن مفاد نیز توسط همین طریقه عرضه میدارد‪.‬‬
‫شکل ‪ 5.2‬نخسه عینی از‪ MB ،MPC،MD‬و ‪ MSC‬شکل ‪ 5.1‬است‪ .‬زم انی ک ه حاص ل از ‪ Q1‬ب ه ‪ *Q‬ک اهش‬
‫داده میشود برت ضرر مینماید‪ .‬به خاطر ضرر وی ما همین را بنام بهره نم ائی ی اد میک نیم‪ .‬ک ه عب ارت از تف اوت‬
‫بین مفاد نهائی و قیمت خصوصی نهائی است‪ .‬اگر ‪ MPC 8‬واحد مساوی به ‪ $ 10‬باشد و ‪ MB‬آن ‪ $ 12‬باشد در‬
‫آن صورت ‪ MP‬باالی یک واحد داده شده حاصل عبارت از فاص له عم ودی بین‪ MB‬و ‪ MPC‬اس ت‪ .‬اگ ر ب رت‬
‫مجبور شود از ‪ Q1‬دوباره به ‪ Q2‬حرکت کند در آن صورت او تفاوت بین منح نی ‪ MB‬و ‪ MPC‬را در ه ر واح د‬
‫تولی د بین ‪ Q1‬و ‪ *Q‬از دس ت میده د‪ .‬همین منطق ه در ش کل ‪ 5.2‬ب ه ‪ dcg‬نش ان داده ش ده‪ .‬در همین زم ان اگ ر‬
‫حاصالت برت ارزان شود در این صورت لیذا آسوده تر میشود‪ .‬در اثر هر واحد کاهش شده در حاصل ب رت‪ ،‬لی ذا‬
‫مقدار پول را مساوی به خساره نهائی که وابسته به هر واحد حاصل برت است بدس ت می اورد‪ .‬در ش کل ‪ 5.2‬مف اد‬
‫لیذا در هر واحد حاصل کاهش یافته شده عبارت از همان فاصله عمودی بین ‪ MD‬و محور افقی میباشد‪ .‬از این رو‬
‫لیذا زمانی مفاد میکند که حاصالت کاهش نماید‪ .‬منطقه ‪ Q1‬تا‪ *Q‬در منحنی خساره نهائی عبارت است از ‪.abfe‬‬
‫حاال ‪ abfe‬مساوی به منطقه ‪ cdhg‬است که مطابق به ش کل فاص له بین ‪ MSC‬و ‪ MPS‬عب ارت از ‪ MD‬میباش د‪.‬‬
‫که همین مس اوی ب ه فاص له عم ودی بین ‪ MD‬و مح ور افقی اس ت‪ .‬بط ور مجم وعی اگ ر حاص ل از ‪ Q1‬ب ه ‪*Q‬‬
‫کاهش نماید برت منطقه ‪ dcg‬را بدست آورده میتواند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪57‬‬

‫کدام فعالیت ها موجب بوجود آمدن کثافات میشود؟‬

‫اوال باید شکل و کیفیت کثافت را که وابسته به پروسه های مختلف تولید میباشد شناخته ش ود مثال ب اران اس یدی ب ه‬
‫شکل یک پدیده گسترده را در نظر میگیریم‪ .‬س اینس دان ه ا کش ف نم وده ان د وق تی ک ه س لفر اکس اید و ن ایتروجن‬
‫اکساید در فضا با قطرات آب تعامل مینماید اسید را بوجود میاورد و زمانی که این اسید به ش کل ب اران و ب رف ب ه‬
‫زمین میریزد سطع عمومی اسیدی را بلند میبرد و این اثرات نقصان دهنده را باالی زنده جان ه ا یع نی حیوان ات و‬
‫نباتات بوجود میاورد این معلوم نیست که باران اس یدی زی ادتر در اث ر تولی د فابریک ه ه ا س اخته میش ود ی ا توس ط‬
‫فعالیت های طبیعی از قبیل گندیده شدن نباتات یا انفجارات آتش فشانی برعالوه تعین این ک ه ب ه چی مق دار س لفر و‬
‫نایتروجن تعامل مینمایند تا باران اسیدی را در یک منطق ه بس ازد ن یز مش کل ح تی غ یر ممکن اس ت‪ .‬و این مس له‬
‫زیادترمربوط به آب و هوای آن منطقه کثافات موجود در آب و هوائی آن منطقه میباشد‪.‬‬
‫کدام نوع کثافات مضر است ؟‬
‫توانائی ساینس دان ها بخاطر دریافت ضرر های کثافات بعد از تجربه های زیادی نه محدود مانده است‪ .‬از این رو‬
‫دریافت اثرات کثافات مشکل است مثال باران اسیدی‪.‬‬
‫نتیجه ‪ 10‬ساله دولت فدرال و با مصرف ‪ 500‬ملیون ‪ $‬پروگرام دریافت ت اثیرات اس یدی ط وری پیش نهاد ک رد ک ه‬
‫باران اسیدی کدام تاثیرات را باالی حاصالت زراعتی و جنگالت ندارد‪ .‬اثرات باران اس یدی مح دود ب ه قلع ه ه ای‬
‫کوه ها در شمال شرق ایاالت متحده میباشد‪ .‬با موجود نب ودن معلوم ات ک افی در ب اره کثاف ات مت ذکره و مش کالت‬
‫وابسته به آن ساینس دان ها موفق به شرح این پدی ده مهم در س ال ‪ 1999‬ش دند و این زم انی ب ه وق وع پیوس ت ک ه‬
‫نمایندگی حفاظت محیط زیست از کمپنی های روغن سازی خواستار عالوه نه نمودن م واد کمی اوی ‪ M.T.E.B‬در‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪58‬‬

‫ماده گلسرین شدند‪ M.T.E.B .‬به خاطری به ماده گلسرین عالوه میشود زیرا ک ه گلس رین در موج ودیت ‪MTBE‬‬
‫خوب آتش میگرفت و در اثر آن از کثافت هوا کاسته میشد‪ .‬ساینس دان ها وقتی متوج ه این میش وند زم انی ک ه این‬
‫ماده لیک نموده بود‪ .‬و باید یاد آور شد که ‪ MTBE‬منبع اساسی کثافت آب نیز است‪ .‬در این جا باید یادآور شد ک ه‬
‫بعضی از شواهد این را ثابت میکنند که بعضی از مواد کمیاوی باعث ظهورسرطان میشود‪.‬‬
‫قیمت خساره این چی مقدار است؟‬
‫زمانی که خساره فزیکی یک کثافت دریافت گردید ارزش آن باید به دال ر محاس به ش ود‪ .‬زم انی ک ه اقتص اددان ه ا‬
‫ارزش یک شی را محاسبه میکنند اوالً آن ها به میل مردم فکر میکنند که آن ها چقدر مایل به پرداخت اند؟ مثال اگر‬
‫شما مایل به پرداخت ‪ $12‬برای یک بایس کل باش ید پس همین ‪ $ 12‬ارزش باس کل ب رای ش ما دارد ب ر خالف این‬
‫کثافات در بازار ها خری د و ف روش نمیش ود پس چط ور می ل و عالق ه م ردم ب رای پ رداخت بخ اطر از بین ب ردن‬
‫کثافات اندازه میشود‪ .‬بعضی از کوشش ها برای دریافت این مطلب ب ا در نظ ر گ رفتن قیمت اجن اس خ انوار انج ام‬
‫گرفته است‪ .‬زمانی که مردم خانه جدید خریداری میکنند آن ها متوجه کیفیت خانه و همسایگان آن ه ا میباش ند‪ .‬مثال‬
‫پاکیزه بودن ماحول خانه یا کیفیت مکتب نزدیک خانه‪ .‬فامیل ها متوجه کیفیت آب و هوای دور و پیش خانه میباش ند‬
‫دو خانه یک نوع را در همسایه یکدیگر در نظر میگیریم‪ .‬فرق بین خانه ها این است که خانه اولی در محی ط ب دون‬
‫کثافت است و خانه دومی در محیط پر از کثافت است‪ .‬قبول میکنیم که خانه دومی یعنی خانه در محیط بدون کث افت‬
‫دارای ارزش و قیمت بیشتر است‪ .‬بعد از محاسبات طویل دیده میشود که مردم بیشتر مایل اند که مقدار زیاد پول را‬
‫بخاطر محیط و آب و هوا پاک خانه دومی میپردازد‪.‬‬
‫این مشاهدات مفکوره را برای ما بوجود میاورد که از طریق آن م ا میت وانیم تخمین ک نیم ک ه م ردم چق در مای ل ب ه‬
‫پرداخت برای هوای پاک اند‪ .‬ما میتوانیم خانه های یک نوع را با مختلف بودن شرایط محیطی و آب و هوا در نظر‬
‫بگیریم و کیفیت و قیمت های آن ها را مقایسه کنیم‪ .‬مشکل اساسی دریافت چنین خانه ها است خوشبختانه ض رورت‬
‫این کار از بین رفته میتواند اگر ( ‪ )statical techneq of multiple regasstion analize‬مورد استفاده قرار‬
‫گیرد نتیجه اقتصادی‪ Chay‬و)‪ Green ston (1998‬اشاره میکند که مردم مایل به مبلع ‪ 0.7‬الی ‪ 1.5 %‬قیمت‬
‫برای خانه های خود اند در ص ورتیکه ی ک واح د ک اهش در ذرات م ایکرو م تر در فی کیلوم تر داش ته باش د اگ ر‬
‫مهمترین تعین کننده قیمت خانه ها از بین ببرد در این صورت تخمین کننده اثرات کثافت عیر قابل اعتماد است‪ .‬ب ر‬
‫عالوه میل مردم برای پرداخت باید تحت سوال قرار گیرد مردم شاید کثافت آب و ه وا را در نظ ر نگیرن د و ب رای‬
‫آن ها کاهش یافتن کثافات آب و هوا یک عمل ناچیز باشد‪ .‬در اثر موج ودیت ت اثیرات خ ارجی کارام د اختصاص ی‬
‫منابع پدیدار میشود‪ .‬در صورتیکه هیچ عمل متقابل باالی آن ها صورت نگیرد‪.‬‬

‫داد و ستد و تیوری ‪Coast‬‬

‫مطالب قبلی خود را در نظر میگیریم زیرا این ها اصل دلیل بی کفایتی مربوط تاثیرات خارجی در ص ورت نب ودن‬
‫مربوط به حق مارکیت ها اند‪ .‬زمانی که حق وق م الکیت تعین میگ ردد اف راد مجب ور ب ه ارتباط ات خ ارجی توس ط‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪59‬‬

‫معامله به هم دیگر میشوند‪ .‬برای فهمیدن این موضوع ما حق مالکیت دریا را به برت واگذار میکنیم عالوت ا ً ف رض‬
‫میکنیم که معامله برای برت و لیذا بی بها نیست آیا این برای هر دو ممکن است تا معامله را ک ه در اث ر آن حاص ل‬
‫از ‪ Q1‬کاهش کند انجام دهد؟ برت مایل به این است که واحد حاصل داده شده خ ود را ت ا زم انی تولی د نکن د ک ه او‬
‫مقدار پول را از لیذا دریافت نکرده است‪ .‬ک ه همین ب اعث بلن د رفتن عای د خ الص او میش ود ک ه عب ارت از ‪MB-‬‬
‫‪ MPC‬نیست‪.‬‬
‫از طرف دیگر لیذا مایل به پرداخت برای برت است که در اثر آن برت نباید واحد داده شده خود را تا زم انی تولی د‬
‫کندکه خساره نهائی برای لیذا کمتر است‪.‬‬
‫تا زمانی که مبلغ لیذا بتواند قیمت واحد تولید ناشده برت را پوره کند معامله آن ها جریان خواهد داشت‪.‬‬
‫با شکل الجبری آن را میتوان قرار ذیل نوشت‪:‬‬
‫)‪MD>(MB-MPC‬‬
‫(شکل ‪( )5.3‬که از شکل ‪ 5.1‬معلومات را اخذ نموده است) نشان میدهد که در حاصل ) ‪ Q1 (MB-MPC‬مساوی‬
‫به صفر است‪ .‬و در همین جا ‪ MD‬باعث بلند رفتن ‪ MB-MPC‬میشود‪ .‬که همین حدود معامله آن ها است‪.‬‬
‫دالیل باال اشاره میکند که پرداخت لیذا مایل به بلند رفتن ‪ MB-MPC‬در ه ر س طح حاص ل در س مت راس ت ‪*Q‬‬
‫است‪ .‬سمت چپ ‪ *Q‬تقاضای برت را برای کاهش دادن محصول خود و بلند بردن پرداخت لیذا نشان میده د مبلغی‬
‫را که لیذا میپردازد باعث محصوالت برت تا ‪ *Q‬میشود که این بنام یاد میشود‪ .‬ب دون معلوم ات دقی ق م ا نمیت وانیم‬
‫بگوئیم که لیذا تا چی مدت باید برای برت پول بپردازد‪ .‬مدت این مربوط به استحکام معامله بین دو طرف است‪ .‬بی‬
‫اعتنا بر این که چطور تقسیمات منافع بین معامله داران تقسیم میشود تولیدات در ‪ *Q‬خاتمه میابد‪.‬‬
‫حاال برعکس موضوع را فکر میکنیم‪ ،‬حقوق دارائی نهر به لیذا واگذار ش ده اس ت‪ .‬ح اال در پروس ه داد و س تد ب ر‬
‫عکس برت برای لیذا پول میپردازد و به عوض از نهر لیذا استفاده مینماید‪ .‬لیذا تا زمانی گندگی نهر را قبول میکن د‬
‫تا وقتیکه مبلغ پرداخت شده برت بزرگتر از خساره نهائی (‪ )MD‬ماهی گیری اش گ ردد‪ .‬و ب رت ت ا زم انی ب رای‬
‫لیذا پول میپردازد تا وقتیکه پروسه تولیدی خود را ب ا ارزش فک ر کن د و مبل غ تادی ه ش ده را کم تر از ‪MB-MPC‬‬
‫برای فی واحد محصول خود فکر کند‪.‬‬
‫دو فرضیه که در تحلیل قبلی رول مهم را بازی نموده است عبارت اند از‪:‬‬

‫قیمت معامالت خرید و فروش پایان است‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫مالکین منابع منبع خساره های مالی خود را دریافت نموده و بطور ش رعی از خس اره آن ه ا جلوگ یری‬ ‫‪.2‬‬
‫میکند‪.‬‬
‫یک طریقه خساره نمودن همین موارد متذکره که در (شکل ‪ )5.3‬نشان داده شده این است که تحت این فرض یه ه ا‬
‫حل اساسی آن تا آن زمان بطور مستقالنه بدست میاید تا که شخصی این حقوق را به ذم ه نگ یرد ک ه نتیج ه آن بن ام‬
‫تیوری کاست یا ‪coast theorm‬یاد میشود‪ .‬و این طوری داللت میکند زمانی که حقوق ملکیت ها تاسیس شد دیگر‬
‫باز به کدام دولت برای معامله نمودن به اثرات خارجی ضرورت نیست‪) )Coast 1960.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪60‬‬

‫اثرات خارجی از قبیل آلودگی هوا بیش از ملیون ها انسان را احاط ه نم وده ک ه ش امل ه ر دو آل وده کنن ده و آل وده‬
‫شونده میباشد و تصور این ک ه آل وده کنن ده و آل وده ش ونده در ی ک قیمت پای ان ب اهم معامل ه مینماین د خیلی مش کل‬
‫میباشد‪.‬‬
‫برعالوه اگر حقوق مالکیت هوا ثابت میبود در آن صورت نیز مالک هوا نمیتوانس ت ح دس بزن د ک ه ک دام ی ک از‬
‫استفاده کنندگان مصول کثافت در هوا میباشد؟‬
‫تیوری کاست در رابطه با چنین قضیه ها است که در آن چند ش ریک ش امل میباش ند و اث رات آن ن یز بط ور دقی ق‬
‫معین شده باشد‪ .‬در چ نین ش رایط حق وق دارایی مرب وط ب ه تقس یمات عای د اس ت‪ .‬حق وق م الکیت بس یار قیمت به ا‬
‫میباشد‪ .‬مثال اگر لیذا مالک نهر میبود در آن صورت عاید لیذا در مقابل عاید ب رت بلن د م یرفت‪ .‬و اگ ر مال ک نه ر‬
‫برت میبود در آن صورت عاید برت نظر به لیذا بلند میرفت‪.‬‬
‫توسط حقوق مالکیت توسط خط ‪ Coasian‬ما میتوانیم بعضی از پرابلم های جدی ماحول خود را حل نمائیم‪.‬‬
‫بطور مثال یکی از مفسرین در باره حق مالکیت دریاها در امریک ا چ نین اظه ار نظ ر نم وده ک ه ((در انگلس تان و‬
‫اس کاتلند م الکیت خصوص ی دریاه ا توانس ته ان د از م اهیگیری بیش از ح د ال ودگی آب را ب رای ‪ 800‬س ال آین ده‬
‫کنترول مینماید مالکین در عوض صید ماهی در دریا خود ماهی گیران را مجبور به تادیه پول میکنند‪.‬‬
‫دومین استفاده از این تیوری عبارت از محافظت از نسل حیوانات وحشی است‪.‬‬
‫بخاطر تعادل نسل فیل اعالمیه بخاطر شکار فیل ها در افریقا ص ادر ش ده ب ود‪ .‬ب ا وجودیک ه روس تاهی ه ا مش وق‬
‫شکار فیل ها نبودند ولی تعداد زی ادی از آن ه ا را از بین بردن د و قیمت نه ائی ب رای فی نف ر در تقاب ل ش کار فی ل‬
‫صفر بود‪ .‬و همین قیمت صفر موجب جلوگیری از شکار بیش از حد گردید‪ .‬ولی اگر حق م الکیت فی ل ه ا موج ود‬
‫میبود در آن صورت روستاهی ها مشوق به حفظ آن ها میبودند چ ون در آن ص ورت آن ه ا میتوانس تند در ع وض‬
‫دادن اجازه شکار پول خوبی را صاحب شوند‪ .‬مطابق به قانون ( ‪ )1996‬کنیا احکام شکار فیل ها را در سال ‪1977‬‬
‫ص ادر نم وده ب ود و در س ال ‪ 1982‬نف وس فی ل ه ا از ‪ 167000‬ب ه ‪ 1600‬ک اهش نم ود‪ .‬ب ر خالف آن در ‪1982‬‬
‫ذمبابوی برای زمین داران حق مالکیت بر علیه حیوانات وحشی را صادر نمود و در می ان س ال ‪ 1995‬نف وس فی ل‬
‫ها از ‪ 40000‬به ‪ 88000‬افزایش نمود‪ .‬مفکوره دادن حق مالکیت انفرادی حیوانات برای زمین داران رواج یافت‪.‬‬
‫در جنوب افریقا اکثر دهاقین این را س ودمند ش مردند ک ه از زرع م واد غ ذائی خ ودداری کنن د و ب ه ع وض آن از‬
‫سیاحان پول ب رای بازدی د ب رای حیوان ات اخ ذ نماین د تقریب ا ً ‪ 8 %‬عراض ی در جن وب افریق ا وق ف چ نین س یاحت‬
‫اقتصادی شده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪61‬‬

‫ادغام دو شرکت ‪-:‬‬

‫یگانه راه درمقابله با اثرات خارجی توسط به هم پیوستن طرفین معامله میباشد‪ .‬برای درک دقی ق موض وع ف رض‬
‫مینمائیم که یک آلوده کننده و یک الوده شونده وجود دارد‪ .‬بطور مثال برت و لیذا (بخش گذشته)‪.‬‬
‫مثلی که قبالً گفته شد اگر برت خساره های را که به لیذا متقبل میشود محاسبه نماید در آن صورت امکان دارد ی ک‬
‫مفاد خالص بوجود بیاید‪( .‬شکل ‪)2.5‬‬
‫اگر لیذا و برت فعالیت های خود را هماهنگ بسازند در آن صورت منافع مجموعی آن ها بزرگتر از مجموع منافع‬
‫انفرادی آن ها در صورت هماهنگی نه نمودن فعالیت های شان میباشد‪.‬‬
‫در صورتیکه آنها نتوانند مطابق به همدیگر عمل کنند در اثر آن‪ ،‬آن ها پول خود را از بین میبرن د‪ .‬و در آن زم ان‬
‫مارکیت یک مشوق قوی را برای هر دو شریک دریافت میکند‪ .‬لی ذا میتوان د فابریک ه را خری داری کن د و همچن ان‬
‫برت میتواند صید ماهی را خریداری نماید و یا یک شریک سومی میتواند هر دو آن ها را خریداری نماید‪.‬‬
‫زمانی که این دو شریک ب اهم یکج ا ش وند در آن ص ورت اث رات خ ارجی داخلی میش ود و این توس ط ش ریک ک ه‬
‫اثرات خارجی را بوجود میاورد مورد محاسبه قرار میگیرد‪ .‬بطور مثال اگر برت ماهی گیری را بخرد او مایل ب ه‬
‫تولید محصول کم نظر به گذشته خواهد بود‪ .‬شکل ‪5.3‬‬

‫کنوانسیون های اجتماعی‪:‬‬

‫بر خالف فابریکه ها افراد ادغام کرده نمیتوانند که اثرات خ ارجی را داخلی نماین د‪ .‬در ص ورتیکه بعض ی میث اق‬
‫های اجتماعی وجود داشته باشد تا مردم را مجبور بسازد اثرات تولید شده خ ارجی خ ود را در نظ ر داش ته باش ند‪.‬‬
‫یک شاگرد مکتب میاموزد که انداختن کثافات در سرک ها یک عمل غیر مس ووالنه و غل ط میباش د اگ ر این درس‬
‫تاثیرات مثبت داشته باشد در آن صورت طفل این موضوع را که اگر او با خ ود پوس ت کیل ه ی ا چ اکلیت را هم راه‬
‫داشته باشد آن را تا ذباله دانی انتقال بدهد‪ .‬ولو این که این انتق ال کثاف ات ی ک قیمت را ب رای او ایج اد نمای د‪ .‬زی را‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪62‬‬

‫شاید قیمت را که او متحمل میشود کمتر از آن باشد که مردم او را در عین انداختن کثافات در روی سرک ها ببینند‪.‬‬
‫چنانچه میگویند که پیش از انجام یک عمل قیمت نهائی خارجی و منافع آن را در نظر باید گرفت‪.‬‬

‫عکس العمل عامه در مقابل اثرات خارجی‪:‬‬

‫برت تولیدات بی کفایتی دارد زیرا قیمت عوامل بطور نا درست قیم اجتماعی واحد را نشان میدهد‪ .‬خصوصا ً که قیم‬
‫مواد خام پایان بوده و قیمت عوامل تولید شده او نیز کم است‪ .‬در این باره یک راه حل توس ط اقتص اد دان انگلیس ی‬
‫بنام ح ‪ .‬ب پیگو در سال ‪ 1930‬پیشنهاد شد این بود که باالی الوده کننده یک مالی ه وض ع گ ردد ت ا این ط ور نش ان‬
‫داده شود که قیمت عوامل تولید او خیلی پایان است ‪.‬‬
‫مالیه پیگو عبارت از مالیه است که باالی هر واحد محصول تولید ش ده آل وده کنن ده در ه ر س طع کف ایتی محص ول‬
‫است و این مساوی به خساره نهائی میباشد‪( .‬شکل ‪) 5.3‬‬

‫شکل ‪ 4 .5‬از شکل ‪ 1 .5‬گرفته شده است در این صورت خس اره نه ائی در محص ول ‪ *Q‬عب ارت از فاص له ‪cd‬‬
‫است و این فاصله مالیه پیگو را نشان میدهد‪ .‬باید تذکر داد که فاصله عمودی از ‪ MSC‬و ‪ MPC‬عبارت از ‪MD‬‬
‫است‪ .‬اگر یک مالیه ‪ cd‬باالی هر واحد محصول ب رت وارد ای د در آن ص ورت ب رت چی عکس العم ل را نش ان‬
‫خواهد داد؟ این مالیه خساره نهائی برت را بلند میبرد‪ .‬برای هر واحد تولی د ش ده خ ود ب رت بای د هم ب رای عرض ه‬
‫کننده عوامل تولید پول بپردازد (که این توسط ‪ MPC‬اندازه میشود) و هم برای آم ر مالی ه (ش خص محص ول جم ع‬
‫آوری مالیات) که این توسط ‪ cd‬محاسبه میشود‪.‬‬
‫مطابق به شکل هندسی هزینه نهائی برت توس ط جم ع نم ودن ‪ cd‬هم راه با‪ MPC‬در ه ر س طح محص ول بدس ت‬
‫میاید‪ .‬و در اثر آن ‪ MPC‬توسط فاصله عمودی ‪ cd‬تبدیل میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪63‬‬

‫مفاد برت زمانی به حد اکثر خود میرسد که منافع نهائی او مساوی ب ه قیمت نه ائی او گ ردد‪ .‬و این در مح ل تق اطع‬
‫‪ MB‬و‪ MPC+cd‬صورت میگیرد‪ .‬و این در نقطه محص ول ‪ *Q‬اس ت‪ .‬و در نتیج ه این ب اعث میش ود ت ا ب رت‬
‫قیمت اثرات خارجی را که خودش تولید میکند در نظر بگیرد و تولید بیش از ح د ب رت را ن یز ک اهش میده د‪ .‬بای د‬
‫یادداشت نمود ک ه مالی ه عای د ‪ cd‬را ب رای ه ر واح د ‪ Id‬تولی د ش ده ص ادر مینمای د ‪ .))*id=Oq‬از این رو درآم د‬
‫مالیاتی عبارت است از ‪ cd*id‬و این مساوی به حدود مربع مستطیل ‪ ijcd‬در شکل ‪ 5.4‬است‪.‬‬

‫در جهت جبران خساره لیذا در برابر فعالیت های برت این تالشی خواهد بود ب رای اس تفاده از این عوای د در جهت‬
‫جبران خساره لیذا که از فعالیت های برت که از اثر تکس نسبت به سابق کاهش یافته است میگردد‪ .‬به هر صورت‬
‫باید احتیاط به عمل آید که چنین تلقی نگردد که هر کسی که در دریا ب ه م اهی گ یری می پردازد تادی اتی را دری افت‬
‫مینماید که از اثر چنین درکی اشخاصی که ماهیگیری نمیکنند به خاطر کسب چنین تادیات به م اهیگیری بپردازن د‪.‬‬
‫و در این صورت نتیجه چنین ماهیگیری وسیع بدون کیفیت خواهد بود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪64‬‬

‫سیاست توزیع مجدد‪ ،‬بیمه اجتماعی و پروگرام های انتقالی دولت‬ ‫‪.5 .2‬‬

‫برسم؟ ( جان لینین و پاول‬

‫"‬ ‫"آیا هنوز هم به من ضرورت خواهی داشت‪ ،‬آیا هنوز مرا تغذ یه خواهی کرد‪ ،‬حتی اگرمن به ‪ 64‬سالگی{ هم‬
‫میکارتنی)‬

‫زندگی دارای نقطه های نامعلوم است ‪ .‬واقعات پیشبینی نه شده مانند آتش گیری ‪ ،‬مریضی و غ یره ب اعث‬ ‫‪.1‬‬
‫خساره مردم میشود ‪ .‬یگانه طریقه برای حفاظت از چنین واقعات عبارت از خری د بیم ه اس ت ‪ .‬در مقاب ل‬
‫پول که مردم برای کمپنی بیمه میپردازند آن ها میتوانند مفادی را در چنین مواقع ( حادثات غ یر متقرب ه )‬
‫بدست بیاورند ‪ .‬این پروگرام ها بطور مجموعی بنام بیمه اجتماعی یاد میشود ‪.‬‬
‫مثلیکه در جدول ذیل اشاره شده بیمه اجتماعی حد اعظم مصارف دولت فدرال و‪ GDP‬را در بر گرفته است‪.‬‬
‫با وجود که پروگرام های مختلف دارای وظایف مختلفه اند ولی در بعضی موارد دارای عین خصوصیات میباشند ‪.‬‬

‫اشتراک جبری است ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫حقدار بودن در سطع مفاد مربوط است به سهم گیری قبلی کارگران ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫تادیات مف اد ب ه اس اس بعض ی مشخص ات قاب ل ش ناخت در م ورد بیک اری – مریض ی و تقاع د ص ورت‬ ‫‪.4‬‬
‫میگیرد‪.‬‬
‫پروگرام ها این معنی امتحان شده را ندارند ‪.‬خرابی مالی برای گرفتن مفاد ضرور نیست ‪.‬‬
‫پروگرام های عمده بیمه اجتماعی‬

‫‪2002‬‬ ‫تاریخ وضع‬ ‫پروگرام ها‬

‫‪UASDI‬‬ ‫‪1935‬‬ ‫امنیت اجتماعی ‪5453‬‬
‫‪254‬‬ ‫‪1965‬‬ ‫مراقبت طبی‬
‫‪51‬‬ ‫‪1935‬‬ ‫بیمه بیکاری‬
‫‪22‬‬ ‫‪1917‬‬ ‫مراقبت طبی برای کهنه کاران‬
‫‪37.9%‬‬ ‫مجموع فیصدی مصارف فدرال‬
‫‪GDP‬‬ ‫‪%7.5‬‬ ‫مجموع فیصدی‬

‫چرا باید بیمه اجتماعی داشت؟‬

‫مطابق به اولین تیوری رفاهء سکتور های خصوصی اموال را به مق دار م وثر تولی د مینماین د‪ .‬در فص ل ه ای قبلی‬
‫تذکر داده شده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪65‬‬

‫اگر در جریان معامله یک جناح دارای معلومات باشد و جناح دیگ ر در ب اره معامل ه معلوم ات نداش ته باش د در آن‬
‫صورت باعث عدم موثریت در مارکیت میشود؟ برای فهم بیشتر بیمه حیات را در نظر میگیریم‪ .‬وظیفه کمپنی بیمه‬
‫این است که حیات خریدار را بیمه نماید نظر به نظریه کمپنی بیمه مشتری آن ها هیچ وقتی نخواهد مرد در حالیک ه‬
‫خود مشتری نظر به کمپنی بیمه معلومات بیشتری راجع به صحت خود دارد که این را بنام معلومات یک جانبه یاد‬
‫مینمایند‪ .‬در این معامله کی مفاد مینماید؟ کسانی که حالت صحی شان خوب نیستند‪ .‬ولی کسانی نیز هستند که کمپنی‬
‫بیمه آن ها را قبول نمیکنند کمپنی بیمه در بین خریداران خود انتخاب میکند و کوشش میکن د ت ا انتخ اب او یقین ا ً ب ه‬
‫نفع کمپنی باشد‪ .‬حاال یک مشکل عمده را در نظر میگیریم بیم ه در مقاب ل زود م ردن ک ه در مقاب ل عم ر ط والنی‬
‫میباشد‪ .‬چرا این مشکل پیش میاید؟ حدس بزنید ک ه بع د از تقاع د چن د س ال دیگ ر ش ما عم ر خواهی د نم ود؟ اوس ط‬
‫زندگی بعد از تقاعد ‪ 18‬سال تخمین گردیده است ولی ‪ 25%‬مردم تا ‪ 90‬س الگی زن ده میمانن د‪ .‬مش کل عم ده اینج ا‬
‫است که اگر معاش تقاعد شما قبل از مرگ تان تمام گردد در آن صورت چه پیش خواهد آمد؟ چط ور ش ما خ ود را‬
‫از زندگی طوالنی تراز حفاظت خواهید نمود؟ کمپنی بیمه این سیاست را بنام (‪ )annuities‬یاد نم وده اس ت ک ه در‬
‫تحت آن سیاست برای هر مشتری بعد از تقاعد تا زمانی که زنده است مبلغ پول را میپردازد‪ .‬در حقیقت کمپنی بیمه‬
‫در مقابل زندگی طوالنی تر (از حد اوسط) پ ول را از دس ت میده د‪ .‬و ب ر خالف در مقاب ل عم ر کوت اه ت ر از ح د‬
‫اوسط مردم کمپنی پول را بدست میاورد‪ .‬اشخاصی که امید به زندگی طوالنی تر از حد اوسط دارند تقاص ا زی ادتر‬
‫این نوع بیمه را دارند‪ .‬در صورتیکه مصارف بیمه بلند برود در آن صورت قیمت بیمه نیز بلند میرود‪ .‬و در نتیج ه‬
‫بازار بیمه بر ضد عمر طوالنی را نمیدهد‪ .‬آیا معلومات بلمقاب ل ب رای بیم ه اجتم اعی ض روری اس ت؟ ج واب این‬
‫سوال مربوط پروگرام های کمپنی بیمه است‪.‬‬
‫مارکیت مطالعه بیمه حیات اظهار دارد که معلومات بلمقابل ضروری نیست‪ .‬اوالً خریداران یک امتح ان ص حی را‬
‫باید بگذرانند و همچنان کاغذ سواالت راجع به صحت خود را نیز بنویسند‪.‬‬
‫مارکیت های زیادی انکشاف یافته برای بیمه حیات وجود دارد‪.‬‬

‫فقدان دور اندیشی‬

‫بعضی ها اظهار نظر دارند که افراد نظر به فقدان دور اندیشی نمیتوانند بیمه کافی را برای آسایش خ ود خری داری‬
‫کنند‪ .‬از این رو دولت مجبور میشود که مداخله نموده و مردم را مجبور به خریدن نمای د‪ .‬بط ور مث ال اظه ار نظ ر‬
‫میشود که بدون پروگرام تامینات اجتماعی مردم نمیتوانند وضع مالی خود را بعد از تقاعد تنظیم دهن د‪ .‬این ر نظ ر‬
‫دو موضوع را دربر میگیرد‪.‬‬
‫اول‪ :‬آیا این درست است که مردم نمیتوانند بدون تامین ات اجتم اعی ب ه ق در ک افی مص ارف خ ود را تنظیم نماین د؟‬
‫برای حل این سوال باید در نظر بگیریم که اگر پروگرام وجود نمیداشت مردم چه طور رفتار مینمودن د‪ .‬و مثلی ک ه‬
‫قبالً نیز گفته شد انجام این کار خیلی مشکل است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪66‬‬

‫دوم‪ :‬اگر مفکوره اول درست باشد در این صورت ضرورت به دولت نیست که در این نوع مع امالت دخی ل گ ردد‪.‬‬
‫دانشمندانیکه اظهار نظر دارند که مردم باید آزاد گذاشته شوند تا خود ش ان تص امیم الزم را در م ورد اخ ذ نماین د‪.‬‬
‫ولو که بعضا ً به اشتباهات مواجه شوند‪.‬‬

‫صرفه جویی در مصارف تصمیم گیری‬

‫بازار های بیمه خیلی مغلق اند و از این رو افراد وقت زیادی خود را صرف انتخاب سیاست درس ت مینماین د‪ .‬اگ ر‬
‫تصمیم گیرندگان عامه یک پروگرام دقیق را برای مردم انتخاب نماید اف راد وقت ومن ابع دیگ ر خ ود را وق ف اخ ذ‬
‫تصامیم نمیکنند‪ .‬مشکل اساسی در این جا این اس ت ک ه دلی ل وج ود ن دارد ک ه م ردم یقین حاص ل نماین د ک ه دولت‬
‫سیاست های درست را انتخاب نموده است‪ .‬بر عالوه مردم ضروریات متفاوت را دارا اند از این رو بای د آن ه ا در‬
‫انتخاب خود آزاد گذاشته شوند‪.‬‬

‫توزیع عاید‬
‫مثلیکه قبالً گفته شد که منابع از پروگ رام بیم ه اجتم اعی توس ط س هم قبلی تعین میگ ردد‪ ،‬در حقیقت در بعض ی از‬
‫پروگرام ها ارتباط بین مفاد وس هم قبلی خیلی ض عیف میباش د‪ .‬بعض ی اف راد در اث ر خری دن بیم ه فای ده مینماین د و‬
‫بعضی ها ضرر‪ .‬به معنی دیگر پروگرام بیمه اجتماعی نیز یک پروگرام تقیسم دوباره عاید است‪.‬‬
‫در پروگرام بیمه اجتماعی رول عمده را تامینات اجتماعی بازی مینماید‪.‬‬

‫ساختار تامینات اجتماعی‬

‫تامینات اجتماعی به طور رسمی بیمه مسن ها‪ ،‬خساره دیده گان و ناتوان ان میباش د‪ OASDI .‬بزرگ ترین پروگ رام‬
‫مخارج داخلی است‪ .‬زمانی که اعضا اص لی این پروگ رام زن ده بودن د آن ان ب ه مس تخدمین خ ود اس عار را ت رکیب‬
‫نمودند‪ .‬در وقت تقاعد اعضاء این پروگرام میتوانستند نظر ب ه س هم خ ود پ ول را بدس ت آورن د‪ .‬ب رعالوه تامین ات‬
‫اجتماعی منافع را برای کارگران ناتوان و خساره مندان در نظر میگیرد‪ .‬برعالوه تامینات اجتماعی پروگرام تقس یم‬
‫دوباره عاید را نیز انجام میدهد‪.‬‬

‫اجزاء اساسی‬
‫"تمویل پرداخت بال عوض"‪ .‬زمانی که تامینات اجتماعی در سال ‪ 1935‬بوجود آمد شکل اساسی آن مانند سیستم بیمه‬
‫خصوصی بود‪ .‬در زمان زندگانی خود و در جریان کار افراد قسمتی از معاش خود را ذخیره مینمودند و در زم ان‬
‫تقاعد از همین پول برای آن ها منافع داده میشد که همین را بنام ‪( Fully founded‬مکمل به دست آمده) یاد نموده‬
‫اند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪67‬‬

‫در سال ‪ 1935‬این سیستم به سیستم ‪( Pay as you go‬تادیه در وقت رفتن) تبدیل گردید‪ .‬به این مع نی ک ه مف اد‬
‫برای متقاعدین جاری از پول کسانی که امروزه کار مینمایند‪ .‬متقاعدین نسل گذشته توسط کارکنان نسل جدید حمایه‬
‫میشدند‪ .‬یگانه فایده سیستم ‪ pay as you go‬این بود که با سهم چند ساله میتوانستند زندگی راحت بعدی را سپری‬
‫نمایند‪ .‬فایده دیگر این سیستم این بود که ترس سیاستمداران را از مصرف این ذخایر توسط دولت از بین میبرد‪.‬‬
‫در تامینات اجتماعی جدید گیرندگان در مقاب ل س هم خ ود عای د زی ادتری را ب ه دس ت میاورن د‪ .‬مث ال عم ده آن‪Ida‬‬
‫‪ Fuller‬بود که ‪ 24.85 $‬را پرداخت ه ب ود و ت ا ‪ 99‬دس الگی زن دگی نم ود و در مقاب ل س هم پرداخت ه ش ده خ ود ‪$‬‬
‫‪ 20.798‬مفاد نمود‪.‬‬

‫انتقال باز ‪Explicit transfer.‬‬

‫یک تغییر اساسای در قانون سال ‪ 1939‬توسعه ساحه این برنامه ها بوجود آم د‪ .‬مط ابق ب ه ق انون ‪ 1935‬ک ارگران‬
‫بیمه شده در سن ‪ 65‬سالگی به طور ماهوار پول را باید اخذ مینمودن د‪ .‬در ‪ 1935‬من افع ب رای ک ارگران ن اتوان و‬
‫خساره دیده معرفی گردید‪ .‬تامینات اجتماعی در این زمان نه تنها برای افراد بیمه تهیه مینمود بلکه برای افراد عای د‬
‫نیز میپرداخت‪.‬‬

‫ساختار منافع‬
‫تامینات اجتم اعی ی ک ش خص مرب وط عای د‪ ،‬س ن و موض وعات شخص ی دیگ ر وی میباش د‪ .‬ق دم اول عب ارت از‬
‫محاسبه شاخص عاید ماهوار وی میباشد‪.‬‬
‫قدم دوم ساختمان منافع عبارت از استفاده ‪ AIME‬در فورمول اشخاص برای بیمه ابتدائی ‪ PIA‬میباشد‪ .‬ک ه از این‬
‫برای اشخاص که در سن اصلی تقاعد ‪ 65‬یا در اثر ناتوانی تقاعد نموده باشند پرداخته میش ود‪ .‬در ‪ PIA 2003‬ب ه‬
‫طور ذیل محاسبه میگردید ‪:‬‬
‫‪ %90‬اولین ‪ AIME‬جمع با ‪ AIME 32%‬بین ‪ $60000‬و ‪ 3.653‬جمع ‪ AIME 15 %‬بلند تر از ‪. 3.653 $‬‬
‫برای یک متقاعد که دارای ‪ AIME 200$‬بود ‪ PIA 180 $‬در نظر گرفته شده بود‪ .‬در حقیقت برای یک متقاعد‬
‫‪ 65‬ساله که دارای عاید پایان در زمان که کارمند بوده باشد ‪ AIME %64‬پرداخته میتواند‪ .‬برای ک ارگر دارای‬
‫عاید متوسط ‪ 48%‬و برای کارگر دارای عاید بلند ‪ AIME 40%‬در نظر گرفته شده بود‪.‬‬

‫عمری که در آن این منافع داده میشوند‬

‫سن که یک فرد برای اخذ تامینات اجتماعی آماده میشود بنام سن تقاعد نورمال یاد مینمایند‪ .‬سن تقاعد نورمال برای‬
‫اشخاص که در سال های ‪ 1944‬و ‪ 1954‬تولد شده اند عبارت از ‪ 66‬سالگی است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪68‬‬

‫وضع مالی فمیلی کمک گیرنده (‪ )Reciepient family status‬زمانی که یک کارگر به سن نورمال تقاعد میرسد‬
‫منافع ماهانه او عبارت از همان بیمه او میباشد اشخاصی که دارای شوهر‪ ،‬خانم و اطفال اند اض افه ت ر از ‪% 50‬‬
‫‪ PIA‬را بدست میاورند‪ .‬اوسط منافع ماهانه یک زن و شوهر ‪ 1.460 $‬است‪.‬‬
‫منافع تامینات اجتماعی برای افراد که سن نورمال تقاعد را سپری ننموده باشند این است که از دو دالر که آنه ا بای د‬
‫ماهانه اخذ نمایند ‪ 1‬دالر آن را منفی مینمایند که تقریبا ً ‪ 11.000 $‬میشود‪ .‬این پیشبینی را بنام ((آزمون کمائی)) ی اد‬
‫مینمایند‪ .‬قابل ذکر است که افراد که عاید خود را در اثر (( آزمون کم ائی )) از دس ت میدهن د در آین ده عای د آن ه ا‬
‫دوباره شکل نورمال خود را به دست میاورند‪.‬‬
‫دو قانون عمده باالی ساختمان مفاد تاثیر دارد‪.‬‬
‫اول‪ 85% :‬مفاد اخذ شده توسط افراد که دارای عاید بلند تر از اندازه معینه باشند باالی آن مالیات ب ر عوای د ف درال‬
‫وارد میشود‪ .‬اندازه اساسی مالیه دهنده مجرد ‪ $25000‬و برای مالیه دهنده متحل ‪ $32000‬میباش د‪ .‬مف اد دومی در‬
‫صورت بروض انفالسیون صورت میگیرد‪.‬‬
‫منافع تامینات اجتماعی کسانی که به سن تقاعد نرسیده باشند ‪ $1‬از ‪ $2‬کمائی آن ها کم میشود که بلندتر از ‪11000‬‬
‫میگردد‪.‬‬
‫این پروسه را بنام آزمون درآمد نامیده اند‪ .‬در بسیاری مواقع افراد که پول خود را در این پروسه از دست داده ان د‬
‫در مراحل بعدی مفاد شان افزایش میابد‪.‬‬

‫تمویل‬
‫نیم مالیه توسط استخدام شوندگان و نیم دیگر آن توسط استخدام کنندگان پرداخته میش ود‪ .‬مقص د ق انونی ازاین اس ت‬
‫که قیمت این پروگرام بین کارگران و روسا به عین اندزه باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪69‬‬

‫‪ .6 .2‬رشد سکتور عامه‬

‫توضیح رشد دولت‬
‫بسیاری از نظریات اقتصاد سیاسی توسط رشد دولت به میان آمده اند‪ .‬نظر به مدارک فصل اول مصارف درایاالت‬
‫متحده از مدت زیادی افزایش نموده است‪ .‬رشد سکتور عامه در ایاالت متحده منفرد نیست مانند سکتور های دیگ ر‬
‫که در جدول ‪ 6.6‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫جدول (‪ )6.6‬تناسب مصارف دولت به ارتباط (‪)GDP‬در بعضی ممالک‪.‬‬
‫انگلستان‬ ‫سویتزرلند‬ ‫کانادا‬ ‫سال ها‬

‫‪n.a‬‬ ‫‪14.4‬‬ ‫‪9.5‬‬ ‫‪1900‬‬

‫‪n.a‬‬ ‫‪12.7‬‬ ‫‪11.4‬‬ ‫‪1910‬‬
‫‪n.a‬‬ ‫‪26.2‬‬ ‫‪16.1‬‬ ‫‪1920‬‬
‫‪26.1‬‬ ‫‪15.9‬‬ ‫‪18.9‬‬ ‫‪1930‬‬
‫‪39.0‬‬ ‫‪19.2‬‬ ‫‪23.1‬‬ ‫‪1940‬‬
‫‪39.0‬‬ ‫‪19.9‬‬ ‫‪22.1‬‬ ‫‪1950‬‬
‫‪31.9‬‬ ‫‪17.7‬‬ ‫‪29.7‬‬ ‫‪1960‬‬
‫‪33.2‬‬ ‫‪21.3‬‬ ‫‪31.2‬‬ ‫‪1970‬‬
‫‪41.8‬‬ ‫‪29.3‬‬ ‫‪37.8‬‬ ‫‪1980‬‬
‫‪41.9‬‬ ‫‪33.6‬‬ ‫‪46.0‬‬ ‫‪1990‬‬
‫‪n.a‬‬ ‫‪38.8‬‬ ‫‪37.4‬‬ ‫‪2001‬‬

‫برای درک رشد دولت از تجارت در امریکا استفاده به عمل آمده است ولی در آن جزیات موضوع در نظ ر گرفت ه‬
‫نشده است‪ .‬بعضی از تیوری های مروج در نظر گرفته شده است‪ .‬یک پدیده نمیتواند یک موض وع را ب ه ص ورت‬
‫دقیق بفهماند از این رو پدیده های مختلف در نظر گرفته شده است‪ .‬با وجود آن هم همه آن ها با هم نتوانسته اند تمام‬
‫موضوعات را به صورت دقیق تشریح نمایند‪.‬‬
‫عالقمندی شهروند‪ :‬رشد مصارف دولت اظهار از رجحان شهروندان است‪ .‬ف رض میک نیم رأی دهن ده متوس ط‬
‫تقاضا برای سکتور عمومی برای اجناس و خدمات (‪ )G‬مینماید (‪ )R‬بعضی از وظایف است و (‪ )P‬قیمت اجناس و‬
‫خدمات سکتور عمومی (‪ )I‬نیز عاید میباشد‪.‬‬
‫)‪G=F(P.I‬‬
‫فرضیه های زیادی وجود دارد که از طریق تقاضا باعث بلند رفتن تناسب عاید مربوط سکتور عامه میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪70‬‬

‫فرض میکنیم که عاید نظر به فیصدی معین بلند برود مقدار تقاضا به اجن اس و خ دمات عام ه زی اد ت ر از فیص دی‬
‫تعین شده بلند میرود‪ .‬در اینجا ارتجاعیت عاید نظر به تقاضا بلند تر از ‪ 1‬است‪ .‬در این صورت عاید س کتور عام ه‬
‫بلند میرود‪.‬‬
‫به همین شکل اگر ارتجاعیت قیمت نظر به تقاضا (‪ )G‬کمتر از ‪ 1‬باشد سهم عایداتی دولت افزایش مینماید‪.‬‬
‫سوال مطرح میشود که آیا تغییر در ‪ I‬و‪ p‬باعث تعیر در ‪ G‬میشود؟ برای جواب به این سوال بروجرن گ فیص دی‬
‫تغییر اصلی تغییر ‪ I‬و‪ p‬را محاسبه میکند‪ .‬او فیصدی تغی یر ‪ p‬را ض رب در ارتج اعیت تخمی نی ‪ G‬ب ه نس بت ‪ P‬و‬
‫تغییر فیصدی در ‪ I‬ضرب ارتجاعیت‪ I‬میکند‪ .‬این محاسبات تغییر در فیص دی ‪ G‬را دری افت مینمای د‪ .‬بروجرن گ‬
‫بعداً خط محاسبات را با تغییر حقیقی ‪ G‬مقایسه نموده و دریافت میکند که صرف ‪ 38 %‬رشد بودجه دولت ای االت‬
‫متحده میتواند توسط معادله باال دریافت گردد‪.‬‬
‫نظریه مارکس‪ :‬بسیاری از تیوری های مارکس مصارف ایالتی را یک جز الینفک سیستم اقتصاد سیاسی دانسته‬
‫است‪ .‬مدل مارکس تمایل تولید اضافی سکتور خصوص ی را نش ان میده د‪ .‬پس حک ومت ک ه توس ط س رمایه داران‬
‫کنترول میشود باید مصارف خود را وسیع نماید تا این تولیدات اضافی سکتورخصوصی را جذب نماید‪ .‬و اکثراً حد‬
‫اعظم افزایش این مصارف در سطع فعالیت های نظامی صورت میگیرد ‪ .‬در عین زم ان ای الت کوش ش مینمای د ت ا‬
‫عدم رضایت کارگر را توسط افزایش مصارف خدمات اجتماعی کاهش دهد ‪.‬‬
‫مسگریف (‪ )1980‬حقایق تاریخی را در نظر گرفته این تحلیل را تکریب مینماید ‪ .‬این هم قاب ل ی اد آوری اس ت ک ه‬
‫در اروپ ا ع ربی اف زایش ش دید در س ایز دولت بع د از جن گ دوم جه انی توس ط ه ر ش ی هم رأی میش د ب دون‬
‫نظامی ‪ .‬مطلب عمده این تحلیل مارکس عبارت از تصدیق رابطه بین اقتص اد و سیس تم سیاس ی منحیث منش ع ه ای‬
‫رشد دولت میباشد ‪.‬‬
‫رویداد های شانس‪ :‬در مقابل تیوری های که رشد دولت را غیر قابل اجتن اب گ ذارش داده ان د آن تی وری ه ای‬
‫نیز اند که مطابق شرائط تیوری چانس ایفنت اند ‪ .‬در حاالت عادی رشد مصارف دولت به صورت متع ادل اس ت ‪.‬‬
‫ولی در صورت تشوشات داخلی سطع مصارف دولت بلند میرود حتی زم انی ک ه این تشوش ات از بین م یرود ن یز‬
‫این سطع بلند مصارف باقی میماند ‪ .‬پیکاک و وایسمین ‪ 1967‬این عمل را بنام تاثیرات بی جا شدن یاد نم وده ان د ‪.‬‬
‫مثال های این تشوشات عبارت از جنگ دوم جهانی و جنگ ویتنام میباشد ‪.‬‬
‫تغییرات در تمایالت اجتماعی‪ :‬گفتگوی مشهور چنین توسعه مینماید که تم ایالت اجتم اعی اف راد را ب ه تقاض ا‬
‫های نا معلومی سیستم سیاسی رهنمائی میکند ‪.‬در عین زم ان اعالن ات جه انی تیلی وزن ب اعث ایج اد ط رز تفک ر‬
‫سینو کالسی (افسانوی) برای مردم گردی ده و این موض وع را ک ه پروگ رام ه ای دول تی ایج اب پ رداخت قیمت را‬
‫مینماید منحدم میسازد ‪ .‬با وجود که مردم مفاد پروژه های دولتی را به عوض قیمت های خود کم بها فک ر میکنن د ‪.‬‬
‫در این ضورت سکتور عمومی بسیار خورد است ‪ .‬بر عالوه بعضی حادث ات اجتم اعی ب اعث بعض ی حرک ات در‬
‫مصارف دولت میشود ‪.‬‬
‫توزیع مجدد عاید‪ :‬دولت رشد مینماید زیرا افراد با عای د کم سیس تم سیاس ی را ب رای تقس یم دوب اره عای دات بین‬
‫خود مورد استفاده قرار میدهد ‪ .‬این مفکوره طوری است که سیاست مداران میتوانند رأی دهندگان ک ه دارائی عای د‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪71‬‬

‫کم تر یا مساوی به حد اوسط اند توسط پیش کش مفاد که باعث تحمیل یک قیمت خالص برای افراد دیگر ک ه دارای‬
‫عاید بلند تراز حد اوسط اند جلب میکند ‪ .‬زمانی که حد اوسط عواعد از حد مابینی بلند برود و میکانیزه ک ه م وجب‬
‫تقسیم دوب اره عای د میش ود آن ق در تش ویق کنن ده نباش د در آن ص ورت سیاس تمداران رأی را توس ط اف زایش عای د‬
‫محدوده دولت به دست آورده میتواند ‪ .‬بطور مث ال م ا ‪ 4‬رأی دهن ده را ب ا عوای د ‪-$15000 -$10000 -$5000‬‬
‫‪ -$40000 $25000‬فرض مینم ائیم‪ .‬درام د می انی ‪ $15000‬و درام د متوس ط عب ارت از ‪ $19000‬اس ت ‪ .‬ی ک‬
‫سیاستمدار که پروگرام های دولتی را در انتقال عاید به اشخاص کم تر از ‪ $25000‬عاید حمای ه میکن د میتوان د ح د‬
‫اعظم رأی ها را به دست بیاورد ‪.‬‬
‫مطابق به نظریه پرسن و تبیلینی سال ‪ 1999‬این یک مشخصه مناسب برای پالیس ی در ام د انتق ال در جوام ع پیش‬
‫رفته است ‪.‬‬
‫یک مشکل ممکن در این تیوری این است که این تیوری تشریح نمیده د ک ه چ را س هم مص ارف عم ومی ب ه ط ور‬
‫تدریجی افزایش مینماید ( مثال جدول ‪ )1.1‬چرا به طور مجموعی و یک باریکی تمام درآمدات پول داران ب ه غ رب‬
‫انتقال نمییابد ؟ زیرا در کشورهای عربی نیازمندی به دارائی برای به دست آوردن رأی بط ور ت دریجی در جری ان‬
‫قرن اخری باطل شده است ‪ .‬در ایاالت متحده بسیاری از مسیر های را رائی گیری توس ط ق انون حق وق بش ر س ال‬
‫‪ 1960‬از بین رفته است ‪.‬‬
‫توسعه حقوق رائی دهی به آن ان ک ه در اخ ر ج دول درآم دات ق رار دارن د ب اعث اف زایش قس مت از رای دهن دگان‬
‫میشوند که آن سیاستمداران را انتخاب مینمایند که وعده تقسیم دوباره عاید را میدهند ‪.‬‬
‫توسعه تدریجی حق االمتیاز باعث ادامه رشد دولت میشود ‪ .‬این تخمین مشکل تحلیل طریقه مصارف ایالتی از سال‬
‫‪ 1950‬تا سال ‪ 1958‬میباش د‪ .‬در جری ان این م دت بعض ی از ای االت مالی ات س رانه را رد نم وده ان د و این ب اعث‬
‫اف زایش رائی مخصوص ا در بین غرب ا گردی د‪ .‬در چ نین ای االت ی ک اف زایش ش دید در مخ ارج رف اه گردی د ولی‬
‫درمخارج دیگر کدام تبدیلی وارد نشد یک محدودیت این تیوری این است که این میتود تدابیر را که از ج انب دولت‬
‫برای تقسیم دوباره عاید مورد استفاده قرار میگیرد ارایه نمیکند‪ .‬اگر این مفکوره درست باشد حد اعظم عایدات باید‬
‫به عرب انتقال یابد که این موجب افزایش رفاهء آن ها میشود‪.‬‬
‫بر عالوه مثل که در فصل ‪ 7‬دیده میتوانیم تبادالت در ایاالت متحده اک ثرا ی ک ن وع مف اد را ب رای اش خاص دارای‬
‫عاید وسطی و بلند میدهد ‪.‬‬
‫نظریه دیگر این است که تقسیم دوباره عاید اکثرا به مفاد افراد با عاید مابینی میباشد ‪ .‬مصارف عمومی اکثرا ب رای‬
‫مفاد مردم در سطع متوسط صورت میگیرد و توسط مالیات که از هر دو سطع مردم ع ریب و پول دار بدس ت میای د‬
‫تمویل میشود ‪.‬‬
‫ولی بسیاری از پروگرام های دولتی وجود دارد که باعث مفاد پولدار ها ن یز میش ود ‪ .‬بط ور مث ال گفتگ و در ب اره‬
‫صحت عامه در فصل ‪. 10‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪72‬‬

‫پروگرام های انتقالی که باعث مفاد گروپ های متفاوت مردم میشود میتواند به صورت همزمان وجود داشته باشد ‪.‬‬
‫پش مناظر مختلفه تقسیم دوباره عاید توسط دولت به صورت متقابالً انحصاری ضروری نمیباشد نقطه عمده در این‬
‫جا عبارت از موضوع عمومی آن ها است ‪.‬‬
‫کنترول رشد دولت‪ :‬دو نوع اظهارات برای کنترول رش د دولت وج ود دارد ‪ .‬نظری ه اولی این اس ت ک ه مش کل‬
‫اساسی در نتیجه ارجاعات که توسط دولت در گذشته به وجود میاید است‪ .‬در این صورت سیاستمداران کمی وج ود‬
‫دارند که میتوانند قیمت رشد یا ترتیب مصارف دولت را تغییر دهند‪ .‬پروگرام های ب دون عن وان ک ه مف اد را ب رای‬
‫متقاعدین – ناتوانان –بیکاران‪-‬مریضان وغیره عبارت از کتگوری های بزرگ مصارف غ یر قاب ل کن ترول دولت‬
‫میباشد ‪ .‬زمانی که ما پرداخت های دیگر مانند قرضه های ملی – پروگرام ه ای حم ایوی و مص ارف داخلی را ب ا‬
‫آن عالوه نمائیم ‪ %75 .‬بودیجه فدرال را تشکیل میدهد که این هم غیر قابل کنترول میباشد ‪ .‬ایا این مصارف واقعا‬
‫کنترول نمیشوند ؟ اگر قانون میتواند پروگرام های بدون عنوان را خلق نماید پس او میتواند آن ها را دوب اره از بین‬
‫ببرد ‪ .‬در تیوری بسیاری از این پروگرام ها کم و حتی از بین برده شده میتوانند ‪.‬‬
‫در حقیقت دو مالحظات سیاسی و اخالقی بر علیه عدم ایفا ً وعده ها برای گروپ های مختلفه در داخل جامعه است‪.‬‬
‫هر نوع کاهش باید قبالً در پالن های اینده رونما گردد تا مردم که مطابق پروگرام های جاری خود را عیار نم وده‬
‫اند متضرر نشوند ‪.‬‬
‫مطابق به نظریه دومی انستیوت های سیاسی ما از همین نظریه منشع گرفت ه و تحت کن ترول نم ودن اش یا (کاره ا)‬
‫نیز توسط تعیر پروگرام های بدون عنوان صورت گرفته میتواند ‪.‬‬
‫تغییرانگیزه های بیروکراسی‪ :‬نسکنین شخصی که بیروکرات را دلیل عمده رشد بدون تضمین دولت دانس ته چ نین‬
‫اظهار نظر میکند که مشوقات مالی باید برای ساده سازی بیروگرات های امپایر بل دنگ ص ورت بگ یرد‪ .‬ب ه ط ور‬
‫مثال منیجر دولتی میتواند به طور مثبت متعلق به اندازه وسعت نمایندگی او باشد‪ .‬در این جاست که یک ب یروگرات‬
‫که بودیجه این نمایندگی را کم میکند بوجود خواهد آمد‪ .‬با وجود ک ه این سیس تم نتیج ه ن امطلوب را بوج ود می اورد‬
‫ولی برای بلند بردن مزد منیجر بیروگرات باید بودیجه نمایندگی او را از نقطه ک ه مف اد نه ائی و قیمت نه ائی او را‬
‫مساوی میسازد کاهش دهد‪ .‬آیا ما واقعا خواهان افزایش معاش یک کارگر اجتماع در مقابل ک اهش رفاهفامی ل ه ای‬
‫اجتماع هستیم؟‬
‫نسکنین توسعه افزایش سکتور های خصوص ی را ب رای ب رای تولی د اجن اس عام ه ن یز پیش نهاد نمای د ط وری ک ه‬
‫سکتور عمومی آن ها چمایه مالی نماید ‪.‬‬
‫تغییر در موسسات مالی ‪ :‬کوشش های مهم و اصل ب رای تحت کن ترول در آوردن مص ارف دولت ب االی پروس ه‬
‫بودیجه سازی صورت گرفته است ‪ .‬از بسیاری سال ها است که انتقاد باالی ساخت بودیجه فدرال صورت میگیرد‪.‬‬
‫و چنین اظهار شده است که بودیجه فدرال نامنظم است ‪.‬‬
‫در اوایل ‪ 1980‬پارلمان قوانین را جهت منظم سازی بوجود آورد که هدف آن بوج ود آوردن ی ک سلس له مق ررات‬
‫بود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪73‬‬

‫مالیه عامه‬
‫فهرست مندرجات‪:‬‬

‫معرفی مالیه عامه‬ ‫‪.1‬‬

‫‪ .1 .1‬منابع اختیاری مالیه دولت‬
‫‪ .2 .1‬سیستم مالیاتی و اصول مالیاتی‬

‫تیوری دستوری مالیات‬ ‫‪.2‬‬

‫‪ .1 .2‬قاعده مالیاتی‬
‫توانائی اجراء اصول‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬
‫‪ .2 .2‬موثریت مالیاتی و مالیات مطلوب‬
‫قیمت رفائی مالیات‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫قوانین مطلوب مالیات‬ ‫‪.2 .2 .2‬‬
‫‪ .3 .2‬قانون اساسی مالیات‬
‫انستیتوت مالیاتی‬ ‫‪.1 .3 .2‬‬
‫قانون اساسی مالیات‬ ‫‪.2 .3 .2‬‬

‫تیوری مثبت مالیاتی‬ ‫‪.3‬‬

‫‪ .1 .3‬تعلق واقعی مالیات ( تحلیل تعادل قسمی )‬
‫‪ .2 .3‬تاثیرات تعلق واقعی مالیات مختلفه‬

‫کسر مالی و قرضه عامه‬ ‫‪.4‬‬

‫‪ .1 .4‬تحلیل مثبت و قانونی قرضه دولت‬
‫‪ .2 .4‬حدود اساسی قرضه عامه‬

‫تشبث عامه و حق االستفاده‬ ‫‪.5‬‬

‫فدرالیزم مالیاتی‬ ‫‪.6‬‬

‫‪ .1 .6‬اصول مالیه‬
‫‪ .2 .6‬اصول فدرالی مالیه‬
‫‪ .3 .6‬ساختار فدرالیزم مالیاتی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪74‬‬

‫‪ .1‬معرفی مالیه عامه‬

‫منابع اختیاری مالیه دولت‬ ‫‪.1 .1‬‬
‫سیستم مالیاتی و اصول مالیاتی‬ ‫‪.2 .1‬‬
‫مالیات یعنی چه؟‬
‫مالیات عبارت از پرداخت اجباری که با یک ع ده فع الیت ه ای معین پیوس ته اس ت میباش د‪ .‬عوای دی ک ه از وض ع‬
‫مالیات بدست می آید جهت خریداری مواد خام برای تولید و بهره برداری از کاال ه ا و خ دمات دول تی و ی ا توزی ع‬
‫مجدد قوه خرید میان اتباع کشور استفاده میشود‪.‬‬
‫با وضع مالیات تخصیص مجدد من ابع ب رای اس تفاده س کتور خصوص ی و دول تی در دو مرحل ه جداگان ه ص ورت‬
‫میپذیرد‪ .‬نخست توانایی افراد و اشخاص برای استلزام منابع کاهش داده میشود‪ ،‬زیرا وضع مالیات باعث کاهش در‬
‫عوایدی که جهت استفاده از کاالها و خدمات بازار به مص رف می رس د میگ ردد‪ .‬و دوم عوای دی ک ه توس ط دولت‬
‫بدست می آید‪ ،‬برای منابع مورد ضرورت جهت فراهم آوری خدمات و کاال ه ای دول تی و ف راهم نم ودن پ رداخت‬
‫های کمکی عایداتی برای مستفید شوندگان از حواله جات دولتی مانند بیمه تقاعدی پیشنهاد میگردد‪ .‬بطور مثال یک‬
‫خانواده که عواید ساالنه شان به ‪ 30000‬دالر می رسد و ‪ 6000‬آن را جهت پرداخت مالیات به مقامات ذی الصالح‬
‫میپردازد‪ ،‬نیازی مبرم به کم کردن و اختصار مصارف و پس انداز ساالنه اش دارد‪ 6000 .‬دال ر میتوانس ت ب را ی‬
‫خریداری لوازم خانه استفاده شود‪ ،‬و یا پول کمکی برای سرمایه گذاری شخصی این خانواده باشد‪ .‬کاال ها وخدمات‬
‫که میتوانست توسط این ‪ 6000‬خریداری شود در حقیقت قیمت کاال ها و خدمات دولتی برای این خانواده می باشد‪.‬‬
‫منابع که در نتیجه وضع مالیات در یک نظام مالیاتی برای دولت مهیا گردیده و واگذاش ته میش ود‪ ،‬همیش ه ب ا من ابع‬
‫مورد نیاز برای تولید خدمات و کاال های تهیه شده توسط دولت سیاسی منتخب ‪ ،‬مطابقت ندارد‪ .‬در همچو ح االت‬
‫مطالبات و تقاضای دولت برای منابع همراه با تقلیل در تقاظای سکتور خصوصی که به اثر وضع مالی ات ص ورت‬
‫پذیرفته‪ ،‬باعث تغییر قیمت های یکعده مواد خام میگردد‪ .‬بطور مثال اگر وضع مالیات باعث کاهش در تقاضا برای‬
‫کارگران پائین رتبه میشود و در حالیکه پرداخت و خرج دولت به افزایش در تقاضا ب رای ک ارگران بلن د رتب ه می‬
‫انجامد‪ ،‬پس تاثیر خالص آن افزایش در دستمزد کارگران بلند رتبه نس بت ب ه ک ارگران پ ائین رتب ه میش ود البت ه در‬
‫صورت که اشتغال کامل حفظ گردد‪.‬‬
‫یک اقدام یک مرحله دیگر برای وضع مالیات استفاده از قدرت دول تی ب رای ب ه دس ت آوردن و حص ول من ابع ب ه‬
‫شکل مستقیم میباشد‪ .‬که مثال خیلی عمده این‪ ،‬حواله یا برات نظامی میباشد‪ .‬زمانیکه من ابع مس تقیما ً حاص ل گ ردد‪،‬‬
‫مالک های آن ها با از دست دادن فرصت و زمینه استفاده از این منابع به شیوه که بیشترین عاید و رضایت شان را‬
‫در بر داشت به تحمل خساره مالی آن میپردازند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪75‬‬

‫اساس مالیات‪:‬‬
‫اساس مالیات یک فقره یا فعالیت اقتصادی میباشد که توسط آن مالیات وصول میگردد‪ .‬اساسات بسیار عمده مالی ات‬
‫به سه بخش وسیع تقسیم بندی شده میتواند‪ .‬عواید‪ ،‬مصارف‪ ،‬و دارایی ها‪ .‬این ها اساسات اقتصادی است ک ه ارزش‬
‫های شان به تصامیم که توسط اشخاص صورت پذیرفته تعلق میگیرد‪ .‬بطور مثال افراد و اشخاص گزینش ه ای را‬
‫انجام میدهند که باعث تاثیر در عواید شان میگردد‪ .‬همچنان ایشان میتوانند در میان پس انداز ه ا و مص ارف ش ان‪،‬‬
‫عواید شانرا تثبیت و کنترول نمایند‪ .‬زی را اک ثر اف راد ب رای ان دوختن دارایی پس ان داز مینماین د‪ .‬همچن ان تص امیم‬
‫ایشان در مورد مصارف شان باالی دارایی شان تاثیر میگذارد‪.‬‬
‫عواید یک شخص مجموع مصارف کاال ه ا و خ دمات س االنه ب ا پس ان داز س االنه اش میباش د‪ .‬بعض ا ً عوای د ی ک‬
‫فهرست خوب برای تث بیت ق درت وتوان ایی پ رداخت مالی ات پنداش ته میش ود‪ .‬مجم وع عوای د س االنه در ی ک ملت‬
‫مساوی به مصارف مجموعی و پس انداز مجموعی تمام افراد و سازمان ها در آن کشور میباش د‪ .‬مص ارف س االنه‬
‫یک فرد عبارت است از عواید ساالنه وی منفی پس انداز همان سال اش‪ .‬بآلخره دارایی یک شخص قیمت و به ای‬
‫تمام پس اندازهای اندوخته شده وی را با سرمایه گذاری ه ای وی در عرص ه ه ای مختل ف ک ه در مق اطع مختل ف‬
‫زمانی صورت پذیرفته نشان میده ّد‪ .‬جریان و گردش عواید ساالنه از ذخ یره دارایی اندوخت ه ش ده در ی ک ملت در‬
‫حقیقت در آمد ساالنه آن در پس انداز اش است‪.‬‬
‫اساسات سه گانه عمده مالیات با همدیگر مرتبط هستند‪ .‬مصارف قسمتی از عوای د اس ت ک ه پس ان داز نمیش ود‪ ،‬در‬
‫حالیکه دارایی قیمت خالص پس انداز اندوخته شده و یا سرمایه گذاری یک شخص میباشد‪.‬‬
‫اکثر اقتصاددانان به دلیل اینکه عواید ی ک فهرس ت خ وب ب رای تث بیت ق درت و توان ایی پ رداخت مالی ات پنداش ته‬
‫میشود‪ ،‬از این اساس وسیع اقتصادی منحیث یک نشان و مالک ب رای بررس ی منص فانه مالی ات اس تفاده بعم ل می‬
‫آورند‪ .‬مقدار مالیات عموما ً از فیصدی عواید ساالنه محاسبه گردیده پرداخته میشود‪ .‬شیوه که مالیات مشخص بن ابر‬
‫فیصدی عواید ساالنه‪ ،‬در آن تغییر میکند اکثراً برای قضاوت و داوری در م ورد تقس یم و توزی ع منص فانه مالی ات‬
‫میان پرداخت کنندگان آن در معرض استفاده قرارمیگیرد‪.‬‬
‫مالیات بنابر اساسات اقتصادی میتواند عمومی ویا خصوصی باشد‪ .‬مالیات عمومی عبارت از وض ع مالی ات ب االی‬
‫تمام اجزای اساس اقتصادی بدون هیچگونه استثنا‪ ،‬معافیت و یا کسر و کاهش در اساس مالی ات میباش د‪ .‬بطورمث ال‬
‫با مالیات بر عایدات بر تمامی منابع عایداتی مالیات وضع گردیده و هیچ ن وع کس ر و ک اهش را در مجم وع عوای د‬
‫هنگام محاسبه مسئولیت ها وتعهدات مالی ات اج ازه نمیده د‪ .‬تم ام عوای د ب دون در نظ ر داش ت من ابع ش ان و ط رز‬
‫استفاده شان مشمول پرداخت مالیات میباشند‪ .‬به همین شکل با مالیات بر دارایی های عمومی بر هم ه ان واع دارایی‬
‫های دست داشته مالیات وضع میگردد‪.‬‬
‫مالیات خصوصی عبارت از وضع مالیات تنها بر بعضی قسمت های مش خص اس اس مالی ات میباش د‪ .‬و ی ا اج ازه‬
‫کسر و کاهش در اساس مالیات عمومی را میدهد‪ .‬بطور مثال مالیات ک اال ه ای مص رفی و س اخت داخ ل ب ر تولی د‬
‫کننده و فروشنده کاال های مشخص وضع میگردد‪ ،‬که در حقیقت مالیات بر کاال های مصرفی و س اخت داخ ل ی ک‬
‫مالیات خصوصی بر تولیدات و فروش ات میباش د‪ .‬همچ نین مالی ات ب ر دارایی ه ای غ یر منق ول ن وعی از مالی ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪76‬‬

‫خصوصی باالی یک نوع مشخص دارایی میباشد‪ .‬مالیات بر سود و مفاد ن وعی دیگ ری از مالی ات خصوص ی ب ر‬
‫عواید به شمارمیرود زیرا از یک نوع مشخص عواید مالیات پرداخته میشود‪.‬‬

‫ترکیب قیمت مالیات‬

‫ت رکیب قیمت مالی ات‪ ،‬رابط ه می ان مالی ات اندوخت ه ش ده در ی ک زم ان محاس باتی و اس اس مالی ات را ش رح‬
‫میدهد‪.‬هنگام ارزیابی مالی ات ب ا همچ و اساس ات اقتص ادی مانن د عوای د‪ ،‬قیمت مالی ات از نس بت مالی ات ک ه ب رای‬
‫قیمتهای مختلف اساس مذکور پرداخته میشود محاسبه میگ ردد‪ .‬قیمت متوس ط مالی ات (‪ )ATR‬عب ارت از مجم وع‬
‫قیمت مالیات اندوخته شده تقسیم بر قیمت اساس مالیات میباشد‪.‬‬
‫(‪)10.1‬‬

‫= قیمت متوسط مالیات (‪)ATR‬‬ ‫مجموع مالیات پرداخته شده‬

‫قیمت اساس مالیات‬

‫قیمت حاشیه یی مالیات (‪ )MTR‬عبارت از مالیات اضافی است که هنگام افزایش در اساس مالی اتی ب ر دال ر ه ای‬
‫اضافه شده در قیمت اساس مالیات وضع میگردد‪.‬‬
‫(‪)10.2‬‬
‫= قیمت حاشیه یی مالیات (‪)MTR‬‬ ‫∆ مجموع مالیات پرداخته شده‬
‫∆قیمت اساس مالیات‬

‫ترکیب متناسب قیمت مالیات عبارت از آن است ک ه قیمت متوس ط مالی ات ک ه توس ط فیص دی قیمت اس اس مالی ات‬
‫تعیین میگردد‪ ،‬با قیمت اساس مالیات تفاوت نداشته باشد‪ .‬بطور مث ال ب ا ‪ 20‬فیص د مالی ات ب ر عای دات ب ر تم امی‬
‫عواید ‪ 20‬فیصد مالیات وضع میگردد‪ .‬به این ترتیب شخصی با عواید ساالنه ‪ 10000‬و شخصی دیگ ری ب ا عوای د‬
‫ساالنه ‪ 100000‬هر دو تابع نرخ یکسان مالیات اند‪ .‬یعنی شخصی اول مجبور به تادیه ‪ 2000‬که ‪ 20‬فیص د عوای د‬
‫اش میباشد و شخصی دومی مجبوربه تادیه ‪ 20000‬که بازهم همان ‪ 20‬فیصد عواید وی را تشکیل میده د میباش ند‪.‬‬
‫در وضع مالیات به شکل متناسب‪ ،‬قیمت خود مالیات نه بلکه قیمت متوسط مالیات‪ ،‬از اندازه اساس م ذکور بی نی از‬
‫و مستقل میباشد‪ .‬مالیات با ترکیب متناسب قیمت بعضآ بنام مالیات ثابت قیمت هم یاد میشود‪.‬‬
‫در ترکیب متناسب قیمت مالیات‪ ،‬قیمت های متوس ط و حاش یه یی وض ع مالی ات ه ر دو یکس ان اس ت‪ ،‬زی را قیمت‬
‫وضع مالیات با قیمت ساالنه اساس تفاوت ن دارد‪ .‬ب ر اف زایش ه ای اض افی ک ه در اس اس مالی ات رخ میده د مانن د‬
‫درآمدات اضافی نسبت به عواید معمولی مالیات به عین ن رخی ک ه ب ر قیمت ه ای گذش ته گذاش ته ش ده ب ود وض ع‬
‫میگردد‪ .‬قرار شکل ‪.10.1‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪77‬‬

‫اساس مالیات تابع به قیمت ثابت ‪ t‬فیصد در تمامی قیمت های ساالنه میباشد‪ .‬در مالیات ثابت قیمت‪ ،‬قیمت متوس ط مالی ات همیش ه ب ه قیمت‬
‫حاشیه یی مالیات مساوی میباشد‪.‬‬

‫اساس مالیات ( دالر های عواید مشمول مالیات فی سال)‬

‫در ترکیب تدریجی قیمت مالیات‪ ،‬قیمت متوسط مالیات با افزایش در اندازه اساس مالیات افزایش می یابد‪.‬‬
‫قیمت حاشیه یی مالیات از قیمت متوسط مالیات در یک نقطه تجاوز میکند‪ .‬منحنی های فوق مطابق جدول ‪ 10.1‬ترسیم گردیده است‪.‬‬

‫زمانیکه ترکیب تدریجی قیمت مالیات استفاده میگردد‪ ،‬قیمت متوسط مالیات با افزایش در اندازه اس اس اف زایش می‬
‫یابد‪ .‬به هر اندازه که اساس مالیات وسیع شود به هم ان ان دازه قیمت متوس ط مالی ات وس عت یافت ه تط بیق میگ ردد‪.‬‬
‫طبقه مالیاتی‪ ،‬افزایش عواید ساالنه را ک ه ب ا قیمت حاش یه یی مالی ات پیوس ته اس ت ارائ ه میکن د‪ .‬قیمت حاش یه یی‬
‫مالیات و طبقه مالیاتی پیوسته با آن برای مالیات بر عایدات تدریجی در شکل ‪ 10.2‬ارائه شده است‪.‬‬
‫در وضع تدریجی مالیات باآلخره قیمت حاشیه یی وض ع مالی ات ب ا اف زایش در آن از قیمت متوس ط وض ع مالی ات‬
‫تجاوز مینماید‪ .‬میان قیمت های دوگانه دیکوت ومی ض روری اس ت‪ ،‬زی را قیمت حاش یه یی مالی ات نس بت ب ه قیمت‬
‫متوسط در تعیین تغییرات رفتار که میتواند باعث از دس ت دادن م وثریت گ ردد ق اطع ت ر میباش د‪ .‬ب ه همین س بب‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪78‬‬

‫زمانی که قیمت های حاشیه یی و متوسط مالیات بندی از همدیگر متفاوت باشند ض روری اس ت ک ه ه ردو ب ه دقت‬
‫طرح گردند تا تاثیرات مالیات باالی رفتار فردی معین گردد‪ .‬بطور مثال اگر شخصی میخواهد اضافه ک اری نمای د‬
‫محصول خالص اش بعد از پرداخت مالیات همان عاید خ الص اش میباش د‪ .‬اگ ر عوای د این ش خص ت ابع ‪ 50‬فیص د‬
‫مالیات حاشیه یی است وی میتواند تنها نصف عواید اضافی اش را نزد خود حفظ نماید‪ .‬ولی چون عواید بعد از یک‬
‫مقدار معین تابع ‪ 50‬فیصد نرخ مالیات است بنا‪ ً،‬نرخ مالیات متوسط شخص مذکور پ ائین ت ر از ‪ 50‬فیص د میباش د‪.‬‬
‫تفاوت میان قیمت های حاشیه یی و متوسط مالیات بندی برای مالیات تدریجی در شکل ‪ 10.2‬ارائه گردید‪.‬‬
‫جدول ‪ 10.1‬قمیت های حاشیه یی و متوس ط مالی ات را ک ه ب ه اس اس آن گ راف ش کل ‪ 10.2‬ترس یم گردی ده نش ان‬
‫میدهد‪ .‬تمام عواید الی ‪ 4000‬در یک سال تابع صفر فیصد مالیات حاشیه یی و متوسط است‪ .‬که طبقه یا ردی ف اول‬
‫میباشد‪ .‬عواید میان ‪ 4000‬و ‪ 29000‬تابع ‪ 15‬فیصد نرخ مالیات حاشیه یی میباشند‪ .‬عواید می ان ‪ 29000‬و ‪70000‬‬
‫تابع ‪ 25‬فیصد نرخ مالیات میباشند‪ .‬و ب اآلخره تم امی عوای د بلن دتر از ‪ 70000‬در ی ک س ال ت ابع ‪ 35‬فیص د ن رخ‬
‫مالیات حاشیه یی هستند‪ .‬این ها نرخ های مالیات حاشیه یی برای هر ردیف و طبقه عواید میباشند‪.‬‬
‫جدول ‪ 10.1‬قمیت های مالیات متوسط را در ابتدا و انته ای ه ر طبق ه و ردی ف مالی اتی نش ان میده د‪ .‬بط ور مث ال‬
‫شخصی با عواید ساالنه ‪ 4000‬دالر نیاز به پرداخت صفر فیصد مالیات متوسط را دارد‪ ،‬زیرا تنها عواید زیادتر از‬
‫‪ 4000‬قابل پرداخت مالیات میباشند‪ .‬یک پرداخت کننده مالیات با عوای د ک ه در انته ای طبق ه و ردی ف ق رار دارد‪،‬‬
‫نیاز به پرداخت ‪ 15‬فیصد مالیات از عواید بزرگتر از ‪ 4000‬دارد‪ .‬که ‪ 15‬فیصد ‪ 25000‬دالر در یک سال ‪3750‬‬
‫دالر میشود‪ .‬تقسیم این رقم به آن ‪ 29000‬عواید ساالنه پرداخت کننده مالیات‪ 13 ،‬فیصد مالیات متوسط را میدهد که‬
‫کمتر از ‪ 15‬فیصد مالیات حاشیه یی میباشد‪.‬‬
‫در هر ردیف و طبقه مالیات‪ ،‬مالیات متوسط به شکل ثابت افزایش میابد‪ .‬بدین شکل شخصی که در ردی ف ‪29000‬‬
‫الی ‪ 70000‬داخل میشود‪ ،‬نیاز به پرداخت اندکی اضافه ت ر از ‪ 13‬فیص د مالی ات متوس ط دارد‪ .‬شخص ی ب ا عوای د‬
‫ساالنه ‪ 70000‬دالر از ‪ 4000‬دالر عایدات اش مجبور به پرداخت هیچگونه مالیات نیست‪ .‬ولی ‪ 15‬فیصد از عوای د‬
‫‪ 4000‬دالر الی ‪ 29000‬دالر و ‪ 25‬فیص د از عوای د بزرگ تر از ‪ 29000‬دال ر الی ‪ 70000‬دال ر در ی ک س ال بای د‬
‫بپردازد‪ .‬بنا‪ ً،‬مالیات مجموعی عبارت است از ‪ . 25000 + .25 )70000-29000(=14000‬پس مالیات متوسط‬
‫برای شخصی با عواید ساالنه ‪ 70000‬دالر ‪ 20‬فیص د میباش د‪ .‬در ردی ف مالی اتی نه ایی ک ه انته ای ب از دارد‪ ،‬این‬
‫جدول نرخ مالیات متوسط را برای شخصی با عواید س االنه ‪ 100000‬دال ر نش ان میده د‪ .‬ن رخ مالی ات متوس ط ب ا‬
‫عواید بلندتر به شکل یکنواخت و ث ابت اف زایش یافت ه نزدی ک ب ه ن رخ مالی ات حاش یه یی میش ود ولی ناگفت ه نبای د‬
‫گذاشت که هیچوقت مساوی به آن نمیشود‪ .‬در شکل ‪ 10.2‬یک خط از نقاط متشابه باالی نرخ ه ای مالی ات متوس ط‬
‫در ردیف های مختلف برای نشاندهی اینکه چطور نرخ های مالی ات متوس ط از هم تف اوت میکنن د‪ ،‬ترس یم گردی ده‬
‫است‪ .‬یادداشت نمایید که نرخ مالیات متوسط همیشه در تمام سطوح عایداتی از نرخ مالیات حاشیه یی کمتر میباشد‪.‬‬
‫باآلخره مالیات میتواند دارای یک ساختار یا ترکیب نرخ های برگشت کنن ده مالی اتی باش د‪ ،‬ک ه در آن ن رخ مالی ات‬
‫متوسط با افزایش در اساس مالیات‪ ،‬تنزل و کاهش میآبد‪ .‬در ساختار نرخ های برگشت کنن ده مالی ات‪ ،‬ن رخ مالی ات‬
‫حاشیه یی برای تمام ردیف های باالتر از نازلترین عواید کمتر از نرخ مالیات متوسط میباشد‪ .‬مالیات برگشت کننده‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪79‬‬

‫بار عواید با افزایش بر عایدات با عث کاهش و تقلیل در ن رخ س االنه مالی ات متوس ط میش ود‪ .‬اش خاص ب ار آور و‬
‫فعال با عواید و محصول زیاد با نرخ های کم مالیات پاداش داده میشوند‪ .‬ولی مخالفت با این شیوه مالیات بندی قوی‬
‫و زیاد است‪ ،‬زیرا این عقیده قبول شده که گفته میشود توانایی و قدرت پرداخت باعث افزایش در عواید میگ ردد در‬
‫اینصورت نقض میشود‪ .‬ولی باز هم در بسیاری موارد ساختار نرخ های برگشت کننده مالیات باعث ازدیاد افراد ب ا‬
‫عواید زیادتر که مقدار زیاد پول را برای پرداخت مالیات تخصیص میدهند نسبت به افراد کم عاید میشود‪.‬‬

‫نظریه بین المللی‬

‫مالیات و نرخ های مالیات در تمام جهان‬
‫شما شاید فکر کنید که مقدار زیاد عواید در ایاالت متحده صرف مالیات میگردد‪ .‬ولی به مقایس ه دیگ ر کش ور ه ای‬
‫صنعتی در ایاالت متحده مالیات یک سهم نسبتا ً کوچکی عواید جمع شده را تشکیل میدهد‪.‬مانند س ال ‪ 2000‬مجم وع‬
‫مالیات محلی‪ ،‬والیتی و فدرال در ای االت متح ده ب الغ ب ه تقریب ا ً ‪ 30‬فیص د محص ول ن ا خ الص داخلی (‪ )GDP‬آن‬
‫کشور شده که از محصوالت داخلی تولید شده پیمایش گردیده است‪ .‬سهم محصول ناخالص داخلی که برای پرداخت‬
‫مالیات اختصاص داده شده است‪ ،‬یک نشانه تقریبی نرخ مالیات متوسط را برای تمام مالی ات ک ه ب ه حیث فیص دی‬
‫عواید جمع شده داخلی ارائه گردیده تهیه مینماید‪ .‬این چارت نرخ های مالی ات متوس ط را ک ه توس ط عوای د مالی ات‬
‫پیمایش میشود به شکل فیصدی محصوالت نا خالص داخلی(‪ )GDP‬در دیگر کش ور ه ای ص نعتی در س ال ‪1998‬‬
‫نشان میدهد‪ .‬تقریبا ً تمامی کشور های صنعتی مجموعا ً دارای نرخ های متوسط مالی ات ح د اقالً ‪ 30‬فیص د (‪)GDP‬‬
‫بوده اند‪ .‬بلند ترین نرخ های مالیات در کشور اسکندنویا میباشد که دارای پروگرام های وسیع اجتم اعی ک ه توس ط‬
‫بخش دولتی اقتصاد اداره میگردید بوده ‪ .‬عواید مالیات بالغ به ‪ 50‬فیص د (‪ )GDP‬در س ویدن و دنم ارک گردی د‪ .‬و‬
‫همچنان این عواید بالغ به ‪ 45‬فیصد در فرانسه‪ ،‬فنلند‪ ،‬بلجیم‪ ،‬و آس تریا ب وده اس ت‪ .‬کان ادا تقریب ا ً ‪ 43‬فیص د ‪GDP‬‬
‫اش را در سال ‪ 1998‬به مالیات تخصیص داد‪ .‬مقدار مالیات کمتر از ‪ 30‬فیصد ‪ GDP‬در کوری ا و مکس یکو ب وده‬
‫است‪ .‬عواید مالیات مکسیکو صرف بالغ به ‪ 16‬فیصد ‪ GDP‬اش در سال ‪ 1998‬بوده است‪.‬‬
‫اکثراً عواید مالیاتی در کشور های صنعتی از مالیات بندی باالی هر دو عواید شخصی و شرکتی‪ ،‬از مالیات ب االی‬
‫صورت حقوق گیران که برای بودجه برنامه های بیمه اجتماعی استفاده میگردند و همچنان از مالیات باالی کاال ها‬
‫وخدمات بدست می آید‪ .‬ایاالت متحده‪ ،‬کانادا و سویدن باالی اساس مالیات ب ر عای دات متکی هس تند‪ ،‬ک ه ی ک منب ع‬
‫قوی برای عواید شان میباشد‪ .‬بطور مثال ‪ 50‬فیصد مالیات در ایاالت متحده از عواید شخصی و شرکتی بدس ت می‬
‫آید‪ .‬مالیات بر صورت حقوق گیران از مزد و معاش که برای مستخدمین پرداخته میش ود ‪ 18‬فیص د مالی ات ای االت‬
‫متحده را تشکیل میدهد‪ .‬و تنها ‪ 14‬قیصد مالیات از مالیات باالی مصرف کاال ها و خدمات بدست می آید‪ .‬از طرف‬
‫دیگر فرانسه و ایتالیا متکی به مالیات بر مصارف کاال ها و خدمات و همچنان مالیات بلند بر صورت حقوق گیران‬
‫هستند‪ .‬کانادا متکی ب ه مص ارف کااله ا و خ دمات منحیث اس اس مالی ات ب وده و دارای مالی ات خیلی ان دک ب االی‬
‫صورت حقوق گیران میباشد‪ .‬این جدول فیصدی متوسط توزیع مالیات به اساس ن وع مالی ات در کش ور ه ای عم ده‬
‫صنعتی ( اعضای ‪ )OECD‬و ایاالت متحده را در اواخر دهه ‪ 1990‬نشان میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪80‬‬

‫یک مثال مالیات با ساختار برگشت کننده نرخ ها‪ ،‬مالیات بر صورت حقوق گ یران ک ه ب رای بودج ه بیم ه تقاع د و‬
‫صحی استفاده میشود میباشد‪ .‬در سال ‪ 2000‬نرخ مرکب مالیات کارمند و کارفرما ‪ 15.3‬فیص د ب ود ک ه عوای د ب ر‬
‫کارگران الی ‪ 76200‬دالر که حد نه ایی در ی ک س ال اس ت وض ع میگردی د‪ .‬ب االی عوای د اض افه ت ر از ‪76200‬‬
‫کارگران بدون کدام محدوده ‪ 9.2‬فیصد مالیات وضع میگردید‪ .‬این یک ترکیب برگشت کننده ن رخ مالی ات دو طبق ه‬
‫یی است که در شکل ‪ 10.3‬نشان داده شده است‪ .‬در سال ‪ 2000‬عایدات یک کارگری که ‪ 76200‬دالر باشد عایدات‬
‫مالیاتی ( ‪ 11658.60 = ).76200X 153‬را از مالیات بر صورت حقوق گیران تولید مینماید‪ .‬نرخ مالیات حاشیه‬
‫یی ‪ 15.3‬فیصد بوده که با نرخ مالیات متوسط برا تم ام ک ارگران ب ا عوای د س االنه ‪ 76200‬و ی ا کم تر در آن س ال‬
‫یکسان میباشد‪.‬‬
‫کارگران با عایدات بیشتر از ‪76200‬دالر تابع ‪ 2.9‬فیصد نرخ مالیات حاشیه یی ب رای عوای د اض افه ت ر از مق دار‬
‫متذکره تحت مالیات بر صورت حقوق گیران میباشند‪ .‬بطور مثال ف رض کنی د ک ه ش ما ی ک خوش بختی هس تید ک ه‬
‫عواید تان در سال ‪ 2000‬به ‪ 100000‬دالر ب وده اس ت‪ .‬ش ما نی از ب ه پ رداخت ‪ 11658.60‬از‪ 76200‬دال ر و ‪2.9‬‬
‫فیصد مالیات از تفاوت میان ‪ 100000‬و ‪ 76200‬دالر را دارید‪ .‬که این مالیات اضافی مبل غ ‪ 690.20‬دال ر میباش د‪.‬‬
‫بدین شکل مجموع مالیات تان ‪ 12348.80‬بوده و ن رخ مالی ات متوس ط ت ان همین مق دار تقس یم بر‪ 100000‬عوای د‬
‫کارگری یا ‪ 12.35‬فیصد میباشد‪.‬‬
‫بآلخره به این ترتیب نرخ مالیات متوسط تان کمتر از ‪ 15.3‬فیصد که توسط کارگران با عواید ‪ 76200‬و ی ا کم تر‬
‫پرداخته میشود میباشد‪ .‬شکل ‪ 10.3‬نشان میدهد که چگونه نرخ مالیات متوسط به طور متداوم ومسلسل برای عوای د‬
‫اضافه تر از ‪ 76200‬تنزل و کاهش می یابد‪.‬‬
‫در ایاالت متحده عموما ً مالیات بر فروشات به شکل برگشت کننده طبق ه بن دی میش ود‪ .‬اگ ر دقی ق ت ر ص حبت ک نیم‬
‫مالیات بر فروشات پرچون که توسط بسیاری دول محلی و والیتی در ایاالت متحده استفاده میشود‪ ،‬اساسا ً ی ک ن وع‬
‫مالیات با ساختار نرخ متناسب که باالی اساس مصرفی تطبیق میشوند میباشد‪ .‬ولی چون مص ارف منحیث فیص دی‬
‫عواید با افزایش عایدات پائین می آید‪ ،‬مالیات متناسب باالی مصارف با درنظرداشت عواید ( که تعلق به تفص یالت‬
‫حقیقی مالیات و تقدمات مجاز مالیات دارد) میتواند برگشت کننده باش د‪ .‬ب دین ت رتیب کس انی ک ه اس رار دارن د ک ه‬
‫مالیات بر فروشات برگشت کننده است در حقیقت مالیات را با ی ک اس اس متف اوت از آنچ ه ک ا مالی ات ب ه بنی اد آن‬
‫وضع گردیده مورد بررسی قرار میدهند‪ ،‬که این عموما ً انجام میپ ذیرد‪ .‬آنه ا در حقیقت فک ر میکنن د ک ه مالی ات ب ر‬
‫فروشات با در نظرداشت اساس عایدات‪ ،‬برگشت کننده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪81‬‬

‫شکل فوق ساختار نرخ مالیات که برای مالیات صورت حقوق گیران بیمه اجتماعی ‪ 2000‬استفاده میش ود میباش د‪ .‬این ش کل ی ک س اختار‬
‫برگشت کننده دو طبقه یی نرخ ها میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪82‬‬

‫‪ .2‬تیوری دستوری مالیات‬

‫‪ .1 .2‬قاعده مالیاتی‬
‫توانایی اجرای اصول‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬
‫‪ .2 .2‬موثریت مالیاتی و مالیات مطلوب‬
‫قیمت رفاهی مالیات‬ ‫‪.1 .2 .2‬‬
‫قوانین مطلوب مالیات‬ ‫‪.2 .2 .2‬‬
‫‪ .3 .2‬قانون اساسی مالیات‬
‫انستیتوت مالیاتی‬ ‫‪.1 .3 .2‬‬
‫قوانین اساسی مالیات‬ ‫‪.2 .3 .2‬‬

‫اصول سیاست مالیات‬

‫فصل دهم یکعده اصول مثبت مالیات بندی را تحت بررسی قرار داد‪ .‬با دانستن این اصول ق ادر ب ه فهم این خ واهیم‬
‫شد که چگونه انواع مشخص مالیات باالی اقتصاد افراد و به ط وری کلی ب االی خ ود اقتص اد ت اثیر میگ ذارد‪ .‬ولی‬
‫اصول مثبت فقط باعث ایجاد ی ک اس اس و بنی اد ب رای دی زاین نم ودن ی ک سیس تم م ورد نظ ر و مطل وب مالی ات‬
‫میشود‪ ،‬زیرا با وجودیکه این اصول مثبت اثرات بعضی انواع مالیات را شناسایی میکند‪ ،‬باعث ایجاد و تهیه وسایل‬
‫و اسباب برای تعیین اینکه آیا این تاثیرات‪ ،‬تاثیرات مطلوب است یا خیر نمیگردد‪.‬‬
‫بعضی اصول مثبت مستقیما ً داللت بر سیاست مالیات مینمای د‪ .‬بط ور مث ال عموم ا ً این ت رجیح داده میش ود ک ه ب ار‬
‫اضافی مالیات بندی تقلیل داده شود‪ .‬حاآلنکه اکثراً این امر درست نیست‪ .‬بطور مثال هدف از مالیات ب االی بعض ی‬
‫کاال های مشخص چون الکول و تنباکو‪ ،‬ک اهش مص رف آن ه ا میباش د‪ .‬همچ ون مالی ات را مالی ات تحدی د مخ ارج‬
‫مینامند که بعداً مورد مطالعه قرار خواهد گرفت‪ .‬اما با وجود مالیات تحدید مخارج به هر ان دازه ک ه سیس تم مالی ات‬
‫موثر باشد به همان اندازه بار اضافی مالیات کاهش می یابد‪ .‬بدین معنی که قیمت اجتماعی برای دریافت یک مق دار‬
‫عواید تعیین شده کمتر خواهد بود که عموما ً یک هدف مطلوب به نظر میرس د‪ .‬ب ا وجودیک ه ه دف از ی ک سیس تم‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪83‬‬

‫موثر مالیات است‪ ،‬ولی موثریت یگانه معیار برای داوری وقضاوت در مورد سیستم های مالیات نیست‪ .‬بدون شک‬
‫عدالت و انصاف در سیستم مالیات یک امر خیلی مهم میباشد‪ .‬مردم سیستم های مالیات را حداقالً به اندازه که م وثر‬
‫میخواهند‪ ،‬مناسب هم میخواهند‪ .‬هنگامیکه اه داف ع دالت و انص اف ب ا اه داف م وثریت همس ان باش ند‪ ،‬هیچ ن وع‬
‫اختالف در تشکیل سیاست مالیات بوجود نمی آید‪ .‬اما اگرمیان اهداف عدالت و موثریت اختالف وجود داشته باش د‪،‬‬
‫چنانکه اکثراً است‪ ،‬داوری و قضاوت باید به شکل نورمی صورت بپذیرد‪ .‬این فصل بعض ی اص ول عم ومی قب ول‬
‫شده عدالت در وضع مالیات را مورد مطالعه قرار میدهد‪.‬‬
‫در انکشاف سیاست مالیات تعادل میان مطالبات عدالت و موثریت باید برقرار گردد‪ .‬ولی برای فهم کامل پروسه که‬
‫بواسطه آن سیاست مالیات انکشاف داده میشود‪ ،‬باید محیط سیاسی که در آن سیستم مشخص مالیات طرح و دی زاین‬
‫میشود مد نظر گرفته شود‪ .‬بدین سبب بعد از در نظر گرفتن بعضی اصول عدالت و انص اف در وض ع مالی ات این‬
‫فصل با مباحثات در مورد سیاست مالیات بندی ک ه بخص وص هنگ ام بعض ی اص الحات عم ده در عرص ه مالی ات‬
‫ضروری میشود خاتمه خواهد یافت‪ .‬دهه ‪ 1980‬شاهد اصالحات عمده مالیات در س طح دولت ف درال ب وده و همین‬
‫اصالحات در دهه ‪ 1990‬هم ادامه داشت‪ ،‬ولی اصالحات اوایل دهه ‪ 1990‬با مقایسه به اصالحات دهه گذشته آنقدر‬
‫بنیادی و اساسی نبوده است‪.‬‬
‫هنگام تقسیم بندی اصول وضع مالیات به مسایل موثریت و عدالت‪ ،‬مسایل موثریت ساده تر به نظر میرسد زیرا این‬
‫مسایل با حقایق در مورد تاثیرات مالیات بندی سروکار دارد‪ .‬مالیات موثر آن است که بار اض افی مالی ات بن دی را‬
‫کاهش دهد‪ ،‬دارای قیمت توافقی اندک باشد‪ ،‬و ب ه آس انی ب ازنگری و اداره ش ده بتوان د‪ .‬ش اید بعض ی ه ا در م ورد‬
‫حقایق اختالف نظر داشته باشند‪ ،‬اگر دقیقتر شویم‪ ،‬اکثراً تجزیه و تحلیل اساسی برای درک و فهم حق ایق ض روری‬
‫میباشد‪ .‬شاید در مورد موافقت یک جواب مشکالت و دشواری ه ای داش ته باش یم‪ ،‬ولی بای د ب دانیم ک ه ی ک ج واب‬
‫درست وجود دارد که باید جستجو گردد‪ .‬از طرف دیگر مسایل ع دالت مالی ات ذات ا ً ش کل ن ورمی را دارا میباش ند‪.‬‬
‫بدین معنی که کدام اصل عدالت مالیات که کامالً بی چون و چرا باش د مانن د آنانیک ه در م ورد م وثریت آن موج ود‬
‫است وجود ندارد‪ .‬ولی بازهم یکعده اصول قب ول ش ده ع دالت مالی ات موج ود اس ت‪ ،‬زی را در دنی ا اتب اع ب ه ط ور‬
‫مجموعی قوانین و پالیسی های مالیات شان را انتخاب نموده و همچنان خواستار مناسب ب ودن سیس تم ه ای مالی ات‬
‫شان میباشند‪ .‬مسایل عدالت مالیات حد اقالً از اهمیتی برخوردار اند که مسایل موثریت آن در تع یین سیس تم مالی ات‬
‫است‪ .‬اگر ما بتوانیم اصول و قوانینی عدالت مالیات را شناسایی کنیم که مورد موافقت عم ومی ق رار گ یرد‪ ،‬و اگ ر‬
‫بتوانیم همین اصول را به شکل درست و ثابت باالی سیستم مالیات خود تطبیق نمائیم پس میتوانیم که سیستم مالی اتی‬
‫را ایجاد نمائیم که مردم آن را مناسب میخوانند‪.‬‬
‫دو اصل عمده عدالت مالیات عبارت از اصل منفعت و اصل قدرت پرداخت میباش د‪ .‬ب ه اس اس اص ل منفعت م ردم‬
‫باید مالیات را به تناسب سود و منفعت که از محصوالت دولتی میبرند بپردازند‪ .‬و به اساس اصل توان ایی پ رداخت‬
‫مردم باید مالیات را به تناسب قدرت پرداخت شان بپردازند‪ .‬اگرچه این دو اصل ظاهراً ساده به نظر می رسد‪ ،‬ولی‬
‫هنگام تطبیق آن یک تعداد مشکالت میتواند بروز نماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪84‬‬

‫اصل منفعت‬
‫با در نظرداشت اصل منفعت کسانیکه از مصارف و اخراجات دولتی سود میبرند باید آن انی باش ند ک ه ب رای دولت‬
‫میپردازند‪ .‬این اصل از نقطه نظر عدالت جالب توجه بوده مناسب به نظر میرسد زیرا اف راد فق ط بای د ب رای من افع‬
‫شخصی شان و معکوس آن بپردازند‪ .‬مردم نباید اجباراً برای منفعت های دیگران پرداخت‪ .‬در اصل منفعت مالی ات‬
‫منحیث قیمت و بهای کاالهای دولتی شمرده میشود‪ .‬فقط مانند مناسب بودن پرداخت مردم برای کاالها و اشیای ک ه‬
‫از سکتور خصوصی بدست می آورند‪ ،‬این هم مناس ب اس ت ک ه ب رای منفعت وس ودی ک ه از س کتور دول تی و ی ا‬
‫عمومی بدست میبرند بپردازند‪.‬‬

‫موثریت اصل منفعت‬

‫عالوه بر اهمیت و جذابیت اصل منفعت در عرصه عدالت‪ ،‬این اصل در عرصه موثریت نیز جالب و ح ایز اهمیت‬
‫است‪ ،‬زیرا این اصل به شکلی تطبیق شده میتواند که باعث تقلیل و کاهش در بار اضافی مالیه گ ذازی میش ود‪ .‬اگ ر‬
‫باالی مصرف محصوالت عامه مالیات گذاشته میشود‪ ،‬این مالیات در حقیقت عینا ً وظیفه قیمت یک محص ول را در‬
‫سکتور خصوصی ایفا میناید‪ .‬به این اساس مالیات بعضی خصوصیات هزینه مستفید شونده را دارد‪ .‬یادداشت نمائید‬
‫که هنگامی که هزینه حقیقی مستفید شوندگان مالیات بندی گردد‪ ،‬بار اضافی تقلیل و کاهش خواهد یافت‪ ،‬بطور مثال‬
‫اکثر پارک ها دارای یک هزینه ورودی میباشند که تا یک اندازه قیمت اداره و حفظ آن را تحت پوشش قرار میدهد‪.‬‬
‫همچنان رقمی که برای عوارض پل ها و سرک ها جمع میگردد برای قیمت کاالهای تهیه شده عام ه م ورد اس تفاده‬
‫قرار میگیرد‪ .‬اگر این تسهیالت انبوه نگردند همچون حسابات و هزین ه ه ا ک افی نخواهن د ب ود‪ ،‬ولی میتوان د ب رای‬
‫پیمایش مطالبات اجناس و کاالها و یا خدمات مورد استفاده قرار گیرند‪ .‬و زمانی که تسهیالت انبوه گردید این هزینه‬
‫ها به حیث وسیله سهمیه بندی ایفای وظیفه مینمایند‪ .‬عینا ً مانند وظیفه نرخ ها در سکتور خصوصی‪.‬‬
‫مالیات باالی بنزین که برای بودجه شاهراه ها مورد استفاده قرار میگیرند‪ ،‬دارای خصوصیات مالیاتی که بر اساس‬
‫اصل منفعت بنا نهاده شده است میباشند‪ .‬آنانیکه از شاهراه ها استفاده مینمایند پس بای د از ب نزین هم اس تفاده نماین د‪،‬‬
‫که به تمویل قیمت اعم ار و تحف ظ ش اهراه ه ا توس ط آنانیک ه از این ش اهراه ه ا منفعت میبرن د اش اره مینمای د‪ .‬ب ا‬
‫وجودیکه همچون مالیات بواسطه بلند بردن قیمت بنزین یک اندازه دلس ردی را از اس تفاده ش اهراه ه ا بوج ود می‬
‫آورد‪ ،‬ولی بازهم شاهراه ها تا یک اندازه تراکم یافته و مالیات منحیث قیمتی جهت کمک برای سهمیه بندی استفاده‬
‫از شاهراه ها ایفای وظیفه مینماید‪ .‬پس تطبیق اصل منفعت برای مالی ات بن دی آنانیک ه از ک اال ه ا و خ دمات عام ه‬
‫مستفید میشوند موثر و منصفانه خواهد بود‪.‬‬
‫فصل بعدی تطبیق هزینه های مستفید شوندگان را ب ه تفص یل م ورد بحث ق رار داده و بس یاری از م وارد و مس ایل‬
‫مربوط به موثریت هزینه های مستفید شوندگان را تحت مطالعه قرار خواهد داد‪ .‬در این نکته همین ک افی اس ت ک ه‬
‫بدانیم که هزینه های مستفید شوندگان یک میتود و شیوه مستقیم برای تطبیق اص ل منفعت ب وده و دس ت آورد ه ای‬
‫موثری را از استفاده آنها عالوه بر تطبیق مستقیم یکی از اصول قبول شده عدالت مالیات پیشکش مینماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪85‬‬

‫مالیات حقیقی و اصل منفعت‬

‫بعضی مالیات دیگر هم به نظر میرسد که حداقل بعضی خصوصیات اصل منفعت را دربر دارند‪ .‬بطور مثال اف راد‬
‫با فامیل های بزرگ و تعداد زیادی اطفال دارای خانه های بزرگ و قیمت بها میباشند‪ ،‬دیگر اشیای شان برابر بوده‬
‫و دارای مطالبات بلند برای تعلیمات عمومی میباشند‪ .‬همچنان اف رادی ب ا عوای د بلن دتر دارای خان ه ه ای قیمت به ا‬
‫بوده‪ ،‬دیگر اشیای شان برابر بوده دارای مطالب ات بلن د ب رای تعلیم ات عم ومی میباش ند‪ .‬ب دین ت رتیب مالی ات ب ر‬
‫جایداد ها که برای تمویل بودجه مکاتب عامه بکار میرود‪ ،‬بعضی معیار های اصل منفعت را در بر میگ یرد زی را‬
‫باالی افراد با مطالبات بلند برای تعلیم ات عم ومی‪ ،‬مالی ات زی ادتر وض ع میگ ردد‪ .‬همچ ون مالی ات فق ط تق رب و‬
‫نزدیک شدن به اصل منفعت میباشد‪ .‬اگر فیس ماهانه برای هر طف ل بط ور مس تقیم گماش ته ش ود مکاتب ه آن دقیق تر‬
‫خواهد بود‪ ،‬ولی فیس ماهانه برای خانواده های فقیر غیر عادالن ه خواه د ب ود‪ .‬ب دین ت رتیب اس تفاده از مالی ات ب ر‬
‫جایداد ها یک سازش را میان اصل منفعت و اصل قدرت پرداخت به میان می آورد‪.‬‬
‫استفاده از مالیات بر عایدات که برای دفاع ملی پرداخته میشود هم یک ساحه تطبیق اصل منفعت ب ه ش مار م یرود‪،‬‬
‫در صورتیکه عواید یک شخص منحیث نماینده وی برای جایداد های که توس ط اردو نگه داری ش ود ایف ای وظیف ه‬
‫نماید‪ .‬در اواخر جنگ سرد استفاده از اردو برای آزادی کویت از عراق در سال ‪ 1991‬مانند دیگر مداخالت ص لح‬
‫جویانه مفاهیمی هویدا و آشکار اقتصادی برای ای االت متح ده داش ته اس ت‪ .‬اگ ر م داخالت اردو ب رای حف ظ من افع‬
‫اقتصادی ایاالت متحده بکار میرود‪ ،‬پس تمویل بودجه اردو توسط مالیات بر عایدات ارتباط نزدیک با تطبیق اص ل‬
‫منفعت را دارا میباشد‪.‬‬
‫مالیات بر صورت حقوق گیران که برای تمویل بودجه بیمه اجتم اعی اس تفاده میش ود‪ ،‬بیش تر مانن د مالی ات ک ه ب ر‬
‫اساس اصل منفعت پایه گذاری شده باشد به نظر میرسد‪ .‬مالیات بر صورت حقوق گ یران از ی ک نگ اه مانن د تادی ه‬
‫بیمه طرح گردیده بود‪ ،‬یعنی مستفید شوندگان آینده برای منافع آینده شان مالیات ب ر ص ورت حق وق گ یران ش ان را‬
‫در حال حاضر میپردازند‪ .‬با وجودیکه مطابقت کامل میان تادیه بیمه ع ادی و پ رداخت مالی ات ب ر ص ورت حق وق‬
‫گیران بیمه اجتماعی وجود ندارد‪ .‬ولی این هویدا است که مالیات بر بیمه اجتماعی مطابق اصل منفعت پای ه گ ذاری‬
‫گردیده است‪ .‬این یک امر پر مفهوم است زیرا بیمه اجتماعی وسیع ترین برنام ه انتق الی در ای االت متح ده میباش د‪.‬‬
‫بیمه اجتماعی با تفصیل در فصل ‪ 20‬مورد بحث قرار خواهد گرفت‪.‬‬
‫هزینه های مستفید شوندگان مانند حق العبور که برای عوارض پل ها و سرک ها پرداخت ه میش ود‪ ،‬فیس دخ ول در‬
‫پارک ها‪ ،‬کرایه که برای استفاده از مراک ز اجتم اعی محلی پرداخت ه میش ود‪ ،‬مث ال ه ای خیلی زن ده تط بیق اص ل‬
‫منفعت مالیات بندی به شمار میروند‪ .‬الکن مثال های مالیات بر بنزین برای انکشاف شاهراه ه ا‪ ،‬مالی ات برجای داد‬
‫ها برای تمویل بودجه مکاتب عامه‪ ،‬و مالیات بر صورت حقوق گیران که بودجه بیمه اجتم اعی را تموی ل مینمای د‪،‬‬
‫نشان میدهد که اصل منفعت میتواند حتی هنگامیکه مستفید شوندگان از همچ و تس هیالت ب دون پ رداخت ک دام قیمت‬
‫صریح استفاده میکنند‪ ،‬به حیث یک راهنما برای مالیات بندی در معرض استفاده قرار گیرد‪ .‬بدون شک ک ه تم امی‬
‫سیستم های مالیات به جهت اصل منفعت پایه گ ذاری میگردن د‪ .‬مالی ات محلی در حقیقت تادی ه محص والت س کتور‬
‫عامه که برای افراد در اجتماع تولید میگردد میباشد‪ .‬حاآلنکه مالیات والیتی تادی ه ک اال ه ای عام ه ک ه ب رای به ره‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪86‬‬

‫بری یک حوزه گسترده تر مختص گردیده است میباشد‪ ،‬و باآلخره مالی ات ف درال ب رای تموی ل بودج ه محص والت‬
‫عامه که باعث تولید منافع وسیع البنیاد میشود مورد استفاده قرار میگیرد‪ .‬ایجاد مراکز اجتم اعی توس ط دولت ه ای‬
‫محلی و همچنان دفاع ملی توسط دولت فدرال‪ ،‬بخوبی اعمار تمامی سیستم های مالی ات را ب ا در نظرداش ت اص ل‬
‫منفعت ارائه مینماید‪.‬‬
‫با وجود جذابیت و موثریت اصل منفعت‪ ،‬این اصل نمیتواند به حیث زیربناه مالیات بندی در مع رض اس تفاده ق رار‬
‫گیرد‪ .‬بدین دلیل که اکثراً شناسایی مستفید شوندگان حقیقی فعالیت های دول تی یی ک ه ب رای من افع عام ه باش ند ک ار‬
‫دشوار است‪ .‬مهمتر اینکه بعضی فعالیت های دولت برای آسایش و رفاهافرادی که کمتر خوشبخت به نظر میرس ند‬
‫میباشد‪ .‬برنامه های آسایشی و رفاه معیار ها و مالک اصل منفعت را پ وره ک رده نمیتوانن د‪ .‬ه دف و مقص د اص لی‬
‫همچون برنامه ها این است که آنانیکه در اجتم اع از تس هیالت و آسایش ات زی اد برخوردارن د ب ا آنانیک ه از همچ و‬
‫تسهیالت مح روم ان د اس تعانت و کم ک نماین د‪ .‬چن دین فص ول این کت اب در بخش پنجم آن ب االی م وارد و مس ایل‬
‫توزیعی مکرر توجه دارد‪ ،‬ولی نکته مهم در این قسمت این است که در صورت تادیه مستفید شوندگان توس ط خ ود‬
‫شان برای منافع که حاصل مینمایند‪ ،‬اهداف برنامه های توزیعی مکرر گسترش داده نخواهد شد‪.‬‬

‫اصل قدرت پرداخت‬

‫اصل قدرت پرداخت دومین اصل عدالت مالیاتی میباشد‪ .‬قسمیکه نام آن ارائه مینماید این اص ل ب ه پ رداخت مالی ات‬
‫به تناسب قدرت پرداخت افراد تاکی د می ورزد‪ .‬در س احه عم ل اص ل ق درت پ رداخت هم واره ب ا یکع ده م وارد و‬
‫مسائل دشوار همراه میباشد‪ ،‬ولی قبل از پرداختن با آن مسائل جذابیت این اصل عمومی شرح داده خواهد شد‪.‬‬

‫قدرت پرداخت و منافع مخارج عامه‬

‫اکثر فعالیت های دولتی برای منافع عمومی و رفاه عامه انجام داده میشود‪ .‬مث ال ه ای آن ش امل دف اع ملی‪ ،‬دس تگاه‬
‫قضا‪ ،‬دستگاه زندان‪ ،‬ق وه تقنینی ه ک ه ق وانین را پ اس نم وده و برنام ه ه ای دولت را ط رح ری زی و ایج اد مینمای د‬
‫میباشد‪ .‬با وجودیکه این هم ممکن است که در بعضی موارد منافع این برنامه ها به شیوه خاص به افراد ارتباط داده‬
‫شود‪ ،‬ولی چندان مورد قبول قرار نمیگیرد زیرا منافع این اخراجات به شکل گسترده و عم ومی می ان جمیعت نف وذ‬
‫مینماید‪ .‬در چنین موارد شیوه اختصاص دادن منصفانه مالیات اجباری میان اعضای ی ک اجتم اع چ ه خواه د ب ود؟‬
‫جواب قبول شده آن دعوت مردم به پرداخت مالیات به تناسب قدرت پرداخت شان میباشد‪.‬‬
‫قسمیکه قبالً تذکر یافت موردی دیگری که در آن اصل قدرت پرداخت یک معیار مطلوب ب رای اختص اص مالی ات‬
‫به نظر میرسد‪ ،‬همانا برنامه ه ای ت وزیعی مک رر میباش د‪ .‬از مس تفید ش وندگان برنام ه ه ای توزی ع غ ذا و توزی ع‬
‫بالعوض خانه ها توقع پرداخت و تادیه برای این برنامه ها شده نمیتواند‪ ،‬زیرا که جز توزیعی مکرر همچو برنام ه‬
‫ها با پرداخت توسط مس تفید ش وندگان از بین خواه د رفت‪ .‬ب دون ش ک توزی ع غ ذا در ص ورت خ واهش پ رداخت‬
‫مالیات از مستفید شوندگان برای تمویل بودجه این برنام ه‪ ،‬نمیتوان د کم ک و مع اونت ب رای محتاج ان و نیازمن دان‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪87‬‬

‫باوجودیکه برنامه های توزیعی مکرر برای منافع مستفید شوندگان توزیع مکرر درنظر گرفته شده است‪ ،‬خ ود این‬
‫برنامه ها احتماالً به خاطری وضع گردیده که اجتماع کالً خواستار کمک و یاری برای افراد مح روم میباش ند‪ .‬اگ ر‬
‫این ی ک ه دف عم ومی اجتم اعی اس ت‪ ،‬پس اص ول منفعت و ق درت پ رداخت از آنچ ه در ابت دا در م ورد مس ایل‬
‫توزیعی مکرر به نظر میرسید باهم نزدیکتر اند‪ .‬فعالیت های توزیعی مکرر ی ک قس مت عم ده اخراج ات دولت را‬
‫تشکیل میدهد‪ ،‬ولی تخصیص سهام منفعتی برای اتباع انفرادی دشوار به نظرمیرسد‪ .‬در این ج ای ش کی نیس ت ک ه‬
‫مستفید شوندگان از آن منفعت میبرند‪ ،‬ولی هر شخص که با رفتار انسان گرایانه اش خواستارکمک و معالج ه اف راد‬
‫محروم اجتماع خویش است به یک درجه و اندازه معینی سود و منفعت میبرد‪.‬‬
‫یکی از اهداف و مقاصد دولت کمک و معاونت ب رای اف راد مح روم میباش د‪.‬آنانیک ه از تس هیالت خ وب و ف راوان‬
‫برخوردار هستند‪ ،‬میتوانند از منابع فراوانی که دارند یک اندازه آن را نثار محروم ان نماین د‪ .‬و ب دون ش ک هنگ ام‬
‫صدقات آنانیکه دارای عواید زیاد هستند‪ ،‬سخاوتمندانه تر عمل مینمایند‪ .‬بنا ًء اصل قدرت پ رداخت ب رای تخص یص‬
‫مناسب توزیع بار مالیات میان کسانیکه خواستار همکاری در کمک و معاونت با دیگران هستند بخوبی تط بیق ش ده‬
‫میتواند‪.‬‬

‫قدرت پرداخت و منفعت عامه‬

‫مباحثه فوق یک مطابقت نزدیکتر را میان اصل منفعت و اصل ق درت پ رداخت تحت این فرض یه ک ه تقاض ا ب رای‬
‫خدمات و کاالهای دولتی مربوط به عواید و ثروت اتباعی آن کشور میباشد‪ ،‬نشان میدهد‪ .‬اگر این امر حقیقت داشته‬
‫باشد پس آنانیکه بلندترین قدرت پرداخت را دارا میباشند در واقیعت کسانی اند که بزرگترین منافع را از اخراج ات‬
‫دولتی میبرند‪ .‬این نظریه نیاز به توجه زیادتر دارد زیرا نه تنها یکعده دالیل منطقی برای اقبال آن وجود دارد‪ ،‬بلکه‬
‫این یک نظر و اندیشه کهن اقتصاد میباشد که ما را به دور آدم سمیت بر میگرداند‪ .‬وی در رساله خود بنام "ث روت‬
‫ملت" تالیف سال ‪1776‬م میگوید‪.‬‬
‫" اتباع هر کشور بایستی در پشتیبانی از دولت آن کشور همکاری نمایند‪ ،‬به حد امکان‪ ،‬و به تناسب توانایی های‬
‫شان‪ ،‬یعنی به تناسب عوایدی که ایشان تحت حمایت دولت از آن لذت میبرند‪ .‬در یک ملت واال و بلند همت‪،‬‬
‫اخراجات دولت برای افراد همانند مصارف یک اداره برای مستأجرین مشترک یک دارایی بزرگ میباشد‪ ،‬که هر‬
‫یک از ایشان به تناسب منافع مربوطه شان در آن دارایی‪ ،‬مجبور به همکاری هستند‪".‬‬
‫به عبارت دیگر سمیت اصل منفعت و اصل قدرت پرداخت را درساختار مالی ات ب ه ی ک نظ ر مش ابه مینگ رد‪ .‬ب ه‬
‫اساس نظریه سمیت منفعت و سود یک شخص از دولت ب ه تناس ب عوای دی ک ه وی تحت حم ایت دولت بدس ت می‬
‫آورد میباشد‪ .‬همچمنان این عواید وی یک وسیله بهتر پیمایش قدرت پرداخت وی میباشد‪ .‬سمیت عقیده دارد که میان‬
‫اصل منفعت و اصل قدرت پرداخت کدام اختالف بزرگ وجود ندارد‪.‬‬
‫آیا گفتار سمیت در این مورد یک بصیرت زیرکانه و برجسته در نظر گرفته شود و یا یک نظریه که خواهان ابه ام‬
‫تفاوت های مهم میان این دو اصل میباشد؟ با وجودیکه اص ل ق درت پ رداخت بعض آ ب ا اص ل منفعت یکس ان عم ل‬
‫مینماید‪ ،‬ولی اکثراً میان شان اختالفات و تفاوت ها وجود دارد‪ .‬نظریه سمیت بر انطب اق عم ومی این دو اص ل ق ایم‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪88‬‬

‫است‪ .‬شاید بهترین راه تجزیه و تحلیل نظریه سمیت از لحاظ سیاست و پالیسی مالیات این باشد ک ه راه ه ای تط بیق‬
‫مالیات که به هر دو اصل مطابقت داشته باشند‪ ،‬با پذیرفتن این که بعضآ میان شان اختالفات و تفاوت ها به میان می‬
‫آید جستجو گردد‪.‬‬
‫در ایام که سمیت میزیست فعالیت های دولتی اسباب و وسایل برای انتقال عواید و منافع غیر نق دی و جنس ی ب رای‬
‫افراد نبود‪ .‬لذا امروز نسبت به دو قرن گذشته تفاوت ها و اختالفات بیشتری میان این دو اصل مالیات که س میت ب ه‬
‫دید وقت و زمانش به آن می نگرید وجود خواهد داشت‪.‬‬
‫بآلخره هردو اصل نورم های پذیرفته شده اند‪ ،‬لذا کدام موافقت عم ومی ک ه آی ا این اص ول ب رای ن وعی مش خص‬
‫مالیات متقاعد کننده است یا خیر وجود ندارد‪ .‬ولی باز هم این اصول یک نکته بهتری آغاز را برای تجزیه و تحلیل‬
‫اینکه آیا مالیات منصفانه وضع گردیده یا خیر ایجاد مینماید‪.‬‬

‫تطبیق اصل قدرت پرداخت‬

‫اصل قدرت پ رداخت منحیث ی ک اص ل عم ومی دارای ج ذابیت زی اد میباش د‪ .‬ام ا دو مس ئله عم ده در ارزی ابی و‬
‫تشخیص منصفانه مالیات تحت اصل قدرت پرداخت ظ اهر میش ود‪ .‬نخس ت اینک ه آی ا این منص فانه خواه د ب ود ک ه‬
‫شخصی بنا بر قدرت زیادی پرداخت که دارد به خیلی سادگی بپردازد؟ جواب ب ه این س وال ش امل قض اوت ارزش‬
‫آن میباشد‪ .‬باوجودیکه این یک مسئله مهم در تطبیق سیاست مالیات است‪ ،‬ولی ج واب آن ب رای تم ام ان واع مالی ات‬
‫یکسان نخواهد بود‪ .‬شاید مالیاتی که برای محصوالت سکتور عمومی پرداخته میشود‪ ،‬ب ا اص ل ق درت پ رداخت ب ه‬
‫شیوه منصفانه تری مختص گردد‪ ،‬حاآلنکه برای انواع دیگر محصوالت‪ ،‬اصل قدرت پرداخت چن دان منص فانه ب ه‬
‫نظر نمیرسد‪ .‬مسئله دوم تصمیم گیری در مورد این اس ت ک ه چ ه وقت م ردم دارای ق درت پ رداخت یکس ان و چ ه‬
‫وقت دارای قدرت پرداخت مختلف میباشند؟ و آنانیکه از قدرت زیادی پرداخت برخوردار اند به چ ه ان دازه زی ادتر‬
‫باید بپردازند؟ بطور مثال اگر شخصی دارای دو برابر عوایدی شخصی دیگری باشد‪ ،‬پس وی چه مقدار اضافی را‬
‫باید بپردازد؟ و اگ راین ش خص ب ا دو براب ر عوای دش مس ئول اعاش ه و ابات ه ی ک فامی ل هم باش د و آن دیگرچ نین‬
‫مسئولیت نداشته باشد چه خواهد شد؟ همچون س واالت در ی ک چوک ات ک ه می ان س رمایه افقی و س رمایه عم ودی‬
‫تفاوت را به میان می آورد به شکل دقیقتر و خوبتر میتواند تجزیه و تحلیل شود‪.‬‬
‫مفاهیم سرمایه افقی و سرمایه عمودی اجزای ترکیبی اصل قدرت پرداخت مالیات بندی میباشند‪ .‬اصل س رمایه افقی‬
‫زمانی متقاعد میگردد که افراد دارای قدرت پرداخت یکسان‪ ،‬مقدار مس اوی مالی ات را بپردازن د‪ .‬و اص ل س رمایه‬
‫عمودی زمانی متقاعد میگردد که افراد با قدرت زیادتر پرداخت نسبت ب ه اف رادی ب ا ق درت کم تر پ رداخت مق دار‬
‫زیادتر و مناسب بپردازند‪ .‬اینکه مقدار مناس ب چگون ه محاس به میگ ردد بع داً ش رح داده خواه د ش د‪ ،‬ولی نخس ت‬
‫سرمایه افقی را در نظر بگیرید که اف راد را ب ا ق درت پ رداخت مس اوی ب ه پ رداخت مقدارمس اوی مالی ات دع وت‬
‫مینماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪89‬‬

‫سرمایه افقی‬
‫بعضی مشکالت شامل در سرمایه افقی ذکر گردی د‪ .‬این نظری ه ک ه اف راد ب ا ق درت ه ای مس اوی پ رداخت‪ ،‬مق دار‬
‫مساوی مالیات را باید بپردازند نشاندهی این امر را مینماید که دو فرد با عواید یکسان باید مقدار یکس ان مالی ات را‬
‫بپردازند‪ .‬حاآلنکه قسمیکه در مثال قبلی مشاهده نمودید‪ ،‬اگر دو شخصی با عین عواید وجود دارد که یکی از آن ها‬
‫مجرد و دیگرش مسئول اعاشه و اباته فامیل میباشد‪ ،‬چنین اس تدالل خواه د ش د ک ه شخص ی دومی ق درت پ رداخت‬
‫یکسان را با شخص اولی ندارد‪ .‬لذا مالیات بندی بر شخصی که مسئول اعاشه فامی ل اس ت ب ه هم ان ان دازه ک ه ب ر‬
‫شخصی مجرد میبندید غیر عادالنه و غیر منصفانه خواهد بود زیرا باوجودیکه هر دو دارای عواید مساوی اند ولی‬
‫دارای قدرت پرداخت یکسان نیستند‪.‬‬
‫مجمع القوانین مالیاتی ایاالت متحده با در نظرداشت همچو حاالت باالی افراد متاهی ل نس بت ب ه آنانیک ه مج رد ان د‬
‫نرخ کمتر مالیات را وضع نموده‪ ،‬همچنان برای اطفال اج ازه تقلی ل در مالی ات را داده اس ت‪ .‬و ب دین ش کل مفه وم‬
‫سرمایه افقی تطبق گردیده است‪ .‬تصمیم داشتن برای فامیل بزرگ قدرت پرداخت اشخاص را کاهش داده و بنا ًء بار‬
‫مالیاتی شخص را تقلیل میدهد‪ .‬همچنان قانون فعلی مالیات کسر مصارف و اخراجات ط بی را ت ا ی ک ان دازه معین‬
‫اجازه میدهد‪ ،‬بدین معنی که شخصی با اخراجات گزاف طبی نسبت به شخص ی دیگ ری ک ه چ نین مص ارفی ن دارد‬
‫قدرت پرداخت کمتری را دارا میباشد‪ .‬چون همچون قضاوت ه ا ش کل ن ورمی و پذیرفت ه ش ده را دارا میباش ند بن ا ً‬
‫نمیتوانند مانند دیگر گفته های عملی و تجربی به اثبات برسند‪ .‬با وجود این بعضی اجزای عدل و انص اف در ش یوه‬
‫تعیین قدرت پرداخت ب ه نظ ر میرس د‪ ،‬پس تع یین ق درت پ رداخت ب دین ش یوه ی ک موافقتنام ه اساس ی و واقعی را‬
‫درمورد انصاف مالیات که به این طریق وضع گردیده ایجاد خواهد نمود‪.‬‬
‫مانند هر اصل نورمی و پذیرفته شده دیگ ر‪ ،‬بعض ی مباحث ات و اس تدالل ه ای در این م ورد هم ص ورت میپ ذیرد‪.‬‬
‫بطور مثال شخصی عوایدش را برای پرورش یک فامیل بزرگ تخصیص میدهد حاآلنکه دیگری میخواه د س فری‬
‫انجام دهد‪ .‬پس آیا هر انتخاب داوطلبانه در مورد تخصیص عواید شخص برای امور گوناگون هنگ ام مالی ات بن دی‬
‫جداگانه در نظر گرفته شود؟ حتی شخصی مجردی شاید خواهان ازدواج و تشکیل خ انواده باش د ولی نمیتوان د ی ک‬
‫شریک مناسب حیات برایش بیابد‪ .‬همچنان چرا باید کسر مصارف طبی هنگام مالیات بندی صورت بگیرد حاآلنکه‬
‫مصارف واخراجات ترمیم موتر ها کاسته نمیشود؟ اگر شخصی ب ل ه ای زی ادی ک ه نش اندهی مص ارف ترمیم ات‬
‫موتر را مینماید داشته باشد‪ ،‬و دیگ ری اخراج ات زی ادی ط بی داش ته باش د پس آی ا گفت ه میت وانیم ک ه شخص ی ک ه‬
‫مخارج زیادی ترمیم موتررا دارد دارای قدرت پ رداخت زی اد ت ر میباش د؟ ب رای همچ و س واالت جواب ات درس ت‬
‫وجود ندارد زیرا این ها به مسایل نورمی و پذیرفته شده مالیات بندی منصفانه تعلق میگیرند‪ .‬ولی اگر در مورد این‬
‫اصول توافق عمومی وج ود داش ته باش د‪ ،‬و هم ان اص ول ش امل س اختار دس تگاه مالی ات م ا گ ردد‪ ،‬در حقیقت این‬
‫ساختار مالیات منصفانه و مناسب تلقی میگردد‪.‬‬
‫یادداشت نمائید که مفهوم عدالت و انصاف چنانیکه در این جا ذکر گردید ممکن است با مالیات بندی به اساس اص ل‬
‫منفعت در تضاد و اختالف باشد‪ .‬باز هم همان شخص را با اطفال زیادش که دارای قدرت پرداخت ان دکتری نس بت‬
‫به شخصی دیگری که دارای عین عواید است میباشد در نظر بگیرید که بای د مق دار کم تر مالی ات را ب پردازد‪ .‬ولی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪90‬‬

‫فرض کنید که آن فامیل بزرگ اطف الش را ب ه مکتب میفرس تد حاآلنک ه شخص ی مج رد طفلی در مکتب ن دارد‪ .‬در‬
‫همچو حاالت اصل منفعت چنین تقاضا میکن د ک ه فامی ل م ذکور بن ابر منفعت و س ود تعلیمی ش ان مق دار زی ادتری‬
‫مالیات را بپردازند‪ ،‬حاآلنکه اصل قدرت پرداخت بنابر توانایی پرداخت کمتر آن فامیل به پرداخت اندکتری مالی ات‬
‫تاکید میورزد‪.‬‬
‫بدون شک عدل و انصاف در طرح و دی زاین ی ک سیس تم مالی ات نقش خیلی ارزن ده و مهم را دارا میباش د‪ .‬ام ا ب ا‬
‫وجود آن‪ ،‬هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه چگونه مفاهیم عدالت و انصاف تط بیق گ ردد‪ ،‬مش کالت و دش واری‬
‫های زیادی بروز میکند‪ .‬چنانیکه در مثال گذشته مشاهده نمودید طبیعتا ً دو اصل مختلف مالیات ب رای عین ح الت و‬
‫وضیعت جهت رسیدن به دو نتایج سیاس ت مختل ف تط بیق ش ده میتوان د‪ .‬ش اید اص ل منفعت در مقاب ل تفس یر تن گ‬
‫نظرانه انصاف و عدالت افقی استدالل نماید‪ .‬زیرا این مسایل اساسا ً نورمی و پذیرفته شده میباشند و با همچو مسایل‬
‫عدم موجودیت توافق به آسانی حل نمیشود‪ .‬ولی باید یادآور شد که این بدین معنی نیست که ازاهمیت مسایل ن ورمی‬
‫و پذیرفته شده باید کاسته شود‪ .‬بآلخره یک جامعه طی یک پروسه سیاسی باید در مورد سیس تم مالی اتی اش تص میم‬
‫بگیرد‪ .‬و به همان اندازه که تطبیق مفهوم سرمایه افقی باالی سیستم مالیات بندی مشکل اس ت ب ا مقایس ه ب ا س رمایه‬
‫عمودی نسبتا ً آسانتر به نظرمیرسد‪.‬‬

‫سرمایه عمودی‬
‫نظریه سرمایه عمودی به پرداخت زیادتری افرادی که دارای قدرت پرداخت زیاد اند نسبت به آنانیکه دارای قدرت‬
‫کمتر پرداخت میباشند‪ ،‬تاکید می ورزد‪ .‬البته با پذیرفتن این امرک ه ی ک ش خص میتوان د در حقیقت در م ورد اینک ه‬
‫کی دارای قدرت پرداخت زیاد است تصمیم بگیرد‪ .‬سرمایه عمودی کم تر در م ورد تع یین مق دار پ رداخت اض افی‬
‫شخص که دارای قدرت پرداخت زیادتر است توجه دارد‪ .‬بطور مثال اگر شخصی نسبت به دیگری دارای دوبراب ر‬
‫عایدات است ودیگر تمام خصوصیات شان باهم مساوی و مشابه اند‪ ،‬پس آیا این شخص با عوای د زی ادش نس بت ب ه‬
‫آن دیگر دو برابر مالیات بپردازد؟ اضافه تر از دو برابر؟ یا فقط اندکی اضافه تر؟‬
‫مفهوم سرمایه عمودی هیچ جوابی را ب رای همچ و س واالت ارائ ه نمیکن د‪ .‬مجم ع الق وانین مالی ات ب ر عای دات در‬
‫ایاالت متحده شخصی با دو برابر عواید نسبت به عایدات شخصی دیگری را مسئول ب ه پ رداخت اض افه ت ر از دو‬
‫برابر مالیات بر عایدات نموده است‪ ،‬پس هویدا است که قدرت پرداخت نسبت به عواید سریع ت ر اف زایش می یاب د‪.‬‬
‫ولی این فقط یک قسمتی از این داستان طویل میباشد‪ ،‬زیرا کتاب قوانین مالیات خیلی مغلق و پیچی ده اس ت‪ .‬آنانیک ه‬
‫دارای عواید زیاد اند نسبت به آنانیکه عوای د کم تر دارن د اک ثراً میتوانن د از روش ه ا و میت ود ه ای خاص ی ب رای‬
‫اجتناب از پرداخت مالیات سود ببرند‪ ،‬که این زمینه برای افراد کم عاید مساعد نمیباش د‪ .‬همچن ان در ج وار مالی ات‬
‫بر عایدات دیگر تمام مالیات باید در نظر گرفته شود‪ ،‬تا عدل و انصاف واقعی تمامی سیستم مالیاتی تض مین گ ردد‪.‬‬
‫شاید پرداخت اضافه تر مالیات برعایدات برای افرادی که دارای عواید بلندتر اند در حالیک ه ایش ان بعض ی مالی ات‬
‫دیگری را کمتر میپردازند عمل منصفانه باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪91‬‬

‫نظریه ومفهوم سرمایه عمودی چگونه تطبیق گردد؟ در صورتیکه شخصی چنین نظر داش ته باش د ک ه پ اداش ه ای‬
‫سیستم بازار در حقیقت منصفانه است‪ ،‬چنین استدالل ش ده میتوان د ک ه مالی ات بای د مس تقیما ً ب ه تناس ب عوای د ی ک‬
‫شخص پرداخته شود‪ .‬اگر سیستم بازار به صورت منصفانه و عادالنه تالفی و جبران همکاری و مع اونت اف راد را‬
‫با جامعه مینماید‪ ،‬پس مالیات متناسب بر عایدات تفاضلی را که توسط بازار ایجاد گردیده حفظ نم وده و ب دین ش کل‬
‫این مالیات منصفانه میباشد‪ .‬ولی اگر کسی را عقیده بر این باشد که بازار به شکل منصفانه پاداش کمک و مع اونت‬
‫افراد با جامع ه را نمیده د‪ ،‬پس مالی اتی ک ه هنگ ام اف زایش عوای د ی ک ب رخ زی ادی عای دات اف راد را در ب ر دارد‬
‫منصفانه تر خواهد بود‪ .‬اگر بعضی مردم بنا بر بخت و طالع خوبی که دارند صاحب عوایدی زی ادتر ان د و بعض ی‬
‫دیگر شکار بدبختی اند و عوای د کم تری دارن د‪ ،‬پس مالی ات تص اعدی ک ه ب رای تس اوی تف اوت ه ا در عوای د ق دم‬
‫میبردارد‪ ،‬به شکل بهتر مفهوم و نظریه سرمایه عمودی را پوره و ارائه کرده میتواند‪.‬‬
‫در نقل القولی از آدم سمیت که قبالً ذکر گردید‪ ،‬وی به فصاحت بیان داش ته اس ت ک ه ه ر دو اص ل منفعت و اص ل‬
‫قدرت پرداخت به مالیات بندی بر افراد به تناسب عواید شان به این استدالل که عواید انعک اس دهن ده من افع و س ود‬
‫که افراد تحت حمایت دولت میبرند میباشد‪ ،‬تاکید می ورزد‪ .‬بدین ترتیب ح تی ب ا فهم کام ل مفه وم عم ومی س رمایه‬
‫عمودی‪ ،‬ترجمه و تبدیل آن به یک دستورالعمل مشخص برای سیاست مالیات دشوار و مشکل میباشد‪.‬‬
‫نظریه سرمایه عمودی برای طرح و دیزاین مجمع القوانین منصفانه و عادالنه مالیات از اهمیت خاصی برخ وردار‬
‫میباشد‪ .‬در مورد اینکه افراد با عواید زیادتر سهم مناسب مالیات ش ان را بای د بپردازن د حاآلنک ه کس انی ک ه عوای د‬
‫کمتر دارند به پرداخت مالیات افراطی تحمیل نگردند موافقت گسترده وجود دارد‪ .‬ولی در مورد تعیین س هم مناس ب‬
‫و منصفانه مالیات اشخاص با عواید زیادتر و همچنان درجه اجتناب اف رادی کم عای د ب ه اس اس س رمایه از مالی ات‬
‫بندی کمتر توافقات وجود دارد‪ .‬در این جا هدف اساسی آشنا ساختن شما با مفهوم س رمایه عم ودی و اش اره نم ودن‬
‫بر بعضی مشکالت و دشواری های که هنگام ترکیب سرمایه عمودی با سیستم مالیات بروز میکند میباشد‪ .‬البت ه ب ه‬
‫بحث در این مورد در فصول بعدی هم ادام ه خ واهیم داد‪ .‬بخص وص ب ه پیوس تگی و رب ط ب ا مالی ات ب ر عای دات‪.‬‬
‫تصاعد مالیات بر عایدات در طول تاریخ آن مشروط بر اینکه نشانه آشکار اینکه نظری ه و مفه وم س رمایه عم ودی‬
‫برای سیستم مالیات مبهم باشد‪ ،‬بارها تغییر یافته است‪ .‬از این به بعد توجه خویش را به جانب مفهوم تصاعد مالی ات‬
‫که یک فکتور کلیدی در تطبیق نظری ه و مفه وم س رمایه عم ودی در ی ک ن وع مش خص مالی ات میباش د معط وف‬
‫خواهیم داشت‪.‬‬

‫مالیات تصاعدی‪ ،‬نسبی و نزولی‬

‫سیستم های مالیات و مالیات انفرادی مطابق ب ه تناس ب عوای دی ک ه ی ک ف رد هنگ ام تغی یر در عوای دش ب ه ش کل‬
‫مالیات میپردازد طبقه بندی شده میتواند‪ .‬مالیاتی که عینا ً با فیصدی عواید یک فرد بدون اینکه میزان عواید در نظ ر‬
‫گرفته شود یکسان باشد بنام مالیات نسبی یاد میگردد‪ .‬مالیاتی که هنگام افزایش عواید فیص دی زی اد ت ر عوای د ی ک‬
‫شخص را در بر میگیرد بنام مالیات تصاعدی یاد میشود‪ .‬و بآلخره در صورت افزایش عواید‪ ،‬اگر مالیات فیصدی‬
‫کمتر عواید فردی را در برگرفته کاهش یابد‪ ،‬همچو مالیات را مالیات ن زولی می نامن د‪ .‬هم ه این مالی ات در ش کل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪92‬‬

‫‪ 11.1‬ترسیم گردیده اند‪ .‬یادداشت نمائید که درجه تصاعد به فیصدی عواید که منحیث مالیات پرداخته میشود اش اره‬
‫مینماید نه به مقدار آن‪ .‬به طور مثال اگر شخص ی ب ا ‪ 10،000‬دال ر عای داتش ‪ 1،000‬دال ر آن را ب ه ش کل مالی ات‬
‫میپردازد و دیگ ری ب ا ‪ 100،000‬دال ر عوای دش ‪ 5،000‬دال ر آن را ب ه ش کل مالی ات می پردازد‪ ،‬چ نین مالی ات را‬
‫مالیات نزولی می نامند‪ .‬ولو که شخص که دارای عایدات زیادتر است مالیات زی اد ت ر می پردازد‪ .‬زی را ش خص کم‬
‫عاید ‪ 10‬فیصد مالیات را میپردازد حاآلنکه ش خص ک ه عوای د زی ادتر دارد ‪ 5‬فیص د مالی ات می پردازد‪ ،‬بن ا ًء آن را‬
‫مالیات نزولی مینامند‪.‬‬

‫مالیات تصاعدی با افزایش در عواید فیصدی زیادتر عواید را در بر میگیرد‪ .‬مالیات نزولی با افزایش در عواید فیصدی کمتر عواید‬
‫را در برمیگیرد‪ .‬مالیات نسبی بدون در نظرداشت سطح عایدات فیصدی مشابه عواید را دربرمیگیرد‪ .‬یادداش ت نمائی د ک ه فیص دی‬
‫پول که پرداخته میشود نشاندهی ازمقدارپول نمیکند بلکه نشان دهی از نوع مالیات میکند که آیا تصاعدی است یا نسبی ویا نزولی‪.‬‬

‫اینکه مالیات تصاعدی یا نسبی ویا نزولی میباش د در حقیقت ام ر مف اهیم عملی وتج ربی میباش ند‪ .‬ولی ب ا وج ود آن‬
‫دارای ابعاد قاعده یی و معیاری هم میباشند‪ ،‬زیرا فیصدی عواید یک شخص که به شکل مالیات پرداخته میشود باید‬
‫به طور منصفانه متناسب به فیصدی مالیات دیگر پرداخت کنندگان باشد‪ .‬به طور مثال اکثر م ردم را عقی ده ب ر این‬
‫است که مالیات نزولی غیر عادالنه و نامناسب است‪ ،‬زی را ب ه اس اس این مالی ات ش خص کم عای د فیص دی زی ادی‬
‫عوایدش را باید به شکل مالیات بپردازد‪ .‬عالوه برآن باید سواالت درجه تصاعد یا تنزل باید مد نظر گرفته شود‪ .‬دو‬
‫شخص شاید طرفدار مالیات تصاعدی بر عایدات باشند‪ ،‬ولی در قسمت اینکه چگونه و به چه درجه تصاعد مالی ات‬
‫در نظر گرفته شود اختالف نظر خواهند داشت‪.‬‬
‫بطور مثال در ایاالت متحده از سال ‪1965‬م الی سال ‪ 1981‬م طبقه های مالیات بر عایدات از ‪ 14‬فیصد عواید الی‬
‫‪ 70‬فیصد عواید مغایرت داشت‪ .‬در سال ‪1982‬م نرخ های مالیات تقلیل داده شد و طبقه ه ای مختل ف از ‪ 12‬فیص د‬
‫الی ‪ 50‬فیصد عواید تغییر داده شد‪ .‬در هر دو مورد مالیات تصاعدی در نظر گرفته شده بود ولی تف اوت ه ای قاب ل‬
‫مالحظه یی در درجه تصاعد به مشاهده میرسید‪ .‬در سال ‪1992‬م تصاعد مالیات بر عایدات بازهم با ن رخ ه ای ‪15‬‬
‫فیصد الی ‪ 31‬فیصد کاهش یافت‪ .‬و بآلخره در سال ‪1993‬م قیمت های بلند افزایش یافت و نرخ ها از ‪ 15‬فیصد الی‬
‫‪ 39.6‬فیصد برای طبقه های مختلف در نظر گرفته شد‪ .‬تمامی این ساختار های نرخ ها تصاعدی اس ت ولی تف اوت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪93‬‬

‫های اساسی در درجه تصاعد آن دیده میشد‪ ،‬و مباحثات زیادی ه ر زم انی ک ه ن رخ ه ا تغی یر میک رد ص ورت می‬
‫پذیرفت‪ .‬اینکه آیا این برنامه ه ای ن رخ گ ذاری ی ا دیگ ر درج ه ه ای تص اعد‪ ،‬توزی ع منص فانه یی ب ار مالی ات را‬
‫پیشکش می نماید یا خیر یک سوال قاعده یی و معیاری میباشد‪ ،‬ولی به هر حال خیلی مهم‪.‬‬
‫یادداشت نماید که تصاعد مالیات از روی فیصدی عوایدی ک ه ب ا درنظ ر داش ت س طوح مختل ف عای دات ب ه ش کل‬
‫مالیات پرداخته میشود تعیین میگردد‪ .‬آیا ‪ 6‬فیصد مالیات بر فروشات مالیات تص اعدی اس ت ی ا مالی ات نس بی و ی ا‬
‫مالیات نزولی؟ ظاهر است که از نظر فروشات این مالی ات نس بی اس ت‪ ،‬ولی چ ون مفه وم تص اعد از نقط ه نظ ر‬
‫عواید در نظر گرفته شده لذا ج واب این س وال روش ن نیس ت‪ .‬اگ ر مالی ات ب ر فروش ات ک امالً منحیث مالی ات ب ر‬
‫مصارف در نظر گرفته شود‪ ،‬مردم هنگام افزایش عواید شان فیص دی کوچک تر عوای د ش ان را ب ه خ رچ خواهن د‬
‫رساند‪ .‬پس با در نظر داشت عواید مالیات بر فروشات یکنوع مالیات نزولی میباشد‪ .‬این نتیجه ی ک ان دازه مغل ق و‬
‫پیچیده است‪ ،‬زیرا در اکثر کشور ها غذا و دیگر نیازمندی های اولیه از مالی ات ب ر فروش ات مع اف ان د‪ ،‬پس اگ ر‬
‫افراد کم عاید سهم بارز عواید شان را باالی اشیای که معاف از مالیات اند به خرچ برسانند‪ ،‬مالیات بر فروشات در‬
‫سطوح پائین عواید تصاعدی خواهد بود و در سطوح بلند عایدات نزولی خواهد شد‪ .‬این مس ئله در فص ل بع دی ک ه‬
‫مالیات بر فروشات را به تفصیل بررسی مینماید مورد توجه قرار خواهد گرفت‪.‬‬
‫مسئله تصاعد زمانیکه عواید در مقاطع طویل زمانی مد نظر گرفته ش ود مغل ق ت ر و پیچی ده ت ر میش ود‪ .‬مص ارف‬
‫مردم با گذشت زمان نسبت به عواید شان ثابت تر میشود‪ .‬در طول زندگی یک انسان عواید به تناس ب مص ارف ب ه‬
‫شکل سیستماتیک تغییر می یابد‪ .‬در شکل ‪ 11.2‬که عواید و مص ارف ی ک ش خص را در ط ول زن دگی اش نش ان‬
‫میدهد به خوبی قابل مالحظه است‪ .‬در ایام جوانی مصارف یک شخص بنا بر قروض که د ر مقابل در آمدات آین ده‬
‫اش مینماید اضافه تر از عوایدش میگردد‪ .‬دانش آموزان دانشگاه با اخذ قرض ه ج ات دانش آم وزان وی ا جس تجوی‬
‫راه های دیگری برای افزایش عواید شان در ایام دانش جویی یک مثال خوبی را ارائه ک رده میتوانن د‪ .‬ح تی ی ک‬
‫شخص بعد از فراغت از دانش گاه و دری افت وظیف ه ش اید خان ه یی را ب ا رهن زی ادی خری داری نمای د و هم ب رای‬
‫خریداری اتوموبیل وام نماید که هنوز هم مصارفش نسبت به عوایدش زیادتر میباشد‪ .‬در اواسط زندگی اکثراً مردم‬
‫توجه شان را به جانب پس انداز برای مصارف آین ده ش ان و ب رای دوره تقاع دی ش ان و همچن ان ب رای پ رداخت‬
‫قرضه جات قبلی شان معطوف میدارند‪ .‬و بدین شکل عواید نسبت به مصارف اضافه تر میشود‪ .‬و بآلخره در دوره‬
‫تقاعد بازهم بنابر خرچ متقاعدین از پس انداز های شان مصارف نسبت به عواید اضافه تر میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪94‬‬

‫اصول نظری مالیات‬

‫مفاهیم اساسی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫اکثر سواالت مالیات بندی عموما ً با ارزش اسمی جواب داده میشوند‪ .‬اگر ما بپرسیم‪"،‬نرخ مالیات بندی از چه ق رار‬
‫است؟" اگر جواب با عواید مالیات که از جانب دولت انباشته میشود شروع گردد قاب ل تعجب نس یت‪ .‬در مباحث ات‬
‫یومیه اکثراً عملکرد افراد باالی این فرضیه است که نرخ مالیات بندی مجموعی پولی است که ایشان برای عای دات‬
‫داخلی کشورشان میپردازند‪ .‬بار مالیات بندی کامالً بر حسب مق دار پ ولی ک ه ب ه خزان ه دولت انتق ال می یاب د دی ده‬
‫میشود‪ .‬اگر ما بپرسیم که "کی یک نوع مشخص مالیات را میپردازد؟" جواب عموما ً این است ک ه شخص ی ک ه در‬
‫واقیعت برای دولت مالیات میپردازد‪ .‬برخورد مالیات بندی متوجه کسی است که به ش کل ق انونی الیح ه مالی ات را‬
‫پوره کرده بتواند‪ .‬ندرتا ً اگر کدام مباحثه یی در م ورد تغی یر در وض ع مالی ات و ی ا تغییرش کل قیمت ه ای مالی ات‬
‫صورت بپذیرد‪ .‬در مباحثات که در رسانه ه ای گ روهی و ی ا در ص حنه ه ای سیاس ی ص ورت میگ یرد‪ ،‬اش تراک‬
‫کنندگان بحث شان را چنان تنظیم مینمایند که جوابات شان ب ه س واالت ف وق هم ب دیهی و هم آش کار باش ند‪ .‬ولی در‬
‫حقیقت امر اکثراً نه چنین میباشند و نه چنان‪.‬‬
‫هدف این فصل پیگیری این سواالت به شکل کاملتر میباشد‪ .‬هردو "بهینه سازی اجتماعی" اص ول نظ ری س رمایه‬
‫عامه و تجزیه و تحلیل گزینش عامه مفاهیمی را که در فصول قبلی ط رح گردی د ب رای ت رتیب همچ و س واالت در‬
‫معرض استفاده قرار میدهد‪ .‬بدون شک که این سواالت در قرینه مسایل وسیع ت ر م الی‪ ،‬عم ده و اساس ی میباش ند‬
‫مانند مطلوبترین اندازه سکتور عامه و تاثیرات توزیعی مکرر سیاست مالی‪.‬‬
‫برای ساده سازی تجزیه و تحلیل این سواالت بازهم استفاده از اصول و ق وانین اساس ی اقتص اد رفاهمیتوان د کم ک‬
‫کننده باشد‪ .‬ممکن این استدالل صورت بگیرد که بطور مثال قیمت یک دالری که بنا بر وضع مالی ات بلن د رفت ه از‬
‫یک دالر بگذرد‪ .‬عالوه بر آن برخورد مالیات بن دی در زم ان وض ع مالی ات نخواه د ص ورت گ رفت‪ .‬م ا در نظ ر‬
‫داریم که باالی فرضیه های متعددی که برای جواب به این سوال که " کی باید ی ک مالی ات مش خص را ب پردازد؟"‬
‫ضرورت است روشنی بیندازیم‪ .‬یک راه برای نائل آمدن به این سوال‪ ،‬رجوع به ساختار مدل نی و‪-‬کالس یک تع ادل‬
‫عمومی میباشد‪ ،‬البته در صورتیکه تنها باالی دشواری های همچو سواالت "بدیهی" و "هویدا" روشنی بیاندازیم‪.‬‬

‫بار اضافی مالیات بندی‪ :‬تجزیه و تحلیل توازن جزئی‬

‫بار اضافی مالیات بندی از عبارت است از‪ :‬آن مقدار پولی از دست رفت ه یی ک ه اض افه ت ر از انباش ته ه ای دولت‬
‫است (آوربخ ‪1985‬م‪ ،‬صفحه ‪ .)67‬در این قسمت توجه اساسی فق ط ب االی مف اهیم ض منی رف اهمتعلق ب ه پ رداخت‬
‫مالیات خواهد بود (بدین معنی که در این مرحل ه هیچ ن وع بح ثی در م ورد اینک ه عوای دی ک ه از پ رداخت مالی ات‬
‫بدست می آید چگونه دوباره به مصرف میرسد صورت نخواهد پذیرفت)‪ .‬شما مشاهده خواهی د نم ود ک ه هنگامیک ه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪95‬‬

‫یک شخص در موقع پرداخت مالیات‪ ،‬زیان و خساره رفاهرا تجربه مینماید‪ ،‬اک ثراً این زی ان ه ا از ارزش مالی ات‬
‫پرداخته شده اضافه تر گردیده و به همین شکل یک بار اضافی را ایجاد مینماید‪.‬‬

‫برای تثبیت بار اضافی نخست از همه تخمین خسارات رفاه که در نتیجه پرداخت مالی ات تجرب ه میش ود ض روری‬
‫خواهد بود‪ .‬در اکثر موارد معرفی مالیات (ویا تغییر در نرخ مالیات) باعث تغییرات در قیمت های مربوطه میشود‪.‬‬
‫تغییرات رفاه که بنابر تغییرات در قیمت ها بوجود می آید در فصل دوم مورد مطالعه قرار گ رفت‪ .‬م ازاد مص رف‬
‫کنندگان برای تخمین تاثیرات باالی رفاه قیمت های تغییر یافته مورد استفاده قرار گرفت و مثالی ک ه در فص ل دوم‬
‫مورد بحث قرار گرفت افتادن قیمت ها بود‪ .‬برعکس در این قسمت یک مالیات باعث افزایش در قیمت ی ک ک االی‬
‫مشخص بطور مثال کاالی ‪ X‬میشود‪ .‬و توجه اساس ی ب االی زی ان و خس اره رف اه(ک ه از ق رار تغی یرات در م ازاد‬
‫مصرف کننده پیمایش شده است) که بنابر افزایش در قیمت بوجود آمده خواهد بود‪.‬‬
‫در فصل دوم پیمایش های مختلف مازاد مصرف کننده شرح داده شد‪ .‬برای آغاز بهتر در این قس مت خ وب خواه د‬
‫بود توجه خویش را بر یکی از این پیمایش ها که عبارت از تغییرمعادل میباشد معط وف ب داریم‪ .‬زمانیک ه مع رفی‬
‫یک مالیات ( و تاثیر افزایش قیمت) در نظر باشد میتواند به شکلی شرح داده شود که مقدار عواید قابل اخ ذ از ی ک‬
‫فرد در صورت عدم موجودیت مالیات عینا ً چنانیکه یک نوع مالیات وضع گردیده باشد‪ .‬شما خواهی د مش اهده نم ود‬
‫که قیمت مالیاتی که یک شخص میپردازد اکثراً اندکتر از تغییر معادل آن که جاگزین مالیات اس ت خواه د ب ود‪ .‬ک ه‬
‫همین تفاوت را بنام بار اضافی مالیات یاد مینمایند‪.‬‬
‫در مثال ذیل یک مالیات انتخابی کااله ای مص رفی( ب ه ن رخ ‪ ) t‬ب االی مص رف ی ک ک االی مش خص ‪ X‬وض ع‬
‫گردیده است‪ .‬در شکل ‪( 7.1‬الف) شخصی دارای بودجه ثابتی که میان کاالهای ‪ X‬و ‪ Y‬تخصیص داده شده است‬
‫میباشد‪ .‬خط بودجه ابتدایی ‪ 12‬است و میل خط بودجه قیمت های مربوط به هر دو کاال ‪ Px/Py‬را منعکس مینمای د‪.‬‬
‫یک شخص قبل از وضع مالیات مجموع هر دو کاال ها را که توسط نقطه تماس ‪ 3‬نشان داده شده است برای به ح د‬
‫اکثر رساندن رفاه( با رسیدن به قوس القید ‪ ) 3l‬انتخاب مینماید‪ .‬وی در این نقطه تماس میل قوس را که عب ارت از‬
‫‪-‬‬ ‫قیمت حاشیه یی (‪ )MUx/MUy-‬است مساوی و برابر ب ه می ل خ ط بودج ه (‪ )Px/-Py-‬میس ازد‪ .‬ب ا تس اوی‬
‫‪ MUx/MUy‬با ‪ Px/-Py-‬مطلوبیت و فایده حاشیه یی هر پوند مصرف شده باالی کاالی )‪ X(MUx/Px‬مساوی‬
‫و برابر به فایده و مطلوبیت حاشیه یی هر پوند مصرف شده باالی کاالی )‪ Y(MUx/Px‬میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪96‬‬

‫شکل ‪ : 7.1‬قیمت رفاه مالیات انتخابی بر کاال های مصرفی‬

‫هنگامیکه مالیات بر کاال های مصرفی باالی کاالی ‪( X‬با قیمت ‪ ) t‬وضع گردد‪ ،‬قیمت مربوطه ‪ X‬بلند رفته و خ ط‬
‫بودجه از ‪ 12‬به ‪ 14‬حول محور میگردد‪ .‬رفاهشخص به ‪ l1‬ک اهش یافت ه و ت وازن جدی د در نقط ه تم اس ‪ 5‬ق رار‬
‫میگیرد‪ .‬مالیات قابل پرداخت اش بلند میرود‪ .‬بطور مث ال اگ ر شخص ی تم امی عوای دش را ب رای عوای د ک االی ‪X‬‬
‫تخصیص میدهد مساوی به ‪( 42‬از قرار واحد ‪ ) X‬را به دولت به حیث مالی ات بای د ب پردازد‪ .‬ح اال قیمت ‪ X‬ب رای‬
‫مصرف کننده به شکلی ‪ O4‬واحد کاالی ‪ X‬که ‪ O1‬ک االی ‪ Y‬قیمت دارد اف زایش می یاب د (حاآلنک ه قب ل از وض ع‬
‫مالیات ‪ O2‬واحد کاالی ‪ X ، O1‬واح د ک االی ‪ Y‬قیمت داش ت)‪ .‬ح اال شخص ی در نقط ه تم اس ‪ 5‬ق رار ش کل ‪7.1‬‬
‫(الف) نسبت –‪( Mux/MUy‬میل قوس القید ‪ ) l1‬را با نسبت –)‪( Px(l+t‬میل ‪ )14‬مساوی و برابر میسازد‪.‬‬
‫تغییر معادل تغییرات در مالیات میتوان د ب ا انتق ال خ ط بودج ه ‪ 12‬ب ه جهت عقب ب ه ی ک ش کل م وازی ب ه ‪ 67‬ت ا‬
‫زمانیکه یک نقطه تماس جدید که عبارت از نقطه تماس ‪ 8‬است باالی قوس القید ‪ l1‬قرار بگیرد تخمین شود‪ .‬مبلغ (‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪97‬‬

‫‪ 16)=10-9‬مقداری است که در عدم موجودیت یک عوض( که عبارت از بدیلی برای مالیات ب ر ک االی مص رفی‬
‫است) از یک شخص برای اینکه وی بتواند از رفاه که در صورت پرداخت مالیات مس تفید میش ود به ره ب برد اخ ذ‬
‫شده میتواند‪ .‬قرار شکل ‪( 7.1‬الف) در نقطه تم اس ‪ 5‬اگ ر شخص ی ‪ 0-11‬واح د ک االی ‪ X‬را انتخ اب مینمای د‪ ،‬این‬
‫‪ 1-12‬واحد ‪ Y‬قیمت دارد البته بعد از وضع مالیات باالی آن‪ .‬ولی قبل از وضع مالیات همین ‪ 0-11‬واحد ک االی ‪X‬‬
‫فقط فاصله ‪ 1-13‬واحد ‪ Y‬قیمت داشت‪ .‬بدین معنی که مالیات افزایش یافته مساوی به فاص له ‪ ( 13-12‬ک ه مس اوی‬
‫به ‪ 10-5‬است) از قرار واحدات ‪ Y‬میباشد‪.‬‬
‫در شکل ‪(7.1‬الف) اگر فاصله ‪ 16‬واحد ‪ Y‬از شخصی اخذ میشد وی با عین رفاهو آسودگی باقی می ماند ک ه گوی ا‬
‫مالیات انتخابی کاالهای مصرفی وضع گردیده است‪ .‬این فاصله ‪ 16‬واحد ‪ Y‬بدون ش ک مش ابه و براب ر ب ه فاص له‬
‫‪ 10-9‬است‪ ،‬ولی باز هم مالیات افرایش یافته فقط ‪ 10-5‬واحد ‪ Y‬است و با مقایسه به تغی یر مع ادل تغی یرات قیمت‪،‬‬
‫یک بار اضافی مساوی به ‪ 10-5( 95‬منفی‪ )10-9‬میباشد‪.‬‬
‫بار اضافی که از واحدات ‪ Y‬پیمایش میشود عبارت از خساره و زیان رف اه(‪ )10-9‬از تغی یر قیمت ب ا اض افه ش دن‬
‫پرداخت مالیات(‪ )10-5‬میباشد‪ .‬این خساره یعنی ‪ 95‬یک خساره کامل میباشد‪ .‬مالیاتی که توسط پ رداخت کنن ده آن‬
‫پرداخته میش ود و توس ط تحص یلدار آن جم ع میش ود‪ ،‬در حقیقت ام ر ی ک انتق ال اس ت‪ .‬ولی خس اره اض افی (ب ار‬
‫اضافی) یک زیان و خساره آشکار و قطعی (خساره کامل) برای جامعه است‪.‬‬
‫یادداشت نمائید که در شکل ‪(7.1‬الف) بار اضافی به تاثیرات نیابت(عوض) تغییر قیمت که بنابر وضع مالیات واقع‬
‫شده است تعلق دارد‪ .‬لهذا یک عکس العمل ج بران کنن ده و پ اداش دهن ده( ک ه عب ارت از ح رکت در اط راف عین‬
‫همان قوس القید میباشد) هنگام مباحثه در مورد بار اضافی یک امر ضروری و حتمی میباشد‪ .‬در شکل ‪(7.1‬ال ف)‬
‫با مقایسه نقطه ‪ 8‬قیمت حاشیه یی نیابت تغییر نموده است( حاآلنک ه ب ا مقایس ه نقط ه ‪ 3‬و ‪ 8‬قیمت حاش یه یی نی ابت‬
‫یکسان است)‪ .‬تغییر شکل باالی گزینش ها وانتخاب ها باالی بار اضافی تاثیر میگذارد‪ .‬حد و اندازه خساره و زیان‬
‫به حد و اندازه تاثیرات این نیابت که بنابر تغییرات در قیمت های مربوطه واقع شده تعلق دارد‪.‬‬
‫برای تخمین خساره رفاهو آسودگی در نظر گرفتن قوس تقاضای جبران کننده یک امر ضروری میباش د‪ .‬در ش کل‬
‫‪( 7.1‬ب) خط قطع قطع ‪ D‬نشان دهنده قوس تقاضای ( ج بران ناکنن ده)ی ک ش خص ب وده ( ک ه این ق وس تقاض ای‬
‫مرتب کننده یا مارشالین در فصل دوم ش رح داده ش د میباش د) و ‪ ’D‬ق وس ج بران کنن ده تقاض ای عوای د را نش ان‬
‫میدهد‪ .‬قوس جبران کننده تقاضای عواید نشان میدهد که چه تعداد افراد با عین عواید تقاضای آن کاال را مینمایند‪ .‬با‬
‫رجوع به شکل ‪( 7.1‬الف) این ق وس نش اندهنده ت اثیرات نی ابت ک ه در اث ر تغی یرات در قیمت ه ا واق ع ش ده اس ت‬
‫میباشد‪ .‬یک قوس تقاضای مرتب کننده یا مارشالین تغییرات را در تقاضای کمیت در هنگام که تغییرات قیمت ه ای‬
‫پول سهام متصرفی عواید ثابت باشد نشان میدهد‪ .‬و یک قوس تقاضای جبران کننده تغی یرات در کمیت تقاض ا ش ده‬
‫سهام متصرفی واقیعی عوایدی که ثابت باشد نشان میدهد‪ ،‬یعنی این تغییرات را در عین قوس القید نشان میدهد‪.‬‬
‫مالیات بر کاال های مصرفی قیمت کاالی ‪ X‬را از ‪ P‬ب ه )‪ P(1+t‬اف زایش میده د‪ .‬در ص ورت ع دم موج ودیت این‬
‫مالیات‪ ،‬مقدار پولی که امکان اخذ آن از یک شخص برای اینکه وی چنان آسوده باشد که گوی ا مالی ات را پرداخت ه‪،‬‬
‫(که عبارت از تغییر معادل است) وجود داشته باشد‪ ،‬درحقیقت همین ساحه ‪ P(1+t) 13P‬میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪98‬‬

‫این یک پیمایش زیان و خساره رفاه(یعنی خساره مازاد مص رف کنن ده)ک ه ی ک ف رد هنگ ام تحمی ل مالی ات تجرب ه‬
‫مینماید میباشد‪ .‬زمانیکه مالیات وضع گردید‪ ،‬یک فرد که ‪ 0q1‬را خریداری مینمای د‪ ،‬ی ک مق دار پ ول مس اوی ب ه‬
‫تفاوت میان ‪ P‬و )‪ P(1+t‬را باالی هر واحد برای دولت به شکل مالیات میپردازد‪ .‬در شکل ‪(7.1‬ب) ‪P(1+t)12P‬‬
‫یک تخمین مجموع مالیات پرداخته شده میباشد‪ .‬بدین معنی که پرداخت مالیات کمتر از خساره مازاد مصرف کنن ده‬
‫از مالیات بندی ‪ P(1+t)13P‬میباشد ( این مبلغ ‪ P(1+t)13P‬عبارت از مقدار پولی است که میتواند ازیک ش خص‬
‫اخذ شود البته در صورتیکه افزایش در قیمت صورت نپذیرفته باشد تا فرد را چنان آسوده بگ ذارد ک ه گوی ا قیمت‬
‫افزایش یافته است)‪ .‬تفاوت میان قیمت مالیات ومجموع خساره و زیان مازاد مصرف کننده‪ ،‬بار اض افی مالی ات را‬
‫تشکیل میدهد‪ .‬یعنی مثلث ‪ 123‬یک خساره باالی پ رداخت مالی ات میباش د‪ .‬مق دار پ ولی ‪ P(1+t)12P‬ی ک انتق ال‬
‫میباشد؛ یک فرد آن را از دست میده د و دولت عوای د آن را بدس ت می آورد‪ .‬ولی مثلث ‪ 123‬ی ک انتق ال نمیباش د‪،‬‬
‫بلکه یک خساره کامل است(یعنی در آن کدام مفاد جبران کننده وجود ندارد)‪.‬‬
‫برای تخمین بار اضافی( خساره کامل) تخمین محیط مثلث ‪ 123‬یک امر الزمی میباشد‪ .‬محیط هر مثلث عب ارت از‬
‫نصف محصول قاعده و ارتفاع آن میباشد‪ .‬در این قضیه محیط مثلث عبارت است از ½(‪ )dp.dq‬ک ه ‪ dp‬تغی یرات‬
‫قیمت که بنابر وضع مالیات بوج ود آم ده میباش د( یع نی تف اوت می ان )‪ P(1+t‬و ‪ ) P‬و ‪ dq‬تف اوت می ان ‪q1‬و ‪q’1‬‬
‫میباشد‪ .‬اگر تاثیرات عواید بنا بر تغییرات کوچک در قیمت ها (افزایش بنابر مالیات) ج زیی باش د‪ ،‬ق وس تقاض ای‬
‫مرتب کننده به قوس تقاضای جبران کننده طولی تقرب می یابد‪ .‬تغییرات حاص له در کمیت‪ q0-q1 ،‬خیلی مش ابه ب ه‬
‫‪ q’1-q1‬میباشد‪.‬‬
‫تفاوت میان )‪ P(1+t‬و‪ P‬عبارت از ‪ tP‬میباشد(که عبارت از مالیات پرداخت ه ش ده فی واح د ک اال میباش د)‪ .‬ل ذا در‬
‫شکل ‪(7.1‬ب) محیط ‪ 123‬مساوی به ½ ‪ tP.dQ‬میباشد‪ .‬اگر ن رخ مالی ات و قیمت جنس معل وم باش ند و همچن ان‬
‫تغییرات که در تقاضای ‪ dQ‬بنابر وض ع مالی ات ایج اد میگ ردد معل وم باش د پس تخمین ب ار اض افی ک ار س اده یی‬
‫خواهد بود‪.‬‬

‫شکل‪(7.1‬د)‪ :‬مالیات انتخابی برا کاالهای مصرف شونده در مقابل مالیات توده یی‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪99‬‬

‫بدون شک تخمین ها شاید به شکل ‪ ex ante‬ضرورت باشد یعنی قبل از وضع مالیات‪ .‬تخمین ها ش اید زم انی ک ه‬
‫سیاست مالی تعیین گردد ضرورت شود‪ .‬بعد از آن مشکلی دیگری تخمین ‪ dQ‬میباشد‪ .‬تخمین تغییرات در کمیت به‬
‫جهندگی قیمت تقاضا تعلق دارد‪ .‬چنانیکه از ‪ ed=dQ/dP.P/Q‬فرمول ذیل بدست می آید‪.‬‬

‫)‪(7.1‬‬

‫و چنانیکه (‪ )tP=dP‬است بار اضافی (‪ )EB‬میتواند به شکل ذیل تخمین گردد‪.‬‬

‫تا بار اضافی توسط جهندگی تقاضای جبران کننده به اساس قیمت تعیین گردد‪.‬‬

‫تقاضای پاداش دهنده‪ :‬آیا مالیات باید تقاضا را برای ایجاد بار اضافی تغییربدهد‬
‫در این قسمت باز هم تاکی د می ورزیم ک ه تجزی ه و تحلی ل تم امی این قس مت برحس ب ق وس تقاض ای پ اداش دهن ده‬
‫میباشد‪ .‬این یک نیاز مبرم است زیرا ابهامی برای ایجاد این عقیده وجوده ندارد که اگر ی ک مالی ات ت اثیرات قطعی‬
‫باالی برخورد افراد ندارد‪ ،‬پس بار اضافی هم وجوده ندارد‪.‬‬

‫شکل ‪ :7.2‬قیمت های رفاهو تقاضای پاداش دهنده‪.‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪100‬‬

‫در شکل ‪ 7.2‬تجزیه و تحلیل فوق را برای یک مثال مشخص تر تکرار مینمائیم ( که عبارت از این است که بعد از‬
‫وضع مالیات تاثیرات قطعی در تقاضای کاال وجود ندارد)‪ .‬بعد از وضع مالی ات قیمت جنس ب رای ی ک ش خص ب ه‬
‫)‪ P(1+t‬افزایش می یابد ولی هنوز هم ‪ Oq0‬جنس به مص رف میرس د‪ .‬اگ ر مالی ات ت اثیر ب االی کمیت تقاض ا ش ده‬
‫نگذارد آیا یک تقاضای اضافی میتواند وجود داشته باشد؟‬
‫قوس مرتب کننده تقاضا در شکل ‪(7.2‬ب) یک خط عمودی میباشد‪ .‬چنان معلوم میشود که مالیات برخورد را تغییر‬
‫نداده و بنا ًء هیچ نوع زیان و خساره موثریت را در بر ندارد‪ .‬به اساس ق وس م رتب کنن ده تقاض ا (‪ )D‬ک دام مثلث‬
‫زیان و رفاهوجود ندارد‪ .‬ولی به اساس قوس پاداش دهنده تقاضا ( ‪ )’D‬هنوز هم یک خساره رفاهمساوی ب ه محی ط‬
‫مثلث ‪ 123‬موجود است‪ .‬بار رجوع به شکل ‪( 7.1‬الف) این روش ن اس ت ک ه ی ک ب ار اض افی هن وز وج ود دارد‪.‬‬
‫تاثیرات نیابت باز هم ‪ 58‬به نظر میرسد و بار اضافی ‪ 59‬میباشد(البته ب ر حس ب ک االی ‪ Y‬تخمین ش ده اس ت)‪ .‬ب ه‬
‫همین صورت تخمین مناس ب در ش کل ‪( 7.1‬ب) مثلث ‪ 123‬میباش د‪ .‬تف اوت در این ح الت و وض یعت مس لما ً غ یر‬
‫ع ادی‪ ،‬این اس ت ک ه ت اثیری عوای دی تغی یر قیمت ب ه ج انب مص رف کم ک االی ‪ X‬ره بری مینمای د‪ .‬ک االی ‪X‬‬
‫نامرغوب بوده و دراین حالت‪ ،‬تاثیرات عواید دقیقا ً تاثیرات نیابت را جبران مینماید‪ ،‬که ب اعث این میگ ردد ک ه بع د‬
‫از وضع مالیات آن کاال دیگر تقاضا نمیشود (بشکل نمونه روزن ‪ 1988‬را مشاهده نمائید)‪.‬‬
‫در قسمت های بعدی این فصل بعض ی س خنانی راج ع ب ه قیمت ه ای رفاهمالی ات ب ر عای دات را خ واهیم در می ان‬
‫گذاشت‪ .‬خواننده گرامی باید یادداشت نماید که باز هم تخمین همچو خس اره ه ا و زی ان ه ا راج ع ب ه ق وس ت دارکی‬
‫پاداش دهنده کارگران میباشد‪ .‬اگر چنین استدالل شود که در صورتیکه کار گران ساعاتی را که کار میکنن د تغی یر‬
‫ندهند پس خساره رفاهمتوجه شان نمیشود‪ ،‬صحت نخواهد داشت‪ .‬بار دیگر هم بای د ب ه ق وس ت دارکی پ اداش دهن ده‬
‫رجوع گردد‪.‬‬

‫پیمایشات بار اضافی‬

‫با وجودیکه تجزیه و تحلیل قسمت گذشته باالی تخمین تغییر معادل تمرک ز داش ت‪ ،‬این یگان ه اساس ات پیم ایش ب ار‬
‫اضافی نمیباشد‪ .‬آوربخ ‪ 1985‬م بدیل های را یادداشت مینماید‪ .‬به ط ور مث ال هنگامیک ه موهرن گ (‪ )1971‬تغی یر‬
‫معادل را منحیث اساس برای تخمین خساره رفاه در مع رض اس تفاده قرارمیده د‪ ،‬دایمن د و م ک ف زن (‪ )1974‬از‬
‫تغییر پاداش دهنده استفاده بعمل می آورند‪ .‬ف رق ش ان ب ه رفاهابت دایی ف رد تعل ق میگ یرد‪ .‬در قض یه تغی یر مع ادل‬
‫پیمایش خساره رفاهوابسته به افزایش قیمت که بنا بر وضع مالیات صورت گرفته‪ ،‬مق دار پ ولی میباش د ک ه میتوان د‬
‫از یک شخص در موجودیت قیمت های فعلی اخذ گردد تا فرد مذکور را چنان آسوده س ازد ک ه گوی ا مالی ات وض ع‬
‫گردیده است و وی آن را پرداخته است‪ .‬زمانیکه مالیات عمل کننده باشد‪ ،‬نقطه مراجعه سطح عوای د واقعی میباش د‪.‬‬
‫در شکل ‪ 7.3‬این مبلغ به شکل محیط ‪ P(1+t)12P‬نشان داده شده است‪.‬‬
‫اگر عوض عواید واقعی بعد از افزایش مالیات به حیث نقطه مراجعه‪ ،‬عواید واقعی قب ل از اف زایش مالی ات اس تفاده‬
‫شود‪ ،‬پس تخمین تغییر در تاثیرات رفاهمالیات‪ ،‬تغییر خواهد نمود‪ .‬در این قضیه ممکن این س وال مط رح ش ود ک ه‬
‫حد اکثر مبلغی که در صورت موجودیت مالیات‪ ،‬پاداش یک فرد را داده بتواند چه مقدار خواهد بود؟ البته که بتواند‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪101‬‬

‫شخص را به آسودگی و رفاهنایل آورد که قبل از مالیات از آن بهره می برد( یع نی چ ه مق دار ض رورت اس ت ک ه‬
‫فرد را مانند قبل از وضع مالیات آسوده سازد)‪ .‬چنانیکه آوربخ (صفحه ‪ )1983 ،70‬میگوی د‪ ،‬چ ه مق داری بای د از‬
‫خارج سیس تم بدس ت آی د ت ا بتوان د پ اداش تغی یرات ک ه بن ا ب ر وض ع مالی ات واق ع گردی ده اس ت ده د‪ .‬این تخمین‬
‫رفاهتخمین تغییر پاداش دهنده یی مازاد مص رف کنن ده خواه د ب ود‪ .‬ک ه در ش کل ‪ 7.3‬توس ط محی ط ‪P(1+t)34P‬‬
‫تخمین گردیده است‪ .‬این بزرگتر از پیمایش که براساس تغییر معادل صورت پذیرفته است میباش د زی را وابس ته ب ه‬
‫یک سطح بلند تر عواید واقعی است‪ .‬بدون شک که این تاثیرات عواید( یا رفاه) است که در نظر میگیرد ک ه تخمین‬
‫های وابسته به تغییر معادل یا با تغییر پاداش دهنده از تخمین های ک ه ب ر اس اس ق وس م رتب کنن ده ( غ یر پ اداش‬
‫دهنده) صورت میگیرد تفاوت دارد ( که عبارت از ‪ P(1+t)14P‬در شکل ‪ 7.3‬میباشد)‪.‬‬

‫شکل ‪ :7.3‬پیمایشات بار اضافی‬

‫با مقایسه نمودن این تجزیه و تحلیل با بحثی در مورد تغییرات رفاهدر فصل دوم‪ ،‬این روشن میشود که تغییر پاداش‬
‫دهنده برای کاهش در یک قیمت در حقیقت تغی یر مع ادل ب رای اف زایش در آن قیمت میباش د و تغی یر مع ادل ب رای‬
‫کاهش در یک قیمت در حقیقت تغییر پاداش دهنده برای افزایش در آن قیمت میباش د (ب ه بل گ ‪ 1970‬و ونچ ‪1971‬‬
‫رجوع نمائید)‪.‬‬
‫برای قسمت های بعدی این فصل اکثراً از تغییر معادل بار اضافی استفاده به عمل خواه د آم د‪ .‬ولی این ض روری‬
‫است تا تاکید گردد که این یگانه پیمایش متصور نیس ت‪ .‬و همچن ان در این مرحل ه یادداش ت نمائی د ک ه ب ار اض افی‬
‫برای پرداخت مالیات بدون کدام توجهی تاثیرات رفاهاخراج ات دولت ک ه توس ط آن س رمایه گ ذاری میش ود تخمین‬
‫شده است‪ .‬این باید روشن و واضیح شود که تخمین بار اضافی با ارزش عواید واقعی اتباع که بحیث نقطه مراجعه‬
‫استفاده میشود اثبات گردیده است( یعنی سطح واقعی عواید بعد از وضع مالیات ب ا مقایس ه ب ه عوای د واقعی قب ل از‬
‫وضع مالیات)‪ .‬این فرق باعث ایجاد بعضی مالحظات در انتخاب های مهم عامه در مورد مس ئولیت ه ای اتب اع در‬
‫جامعه میشود‪ .‬آیا مالیات یک حصه عواید واقعی یک فرد میباش د وی ا عوای د واقعی مربوط ه ی ک ف رد بع د از بج ا‬
‫کردن مسئولیت پرداخت مالیات برای اجتماع برایش باقی می ماند؟‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪102‬‬

‫قیمت های رفاه با قیمت های حاشیه یی افزایش یافته‬

‫خوانندگان گرامی حتما ً نگران هستند که تجزیه و تحلیلی را که ما در معرض استفاده ق رار دادیم تم امی قیمت ه ای‬
‫محصوالت در آن ثابت است‪ .‬قیمت های حاشیه یی جنس ث ابت ف رض گردی ده و این ی ک س اده س ازی میباش د‪ .‬در‬
‫قضیه عمومی دیگر قوس تدارکی شاید میلی به جانب باال به عوض افقی داشته باشد‪ .‬این قضیه در شکل ‪ 7.4‬نش ان‬
‫داده شده است که در آن از هایمان(‪ )1987‬پیروی شده است‪ .‬چنین فرض گردیده ک ه ی ک مالی ات فی واح د ب االی‬
‫جنس‪ X‬وضع گردیده است‪.‬‬

‫شکل ‪ :7.4‬خساره کامل مالیات بندی‬

‫قیمت قبلی مالیات ‪ P0‬است‪ ،‬و با وضع مالیات فی واحد قوس تدارکی ‪ S‬به ج انب تغی یر م وقیعت می کن د یع نی ب ه‬
‫جانب ‪ . St‬تولید کننده مجبور به افزایش قیمت محصول اش است تا بتواند مالیات بپردازد‪ .‬در ش کل ‪ 7.4‬قیمت ک ه‬
‫مصرف کننده ( تقاضا کنن ده) آن را می پ ردازد عب ارت ‪ Pd‬و قیمت ک ه تولی د کنن ده بدس ت می آورد عب ادر از ‪Ps‬‬
‫میباشد‪ .‬تفاوت میان ‪ Pd‬و ‪ Ps‬مالیات ‪ T‬میباشد که از قرار فی واحد جنس یا کاال پرداخته میش ود‪ .‬ب ا مالی ات قیمت‬
‫مصرف کننده از ‪ P0‬به ‪ Pd‬افزایش می یابد ( همچ و اف زایش را ‪ dPd‬میگوین د)‪ .‬و قیمت ک ه تولی د کنن ده حاص ل‬
‫میکند به ‪ Ps‬نزول می یابد ( یعنی توسط ‪ .) dPs‬حال این نشان میدهد که مالیات توسط تولید کننده و مصرف کننده‬
‫به وجود می آید( به قسمت ‪ 7.6.1‬مراجعه نمائید)‪ .‬قبل از اش تقاق فرم ول عم ومی ب رای خس اره کام ل مالی ات ب ر‬
‫کاالی مصرفی‪ ،‬برای روشن نمودن فرمول ارتجاعیت و تغییر پذیری قیمت تقاضا ‪ ed‬و ارتج اعیت قیمت ت دارکات‬
‫‪ es‬نیاز مبرم وجود دارد‪ .‬این ارتجاعیت ها عبارت اند از‪:‬‬

‫تا به شکل ذیل دوباره تحریر گردند‪.‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪103‬‬

‫بدین شکل قیمت مصرف کننده ‪ Pd‬و قیمت تولید کننده ‪ Ps‬به شکل ذیل تعریف میگردند‪.‬‬

‫از شکل ‪ 7.3‬این روشن است که‬

‫با نیابت ‪،‬‬

‫لذا قیمت های رفاهمالیات عبارت اند از‬

‫یکبار دیگر یادداشت نمایید که ‪ ، T = tP‬اگر ضرورت به تخمین قیمت های رفاه مالی ات ب ر ک اال ه ای مص رفی‬
‫طبق قیمت آن باشد پس از فرمول ذیل استفاده نمائید‪.‬‬

‫این پیمایش یک تخمین عمومی تر بار اضافی وضع مالیات را تهیه مینماید‪ .‬ولی این به هیچ وج ه تم امی مش کالت‬
‫را حل کرده نمیتواند‪ .‬بطور مثال اگر مالیات در یک بازار وضع گردد‪ ،‬تاثیرات آن در دیگر بازار ها واقع میش ود‪.‬‬
‫فرض کنید که مالیات انتخابی بر کاال های مصرفی باالی جنس ‪ X‬وضع گردید‪ ،‬و جنس ‪ Z‬ب دیل آن میباش د‪ .‬ی ک‬
‫مالیات انتخابی بر کاالهای مصرفی باالی کاالی ‪ Z‬هم وضع گردیده است‪ .‬زمانیکه یک مالیات برکاالهای مصرفی‬
‫باالی ‪ X‬وضع گردد‪ ،‬تقاضا برای ‪ X‬کاهش می یاب د‪ .‬و بن ا ب ر اف زایش در قیمت ‪ ، X‬تقاض ا ب رای ‪ Z‬اف زایش می‬
‫یابد‪ .‬چون یک مالیات بر کاالی مصرفی از قبل ب االی ‪ Z‬وج ود داش ت‪ ،‬مالی ات ب ر ک االی مص رفی ب االی ‪ X‬در‬
‫انکشاف تخصیص منابع کمک مینماید و بدون شک این بار اضافی موجوده ب االی ‪ Z‬را در ب ازار ک اهش میده د‬
‫(به فصل اول بخصوص قسمت ‪ 1.10‬مراجعه نمائید)‪ .‬زمانیکه یک مالیات بر کاالی مصرفی باالی‪ X‬وضع گردد‬
‫تخمین که برای بار اضافی آن صورت پذیرفته مساوی به بار اضافی در ب ازار ‪ X‬و ان دکتر از ک اهش ب ار اض افی‬
‫در بازار ‪ Z‬میباشد (برای فرمول بندی دقیق تاثیرات خالص به قسمت ‪ 7.5‬رجوع نمائید)‪.‬‬
‫با طرح کردن این مسئله باالی نظریه حقیقی خ ویش ک ه ب ار مالی ات بن دی ب ه هیچ وج ه ب ه س ادگی تش خیص ش ده‬
‫نمیتواند تاکید میورزیم و این باید هنگام مطرح ساختن ت اثیرات توزی ع مک رر مالی ات بن دی در فص ل نهم در نظ ر‬
‫گرفته شود‪ .‬و همچنان نا گفته نباید گذاشت که ما مشکالت تجزیه و تحلیل تعادل جزئی و مرغ وبیت مط رح س ازی‬
‫نظریات تعادل عمومی را یادداشت نموده ایم‪ .‬و تجزیه و تحلیل تعادل عمومی بار اضافی بحث بع دی م ا را تش کیل‬
‫می دهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪104‬‬

‫قیمت های رفاه مالیات بندی‪ :‬تجزیه و تحلیل تعادل عمومی‬

‫از تحلیالت فوق چنین نتیجخ گیری شده میتواند که یک مالیات انتخابی بر کاالهای مصرفی نسبت به یک مالیات بر‬
‫عایدات با بازده مساوی زیاد تر قابل تحریف و تغییر پذیر میباشد‪ .‬این استدالل به یک تفسیر و تعبیر مشخص ش کل‬
‫‪ ( 7.1‬الف) متکی میباشد‪ .‬با کاال های ‪ X‬و ‪ Y‬در محور ها‪ ،‬واضیح گردید که مالی ات ب ر کااله ای مص رفی قیمت‬
‫های مربوطه را تغییر میدهد( تغییر میل در خط بودجه واقع میشود)‪ .‬حاآلنکه ی ک مالی ات ت وده یی ب اعث تحری ف‬
‫در قیمت ها نمی گردد‪ .‬اگر یک مالیات بر عای دات وض ع می گری د‪ ،‬چ نین فک ر میش ود ک ه خ ط بودج ه ب ه ش کل‬
‫موازی به جانب داخل حرکت مینمود( کدام تغییر در قیمت های مربوطه واقع نمی شد)‪ .‬با این پیش بینی چنان گمان‬
‫میرود که مالیات بر عایدات ( که حاال به شکل مالیات توده یی عمل خواهد نمود) بهتر از مالیات بر کاالی مصرفی‬
‫است‪ .‬ولی این نظریه به هیچ وجه معتبر نبوده بلکه همچو نظریه قناعت بخش هم نیس ت زی را مالی ات ب ر عای دات‬
‫باعث تغییر شکل در انتخاب میان ک ار و فرص ت ف راغت میش ود‪ .‬همچن ان این نظری ه ب ه ش کل حتمی قاب ل قب ول‬
‫نمیباشد زیرا ممکن بهترین فشار های دیگری وجود داشته باش د ک ه ب ر ب ازار وارد گ ردد‪ .‬ب رای اینک ه اهمیت این‬
‫استدالل ها را ارائه نمائیم از تحلیل تعادل عمومی تخصیص قیمت های مالیات بندی منابع اس تفاده بعم ل می آوریم‪.‬‬
‫این تجزیه و تحلیل این سوال را که آیا یک مالیات انتخابی ب ر ک اال ه ای مص رفی ب اعث ایج اد قیمت ه ای زی ادتر‬
‫تخصیص منابع (خساره کامل) نسبت به یک مالیات بر عایدات با بازده مساوی میشود؟ مورد بحث قرار میدهد‪.‬‬
‫بار اضافی مالیات بندی میتواند در قرینه یک چهارچوب ساده تعادل عمومی با مراجعه به شکل ‪ 7.5‬مورد مش اهده‬
‫قرار گیرد‪ .‬در اینجا هدف این است که اضافه تر از یک بازار در نظر گرفته شود‪ .‬ما اقتصادی را که دو ک االی ‪X‬‬
‫و ‪ Y‬را تولید مینماید به مقصد نمایش دادن در نظر میگیریم‪ .‬در بخش (الف) شکل م رز ممکن ه تولی دات (ی ا ق وس‬
‫منتقله) برای اقتصاد به ‪ PF‬نشان داده شده است‪ .‬چنانیکه در فصل اول شرح داده شد‪ ،‬این مرزی اس ت ک ه ب اعث‬
‫مقید ساختن مجموعه های بدیل هر دو کاال (‪ X‬و ‪ )Y‬که در اقتصاد تولید شده میتوانند میشود‪ .‬اگر اقتصاد ‪ X‬م وثر‬
‫باشد‪ ،‬پس باید آن در مرز‪ ،‬تولیدات نماید‪ ،‬و برای بهینگی پریتو بهترین س طح تولی دات ب رای ه ر دو ک اال ‪ 1‬نش ان‬
‫داده شده است‪ .‬این مجموعه مقدار هر دو کاالی تولید شده میباشد که قیمت حاشیه یی منتقله (‪ )MRTxy‬مساوی ب ه‬
‫قیمت حاشیه یی نیابت میباشد‪ .‬یعنی میل قوس ممکنه تولیدات مساوی به میل قوس القید اجتم اعی (‪ )CIC3‬میباش د‪.‬‬
‫اگر بازار ها به گونه مناسب رقیب باشند( و هیچ نشانه ناکامی بازار مانند وقوعات خارجی وجود نداش ته باش د)‪1 ،‬‬
‫به محلی که قبل از وضع مالیات در اقتصاد پدیدار میشود انتقال داده میشود‪.‬‬
‫حال مالیات برای تمویل بودجه دولت ضروری میباش د‪ .‬اینک ه چگون ه این عوای د دولت ب ه مص رف میرس د ش امل‬
‫بحث کنونی ما نیست‪ .‬در این جا فقط س روکار م ا ب ا این س وال اس ت ک ه اگ ر عوای د دولت بلن د ب رود‪ ،‬آی ا مالی ات‬
‫انتخابی برکاال های مصرفی باعث ایجاد قیمت های بزرگتر تخصیص منابع نسبت به مالی ات ب ر عای دات ب ا ب ازده‬
‫مساوی میشود؟ با پیروی از الرن (‪ )1971‬و پودوی و ویلداسین (‪ ،)1984‬در شکل ‪ 7.5‬نش ان داده ش ده ک ه من ابع‬
‫از سکتور خصوصی گرفته شده و بنا ًء قوس منتقله ‪ ،’P’F‬ب ه مب دأ نزدیک تر اس ت‪ (.‬ت یر ه ا در بخش ال ف) ش کل‬
‫نشان دهنده این است که هنگام که منابع از سکتور خصوصی اخذ میگردد ق وس ممکن ه تولی دات ب رای دو ک اال ب ه‬
‫جانب داخل حرکت مینماید‪ ’P’F .‬منابع موجود را بع د از وض ع مالی ات ب رای تهی ه و ت دارک ک اال ه ای س کتور‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪105‬‬

‫خصوصی نشان میدهد‪ .‬در طول ‪ ’P’F‬عین مسافت نقطه های موجود در این مرز را از نقطه های قابل مقایسه در‬
‫‪ PF‬جدا میسازد‪ .‬بدون شک نمایش بدیل این خواهد بود که چنین فرض شود ک ه عوای د ب ه ش کل ت وده یی ب ه اف راد‬
‫برگشت نموده و قوس اصلی تولیدات ممکنه فشار مربوطه بوده است‪ .‬ولی به هر صورت ما چنین فرض میکنیم که‬
‫با وضع مالیات منابع از بین رفته و هر دو مالیات بر عایدات و مالیات برگزی{{ده غ{{یر مس{{تقیم ب اعث ایج اد خس اره‬
‫یکسان در منابع میشود‪ .‬حال این سوال مطرح میشود که آیا اشکالی (برحسب بار اضافی) در استفاده ن وع مالی ات‬
‫برای بلند بردن این عواید وجود دارد‪.‬‬

‫شکل ‪ :7.5‬قیمت های رفاهمالیات بندی‪ :‬تجزیه و تحلیل تعادل عمومی‬

‫اگر مالیات برعایدات مورد استفاده قرار گیرد‪ ،‬حالت جدید توسط نکته ‪ 2‬ترسیم گردی ده اس ت‪ .‬قیمت ه ای مربوط ه‬
‫هر دو کاال با مالیات عمومی برای عایدات متاثر نشده و ‪ MRT‬هنوز هم مساوی به ‪ MRS‬است( باوجودیکه ح ال‬
‫میل قوس تولیدات ممکنه ‪ ’P’F‬مساوی به میل قوس القید اجتماعی ‪ ClC2‬میباشد)‪ .‬اگ ر ع وض آن‪ ،‬عوای د توس ط‬
‫مالیات غیر مستقیم بر کاالی ‪ X‬بلند میرفت چه رخ میداد؟‬
‫اگر عواید با مالیات غیر مستقیم بلند میرفت‪ ،‬در آن صورت قیمت های مربوطه هر دوکاال متاثر می شد‪ .‬و مجموع‬
‫قمیت های مربوطه که توسط میل ‪ P1‬نشان داده شده تغییر مینمود‪ .‬و قیمت های را که مصرف کنندگان متحمل می‬
‫شدند مساوی به ‪ Px(1 + t)/Py‬می بود‪.‬میل این خط قیمت ‪ P2‬بدون شک تندتر است و زمانیکه فردی قیمت حاشیه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪106‬‬

‫یی نیابت را با این مجموعه قیمت ها مساوی میس ازد تع ادل جدی د در ‪ 3‬خواه د ب ود‪ .‬دراین نکت ه جامع ه در س طح‬
‫پائین رفاهقرار دارد‪ ،‬چنانیکه این حقیقت از آن که این باالی قوس القید اجتم اعی ‪ C1C1‬ب ه ع وض ‪ C1C2‬ق رار‬
‫دارد معلوم میشود‪ .‬مالیات باعث انشعاب و مجزا نمودن قیمت های تولید کننده و قمیت های مصرف کننده میگ ردد‪.‬‬
‫دسته قمیت های تولید کنندگان مساوی به نسبت قیمت های حاشیه یی (‪ )MCx/MCy‬میباشد و این توسط می ل ق وس‬
‫منتقله نشان داده شده است‪ ،‬و بنا ًء قیمت های تولید کنندگان توسط ‪ P3‬نش ان داده ش ده اس ت‪ .‬تغی یر ش کل ک ه بن ابر‬
‫وضع مالیات واقع شده‪ ،‬باعث افزایش بار ک ه توس ط جامع ه احس اس میش ود می گ ردد‪ .‬یع نی موج ودیت آن ب االی‬
‫‪ C1C1‬برعکس ‪. C1C2‬‬
‫با این تجزیه و تحلیل چنین نتیجه گیری میشود که مالیات غیر مس تقیم ب اعث ایج اد ی ک ب ار اض افی میگ ردد‪ ،‬ولی‬
‫نکته مهم قابل یادداشت این است که همچو نتیجه تابع مواصفات متعددی است‪.‬‬
‫بار اضافی زمانی مطرح میشود که فقط دو کاال عوض یک دیگ ر را پ وره ک رده بتوانن د‪ .‬این مس ئله‬ ‫‪1‬‬
‫باید برای خوانندگان بحث ما در مورد قوس تقاضای پاداش دهنده که در قسمت قبلی ذکر ش د روش ن‬
‫و واضیح باشد( اگر میان دو کاال امکان عوض شدن و نیابت وجود داشته باشد‪ ،‬قوس القید اجتم اعی‬
‫شکل یک زاویه راست را در ‪ 2‬بخود می گرفت‪ .‬بعداً اشکالی وجود نداشت که ب ه چ ه ان دازه نس بت‬
‫قیمت تغییر می یابد؛ همیشه یک نقطه تماس در ‪ 2‬وجود خواهد داشت‪ .‬بدین معنی ک ه ب ه ه ر ان دازه‬
‫که درجه نیابت بزرگ باشد به همان اندازه بار اضافی بزرگ هم می باشد‪.).‬‬
‫بهترین مفهوم استدالل ‪-‬دومی چنین است که استدالل مذکور فقط ب ه این فرض یه اس توار میباش د ک ه‬ ‫‪2‬‬
‫موقیعت ابتدایی آن بوده است که درآن رقابت مناسب مطل وبیت پریت و را مطمئن ت ر میس ازد‪ .‬بط ور‬
‫مثال اگر هم اکنون یک مالیات باالی کاالی ‪ Y‬وج ود دارد‪ ،‬پس مالی ات انتخ ابی غ یر مس تقیم ب اعث‬
‫ایجاد سطح بلند رفاهنسبت به مالیات عمومی برعایدات میگردد‪ .‬اگر مالیات ابت دایی ب االی ک االی ‪Y‬‬
‫چنین ارائه نمود که مقدار خیلی زیادی کاالی ‪ X‬به نسبت کاالی ‪ Y‬تولید گردیده اس ت‪ ،‬به ترین راه‬
‫حل دومی( که عبارت ازادامه وجود مالیات حقیقی باالی ‪ Y‬می باشد) وضع مالی ات ب االی ک االی ‪X‬‬
‫میباشد(در فصل اول به مباحثات مربوط به دومین‪ -‬بهترین قیمت گذاری مراجعه نمائید)‪.‬‬
‫عینیا ً همین طور باید چنین فرض گردد که هیچ خارجیت و بیرون زایی عمل نمیکند که باعث ناکامی‬ ‫‪3‬‬
‫حتی بازارهای مناسب گردد‪ .‬در همچو حالت بهترین و مطلوب ترین وض یعت‪ ،‬مالی ات بن دی انتخ ابی‬
‫باالی کاالی ‪ X‬به عوض مالیات عمومی بر عواید میباشد‪.‬‬
‫ارتجاعیت و تغییر پذیری تدارکات پاداش دهنده یی کارگران و ارتجاعیت ت دارکات پ اداش دهن ده یی‬ ‫‪4‬‬
‫پس انداز ها باید خیلی پائین و کم باشد تا شانس های اینکه مالیات بر عایدات دارای بار اضافی کمتر‬
‫باشد افزایش یابد‪ .‬مالیات بر عایدات‪ ،‬برگشت متوقعه افراد را به شکل دست م زد ب رای تالش ک ار و‬
‫یا به شکل پرداخت منافع برای پس انداز ها متاثر میسازد‪ .‬مثال تالش کار را در نظر بگیرید‪ .‬مالیات‬
‫برعایدات تخصیص وقت میان کار و اوقات فراغت را متاثر میسازد و بدین شیوه باعث تغی یر ش کل‬
‫در این بازارمیشود‪ .‬در جدول ‪(7.1‬به اساس لیتل ‪ 1957‬و موس گریو ‪ ،)1959‬ت اثیرات ی ک مالی ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪107‬‬

‫انتخ ابی غ یر مس تقیم ب االی جنس ‪ X‬ب ا مالی ات عم ومی ب ر عای دات مقایس ه گردی ده اس ت‪ .‬ب ا در‬
‫نظرداشت اصول اساسی یا تئ وری "دومین‪-‬به ترین" رأی ب رای تع یین ی ک پیش ذه نی ک ه مالی ات‬
‫باعث ایجاد بزرگترین بار اضافی میگردد وجود ندارد‪ .‬مالیات انتخ ابی غ یر مس تقیم ی ک ش گاف را‬
‫میان قیمت حاشیه یی نیابت ‪ X‬و ‪ Y‬و قیمت حاشیه یی انتقالی ‪ X‬و ‪ Y‬ایجاد مینماید‪ .‬این باعث تغییر‬
‫شکل تعادل حاشیه یی میان ‪ X‬و ‪( L‬که ‪ L‬نشان دهنده اوق ات ف راغت اس ت) میش ود‪ .‬ولی این دارای‬
‫هیچ نوع تاثیری باالی تساوی میان قیمت حاشیه یی نی ابت می ان ‪ X‬و ‪ L‬و قیمت حاش یه یی انتق الی‬
‫میان ‪ Y‬و ‪ L‬نمی باشد‪ .‬ب رعکس مالی ات ب ر عوای د تع ادالت حاش یه یی می ان ‪ X‬و ‪ L‬و ‪ Y‬و ‪ L‬را‬
‫تغییر شکل داده ولی میان ‪X‬و ‪ Y‬را تغییر شکل نمیدهد‪.‬‬

‫)‪ X‬باالی جنس( مالیات انتخابی غیر مستقیم‬ ‫مالیات بر عایدات‬

‫‪MRSxy ≠ MRTxy‬‬ ‫‪MRSxy = MRTxy‬‬
‫‪MRSxl ≠ MRTxl‬‬ ‫‪MRSxl ≠ MRTxl‬‬
‫‪MRSyt = MRTyt‬‬ ‫‪MRSyl ≠ MRTyl‬‬
‫منبع‪ :‬به اساس لیتل (‪ )1957‬و مسگریو (‪)1959‬‬

‫این ناممکن است که استدالل شود که گویا مالیات انتخابی غیرمستقیم ب دتر از مالی ات عم ومی برعای دات اس ت‪ .‬م ا‬
‫نمیتوانیم که تعداد تعادالت حاشیه یی که توسط مالیات تغییر شکل یافته اند تحت بررسی قرار دهیم (لسپی و لنکستر‬
‫‪)1965‬؛ ما مجبور خواهیم بوده که تاثیرات تحریف پذیری در هر قضیه یادداشت شده را بدانیم‪ .‬اگر تدارکات تالش‬
‫برای کار غیر ارتجاعی باشد‪ ،‬مالیات عمومی بر عایدات باعث تحریف تصامیم که راجع به گزینش می ان کااله ا و‬
‫اوقات فراغت صورت میگیرد نمیشود( در این جا اشاره به تدارکات پ اداش دهن ده ک ه بع داً ش رح داده میش ود ش ده‬
‫است)‪ .‬لهذا این صرف یک فرضیه است ک ه ممکن چ نین پیش بی نی گ ردد ک ه مالی ات عم ومی برعای دات به تر از‬
‫مالیات انتخابی غیرمستقیم میباشد‪.‬‬
‫عین استدالل میتواند در قض یه یی ت دارکات پس ان داز ه ا تط بیق ش ود‪ .‬زمانیک ه ی ک ف رد اجتن اب و خ وداری از‬
‫مصارف فعلی را بخاطر مصارف آینده انتخاب مینماید‪ ،‬چنین شرح داده میشود که انتخاب تعلق به قیمت حاش یه یی‬
‫نیابت میان مصرف جنس ‪ X‬حاال (‪ )X0‬و مصرف جنس ‪ X‬در زمان دیگ ر (‪ )X1‬و قیمت حاش یه یی انتق الی می ان‬
‫مصرف حال ‪ X‬و مصرف ‪ X‬در زمان آینده دارد‪ .‬مالیات ب ر عای دات همچ و تص امیم زودگ ذر را مت اثر میس ازد‬
‫زیرا این باعث کاهش قیمت منافع که یک فرد از تعویق مصارف توقع کرده میتواند میشود‪ .‬یک شگاف می ان قیمت‬
‫حاشیه یی انتقالی مصارف فعلی برای مصارف آینده( متعلق به قیمت منافع) و قیمت حاشیه یی نیابت میان مصارف‬
‫فعلی و آینده ( که به اساس قیمت منافع بعد از مالیات بندی وضع میشود) ایجاد میگردد‪.‬‬
‫خوانندگان گرامی بای د متقاع د گردی ده باش ند ک ه میتوانن د بدانن د ک ه چ را ج دول ‪ 7.1‬تغی یر ش کل مالی ات انتخ ابی‬
‫غیرمستقیم و مالیات بر عایدات همچو شکل را بخود گرفته است‪ .‬جدول ‪ 7.2‬به اساس مسگریو(‪ )1959‬میباشد‪ ،‬که‬
‫با عین نتیجه تطبیق میشود‪ .‬این ناممکن است که پیش ذهنی به وجود آید که مالیات انتخابی غیر مستقیم باعث ایجاد‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪108‬‬

‫زیان های بزرگتر تخصیص نسبت به مالیات عمومی برعایدات میگردد‪ .‬برای تعیین این‪ ،‬در مورد خس ارات کام ل‬
‫در هر قضیه معلومات خیلی زیاد ضرورت است‪ .‬لهذا اگر تنها ت دارک و تهی ه پس ان داز ه ا ب رای قیمت من افع بی‬
‫تاثیر باشد‪ ،‬آیا این ممکن خواهد بود که چنین نتیجه گیری شود که مالیات انتخابی غیر مس تقیم ی ک ب ار بزرگ تر را‬
‫ایجاد مینماید( بدون شک‪ ،‬که انتخاب میان ‪ X‬و ‪ Y‬در هر زمان تاثیر گذار باالی قیمت های مربوطه می باشد)‪.‬‬

‫) ‪ X‬باالی جنس ( مالیات انتخابی غیر مستقیم‬ ‫مالیات برعایدات‬

‫‪MRSx0y0 ≠ MRTx0y0‬‬ ‫‪MRSx0y0 = MRTx0y0‬‬
‫‪MRSx1y1 ≠ MRTx1y1‬‬ ‫‪MRSx1y1 = MRTx1y1‬‬
‫‪MRSx0x1 = MRTx0x1‬‬ ‫‪MRSx0x1 = MRTx0x1‬‬
‫‪MRSy0y1 = MRTy0y1‬‬ ‫‪MRSy0y1 = MRTy0y1‬‬
‫منبع‪ :‬به اساس مسگریو(‪.)59=197‬‬

‫مالیات انتخابی غیر مستقیم در مقابل مالیات بر عایدات‬

‫این معلوم و بدیهی خواهد شد که حاالت زیادی وجود دارد ک ه م ودل تع ادل عم ومی ف وق را ب ه اثب ات برس اند ک ه‬
‫مالیات انتخابی غیر مستقیم باعث ایجاد خساره کامل و زیان های بزرگتر تخصیص منابع نسبت به مالی ات عم ومی‬
‫بر عایدات میشود‪ .‬آنچه در فوق ذکر شد به هیچ وجه کام ل نمیباش د‪.‬ه ر فش ار دیگ ر دومین‪ -‬به ترین این نتیج ه را‬
‫تحت سوال قرار میدهد( به طور مثال خوانندگان گرامی گذاشته شده اند تا ت اثیر این فرض یه را ک ه جنس ‪ Y‬توس ط‬
‫یک انحصارگر تولید گردیده‪ ،‬مورد مالحظه قرار دهند‪ -‬همچنان به فصل اول مراجعه شود‪.).‬‬

‫قیمت های رفاه مالیات بر عایدات‬

‫در شکل ‪( 7.6‬الف) یک فرد با عمل گزینش در میان کار و اوقات فراغت مواجه شده است‪ .‬خط بودجه ‪ 12‬است و‬
‫میل آن نشان دهنده قیمتی است که وقت فراغت میتواند ب ه عوای د منتق ل گ ردد( یع نی می ل نش ان دهن ده دس ت م زد‬
‫است)‪ .‬چنان فرض گردیده که این فرد دارای تع داد ث ابت س اعات ‪( L‬بط ور مث ال ‪ 24‬س اعت در ه ر روز) ب رای‬
‫تخصیص میان کار و فراغت است‪ .‬در ابتدا وی رفاهرا به حد اکثر میرساند که الی ‪ 2L0‬ساعات فراغت و حص ول‬
‫)‪ L04 (=0Y1‬عواید‪.‬‬
‫یک مالیات نسبی بر عایدات (با نرخ ‪ ) t‬وضع میگردد‪ ،‬که باعث کاهش عواید بعد از مالیات میشود‪ ،‬تا خط بودج ه‬
‫به ‪ 23‬منتقل گردد‪ .‬این فرد تخصیص ساعات میان کار و فراغت را تغییر میدهد‪ ،‬و( دراین مثال) حال زی ادتر ک ار‬
‫میکند( الی ‪ 2L1‬ساعات فراغت را میدهد)‪ .‬برای تخمین تغی یر مع ادل این ض روری اس ت ک ه رفاه آن ش خص ب ه‬
‫اندازه مالیات نسبی برعایدات در عدم موجودیت آن کاهش داده شود‪ .‬ی ک خ ط بودج ه ‪ 67‬م وازی ب ه ‪ 12‬و تم اس‬
‫کننده به ‪ I1‬در نقطه ‪ 8‬ترسیم میگردد‪ .‬بدین معنی که تقلیل در رفاه که وابسته به وضع مالیات نسبی برعواید میباش د‬
‫میتواند به فاصله ‪ 16‬تخمین شود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪109‬‬

‫تمامی مالیات پرداخته شده بعد از وضع مالیات بر عایدات مساوی به تفاوت میان عواید قبل از مالیات و عوای د بع د‬
‫از مالیات میباشد‪ .‬از خط بودجه ‪ 12‬این روش ن و واض یح میش ود ک ه زمانیک ه ی ک ف رد ‪ 2L1‬س اعات را ب ه ک ار‬
‫تخصیص دهد‪ ،‬عواید قبل از مالیات بندی مساوی به فاصله ‪ L1- 10‬میباشد حاآلنکه عواید بعد از مالی ات بن دی در‬
‫باالی خط بودجه ‪ 23‬توسط فاصله ‪ L1- 5‬نشان داده شده است‪ .‬بنا ًء مالیات افزایش یافته مساوی ب ه فاص له ‪5 -10‬‬
‫میباشد‪ .‬مالیات افزایش یافته کمتر از خساره رفاه( به اساس پیمایش تغی یر مع ادل) میباش د‪ .‬ترس یم خ ط م وازی ‪67‬‬
‫ثابت میکند که زمانیکه خساره رفاهمالیات بر عایدات( که تغییر مع ادل میباش د) فاص له ‪ 16‬باش د‪ ،‬مالی ات اف زایش‬
‫یافته فقط به فاصله ‪ 10 – 5‬پیمایش میشود‪ .‬این بدین معنی است که ‪ 59‬یک پیمایش بار اضافی( خساره کامل) که با‬
‫مالیات نسبی بر عایدات ایجاد گردیده است میباشد‪.‬‬
‫در شکل ‪( 7.6‬الف) قضیه یی میباشد ک ه ت اثیرات خ الص مالی ات نس بی برعای دات‪ ،‬ک اهش مق دار اوق ات ف راغت‬
‫مصرف شده از ‪ 0L0‬به ‪ 0L1‬ساعات میباشد(یعنی برای اینکه تالش کار را افزایش دهد)‪ .‬در این قض یه زم انی ک ه‬
‫قیمت مربوطه فراغت افزایش میابد‪ ،‬یک تاثیر بازدارنده تغییر قیمت( انتقال از‪ 8‬به ‪ )5‬که بنا بر ت اثیر نی ابت ایج اد‬
‫گردیده است‪ ،‬سنگین تر و مهم تراز یک تاثیر مشوق مثبت که به حیث تاثیر عواید سرچشمه گرفته ( انتقال از ‪ 4‬به‬
‫‪ ) 8‬نبوده وبعد از وضع مالیات در حقیقت آن فرد زیادتر کارمیکند‪ .‬این مثال مشخص قابل استفاده برای تاکید ب االی‬
‫تفاوت و امتیاز میان قوس تدارکی پاداش دهنده برای کارگران و قوس ت دارکی غ یر پ اداش دهن ده ب رای ک ارگران‬
‫میباشد‪ .‬ولی به هر صورت بدون شک دلیلی وجود ندارد که یک پیش ذهنی فرض گردد که تاثیرات نیابت بیشتر از‬
‫تاثیرات عواید است‪ ،‬و اینکه قوس تدارکی پاداش دهنده خوبتر ارائه مینماید ک ه ب ا ک اهش دس ت م زد بع د‪ -‬مالی ات‬
‫ساعات کمتر کار کرده میشود‪ .‬نتیجه هر چه باشد نکته مهم این است که بار اضافی با اشاره به قوس تدارکی پاداش‬
‫دهنده پیمایش میشود‪ .‬بازهم بار اضافی وابسته به تاثیر نیابت است‪.‬‬
‫در شکل ‪( 7.6‬ب) تغییرات مالیات توسط اشاره به قوس های ت دارکی ک ارگران ش رح داده ش ده اس ت‪ .‬قب ل از ه ر‬
‫مالیات بندی قیمت دستمزد ‪ W‬فرض کرده میشود‪.‬‬
‫زمانیکه مالیات نسبی بر عایدات وضع گردد‪ ،‬قیمت مزد بعد‪ -‬مالیات به ‪ Wt‬نزول می یابد‪ .‬تغییر م وقیعت از ‪ 4‬ب ه‬
‫‪ 5‬در شکل ‪( 7.5‬الف) ساعات فراغت را کاهش داده و باعث افزایش ساعات کار میشود‪ .‬بدین معنی که موج ودیت‬
‫یک قوس تدارکی برای کارگران با میالن به طرف عقب که توسط قوس تدارکی( غیر پاداش دهن ده) (‪ )Slu‬نش ان‬
‫داده شده است حتمی و الزمی میباشد‪ .‬ولی به هر صورت قوس تدارکی پاداش دهنده (‪ )Slc‬هم میتواند شناخته ش ود‪.‬‬
‫قوس تدارکی پاداش دهنده نشان میدهد که اگر عواید یک فرد با تغییر در قیمت ه ای دس تمزد تغی یر ننمای د وی چ ه‬
‫عکس العملی را از خود نشان خواهد داد‪ .‬اگر یک فرد باالی قوس القید ‪ l1‬جا داده شود عکس العم ل اش در مقاب ل‬
‫تغییرات در قیمت های دستمزد به حیث تاثیر نیابت (حرکت حول ‪ )l1‬مشاهده شده میتواند‪ .‬با اشاره به قوس القی د ‪l1‬‬
‫هر گاه که یک تغییر از قیمت دستمزد ‪ W‬به قیمت دستمزد بعد‪ -‬مالیات ‪ Wt‬واقع میگ ردد ق رار ش کل ‪( 7.6‬ال ف)‬
‫حرکت از نقطه ‪ 8‬به نقطه ‪ 5‬میباشد‪ .‬که این مستقیما ً با حرکت از نقطه ‪ ’8‬به نقطه ‪ ’5‬قرار ش کل ‪( 7.6‬ب) هم راه‬
‫با قوس تدارکی پاداش دهنده کارگران مقایسه میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪110‬‬

‫شکل ‪ :7.6‬قیمت های رفاهیک مالیات بر عایدات‬

‫حال این ممکن است که بار اضافی مالیات نسبی ب ر عوای د در ش کل ‪( 7.6‬ب) شناس ایی ش ود‪ .‬در ش کل ‪( 7.6‬ب)‬
‫هنگامیکه دستمزد ‪ W‬باشد به یک شخص حد اقل مجموع ‪ 0W8’H2‬پرداخته میشود ولی نیاز به ح د اق ل ‪H2’08‬‬
‫دارد تا عواید واقعی را باالی قوس القید ثابت و دایمی حفظ نماید‪ .‬باقیمانده یک مازاد رفاهاست که از آن لذت ب رده‬
‫میشود‪ .‬زمانیکه مالیات وضع گردد تدارک ساعات ک ار از ‪ 0H2‬ب ه ‪ OH1‬ک اهش می یاب د و م ازاد تجرب ه ش ده ب ه‬
‫اندازه محیط مساوی به ‪ ’W1W8’5‬تقلیل می یابد ولی مقدار مالیات که پرداخته میشود مساوی به محیط ’‪WtW1‬‬
‫‪ ’5‬میباشد‪ .‬لهذا یک بار اضافی ( یا خساره کامل) مساوی به مثلث ‪ ( ’8’5’1‬که به ‪ a‬نشان داده شده اس ت) وج ود‬
‫می داشته باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪111‬‬

‫به ادامه بحث های قبلی در مورد مالیات غیر مستقیم‪ ،‬تخمین بار اضافی مالیات بندی نسبی بر عای دات بط ور س اده‬
‫یک تجزیه و تحلیل کار برد استندرد رهربرجر(‪ )1964‬که ارتجاعیت ق وس ت دارکی پ اداش دهن ده را در ‪ ’8‬بحیث‬
‫نقطه آغاز میگیرد میباشد‪.‬‬
‫از شکل ‪ 7.6‬این واضیح و روشن است که‬

‫ارتجاعیت تدارکات پاداش دهنده کارگران ‪ es‬میباشد که مساوی است به‬

‫تخمین های تعادل جزئی‪ :‬توجه و دقت بیشتر‬

‫زمانیکه تخمین های خساره کامل به اساس تجزیه و تحلیل تعادل جزئی مد نظر گرفته شود‪ ،‬توجه ب االی نک ات آتی‬
‫ضروری میباشد‪.‬‬

‫تخمین ها ممکن تحت تاثیر مفروضات و اطالعات دست داشته قرار بگیرد‪:‬‬ ‫‪1‬‬
‫پیمایش قیمت های رفاهبه ارتجاعیت پاداش دهنده متکی است‪ ،‬ولی این تخمین ممکن بن ابر قیمت ک ه‬
‫ب ه اس اس آن این تخمین ص ورت پذیرفت ه تف اوت بکن د‪ .‬ممکن همین م ورد باش د بط ور مث ال تخمین‬
‫ارتجاعیت پاداش دهنده تدارک و تهیه از کار های تجربی شاید آن باشد که درمزد بعد‪ -‬مالیات تخمین‬
‫شده باشد( نقطه ‪ ’5‬در شکل ‪ 7.6‬به عوض نقطه ‪ .)’8‬اگر قوس ت دارکی ط ولی نمیب ود ارتج اعیت‬
‫قیمت ها ممکن در دو نقطه تف اوت می نمودن د‪ .‬ب رای اینک ه در ارتج اعیت تف اوت اج ازه داده ش ود‪،‬‬
‫براونگ (‪ )1987‬استدالل مینماید که قیمت رفاه( مساوی به ½ (‪ )Wt )dH‬میتواند ب ه ش کل ½ [(‬
‫‪ Wt]Wt)dH/dW‬ارائه گردد و اگر این عبارت با )‪ H1(1 – t)/H1(1 – t‬ضرب گردد‪:‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪112‬‬

‫اصطالحی ک ه در داخ ل ق وس ج اگزین ش ده اس ت ارتج اعیت ق وس ت دارکی پ اداش دهن ده در م زد‬

‫خالص مالیات( نقطه ‪ )’5‬میباشد‪ .‬فرمول استندرد هربرجر که قبالً شرح داده شد خس اره کام ل را در‬
‫سطح تغییر ناخورده (نقط ه ‪ )’8‬تخمین مینمای د‪ .‬اگ ر تخمین ارتج اعیت ب ه ح التی ک ه در آن مالی ات‬
‫تغییردهنده وضع گردیده باشد مربوط باشد پس فرمول براوننگ پیمایش درست و مناسب میباشد‪.‬‬

‫تخمین قیمت های رفاه وابسته به موجودیت اختالل های دیگر میباشد‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫قسمیکه همیشه گفته شده است برای بهترین‪ -‬دومین هم باید اج ازه داده ش ود( ب ه فص ل اول مراجع ه‬
‫شود)‪ .‬روسن (‪ )1988‬این را در قضیه یی که چن دین مالی ات در آن وج ود دارد ب ه اثب ات میرس اند‪.‬‬
‫فرض کنید در شکل ‪ 7.7‬یک مالیات ( با نرخ ‪ )ti‬باالی یک جنس جانشین ‪ ، j‬وضع میگردد‪ ،‬پس بار‬
‫اضافی هم اکنون مساوی به مثلث ‪ 123‬میباشد‪ .‬ح ال ی ک مالی ات ب االی جنس ‪ i‬وض ع میگ ردد‪ ،‬ل ذا‬
‫‪ qi0‬نزول می نماید‪ .‬زمانیکه مالیات باالی جنس ‪ i‬تقاضا برای آن‬ ‫تقاضا برای جنس ‪ i‬از ‪ qi1‬به‬
‫جنس را منقبض می نماید‪ ،‬همزمان ب اعث اف زایش تقاض ای جنس جانش ین ‪ j‬میگ ردد( یع نی ق وس‬
‫تقاضا برای جنس ‪ j‬از ‪ Dj‬به ‪ Dj1‬به جهت راست تغییر موقیعت مینماید)‪ .‬زمانی ارزی ابی خس اره و‬
‫زیان رفاهیک مالیات باالی جنس ‪ i‬ض رور اس ت مالی اتی را ک ه ب اعث اف زایش در تقاض ای جنس ‪j‬‬
‫گردیده است هم مد نظر بگیریم‪ .‬حال مصرف کنندگان در این بازار واحدات اض افی جنس ‪ j‬را ( ک ه‬
‫‪ qi0 – qi2‬میباشد) به قیمت )‪ Pj( i + tj‬به مصرف می رسانند‪.‬‬

‫مالیه گذاری مطلوب "دستوری"‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫در فصل هفتم بار اضافی مالیات بندی معرفی و پیگیری شد‪ .‬یادداشت گردید که مالیات مطابق قمیت های تخصیص‬
‫منابع آن انباشته خواهد شد‪ .‬به طور مثال یک مالیات انتخ ابی غ یر مس تقیم ب االی ی ک جنس ک ه درای قیمت تغی یر‬
‫ناپذیر در تقاضا میباشد‪ ،‬و دیگر چیزها یکسان‪ ،‬دارای بار اضافی کمتر نسبت به مالیات انتخابی غیر مستقیم ب االی‬
‫یک جنس دیگر که دارای قیمت تغییر پذیر در تقاضا باشد خواهد بود‪ .‬به همین ترتیب توقع م یرود ک ه ی ک مالی ات‬
‫برعایدات در صورت که قوس تدارکی پاداش دهنده کارگران غیر ارتجاعی و تغییرنا پذیرباشد‪ ،‬ب ار اض افی کم تر‬
‫تولید خواهد نمود‪ .‬مالیات مصرفی عمومی مقدار کمتر بار اضافی را نسبت به کثرت یک مالی ات متف رق و تبعیض‬
‫آمیز تنگ اساس که به شکل بی ترتیب برای بلند بردن عین مجموع عواید مالیات وضع میگردد ایجاد خواهد نمود‪.‬‬
‫همزمان با این که این حقایق مهم است‪ ،‬باید تاکید گردد که سرمایه گ ذاری عنعن وی عام ه تنه ا ب ا ه دف تخص یص‬
‫منابع وابسته نیست‪ .‬در یک کار مهم که اه داف و مقاص د سیاس ت را وض ع مینمای د‪ ،‬مس گریو( ‪ )1959‬ی ک تع داد‬
‫متعددی اهداف بدیل را که در سرمایه گذاری عنعنوی عامه آشکار و واضیح است پیشنهاد نم ود‪ .‬مس گریو(‪-1989‬‬
‫‪ )1959‬سه وظیفه و نقش عمده وخیلی متابعت شونده یی خانواده های عامه را که عبارت اند از تخص یص‪ ،‬توزی ع‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪113‬‬

‫و تثبیت انکشاف میدهد‪ .‬ولی تفاوت های را که بوجود آورده است به ش کل ی ک چ ارچوب توجی ه نم وده اس ت ک ه‬
‫برای جلب توجه اهداف جداگانه یی که شامل آن میباشد طرح گردیده است و به همین ترتیب از بصیرتی که حاصل‬
‫میگردد پیروی مینماید تا گ ام ه ای عملی ب را ی اجتن اب از منازع ه و اختالف وب رای ی ک پروس ه م وثرتر م الی‬
‫(مسگریو ‪ 1989‬صفحه ‪ )6‬برداشته شده بتواند‪.‬همچنان اهمیت این تقسیم بندی این است که اگر سیاست م الی ب رای‬
‫بلند بردن عواید و یا مقاصد اختصاصی طرح گردیده باشد( ویا برای مقاصد تثبی تی)‪ ،‬پس بای د ب ا توزی ع عوای د هم‬
‫ارتباط داشته باشد‪ .‬باوجودیکه مالیات باالی کاال های که دارای قیمت تغی یر ناپ ذیر در تقاض ا میباش ند ب ار اض افی‬
‫کمتر را نسبت به مالیات به عین نرخ باالی کاالهای که دارای قیمت تغی یر پ ذیر در تقاض ا میباش ند ایج اد مینمای د‪،‬‬
‫همچو مالیات اکثراً خیلی نزولی ثابت میشوند‪ .‬بطور مثال اگر غذا هم در جمله کاال های که دارای قیمت های تغییر‬
‫ناپذیر هستند شامل باشد‪ ،‬فقرا از زیادترین فشار این مالیات رنج خواهند برد‪ .‬زیرا ایش ان ی ک بخش زی ادتر عوای د‬
‫شان را باالی این غذا ها به مصرف میرسانند‪ .‬در فصل ‪ 7‬این به اثب ات رس ید ک ه مالی ات ت وده یی ب ار اض افی را‬
‫ایجاد نمیکند‪ .‬حاآلنکه همچو مالیات (مانند مالیات نظرخواهی) با عین قیمت با قطع نظر از عواید پرداخت ه میش ود‪،‬‬
‫لهذا احتمال دارد که نس بت ب ه آن مالی ات ک ه وابس ته ب ه عوای د اس ت خیلی ن زولی باش د‪ .‬ی ک موض وع اساس ی و‬
‫عنعنوی سرمایه گذاری عامه این است که یک معاوضه میان تاثیر مالیات(و کمک های بالعوض) باالی مقاص د و‬
‫اهداف مختلف وجود دارد‪ .‬که مالیات برحسب مالحظات تخصیص منابع ( یا موثریت) کم تر خ وب عم ل مینمای د‪،‬‬
‫ولی زیادتراز پاداش دهنده اگر آن بر حسب مالحظات سرمایه خوب تر عمل مینماید‪.‬‬
‫در این فصل سوال اول که مطرح میشود این است که چگونه مالیات وضع گردد تا خسارات موثریت به حد اق ل آن‬
‫کاهش یابد؟ نخستین تجزیه و تحلیل نوشته جات در مورد مالیات بندی بهینه ک اال ه ا‪ ،‬مش قت و دش واری ه ای نی ل‬
‫اهداف را هنگامیکه اوقات فراغت مانند یک جنس که یک ف رد ب ه مص رف میرس اند قاب ل مالی ات نباش د مش خص‬
‫نموده است‪ .‬ولی بعداً در این فصل توجه به جانب نیاز به نایل آمدن به توزیع دلخواه عواید با اینکه خسارات رفاهبه‬
‫حد اقل آن کاهش یابد خواهد معطوف گردید‪ .‬معاوضه میان سرمایه و خساره موثریت در قلب تحقیق و پویش آنچه‬
‫بنام مالیات بندی بهینه یاد میگردد میباشد‪.‬‬
‫مفاهیم این مسئله تجویزی مالیات بندی بهینه که اصل آن نوشته جات انتخاب عام ه اس ت‪ ،‬در نق د نه ایی نوش تجات‬
‫مالیات بندی بهینه پیگیری گردیده است‪ .‬ولی باید یادداشت گردد که یک تعبیر و تفسیر کامالً مجزا و متفاوت مفهوم‬
‫مالیات بهینه میتواند با شیوه دانشمندان انتخاب عامه بنیاد گذاشته شود ک ه در فص ل ‪ 16‬تحت بررس ی ق رار خواه د‬
‫گرفت‪ .‬در آن فصل مطلوبترین وجه مالیات بندی به اساس اینکه چه برای جامعه بهتر است بنیاد گذاشته نش ده بلک ه‬
‫به اساس اینکه چ ه ب رای عم ل کنن دگان درپروس ه سیاس ی به ترین اس ت و ب ه چ ه ش کل سیس تم مالی ات برخ ورد‬
‫خودخواهانه آنانیکه آنرا طرح و دیزاین مینمایند تحت فشار قرار داده میتواند‪ ،‬بنیاد گذاشته شده است‪.‬‬

‫مالیات بهینه بر اجناس‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪114‬‬

‫فرض کنید که یک دولت خواه ان بلن د ب ردن مجم وع عوای د اس ت‪ .‬مجم وع م ورد نیازی ک مق دار معین عوای د ‪R‬‬
‫میباشد‪ ،‬و عواید توسط مالیات بندی براجناس در نظر است که بلند رود‪ .‬قسمیکه هم اکنون به اثب ات رس ید‪ ،‬اص والً‬
‫مالیات توده یی باالی تصامیم مصرف کننده تاثیری نمیگذارد‪ ،‬لذا باعث اجتناب از خساره کام ل میگ ردد‪ .‬پس چ را‬
‫مالیات توده یی به طور عمومی برای بلند بردن عواید مالیات در معرض استفاده قرار نمیگیرد؟‬
‫مالیات توده یی (مانند مالیات بر نظر خواهی) یک مانورقابل استفاده نظری برای اقتصاد دانان میباش د‪ .‬در حالیک ه‬
‫در ساحه عمل تاسیس یک مالیات که هیچ گونه تاثیری باالی برخورد افراد نداشته باشد کار بس دشوار میباش د (ب ه‬
‫طور مثال حتی مالیات برنظر خواهی ممکن باالی انتخاب اندازه فامیل در حاالت خصوصی تاثیر بگ ذارد)‪ .‬عالوه‬
‫برآن قسمیکه قبالً یادداشت گردید مالیات توده یی خیلی نزولی دانسته شده است‪.‬‬
‫هیدی استدالل میکند؛‬
‫اصوالً از زیان و نقصان توزیعی مالیات توده یی میتوان با وضع مالیات توده یی با تفاوت میان افراد به ش کلی ک ه‬
‫ثروتمندان مالیات زیادتری را بپردازنداجتناب ورزی د‪ .‬حاآلًنک ه اگ ر همچ ون ط رح واقع ا ً غ یر تغی یر دهن ده باش د‬
‫نمیتواند باالی عواید واقعی بنیاد نهاده شود‪ ،‬بلکه تنها به اساس عواید نهانی میتواند بنیاد گذاش ته ش ود ک ه آن ش امل‬
‫کار ناممکن پیمایش عواید نهانی مردم میباشد( کاری که اضافه تر دشوار گردید زیرا در این منافع شخصی هر فرد‬
‫نهفته است که توانایی عایدات اش را کمتر قلمداد کند)‪( .‬هیدی ‪ 1988‬صفحه ‪)187‬‬
‫لذا بنا بر همچو دالیل‪ ،‬با رد کردن بدیل مالیات توده یی کار خویش را آغاز مینمائیم‪ .‬برای آغاز کار عوای د مالی ات‬
‫وابسته با مالیاتی است که باالی اجناس وضع گردید میتواند‪ .‬ولی چنانیکه در قضیه اول بحث گردی د‪ ،‬ش ما خواهی د‬
‫مشاهده نمود که مالیات باالی اجناس میتواند مانند مالی ات ت وده یی ک ه اوق ات ف راغت را هم قاب ل پ رداخت مالی ات‬
‫بداند عمل کند‪.‬‬

‫مالیات بهینه بر اجناس‪ :‬اوقات فراغت قابل مالیات بندی است‬

‫یک نقطه بنیادی آغاز این است که معرفی نیاز های عوای د دولت ‪ R‬در ی ک دنی ای دو جنس ی (ک ه یکی آن اوق ات‬
‫فراغت ‪ L‬و دیگری آن به ‪ X‬نشان داده شده است) در نظر گرفته شود‪ .‬اگر دولت خواهان بلند ب ردن عوای د در این‬
‫قرینه با قیمت های کاال ها است‪ P1 ،‬و ‪ Px‬باید از سطح قیمت حاشیه یی ابتدای شان ( ‪ MC1‬و‪ )MCx‬بلند برده شود‪.‬‬
‫برای سفت نمودن مسایل‪ ،‬فرض کیند که فشار منبع ‪ 20‬ساعات فراغت نهانی اس ت‪ ،‬ک ه قیمت ابت دایی ن رخ حاش یه‬
‫یی آن واحد است‪ .‬این ممکن است که اوقات فراغت به جنس ‪ X‬با قیمت دوواحد فراغت ب رای ی ک واح د ‪ X‬تب دیل‬
‫شود؛ یعنی ‪. MCx = 2‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪115‬‬

‫شکل ‪ :15.1‬مالیات بندی بهینه بر اجناس‪:‬‬

‫اوقات فراغت قابل مالیات بندی‬

‫این فرضیه ها موقیعت فشار بودجه(‪ )10 – 20‬را در شکل ‪ 15.1‬تعیین مینمای د‪ .‬فش ار مجم وعی بودج ه عب ارت‬
‫است از‬

‫که ‪ I‬مجموع عواید است و دیگر عبارات آنچه در فوق گفته شد است‪.‬‬
‫سوال این است که دولت به چه شکل باید قیمت های کاال ها را افزایش بدهد تا عواید مورد نیاز(ف رض ک رده ش ده)‬
‫راچهار واحد اوقات فراغت بلند ببرد؟ در حالیکه هیچ عملی انج ام پذیرفت ه نمیتوان د ک ه این ب ار مس تقیم را ج بران‬
‫نماید‪ ،‬این ممکن است که غیر مستقیم یا بار اضافی به حد اقل آن کاهش داده شود‪ .‬اگ ر دولت قیمت ه ر جنس را از‬
‫قیمت حاشیه یی آن با قیمت نسبی که قرار ذیل تعیین میگردد بلند ببرد‪:‬‬

‫نسبت قیمت جدید که با وضع ‪ 25‬فیصد نرخ مالیات بدست می آید‪ ،‬این ممکن است که میان ‪ 16 = 20/1.25‬واحد‬
‫اوقات فراغت یا ‪ 8 = 10/1.25‬واحد جنس ‪ X‬که نزول منابع خانواده میباشد یک انتخاب صورت بگیرد‪ .‬در شکل‬
‫همچو سیاست مالیات بندی نسبی شامل یک تغییر موقیعت موازی به جانب داخل در فشار بودجه میباشد‪ ،‬که نس بت‬
‫های قیمت را بی تغییر وامیگذارد‪ .‬اشکالی وجود ندارد ک ه در ت رکیب و س اختمان‪ ،‬نقط ه تم اس ق وس القی د ب ا دو‬
‫فشار بودجه در کجا ب ه هم یکج ا میش وند‪ .‬در این قض یه خصوص ی ب ار اض افی وج ود ن دارد زی را هیچ ارزش و‬
‫ظرفیت حاشیه یی متاثر نمی گردد‪ .‬بنا ًء یک ک اهش و تقلی ل ت وده یی در ارزش اعط ای وقت ب ه ان دازه ‪ 20‬فیص د‬
‫واقع میشود‪.‬‬
‫لیارد و الترز(‪ )1978‬این نکته را چنین ارزیابی می کنند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪116‬‬

‫هنگامیکه اوقات فراغت قابل مالیات بندی باشد‪ ،‬پس زمینه های انتخاب مالیات بندی نسبی برای تمام اجن اس میس ر‬
‫میگردد‪ ،‬البته در صورتیکه کاهش دادن بار اضافی به حد اقل آن هدف ما باشد‪ .‬ولی مش کل این اس ت ک ه در عم ل‬
‫اوقات فراغت غیر قابل مالیات بندی میباشد‪ ،‬این خیلی مشکل است که اوقات فراغت به شکل درس ت ب رای اس اس‬
‫مالیات پیمایش گردد‪.‬‬

‫مالیات بهینه بر اجناس‪ :‬اوقات فراغت غیرقابل مالیات بندی است‬

‫اگر اوقات فراغت قابل وضع مالیات نباشد‪ ،‬یک رأی حل وجود دارد‪ .‬فراموش نکنید که هنوز هم هدف کاهش دادن‬
‫تمامی بار اضافی یی جمع کردن عواید مالیات به حد اقل آن میباشد‪ .‬اگرچ ه ک ه مفه وم دومین‪ -‬به ترین میباش د‪ ،‬ت ا‬
‫اینکه با عدم موجودیت توانایی برای مالیات بندی اوقات فراغت‪ ،‬این درست نخواهد بود که تمامی اجناس دیگ ر ب ه‬
‫شکل نسبی مالیات بندی شود‪.‬‬

‫قانون رمسی‬
‫تشدید و تقویت یکنواخت کوچک مالی ات بهین ه(ک ه تم امی مالی ات را ب ه عین تناس ب اف زایش میده د) ب اعث تولی د‬
‫تخفیف و تقلیل مساوی متناسب در تقاضا برای تمام کاالها در صورتیکه مص رف کنن ده پ اداش داده ش ود ت ا ب االی‬
‫عین قوس القید بماند میگردد‪( .‬هیدی ‪ ،1988‬صفحه ‪)212‬‬
‫این میتواند نشان داده شود ک ه در اک ثر ح االت مش خص‪ ،‬این نتیج ه زم انی حاص ل میش ود ک ه قیمت ه ای مالی ات‬
‫معکوسا ً متناسب به تغییر پذیری قیمت تقاضا وضع گردد‪ .‬پس چطور این به اثبات رسیده میتواند؟‬
‫با پ یروی از روس ن(‪ ،)1988‬ف رض کنی د ک ه دو جنس ‪ X‬و‪ Y‬وج ود دارد‪ .‬ب رای تع یین اینک ه قیمت مالی ات بای د‬
‫معکوسا ً متناسب به تغییر پذیری نرخ باشد‪ ،‬این مهم است که در تخس تین وهل ه فش ار ورزیم ک ه می ان این ک اال ه ا‬
‫تاثیرات متقابل وجود ندارد‪ .‬این بدین معنی است که اجناس باهم مرتبط نیستند‪ -‬نه جانشین همدیگر هس تند و ن ه هم‬
‫‪ /ðPy = 0‬و ‪ ( ðY/ðPx‬یعنی مستقل و غیر وابسته)‪.‬‬ ‫متمم یک دیگر‪ .‬یعنی‪ðX‬‬
‫در فصل ‪ 7‬با انکشاف فرمور هربرجر نشان داده شد که بار اضافی مالیات انتخابی غیر مستقیم باالی یک کاالی‬
‫‪ X‬عبارت خواهد بود از‪:‬‬

‫‪ ex = X‬ارتجاعیت قیمت تقاضای پاداش دهنده برای کاالی که‬

‫‪ Px = X‬قیمت کاالی‬
‫‪ X = X‬کمیت مصرف شده کاالی‬
‫‪ Tx = X‬قیمت مالیات باالی جنس‬
‫لهذا بار اضافی باالی کاالی ‪ Y‬عبارت خواهد بود از‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪117‬‬

‫باز هم فرض کنید که مجموع عواید که باید بلند برود ‪ R‬میباشد‪ .‬به اساس تعریف مجموع عواید مساوی ب ه مالی اتی‬
‫که باالی کاالی ‪ X‬افزوده شده (یعنی ‪ )PxXtx‬و مالی اتی ک ه ب االی ک االی ‪ Y‬اف زایش یافت ه(یع نی ‪ )PyYty‬میباش د‪.‬‬
‫برای هر عاید بلند شده مالیات‪ ،‬ما خواستار به حد اقل در آوردن مجموع ½ ‪ exPxXt2x‬و ½ ‪ eyPyYt2y‬ب وده و در‬
‫عین زمان طالب متقاعد ساختن اینکه فشار های ‪ R‬بلند رفته است میباشیم‪.‬‬
‫به طور صوری و رسمی ما در صدد این هستیم که‪:‬‬

‫تا عبارت لگ رنجین را تشکیل میدهد‬

‫‪L = ½ exPxXt2x + 1/2eyPyYt2y‬‬ ‫‪15.7‬‬
‫‪)R – PxXtx – PyYty( +‬‬
‫‪ðL/ðtx = exPxXtx - PxX = 0‬‬ ‫‪15.8‬‬
‫‪ðL/ðty = eyPyYty - PyY = 0‬‬ ‫‪15.9‬‬
‫تا (برای اینکه بار اضافی به حد اقل آن تقلیل داده شود)‬
‫‪tx/ty = ey /ex‬‬ ‫‪15.10‬‬
‫این نتیجه بنام قانون معکوس ارتجاعیت یاد میشود‪ .‬این قانون چنین افاده می کند که برای تقلی ل ب ار اض افی‪ ،‬قیمت‬
‫های مالیات باید معکوسا ً متناسب به ارتجاعیت قیمت های کاال ها وضع گردد‪ .‬و چنانچه قبالً ذکر شد ق انون رمس ی‬
‫‪ 1927‬را نیز متقاعد میسازد‪.‬‬
‫برای کاهش بار اضافی مجموعی‪ ،‬باید یادداشت گردد که بار اضافی نتیجه تغی یرات و تحریف ات د رکمیت میباش د‪.‬‬
‫بنابر این باید کاهش متناسب در ‪ X‬برابر به کاهش متناسب در ‪ Y‬باشد‪ ،‬وآنچه قانون رمسی بیان میکند همین است‪.‬‬
‫ما نشان دادیم که قانون رمسی ارائه میدارد که ‪ . txex = tyey‬چون ‪ tx‬و ‪ ty‬فیصدی افزایش یافت ه در قیمت ه ای دو‬
‫کاال میباشد پس‪:‬‬

‫)‪tx (dqx/qx‬‬ ‫=‬ ‫)‪ty (dqy/qy‬‬ ‫‪15.11‬‬

‫‪tx‬‬ ‫‪ty‬‬
‫زیرا این الزم است که‬
‫‪dqx/qx = dqy/qy‬‬ ‫‪15.12‬‬

‫برای توجه بیشتر باالی دلیل منطقی این عبارت‪ ،‬درشکل ‪ 15.2‬قوس های تقاضا برای دو کاالی ‪ X‬و ‪( Y‬چنانیک ه‬
‫در فصل ‪ 7‬یادداشت گردید) ک ه عای د‪ -‬ج بران کنن ده اس ت ش رح داده خواه د ش د‪ .‬ب ا پ یروی از ه ایمن (‪ )1987‬و‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪118‬‬

‫روسن (‪ ،)1988‬این ارائه میگردد که بار اضافی وابسته با مالیات ‪ tx‬و ‪ ty‬باالی دو کاالی ‪ X‬و‪ Y‬همزمان ب ا بلن د‬
‫رفتن ارتجاعیت قیمت تقاضا افزایش می یاب د‪ .‬بن ا ًء ی ک مالی ات ب االی جنس ‪ X‬در ص ورتیکه ک اهش متناس ب در‬
‫تقاضا برای کاالی ‪ X‬را برابر به کاهش متناس ب در تقاض ا ب رای ک االی ‪ Y‬ک ه ب ا وض ع مالی ات ب االی ‪ Y‬ایج اد‬
‫گردیده است بسازد مطلوب خواهد بود‪ .‬وضع مالیات با قیمت های یکس ان ب االی ه ر دو ک اال ب دون درنظرداش ت‬
‫ارتجاعیت قیمت در تقاضا یک اشتباه خواهد بود‪ ،‬چنانیکه در شکل نشان داده شده میتواند‪ .‬عواید میتواند با مالی ات‬
‫بندی باالی کاالی ‪ X‬با یک قیمت کوچکتر نتیجه بخش بار اضافی بلند برود‪.‬‬

‫شکل ‪ :15.2‬مقایسه بار اضافی‪.‬‬

‫منبع‪ :‬به اساس روسن ‪ 1988‬و هیدی ‪1988‬‬

‫چنانیکه معلوم میشود‪ ،‬عواید مالیاتی یکسان از مالیات باالی ‪ X‬عینا ً مانند مالیات باالی ‪ Y‬بدست می آید‬
‫(‪ .)P0 – P0(1 + t)12 = P0 – P0(1 + t)34‬هر چند که موثریت و کارآرایی قیمت ها در بلند بردن عواید توسط‬
‫مالیات باالی ‪ ،X‬مثلث سایه دار که در بخش (الف) شکل نشان داده شده است میباشد و این مثلث کوچک تر از مثلث‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪119‬‬

‫سایه دار در بخش (ب) شکل است‪ .‬لذا بی معنی نخواهد ب ود ک ه مالی ات ب ا قیمت بلن دتر ب االی کااله ای ک ه دارای‬
‫ارتجاعیت کمتر در قیمت تقاضا هستند وضع گردد‪.‬‬
‫مادامیکه این توضیح باالی ضرورت در نظر گرفتن قیمت ه ای رف اه ب االی محص والت مختل ف تاکی د می ورزد‪،‬‬
‫میتواند یادداشت گردد که‪ ،‬هنگام تنظیم و وضع قیمت های مالیات‪ ،‬تجزیه وتحلیالت باید بر حسب مس اوی ک ردن و‬
‫یکسان سازی بار اضافی حاشیه یی هر واحد عاید که باالی محصوالت مختلف بلند میرود صورت گیرد‪ .‬با اس تفاده‬
‫از شیوه تعادل جزئی‪ ،‬هیدی (‪ )1988‬مالیات بهینه براجناس را به صراحت به این طریقه مش تق میس ازد‪ .‬در بخش‬
‫(ج) شکل ‪ 15.2‬تقاضای عاید‪ -‬جبران کننده برای کاالی ‪ X‬شرح داده شده است‪ .‬یک مالیات بر اجناس قیمت را از‬
‫‪ P0‬به ‪ P1‬بلند میبرد و بدون شک ما میتوانیم فرض کنیم که (‪ )P1 – P0‬کسر یکسان ‪ P0‬برای تمامی کاال ها میباشد‪.‬‬
‫بگذارید‬
‫(‪zP1 = )P1 – P0‬‬ ‫‪15.13‬‬
‫اگر مالیات افزایش یابد‪ ،‬طوریکه قیمت به ‪ P2‬بلند رود‪ ،‬بار اضافی به اندازه مساحت ‪ 4125‬اف زایش خواه د ی افت‪.‬‬
‫برای یک تغییر خیلی کوچک مالیات‪ ،‬این به ‪( zP1‬که فاصله ‪ P1P2‬میباشد) ض رب (‪ ( dp)dQ/dp‬ک ه فاص له ‪52‬‬
‫میباشد) تقرب خواهد نمود‪ .‬این فاصله بعدی تغییری در کمیت‪ ،‬که در نتیجه افزایش در قیمت ک ه بن ابر اف زایش در‬
‫مالیات ایجاد میگردد میباشد‪(.‬مثلث باقی مانده ‪ 461‬به صفر تقرب میکند)‪ .‬بار اض افی زی ادتر عب ارت خواه د ب ود‬
‫از‪:‬‬

‫ارتجاعیت قیمت تقاضا‬ ‫‪ = e‬جائیکه‬

‫عواید اضافه تر که از افزایش مالیات بدس ت آم ده عب ارت اس ت از تف اوت می ان مس احت ‪(P1P246‬عوای د اض افی‬
‫باالی کمیت باقیمانده فروخته شده) و ‪( 6125‬عواید از دست رفته باالی کمیت که ازاین به بعد بن ابر وض ع مالی ات‬
‫خریداری نمیشوند)‪ .‬این عواید اضافی میتواند به شکل ذیل تحریر گردد‪:‬‬

‫تا اینکه افزایش در بار اضافی از قرار فی واحد عواید بلند ش ده‪ ،‬عب ارت از نس بت (‪ )15.15‬الی (‪ )15.17‬میباش د‬
‫یعنی‪:‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ze‬‬ ‫‪15.18‬‬
‫‪l – ze‬‬
‫که برای کاال های که دارای ارتجاعیت پائین تر قیمت میباش ند کم تر میباش د‪ .‬ل ذا ب ا آغ از مالی ات بن دی هم س ان و‬
‫متحدالشکل‪ ،‬درست خواهد بود که مالیات باالی کاالهای که دارای ارتجاعیت پ ائین ت ر قیمت تقاض ا اس ت اف زایش‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪120‬‬

‫داده ش ود وب االی ک اال ه ای ک ه دارای ارتج اعیت زی ادتر قیمت ه ا میباش ند ک اهش داده ش ود‪ .‬ب دین ش کل عوای د‬
‫مجموعی به حالت خودش حفظ خواهد شد ولی بار اضافی مجموعی تقلیل خواهد یافت‪ .‬اگر ما خواستار تساوی ب ار‬
‫اضافی فی واحد عواید بلند شده برای تمامی کاال ها باشیم‪ ،‬پس نیاز داریم تا‬
‫‪i‬برای تمام‬ ‫‪ziei/(l – ziei) = k‬‬ ‫‪15.19‬‬

‫جائیکه ‪ k‬ثابت و ‪ i‬زیرنویس قیمت های ‪ z‬و ‪ c‬را برای هر کاالی ‪ i‬مقید میسازد‪ .‬بن ا ًء زم انی ک ه چ نین ح الت می‬
‫آید‪:‬‬
‫‪i‬برای تمام‬ ‫])‪z = k/[ei (l + k‬‬ ‫‪15.20‬‬
‫و‬
‫‪ i‬برای تمام‬ ‫)‪ziei = k/(l + k‬‬ ‫‪15.21‬‬

‫چنانیکه به ارتجاعیت قیمت تقاضای عاید جبران‪ -‬کننده برای ی ک ق وس خطی تقاض ا مراجع ه میش ود‪ ،‬این معادل ه‬
‫برای ما نشان میدهد که افزایش نسبی در تقاضا که عزل مالیات بهینه بر اجناس را دنبال میکند برای تمامی کاال ها‬
‫یکسان خواهد بود‪.‬‬

‫قانون کورلیت و هاگیو‬

‫کاال های که مکمل اوقات فراغت اند باید نس بت ب ه آن ک اال ه ای ک ه جانش ین آن ان د س نگین ت ر مالی ات بن د ش ود‪.‬‬
‫(براون و لکسن ‪ ،1986‬صفحه ‪.)341‬‬
‫از کورلیت و هاگیو(‪ ،)1953‬چنین استدالل شده میتواند که‪ ،‬در حالتی که یک مصرف کنن ده و دو ک االی مص رفی‬
‫(چنانیکه در فوق ذکر شد) وجود داشته باشد‪ ،‬عواید به شکل موثرتر ب ا مالی ات بن دی س نگین ت ر ب االی ک االی ک ه‬
‫مکمل تر اوقات فراغت است(کمتر جانش ین اس ت) اف زایش یافت ه میتوان د‪ .‬ب ا پ یروی از هی دی(‪ ،)1987‬این ممکن‬
‫است که بعضی چیزهای مشهود و قابل درک را در عقب این قانون که مکمل اوق ات ف راغت بای د ب ا قیمت بلن د ت ر‬
‫مالیات بندی گردد بیابیم‪.‬‬
‫عموما ً تاثیرات مالیات بر عایدات در آذوقه کارگران مد نظر گرفته میشود‪ ،‬ولی در این جا اوق ات ف راغت ب ه حیث‬
‫یک کاالی که افراد از آن لذت میبرند مورد توجه قرار داشته و مالیات بندی بر اجناس چن ان نش ان داده ش ده اس ت‬
‫که باالی آذوقه کارگر تاثیر میگذارد‪ .‬در شکل ‪(15.3‬الف) اهمیت آذوقه کارگران در تعیین مالیات بهینه بر اجن اس‬
‫در نظر گرفته شده است‪ .‬در محور عمودی محصول یک کاال نشان داده شده است و در محور افقی واردات کارگر‬
‫یک فرد پیمایش یافته است‪ .‬در ابتدا خط قطع قطع ‪ OPF‬نشان دهنده این است که چگونه ی ک ف رد واردات ک ارگر‬
‫را به محصول مبدل می سازد‪ :‬آن قوس تولید ممکنه برای این فرد است‪ .‬اگر یک مالیات براجناس دارد که مع رفی‬
‫شود‪ ،‬تا ‪ R‬را بلند ببرد‪ ،‬پس زمانیکه فردی افزایش دهنده مطلوبیت به آن عی ار میش ود‪ ،‬فش ار بودج ه بع د‪ -‬مالی ات‬
‫مانند ‪ OB‬به نظر میرسد و تعادل مرب وط آن نقط ه ‪ l‬میباش د‪ .‬در این ج ا ‪ I0‬مم اس ب ه معاوض ه بع د‪ -‬مالی ات ‪OB‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪121‬‬

‫میباشد و واردات کارگر ‪ OL1‬میباشد‪ ،‬محصول مجموعی ‪ ، OGY1‬عواید ‪ R‬و محص ول بع د‪ -‬مالی ات ب رای ی ک‬
‫فرد ‪ ONY1‬میباشد‪.‬‬
‫یک اختالل‪ ،‬چنانیکه از مقایسه ب ا اس تفاده از مالی ات ت وده یی ب ه اثب ات میرس د توس ط این مالی ات ایج اد میگ ردد‪.‬‬
‫مالیات توده یی میتواند عین عواید ‪ R‬را بدون کدام تغییر در میل قوس تولیدات ممکنه (چنانچ ه ب ا ‪ ، ’B‬م وازی ب ه‬
‫‪ )PF‬بلند برده وافزایش دهد‪ .‬در این صورت موقیعت مطلوب برای ف رد نقط ه ‪ 2‬در ب االی ‪( I1‬جائیک ه ‪ L0pi‬واح د‬
‫کارگر‪ ،‬تامین آذوقه گردیده و محصول اجناس ‪ GY0pt‬میباشد) خواهد بود‪ .‬ب رای ی ک ف رد‪ ،‬محص ول بع د‪ -‬مالی ات‬
‫‪ NY0pt‬میباشد‪ .‬لذا با یک مالیات غیر مختل کننده مطلوبیت در جائی است که مصرف کننده واردات زی اد را ت امین‬
‫نموده و محصول زیاد را به مصرف رساند‪ .‬بنا ًء هیدی (‪ ،1987‬صفحه ‪ )254‬اس تدالل می ورزد ک ه بامراجع ه ب ه‬
‫نقطه اصلی ‪ ، l‬خواه تعادل درحداکثر رفاه است یا خیر میتوان د بخش ی از این س وال را ک ه آی ا این ممکن اس ت ک ه‬
‫مصرف کننده تشویق گردد که واردات زیادتر را (مانند ‪ )L2‬تامین نماید‪ ،‬و بدین شکل در اقتصاد بازار(تولید کردن‬
‫‪ )GY2‬زیادتر اشتراک ورزد تشکیل میدهد‪.‬‬

‫شکل ‪ :15.3‬مالیات بندی بهینه بر اجناس و تامین آذوقه کارگر‬

‫محور محصول برای نمایش دادن مجموع دو کاال ها( که به اساس قیمت های تولید کننده ارزش داده ش ده اس ت) ت ا‬
‫زمانیکه برهردوی این کاالها مالیات به شکل برابر ومساوی وضع گردیده باشد مورد استفاده ق رار گرفت ه میتوان د‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪122‬‬

‫در اینصورت عواید مالیات غیر وابسته به تناسب آنچه که یک مصرف کننده ب االی ه ر ک اال ص رف ک رده خواه د‬
‫بود‪ .‬اگر مالیات بندی هم سان و متحدالشکل باشد‪ ،‬چنین سوال مطرح میشود که آیا قیمت های مالیات ب رای تش ویق‬
‫مصرف کننده جهت اشتراک وی در تامین محصول بزرگتر تغییر داده ش ده میتوان د‪ .‬از بخش (ال ف) ش کل روش ن‬
‫میشود که محصول‪ ،‬در ‪ GY2‬اضافه تر از آن حد کافی که فرد را باالی قوس القی د ‪( I0‬همچن ان بلن د ب ردن عوای د‬
‫مورد نیاز ‪ )R‬قرار دهد میباشد‪ ،‬ولی پاداش های بعد‪ -‬مالیات ‪ NY2‬کافی نیست‪.‬‬
‫در بخش (ب) شکل‪ ،‬نقش ه القی د می ان دو ک االی ‪ X‬و ‪ Z‬ش رح داده ش ده اس ت‪ .‬تع ادل ابت دایی در ب االی ‪ I0‬اس ت‪،‬‬
‫جائیکه مجموعا ً )‪ B1( = NY1‬واحد وجود دارد‪ .‬خط ‪ B2‬مصارف ممکنه موجوده را برای یک فرد نشان میده د‪،‬‬
‫در صورتیکه ‪ L2‬واحدات کارگر تامین گردد( یعنی زمانی که مصارف بعد‪ -‬مالیات ‪ NY2‬باشد)‪ .‬بدون شک اگر ‪L‬‬
‫‪ 2‬واحدات تامین میگردید‪ ،‬یک فرد در حقیقت ‪ GY2‬را تولید مینمود‪ .‬پس به چه مق داری ی ک ف رد نی از دارد ت ا ‪L2‬‬
‫واحدات کارگر را تامین نموده ودر باالی ‪ I0‬دربخش (الف) شکل موقیعت خویش را حفظ کن د؟ ب دون ش ک اض افه‬
‫تر از ‪ NY2‬و کمتر از ‪ ،NY’2‬محصول فشار خالص عواید مالیات ‪ R‬را تولید مینماید‪ .‬در بخش (ب) قوس القی د ‪I‬‬
‫‪ 0‬مقدار کاالهای را که یک فرد برای حفظ فشار رفاه اش در صورتیکه ‪ L2‬واحدات ک ارگر ت امین گ ردد نی از دارد‬
‫نشان میدهد‪ .‬پس یادداشت نمائید که رفاه یک شخص در باالی ‪ I0‬و ‪( I’0‬و همچنان ‪ ) I”0‬یکسان است‪ .‬اگ ر چ نین‬
‫پذیرفته شود که کاالی سومی یی هم وجود دارد که عبارت از اوقات فراغت میباشد‪ ،‬این گفته یی متن اقض نم ا ح ل‬
‫خواه د ش د‪ ،‬زی را ‪ I0‬و ‪ I’0‬بخش ه ای مختل ف ی ک ح وزه القی د میباش ند(ب ه رفت ار دومین‪ -‬به ترین در فص ل اول‬
‫مراجعه شود)‪ .‬در باالی ‪ I’0‬کاالی زیادتر برای مصرف نسبت به ‪ I0‬وج ود دارد‪ ،‬ولی واح دات زی ادتر ک ارگر هم‬
‫تامین میشود و بدین شکل از اوقات فراغت کمتر لذت برده میشود‪ .‬بدون شک این حقیقت که ‪ B2‬با ‪ I’0‬مماس نیست‬
‫شرح میدهد‪ ،‬که چرا یک فرد در تعادل ابتدایی باقی مانده و تامین اضافه ت ر واح دات ک ارگر را انتخ اب نمی کن د‪.‬‬
‫هر چند اگر ‪ B2‬میتوانست که ‪ I0‬را قطع کند‪ ،‬فرد به تامین کارگر اضافی تشویق می شد‪.‬‬
‫یک تغییر میتواند در قیمت های مالیات صورت گیرد که میل ‪ B2‬را تغییر داده تا ‪ I’0‬را قطع کند‪ .‬تقاطع ب رای نی ل‬
‫به سطح بلند تر مطلوبیت نس بت ب ه ‪ I0‬ض رورت اس ت‪ .‬این ممکن نخواه د ب ود ک ه ی ک ف رد ک اال را ب ه تناس بات‬
‫مساوی به مصرف برساند یعنی حرکت همراه با ‪ ،’OR‬و لذا مالیات بندی متحدالشکل و همسان بر اجناس مطل وب‬
‫خواهد بود (یعنی باید گفته شود که اگر نقشه قوس های القید مانند ‪ I0‬و ‪ I”0‬باشند‪ ،‬مالیات بندی هم س ان ب ر اجن اس‬
‫توصیه گردد)‪ .‬ولی اگر نقشه قوس های القید مانن د ‪ I0‬و‪ I’0‬ب ه نظ ر برس د چ ه خواه د ش د؟ در این ج ا ب ا اف زایش‬
‫مالیات بر کاالی ‪ X‬و کاهش آن بر کاالی ‪ ،Z‬میل خط ‪ B2‬میتواند تغییر یاب د ت ا اینک ه ‪ I’0‬را قط ع نمای د‪ ،‬ک ه ب دین‬
‫معنی است که فرد برای تامین اضافه تر کارگر تشویق گردیده است‪ .‬میل ‪ B’2‬این امکان را نشان میدهد‪.‬‬
‫از شکل مشخص ‪ ،I’0‬این واضیح میشود که ‪ Z‬یک کاالی است که با افزایش تامین کارگر‪ ،‬تقاضای آن اض افه ت ر‬
‫افزایش می یابد‪(.‬حاآلنکه جنس ‪ X‬یک کاالی است که با افزایش در تامین کارگر تقاضا برای آن کم تر اف زایش می‬
‫یابد)‪ .‬پس چنین فکر کردن قناعت بخش خواهد بود که جنس ‪ X‬مکمل تر اوقات فراغت نسبت به جنس ‪ Z‬میباشد‪ .‬و‬
‫چنین توصیه میگردد که به عوض مالیات بندی هم سان ب االی اجن اس از مالی ات بن دی اض افه ت ر ب االی جنس ک ه‬
‫مکمل تر اوقات فراغت است استفاده به عمل آید‪ .‬شرح قانون عمومی کورلیت و هاگیو بدین شکل میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪123‬‬

‫مالحظه دوباره باالی قانون رمسی‬

‫در بحث فوق در مورد قانون رمسی صریحا ً چنین فرض گردیده که کاال ها واجناس غیر وابسته به یک دیگ ر ان د‪:‬‬
‫یعنی ‪ .ðX/ðPy = 0‬مالیات را باالی یک کاالی که دارای قیمت ارتج اعی تقاض ای ج بران کنن ده باش د در نظ ر‬
‫بگیرید‪ .‬تقلیل چشم گیر در مصرف این کاال باید توسط افزایش قابل مالحظه یی در جایی دیگری جبران گردد‪ .‬هر‬
‫چند که قوس های پاداش دهنده تقاضا برای کاال های مصرفی غیر وابسته میباشند ( ‪ ،)ðX/ðPy = 0‬مگر افزایش‬
‫که صورت میپذیرد باید افزایشی کافی در اوقات فراغت باشد تا تعادل را برقرار نماید‪ .‬با چنین تج ویزی ک ه ب رای‬
‫کاالهای غیروابسته‪ ،‬نرخ مالیات باید برعکس ارتجاعیت قیمت تقاضا در نظر گرفته شود‪ ،‬قانون رمسی چنین حکم‬
‫می کند که قیمت مالیات باید باالی کاالهای ک ه زی ادتر ب ا اوق ات ف راغت جانش ین ان د (یع نی دارای ارتج اعیت در‬
‫قیمت اند) نسبتا ً پائین تر وضع گردد‪ .‬برعکس این استدالل که یک مالیات نسبتا ً بلندتر بای د ب االی ک االی ک ه دارای‬
‫ارتجاعیت در قیمت نمی باشد وضع گردد‪ ،‬چنین استدالل شده میتواند که ی ک مالی ات نس بتا ً بلن دتر بای د ب االی ی ک‬
‫کاالی که کمتر جانشین(زیادتر مکمل) با اوقات فراغت باشد وضع گردد‪ .‬یعنی ق انون رمس ی ی ک قض یه مش خص‬
‫تجزیه وتحلیل عمومی کورلیت و هاگیو (‪ )1953‬میباشد‪.‬‬
‫همچنان ممکن است که قانون دومین‪ -‬بهترین را با این مسئله وابسته بسازیم‪ ،‬که چنین پیشنهاد میکند ک ه مالی ات ب ر‬
‫اجناس باید معکوسا ً متناسب به ارتجاعیت تقاضای (در جائیکه ارتجاعیت برای کاال وخ دمات وج ود ن دارد زی ادتر‬
‫وضع گردد) نفوذ تاثیرات قیمت های متقابل باشد‪ .‬در دنیای که اوقات ف راغت قاب ل مالی ات بن دی نمی باش د‪ ،‬چ نین‬
‫استدالل میشود که آن کاال های که مکمل اوقات فراغت اند باید بلند تر مالیات بندی گردند‪ .‬ولی آیا نیل به این ه دف‬
‫در صورتیکه اجزای مکملیت و جانشینیت در فوق دور تر در نظر گرفته شده باشند امکان پذیر است؟‬

‫شکل ‪ :15.4‬بی انعطافیت و مکملیت‬

‫شکل ‪ 15.4‬یک قدردانی شهودی این پاسخ را ارائه می کند‪ .‬محور ‪ X‬اوقات فراغت را پیمایش میکن د و مح ور ‪Y‬‬
‫عواید را‪ ،‬که بر حسب واحدات کاالی ‪ ،X‬یک مکمل ن ا خ الص اوق ات ف راغت(یع نی عوای د ف رد ‪ I‬تقس یم ب ر ‪)Px‬‬
‫میباشد شرح داده شده است‪.‬در فشار ابتدایی بودجه که توسط ‪ l – I/Pxo‬نشان داده شده است‪ ،‬فرد تعادل را در نقطه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪124‬‬

‫‪ 2‬با ‪ L0‬اوقات فراغت و ‪ X0‬واحد کاالی ‪ X‬بدست می آورد‪ .‬اگر ح ال ی ک مالی ات ب االی ک االی ‪ X‬وض ع گ ردد‪،‬‬
‫قیمت به )‪ Pxt(>Px0‬بلند رفته و فشار بودجه حول محور در گ ردش آم ده‪ ،‬ت ا ف رد تع ادل را در نقط ه ‪ 3‬بدس ت می‬
‫آورد‪ .‬اگر تقاضا برای کاالی ‪ X‬دارای قیمت غیر ارتجاعی باشد‪ ،‬اضافه تر باالی آن به مصرف خواه د رس ید‪ ،‬ب ا‬
‫وجودیکه کمیت انتخاب شده ‪ X‬از ‪ X0‬به ‪ X1‬نزول می یابد‪ .‬حال اگر تاثیرات متقاب ل قیمت (مکملیت و جانش ینیت)‬
‫وجود ندارد‪ ،‬مصرف باالی تمامی دیگر کاال ها باید تغییر ناخورده ب اقی بمان د‪ .‬اگ ر اج ازه داده ش ود ک ه مص رف‬
‫باالی کاالی ‪ X‬بلند برود‪ ،‬اوقات فراغت باید ایثار گردد(‪ .)L0L1‬ب دین ت رتیب ب ا ص فر ت اثیرات متقاب ل‪ ،‬ی ک ک اال‬
‫مانند ‪ ،X‬که تقاضا اش غیرارتجاعی است‪ ،‬مانند یک مکمل ناخالص اوقات ف راغت ایف ای وظیف ه نم وده‪ ،‬و ق انون‬
‫ارتجاعیت های معکوس‪ ،‬اوقات فراغت را اضافه تر بلند مالیات بندی خواهد نمود‪.‬‬

‫قانون رمسی صریحا ً اجازه توزیع عواید را نمی دهد ولی نوشتجات مالیات بهینه سعی می ورزد تا نظری ات ه ردو‬
‫عدالت و موثریت را شامل بسازد‪ .‬دایمند و مرل یز(‪ )1971‬ب ه اثب ات میرس انند ک ه نظری ات ت وزیعی اساس ا ً ق انون‬
‫تقلیالت نسبی مساوی را تغییر میدهد‪ .‬بخصوص ایشان نشان میدهند که ک اال ه ای ک ه زی ادتر توس ط قش ر فق یر ب ه‬
‫مصرف میرسند باید تقلیل نسبی پائین تر از حد اوسط را تجربه کنند‪ .‬اصالح در قانون رمس ی(یع نی تقلیالت نس بی‬
‫مساوی بنابر نتیجه مالیات بندی ایجاب میکند) به درجه ربط و عالقه ب رای فق را و تف اوت ه ا می ان ط رح و نمون ه‬
‫های مصرف فقرا و اغنیا وابسته است‪ .‬در صورت غیر وابستگی کاال ها‪ ،‬دایمن د و مرل یز نش ان میدهن د ک ه قیمت‬
‫مطلوب مالیات باالی یک کاال تعل ق دارد ب ه ه ر دو‪ ،‬معک وس ارتج اعیت قیمت آن در تقاض ا و ارتج اعیت عوای د‬
‫آن(که اینکه چگونه سهم یک کاالی بودجه یک فرد با افزایش عواید تغییر می یابد منعکس میسازد)‪ .‬اکثر کاال ها با‬
‫ارتج اعیت ه ای پ ائین ت ر قیمت‪ ،‬دارای ارتج اعیت ه ای پ ائین ت ر عوای د هم میباش ند‪ (.‬همچ ون ک اال ه ا ب ه حیث‬
‫ضروریات اولیه محسوب میگردند‪ .‬این ها در مقابل عواید با قیمت ها خیلی حساس و پاسخ ده نیستند)‪ .‬برای همچ و‬
‫کاال ها باید استدالل های موثریت(به حس اب قیمت ه ای بلن د مالی ات) در مقاب ل اس تدالل ه ای ت وزیعی(ب ه حس اب‬
‫مالیات بندی پائین) بیالنس و توزین گردد‪ ،‬و این سوال مطرح میشود که آیا مالیات بندی تفاضلی در حقیقت مناس ب‬
‫است؟‬
‫اتکینسن و ستجالیتز(‪ )1980‬چنین استدالل میورزند که اگر کاال های نورمال وجود داش ته باش د(کااله ای ک ه اگ ر‬
‫اف راد دارای عوای د بلن د ت ر باش ند‪ ،‬ب ه کمیت ه ای بزرگ تر ب ه مص رف میرس ند) قش ر فق را از اف زایش در تادی ه‬
‫متحدالشکل و هم سان‪ ،‬نسبت به سیاستی که یک مبلغ مساوی پول را برای کاهش مالی ات ب ر فروش ات ب االی ی ک‬
‫کاالی مشخص( چنانچه کاهش در مالیات بر فروشات‪ ،‬باعث سود زیادتر اغنیا میشود زیرا آن ها کاال ه ای زی ادتر‬
‫را خریداری مینمایند) استفاده میکند‪ ،‬سود خواهن د ب رد‪ .‬در تجزی ه و تحلی ل‪ ،‬پ رداخت هم س ان ب ا ت وزیعی مک رر‬
‫سروکار دارد‪ ،‬و اگر به طور مطلوب این امر صورت بپذیرد‪ ،‬مسئله اینکه آیا مالیات تفاضلی استفاده ش ود ی ا خ یر‬
‫یکی از موثریت ها خواهد شد‪ .‬اگر پرداخت هم سان به شکل مطل وب تنظیم گردی د و ی ک ق ابلیت تفکی ک ض عیف‬
‫میان کاال ها و اوقات فراغت وجود داشت‪ ،‬مالیات بندی هم سان مطلوب خواهد بود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪125‬‬

‫با تطبیق نتیجه اتکینسن وستجالیتز برای یک کشور مانند انگلستان باید یادداشت گ ردد ک ه تجزی ه و تحلی ل این دو‪،‬‬
‫تفاوت ها در رجعت ها میان خانواده ه ا( تف اوت ه ای ک ه میتوان د ایج اد گ ردد مث ل خصوص یات مختل ف جمیعت‬
‫شناختی یا دیموگرافی ک) را در نظ ر نگرفت ه اس ت‪ .‬هی دی (‪ )1993‬اس تدالل می ورزد ک ه اگ ر تف اوت ه ا اهمیت‬
‫خاص دارند‪ ،‬پس یک استدالل به حساب ‪ VAT‬صفر درجه بندی برای بعضی کاال ها وج ود دارد؛ همچ و ک اال ه ا‬
‫یک قسمت عظیم بودجه یک گروپ خاص دیموگرافیک را تشکیل میدهد‪ .‬درجه بندی ص فر غ ذا و لب اس اطف ال ب ا‬
‫این نظریه که فامیل های فقیر ب ا اطف ال زیادش ان ی ک نس بت زی اد بودج ه ش ان را ب االی این اجن اس ب ه مص رف‬
‫میرسانند‪ ،‬حمایت می شود‪ .‬دیتن و سترن (‪ )1986‬نتیجه اتکینسن و ستجالیتز را زم انی ک ه اقتص اد دارای گ روپ‬
‫های مختلف دیموگرافیک باشند در نظر میگیرند‪ .‬آن ها نشان میدهن د ک ه مالی ات بن دی هم س ان زم انی مرغ وب و‬
‫پسندیده است که رجعت ها ضعیفا ً قابل تفکیک باشند و خانواده ه ا در ه ر گ روپ دیموگرافی ک ی ک حوال ه دول تی‬
‫گزیده شده مطلوب هم سان در را بدست بیاورند‪ .‬چنین استدالل میشود که توزی ع مک رر می ان گ روپ ه ا ب ه م وثر‬
‫ترین وجه با استفاده از پرداخت مستقیم برای خانواده ها بدست می آید‪ (.‬و مالیات بر فروشات وض ع میگ ردد ت ا ب ا‬
‫مشکالت موثریت سروکار داش ته باش ند‪ .).‬اب رأیمی و هی دی (‪ )1988‬ی ک تجزی ه و تحلی ل ع ددی را در مع رض‬
‫استفاده قرار میدهند که آیا این بهتر واقع خواهد شد که درجه بندی صفری غذا را منسوخ کرده و یک وج ه اض افی‬
‫برای افزایش سود اطف ال س رمایه گ ذاری ش ود‪ .‬تجزی ه وتحلی ل او ش ان مش کالت تع یین س ود و من افع اطف ال را‬
‫مشخص میسازد‪ ،‬ولی به این نتیجه میرسند که برای نیل به اهداف توزیعی‪ ،‬پرداخت های مستقیم نسبت به مالیات نا‬
‫هم سان بر فروشات موثرتر واقع خواهد شد‪.‬‬

‫مالیات بر عایدات مطلوب خطی‬

‫اگر دولت خواهان واگذاری عواید از اغنیا برای فقرا است‪ ،‬یک طریقه آن توسط مالیات منفی بر عایدات میباشد(به‬
‫فصل نهم مراجعه گردد)‪ .‬در ساده تری شکل‪ ،‬یک سیستم مالیات منفی بر عایدات شامل یک پرداخت توده یی برای‬
‫همه کس‪ ،‬و بعداً وضع مالیات باالی تمامی دیگر عواید میباشد‪ (.‬برای مباحثه در همچو انتظامات به میدی (‪)1978‬‬
‫مراجع ه ش ود)‪ .‬چ نین ادع ا میش ود ک ه ی ک مالی ات منفی ب ر عای دات م وثر واق ع میش ود‪ ،‬و این ممکن اس ت ک ه‬
‫دستورالعمل همچو مالیات با مالی ات بن دی مطل وب ت رکیب ش ود‪ .‬در این ج ا انتظام ات در تنظیمبن دی برنام ه ک ار‬
‫مالیات انعکاس داده شده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪126‬‬

‫شکل ‪ :15.5‬مالیات بر عایدات خطی‬

‫در شکل ‪ 15.5‬یک تنظیمبندی برنامه کار مالیات برعایدات خطی شرح داده شده است که داللت ب ه انتق ال ت وده یی‬
‫(مالیات منفی اعانه – ‪ )a‬نموده و پس از آن یک قیمت ث ابت مالی ات ب االی عوای د مالی ات ت ابع ی ک ث ابت (‪ )a -‬و‬
‫قیمت حاشیه یی مالیات ‪ t‬میباشد‪.‬‬
‫= ‪ a + tY -‬عواید مالیات‬ ‫‪15.22‬‬
‫قیمت –‪ a‬به پرداخت توده یی که دولت برای افراد با عواید صفر تادی ه میکن د مط ابقت دارد‪ .‬ه ر چن د ک ه ب ه ه ر‬
‫اندازه که عواید افزایش می یابد‪ ،‬پرداخت مالیات به یک نرخ ثابت ‪ t‬افزایش می یاب د‪ .‬می ل این ت ابع در ش کل ب ه ‪t‬‬
‫نشان داده شده است و تنظیمبندی برنامه کار خطی میباشد‪ ،‬که نشان میدهد ک ه ‪ t‬ب دون درنظ ر داش ت س طح عوای د‬
‫همیشه ثابت میباشد‪ .‬نقطه ‪ B‬نقط ه براب ری دخ ل و خ رج خواه د ب ود‪ :‬در این نقط ه پ رداخت کنن ده مالی ات مق دار‬
‫مساوی به پرداخت توده یی حاصله را در مالیات میپردازد‪.‬‬
‫هدف در این بخش ای است که چگونه باید قیمت ها به ‪ t‬و‪ a‬م رتب گ ردد‪ .‬ب رای تع یین مالی ات برعای دات مطل وب‬
‫خطی‪ ،‬این ضروری است که بار اضافی متعلق به نیل به هدف به یک توزیع مکرر عواید به شکل دلخواسته به حد‬
‫اقل آن تقلیل داده شود‪ .‬اینکه چه مقدار توزیع مکرر ضرورت است وابسته به ماهیت خدمت رفاهاجتم اعی میباش د‪.‬‬
‫یک خدمت رفاه اجتماعی شاید عمل سودگرایانه یی رفاه اجتماعی باشد‪:‬‬
‫= ∑‪ uh‬رفاه اجتماعی‬ ‫‪15.23‬‬
‫جائیکه ‪ uh‬منفعت فرد ‪ h‬میباشد‪.‬‬
‫ولی به هر صورت این‪ ،‬خدمت رفاه اجتماعی توزیع عواید را ک ه مرک ز توج ه م ا در اینج ا میباش د در نظ ر نمی‬
‫گیرد‪ .‬پس برای اصالح این عمل که اجازه توزیع را بدهد( به فصل اول مراجعه گردد) یک فرمول بندی این است‪:‬‬

‫= رفاهاجتماع ‪e≠1‬‬ ‫‪15.24‬‬

‫اگر ‪ e = 0‬باشد پس این عبارت عینا ً مانند ( ‪ )15.23‬میباشد ولی اگر ‪ e‬مثبت باشد پس افزایشات در ‪ uh‬به کمتر از‬
‫افزایشات نسبی ذیل تغییر شکل داده می شود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪127‬‬

‫‪15.25‬‬
‫یعنی وزن کمتری به افزایش مطلق منفعت داده شده برای شخصی با منفعت بلند نس بت ب ه دیگ ری ب ا منفعت‬
‫پائین تر ضمیمه گردیده است‪ .‬این خدمت رفاهاجتماعی یک رجحان برای تساوی منفعت را به اثبات میرساند‬
‫وقوت این رجحان برای تساوی منفعت با قیمت ‪ e‬افزایش می یاب د‪ .‬هنگامیک ه ‪ e‬ب ه الیتن اهی میرس د‪ ،‬درج ه‬
‫رجحان برای مساوات خیلی قوی میشود‪ ،‬تا آنکه تنها سطح منفعت خانواده که در بدترین حالت به س ر می برد‬
‫دارای هیچ نوع وزن در خدمت رفاهاجتماعی میباشد‪ (.‬یعنی خدمت رفاهاجتماعی پیشنهاد شده توس ط راول ز‬
‫‪.)1971‬‬
‫مالیات مطلوب وابسته به دستآورد های رفاهاجتماعی از توزیع مکرر عواید و قیمت ه ای متعل ق ب ه مالی ات‬
‫بندی میباشد‪ .‬قیمت توزیع مکرر عواید تاثیر مالیات است که باالی تامین کارگر میگ ذارد‪ .‬ب ه ه ر ان دازه ک ه‬
‫قیمت حاشیه یی مالیات بلند باشد‪ ،‬به همان اندازه خسارات کامل ک ه در ب ازار ک ارگر ایج اد گردی ده بزرگ تر‬
‫میباشد‪ .‬پس تعیین یک تنظیمبندی برنامه کاری مالیات که این قیمت ها را برای ه ر ه دف توزی ع عوای د‪ ،‬ب ه‬
‫حد اقل آن تقلیل دهد مشکل میباشد‪ .‬حاآلنک ه دس تورالعمل مالی ات مطل وب ب ر عای دات خیلی ف نی اس ت‪ ،‬این‬
‫امکان دارد که یک تشریح ساده در معرض استفاده قرار بگیرد تا آن ع واملی را ک ه ب رای تع یین ی ک ن رخ‬
‫مطلوب مالیات بندی ضروری هست مشخص نماید‪ .‬در مثال ذیل ما از کوالرد (‪ ،)1978‬ب راون (‪ )1983‬و‬
‫براون و جکسن (‪ )1986‬پیروی میکنیم‪.‬‬
‫چنان فرض گردیده که فرد ‪ A‬نس بت ب ه ف رد ‪ B‬دارای توان ایی بیش تر اس ت‪ ،‬بن ا ًء ن رخ دس تمزد ‪ A‬ک ه ‪Wa‬‬
‫میباشد از نرخ دستمزد ‪ B‬که ‪ Wb‬میباشد اضافه تر است‪ .‬در شکل ‪(15.6‬ال ف) ن رخ دس تمزد ‪ Wa‬می ل خ ط‬
‫بودجه ‪ 12‬را تعیین مینماید‪ .‬فرد ‪ A‬در تعادل ابتدایی ‪ E1A‬قرار دارد‪ .‬در این نقطه وی مجموع اوقات فراغت‬
‫و کار را برای به حد اکثر رساندن منفعت اش انتخاب نموده و فشاری داده شده ب ه ‪ 12‬نش ان داده ش ده اس ت‪.‬‬
‫در بخش (ب) صرف یک نرخ ‪ Wb‬برای فرد ‪ B‬چنین معنی میدهد که خط بودج ه ‪ 34‬خیلی تن د نیس ت‪ .‬ف رد‬
‫‪ B‬در یک تعادل در نقطه ‪ E1B‬قرار دارد‪ .‬برای ساده سازی بیان خویش‪ ،‬فرض میکنیم که تنها دو فرد وج ود‬
‫دارد و رجحان شان همانند است‪ .‬تفاوت میان دو تعادل ق وس ه ای القی د در بخش (ال ف) و بخش (ب) ش کل‬
‫تنها به این امر تعلق میگیرند که هر دو فرد در سطوح مختلف عواید قرار دارند‪.‬‬

‫با آغاز از این وضیعت ابتدایی‪ ،‬هدف ما تعیین یک مالیات برعایدات خطی که زیان های م وثریت را ب ه ح د‬
‫اقل آن کاهش داده وبه جانب بهترین توزیع عواید هدایت میکند میباش د‪ .‬در این تجزی ه و تحلی ل چ نین ف رض‬
‫گردیده که دولت هیچ مقصد دیگر عایداتی ندارد؛ یعنی عواید تنها ب رای توزی ع مک رر ض رورت اس ت‪ .‬پس‬
‫هدف دریافت یک ساختار مالیاتی( که شکل مالیات منفی بر عایدات را در ترکیب خود داشته باشد) بلند بردن‬
‫عواید به حد کافی ب رای ت وزیعی مک رر ت ا خ دمت رف اه اجتم اعی را ب ه ح د اق ل آن ک اهش داده و همچن ان‬
‫دربازار کارگران زیان های موثریت را به حد اقل آن کاهش دهد میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪128‬‬

‫در شکل ‪ 15.6‬یک مثال یک مالیات مشخص بر عایدات خطی را با قیمت حاشیه یی مالی ات ‪ t‬و ی ک انتق ال‬
‫توده یی ‪ LT‬شرح داده شد‪ .‬نرخ مشخص حاشیه یی ب ه ‪( t = 25/02‬در بخش (ال ف)) و ‪( t = 46/04‬در‬
‫بخش (ب))‪ ،‬نشان داده شده است‪ .‬برای تاثیرات بر عایدات میل خط بودجه به عین ان دازه ب رای ه ر دو ف رد‬
‫باید تغییر داده شود‪ .‬با این قیمت مالیات تعادل جدید برای ‪ A، E2A‬و برای ‪ B، E2B‬خواهد بود‪ .‬ولی به هر‬
‫صورت ارتقای مالیات مکرراً برای هر یک‪ ،‬از طریق انتقال توده یی که به ‪ LT‬نشان داده شده اس ت توزی ع‬
‫گردیده است‪ .‬بنا ًء بعد از انتقال خط بودجه مربوطه افراد در هر حالت ب ه ج انب راس ت ح رکت مینمای د‪ .‬ک ه‬
‫برای فرد ‪ A، 78‬میباشد و برای فرد ‪ B، 10-9‬میباشد‪ .‬نتیجه چنین اس ت ک ه تع ادل جدی د ب رای ف رد ‪،A‬‬
‫حسابداری برای مالیات بر عایدات و انتقال توده یی ‪ E3A‬و برای ‪ B، E3B‬میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪129‬‬

‫این معلوم است که فرد ‪ A‬یک پرداخت کننده خالص مالیات است‪ .‬عواید وی قبل از مالی ات ‪ BTYa‬ب وده و بع د از‬
‫مالیات و انتقال ‪ ATYa‬میباشد‪ .‬برعکس فرد ‪ B‬گیرن ده خ الص از این انتظ ام انتق ال‪ -‬مالی ات میباش د‪ ،‬عوای د قب ل‪-‬‬
‫مالی ات اش ‪ BTYb‬کم تر از عوای د بع د‪ -‬مالی ات اش ‪ ATYb‬میباش د‪ .‬ن رخ حاش یه یی مالی ات ب رای ه ر دو اف راد‬
‫مساوی است و پرداخت توده یی هم مساوی بوده ثابت میباشد‪ ،‬یعنی این مطابق ش رح مالی ات خطی ب ر عای دات در‬
‫شکل ‪ 15.5‬میباشد‪ .‬سوالی باقی می ماند که توزیعی مکرری که توسط این مالیات بر عای دات خطی تولی د میگ ردد‬
‫نتیجه خوب ویا بد دانسته شود؟‬
‫برحسب خدمت رفاهاجتماعی راول سیان(به فصل نهم مراجعه شود) که توجه مرکزی اش باالی افزایش رف اه ف رد‬
‫که در بدترین وضع به س ر می برد میباش د‪ -‬این ی ک نتیج ه خ وب ش مرده میش ود‪ ،‬زی را رف اهفردی ک ه در ب دترین‬
‫وضیعت به سر میبرد یعنی فرد ‪ B‬افزایش یافت‪ .‬ولی چنانیکه براون و جکسن(‪ )1986‬یادداشت مینمایند‪ ،‬ب رخالف‬
‫خدمت رفاهاجتماعی پریتین – که نیاز به این داشت که رفاهتنها در صورتی ارتقا می یاب د ک ه وض ع ش خص به تر‬
‫شود وهیچ کس دیگر در وضیعت بد قرار نگیرد – این نتیجه غیر قاب ل قب ول خواه د ب ود‪ .‬اگ ر ه دف ب ه ح د اک ثر‬
‫رساندن مجموع رفاهباشد‪ ،‬قبولیت نتیجه تعلق به این میگیرد که آی ا خس اره رف اه‪ A‬کم تر(ی ا بزرگ تر) از دس تآورد‬
‫رفاه‪ B‬است‪ (.‬وبدون شک در این جا تمام پیمایش رفاهوجود خواهد داشت)‪.‬‬
‫در شکل ‪( 15.6‬ج) جائیکه منافع هر دو افراد در باالی دو محور نشان داده شده است‪ ،‬این روش ن اس ت ک ه ب رای‬
‫تقلیل رفاه‪ ،‬یک توزیع مشخص عواید در موقع بعد‪ -‬مالیات ضرورت است‪.‬‬
‫در اینجا خدمت رفاه اجتماعی توسط ‪ W0‬شرح داده شده اس ت‪ .‬ق وس ‪ UF‬ی ک ق وس عملی منفعت اس ت ک ه نق اط‬
‫موجود برای هر فرد را که در هنگام که تنظیمبندی های دیگری برنامه کاری مالیات بر عایدات خطی در عملی ات‬
‫وجود داشته باشد معین میسازد‪ .‬بدون ش ک آن تنظیمبن دی ه ای برنام ه ک اری ک ه ب اعث تقلی ل در خس ارات کام ل‬
‫میشود در سرحد ‪ UF‬ترسیم میشود‪.‬‬
‫یادداشت کنید که سرحد ‪ UF‬مانند سرحد منفعت پریتو که در فصل اول شرح داده شده نیست‪ ،‬زیرا در آن ج ا چ نین‬
‫فرض گردیده بود که مالیات توده یی بدون خس ارات م وثریت امک ان پ ذیر اس ت‪ .‬احتم ال دارد درش کل ‪( 15.6‬ج)‬
‫نقاط موجود در خط ‪ UF‬به مبدأ نزدیک باشند‪ ،‬چنانیکه یک مالیات برعایدات عوض مالیات توده یی ب رای مقاص د‬
‫توزیعی مکرر تطبیق میشود‪(.‬برای مباحثه در مورد همچو قوس های عملی منفعت به س تجالیتز (‪ )1988‬مراجع ه‬
‫کنید) در بخش (ج) نرخ مطلوب حاشیه یی مالیات آن خواهد بود که دو فرد را قادر میسازد تا از عواید واقعی ‪U2a‬‬
‫و ‪ U3b‬به ترتیب لذت ببرند(یعنی در نقطه مماس ‪.)1‬‬
‫با پیروی از کوالرد (‪ ،)1978‬این ممکن است که این نظریات را ب اهم بی امیزیم و آن ه ا را ب ا ی ک نم ودار چه ار‬
‫ربحی مورد بررسی قرار دهیم‪ .‬اساس ا ً عین اس تدالل در اینج ا هم تک رار گردی ده اس ت‪ ،‬الکن ی ک پیگ یری مج دد‬
‫ممکن برای به هم آمیختن اجزای ترکیبی شیوه مالیات مطلوب کمک کننده ثابت گردد‪ .‬در ربح های ‪ III IV‬شکل‬
‫‪ ، 15.7‬بخش (الف) و (ب) شکل ‪ 15.6‬گرد آورده شده اند‪ ،‬و حال آن ها در ربح های خودشان قرار داشته که عین‬
‫محور عمومی عمودی را برای اوقات فراغت شریک گرفته اند‪ .‬ح ال مح ور افقی و قیمت تحت انی ش کل عوای د را‬
‫پیمایش مینماید وطول محور عمودی برای این ربح های پائین توسط فشار فزیکی وقت موجوده تعیین گردیده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪130‬‬

‫خط های حقیقی بودجه به ترتیب ‪ 12‬و ‪ 34‬ترسیم گردیده اند‪ .‬بدون تکرار مباحثات فوق‪ ،‬از تعادل بعد‪-‬مالیات برای‬
‫دو فرد آغاز میکنیم‪ .‬این ها به ترتیب به ‪ E3A‬و ‪ E3B‬نشان داده شده اند‪ :NB ( .‬راه حل برای این شیوه افزایش یابی‬
‫رفاهاجتماعی برای سادگی کار در شکل ‪ 15.7‬عینا ً مانن د ش کل ‪ 15.6‬حف ظ گردی ده اس ت زی را ک ه اگ ر در ش کل‬
‫‪ 15.7‬تصادفا ً قضیه مطلوب را شرح دهیم)‪.‬‬
‫برای مقایسه توزیعی رفاه که این موقیعت به آن داللت میکن د کاردین ال منفعت ک ه توس ط ه ر دو اف راد از آن ل ذت‬
‫برده میشود کمک کننده ثابت خواهد شد‪ .‬منفعت در شکل ‪ 15.7‬بر حسب مق دار عوای دی ک ه ه ر ف رد ب ر آن ب رای‬
‫بهتری وضیعت اش چنان نیاز دارد که گویا هیچ کاری یا وظیفه یی ندارد پیمایش یافته اس ت‪ ،‬نقط ه یی خواه د ب ود‬
‫که در آن قوس القید‪ ،‬که رفاهبعد‪ -‬مالیات و انتقال را برای هر فرد پیمایش میکند‪ ،‬مح ور منفعت افقی را ک ه در نیم‬
‫راه شکل ترسیم گردیده قطع مینماید‪ .‬لذا محور نیم راه افقی به یک طریقه کاردینال منفعت دو فرد را پیمایش میکند‪.‬‬
‫در ربح ‪ I‬یک خط ‪ 45o‬پیمایشات را از محور ‪ UB‬افقی به محور ‪ UB‬عمودی انتقال میدهد‪ .‬حاآلنکه در ربح ‪ II‬تابع‬
‫‪ UF‬قوس امکان سنجی منفعت را برای افراد شرح میدهد‪ .‬اگر یک میکانیزم موثر انتقال‪ -‬مالی ات تط بیق می ش د‪،‬‬
‫پس این قوس بلندترین حدود منفعت را که میتواند برای هر نوع توزیع رفاهمیان افراد تجربه گردد تعیین می نم ود‪.‬‬
‫در داخل این قوس امکان سنجی‪ ،‬یک ترتیب انتقال مالیات غیر موثر عمل خواهد نمود‪.‬‬
‫در ربح ‪ II، W0‬خدمت رفاه اجتماعی مناسب میباشد‪ ،‬و این واضح است که در نقطه مماس با ‪ UF‬مالی ات خطی‬
‫مطلوب تعیین میگردد‪ .‬حال خوانندگان گرامی دوباره به ربح های این شکل برخواهند گشت تا قیمت انتقال ت وده یی‬
‫(‪ )a -‬و قیمت نرخ مالیات ‪ t‬را که محصول مطلوب را در ربح ‪ II‬در مماس ‪ E‬تعیین مینمای د کش ف نماین د‪ .‬ش کل‬
‫داده شده چنین ارائه میکند که در میان تمامی ترتیبات موثر(یعنی تقلیل خس ارات م وثریت) انتق ال مالی ات‪ ،‬آن یکی‬
‫که شرح داده شد رجحان دارد‪ ،‬زیرا برحسب مالحظات ع دالت آن به تر عم ل مینمای د‪ .‬ب دین ت رتیب س وال ه ر دو‬
‫عدالت و موثریت شرح داده شد‪ .‬مالیات مطلوب خطی آن است که ‪ a = 17 = 39‬و‪ t = 25/02 = 46/04‬باشد‪.‬‬

‫شکل ‪ :15.7‬دریافتن یک مالیات خطی مطلوب‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪131‬‬

‫از فصل هفتم باید هویدا باشد که ارتجاعیت تامین کارگر در تعیین نرخ مالیات بر عای دات مطل وب حاش یه یی ی ک‬
‫رول به سزایی را ایفا مینماید زیرا این ارتجاعیت در تعیین خسارات رفاهکم ک میکن د‪ .‬س ترن(‪ )1976‬ن رخ ه ای‬
‫مالیات مطلوب (خطی) را با استفاده از تجزیه و تحلیل شبیه سازی محاس به میکن د‪ .‬مانن د اک ثر تحلیالت اقتص ادی‪،‬‬
‫عدالت و موثریت باالی جهات متضاد فشار وارد میکند‪ .‬ضریب عدالت ‪ e‬نشان میده د ک ه ب ه ه ر ان دازه ک ه قیمت‬
‫مطلق آن بلند باشد به همان اندازه رجحان برای عدالت بزرگتر و نرخ مورد نیاز مالیات بلند تر میباشد‪ .‬یک ن رخی‬
‫‪ ∞ = e‬باشد فرمول بندی راولسین که‬ ‫‪ e‬صفر‪ ،‬هیچ نوع رجحان برای مساوات را نشان نمیدهد‪ ،‬حاآلنکه اگر‬
‫افزایش مقام کسیکه در بدترین وضیعت به سرمیبرد را نش ان میده د‪ ،‬خس اره م وثریت پوتانش یل را توس ط ش کل‬
‫نقشه القید میان عواید و کارگر که در جانشینی ارتجاعیت جذب گردیده نشان میده د‪ .‬رجح ان تم ام اف راد ب ا ی ک‬
‫ارتجاعیت ثابت جانشینی مشترک فرض گردیده است‪(.‬قیمت های مختلف این ثابت شرح داده شده است)‪ .‬به ط ور‬
‫مثال یک قیمت صفر صورتی میباشد که هیچ جانشینیت وجود ندارد‪ ،‬حاآلنکه قیمت ‪ I‬قضیه ک اب‪ -‬داگلس میباش د‪.‬‬
‫به هر اندازه که قیمت ارتجاعیت زیاد باشد به همان اندازه قیمت های م وثریت ک ه وابس ته ب ه قیمت مالی ات میباش د‬
‫بزرگتر خواهد ب ود؛ اف راد کم در ه ر قیمت مالی ات ک ار خواهن د ک رد‪ .‬عالوه ب ر آن‪ ،‬ی ک مق دار معین عوای د( ‪)R‬‬
‫ضرورت است تا خریداری کاال ها و خدمات سکتور عامه را در بعضی شبیه سازی ها تحت پوشش قرار دهد‪.‬‬
‫این مفاهیم توسط شکل ‪ 15.8‬جذب گردیده است‪ .‬به هر اندازه که قیمت ارتجاعیت بلندتر باشد به همان ان دازه قیمت‬
‫‪ t‬برای هر نظریه عدالت مرکب‪ ،‬در قیمت ‪ e‬پائین تر میباشد‪ .‬برای هر قیمت ارتجاعیت یک قیمت بلن دتر ‪ t‬وابس ته‬
‫به رجحان بزرگتر عدالت میباشد‪.‬‬
‫ی ک طریق ه یی ک ه میتوان د توس ط آن این ص ورت بن دی مس ئله مالی ات مطل وب در مع رض اس تفاده ق رار گ یرد‪،‬‬
‫تشخیص ‪ *e‬که توسط سیاس ت گ ذار انتخ اب گردی ده ب ه حیث قیمت مناس ب ع دالت میتوان د باش د؛ اگ ر وی چ نین‬
‫توصیه گردد که ‪ *E‬بهترین تخمین تجربی جاری ارتجاعیت جانشینی است‪ ،‬پس مالیات ک ه ب ر عای دات خطی بای د‬
‫ترویج داده شود ‪ *t‬میباشد‪ .‬راه دیگری استفاده از شکل این است که فرض گردد که سیستم مالیاتی جاری ‪ *t‬و ‪*E‬‬
‫قبول شده را دربرداشته‪ *e ،‬میتواند برای تصمیم گیرندگان ارائه گردد تا نظ ارت کنن د ک ه آی ا این هم ان اس ت ک ه‬
‫ایشان در اذهان شان در سیاست های مالیات دارند (انتخاب خود سترن در هنگام نوشتن ایـــن فص ل ‪R = 0.05،‬‬
‫‪ E* = 0.4 ، e* = 2‬که داللت میکند بر ‪ t = 0.54‬میباشد)‪ .‬سترن کامالً بر محدودیت های کارش واقف بوده وآن‬
‫را بیش از حد تعریف بی جهت نمی کند‪ .‬ولی اگر حتی از تمام دشواری ه ا ب ا ارائ ه ی ک نس خه پ اک ش کل ‪15.8‬‬
‫اجتناب صورت میپذیرفت‪ ،‬باز هم تعدادی زیادی استدالل می ورزید که مفهومی را که آن ارائه میکند خیلی مقی د و‬
‫منحصر است‪ ( .‬به بخش ‪ 15.6‬و فصل ‪ 16‬مراجعه گردد)‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪132‬‬

‫شکل ‪ :15.8‬معاوضه های سترن‬

‫مالیات بر عایدات مطلوب غیر خطی‬

‫اگر نرخ حاشیه یی مالیات میتواند با عواید مغایرت داشته باشد‪ ،‬ممکن اکثراً از نظریه "قدرت پرداخت" توقع گردد‬
‫تا نرخ حاشیه یی مالیات برعایدات باید با افزایش در عواید افزایش یابد(البته با وجود محدودیت های همچو استدالل‬
‫ونظریه‪ -‬چنانچه در فصل اول بحث گردید)‪ .‬مالیات تص اعدی ب ر عای دات‪ ،‬ب ا ف ردی دارای بلن د ت رین عوای د‪ ،‬ک ه‬
‫پرداخت کننده بلند ترین نرخ حاشیه یی مالیات است منصفانه و مناسب به نظر میرسد‪ .‬اگر چنین اس تدالل و نظری ه‬
‫وجود داشته باشد که افرادی که دارای سطح بلند عایدات اند باید یک فیصدی زیادتر را برای هر پ ولی اض افی ک ه‬
‫بدست می آورند بپردازند‪ ،‬پس این شگفت آور خواهد بود که بعضی نتایج که ازنوشتجات مالیات بن دی ب ر عای دات‬
‫مطلوب غیر خطی ناشی میشوند با آن مخالف میباش ند‪ .‬ب ه ع وض این نوش تجات ی ک عم ل مالی ات‪ ،‬خصوص یات‬
‫کامالً متفاوتی را تجویز میکند‪ .‬بطور مثال چنین استدالل صورت پ ذیرفت ک ه ی ک ف رد ب ا بلن دترین عای دات بای د‬
‫ب االی آخ رین پ ولی ک ه بدس ت می آورد ی ک ن رخ ص فر مالی ات را ب پردازد‪ .‬ه دف این بخش ش رح معق ولیت این‬
‫استدالل میباشد‪.‬‬
‫در انگلستان قیمت های حاشیه یی مالیات در بلندترین و همچنان پائین ترین س طوح عوای د بلن د میباش د‪ .‬در س طوح‬
‫پائین عواید در انگلستان قیمت های حاشیه یی مالیات بلند میباشد(ب ه فص ل نهم مراجع ه گ ردد) زی را خس اره اف راد‬
‫براساس بررسی بضاعت منافع شان هنگامی که ایشان ش روع ب ه بدس ت آوردن عوای د زی ادتر میکنن د میباش د؛ در‬
‫نهایت قیمت های حاشیه یی مالیات(با خساره منافع) از ‪ 1‬بلند رفته و مردم در ی ک تل ه یی خیلی ق وی غ ربت گ یر‬
‫می آیند‪ ،‬با عدم موجودیت کدام محرک برای کاری که دارای عواید زیاد باشد‪ .‬طرح و دیزاین ی ک عم ل ک ه قیمت‬
‫های حاشیه یی مالیات را برای عواید ارائه می دارد‪ ،‬از آن س بب ب ه ش کل ‪ U‬ظ اهر میش ود ک ه دارای قیمت ه ای‬
‫حاشیه یی بلند در هردو سطوح یعنی باال و پائین میباش د‪ .‬ب رعکس‪ ،‬نوش تجات تی وری مالی ات مطل وب چ نین حکم‬
‫میکند که این باید تغییر یافته و باید به شکل معکوس ‪ U‬در بیاید‪ .‬با اشاره ب ه همچ و دس تورالعمل ه ا کی و کن گ‬
‫یادداشت مینمایند‪:‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪133‬‬

‫با پدیدار شدن این اصل‪ -‬که قیمت های حاشیه یی در هردو باالترین و پائین ترین سطوح عایدات باید پائین باشد‪،‬با‬
‫آنچه مردم از این قبل اعتقاد داشتند کامالً مغایرت دارد(که خود ما هم شامل ایم)‪ .‬ایشان همچنان یک طرح مختلف‬
‫ازآنچه را که در انگلستان رعایت میگردد پیشنهاد مینمایند‪ .....‬ولی استداللی که ایشان بر آن متکی اند واقعا ً یک‬
‫اندازه آشنا به نظر میرسد‪ ....‬قیمت های بلند حاشیه یی مالیات باالی بزرگترین عواید باعث میشود تا عایدات خیلی‬
‫کمی بدست بیاید‪ ،‬و در صورتیکه دارای نتایج زیان آور باشد ارزش دنبال کردن و ادامه دادن را ندارد‪ .‬پیمایشات‬
‫کمک و استعانت برای فامیل های که دارای عواید کم اند دست آورد های اندکتر از هیچ را در بر دارند البته‬
‫درصورتیکه آن دریافت ها توسط قیمت های حاشیه یی مالیات جبران گردند‪(....‬کی وکنگ ‪ ،1986‬صفحه ‪.)214‬‬

‫همچو استدالل ها خسارات رفاه را که توسط نرخ های بلند حاشیه یی مالیات در مقابل دس تآورد ه ای پوتانش یل در‬
‫توزیع مکرر عواید مالیات ایجاد میگردد‪ ،‬تحت سنجش قرار میدهد‪ .‬برای مشخص ساختن این استدالل توج ه ب االی‬
‫آخرین نقطه باالیی تنظیمبندی برنامه کار عواید‪ ،‬کمک کننده ثابت خواهد شد‪ .‬در این جا این میتواند به اثبات برسد‪،‬‬
‫بطول مثال‪ ،‬قیمت حاشیه یی مالیات فردی که بلندترین عایدات را بدست می آورد میتواند صفر گ ردد (ال ف) ب دون‬
‫خساره عواید مالیات برای توزیع مکرر برای قشر فقیر یا (ب) ب ا ی ک اف زایش حقیقی عوای د مالی ات جهت توزی ع‬
‫مکرر برای قشر فقیر‪ .‬یعنی رفاه فرد که بلند ترین عایدات را بدست می آورد میتواند ی ا بلن د ب رده ش ود و ی ا ث ابت‬
‫نگه داشته شود‪ ،‬البته بدون کدام خساره قابل توجه رفاهبرای دیگ ران‪ .‬در هری ک از ح االت ف وق ک ه ذک ر گردی د‪،‬‬
‫هیچ قیمتی بر حسب زیان عواید برای توزیعی مکرر برای طبقه فقیرتر جامعه زمانیکه دولت نرخ حاشیه یی صفر‬
‫مالیات را برای بدست آورنده بلندترین عواید انتخاب میکند‪ ،‬وجود ندارد‪.‬‬

‫مالیه گذاری مطلوب "مثبته"‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫هنگام مطالعه تیوری نیو کالسیک ها در اقتصاد کوچک‪ ،‬چنین فرضیات وجود دارد که نماینده های ف ردی اقتص اد‬
‫چنان عمل مینمایند که منافع شخصی شان را به اکثر ارتقا میدهند‪ .‬فکر کنید که تیوری اقتصادی نیو کالسیک ها در‬
‫قراین بازار در عمل پیاده گردید( که تسلط بازار ها به حیث یک نمونه عمده تهیه کاال ها و خدمات در اقتصاد های‬
‫غربی را منعکس میسازد‪ .).‬این خیلی شگفت بر انگیز نیست که اقتصاد دانان تطبیق نظری ات من افع شخص ی ش ان‬
‫برای عوام با مغایرت با عمل کنندگان س کتور خصوص ی آهس ته ت ر و بطی عم ل نماین د‪ .‬بوچان ان (ص فحه ‪،290‬‬
‫‪ )1987‬در مورد مسگریو چنین میگوید که نقد مرکزی مداومش بر تیوری انتخاب عامه‪ ،‬ب ر ناخوش ی ب اقی مان ده‬
‫اش برای مودل نمودن "انتخاب عامه" بدون شک همانند شیوه است که ما " انتخاب خصوص ی" را م ودل میک نیم‪.‬‬
‫اگر یک بار این قبول شود‪ ،‬یک دید کامالً مختلف باالی سیاست های عنعن وی تجزی ه و تحلی ل مالی ات (و مخ ارج)‬
‫گذاشته خواهد شد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪134‬‬

‫با وجودیکه از نقل القول فوق کاسته شد‪ ،‬یک اقتصاددان که پیوسته منافع شخص ی ی ک عم ل کنن ده انف رادی را در‬
‫جلسه های مختلف آموزشی در معرض استفاده قرار داده نمایان میشود‪ .‬پروفیسور جیمز بوچانان برنده جایزه نوب ل‬
‫‪ 1986‬میباشد که شیوه اش قرار ذیل شرح داده میشود‪.‬‬

‫شرایط تجزیه و تحلیل‬

‫در فصل ‪ 7‬و ‪ 15‬شیوه عنعنوی برای اقتصاد دانان مالیات بندی پیشکش گردی د‪ .‬ک ه ح د اقالً در ب ر دارن ده دو ج ز‬
‫بود‪ .‬که در این فصل مرکزیت را تشکیل میدهند‪ .‬نخست آن این است که اشارات سیاست مالی ات از مخ ارج ک ه ب ه‬
‫آن ها ضرورت دارند جداگانه منشعب گردیده اند‪ .‬تا آن ها اساسات را به شکل ی ک تحقی ق ف نی ب رای ی ک سیس تم‬
‫مالیات بندی که قیمت های رفاهمالیات بندی را به حد اقل آن کاهش میدهد پیشکش گردد‪ .‬موض وع قاب ل اهمیت این‬
‫است که یکبار که این دستورالعمل های فنی انشعاب یافتند‪ ،‬این واضیح است که سیاست مداران و بیوروکرات ه ای‬
‫ایثار گر آن ها را با یک برخورد بی طرفاهنه و بی غرضانه وضع میکنند‪ .‬جز دومی تجزیه عنعنوی این اس ت ک ه‬
‫یک خدمت رفاهاجتماعی که حکم صادر میکند برای فرق گذاش تن می ان رژیم ه ای مختل ف مالی ات ی ک پش تیبانی‬
‫عظیمی میتوان د دری افت گ ردد‪ .‬ش اید درس ت ت ر این باش د ک ه نت ایج میتوان د در مقاب ل تع داد متع ددی خ دمات‬
‫رفاهاجتماعی که یک فهرست امکانات را برای سیاست گذاران پیشنهاد میکند مورد ارزیابی ق رار گ یرد‪ .‬ب ه ط ور‬
‫ساده و بسیط میت وانیم بگ وییم ک ه اس تفاده یی ی ک خ دمت رفاهاجتم اعی جم ع ش ده‪ ،‬ب ا تجزی ه و تحلی ل مطل وبیت‬
‫اجتماعی چنانیکه در مکتب انتخاب عامه است نمی باشد‪.‬‬
‫کانگلتن ‪ 1988‬استدالل میورزد که رد این دو اصل و عقیده اس ت ک ه کم ک میکن د ت ا نظری ه بوچان ان را در ن زد‬
‫اقتصاد دانان تعریف کند‪ .‬ایفا کنندگان ایثارگر سیاست توسط خود غرض ان و اف زایش دهن دگان من افع شخص ی ک ه‬
‫توسط شرایط آموزشی که خویش را در آن می یابند تحت فشار قرار گرفته و بیجا گردیده اند‪.‬عقیده اس تفاده خ دمات‬
‫رفاهاجتماعی به حیث یک راد پیمایشی در سطوح بنیادی اتفاق آرأ یا ظاهراً اتفاق آرأ مبدل گردیده تا اینکه آزمایش‬
‫برای سیاست های مختلف مالیات حد اقالً در قاعده و قانون است‪ ،‬تحقیقی که برای انتظام ات سیاس ت ه ای مالی ات‬
‫که به اتفاق آرأ حکم میکند‪ ،‬با مخالفت با این سابقه وپس منظر منافع شخص جهانی و عملک رد ه ای ک ه ب ا قالبن دی‬
‫های آموزشی تحت فشار قرار گرفته اند‪ ،‬ما میتوانیم آن سیاست های مالی ات را در نظ ر بگ یریم ک ه عم ل کنن دگان‬
‫دولتی آن را انتخاب نموده اند‪ ،‬با مغایرت با آنچه که همه مردم به آن متفق اند‪ .‬مشخصا ً میتوانیم بگ وئیم ک ه ق وه یی‬
‫مشوق در عقب قسمت بعدی که نظریات برینان و بوچانان را پیشنهاد می کند یک دولت لویاتن که خواهان اف زایش‬
‫عواید بلند میباشد‪ -‬تقریبا ً به هر شیوه که میتواند‪ .‬یک دولت دانا و نیکخواه هیج رولی در این صحنه ندارد‪.‬‬

‫قانون اساسی مالیات‬

‫مشمولیت دولت افزایش دهنده عواید‬
‫در این جا تجزیه وتحلیل به تکینک های تصویری تعلق دارد وبه حیث یک سلسله چالش های افزایش دهنده‪ -‬عواید‬
‫که از آن مقابالت درست و مناسب مشروطیت کاهش داده شده میتواند پیشکش گردید است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪135‬‬

‫مالیات بندی و عواید مقرره‬

‫یادداشت نمائید که فقط این فرضیه ناکامی در پروسه سیاسی نیس ت‪ .‬این ب دین مع نی نیس ت ک ه تنه ا دولت ب اعث‬
‫انجام اشتباهات میگردد‪ .‬این چنین ارائه میکند که دولت باعث انجام درست کارها میگردد‪ ،‬ولی همیشه ب ر حس ب‬
‫افزایش دادن عواید به حد اکثر آن‪ .‬به چه شکل این افزایش دهنده موثر عواید میتواند مورد بررسی قرار گیرد؟‬

‫دور اول‬
‫چالش (‪ : )i‬یک دولت اف زایش دهن ده عوای د(‪ )RM‬مالی ات ت وده یی را ب رای ک اهش عوای د ک ه در دس ت اف راد و‬
‫اشخاص وجود دارد به سطح گزران ‪ OYs‬در شکل ‪ 16.1‬در معرض استفاده قرار میدهند‪ .‬موقیعت ‪ 1‬در باالی ‪l0‬‬
‫تعادل ابتدایی غیر‪ -‬مالیات میباشد‪ .‬بطور مثال حال ‪ Ys‬را به حیث یک سطح منفعت گزران حال ‪ l0‬در نظ ر گرفت ه‬
‫دوباره به شکل ‪ 7.2‬درفصل هفتم بنگرید‪ .‬یک دولت افزایش دهنده – عواید ‪ 19‬را به مقایس ‪ 17‬در مالیات افزایش‬
‫میدهد‪ ،‬در صورتیکه از مالیات توده یی به عوض مالیات غیر مستقیم استفاده به عمل آرد‪.‬‬

‫شکل ‪ 16.2‬حدود ماالیات را دریابید‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪136‬‬

‫بررسی مشروطیت (‪ :)i‬قانون اساسی مالیات ب ا مخ الفت ب ا عقای د عم ومی نی از ب ه ی ک اس اس مالی ات ان دکتر از‬
‫جامعیت کامل دارد‪ .‬یعنی سطوح مالیات نباید چنان باشد که یک فرد اف زایش دهن ده‪ -‬من افع را مجب ور ب ه "انتخ اب‬
‫تمام فراغت" سازد‪ .‬در شکل ‪ 16.2‬یک فرد در ابتدا تعادل غیر مالیات اش را در ‪ l‬باالی ‪ l0‬می یابد‪ .‬قوس القی د ‪l‬‬
‫*‬

‫در صورتیکه تمام اوقات فراغت در نقطه ‪ 2‬انتخاب گردد منفعتی را که در فش ار ابت دایی بودج ه قاب ل نی ل میباش د‬
‫ارائه میکند‪ .‬حد اکثر مالیات که در واحدات اوقات فراغت گرفته شده میتواند توسط فاصله عمودی ارائه ش ده نش ان‬
‫داده شده است که شامل یک تغییر موقیعت موازی یی فشار بودجه ب ه نقط ه ک ه در آن ج ا ‪ *l‬تنه ا در نقط ه ‪ 3‬قاب ل‬
‫بدست آوردن میباشد‪ .‬فرد در میان مجموعه فراغت‪ -‬عوای د در ‪ 3‬و نتیج ه تم ام‪-‬ف راغت در ‪ 2‬القی د میباش د‪ .‬عالوه‬
‫برآن به دست آوردن حد اکثر عواید در این حاالت یک ساختار و ترکینب مالیات نزولی را در بر خواهد داشت‪.‬‬

‫دور دوم‪:‬‬
‫چالش (‪ :)ii‬یک دولت ‪ (RM‬یعنی افزایش دهنده عوای د) ب رای ی ک س اختار و مالی ات ن زولی را انتخ اب خواه د‬
‫نمود‪ .‬برای دریافت مماس یک فرد در نقطه ‪ 3‬در شکل ‪ ،16.3‬یک ساختار مالی اتی آنچ ه ب ه ش کل ‪ 2T‬ش رح داده‬
‫شده ضرورت است‪ .‬تحدب این قوس به مبدأ نشان دهنده این اس ت ک ه ‪ ،‬چنانیک ه واح دات ف راغت ایث ار گردی د ب ا‬
‫حرکت از نقطه ‪ 2‬به جانب مبدأ ‪ .0‬افزایشات بزرگتر در عواید ‪-‬الیات به شکل متوالی و پی در پی ت امین میگ ردد؛‬
‫یعنی ساختار مالیات افزایشات پی در پی اندکتر را در عواید گرفته نزولی میشود‪.‬‬

‫بررسی مشروطیت (‪ : )ii‬قانون اساسی مالیات باید یک اصراری باالی مالیات بندی نسبی در بر داشته یا حتی بهتر‬
‫اینکه دارای یک ساختار مالیات تصاعدی باشد‪.‬‬

‫ازدیاد عواید مالیات با یک ساختار مالیات نزولی‬ ‫شکل ‪16.3‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪137‬‬

‫مالیات بندی نسبی و ازدیاد عواید مالیات‬ ‫شکل ‪16.4‬‬

‫مالیات بندی نسبی‪:‬‬

‫خط قاطع در شکل ‪ 16.4‬قوس مصارف قیمت یک فرد میباشد‪ ،‬که موقیعت تعادل را ک ه توس ط ی ک ف رد در قیمت‬
‫های مختلف مالیات نسبی دریافت میگردد ارائه میکند‪ .‬هدف این است که فاصله عمودی میان یک نقط ه در ب االی‬
‫قوس مصارف قیمت و فشار واقعی بودجه به حد اکثر آن افزایش داده شود‪ .‬این عمل میتواند با انتقال فش ار بودج ه‬
‫به یک شکل موازی خط قطع قطع به جانب مبدأ تا زمانیکه فاصله عمودی در یک نقطه مانند ‪ 4‬باالی قوس القی د ‪l‬‬
‫‪ 1‬ازدیاد داده شود صورت گیرد‪ .‬ح ال خ ط متش کل از نق اط وفاص له ه ا به ترین ام ری اس ت ک ه ی ک دولت ‪RM‬‬
‫میتواند با مالیات نسبی انجام دهد‪ .‬و میتواند مشاهده گردد که عواید کمتر نسبت به ‪ 3‬را باالی ‪ *l‬در بر دارد‪.‬‬

‫مالیات نزولی‪:‬‬
‫یک ساختار مالیات نزولی آن است که یک سهم عواید عاری از مالیات وجود داشته و به ادام ه آن ی ک ن رخ ث ابت‬
‫حاشیه یی مالیات موجود باشد‪ ( ،‬تا آنکه قیمت متوسط مالیات ب ا اف زایش در عوای د اف زایش یاب د)‪ .‬در ش کل ‪16.5‬‬
‫تقاضا برای تولید عواید با قیمت حاشیه یی (‪ )P = £1‬همچو فعالیت برابر ساخته شده تا اینکه ‪ OY‬س طح انتخ اب‬
‫شده عواید میباشد‪ .‬قوس عواید حاشیه یی متعلقه به ‪ MR‬نشان داده شده است‪ .‬یک دولت انحصاری استراتیژی های‬
‫قبول شده توسط شرکت های انحصاری را پیروی خواهد نمود؛ آن ها ‪ MC = MR‬را با هم برابر ساخته و قیمت‬
‫مالیات ‪ *t‬را انتخاب مینمایند‪ .‬اسرار وتاکید باالی ی ک س اختار مالی ات ن زولی ‪ MR‬را ب ه ج انب خ ارج ب ه جهت‬
‫راست انتقال داده که باعث ایجاد مطلوبترین نرخ مالی ات ‪ td‬ب رعکس س طح ب االی ‪ *t‬می ش ود‪ .‬ب ه ه ر ان دازه ک ه‬
‫سطح معافیت مالیات بلند باشد به همان اندازه نرخ مالیات پائین می آید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪138‬‬

‫مالیات بندی نزولی و ازدیاد بخشی عواید‬ ‫شکل ‪16.5‬‬

‫چالش (‪ :)iii‬یک دولت ‪ RM‬مالیات‪-‬متفرق را انتخاب خواهد نمود‪ .‬در شکل ‪( 16.6‬الف) قوس ه ای تقاض ا ب رای‬
‫عواید دو فرد مختلف توسط ‪ Da‬و ‪ Db‬نشان داده شده است‪ .‬چنانیکه ‪ MC‬شرح داده شده است ه ر دو بدس ت آوردن‬
‫عواید یکسان را انتخاب مینمایند‪ .OYa = OYb :‬مجموع افقی این دو قوسین تقاضا و قوس های عوای د حاش یه یی‬
‫متعلقه آن ها ‪ MRa‬و ‪ MRb‬در بخش (ب) شکل همراه با قوس ‪ MC‬نشان داده شده است‪ .‬با نیاز به این ن رخ واح د‬
‫مالیات‪ ،‬هدف برابر ساختن ‪ MRa + MRb‬با ‪ MC‬در نقطه ‪ l‬و اخذ قیمت مالیات در نقطه ‪ 2‬که توسط‬
‫∑‪ Da + Db‬تعیین گردیده است یعنی نرخ ‪ t‬میباشد‪ .‬با نرخ داده شده ‪ ،t0‬تفاوت میان عواید حاشیه یی در دو بازار‬
‫با مقایسه نقطه ‪ 3‬و نقطه ‪ 4‬به مشاهده رس یده میتوان د‪ .‬ب ا امک ان ف رق گذاش تن دولت ‪ RM‬میتوان د از عه ده براب ر‬
‫ساختن و تساوی ‪ MC‬مشترک ب ا ه ر ی ک ‪ MRa‬و ‪ MRb‬ب ه ش کل جداگان ه برای د‪ .‬در عم ل این در نق اط ‪ 5‬و ‪6‬‬
‫شکل صورت میگیرد‪ .‬این دو قیمت های مختلف مالیات را ک ه توس ط ‪ Da‬و ‪ Db‬تع یین گردی ده ب ا ن ام ه ای ‪ ta‬و ‪tb‬‬
‫ارائه میدارد‪ .‬این یک نوع تفرق قیمت های درجه سه میباشد که باالی یک شرکت صنعتی اف زایش دهن ده – عوای د‬
‫تطبیق میگرددد‪ ،‬تا آنکه قیمت حاشیه یی افزایش یافته در هر بازار همانند ویکسان باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪139‬‬

‫بررسی مش روطیت (‪ :)iii‬در این پاس خ مناس ب مش روطیت داش تن ع دالت افقی ک ه در آن اف راد ک ه دارای عوای د‬
‫یکسان باشند همه یکسان پنداشته می شوند ((‪ )OYa = OYb‬در شکل ‪( 16.6‬الف))‪ .‬در صورتیکه با مساوات ب ه‬
‫شکل مساویانه رفتار صورت گیرد‪ ،‬پس نرخ واحد مالیات ‪ t‬بوجود خواهد آمد‪.‬‬

‫دور چهارم‬
‫چالش(‪ :)iv‬یک دولت ‪ RM‬باالی هیچ نوع گریز یا‪/‬و اجتناب تاکید نمیورزد‪ ،‬زیرا این باعث تقلیل درعواید مالیات‬
‫می گردد‪ .‬اگر در شکل ‪ 16.6‬هنوز هم صرف دو فرد وجود دارد‪ ،‬هر دو با قوس های که توسط ‪ b‬نش ان داده ش ده‬
‫اند ارائه گردیده است‪ ،‬پس نرخ مالیات ‪ tb‬خواهد بود‪ .‬اگر با اجتناب یک فرد میتوانست موقیعت خود را با قوس ک ه‬
‫توسط ‪ a‬نشان داده شده است عیار سازد‪ ،‬پس یک نرخ پائین تر مالیات ‪ t‬طبق دلخواه بوجود می آمد‪.‬‬
‫بررسی مشروطیت (‪ :)iv‬در یک حالت مورد انتظار که در آن افراد در مورد موقیعت آینده شان در جامع ه چ یزی‬
‫نمیدانند (هیریستیک راولسین)‪ ،‬همگی اجتناب را مانند ک اهش قیمت ه ای مالی ات و بررس ی نم ودن عملک رد ه ای‬
‫دولت افزایش دهنده‪-‬عواید قبول خواهند نمود‪.‬‬

‫بطور خالصه یک قانون اساسی مالیات برای بررسی یک دولت ‪ ،RM‬تصدیق خواهد نمود که‪:‬‬
‫مالیات بندی متفرقه‬ ‫دور اول‬
‫نرخ های مالیات نزولی‬ ‫دور دوم‬
‫عدالت افقی‬ ‫دور سوم‬
‫اجتناب به شکل یک آینده غیر دلپذیر‬ ‫دور چهارم‬

‫یادداشت نمائید که دورهای ‪ 2‬و‪ 3‬در یک چاچوب عنعنوی توسط مالحظات عدالت به عوض فشار ه ا ب االی دولت‬
‫‪ RM‬توجیه داده میشود‪ .‬بدین شکل مکتب انتخاب عامه یک دلیل تراشی کامالً متفاوت آینده را که یک قس مت اک ثر‬
‫سیستم های مالیات میباشد پیشنهاد می نماید‪.‬‬

‫پاسخ های پرداخت کنندگان مالیات و افق های وقت‬

‫در این اواخر(سال های بعدی) یک مباحثه عامه مستقیم در مورد این امکانات که نرخ های مالیات و عوای د مالی ات‬
‫معکوسا ً با هم مرتبط اند صورت پذیرفته است‪ .‬این مفهوم توسط آدم سمت(‪ )1776‬طرح گردی د‪ ،‬ولی در این س ال‬
‫های بازپسین یک قوس لفر برای شرح این ارتباط در مع رض اس تفاده ق رار گرفت ه اس ت‪ .‬ق وس مش هور آرترلف ر‬
‫پیشنهاد می نماید که یک اقتصاد در یک موقیعت قرار خواهد داشت که اگر نرخ مالیات کاهش یاب د‪ ،‬عوای د مالی ات‬
‫افزایش خواهد یافت( به فصل ‪ 11‬مراجعه نمائید)‪ .‬این قضیه توجه اقتصاددانان را که طرفدار تئوری اقتص ادی ک ه‬
‫برا ساس آن دولت باید برای تشویق تولید کنندگان و فروشندگان مالیات را کاهش دهد می باشند‪ .‬و همچنان کسانیکه‬
‫از روی ایدیولوژی که دارند کاهش دخالت دولت را ترجیح می دهند به خود جلب نمود‪ .‬ولی به چه شکل این نتیج ه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪140‬‬

‫در چوکات یک دولت که افزایش دهنده‪ -‬عواید است جا گرفته میتواند؟ اگر دولت افزایش دهنده‪ -‬عواید است و ک ار‬
‫هایش را به شکل موثر تعقیب می کند‪ ،‬نرخ های مالیات هیچگاه باال تر از نرخ اف زایش‪-‬عوای د نمیتوان د ش ود‪ .‬اگ ر‬
‫یک دولت افزایش دهنده – مالیات وجود داشته باش د آی ا ممکن اس ت ک ه عوای د دولت اف زایش یاب د در ص ورتیکه‬
‫قیمت های مالیات کاهش یابد؟‬
‫بر اساس بعضی تحلیالت که توسط لیویاتن صورت پذیرفته است نظریه دولت نیاز به یک فرق میان میکانیزم عیار‬
‫سازی طویل المدت و قصیر المدت را دارد‪ .‬بوچانان و لی ( ‪ )1982 ،1982‬تحلیالت شان را در قرینه اقتصادی که‬
‫بر اساس آن دولت برای تشویق تولیدکنندگان و فروش ندگان مالی ات را ک اهش میده د‪ ،‬ک ه در اوای ل ده ه ‪ 1980‬از‬
‫حمایت گسترده یی برخوردار بود انکشاف می دهند‪ .‬برای عواید(مخارج) دولت ی ک "خ وب" ن رخ مالی ات م ورد‬
‫نیاز برای بلند بردن عواید یک "بد" میباشد‪ .‬مهمتر اینکه افق وقت کوتاه ب وده ک ه کم تر از وقت م ورد نی از ب رای‬
‫رأی دهندگان پرداخت کننده مالیات که کامالً خود را با تغییرات ک ه در ن رخ مالی ات واق ع ش ده اس ت عی ار س ازند‬
‫وجود دارد‪.‬‬

‫اشتقاق کوتاه مدت و دراز مدت قوس های لفر‬ ‫شکل ‪16.7‬‬

‫(یادداشت نمائید که سیاستمداران که نمیتوانند ارزش سرمایه دفاتر شان را به فروش برسانند تنها مدت اج اره داری‬
‫متوقعه شان را بر عکس تمام مدت های آینده در نظ ر گرفت ه و رأی دهن دگان پ رداخت کنن ده مالی ات احتم ال دارد‬
‫عاقالنه از نظر انداخته شوند)‪ .‬در شکل ‪( 16.7‬الف) ‪ DL‬یک قوس تقاضای طوی ل الم دت ب رای اس اس مالی ات ب ا‬
‫طویل المدت که نشان دهنده مدت زمانی است که در آن تمامی عیار سازی رفتار برای هر نرخ مالی ات ک ه میتوان د‬
‫و شده است میباشد‪ .‬در بخش (ب) شکل وابسته به ‪ DL‬قوس طویل المدت لیفر ‪ LCL‬میباشد‪ .‬با آغ از از وض یعت و‬
‫حالت عیارسازی کامل با نرخ مالیات ‪ ، t‬این ممکن است که اجازه عیارسازی کمتر و کم تر ب ا درنظرداش ت م دت‬
‫های کوتاه تر و کوتاه تر داده شود‪ ،‬که یک خانواده قوس های ‪ D‬و‪ LCS‬با مدت های مشخص منشعب گردد مانن د‬
‫)ˉ‪ D0(t‬و (‪ .LC0s )ˉt‬عین پروسه میتواند برای هرنرخ نخستین مالیات تکرار گردد؛ به طور مثال حالت‪ ˝t‬هم‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪141‬‬

‫شرح داده شده است‪ .‬تحلیالت نشان میدهد که برای نرخ های مالیات بلن د ت ر از آنچ ه انتخ اب گردی ده ( و ب رای آن‬
‫های که عیار سازی کامل صورت پذیرفته است)‪ .‬افزایش عواید مالیات در قصیر الم دت بلن د ت ر از طوی ل الم دت‬
‫می باشند‪ .‬در مودل تعادل سیاسی توسط وضع یک نقشه القی د می ان ی ک ب د (مح ور ‪ )y‬و ی ک خ وب (مح ور‪)X‬‬
‫باالی شخص قوس های لفر مشخص الم دت ن رخ تع یین ش ده نخس تین مالی ات نش ان داده ش ده اس ت‪ .‬تع ادل ک ه ب ا‬
‫عملکرد های رأی دهندگان پرداخت کنندگان مالیات ثابت اند در قوس طویل المدت لف ر میش ود دری افت گردن د‪ .‬ب ه‬
‫طور مثال درشکل ‪ 16.8‬یک تعادل در باالی ‪ I0‬و ‪ *e‬شرح داده شده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪142‬‬

‫‪ .3‬تیوری مثبت مالیاتی‬

‫تعلق واقعی مالیات (تحلیل تعادل قسمی)‬ ‫‪.1 .3‬‬
‫تاثیرات تعلق واقعی مالیات مختلفه‬ ‫‪.2 .3‬‬

‫وقوع مالیات‬
‫بحث گذشته در مورد قیمت های رفاهمالیات بندی ب ه این نتیج ه می انجام د ک ه قیمت ه ای مالی ات بن دی از عوای د‬
‫حقیقی افزایش یافته مالیات اضافه تر شده و این مالحظه موثریت میباشد‪ .‬در این قسمت منظور م ا ارائ ه این س وال‬
‫که کی قیمت های مالیات بندی را متحمل میشود‪ ،‬که اساسا ً یک مسئله عدالت است میباشد‪ .‬با تطبیق تجزیه و تحلی ل‬
‫رفاهقیمت های مالیات بندی فوق‪ ،‬این ممکن اس ت ک ه ثب وت نم ائیم ک ه در حقیقت آن هایک ه مالی ات را ب رای اخ ذ‬
‫کنندگان مالیات میپردازند آن اف رادی نیس تند ک ه قیمته ای مالی ات بن دی را ک امالً متحم ل میش وند‪ .‬وق وع اقتص ادی‬
‫مالیات بندی میتواند تفاوت عظیمی با وقوع قانونی آن داشته باشد ( یعنی افراد قانونا ً سزاوار پرداخت مالی ات ان د)‪.‬‬
‫یک بار دیگر این بهتر خواهد بود که این استدالل را به اشاره ب ه ه ر دو تع ادل ج زئی و تع ادل عم ومی ب ه اثب ات‬
‫برسانیم‪ .‬این استدالل برای هر نوع مباحثه در مورد تاثیرات باالی عواید حقیقی یک رژیم مشخص م الی از اهمیت‬
‫خاصی برخوردار است‪.‬‬

‫تجزیه و تحلیل تعادل جزئی‬

‫در شکل ‪(7.11‬الف) تولید کننده کاال قانونا ً مسئول به پرداخت مالیات از قرارفی واح د محص ول میباش د( ب ه ط ور‬
‫مثال یک مالیات که به حیث یک مقدار معین وجه از قرار فی واحد پول تنباکو‪ ،‬یک وجه با مقدار معین از قرار فی‬
‫گیلن پترول و غیره) زیرا تولید کننده باید مالیات را بپردازد‪ ،‬تولید کننده قیمت کاال راباالی مص رف کنن ده اف زایش‬
‫میدهد‪ .‬این موضو ع در قسمت (الف) شکل توسط تغییر م وقیعت ق وس عرض ه از ‪ S‬ب ه ‪ St‬نش ان داده ش ده اس ت‪.‬‬
‫(فاصله عمودی میان ‪ S‬و ‪ St‬پرداخت مالیات ‪ t‬را از قرار فی واحد کاال پیمایش میکند)‪ .‬با قوس که دارای میالن به‬
‫طرف باال میباشد که در شکل نشان داده است‪ ،‬تاثیرات مالیات مط ابق ارتج اعیت قیمت در ق وس تقاض ا تغی یر می‬
‫یابد‪.‬‬
‫زمانیکه قوس تقاضا ‪ D‬از جانب چپ به طرف راست به ط رف پ ائین میالن می نمای د‪ ،‬قیمت ک اال ب رای مص رف‬
‫کننده باال خواهد رفت‪ .‬ولی بازهم‪ ،‬تا زمانیکه قوس تقاضا به طور کامل غیر ارتجاعی نباشد‪ ،‬قیمت کاال با کمتر از‬
‫قیمت مالیات بلند خواهد رفت‪ ،‬در شکل ‪( 7.11‬الف) قیمت از ‪ P0‬به ‪ P1‬افزایش می یابد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪143‬‬

‫وقوع قانونی و اقتصادی مالیات بندی‬ ‫شکل ‪7.11‬‬

‫خساره کامل مالیات توسط مثلث ‪ 123‬پیمایش یافته و عواید مالیات افزایش یافته عبارت است از ‪ .P2P113‬با توج ه‬
‫به مساحت ‪ P2P113‬این واضح میگردد که یک قسمت عوای د توس ط ی ک تقلی ل در م ازاد ‪ P114P0‬مص رف کنن ده‬
‫تالقی میگردد‪ .‬این قسمت مالیات توسط مصرف کننده به شکل قیمت های بلندتر تادیه گردیده است‪ ،‬ک ه تولی د کنن ده‬
‫را قادر میسازد تا پول را جهت پرداخت مالیات افزایش دهد‪ .‬قسمت ب اقی مان ده عوای د مالی ات ‪ P043P2‬ی ک تقلی ل‬
‫مازاد تولید کننده میباشد‪ .‬در حالیکه اصالً تولید کننده به شکل قانونی مس ئول تادی ه مالی ات اس ت‪ ،‬ولی ی ک قس مت‬
‫قیمت مالیات به مصرف کننده انتقال داده شد‪.‬‬
‫اگر تقاضا برای ک اال ک امالً غ یر ارتج اعی میب ود‪ ،‬پس قیمت ک اال ب ا قیمت کام ل مالی ات اف زایش می ی افت‪ ،‬و در‬
‫حالیکه قانونا ً تولید کننده برای پرداخت مالیات مسئول است‪ ،‬ولی در عمل قیمت کامل مالیات باالی مص رف کنن ده‬
‫واگذاشته می شد‪.‬‬
‫اگر ارتجاعیت قیمت تقاضا الیتناهی میبود‪ ،‬هیچ نوع افزایش در قیمت ک ه توس ط تغی یر م وقیعت در ق وس عرض ه‬
‫ایجاد میگردد رخ نمی داد‪.‬‬
‫هر چند که تنها به ارتجاعیت قیمت تقاضا مربط نیست‪ .‬به طور مثال اگر قوس تقاض ا از ج انب چپ ب ه راس ت ب ه‬
‫جهت پائین میالن داشته باشد و ارتجاعیت قیمت عرضه الیتناهی می بود‪ ،‬تمامی بار مالیات باالی مصرف کننده به‬
‫شکل قیمت بلندتر کاال و اگذاشته می شد‪.‬‬
‫برای تجزیه این ارتباط قیمت که مصرف کننده (تقاضا کننده) می پردازد( ‪ P1‬در ش کل ‪( 7.11‬ال ف)) ب ه ‪ Pd‬نش ان‬
‫داده می شود‪ ،‬حاآلنکه به قیمت که تولید کننده ( عرضه کننده) نیاز داشت‪ ،‬اگر هیچ نوع مالیات قابل پرداخت وجود‬
‫نمی داشت( ‪ P2‬در شکل ‪(7.11‬الف)) به ‪ Ps‬نش ان داده می ش د‪ .‬تف اوت می ان ‪ Pd‬و ‪ Ps‬مالی ات‪ t‬از ق رار فی واح د‬
‫است‪ .‬حال با پیروی از بیکولسن (‪)1989‬‬

‫در شکل ‪( 7.11‬الف) این واضیح و روشن است که فاصله میان ‪ ql‬الی ‪ q0‬یعنی تفاوت در کمیت تقاض ا ش ده‪ ،‬ب ه‬
‫تفاوت در قیمت برای مصرف کنندگان تعلق دارد‪( P1 – P0 .‬یعنی ‪ )dPd‬و میل قوس تقاضا ‪ .Dp‬همچنان فاصله ‪q‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪144‬‬

‫‪0‬‬
‫به حیث تفاوت در قیمت عرضه ‪( P0 – P2‬یعنی ‪ )dPs‬ضرب در میل قوس عرضه (یعنی ‪ )Sp‬تخمین شده‬ ‫‪– q1‬‬
‫میتواند‪ .‬بنا ًء‬

‫با آغاز از مرحله نخستین با هیچ مالی ات و ف رض ک ردن ی ک تغی یر کوچ ک مالی ات این عب ارت میتوان د دو ب اره‬
‫تحریر گردد‪ .‬برای شامل کردن ارتجاعیت ها‪ ،‬این ض روری اس ت ک ه ص ورت و مخ رج این عب ارت را ب ه ‪PlQ‬‬
‫تقسیم نمائیم‬

‫را بدست بیاوریم‪ .‬جائیکه ‪ es‬و ‪ ed‬به ترتیب ارتجاعیت قیمتهای عرضه و تقاضا را نشان میدهد‪.‬‬

‫پس این روشن است که ‪ ،‬اگر ‪ ed = 0‬باشد (تقاضا کامالً غیر ارتج اعی اس ت)‪ .‬اف زایش در قیمت ب رای مص رف‬
‫کننده مساوی است به )‪ l (dPd/dt = l‬اگرالیتناهی ‪ = ed‬باشد( تقاضا بی نهایت ارتجاعی میباشد)‪،‬‬
‫‪ dPs/dt = - l‬زیرا با عین محاسبه‬

‫پس سوال که کی مالیات را می پ ردازد نمیتوان د ب ا ع دم موج ودیت معلوم ات در م ورد ارتج اعیت قیمت تقاض ا و‬
‫ارتجاعیت قیمت عرضه پاسخ داده شود‪ .‬بار مالیات نیاز دارد تا باالی طرف که قانونا ً مسئول پرداخت مالیات است‬
‫واگذاشته نشود‪ .‬اگر مالیات باالی فروشنده وضع گ ردد وی آن مالی ات را ب ه قیمت ک اال عالوه میکن د‪ .‬قیمت اش را‬
‫خالص از مالیات حفظ می کند‪ .‬هرچند که عین نتیج ه ب ا وض ع مالی ات ب االی خری دار هم واق ع میش ود‪ .‬ب ه مقص د‬
‫مقایسه در شکل ‪( 7.11‬ب) ما فرض میکنیم که مصرف کننده حتما ً باید مالی ات را ب پردازد‪ .‬ح ال ق وس تقاض ا ب ه‬
‫جانب داخل به ‪ Dt‬انتقال می یابد‪ .‬در تعادل جدید تنها یک قسمت وجه به فروش نده می رود و متب اقی ب ه خزان ه می‬
‫رود‪ .‬این واضیح است که سهم مالیات که توسط مصرف کننده تادیه میگردد‪ ،‬و سهم که توسط تولی د کنن ده پرداخت ه‬
‫میشود در هر دو قضیه یکسان است‪.‬‬
‫در شکل ‪( 7.11‬ب) چنانیکه ما فرض میکنیم مالیات ب االی مص رف کنن ده واگذاش ته می ش ود‪ ،‬قیمت بع د‪ -‬مالی ات‬
‫برای تولید کننده به اندازه فی واحد مالیات می افتد‪ .‬یک باز رسی ساحات مربوطه در این بخش ش کل ت اثیر میکن د‬
‫که بار مالیات میان مصرف کنندگان و تولید کنندگان با آنچه در بخش (الف) است همانند است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪145‬‬

‫مالیات و ساختار بازار‬

‫در این قسمت تاثیرات وضع مالیات توده یی (‪ ( )T‬یا معادل آن یک مالیات فیصدی منافع) و ی ک مالی ات مش خص‬
‫(غیر مستقیم) (‪ )t‬ثابت از قرار فی واحد محصول تحت شرایط و حاالت رقابت کامل و انحصاری در نظ ر گرفت ه‬
‫شده است‪.‬‬
‫کلید تجزیه و تحلیل تاثیرات این دو نوع مالیات جدا ساختن راه های که در آن قوس های قیمت توسط مالی ات مت اثر‬
‫میگردند میباشد‪ .‬این در جدول ‪ 7.4‬که به طور عمومی قیمت مجموعی‪ ،‬قیمت حاشیه یی و قیمت متوسط برای ی ک‬
‫شرکت که هیچ نوع مالیات‪ ،‬مالیات توده یی و مالیات مشخص باالیش وضع شده است ثبت گردیده و نشان داده ش ده‬
‫است‪.‬‬

‫قوس های قیمت و مالیات بندی‬ ‫جدول ‪7.4‬‬

‫مالیات مشخص از قرار فی‬ ‫مالیات توده یی(‪)T‬‬ ‫بدون مالیات‬
‫واحد (‪)t‬‬
‫‪C(q) - tq‬‬ ‫‪C(q) – T‬‬ ‫)‪C(q‬‬ ‫قیمت مجموعی (‪)C‬‬
‫)‪C(q) – t ( = MCt‬‬ ‫)‪C(q‬‬ ‫)‪C(q‬‬ ‫یه یی (‬ ‫قیمت حاش‬
‫‪)MC‬‬
‫)‪C(q) – t ( = Act‬‬ ‫)‪C(q) – T ( =ACT‬‬ ‫)‪C(q) ( = AC‬‬ ‫قیمت متوسط (‪)C/q‬‬
‫‪q‬‬ ‫‪q‬‬ ‫‪q‬‬
‫برای سهولت بیان چنین فرض گردیده که صنعت کامالً قابل رقابت یک قیمت ثابت میباشد ( ق وس عرض ه ص نعت‬
‫افقی طویل المدت) تا آنکه افزایشات و کاهشات در تعداد تصدی ها در صنعت‪ ،‬قیمت های داده ها و تکنالوژی ک ه‬
‫با هم یکجا شده و موقیعت ساختار قیمت یک تصدی را تشکیل میدهند متاثر نسازد‪.‬‬
‫(‪ )i‬یک توده ( یا معادل آن یک مالیات فیصدی منافع از قرار یک مدت) میتواند به آسان ترین ش یوه تجزی ه گ ردد‪،‬‬
‫با اساس تعریف بدون در نظرداشت سطح محص ول از ق رار ی ک م دت معین ی ک اف زایش مناس ب در قیمت ه ای‬
‫ثابت میباشد‪.‬همچو تغییر چنانیکه در جدول ‪ 7.4‬دیده می شود‪ ،‬قیمت های کوت اه م دت حاش یه یی( و همچن ان قیمت‬
‫مجهول متوسط) را تغییر نداده و بنا ًء سطح ازدیاد منافع محصول نیز ثابت باقی میماند‪.‬‬
‫هرچند که متوسط کوتاه مدت ثابت شده و بنا ًء قیمت ه ای مجم وعی اف زایش خواه د ی افت ( ‪ AC‬ب ه ‪ )ACT‬نش ان‬
‫دهنده این است که نیاز به بعضی عیارسازی های دراز مدت وجود دارد‪ .‬در رقابت کامل با نقطه‪-‬آغاز تع ادل دراز‬
‫مدت با قیمت ‪ Pe‬وکمیت صنعت (ب ازار) ‪( qe‬ب ه ش کل ‪( 7.12‬ب) رج وع گ ردد) تص دی نماین ده در ش کل ‪7.12‬‬
‫(الف) یک نقطه ‪ l‬خواهد بود که تمامی قیمت ها را تحت پوشش قرار میده د‪ .‬ت اثیرات مالی ات ت رغیب زی ان ه ای‬
‫کوتاه مدت که توس ط مس احت ‪ 12PTPe‬نش ان داده ش ده اس ت ( یع نی فاص له ‪ 12‬اض افه ب ه اوس ط قیمت ث ابت در‬
‫محصول ‪ Oq‬میباشد) باعث خروج تصدی از صنعت گردی ده ک ه عرض ه را در ش کل ‪( 1.12‬ب) از ‪ SC‬ب ه ‪ Sr‬ب ا‬
‫تقلیل تعداد تصدی ها در صنعت کاهش میدهد‪ .‬پروسه خروج تا زم انی ادام ه خواه د داش ت ک ه ی ک تع ادل جدی د‬
‫رقابتی بار دیگر ایجاد گردد که شامل تمامی صنعت های پائین تر یا محصول بازار ( ‪ )qe > qeT‬که از تعداد کمتر‬
‫تصدی ها می آید وباعث تولید کمی اضافه تر محصول‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪146‬‬

‫‪ q < qr‬میشود‪ .‬قیمت تعادل از ‪ Pe‬به ‪ PeT‬افزایش می یابد‪ .‬در انحصار تصدی صنعت است و تاثیرات یک مالیات‬
‫توده یی این است که کمیت ازدیادی منافع نا تغییرخورده باقی مانده و منافع اقتصادی (‪ )π‬ک اهش می یاب د‪ .‬ولی ب ه‬
‫هرصورت تا زمانیکه آن مثبت باقی می ماند دیگر کدام تاثیری نخواهد وجود داش ت و این روش تم امی مالی ات را‬
‫متحمل میشود‪ .‬شکل ‪ 7.13‬قضیه حاشیه یی را ارائه میکند که انحصارگر در میان تولی د در ‪ OqM‬و نب ودن ص نعت‬
‫بی اعتنا میباشد‪ .‬مالیات توده یی مساوی به فاصله عمودی ‪ 4-3‬در شکل ‪ 7.13‬در پینل (ب) و مساحت ‪ PM21P‬در‬
‫پینل (الف) دقیقا ً منافع اقتصادی که قبالً از آن لذت برده شده است تهی مینماید‪ ،‬یعنی فاصله ‪ 12‬اضافه یی اس ت در‬
‫قیمت ثابت شده متوسط در محصول ‪.OqM‬‬
‫(‪ )ii‬یک مالیه گذاری مشخص (مالیات ثابت از قرار فی واحد) ویا یک مالی ه گ ذاری مجه ول (‪( )t‬زی را ب رخالف‬
‫مالیات توده یی‪ ،‬عواید این با محصول تفاوت میکند) چنانیکه از جدول ‪ 7.4‬دیده میشود موقیعت ق وس قیمت حاش یه‬
‫را متاثر ساخته و از این جهت سطح ازدیادی منافع محصول را هم متاثرمی سازد‪.‬‬

‫مالیات توده یی و صنعت رقابتی با قیمت ثابت‬ ‫شکل ‪7.12‬‬

‫مالیات توده یی و انحصار‬ ‫شکل ‪7.13‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪147‬‬

‫برای رقابت کامل تاثیرات مالیات با شکل قوس عرضه دراز مدت صنعت فرق میکند؛ با تغی یر در قیمت ‪ ΔP‬ک ه‬
‫کم باشد‪ ،‬برابر و یا اضافه تر از فی واح د مالی ات ‪ t‬میباش د‪ ،‬البت ه ب ا در نظرداش ت اینک ه آی ا ص نعت دارای قیمت‬
‫افزایشی‪ ،‬ثابت ویا کاهشی است‪ .‬وقتی که قیمت صنعت ثابت فرض گردد ‪ .ΔP = t‬این پروسه در شکل ‪ 7.14‬که‬
‫تعادل ابتدایی صنعت و تصدی نماینده به ترتیب نقاط ‪ l‬و ‪ ’l‬میباشند‪.‬‬

‫مالیات مشخص و صنعت رقابتی دارای قیمت ثابت‬ ‫شکل ‪7.14‬‬

‫در کوتاه مدت موقیعت قوس قیمت حاشیه جدید " ب ا مالی ات" نش ان دهن ده این اس ت ک ه در ه ر س طح قیمت کم تر‬
‫عرضه گردد و‪ S‬را به ‪ SSR‬در پینل (ب) و محصول صنعت وتصدی به ترتیب ‪ qsl‬و ‪ qs‬میشوند و همچنان قیمت با‬
‫کمتر از‪ t‬از ‪ Pe‬به ‪ Ps‬افزایش می یابد‪ .‬همچون ترکیب کوتاه مدت نشان دهنده زیان و خساره برای تصدی نماین ده‬
‫در پینل (الف) که مساوی به مساحت ‪ PS234‬است میباشد‪ .‬خروجات در درازمدت ت ا زم انی ت رغیب میگردن د ک ه‬
‫تعدادی کمتر تصدی ها هریک عرضه کننده کمیت واقعی شان در یک مدت ‪ q = qt‬بوده و صفر من افع اقتص ادی‬
‫در قیمت ‪ Pet‬که باالتر از ‪ Pe‬میباشد با دقیقا ً سایز مالیات از قرار فی واحد ‪ t‬بسازند‪ .‬یادداشت نمائید ک ه ق وس ه ای‬
‫عرضه در پینل (ب) قوس های صنعت کوتاه مدت میباشند‪ .‬با دادن یک فرضیه قیمت ث ابت ق وس ه ای درازم دت‬
‫صنعت خطوط افقی خواهندبود که از ‪ Pe‬و ‪ Pet‬به ترتیب قبل و بعد از مالیات نشئت نموده ان د‪ .‬ب ا ی ک مالی ات ‪ t‬از‬
‫قرار فی واحد که باالی یک انحصارگر وضع گردیده است‪ ،‬قوسین ‪ MC‬و ‪ AC‬ب ه ج انب ب اال ب ه ‪ MCt‬و ‪ Act‬ب ا‬
‫مقدار مالیات در شکل ‪( 7.15‬الف) انتقال می یابد‪ .‬در نتیجه محصول افزایش دهنده من افع ‪ -‬چنانیک ه ب ا تق اطع ه ا‬
‫در نقاط ‪ 1‬و ‪ 2‬تعیین گردیده از ‪ OqM‬به ‪ OqMt‬کاهش یافت ه و قیمت از ‪ PM‬ب ه ‪ PMt‬اف زایش می یاب د‪ .‬پین ل (ب)‬
‫نشان میدهد که چگونه منافع اقتصادی بالضروره با وضع مالیات از فاصله عمودی ‪ qM – 3‬به فاصله ‪ qM1 – 4‬به‬
‫ترتیب باالی بیضوی های ‪ π‬و ‪ πt‬کاهش میدهد‪ .‬قیمت باالتر یعنی مصرف کنن ده قس ما ً ب ار مالی ات را متحم ل ش ده‬
‫حاآلنکه نفع پائین تر به معنی این است که تولید کننده هم قسمتی از ب ار را متحم ل میش ود‪ .‬س هم ب ار تحم ل ش ونده‬
‫وابسته به ارتجاعیت قیمت مالکیت قوس تقاضا (‪ )ed‬و ارتجاعیت قیمت حاشیه یی (‪ )emc‬میباشد‪ .‬فیصدی که توس ط‬
‫مصرف کننده (‪ )Pd‬متحمل میگردد‪ ،‬توسط عیارسازی فرمول ارتجاعیت در معادل ه ‪ 7.26‬نش ان داده ش ده اس ت‪،‬‬
‫یعنی ‪ emc/emc – ed‬همراه با ‪ ≥ ed ≤ 0 Pd 0‬و باالتر ‪ emc‬مربوط به ‪ ed‬به اندازه باری که توسط مصرف کننده‬
‫متحمل میگردد‪ .‬عموما ً قیمت تغی یر یافت ه کم تر از مالی ات وض ع ش ده ک ه ‪ PMt – PM < t‬اس ت میباش د‪ .‬تع ادل‬
‫مقایسوی ایستای جزئی که از نتایج فوق بدست آمد در جدول ‪ 7.5‬خالصه میگردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪148‬‬

‫مالیات بندی مشخص و انحصار‬ ‫شکل ‪7.15‬‬

‫تجزیه تعادل عمومی‬

‫شرکت ها و موسسات تجارتی یک نوع تجارت اند که تحت تملک آنعده سهام داران قرار دارند که داری یک بدهی‬
‫محدود برای آن شرکت میباشند‪ .‬این ها واحد های مستقل قانونی میباشند که اکثراً مالی ات ب االی عوای د ش ان وض ع‬
‫میگردد‪ .‬احتمال دارد اقتصاد میان تجارت های که به همچو شکل تنظیم گردیده اند و به سکتور غیر تج ارتی تقس یم‬
‫بندی شده باشد‪ .‬هربرجر ‪ 1962‬عالقه مند مالیاتی بود که تنها بر این شرکت ه ا ی ا ک ارپوریش ه ا وض ع میگ ردد‪.‬‬
‫وی با استفاده از یک تعادل عمومی به اثبات رسانید که یک مالیات بر برگش ت س رمایه در س کتور ش رکتی ممکن‬
‫توسط تمامی مالکین سرمایه تحمل گردد‪ ،‬ب دون در نظ ر داش ت این ک ه آی ا س رمایه ایش ان در س کتور ش رکتی در‬
‫معرض استفاده قرار گرفته یا خیر‪ .‬بازهم این نتیجه به یک تعداد فرضیه های اساسی وابس ته میباش د‪ .‬م ک ل ور و‬
‫ثرسک ‪ 1975‬و براون و جکسن ‪ 1990‬این تجزیه را بر حس ب تع ادل عم ومی ط رح نم وده ان د‪ .‬ه ایمن ‪ 1987‬و‬
‫مسگریو و مسگریو ‪ 1989‬یک ارائه تع ادل ج زئی را پیش کش می نماین د‪ .‬منظ ور م ا در این قس مت توج ه ب االی‬
‫اهمیت فرضیه های که در مودل مورد استفاده قرار گرفته و باالخص اهمیت مودل هربرجر میباشد‪.‬‬
‫در مودل هربرجر که قرار ذیل ارائه گردیده‪،‬‬

‫‪ .1‬دو کاالی ‪ X‬و ‪ Y‬و دو عامل تولید‪ ،‬سرمایه ‪ K‬و قوه کارگر ‪ L‬وجود دارد‪ .‬ه ر دو عام ل تولی د در تولی د‬
‫هر یک از دو کاال مورد استفاده قرار میگیرد‪ ،‬با وجودیکه در پروسه تولید هر یک از کاال ه ا س رمایه و‬
‫قوه کارگر را به منظور های مختلف استفاده میکنند‪ ( .‬در اینجا کاالی ‪ X‬در تولید زیادتر سرمایه بر است‬
‫و در سکتور شرکتی تولید میگردد‪).‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪149‬‬

‫‪ .2‬مجموع سهم سرمایه و قوه کارگر ثابت فرض گردیده است‪.‬‬

‫‪ .3‬رقابت کامل برای هر دو بازار های محصول و عامل فرض گردیده است‪.‬‬
‫‪ .4‬استخدام کامل عاملین تولید فرض گریده است‪.‬‬
‫‪ .5‬اقتصاد به شکل بسته آن فرض گردیده است؛ تجارت بین المللی وجود ندارد‪.‬‬
‫‪ .6‬کارکرد تولید از شکل کاب‪ -‬داگلس میباشد‪ ،‬با برگشت های ثابت به مقیاس؛ بطور مثال برای تولید ک االی‬
‫‪ X‬شکل کارکردی چنین است‬

‫از این عملکرد تولید این ممکن است که این معادله برای محصول حاشیه یی قوه کارگر (‪ )MPL‬و برای محص ول‬
‫حاشیه یی سرمایه (‪ )MPK‬مشتق گردد‪ .‬بطور مثال محصول حاشیه یی قوه کارگر عبارت است از‬

‫‪MPL = dX/dL = b1b0Lb1-l Kb2‬‬ ‫‪7.29‬‬

‫= )‪b1(b0Lb1 –l Kb2‬‬ ‫‪7.30‬‬
‫= )‪b1 (X/L‬‬ ‫‪7.31‬‬
‫محصول حاشیه یی مساوی به ثابت (‪ )b1‬ضرب در محصول متوسط عامل تولید میباشد و چنین ارائه میکند‬
‫)‪MPK = b2(X/K‬‬ ‫‪7.32‬‬
‫با استفاده از این قیمت های محصوالت حاشیه یی این ممکن است که نشان داده شود ک ه ارتج اعیت جانش ینی می ان‬
‫عوامل تولید واحد است‪ .‬ارتجاعیت جانشینی میان عوامل تولید عب ارت از تغی یر متناس ب در اس تفاده نس بت عام ل‬
‫کثرت ( به طور مثال ‪ K/L‬در تولید) برای تغییر متناسب در عامل قیمت ها میباشد‪ ،‬یعنی‬
‫‪7.33‬‬

‫= ‪S‬‬ ‫تغییر متناسب در نسبت عامل کثرت‬

‫تغییر متناسب در عامل قیمت های مربوطه‬

‫با رقابت کامل در تمام بازار ها تولید کنن دگان ن رخ حاش یه یی عوام ل جانش ینی تولی د را ب ه قیمت ه ای مربوط ه‬
‫مساوی میسازند‪ .‬نرخ حاشیه یی برای کاکرد تولید عبارت از نسبت محصول حاشیه یی عوامل تولید میباشند‪ .‬لذا‬

‫=‪S‬‬ ‫)‪d (K/L)/(K/L‬‬ ‫‪7.34‬‬

‫)‪d (MRS)/(MRS‬‬
‫‪ MRS‬نسبت محصوالت حاشیه یی میباشد‪ ،‬پس میتواند چنین تحریر گردد‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪150‬‬

‫=‪S‬‬ ‫)‪d(K/L)/(K/L‬‬ ‫‪7.35‬‬

‫)‪d\(b1/b2)(K/L)/(b1/b2)(K/L‬‬
‫و‬

‫=‪S‬‬ ‫)‪d(K/L)/(b1/b2‬‬ ‫‪= 1‬‬ ‫‪7.36‬‬

‫(‪d(K/L) )b1/b2‬‬
‫تا جائیکه به تجزیه ذیل ارتباط دارد چنین معنی میدهد که‪:‬‬
‫‪ .I‬مجموع سهم محصول که برای سرمایه پرداخته شده است و مجموع سهم محصول که برای قوه کارگر‬
‫پرداخته شده است به نسبت تغییرات در مزد و پاداش عامل ثابت ب اقی می مان د‪ .‬تولی د کنن دگان ک اهش‬
‫دهن ده قیمت در پاس خ ب ه تغی یر در قیمت عوام ل تولی د را ع وض میکنن د‪ .‬هرچن د ک ه ب ا فرض یه ک ه‬
‫ارتجاعیت جانشینی واحد است‪ ،‬مجموع پرداخت برای س رمایه و مجم وع پ رداخت ب رای ق وه ک ارگر‬
‫ثابت باقی می ماند‪ .‬در قضیه سرمایه‬
‫)‪MPK = b2 (X/K‬‬ ‫‪7.37‬‬
‫)‪MPK(K) = b2(X‬‬ ‫‪7.38‬‬

‫)‪MPK (K‬‬ ‫‪=b‬‬ ‫‪7.39‬‬

‫‪X‬‬
‫‪ .II‬تقاضای عوام ل تولی د دارای ی ک ارتج اعیت واح د در تقاض ا میباش د‪ .‬ب ا ارتج اعیت واح د در ق ابلیت‬
‫تعویص‪ ،‬تا جائیکه به قیمت تعلق دارد با یک کاهش (اف زایش) در کمیت اس تفاده ش ده عام ل تولی د ه ر‬
‫افزایش (کاهش) درقیمت عامل دقیقا ً جبران خواه د ش د‪ .‬همچن ان این موض وع چ نین مع نی میده د ک ه‬
‫تقاضا برای هر عامل تولی د قیمت واح د ارتج اعی میباش د‪ ،‬و ق وس تقاض ا ی ک ه ایپربوالی مس تطیلی‬
‫خواهد بود‪.‬‬
‫‪ .III‬برگشت های ثابت ب ه مقی اس وج ود دارد‪ .‬بع د از پ رداخت عوام ل‪ ،‬محص والت حاش یه یی ش ان‪ ،‬هیچ‬
‫چیزی برحسب محصول باقی نمی ماند‪ .‬کارکرد های تولید برگشت های ث ابت ب ه مقی اس را ب ه نم ایش‬
‫میگذارد؛ بطور مثال دو برابر ساختن عوامل تولید باعث دوبرابر شدن محصول میگردد‪.‬‬
‫تمامی این خصوصیات کارکرد( کاب‪ -‬داگالس) با تجزیه نمودن مودل با اهمیت تر میشوند‬
‫در مودل هربرجر‪ 1962‬چنین فرض گردیده که مالکین س رمایه و م الکین ق وه ک ارگر ی ک نس بت ث ابت‬ ‫‪.7‬‬
‫عواید شان را باالی کاالی ‪X‬و کاالی ‪ Y‬به مصرف می رسانند‪ .‬کارکرد های مطلوبیت هم خصوص یات‬
‫شکل کارکرد های کاب داگلس را دارا میباشد‪ ،‬ک ه ب دین مع نی اس ت ک ه ک ارکرد ه ای تقاض ا هم دارای‬
‫قیمت واحد ارتجاعی میباشند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪151‬‬

‫بآلخره محدود ساختن رول دولت برای پیشبینی رویداد ها از اهمیت خاصی برخوردار است‪ .‬یک مالی ات‬ ‫‪.8‬‬
‫کوچک باالی استفاده سرمایه در صنعت ‪ X‬که به حیث سکتور شرکتی معرفی گردی ده وض ع ش ده اس ت‪.‬‬
‫چنین فرض گردیده که کدام مالیات دیگری در اقتصاد وجود ندارد و‪......‬‬

‫وقوع مالیات از قرار فی واحد‪:‬‬

‫قسمیکه در شکل ‪ 11.2‬واضیح شد‪ ،‬ی ک مالی ات از ق رار فی واح د میتوان د ب اعث ش ود ت ا قیمت ب ازار ی ک جنس‬
‫مالیات بندی شده را تغییر بدهد‪ .‬تغییر قیمت که بنابر مالیات ایجاد میگردد درآمد و عواید واقعی گروه ه ا را نس بت‬
‫به آنانیکه از ایشان مالیات جمع میشود کاهش میده د‪ .‬انتق ال مالی ات در حقیقت انتق ال ب ار س نگین تادی ه مالی ات از‬
‫دوش آنانیکه قانونا ً مسئول آن است به دیگران میباشد‪ .‬زمانیکه مالیات انتقال میابد‪ ،‬آن هائیک ه مس ئول و م امور ب ه‬
‫پرداخت آن است در جبران کردن برخی ازکاهشات عواید شان که بوس یله تغی یرات در قیمت ه ای اقالم و اجن اس‬
‫که می خرند و یا می فروشند که بنابر وضع مالیات واقع شده است موف ق میش وند‪ .‬این تغی یرات در قیمت ه ا بن ابر‬
‫انتقال موجبی مالی ات در عرض ه و ی ا در تقاض ا ص ورت میگ یرد‪ .‬انتق ال جل ویی ی ک مالی ات در واقیعت انتق ال‬
‫بارسنگین از فروشنده ها که مسئول به پرداخت آن میباشند به خریداران در نتیجه افزایش در قیمت اجن اس مالی ات‬
‫بندی شده میباشد‪ .‬به طور مثال در شکل ‪ 11.2‬قیمت بنزین بنابر مالیات ک ه ب ر فروش ندگان وض ع گردی ده اف زایش‬
‫می یابد‪ .‬و بدین شکل قسمتی از بار آن ب االی خری دار منتق ل میش ود‪ .‬انتق ال وارون ه(ب رعکس) مالی ات در واقیعت‬
‫انتقال بار از خریداران که مسئول به پرداخت آن میباشند به فروشندگان بوسیله ک اهش در قیمت جنس مالی ات بن دی‬
‫شده میباشد‪.‬‬
‫بطور مثال اگر استخدام کنندگان مسئول پرداخت مالیات حقوقی دستمزد کارمندانشان اند‪ ،‬ایش ان در انتق ال قس متی‬
‫از بار مالیات به دوش فروشندگان خدمات کارگری موف ق میش وند البت ه در ص ورتیکه دس تمزد ه ا در اث ر مالی ات‬
‫کاهش یابند‪ .‬وقوع مالیات درحقیقت توزیع و تقسیم بار پرداخت آن میباشد‪.‬‬
‫در شکل ‪ 11.2‬قیمت بنزین از ‪ 1‬دالر فی گیلن به ‪ PG = 1.15$‬در تعادل ب ازار بع د‪-‬مالی ات اف زایش ی افت‪ .‬ب دین‬
‫شکل فروشندگان در انتقال ‪ 15‬سنت از ‪ 25‬سنت مالیات از قرار فی گیلن بنزین ب ه مص رف کنن دگان موف ق ش دند‪.‬‬
‫متباقی ‪ 10‬سنت مالیات از قرار فی گیلن توسط فروشندگان به حیث قیمت خالص ‪ PN‬که ایشان در کاهش ی ک دال ر‬
‫به ‪ 90‬پ ول از ق رار فی گیلن دری افت نمودن د تحم ل میگ ردد‪ .‬وق وع مالی ات از ق رار فی گیلن می ان فروش ندگان و‬
‫خری داران ب نزین مش ترکا ً تحم ل گردی د‪ .‬ب ا وجودیک ه تم ام مالی ات ک ه ‪ 25‬س نت از ق رار فی گیلن اس ت توس ط‬
‫فروشندگان تادیه میگردد‪ ،‬ایشان ‪ 15‬س نت مالی ات از ق رار فی گیلن ب نزین را ب ا اف زایش در قیمت ب نزین ج بران‬
‫مینمایند‪ .‬تمامی عواید انباشته شده مالیات توسط مستطیل ‪ PNPGCA‬ارائه شده میتواند‪ .‬قسمت باالیی مستطیل بخشی‬
‫از عواید مجموعی مالیات را که توسط خریداران بنزین پرداخته میشود نشان میدهد‪ .‬این ‪ 15‬سنت از قرار فی گیلن‬
‫مالیات فی واحد که به خریداران انتقال یافته ضرب مصرف ساالنه بنزین میباشد‪ .‬اگر بعد از وض ع مالی ات س االنه‬
‫‪ 10‬ملیون گیلن بنزین به فروش برسد‪ ،‬مصرف کنن دگان ‪ 1.5‬ملی ون را از ‪ 2.5‬ملی ون عوای د مالی ات میپردازن د‪ .‬و‬
‫متباقی ‪ 1‬ملیون ساالنه توسط فروشندگان پرداخته میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪152‬‬

‫مالیات بر اساس ارزش‪:‬‬

‫مالیات بر اساس ارزش به حیث فیصدی قیمت کاال و یا خ دمات وض ع میگ ردد‪ .‬بط ور مث ال مالی ات ب ر فروش ات‬
‫جزیی مالیات بر اساس ارزش بوده که به شکل فیصدی مشخص قیمت که توسط فروشندگان کاالها دریافت میگردد‬
‫وضع میشود‪ .‬همچنان مالیات حقوقی هم یک مالیات بر اساس ارزش میباشد زیرا که به حیث یک فیص دی دس تمزد‬
‫که توسط استخدام کنندگان پرداخته میشود وضع میگردد‪ .‬به هر اندازه که قیمت کاال و یا خدمات مالی ات بن دی ش ده‬
‫بلند باشد به همان اندازه مقدار مالیات از قرار فی واحد تحت مالیات بر اساس ارزش بزرگ میباشد‪.‬‬
‫تجزیه وتحلیل قبلی برای مالیات از قرار فی واحد به آسانی و سهولت قاب ل تط بیق ب االی مالی ات ب ر اس اس ارزش‬
‫میباشد‪ .‬فرض کنید که مصرف کننده یک فیص دی مش خص قیمت ب نزین را ب ه ش کل مالی ات بای د ب پردازد‪ .‬در این‬
‫صورت مقدار مالیات که از ق رار فی واح د محص ول جم ع میش ود‪ ، T ،‬ن رخ مالی ات میباش د‪ ،t ،‬ض رب در قیمت‬
‫ناخالص که توسط مصرف کننده پرداخته میشود‪.‬‬

‫)‪(11.5‬‬ ‫عواید مالیات از قرار فی واحد محصول = ‪tPG = T‬‬

‫جائیکه ‪ PG‬قیمت ناخالص بوده که توسط مصرف کننده به مصرف میرسد‪ .‬بطور مثال اگر یک قیمت ثابت مالی ات‬
‫مثالً ‪ 10‬فیصد باالی بنزین وضع میگردید‪ ،‬مقدار جمع شده ‪ 10‬سنت از قرار فی گیلن می ب ود البت ه در ص ورتیکه‬
‫قیمت بازاری بنزین که توسط خریداران پرداخته میشود یک دال ر فی گیلن باش د‪ .‬ه ر چن د اگ ر قیمت ب ازاری ک ه‬
‫توسط خریداران پرداخته میشود ‪ 2‬دالر فی گیلن می بود‪ ،‬عین مالیات که ‪ 10‬فیصد میباشد ‪ 20‬سنت را از هر گیلن‬
‫جمع می نمود‪ .‬بنا ًء مالیات بر اساس ارزش به شکل خود ک ار و اتوماتی ک عوای د اض افه ت ر را از ق رار فی واح د‬
‫جنس مالیات بندی شده هنگام افزایش قیمت آن جمع مینمای د‪ .‬معادل ه جانش ین ‪ 11.5‬ب رای مالی ات در معادل ه ‪11.3‬‬
‫برای بار اضافی یک مالیات از قرار فی واحد چنین میباشد‪.‬‬

‫برای مالیات که باعث تغییر خیلی اندک در قیمت ها میشود و تفاوت میان قیمت ابتدایی ‪ ، *P‬و قیمت بعد‪-‬مالیات ‪P‬‬
‫خیلی اندک میباشد‪ ،‬بار اضافی مالیات توسط معادله ذیل که از معادله ‪ 11.6‬با ‪ *PG = P‬مشتق شده است تقریب‬ ‫‪G‬‬

‫شده میتواند‪.‬‬

‫‪ *P*Q‬مجموع مخارج باالی جنس مالیات بندی شده قبل از وضع مالیات می باش د‪ .‬اقتص اد دان ان اک ثراً از همچ و‬
‫فرمول ها برای تخمین بار اضافی که در اثر مالیات بر اساس ارزش‪ ،‬که باالی فروشات ک اال ه ا و خ دمات وض ع‬
‫گردیده است استفاده مینمایند‪.‬‬
‫مانند مالیات از قرار فی واحد‪ ،‬ضرر و زیان که بنابر ب ار اض افی مالی ات ب ر اس اس ارزش ایج اد میگ ردد توس ط‬
‫مربع نرخ مالیات تغییر میکند‪ .‬برای پیش بینی کردن ض ررکه بن ا ب ر ب ار اض افی مالی ات ب ر اس اس ارزش ایج اد‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪153‬‬

‫میگردد‪ ،‬معادله ‪ 11.7‬به تخمین های مربوطه ارتجاعیت های قیمت عرض ه و تقاض ای جنس مالی ات بن دی ش ده و‬
‫اطالعات باالی مخارج و مصارف فعلی جنس که در نظر است باالیش مالیات وضع گردد نیاز دارد‪.‬‬

‫مالیات بر اساس ارزش باالی کارگر‪:‬‬

‫شکل ‪ 11.4‬تاثیرات مالیات بر اساس ارزش را باالی تعادل مارکیت نش ان میده د‪ .‬ف رض کنی د ک ه تم امی دس تمزد‬
‫های بدست آورده شده پیرو نرخ ثابت مالیات که ‪ 20‬فیصد کاهش از دستمزد کارگران میباش د اس ت‪ .‬بن ا ً مالی ات از‬
‫کارگران به عوض استخدام کنندگان جمع میشود‪ .‬مالیات یک کاهش در دستمزد ناخالص کارگران که از هر ساعت‬
‫کار شان بدست می آورند شمرده شده میتواند‪ .‬این مانند مالیات حقوقی که برای تمویل بودج ه من افع بیم ه اجتم اعی‬
‫است میباشد‪.‬‬

‫تاثیرات مالیات براساس ارزش‬ ‫شکل ‪11.4‬‬

‫یک مالیات حقوقی مساوی به ‪ 20‬فیصد مزد از کارگران جمع و مزد حاصله ک ارگران را از ‪ WG‬به(‪ WN = WG )l – t‬ب رای ه ر‬
‫ساعت کارشده در فی سال کاهش میدهد‪ .‬کار گران در پاسخ این کاهش در مزد دس ت داش ته ش ان تع داد س اعات ک ار فی س ال را ک اهش‬
‫میدهند‪ .‬قسمت از بار مالیات با افزایش مزد از ‪ 5.00‬به ‪ 5.20‬دالر فی ساعت به استخدام کنندگان انتقال می یابد‪.‬‬

‫در شکل ‪ 11.4‬قوس تقاضای حقیقی برای کارگران ارائه کننده دستمزد ناخالصی است ک ه اس تخدام کنن دگان ب رای‬
‫ساعات کارگران ساالنه میپردازند‪ .‬تعادل قبل – مالیات در نقطه ‪ E‬میباشد‪ ،‬جائیک ه ک ارگران ب ا مه ارت ه ای داده‬
‫شده ‪ 5‬دال ر در فی س اعت بدس ت می آورن د و ‪ *Q‬س اعات ک ارگران س االنه اس تخدام میگ ردد‪ .‬ی ک مالی ات ‪20‬‬
‫فیصدی باعث کاهش دستمزد خالص برای هر مقدار کار در فی هفته الی ‪ 80‬فیص د دس تمزد ناخ الص ک ه اس تخدام‬
‫کنندگان میپردازن د میش ود‪ .‬در ش کل ‪ 11.4‬ق وس " دس تمزد خ الص" دس تمزد واقعی ک ارگران را بع د از ک اهش‬
‫مالیات از دستمزد ناخالص که توس ط اس تخدام کنن دگان پرداخت ه میش ود نش ان میده د‪ .‬مالی ات از ق رار فی س اعت‬
‫کارگر توسط تفاوت میان قوس دستمزد ناخالص و قوس دستمزد خالص ارائه شده اس ت‪ .‬عموم ا ً ارتب اط ذی ل می ان‬
‫دستمزد ناخالص‪ ،WG،‬در هر سطح یک شغل و دستمزد خالص‪ ،WN ،‬موجود میباشد‪.‬‬

‫)‪WN = WG(l – t‬‬ ‫(‪)11.8‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪154‬‬

‫جائیکه ‪ t‬نرخ مالیات میباشد‪ .‬زمانیکه دستمزد ناخالص افزایش می یابد‪ ،‬مالیات حقیقی قابل تادیه از قرار فی ساعت‬
‫‪ ،tWG‬هم افزایش می یابد‪ .‬بنابر این دلیل تفاوت میان قوس مزد ناخالص و قوس مزد خالص با افزایش در دس تمزد‬
‫ناخالص افزایش می یابد‪ .‬بطور مثال اگر دستمزد بازار صرف ‪ 2‬دالر فی ساعت می بود‪ ،‬صرف ‪ 20‬سنت مالی ات‬
‫تحت قانون ‪ 10‬فیصدی مالیات جمع می شد‪ .‬با دستمزد ‪ 10‬دالر فی ساعت عین ن رخ مالی ات ‪ 1‬دال ر را فی س اعت‬
‫کار کارگر جمع می نمود‪.‬‬
‫کارگران گزینش های کار‪ -‬فراغت شان را ب ه اس اس دس تمزد خ الص بنی اد می نهن د؛ اس تخدام کنن دگان ب ه اس اس‬
‫دستمزد ناخالص تصمیم میگیرند تا چه اندازه کارگر را اس تخدام نماین د‪ .‬تع ادل م ارکیت بع د‪ -‬مالی ات ب ه نقط ه ‪’E‬‬
‫رابطه دارد‪ ،‬جائیکه مقدار کاری که کرگران خواهان عرضه آن به اساس م زد خ الص ش ان ان د مس اوی ب ه مق دار‬
‫کارگران که استخدام کنندگان به اساس دستمزد ناخالص خواهان استخدام شان اند‪ .‬در تعادل م ارکیت بع د – مالی ات‬
‫مزد مارکیت ‪ ،WG‬به ‪ 5.20‬دالر فی ساعت افزایش می یابد ولی مزد خالصی که ب ه دس ت ک ارگران می آی د ‪،WN‬‬
‫صرف ‪ 80‬فیصد آن ومقدار یعنی ‪ 4.16‬دالر میباشد‪ .‬مق دار ک ارگر اس تخدام ش ده از ‪ *Q‬ب ه ‪ Q1‬س اعات فی س ال‬
‫تنزل و تقلیل می یابد‪ .‬بخاطری که کارگران مقدار ساعات کار که در فی سال عرضه میش ود بن ا ب ر وض ع مالی ات‬
‫کاهش میدهند‪ ،‬به انتقال قس متی از ب ار آن ب ه اس تخدام کنن دگان منحیث اف زایش در م زد ب ازار ب ه ‪ 5.20‬دال ر فی‬
‫ساعت موفق میشوند‪.‬‬
‫ضرر که بنابر بار اضافی مالیات واقع میش ود توس ط مس احت مثلث ‪ ،’4EE‬در ش کل ‪ 11.4‬تخمین ش ده میتوان د‪.‬‬
‫تخمین واقعی مالیات نیاز به تخمین تقلیل در ساعات کار کرده شده بنابر اثرات جانشین تقلیل مزد که مالیات م وجب‬
‫آن میشود دارد‪.‬‬

‫تجزیه و تحلیل اضافه تر وقوع مالیات‬

‫وقوع مالیات غیر وابسته به بدهی قانونی با مسئولیت تعهد برای مالیات میباشد‬
‫وقوع نهایی مالیات غیر وابسته ب ه این اس ت ک ه آی ا مالی ات از خری داران ک اال ه ا و خ دمات جم ع میش ود و ی ا از‬
‫فروشندگان آن‪ .‬برای نشان دادن این‪ ،‬فرض کنید ک ه مالی ات از ق رار فی واح د ب نزین ک ه قبالً در این فص ل م ورد‬
‫بحث قرار گرفت از خریداران آن به عوض فروشندگان جمع شده است‪ .‬این مانند قضیه یی است ک ه مالی ات ب االی‬
‫قیمت بازاری بنزین وضع میگردید‪ .‬در همچو حالت خریداران قیمت بازاری جم ع مالی ات فی گیلن خری ده ش ده را‬
‫خواهند پرداخت‪ .‬چنین گفته میتوانیم که مالیات مانند یک بکس جمع آوری پول که در کنار هر پمپ تیل گذاشته شده‬
‫است و هر روز و یا هر هفته مسئولین س ازمان ه ای مالی اتی ب رای جم ع آوری آن می آین د میباش د‪ .‬مالی ات ب دهی‬
‫قانونی با مسئولیت تعهد برای خریداران میباشد نه برای فروشندگان‪.‬‬
‫زمانیکه مالیات از خریداران به این شیوه جمع شود‪ ،‬قیمت حاشیه یی برای فروشندگان افزایش نمی یابد‪ .‬در عوض‬
‫مالیات از منفعت حاشیه یی که مصرف کنندگان از هر گیلن بنزین میبرن د منفی میش ود‪ .‬بن ا ًء قیمت نه ایی ک ه ه ر‬
‫خریدار برای فی گیلن بنزین میپردازد‪ ،‬بدون در نظر داشت این که چه مقدار موجوداست‪ ،‬دقیقا ً ب ه ‪ 25‬س نت ت نزل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪155‬‬

‫می یابد‪ .‬فرض کنید که منفعت حاشیه یی که برای مصرف کننده میرسد همچنان مساوی به منفعت اجتم اعی حاش یه‬
‫یی کاال میشود‪.‬‬
‫شکل ‪ 11.5‬نشان میدهد که قوس تقاضا ‪ D‬به جانب پائین به ‪ MSB – T‬انتقال می یابد‪ .‬منفی نمودن ‪ T‬از منفعت‬
‫اجتماعی حاشیه یی هر مقدار‪ ،‬منفعت حاشیه یی خالص را که مصرف کننده بعد از پرداخت مالیات از بنزین بدست‬
‫می آورد میدهد‪ .‬حال ایشان بر اساس منفعت حاشیه یی خالص برای خرید بنزین تصمیم می گیرند‪.‬‬

‫َََََََََ‬
‫وقوع مالیات جمع شده از خریداران‬ ‫شکل ‪11.5‬‬
‫وقوع مالیات وابسته به این است که آیا از خریداران جمع شده است و یا از فروشندگان‪ .‬در اینجا ‪ 25‬پول مالی ات از ق رار فی واح د ب االی‬
‫بنزین از خریداران جمع شده است‪ .‬این باعث تقلیل در تقاضای کاال میشود‪ .‬قیمت بازار برای فروشندگان ‪ 90‬پول می افت د‪ .‬مجم وع قیمت‬
‫که توسط خریداران پرداخته میشود همراه با مالیات ‪ 1.15‬دالر میباش د‪ .‬این عین ا ً مانن د زم انی اس ت ک ه مالی ات ب االی فروش ندگان وض ع‬
‫گردیده بود‪.‬‬
‫تعادل مارکیت قبل ‪ -‬مالیات به نقطه ‪ B‬مربوط میباشد‪ .‬تقلیل و کاهش در تقاضا که بن ابر وض ع مالی ات در تع ادل‬
‫جدید مارکیت واقع میشود به نقطه ‪ A‬رابطه دارد‪ .‬در آن نقطه قیمت بازاری بنزین ب ه ‪ 90‬س نت فی گیلن ت نزل می‬
‫یابد‪ .‬این قیمت ناخالصی است که فروش ندگان آن را بدس ت می آورن د‪ ،‬زی را ایش ان مس ئول ب رای پ رداخت مالی ات‬
‫نیستند‪ .‬این دقیقا ً مقداری است که فروشندگان در فی گیلن بدست می آورند‪ ،‬بعد از مالیات‪ ،‬زمانیکه ایشان به مالیات‬
‫مسئول بودند (به شکل ‪ 11.2‬مراجع ه ش ود)‪ .‬ولی مق دار مجم وعی ک ه توس ط خری داران ب رای ه ر گیلن پرداخت ه‬
‫میشود ‪ 1.15‬دالر میباشد‪ ،‬زیرا عالوه به پ رداخت قیمت ب ازار ‪ 90‬س نت فی گیلن‪ ،‬ایش ان مجب ور ب ه پ رداخت ‪25‬‬
‫سنت از قرار فی گیلن که خریداری مینمایند میباشند‪ .‬این به نقطه ‪ C‬در باالی قوس واقعی تقاضا ‪ D‬مربوط میباشد‪.‬‬
‫مقدار مجموعی که خریداران از قرار فی گیلن میپردازند‪ ،‬همراه با مالیات‪ ،‬دقیقا ً مساوی به قیمت بازاری بنزین در‬
‫صورتیکه مالیات از فروشندگان جمع میشد است‪.‬‬
‫زمانیکه مالیات از خریداران جمع میشود‪ ،‬کاهش در تقاضای بنزین در نتیجه مالیات انتق ال وارون ه از خری داران‬
‫به فروشندگان با تنزل و کاهش قیمت بازاری بنزین باعث میشود‪ .‬ولی به هر ص ورت توزی ع و تقس یم ب ار مالی ات‬
‫میان خریداران و فروشندگان دقیقا ً مانند آن است که فروشندگان مسئول به پرداخت مالیات میبودند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪156‬‬

‫وقوع مالیات و ارتجاعیت های قیمت عرضه و تقاضا‬

‫چیز های دیگر برابر‪ ،‬به هر اندازه که تقاضا برای کاالها ویا خدمات مالی ات بن دی ش ده انعط اف ناپ ذیر باش د‪ ،‬ب ه‬
‫همان اندازه قسمت مالیات که توسط خریداران تحم ل میگ ردد ب زرگ میباش د‪ .‬این در ش کل ‪ 11.6‬نش ان داده ش ده‬
‫است‪ .‬قوس تقاضا که توسط ‪ ’D‬نشان داده شده است در هر قیمت انعطاف ناپذیرتر است نسبت ب ه ق وس تقاض ا در‬
‫هر قیمت که توسط ‪ D‬نشان داده شده است‪ .‬ولی ‪ ’D‬قوس عرضه قب ل‪ -‬مالی ات ‪ S‬را در نقط ه ‪ B‬قط ع میکن د‪ .‬ل ذا‬
‫قیمت قبل‪ -‬مالیات بدون کدام اشکالی که کدام قوس تقاضا حاکم است یکسان خواهند بود‪.‬‬

‫شکل ‪ W.11.6‬به هر اندازه که تقاصا غیر ارتجاعی باشد به همان اندازه قس‪WW‬مت مالی‪WW‬ات ک‪WW‬ه توس‪WW‬ط خری‪WW‬داران‬
‫تحمل میگردد بزرگتر میباشد‪.‬‬
‫قوس تقاضا ‪ ’D‬نسبت به قوس تقاضای ‪ D‬در هر قیمت ممکنه زیادتر غیر ارتجاعی میباش د‪ .‬در نتیج ه عین مالی ات ‪ 25‬پ ول از ق رار فی‬
‫واحد باعث افزایش زیادتر در قیمت بازار میشود البته زمانیکه تقاضا ‪ ’D‬باشد‪ .‬مالیات زیادتر به خریداران انتقال می یابد زماینک ه تقاض ا‬
‫غیر ارتجاعی تر حاکم باشد‪.‬‬

‫فرض کنید باز هم کاالی مالیات بندی شده همان بنزین است‪ .‬زمانیکه قوس تقاضا ‪ D‬حاکم باش د‪ 25 ،‬س نت مالی ات‬
‫فی گیلن قیمت بازار را به ‪ 1.15‬دالر افزایش میدهد و در نتیجه قیمت خ الص ب رای فروش ندگان ‪ 90‬س نت میش ود‪.‬‬
‫مالیات همسان ‪ 25‬سنت در فی گیلن که از فروشندگان جمع میشود باعث افزایش تیزتر در قیمت بازار میشود البت ه‬
‫زمانیکه قوس تقاضا انعطاف ناپذیرتر ‪ ’D‬غالب باشد‪ .‬تعادل مارکیت بعد‪ -‬مالیات زمانیکه ق وس تقاض ای م ارکیت‬
‫یا بازار‪ ’D‬باشد به نقطه ‪ E‬ارتباط خواهد داشت‪ .‬درهمچو حاالت قیمت بازار که توسط خری داران پرداخت ه میش ود‬
‫‪ 1.20‬دال ر خواه د ب ود‪ .‬قیمت خالص ی ک ه فروش ندگان بدس ت می آورن د ‪ 95‬س نت فی گیلن خواه د ب ود‪ .‬تقاض ای‬
‫انعطاف ناپذیرتر فروشندگان را اجازه میدهد که نسبت به زمانیکه تقاضا‪ D‬بود ‪ 5‬س نت اض افه ت ر مالی ات فی گیلن‬
‫را به خریداران انتقال دهند‪ ،‬زیرا زمانیکه تقاضا انعطاف ناپذیر تر باش د خری داران ب ه افزایش ات قیمت ه ا کم تر‬
‫واکنش نشان میدهند‪ .‬در شکل ‪ ،’ΔQ ،11.5‬تقلیل در مقدار و کمیت تقاضا شده بنابر مالیات زمانیکه قوس تقاض ا‬
‫‪ ’D‬باشدکمتر از ‪ ،ΔQ‬تقلیل مربوطه هنگامیکه قوس تقاضا ‪ D‬باشد است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪157‬‬

‫همچان اگر دیگر چیزها مساوی باشد‪ ،‬به هر اندازه که عرضه کاالها ویاخدمات انعطاف پذیر باشد به هم ان ان دازه‬
‫قسمت مالیات که توسط خریداران تحمل میشود بزرگ میباشد‪ .‬فرض کنید که یک مالیات باالی فروش ی ک ک االی‬
‫که در عرضه اش خیلی انعطاف پذیر است که در دراز مدت قوس عرضه از یک خط افقی غیر قاب ل تفکی ک ش ده‬
‫است وضع گردیده است‪ .‬بطور مثال فکر کنید که خدمات مس کن می توان د در دراز م دت تحت ش رایط قیمت ه ای‬
‫ثابت ایجاد گردد‪ .‬در چنان حاالت عرضه خدمات مسکن بطور الیتناهی انعطاف پذیر میباشد‪.‬‬

‫تاثیرات مالیات باالی یک کاال با عرضه ارتجاعی کامل‬ ‫شکل ‪11.7‬‬

‫یک مالیه باالی یک کاال در عرضه ارتجاعی کامل که از فروشنگان جمع میشود کامالً به خریداران انتقال می یابد‪.‬‬

‫شکل ‪ 11.7‬عرضه و تقاضای خدمات مسکن را ارائه میکند‪ .‬شواهد تجربی این فرضیه را که قوس عرض ه طوی ل‬
‫المدت این کاال در حقیقت یک خط افقی است حمایت میکند‪ .‬این چنین ارائه میدارد که قیمت حاشیه یی ایجاد مس کن‬
‫در طویل المدت ثابت و مساوی به قیمت متوسط طویل المدت میباشد‪ .‬در شکل ‪ ،11.7‬تعادل م ارکیت قب ل‪ -‬مالی ات‬
‫به نقطه ‪ E‬ارتباط دارد‪ ،‬جائیکه کرایه ‪ 50‬سنت فی فت مربع میباشد‪ ،‬بدین شکل یک آپارتمان ‪ 600‬فت مرب ع ‪300‬‬
‫دالر ماهانه در عدم موجودیت کدام مالیات باالی مسکن کرایه خواهد داشت‪.‬‬
‫حال فرض کنید که یک مالیه ‪ 10‬سنت فی فت مربع باالی فروشندگان خدمات مسکن وضع گردید‪ .‬این قوس تقاض ا‬
‫را به جانب باال انتقال خواهد داد‪ ،‬از ‪ MC‬به ‪ ،MC + T‬جائیکه ‪ T‬مالیات ‪ 10‬سنتی میباشد‪ .‬تعادل جدید م ارکیت‬
‫در نقطه ‪ ’E‬خواهد بود‪ ،‬جائیکه کمیت تعادل از ‪ *Q‬به ‪ Q1‬فت مربع کرایه فی م اه ت نزل می یاب د‪ .‬قیمت ناخ الص‬
‫ک ه توس ط خری داران خ دمات مس کنی پرداخت ه میش ود از ‪ 50‬س نت ب ه ‪ 60‬س نت فی فت مرب ع اف زایش می یاب د‪.‬‬
‫فروشندگان خدمات مسکنی در انتقال تمامی مالیات به خریداران که ‪ 10‬س نت فی فت مرب ع میباش د موف ق میش وند‪.‬‬
‫بدون شک این یگانه راه میباشد‪ .‬فرض کنید که قیمت مارکیت یا بازار به اندازه تمامی مالیات افزایش نی افت‪ .‬قیمت‬
‫خالصی که فروشندگان بدست می آورند کمتر از ‪ 50‬سنت فی فت مربع در هر م اه میباش د‪ ،‬یع نی قیمت خ الص از‬
‫قیمت متوسط محصول تنزل می یابد‪ .‬تصدی ها و موسس ات تج ارتی ص نعت ه ای ش ان را ره ا ک رده‪ ،‬و مق دار و‬
‫کمیت عرضه تا زمانی کاهش می یابد که قیمت مارکیت به حد کافی جهت از بین بردن و جبران اضرار و زیان ها‬
‫افزایش یابد‪ .‬اگر قیمت ها از ‪ 10‬سنت فی فت مربع از قرار فی ماه افزایش می یافت تصدی ها و موسسات تجارتی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪158‬‬

‫منافع اقتصادیی به دست می آوردند‪ ،‬و تصدی ه ای جدی د داخ ل ص نعت می ش دند‪ .‬این ب اعث اف زایش در کمیت و‬
‫مقدارعرضه شده تا زمانیکه قیمت های بازار ی ک ب ار دیگ ر ب ه ‪ 60‬س نت فی فت مرب ع می رس ید می گردی د‪.‬این‬
‫باعث مراجعت قیمت خالص یعنی ‪ 50‬س نت فی فت مرب ع بع د ازتادی ه مالی ات ب رای فروش ندگان میش ود‪ .‬اگ ر این‬
‫قضیه در بازار مسکن میبود‪ ،‬مالیات ‪ 10‬سنت فی فت مربع قیمت کرایه یی ماهانه ی ک آپارتم ان ‪ 600‬فت م ربعی‬
‫را از ‪ 300‬دالر به ‪ 360‬دالر افزایش می داد‪.‬‬
‫عموما ً عرضه اکثر کاال ها و خدمات در دراز مدت نسبت به کوتاه مدت انعطاف پذیر تر میباشد‪ .‬یعنی احتمال دارد‬
‫خریداران مالیاتی زیاد تری رادر درازمدت بدون درنظرداشت اینکه آیا مالی ات ب االی خری داران وض ع گردی ده ی ا‬
‫باالی فروشندگان‪ ،‬بپردازند‪ .‬صنعت های که در آن منابع به س هولت میتوان د ب ه اس تفاده ه ای دیگ ر انتق ال یاب د ب ا‬
‫گذشت مدت زمانی طویل دارای عرضه یی خواهد شد که نزدیک به انعطاف پذیری به شکل الیتناهی در درازمدت‬
‫است‪ ،‬و قیمت ها بآلخره به اندازه مقدار مجموعی مالیات که باالی محصوالت آن ص نعت ه ا وض ع گردی ده اس ت‬
‫افزایش خواهد یافت‪ .‬اگر کارگر و سرمایه یی که برای تولیدات استخدام شده اند میتواند به آس انی دوب اره در ج ایی‬
‫دیگری در اقتصاد با هیچ نوع کاهش در قیمت که به دست می آورند استخدام گردن د‪ .‬پس انتق ال وارون ه یی ان دکی‬
‫مالیات بر عرضه کنندگان منابع رخ خواهد داد‪ .‬لذا برای صنعت ها با قیمت های ثابت‪،‬احتم ال م یرود ک ه در دراز‬
‫مدت قیمت های محصوالت مالیات بندی شده برای انعکاس دادن تمامی مالیات اف زایش یاب د حاآلنک ه تع ادل ب ازده‬
‫محصوالت مالیات بندی شده تنزل خواهد یافت‪.‬‬
‫فرض کنید که عرضه یک کاال و یا خدمت مالیات بندی شده خیلی غیر واکنشی در مقابل تغییرات در قیمت اش ک ه‬
‫عرضه اش میتواند کامالً غیر انعطاف پذیر مالحظه گ ردد اس ت‪ .‬بط ور مث ال اگ ر عرض ه س اعات ک ارگر ک امالً‬
‫انعطاف نا پذیر باشد‪ ،‬مقدار ساعات ک ارگر ک ه از ق رار فی س ال عرض ه میگ ردد ث ابت خواه د ب ود‪ .‬ش کل ‪11.8‬‬
‫تاثیرات مالیات ثابت – نرخ را ارائه میدارد‪ ،‬مانند مالیات حقوقی باالی مزد ها تحت این ش رایط و ح االت در ی ک‬
‫بازار رقابتی کارگری‪.‬‬

‫وقوع مالیات زمانیکه عرضه در بازار کامال ً غیر ارتجاعی باشد‪.‬‬ ‫شکل ‪11.8‬‬
‫اگر عرضه ساعات کار کامالً غیر ارتجاعی میبود‪ ،‬مالیات حقوقی مزد خالص را با مقدار کامل مالیات از قرار فی ساعت کاهش می داد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪159‬‬

‫قسمیکه در شکل ‪ 11.4‬نشان داده شد مالیات باالی خدمات کارگران که از مزد ایشان کاسته میش ود ب اعث ش ده ک ه‬
‫مزد خالص که ایشان بدست می آورند از مزد ناخالص که استخدام کنن دگان می پردازن د ت نزل یاب د‪ .‬مالی ات ث ابت‪-‬‬
‫نرخ باالی مزد ها‪ ،‬دستمزد ناخ الص را توس ط ‪ tWG‬ب رای ه ر مق دار داده ش ده س اعات ک ارگر ک ه در ی ک هفت ه‬
‫عرضه میگردد کاهش میدهد‪ .‬لذا مزد خالص )‪ WG(1 – t‬میباشد‪ .‬بخاطری که عرضه ساعات کارگر از قرار فی‬
‫هفته کامالً انعطاف ناپذیر میباشد‪ ،‬کارگران در مقابل تقلیل دسمتزد که دراث ر مالی ات ایج اد میگ ردد ب ا تغی یر دادن‬
‫ساعات که در فی هفته کار میشود واکنش نشان نمیدهند‪ .‬لذا کارگران نمیتوانند ب ار مالی ات را ب ه ش کل وارون ه ب ه‬
‫استخدام کنندگان انتقال دهند‪ .‬کمیت و مقدارعرضه شده ساعات ک ارگر بای د ت نزل یاب د ت ا ب اعث اف زایش در تع ادل‬
‫دستمزد ناخالص‪ ،‬یا بازار که استخدام کنندگان میپردازن د ش ود‪ .‬یع نی مالی ات بای د دارای ت اثیراتی باش د ک ه ب اعث‬
‫کمبودی و قلت کارگر برای رخداد انتقال شود‪ .‬قس میکه در ش کل ‪ 11.8‬نش ان داده ش ده اس ت‪ ،‬مالی ات دارای هیچ‬
‫نوع تاثیراتی باالی تعادل بازار کمیت ساعات کارگراز قرار فی هفته ویا دستمزد نمیباشد‪ .‬مزد تع ادل قب ل‪-‬مالی ات‬
‫‪ W*G‬میباشد‪ .‬مزد تعادل بعد‪-‬مالیات هم ‪ W*G‬میباشد زیرا کمیت عرض ه ش ده تع ادل ‪ *Q‬س اعات فی هفت ه ب اقی‬
‫میماند‪ .‬تمامی مالیات از قرار فی ساعت کارگر توس ط ک ارگران ب ه حیث تقلی ل در دس تمزد ب ه دس ت آم ده در ه ر‬
‫ساعت الی )‪ WN = W*G(1 – t‬تحمل میگردد‪.‬‬

‫انتقال تحت انحصار‬

‫یک انحصارگر به حد اکثر رساننده منافع سطح محصول مربوط به نقطه را انتخاب خواهد کرد ک ه در آن ج ا عای د‬
‫حاشیه یی مساوی به قیمت حاشیه یی باشد‪ .‬قوس حاشیه یی عاید ب رای ی ک انحص ار گ ر نس بت ب ه فهرس ت عای د‬
‫متوسط تندتر بوده وپائین تراز قوس عواید متوسط نزول می کند‪ .‬یک مالیات غیر مس تقیم از ق رار فی واح د ب االی‬
‫محصول که توسط یک انحصار تولید میگردد در هر سطح محصول قیمت حاشیه یی را ب ا ی ک مق دار مس اوی ب ه‬
‫مالیات از قرار فی واحد افزایش میدهد‪ .‬هر چند در همچو حالت تاثیرات باالی قیمت تا حدی مغلق است‪.‬‬
‫برای فهم و درک درست این‪ ،‬یک صنعت کامالً رقابتی را در نظر بگیری د ک ه ب ه ی ک کارت ل تب دیل ش ده اس ت و‬
‫چنان برخورد میکند که گویا یک انحص ار گ ر اس ت‪ .‬این در ش کل ‪ 11.9‬ارائ ه گردی ده اس ت‪ .‬ق وس تقاض ا ب رای‬
‫محصول صنعت ‪ D‬است‪ ،‬و فهرست عواید حاشیه یی مربوط به این تقاضا ‪ MR‬اس ت‪ .‬ق وس ‪ MC‬فهرس ت قیمت‬
‫حاشیه یی ابتدایی بوده حاآلنکه ‪ MC + T‬فهرست قیمت حاشیه یی بعد از وضع مالیات غ یر مس تقیم میباش د‪ .‬اگ ر‬
‫صنعت کامالً رقابتی باش د‪ ،‬قیمت ابت دایی ‪ *P‬خواه د ب ود‪ ،‬و کمیت فروخت ه ش ده ‪ *Q‬خواه د ب ود‪ .‬این ه ا قیمت و‬
‫کمیت یا مقدار مربوط ه تق اطع ق وس ‪ MC‬و فهرس ت تقاض ا میباش ند‪ .‬مگ ر تحت انحص ار‪ ،‬کمیت و قیمت تع ادل‬
‫مربوط به تقاطع قوسین عواید حاشیه یی و قیمت حاشیه یی میباشد‪ .‬بن ا ًء انحص ارگر ی ا کارت ل ‪ *QM < Q‬را ب ه‬
‫قیمت ‪ *PM > P‬تولید خواهد نمـــود‪ .‬بنابـر ایـن در ابتــدا کارتــل نسبت به یک صنعت ک امالً رق ابتی کم تر تولی د‬
‫نموده و زیادتر قیمت می نهد‪.‬‬
‫حال مالیات قیمت های حاشیه یی را از ‪ MC‬به ‪ MC + T‬در تمام سطوح محصول یا بازده اف زایش میده د‪ .‬تحت‬
‫شرایط کامالً رقابتی‪ ،‬ت اثیرات مالی ات ک اهش کمیت فروخت ه ش ده از ‪ *Q‬ب ه ‪ Q*T‬و اف زایش قیمت ه ای مص رف‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪160‬‬

‫کنندگان از ‪ *P‬به ‪ P*T‬میباشد‪ .‬ولی تحت انحصار‪ ،‬تاثیرات مالیات تقلیل کمیت فروخته شده با یک مقدار کمتر از‬
‫کاهش که تحت رقابت کامل حاکم است خواهد بود البته زمانیکه قوس تقاضا خطی باشد‪.‬‬

‫شکل ‪ .11.9‬انتقال تحت انحصار‬

‫یک انحصار گر یک قسمت کوچک مالیات از قرار فی واحد داده ش ده را انتق ال میده د ع وض این قض یه ک ه عین محص ول توس ط ی ک‬
‫صنعت رقیت تولید شده و یک قوس تقاضای خطی فرض گردد‪.‬‬

‫بدین ترتیب در شکل ‪ ، 11.9‬زمانیک ه ی ک انحص ارگر بع د از وض ع مالی ات محص ول را دوب اره عی ار میس ازد‪،‬‬
‫محصول به ‪ QMT‬تنزل یافته وقیمت به ‪ PMT‬افزایش می یابد‪ .‬کاهش در محصول انحص اری‪ ،ΔQM ،‬بن ابر مالی ات‬
‫کم تر از ک اهش در محص ول‪ *ΔQ،‬میباش د‪ ،‬ک ه ب رای مالی ات هم س ان ب االی ص نعت رق ابتی ح اکم میباش د‪ .‬این‬
‫بخاطری است که فهرست حاشیه یی عواید تندتر از فهرست تقاضا میباشد‪ .‬قیمت افزایش یافته برای مص رف کنن ده‬
‫بنابر وضع مالیات کمتر از آن است که تحت رقابت کامل رخ میده د‪ ،‬زی را تقلی ل در کمیت عرض ه ش ده ک ه بن ابر‬
‫وضع مالیات رخ داده است کمتر میباشد‪ .‬لهذا در شکل ‪ *ΔPM < ΔP ، 11.9‬میباشد‪ .‬انتقال جل ویی ان دکی تحت‬
‫انحصار نسبت به تحت رقابت کامل رخ میدهد‪ .‬هر چند این خبری خوش ی ب رای مص رف کنن دگان نمیباش د‪ ،‬زی را‬
‫ایشان قیمت بلندتری را برای اجناس در تحت انحصار در محل اول می پردازند! چنانیکه درش کل ‪ 11.9‬دی ده ش ده‬
‫میتواند‪ ،‬مصرف کنندگان هنوز هم قیمت بلندتری را برای اجناس در انحصار مالیات بندی ش ده مرتب ط ب ه ص نعت‬
‫کامالً رقابتی مالیات بندی شده میپردازند ) ‪.)PMT > P*T‬‬
‫تحت انحصار‪ ،‬درجه که مالیات در درازمدت به آن انتقال می یابد هم با ساختار قیمت تص دی وی ا موسس ه تج ارتی‬
‫تغییر می یابد‪ .‬احتمال دارد بزرگترین انتقال جلویی تحت شرایط ثابت دراز مدت قیمت های متوسط رخ دهد‪ ،‬زیرا‬
‫قوس قیمت حاشیه یی تحت آن شرایط و حاالت افقی خواهد بود‪ .‬عموما ً به ه ر ان دازه ک ه ن رخ اف زایش قیمت ه ای‬
‫حاشیه یی برای یک تصدی انحصاری بزرگتر باشد‪ ،‬به همان اندازه قسمت مالیات از قرار فی واحد ویا مالی ات ب ر‬
‫ارزش افزوده که به خریداران به جلو انتقال می یابد کوچکتر میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪161‬‬

‫‪ .4‬کسر مالی و قرضه عامه‬

‫تحلیل مثبته و قانونی قرضه دولت‬ ‫‪.1 .4‬‬
‫حدود اساسی قرضه عامه‬ ‫‪.2 .4‬‬

‫تصامیم مالی دولت‬

‫تصامیم سرمایه گ ذاری دولت ب ا بودج ه دولت آغ از میگ ردد‪ .‬تفص یل این پروس ه در فص ل ‪ 17‬م ورد بحث ق رار‬
‫گرفت‪ ،‬لذا بحث این فصل برای درک این است تا دیده شود که دولت چگونه مالی ات‪ ،‬قرض ه ج ات و پ ول جدی د را‬
‫که برای تمویل مخارج اش میباشد ترکیب و باهم میامیزد‪ .‬دولت تصامیمی را ب رای ص رف نم ودن ب دون در نظ ر‬
‫داشت تصامیم برای تولید عواید اتخاذ میکند‪ .‬بودجه که از طرف رئیس جمه ور ب ه مجلس س نا ی ا پارلم ان پیش نهاد‬
‫میشود در بر گیرنده هر دو عواید و مخارج میباشد‪ ،‬و همچنان‪ ،‬بودجه نهایی که توسط مجلس سنا تصویب میگ ردد‬
‫شامل هر دو عواید و مخارج میباشد‪ .‬باوجودیکه مجلس سنا از سطح کس ر وکمب ودی آگ اه و ب اخبر میباش د‪ ،‬س طح‬
‫مخارج را بدون در نظر داشت سطح عواید مالیات تع یین مینماین د‪ .‬ممکن اس ت ی ک ه دف تقلی ل کس ر و کمب ودی‬
‫دارای یک سلسله تاثیرات فشاری و گیرداری باشد‪ ،‬ولی پافشاری و اصرار کسر بودج ه در س ه ده ه گذش ته نش ان‬
‫میدهد که عواید مالیات هیچ نوع محدودیت تصدی را در سطح اخراجات دولت پیشنهاد نمی نماید‪.‬‬
‫برای مقاصد تجزیه وتحلیل تص امیم س رمایه گ ذاری دولت‪ ،‬این فص ل س طح مخ ارج دولت را ک ه داده خواه د ش د‬
‫مورد مالحظه قرار داده که توسط عرضه وتقاضای مخارج عامه که در فصل های ‪ 8‬و‪ 9‬مورد بحث ق رار گ رفت‬
‫و با پیروی از پروسه تصمیم گیری س کتور عام ه ک ه در فص ل ‪ 17‬ش رح داده ش د تع یین میگ ردد‪ .‬ب ا دادن س طح‬
‫مخارج‪ ،‬مجلس سنا باید تصمیم بگیرد که چ ه مق دار عوای د مالی ات را ب رای پ رداخت مخ ارج ک ه ب ه تص ویب می‬
‫رسانند افزایش دهند‪ .‬بعداً خزانه ایاالت متحده توسط مجلس سنا صالحیت داده میشود که برای وجوهات برنام ه ه ا‬
‫پرداخته و مالیات را که مجلس سنا تصویب نموده جمع نماید‪ .‬خدمت عواید داخلی یکی از شعبه های خزانه میباشد‬
‫که جمع آوری عواید مالیات فدرال را سرپرستی و نظارت میکند‪ .‬بدین شکل‪ ،‬مجلس سنا یک سطح مصارف دولت‬
‫و یک سطح مالیات را به تصویب میرساند‪ ،‬و خزانه چک ها را برای برنامه های مخ ارج نوش ته و عوای د مالی ات‬
‫را که صالحیتش توسط مجلس سنا داده شده است جمع می کنند‪.‬‬

‫استقراض دولتی‬
‫کسر بودجه زمانی رخ میدهد که مخارج دولت اضافه تر از آنچ ه در مالی ات جم ع مینماین د میباش د‪ ،‬حاآلنک ه ی ک‬
‫مازاد زمانی رخ میدهد که عواید مالیات بزرگتر از مخارج باشد‪ .‬زمانیکه مخ ارج باعوای د مالی ات مس اوی میش ود‬
‫بودجه متوازن میگردد‪ .‬از سال ‪ 1960‬بدین سو کسر بودجه فدرال در ه ر س ال ب دون ‪ 1969‬رخ داده اس ت‪ .‬له ذا‪،‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪162‬‬

‫برای اضافه تر از دو دهه مجلس سنا‪ ،‬خزانه را متعهد و ضامن به پرداخت اضافه تر برای مخارج نسبت به عوای د‬
‫که از مالیات بدست می آورد کرده است‪ .‬خزانه مجبوربه تمویل این کسر ب ا نش ر و ص دور اوراق و اس ناد قرض ه‬
‫جات میشود که در نتیجه از عواید آن برای تادیه بل های دولت استفاده میکند‪ .‬این نشر و صدور اسناد قرضه ج ات‬
‫دولتی در واقیعت استقراض دولتی است ک ه ب اعث ایج اد کسرش ده و ب ه قرض ه ج ات ملی می افزای د‪ .‬قرض ه ملی‬
‫مجموع جمع شونده تمامی کسور دولتی میباشد‪ .‬البته با کاستن هر آن مازادی که باعث کاهش در قرضه میشود‪.‬‬
‫جدول ‪ 23.1‬یک اندازه اندیش ه ه ا و مف اهیم فع الیت ه ای اس تقراض دول تی و س طح قرض ه ج ات ملی را از س ال‬
‫‪ 1950‬بدین سو ارائه میدارد‪ .‬ستون نخست سال ها را نشان میدهد‪ ،‬با ادامه مازاد و یا کس ر در بیلی ون ه ا دال ر در‬
‫ستون دوم‪ .‬یادداشت کنید که بودجه برای سه سال در دهه ‪ 1950‬و دو س ال در ده ه ‪ 1960‬در م ازاد ب ود‪ ،‬ام ا از‬
‫دهه ‪ 1970‬بدین سو نه تنها کسر بودجه رخ داده بلکه کسر آن با گذشت زمان افزایش یافته است‪ .‬این روند تنه ا در‬
‫دهه ‪ 1990‬اندکی معکوس شده است‪.‬‬
‫بنابر هر دو تورم و رشد واقعی اقتصاد‪ ،‬ارقام دالر در جدول یک تصویر کامالً درست اندازه و مقدار کسر مرب وط‬
‫به اقتصاد را ارائه نمی کند‪ .‬دو س تون بع دی در ج دول کس ر و م ازاد را ب ه ش کل فیص دی بودج ه و ‪ GDP‬نش ان‬
‫میدهد‪ .‬هیچ روند واضح و آشکار خود را در آن نمرات تا اواخ ر ده ه ‪ 1960‬پیش نهاد نمیکن د‪ ،‬زمانیک ه کس ر ی ک‬
‫فیصدی بزرگتر آشکارای هر دو بودجه و ‪ GDP‬میشود‪.‬‬
‫ستون بعدی‪ ،‬قرضه مجموعی فدرال را که تا تقریبا ً سال ‪ 1970‬کدام اف زایش آش کار درآن ب ه نظ ر نمیرس د نش ان‬
‫میدهد‪ .‬هرچند ک ه ت ورم ش روع ب ه اف زایش در آن زم ان نم وده و همچن ان ب اعث اف زایش ‪GDP‬اس می ش ده ب ود‪.‬‬
‫باوجودیکه سطح قرضه در آن مدت افزایش می یافت‪ ،‬ولی منحیث فیصدی ‪ GDP‬ک اهش می ی افت‪ ،‬زی ادتر بن ابر‬
‫تورم چنانیکه در ستون نهایی در جدول نشان داده شده اس ت‪ .‬ج دول نش ان میده د ک ه قرض ه ج ات ملی ب ر حس ب‬
‫فیصدی ‪ GDP‬در سطوح پائین اش در سال ‪ 1981‬قرارداشت ولی به س رعت در ده ه ‪ 1980‬و ‪ 1990‬ب ر حس ب‬
‫فیصدی ‪ GDP‬افزایش یافت‪ .‬بعد از ح د اک ثر آن در ‪ 221‬بلی ون دال ر‪ ،‬کس ر ت ا ‪ 1990‬کوچک تر گردی د‪ ،‬تاک ه ب از‬
‫شروع به افزایشات نمود‪ .‬تا بلندی ‪ 290‬بلیون دالر در سال ‪ .1992‬از آنجا کس ر ب ه ش کل قاب ل توج ه ت نزل نم ود‪.‬‬
‫برحسب فیصدی ‪ GDP‬بعد از ‪ 1950‬بلندترین آن در س ال ‪ 1983‬ب ود‪ ،‬ک ه کس ر ‪ 6.5‬فیص د ‪ GDP‬ب ود‪ .‬در س ال‬
‫‪ 4.9 ،1992‬فیصد ‪ GDP‬بود ولی از آن به بعد به شکل قابل مالحظه تنزل یافت‪ .‬همچنان یک کاهش قاب ل توج ه‬
‫از ‪ 1983‬تا ‪ 1989‬به نظر می رسید‪ ،‬پس به اساس تاریخ فعلی کسر میتواند باز هم افزایش یابد‪.‬‬
‫حتی با کسر های قابل مالحظه که در دهه ‪ 1980‬و ‪ 1990‬واقع شد‪ ،‬قرضه فدرال بر حس ب فیص دی ‪ GDP‬هن وز‬
‫پائین تر از سطح آن در ‪ 1950‬میباشد‪ ،‬مختصراً میتوان گفت بعد از اختتام جن گ دوم جه انی‪ .‬از ‪ 1950‬ب ه اینس و‬
‫تاریخ نشان میدهد که سطح فعلی قرضه یک بار نا معقول و ناحق بر اقتصاد نمیباش د‪ ،‬ولی ج ز اینک ه کس ر بتوان د‬
‫کاهش داده شود‪ ،‬افزایش قرضه ادامه خواهد یافت‪ .‬این ارقام روند کسر و قرضه را نشان میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪163‬‬

‫خلق پول‬
‫عرضه پول در ایاالت متحده توسط بانک ریزرف فدرال یا فد (‪ )FED‬کنترول و نظ ارت میگ ردد‪ .‬باوجودیک ه ف د‬
‫یک سازمان غیر وابسته و مستقل تحت مالکیت اعضای بان ک ه ا میباش د ولی دارای خصوص یات نماین دگی ه ای‬
‫دولتی میباشد‪ .‬افسر های ارشد آن توسط رئیس جمهور انتخاب و بعد توس ط اعض ای ک انگرس تائی د میگردن د‪ .‬این‬
‫دارای حقوق انحصار برای صدور پول میباشد‪ .‬فد صنعت بانک داری را تنظیم نموده و بانک های اعض ا و دیگ ر‬
‫بانک ها همه باید قوانین آن را مراعات کنند‪ .‬عالوه ب ر آن منش ور عملی اتی ف د از ک انگرس ص ادر ش ده و میتوان د‬
‫توسط کانگرس ملغا قرار داده شود‪ .‬ی ک تف اوت خیلی مهم می ان ف د و دیگ ر نماین دگی ه ا این اس ت ک ه بودج ه ف د‬
‫ضرورت به تصویب از جانب کانگرس را ندارد‪.‬‬

‫بار و مسئولیت قرضه ملی‬

‫شاید در عرصه اقتصاد نسبت به این سوال که کی بار قرضه ملی را متحمل می شود مشکلی دیگری به طور کامل‬
‫و دقیق مورد تجزیه وتحلیل قرار نگرفته باشد‪ .‬تاریخ این سوال خیلی دلچسپ و به قدر کافی مرتبط به مسائل فعلی‬
‫که قابلیت مرور را دارد میباشد‪ .‬جین فرنسس میالن اقتصاددان فرانسوی در سال ‪ 1735‬استدالل ورزید که قرض ه‬
‫جات ملی در حقیقت بار باالی ملت نمیباشد‪ ،‬زیرا گیرن ده ه ای اوراق قرض ه همقط اران اتب اع میباش ند‪ .‬ب ه عب اره‬
‫دیگر از دیدگاه مردم در یک ملت مشخص‪ ،‬قرضه جات یک بار نیست زی را در حقیقت " م ا ب رای خ ویش ق رض‬
‫میکنیم" آدم سمیت این استدالل را یادداشت نموده و عدم اتفاقش را با آن در کتاب مشهورش " ث روت ملت ه ا" در‬
‫سال ‪ 1776‬اعالم نمود‪ .‬وی میگوید‪:‬‬

‫در پرداخت نفع باالی قرض‪W‬ه عام‪W‬ه چ‪W‬نین گفت‪W‬ه ش‪W‬ده است ک‪W‬ه‪ ،‬دس‪W‬ت راس‪W‬ت اس‪W‬ت ک‪W‬ه ب‪W‬رای دس‪W‬ت چپ‬
‫میپردازد‪ ....‬چنین فرض میگردد که تمامی قرضه جات عامه برای ساکنین کشور قرض ش‪WW‬ده اس‪WW‬ت‪ ... .‬ولی‬
‫تمامی قرضه جات قرض شده برای ساکنین کشور‪ ،‬به آن اندازه کمتر مهلک نخواهد بود‪.‬‬

‫سمیت استدالل میورزد ک ه ب ا قرض ه دولت‪ ،‬ق رض کنن دگان نی از ب ه ارزی ابی شایس تگی ه ای پ روژه ه ای عام ه‬
‫چنانیکه به پروژه های سکتور خصوصی دارند‪ ،‬ندارند‪ .‬ی ک ش خص ک ه ب رای ق رض کنن ده س کتور خصوص ی‬
‫قرض میدهد ضرورت به ارزیابی شایستگی ها و سزاواری آن پروژه دارد تا درمورد درستی این وام داوری کند‪،‬‬
‫زیرا اگر پول به شکل عاقالنه سرمایه گذاری نشود‪ ،‬ممکن قرض دهنده به عدم پرداخت وام مواجه گردد‪ .‬حاآلنک ه‬
‫در سکتور عامه وام توسط خزانه تضمین میشود‪ ،‬بدین معنی تا زمانیکه دولت توان ایی جم ع آوری مالی ات را دارد‬
‫وام میتواند دوباره پرداخته شود‪ .‬در این روشنی گفت ه میت وانیم ک ه اس تقراض س کتور عام ه ض رورت ب ه س رمایه‬
‫گذاری عاقالنه را ندارد زیرا پرداخت کنندگان مالیات مکلف ان د ت ا ب ل ه ا را ب رای پ رداخت دوب اره بپردازن د ب ا‬
‫صرف نظر از اینکه آیا خود ایشان میخواهند یاخیر‪ .‬سمیت ادامه داده یادداشت مینماید که " تم رین ‪،‬کس ر س رمایه‪،‬‬
‫هر ملتی که آن را پذیرفته به تدریج به ضعف گرایانده است‪".‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪164‬‬

‫اسمیت به خوبی از استدالل های که قرضه ملی یک بار باالی دولت نیست آگ اهی داش ت‪ ،‬ولی وی آن اس تدالل ه ا‬
‫را رد نمود زیرا وی فکر میکرد که هیچ گونه میک انیزمی ب رای س رمایه گ ذاری عاقالن ه پ ول ق رض ش ده وج ود‬
‫ندارد‪ .‬به مرور زمان مخارج غیرعاقالنه و مبنی بر بی اطالعی توسط اس تقراض دول تی تموی ل گردی د‪ .‬و بآلخ ره‬
‫ملت قرض کننده را به ضعف گرایاند‪ .‬لذا سمیت یک دلیل خوب برای رد نمودن استدالل های مبنی بر اینکه قرضه‬
‫جات ملی هیچ نوع بار ومسئولیتی باالی نسل های بعدی نمی باشد‪ ،‬دریافت نمود‪.‬‬

‫ریکاردو و تئوری تعادل‬

‫یکی از عمده ترین شرکاء دیگر دراین بحث که کی بار قرضه ملی را متحمل میشود‪ ،‬آقای دیوید ریکاردو بود ک ه‬
‫تا امروز نظریاتش قابل قبول میباشد‪ .‬وی تیوری را ایجاد نمود که امروز بنام تی وری تع ادل ریک اردو ی اد میش ود‪،‬‬
‫این تیوری ارائه میکند که هیچ گونه تفاوتی در تمویل مخارج دولتی چه با مالیات بندی باشد و چه با قرضه‪ ،‬وجود‬
‫ندارد‪ .‬بسیاری از بحث های امروزی اقتصادی در مورد بار قرضه جات بر بنیاد تیوری که ریکاردو دراوایل ده ه‬
‫‪ 1800‬ایجاد نموده بود‪ ،‬صورت می پذیرد‪.‬‬

‫تیوری تعادل‬
‫ریکاردو استدالل ورزید که بار کسر بودجه هیچ نوع تفاوتی با ب ار مالی ات بن دی ب رای تموی ل عین س طح مخ ارج‬
‫دولتی ندارد‪ ،‬زیرا ارزش فعلی مالیات آینده ب رای ج بران قرض ه عین ا ً مانن د آن اس ت ک ه گوی ا مالی ات همین ح اال‬
‫پرداخته می شود‪ .‬باید خاطر نشان سازید که در استدالل که در عقب تئوری تعادل ق رار دارد مخ ارج دول تی ث ابت‬
‫فرض گردیده است و اینکه سوال این است که آیا کدام تفاوتی در تمویل سطح داده شده مخارج توسط مالیات بندی و‬
‫یا توسط قرضه وجود دارد یا خیر‪ .‬یک مثال میتواند این اصل را واضح سازد‪.‬‬
‫با در نظر گرفتن مخارج دولتی به شکل ثابت‪ ،‬دولت مالیات را ب ا ‪ 1000‬دال ر ک اهش میده د‪ ،‬و در ع وض ‪1000‬‬
‫دالر را با ‪ 10‬فیصد منفعت به شکل قرض ه بدس ت می آورد‪ .‬ب دین ش کل ‪ 1000‬دال ر قرض ه جانش ین ‪ 1000‬دال ر‬
‫مالیات میشود‪ .‬در این صورت پرداخت کنندگان مالیات ‪ 1000‬دالر اضافه تر از آنچه که باید میداشتند دارند ( بنابر‬
‫مالیات اندک)‪ .‬ولی دولت تا زمانیکه قرضه اش را نپرداخته ساالنه ‪ 100‬دال ر م دیون میگ ردد( ‪ 10‬فیص د س ود از‬
‫بابت ‪ 1000‬دالر قرض شده)‪ .‬مالیات آینده مجبوراً باید با ‪ 100‬دالر افزایش یابد تا سود قرضه جدید را تادیه نماین د‪،‬‬
‫پس کاهش مالیات فعلی و قرضه عوضی آن برای پرداخت کنندگان مالیات امروز ‪ 1000‬دالر اض افه ت ر در مقاب ل‬
‫‪ 100‬دالر ساالنه بر عالوه مالیات تا زمانیکه قرضه پرداخته شود میدهد‪.‬‬
‫با ‪ 10‬فیصد نرخ سود‪ ،‬ارزش فعلی ‪ 100‬دالر در مالیات آینده در هر سال ‪ 1000‬دالر میباشد‪ ،‬پس ارزش فعلی دین‬
‫مالیات آینده بنابر قرضه با ارزش فعلی تخفیف مالیات یکسان و همانند میباشد‪ .‬پ رداخت کنن ده مالی ات ام روز ی ک‬
‫دارایی ‪ 1000‬دالری را در مقابل دین آینده با ارزش فعلی ‪ 1000‬دالری بدس ت می آورد‪ .‬در حقیقت ب ا دادن ‪1000‬‬
‫دالر امروز در مقابل ‪ 1000‬دالر قرضه دولت بر پرداخت کنندگان مالیات حصول این وام را تحمی ل نم وده اس ت‪.‬‬
‫پرداخت کنندگان محتاط مالیات برای دولت اجازه تغییر در طرح مصارف شان را با معاوض ه تموی ل قرض وی ب ا‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪165‬‬

‫مالیات بندی نمیدهند‪ ،‬پس ایشان تخفیف ‪ 1000‬دالری مالیات را پس انداز خواهن د نم ود‪ .‬ب ا ‪ 10‬فیص د س ود ‪1000‬‬
‫دالر در پس انداز‪ ،‬ساالنه ‪ 100‬دالر پرداخته میتوان د‪ ،‬ک ه ب رای پ رداخت قرض ه مالی ات اف زایش یافت ه آین ده ک افی‬
‫میباشد‪ .‬اگر زمانی مالیات برای پرداخت کامل قرضه جمع شود‪ ،‬پس آن ‪ 1000‬دالر میتوان د از پس ان دازها خ ارج‬
‫گردیده و برای جبران سازی مالیات بلندتر در معرض استفاده قرار گیرد‪.‬‬
‫نقطه قابل مالحظه ریکاردو این است که با در نظر گرفتن مخ ارج دول تی ب ه ش کل ث ابت و تع ویض مالی ات بن دی‬
‫توسط قرضه جات‪ ،‬ارزش فعلی مالیات آینده که برای پرداخت قرضه میباشد دقیقا ً ارزش تخفیف مالی ات را ج بران‬
‫میکند‪ .‬ارزش فعلی ثروت پرداخت کننده مالیات تغییر نمی یابد‪ ،‬پس یک پرداخت کننده مالیات عاقل تخفیف مالی ات‬
‫را پس انداز نموده تا تصمیم تمویل دولتی را جبران نماید و مالیات بلند پیش بینی شده آینده را بپردازد‪ .‬بدین ت رتیب‬
‫به اساس تئوری تعادل‪ ،‬مالیات بندی و قرضه جات در حقیقت دارای تاثیرات یکسان اند‪ .‬و اشکالی وجود ن دارد ک ه‬
‫آیا دولت مالیات بندی را برای برآورده ساختن مخارجش در معرض استفاده قرار میدهد یا قرضه جات را‪.‬‬

‫استدالل های در مقابل تئوری تعادل‬

‫به هر صورت ریکاردو بعد دیگر این استدالل را هم دید‪ .‬ب ا وجودیک ه ب رای ی ک ف رد ی ک تخفی ف ‪ 1000‬دال ری‬
‫امروز در مقابل اف زایش ‪ 100‬دالرمالی ات س االنه داده ش ده اس ت در آین ده ه ر س ال هیچ تغی یری در ارزش فعلی‬
‫ثروت به نظر نمیرسد‪ ،‬فرد پولی را که امروز بدست می آورد احتماالً تمام آن را پس انداز نمی کن د‪ .‬نس بت ب ه این‬
‫که ‪ 1000‬دالر کمتر در مالیات در سال جاری بپردازند اکثر افراد احتمال دارد که حد اقالً یک مق دار‪ ،‬و ش اید تم ام‬
‫آن ‪ 1000‬دالر را به عوض پس انداز باالی ک اال ه ای مص رفی خ رچ نماین د‪ .‬اگ ر تم ام تخفی ف مالی اتی پس ان داز‬
‫نگردد‪ ،‬پس مصارف افزایش یافته و تعداد منابع موجوده برای سرمایه گذاری کاهش می یابد‪ .‬بیاد بیاورید که عواید‬
‫ملی‪ ،‬مصارف را جمع سرمایه گذاری ها جمع مخارج دول تی مس اوی میس ازد‪ ،‬پس ب ا ث ابت ب اقی مان دن مخ ارج‬
‫دولتی و افزایش مصارف‪ ،‬سرمایه گذاری مجبور به تنزل است‪ .‬دلیل این است که ی ک مق دار پ ولی ک ه بای د ب رای‬
‫سرمایه گذاری خصوصی پس انداز میگردید‪ ،‬اکنون برای خریداری ورقه های اضافی قرضه م ورد اس تفاده ق رار‬
‫گرفته است‪.‬‬
‫تئوری تعادل استدالل می ورزد که اگر دولت مالیات بندی را ب ا قرض ه ج ات تع ویض میکن د‪ ،‬ت اثیراتش م ردم را‬
‫اجباراً به گرفتن وام وا میدارد که در حاالت عادی آن را دوست ندارند‪ .‬کار معقول که دراین روی داد بای د ص ورت‬
‫پذیرد این است که تمامی تقلی ل در مالی ات را پس ان داز نم وده ت ا ت اثیرات قرض ه را ج بران کن د‪ .‬در این ص ورت‬
‫تعویض قرضه جات برای مالیاتبندی واقعا ً دارای کدام تاثیری نمیباشد‪ .‬ریک اردو قب ول نم ود ک ه اک ثر م ردم ب رای‬
‫جبران تاثیرات مالیات پس انداز نمی نمایند‪ ،‬و لذا وی استدالل ورزید که تئوری ک ه بع د از وی ن ام گذاش ته ش د در‬
‫حقیقت درست نیست‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪166‬‬

‫مسایل کنونی‬
‫دو عامل بعد از جنگ دوم جهانی مبحث بار قرضه ملی را خیلی ارزن ده و مهم س اخت‪ .‬عام ل نخس ت این ب ود ک ه‬
‫قرضه ملی اضافه تر از پنج برابر از ‪ 1940‬الی ‪ 1945‬افزایش یافت‪ ،‬یعنی از ‪ 48.5‬بلیون دال ر ب ه ‪ 259.1‬بلی ون‬
‫دالر‪ .‬عامل دومی پذیرش روز افزون در میان اقتصاددانان اقتصاد کینیشین و مف اهیم اس تفاده کس ر بودج ه ب ه حیث‬
‫وسایل وسعت دهنده اقتصاد در ایام بحران اقتصادی و تنزل بود‪ .‬ب ه اس اس تئ وری کینیش ین‪ ،‬ممکن دولت خواه ان‬
‫ادامه کسر بودجه برای چندین سال پی هم جهت جنگ با بحران اقتصادی باشد‪ ،‬پس طبیعت ا ً س واالتی در م ورد ب ار‬
‫قرضه بوجود می آید‪ ،‬باالخص در روشنی قرضه جات هنگفت انباشته شده بعد از جنگ جهانی‪.‬‬
‫جواب که در آن وقت از طرف عموم مردم مورد قبول قرار گ رفت توس ط اب ا لرن ر در س ال ‪ 1948‬ارائ ه گردی د‪.‬‬
‫لرنر استدالل ورزید که قرضه در حقیقت ب اری نب ود‪ ،‬زی را در اک ثر قس مت ه ا‪ ،‬تحت ملکیت امریک ایی ه ا ق رار‬
‫گرفته و بناء ایشان برای خویشتن آن را قرض کرده بودند‪ .‬بدون شک این عین همان استدالل است که دو قرن پیش‬
‫توسط جین فرنسس میالن ارائه گردیده بود‪ .‬با تاریخ دهی این مبحث‪ ،‬این موضوع حیرت انگیز اس ت ک ه اس تدالل‬
‫لرنر بدون کدام مبارزه در اکثر دهه ‪ 1950‬باقی ماند‪.‬‬
‫نخستین سوال ج دی در م ورد تئ وری لرن ر توس ط جیم ز م بوچان ان درس ال ‪ 1958‬ص ورت گ رفت‪ .‬وی اس تدالل‬
‫ورزید که فروشندگان و خریداران فعلی قرضه جات عامه بطور داوطلبانه ب ا این معامل ه مواف ق ان د و ل ذا ب ار این‬
‫قرضه را متحمل نمیشوند‪ .‬ولی پرداخت کنندگان آینده مالیات که اجباراً به پرداخت مالیات بلند تحمیل میگردند بنابر‬
‫این قرضه در بدترین وضع قرار خواهند گرفت‪ .‬دولت برای اینک ه توان ایی تحمی ل مالی ات بلن د را ب االی پ رداخت‬
‫کنندگان مالیات در آینده دارد‪ ،‬بار قرضه را بر آینده ها اعمال می نماید‪ .‬بار دیگر مشابهت و همگونی میان استدالل‬
‫بوچانان و آدم سمیت را که کسر سرمایه به تدریج یک ملت را با پرداخت دوباره قرضه توسط تحمیل مالیات آین ده‬
‫به ضعف می گرایاند مشاهده شده میتواند‪.‬‬
‫این قضیه مانند تاریخ فکری که خود را تکرار میکند به نظر میرسد‪ ،‬ولی این قصه تا هنوز تکمی ل نش ده اس ت‪ .‬در‬
‫سال ‪ 1974‬رابرت بارو استدالل ورزید که قرضه باری نیست زیرا اگر قرضه در عوض مالیات بندی در مع رض‬
‫استفاده قرار بگیرد‪ ،‬پس اندازها افزایش می یابد تا تاثیرات قرضه را جبران نماید‪ .‬بارو فقط تئوری تعادل ریکاردو‬
‫را دوباره ارائه مینمود‪ .‬در دو ده ه بع د از اینک ه مقال ه ب ارو طب ع ش د‪ ،‬ی ک مباحث ه زن ده وج الب توج ه در می ان‬
‫اقتصاددانان ظاهر شد‪ ،‬که عموما ً در دور مس ائلی در گ ردش ب ود ک ه ریک اردو ی ک ونیم ق رن قب ل آن را مع رفی‬
‫نموده بود‪.‬‬

‫تیوری تعادل و بار قرضه جات ملی‬

‫تاریخ فکری در صحت خود تقاطع وارد میکند‪ ،‬ولی موضوعات همس ان ک ه در گذش ته ه ا بلن د ش ده ب ود همچن ان‬
‫برای فهم در مورد مسائل کنونی در باره بار قرضه جات قاطع و مهم میباشد‪ .‬دو مسئله قاطع و وخیم در مورد ب ار‬
‫قرضه این است که آیا استقراض دولتی نرخ های سود را متاثر میسازد و آیا بار قرضه بر آینده منتقل میگردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪167‬‬

‫یک استدالل اینکه بار قرضه جات به آینده انتقال نمی یابد این است که تنها منابع کنونی میتواند ک ه همین اکن ون در‬
‫معرض استفاده قرار بگیرد‪ .‬بدین ترتیب هر هزینه فرصت قرضه باید توس ط اس تفاده من ابع فعلی ب ه ع وض من ابع‬
‫آینده تحمل گردد‪ .‬چیزی که درآیند وجود خواهد داشت نمی تواند که اکن ون م ورد اس تفاده ق رار گ یرد‪ .‬سفس طه این‬
‫استدالل میتواند به آسانی شرح داده شود‪ .‬اگ ر تی وری تع ادل درس ت نیس ت‪ ،‬پس مص ارف زی اد کن ونی و س رمایه‬
‫گذاری های اندکی کنونی وجود خواهد داشت‪ .‬سرمایه گذاری اندکتر امروزی به معنی امکانات تولید اندکتر درآینده‬
‫میباشد‪ ،‬پس بار قرضه بنابر انباشتن اندکی سرمایه به آینده منتقل میشود‪.‬‬
‫شکل ‪ 23.1‬این نقطه را ارائه میکند‪ .‬محور ‪ Q‬کمیت پس انداز ها و سرمایه گ ذاری را پیم ایش مینمای د و مح ور ‪r‬‬
‫نرخ سود و نفع را پیمایش می کند‪ .‬قوس تقاضای ‪ D‬تقاضا برای وجوهات از جانب سرمایه گ ذار ه ای خصوص ی‬
‫میباشد‪ ،‬که با نرخ پائین تر سود و نفع زیادتر قرض میکنند تا برای قوس تقاضا یک میل به جانب پائین بدهد‪ .‬ق وس‬
‫عرضه‪ ،‬عرضه پس انداز های موجود برای سرمایه گذاری را پیمایش نموده و به ج انب ب اال میالن دارد ت ا نش ان‬
‫دهد که نرخ های بلند سود و نفع‪ ،‬پس انداز کنندگان را به پس انداز تشویق میکند‪ .‬اکن ون اس تقراض دول تی ‪ ،G‬را‬
‫به تقاضای سکتور خصوصی برای استقراض اضافه نموده تا تقاضای مجموعی برای وجوه ات وام ش ده را ارائ ه‬
‫کند‪ ،‬یعنی ‪ .D + G‬مجموع پس انداز ها از ‪ Q0‬به ‪ Q1‬باال می رود‪ ،‬ولی چون استقراض دولتی فاصله میان ‪ D‬و‬
‫‪ D +G‬میباشد‪ ،‬تعداد سرمایه گذاری خصوصی از ‪ Q0‬به ‪ Q1 – G‬تنزل می یابد‪ .‬به عباره دیگر استقراض سکتور‬
‫خصوصی بنابر استقراض دولتی پ ائین ت ر میباش د‪ .‬ب ا اس تفاده از اص طالح ک ه عموم ا ً توس ط اقتص اددانان م ورد‬
‫استفاده قرار میگیرد‪ ،‬استقراض دولتی ب اعث ازدح ام اس تقراض س کتور خصوص ی گردی ده اس ت‪ ،‬و ت اثیرات این‬
‫ازدحام برای سطح پائین سرمایه گذاری خصوصی مسئول است‪.‬‬

‫تاثیرات استقراض دولتی باالی سکتور خصوصی‬ ‫شکل ‪23.1‬‬

‫زمانیکه استقراض دولتی بر دیگر تقاضا ها برای وجوهات قرضوی اضافه گردد‪ ،‬قوس تقاضا به جانب خارج انتقال میابد (به ‪،)D – G‬‬
‫که باعث افزایش در قیمت سود و نفع و همچنان باعث کاهش در تعداد سرمایه گذاری سکتور خصوصی به ‪ Q1 – G‬میشود‪.‬‬

‫این شرح میدهد که چگونه بار قرضه جات ملی میتواند به آینده انتقال یابد‪ .‬س رمایه گ ذاری ان دکتر ام روزی ب اعث‬
‫کاهش ظرفیت تولیدی آینده ملت شده و این کاهش تولیدی آینده انتقال بارقرضه را از امروز به آینده تش کیل میده د‪.‬‬
‫همچنان شکل ‪ 23.1‬سوال در مورد تاثیرات استقراض دولتی باالی نرخ های سود و نفع را جواب میدهد‪ .‬یادداش ت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪168‬‬

‫نمائید که بنابر وام دولت قیمت سود از ‪ r0‬به ‪ r1‬باال میرود‪ ،‬پس استقراض دولتی تاثیرات اف زایش قیمت س ود را هم‬
‫در بر دارد‪.‬‬
‫مباحث ه این بخش تی وری تع ادل را نادی ده پنداش ته اس ت‪ .‬اگ ر تئ وری تع ادل حقیقت دارد‪ ،‬پس ان داز ه ای س کتور‬
‫خصوصی باید افزایش داده شود تا استقراض دولتی را جبران نمای د‪ .‬ش کل ‪ 23.2‬ت اثیرات تی وری تع ادل را نش ان‬
‫میدهد‪ .‬چنانیکه در شکل ‪ 23.1‬استقراض دولتی باعث میشود که تقاضا برای استقراض به ‪ D + G‬انتقال یابد‪ ،‬ولی‬
‫به اساس تیوری تعادل پس انداز ها با یک مقدار مساوی به ‪ ’S‬افزایش خواهد یافت ت ا اس تقراض دول تی را ج بران‬
‫نماید‪ .‬در این صورت قیمت سود و نفع به حال خودش باقی می ماند‪ ،‬مانند که مقدار اسقراض خصوصی و س رمایه‬
‫گذاری باقی می ماند‪ .‬با مقایسه شکل ‪ 23.1‬و شکل ‪ 23.2‬ما دیده میتوانیم که تاثیرات ادامه کسر بودج ه چ ه اس ت‪،‬‬
‫کی بار آنرا تحمل میکند‪ ،‬و چگونه کسر قیمت های سود و نفع را بنابر این که آیا تئوری تعادل واقیعت دارد یا خیر‬
‫متاثر میسازد‪ .‬اگر آن واقیعت نداشته باشد‪ ،‬پس چنانیکه در شکل ‪ 23.1‬نشان داده ش ده اس ت‪ ،‬کس ر س رمایه ب اعث‬
‫میشود که قیمت های سود ونفع بلند رفته و پس انداز س کتور خصوص ی ت نزل یاب د‪ .‬و اگ ر تی وری تع ادل درس ت‬
‫باشد‪ ،‬قیمت های سود و نفع و پس انداز سکتور خصوصی با کسر مت اثر نخواه د ش د زی را پس ان داز مجم وعی ب ا‬
‫مقدار کسر افزایش خواهد یافت‪.‬‬
‫اقتصاددانان چنانیکه با بسیاری مسائل دیگر ناموافق اند در این م ورد ک ه آی ا تئ وری تع ادل درس ت اس ت هم ع دم‬
‫موافقت شان را نشان میدهند‪ .‬مطالعات زیادی در چندین دهه گذش ته ب رای بررس ی مف اهیم مختل ف تی وری تع ادل‬
‫صورت گرفته است‪ .‬قرار یک تخمین‪ ،‬ی ک دال ر اض افه ت ر وام دولت ب اعث اف زایش پس ان داز ص رف ‪ 20‬س نت‬
‫میشود‪ ،‬که داللت بر این میکند که مردم برای جبران کسر و کمبودی دولت پس انداز نمیکنند و اینکه تیوری تع ادل‬
‫درست نیست‪ .‬این نتیجه توسط بعضی از اقتصاددانان حمایت و پشتیبانی میشود حاآلنکه توسط ع ده یی دیگ ری رد‬
‫میگردد‪ .‬حتی با قبول نمودن استدالل و برهان تیوری تعادل‪ ،‬این موضوع معقول به نظر میرس د ک ه ف رض گ ردد‬
‫که اگر مالیات قطع و قرضه جات برای تمویل تخفی ف مالی ات در مع رض اس تفاده ق رار گ یرد‪ ،‬پ رداخت کنن دگان‬
‫مالیات تمامی تخفیف مالیات را پس انداز نخواهند کرد‪ .‬به عباره دیگ ر فرض یه ه ای دقی ق در عقب تی وری تع ادل‬
‫غیر قابل رضایت میباشند‪ .‬هرچند باید به خاطر سپرد که اکنون هم اقتصاددانان با این مسئله نا موافق اند و تحقیقات‬
‫درمورد جریان دارد‪.‬‬

‫استقراض دولتی و تیوری تعادل‬ ‫شکل ‪23.2‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪169‬‬

‫به اساس تیوری تعادل‪ ،‬عرضه پس انداز باعث افزایش زیادی هر افزایش در استقراض دول تی میش ود‪ ،‬ک ه قیمت س ود ونف ع را ن ا تغی یر‬
‫خورده گذاشته و مقدار سرمایه گذاری سکتور خصوصی ‪ Q0‬را متاثر نمی سازد‪.‬‬

‫تولید پول و تمویل عامه‬

‫بخاطریکه دولت مخارج اش را با مالیات بندی‪ ،‬استقراض ویا تولید پول میتواند تمویل کند‪ ،‬تولی د پ ول ی ک وس یله‬
‫تمویل عامه میباشد‪ .‬تولید پول درصورتیکه باعث تورم نشود یک طریق بی درد سر بلند بردن عواید دولت میباشد‪.‬‬
‫درحقیقت دولت میتواند که پول جدید برای مخارجش چاپ کند‪ .‬ولی هر نوع افزایش قابل مالحظ ه در عرض ه پ ول‬
‫باعث تورم میگردد‪ .‬بنابر نا مطلوب بودن تورم به شکل عمومی‪ ،‬قانونا ً این سوال که چرا دولت برای تموی ل عام ه‬
‫به میتود تولید پول متوسل شده است پرسیده شده میتواند‪ .‬یکی از جواب ها این است که تورم باعث ایجاد عواید بلند‬
‫تر از مقدار تولید شده پول برای دولت میگردد‪ .‬همچنان تورم دارای یک سلسله ت اثیرات اقتص اد کالن میباش د‪ ،‬ک ه‬
‫بعداً مورد مطالعه قرار خواهد گرفت‪ .‬توجه این بخش باالی توانایی های تولید‪-‬عواید انفالسیون یا تورم میباشد‪.‬‬

‫تولید پول بعنوان طریق بلند بردن عواید‬

‫بنابر تاثیرات قرضه باالی قیمت های سود و نفع و سرمایه گذاری‪ ،‬ایجاد کنندگان مقررات و پالیس ی ه ا تولی د پ ول‬
‫به منظور تمویل مخارج دولتی را ترجیح داده تا تاثیرات وام های تمویل اقتصاد را کاهش دهد‪ .‬یعنی پول اضافه ب ه‬
‫عوض قرضه جات اضافه میتواند تولید گردد‪ .‬اگ ر دولت نمیخواه د ک ه مالی ات را اف زایش ده د و خواه ان مح دود‬
‫ساختن وسعت وام هایش میباشد‪ ،‬یگانه راه آن تولید پول میباشد‪ .‬اکثر روئسای هیئت ناظمان ریزرو فدرال ص ریحا ً‬
‫اظهار داشته اند که ایشان هنگام صدور قرضه جات سنگین‪ ،‬برای افزایش عرضه پول جهت خریداری ورق ه ه ای‬
‫قرضه جات تحت فشار زیاد قرار داشته اند‪.‬این یک پالیسی صریح فد در اواخر دهه ‪ 1940‬و اوای ل ‪ 1950‬ب ود‪ ،‬و‬
‫به زبان مروج آن زمان فد با خریداری ورقه های قرضه دولت همزم ان ب ا ص دور آن از خزان ه‪ ،‬در آم اده س ازی‬
‫خزانه عمل مینمود‪.‬‬
‫تورم که بنابر تولید مسلسل پول واقع میشود‪ ،‬نه تنها از دیدگاه خودش نا مطلوب و ناخوشایند است‪ ،‬بلک ه ب ا سیس تم‬
‫مالیات و کسر سرمایه برای وسعت بخشیدن توانایی های تولید‪-‬عواید تولید پول دارای تاثیر متقابل میباشد‪ .‬بقی ه این‬
‫بخش بعضی ازآن تاثیرات را مورد مالحظه قرار میدهد‪.‬‬

‫تورم و بلند رفتن طبقه ای‬

‫با یک سیستم مالیات تصاعدی‪ ،‬عواید بلندتر اسمی با نرخ های بلند تر حاشیه یی مالیات بندی میگردند‪ .‬ب رای ی ک‬
‫عواید واقعی داده شده‪ ،‬یک راه برای بلند بردن عواید اسمی و به موجب آن افزایش نرخ های واقعی مالی ات‪ ،‬ایج اد‬
‫انفالسیون یا تورم میباشد‪ .‬این باعث میشود تا پرداخت کنندگان مالیات به طبقات بلند ت ر مالی ات ج براً ب رده ش وند‪.‬‬
‫ایجاد یک افزایش مالیات به شکل موثر بدون اینکه با پاس شدن کدام م اده ق انون ص ورت بگ یرد‪ .‬چ ون افزایش ات‬
‫مالیات مشهور اند‪ ،‬انتقال به طبقات بلند تر مالیات که در اثر تورم واق ع ش ده اس ت ی ک راه ب رای اف زایش مالی ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪170‬‬

‫بدون ک دام واکنش سیاس ی میباش د‪ .‬همین انتق ال ج بری پ رداخت کنن دگان مالی ات ب ه طبق ات بلن دتر مالی ات توس ط‬
‫انفالسیون بنام تنزل طبقه یی یاد میشود‪.‬‬
‫در دهه ‪ 1960‬و ‪ ،1970‬تنزل طبقه یی یک پدیده یی مهمی بود که باعث مالیات اف زایش یافت ه ش د‪ .‬در جری ان این‬
‫دو دهه کانگرس همواره تخفیف مالیات را پاس نمود‪ ،‬ولی در حقیقت مالیات تنزل نمی یافت زی را تخفیف ات مالی ات‬
‫تنها و تنها باعث جبران تنزل طبقه یی که در اثر تورم بوجود آمده بود می شد‪ .‬در سال ‪ 1981‬رئیس جمهور ریگن‬
‫توانست که قانون شاخص گذاری نرخ مالیات به تورم را پاس نماید‪ ،‬تا زمانیکه ت ورم ب اعث اف زایش عوای د اس می‬
‫شود‪ ،‬طبقات مالیات همچنان بلند برود‪ .‬زیرا اکنون نرخ ه ای مالی ات ب ا انفالس یون ش اخص گ ذاری ش ده‪ ،‬و ت نزل‬
‫طبقه یی برای اکثر نقاط از بین رفته بود‪ .‬هر چند که کانگرس میتوانست این شاخص گذاری را باط ل نمای د ک ه در‬
‫سال ‪ 1994‬صورت پذیرفت‪.‬‬
‫باوجود شاخص گذاری طبقات مالیات‪ ،‬هنوز هم بعضی ساحاتی سیس تم مالی ات وج ود دارد ک ه در آن ت ورم مق دار‬
‫مالیات پرداختنی را افزایش میدهد‪ .‬به طور مثال ‪ 125000‬دالر استثنای یکبارگی از مالی ات من افع س رمایه ب االی‬
‫خانه های شخصی به تورم شاخص گذاری نشده است‪ ،‬پس تورم به ت دریج ب اعث فرس اییدن و فاس د س اختن ارزش‬
‫این تقلیل میشود‪ .‬یک موضوع خیلی ارزنده در مورد تنزل طبقه یی که باید به خاطر سپرده شود این است که چ ون‬
‫این باعث وسعت توانایی های بلندبردن‪-‬عواید سیستم مالیات میش ود‪ ،‬ل ذا ب اعث ایج اد ی ک انگ یزه و مش وق ب رای‬
‫دولت می گردد تا پالیسی های تورمی را دنبال نماید‪ .‬با شاخص گذارای طبقات مالیات این مشوق و انگیزه قس ما ً از‬
‫بین میرود‬

‫منافع خیالی سرمایه‬

‫باوجودیکه بعضی جنبه های سیستم مالیات شاخص گذاری شد‪ ،‬ولی دیگر جنبه های آن نشد‪ .‬مهم ترین ساحه که در‬
‫آن سیستم مالیات شاخص گذاری نشده است از بابت منافع سرمایه میباشد‪ .‬در ح الت کن ونی ی ک نف ع س رمایه قاب ل‬
‫مالیات بندی با منفی نمودن قیمت یک داشته فروخته شده از قیمت فروش آن محاسبه میگردد‪ .‬بدین ترتیب با ت ورم‪،‬‬
‫بعضی قسمت های هر نفع سرمایه فقط بنابر تورم خواهد بود‪ .‬این قسمت بنام یک نفع خیالی سرمایه نامی ده میش ود‪.‬‬
‫به هر اندازه که تورم بزرگتر باشد ویا قیمت داده شده تورم بزرگ تر باش د‪ ،‬ب ه هم ان ان دازه میع اد تص رف دارایی‬
‫دراز تر بوده وبه همان اندازه جزء خیالی نفع سرمایه قابل مالیات بندی بزرگتر میباش د‪ .‬در اک ثر قض ایا دارایی در‬
‫حقیقت به ضرر فروخته میشود‪ ،‬ولی هنوز هم مالیات نفع سرمایه مدیون و مرهون به نفع سرمایه خیالی میباشد‪.‬‬
‫منافع خیالی سرمایه که در اثر تورم ایجاد میگردد در فصل ‪ 15‬مورد بحث ق رار گ رفت‪ ،‬ل ذا ض رورت ب ه م رور‬
‫تفصیلی آن در این جا نیست‪ .‬نقطه قابل توجه این است که این صورتی دیگری است که دولت میتواند با جمع آوری‬
‫عواید اضافی مالیات بنا بر تورم نفع برد‪ .‬سیستم مالیات کامالً برای تورم شاخص گذاری شد‪ ،‬منافع سرمایه ب رای‬
‫ازبین بردن منافع خیالی عینا ً مانند آن که طبقات مالیات برای ازبین بردن تنزل طبقه یی شاخص گ ذاری ش ده ب ود‪،‬‬
‫شاخص گذاری میگردد‪ .‬چنین رویداد تا کنون رخ نداده است‪ ،‬ولی همزمان با نوشتن این کتاب در کانگرس مباحث ه‬
‫در مورد ایجاد قانون برای از بین بردن مالیات بندی منافع سرمایه خیالی جریان دارد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪171‬‬

‫دور سیاسی تجارت (بزنس)‬

‫تولید پول و استقراض دول تی ه ر دو ب االی عملک رد اقتص اد دارای ت اثیرات کوت اه م دت میباش ند‪ .‬پ ذیرش این ک ه‬
‫پرداخت کنندگان مالیات ارزش فعلی دین های مالیات آینده را بنابر کسر سرمایه کامالً به سرمایه مب دل نمی کنن د‪-‬‬
‫در حقیقت پذیرش این است که تئوری تعادل درست نیست_ ی ک اف زایش در مخ ارج دولت و ی ا ک اهش در مالی ات‬
‫میتواند باعث افزایش محصوالت و کاهش بیکاری در کوتاه مدت گ ردد‪ .‬ب ه همین ط ور این درس ت اس ت ک ه ی ک‬
‫افزایش در میزان رشد عرضه پول‪ ،‬که باعث تهیه قدرت زیادتر خرید از آن چه که توقع میشد میشود‪ .‬این ت اثیرات‬
‫کوتاه مدت اساس پالیسی اقتصادی کنشین میباشد‪ ،‬که حامی پالیسی های پولی و پالیسی ه ای مالی اتی ب رای اس توار‬
‫نمودن اقتصاد میباشد‪ .‬ولی با تاسف که در دراز مدت این تاثیرات سودمند نا پدید میشوند‪.‬‬
‫تفصیالت اقتصاد بزرگ تاثیرات پالیسی های پولی و پالیسی های مالیاتی در این جا مورد بحث قرار نخواهد گرفت‬
‫زیرا بحث در مورد آن ها دریک کورس مشخص اقتصاد بزرگ مناس ب خواه د ب ود‪ .‬ولی ب ه هرص ورت اس تلزام‬
‫ممکنات برای دستکاری سیاسی اقتصاد مستقیما ً مربوط به ان واع تص امیم س رمایه عام ه ک ه توس ط ایج اد کنن دگان‬
‫پالیسی ها ایجاد میگردد میباشد‪.‬‬

‫موفقیت سیاسی و عملکرد اقتصادی‬

‫تعدادی از نظارت کنندگان به این عقیده اند که موفقیت سیاستمداران با عملکرد کنونی دراقتصاد مورد داوری ق رار‬
‫میگیرد‪ .‬اگر اقتصاد بهتر باشد‪ ،‬رأی دهندگان متمایل به انتخاب مجدد سیاستمداران میشوند‪ ،‬ولی اگر اقتص اد دارای‬
‫عملکرد ضعیف باشد‪ ،‬احتمال زیاد میرود که مسئولین برطرف گردند‪ .‬بنا ًء سیاس تمداران دارای ی ک مش وق ب رای‬
‫انگیزش اقتصاد توسط پالیسی پولی و پالیسی مالیاتی برای کمک به متیقن ساختن انتخاب مجدد شان میباشند‪.‬‬
‫دور سیاسی تجارت به شکل ذیل عمل میکند‪ .‬قبل از انتخابات‪ ،‬سیاس تمداران دارای ی ک مش وق ب رای ادام ه کس ر‬
‫بودجه‪ ،‬افزایش مخارج و کاهش مالیات‪ ،‬برای انگیزش اقتصاد میباشند‪ .‬هم چ نین اف زایش در م یزان رش د عرض ه‬
‫پول باعث تحریک زیادتر اقتصاد شده که در انتخاب مجدد کمک مینماید‪ .‬این مشوق ها و انگیزه ها تقویت می یابند‬
‫زیرا برنامه های مصرفی در عدم موجودیت مالیات از دی د سیاس ی مش هور ان د‪ .‬این تحری ک و انگ یزش بواس طه‬
‫پالیسی های پولی و مالیاتی میتواند در انتخاب مجدد مسئولین موثر واقع شود‪.‬‬
‫بعد از انتخابات‪ ،‬تاثیرات منفی پالیسی های انگیزشی به شکل تورم بزرگ تر و کس ر بلن دتر ظ اهر میگردن د‪ .‬ممکن‬
‫کوشش های برای مه ار ک ردن ت ورم و کن ترول کس ر و کمب ودی ه ا ص ورت پ ذیرد‪ ،‬ک ه دارای ت اثیرات گ رایش‬
‫انقباضی باالی اقتصاد خواهد بود‪ .‬ولی قبل از انتخابات بعدی‪ ،‬باز هم مس ئولین داری مش وق و انگ یزه میباش ند ک ه‬
‫پالیسی اقتصاد بزرگ انگیزشی را در معرض استفاده قرار دهند تا شانس های انتخاب مجدد شان را بیفزاین د‪ .‬ب دین‬
‫شکل یک دور سیاسی تجارت تش کیل یافت ه ک ه ب ا دور انتخاب اتی وف ق و مط ابقت دارد‪ .‬ب ه س ان آرم انی‪ ،‬پالیس ی‬
‫اقتصاد بزرگ برای استوار ساختن اقتصاد میتواند در معرض اس تفاده ق رار گ یرد‪ ،‬ام ا دور ه ای سیاس ی تج ارت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪172‬‬

‫باعث بی ثبات کردن اقتصاد گردیده‪ ،‬ک ه قب ل از انتخاب ات ب اعث ایج اد انبس اط و بع د از آن ب اعث ایج اد انقب اض‬
‫میشود‪.‬‬
‫آیا پالیسی اقتص اد ب زرگ در حقیقت میتوان د ب رای انتخ اب مج دد مس ئولین م ورد اس تفاده ق رار گ یرد؟ از دی دگاه‬
‫اکادمیک‪ ،‬این یک سوال باز است‪ ،‬اما یک ثبوت مهم واساسی وجود دارد که ایجاد کنندگان پالیسی ها عقی ده دارن د‬
‫که یک همبستگی میان عملکرد اقتصاد و قیمت های انتخابات مسئولین وجود دارد‪ .‬اگر مس ئولین قب ول کنن د و اگ ر‬
‫ایشان قدرت کنترول پالیسی اقتصاد بزرگ را دارا باشند‪ ،‬پس ایشان دارای یک مشوق و انگ یزه هس تند ک ه ب رای‬
‫ایجاد یک محرک قبل از انتخابات آن را مورد استفاده قرار داده میتوانند‪ ،‬که به ج انب دور سیاس ی تج ارت ه دایت‬
‫میکند‪ .‬تا زمانیکه سیاستمداران عقیده دارن د ک ه ت اثیراتی وج ود دارد‪ ،‬ی ک گ رایش و تمای ل ب رای اس تفاده پالیس ی‬
‫اقتصاد بزرگ برای منافع شان وجود خواهد داشت‪.‬‬

‫جرح و تعدیل بودجه متوازن‬

‫یکی از مسائل عمده اقتصادی در چندین دهه گذشته کسر بودجه مزمن دولتی میباشد‪ .‬در دهه ‪ ،1990‬عالقه من دی‬
‫و دلبستگی روز افزون برای تصویب یک تعدیل درقانون اساسی مبنی بر لزوم یک بودج ه مت وازن وج ود داش ت‪.‬‬
‫ظاهراً تعدیل بوجه متوازن موضوع آسان و راست به نظر می آید‪ .‬به ط ور س اده فق ط ض رورت ب ه این اس ت ک ه‬
‫دولت فدرال از آنچه در عواید مالیات در سال مالی بلند میبرد اضافه تر نباید مصرف نماید‪ .‬اکثر پیش نهادات ب اعث‬
‫تهیه بعضی مواد و بند های فرار برای معامله با حاالت ف وق الع اده وغ یر منتظ ره ملی ش ده و ک انگرس را اج ازه‬
‫تعدیل نیاز های بودجه متوازن را که توسط اک ثریت آرأ ص ورت پذیرفت ه میده د‪ .‬ه ر چن د ک ه ی ک تع دیل بودج ه‬
‫متوازن شامل تعداد متعددی مسائل مغلق بوده و باعث بروز سواالت الجواب زیادی میشود‪ .‬بط ور نمون ه‪ ،‬چگون ه‬
‫نیاز های که باعث توزین بودجه شود تقویت شده میتواند‪ .‬اگر یک کسر تمرین شود‪ ،‬آیا جریمه قابل پرداختی وجود‬
‫دارد‪ ،‬واگر دارد پس چه کسی آن را باید بپردازد‪.‬‬

‫چه منحیث مخارج دولت شمرده میشود؟‬

‫سوال دیگر این است ک ه چ ه منحیث مخ ارج دول تی ش مرده میش ود‪ .‬در ح الت کن ونی تع داد متع ددی برنام ه ه ای‬
‫"خارج‪-‬بودجوی" مانند خدمات پستی‪ ،‬در بودجه فدرال شامل نیست‪ ،‬باوجودیکه حامی ان تع دیل بودج ه مت وازن ب ه‬
‫این عقیده اند که باید شامل باشند‪ .‬مخارج خارج‪-‬بودجوی به شکل گسترده تبلیغ گردیده که ارق ام بودج وی دولت ب ه‬
‫طور عادی اقالم خارج‪-‬بودجوی را با اقالم داخل‪-‬بودجوی آماده و فهرست بندی نم وده ک ه بعض ی از تف اوت ه ای‬
‫وابسته به مخارج خارج‪-‬بودجوی را ازبین میبرند‪.‬‬
‫یک مسئله عمده راجع به توزین بودج ه در ده ه ‪ 1990‬این اس ت ک ه چگون ه برنام ه بیم ه اجتم اعی ب رای مقاص د‬
‫توزین بودجه مورد توجه و مالحظه ق رار گ یرد‪ .‬قب ل از ده ه ‪ 1990‬عوای د و مخ ارج بیم ه اجتم اعی تقریب ا ً ب اهم‬
‫مساوی بود‪ ،‬پس اینک ه برنام ه ب ه چ ه ش کل ش مرده می ش د‪ ،‬مس ئله عم ده نب ود‪ .‬ولی در ده ه ‪ 1990‬عوای د بیم ه‬
‫اجتماعی از مخارجش با پیش بینی یک خروج خیلی زیاد مص ارف ی ک ده ه در ق رن بیس ت وی ک زمانیک ه نس ل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪173‬‬

‫شگوفایی شروع به تقاعد کنند بالغ میشود‪ .‬در آن زمان برنامه بیمه اجتماعی دارای مصارف زیاد نس بت ب ه عوای د‬
‫خواهد بود‪ .‬پس آیا عواید و مخارج بیمه اجتماعی باید شامل بودجه فدرال برای مقاصد تعدیل بودجه متوازن باشد؟‬
‫اگر چنین باشد‪ ،‬پس در دهه ‪ 1990‬بن ابر م ازاد عوای د بیم ه اجتم اعی‪ ،‬بودج ه ب ه آس انی ت وزین خواه د ش د‪ ،‬ولی‬
‫زمانیکه برنامه آغاز به کاهش آن عواید انباشته شده وتمرین کسر کند ت وزین آن خیلی مش کل خواه د ش د‪ .‬ب ه حیث‬
‫یک پروگرام مجزا که توسط مالی ات اختص اص داده ش ده تموی ل میگ ردد‪ ،‬ک ه عب ارت از پس ان داز نم ودن ب رای‬
‫مصارف پیش بینی شده بلند آینده میباشد‪ ،‬یک استدالل خوبی برای شامل نساختن برنامه بیمه اجتماعی برای مقاصد‬
‫توازن بودجه میباشد‪.‬آیا استدالالت همانند برای دیگ ر برنام ه ه ای تولی د‪-‬عوای د مانن د خ دمات پس تی و غ یره قاب ل‬
‫تطبیق است؟‬
‫راه های دیگری وجود دارد که بدون افزایش عواید از بودجه فعلی که مشکل است ب ا آن در تع دیل بودج ه مت وازن‬
‫معامله گردد مصرف شود‪ .‬یک راه آن خرید کنونی یک چیز و پرداخت آینده آن میباشد‪ .‬برنامه های تقاع دی دولت‬
‫شامل این کتگوری میباشد‪ ،‬زیرا قسمتی از حق الزحمه یک کارمن د در حقیقت پس ان داختن ح ق الزحم ه اش ب رای‬
‫منافع تقاعدی میباشد‪ .‬آیا باید قرضه جات افزوده شده برنامه های تقاعدی دولت شامل مصارف دولتی ش وند؟ هن وز‬
‫راه دیگری خرید در حال حاضر و پرداختن آن در آینده در قرار داد ه ای خری داری واق ع میش ود‪ ،‬ک ه ب رای اقالم‬
‫خریداری شده زمانی پرداخته میشود که آنها را به محل مربوطه انتقال دهند‪ .‬دولت میتواند اسلحه جات جدی د ب رای‬
‫اردو را در سال جاری با تحویلی چندین سال بعد فرمایش دهد‪ ،‬که پرداخت امروز را به آینده به تعویق انداخت‪ .‬ب ه‬
‫طور عموم وام های آینده تعلق به زمانی میگیرد که صورت پذیرفته نه ب ه وقت ک ه پرداخت ه میش وند‪ .‬ولی نی از ب ه‬
‫یک بازرسی عمده درتمرین های محاس باتی دولت دارد‪ .‬احتم ال دارد ک انگرس آین ده ب رای تع دیل نی از ب ه بودج ه‬
‫متوازن با استفاده از این استدالل که بودجه بنابر تعهدات کانگرس گذشته نمیتواند بیالنس گردد‪ ،‬رای دهد‪.‬‬
‫سوال دیگر با گارنتی دولتی وام ها پدید می آید‪ ،‬یک ساحه که برای اکثر دانش آموزان آشنا خواهد بود‪ .‬برای ی ک‬
‫گارنتی وام یک مصرف خارج از جیب وجود ندارد‪ ،‬ولی در روی دادی ک ه ق رض کنن ده غفلت میکن د‪ ،‬چنانیک ه ب ا‬
‫قرضه جات دولتی اکثراً اتفاق می افتد‪ ،‬دولت باید قرضه را دوباره بپردازد‪ .‬این یک روی داد دیگ ری اس ت ک ه در‬
‫آن دولت خود را متعهد و مستلزم به مصارف آینده کرده میتواند البته بدون صورت پذیرفتن ک دام مص رف در ح ال‬
‫حاضر‪ .‬شاید حتی فردی بخواهد که این موضوع را مورد مالحظه قرار دهد که آیا دولت در صورت افزایش نیافتن‬
‫ارزش حقیقی قرضه بنابر فرسایش تورمی آن‪ ،‬کسر را ادامه خواهد داد‪ .‬بدون شک یک بودجه مت وازن بای د چ نین‬
‫تعریف گردد که رویدادی که در آن کسر فقط تاثیرات تورم باالی کاهش حجم قرضه را جبران میکند‪.‬‬
‫هنوز مسئله مهم دیگر اینکه در صورت مواجه ش دن فش ار واجب ار بودج ه مت وازن‪ ،‬دولت مص ارفش را ب ا از بین‬
‫بردن برنامه ها و تصویب قوانین که افراد را مجبور به نیل ب ه نت ایج همس ان ب دون ک دام ح ق الزحم ه وی ا ب ا ح ق‬
‫الزحمه اندک بسازد‪ ،‬کاهش دهد‪ .‬طرح نظامی یک مثال خوبی را ارائه کرده میتواند‪ .‬مص ارف پ ولی ف راهم آوری‬
‫پرسونل نظامی با برات کشی اتباع و پرداخت مزد پائین برای شان‪ ،‬کاهش داده شده میتواند‪ .‬ب دین ش کل قس متی از‬
‫قیمت نظامی مستقیما ً توسط برات شوندگان تحمل میگردد‪ ،‬اما نیاز به عواید اندک مالیات وج ود خواه د داش ت‪ .‬ب ه‬
‫همین ترتیب پول های دولت فدرال میتواند باالی پروگرام های محیطی استعمال گردد‪ ،‬وی ا ق وانین میتوان د اف راد و‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪174‬‬

‫تجارت ها را مجبور به نیل به نتیجه همسان بدون کدام حق الزحم ه بس ازد‪ .‬فص ل ‪ 24‬این موض وع را ک ه چگون ه‬
‫قوانین به عوض مالیات بندی میتواند در معرض استفاده قرار گیرد به تفصیل مورد مطالعه قرار میدهد‪.‬‬
‫در مذاکرات فدرال در مورد تعدیل بودجه متوازن‪ ،‬چنان ب ه نظ ر میرس د ک ه ک انگرس اص ل را پذیرفت ه باش د ک ه‬
‫خواهان حفاظت در مقابل احک ام ف درال ک ه قیمت ه ای ق وانین ف درال را ب االی دول محلی و والی تی انتق ال میده د‬
‫میباشد‪ ،‬اما نظریه که احکام و قوانین دولت فدرال باالی افراد و تجارت ها میتواند عین عمل را انجام ده د‪ ،‬قس متی‬
‫زیادی از مسائل را تشکیل نمیدهد‪ .‬در قرینه توزین بودجه فدرال‪ ،‬بای د هوی دا باش د ک ه دولت میتوان د بودج ه یی را‬
‫ایجاد کند که به توزین با تصویب قواعدی که جاگزین پروگرام های مصرفی میشود نزدیک باشد‪.‬‬

‫حقایق سیاسی‬
‫مخالفین تعدیل بودجه متوازن در قانون اساسی‪ ،‬مشکالت عمده را در هر دو تقویت بخشی و پیمایش اینکه چ ه بای د‬
‫جزء بودجه محاسبه گردد‪ ،‬می بینند‪ .‬در هر چیز مغلق مانن د بودج ه ف درال‪ ،‬روزن ه ه ای پوتنش یلی همیش ه وج ود‬
‫دارد‪ .‬مخالفین استدالل میورزند که تعدیل نمیتواند تحمیل گ ردد و به تر این اس ت ک ه ب ار م واد غ یر قاب ل اج را در‬
‫قانون اساسی گنجانیده نشود‪.‬‬
‫حامیان تعدیل بودجه متوازن استدالل میورزند که آن میتواند یک میکانیزمی را تهیه کن د ک ه ب ه ش کل ق انونی ی ک‬
‫مسئولیت مالیاتی را وکالت نماید و چنان به نظ ر می رس د ک ه حم ایت زی اد ع وام در این پیم ایش وج ود دارد‪ .‬در‬
‫پاسخ‪ ،‬کانگرس تمایل و توجه به آن را نشان داده است‪ .‬یک مسئله مهم این است که کانگرس چرا یک پیمایشی ک ه‬
‫خودش را تحت فشار قرار دهد به این شکل قبول میکند‪ .‬اگر ایشان خواهان یک بودجه متوازن اند‪ ،‬پس چرا ایش ان‬
‫بودجه را بدون تعدیل در قانون اساسی توزین نمی کنند؟‬
‫دقیق ترین جواب این است که افراد ممکن متوافق به تعدیل در حال حاض ر و ت وزین بودج ه در آین ده باش ند‪ ،‬زی را‬
‫تعدیل یک بودجه متوازن را نمیتواند تا یک زم انی در آین ده ه ا در هم ش کند‪ .‬ب دین ش کل ک انگرس میتوان د ب رای‬
‫توزین بودجه در آینده عمل نماید بدون انجام کدام عملی برای انتق ال بودج ه ب ه ج انب ت وزین در ح ال حاض ر‪ .‬ب ا‬
‫حمایت از پیمایش‪ ،‬میتواند با عث ایجاد هاله یی مسئولیت مالیاتی درزمان برخورد غ یر مس ئوالنه گ ردد‪ .‬این ی ک‬
‫مثال کوتاه نظری سیاسی است که در فصل ‪ 9‬م ورد مطالع ه ق رار گ رفت‪ .‬دلیلی دیگ ری ب رای حم ایت از تع دیل‪،‬‬
‫تغییر شیوه که در آن بودجه دولتی تشکیل می یابد میباش د‪ .‬چ ون برنام ه ه ای مص رفی مش هورتر ان د ولی مالی ات‬
‫نیستند‪ ،‬کانگرس توسط گروپ های خود پسند در موقف قرار میگ رد ک ه مص ارف ش ان هم واره از مالی ات وض ع‬
‫کرده شده شان اضافه تر است‪ .‬هرچند که توزین بودجه هم از شهرتی برخوردار است‪ ،‬و فشار ق انونی میتوان د در‬
‫تغییر شیوه تصمیم گیری در مورد مصارف عمل نماید‪ .‬این تغییرات ق انونی پروس ه بودج ه س ازی عام ه را بهب ود‬
‫میبخشد‪.‬‬
‫به تحقیق‪ ،‬حامیان تعدیل‪ ،‬حقایق پروسه سیاسی را منحیث یک عامل جذب مشتری تعدیل بودج ه مت وازن مالحظ ه‬
‫کنند‪ .‬ساختار فعلی سیاسی تقریبا ً کسر متداوم را گارنتی نموده‪ ،‬ولی با دید کوتاه بینانه یی سیاستمدارانی که ب اوجود‬
‫اینکه خواهان بطی ساختن مصارف دولتی درحال حاضر نیستند‪ ،‬خواهان تحت فشار قرار دادن ک انگرس آین ده ان د‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪175‬‬

‫میتواند وضیعت دگرگون گردد‪ .‬زمانیکه در مورد این مسئله خطوط مبارزاتی ترس یم میگ ردد‪ ،‬ی ک نقط ه اختالف‬
‫این است که حامیان تعدیل بودجه متوازن متمایل به این اند که بودجه را با کاهش مخارج و مص ارف ت وزین کنن د‪.‬‬
‫حاآلنکه مخالفین نمیخواهند که مخارج کاهش یابد‪ .‬بدین ت رتیب ی ک نقط ه تردی د ط رح و دی زاین ی ک پیم ایش ک ه‬
‫بودجه را بدون افزایشات عمده عواید توزین نماید میباشد‪ .‬باید به اثبات برسد که این پروسه دلچسپ است‪ .‬آیا تعدیل‬
‫بودجه متوازن تصویب شود؟ آیا بودجه واقعا ً توزین گردد؟ اگر چنین باشد چه نوع مجموعات عواید افزایش یافته و‬
‫مصارف کاهش یافته و هنر های محاسباتی برای ایجاد بودجه متوازن در معرض استفاده قرار گیرد؟‬

‫قانون گرام‪-‬رودمن‪ -‬هالنگز‬

‫در سال ‪ 1985‬کانگرس قانون گرام رودمن هالنگز را تصویب نمود که به اساس آن کسر بودجه بای د ب ا اف زایش و‬
‫توسعه مساویانه در هر سال کاهش یافته‪ ،‬که باعث ایجاد ی ک بودج ه مت وازن در س ال ‪ 1991‬ش د‪ .‬باوجودیک ه این‬
‫قانون یک تعدیل در قانون اساسی نیست‪ ،‬چنین توقع میرفت که دارای تاثیرات مشابه به تعدیل بودجه متوازن باش د‬
‫و یک فشار واضیح باالی کسر بودجه همراه با جدول برنام ه ب رای ک اهش کس ر ه ا را تهی ه نمای د‪ .‬ب ه اس اس این‬
‫قانون‪ ،‬اگر اهداف بودجه حاصل نگردد‪ ،‬مصارف باالی اکثر برنامه ها به شکل اتوماتیک قطع خواهد شد تا اهداف‬
‫کسر را حاصل نماید‪ .‬برنامه های استحقاقی از این تخفیف ها استثنا قرار داده شده ک ه ب اعث افت ادن اک ثر تخفیف ات‬
‫باالی دفاع ملی و برنامه های مصرفی انتقال ناپذیرگردید‪.‬این قانون ی ک بع د خ وب توان ایی ک انگرس را مب نی ب ر‬
‫پیروی از عزم بهتر خودش برای توزین بودجه تهیه مینماید‪.‬‬
‫جدول ‪ 23.1‬نشان میدهد که زمانی که قانون گ رام‪-‬رودمن‪-‬ه النگزدر س ال ‪ 1985‬تص ویب ش د‪ ،‬کس ربودجه دولت‬
‫فدرال ‪ 212‬بلیون دالر بود‪ ،‬و باوجودیکه بعد از آن برای چند سالی تنزل یافت‪ ،‬زمانیکه بودجه متوازن سال ‪1991‬‬
‫رسید‪ ،‬کسر تقریبا ً ‪ 270‬بلیون دالر بود‪ ،‬حتی بلند تر از زمانی که ق انون تص ویب ش د‪ .‬آی ا ک انگرس میتوان د ک اری‬
‫بهتری را تحت نیاز های قانونی برای توزین بودجه انجام دهد؟‬

‫نتیجه‬
‫دولت مصارف اش را به سه طریقه میتواند تمویل کند؛ مالیات بندی‪ ،‬قرضه ج ات‪ ،‬و تولی د پ ول‪ .‬مالی ات بن دی ب ه‬

‫شکل وسیع در بخش چهارم کتاب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت‪ ،‬و این فصل ب االی تموی ل از طری ق قرض ه و‬

‫تولید پول توجه نمود‪ .‬سوال کلیدی تیوریتیکل در مورد تمویل قرضوی این اس ت ک ه آی ا مالی ات بن دی و ق رض در‬

‫تاثیرات حقیقی شان باهم مساوی و همسان اند؟ بلی ایشان یکسان خواهن د ب ود‪ ،‬ولی بش رطیکه اف راد ب رای ج بران‬

‫قرضه جات اینده شان که بنابر وام ها باالیشان باقی میماند پس ان داز نماین د‪ ،‬ام ا احتم االً این ی ک عم ل غ یر واق ع‬

‫بینانه میباشد که از پرداخت کنندگان مالیات توقع رود که ایشان چنان عم ل نماین د‪ .‬ب ه عب اره دیگ ر تی وری تع ادل‬

‫ریکاردو قابل تطبیق نمیباشد‪ ،‬که میگوید که بار تمویل قرضوی به آینده انتق ال می یاب د‪ .‬این بن ابر پ رداخت دوب اره‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪176‬‬

‫قرضه رخ نمیدهد‪ ،‬بلکه بخاطر اینکه استقراض دولتی باعث سرمایه گذاری های اندک سکتور خصوصی میش ود‪،‬‬

‫و بدین شکل مقدار کاال های موجوده سرمایه در آینده پائین می آید‪ .‬بدین شکل استقراض دولتی باعث غ یر ازدح ام‬

‫شدن سکتور خصوصی و بلند رفتن نرخ های نفع و سود میگردد‪ .‬این مسئله تیوریکی با مسائل پالیسی که کوششات‬

‫توزین بودجه را احاطه نموده اند ارتباط دارد‪ ،‬زیرا اگر تی وری تع ادل تط بیق گ ردد‪ ،‬ت وزین بودج ه ی ک معامل ه‬

‫بزرگ بوده مانند هدف پالیسی از اهمیت کمتری برخوردار میباشد نسبت به اینکه تیوری تعادل قابل تطبیق نباشد‪.‬‬

‫تولید پول به مثابه یک راه تمویل عامه بر عالوه اینکه راه مس تقیم پ رداخت ب رای مص ارف دول تی میباش د‪ ،‬دارای‬
‫تاثیرات فرعی هم میباشد‪ .‬تولید پول برای تموی ل مص ارف دول تی ب اعث انفالس یون میگ ردد‪ ،‬و انفالس یون عوای د‬
‫مالیات را با تنزل طبقه یی و با مالیات بندی منافع سرمایه بلند میبرد‪ .‬همچنان انفالس یون در پ رداخت قرض ه ج ات‬
‫دولت با کاهش ارزش واقعی آن کمک میکند‪ .‬لذا دولت یک انگیزه برای تولید پول جدی د ب ه مثاب ه تموی ل عام ه را‬
‫دارد زیرا میتواند پول تولید شده جدید را به مصرف برساند و همچنان بخاطر انفالسیون ک ه در اث ر آن بوج ود می‬
‫آید کمک میشود تا مالیات افزایش یافته و قرضه پرداخته شود‪ .‬باوجودیکه طبقات مالیات شاخص گذاری شده اند ت ا‬
‫تنزل طبقه یی را از بین برند‪ ،‬ولی یک شاخص گذاری کامل سیستم مالیات برای از بین بردن تاثیرات فرعی تولی د‬
‫پول باالی سیستم مالیات موثر تر واقع خواهد شد‪.‬‬
‫در کوت اه م دت قرض ه و تولی د پ ول ه ر دو دارای ت اثیرات ب االی فع الیت ه ای واقعی اقتص ادی میباش ند‪ .‬پالیس ی‬
‫اقتصادی کنیشین بر بنیاد و اساس اینکه پالیس ی پ ولی و پالیس ی مالی اتی ب رای کم ک ب ه ثب ات اقتص اد میتوان د در‬
‫معرض استفاده قرار گیرند‪ ،‬ایجاد گردیده است‪ .‬اگر این صحت داشته باشد‪ ،‬پس یک ف رد میتوان د از سیاس تمداران‬
‫توقع برد تا با استفاده از پالیسی پولی و پالیسی مالیاتی اقتصاد را تحریک نماید تا قبل از انتخاب ات خیلی مطل وب و‬
‫خوب به نظ ر برس د‪ .‬این نظری ه بنی اد دور تج ارت سیاس ی را تش کیل میده د‪ ،‬ک ه داللت میکن د ب ر اینک ه ناثب اتی‬
‫اقتصادی بنابر دستکاری سیاسی اقتصاد برای جلو بردن انتها های شخصی سیاستمداران ایجاد میگردد‪ .‬حد اقل باید‬
‫پذیرفته شود که انفالسیون روز افزون در دهه ‪ 1970‬و در نتیجه بحران اقتص ادی در اوای ل ده ه ‪ ،1980‬زمانیک ه‬
‫انفالسیون بطی شد از تصامیم سیاسی منشا گرفته و اینکه این نا ثباتی یک دور تجارت سیاسی نامی ده ش ده میتوان د‪.‬‬
‫از روی طعنه‪ ،‬وسایل اقتصاد بزرگ با این عقید ه که میتواند باعث ثبات اقتصادی شود مردم را جذب مینماید‪ ،‬ولی‬
‫در حقیقت باعث ناثباتی اقتصاد میگردد‪.‬‬
‫تعداد زیادی پیشنهادات با هدف محدود ساختن دستکاری های سیاسی اقتصاد پیش هاد گردی ده اس ت‪ ،‬ب ه ش مول ی ک‬
‫نیاز قانونی برای یک میزان ثابت رشد برای تولید پول و نیازهای قانونی که توس ط آن دولت ف درال بودج ه اش را‬
‫توزین می کند‪ .‬یک تعدیل بودجه متوازن امکانات تمویل قرضوی را از بین میبرد‪ ،‬وقانون رشد ث ابت پ ول ب اعث‬
‫ازبین رفتن نتایج تورمی تولید پول میگردد‪ .‬ولی همچو فشار ها باعث محدود ساختن توانایی های دولت برای پاسخ‬
‫انعطاف پذیر زمانیکه مشکالت اقتصادی و سیاسی بروز میکنند میشود‪ ،‬و باعث تشویق مطالبات خارج از وارون ه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪177‬‬

‫ها را برای اجتناب از قصد فشار ه ا ح تی زم ان ک ه ه واه خ واه ق انون هم باش د میش ود‪ .‬مزای ای همچ و فش ار ه ا‬
‫موضوع قابل توجه مباحثات در طول دهه ‪ 1990‬بوده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1985‬کانگرس قانون گرام رودمن هالنگز را به تصویب رسانید‪ ،‬که قانونا ً دستور بودجه متوازن در س ال‬

‫‪ 1991‬را داد‪ .‬با قوه ادراکی خویش میتوانیم بگ وییم ک ه این ق انون غ یر م وثر واق ع ش د‪ .‬آی ا ی ک تع دیل در ق انون‬

‫اساسی در آینده موثر خواهد بود؟ چون تقاضا برای مصارف عامه با تقاضا برای مالیات مح دود در تص ادم اس ت‪،‬‬

‫این دلچسپ خواهد بود تا دیده شود که چگونه سیستم های سیاسی به این مسائل میپردازند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪178‬‬

‫‪ .5‬تشبث عامه و حق االستفاده‬

‫قیمت بر کاربران و موثریت‬
‫استفاده خالق قیمت برا کاربران به حیث یک بدیل تمویل از طریق مالیات باعث بهبود موثریت استفاده منابع مول د‬
‫شده و بل های مالیات ساالنه اتباع را کاهش میدهد‪ .‬در اکثر حاالت ک اال ه ای تهی ه ش ده توس ط دول ک ه در حقیقت‬
‫قابل استثنا از قیمت میباشد‪ ،‬منافع خارجی را ایجاد میکند‪ .‬بطور مثال عموما ً عقیده برین است که کاال ها و خدماتی‬
‫چون تحصیلی‪ ،‬تلقیح‪ ،‬و رویداد های فرهنگی منافع خارجی تولی د نماین د‪ .‬مش کل اس ت تع یین گ ردد ک ه آی ا وض ع‬
‫نمودن قیمت حد اقل بر یک قسمتی از منافع خصوصی کار پسندیده خواهد بود‪.‬‬
‫مشکل تعیین قیمت مناسب برای کاربران کاال ها و خدمات دولتی با منافع خ ارجی همانن د و همس ان ب ا تع یین ی ک‬
‫اعانه درست میباشد‪ .‬شکل ‪ 10.6‬قیمت حاشیه یی اجتماعی و منافع حاشیه یی اجتماعی را ب رای م وتر آش غال در‬
‫شهر ارائه میکند‪ .‬منافع حاشیه یی اجتماعی دارای دو ج ز میباش د‪ :‬ی ک نف ع خصوص ی حاش یه یی ب رای خ دمات‬
‫موتر آشغال‪ ،MBP،‬و یک نفع خارجی حاشیه یی ‪ MEB‬برای دیگران‪ .‬منافع خارجی در مخاطره کاهش یافت ه یی‬
‫امراض قرار دارد یا بطور ساده یک شهر نظیف تر‪ .‬این یک نفع عمومی است که تمامی اتباع در ی ک ش هر از آن‬
‫لذت میبرند‪ .‬تعداد موثر موتر های آشغال در فی سال ‪ ،*Q‬با نقطه ‪ *Z‬مط ابقت دارد‪ ،‬جائیک ه ‪.MSB = MSC‬‬
‫این سطح با چ ارج نم ودن ‪ *C‬فی م وتر بدس ت آم ده میتوان د‪ .‬در آن نقط ه اتب اع ‪ *Q‬م وتر را در فی س ال تقاض ا‬
‫میکنند‪ .‬این به نقطه ‪ Z‬در گراف مطابقت دارد‪ .‬هرچند که چارج کاربر ‪ *C‬در فی م وتر از آن تع داد م وتر در فی‬
‫سال پائین تر از قیمت حاشیه یی اجتماعی می افتد‪ .‬تفاوت باید با یک اعانه ‪ *S‬در فی موتر جبران گ ردد‪ .‬پ رداخت‬
‫کنندگان مالیات برای هر موتر در فی سال ‪ *S‬میپردازند‪ ،‬حاآلنکه اتباع برای هر موتر ‪ *C‬در فی سال میپردازند‪.‬‬
‫همچنان چارج بر کاربران در صورتیکه منافع کاال ها وخدمات دولتی منوط به تراکم باش ند‪ ،‬میتوان د ب رای نی ل ب ه‬
‫موثریت کمک نمایند‪ .‬بطور مثال اگر سرکی در معرض تراکم قرار گیرد‪ ،‬اس تفاده اض افه ت ر س رک بع د از نقط ه‬
‫تراکم‪ ،‬منافع را که تمام مصرف کنندگان از سرک بدست می آورند کاهش میدهد‪ .‬برای بدست آوردن س طح م وثر‬
‫ترافیک در سرک‪ ،‬خدمات آن باید به اساس قیمت حاشیه یی اجتماعی در هر سطح داده شده ترافیک وضع گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪179‬‬

‫قیمت بر کاربران و موثریت‬ ‫شکل ‪10.6‬‬

‫چارج موثر کاربر ‪ *C‬فی موتر آشغال میباشد‪ .‬ولی چون این قیمت حاش یه یی اجتم اعی م وتر ه ا را در س طح م وثر ‪ *Q‬تحت پوش ش‬
‫قرار نمیدهد‪ ،‬یک اعانه ‪ *S‬برای هر موتر توسط دولت باید تهیه و توسط مالیات تمویل گردد‪.‬‬

‫چارج های کاربر برای خدمات تراکمی دولتی‬ ‫شکل ‪10.7‬‬

‫اگر تقاضا برای خدمات سرک ‪D1‬باشد‪ ،‬عوارض موثریت صفر میباشد‪ .‬هرچند اگر تقاضا به ‪ D2‬افزایش می یابد‪ ،‬ع وارض م وثریت از‬
‫قرار فی میل ‪ 20‬سنت میباشد‪ .‬اگر عواض صفر زمانیکه تقاضا ‪ D2‬باشد چارج می شد‪ ،‬تعادل در نقطه ‪ E2‬قرار میداشت‪ ،‬جائیکه‬
‫‪ MSC > MSB2‬باشد‪.‬‬

‫یک قیمت صفر زمانی مطلوب میباشد که سطح ترافیک پائین تر از نقطه تراکم قرار داشته باش د‪ .‬این موض وع در‬
‫شکل ‪ 10.7‬نشان داده شده است‪.‬اگر سرک یک کاالی ت راکمی دول تی باش د‪ ،‬قیمت حاش یه یی اجتم اعی س ازگاری‬
‫کابران اضافه تر با دخول نخستین فرد در سرک ب ه ص فر تنزی ل می یاب د‪ ،‬ولی بآلخ ره مثبت می گ ردد‪ .‬در ش کل‬
‫‪ 10.7‬نقطه تراکم زمانی اتفاق می افتد که ترافیک باالی سرک ‪ 100‬موتر فی میل در هر س اعت باش د‪ .‬اگ ر ق وس‬
‫تقاضا برای استفاده از سرک ‪ ،D1‬باشد چارج صفر بر کاربر موثر خواهد بود‪ .‬زیرا با نرخ صفر‪ ،‬تع ادل در نقط ه‬
‫‪ E1‬قرار خواهد داشت‪ ،‬جائیکه ‪ MSB1 = MSC = 0‬میباشد‪ .‬این جاری است زی را س طح اس تفاده در ‪E1، 80‬‬
‫وسیله نقلیه فی میل در فی ساعت میباش د‪ ،‬ک ه پ ائین ت ر از نقط ه ت راکم در ‪ *N‬میباش د‪ .‬هرچن د اگ ر تقاض ا ب رای‬
‫خدمات سرک به ‪ D2‬افزایش می یافت‪ ،‬چارج صفر بر کاربر دیگر م وثر واق ع نمی ش د‪ .‬ب ا قیمت ص فر تع ادل در‬
‫نقطه ‪ E2‬قرار خواهد داشت‪ ،‬جائیکه ‪ 150‬وسیله نقلیه فی میل در فی ساعت شاهراه را اس تفاده خواهن د ک رد‪ .‬زی را‬
‫قیمت حاشیه یی اجتماعی در آن سطح استفاده از نفع حاشیه یی اجتماعی متجاوز میشود( ‪ ،)MSC > MSB2‬اضافه‬
‫تر از مقدار موثر ترافیک در فی ساعت مستولی خواهد شد‪.‬‬
‫سطح مختلف ترافیک با نقطه ‪ *E‬مطابقت دارد که در آن ‪ .MSB2 = MSC‬این مطابق به ‪ 120‬وس ایط نقلی ه فی‬
‫میل در فی ساعت میباشد‪ .‬برای بدست آوردن آن سطح‪ ،‬دولت میتواند یک چ ارج ‪ 20‬س نت در فی می ل ب االی ه ر‬
‫وسیله نقلیه بر کاربران وضع نماید‪ .‬بدین ترتیب یک چارج ‪ 20‬سنتی باالی کاربران در فی میل باعث خواهد شد تا‬
‫تراکم ترافیک را در سرک به سطح موثر آن کاهش داده شود و عواید دولتی را افزایش دهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪180‬‬

‫تصدی های دولتی‬

‫اکثر اوقات دولت تصدی های را برای فروش ک اال ه ا و خ دمات شخص ی جهت اف زایش عوای د دول تی ب ه راه می‬
‫اندازد‪ .‬تفاوت میان عواید که توسط همچو تصدی ه ا بدس ت می آی د و قیمت ه ا میتوان د ب رای ک اهش دل گ رمی و‬
‫اعتماد بر مالیات در معرض استفاده قرار گیرد‪ .‬اکثر دول خدمات قمار بازی را با الت ری ه ا و ب ازی ه ای ش رط‬
‫بندی راه اندازی میکنند‪ .‬همچو تصدی های قمار در امریکای التین از شهرت زیادی برخوردار میباشند و همچن ان‬
‫در بعضی از ایالت های ایاالت متحده امریکا مروج میباشند‪ .‬زمانیکه انحصار وجود نداشته باش د دولت مجب ور ب ه‬
‫تهیه جوایز و شانس های میباشد که خیلی جاذب باشد تا با تصدی های شخصی قمار بتواند رق ابت نمای د‪ .‬عالوه ب ر‬
‫آن مقدار عواید خالص که واحد دولتی آن را از التری جمع مینماید‪ ،‬با تقاضای خ دمات قم ار در آن منطق ه مح دود‬
‫میشود‪.‬‬
‫اکثر واحد های دولتی در ف روش پرچ ون ک اال ه ای شخص ی مص روف میباش ند‪ ،‬و بعض ی در واقیعت ک اال ه ای‬
‫شخصی را که برای فروش عرضه میشود تولید مینمایند‪ .‬یک مث ال آن دک اکین مش روبات در اک ثر ای االت میباش د‪.‬‬
‫منافع همچو دکاکین اکثراً یک مقدار ارزن ده واح د ه ای دول محلی را تش کیل میده د‪ .‬اف زایش قیمت مش روبات در‬
‫دکاکین مشروبات دولتی معادل با مالیات باالی مشروبات میباشد‪.‬‬

‫قیمت گذاری محصول تصدی های دولتی‬

‫برای مالکیت تصدی های دولتی تولید کننده اقالم که دارای خواص کاال های شخصی میباش ند ه ر ن وع توجی ه ک ه‬
‫صورت می پذیرد‪ ،‬بپذیرد‪ ،‬مشکلی که مقامات دولتی به آن مواجه میشوند قیمت گذاری محصوالت شان به شیوه که‬
‫همه با آن موافق باشد‪ ،‬میباشد‪ .‬در نهایت قیمت های تسهیالت عامه میتواند صرف قیمت گذاری گردد‪ ،‬چنانچه اکثر‬
‫خدمات سرک ها که توسط دول محلی و ایالتی ص ورت میپ ذیرد میباش د‪ .‬قیمت ه ا میتوانن د ب ه ش کل کام ل توس ط‬
‫مالیات بندی و یا استفاده از مالیات اختصاصی مانند مالیات ب ر ب نزین تموی ل گردن د‪ .‬متناوب ا ً قیمت ه ا میتوانن د ب ا‬
‫قیمت های متوسط به شمول برگشت نورمال در سرمایهٌ سرمایه گذاری شده باالی تس هیالت دول تی‪ ،‬ب ا ع دم وض ع‬
‫مالیات باالی عوام‪ ،‬مساوی قرار داده شوند‪.‬‬
‫شیوه تجویزی عنعنوی برای تمویل عامه استدالل میورزد که محصول تصدی ه ای عام ه بای د در قیمت حاش یه یی‬
‫اش قیمت گذاری گردد تا موثریت بدست بیای د‪ .‬ب رای تط بیق قیمت گ ذاری حاش یه یی ب ه ش کل درس ت آن‪ ،‬تم امی‬
‫قیمت های مشمول در استفاده تسهیالت‪ ،‬با قیمت های تراکم‪ ،‬باید پیمایش گردند‪ .‬بطور مثال هرگاه یک سرک و ی ا‬
‫پل اعمار گردید‪ ،‬قیمت سرمایه که داخل بودجه تعمیراتی گردید با ترافیک مغایرت نداش ته و در قیمت ه ای حاش یه‬
‫یی محسوب نمیگردد‪ .‬لذا قیمت های حاشیه یی درتناسب به قیمت متوس ط فی می ل خیلی پ ائین خواه د ب ود‪ .‬هرچن د‬
‫اگر قیمت برای استفاده از تسهیالت صفر قرار داده شود‪ ،‬و یا به یک عددی نزدیک به صفر قرار داده ش ود‪ ،‬به ره‬
‫برداری مفرط در صورت وجود تراکم میتواند واقع گردد‪ .‬قیمت گذاری یک کاالی عامه تراکمی قبالً در این فص ل‬
‫مورد بحث قرار گرفت‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪181‬‬

‫در تطبیق اصل قیمت گذاری حاشیه یی‪ ،‬قیمت افزایشی در عرضه تسهیالت اضافه تر زمانیک ه تقاض ا اف زایش می‬
‫یابد باید در نظر گرفته شود‪ .‬یک مشکل با اکثر تسهیالت دولتی این است که سرمایه گذاری ه ا تنه ا ب ا مجموع ات‬
‫خیلی زیاد صورت پذیرفته میتواند‪ .‬این درست است که قیمت های سرمایه با محصول زمانیکه یکبار ی ک س هولت‬
‫مانند سرک باز شود تفاوت نمیکند‪ .‬هرچند قیمت های سرمایه آینده ک ه ب رای وس عت بخش یدن ظ رفیت ه ا مش مول‬
‫بوده است میتواند به حیث قیمتهای حاشیه یی دراز مدت محسوب گردد‪ .‬فلهذا قیمت ه ای حاش یه یی درازم دت بای د‬
‫وجوهاتی را برای وسعت واحد های ظرفیت بعد از رسائی تس هیالت ب دان نقط ه ت راکم در ب ر داش ته باش ند‪ .‬قیمت‬
‫های حاشیه یی باید شامل یک قیمت بهبود سرمایه که برای تمویل واح د ه ای اض افی ظ رفیت در مع رض اس تفاده‬
‫قرار میگیرد‪ ،‬باشد‪ .‬این ممکن است که همین قیمت های بهبود سرمایه با قیمت های تراکم منطبق باشند‪ .‬قیمت ه ای‬
‫که برای یک تسهیل موجوده حاشیه یی نیست‪ ،‬میتواند در رابطه با تصمیم اضافه نم ودن واح د ه ای ظ رفیت قیمت‬
‫های حاشیه یی محسوب گردند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪182‬‬

‫‪ .6‬فدرالیزم مالیاتی‬
‫سواالت مرکزی‬

‫‪ .1‬مسئولیت های تهیه کاال ها و خدمات عامه یی که میان دولت فدرال و ایاالت‪ ،‬مشترک اند چگونه اند؟‬
‫‪ .2‬اصول اقتصادی که باید انتصاب مس ئولیت ه ا را اداره نماین د چ ه ه ا ان د؟ چ ه وقت تص میم گ یری غ یر‬
‫متمرکز و عمومی در مورد تهیه و تمویل خدمات عامه موثر واقع شده میتواند؟‬
‫‪ .3‬چه رولی را باید دولت فدرال در عرصه توزیع مکرر عواید از ای االت غ نی ب ه ای االت فق یر ایف ا نمای د؟‬
‫دولت فدرال اکنون چگونه با ایاالت کمک بالعوض می نماید‪ ،‬و چگون ه این کم ک ه ای بالع وض مفی د‬
‫واقع میشوند؟‬

‫قانون اساسی ایاالت متحده تصریح نموده است که آنعده قدرت های که صریحا ً برای دولت فدرال تف ویض نگردی ده‬
‫اند‪ ،‬مانند تهیه برای دفاع ملی‪ ،‬چاپ پول‪ ،‬و تداوم دفاتر پستی – مربوط به ایاالت میباش د‪ .‬ب رای ی ک م دت طوی ل‬
‫این نظریه رایج بود که چنین به نظر میرسد که مسئولیت های تهیه و تدارک اکثر خدمات عامه را ب ه دوش ای االت‬
‫گذاشته اند‪ .‬ولی قانون اساسی یک سند انعطاف پذیر است‪ ،‬و تعبیر و تفسیر دادگاهی آن اساسا ً دولت ف درال را آزاد‬
‫گذاشته تا دیگر خدمات را عرضه نماید‪.‬‬
‫یک مباحثه در مورد فدرالیزم مالیاتی جریان دارد؛ تقس یم بن دی مس ئولیت ه ای اقتص ادی در می ان دولت ف درال و‬
‫ایاالت و محالت‪ .‬فدرالیزم بدون شک مسائلی را بسط و توسعه میدهد که از اقتص اد میگ ذرد‪ .‬بط ور مث ال در ده ه‬
‫های ‪ 70 ،1960‬و‪ 80‬وکالی حقوق مدنی بر رول فعال تر دولت فدرال اصرار ورزیدند‪ ،‬و آنانیکه مقاومت نمودند‬
‫باالی حقوق ایاالت تاکید ورزیدند‪ .‬این فصل در مورد مسائل اقتصادی مانند‪ ،‬کدام کاال ه ا و خ دمات بای د ب ه ش کل‬
‫محلی و یا ملی تهیه گردد‪ ،‬توجه دارد‪ .‬این مسئله وقتا ً فوقتا ً ظهور نموده است؛ در سال ‪ 1982‬رئیس جمه ور ریگن‬
‫در پیغام اتحادش اظهار داشت‪ ،‬که نیاز به یک فدرالیزم جدید که ایاالت را صالحیت های زی ادی در رف اه بده د‪ ،‬و‬
‫دولت فدرال زیاد تر بار پرداخت کم ک ه ای پزش کی را متحم ل گ ردد وج ود دارد‪ .‬ناق دین اس تدالل ورزیدن د ک ه‬
‫فدرالیزم جدید یک مانور و دستاویز برای توجیه کاستی ها در معاونت فدرال با ایاالت و محالت منحیث رأی برای‬
‫کاهش سایز دولت فدرال میباشد‪ .‬همان ا در می ان ‪ 1980‬الی ‪ 1986‬امتی ازات ف درال از ‪ 3.3‬فیص د ‪ GDP‬ب ه ‪2.6‬‬
‫فیصد کاهش یافت‪ .‬در نیمه و اواخر دهه ‪ 1990‬با اکثریت جمهوری خواهان در کانگرس‪ ،‬تقاضا های مج دد ب رای‬
‫کنترول ایالتی برنامه های فدرال وجود داشت‪ ،‬که برای ریفورم رفاه ‪ 1996‬کمک نمود‪.‬‬
‫این فصل مختصراً تقسیم بندی وسیع مسئولیت ها را مورد مطالعه قرار داده‪ ،‬وبعداً باالی مسائل مرک زی اقتص ادی‬
‫در فدرالیزم مالیاتی توجه خواهد مبزول داشت‪ .‬و با بعضی نظری ات مختص ر در م ورد سیاس ت ه ا و فلس فه ه ای‬
‫اساسی در مباحثه اختتام خواهد یافت‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪183‬‬

‫تقسیم بندی مسئولیت ها‬

‫ارتباطات میان دولت فدرال و ایاالت و محالت مغلق میباشد‪ ،‬و با یک نظر ساده باالی مصارف نمی توانند خالصه‬
‫گردند‪ .‬دو مسئله عمده وجود دارد‪ :‬کی تصمیمات در مورد برنامه ها را اتخاذ میکند‪ ،‬و کی برای آن میپردازد؟ در‬
‫بعضی حاالت دولت فدرال برای یک برنامه می پردازد‪ ،‬و ب رای ای االت اختی ار وس یع ب رای چگ ونگی پیش برد این‬
‫حکم میدهد‪ .‬در بعضی حاالت دیگر‪ ،‬دولت فدرال اساسا ً تمام شروط را دیکت ه نم وده دس تور میده د – ای االت تنه ا‬
‫برنامه ها را اداره میکنند‪.‬‬
‫بطور مثال در برنامه ستمپ غذا‪ ،‬شایستگی و قانونیت معیار ها و مقدار ها از طرف فدرال تعیین میگ ردد؛ ای االت‬
‫فقط برنامه ها را اداره می کنند‪ .‬در بعضی حاالت دولت فدرال یک عطیه تطابقی میدهد؛ ایاالت سطح مص ارف را‬
‫تعیین مینمایند‪ ،‬و دولت فدرال یک بخش قیمت ها را میپردازد‪ .‬در بعضی حاالت دیگر دولت فدرال یک عطیه غیر‬
‫مستمر و مقرر را تهیه مینماید ‪ -‬یک مقدار ثابت پ ول‪ .‬پس از آن قیمت ه ای کام ل ه ر مص رف م افوق آن مق دار‬
‫توسط ایاالت پرداخته میشود‪ .‬دولت فدرال عطیات غیر مستمر و مقرر را که برای هر مقص د م ورد اس تفاده ق رار‬
‫گرفته میتواند تهیه مینمود – این بنام تسهیم عمومی عواید یاد میشود‪ .‬امروز دیگر آن را انجام نمیده د‪ ،‬ولی کوش ش‬
‫های وجود دارد که خواهان تبدیل عطیه های تطابقی برای مقاصد مشخص به عطیه های غیر مستمر و مقرر برای‬
‫آن مقاصد میباشد‪ .‬در سال ‪ 1996‬برنامه ‪ AFDC‬با یک برنامه عطیه غیر مستمر و مقرر ‪ TANF‬تبدیل شد‪ ،‬ولی‬
‫برنامه ستمپ غذا با تمویل فدرالی باقی ماند و برنامه کمک های پزشکی تحت یک سیستم تطابقی باقی ماند‪.‬‬
‫شکل ‪ 26.1‬بخش مصارف دولت را برای کتگوری های مختلف که در سطح فدرال تموی ل میگ ردد‪ ،‬ارائ ه میکن د‪.‬‬
‫ایاالت و محالت مسئولیت های آب و بهداشت‪ ،‬تحصیل‪ ،‬و تامینات عامه را بدوش دارند؛ و یک قسمت عمده قیمت‬
‫ترانسپورت را هم متحمل میش وند‪ :‬از ط رف دیگ ر دولت ف درال مس ئولیت ه ای عم ده ص حت‪ ،‬بیم ه اجتم اعی‪ ،‬و‬
‫توسعه شهری را عهده دار میباشد‪ .‬این اشکال با اندک تغییرات در شکل ‪ 26.2‬که نشان میدهد که ایاالت و محالت‬
‫چگونه پول های شان را به مصرف می رسانند ارائه گردیده است‪ .‬تحصیل بزرگترین مصرف واحد میباشد‪.‬‬
‫فقط مانند تقسیمات مسئولیت ها میان دولت فدرال از ی ک ط رف و دول ای التی و محلی از ط رف دیگ ر‪ ،‬پس می ان‬
‫دولت ایالتی و دول محلی هم تقسیم مسئولیت ها وجود دارد‪ .‬این تقسیمات مغلق میباش ند‪ .‬ک ه ش امل تموی ل‪ ،‬تنظیم و‬
‫اداره میباشند‪ .‬بدین ترتیب تقریبا ً تمام مکتب های ابتدایه و متوسطه توسط اجتماعات محلی پیش ب رده میش ود‪ ،‬ولی‬
‫نصف بودجه شان از ایاالت می آید‪ ،‬که یک سلسله مقررات را هم وضع میکند‪ .‬حاآلنکه تقریبا ً ‪ 60‬فیصد مص ارف‬
‫شاهراه ها در سطح ایالت واقع میشود‪ ،‬تقریب ا ً تم ام مص ارف فاض الب (اب گندی ده) و مص ارف اطفائی ه هم راه ب ا‬
‫تقریبا ً سه ربع مصارف پولیس در سطح محلی واقع میشود‪.‬‬

‫دیگر کنش های متقابل میان دولت فدرال و دول ایالتی و محلی‬
‫دولت فدرال ایاالت و محالت را در پهلوی تهیه عطیات ب ه ان واع مختل ف مت اثر میس ازد‪ .‬قواع د و ق وانین مالی ات‬
‫فدرال‪ ،‬چنانیکه بربزنس های شخصی تاثیر میگذارد ایاالت و محالت را هم متاثر میسازد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪184‬‬

‫مقرره‪ :‬قانون اساسی قوانین را که ایاالت تصویب کرده میتوانند منحصر میسازد‪ .‬ایاالت قوانین را ک ه ی ک ف رد را‬
‫از حق دادرسی و آزمون محروم میکند‪ ،‬نمی توانند به تصویب برسانند‪ ،‬ولو که جرم خیلی فجیعی را م رتکب ش ده‬
‫باشد‪ ،‬و نه ایاالت مانع کار یک فرد بنابر نژاد و یا مذهبش شده میتواند‪ .‬اک ثر تص امیم محکم ه اعلی در ط ول س ال‬
‫های اخیر‪ ،‬عملکرد های ایاالت را خالف قانون اساسی محسوب نمود اند‪.‬‬

‫تقسیم بندی مسئولیت ها‬

‫ایاالت و نماین دگی ه ای محلی ت ابع قواع د و مق ررات یکس ان آل ودگی ه ا و محیطی ب وده ک ه ب االی تص دی ه ای‬
‫شخصی و افراد تطبیق میگردد‪ .‬در بعضی از موارد دولت فدرال احکام صادر نموده که دول ایالتی و محلی ب رخی‬
‫خدماتی را بدون تهیه وجوهات الزمه اش تهیه نموده اند‪ .‬ایاالت و اجتماعات محلی شکایت نموده اند ک ه اگ ر دولت‬
‫فدرال همچو اهمیت را برای این خدمات قایل است‪ ،‬پس باید آن را تمویل هم نماید‪.‬‬
‫مشوق ها‪ :‬بعضآ دولت فدرال قصد و اراده اش را با نیازهای شایستگی برای عطیات وضع مینماید‪ .‬بط ور مث ال ت ا‬
‫سال ‪ 1995‬وجوهات ترانسپورت روی نگهداش تن ح د س رعت در ش هرها ‪ 55‬می ل فی س اعت و در س احات غ یر‬
‫شهری ‪ 65‬میل فی ساعت محتمل الوقوع میشد؛ وجوهات تحصیلی تا الح ال روی برنام ه ه ای عملی اثب اتی ک افی‬
‫محتمل الوقوع میشود‪.‬‬
‫مصارف مالیات‪ :‬یکی از عمده ت رین راه ه ای ک ه دولت ف درال مص ارف ای التی و محلی را مت اثر میس ازد توس ط‬
‫مصارف مالیات وابسته به مالیات بر عایدات انفرادی و گروهی میباشد‪ .‬این مص ارف تقریب ا ً ب ا ‪ 70‬بلی ون در س ال‬
‫‪ 1997‬تخمین شده بود‪ .‬بطور مثال نفع و سود ب االی اوراق قرض ه ی ک ای الت ت ابع مالی ات بن دی ف درال نیس ت‪ ،‬و‬
‫عواید مالیات بر عایدات ایالتی و محلی قابل تقلیل از مالیات بر عایدات فدرال انفرادی میباش د‪ .‬چنانیک ه م ا خ واهیم‬
‫دید این تنها منحیث یک اعانه برای ایاالت ومحالت نمیتواند فکر گردد‪ ،‬بلکه یک مشوق برای مص ارف زی ادتر را‬
‫در سطح ایالت و محلی تهیه مینماید‪.‬‬

‫سایز انتقال های مالی‬

‫فصل دوم تاکید ورزید که حجم مصارف دولتی یک تصویر مکمل رول دولت در اقتصاد را ارائه کرده نمیتواند‪ .‬به‬
‫همین شکل حجم انتقاالت فدرال برای ایاالت و محالت حد و اندازه ت اثیرات فع الیت ه ای ف درال ب االی دولت ه ای‬
‫ایالتی و محلی را نشان داده نمیتواند‪ .‬ولی هنوز هم عده از مشخصات و خصایص این انتقاالت قابل یادداشت اس ت‪.‬‬
‫نخست انتقاالت در میان ‪ 1929‬زمانیک ه آن ه ا ب ه فق ط ‪ 1.3‬فیص د عوای د دول محلی و ای التی میرس ید و در س ال‬
‫‪ 1972‬زمانیکه به ‪ 5‬فیصد میرسید بس یار زی اد رش د نم ود‪ .‬باوجودیک ه از آن زم ان ی ک نوس ان در س طح وج ود‬
‫داشت‪ ،‬در نیمه دهه ‪ 1990‬هنوز هم آنها صرف اض افه ت ر از پنجم را ارائ ه نمودن د‪ .‬دوم‪ ،‬کم ک ه ای ف درال در‬
‫سطح ایالتی نسبت به سطح محلی با اهمیت تر است ‪ ،‬اندکی اضافه تر از ‪ 20‬فیصد عواید ایالتی و اندکی اضافه ت ر‬
‫از‪ 3‬فیصد عواید محلی محاسبه شده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪185‬‬

‫ولی این ارقام فریبنده هستند‪ .‬اکثر پول های که برای ایاالت عطیه ش ده اس ت‪ ،‬ب رای دولت ه ای محلی انتق ال داده‬
‫شده اند‪ .‬انتقاالت از دول ایالتی به محلی تقریبا ً‪ 35‬فیصد عواید محلی محاسبه گردیده است‪ .‬هم چنان ‪ 47‬فیصد پ ول‬
‫فدرال که برای دولت های ایالتی و محلی انتقال داده شده است‪ ،‬برای افراد توسط مص ارف ‪ TANF‬و کم ک ه ای‬
‫پزشکی منتقل گردیده است‪ .‬بازپرداخت و استرداد کمک های پزش کی ب رای ی ک قس مت رو ب ه رش د کم ک ه ای‬
‫فدرال برای ایاالت محاسبه گردیده است‪ .‬در ‪ 1993‬ایشان برای ‪ 11‬فیصد عطی ه ف درال تخمین نمودن د؛ در ‪1997‬‬
‫کمک های پزشکی برای ‪ 41‬فیصد انتقاالت به دولت های ایاالت و محالت محاسبه گردیده بود‪.‬‬
‫و حتی این احصایه های کمک های پزشکی گم راه کنن ده ان د‪ .‬در اواخ ر ده ه ‪ 1980‬و اوای ل ده ه ‪ ،1990‬ای االت‬
‫آموختند که چگونه برنامه های کمک پزشکی را به یک شکل تسهیم عمومی عواید در معرض استفاده قرار دهن د‪.‬‬
‫برای اینکه دیده شود که نقشه چگونه کاری واقع شد‪ ،‬فرض نمائید که بعض ی ش فاخانه ه ا هرین ه ه ای ش ان را ب ا‬
‫‪ 1000‬دالر افزایش دادند‪ ،‬که ‪ 500‬دالر آن را ایاالت برداشت مینمایند و ‪ 500‬دالر دیگ ر آن را دولت ف درال‪ .‬بع داً‬
‫شفاخانه میتواند که فرضا ً ‪ 800‬دالر را برای ایاالت تخفی ف ده د‪ .‬ش فاخانه در ح الت بهب ود بس ر می ب رد ‪ -‬دارای‬
‫‪ 200‬دالر اضافه تر برای مصارف میباشد‪ .‬ایالت هم در حالت بهتر بسر می برد؛ دارای ‪ 300‬دالر ب رای مص رف‬
‫میباشد‪ .‬تنها دولت فدرال در حالت خرابتر به س ر می برد‪ .‬مص ارف ب رای م واظبت و پرس تاری ص حت فق را بلن د‬
‫رفت‪ ،‬ولی بخاطر این نه که خدمات بلند رفته باشد‪ ،‬و یا منابع زیاد تر برای فقرا اختصاص داده شده باشد‪.‬‬

‫اختیارات بودجه نا تامین شده‬

‫در سال ‪ 1994‬مسائل اختیارات بودجه ناتامین شده خیلی فساد برانگیز شد‪ .‬حتی قسمت های قانون که برایش حمایت گسترده‬
‫یی وجود داشت‪ ،‬بار های مالی را بر ایاالت و محالت وضع نمود که از عهده برامدن آن کار ی دشوار بود‪ .‬بطور مثال‬
‫امریکایی ها با قانون معلولیت نیاز داشتند که ایاالت و شاروالی ها دسترسی معلولین شان را به تعمیرات عامه و ترانسپورت‬
‫عامه تامین نمایند‪ .‬صالحیت مجدد قانون آب پاک این مسئله را جلو تر برد‪ .‬اجتماعات پذیرفتند که ایشان مجبور به پرداخت‬
‫ملیون ها برای ترمیم تسهیالت فاضالب خواهند بود‪.‬‬
‫نقاد های اختیارات بودجه نا تامین شده استدالل ورزیدند که فقط چنانیکه کانگرس تعهد نموده بود که مصارف اضافه تر از‬
‫آنچه را که میتواند تمویل کند‪ ،‬تصویب نخواهد کرد‪ ،‬پس باید این را هم تعهد نماید که اختیارات اضافی را که نمی تواند‬
‫بپردازد برای ایاالت و محالت به تصویب نرساند‪ .‬همچنان مسئله بودجه نا تامین شده توسط آنانیکه خواستار تقلیل فعالیت‬
‫های دولتی بودند مورد نقد قرار گرفت‪ .‬ایشان آن را یک رأی تامینی دریافتند‪ ،‬بطور مثال هیچ نوع قانون جدید محیطی نمی‬
‫تواند به تصویب برسد‪ .‬دقیقا ً این جنبه بود که مسئله بودجه نا تامین شده را خیلی نگران کننده ساخت‪.‬‬
‫اقتصاد دانان اشاره نمودند که بعضی از این مقررات و اختیارات مانند آنانیکه شامل قانون آب پاک است‪ ،‬از محالت‬
‫خواستار بار نا مناسب نگردیده اند؛ ایشان فقط مقرر نموده اند که محالت باالی دیگر اجتماعات کدام بیرون زایی را وضع‬
‫نکنند‪ .‬با ناکام شدن در ترمیم کامل فاضالب‪ ،‬بعضی اجتماعات باالی بعضی دیگری یک سلسله قیمت ها را وضع مینمودند‪.‬‬

‫موافقت مورد قبول کانگرس در سال ‪ 1995‬نیاز داشت که قانون که قیمت ها را باالی اجتماعات وضع مینمود باید با یک‬
‫تخمین حجم آن قیمت ها همرأی گردد‪ .‬بعداً حد اقل کانگرس قضاوت کرده میتواند که آیا آن قیمت ها معقول اند‪ ،‬و آیا منافع آن‬
‫قانون ها با آن قیمت ها متناسب است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪186‬‬

‫اصول فدارالیزم مالی‬

‫در قسمت گذشته‪ ،‬ما فعالیت های مختلف که در هر سطح دولت به اجرا گذاشته میشوند‪ ،‬تقسیم بندی مسئولیت ها را‬
‫ارائه نمودیم‪ .‬این تقسیم بندی مسئولیت ها با گذشت زمان توسعه و تکامل یافت‪ .‬قانون اساسی ک ه بیش تر از دو ص د‬
‫سال گذشته چارچوبی را اعالم نمود که در آن تقسیم بندی مسئولیت ها واقع میشود‪ ،‬قبل از انکش اف تئ وری تموی ل‬
‫عامه‪ ،‬حتی قبل از وجود ملت کاال های عامه تحریر گردیده بود‪.‬‬
‫ولی با انکشاف تئوری جدید تمویل عامه‪ ،‬ما پرسیده میتوانیم که کدام اصول باید انتصاب مسئولیت ه ا را راهنم ایی‬
‫کند؟ ایا احتمال این وجود دارد که بعضی ماموریت ها ب ه ج انب م وثریت راهنم ای نمای د‪ ،‬و ی ا ب ه ج انب تص میم‬
‫گیری در مورد سطح و یا نوع کاال های عامه که تولید میگردند و زیادتر با رجحان اتباع موافقت دارند‪ .‬این قس مت‬
‫بعضی اصول های کلیدی را ارائه میدارد‪.‬‬

‫کاال های ملی عامه در مقابل کاال های محلی عامه‬

‫برای بعضی انواع کاال ها یک فرضیه قوی تقرر فدرال وجود دارد‪ .‬این ها کاال های ملی عامه اند که من افع آن ه ا‬
‫در ملت برای همگی تعلق دارد‪ .‬برعکس منافع کاال های محلی عامه متعلق به یک اجتماع مشخص است‪ .‬دفاع ملی‬
‫یک کاالی ملی عامه است؛ چراغ های ترافیکی و تامینات حریقی کاال های محلی عامه اند‪.‬‬
‫فقط مانند کاال های که بطور عامه در سطح ملت تهیه میگردند ولی کاالهای خالص عام ه نیس تند‪ ،‬اک ثر ک اال ه ای‬
‫عامه که در سطح محالت تهیه میگردند کاال های خالص عامه نیس تند‪ .‬ب رای بعض ی ک اال ه ا مانن د کتابخان ه ه ای‬
‫عامه استثنا قرار دادن آسان است ولی نا مطلوب‪ ،‬زیرا تامین دسترسی برای ی ک ف رد اض افی تقریب ا ً ص فر اس ت‪.‬‬
‫بعضی کاال ها را که دولت های محلی تهیه میدارند ‪ -‬بطور مثال‪ ،‬تحصیل و شفاخانه های عامه ‪ -‬اساسا ً کاال ه ای‬
‫سکتور خصوصی میباشند؛ استثناات آسان است و خ دمات تهی ه کنن ده قیمت ب رای اف راد اض افی پ ر مع نی و مهم‪.‬‬
‫همچنان بعض ی ک اال ه ای محلی عام ه خالص ا ً محلی نمیباش ند؛ بعض ی من افع در بعض ی ح االت متعل ق ب ه دیگ ر‬
‫اجتماعات هم میباشد‪.‬‬
‫این استدالل که اگر عرضه موثر کاال های عامه وجود داشته باشد‪ ،‬باید به شکل عامه تهیه گ ردد‪ ،‬نش ان میده د ک ه‬
‫اگر عرضه موثر کاالهای ملی عامه وجود داشته باشد‪ ،‬باید ب ه س طح ملت تهی ه گ ردد‪ .‬اگ ر این ب رای ه ر اجتم اع‬
‫گذاشته می شد که برای کاال های ملی عامه تهیه نمایند‪ ،‬مشکالت دالل آزاد وجود خواه د داش ت‪ ،‬عین ا ً مانن د اینک ه‬
‫اگر تهیه و تدارکات کاال های ملی عامه برای خانواده ها و تصدی های انفرادی گذاشته میشد‪.‬‬

‫کاالهای بین المللی عامه‬

‫عینا ً مانند بعضی کاال های عامه که منافع شان فقط به یک اجتماع مشخص میرسد‪ ،‬بعضی کاال های عامه وجود دارد که منافع شان برای‬
‫تمام مردم دنیا تعلق دارد‪ .‬و فقط چنانیکه یک عرضه کاال های ملی عامه وجود داشته باشد اگر تهیه برای اجتماعات محلی گذاشته شود‪،‬‬
‫احتمال دارد که یک زیرعرضه کاال های بین المللی عامه وجود داشته باشد اگر تهیه برای دولت های ملی گذاشته شود‪ .‬اقالً چهار‬
‫کتگوری خیلی مهم همچو کاال های بین المللی عامه وجود دارد‪ .‬نخست آن محیط جهان میباشد – اتومسفیر زمین و ابحار که براعظم ها‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪187‬‬

‫را احاطه نموده است – که بدون شک خیلی مهم و آشکار است‪ .‬باوجودیکه افزایشات در گازات احتمال دارد کشور های مختلف را به‬
‫اشکال مختلف متاثر سازد‪ ،‬تمامی تمرکز گازات نتیجه عملکرد های یکجایی تمام کشور های انفرادی میباشد‪ .‬دوم‪ ،‬امنیت بین المللی‪،‬‬
‫تقریبا ً هر کس را در جهان بالفعل متاثر میسازد‪ ،‬چنانیکه در دو جنگ جهانی قرن بیست مشاهده گردید‪ .‬سوم آن علم است‪ ،‬قیمت حاشیه‬
‫یی یک فرد اضافی در هر قسمت دنیا که دارای یک اندازه علمیت باشد صفر میباشد – این از چیزی که دیگران میدانند نفی نمیکند و حد‬
‫اقل برای تعداد متعدد علوم‪ ،‬استثنا اگر ناممکن نیست مشکل است‪ .‬چهارم آن ثبات اقتصادی بین المللی میباشد‪ .‬یک بحران اقتصادی از‬
‫یک کشور میتواند به کشور های دیگر سرایت کند‪ ،‬عینا ً مانند این که یک مرض از یک فرد افراد دیگر را متاثرمی سازد‪ .‬بدین شکل‬
‫حفظ ثبات اقتصادی بین المللی و شمولیت تاثیرات بحران ها منحیث یک کاالی بین المللی عامه با اهمیت خیلی زیاد در نظر گرفته شده‬
‫است‪ ،‬و اجتماع بین المللی نهاد های بین المللی مالی را تاسیس نموده است – وجوهات پولی بین المللی و بانک جهانی – تهیه معاونت در‬
‫رویداد های بحرانی را بدوش دارند‪.‬‬

‫آیا اجتماعات محلی کاال های محلی عامه را به طور موثر تهیه مینمایند‬
‫زمانیکه این فرضیه وجود داشته باشد که دولت فدرال باید کاال ه ای ملی عام ه را تهی ه نمای د‪ ،‬این س وال ب اقی می‬
‫ماند که آیا تهیه کاال های محلی عامه بدوش ایاالت و محالت گذاشته شود؟‬

‫در یک مقاله قابل توجه که بیشتر از چهل سال قبل تحریر گردیده‪ ،‬چارلس تایبوت استاد دانشگاه واش نگتن اس تدالل‬
‫ورزید که یک شخص میتواند برحسب اجتماعات فکر کند که ب ا هم دیگر در عرض ه ک اال ه ای محلی عام ه ب رای‬
‫اتباع رقابت کنند – بطور موثر در کمیت و اشکال مورد خواست شان – فقط مانند اینکه تصدی ها در عرضه ک اال‬
‫های مروج سکتور خصوصی رق ابت میورزن د‪ .‬وی اس تدالل ورزی د ک ه فق ط چنانیک ه رق ابت می ان تص دی ه ای‬
‫خصوصی منجر به تهیه موثر کاال های سکتور خصوصی میگردد‪ ،‬ب ه هم ان ش کل رق ابت می ان اجتماع ات محلی‬
‫باعث موثریت در تهیه کاال های محلی عامه میگردد‪ .‬این فرضیه بنام فرضیه تایبوت ی اد میش ود‪ .‬متن آتی فرض یه‬
‫تایبوت را همراه با محدودیت های آن به شکل مفصل تر مورد مطالعه قرار میدهد‪.‬‬

‫کاال های عامه محلی‪ ،‬ملی و بین المللی‬

‫کاال های عامه ملی‪ :‬کاالهای عامه هستند که منافع آن به هر فرد در ملت وابسته است‪.‬‬
‫کاال های عامه محلی‪ :‬کاالهای هستند که منافع شان برای آنانیکه در یک محل زندگی میکنند محدود است‪.‬‬
‫کاال های عامه بین المللی‪ :‬کاال های هستند که طبیعتا ً منافع شان جهانی میباشد‪.‬‬

‫فرضیه تایبوت‬
‫فصل سوم دالیل منطقی برای فع الیت ه ای دولت را م ورد بحث ق رار داد‪ .‬تئ وری بنی ادی اقتص اد رف اه – " دس ت‬
‫نامرئی" آدم سمیت – ارائه میدارد که در عدم موجودیت نارسائی ب ازار‪ ،‬مانن د ک اال ه ای عام ه‪ ،‬اقتص اد ب ه ش کل‬
‫پاریتو موثر خواهد بود‪ .‬هر فرد برای منافع شخصی خویش عمل مینماید‪ ،‬باعث اتخاذ تصامیمی میشود که منجر به‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪188‬‬

‫موثریت پریتو می گردد‪ .‬رقابت میان پروسیجر ها منجر میشود تا ایشان کاال های را که افراد میخواهند ب ا کم ترین‬
‫قیمت ممکنه عرضه دارند‪.‬‬
‫یک استدالل مشابه برای تهیه کاال ه ا وخ دمات عام ه محلی توس ط دول ای التی و محلی‪ ،‬ایج اد ش ده میتوان د ک ه از‬
‫دولت فدرال مجزا باشد‪ .‬استدالل میشود که رقابت میان اجتماعات منجر میشود که عرضه ک اال ه ا وخ دمات م ورد‬
‫خواست افراد و تولید این کاال ها در اجتماعات به شیوه و شکل موثر صورت پذیرد‪.‬‬
‫تایبوت در حقیقت با مشکل بازگشایی رجحان مواجه بود که در فصل هفتم مورد بحث قرار گ رفت‪ :‬زمانیک ه اف راد‬
‫رجحان شان را برای کاال های سکتور خصوصی با خریداری کاال ها ظاهر میسازند‪ ،‬چگونه خواهد بود که ایش ان‬
‫رجحان شان را برای کاال های عامه ظاهر نمایند؟ زمانیکه اف راد رأی میدهن د‪ ،‬ایش ان کاندی دا ه ای را انتخ اب می‬
‫کنند که تمامی ارزش های شان را منعکس سازند‪ ،‬ولی ایشان نمیتوانن د نظری ات ش ان را در م ورد کتگ وری ه ای‬
‫مشخص مصارف به تفصیل ارائه نمایند‪ .‬صرف استفاده محدود همه پرسی در اکثرایاالت صورت میگیرد‪ .‬و ح تی‬
‫اگر افراد دعوت به رأی دهی مستقیم برای مصارف برنامه های مشخص هم می ش دند‪ ،‬تع ادل ک ه در نتیج ه ایج اد‬
‫میشود به طور عمومی موثریت پریتو را ارائه کرده نیمتواند‪.‬‬
‫تایبوت استدالل ورزید که افراد میتوانند که " با پا هایشان رای دهند" که انتخاب اجتماعات شان رجحان شان را ب ه‬
‫جانب کاالهای تهیه شده عامه عینا ً مانند آن که گزینش های شان در مورد محص والت رجح ان ش ان را ب رای ک اال‬
‫های سکتور خصوصی ظاهر میسازد‪ .‬عالوه برآن عینا ً مانند این که انگ یزه ه ای ب رای تص دی ه ا وج ود دارد ت ا‬
‫دریافت نمایند که کدام اجناس را مردم ترجیح میدهند و آن اجناس را به طور موثر تولید نمایند‪ ،‬انگ یزه ه ای ب رای‬
‫اجتماعات وجود دارد تا دریافت گردد که کدام نوع کاال های تهیه شده توسط اجتماعات را افراد ترجیح میدهند‪ ،‬و تا‬
‫آن ها را به شکل موثر تهیه نمایند‪ .‬در قضیه انکشاف دهنده اجتماع ات این خیلی ق وی مالحظ ه میگ ردد‪ .‬در س ال‬
‫های اخیر این پذیرش اکثر انکشاف دهندگان که اکثر افراد خواهان امنیت زیادتر و تسهیالت اشتراکی زیادتر نسبت‬
‫به آن که توسط شهر های معمول تهیه میگردد‪ ،‬هس تند‪ ،‬انکش افات زی ادی را مب نی ب ر تهی ه و ت دارک این خ دمات‬
‫تشکیل داده است‪ .‬زیرا این اجتماعات نیاز های افراد را بهتر از بدیل های موجوده برآورده س اخته میتوانن د‪ ،‬اف راد‬
‫راضی به پرداخت کرایه های بلند تر هستند ( ویا زی اد ت ر بخ رچ میرس انند ک ه در این اجتماع ات خان ه خری داری‬
‫نمایند)‪ .‬این برای انکشاف دهندگان در مساعی شان مبنی بر تعیین خواسته های افراد و برآورده ساختن آن خواست‬
‫هایک بازگشت میدهد‪.‬‬
‫اجتماعات که خدمات مورد خواست افراد را با موثریت تهیه می دارند‪ ،‬یک نفوذ و هج وم م ردم را تجرب ه خواهن د‬
‫نمود‪ .‬و اجتماعات که در این عمل ناکام شدند گریز و فرار مردم را تجربه خواهند کرد‪ .‬همچون هج رت ه ا اساس ا ً‬
‫عالمت و سگنالی را برای اداره کنندگان یک شهر ارائه میدارد که بازار برای یک مدیر تصدی ارائه میدارد‪ .‬اکثر‬
‫اوقات سیاستمداران برای این سگنال ها هنگام که تحت فشار های انتخاباتی قرارداشته باشند چنان پاسخ میدهن د ک ه‬
‫یک مدیر تصدی به بازار میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪189‬‬

‫این یک قیاس آموزنده است‪ .‬در اکثر فرضیه ها‪ ،‬تصامیم جداگانه هر اجتم اع ب ه اختصاص ات م وثر پریت و منج ر‬
‫میشود‪ ،‬عینا ً چنانیکه تصامیم جداگانه تصدی ها و افراد در مورد کاال ه ای س کتور خصوص ی منج ر ب ه م وثریت‬
‫پاریتو میشود‪.‬‬
‫ولی این فرضیه ها عموما ً قابل تطبیق نمی باشند‪ .‬و حتی اگر قابل تطبیق هم میبود‪ ،‬عدم موجودیت تساوی در تقسیم‬
‫بندی رفاه میان اجتماعات بطور غیر قابل قبول بزرگ می بود‪.‬‬
‫مواصفات در مورد فرضیه ت ایبوت خیلی م وازی ب ه آن ک ه در قس مت دوم مب نی ب ر ح االت و اوض اع ک ه در آن‬
‫تخصیصات بازار موثریت پریتو را در بر ندارد و یا حتی اگر موثر هم باشد‪ ،‬ولی مطلوب نیست‪ ،‬مورد بحث قرار‬
‫گرفت میباشد‪ .‬دو مواصفات خیلی مهم موجودیت نارسائی های بازار و نارضایت با تقسیم عواید میباشد‪.‬‬

‫فرضیه تایبوت‬
‫رقابت میان اجتماعات باعث تامین موثریت در عرضه کاال های عامه محلی میشود‪ ،‬عین ا ً مانن د آنک ه رق ابت می ان‬
‫تصدی ها موثریت را در عرضه کاال های سکتور خصوصی تامین مینماید‪.‬‬
‫محدودیت ها‪:‬‬

‫"نا رسایی های بازار"‬ ‫‪‬‬

‫بیرون زایی‪ :‬تصامیم اجتماع باالی دیگران تاثیر دارد‪.‬‬
‫رقابت ناقص‪ :‬تعداد محدود اجتماعات‪.‬‬
‫رقابت مالیات منجر به کاهش مالیات باالی بزنس ها میشود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫توزیع مکرر – با هجرت آزاد و رقابت محلی‪ ،‬هیچ و یا به ان دازه مح دود‪ ،‬توزی ع مک رر در س طح مح ل‬ ‫‪‬‬
‫وجود خواهد داشت‪.‬‬

‫نارسایی های بازار‬

‫نارسایی های خیلی عمده و با اهمیت بازار با احوال ظاهری و رقابت کامل سروکار دارد‪.‬‬

‫بیرون زایی‪ :‬عملکر د یک اجتماع دیگر اجتماعات را ممکن متاثر سازد‪ .‬اگر ی ک اجتم اع ی ک دس تگاه فاض الب‬
‫متعفن را اعمار نماید و یا ایجاد یک ساحه صنعتی را در سرحدش اجازه دهد‪ ،‬در ی ک م وقیعت ک ه مثالً ب ا ب اد ه ا‬
‫مضریت های آن به اجتماعات همس ایه برس د‪ ،‬ی ک ب یرون زایی مهم در نتیج ه ایج اد میگ ردد‪ .‬بعض ی اوق ات این‬
‫بیرون زایی ها را به " سرایت ها" منسوب می نمائیم‪ .‬تم امی س رایت ه ا منفی نیس ت‪ .‬بعض ی اقتص اددانان عقی ده‬
‫دارند که منافع خیلی ارزنده عامه با داشتن اتباع تحص یل ک رده وج ود دارد‪ ،‬و اینک ه ایش ان ی ک سلس له توجیه ات‬
‫برای حمایت از آموزش و پرورش عامه را تهیه میدارند‪ .‬تا اندازه که این حقیقت دارد‪ ،‬و تا اندازه جهش که اف راد‬
‫از یک اجتماع که برای ایشان آموزش و پروش آزاد و رایگان تهیه مینماید‪ ،‬سرایت های از سیستم تحص یلی عام ه‬
‫اجتماع محلی وجود خواهد داشت‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪190‬‬

‫مهاجرت و ناموثریت های موقیعت ها به حیث دسته های خیلی عمده بیرون زایی ها ش مرده میش وند‪ .‬اف راد ک ه در‬
‫یک اجتماع انتقال می یابند منافع و قیمت ها هر دو را بوجود می آورند؛ ایش ان اس اس مالی ات را ممکن بلن د برن د‪،‬‬
‫ولی ایشان همچنان باعث افزایش تقاضا ها برای کاال های عامه و افزایش تراکم خواهند شد‪ .‬چ ون در اک ثر م وارد‬
‫نه ایشان برای این قیمت ها میپردازند و نه برای منافع که ایشان اعطا مینمایند پاداش داده میش وند‪ ،‬احتم ال دارد در‬
‫تصامیم موقیعت ها ناموثریت ها ایجاد گردد‪ .‬اکثر کشور ها پیوسته در مورد نظریات شان مبنی بر تمرک ز بیش از‬
‫حد نفوس در شهر های عمده نگران هستند‪ ،‬و پالیسی های غیر متمرکز سازی را ایج اد نم وده ان د ت ا آنچ ه را ک ه‬
‫ایشان یک طرح موثر موقیعت میدانند بدست آرند‪.‬‬
‫رقابت و ازدیاد انتفاع‪ :‬یک فرضیه مرکزی که متضمن نتایج در مورد موثریت اقتصاد ب ازار میباش د این اس ت ک ه‬
‫تعداد زیادی تصدی های افزایش دهن ده من افع وج ود دارد‪ .‬ب ه همین ت رتیب فرض یه ت ایبوت موج ودیت اجتماع ات‬
‫زیادی رقیب را فرض میکند‪ .‬در اکثر ساحات فقط یک تعداد محدود اجتماعات رقیب وجود دارد؛ که درنتیج ه فق ط‬
‫رقابت محدود وجود دارد‪ .‬عالوه بر آن اجتماعات تصمیم نمی گیرند که کدام کاال ها و خ دمات را ب ه اس اس معی ار‬
‫افزایش دهنده منافع تهیه نمایند‪ ،‬مگر به اساس یک پروسه سیاسی همراه با خطوط آن که در فصل ‪ 7‬مورد مطالع ه‬
‫قرار گرفت‪ .‬انواع ناموثریت های که با این بلند میروند در فصل بعدی مورد بحث ق رار خواه د گ رفت‪ .‬در این ج ا‬
‫ما فقط یادداشت مینماییم که رقابت محدود و ناقص یک شرح در مورد اینکه چرا م ا بای د در ب اره فرض یه ت ایبوت‬
‫مشکوک باشیم را ارائه میکند‪.‬‬

‫رقابت مالیات‪ :‬مودل تایبوت پیشنهاد میکند که رقابت میان اجتماعات نه تنها سالم است‪ ،‬بلکه از اهمیت خاص برای‬
‫نیل به مطلوبیت پریتو برخوردار میباشد‪ .‬ولی راه دیگر رقابت می ان اجتماع ات وج ود دارد ک ه ب ه م راتب زی ادتر‬
‫منفی میباشد‪ .‬به اساس این نظریه اجتماع ات مختل ف رق ابت می ورزن د ت ا ب زنس ه ا را ب ا اس اس ه ای مالی اتی و‬
‫فرصت های کاری شان ج ذب نمای د‪ .‬من افع در ی ک اجتم اع قس ما ً بن ابر خس ارات وزی ان ه ا در دیگ ر اجتماع ات‬
‫میباشد‪ .‬ولی طبیعتا ً رقابت در جذب بزنس ها باعث مالیات کم برای این بزنس ها میشود‪ :‬در اختتام بزنس ه ا به ره‬
‫برداران نهایی میباشند‪ .‬از این نقطه دید اجتماعات ترجیح خواهند داد که رقابت نورزند‪.‬‬
‫قبالً اشاره نمودیم که وقوع مالیات که توسط اجتماعات محلی وضع میگردد باید بر اساس عوامل غیر منقول باش ند‪.‬‬
‫عوامل متحرک و منقول باعث فراراز مالیات بندی شده میتوانند‪ .‬سرمایه متحرک و منقول میباش د‪ ،‬و رق ابت ج ذب‬
‫مشاغل با امتیازات‪ ،‬یک انعکاس این حقیقت میباشد‪ .‬اگر اجتماع ات تواف ق نماین د ک ه هیچ امتی از مالی اتی نمیدهن د‪،‬‬
‫رقابت گونه دیگر خواهد بود‪ ،‬محتمالً با اشکال بی فایده تر‪ ،‬مانند تهیه افزون و مفرط تسهیالت عامه‪ ،‬مانن د س رک‬
‫ها برای بزنس ها‪ .‬از این نقطه دید مساعی در توق ف رق ابت ه ای مالی اتی مانن د س عی توق ف رق ابت ه ا در دیگ ر‬
‫عرصه های اقتصادی میباشد‪ .‬نه تنها احتمال آن میرود که همچو مساعی غیر مفید واقع شود‪ ،‬بلکه تا اندازه یی مفید‬
‫هم اند‪ ،‬این ها احتمال دارد منجر به دیگر مشکالت که شامل غیر موثریت ها میباشد هم شوند‪.‬‬
‫چنانیکه در دیگر ساحات سازش و بندوبست کامل این موفق ب ود‪ ،‬دارای ت اثیرات واقعی میتوان د باش د‪ .‬اگ ر تم امی‬
‫اجتماعات میتوانستند که موافق باشند که ب رای ب زنس ه ا رق ابت نورزن د‪ ،‬و مواف ق باش ند ک ه فرض ا ً ی ک مالی ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪191‬‬

‫همسان را باالی بزنس ها وضع نمایند‪ ،‬پس اجتماعات با هزینه بزنس ه ا نف ع خواهن د ب رد‪ .‬همچ و مالی ات مع ادل‬
‫مالیات وضع شده از جانب دولت فدرال میباشد‪ .‬مباحث ه در م ورد رق ابت مالی ات نش ان میده د ک ه دولت ف درال در‬
‫وضع مالیات دارای سودمندی های مشخص میباشد‪.‬‬

‫توزیع مجدد‬
‫توزیع مکرر – شرط و صفت دومی فرضیه تایبوت – شاید یک تشریح مهمتر رول دولت فدرال نسبت به نارسایی‬
‫های بازار که قبالً شرح داده شد باشد‪ .‬در مورد توزیع عواید می ان ه ر دو اف راد و اجتماع ات نگ رانی ه ای وج ود‬
‫دارد‪.‬‬
‫نامساوات میان افراد‪ :‬آیا حد توزیع مکرر – سطح پرداخت رفاه– یک تص میم محلی باش د و ی ا ملی؟ آی ا " توزی ع‬
‫مکرر" یک کاالی عامه محلی است؟ فرض نمائید که هیچ فردی خواهان زندگی کردن دیگر افراد در خیابان ه ای‬
‫پر جمیعت و کثیف نمیباشد‪ ،‬و لذا یک برنامه خ وب مس کن عام ه را راه ان دازی میکنن د‪ ،‬حاآلنک ه اف راد در دیگ ر‬
‫اجتماعات دارای نظریات اخالقی به گونه دیگ ری میباش ند‪ .‬آی ا دلیلی وج ود دارد ک ه چ را بای د اف راد اجتم اع اولی‬
‫کوشش نمایند که عقاید اخالقی شان را باالی اجتماع دومی ب ا مب ادرت ورزی دن ب ه این ک ه اقالً معی ار ه ا و مالک‬
‫های مسکنی را به عوض مسئله محلی‪ ،‬ملی سازند‪ ،‬وضع نمایند؟‬
‫جواب بلی است‪ .‬دلیل این است که با مهاجرت نسبی آزاد‪ ،‬ح د و ان دازه توزی ع مک رر ک ه در س طح محلی میس ر و‬
‫امکان پذیر است خیلی محدود میباشد‪ .‬هر اجتماع که خواهان تهیه مسکن بهتر‪ ،‬وی ا پرس تاری به تر پزش کی ب رای‬
‫فقرا باشد‪ ،‬خویش را در هجوم و ریزش فقرا می یابد‪ .‬اجتماعات دارای یک انگیزه میباشند تا خویشتن را برای فقرا‬
‫غیر قابل توجه نشان دهند‪ ،‬تا ایشان به دیگر اجتماع روند‪ .‬بطور مثال بعضی اجتماعات این را با تص ویب ق وانین‬
‫زونی که نیاز به محوطه ها و قطعات چندین جریبی دارند‪ ،‬انج ام میدهن د‪ .‬بعض ی دیگ ر این را ب ا مح دود س اختن‬
‫بعضی خدمات عامه که مشخصا ً توسط فقرا ارزش داده میش وند و اغنی ا برایش ان ع وض ه ای خصوص ی به تری‬
‫دارند مانند خدمات بس‪ ،‬انجام میدهند‪.‬‬
‫واقعا ً اگر رقابت کامل میان اجتماعات وجود میداشت‪ ،‬مس اعی ب رای تهی ه خ دمات عام ه محلی ک ه ح د اق ل ب رای‬
‫پرداخت کنندگان مالیات است باعث می شد تا پرداخت کنندگان مالیات فقط به تناسب منافع که ایشان خود بدست می‬
‫آورند مالیات بپردازند‪ .‬یک اجتماع که هیچ نوع برنامه رفاه ندارد و در اخراج اکثر فقرا موف ق ش ده باش د‪ ،‬میتوان د‬
‫خدمات عامه را با نرخ های اندکتر مالیات نسبت به اجتماع که یک برنامه وسیع رفاه و برنامه های تحصیلی ب رای‬
‫اطفال ک ه در وض ع ن ا مس اعد ب ه س ر میبرن د‪ ،‬عرض ه دارد‪ .‬این حقیقت ک ه رق ابت ه ا اک ثراً مح دود میباش ند‪ ،‬و‬
‫مهاجرت ها بطی اند‪ ،‬و اینکه تصامیم در مورد خدمات عامه با مرام های سیاسی اتخاذ میشود‪ ،‬بدین معنی است که‬
‫اکثر اوقات برنامه های توزیع مکرر محلی ( و ایالتی) میباشند‪ .‬ولی این ها محدود باقی گذاشته میشوند‪.‬‬
‫نا مساوات میان اجتماعات‪ :‬ما قبالً یادداشت نمودیم که تفاوت های مشخص میان عواید سرانه ایالت ها وج ود دارد‪.‬‬
‫برای اجتماع فقیر تهیه عین سطح خدمات که یک جامعه غنی عرضه میدارد نیاز به وضع مالیات با نرخ ه ای بلن د‬
‫تر دارد‪ .‬و واقعا ً تفاوت های عظیمی در مصارف سرانه و نرخ ه ای مالی ات در ای االت متح ده امریک ا ب ه مش اهده‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪192‬‬

‫میرسد‪ .‬مصارف سرانه در سطح ایالت در سال ‪ 1996‬از ‪ 2175‬دالر در تک زاس و ‪ 2191‬دال ر در م ایزوری‪ ،‬ب ه‬
‫‪ 8438‬دالر در االسکا و ‪ 4420‬دالر در هاوایی و ‪ 4044‬دالر در نیو یارک تف اوت نم ود‪ .‬مجم وع مالی ات ای التی و‬
‫محلی که در نیویارک پرداخته شد ‪ 12.7‬فیصد عواید عادی فامیل چهار ‪ 50000‬دالر و فامی ل ‪ 100000‬دال ر ب ود‪،‬‬
‫ولی در الس ویگس ص رف ‪ 4.5‬فیص د عوای د فامی ل ه ای هم قی اس‪ ،‬و در الس انجلس ‪ 8.1‬فیص د عوای د فامی ل‬
‫‪ 50000‬دالر و ‪ 11‬فیصد عواید فامیل ‪ 100000‬دالر را تشکیل میداد‪.‬‬
‫اما چرا ما درمورد نا مساوات تهیه کاال های عامه محلی نسبت به نا مس اوات عم ومی زی ادتر نگ ران هس تیم؟ آی ا‬
‫دلیلی وجود دارد که چرا برنامه های مشخص دولت فدرال برای کاهش این ن وع مش خص نامس اوات وج ود داش ته‬
‫باشد؟ اگر ما میخواهیم اضافه تر توزیع مکرر صورت گیرد‪ ،‬چرا یک مالیات فدرال اضافه تر تصاعدی وضع ن ه‬
‫کنیم‪ ،‬تا افراد گذاشته شوند تا نحوه خرج پول شان را خود شان انتخات نمایند؟ اگر ایشان خواهان زندگی ک ردن در‬
‫اجتماعات هستند که زیادتر و یا کمتر باالی کاال های عامه محلی به خرج می رسانند‪ ،‬چرا برای ایش ان اج ازه داده‬
‫نشود؟ این مسئله با آنهایکه در فصول قبلی مبنی بر اینکه آیا دولت بای د دارای پالیس ی ه ای مش خص ب رای ک اهش‬
‫سطح نا مساوات در دسترسی به کاال های مشخص مانند طبابت‪ ،‬غذا و مس کن باش د ی ا خ یر‪ ،‬خیلی مش ابهت دارد‪.‬‬
‫مفهوم ایگلیتریزم مشخص معرفی شده بود ‪ -‬نظریه که مصرف اجناس معین باید به عواید یا ثروت کسی متعلق‬
‫نباشد‪ .‬تحصیل مهمترین کاالی تهیه شده محلی وعام ه‪ ،‬یکی از آن ک اال ه ا میباش د ک ه ب رایش ق وی ت رین اس تدالل‬
‫برای مساوات دسترسی میتواند ایجاد گردد‪.‬‬
‫هرچند که استدالالت متعددی در مقابل تهیه برنامه های ک ه ه دفش ک اهش نامس اوات در تهی ه خ دمات عام ه محلی‬
‫میباشد‪ ،‬صورت پذیرفته میتواند‪.‬‬

‫‪ .1‬قدرت و سلطه مصرف کننده‪ :‬نخستین آن استدالل ستندرد " سلطه مصرف کننده" میباشد‪ :‬افراد بای د اج ازه داده‬
‫شوند تا کاال های مورد پسند شان را بگزینند‪ .‬دولت فدرال نبای د ترجیح ات خ ود را ب االی اجتماع ات محلی تحمی ل‬
‫نماید – برای غذا‪ ،‬مسکن ویا تحصیل ‪ . -‬برنامه های که هدف شان کاهش نامساوات در تهیه کاال ه ای عام ه محلی‬
‫میباشد طرح های مصرف را تحری ف و از ش کل آن در می ان دازد؛ ممکن ب اعث مص رف زی اد " کااله ای عام ه‬
‫محلی" و مصرف کم کاال های سکتور خصوصی نسبت به برنامه های توزیع مکرر که برای اف راد پ ول نق د مهی ا‬
‫میسازد شود‪ .‬عطیات مطلق و قاطع باعث یک ن وع تغی یر ش کل و تحری ف در اختالط ک اال ه ای تهی ه ش ده محلی‬
‫میشود؛ بطور مثال‪ ،‬ممکن باعث تحصیل زیادتر و انکشاف مجدد شهر ها و کمی تکرار جمع شدن فاض الب ش ود‪.‬‬
‫زمانیکه همچو تحریفات و تغییرات شکلی رخ دهد باعث زیان کامل میشود‪.‬‬
‫باوجود مناسبت و وابستگی این استدالل سلطه مصرف کنن ده‪ ،‬ب رای بعض ی ک اال ه ای تهی ه ش ده محلی نس بت ب ر‬
‫بعضی دیگر کمتر موکد و قوی واقع میشود‪ .‬بطور مث ال تص امیم مب نی ب ر اینک ه مص ارف تحص یالت در مک اتب‬
‫ابتدایی و ثانوی توسط افراد نه بلکه بواسطه والدین شان صورت گیرد؛ و همچنان تصامیم مبنی بر اینکه ک اال ه ای‬
‫عامه محلی با پروسه های سیاسی ایجاد میگردند‪ ،‬که نیاز به محصوالت و بازده مثمر و م وثر ندارن د‪ ،‬چنانیک ه در‬
‫فصل ‪ 7‬به مشاهد رسید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪193‬‬

‫‪ .2‬مشکالت هدف قرار دادن اجتماعات برای توزیع مکرر‪ :‬استدالل دومی در مقاب ل برنام ه ه ای ک ه ه دف ش ان‬
‫توزیع مکرر عواید میان اجتماعات ( محالت و ایاالت) میباشد این است که همچو برنامه ها به شکل درست اهداف‬
‫را تعیین نمی نمایند‪ .‬اکثر اجتماعات شامل یک مخلوط افراد فقیر و افراد غنی میباشند‪ .‬یک برنامه که هدفش توزیع‬
‫مکرر منابع برای اجتماعات که دارای عواید متوسط پائین باشند‪ ،‬باعث کاهش در قیمت های مالی ات میش ود؛ ب دین‬
‫شکل مستفید شونگان و بهربرداران عمده همچو برنامه ها افراد غنی در اجتماع ات فق یر میباش ند‪ .‬از ط رف دیگ ر‬
‫اکثر برنامه های مشخص‪ ،‬مانند برنامه غذای چاشت در مکاتب‪ ،‬در توزیع عواید برای اطفال نسبت به برنامه های‬
‫که هدف شان توزیع مکرر عواید برای فامیل ها میباشد مفیدتر واقع خواهند شد‪.‬‬
‫‪ .3‬ناموثریت های موقیعت‪ :‬استدالل سومی این است که برنامه های توزیع مکرر عواید در میان اجتماع ات ب اعث‬
‫ناموثریت های موقیعت میگردد‪ .‬این ها تصامیم افراد مبنی بر اینکه در کجا زندگی کنیم وتصامیم ب زنس ه ا را ک ه‬
‫در کجا اخذ موقیعت نمائیم‪ ،‬تغییر میدهد‪.‬‬

‫ایاالت متحده امریکا یک جامعه خیلی متحرک است‪ .‬ما اکثراً نقل مک ان می نم ائیم و اک ثر اوق ات در محالت خیلی‬
‫دور دست‪ ،‬مهاجرت های گسترده از جنوب روستایی به شمال شهری و از کمربند برف به کمربن د آفت اب ص ورت‬
‫پذیرفته است‪ .‬دالیل متعددی‪ ،‬افراد را برای نقل مکان تشویق و ترغیب می نماید‪ .‬ولی مالحظات اقتصادی مهمترین‬
‫شان میباشد‪ .‬این نه تنها شامل زمینه های یک فرد ب رای وظیف ه و م زد ک ه وی حاص ل میکن د میباش د‪ ،‬بلک ه بن ابر‬
‫مالیات وضع شده و کاال های عامه که تهیه وعرضه میگردند میباشد‪ .‬با تغییر در تقاضا ه ا و تکن الوژی‪ ،‬م وثریت‬
‫اقتصادی نیاز دارد که افراد به جاهای انتقال یابند که در آن جا میتوانند مثمر تر باشند‪ .‬این باعث وجوب این میش ود‬
‫که بعضی اجتماعات‪ ،‬و در حقیقت حتی بعضی مناطق‪ ،‬کاهش نفوس را تجربه کنند‪ ،‬حاآلنکه بعضی دیگر اف زایش‬
‫سریع نفوس را تجربه نمایند‪ .‬کمک دولت فدرال که هدفش توزیع مکرر عواید از یک اجتماع به دیگ ر باش د ممکن‬
‫با تخصیص موثر قوه کار و سرمایه دخالت داشته باشد‪ .‬سطح مالیات و خدمات عام ه ک ه توس ط ی ک اجتم اع تهی ه‬
‫شده باشد به شکل درست اقتصاد پتانشیل آن جامع ه را انعک اس داده نمیتوان د‪ .‬ب ه ن اموثریت ه ای ک ه این اف زایش‬
‫میدهد در کوتاه مدت کوچک خواهد بود‪ ،‬ولی در دراز مدت بزرگ خواهد شد‪ .‬افراد تشویق خواهن د ش د ک ه بج ای‬
‫اینکه به اجتماعات مثمر تر نقل مکان نمایند در جائیکه زندگی میکنند باقی بمانند‪ .‬در واقیعت این به تر خواه د ب ود‬
‫که عین وجوهات برای اعانه های مهاجرت به خارج از ساحات غیر مثمر در معرض اس تفاده ق رار داده ش ود‪ .‬هم‬
‫چنان با سیستم های جدید شاهراه ها‪ ،‬دیگر موثر نخواهد ب ود ک ه ت راکم زی ادتر نف وس ه ای وابس ته ب ه ش هر ه ای‬
‫داخلی وجود داشته باشد‪.‬‬
‫یادداشت نمائید که این ناموثریت ها از مساعی توزیع مک رر عوای د می ان اجتماع ات بوج ود می آی د‪ .‬اگ ر نگ رانی‬
‫اساسی ما در مورد نامساوات میان افراد باشد‪ ،‬هدف توزیع مکرر باید افراد باشند‪ ،‬نه مناطق و محالت‪.‬‬
‫عالوه براین‪ ،‬برنامه های مشخص توزیع مکرر‪ ،‬البته در صورتیکه درست دیزاین نگردی ده باش ند‪ ،‬ب ه تغی یرات و‬
‫تحریفات گسترده افزایش خواهند داد‪ .‬یک برنامه که هدفش عالج و جبران کمب ودی ه ای مس کنی پیم ایش ش ده در‬
‫میان فقرا باشد‪ ،‬با تهیه اعانه های فدرال اجتماعات را تشویق خواهد نمود تا کار های را انجام دهند که این کمبودی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪194‬‬

‫ها را شدت بخشند‪ .‬یک برنامه که شهر های را که بیش از حد قرض نموده اند و چنان به نظر میرسد ک ه ب ه خط ر‬
‫غفلت از اوراق قرضه مواجه شده اند‪ ،‬ممکن دیگر اجتماعات را تشویق نماید که اضافه ت ر از ان دازه م ورد نظ ر‬
‫شان استقراض نمایند‪ ،‬زیرا میدانند که اگر ایشان به کدام مشکلی مواجه شدند دولت فدرال ب رای نج ات ش ان وج ود‬
‫دارد‪.‬‬

‫دیگر استدالل ها برای تهیه و تدارکات محلی‬

‫هنگامیکه مفهوم کاال های عامه محلی استدالل مرکزی برای تهیه و تدارک تعداد متعددی کاال ه ای عام ه ب ه ش کل‬
‫محلی را ارائه میدارد‪ ،‬چندین استدالل دیگر برای مقرر داشتن مسئولیت برای تهیه و تدارک کاال های جمعی ب رای‬
‫سطح محل وجود دارد ‪ -‬حتی زمانیکه کاال ها به شکل خالص کاال ه ای عام ه محلی نباش ند‪ ،‬وح تی اگ ر ب ا چ نین‬
‫کردن باعث محدودیت محدوده توزیع مکرر ش ود‪ .‬این اس تدالالت رولی بس مهم را در مباحث ات سیاس ی اخ یر در‬
‫ایاالت متحده بازی نموده اند‪ .‬یکی از آنها این است که با گماشتن مسئولیت های زی ادتر ب االی اجتماع ات‪ ،‬توافق ات‬
‫زیادتری برای حاالت واوضاع و رجحانات آنانیکه از کاال ها مفاد میبرند میتواند وج ود داش ته باش د‪ .‬عالوه ب ر آن‬
‫یک سلسله آزمایشات دیگری ‪ ،‬که معلوماتی را ارائه میکند ک ه خیلی ارزن ده ب رای دی زاین برنام ه ه ا در س احات‬
‫مانند رفاه‪ ،‬که نیاز مبرم برای بهبود و ترقی احساس میشود‪ ،‬میتواند وجود داشته باشد‪.‬‬
‫در پهلوی این استدالل های تحلیلی‪ ،‬یکتعداد ممکن کوشش نمایند تا مسئولیت ه ای زی ادتر متوج ه ای االت و محالت‬
‫شود‪ ،‬زیرا ایشان به این عقیده اند که پروسه سیاسی ب اعث اتخ اذ تص امیمی میش ود ک ه مختل ف –زی ادتر ب ه پس ند‬
‫خودشان – نسبت به آنکه در سطح ملت صورت گیرد‪ .‬بطور مثال اکثراً عقیده دارن د ک ه گم ارش مس ئولیت ب رای‬
‫ایاالت و محالت در مورد برنامه های رفاهباعث محدو نگاه داشتن مفید قیمت ها میشود‪.‬‬

‫تولید درمقابل دارایی‬

‫اکثر استدالل ها مبنی بر تهیه محلی ک اال ه ای عام ه – ک ه اجتماع ات محلی زی ادتر واکنش ی در مقاب ل نی از ه ا و‬
‫رجحانات آنانیکه در حقیقت کاال ها را بدست می آورند میباشند‪ ،‬اینکه اجتماعات محلی دارای انگیزه های زی اد ت ر‬
‫برای موثریت میباشند‪ ،‬و اینکه تفویض مسئولیت ها برای اجتماع ات محلی ب اعث تهی ه زمین ه ه ا و فرص ت ه ای‬
‫زیاد برای آزمایشات میشود – استدالل های عمده ب رای کن ترول محلی – تص میم گ یری محلی – نس بت ب ه دارایی‬
‫محلی میباشند‪ .‬ولی دالیل خوبی برای نگرانی در مورد انفکاک دارایی از کن ترول وج ود دارد‪ .‬اگ ر رأی دهن دگان‬
‫یک کشور تماما ً دارای این عقیده باشند که پول های مالیات شان برای تمویل مصارف رف اهبرای فق را در مع رض‬
‫استفاده قرار گیرد‪ ،‬پس میخواهند تا مطمئن باشند که پول شان برای همین هدف به مصرف میرسد‪ ،‬نه برای تموی ل‬
‫حوض های آب بازی برون شهر‪ .‬یک عده کنترول های مصارف مهم اند‪ .‬این موض وع دارای درج ه اول میباش د‪:‬‬
‫چه مقدار کنترول؟ با وضع کنترول های زیاد‪ ،‬اطمینان زیادتر برای اینکه پول به شکل مورد نظر اس تفاده میگ ردد‬
‫حاصل خواهد شد؛ ولی یک بیوروکراسی قیمت – اضافه‪ ،‬سازش اندک با ح االت محلی‪ ،‬و آزمایش ات ان دک ایج اد‬
‫خواهد شد‪ .‬در قضیه برنامه رفاه‪ ،‬قبل از ریفورم های ‪ ،1996‬یک اتف اق رای در م ورد این ک ه اس تقاللیت زی ادتر‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪195‬‬

‫محلی ضرورت است‪ ،‬وجود داشت‪ ،‬و دولت فدرال از تعداد وسیع قوانین فدرال در مورد ایاالت چش م پوش ی نم ود‬
‫تا برایشان اجازه داده شود که آزمایشات مشخص را معرفی نمایند‪.‬‬

‫زمانیکه مسئولیت برای تصمیم گیری به جانب پائین از طرف دولت فدرال محول می گردد‪ ،‬این سوال بروز میکن د‬
‫که چه مقدار به جانب پائین‪ :‬برای ایاالت‪ ،‬برای واحد های فرعی ایاالت‪ ،‬و یا مستقیما ً برای افراد؟ اکثر استدالل ها‬
‫برای تفویض مسئولیت اظهار میدارند که به هر اندازه که به سویه وسطح پائین تفویض گردد به هم ان ان دازه به تر‬
‫است‪ .‬یک برنامه مسکن احتمال دارد زیادتر واکنشی برای نیاز های محلی باشد البت ه در ص ورتیکه مس ئولیت ب ر‬
‫شهر ویا همسایه داده شود نسبت به اینکه به ایالت تفویض گردد‪ .‬اکثراً استدالل میورزند که چرا باید سطوح میانجی‬
‫دولت شامل باشند؟ چ را تنه ا ب رای اف راد فق یر اس ناد مس کن ( اس ناد ک ه ایش ان در ه ر ج ای ب ا آن میتوانن د خان ه‬
‫خریداری نمایند) داده نشود‪ ،‬که برای شان مس ئولیت تص میم گ یری در م ورد گ زینش ن وع خان ه م ورد نظ ر ش ان‬
‫تفویض گردد؟‬
‫تفویض مسئولیت جهت تصمیم گیری برای اجتماعات محلی به این معنی نیست که در حقیقت ایشان خود مجبور ب ه‬
‫تولید هستند‪ .‬عینا ً مانند آن که دولت فدرال میتواند کاال ها و خدمات را مستقیما ً تولید نمایند وی ا آن ه ا را از تص دی‬
‫های شخصی خریداری نمایند‪ ،‬در سطح محالت هم چنین شده میتواند‪ .‬عموما ً اجتماعات محلی در تولی د اک ثر ک اال‬
‫ها و خدمات که ایشان تهیه میدارند درگیر اند – از تامینات حریق تا پولیس و مکاتب‪ .‬ولی بعض ی س احات دیگ ری‬
‫وجود دارد – بطور قابل مالحظه زباله روبی ‪ -‬که در آن اکثر اجتماعات با تهیه کنندگان شخصی خارجی قراد داد‬
‫میکنند‪ .‬مباحثه تولید عام ه در مقاب ل تولی د خصوص ی در س طح محلی ب ا س طح ملی م وازی اس ت‪ .‬در این اواخ ر‬
‫ایاالت و محالت امکانات جدید را برای قرارداد نمودن خارجی کشف نموده اند‪-‬همراه با خدمات اداری و محبسی‪.‬‬
‫در سال ‪ 1997‬تکزاس خواهش نمود تا برایش اجازه داده شود تا یک تصدی شخصی را برای تهیه دی دن مطالب ات‬
‫رفاهمورد استفاده قرار دهد‪ .‬دولت فدرال این درخواست را رد نمود‪ :‬باوجودیکه واگذاری قاب ل مالحظ ه مس ئولیت‬
‫برای برنامه های رفاهبرای ایاالت وجود داشت‪ ،‬دولت فدرال تشویش داشت که یک قراردادی شخصی انگیزه های‬
‫را خواهد داشت که منجر به تصمیماتی میشود ک ه کی واج د ش رایط ب رای رف اهبود و کی نب ود‪ ،‬ک ه ب ا م رام ه ای‬
‫قوانین رفاهسازگار نبود‪.‬‬

‫مفیدیت کمک بی قید و شرط دولت فدرال برای اجتماعات محلی‬

‫م راد از کم ک بی قی د وش رط دولت ف درال ب رای اجتماع ات محلی تش ویق مص رف نم ودن محلی ب االی خ دمات‬
‫مشخص عامه میباشد‪ .‬کمک به تحصیالت دو زبانی‪ ،‬برای تحص یالت مس لکی‪ ،‬و ب رای کتابخان ه ه ای مک اتب ب ه‬
‫مقصد یک افزایش درمصارف هر یک از این کتگوری ها میباشد‪ .‬این کمک چقدر مفید است؟ آی ا وجوه ات ف درال‬
‫صرف عوض و جانشین وجوهات محلی میباشند‪ ،‬و یا آیا ایشان در واقیعت باعث مصارف زیاد برای مقصد مورد‬
‫نظر میشوند؟‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪196‬‬

‫از دید علمی‪ ،‬این مسئله دقیقا ً مانند آن است که در فصل ‪ 10‬مورد بحث قرار گرفت‪ .‬چگون ه کم ک بی قی د وش رط‬
‫برای افراد در تشویق مصارف مفید واقع میشود‪ ،‬فرضا ً باالی غذا ویا مس کن؟ ج واب آن تعل ق دارد ب ه این ک ه آی ا‬
‫یک تاثیر جانشینی وجود دارد و یا صرف یک تاثیر عواید‪.‬‬
‫ما خواهان مقایسه سه نوع کمک فدرال برای اجتماعات محلی هس تیم – ی ک عطی ه غ یر مس تمر و مقررک ه ب رای‬
‫کدام مقصد مشخص نباشد‪ ،‬یک عطیه مستمر و مقرر برای یک مقصد مش خص‪ ،‬و ی ک کم ک تط ابقی ب رای ی ک‬
‫مقصد مشخص‪.‬‬

‫شکل ‪ 26.3‬فشار بودجه اجتماعات را ارائه میدارد‪ .‬اجتماع نقطه ‪ E‬را که نقط ه مم اس می ان فش ار بودج ه و ق وس‬
‫القید فرد نماینده میباشد انتخاب مینماید‪ .‬اکنون فرض نمائید که دولت فدرال یک عطیه غیرمستمر و مقرر را ب رای‬
‫اجتماع تهیه می نماید‪ .‬این باعث انتقال فشار بودجه به خارج به خط ‪ ’B’B‬میشود‪ .‬اکنون ی ک تع ادل جدی د بوج ود‬
‫می آید‪ .*E ،‬این شامل یک سطح بلندتر مصارف باالی کاال های تهیه شده عامه محلی و یک سطح بلندتر مص رف‬
‫سرانه کاال های شخصی میباشد‪ .‬یعنی در حقیقت کمک ف درال ب اعث ک اهش ن رخ مالی ات وض ع ش ده ب االی اف راد‬
‫میشود‪ .‬پول فدرال قسما ً جانشین پول اجتماع محلی میشود؛ اجتماع برای بهبودش‪ ،‬زیادتر باالی کااله ای تهی ه ش ده‬
‫عامه و همچنان باالی کاال های تهیه شده شخصی مصرف مینماید‪.‬‬

‫تاثیرات عطیات غیر مستمر و مقرر‬ ‫شکل ‪26.3‬‬

‫کاال های‬
‫خصوصی‬

‫’‪B‬‬ ‫یک انتقال توده یی برای یک اجتماع باعث یک افزایش در مصارف عامه‬
‫میشود‪ ،‬ولی با یک مقدار کمتر از انتقال؛ مالیات محلی پائین خواهند رفت‪.‬‬
‫‪B‬‬

‫فشار بودجه قبل‬ ‫قوس های القید‬

‫از سبسایدی‬ ‫*‪E‬‬
‫‪E‬‬
‫فشار بودجه بعد‬
‫از سبسایدی‬
‫‪B‬‬ ‫’‪B‬‬ ‫کاال های عامه‬

‫بهر حال اکنون فرض کنید که دو کاالی مختلف تهیه ش ده عام ه وج ود دارد‪ ،‬ک ه ب االی ش ان اجتم اع وجوه اتی را‬
‫مصرف کرده میتوانند که عبارت اند از زباله روبی و آموزش و پرورش‪ .‬ما تصمیم تخصیص اجتم اع را در می ان‬
‫دو کال با عین شیوه نمایش داده شده که برای ارائه تخصیص می ان ک اال ه ای تهی ه ش ده عام ه و خصوص ی م ورد‬
‫استفاده قرار گرفت ارائه مینمائیم‪ .‬اجتماع دارای فشار بودجه میباشد؛ ضرورت به تقسیم بودجه مجموعی اش می ان‬
‫دوکاال چنانیکه در شکل ‪ 26.4‬نشان داده شده است ‪ ،‬دارد‪ .‬هم چنان اجتماع دارای ق وس ه ای القی د می ان دو ک اال‬
‫میباشد‪ .‬تعادل ابتدایی درشکل ‪ 26.4‬با نقطه ‪ E‬نشان داده ش ده اس ت‪ .‬اکن ون ب ا کم ک ف درال‪ ،‬فش ار بودج ه خ ارج‬
‫گردیده‪ ،‬و تعادل جدید در نقطه ‪ *E‬میباش د‪ .‬آی ا این ب اعث تف اوتی میش ود ک ه اگ ر دولت معین س ازد ک ه وجوه ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪197‬‬

‫برای یک کاالی عامه و یا دیگر آن تخصیص داده شود؟ اکثراً نخیر‪ .‬تا زمانیکه مقدار کمک ف درال ک ه ب رای ی ک‬
‫کاال قید گردیده کمتر از مقدار که اجتماع خواهان مصرفش باال آن هست باشد‪ ،‬کمک فدرال ب ا حم ایت مح ل ب رای‬
‫این کاالی مشخص با اساس تقریبا ً پول‪-‬برای‪-‬پول جانشین میش ود‪ .‬یع نی اگ ر اجتم اع فرض ا ً ‪ 5‬فیص د ه ر اف زایش‬
‫اضافی در ثروت اش را برای تحصیل و ‪ 5‬فیصد باالی زباله روبی‪ ،‬به مصرف برس اند‪ ،‬ی ک عطی ه ی ک ملی ون‬
‫دالری ف درال ب اعث ‪ 50000‬دال ر مص ارف اض افی ب االی تحص یل و ‪ 50000‬دال ر ب االی زبال ه روبی میش ود‪ .‬و‬
‫متباقی ‪ 900000‬دالر برای کاهش مالیات مورد استفاده قرار میگیرد‪ .‬ولی این باعث هیچ ن وع تف اوتی نمیش ود ک ه‬
‫آیا دولت تصریح میکند که که پول داده ش ده ب رای آم وزش و پ رورش م ورد اس تفاده ق رار داده ش ود ی ا ن ه‪ ،‬البت ه‬
‫بخاطریکه اجتماع قبالً اضافه تر از یک ملیون دالر را بر آموزش و پرورش به مص رف میرس اند‪ .‬اگ ر این مق دار‬
‫را به مصرف نمی رساندند‪ ،‬پس بدون شک یک تاثیرات کمی زیادتر بر بودجه تحصیلی اش وارد میشد؛ مصارف‬
‫با مقدار که کمک فدرال متجاوز به مقدار به مصرف رسیده قبلی میشود افزایش خواهد یافت‪.‬‬
‫این نتایج برای کمک های بی قی د و ش رط عطی ه غ یر مس تمر و مق رر نی از ب ه تفکی ک ب ا برنام ه دول تی تط ابقی‬
‫مصارف محلی دارد‪ .‬فرض کنید که دولت فدرال مصارف محلی را با یک اساس پول‪-‬برای‪-‬پ ول مط ابقت میده د‪.‬‬
‫اگر اجتماع محلی خواهان خریداری یک جلد کتاب که ‪ 10‬دالر قیمت دارد باشد‪ ،‬این کت اب ب رای اش فق ط ‪ 5‬دال ر‬
‫تمام میشود‪ ،‬زیرا ‪ 5‬دالر دیگر آن توسط عطیه تطابقی دولت فدرال تمویل میگردد‪ .‬این انتظامات یقین ا ً ب اعث ایج اد‬
‫یک انگیزه میشود تا باالی این خدمات زیاد تر خرج گردد‪ ،‬چنانیکه در شکل ‪ 26.5‬نشان داده شده است‪ .‬فشار جدید‬
‫بودجه با کمک بالعوض برای مصارف دولت محلی‪ ،‬در اطراف نقطه ‪ B‬میچرخ د‪ .‬اگ ر اجتم اع تص میم میگ رفت‬
‫که هیچ چیز را به مصرف نرساند‪ ،‬کمک فدرال را بدست نمی آورد‪ .‬برای هر پولی که اجتماع برای کاال های تهیه‬
‫شده خصوصی میپردازد‪ ،‬میتواند دوچند کاال های تولید شده عامه را از گذشته بدست آرد‪ .‬بدین ترتیب فشار بودجه‬
‫زیادتر نرم است‪ .‬این انتقال بجانب خارج در فشار بودجه دارای یک تاثیر عواید مانند قبل میباشد؛ ولی عالوه برآن‬
‫اکنون یک تاثیر جانشینی هم وجود دارد‪ .‬چون کاال های تهیه شده عامه کمتر قیمت بها اند‪ ،‬اجتماع خواهان مصرف‬
‫اضافه تر اند‪ .‬تعادل از ‪ E‬به ‪ *E‬تبدیل میشود‪.‬‬

‫تاثیرات کمک های بی قید وشرط غیر تطابقی‬ ‫شکل ‪26.4‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪198‬‬

‫هیچ تفاوتی واقع نمیشود که آیا دولت فدرال تصریح میکند که وجوهات باالی تحصیل ی ا زبال ه روبی ب ه مص رف رس د ت ا زمانیک ه س ایز‬
‫عطیه اش از مصارف مجموعی مطلوب کمتر باشد‪.‬‬

‫همچنان شکل ‪ 26.5‬فشار بودجه اجتماع را با یک عطیه غیر مستمر ومقررکه برای اجتم اع عین رفاهمانن د عطی ه‬
‫تطابقی را تهیه میکند نشان میدهد‪ .‬دو چیز باید یادداشت گردد‪ :‬سطح تعادل مص ارف عام ه ب االی ک اال ه ای عام ه‬
‫پائین تر از آنچه که با عطیه تطابقی است میباشد‪ ،‬و قیمت برای دولت ف درال پ ائین ت ر اس ت‪ .‬ی ک زی ان و خس اره‬
‫کامل وابسته با عطیه تطابقی وجود دارد‪.‬‬

‫تاثیرات عطیات تطابقی‬ ‫شکل ‪26.5‬‬

‫عطیات تطابقی به طور مفید قیمت کاال های عامه را پائین نموده و باعث افزایش در سطح مصرف کاال ه ای عام ه محلی میش وند‪ .‬ب ا ‪50‬‬
‫فیصد عطیه تطابقی برای دریافت یک دالرکاال های عامه اجتماع نیاز به پ رداخت ص رف ‪ 50‬س نت ارزش ک االی خصوص ی را دارن د‪.‬‬
‫یک عطیه غیر مستمر و مقرر ‪ CD‬عین سطح سودمندی را ک یک عطیه تطابقی با مقدار ‪ *CE‬میدهد داده میتواند‬

‫اگر وجوهات تطابقی برای یک کاالی مشخص تهیه شده باشد‪ ،‬کمک ف درال دارای ی ک ت اثیر مش خص در تش کیل‬
‫بودجه اجتماع میباشد‪ .‬این باعث تشویق آنعده کاال ها که قیمت های شان پ ائین ش ده اس ت میش ود‪ .‬ب ا عین مشخص ه‬
‫این باید واضیح گردد که برای هر سطح داده شده عطیات فدرال‪ ،‬اگر مقصد دولت ف درال تش ویق تهی ه ی ک ک االی‬
‫مشخص باشد‪ ،‬یک سیستم عطیات تطابقی به مراتب نسبت به عطیات غیر مستمر ومقرر‪ -‬یک سب سایدی ت وده یی‬
‫– که آیا منحصر و محدود شده یا خیر مفید است‪.‬‬
‫تیوری و عمل‪ :‬مدارک بر برخورد ه ای واقعی دولت ه ا پیش بی نی م ا را در م ورد اینک ه عطی ات تط ابقی ب رای‬
‫مصارف دولت محلی نسبت به عطیات غیر مستمر و مقرر زیادتر تحریک بر انگیز است‪ ،‬حم ایت میکن د‪ .‬هرچن د‬
‫که پیش بینی ما را مبنی بر اینکه عطیات غیر تطابقی برای مقاصد مش خص دارای ت اثیرات همس ان مانن د اف زایش‬
‫توده یی در عواید شخصی میباشد حمایت نمیکند؛ مدارک ارائه میدارند که برنام ه ه ای بی قی د وش رط دارای ی ک‬
‫تاثیری باالی بودجه های دولت میباشد‪ .‬این بن ام ت اثیرات ن وار مگس کش – فالی پی پر افیکت – ی اد میش ود‪ :‬اک ثر‬
‫سوراخ های که اصابت میکند‪ .‬چندین تعریفات پیشنهاد گردیده است‪ .‬یک استدالل این است ک ه رأی دهن دگان قیمت‬
‫اصلی حاشیه یی مصارف عامه را هنگام ایجاد عطیات غیر تطابقی درک نمیکنن د؛ قیمت ه ای حاش یه یی از قیمت‬
‫های متوسط تجاوز میکنند‪ ،‬و رای دهندگان زیاد تر در مورد اواخر نسبت به س ابق آگ اهی دارن د‪ .‬ش رح دیگ ر این‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪199‬‬

‫است که حد اقالً در کوتاه مدت‪ ،‬بیوروکرات های دولتی دارای صالحدید های قابل مالحظ ه در م ورد بودج ه ه ای‬
‫شان میباشند‪ .‬اگر ایشان وجوهات اضافه تر را بدست بیاورند‪ ،‬رای دهندگان به شکل عاجل از آن خ بر نمی ش وند؛‬
‫و حتی اگر خبر هم شوند‪ ،‬ایشان دارای قدرتی نیستند که بیوروکرات ها را مجب ور ب ه انتق ال پ ول دوب اره برایش ان‬
‫بکنند‪ .‬یک استدالل سومی این است که مدیر های فدرال میتوانند تضمین نمایند که پول به شیوه افزایشی به مصرف‬
‫میرسد؛ ایشان دارای صالحدید های کافی برای بازگیری وجوهات هس تند البت ه اگ ر ایش ان عقی ده داش ته باش ند ک ه‬
‫وجوهات فدرال فقط برای جانشینی وجوها ایاالت مورد استفاده قرار میگیرد‪.‬‬

‫سیستم مالیات فدرال و مصارف محلی‬

‫دولت فدرال نه تنها مصارف محلی را مستقیما ً با برنامه های کمکی اش متاثر میسازد‪ ،‬بلکه به شکل غیر مستقیم ب ا‬
‫سیستم های مالیات هم متاثر میسازد‪ .‬دو بندهای قانون مالیات ب ر عای دات دارای ت اثیر مهم ب االی اجتماع ات محلی‬
‫میباشند‪ .‬نخست آن این است ک ه س ود در اوراق قرض ه ای الت ی ا مح ل توس ط دولت ف درال ک امالً از مالی ات بن دی‬
‫مستثنی قرار داده شده است‪ .‬بدین معنی که اگر فردی به نرخ مالیات حاشیه یی ‪ 36‬فیصد مواج ه میش ود‪ ،‬ی ک ‪6.4‬‬
‫بازگشت بر یک استثنای مالیات ورقه قرضه دولت محلی معادل یک باز گشت ‪ 10‬فیصدی ب ر دیگ ر ورق ه قرض ه‬
‫میباشد‪ .‬بعد از مالیات‪ ،‬یک بازگشت ‪ 10‬فیصدی ‪ 6.4 = )36. - 1( %10‬فیصد را وا میگذارد‪ .‬این معافیت مالیات‬
‫برای اوراق قرضه ایالت و محل بدون ش ک قیمت را ب ه مقام ات ای الت و ی ا مح ل اس تقراض وجوه ات پ ائین می‬
‫آورد‪.‬‬
‫بند دوم این است که عواید ایالتی و محلی و مالیات بر دارایی از مالیات بر عایدات فدرال قابل تقلیل است‪ .‬یعنی اگر‬
‫یک فرد دارای عواید ‪ 40000‬دالر است و ‪ 1000‬دالر آن را در مالیات بر دارایی میپردازد‪ ،‬وی میتوان د آن مق دار‬
‫را از عوایدش کاهش دهد‪ -‬یعنی وی باید فقط از ‪ 39000‬مالیات بپردازد‪ .‬بدین معنی که اگر یک ف رد در طبق ه ‪36‬‬
‫فیصد مالیات قرار داشته باشد‪ ،‬مالیات بر دارایی‪ ،‬عواید خالص اش را با صرف‪ 640‬دالر کاهش میده د‪ .‬از ‪1000‬‬
‫دالر مالیات بر دارایی ها دولت فدرال‪ ،‬باال تر از سوم حصه آن را به طور مفید می پردازد‪.‬‬
‫این منافع مالیات‪ ،‬سطح مصارف را باالی کاال های عامه محلی افزایش داده‪ ،‬مخارج باالی پ روژه ه ای س رمایوی‬
‫را تشویق مینماید‪ ،‬وهمچنان بعضی اجتماعات را برای تمویل مصارف شان توسط قرضه جات تشویق می نمایند‪.‬‬
‫یک اجتماع دلخواه و ایدیال را در نظر گیرید که تمامی افراد آن در طبقه ‪ 36‬فیصدی مالی ات ق رار دارن د‪ .‬اگ ر این‬
‫اجتماع مخارج فی فامیل بر تحص یالت را ب ا ‪ 1000‬دال ر اف زایش میده د و مالی ات ب ر عای دات و دارایی را ب رای‬
‫تمویل این مصارف بلند میبرد‪ ،‬قیمت مالیات بعد‪-‬فدرال برای یک فرد صرف ‪ 640‬دال ر میباش د‪ .‬عین ا ً مانن د آن ک ه‬
‫یک عطیه تطابقی برای کاال های عامه محلی وجود داشته باشد‪ .‬فشار بودجه که فرد به آن مواج ه میش ود ب ا آن ک ه‬
‫در شکل ‪ 26.5‬ارائه گردید یکسان است‪.‬‬
‫در اکثر ایاالت‪ ،‬اجتماعات تنها ب رای تموی ل پ روژه ه ای س رمایوی اس تقراض ک رده میتوانن د‪ .‬اگ ر این تط بیق و‬
‫جلوگیر دارای انحنا باشد‪ ،‬معافیت مالیات سود باالی اوراق قرضه محلی داللت میکند بر اینکه قیمت مفید کاال های‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪200‬‬

‫سرمایه به تناسب آن در خدمات فعلی پائین آورده ش ده اس ت؛ این ب اعث ی ک گ رایش بس وی پ روژه ه ای س رمایه‬
‫میشود‪.‬‬
‫غیرموثریت منافع مالیات برای اجتماعات محلی‪ :‬چهار دلیل وجود دارد که چرا تهیه کم ک ب رای اجتماع ات محلی‬
‫با مالیات بر عایدات فدرال غیر موثر است‪ .‬اول آن را قبالً مورد مباحثه قرار دادیم‪ :‬کمک ب اعث تهی ه ی ک انگ یزه‬
‫بزرگ برای تهیه کاالهای عامه میشود‪ ،‬بدون در نظر داشت موثریت که توسط آن اجتماعات محلی توانایی تحویل‬
‫نمودن این کاال ها وخدمات را میتوانند دریافت نمایند‪.‬‬
‫دلیل دوم را در فصل ‪ 21‬مورد مطالعه قرار دادیم‪ :‬یک قسمت مهم منافع معافیت سود متعلق به اجتماعات نه‪ ،‬بلکه‬
‫به پرداخت کنندگان غنی مالیات است‪.‬‬
‫دلیل سوم که چرا معافیت مالیات یک طریقه موثر سب ساید نمودن اجتماعات نیست‪ ،‬بنا بر رقابت می ان اجتماع ات‬
‫میباشد‪ ،‬اکثر منافع به عوض این که به خود اجتماعات تعلق گیرد ب ه ص نعت ه ا تعل ق میگ یرد‪ .‬اجتماع ات محلی‬
‫میتوانند اوراق قرضه معافیت مالیات را صادر کنند تا در تمویل بعضی قیمت های سرمایه که برای تهیه زیربناه ها‬
‫جهت جلب توجه تصدی ها نیاز وجود دارد کمک نماید‪ .‬ولی اگر یک اجتماع چنین کند‪ ،‬دیگر اجتماعات یا ب ا جلب‬
‫توجه تصدی ها به طرف اجتماع شان و یا با جلوگیری تصدی ها از خروج از اجتم اع ش ان واکنش نش ان میدهن د‪.‬‬
‫تاثیرات خالص این است که سطح کاال های عامه که برای بزنس ها تهیه گردیده بلند تر از آنچه که در دیگر حاالت‬
‫میبود خواهد شد‪ .‬اگر تنها یک اجتماع سطح بلندتر کاال های عامه را تهیه نمود‪ ،‬این در قیمت های تصدی های ک ه‬
‫خواهان پرداخت برای زمین در آن اجتماع هس تند‪ ،‬منعکس خواه د ش د‪ .‬ولی زمانیک ه اجتماع ات س طح ک اال ه ای‬
‫عامه یی را که تهیه مینمایند بلند برند‪ ،‬تقاضای مجموعی برای زمین را ترک خواهد نمود وبدینترتیب س طح کرای ه‬
‫های مربوطه غیر متاثر باقی می ماند‪.‬‬
‫مالحظه چهارمی در ارزیابی مالیات و تهیه های سود فدرال این است که با مزایا و عواید مختلف ایشان میان اف راد‬
‫نا مساوات را بودجود می آورند‪ .‬ما قبالً یادداشت نمودیم که این تهیه ها یک سب سایدی قابل مالحظه راب رای تهی ه‬
‫کاال های عامه پیشکش میکند‪ .‬افراد دارای رجحانات قوی برای کاال های که میل به تهیه عامه در س طح نف ع عام ه‬
‫با همچو پیمایشات را دارند‪ ،‬با هزینه آنانیکه دارای یک رجحان ضعیف برای آن اجناس هستند‪ ،‬میباشند‪.‬‬
‫چون حجم تقلیل در قیمت های مفید کاال های تهیه شده عامه به افراد وابسته است‪ ،‬قیمت مالیات حاشیه یی‪ ،‬آنانیک ه‬
‫با یک قیمت باالتر مالیات مواجه میشوند ( اکثراً افراد غنی) یک سب س ایدی ب زرگ را بدس ت می آورن د‪ ،‬و ی ک‬
‫تقلیل بزرگتر در قیمت مفید کاال های تهیه شده را بدست می آورند‪.‬‬
‫به همان اندازه که این استدالل ها تشویقی اند‪ ،‬حمایت سیاسی ب رای ک اهش مالی ات ب ر عای دات و ب ر جای داد ه ای‬
‫ایاالت و محالت و طرزالعمل ترجیحی سود باالی اوراق قرضه ایاالت و محالت به قدر ک افی ق وی ب اقی گذاش ته‬
‫میشوند که تغییرات عمده در این تقلیالت درآینده پیش بینی شده احتمال ندارد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪201‬‬

‫‪ .III‬مخارج عامه‪ :‬تیوری و سیاست‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬
‫مقدمه‪ :‬تحلیل مخارج عامه‬ ‫‪.1‬‬
‫تیوری دستوری مخارج عامه‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ .1 .2‬اختصاص سکتور عامه‬
‫اقتصاد رفائی و انتخاب عامه‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬
‫اجناس عامه‬ ‫‪.2 .1 .2‬‬
‫تاثیرات خارجی‬ ‫‪. 3 .1 .2‬‬
‫‪ .2 .2‬تقسیم دوباره عاید‬
‫تیوری مثبت مصارف عامه‬ ‫‪.3‬‬
‫‪ .1 .3‬راهی اکثریت‬
‫‪ .2 .3‬نماینده دولت و تصامیم عامه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪202‬‬

‫مقدمه‪ {:‬تحلیل مخارج عامه‬ ‫‪.1‬‬

‫دولت منحیث یک واحد اقتصادی‬

‫موضوع تمویل عامه‬
‫تمویل عامه دولت را منحیث یک واحد اقتصادی مطالعه مینماید ‪ .‬بطور ساده تر تمویل عامه فع الیت ه ای دولت را‬
‫در یک واحد مطالعه مینماید ‪ .‬ما در این جا دولت را منحیث یک تصدی آزاد و یک واحد در نظر میگیریم ‪.‬‬
‫برای فهمیدن این موضوع بیائید تا فعالیت های اقتصادی یک واحد را در نظر بگیریم ‪ .‬ما چندین مرحل ه را در این‬
‫تحقیقات خود در نظر گرفته ایم‪ .‬اوال ما یک شخص بنام جانز در نظر میگ یریم‪ .‬آی ا او عای د دارد و مق دار عای د او‬
‫چند است ؟ بطور مثال اول جانز عاید دارد و این عاید به شکل مزد ساعت وار در مقابل کار که انجام میدهد سپرده‬
‫میشود یا این که اصالٌ هیچ کار نمیکند اما عاید از پروگرام رفاهئی دولت به دست میاورد‪ .‬دوم چطور این عای د ب ه‬
‫مصرف میرسد؟ شاید جانز این عاید را برای خوردن غذا های قیمتی‪ ،‬خریدن اموال‪ ،‬کرایه دادن خان ه و ی ا قس مت‬
‫اعظم آن را پس انداز نماید‪ .‬تمام این ها در مرحله اول تحقیقات ما در باره فعالیت های اقتصادی جانز آمده است ‪.‬‬
‫اما ما میخواهیم از این هم اضافه تر بفهمیم‪ .‬ما ضرورت نداریم تا بدانیم که جانز چط ور تص امیم را اخ ذ میکن د و‬
‫چطور بین شقوق مختلفه انتخاب مینماید؟ چرا باید به جای یک وظیفه‪ ،‬وظیفه دیگر را انجام ده د؟ ک دام مشخص ات‬
‫خریداری های او را تثبیت میکند؟ این ها و سواالت دیگر در مرحله دوم تحقیق ات م ا گنجانی ده ش ده ان د ‪ .‬چ ون م ا‬
‫نمیتــوانیم افک ار ج انز را ب ه ط ور درس ت ش رح دهیم از این رو هیچ وقت ج واب بعض ی از این س واالت ارای ه‬
‫نخواهند شد‪.‬‬
‫اما ما باید کوشش نماییم تا از طریق سواالت مستقیم از جانز و از طریق مطالعه کردار و سلوک او این سواالت را‬
‫جواب دهیم ‪ .‬در پهلوی آن ما بعضی نمونه های رفتار و سلوک را ایجاد نموده میتوانیم که میتوان د بعض ی حرک ات‬
‫و رفتار شخص مورد نظر ما را پیش بینی نماید‪ .‬این تحلیل همراه با مطالعه فعالیت های اقتصادی جانز میتواند در‬
‫مطالعه فعالیت های دولت هم کمک کننده و هم گمراه کننده باشد ‪.‬‬
‫مرحله اول بسیار مشابه است‪ .‬ما باید حقایق را راجع به مالی ه عام ه و اقتص اد عم ومی جم ع آوری ک نیم ‪ .‬م ا بای د‬
‫بدانیم که چطور دولت عواید خود را توسعه میدهد و چطور این عوای د را تقس یم میکن د‪ .‬این موض وع م ا را ب ه دو‬
‫سمت بودجه دولت میرساند‪.‬‬
‫زمانی که ما به مرحله دوم میرسیم با وجود که با مطالعه فعالیت های جانز بعضی تفاوت ها به مشاهده میرس د ولی‬
‫مانند مثال جانز ما مجبور هستیم که بدانیم که چطور فیصله ها و انتخابات مرب وط دولت گرفت ه میش ود‪ .‬چ را دولت‬
‫حد اعظم عواید خود را از طریق مالیات باالی عواید شخصی به عوض مالیات باالی دوران سرمایه اخذ مینمای د؟‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪203‬‬

‫چرا به جای اعم ار ش هر دولت ‪ 200‬بلی ون دال ر را ب رای دف اع ب ه مص رف میرس اند؟ ب رای ج واب دادن ب ه این‬
‫سواالت مجبور هستیم تا نوع تصمیم گیری دولت را ارزیابی نم ائیم‪ .‬در این ج ا تحلی ل م ا در م ورد مطالع ه ج انز‬
‫تفکیک میشود‪ .‬در موضوع جانز ما این را مطالع ه میک نیم ک ه چط ور ی ک ش خص ی ک تص میم را میگ یرد؟ ولی‬
‫تصامیم دولتی توسط اعمال تعداد زیادی افراد که در یک پروسه سیاس ی دخی ل ان د بوج ود میای د‪ .‬از این رو ب رای‬
‫جواب دادن به این سواالت ما باید یک پروسه مجموعی و سیاسی را در نظر بگیریم‪.‬‬

‫حکومت چیست؟‬
‫دولت چیست ؟ این موض وع اساس ی تی وری سیاس ی نمیتوان د بط ور ک ل در این کت اب گنجانی ده ش ود ‪ .‬بعض ی از‬
‫جوابات میتواند قبل از این که ما مالیه عامه را در نظر بگیریم بدست بیاید‪ .‬در اخر م ا دو طریق ه را ب رای مطالع ه‬
‫دولت در نظر میگیریم که قبالٌ تحت عنوان فعالیت های اقتصادی دولت م ورد مطالع ه ق رار گرفت ه اس ت ‪ .‬طریق ه‬
‫اول عبارت از مفکوره متشکل و واحد دولت است ‪ .‬و دومی دولت را منحیث مجموع موسسات در نظر میگیرد که‬
‫توسط آن افراد میتوانند به فیصله های جمعی خود برسند ‪.‬‬
‫مفکوره دولت متشکل ‪-:‬‬
‫در تحت این مفکوره دولت منحیث یک موجود واحد در نظر گرفته میشود‪ .‬به الفاظ دیگ ر م ا دولت را منحیث ی ک‬
‫شخص حقوقی در نظر میگیریم ‪ .‬دولت میتواند با تصمیم گیری اشخاص خصوصی به مقایسه گذاشته ش ود و ب رای‬
‫تشریح روش آن باید عین دالیل مورد استفاده قرار گیرد ‪.‬‬
‫اشخاص خصوصی فعالیت های خود را در جهت اهداف مشخص رهنماهی میکنند ک ه تحت عن وان به ره ب رداری‬
‫خالصه شده میتواند‪ .‬گفتن این که افراد کوشش میکنند تا ی ک چ یزی را بن ام به ره گ یری توس عه دهن د متیقن ا ٌ غ یر‬
‫ممکن است‪ .‬ولی با در نظر داشت این فرضیه اقتصاددانان توانسته اند تا بعضی پیش بی نی ه ا را در م ورد رفت ار‬
‫که توسط مشاهده کنندگان تائید شده است به عمل بیاورند‪.‬‬
‫مشکل بکار برد این میتود برای فعالیت های دولت اشکار اس ت‪ .‬چط ور میتوان د رف اهء مجم وعی و منفعت جامع ه‬
‫تشریح گردد ؟ هر نوع تعریف برای این دو موضوع فوق باید اختیاری باشد‪ .‬و این ارزیابی اس تفاده از مشخص ات‬
‫که انتخاب جمیع را بر اساس بعضی منافع اجتماعی ارزیابی میکند مشکل میسازد‪ .‬ایا یک پروژه ‪ 30‬بلیون دال ری‬
‫برای ساختار دوباره یک شهر که شهر که توسط پول مالیات فدرال تمویل گردیده یک اف زایش و ی ا ی ک ک اهش را‬
‫در منابع اجتماعی نشان میدهد ؟‬
‫در پهلوی این ما میتوانیم مالیه عامه را توسط چنین یک فرضیه تش ریح نم ائیم اگ ر دولت دیموکراتی ک نباش د و ی ا‬
‫جامعه توسط یک حاکم ستمگر اداره شود در این صورت مالیه عامه موازی با مالیه خصوصی میباشد ‪.‬‬
‫اگر جانز یک رهبر مطلق یک کشور میبود در آن صورت تصمیم شخصی ج انز ح اکم مطل ق مالی ه کش ور میش د‪.‬‬
‫عاید رهبر عاید دولت میباشد و مصارف رهبر هم باالی مصارف دولتی حساب میشود‪.‬‬
‫در دنیا جدید یک مدل به واقیت نزدیک دولت در آن کشور ها عملی میشود که در آن کشور ها تصامیم توسط ی ک‬
‫گروپ از افراد گرفته میشود ‪ .‬در این جاست که کمیته یا همین گروپ کوچک م ردم بای د عکس العم ل ه ای م ردم‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪204‬‬

‫خارج از این گروپ را در نظر بگیرند ‪ .‬زمانی که تصامیم گروپ مردم در مدل داخل میشوند آن زمان مردم دولت‬
‫را به رسمیت نمی شمارند ‪.‬‬
‫در این کتاب ما در باره یک حکومت مطلقه صحبت نمیکنیم ما در این جا بط ور مق دماتی راج ع ب ه مالی ه عم ومی‬
‫یک حکومت که به شکل دیموکراتیک سازمان یافته است صحبت میکنیم‪ .‬با وجود که مفکوره دولت متش کل ب االی‬
‫یک دولت دارای سیستم دیموکراتیک تدبیق نمیشود ولی برای حل بعضی مشکالت مالی کمک کننده میباشد‪.‬‬
‫طریقه های مختلفه ارزیابی فعالیت های دولت متکی بر مفکوره دولت واحد میباش د‪ .‬موض وع این نیس ت ک ه دولت‬
‫مقداری از منافع اجتماعی را باید توسعه ببخشد بلکه موضوع این است که آیا مقداری از منافع اجتماعی وجود دارد‬
‫که قابل توسعه باشد؟‬
‫دانشمندان متقدم مالیه عامه چنین پیشنهاد نموده اند ک ه اگ ر من افع اش خاص ج دا از هم را ب ا هم جم ع نم ائیم ب اعث‬
‫بوجود آمدن منافع اجتماعی میشود‪ .‬اگر این ممکن میبود در آن صورت هدف مشخص مالیه گذاری کم نمودن چنین‬
‫منافع تا حد اقل ممکن آن میبود‪ .‬بر اساس این چنین دالیل ک ه بن ام اص ول مالی ه گ ذاری ی اد میش وند‪ ،‬ت اثیرات پای ه‬
‫گذاری میگردد که براساس آن حمایت عامه از تنظیم مالیات به دست آید‪.‬‬
‫مقایسه منافع جانز و برون غیر ممکن است یا در واقع از نگاه خارجی موضوع اندازه گیری منافع آن دو ن یز غ یر‬
‫ممکن میباشد‪ .‬در پهلوی این مشکالت اگر م ا بعض ی از فرض یات ول و پزیرفت ه ش ده را راج ع ب ه من افع در نظ ر‬
‫بگیریم ما میتوانیم به کمک آن گراف های مالیه و مصارف را به دست آوریم ‪ .‬ما به طور ساده ف رض مینم ائیم ک ه‬
‫جان و برون و یا هر کس دیگر از نگاه ظرفیت یکس ان ان د‪ .‬م ا می دانیم ک ه این فرض یه ب اعث تخل ف در واقعی ات‬
‫میشود‪ ،‬ولی این یک نقطه اصلی‪ ،‬اساسی و قابل استفاده برای شروع یک بحث جدی دیگر میباشد‪ .‬دوم م ا میت وانیم‬
‫فرض کنیم که تذئید در منافع و عواید واحد های جداگانه سبب تذئید در مجموع منافع میگردد‪.‬‬
‫از نگاه تخنیکی هر گاه کاهش در عواید را به تناسب حجم عاید در نظر بگیریم گفته میتوانیم ک ه ج انز ک ه ‪10000‬‬
‫دالر عاید دارد از اخذ ‪ 100‬دالر اضافه آن قدر خوشی و لذت نمیبرد که برون با عای د ‪ 1000‬دال ر خواه د ب رد‪ .‬ب ر‬
‫اساس چنین فرضیات بعضی از اص ول اساس ی مالی ه عام ه ایج اد میش ود‪ .‬بط ور مث ال م ا قب ول میک نیم ک ه اف راد‬
‫پولدارمقدار بیشتر مالیات را متحمل شوند‪ .‬زیرا از دست دادن منافع که یک شخص ثروتمند با تادیه مالیات متحم ل‬
‫میشود ‪ ،‬از منافع که یک شخص غریب با تادیه مقدار کم مالیه از دست میدهد تجاوز نمیکند‪ .‬فرضیات که ب االی آن‬
‫این نورم متکی میباشد دلخواه است و افراد در این فرضیات منحیث نماینده کنندگان واقعی واقعیت ها عمل مینماید‪.‬‬
‫طریقه دوم تا هنوز هم نظریه واحد دولت را مورد استفاده ق رار میده د‪ .‬در این طریق ه من افع انف رادی اف راد ب رای‬
‫ساختن منافع اجتماعی با هم جمع نمیشوند‪ .‬این فرض یه بی ان می دارد ک ه هیچ چ یزی بن ام مف اد عام ه ج دا از من افع‬
‫انفرادی شهروندان وجود ندارد‪ .‬این طریقه اکثراً در مبحث تصامیم خاص بودیجوی مشاهده میشود‪.‬‬
‫طریقه سوم از دیدگاه "نظریه واحد دولت" یک نظریه مبهم نمیباشد‪ .‬شاگردان‪ ،‬معلمین و ی ا نویس ندگان کت اب ه ای‬
‫درسی بطور بسیار ساده مفاد اجتماعی یا رفاهء اجتماعی را صریحا ً پروگرام ترجیح اتی تعری ف نم وده ان د‪ .‬آن ه ا‬
‫ترجیعات خود را قصداً معرفی نموده و بعداً تصامیم راجع به عواید و مصارف را مطابق به تخمین خ ود در م ورد‬
‫منافع ملی قضاوت نموده اند ‪ .‬این طریقه زمانی مفید خواهد بود که هم راه ب ا ش اگردان اش خاص دیگ ر ن یز تواف ق‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪205‬‬

‫نمایند ‪ .‬مانند یک شاگرد شما فک ر خواهی د نم ود ک ه من افع عام ه توس ط ک اهش در مص ارف ف درال و اف زایش در‬
‫مصارف تعلیمی بوجود خواهد آمد ‪ .‬اما دیگران شاگرد نیستند تا تنها در باره تعلیم فک ر کنن د‪ .‬آن ه ا آزاد ان د ت ا در‬
‫باره وظایف مختلف فکر کنند ‪ .‬نقطه مهم در این جا این است که تمام این ه ا ارزی ابی ه ای خصوص ی ان د‪ .‬از این‬
‫رو این طریقه نیست که در آن فعالیت های دولت قضاوت شوند‪ .‬و همچنان اصول مالیه عامه از این طری ق بوج ود‬
‫نمیاید ‪.‬‬
‫دولت به مثابه یک وسیله فعالیت های افراد ‪-:‬‬
‫ما دولت را نمیتوانیم با یک چیز واحد یا متشکل که به طور جداگانه از شهروندانش عمل نماید مقایس ه نم ائیم ‪ .‬ام ا‬
‫میتوانیم آن را یک وسیله بدانیم که توسط آن افراد تصامیم جمعی را بطور خصوص ی اخ ذ میکنن د ‪ .‬در این جاس ت‬
‫که ما تمام آن تعریفات راجع به منافع اجتماعی و رفاهء اجتماعی را که جدا از ترجیعات افراد بیان نم وده ب ودیم رد‬
‫نمائیم ‪ .‬بجای آن ما کوشش میکنیم تا بفهمیم که چطور و تحت کدام ش رائط اف راد اجن اس و خ دمات عم ومی را از‬
‫دست میدهند ‪.‬‬
‫این فرضیه یا مدل ساختمان سیاسی دولت زمانی بسیار درست و مناسب به نظر میرسد که ما مالیه عامه کشورهای‬
‫دیموکراتیک را مطالعه نمائیم ‪ .‬دیموکراس ی پیش نهاد میکن د ک ه ه ر ش هروند در پروس ه تص میم گ یری دولت بای د‬
‫شرکت کند و همه شهروندان به عین اندازه قدرت تاثیر گذاری باالی عواید جمع شده آخری را دارد و مثال عم ده و‬
‫واقعی آن جلسه شهری در " نیو انگلند " میباشد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪206‬‬

‫‪ .2‬تیوری دستوری مخارج عامه‬

‫‪ .1 .2‬اختصاص سکتور عامه‬
‫اقتصاد رفاهی و انتخاب عامه‬ ‫‪.1 .1 .2‬‬

‫رسیدن به موثریت‬
‫تعادل قسمی‬
‫فرض میکنیم که اندازه گیری های ارزش قسمی بکار برده شده ‪ ،‬در این صورت کدام سازمان اقتصادی سطع بلن د‬
‫موثریت اقتصادی را اجازه میدهد ؟ چرا؟ یکی از ترتیبات که در ذیل به آن اشاره شده است عبارت از ی ک رق ابت‬
‫کامل میباشد ‪ .‬نظریه مشعر بر آن است که هر تع ادل رق ابتی ی ک مطل وبیت قس می اس ت ‪ .‬در ( ش کل ‪ )1.1‬س اده‬
‫ترین وسیله اقتصاد مکرو جهت به دست آوردن تعادل قسمی این وسیله بکار رفته است ‪.‬‬
‫‪ D‬در قسمت (‪ )b‬عبارت از منحنی تقاضا برای جنس ‪ x‬است و چون جنس ‪ x‬یک جنس بی مانند فرض ش ده اس ت‬
‫از این رو از مجموع افقی منحنی تقاضا افراد نمایندگی میکند‪ S .‬عب ارت از منح نی عرض ه م ارکیت اس ت ک ه از‬
‫مجموع افقی منحنی قیمت نهائی تصدی افراد مشتق شده است‪ .‬قیمت ‪ x‬از تقاطع عرضه و تقاضا مارکیت به وج ود‬
‫آمده است ‪ .‬هر دو مصرف کنندگان و تولید کنندگان این قیمت ‪ x‬را آن چنان که است قبول دارند ‪ .‬نتایج برای تولید‬
‫کنندگان و عرضه کنندگان در قسمت (‪ )a‬شکل خالص ه ش ده اس ت ‪ .‬امک ان بلن د ب ردن مف اد حاص الت عب ارت از‬
‫‪ Oqx‬است و قانون که در آن قیمت نهائی مساوی به عاید نهائی است در آن صدق میکند ‪ .‬در نتیجه قیمت – مق دار‬
‫عاید فروشات ‪ Opelq‬صرف برای تحت پوشش قرار دادن قیمت مجموعی تولید به شمول مفاد عادی کفایت میکند‪.‬‬
‫قیمت ها به اندازه پائین قرار دارد که تصدی بتواند حالت بقاء خود را حفظ کند ‪ .‬این به آن معنی است که ه ر تولی د‬
‫کننده باید حد اکثر عاید فزیکی را در هر واحد عوامل استخدام شده ب ه دس ت آورد ‪ .‬و ترکیب ات عوام ل را ط وری‬
‫انتخاب کند که ارزانترین محصول را به دست آورد‪ .‬موسسات که ‪ 0x‬را به طور تخنیکی تولید میکنن د ب رای ش ان‬
‫ناممکن اس ت ک ه نتیج ه را توس عه دهن د مگ ر این ک ه در ج ای دیگ ر در محص والت ک اهش ب ه عم ل آورن د‪ .‬پس‬
‫اختصاص ( مقدار ‪ x‬که تولید شده) چی میشود ؟ قسمت (‪ )c‬شکل موقف یک مص رف کنن ده ی ا تقاض ا کنن ده را ب ا‬
‫منحنی تقاضا یک فرد (‪ )d‬نشان میدهد ‪ .‬با قیمت مارکیت ‪ ،pe‬مصرف کننده مقدار ‪ Oqd‬را انتخاب مینماید‪ .‬اگر او‬
‫کمتر از این مقدار بطورمث ال ‪ Oq1‬را انتخ اب مینم ود ‪ .‬در این ص ورت موق ف او در ج ائی ق رار میگ یرفت ک ه‬
‫ارزش جنس او در ‪( q'2‬اندازه منافع نهائی او در خریداری آن واح د ) از قیمت تج اوز میکن د ‪ .‬یع نی مص ارف را‬
‫که عرضه کننده متحمل شده است رفاه او را در فاصله عمودی ‪ 23‬زیاد نموده است جبران میکند‪ .‬اگ ر او از ‪Oqd‬‬
‫زیاد تر خریداری کند بطور مثال ‪ Oq2‬در این صورت ح الت ب رعکس میش ود و این وض ع م الی ف رد م ذکور را‬
‫خرابتر میسازد‪ .‬و او تا ‪ 45‬درجه عم ودی ض رر مینمای د ‪ .‬محص ول ک ه در ‪ Oqd‬نش ان داده ش ده آن اس ت ک ه ت ا‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪207‬‬

‫زمانی که عرضه کننده متضرر نشود برای یک شخص ممکن نیست که مفاد کند ‪ .‬بطور خالصه‪ Oqd ،‬عبارت از‬
‫موثریت مقداری برای ی ک مص رف کنن ده و ‪ Oqe‬عب ارت از م وثریت مق داری ب رای ی ک جنس ‪ x‬در م ارکیت‬
‫است‪.‬‬

‫(‪)a‬‬

‫(‪ )b‬مارکیت برای جنس ‪x‬‬

‫(‪)c‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪208‬‬

‫زمانی که یک فرد منافع نهائی واحد های ‪ x‬را در واحد وقت (در قس مت ‪ d‬نش ان داده ش ده اس ت) هم راه ب ا قیمت‬
‫نهائی تولیدی جنس معادل نماید در آن صورت هر دو موثریت ‪ x‬و موثریت اختصاصی به دست میاید ‪.‬‬

‫رسیدن به موثریت‬
‫تعادل عمومی‬
‫در باال در باره مارکیت رقابتی برای جنس ‪ x‬نوش ته ش ده ب ود ‪ .‬ب ا اس تفاده از ص ندوق تج ارت – ‪Edge worth‬‬
‫‪ ، Bowley‬نتایج قناعت بخشی در تعادل مجموعی ب ه وج ود میای د ‪ .‬م دل ک ه در ‪ 1.2‬ش رح گردی ده ی ک م دل دو‬
‫سکتوره است ‪ ،‬که یکی آن ها شامل دو فرد (‪ ، ) A ،B‬دو جنس (‪ )X، Y‬و دو عامل سرمایه (‪ )K‬و ک ارگر (‪)L‬‬
‫میباشد ‪ .‬طول صندوق تجارتی ‪ Edge worth – Bowle‬مقدار عوامل را نشان میدهد ‪ .‬قسمت داخلی صندوق که‬
‫مربوط به هر منبع است محاصل ‪ x‬و‪ y‬را که از اختصاص مختلف دو عام ل ب ه دو محص ول ب ه دس ت آم ده اس ت‬
‫نشان میدهد ‪.‬‬
‫سوال در این جاست که در کجا اختصاصات موثر مواد خام را باید دریافت ؟ ج واب ش امل تع ویض تخ نیکی ن رخ‬
‫نهائی میباشد ( واحد های یک عامل که در یک پروسه تولیدی دخیل اند و توسط یک واحد اضافی یک عامل دیگ ر‬
‫تعویض میشوند و در صورت که سطع محصول ثابت فرض شود) این را میتوان به شکل ذیل خالصه نمود‪.‬‬

‫( تعویض تخنیکی نرخ نهائی بین سرمایه‬ ‫( تعویض تخنیکی نرخ نهائی بین سرمایه‬
‫و کارگر در پروسه تولید جنس ‪) X‬‬ ‫و کارگر در پروسه تولید جنس ‪) Y‬‬

‫موثریت مستلزم آن است که مقدار داده شده ‪ x‬باید به طریقه تولید شود تا حد اقل مقدار ‪ y‬را تولید کن د و ب ر عکس‪.‬‬
‫بر عالوه این نشان میدهد که تکن الوژی تولی دی ط رف اس تفاده در بین آن س ت ق رار دارد ک ه بلن د ت رین ترکیب ات‬
‫محاصل فزیکی را پیشنهاد مینماید ‪ .‬نقاط که با این ح الت در منح نی ق رار دارد ص دق میکن د عب ارت از ‪ox oy‬‬
‫میباشد ‪ .‬هر تقطه که خارج از منحنی قرار داد ب ا م وثریت ناک ام میمان د ‪ .‬زی را اختص اص ‪ L‬و ‪ K‬در ه ر منطق ه‬
‫محوطه ‪ 1.23‬موجب بلند رفتن محاصل ‪( X‬در ‪ )2‬و یا ‪( Y‬در ‪ )3‬و یا هر دو (در بین ‪ 2‬و ‪ )3‬میش ود‪ .‬اف زایش در‬
‫محصول ‪ X‬زمانی صورت میگرد ‪ .‬که محصول ‪ Y‬کاهش نماید و یا برعکس ‪ .‬چنان که تمام نقاط در منحنی ق رار‬
‫داد با موثریت تولیدی تماس پیدا کنند ‪ .‬ترکیبات محاصل به امتداد منحنی قرار داد میتوانند برای تولید مرز امکانات‬

‫میتوند صدق کند‪ .‬انتخاب هر‬ ‫ترتیب شوند ‪ .‬در هر قسمت مرز ‪ PF‬حالت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪209‬‬

‫نقطه در ‪ PF‬مقدار محاصل ‪ X‬و متغییر ‪ Y‬را در یک اقتصاد دو نف ره تش ریح مینمای د ‪ .‬در ‪ OB‬موض وع ب اال در‬
‫‪ OP1‬در ‪ Y‬و ‪ OF1‬در ‪ X‬میباشد ‪.‬‬

‫سوالی که حاال به وجود میاید این است که چی چیز موثریت اختصاصی این محاص ل را بین دو ف رد ‪ A‬و ‪ B‬نش ان‬
‫میدهد؟ جواب این سوال شامل تعویض نرخ نهائی میباشد (ک ه ن رخ نه ائی عب ارت اس ت از تع داد واح د ه ای ی ک‬
‫محصول که برای اخذ یک واحد اضافی محص ول دیگ ر قرب انی میش وند در ص ورتیکه س طع منفعت ث ابت ف رض‬
‫شود) این را میتوان به شکل ذیل بیان نمود‪.‬‬

‫( نرخ نهائی تعویضی بین جنس ‪ X‬و‬ ‫( نرخ نهائی تعویضی بین جنس ‪X‬‬
‫) ‪ B‬برای فرد ‪) A‬‬ ‫و ‪ Y‬برای فرد ‪Y‬‬
‫نرخ نهائی تعویضی بین جنس ‪ X‬و ‪ Y‬برای مصرف باید به عین اندازه برای هر دو مص رف کنن ده ‪ A‬و ‪ B‬باش د‪.‬‬
‫زمانی که این حالت صدق نمود نرخ که ‪ A‬و ‪ B‬هر دو خواهان تجارت واحد آخری ‪ X‬ب رای واح د اض افی ‪ Y‬ان د‬
‫یکسان خواهد بود ‪ .‬اگر ‪ A‬خواهان دادن ‪ 1‬واحد ‪ X‬برای ‪ 4‬واح د ‪ Y‬باش د و ‪ B‬خواه ان دادن ‪ 5‬واح د ‪ Y‬ب رای ‪1‬‬
‫واحد ‪ X‬باشد در این صورت این معامله به نفع هر دو خواهد بود ‪ A .‬مصرف ‪ Y‬خود را اف زایش خواه د داد و ‪B‬‬
‫مصرف ‪ X‬خود را افزایش خواهد داد‪ .‬این ن وع معامل ه زم انی دلخ واه میباش د ک ه مس اوات ن رخ نه ائی تعویض ی‬
‫بوجود بیاید‪.‬‬
‫تخصیص محاصل در منحنی قرار داد این حالت را صدق مینماید ‪ .‬برای بوجود آوردن این حالت ص ندوق تج ارتی‬
‫‪ Edge worth – Bowley‬را در ( شکل ‪ ) 1.2‬در قسمت (‪ )b‬در نظر میگیریم ‪ .‬از مبداء ‪ OA‬اغاز مینمائیم‪ .‬از‬

‫عب ارت از منح نی متف اوت مص رف کنن ده ‪ A‬اس ت ک ه رجحان ات ‪ A‬را ب االی جنس ‪ x‬و ‪ y‬نش ان‬ ‫تا به‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪210‬‬

‫م وجب آس ودگی ف رد ‪A‬‬ ‫به‬ ‫میدهد‪ .‬در عین زمان حرکت ‪ A‬از منحنی پایان به منحنی باال ت ر‪ ،‬مثالً از‬
‫خواهد گردید ‪.‬‬

‫عین نمونه منحنی بی تفاوت فرد ‪ B‬است ‪ .‬ولی در این جا ‪ OB‬مبداء میباشد ‪ .‬مقدار ‪ x‬ف رد‬ ‫به‬ ‫منحنی‬
‫‪ B‬توسط حرکت به طرف چپ به امتداد )‪ OBP1 (F1OA‬اندازه میشود و مقدار ‪ y‬فرد ‪ B‬توسط حرکت به طرف‬
‫پائین به امتداد )‪ OBF1 (P1OA‬اندازه میشود‪ .‬منحنی های بی تفاوت که دارای موفقیت زیادتر برای ‪ B‬اند توسط‬

‫و غیره نشان داده شده اند‪ .‬این ها درموثریت اختصاصی تضاد منحنی ها نشان داده شده اند که ‪ OA‬و‬ ‫‪،‬‬
‫‪ OB‬را با هم وصل میکند ‪ .‬موقف ابتدائی ‪ 1‬است‪ .‬حرکت از ‪ 1‬به طرف ‪ 2‬موجب افزایش منفعت شخص ‪ A‬ب دون‬
‫کاهش منفعت شخص ‪ B‬میشود و ح رکت ب ه ط رف ‪ 3‬منفعت ش خص ‪ B‬را ب دون ک اهش منفعت ش خص ‪ A‬نش ان‬
‫میدهد ‪ .‬در صورت حرکت به یک نقطه در بین ‪ 2‬و ‪ 3‬هر دو ‪ A‬و ‪ B‬مفاد خواهند نمود ‪ .‬مجموعه این نقاط منح نی‬

‫ان د‪ .‬در این ص ورت در ه ر نقط ه (‪OA ،‬‬ ‫های بی تفاوت را بوجود میاورد و این منحنی ها مساوی ب ه‬

‫برای هر دو فرد ‪ A‬و‪ b‬مساوی است‪ .‬حالت سوم عبارت است از‬ ‫‪)OB‬‬

‫( نرخ نهائی تعویضی عمومی بین‬ ‫( نرخ نهائی تعیر شکل داده شده‬
‫دو جنس ‪ x‬و ‪ y‬برای دو شخص‬ ‫برای جنس ‪ x‬و ‪) y‬‬
‫‪A‬و‪)B‬‬

‫در پروسه تولیدی نرخ نهائی تعویضی برای ‪ X‬و ‪ Y‬به همان شکل نرخ نهائی تغی یر ش کل داده ش ده میباش د‪ .‬ن رخ‬
‫نهائی تغییر شکل داده شده را میتوانیم به شکل ذیل تعریف نمائیم" تعداد واحد های اضافی ‪ X‬که در اثر کاهش یک‬
‫واحد ‪ Y‬تولید شده میتوانند و این عبارت از نس بت قیمت نه ائی ‪ X‬در مقاب ل ‪ Y‬اس ت" از این رو اگ ر ن رخ نه ائی‬
‫تعویضی در مصرف عبارت از ‪ X3‬و ‪ Y1‬باشد در حالیکه نرخ نهائی تغی یر ش کل داده ش ده در تولی د ‪ X4‬و ‪Y1‬‬
‫باشد در آن صورت افراهش ‪ X‬و کاهش ‪ Y‬یک عمل موثر است ‪ .‬اگر ‪ 3‬واحد ‪ X‬با یک واحد ‪ Y‬تعویض گردد و‬
‫تغییر در شکل تولید یک واحد ‪ X‬را برای مفاد یک شخص بدون متضرر شدن فرد دیگر رها نمای د‪ ،‬در این ح الت‬
‫منفعت ثابت باقی میماند ‪ .‬نرخ نهائی تعویضی و نرخ نهائی تغییر شکل شده با هم مساوی باشند در آن ص ورت این‬
‫نشان دهنده آن است که تمام نقاط در ‪ OAOB‬قسمت از ترکیب موثریت نهائی اقتصادی میباشد‪ .‬ن رخ نه ائی تغی یر‬
‫شکل داده شده در ‪ OB‬توسط مماس (‪ )T‬و در سرحد امکانات تولید اندازه میشود ‪ .‬با مقایسه ن رخ نه ائی تع ویض‬

‫‪،‬‬ ‫در امتداد ‪، OAOB‬این امکان وجود دارد تا یک نقطه مانند ‪ 4‬را که در آن مماس عمومی منحنی بی تفاوت (‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪211‬‬

‫) عین نشیب را در بر میگیرد یا گفته میتوانیم که عین نرخ نهائی تغییر ش کل داده ش ده را در ب ر میگیرن د ج دا‬
‫سازیم ‪ .‬نقطه ‪ 4‬یگانه نقطه نیست که هر سه حالت را صدق مینماید‪ .‬نقط ه (‪ )4‬ی ک س طع عم ومی من افع را ب رای‬
‫فرد ‪ A‬و ‪ B‬مانند نقطه (‪ )1‬نشان میدهد‪ .‬شکل (‪)1.3‬‬

‫شکل (‪)1.3‬‬
‫عوامل عدالت و رفاهء اجتماعی‬
‫ابیات باالی عوامل رفاهء اجتماعی هم مغلق و هم بسیار وس یع اس ت مس له اساس ی این اس ت ک ه ترکیب ات مختلف ه‬
‫اقتصادی را باید با هم مقایسه نمود‪ .‬اگر موافقت صورت بگیرد که در این حصه منافع افراد وجود دارد ولی ب ازهم‬
‫سوالی پیش مییاید که این منافع باالی چی صورت میگیرند؟‬
‫در (فصل چهارم) فورمول بندی ‪ Arrow‬منافع افراد و تخصیص افراد برای هر نوع اجن اس و خ دمات و عام ل (‬
‫‪ )x‬بطور مکمل شرح گردیده است‪ .‬بر عالوه در فورمول بندی برگسون و س میع الس ون نظری ه اف راد را در ب اره‬
‫مصارف جنس (‪ )xi‬آن ها را ارائه مینماید که از معلومات اساسی مرکب شده اند ‪ .‬سوال دوم این اس ت ک ه چط ور‬
‫این ها را وزن و جمع نمود؟ برای این هدف از یک فورمه ریاضیکی که قابلیت پیشنهاد ش کل ه ای متف اوت ب رای‬
‫فرضیات متفاوت منحنی های بی تفاوت اجتماعی را دارد مورد استفاده قرار میگ یرد ‪ .‬ک ه این را میت وان ب ه ش کل‬
‫ذیل ارائه نمود ‪.‬‬

‫‪ = W‬عبارت از رفاهء اجتماعی‬

‫‪ = A‬پرامیتر‬
‫‪ = V‬منفعت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪212‬‬

‫‪ = e/1‬ارتجاعیت ثابت تعویضی برای منحنی بی تفاوت اجتماعی بودوی و بروس ( سال ‪ ) 1984‬نشان میدهند ک ه‬
‫در تحت فرضیات مختلف کدام حاالت پیش میایند ‪.‬‬

‫‪ -1‬اگر ‪ e=0‬و ‪ ai=1‬باشد در این صورت‬

‫میباشد‪ .‬که این را بنام ‪ Benthamite‬یا عامل منفعت رفاهء اجتماعی یاد میکنن د و وظیف ه آن این اس ت ک ه مجم وع‬
‫منافع افراد را زیاد میسازد و در حالت ک ه ص رف دو ش خص وج ود داش ته باش د در آن ص ورت منح نی ه ای بی‬
‫تفاوت اجتماعی را مانند قسمت (‪ )a‬شکل ‪ 1.6‬نشان میدهد ‪.‬‬

‫‪ -2‬اگر ‪ e=0‬و ‪ 1 ai‬باشد در این صورت بنام ‪ generalize utilitarian social‬یاد میشود ‪.‬‬

‫مشتق گرفته میشود ‪ .‬این منافع افراد‬ ‫‪ 1‬و ‪ ai = 1‬باشد در آن صورت این از‬ ‫‪ -3‬اگر ‪e‬‬
‫را به حد اکثر میرساند ‪ .‬و در حالت که مانند گذشته دو ف رد وج ود داش ته باش د منح نی بی تف اوت اجتم اعی را ک ه‬
‫شکل پارابول های مثلث مانند را دارند بوجود میاورد ‪ .‬در شکل ‪ 1.6‬قسمت (‪ )e‬این موضوع را نشان میدهد ‪.‬‬
‫‪ e‬و ‪ ai = 1‬باشد در این صورت تیوری معروف راولسین بنام "عوامل رفاهء اجتماعی" ب ه دس ت‬ ‫‪ -4‬اگر‬
‫میاید ‪ .‬در این حالت ) ‪ W = MIN (U1 …..Un‬میباشد و هدف در این جا حد اکثر ساختن منافع افراد غریب در‬
‫اجتماع است ‪ .‬و به همین شکل در صورت موجودیت حالت دو نفره ‪ ،‬منحنی های بی تفاوت اجتم اعی عب ارت ان د‬
‫از زاویه های منفرجه که در امتداد شعاع ‪ 450‬از مبداء قرار دارند ‪ .‬این را میتوان در اشکال ذیل مالحظه نمود ‪.‬‬

‫(‪ )a‬حد اکثر سازی مجموع منافع‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪213‬‬

‫(‪ )b‬به حد اکثر رسانیدن مجموع اندازه شده منافع‬

‫(‪ )c‬حد اکثر سازی منافع فرد ‪A‬‬

‫(‪ )d‬حد اکثر سازی منافع فرد ‪B‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪214‬‬

‫(‪ )e‬حد اکثر سازی محصول منافع‬

‫(‪ )f‬حد اکثر منافع فرد غریب‬

‫عدالت و توانائی پرداخت ‪-:‬‬

‫مباحث وسیع باالی انصاف (عدالت) ما را ب ه س وال ه ای راج ع ب ه اص ل ک ه اک ثر آن ه ا از وظ ایف مالی اتی در‬
‫دیموکراسی های غربی بوجود آمده اند رهنمائی مینمایند و آن اصل عبارت از " پرداخت عادالنه مالیه " است ‪.‬‬
‫تعین پرداخت عادالنه مالیه یکی از قدیمی ترین و اساسی ترین مشکالت مالیه عامه میباشد و این مشکل ت ا ح دودی‬
‫حل نشده باقی مانده است ‪ ( .‬به فصل ‪ 7‬و ‪ 15‬رجوع شود) این مسله مطرح شده در این جا مانند موضوع راجع ب ه‬
‫عوامل رفاهء اجتماعی است ‪ .‬اصل که بنام توانائی پرداخت یا د شده است سوالی را راجع به به ره ب رداری ط رف‬
‫دلچسپی افراد مختلف بر می انگیزد‪ .‬ه دف از توان ائی پ رداخت این اس ت ک ه اف راد ک ه مالی ه میپردازن د در زم ان‬
‫پرداخت مالیه باید به عین اندازه قربانی بدهند ‪ .‬ولی این که این قربانی آن ه ا مس اوی ب ه از بین رفتن مطل ق من افع‬
‫است یا مساوی به از بین رفتن نسبی منافع است و ی ا مس اوی ب ه از بین رفتن نه ائی من افع اس ت ب ه ش کل درس ت‬
‫معلوم نیست ‪.‬‬
‫عاید منحیث اندازه توانائی پرداخت استفاده میشود و سوال این اس ت ک ه ک دام ش کل سیس تم مالی اتی یع نی نس بی ی ا‬
‫عقبگرا و یا مترقی سازگار با توانائی پرداخت میباشد و تا کدام حد نا مساوات ها ب ه ش کل ن ا مس اوات تلقی ش وند؟‬
‫(که این بنام عدالت عمودی یاد میشود ‪ ).‬تلقی مساوات ها به مساوات ها بنام عدالت افقی یا د میش ود ‪ .‬ش کل (‪)1.7‬‬
‫نظریه اساسی را بیان میدارد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪215‬‬

‫شکل (‪)1.7‬‬
‫شخص ‪ A‬پولدار و فرد ‪ B‬غریب فرض شده است‪ .‬به این ترتیب عاید فرد ‪ A ، YA‬بیشتر از عاید ف رد ‪B ، YB‬‬
‫میباشد ‪ .‬عدالت افقی زمانی صدق میکند که افراد به عین اندازه عاید عین مالیه را بپردازند ‪ .‬پس در م ورد ‪ A‬و ‪B‬‬
‫چی خواهد شد ؟ عدالت عمودی به طور عموم باالی شکل نهائی بهره برداری که صورت میگیرد و قانون ک ه بن ام‬
‫قربانی منصفانه یاد میشود بحث میکند ‪ .‬عواعد مالیاتی برای هر دو فرد ‪ A‬و ‪ B‬ب ه عین ان دازه میباش د از این رو‬
‫به عین اندازه موجب کاهش بهره آن ها میگردد ‪ .‬عواید مالی اتی ‪ YAa‬و ‪ YBb‬ب رای ف رد ‪ A‬و ‪ B‬م وجب ک اهش‬
‫منافع ساحات ‪ YA12YAa‬مساوی به ‪ YB96YBb‬خواهد بود ‪ .‬مقدار پول که برای مالیه پرداخته شده (– ‪YA‬‬
‫‪ )YAa‬را مساوی به (‪ )YB - YBb‬مینماید‪ .‬قابلیت پرداخت مالیه با افزایش عاید افراد افراهش مینماید ‪ .‬با کاهش‬
‫دادن بهره نهائی عاید ‪ ،‬توانائی مالیاتی با عاید افزایش میکند ‪ .‬این که مالیه به کدام شکل یعنی نسبی ‪ ،‬عقبگ را و ی ا‬
‫مترقی است این مربوط به این است که آیا ارتجاعیت بهره نهائی عاید در ارتباط با عاید در منفعت مس اوی ‪ ،‬کم تر‬
‫و یا بیشتر است ؟‬
‫مالیـــــــات پرداخت شده عبـــارت از (‪ )YA - YAp( + )YB - YBp‬است‪ .‬قربانی نهائی معادل پرداخت ‪A‬‬
‫)‪ (Y - YAm‬و پرداخت )‪ B (Y - YBm‬است ‪ .‬از این رو منفعت نهائی مربوط به حالت بعد از تادی ات مالی ه‬
‫میباشد ‪ .‬و عاید خالص آن ها بعد از مالیه عبارت است از ‪. Yam4 = YBm8‬‬
‫قوانین که در جدول (‪ )1.2‬خالصه شده اند به تعین ضروریات مختلفه مالیات کمک میکند و این را ادعا مینماید ک ه‬
‫منافع افراد قابل اندازه گیری و مقایسه نیست و عوامل که موجب منافع اشخاص میشود از همدیگر متفاوت اند ‪.‬‬
‫چطور میتوان منافع نهائی افراد را تخمین نمود ؟ آیا این طرز فکر واجب است که بهره نهائی عاید برای ی ک م رد‬
‫پولدار کمتر است نسبت به یک مرد غریب ؟ در این صورت تخمین بهره نهائی بس یار مش کل اس ت ‪ .‬بالخ ره اگ ر‬
‫تمام این پرابلم ها حل گردند هنوز هم یک نقطه وجود دارد و آن این که ساختمان مالیه باید طوری س اخته ش ود ک ه‬
‫اهداف دیگر را نیز تعقیب نماید مالیه مترقی ب رای رس یدن ب ه توان ائی پ رداخت بس یار ض روری میباش د ‪ .‬ولی ب ا‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪216‬‬

‫تاثیرات تشدیدی قوی این ها موجب کاهش نرخ رشد اقتصادی میشوند ‪ .‬اهداف دیگر مثالً رش د اقتص ادی ‪ ،‬پالیس ی‬
‫ثبات و غیره را نیز باید در نظر بگیریم ‪ .‬و در این صورت ما بای د ب ا تی وری کلفین و بل وم (‪)Blom ، Kalven‬‬
‫موافقت نمائیم ‪.‬‬

‫جدول ‪ : 1.2‬توانائی پرداخت و پیشرفت ها‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪217‬‬

‫ضمیمه‪ :‬اشتقاق بعضی قواعد‬

Public Economics ‫اقتصاد عامه‬ 218
Public Economics ‫اقتصاد عامه‬ 219
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪220‬‬

‫‪ .2‬تیوری دستوری مخارج عامه‬

‫‪ .1 .2‬اختصاص سکتور عامه‬
‫اجناس عامه‬ ‫‪.2 .1 .2‬‬

‫مقدمه‬
‫این فصل سه هدف را دنبال مینمای د‪ .‬ه دف اولی تعری ف نظری ه اجن اس عام ه و بحث در م ورد ح االت ض روری‬
‫مطلوبیت پاراتو برای تهیه این اموال عامه میباشد‪ .‬برای این باید م ا خصوص یات اجن اس عام ه را تعری ف نم ائیم‪.‬‬
‫هدف دوم مقایسه آن اجناس است که بطور خالص اجناس عام ه نمیباش ند بلک ه دارای بعض ی خصوص یات اجن اس‬
‫عامه اند‪ .‬و بالخره سوالی مطرح میگردد که چطور این نوع اجناس را در م ارکیت ی ا توس ط تولی دات دولت تهی ه‬
‫نمود ؟ آیا افراد خواهان چنین اجناس اند ؟ که در آن صورت دولت این اجناس را ب ه طریق ه مطل وبیت پ اراتو تهی ه‬
‫نماید ‪ .‬این اهداف به طور بسیار سطحی بیان شده است‪ .‬اما این وظیفه ما است ت ا از این تحلیالت راج ع ب ه اجن اس‬
‫عامه استفاده نمائیم و فرق های دیگر مالیه عامه سنتی و انتخاب عامه را که در این کتاب ذکر نشده یاد داشت کنیم‪.‬‬
‫در تیوری مالیه عامه سنتی نتیجه که در اثر تولید مقدار مطلوب اجناس به دست میاید معکوس نتیجه است که توسط‬
‫تیوری انتخاب عامه بوجود میاید‪ .‬قابل ی اد آوری اس ت ک ه در این فص ل ف رق بین این دو تی وری ب ر حس ب روش‬
‫شناسی آن ها مورد بحث قرار گرفته اند‪ .‬استندرد روش شناسی مالیه عامه سنتی بر حسب حد اکثر سازی یک ن وع‬
‫عامل است‪( .‬مانند عامل منفعت‪ ،‬عامل رفاهء و غ یره) ب ه وس یله این روش شناس ی ش رایط تخص یص م وثر من ابع‬
‫تاسیس میشوند ‪ .‬در فصل اول تخنیک های که موجب تولید اجناس خصوصی در ی ک اقتص اد میش وند م ورد بحث‬
‫قرار گرفته شده بود و در قسمت ‪ 3.3‬عین مطالب در مورد تولید اجناس عامه در یک اقتصاد م ورد مطالع ه ق رار‬
‫گرفته است‪ .‬بوچونان (‪ )1986‬این نوع دسترسی ماشینی به اقتصاد را مورد انتقاد قرار میدهد‪ .‬در مقایسه ب ا آن او‬
‫روش شناسی را مورد تائید قرار میدهد که در پروسه مع امالتی بین اف راد م ورد اس تفاده ق رار میگ یرد ‪ .‬او ب االی‬
‫پروسه تبادله که چطور منابع باید اختصاص بیابند تمرکز مینماید‪ .‬این نوع تحلی ل در مطالع ه اقتص اد سیاس ی ذک ر‬
‫شده است‪.‬‬

‫اجناس عامه چی اند؟‬

‫‪ Samuelson‬اجناس عامه (که بعضی اوقات به نام اجناس اجتماعی یا اجناس مجموعی نیز ی اد میش وند) را ط ور‬
‫ذیل تعریف نموده است که اجناس عامه عبارت از آن اجناس اند که تمام مردم در عموم از آن ها استفاده مینماین د و‬
‫مصرف این اجناس توسط یک فرد به هیچ وجه از مص رف ش خص دیگ ر منفی نمیش ود‪ .‬اجن اس عام ه از اجن اس‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪221‬‬

‫خصوصی فرق دارند‪ .‬اگر یک جنس خصوصی باشد مانند سیب و اگ ر دو نف ر ‪ A‬و ‪ B‬وج ود داش ته باش ند در این‬
‫صورت مجموع مصرف ‪ xc‬عبارت از مجموع مصارف هر دو این افراد میباشد ‪.‬‬
‫(‪xc = xa + xb )3.1‬‬
‫مطابق به تعریف ‪ samuelson‬در باره اجناس عامه‪ ،‬هر ف رد میتوان د تم ام ی ک جنس را ب ه مص رف برس اند‪ .‬در‬
‫صورت که اجناس عامه (‪ )G‬مقدار مجموعی مصرف برای هر فرد به عین اندازه باشد در این صورت‬
‫(‪Gc = Ga = Gb )3.2‬‬
‫یک مثال از این اجناس را میتوان دفاع ملی گفت‪ .‬اگر مصارف دف اعی حمالت را ب االی ملت دف ع مینمای د در این‬
‫صورت هر فرد در اجتماع میتواند در صلح و امنیت توسط همین مص ارف زن دگی نمای د‪ .‬مث ال ه ای دیگ ری ن یز‬
‫راجع به اجناس عامه در موقع مطالعه خصوصیات این نوع اجناس شرح خواهد گردید‪.‬‬

‫مصارف غیر رقابتی‬

‫یک مشخصه که در تعریف اجناس عامه تذکر داده شده این است که اموال عامه در مصرف غیر رقابتی اند‪ .‬به این‬
‫معنی که مصرف یک فرد موجب کاهش منافع افراد دیگر اجتم اع ک ه از همین اجن اس عام ه سرچش مه گرفت ه ان د‬
‫نمیشود ‪ .‬یک مفهوم این خصوصیت این است که در موقع مقایسه تقاضا متراکم برای این اجناس‪ ،‬منحنی افراد بای د‬
‫به طور عمودی نسبت به افقی جمع شود ‪ .‬منحنی عرض ه و تقاض ا ب ه اجن اس خصوص ی را ب ا منح نی عرض ه و‬
‫تقاضا به اجناس عامه را در شکل ‪ 3.1‬مقایسه مینمائیم‪ .‬در قسمت ( ‪ )a‬شکل ‪ Da‬و ‪ Db‬منحنی تقاضا فرد ‪ A‬و ‪B‬‬
‫برای جنس خصوصی ‪ X‬نشان داده شده است ‪ .‬برای دریافت منحنی تقاض ا ت راکم ‪ ، Da – b‬پروس ه قبلی یع نی‬
‫مقدار که هر شخص در عین قیمت تقاضا مینماید را باید با هم جمع نمود ‪ .‬به طور مث ال ‪ ،‬در قیمت ‪ ، OP‬ف رد ‪A،‬‬
‫‪ qa‬را تقاضا مینماید و فرد ‪ B ، qb‬را تقاضا مینماید‪ .‬تقاضا مارکیت ‪ qa+b‬میباشد ‪ .‬اضافگی واضحا ً باالی مقدار‬
‫در هر قیمت افقی میباشد ‪ .‬قیمت نهائی تولید توسط ‪ Mc‬نشان داده شده اس ت ‪ .‬در این ص ورت این امک ان دارد ک ه‬
‫در این زمینه تعادل قسمی ما مطلوبیت پاراتو مقدار جنس را آشکار نمائیم ‪.‬‬
‫مطابق به شکل حالت مطلوب تهیه واضع است ‪.‬‬
‫(‪Mcx = Px = MBa = MBb )3.3‬‬
‫این در فصل اول نشان داده شده است که در اقتصاد کدام تغییر شکل دیگر وجود ندارد و این حالت مطلوبیت پاراتو‬
‫میباشد ‪ .‬در شکل (‪ Da )b( )3.1‬و ‪ ، Db‬منحنی تقاضا فرد ‪ A‬و ‪ B‬ب رای جنس عام ه ‪ G‬نش ان داده ش ده اس ت ‪.‬‬
‫برای دریافت تقاضا متراکم ‪ Da-b‬حرف زدن راجع به فرق مقدار که ‪ A‬مصرف میکن د ب ا مق دار ک ه ‪ B‬مص رف‬
‫میکند یک عمل بی فایده است ‪ .‬نظر ب ه تعری ف ه ر ف رد میتوان د ب ه عین مق دار اجن اس را مص رف کن د ‪ .‬در این‬
‫صورت این سوال پیش میاید که چقدر ف رد ‪ A‬ب رای مق دار داده ش ده ی ک جنس می پردازد ؟ و چق در ف رد ‪ B‬ب رای‬
‫مقدار داده شده یک جنس میپردازد ؟ و چطور میتوان این ها را ب ا هم جم ع نم ود ؟ در قیمت ‪ q‬ف رد ‪ A‬مبل غ ‪ ta‬را‬
‫میپرداد ‪ .‬از این رو منحنی تقاضا ت راکم عب ارت از ‪ Da+b‬میباش د ‪ .‬و این را میت وان در ه ر س طح مق دار توس ط‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪222‬‬

‫همین طرزالعمل دریافت نمود ‪ .‬این قابل یاد آوری است که اضافگی در این جا شکل عم ودی را دارا میباش د یع نی‬
‫اضافگی باالی قیمت در هر مقدار ‪.‬‬
‫در این حالت اگر ب از هم منح نی قیمت نه ائی را توس ط ‪ Mc‬نش ان دهیم‪ ،‬در این ص ورت ح الت مطل وبیت پ اراتو‬
‫زمانی بوجود آمده میتواند که منافع نهائی یا تقاضا هر دو فرد مساوی به قیمت نهائی گردد‪ .‬و همچنان نظر به اصل‬
‫انتفاع مالیاتی‪ ،‬فرد ‪ A‬مالیه ‪ Ota‬را میپردازد و فرد ‪ B‬مالیه ‪ Otb‬را میپردازد‪ .‬یعنی هر ف رد مالی ه را مس اوی ب ه‬
‫منافع نهائی شان در برابر اموال سکتور عامه میپردازند ‪.‬‬
‫(‪Mcg = MBa + MBb )3.4‬‬
‫اصل انتفاع مالیاتی به ما میگوید که ‪:‬‬
‫(‪ )a‬مجموع مقدار مطلوب برای تولید آن است که منافع افراد معادل قیمت نهائی تولید گردد ‪.‬‬
‫(‪ )b‬هر فرد باید مطابق به منافع نهائی شان مالیه بپردازند ‪.‬‬
‫در این طریقه خصوصیت مصرف غیر رقابتی رول عمده را در تغییر شرائط مشخص مطل وبیت پ اراتو در ح الت‬
‫که اجناس عامه باشند بازی میکنند ‪ .‬برای تشریح این موضوع ما باید منحنی تقاضا افراد را باید رسم کنیم ‪.‬‬
‫خصوصیت دوم این عبارت از عدم توانائی اجرا میباشد و ذیالً بیان شده است‪.‬‬

‫عدم توانائی اجرا ‪-:‬‬

‫مشخصه دوم این است که مصرف کننده نمیتواند از منابع مصرف محروم شوند‪ .‬اگر یک جنس تهیه شده است‪ ،‬پس‬
‫یک فرد نمیتواند فرد دیگر را از استفاده آن محروم بسازد ‪ .‬در صورت که جنس یک جنس خصوصی باشد در این‬
‫صورت مارکیت خرید و فروش این اجناس را طوری انجام میدهد ک ه م ردم ب رای مص رف آن اجن اس مجب ور ب ه‬
‫پرداخت قیمت آن اجناس میشوند ‪ .‬یک فرد در صورت مانع مص رف دیگ ران میش ود ک ه او م الکیت آن دارائی را‬
‫داشته باشد ‪ .‬ولی در صورت که جنس یک جنس عامه باشد و توسط یک فرد تولید شود در آن صورت فرد م ذکور‬
‫نمیتواند مانع مصرف این اجناس توسط دیگران گردد ‪.‬‬
‫این خصوصیت اموال عامه موجب پرابلم عمده میشود‪ .‬زیرا رجحانات برای چنین اموال افزایش میابند‪ .‬اگ ر اف راد‬
‫یک جنس را بدون پرداخت مبلغ به مصرف برسانند و منتظر این باشند که افراد دیگر مصارف را متحمل گردند و‬
‫خود شان بدون پ رداخت ک دام قیمت از این ام وال اس تفاده ببرن د در آن ص ورت هیچ کس مبل غ ب رای چ نین ام وال‬
‫نخواهد پرداخت و در نتیجه دیگر اموال عامه به وجود نخواهد آمد ک ه خ ود این ی ک مش کل دیگ ر عم ده دیگ ر را‬
‫بوجود میاورد ‪ .‬فرض میکنیم که یک فرد از جمله آن افراد است که منافع را به وسعت ‪ $ 10‬در صورت که اموال‬
‫عامه تهیه شده باشد اخ ذ می دارد‪ .‬از او خواس ته ش ده اس ت ک ه ص رف ‪ $ 5‬آن پ ول را ب رای تهی ه همچ ون ام وال‬
‫بپردازد‪ .‬اگر او در این پیشنهاد شرکت نماید (یعنی مثل او دیگران نیز شرکت نمایند) در آن صورت جنس به ش کل‬
‫تهیه میشود که در ماتریس بازدهی در تیوری بازیها بازده خالص او ‪ $ 5‬است ‪ .‬ولی اگر دیگ ران س هم نگیرن د در‬
‫آن صورت او ‪ $5‬خود را از دست میدهد اگر دیگران بپردازند و او هم ازاجناس عام ه اس تفاده کن د و ب را ی تهی ه‬
‫این اموال نیز پول ندهند در آن صورت او ‪ $ 10‬به دست میاورد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪223‬‬

‫چنانچه این طور ادعا شده است که هر کس مایل به پرداخت مالی ه ب رای تموی ل تولی دات اجن اس عام ه میباش ند ب ه‬
‫شرط که مالیه به شکل درست و مناسب تعین گردد ‪.‬‬

‫(‪ )a‬اجناس خصوصی‬

‫(‪ )b‬اجناس عامه‬

‫مدل عمومی اجناس عامه‬

‫بحث در باره مالیه دهی و تهیه اجناس عامه در تعادل قسمی مطالعه گردیده است‪ .‬شرایط م وثریت ب رای اولین ب ار‬
‫توسط ‪ Samuelson‬در سال ‪ 1955‬بوجود آمد ‪ .‬بحث در باره این شرائط باید با شرائط مطلوبیت پ اراتو در زم ان‬
‫تولید اجناس خصوصی مورد مقایسه قرار بگیرد ‪( .‬به فصل اول رجوع گردد)‬
‫در شکل ‪ 3.2‬منحنی تغییر شکل داده شده برای یک اقتصاد خصوصی به ‪ TT‬در قسمت (‪ )a‬نشان داده شده اس ت ‪.‬‬
‫این منحنی امکانات تولید یک اقتصاد را نشان میدهد ‪ .‬اگر اقتصاد به شکل موثر عم ل نمای د ‪ ،‬منح نی امکان ات در‬
‫سرحد مرز تولیدات خواهد بود ‪ .‬این سرحد ترکیبات دو جنس را که میتوانند تولید شوند نشان میدهد‪ x ( .‬یک جنس‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪224‬‬

‫خصوصی و ‪ G‬یک جنس عم ومی اس ت) این منح نی دارای ی ک دامن ه ‪ MRT gx‬میباش د‪ .‬س وال این اس ت ک ه‬
‫چطور منابع اختصاص بیابند؟ چه نوع ترکیب از اجناس خصوصی و عامه باید تولید شوند؟‬
‫این واض ع اس ت ک ه ه ر زم انی ک ه چ نین س وال ه ا ب ه وج ود میاین د تص امیم نورم اتیف اخ ذ میش ود‪ .‬در تحلی ل‬
‫‪ Samulson‬یک تصمیم نورماتیف وجود دارد ‪ .‬مطابق به مطلوبیت پارایتو‪ ،‬اقتصاد در یک نقطه عملی ات مینمای د‬
‫که در آن امکان آسوده ساختن یک فرد بدون متضرر نمودن افراد دیگ ر وج ود داش ته باش د‪ .‬نظری ه ‪Samueison‬‬
‫این است که تصمیم گرفته شود که چقدر یک فرد مفاد خواهد نمود ؟ و بع داً ترکیب ات ام وال عام ه و خصوص ی را‬
‫که میتواند افراد را تا حد امکان منفعت بخشد دریافت نم ود ؟ در این طریق ه ‪ samuelson‬عین مفک وره مطل وبیت‬
‫پاراتو را بیان مینماید یعنی یک فرد را بدون این که افراد دیگر تا یک سطع متضرر شوند آسوده مینماید ‪ .‬در شکل‬
‫‪ 3.2‬قسمت (‪ )a‬و (‪ )c‬منحنی های بیتفاوت اشخاص ‪ A‬و ‪ B‬را نشان میدهد ‪ .‬در قسمت ( ‪ )b‬منحنی بیتفاوت شخص‬

‫گرفته میش ود و از‬ ‫‪ A‬نشان داده شده است و تصامیم ابتدائی برای بر قرار نگه کردن ‪ A‬باالی منحنی بیتفاوت‬
‫این طریق سطع رفاهء او را ثابت نگه میدارند ‪ .‬حاال هر فرد باید به عین اندازه اموال عامه را به مصرف برس انند‪.‬‬

‫مقدار اختی اری جنس ‪ x‬و ‪ G‬را ب رای ف رد ‪ A‬جهت ث ابت نگ ه داش تن س طع رف اهء او نش ان‬ ‫منحنی بیتفاوت‬
‫میدهد‪ .‬از این رو زمانی که فرد )‪ A (Og‬جنس ‪ G‬را به مصرف میرساند‪ ،‬او (‪ )g1‬جنس خصوصی را هم ب رای‬
‫به تعادل نگه داشتن منحنی بیتفاوت خود به مصرف میرساند ‪ .‬اگر این چنین باشد در این صورت فرد ‪ B‬هم میتوان‬
‫‪ Og‬جنس عامه را مصرف نماید و همچنان مقدار جنس خصوص ی م ورد مص رف او در ص ورت ک ه اقتص اد ب ه‬
‫صورت موثر عمل نمای د عب ارت خواه د ب ود از (‪ . )g2 – g1‬ک ه این مس اوی ب ه ‪ g3‬در ش کل ‪ 3.2‬قس مت (‪)c‬‬
‫میباشد‪.‬‬
‫این واضع میسازد که بط ور مث ال ‪ ،‬مق دار مجم وعی ام وال عام ه مس اوی ب ه ‪ om‬اس ت‪ .‬مق دار مجم وعی ام وال‬
‫خصوصی که در صورت وجود یک اقتصاد موثر بوجود میاید ‪ m4‬خواهد ب ود‪ .‬از مجم وع این ام وال خصوص ی‬
‫‪( m5‬در قسمت ‪ a‬و ‪ )b‬باید توسط فرد ‪ A‬به مصرف برسد اگر سطع رفاهء او ثابت نگ ه ش ود در واق ع ‪ m6‬ب رای‬
‫فرد ‪ B‬باقی میماند ‪ .‬با تکرار این پروسه ب رای ه ر محص ول ممکن اجن اس عام ه (بط ور مث ال ‪ )OJ‬ی ک منح نی‬
‫مساوی به ‪ CC‬بوجود میاید ( در قسمت ‪ .)C‬در نتیجه این منحنی عبارت از مجموعه امکانات اس تهالک ک ه ب رای‬

‫از ‪ TT‬بوج ود آم ده‬ ‫حف ظ ش ده اس ت‪ .‬این در اث ر تفری ق‬ ‫فرد ‪ B‬موثر است فرض میکند که ف رد ‪ A‬در‬
‫است‪ .‬باید به خاطر داشت که زمانی که واحد های اجناس عامه برای یک ف رد تهی ه میش ود این اجن اس ب رای تم ام‬
‫افراد در آن اجتماع تهیه میشود ‪ .‬مشکل که باقی مانده است این است که بای د س طع محاص ل ب رای اجن اس عام ه و‬
‫خصوصی که موجب افزایش رفاهء شخص ‪ B‬میشود دریافت نمائیم ‪ .‬در واقع این را میتوان توسط نقطه تماس بین‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪225‬‬

‫و منحنی ‪ cc‬نشان داد ‪ .‬با رجوع به نقطه تماس ‪ 3‬این واضع است که نقطه تماس را برای فرد ‪ A‬از طری ق‬
‫کاهش ‪ MRSgx‬از ‪ MRTgx‬میتوان دریافت نمود و بعداً ‪ MRSgx‬فرد ‪ B‬را مساوی به ‪ ( CC‬قسمت ‪ ) c‬ق رار‬
‫میدهیم ‪.‬‬

‫(‪)3.5‬‬

‫این معادله را میتوان به شکل ساده آن طور ذیل نوشت‬

‫این طریقه را که ‪ Samuelson‬بوجود آورده در انکشاف تیوری اجناس عامه رول بسیار عمده را دارا میباشد‪.‬‬
‫ولی بعضی انتقادات باالی این طریقه گرفته ش ده اس ت‪ .‬بط ور مث ال این طریق ه بط ور آش کار ی ک طریق ه ف رد‬
‫گرایانه است و باالی نرخ نهائی تعویضی افراد تمرکز مینماید ‪.‬‬
‫مسگریف سال ‪ 1989‬ادعا نموده که فرضیه )‪ samuelson (1955‬در صورتی میتواند درست باشد که تص امیم‬
‫باالی تقسیم دوباره عاید از تحلیل حاالت موثر جدا شود‪.‬‬

‫اموال عامه خالص و غیر خالص ‪-:‬‬

‫یک مشخصه اموال عامه این بود که این نوع اجناس بطور آشکار در دنیا نمیباشد ‪ .‬در کجا امکان دری افت چ نین‬
‫اجناس میباشد ؟ اگر ما مثال یک عدالت را که توس ط دولت تهی ه ش ده باش د در نظ ر بگ یریم اگ ر ف رد ‪ A‬از این‬
‫عدالت استفاده کند در آن صورت فرد ‪ B‬نیز مصرف ف رد ‪ A‬را متحم ل میش ود‪ .‬دی ده میش ود ک ه این ی ک جنس‬
‫خالص عامه نمیباشد‪ .‬اگر عساکر در س مت ش مال مق رر گردن د آی ا این عس اکر ش هروندان س مت جن وب را ن یز‬
‫حف اظت خواهن د ک رد؟ این مث ال ه ا اجن اس خ الص عام ه را ب ه ش کل درس ت نش ان میده د‪ .‬مقص د اساس ی‬
‫‪ Samuelson‬در این جا تفکیک بین اجناس خالص عامه و اجناس خالص خصوصی است‪ .‬بر عالوه اجناس غیر‬
‫خالص نیز وجود دارد که بعداً مورد مطالعه قرار میگیرد ‪.‬‬

‫غیر رقابتی و غیر قابل دسترس در مصرف‬

‫خصوصیت دیگر اجناس عامه عبارت غیر رقابتی بودن غیر قابل دسترس بودن این اجناس است‪ .‬در ج دول ‪3.2‬‬
‫چهار کتگوری اجناس نشان داده شده است‪ .‬اجناس در کتگوری ‪ D‬غیر رقابتی و غیر قاب ل دس ترس در مص رف‬
‫اند این ها اجناس خالص عام ه ان د‪ .‬اجن اس در کتگ وری ‪ A‬رق ابتی و قاب ل دس ترس ان د‪ .‬این ه ا اجن اس خ الص‬
‫خصوصی اند‪ .‬اجناس در کتگوری ‪ B‬رقابتی و غیر قابل دسترس اند‪ .‬بط ور مث ال ف رض میک نیم ک ه زنبوره ای‬
‫عسل کند و های شهد سازان مختلف شهد خود را از یک باغ می وه س یب جم ع آوری میکنن د‪ .‬در این ج ا ش گوفه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪226‬‬

‫درخت ها رقابتی اند‪ ،‬شهد جمع آوری شده از یک کندو در کندو دیگر دستیاب نمیباشد‪ .‬ولی ب ه هیچ وج ه امک ان‬
‫ندارد که شخصی مانع عمل عسل دهی زنبور عسل در کندوی دیگر گردد‪ .‬در این صورت این خصوص یت غ یر‬
‫قابلیت محروم سازی را دارد‪ .‬در قس مت کتگ وری ‪ C‬این مث ال را میت وانیم ب دهیم‪ .‬در ی ک تی اتر نم ایش ش روع‬
‫میشود‪ .‬هر فرد میتواند تکت جهت اشتراک در تیاتر را اخ ذ کن د‪ .‬ولی ص رف ت ا آن مرحل ه ک ه گنج اهش داش ته‬
‫باشد‪ .‬این یک عمل غیر رقابتی است ‪ .‬و در داخل تیاتر هر کس میتواند از تماشا نم ایش ل ذت ب برد ب دون این ک ه‬
‫تماشا کننده دیگر را مزاهم شود ‪ .‬این یک عمل غیر محروم سازی است ‪.‬‬

‫جدول ‪3.2‬‬
‫غیر قابل دسترس‬ ‫قابل دسترس‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫رقابتی‬
‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬ ‫غیر رقابتی‬

‫اجناس ترکیبی ‪ /‬اجناس نیمه خالص‬

‫در زمان تهیه اجناس عامه با آن ه ا ترکیب ات ص ورت میگ یرد ک ه در نتیج ه آن ه ا را اجن اس غ یر خ الص عام ه‬
‫میسازد ‪ .‬فرض میکنیم که شخص ‪ A‬در مقابل مرض چیچک تلقیح شده است از این رو او مف اد مینمای د او ن ه تنه ا‬
‫یک مفاد خصوصی برای خود اخذ میکند بلکه او تاثیرات خارجی این مرض را نیز کم میسازد ‪ .‬و کسانی که ب ا او‬
‫در تماس اند مرض چیچک به آن ها صرایت نمیکند ‪( .‬نظریه اثرات خارجی در فصل ‪ 2‬بیان گردیده است) این جا‬
‫واضع است که اثرات خارجی مربوط به مصرف اجناس خصوصی به ذات خ ود خصوص یت اجن اس عام ه را در‬
‫بر میگیرد ‪ .‬بطور مثال تحصیل یک فرد بر عالوه که مفاد شخصی برای او است ب رای اجتم اع ن یز من افع زی ادی‬
‫دارد‪ .‬چنین منافع مثالً اگر در بخش تکنالوژی صورت بگیرد در آن صورت این خصوصیت اجناس عامه را در بر‬
‫میگیرد ‪ .‬اجناس ترکیبی عامه و خصوصی عبارت از آن اجناس اند که بر عالوه اجناس خصوصی دارای ت اثیرات‬
‫خارجی باشند که خصوصیت اجناس عامه را در خود دارا باشد ‪.‬‬
‫مثال تحصیل را در نظر میگیریم ‪ .‬در ش کل ‪ 3.3‬منح نی تقاض ا ب رای تحص یل ب ه ‪ DP‬نش ان داده ش ده اس ت‪ .‬این‬
‫تقاضا است که در آینده نزدیک با قیمت های متفاوت در مارکیت برای تحصیل ظاهر میگردد‪ .‬این منافع خصوصی‬
‫شاگردان را که در نتیجه تحصیل به دست شان میاید نشان میدهد ‪ .‬یعنی عاید و منافع دیگر که در زمان کار بع د از‬
‫تحصیل به دست میاورند‪ .‬بر عالوه منافع خصوصی‪ ،‬منافع اجتماعی نیز بوجود میاید‪ .‬منافع خصوصی و اجتماعی‬
‫از هم فرق دارند‪ .‬منافع اجتماعی توس ط خ ط ‪ E‬نش ان داده ش ده اس ت و مح ور ‪ x‬پ رداخت ه ای اجتم اع را ب رای‬
‫سطوح مختلفه تحصیل نشان میدهد ‪ .‬با جمع نمودن ارزش های ‪ E‬با تقاضا خصوصی خط ‪ MSB‬بوجود میاید‪ .‬این‬
‫خط نشان میدهد که منافع اجتماعی نسبت به منافع خصوصی بیشتر اس ت ‪ .‬تحص یل ی ک ف رد من افع ذی ل را ب االی‬
‫افراد دیگر در اجتماع بوجود میاورد ‪.‬‬
‫‪ )a‬تجارب و تحقیق که در زمینه مسله تحصیلی بوجود میاید ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪227‬‬

‫‪ )b‬افزایش تسهیالت و بلند رفتن سطح زندگی برای نسل های آینده ‪.‬‬
‫‪ )c‬تعلیمات از طریق تلویزیون برای کارگران بخاطر بهتر نمودن کیفیت کاری آن ها ‪.‬‬
‫‪ )d‬اخذ تصامیم انکشاف یافته رأی رهندگان و سلوک شهروندان تحصیل کرده ‪.‬‬
‫)‪ Blaug (1965‬لست عوامل را نشان میدهد که در آن منافع اجتماعی نسبت به منافع شخصی بیشتر است‪ .‬بعضی‬
‫از این عوامل خصوصیت اجناس عامه را دارا ان د‪ .‬این اجن اس میتوان د توس ط ی ک ف رد ب دون اخالل در مص رف‬
‫دیگران در یک جامعه مورد استفاده قرار بگیرد‪ .‬همچنان مارکیت نیز بط ور مس تقیم در مص رف این ن وع اجن اس‬
‫مداخله نمی نماید‪ .‬در شکل ‪ 3.3‬بطور واضع دیده میشود که تقاض ا خصوص ی در قیمت ‪ op‬ص رف ‪ oqp‬اس ت‪ .‬و‬
‫این کمتر از محصول مطلوب اجتماعی ‪ oq5‬است ‪.‬‬
‫اگر اجناس عامه بطور مناسب و درست برای اجتماع تهیه گردد م ارکیت ه ای اجن اس خصوص ی س قوط خواهن د‬
‫نمود‪ .‬چنانچه وایسبرد (‪ )1988‬چنین اظهار نظر مینماید که به ه ر ان دازه ک ه اجن اس عام ه زی ادتر تهی ه ش وند ب ه‬
‫همان اندازه آن ها خود را خود شان تمویل نمایند‪ .‬پول را جهت تمویل میتوانند از طریق فروش این اموال ب ه دس ت‬
‫بیاورند‪ .‬اگر اموال عامه نسبت به اموال خصوصی بهتر باشد در آن صورت مردم ام وال خصوص ی را خری داری‬
‫نمیکنند و در نتیجه مالکین اموال خصوصی مجبور اند با اموال خود تحایف یا تخفیفات را در نظ ر بگیرن د ک ه این‬
‫خود خصوصیت اجناس عامه ترکیبی را در بر میگیرد ‪.‬‬

‫اشتراک در مصارف ‪-:‬‬

‫شکل ‪( 3.4‬باالی فرضیه تعداد نفوس و حقوق دارائی ترسیم گردیده است) درجه دارائی و تعداد افراد ‪ p‬که اجن اس‬
‫را مصرف مینمایند نشان داده شده است‪ .‬در کتگوری ‪ 1‬در یک سمت اجناس خالص خصوصی موج ود اس ت‪ .‬این‬
‫اجناس جهت استفاده اشخاص مجرد میباشد و در سمت دیگر اجناس ب رای گ روپ اش خاص بیش تر از ی ک نف ر در‬
‫نظر گرفته شده است‪ .‬به طور که هر فرد گروپ میتواند به اندازه مساوی از این اجناس استفاده نمای د ‪ .‬مث ال عم ده‬
‫آن دوا پاشی برای پشه ملریا است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪228‬‬

‫اثرات خارجی‬ ‫‪.3 .1 .2‬‬

‫اثرات خارجی زمانی بوجود میاید که مفاد یک شخص نه تنها مربوط به خرید و مصرف اجناس خودش باش د بلک ه‬
‫فعالیت های افراد دیگر نیز در آن تاثیر وارد نماید ‪ .‬با در نظر داشت این موضوع در این مثال مفاد فرد ‪ A‬مرب وط‬
‫به یک سلسله اجناس و خدمات میباشد که او به مصرف میرساند (مانند ‪ ).…x1,x2,x3‬و همجنان فعالیت ‪ y‬که یک‬
‫فرد دیگر مینماید (‪ .)B‬این فعالیت فرد ‪ B‬میتواند هر عمل مانند نوشیدن سگرت‪ ،‬شنیدن بلن د رادی و و غ یره باش د ‪.‬‬
‫این عمل فرد ‪ B‬هم میتواند موجب افزاهش رفاء فرد ‪ A‬گردد و هم میتواند موجب کاهش رفاء او گردد ‪.‬‬
‫(‪)2.1‬‬
‫اثرات خارجی خارج از میکانیزه بازار رخ میدهد‪ .‬هر عمل ک ه ی ک ف رد انج ام میده د در آخ ر ب االی ف رد دیگ ر‬
‫تاثیراتی را وارد مینماید ‪ .‬در صورت که فرد سگرت کش یدن ف رد ‪ B‬م وجب ک اهش رف ائی ف رد ‪ A‬گ ردد در این‬
‫صورت میکانیزه قیمت ها رول را بازی نمینمایند ‪ .‬در صورت که فرد ‪ A‬باالی فیصله فرد ‪ B‬کنترول نداشته باشد‬
‫در آن صورت این یک ن وع اث رات خ ارجی غ یر اقتص ادی میباش د ‪ .‬در ص ورت ک ه ف رد ‪ A‬ب رای ف رد ‪ B‬پ ول‬
‫بپردازد تا او سگرت نکشد در آن صورت موضوع میکانیزه قیمت به میان میاید ‪.‬‬
‫اثرات خارجی در بین مستهلکین ‪ ،‬تولید کنندگان ‪ ،‬تولید کنندگان و استخدام شوندگان ‪ ،‬تولی د کنن دگان و همس ایکان‬
‫رخ میدهد ‪ .‬اثرات خارجی هم میتوانند به طور مستقیم رخ بدهند و هم به طور غیر مستقیم ‪.‬‬
‫بطور مثال اگر در یک حوض کثافت وجود داشته باشد افراد نمیتوانند آبازی نمایند در این صورت اث رات خ ارجی‬
‫نهائی میباشند ‪ .‬شاید حوض بیشتر از این هم کثیف گردد به شکل که کشتی رانی در آن ها غیر ممکن گ ردد در این‬
‫حالت اثرات خارجی حالت فرعی را به خود اختیار مینماید ‪.‬‬
‫در این قسمت ما یک مثال از تاثیرات خارجی را از تولید کنن ده ب ه مس تهلک انتق ال مینمای د را در نظ ر میگ یریم ‪.‬‬
‫فرض کنید که در تولید یک واحد فوالد یک تولید کننده قیمت های خصوصی را متقبل میشود ‪ .‬ب ر عالوه این تولی د‬
‫کننده کثافت و آلودگی فصا را نیز بوجود میاورد ‪ .‬تولید کننده بعد ار تولید آن واحد فوالد آن را به فروش میرساند و‬
‫در مقابل آن پول را به حیث عاید به دست میاورد ‪ .‬در شکل ‪ 2.5‬خط ‪ R‬عاید خالص تولی د کنن ده را نش ان میده د ‪.‬‬
‫تولید تولید کننده تا زمانی ادامه میابد که مفاد تولید کننده ص فر گ ردد یع نی ‪ . R=0‬ولی در این تولی دات همس ایگان‬
‫تولید کننده بسیار به مشکل مبتال میگردند که آن ها حتی مجبور به پ رداخت پ ول میگردن د ت ا تولی د کنن ده از تولی د‬
‫بیشتر خوداری نماید ‪ .‬در شکل ‪ 2.5‬خط ‪ E‬پرداخت همسایگان تولید کننده رابخاطر کاهش تولی دات تولی د کنن ده را‬
‫نشان میدهند ‪ .‬در صورت که تولید کننده به مقدار ‪ Oq1‬را تولید نماید و‬
‫اثرات خارجی نیز به همین ش کل جری ان بیاب د در ان ص ورت م ارکیت ی ک محص ول مطل وب را تولی د نخواه د‬
‫نمود ‪ .‬در صورت که همسایگان بخواهن د ‪ q*12q‬را جهت ک اهش تولی دات تدولی د کنن ده بپردازن د در آن ص ورت‬
‫تولید کننده به مقدارمثلث ‪ 12q‬مفاد را حاصل خواهد نمود ‪.‬‬
‫در صورت موجودیت اثرات خارجی مارکیت هیچ گاهی منافع را افزاهش نخواهد توانست ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪229‬‬

‫دیده شد که برای کاهش محصول تولید کننده همسایگان پول پرداختند ‪ .‬س وال این جاس ت ک ه چ را همس ایگان پ ول‬
‫بپردازند در صورت که آلودگی را تولید کننده بوجود میاورد‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪230‬‬

‫‪ .3‬تیوری مثبته مصارف عامه‬

‫‪ 1 .3‬مودل رای دهی اکثریت‬

‫ما به آسانی میتوانیم مدل مغلق را که بسیار به واقعیت نزدیک است در مقابل مدل س اده رأی اک ثریت ک ه در فص ل‬
‫‪ 10‬ذکر گردیده است بسازیم‪ .‬سوال این است که آیا مدل های مغلق سبب پیش بینی ک افی در جهت موازن ه اش تقاق‬
‫آن ها میگردد؟ این سوال هیچ وقت نمیتواند بصورت دقیق جواب داده شود و تحلیل کننده یا ش اگرد بای د مط ابق ب ه‬
‫عالقه خود یک نقطه مناسب را برای توقف انتخاب نماید ‪ .‬در این کتاب درسی ما بای د ق دم ه ای اض افی در م ورد‬
‫بحـــــــــث سیاست های دو بعُدی نسبت به یک بعُدی برداریم ‪ .‬ولی م دل پروس ه م الی هن وز هم بس یار س اده ب اقی‬
‫خواهد ماند‪.‬‬
‫در مدل ساده رأی اکثریت در فصل ‪ 10‬ما فرض میکنیم که این جا صرف ی ک مس له ب رای رأی دهی وج ود دارد‪.‬‬
‫تصمیم جمیع انتخاب یک کاندید‪ ،‬یک امکان مالی واحد‪ ،‬یک سرمایه گذاری سایز واحد برای یک جامعه را در ب ر‬
‫میگیرد‪ .‬برای انتخاب یک تصمیم مالی‪ ،‬این بسیار ضروری است تا قیمت مالیات را به حساب بیاوریم‪ .‬ولی م ا این‬
‫را در مباحث خود در نظر نگرفتیم ‪ .‬ولی در این فصل ما همه این ها را در نظر میگیریم‪.‬‬

‫رأی اکثریت و بودیجه دو سکتوری‬

‫این برای بحث ما بسیار مفید خواهد بود‪ ،‬اگر ما این مدل را در دو سکتور یا دو پروگرام بودجوی در نظ ر بگ یریم‬
‫در صورتیکه موسسات مالیاتی ما مثل گذشته ثابت فرض شود‪ .‬فرض کنید که مجم وع بودج ه در ی ک جامع ه س ه‬
‫نفری بین مصارف تعلیمی و پولیس تقسیم میشود‪ .‬جامعه باید تعین کند که به چه مقدار پ ول بای د ب رای این س ه نف ر‬
‫اختصاص داده شود ‪ .‬اگر تصامیم جمعی به صورت مستقالنه گرفته شوند تصمیم ابت دائی غ یر قاب ل تغی یر میباش د‪.‬‬
‫در این صورت‪ ،‬شخصی ک ه رجح ان او در تم ام پروگ رام ه ا بص ورت جداگان ه در وس ط ق رار گرفت ه باش د‪ .‬ب ه‬
‫صورت ساده میتواند اکثریت اراء راببرد‪ .‬ترکیب بودیجوی دو س طع مخ ارج وس طی را ک ه توس ط س ازمان ه ای‬
‫مالیاتی داده شده است انعکاس میدهد ‪.‬‬
‫این امکان دارد که یک مدل ساده هندس ی رأی اک ثریت را ب االی بودیج ه دو قس متی تش کیل داد‪ .‬در (ش کل ‪)11.1‬‬
‫مخارج بودجوی باالی مکاتب در محور افقی اندازه شده است و مخارج بودجوی ب االی پ ولیس در مح ور عم ودی‬
‫اندازه شده است‪ .‬هر یک از این سه نفر شهروند یک رجحان ترکی بی ب رای خ رچ ب االی این دو پروگ رام را دارد‪.‬‬
‫بیشترین رجحان ترکیبی فرد (‪ )1‬در نقطه ‪ I‬شکل نشان داده شده است‪ .‬فرد (‪ )1‬قسمت اعظم هزین ه خ ود را ب االی‬
‫تعلیم و تربیه و قسمت متوسط هزینه خود را باالی پ ولیس ب ه مص رف میرس اند‪ .‬رجح ان ترکی بی ف رد (‪ )2‬ک ه در‬
‫شکل به ‪ II‬نشان داده شده‪ ،‬تمایل فرد (‪ )2‬را زیاد تر برای پولیس و حد متوسط باالی مخ ارج تعلیمی نش ان میده د‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪231‬‬

‫بالخره شخص (‪ ،)3‬تمایل کم را برای هر دو هزینه ها (پولیس و تعلیم) نشان میدهد که در ش کل ب ه ‪ III‬نش ان داده‬
‫شده است‪.‬‬
‫مرجع ترین بودیجه یک فرد که توسط نقطه مطلوب نشان داده شده اس ت تهی ه ت رکیب تذئی د به ره را ب رای تعلیم و‬
‫تربیه‪ ،‬پولیس‪ ،‬دفاع ملی و مصارف خصوصی‪ ،‬عاید نا خالص ف رد را و س هم او را در مخ ارج عام ه ط وری ک ه‬
‫توسط موسسات مالیه گذار تعین گردیده است ارائه میکند‪ .‬جدا شدن از این نقطه اوپتیمال به هر جهت ب اعث ک اهش‬
‫منفعت افراد خواهد شد‪ .‬این پیشنهاد میکند که منحنی بی تفاوت افراد در هر دو قسمت شکل نقطه اوپتمال را احاطه‬
‫میکند‪ .‬به هر اندازه که منحنی بی تفاوت به نقطه اوپتمال نزدیک باشد به همان اندازه منفعت افراد که توسط ترکیب‬
‫بودجه بدست آمده است زیادتر خواهد شد‪ .‬اگر رجحان هر فرد برای مصارف تعلیمی توسط مخارج ب رای وظ ایف‬
‫پولیس تاثیر گذار نشود و یا بر عکس‪ ،‬در این صورت منحنی بی تفاوت آن فرد نقط ه اوپتم ال او را احاط ه خواه د‬
‫نمود‪ .‬ما فرض میکنیم که منحنی ها یک علقه عالی برای ساده نگه داشتن این تحلیل میباشد ‪.‬‬
‫فرض کنید که دو قلم بودجوی طرف ترجیع هر شخص قرار دارد‪ .‬ترکیب بودیجه که در ‪ M‬نشان داده ش ده‪ ،‬ش اید‬
‫مورد انتخاب قرار میگرفت اگر مصارف برای هر دو پروگرام تجدید شده به نظر میرس ید ‪ .‬ف رد (‪ )2‬میتوان د رأی‬
‫دهنده متوسط برای مصارف تعلیمی باشد و فرد (‪ )1‬میتوان د رأی دهن ده متوس ط ب رای مص ارف پ ولیس باش د‪ .‬در‬
‫(شکل ‪ )11.1‬فرض عمده سیاست های دو بُعدی و یک بُعدی واضع شده است‪ .‬قابل یاد آوری است که برای هر قلم‬
‫بودجوی‪ ،‬رجحان افراد ‪ Single peaked‬است ‪.‬‬
‫تحلیل های فصل ‪ 10‬بیان میدارد که زمانی که ‪ single peaked‬موج ود باش د اک ثریت م دور از بین م یرود و در‬
‫مقابل آن یک اکثریت بی مانند جای گذین آن میشود ‪ .‬ولی این در حالت که بودیجه از دو قلم ت رکیب ش ده باش د رخ‬
‫نمیدهد‪ .‬منحنی بی تفاوت در (شکل ‪ )11.1‬رأی افراد را برای تجارت مصارف بین دو پروگرام را نشان میدهد‪.‬‬

‫اکثریت دورانی و مطلوبیت پاراتو‪-:‬‬

‫یک بار دیگر با مالحظه این که پیش بینی اکثریت دورانی نباید مزاحم شود‪ .‬اول با در نظر گرفتن مح دودیت ه ای‬
‫دو بُعدی که در مدل وضع شده اند‪ ،‬یک تعداد از موقف ها که در بین آن رائی دهی اکثریت موجب اکثریت دورانی‬
‫میشود با یک تعداد از موقف های مطلوبیت پاراتو تطابق مینمایند‪.‬‬
‫در (شکل ‪ )11.1‬تعداد موقف های مطلوبیت پاراتو توسط سرحدات و قس مت ه ای داخلی س ه ض لعی ‪ I ، II‬و ‪III‬‬
‫اند که موجب یکجا شدن نقطه های مطلوب میشوند‪ .‬در داخل این مجموعه تغییر بودیجه در هر نقطه باعث خس اره‬
‫حد اقل یکی از این سه رأی دهندگان میشود‪ .‬بطور مثال یک تغییر بودیجه از ‪ M‬ب ه ‪ G‬م وجب خس اره رأی دهن ده‬
‫‪ III‬میشود‪ .‬از جهت دیگر‪ ،‬هر بودیجه خارج از ساحه مثلث از طرف حد اقل یک بودیجه کم ک ش ده اس ت‪ .‬ی ا در‬
‫داخل ساحه مثلث حد اقل از طرف یک رأی دهنده به صفت اقناع بیشتر و یا از طرف هیچ رأی دهن ده ب دون اقن اع‬
‫رعایت شده است ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪232‬‬

‫اکثریت دورانی و گروپ های چندین نفری‬

‫برای درک این موضوع یک مدل سه نفره در نظر گرفته شده بود‪ .‬ولی ما ض رورت داریم ک ه ت اثیرات ک ه از اث ر‬
‫تغییر مدل ها که چندید عمل کننده را احتوا میکند حاصل میگردد یاداشت کنیم‪ .‬دیاگرام دو بعدی را در(شکل ‪)11.1‬‬
‫مقایسه میکنیم ‪.‬‬

‫رأی اکثریت و تبادله صریع رأی تحت بودیجه دو رقمی ‪-:‬‬

‫در ( شکل ‪ )11.1‬در صورت که دو متغییر به طور مستقل وضع شده باشد ترکیب ‪ M‬توسط رأی اک ثریت انتخ اب‬
‫خواهد شد ‪ .‬موقف ‪ M‬ثابت نمیباشد زیرا بعضی پیشنهادات نس بت ب ه ‪ M‬ترجی ع داده میش ود ‪ .‬از این رو بای د دو‬
‫موضوع یا متغییر به طور مستقل و هم زمان در نظر گرفته شود ‪ .‬مثالٌ تغی یر از ‪ M‬ب ه ‪ G‬ه ر دو ج زء موق ف را‬
‫باید در نظر بگیرد‪ .‬به معنی دیگر دو عضو از اکثریت مردم که این تغی یر را انج ام میده د در حقیقت آن ه ا تبادل ه‬
‫مینمایند ‪ .‬آن ها تبادله رأی را نمیکنند بلکه آن ها موافقتنامه ها را در باره این ترکیب تبادله مینمایند ‪ .‬ف رق بین این‬
‫و تبادله صریع رأی در ( شکل ‪ )11.2‬نشان داده شده است ‪ .‬مثل مثال قبلی فرض میکنیم که موق ف مطل وب ب رای‬
‫سه شخص در ‪ IV ، V‬و ‪ VI‬نشان داده شده است‪ .‬در این حالت ما باید شدت رجحان را حد اقل برای یک شرکت‬
‫کننده معرفی کنیم ‪ .‬فرد ‪ 4‬که موقف مطلوب او در ‪ IV‬نشان داده شده است ‪ ،‬عالقمندی شدیدی برای مک اتب دارد‬
‫ولی در مقابل برای پولیس کدام عالقمندی ندارد‪ .‬در این صورت محیط مختلف که توسط ‪ IV‬احاطه گردیده کوشش‬
‫میکند که به طور عمودی باقی بماند‪ .‬فرد ‪ 5‬که موقف کطلوب او در ‪ V‬است در هر دو قلم بودجوی عالقمند نیس ت‬
‫در این صورت او یک عالقمندی متوسط را برای هر دو مکتب و پولیس قائل میباشد ‪ .‬فرد ‪ 6‬که موقف مطل وب او‬
‫‪ VI‬است ‪ ،‬برای پولیس یک عالقمندی شدید دارد ولی بر عکس ب رای مک اتب عالقمن دی متوس ط را قائ ل اس ت و‬
‫محیط که توسط ‪ VI‬احاطه شده کوشش میکند تا افقی باقی بماند ‪ .‬مثل که قبالً ارایه شد اگر ب رای ه ر قلم بودیج وی‬
‫یا هرجنس بطور مستقل رأی داده شود‪ ،‬در این صورت نتیجه رأی اکثریت در ‪ M‬خواهد بود‪ ،‬یعنی در آن محل که‬
‫خط وسطی مطلوب قطع میشود ‪.‬‬
‫در این جا قابل ی اد اس ت ک ه رأی دهن ده ‪ 5‬ی ک رجح ان متوس ط ب رای ه ر دو قلم بودج وی دارد‪ .‬از این رو رأی‬
‫اکثریت در موقف مطلوب فرد ‪ 5‬یعنی ‪ V‬خواهد بود‪ .‬این موفق ث ابت نمیباش د‪ .‬در اث ر رجحان ات ش دید تبادل ه رأی‬
‫بوجود میاید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪233‬‬

‫(شکل ‪)11.2‬‬
‫فشار مالیاتی باالی بودیجه دو سکتوری تحت رأی گیری اکثریت‬
‫در باره این موضوع ما قبالً تخصیص منابع بودیجوی را بین دو کتگوری مصارف مکاتب و پولیس بدون در نظ ر‬
‫گرفتن منابع عایداتی مطالعه نموده بودیم‪ .‬بوجود آوردن اجزاء رجحان افراد ضرورت به بعضی من ابع ک ه م وجب‬
‫بلند بردن عاید میشود دارد‪ .‬ه ر ش خص بای د بفهم د ک ه چی مق دار مالی ه را ب رای ت رکیب بودج ه ب پردازد‪ .‬در این‬
‫صورت این تحلیل غیر عینی باقی میماند و برای ما این فرضیه را بوجود می اورد ک ه تم ام ن رخ ه ا بط ور متزای د‬
‫ترکیب میابند ‪ .‬مثل شکل ‪ 11.1‬رأی اکثریت باالی ترکیب بودیجه یک موقف را بوجود میاورد مانند نقط ه ‪ M‬ک ه‬
‫یک مجموع مشخص بودیجوی را بیان میدارد‪ .‬اگر نرخ مالیه بدون یک تصمیم مش خص ب رای دس تیابی ب ه عوای د‬
‫معین وضع گردد در آن صورت پرابلم ه ای جدی د در تطبیق ات مالی اتی ایج اد نخواه د ش د‪ .‬در ی ک ام ور مالی اتی‬
‫حکومت محلی‪ ،‬مدل تصامیم مالی واقعی میباشد‪ .‬مالیات باالی دارائی های حقیقی وضع میشود و قیمت مالیاتی ن یز‬
‫بعد از محاسبه باالی مصارف بودیجوی وضع میشود‪ .‬تخصیص دارائی در بودجه‪ ،‬س طوح قیمت مالی اتی را ب رای‬
‫ایجاد عواید الزمی عیار میسازد‪ .‬این مدل بطور سنتی در مباحث مالیه عامه مورد اس تفاده ق رار گرفت ه اس ت ‪ .‬این‬
‫مدل پیشنهاد مینماید که عواید جمع شده ماحصل جمع شده یک متغی یر مس تقل اس ت و مخ ارج ی ک متغی یر وابس ته‬
‫میباشد‪ .‬ولی برای خانواده ها و یا یک ش خص منف رد عای د ی ک متغی یر وابس ته و خواس ته ه ا (مص ارف) متغی یر‬
‫مستقل میباش د‪ .‬در بعض ی از ترکیب ات م الی قیمت مالی اتی نمیتوان د توس ط تص امیم بودج وی تعین گ ردد‪ .‬تص امیم‬
‫مشخص میتواند نرخ مالیاتی و در نتیجه تعهد مالیاتی را تثبیت مینماید و تخصیص بودج وی ب رای اجن اس متف اوت‬
‫بعد از تصمیم مشخص قیمت مالیاتی گرفته میشود نه قبل از آن‪ .‬برای بحث باالی پروسه تصمیم گیری مالی ما بای د‬
‫اولتر از همه یک مدل واقعی رأی دهی اکثریت را مورد مطالعه قرار دهیم ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪234‬‬

‫شکل ‪ 11.3‬را در نظر میگیریم‪ .‬مانند مثال قبلی‪ ،‬ما مصارف ب االی مک اتب و مص ارف ب االی پ ولیس را در نظ ر‬
‫میگیریم ما این مصارف را به دالر نشان میدهیم‪ .‬یک خط که از طرف شمال غرب ب ه زاوی ه ‪ 45‬درج ه ب ه ط رف‬
‫جنوب شرق در محور در حرکت است‪ .‬این ترکیبات مختلف را در یک مجموعه ثابت بودیج وی نش ان میده د‪ .‬م ا‬
‫این خط را بنام خط بودیجه ‪ iso‬نام گذاری نموده ایم ‪ .‬در شکل ‪ 11.3‬چندین نوع همین خط وط ب رای تم ام اعض اء‬
‫خانواده رسامی شده است ‪ .‬اگر مجموع بودیجه به صورت مستقل از دو قلم مصرفی وضع گ ردد‪ ،‬در این ص ورت‬
‫رأی اکثریت ترکیبات درست و ممکنه را برای انتخاب تعین خواهد نمود ‪ .‬مشکل اساسی در تغییر ی ک بُع د اس ت‪.‬‬
‫خط ‪ BB‬بودیجه ‪ iso‬را در نظر میگیریم ‪ .‬فرد ‪ 1‬از بین ترکیبات موقف ‪ b1‬را انتخاب مینمای د ‪ ،‬موق ف ‪ b2‬م ورد‬
‫عالقه شخص ‪ 2‬میباشد و موقف ‪ b3‬مورد عالقه شخص ‪ . b3‬رجحان فرد ‪ 3‬در وس ط ق رار دارد و در نتیج ه رأی‬
‫اکثریت ‪ b3‬مورد قبول قرار میگیرد ‪ .‬برای هر نوع خط بودیجه ‪ iso‬همین عمل موجب تعین اختصاص درست در‬
‫مجموع بودجه میشود و این تعینات یقین ا ً مط ابق رأی اک ثریت خواه د ب ود‪ .‬م ا همین ن وع اختص اص م ورد قب ول‬
‫اکثریت را میتوانیم باالی تمام افراد یک فامیل مطابق به سطح بودیجه آن ها مورد استفاده قرار دهیم ‪ .‬اگر یک فرد‬
‫از جامعه شکل درست هندسی بودیجه را بداند یعنی او تقریبا ً بداند که به چه مقدار بودیجه باید بین دو خ دمت عام ه‬
‫تخصیص داده شود ‪ .‬طوری که تمام مصارف این دو خدمات بطور مکمل برآورده شود در این صورت ما میتوانیم‬
‫سطع درست بودیجوی را که رأی اکثریت نیز همان را تعین کن د ب ه دس ت اوریم ‪ .‬این موض وع میتوان د در ش کل‬
‫‪ 11.3‬نشان داده شود ‪ .‬حرکت در امتداد ‪ ، R‬یک مشکل دومی رأی اکثریت در یک بُع دی میباش د ‪ .‬ف رد ‪ 1‬اگ ر از‬
‫ترکیبات ‪ R‬انتخاب نماید او حتما ً عالقمند ‪ r1‬میباشد ‪ .‬فرد ‪ 2‬عالقمن د ‪ r2‬و ف رد ‪ 3‬عالقمن د ‪ r3‬را انتخ اب خواه د‬
‫نمود ‪ .‬بودیجه که انتخاب خواهد شد در ‪ T‬نشان داده شده است ‪ .‬قاطع ‪ R‬با بودیجه ‪ T‬میتوان د ب ا ق اطع خ ط م ابینی‬
‫‪ M‬مقایسه گردد ( شکل ‪ . ) 11.1‬اگر تمام پروسه مثل که گفته شده پیش ب رود ط وری ک ه قیمت مالی اتی معک وس‬
‫مصارف بین این دو ترکیب بودیجوی باشد در این صورت ‪ T‬همیشه ثابت خواهد بود ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪235‬‬

‫وضع مالیات و توافق بالقوه تحت بودیجه دو سکتوری‬

‫طوری که در فصل ‪ 10‬بیان شد ‪ ،‬وضع مالیات بر عایدات در جامعه م وجب ک اهش در مص ارف اف راد میگ ردد ‪.‬‬
‫بیایئد این موضوع را در یک مدل بودیجه دو سکتوره م ورد ازم اهش ق رار دهیم ‪ .‬در این مبحث م ا ف رض نم وده‬
‫بودیم که ساختمان اساسی مالیه تثبیت شده است فرض کنید که مالی ات ب ر عای دات وض ع ش ده اس ت ‪ .‬اگ ر س احات‬
‫موافقه نشده ناشی از تفاوت های عایداتی باشد ‪ ،‬مثل که در ش کل ‪ 11.4‬نش ان داده ش ده در آن ص ورت مانن د م دل‬
‫یک بُعدی وضع مالیات میتواند سلسله این اختالفات را کم بس ازد ‪ .‬اگ ر ف رد ‪ 3‬از خ اطر عای د پ ائین عالقمن د ی ک‬
‫بودیجه کوچک باشد در این حالت یک تغییر در مالیه میتواند نقطه رجحان را به َ‪ 3‬انتقال دهد و این م وجب ک اهش‬
‫مطلوبیت پاراتو میشود ‪ .‬که این موضوع در شکل نشان داده شده است ‪ .‬وض ع قیمت ه ای خصوص ی مالی ه ب االی‬
‫اقالم بودیجوی میتواند این اختالفات را کاهش دهد ‪ .‬اگر باالی استفاده کنندگان مستقیم مکاتب و پولیس مالی ه وض ع‬
‫شود سلسله اختالفات میتواند مانند شکل ( که توسط نقاط َ‪ 1َ ، 2‬و َ‪ 3‬نشان داده شده ) کاهش یابد‪ .‬اگر این موض وع‬
‫در یک دو بُعدی نشان داده شود وضع مالیه موجب کاهش اندازه مجموع مطلوبیت پاراتو میشود ‪.‬‬

‫کنترول اجندا و عواید بودیجوی‬

‫اتخاذ تصامیم موسسات باالی عواید بودجوی چنین ارائه میکند که یک طریقه که احزاب عالقمند اند تا حاصالت یا‬
‫نتایج را به نفع خود انحصار کنند این است که کن ترول اجن دا ی ا ی ک تع داد از قواع د را ک ه ب االی پروس ه تص میم‬
‫گیری حاکمیت دارن د در تص رف خ ود در بیاورن د ‪ .‬بودیج ه ه ای مختلف ه م وارد مختلف ه را ک ه ب اعث اقن اع رأی‬
‫دهندگان میگردد تهیه مینماید ‪ .‬از این رو در اثر تغی یر در اجن دا بعض ی رأی دهن دگان مف اد مینماین د و بعض ی از‬
‫رأی دهندگان متضرر میشوند ‪ .‬در این عرصه ما دو طریقه را مورد آزماهش قرار میدهیم ک ه در اث ر آن کن ترول‬
‫اجندا میتواند توسط رأی دهندگان مشخص مورد استفاده قرار بگیرد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪236‬‬

‫فرض کنید که در هر دوره بودیجوی ‪ ،‬رأی دهندگان یک بودیجه را تائید ی ا رد مینمای د‪ .‬اگ ر رأی دهن دگان ب رای‬
‫یک پیشنهاد بودجوی رأی بدهد پس این بودجه (بودجه تجدید نظر شده) بطور اتوماتیک مورد قبول میشود‪ .‬از این‬
‫رو رأی دهندگان باید بین دو بودیجه یعنی بودجه تجدید نظر شده و بودیجه قبلی یکی را انتخاب نماین د‪ .‬اگ ر بودج ه‬
‫تجدید نظر شده پایان تر از بودیجه که توسط رأی دهنده متوسط انتخاب شده است‪ ،‬حد اکثر بودج ه پیش نهادی جدی د‬
‫باال تر از بودیجه که توسط اکثریت رأی دهندگان تائید شده است میباشد ‪.‬‬
‫میتود کنترول اجندا میتواند در آن بودجه مورد استفاده قرار گ یرد ک ه س رمایه را بین دو ی ا زی ادتر عوام ل تقس یم‬
‫نموده باشد‪ .‬برای درک موضوع ما بودیجه دارای یک عام ل را م ورد آزم اهش ق رار می دهیم‪ .‬ش کل ‪ 11.5‬درج ه‬
‫بندی عادی سه رأی دهنده را باالی سطوح مختلفه مخارج عامه نشان میدهد‪.‬‬

‫رأی دهنده ‪ 2 ،1‬و ‪ 3‬تقاضا کنندگان پائین‪ ،‬متوسط و باالی خدمات عامه میباشند ‪ .‬اگر رأی دهندگان تمام پیشنهادات‬
‫مخارج را در نظر بگیرد‪ ،‬در این صورت صرف یک بودیجه میتواند حمایت اکثریت را به دست آورد‪ .‬این بودج ه‬
‫میتواند ‪ *B‬باشد‪ .‬و این بودیجه مورد عالقه رأی دهنده متوسط (‪ )2‬اس ت ‪ .‬در ی ک پروس ه سیاس ی مقایس وی ‪*B‬‬
‫بهترین بودیجه انتخاب شده میباشد‪.‬‬
‫فرض کنید صرف یک بودجه با بودیجه قابل تجدی د ‪ B‬ب رای رأی دهن دگان پیش نهاد ش ده باش د‪ ،‬زم انی ک ه بودج ه‬
‫اصلی رد میشود بودجه قابل تجدید بطور اتوماتیک ارائه میگردد ‪ .‬این در شکل ‪ 11.5‬نشان داده شده است ‪.‬‬
‫پیشنهادات بودیجه که میتواند رأی اکثریت را به دست بی اورد م انن ‪ ، Br‬ش امل تم ام س طوح مص ارف بین ‪ B1‬و‬
‫‪ B111‬میباشد ‪ .‬فرض کنید که رأی دهنده (‪ ، )3‬یعنی تقاضا کننده باال ‪ ،‬آن انتخ اب را کن ترول میکن د ک ه پیش رفته‬
‫باشد ‪ .‬این کنترول یک امتیاز ویژه برای رأی دهنده (‪ )3‬میباشد ‪ .‬رأی دهنده (‪ )3‬میخواهد بزرگترین بودیجه ممکن‬
‫را که میتواند اکثریت رأی را به دست بیاورد پیشنهاد نماید که این بودیجه عبارت از‪ B111‬میباشد ‪.‬‬
‫با بر قرار نمودن انحصار باالی پیشنهادات بودیجه خود رأی دهنده (‪ )3‬توانست اکثریت حمایت را برای بزرگترین‬
‫بودیجه به دست بیاورد ‪ .‬طریقه دوم به دست اوردن عواید اخری این است که زمانی که تمام بودیجه برای دو عامل‬
‫تخصیص داده میشود ترکیب مصارف این دو عامل بای د تحت م راقبت ق رار بگ یرد ‪ .‬رأی دهن دگان در این طریق ه‬
‫اجازه دادن رأی را برای مجموع سطوح مخارج دارند ‪ .‬برای درست فهمیدن این موضوع شکل ‪ 11.6‬را در نظ ر‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪237‬‬

‫میگیریم ‪ .‬پر رجحان ترین ترکیب مخارج ب االی تعلیم و تربی ه و پ ولیس ب رای این س ه رأی دهن دگان توس ط نق اط‬
‫مطلوب ‪ I ،II‬و ‪ III‬نشانی گردیده است ‪ .‬فرض میکنیم که بودیجه ترکیب شده متناسب است با خط که توس ط ش عاع‬
‫‪ A‬نشانی گردیده شده است ‪ .‬اگر رأی دهندگان برای مجموع سطع مصارف نظر به این حدس که تخص یص آخ ری‬
‫در شعاع ‪ A‬خواهد رسید رأی بدهند ‪ ،‬در این صورت بودیجه ‪ a‬رأی اکثریت را خواهد برد اگ ر مخ ارج ترکی بی‬
‫باالی شعاع ‪ B‬باشد رأی دهندگان برای بودیجه ‪ b‬رأی خواهند داد و ب ه همین ش کل اگ ر مخ ارج ترکی بی ب االی‬
‫شعاع ‪ C‬باشد در آن صورت رأی دهندگان برای بودیجه ‪ c‬رأی خواهند داد ‪ .‬درشکل خط ‪ xx‬انتخابات بودجه را‬
‫که با ترکیب های مختلف بودیجوی متحد شده است ترسیم میکند ‪ .‬حاال ما دیده میتوانیم که کنترول بودیجوی ترکیب‬
‫به طریقه صورت میگیرد که انتخاب بودیجه را در تحت نف وذ خ ود ق رار بده د ‪ .‬بط ور مث ال اگ ر رأی دهن ده (‪)2‬‬
‫ترکیب را کنترول نماید ترکیب که با شعاع ‪ B‬متحد شده یک بودیجه قناعت بخش ی را ب رای رأی دهن ده (‪ )2‬تهی ه‬
‫میکند ‪ .‬و اگر رأی دهنده (‪ )1‬و (‪ )3‬ترکیب را کنترول نمایند یک حاصل متفاوت بودیجوی به دست میاید ‪.‬‬

‫شکل‪11.6‬‬
‫خالصه و نتیجه‬
‫ساختمان های هندسوی در این کتاب به نشر رسیده با وجود که خیلی ساده معلوم میش ود ولی نظ ر ب ه پیش بی نی آن‬
‫ها خیلی مغلق اند و دارای اهمیت تشریحی ن یز میباش ند‪ .‬در دنی ای واقعی بودج ه ش امل اعب ار اض افی مص رف و‬
‫مالیات میباشد ‪ .‬تشریح هر نوع مدل واقعی برای اتخاذ تصامیم جمعی در باره اجزاء یک بودیج ه ی ک عم ل مغل ق‬
‫میباشد‪ .‬بودیجه های مغلق جدید در فصل دیگر این کتاب در پروگرام مخارج فدرال به شکل آسانتر ارائه شده است‪.‬‬

‫مطالعات اضافی‬
‫شاگردان برای معلومات اضافی میتوانند با "دونکن بالک و آر‪ .‬ای‪ .‬میویگ" (لن دن ‪ -:‬ویلیم اودیج ‪ )1951‬مش وره‬
‫نمایند ‪ .‬معلومات دیگر را نیز میتوان از" توارد" ‪" ،‬گوردن تولوک" در کتاب سیاست ریاضیاتی " آن"‪" ،‬ارب ور"‬
‫در پوهنتون میچوین (‪ )1967‬و کتاب عرضه اموال عامه " راند نکنالی شوکی " سال (‪ )1968‬به دست آورند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪238‬‬

‫‪ .3‬تیوری مثبته مصارف عامه‬

‫‪ 2 .3‬نماینده دولت و تصامیم عامه‬

‫یولیس جونز (‪ )1998‬صفحه ‪90-84‬‬

‫بعد از تحلیل دیموکراسی واقعی حاال ما به موضوع دیموکراسی انتخابی میرسیم ‪ .‬بعد از‬
‫مطالعه این فصل شما باید سواالت آتی را جواب داده بتوانید ‪.‬‬
‫‪ -‬چطور احزاب سیاسی اعالمیه های سیاسی را بوجود میاورد ؟‬
‫‪ -‬ایا رأی دهی اکثریت موجب تذئید مصارف عامه میشود ؟‬
‫‪ -‬چطور قیمت های مالیاتی تاثیرات را باالی نتایج مالیاتی وارد مینمایند ؟‬
‫‪ -‬اشتباهات مالی چه مفهوم دارد ؟‬

‫دیموکراسی انتخابی‬
‫نقش سیاستمداران و احزاب سیاسی‬

‫دونس ‪ 1957‬اظهار نمود که سیاستمداران و همچنان رأی دهندگان برای منافع شخصی خود عمل مینمایند ‪ .‬اظه ار‬
‫نظر شده است که هدف اساسی یک سیاس تمدار توس عه ق درت سیاس ی اس ت‪ .‬این ق درت سیاس ی م وجب بلن د رفتن‬
‫حیثیت سیاستمداران میش ود‪ .‬و ب رای حف ظ ق درت سیاس ی خ ود سیاس تمداران مجب ور میش وند ت ا رأی ه ا را تذئی د‬
‫بخشند ‪ .‬این بدان معنی است که سیاستمداران همیشه آن سیاست را انتخاب مینمایند که مواف ق ب ا من افع عام ه باش د‪.‬‬
‫اولین چیزی را که سیاستمداران در نظر میگیرند این است که کدام نوع پالیسی باالی ش هرت سیاس ی سیاس تمداران‬
‫تاثیر وارد میکند ‪ .‬بطور مثال یک سرمایه گ ذاری طوی ل الم دت س کتور عام ه میتوان د س بب ایج اد عالقمن دی در‬
‫جامعه گردد و انتخاب چنین یک پروژه میتواند به مفاد عامه باشد‪ .‬در حالیکه یک سیاستمدار در این فک ر اس ت ک ه‬
‫این سرمایه گذاری زمانی به وقوع بپیوندد که نزدیک تاریخ انتخاب ات آین ده باش د‪ .‬و از این رو آن پ روژه ه ای ک ه‬
‫موجب شهرت سیاستمداران شود و تاریخ سرمایه گذاری آن ها نزدیک تاریخ انتخابات باشد ‪ 100‬فیصد مورد قبول‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪239‬‬

‫سیاستمداران قرار میگیرد‪ .‬اکثر این پروژه ها ح تی اگ ر مف اد بلن دی ب رای اجتم اع برس اند ن یز بعض ی اوق ات رد‬
‫میشود ‪ .‬و این در صورتی است که رأی دهندگان در باره این پروژه معلومات نداش ته باش ند و ی ا آن ه ا این ده بعی د‬
‫موضوع را فکر کرده نتوانند ‪ .‬مهم ترین موضوع برای یک سیاستمدار این است که سرمایه گ ذاری س کتور عام ه‬
‫موجب برنده شدن او در انتخابات گردد ‪.‬‬

‫اعالمیه های سیاسی‬

‫ب رای انتخ اب سیاس ت درس ت در انتخاب ات سیاس تمداران و گ روپ ه ای سیاس ی در پروس ه ش امل میش ود‪.‬‬
‫سیاستمداران برای جلب رأی دهندگان نسبت ب ه ارائ ه مس ایل ک ه رأی دهن دگان در مقاب ل آن ه ا بی تف اوت ان د آن‬
‫ی درک کنند ‪ .‬فرض میکنیم که س ه رأی دهن ده وج ود دارد ‪A ، .‬‬
‫مسایل را ارائه میکنند که رأی دهندگان آن را قو ً‬
‫‪ B ،C‬دو مسله مهم نیز وجود دارد‪ .‬اول مصارف باالی دفاع ملی و دوم عضویت مملکت در اتحادیه اروپا ( ‪.)EC‬‬
‫‪ A‬و ‪ B‬ی ک اک ثریت برن ده را تش کیل میدهن د‪ .‬ه ر دوی آن ه ا ‪ A‬و ‪ B‬اف زایش مص ارف دف اع ملی را حم ایت‬
‫مینمایند ‪ .‬در حالیکه ‪ C‬را اقلیت قرار داشته و کاهش در مصارف دفاع ملی را ترجیع میده د ‪ .‬ی ک ح زب سیاس ی‬
‫میتواند یک پروگرام طرح کنند که در آن برای بردن اکثریت اراء کاهش مص ارف دف اعی را پیش نهاد کن د‪ .‬بط ور‬
‫ی اف زایش ش مولیت در ام ور بین المللی در اتحادی ه اروپ ا را حم ایت میکنن د‪ .‬ط رح ی ک پروگ رام ک ه‬
‫مثال ‪ B‬قو ً‬
‫پیشنهاد را که تقاضا کاهش در بودیجه دفاعی و سهم گیری بیشتر در جامعه اروپ ا را ارائ ه نمای د ی ک ترکی بی را‬
‫برای رأی دهندگان ‪ C‬و ‪ B‬تشکیل میدهد ‪.‬‬

‫جدول ‪ 4.10‬شدت رجحانات و اعالمیه های حزبی‬

‫پیشنهادات پالیسی‬
‫‪ Y‬یا ‪W‬‬ ‫‪ X‬یا ‪Z‬‬ ‫رأی دهندگان‬
‫‪A‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪42‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪90‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪45‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪45‬‬
‫ترکیبات ‪ X‬و ‪W‬‬ ‫ترکیبات ‪ Y‬و‪Z‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪132‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪65‬‬ ‫‪135‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪110‬‬ ‫‪90‬‬

‫مثال که در جدول ‪ ( 4.10‬ب ر اس اس نظری ه ‪ ) Masgrave 1984‬ذک ر ش ده طریق ه را بی ان می دارد ک ه در آن‬

‫سیاستمداران میتوانند یک انتخاب کامیاب را سپری نمایند‪ .‬در جدول ‪ 4.10‬پیشنهادات پالیسی ها ارائ ه نش ده اس ت‪.‬‬
‫انتخاب کننده مجبور میشود تا بین ‪ X ،Y ،Z‬و یا ‪ W‬انتخاب نمای د‪ .‬ب ه مقص د ارائ ه موض وع معلوم ات راج ع ب ه‬
‫ش دت رجح ان ب ه دس ترس ق رار دارد این روش ن اس ت ک ه در مق ررات اک ثریت س اده ‪ X‬و ‪ Y‬موف ق میش وند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪240‬‬

‫عالقمندی هر حزب برای این که پالیس ی ه ای ‪ Z‬و ‪ Y‬را ت وهم بس ازد‪ .‬ش دت احس اس رأی دهن دگان را در م ورد‬
‫سواالتی مربوط به پالیسی از نظر میان دازد‪ .‬واض یحاً‪ ،‬ی ک متص دی سیاس ی مش وره داده میش ود ت ا ی ک اعالمی ه‬
‫بنویس د و در آن ‪ W‬و ‪ X‬را ب ا هم متح د بس ازد ‪ .‬در ج دول ‪ 4.10‬ه ر دو رأی دهن دگان ‪ A‬و ‪ B‬ب رای چ نین ی ک‬
‫اعالمیه رأی خواهند دارد ‪ .‬هر رأی دهنده آم اده اس ت ت ا ب ه آن اعالمی ه ( موض وع ) رأی بدهن د ک ه دیگ ران آن‬
‫موضوع را با اهمیت تر احساس نموده باشند ‪ .‬شخص ‪ A‬بخاطر نفوذ ‪ W‬برای ‪ X‬رأی میدهند ‪ .‬ی ک ب ار دیگ ر‬
‫این ضروری نیست که اختراع یک آدم زیرک در زمینه متشبث سیاسی به نفع عامه باشد‪ .‬در واقعیت در موقع ک ه‬
‫رأی دهنده ‪ C 90‬پوند را برای هر دو ‪ Z‬و ‪ Y‬تخصیص میدهد نمره جمع شده ‪ Y‬و ‪ Z‬از ‪ X‬و ‪ Y‬تجاوز مینماید‪.‬‬
‫با وجود آن هم ‪ X‬و ‪ Y‬هنوز هم اکثریت اراء را در دست دارند ت ا جائیک ه ارزش پون د بین اش خاص مقایس ه ش ده‬
‫میتواند‪ .‬این نتیجه حاصله نمیتواند بهبود وضع جامع ه را تزئی د بخش د‪ .‬و این ک ه ش اید این نتیج ه در را ب رای ی ک‬
‫حزب دیگر باز کند تا آن حزب جوره دومی (با ح زب دیگ ر ش ریک ش ود) را انتخ اب کن د‪ ،‬این هم ی ک امکان ات‬
‫دیگر است‪.‬‬
‫از نگاه مقایسه احزاب‪ ،‬این واضع اس ت ک ه ح زب سیاس ی ‪ P1‬ک ه ‪ Y‬و ‪ Z‬را ب ا هم یکج ا نم وده در مقاب ل ح زب‬
‫سیاسی ‪ P2‬که ‪ Y‬و ‪ X‬را با هم یکجا نم وده ناک ام مینمان د ‪ .‬و دلی ل ناک امی این اس ت ک ه ‪ P1 ،Z‬را نس بت ب ه ‪W‬‬
‫ترجیع داده است‪ .‬ولی رأی دهنده ‪ B ،X‬و ‪ Y‬را نسبت به ‪ Z‬و ‪ Y‬ترجیع داده است‪ .‬اگ ر ‪ P1‬بج ای ‪ Z‬و ‪ Y ، Y‬و‬
‫‪ W‬را ترجیع میداد امکانات کامیابی او بیشتر میبود‪ .‬از این رو زمانی انتخاب موض وع پالیس ی فهمی دن این بس یار‬
‫مهم است که کدام موضوع اهمیت زیادی باالی مجموع انتخابات دارد ‪.‬‬

‫قانون رأی دهنده متوسط و تذئید رأی ‪-:‬‬

‫انت ونی دونس و هرول د هوتلین گ پیش نهاد مینمای د ک ه در ح الی ک ه سیاس تمداران زی اد کنن دگان رأی ان د ام ا رأی‬
‫دهندگان متوسط رول عمده را در نتیجه رأی دهی بازی میکنند‪.‬‬

‫(شکل ‪) 4.9‬‬
‫در شکل ‪ 4.9‬تقسیمات رأی دهندگان از سیاست دس ت راس ت ب ه سیاس ت دس ت چپ در مح ور ‪ X‬نش ان داده ش ده‬
‫است‪ .‬تقسیمات یک مدل فرض شده است‪ .‬دو کاندید در انتخاب ات ف رض ش ده ان د‪ .‬این دو کاندی د امک ان دارد از دو‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪241‬‬

‫حزب متفاوت باشند و از سیاست های دست راس ت و ی ا دس ت چپ نماین دگی کنن د‪ .‬اگ ر ف رض ش ود ک ه ه ر رأی‬
‫دهنده رأی دهد و هر رأی دهنده به کاندیدی رأی دهد که نظریات او بتواند جایگاه سیاس ی ح زب او را ب ه ص ورت‬
‫درستر واضع سازد واین نشان میدهد که هر دو کاندید یک نقطه وسطی را بین این تقسیمات تعین میکنن د اگ ر ‪ L‬و‬
‫‪ R‬دو جایگاه سیاسی این دو کاندید باشد پس این واضح است که در اثر حرکت از ‪ L‬به ‪ l‬کاندید دیت چپ ت ا نص ف‬
‫انتخابات رأی های انتخاباتی بین ‪ l‬و ‪ R‬را بدون از دست دادن رأی دهنده ئی در ‪ l‬خواهد برد‪ .‬همچن ان اگ ر کاندی د‬
‫دست راست از ‪ R‬به ‪ r‬حرکت کند پس به عین شکل این رأی دهندگان تا نصف انتخابات تمام رأی ها را بین ‪ r‬و ‪R‬‬
‫خواهد برد ‪ ،‬بدون از دست دادن هیچ رأی دهنده ئی به طرف راست ‪ . r‬این واضح است که ک ه اگ ر ه ر دو کاندی د‬
‫این پروسه را در پیش بگیرند ‪ ،‬هر دوی آن ها پهلو در پهلوی هم همراه با رأی دهنده متوسط حرکت خواهن د ک رد‪.‬‬
‫این تحلیل برای تشریح رشد سیاست در دو حزب سیاسی متفاوت بسیار سودمند است‪ .‬تولوک (‪ ) 1976‬تاثیر سیستم‬
‫‪ 3‬حزبه را مورد بحث قرار داده زمانی که تف اوت ب ه پلیت ف ارم در داخ ل مح دوده ئی ب ه ص فت تذئی د کنن ده رأی‬
‫ظاهر گردد‪ .‬مولر (‪ )1979‬مفکوره را ایجاد نموده که فرضیه را معرفی میکن د ک ه ص داقت سیاس ی کاندی د ه ا ب ا‬
‫حرکت آن ها به نقطه وسطی از بین میرود ‪.‬‬

‫رأی دهی و فرضیه ‪Leviathan‬‬

‫آیا رأی اکثریت موجب افزایش مصارف عامه میشود؟‬
‫قسمی که ما در تحلیل های قبلی راجع به اجناس عامه و اجناس خصوصی دیدیم ک ه من افع آن ه ا ب ه س طع ب زرگ‬
‫خارجی است و این ها بدون در نظر گرفتن پیش بینی عامه عرضه میشود‪ .‬این جاست که سوالی مطرح میش ود ک ه‬
‫ایا پیش بینی عامه ناقص است یا افراط امیز؟ ما با سوالی اغاز مینم ائیم ک ه ای ا ک دام ش رائط وج ود دارد ک ه در آن‬
‫رأی اکثریت در حقیقت یک حاصل مطلوب(نقطه مساعد) پاراتو اجناس عامه را تهیه کند ‪.‬‬

‫(شکل ‪)4.10‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪242‬‬

‫باون (‪ )1943‬یک تحلیل در باره رأی دهی اک ثریت و پیش بی نی اجن اس عام ه را پیش کش نم وده اس ت‪ .‬در ش کل‬
‫‪ 4.10‬فرض شده است که اجناس عامه با یک قیمت نهائی میتوانن د تهی ه ش وند‪ .‬قیمت نه ائی بین ) ‪ )N‬اف راد تقس یم‬
‫میشود‪ .‬آن افراد که برای آن ها این اموال و خدمات تهیه میگردد‪ .‬هر فرد رأی دهنده حدس میزند که قیمت برای او‬
‫معادل به ‪ MC/N‬است‪ .‬منحنی تقاضا نفع نهائی هر دو را که از اموال اخذ میکنند نشان میدهد‪ .‬از این رو هر نقطه‬
‫باالئی منحنی تقاضا عالقمندی افراد را ب رای پ رداخت ب رای این اجن اس نش ان میده د‪ .‬ه ر رأی دهن ده آن حاص ل‬
‫اجناس عامه را ترجیع میدهد که در آن مفاد نهائی در اثر واحد ه ای اض افی حاص ل مس اوی ب ه قیمت مالی ه گ ردد‬
‫‪ .MC/M‬اگر هر رأی دهنده برای چنین یک حاصل رأی دهد پس رأی دهنده ‪ A‬به‪ qa‬رأی میدهد‪ ،‬رأی دهنده ‪B‬‬
‫برای ‪ qb‬رأی میدهد و به همین ترتیب ‪.....‬‬
‫هر کس موفق است که حاصل حداقل ‪ qa‬باشد‪ ،‬رأی دهندگان ‪ B،C،D‬و‪ E‬موفق اند که حاصل ‪ qb‬باشد ‪ C،D‬و‪E‬‬
‫موفق اند که حاصل ‪ qc‬باشد ولی هیچ نوع اکثریت به نفع بلن د رفتن حجم حاص ل نمیش ود‪ .‬حاص ل مط ابق ب ه رأی‬
‫اک ثریت ب ه ‪ qc‬تعین گردی د و همین ‪ qc‬نقط ه رجح ان رأی دهن دگان متوس ط حس اب میش ود‪ .‬در این ط رح قس ما ً‬
‫متعادل‪ ،‬اگر تقاضا افراد در اطراف حد متوسط تقسیم شود پس حاصل که در این حالت به دست میای د ی ک حاص ل‬
‫مطلوب پاراتو برای اجناس عامه میباشد ‪ .‬اگر چنین منحنی های تقاضا به طور عمودی جمع گردند در این صورت‬
‫تقاضا مساوی به قیمت نمائی در ‪ Oqc‬خواهد بود‪ .‬در نتیجه گفته میتوانیم که شرائط معین وجود دارد ک ه در آن در‬
‫اثر رأی دهی اکثریت یک حاصل مطلوب پاراتو به دست میاید‪ .‬اگ ر رجحان ات دیگ ر ث ابت باش د و ‪ Da‬ب ه ط رف‬
‫چپ حرکت داده شود در آن صورت حاصل که در اثر رأی اکثریت به دست میاید یک حاصل تذئی دی خواه د ب ود‪.‬‬
‫بر عکس اگر تقسیمات به شکل صورت گیرد که ‪ Dc‬به طرف راست حرکت کند در این صورت حاصل به دست‬
‫امده بسیار کم خواهد بود ‪ .‬فرضیه این که یک کشش در رأی اکثریت برای پیش بینی تذئیدی وج ود دارد ‪ .‬ش اید در‬
‫مکتب ‪ Leviathan‬یک فرضیه درست باشد ولی در حقیقت غیر ضروری میباشد ‪ .‬و همچنان این ضروری نیس ت‬
‫که به پیش بینی تذئیدی رأی زیادی داده شود ‪ .‬یک ازمائش دوب اره این فرض یه ک ه ش امل همین تحلی ل ب اال میباش د‬
‫نشان میدهد که چطور حالت ‪ Leviathan‬بوجود میاید ‪.‬‬

‫قیمت مالیاتی و رأی اکثریت ‪-:‬‬

‫تولوک (‪ )1959‬نتیجه گیری نموده است که رأی دهی اکثریت در داخل سکتور عامه یک پیش بینی بزرگتر اجناس‬
‫خصوصی را نسبت به سکتور عامه بیان میدارد‪ .‬او مثال پنج دهقان را میدهد که آن ها میتود رأی اکثریت را ب رای‬
‫تصامیم باالئی مورد استفاده قرار داده اند ‪ .‬از این پنج دهق ان ‪ A،B،C،D،E‬اک ثریت آن ه ا رأی ب رای مص ارف‬
‫بخاطر اعمار سرک ها تا یک نقطه که قیمت نهائی آن ها مساوی به ارزش نهائی مفاد آن ها میش ود خواهن د دهن د‪.‬‬
‫تاسیسات سرک ها توسط ‪ A ،B ،C ،D‬توسط مالی ات عم ومی تموی ل میگ ردد‪ .‬از این رو ‪ 2/50‬قیمت مالی ات را‬
‫باید ‪ D‬و ‪ E‬متحمل شوند ‪ .‬قیمت نهائی برای ‪ A ، B‬و ‪ C‬در شکل ‪ 4.10‬هر چه جلو تر میرود کم تر میشود‪ ،‬زیرا‬
‫برای ‪ D‬و ‪ E‬هیچ نوع مصارف وجود ندارد و قیمت نهائی پروگرام اعمار سرک هن وز هم ب االئی ‪ 5‬دهق ان تقس یم‬
‫میشود‪ .‬چون تنها اعمار سه سرک فعالً شامل است‪ MC ،‬کاهش میابد در حالیکه ‪ N‬همچنان مس اوی اس ت‪A، B .‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪243‬‬

‫و ‪ C‬هنوز هم برای این پروگرام رأی خواهند داد ولی اگراین بار قیمت تقاضا ارتجاعی باشد در آن صورت آن ه ا‬
‫برای مصارف بیشتر تقاضا رأی خواهند نمود‪.‬‬
‫در این جا سواالتی مطرح میشود چنانچه مسگریف (‪ )1985‬نشانی نموده که چرا اجناس خصوصی ذاتا ً باید توس ط‬
‫سکتور خصوصی تهیه گردد؟ اعمار سرک ها توسط دهقانان یک عمل خصوصی اس ت‪ .‬و هیچ دلی ل وج ود ن دارد‬
‫که حمایت کننده این باشد که باید اعمار این سرک ها توسط سکتور عامه صورت بگیرد‪.‬‬
‫دولت های محلی‪ ،‬والیتی و فدرال در ایاالت متحده ساالنه بیشتر از ‪ 2.5‬ترلیون دال ر را ب ه خ رج میرس انند‪ .‬دولت‬
‫ها برای بلند بردن وجوهات مورد نیاز که بتوان د هزین ه و اخراج ات ش ان را ب رآورده س ازد‪ ،‬ب االی فع الیت ه ای‬
‫اقتصادی که شامل فعالیت های عایداتی و استفاده از کاال ها و دیگر خدمات میباشد مالی ات وض ع میکنن د‪ .‬همچن ان‬
‫باالی آن های که خانه ها و یا دیگر جایداد دارند مطابق ارزش جایداد های شان مالیات وضع می کنند‪.‬‬
‫بیشتر از چهار ماه عایدات ساالنه یک کارگر متوسط در ایاالت متحده برای پرداخت مالی ات ب ه دولت ه ای محلی‪،‬‬
‫والیتی و فدرال تخصیص داده می شود‪ .‬اکثراً بعضی دولت ها باالی آنچه شما ن ام گرفت ه می توانی د مالی ات وض ع‬
‫می کنند یعنی باالی همه چیزها مانند بنزین ‪ ،‬نوشابه های الکلی ‪ ،‬جواهرات‪ ،‬انرژی برق ‪ ،‬حتی باالی پس ان داز و‬
‫غیره‪ ،‬و اگر در صورتیکه شما پس اندازهای تان را آشکار ننمائید در آن صورت شما میتوانید ص احب ی ک خان ه‬
‫شخصی شوید‪.‬‬
‫با وجودیکه وضع مالیات ‪ 75‬فیصد عوای د دولت ه ای ای االت متح ده را تش کیل میده د ک ه ی ک منب ع مهم و عم ده‬
‫عایداتی آن کشور است‪ ،‬یک اندازه وجوهات دیگر را این دولت از مزد ها و حسابات دیگر ک ه ش امل عوای دی ک ه‬
‫از حق العبور شاهراه ها و همچنان عوای د تعلیمی ک ه از دانش گاه ه ای دول تی حاص ل می ش ود بدس ت می آورن د‪.‬‬
‫همچنان دولت ها وجوهات شان را از طریق موسسات دولتی مانند موسسات عام المنفعه ( تهیه کنندگان آب‪ ،‬انرژی‬
‫برق‪ ،‬انرژی گاز) و همچنان دیگر دکاکین نوشابه ها که توسط دولت های مرکزی اداره می شوند بدست می آورند‪.‬‬
‫دول مرکزی حتی شرکت های قمار را که ب اعث بلن د ب ردن عوای د دول تی از طری ق الت ری ه ا و ش رط بس تن در‬
‫مسابقات اسب سواری میشوند اداره می نمایند‪ .‬زمانیکه این دول نمیتوانند مصارف و اخراج ات ش ان را از طری ق‬
‫عوایدی که از مالیات ودیگر مراجع بدست می آورند پوره کنند به قرض کردن اکتفا می کنند‪.‬‬
‫در این فصل وسایل‪ ،‬توانایی ها و نتایج (اهمیت) دارایی و سرمایه دولت را مورد بررسی و پیگیری ق رار می دهیم‪.‬‬
‫واژه ه ای م ورد نی از ب رای تجزی ه و تحلی ل دس تگاه ه ای مالی اتی و دیگ ر ب دیل ه ا ب رای مالی ات را ب ه مخ ارج‬
‫مستفیدشوندگان از قروض و خدمات دولتی انکشاف خواهیم داد‪ .‬همچنان مالک ه ای را ک ه ب رای بررس ی دس تگاه‬
‫های مالی دولت استفاده می شوند مورد بحث قرار خ واهیم داد‪ .‬در بس یاری م وارد وجوه ات قاب ل پ رداخت ب رای‬
‫کاالها وخدمات دولتی به شیوه کامالً متفاوت که اساسا ً مغایر با شیوه پ رداخت وجوه ات ب رای ک اال ه ا و خ دمات‬
‫تجارتی در بازار است بدست آورده میشوند‪ .‬خریداران و فروشندگان باالی همدیگر ت اثیر گذاش ته ک ه ب اعث ایج اد‬
‫نرخ ها میشوند‪ ،‬و این امر باعث تهیه عواید فروش که برای تادیه قیمت های ف راهم آوری ک اال ه ا در ب ازار از آن‬
‫استفاده به عمل می آید‪ .‬قیمت ها همزمان با کاال ها و خدمات جیره بندی میشوند و همچنان عواید م ورد نی از ب رای‬
‫بهای که فروشندگان در فراهم آوری کاال ها برای مصرف کنندگان متحمل شده اند تهیه میگردد‪ .‬اما مالیات ب ا ک اال‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪244‬‬

‫ها و خدمات بدین شیوه جیره بندی نمیشوند‪ ،‬زیرا پرداخت مالیات پیش نی از و ش رط ب رای ل ذت ب ردن از بس یاری‬
‫کاال ها و خدمات که توسط دولت عرضه میگردد نمی باشد‪ .‬پس با وجودیکه این فواید توسط مالیات سرمایه گذاری‬
‫میشوند‪ ،‬اما عدم موجودیت یک ارتباط مستقیم میان وضع مالیات و لذت بردن از کاال ها و خدمات که توس ط دولت‬
‫عرضه میگردد‪ ،‬تجزیه و تحلیل سرمایه دولت را پیچیده میسازد ‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪245‬‬

‫‪ .IV‬مالیه گذاری‪ :‬تیور و سیاست‬

‫فهرست مندرجات‪:‬‬
‫اصول اساسی تحلیل مالیه‬ ‫‪.1‬‬
‫‪ .1 .1‬تاثیرات مالیه گذاری‬
‫‪ .2 .1‬مفاهیم و پرابلم های انتقال مالیات‬
‫تاثیرات تشویقی مالیه‬ ‫‪.2‬‬
‫‪ .1 .2‬مالیه و عرضه کارگر‬
‫‪ .2 .2‬تورم مالیات باالی مصارف و پس انداز ها‬
‫‪ .3 .2‬تصامیم سرمایوی تحت مالیه‬
‫تجارت سرمایوی‬ ‫‪.1 .3 .2‬‬
‫مالیه و مقابله با خطر‬ ‫‪.2 .3 .2‬‬
‫‪ .4 .2‬گریز از مالیه‬
‫تعلق واقعی مالیات‬ ‫‪.3‬‬
‫اصالحات سیستم مالیاتی‬ ‫‪.4‬‬
‫‪ .1 .4‬نظریات و اصطالحات مالیاتی‬
‫‪ .2 .4‬تغییرات جدید در اصالحات مالیاتی در قرن ‪20‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪246‬‬

‫اصول اساسی تحلیل مالیات (‪)Tax Analysis‬‬

‫‪ .1‬تاثیرات مالیه گذاری‪.‬‬

‫‪ .2‬مفاهیم و پرابلم هالی انتقال مالیات‪.‬‬

‫سواالت محراقی‬

‫بعد از مطالعه این کتاب شما قادر خواهید بود تا‪:‬‬

‫‪ ‬بار وضع مالیات را تعریف نمایید‪.‬‬
‫‪ ‬انتقال مالیات را بیان نمایید‪.‬‬
‫‪ ‬مفاهیم مختلف اندازه گیری انتقال مالیه گذاری را درک نمایید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪247‬‬

‫مالیه و حجم مخارج‬

‫عمومیات‬

‫‪ A-‬اصلیت{ بار مالیه‪ - :‬بار مالیه و انتقال منابع‪ ،‬اهمیت بار‬

‫‪B-‬مفاهیم انتقال‪ {-‌:‬انتقال قانونی‪ ،‬انتقال اقتصادی و تغییر انتقال مالیه‪ ،‬مفاهیم متبادل انتقال مالیه‪.‬‬
‫‪C-‬اندازه گیری انتقال مالیه‪ - {:‬توزیع بار فی مابین کی ها ؟ تاثیر بار از جهت من ابع و اس تعمال‪ ،‬ان دازه‬
‫گیری تغییرات در توزیع‪.‬‬
‫‪D-‬وقوعات ساختار مالی ایاالت{ متحده‪ - :‬تخمین توزیع بار مالیاتی‪ ،‬منافع مخارج مشروع‪.‬‬
‫‪E-‬خالصه‪-:‬‬

‫تاثیرات اقتصادی مالیه گذاری چندین جانبه بوده که شامل تاثیرات کوچ ک ب االی توزی ع عای د و م وثریت‬
‫استفاده از منابع و تاثیرات بزرگ آن در سطح ظرفیت محصول‪ ،‬استخدام‪‌،‬قیم و رشد اقتصادی میباشد‪.‬‬
‫تمام این تاثیرات متقابال عمل می نماید‪ .‬لهذا تاثیرات توزیعاتی اندازه گیری های مختص بودجه منحصر به‬
‫تاثیرات آنها باالی ظرفیت محصول و استخدام می باشد‪ ‌،‬ک ه اخیرال ذکر مرب وط تغی یرات جدی د در توزی ع‬
‫میباشد‪ ،‬گرچه هرنوع تاثیرات به ذات خود دارای مفاد می باشد که باید در فورمول گذاری پالیسی در نظر‬
‫گرفته شود‪.‬‬
‫یکی از سیاست ها شاید با در نظر داشت نتایج توزیعاتی اعلی بوده باشد‪ .‬الکن با در نظ ر داش ت ت اثیرات‬
‫موثریت‪ ،‬رشد اقتصادی‪ ،‬و استخدام شاید نامرغوب باشد‪ ،‬پس باید معاوضه اجن اس ص ورت گ یرد‪ .‬عالوه‬
‫برآن به حیث اهمیت نمایش تمام موضوعات دفتعا ً معامله نمیگردد‪.‬‬
‫بادرنظرداشت حقیقت عمومی روابط بینی (وابستگی به همدیگر) ما از تاثیرات سیاست های بودج ه ب االی‬
‫حالت توزیع شروع می نماییم‪ ،‬هرگاه ما در مورد سیاستهای وقوع مالیات صحبت می نماییم همین تاثیرات‬
‫در ذهن ما خطور می نماید‪.‬‬

‫خاصیت بار مالیه (‪)Nature of tax burden‬‬

‫قبل از مالحظه نمودن اینکه چه کسی بار مالیه را متحمل میشود‪ ،‬باید فهمی ده ش ود ک ه مفه وم ب ار ب ه چ ه‬
‫معنی است‪ .‬در اینصورت باید یک تشخیص تفریقی بین عملیات بودیجه گذاشته شود که شامل انتقال من ابع‬
‫به سکتور عامه می باشد و بخش های دیگر که در آن انتقال منابع به سکتورعامه مطرح نیست‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪248‬‬

‫بار مالیه{ و انتقال منابع ( ‪( Tax burden and Resourc transfer‬‬

‫در حالت اول دولت مالیه را برای تمویل خری د ل وازم‪ ‌،‬جهت تادی ه معاش ات م امورین و ب رای ض رورت‬
‫تهیه لوازم اجتماعی و خدمات وضع می نماید‪.‬‬
‫فرض کنید که حکومت (‪ )$ 1billion‬را جمع نموده و ب رای س اختار ش اهراه ب ه مص رف میرس اند‪ ،‬در‬
‫نتیجه منابع موجوده برای استعمال شخصی به اساس مقدار مذکور کم می باشد‪.‬‬
‫این است هزینه فرصت خدمات شاهراه‪ ،‬یعنی بار ناخالص که تهیه آن باالی سکتور خصوصی در مجموع‬
‫وضع میشود‪.‬‬
‫آ ثار مالیات به شیوه راجع میشود که این بار ناخالص بین افراد توزیع میشود‪ ‌،‬ب ار ب ه نوب ه خ ود هم راه ب ا‬
‫منفعت خدمات شاهراه میباشد‪ ،‬که این معامله برای حصول بار خالص پیش برده میش ود (ب رای تعین آث ار‬
‫خالص) اگر پروگرام ضرورت ب ه رقم ی ا وقت داش ته باش د در اینص ورت ب االی قیمت ت اثیر می نمای د و‬
‫اهمیت آن بلند میرود‪ .‬زمانیکه عملیات بودجه شامل انتقال من ابع ب ه عام ه (‪ )public‬نباش د در اینص ورت‬
‫دولت به سادگی مالیات را از سکتور خصوصی جمع نموده و پرداخت میتواند کدام تغی یر در انتق ال من ابع‬
‫به عامه (‪ )public‬و هزینه فرصت در منابع خصوصی موجوده به میان نمی آید‪ .‬بعضا ً ممکن اضافه شود‬
‫اما بعضی اوقات کم میشود‪ ،‬الکن انتقال مالیات مساوی است‪ .‬برای اس تعمال عای دات موج وده خصوص ی‬
‫کدام تغییر خالص موجود نیست‪‌،‬مشکل آماری برای فعال توزیع دوباره عاید خصوصی است‪.‬‬

‫حجم بار مالیات (‪)Magnitude of Burden‬‬

‫به این اساس هزینه فرصت (‪ )$1billion‬دالر منابع عامه مس اوی ب ه (‪ )$1billion‬دال ر عای د اس ت ک ه‬
‫پرداخت ه میش ود ب ا درک این حقیقت‪‌،‬داش تتن (‪ )$billion 1‬دال ر مالی ات و مص ارف انتق الی آن عای د‬
‫خصوصی را بدون تغیی ر مانده که مربوط کدام تغییر رد ارزش منابع مربوط ایجاد نمی کند‪.‬‬
‫این نظر بار مالیاتی مشکالت را ساده تر توضیح نموده و باید دوباره مورد بررسی قرار گرفته شود‪.‬‬
‫بار اضافی مالیات{‪ -:‬بارمالیات تام ش اید عای دات را ص عود ده د‪ ،‬البت ه به س بب از بین رفتن م وثریت ب ار‬
‫اضافی در نتیجه آن به میان می آید‪ ،‬برای توض یح در نظ ر بگیری د ک ه (‪ )$1billion‬دال ر عای د از مالی ه‬
‫باالی یک موتر جمع میشود‪.‬‬
‫مجموع مالیه جمع شده از مس تهلکین مختل ف مس اوی (‪ )$1billion‬میباش د‪ ،‬الکن ب ار ک ه ب االی س کتور‬
‫خصوصی وضع شده اضافه تر از آن خواهد بود‪ ،‬زیرا مالیه د ر انتخاب مستهلک مداخله می نماید‪ .‬از این‬
‫خاطر است که بعضی مردم شاید از خرید یک موتر بنابر مالیات تح ویلی منص رف ش ود‪ .‬آنه ا مالی ات را‬
‫تحویل ننموده‪ ،‬الکن بودجه ایشان نظر به سابق مطمین نیست و آنها یک بار را متحمل میشوند که در عای د‬
‫مجموعی منعکس نمیشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪249‬‬

‫بعضی ها شاید یک موتر ارزان را انتخاب نماید و یک مقدار مالیه ناچیز را تادی ه نمای د در ه ر دو ح الت‬
‫شکل مخارج مستهلک به صورت غلط توسط مالیه ارایه شده‪ ،‬و هریکی ی ک ب ار را متحم ل میگ ردد ک ه‬
‫قیمت آن بزرگ تر از آن است که درخواست شده بود‪.‬‬
‫بدین وجه تمامی بار متحمل توسط سکتور خصوصی تمایل دارد که مقدارعاید را بلند ببرد بار عالوگی که‬
‫توس ط اقتص اد دان ه ا ب ه ن ام ب ار اض افی ن یز یان د میش ود عب ارت از وزن م رده ض ایع ش ده می باش د‪.‬‬
‫خصوصیات چنین بار در بخش های بعدی مطالعه خواهد شد‪.‬‬

‫تاثیرات عوامل (‪) Input effects‬‬

‫دلیل دیگری که چ را عای دات مالی اتی و تم ام ب ار مالی ه ک ه توس ط ض یاع درآم د موج وده ب رای اس تعمال‬
‫خصوصی اندازه میشود شاید فرق کند‪.‬‬
‫مالیه گذاری یا وضع نمودن مالیه ممکن منجر ب ه تغی یر در عرض ه عام ل (‪ )factor srpply‬و درنتیج ه‬
‫عامل مجموعی (‪ )total input‬گردد‪ .‬ما این حالت را با فرض نمودن عاید مشابه به مثاله ای ف وق ال ذکر‬
‫که تحت شرایط پیشرفته درآمد جمع شده بود توضیح نموده میتوانیم‪.‬‬
‫در نتیجه کارگران شاید زیاد یا کم کار نماید البته به اساس مالیه وضع شده‪ .‬باید فکر ش ود ک ه آنه ا کم ک ار‬
‫می نمایند و در نتیجه عایدات نزول می نماید‪.‬‬
‫اگر این قهقرا در منافع یا سود به حیث بخش از بار مالیه ب ه حس اب ب رود‪ ،‬ب ار عای د مالی اتی هن وز زی اد‬
‫میسازد و بر عکس اگر مردم زحمت بکشد در نتیجه منافع آنها در نتیجه مالیه بلند میرود‪ .‬همچنان سیاس ت‬
‫مالیاتی (‪ ) tax policy‬ممکن منجر به تغییر در نرخ پس انداز‪ ،‬سرمایه گذاری و در نتیجه سبب تغییر در‬
‫رشد برآمد میشود‪ .‬و این تغییرات شاید دوباره در سطح عاید مالیاتی مقدم منعکس شود‪ ،‬که این تغی یر بای د‬
‫از مقدار عاید مجموعی تفریق شود‪.‬‬

‫تاثیرات استخدام (‪- :)Emplyment effects‬‬

‫با آنهم شاید تغییرات در محصول به وجود آید‪ ،‬نه از سبب تعدیل در عامل درآمد به جواب تغییرات پس از‬
‫مالیه بلکه در نتیجه تغییرات در سطح تقاضا و عدم استخدام به وجود می آید‪.‬‬
‫معرفی مالیات شاید سطح استخدام را پایان آورد و یا اف زایش در مخ ارج ممکن س بب بلن د رفتن آن ش ود‪،‬‬
‫واین حالت ممکن مشکالت را از دیدگاه تاثیرات مالیات بر توزیع درآمد پیچیده سازد‪.‬‬
‫از این مالحظات بر می آید که مفهوم بار مالیاتی مغلق از آنچه که پیشنهاد شده‪ ‌،‬میباشد‪ .‬در چیزیکه عاید و‬
‫بار مساوی قرار داده شده بودند این فرضیه به حیث یک تخمین مفید باقی خواهد ماند اگ ر خری د و ف روش‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪250‬‬

‫یا معامله با مشکل بار توزیعاتی به شیوه عملیاتی ص ورت گرفت ه و م ا این فرض یه را ب ه حیث ه دف این‬
‫فصل قبول خواهیم کرد‪.‬‬

‫مفاهیم انتقال (‪)concepts of incidences‬‬

‫برای اینکه از آشفتگی جلوگ یری ش ده باش د بای د در بحث ( ‪( )tax incidences‬انتق ال مالی ات) مف اهیم و‬
‫موضوعات زیاد توضیح شود‪ ،‬با وجود مش کالت در ان دازه گ یری بای د در م ورد چیزیک ه ان دازه میش ود‬
‫وضاحت به وجود آید‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫تعلق قانونی مالیات‪ ،‬تعلق اقتصادی مالیات و انتقال مالیات‬

‫مالیات به گفت ه (‪ )Justice Holms‬عب ارت از قیمت م دنی میباش د‪ .‬مگ ر س وال اینس ت ک ه کی آن را می‬
‫پ ردازد؟ طوریک ه م ا قبال مش اهده نم ودیم مالی ات‪ ‌،‬تادی ه خری د ارادی نیس ت بلکه مالی ات اجب اری (‬
‫‪ )Mandutory imposition‬دستور وضع شده می باشد‪ .‬ک ه ب ه اس اس ق انون اج را میش ود‪ .‬اگرچ ه این‬
‫قانون در اخیر یک انعکاس (کم و بیش ناقص) برای برتری یا الویت رای دهنده گان یا (‪ )voters‬میباش د‪.‬‬
‫یکدفعه که شکل قانونی را بگیرد آنها دستور های مالیاتی میش ود ک ه ب ار را وض ع نم وده‪‌،‬در نتیج ه مالی ه‬
‫دهنده گان انفرادی شاید از تادیه آن خود داری نماید‪ ،‬ی ا ب ه ش یوه دیگ ر مب ادرت ورزد‪ .‬ب رای اینک ه تعین‬
‫گردد که کی مالیه میدهد باید ما ب ه ق انون مالی ات و ش کل انتق ال ق انونی (‪ )statutory incidence‬نظ ر‬
‫بیاندازیم‪.‬‬
‫مثال آنهایکه دارایی شان قابلیت قانونی تادیه را داراست‪.‬‬
‫این حالت{ شامل دو ملحوظ است‪:‬‬
‫باید فهمیده شود که در اخیر تمام بار مالیاتی توسط افراد پیدا شود اگرچه مالیات ممکن از ش رکت‬ ‫‪.1‬‬
‫های تجارتی جمع شود‪ ،‬بار نهایی یا بار غایی باید به هر خ انواده مس تند گ ردد‪ ،‬البت ه در ظ رفیت آنه ا ب ه‬
‫حیث ما لکین شرکت ها‪ ،‬به حیث مستخدمین یا به حیث مصرف کننده تولیدات‪.‬‬
‫توزیع بار نهایی شاید از دیون قانونی فرق داشته باشد که آیا مالیه باالی افراد وضع شده ی ا ب االی‬ ‫‪.2‬‬
‫شرکت ها‪.‬‬
‫افراد همچنان شرکت ها ممکن خری د و ف روش را تع دیل نماین د‪ ،‬ب ه این خ اطر اس ت ک ه ب االی وض عیت‬
‫دیگران تاثیر میگذارد‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫‪Statutory incidence, Economic incidence and Tax shifting‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪251‬‬

‫اول فکر کنید که (‪ )Jones‬برای تادیه مقدار داده شده مکلف گردانیده شده تا ‪ $ 100‬مالیه را بصورت آزاد‬
‫از آنچ ه ک ه اج را می نمای د تحوی ل کن د‪ .‬این ن وع مالی ه ی ک ش کل مقط وع اس ت ک ه از آن ف رار ش ده‬
‫نمیتواند‪.‬حال (‪ )Jones‬باید ض ایعات را تع دیل نم وده‪ ،‬توس ط پس ان داز ی ا ص رف نظ ر از خری د ی ا بای د‬
‫زحمت زیاد بکشد تا این تعدیل صورت گیرد‪ .‬اگرچ ه وی از پ رداخت مالی ات ف رار ک رده نمیتوان د‪ ،‬ازاین‬
‫خاطر است که تعدیالت وی افرادی را که با وی در معامله یا خرید و فروش است متض رر س ازد‪ .‬اض افه‬
‫تر از آن مالیات ندرتا به شکل سود متقطع وضع میشود‪ .‬قانون مالیات به صورت وصفی دیون را به حیث‬
‫وظیفه رفتاری اقتصادی ظاهر می نماید مانند درآمد استحقاقی‪ ‌،‬حساب خرید ی ا ف روش طوریک ه این ن وع‬
‫مالیه باالی معامله اقتصادی وضع میشود و اینکه در معامله چند جناح دخیل می باش د (‪ )transactors‬ی ا‬
‫معامله گران ممکن از تادیه مالیات خود داری نمایند‪ ،‬البته با قطع نمودن روند فعال مالیات پذیری ی ا ش اید‬
‫آنها کوشش نمایند تا این بار را به دوش دیگران بگذارند‪ .‬این عمل یا قابلیت آنها منحصر به مارکیت اس ت‬
‫که در آنجا معامله می نمایند‪ ،‬یا منحصر به شیوه است که توسط آن قیمت تعین میشود‪.‬‬
‫از این خاطر است که وضع نمودن (‪ )income tax‬ی ا مالی ات ب ر عای دات ش اید س اعت های ک ار را کم‬
‫نماید‪ ،‬بدین وجه است که نرخ های مزد نا خالص به وقوع پیوسته سبب بار باالی مصرف کننده میش ود ی ا‬
‫مالیات بستن غیر مستقیم باالی یک اتومبیل ممکن سبب بلند رفتن قیمت های آن ش ود‪ ‌،‬ب دین طم ع ک ه ب ار‬
‫مالیاتی را به مشتریان پاس نمایند‪ ،‬که آنها به نوبه خود از این حالت گریز نموده خریداری را تع ویض می‬
‫نمایند‪ ،‬استعمال مالیات باالی سرمایه ممکن منحصر ب ه تع ویض ن یروی ک ار ش ود‪ .‬در ه ر ح الت ق ابلیت‬
‫پرداخت کننده مالیه که تعدیالت را به وجود آورد منحصر به رضایت دیگر معامله گران می باشد‪.‬‬
‫اگر فروشنده قیمت را بلند می نماید‪ ،‬دراینصورت خریدار شاید تشنج ک رده کااله ای کمی را بخ رد‪ .‬له ذا‬
‫محصول یا برآمد ارتباط میگیرد به پاسخ هر دو جناح این زنجیر تعدیالت پروسه انتق ال ب ار مالی ات ش اید‬
‫منجر به توزیع بار شود یا تعلق اقتصادی مالیات کامال از توزیع ابتدایی دیون یا تعلق مالی ات ق انونی ف رق‬
‫مینماید‪ ،‬قانون سازان (‪ )legislators‬از این موضوع کامال آگاه اند‪.‬‬
‫زمانیکه قانونگذاران مالیه را باالی یک اتومبیل وضع می نماین د ه دف آنه ا این نیس ت ک ه تولی د کنن دگان‬
‫تمام بار را متحمل شود‪ .‬اگر آنها همین قسم بخواهن د در حقیقت آنه ا مالی ات را ب االی (‪ )profits‬ی ا من افع‬
‫وی وضع کرده اند‪.‬‬
‫تولید کنندگان با جمع نمودن نقاط راحت مالی ات را ب ه ش کل قیمت بلن د م وتر ب ه مص رف کنن دگان انتق ال‬
‫میدهد‪ .‬برای تعین توزیع عملی بار مالیاتی تحلیل و تجزیه بهتر تعدیل اقتصادی ضرور می باشد‪ .‬به عباره‬
‫دیگر انتقال بار مصابت یا ضربه ( ‪ )placer of statutory incidence‬به نقطه نهایی راحت یا فراغت‬
‫ساحه تعلق اقتصادی مالیات که این پروسه به صورت عمومی انتقالی تلقی میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪252‬‬

‫به حیث مشکل پالیسی نهایی واحد اقتصادی‪‌،‬واضحا که بعد از انتقال یا تغییر حساب باید ب ار توزی ع ش ود‪.‬‬
‫اگر هدف نهایی این نوع توزیع باشد‪‌،‬قانون سازان باید فورمول مالیاتی را انتخاب نمای د‪‌،‬نتیج ه مطل وب آن‬
‫تحت عنوان تعلق قانونی مالیات بدست نیامده بلکه تعلق اقتصادی مالیات وضع شده بع د از تع دیالت س بب‬
‫به وجود آمدن آن میشود‪ .‬و این کار آسان نیست حتی برای اقتصاد دان‪ ،‬شایدکه مایان بعدا خ واهیم دی د ک ه‬
‫مشکالت زیادی در مورد مالیات سود و مالیات دارایی یا ملک یک شرکت سر میزند‪.‬‬

‫نظریات{ تناوب{ تعلق مالیات (‪)Alternative concepts of incidences‬‬

‫اگرچه باید طرف مصارف بودیجه اجازه داده شود زیرا که (‪ )incidence‬ب ه ص ورت روای اتی متمرک ز‬
‫به تصویر طرف مالیه می باشد‪.‬‬
‫سه شیوه باز{ دید مشکالت (‪ )tax incidence‬وجود دارد‪.‬‬
‫تعلق مالیاتی مطلق (‪)Absolute T.I‬‬ ‫‪.1‬‬
‫تعلق مالیاتی تفریقی (‪)Differential T.I‬‬ ‫‪.2‬‬
‫تعلق بودجوی (‪)Budget incidence‬‬ ‫‪.3‬‬

‫تعلق مالیاتی{ مطلق‬

‫یک میتود معاینه تاثیرات توزیعی مالیات مخص وص اینس ت ک ه خراج ات م ردمی ث ابت نگهداش ته ش ود‪،‬‬
‫فرضا مالیات بر عایدات بدون اینکه به مصارف مط ابقت نمای د اف زایش می یاب د ی ا ی ک تغی یر در ان واع‬
‫دیگر مالیات به وقوع میپیوندد‪.‬‬
‫برای تعین عواقب توزیعاتی این نوع تغی یرات مش کل اس ت ک ه ت اثیرات کلی (‪ )Macro‬آن ک ه درنتیج ه‬
‫قهقرا به وجود می آید به مالحظه برسد‪ ،‬با انحصار ب ه ش کل اقتص اد این ن وع (‪ )decline‬ی ا قهق را ش اید‬
‫منجر به عدم استخدام شود‪.‬‬
‫که عبارت از قهقرا یا نزول در سطح قیم یا نزول نرخ از سبب انفالسیون می باشد‪ .‬هر نتیج ه ش اید نش انه‬
‫های توزیعاتی خود را داشته باشد که از تغییرات مالیات تفریق شده نمیتوان د‪ .‬ب ا بمالحظ ه نزدی ک نظری ه‬
‫انتقال مطلق مالیات چندان مطمین نمی باشد‪.‬‬

‫تعلق مالیاتی{ تفریقی{ (‪-:)Differential T.I‬‬

‫برای اینکه از نوع مشکل خود داری شود‪ ،‬باید تغییرات توزیع اتی معاین ه گردی ده اگ ر ی ک مالی ه ع وض‬
‫دیگری قرار بگیرد‪‌،‬در اینصورت عایدات و مصارف مجموعی ثابت خواهند ماند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪253‬‬

‫از این خاطر است که دولت شاید یک بیلیون دالر عاید مالیات ب ر عای دات (‪ )income tax‬را ب ا وص ول‬
‫مالیات غیر مستقیم سگرت تعویض کند که ثمره آن معادل مقدار آن است‪.‬‬
‫این نوع تغییر پالیسی شامل منابع مستقل به استفاده عامه (‪ )public use‬نیست (قطع نظر از ب ار اض افی‬
‫نظر به زمان) و بار خالص را باالی سکتور خصوصی نیز قرار نمیدهد‪.‬‬
‫این موضوع سبب میشود که خانه به خانه توزیع آن صورت گیرد‪ ‌،‬خانه به خانه ک ه مالی ات ب ر عای دات (‬
‫‪ )income tax‬آنها کم شده شاید خریداری سگرت آنها زیاد شود‪ ،‬درحالیکه فامیل ه ای ب ا خری د س گرت‬
‫زیاد شاید خرید آنرا کم بسازد‪ ،‬درنتیجه آن کشاورزان تنباکو و کارکنان سهامی سگرت کم میشود‪.‬‬
‫در حالیکه مولدین دیگر برآمد که توسط پرداخت کننده های مالیات بر عایدات (‪) income tax payers‬‬
‫س ابقه خری داری میش ود ش اید بلن د ب رود‪ .‬این تغییــــرات در شکــــل توزیــــع ب ه ن ام انتق ال اختالفی (‬
‫‪ )Differential incidence‬یاد میشود‪ .‬مفهوم انتقال اختالفی هم چنان در حین مقایسه نمودن ش یوه ه ای‬
‫متبادل که سبب پایان آمدن یا بلند رفتن عایدات میگردد نیز مط رح میگ ردد‪ .‬این منظ ره انتق ال مالی ات ب ه‬
‫صورت خاص مفید است‪.‬‬
‫زیرا فیصله های عملی در رابطه به پالیسی مالیات معموال محتوی این نوع موضوع است‪.‬‬

‫انتقال بودجوی (‪:)Budget incidence‬‬

‫شیوه دیگر مالحظ ه نم ودن مش کالت عب ارت ازبررس ی تغی یرات در وض عیت ه ای خ انواده ها اس ت و‬
‫زمانی به وجود می آید که تاثیرات ترکیبی تغییرات مالیات و مخارج مطرح شود‪.‬‬
‫عاید موجوده خاص خانوار برای استعمال خصوصی شاید نه تنها توسط مالیات بلکه توسط مخارج مت اثیر‬
‫میشود‪ .‬در حالت انتقال پروگرام ها‪ ،‬عایدات خصوصی زیاد میشود و صرف توسط مالیات کم میشود‪.‬‬
‫درحالت تهیه خدمات عامه‪ ،‬خریداری ضروری (که مرب وط مس تخدمین و ی ا مرب وط تولی دات آن) توزی ع‬
‫عاید خصوصی را متضرر میسازد‪ ،‬ا ز طریق تاثیرات آن باالی منافع‪.‬‬
‫از این خاطر اس ت ک ه بخش مخ ارج بودیج ه ت اثیر بخص وص اش را ب االی عای د خصوص ی البت ه مانن د‬
‫مالیات دارد‪ .‬لهذا مالیات و مخارج (‪ )tax and expenditure‬دارای تاثیرات مترادف هستند‪ ،‬آنها دراین‬
‫حالت با هم تفریق شده نمیتوانند‪.‬‬
‫با بررسی اقتصاد در مجموع ما مشاهده می نماییم که تمام تاثیرات ازدیاد در خرید و مالیات دولت ب ه ‪$X‬‬
‫در اینصورت شامل موضوعات ذیل اند‪:‬‬
‫درآمد از تولید برای فروخت باالی مشتریان خصوصی توسط (‪ )$X‬کم میشود‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫درآمد از ناحیه فروش تولیدات و یا خدمات انجام داده شده به حکومت با اندازه ‪ $X‬تزئید میآبد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫درآمد قابل تصرف یک اجیران توسط (‪ )$X‬کم میشود‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪254‬‬

‫عایدات دولت توسط (‪ )$X‬زیاد میشود‪.‬‬ ‫‪.4‬‬

‫منافع از خدمات عامه توسط (‪ )$X‬زیاد میشود‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫منافع از خدمات خصوصی توسط (‪ )$X‬کم میشود‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫وقتیکه اقتصاد در مجموع نظر اندازی ش ود این مع امالت مت وازن اس ت‪‌،‬الکن هرچن د ک ه اف راد اج یر ی ا‬
‫مصرف کننده گان مطرح میشود‪ .‬آنها هرموضوع شاید یک شکل توزیعاتی مختلف را داشته باش د‪ .‬و تم ام‬
‫واقعات معامالتی بودیجه شامل آن میباشد‪ .‬این ها بین خود متقابال عمل نموده‪ ،‬لهذامشکل اس ت ک ه مالی ات‬
‫ازمخارج تفریق گردد‪ .‬با وجود آن این نوع تفریق شاید زیاد ممکن شود اگر ما ب ه تش خیص تف ریقی بک ار‬
‫بریم‪.‬‬
‫در این حالت ماده ‪ 4 ،2‬و ‪ 5‬ثابت خواهد ماند (مثمر بودن اشکال مختلف که ش امل ‪ 3-1‬میباش د) زمانیک ه‬
‫مالیات مختلف امتحان شود‪.‬‬

‫اندازه گیری تعلق مالیات{‬

‫چون تعلق مالیات براینکه چه قسم باید بار مالیاتی توزی ع ش ود‪ ،‬ک دام طبق ه بن دی ی ا گ روپ بن دی مناسب‬
‫بوجود آید و چه قسم باید بار توزیع اتی ان دازه ش ود‪ ،‬ارتب اط میگ یرد؟ ب رای ش روع این موص وع بای د ب ه‬
‫وضاحت فهمیده شود که تمامی بار مالیاتی در نهایت باالی افراد حمل گردیده است‪ .‬اشخاص قانوننی مانن د‬
‫شرکت ها که مربوط افراد میشود‪ ،‬باید مالیات را باالی مالکین شرکت‪ ،‬مشتریان یا تجاران و مستخدمین یا‬
‫حمل نمایند‪.‬‬

‫تقسیم بار مالیاتی{ باالی چه کسان؟ ‪?Burden distribution among whom‬‬

‫با مطالعه توزیع بار مالیاتی ما به این نتیجه رسیدیم که انتقال مالیات به افراد و خوانواده ص ورت گ یرد‪ .‬و‬
‫این حالت در تحقیقات که توسط علمای کالسیک اقتصاد مانند ریکاردو صورت گرفته فرق میکند‪ .‬به نظر‬
‫وی پرابلم انتقال مالیات باید طوری حل شود که بارمالیاتی‌ باالی تهیه کننده گان سرمانه‪ ،‬ن یروی بش ری و‬
‫زمین اصابت نماید‪ .‬برای علمای کالسیک اقتصاد تیوری انتقال مالیات تمهی د نظری ات عوام ل مش ترک و‬
‫قیمت عوامل می باشد‪ .‬این دسترسی از نگاه سیاست عامه نظر به اینکه در آن زمان صنعت نیروی بشری‬
‫و زراعت مهم بوده توسط اکثر گروپهای اجتماعی منعکس میگردد‪ .‬امروز این شکل زی اد خل ط گردی ده و‬
‫از نقطه نظر پالیسی اجتماعی اهمیت بسزای داشته و حتی به اندازه توزیع عایدات خود را رسانده است‪.‬‬
‫یک شخص که به اندزه کم عاید سرمایه را حصول می نماید و نتواند کار کن د ب ه این مع نی اس ت ک ه وی‬
‫غریب است بر عکس شخص که یک مقدار زی اد مع اش میگ یرد وی آس وده اس ت‪ .‬این موض وع ب ا ش یوه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪255‬‬

‫جهانی عاید مالیاتی صدق میکند‪ .‬زیرا کار ما ارتباط به سصح تمام عاید مجموعی شخص میگیرد که زی ر‬
‫تاثیر منع خاص کها از آن مشتق شده نمیباشد‪.‬‬
‫اگر کسی بخواهد که مشکل عملی انتقال مالیات را تحلیل نمیاد فرض مثال تفیرات توزیع اتی ک ه در نتیج ه‬
‫اینکه سرنوشت اصافه تر از ‪ 50‬ملیون خانواده در اقتصاد تعین شود امکان پ ذیر نیس ت‪ .‬ب رای تنظیم ک ار‬
‫باید خانواده به کتگوری ها تصنیف شود‪.‬‬
‫برای این مقصد کار اتبدای م ا توزی ع ب ار بین خ انواده ه ا اس ت ک ه ب ه اس اس ص نف ه ای عای د مالی ات‬
‫برعایدات گروپ بندی شده خواهد بود در همین اثنا گروپ های دیگر یکه به اساس سن‪‌،‬نوع‪ ،‬فامی ل تنظیم‬
‫میشود نیز مورد عالقه قرار میگیرد‪.‬‬

‫تاثیرات بار مالیات از نقطه نظر استفاده آن‬

‫‪Burden Impact from sources and uses side‬‬
‫تعویض یک نوع مالیه باالی دیگر ش اید موقف بعض ی خان ه ه ا را بلن د ب رده و ب ر عکس ش اید وض عیت‬
‫بعضی ها را خرابتر سازد‪ ،‬تغییرات در وضعیت یکی از خان ه ه ا ش اید در اص طالح منتج از تغی یرات (‬
‫‪ )Real income‬یا عاید حقیقی اندازه شود‪.‬‬
‫درآمد حقیقی شاید تغییر بخورد زیرا درامد قابل تصرف تغییر میخورد یا به عب اره دیگ ر زی را تغی یر در‬
‫قیمت تولیدات خریداری شده به وجود می آید برای اختصار موض وع م ا میت وانیم (‪ )DRY‬خان ه وار یا (‬
‫‪ )Disposible real income‬یا درآمد قابل تصرف واقعی را طور ذیل تعریف کرد‪:‬‬
‫‪E yT yD‬‬
‫‪YRD‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪P sT pG‬‬

‫(مزد) ‪E= Earnings‬‬

‫(مالیات درآمد) ‪Ty= income tax‬‬
‫‪P= price (at factor cost) of products bought‬‬
‫قیمت تولیدات خریداری شده (قیمت تمام شد عامل)‬
‫مالیات بر فروشات بصورت عالوگی ‪Ts = sales tax addition thereto‬‬
‫(‪ ) DRY‬عبارت از درآمد قابل تصرف یا عبارت از درآمد رقمی بعد از مالیات میباشد‬
‫(‪ )GP‬قیمت ناخالص (مارکیت یا بازار آزاد)‬
‫از این خاطر است که (‪ )DRY‬موضوع است برای تاثیرات هر دو مستقیم و غیر مستقیم مالیات‪.‬‬
‫تاثیرات اتبدایی تقثرات مالیه که تاالی مزد‪ ،‬منابع‪ ،‬ساحه خانوار حساب عمل می نماید س بب تغی یر (‪)TU‬‬
‫میگردد و در حالیکه تاثیر ابتدایی که باالی مخارج یا بخش کاربرد حساب عمل می نماید س بب تغی یرات (‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪256‬‬

‫‪ )Ts‬میشود‪ .‬از این خاطر است که ازدیاد در مالیات بر عایدات یا ‪ income tax‬س بب کم ش دن (‪)DRY‬‬
‫از طریق از دیاد (‪ )Tu‬میشود‪ ،‬ودر نتیجه یک نزول در (‪ )DRY‬به وجود می آید‪.‬‬
‫ازدیاد در مالیات برفروشات‪ )DRY( ،‬در پایان آورده البته از طریق ازیاد (‪ )Ts‬که در نتیجه (‪ )GP‬زی اد‬
‫میشود‪.‬‬
‫اض افه ت ر از آن‪ ،‬پروس ه تع دیالت عم ومی ش اید منتج ب ه تغی یرات ث انوی در بخش من ابع‪ ،‬بخش اس تفاده‬
‫‪ ،sources side E، uses side‬یا (‪ ) P‬گردد‪ .‬اگرچه این نوع تاثیرات ثانوی برای خانواده های مختص‬
‫دارای اهمیت بسزای میباشد‪ .‬چانس اینست که آنها سبب جبران سیتماتیک نه شده‪ ،‬بلکه اینوع تغی یرات در‬
‫اندازه توزیع در نتیجه تاثیرات ابتدایی به وجود می آید طوریکه ما ش اید بع دا مش اهده خ واهیم ک رد ب رای‬
‫مالیات به مزد‪.‬‬
‫مانند مالیات بر درآمد فردی ‪ individual income tax‬نتایح توزیع اتی تمای ل دارد ک ه توس ط ت اثیرات‬
‫بخش منابع ‪ sources side‬مسلط شود‪ .‬در حالیک ه در اش کال دیگ ر مانن د وص ول انتخ ابی مالی ات غ یر‬
‫مستقیم تغییرات در بخش استفاده (‪ )uses side‬به وجود آمده که دارای اهمیت بس زایت اس ت‪ .‬اگرچ ه این‬
‫موضوع به پیمانه زیاد نظر به شکل منابع و استعمال فرق میکند‪.‬‬
‫ناگفته نماند که به صورت عموم یک ارتباط عملی بین سطح عاید و شکل منابع و همچنان بین سصح عای د‬
‫و شکل کاربرد آن وجود دارد‪ .‬این فکتور شاید خاصیت استراتیژیک برای تحلیل تعلق مالیات ث ابت ش ود‪.‬‬
‫چون سهم عاید سرمایه با بلند زمین مقیاس درآمد زیاد میش ود از این خ اطر اس ت ک ه مالی ات ب االی عای د‬
‫سرمایه تمایل دارد که زیاد پیشرفت نماید‪ .‬البته نسبت ب ه مالی ات عم ومی عواید در حالیک ه مالی ات درآم د‬
‫مزدی (‪ )wage income tax‬صرفا تمایل به کم شدن دارد (برگشت میکند)‪.‬‬
‫همچنان مالیات باالی (‪ )luxury products‬تولیدات تجملی مانند ش امپاین تمای ل دارد ک ه پیش رفت نمای د‬
‫درحالیکه مالیات باالی کاال های مصرفی تمایل به برگشت دارد مانن د آبج و ی ا (‪ )beer‬این ارتب اط ک ه م ا‬
‫حال شاهد آن خواهیم بود‪ ،‬رول کلیدی را در معامالت انتقال مالیات مختلف بازی میکند‪.‬‬

‫اندازه نمودن تغییرات در توزیع ‪Measuring changes in destribution‬‬

‫یک اندازه جامع انتقال شاید با مقایسه شکل توزیع قبل و بعد از تغییر مالیات مشخص بدست آید‪.‬‬
‫این مقایسه در شکل ذیل توضیح گردیده است‪.‬‬
‫در این گراف فیصدی ت راکمی (‪ )cumulative percentage‬در آم د قاب ل تص رف درمح ور عم ودی و‬
‫فیصدی تراکمی خانوار (که از پایان به باالدرجه بندی شده) در محور افقی اندازه شده است‪.‬‬
‫منحنی (‪ )OAB‬نشان دهنده درآمد بد ست آمده از پایان ‪ 30 ،‌20 ،10‬وغ یره میباش د و هم فیص دی خان ه‬
‫وار ( شکل ذیل‪ ،‬اندازه گیری تساوی عاید یا ‪ )measure of income equality‬از این خاطر اس ت ک ه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪257‬‬

‫‪ %20‬پایان خانه وار ‪ %6‬عاید یا در آ»د را بدست می آورد و همچنان (ح داقل ‪ % 60 ،)%80‬را بدس ت‬
‫می آورد‪ ،‬که ‪ % 40‬را برای (حداکثر ‪ )% 20‬می ماند‪.‬‬

‫شکل‪ :‬اندازه گیری تساوی عاید‬

‫اگر توزیع مساوی باشد در اینصورت منحنی (‪ )OAB‬به خط مس تقیم (‪ )OB‬منطب ق میش ود‪ ،‬اگ ر توزی ع‬
‫غیر مساوی باشد نس بت (‪ )OABC/OBC‬ش اید ب ه حیث (‪ )index‬ی ا ش اخص مس اوات تلقی ش ود‪ .‬اگ ر‬
‫توزیع درآمد جمعا مساوی باش د قیمت آن مس وی ب ه ی ک (‪ )1‬خواه د ب ود‪ .‬فرضاً اگ ر ش کل توزیع تی ب ا‬
‫توسعه سیستم مالیاتی طوریکه توسط (‪ )OAB‬اشاره شد مگر با تغی یر مالی ات (‪ )OAB‬ب ه ‪ OAB‬تب دیل‬
‫میشود‪.‬‬
‫این بدین معنی است ک ه توزی ع مس اوی اس ت‪ ‌،‬چ ون ( ‪ )OABC/OB>OABC/OBC‬له ذا ب دین اس اس‬
‫تاثیرات تغییرات مالیاتی پیشرونده است در نظر داشته باشید که این تغییرات به دو طریقه به وجود می آید‪.‬‬
‫در نتیجه ما گفته می توانیم که توزیع بار مالیاتی ابتدایی شاید تغییر نخورد مثال نرخهای مالیات بر عایدات‬
‫(‪ )income tax‬شاید زیادتر پیش رونده شود در حالیکه قیمت عاید مجموعی ث ابت در نظ ر گرفت ه ش ود‪.‬‬
‫متناوبا ً مثمر بودن آن بدون در نظر داشت پیشرفت ساختار نرخ زیاد شود‪ ،‬مثال ب ا بلن د نم ودن تم ام دی ون‬
‫بایک فیصدی مشابه‪ ،‬تما تاثییرات علیه توزیع نه تنه ا منحص ر ب ه خاص یت پیش رونده مالی ات مش خص (‬
‫‪ )particular taxes‬میباشد (دید میشود که نرخ و نسبت م وثریت دی ون ب ا بلن د رفتن مقی اس درآم د بلن د‬
‫میرود) بلکه تب ه تم ام س طح مالی ات و توزی ع اساس ی درآم د ارتب اط دارد ی ک س طح بلن د مگ ر متوس طاً‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪258‬‬

‫پیشرونده مالیات شادی تاثیر زیاد باالی توزیع درآمد داشته باشد نسبت به س طح پای ان ک ه نس بتا پیش رونده‬
‫است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪259‬‬

‫‪Incentive Effects of Taxation‬‬

‫‪ .2‬تاثیرات{ تشویقی مالیه گذاری‬

‫‪ .1 .2‬مالیات و عرضه کار (‪)Taxes and laboar suply‬‬

‫سواالت محراقی‬

‫بعد از مطاله نمودن این چپتر شما قادر خواهید بود که‪:‬‬
‫نشان دهیـد که مــالیات برعـــایدات جــــامع چه طــــور بــــاالی تصامیـــم فــــراغت کــــار (‬ ‫‪.1‬‬
‫‪ )work leisure decision‬تاثیر میکند‪.‬‬
‫درآمد را تعریف نموده و تاثیرات تعویضی مالیات را بنویسید‬ ‫‪.2‬‬
‫فرق بین مالیات بر درآمد متناسب و صعودی را بنویسید‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫تاثیرات درآمد مالیاتی را باالی مارکیت کار واضح سازید‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫به تاثیر عدم استخدام انتقال تبصره نماید‪.‬‬ ‫‪.5‬‬

‫تاثیرات تشویقی مالیه گذاری‬

‫این فصل و فصل متصل آینده ش امل موض وعات اس ت ک ه بن ام تحلی ل مثبت مالی ه گ ذاری ی اد میگ ردد و‬
‫عبارت ازتحلیل است که چطور مالی ات تخطی ب االی محص ول اقتص ادی ک ه توس ط خ انوده و ب ه اس اس‬
‫تصمیم گیری تصدی یا شرکت تعین گردیده و هم اینکه چطور مالیه باالی قیم نسبی اجناس و عوامل ت اثیر‬
‫میگذارد‪.‬‬
‫لهذا باالی رفاه افراد مختلف و گروپهای عایداتی تاثیر وارد می نماید‪ .‬موضوع اخیر که به نام پرابلم تعل ق‬
‫مالیات یاد میشود دراین چپتر مورد بحث ق رار گرفت ه تحلی ل و مطالع ه علمی و غ یر علمی ت اثیرات مای ه‬
‫گذاری تا اندازه زیاد به شکل ت وازن قیم توس عه یافت ه‪ ‌،‬ک ه عب ارت از ت اثیرات ب االی مالی ات عملی مانن د‬
‫مالیات بر عایدات یا باالی مارکیت مخصوص مانند مارکیت کار است‪ .‬دربسیاری زمینه ها این ش اید ی ک‬
‫پروسه معتبر برای بدست آوردن تاثیرات ابتدایی مالیات باشد و دراین چپتر م ا اک ثرا دسترس ی ب ه ت وازن‬
‫قسمی را مورد مطالعه قرار میدهیم‪.‬‬
‫طور مثال‪ :‬مالیه وضع شده باالی گروپ وسیع از صنایع اقتصادی مانند مالیات شرکتها که ب االی س کتور‬
‫سهامی وضع میشود این حالت ضرورت به دسترسی تعادل عمومی دارد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪260‬‬

‫در فصل آینده برای تحلی ل تعل ق مالی ات م ودل تع ادل عم ومی نیوکالس یک ی ا کالس یک جدی د را توس عه‬
‫میدهیم‪ .‬بنابر دالیل (‪( )heuristic‬پی برنده یا واض ح) تحلی ل ت وازن عم ومی ت اثیرات مالی اتی تخص یص‬
‫منابع درفصل آینده نسبت به فصل فعلی خوبتر توضیح گردیده است‪.‬‬
‫باالی بخش های ذیل بدون کدام وسیله سرویهای کامل تاثیرات مالیه گذاری ب ر انتخ اب اقتص ادی را تق دیم‬
‫مینماید‪ .‬معلوم دار است که آنها شامل تاثیرات هست که در گذش ته توج ه روش ن فک ران ملی عام ه را تب ه‬
‫خود جلب نموده بودند‪ )presumabling reflecting a judgment ( .‬که این ها عبارت از تاثیرات مهم‬
‫بشمار میرود‪ .‬توجه زیاد به تاثیر مالیات علیه بازار برای عوامل تولید‪ ،‬ک ار‪ ‌،‬س رمایه احتم ال مخ اطره ی ا‬
‫برد و باخت مبذول میگردد‪ ،‬اینها بالخره قابلیت اقتصاد در تولید (‪ )out put‬تعین می نماید‪ ،‬نهایتا مالی ات‬
‫که مستقیما باالی پرداخت به عوامل تولید وض ع میش ود مانن د مالی ه برعای د شخصی ی ا مالی ه ب ر ش رکت‬
‫سهامی‪ ،‬به صورت مکمل نسبت به خرید محصول تحلیل میگردد‪.‬‬
‫عناوین آتی که به عرضه کار (تاثیرات مالیه) آغاز میگردد‪ ،‬تمایل نشان میدهد که چنین تورش یا تمایل ب ه‬
‫یکسو (‪ )blas‬را انعکاس نماید‪.‬‬

‫عرضه کار (‪- :)Labor supply‬‬

‫مالیات بر عایدات عبارت از مالیات است که باالی تادیه تمام عوامل تولید‪ ،‬ب ه ش مول ک ار وض ع میش ود‪،‬‬
‫چون این مالیات از برگشت کاال به هریک از خانواده ها میکاهد از این خاطر است که باید توق ع ت اثیر ب ر‬
‫انتخاب را داشته باشیم که چق در عرض ه ک ار ض رور اس ت‪ .‬ب رای تحلی ل س وال بای د پیچی ده گی مفهم وم‬
‫عرضه کار شناخته شود‪.‬‬
‫یقیناً عرضه کار خانواده قسما توسط تعداد ساعات که درکار به مصرف رسیده تعین میشود نه توسط حالت‬
‫بیکاری (‪.)leisure‬‬
‫لهذابه حیث کوشش اولی برای بررسی تاثیرات مالیه گذاری بر عاید (‪ )income taxation‬باالی عرضه‬
‫کار خانوار باید در نظر بگیریم‪.‬‬
‫(‪ )a‬در این قسمت از یک مودل بسیار ساده که در آن یک نفر به نرخهای مزدی داده شده روبرو میش ود‪،‬‬
‫استفاده میگدد‪ .‬مثلکه فرض شود که وقت آن بین بیکاری و زمان عای دایت تخص یص داده ش د باش د‪ ،‬البت ه‬
‫مطابق به رجحان که توسط نقشه بی عالقگی نسبت به (‪ )b‬پیش میگردد‬
‫(‪ )b‬از این تحلیل افراد ما تحلیل مارکیت را برای نشاندن تاثیرات مالیات بر عایدات باالی توازن نرخه ای‬
‫مزد و تولید بار اضافی میسازیم‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪261‬‬

‫به یک طریقه اضافی‪ ،‬مالیات و دیگر پالیسی های دولت میتواند باالی عرضه ک ار ب ا تغی یر پ اداش ب رای‬
‫اشتراک قوه کار تاثیر بگذارد‪ .‬خانواده شاید تنبه شود تا به قوه کار شامل شود‪ ،‬به اساس اینکه شاید تمام ی ا‬
‫نیم روز کار کند و ی ا روی همرفت ه ق وه ک ار را ت رک گوی د‪ .‬این ح الت ی ک پدی ده مهم ب رای بعض ی ه ا‬
‫میباشد‪ ،‬دراین مورد زیاد نوشته میتوان‪ ،‬طور مثال‪ :‬اشتراک در قوه کار توسط خانمهای عروس ی ش ده ی ا‬
‫تصمیم تقاعد توسط افراد کهن سال‪.‬‬
‫در بخش ‪ b‬ما مختصرا اشتراک تصمیم گیری را تحلی ل می نم اییم‪ .‬چ ون امک ان تقاع د الق ایی در بعض ی‬
‫مباحث ارزیابی سیستم محافظت سنین زیاد مورد مطالعه قرار میگیرد ما نیز آنرا در بخش چهارم مطالع ه‬
‫می نماییم‪.‬‬

‫(‪ )a‬مالیات و ساعات{ کار‬

‫افراد‪- :‬‬
‫بیایید در این مورد وضع یک نفر را که هم از بیکاری و هم از عاید لذت میبرد را در نظر بگ یریم‪ .‬ش کل‬
‫ذیل نشان دهنده منحنی های بی عالق ه گی ی ا بی تف اوتی در ت رجیح اف راد ب رای اجن اس میباش د‪ ،‬خ انواده‬
‫توسط این حقیقت که عاید محصول کار میباشد زیر فشار قرار میگیرد به این معنی که بی ک اری مص رف‬
‫نمیشود‪ .‬در عدم موج ودیت مالی ات ب ر عای دات این فش ار ی ا اجب ار توس ط خ ط بودیج ه (‪ )DZ‬نش ان داده‬
‫میشود‪ .‬میالن آن عبارت از نرخ مزد میباش د ک ه ذریع ه مق دار عای د ک ه توس ط واح دات اض افی بیک اری‬
‫کمایی میشود نشان داده میشود‪ .‬مقدار (‪ )Z‬مقدار اعظمی بیکاری است که یک نفر میتواند آنرا کسب نمای د‬
‫این در حالتیست که هیچ کار اجرا نشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪262‬‬

‫چون ما قبول میکنیم که تمام درآمد از تادیه مزد مشتق میشود‪ ،‬پس اگر یک نفر مق دار اعظمی بیک اری را‬
‫سپری نماید وی هیچ عاید ندارد‪.‬‬
‫در نقشه بی عالقگی افراد که شامل منحنی های بی عالقگی است طوریک ه نش ان داده ش ده‪ ،‬نقط ه اس تفاده‬
‫اعظمی (‪ )I‬بوده که عبارت از نقطه ک ه درآن (‪ )OA‬واح د بیک اری وج ود دارد (دوره زم انی) چ ون در‬
‫حالت بیکاری کار اجرا نمیشود‪ ،‬این مقدار عرضه کار عبارت از (‪ )AZ‬میباشد‪.‬‬
‫فرضا مالیات بر عایدات متناسب به نرخ (‪ )t‬ب االی تم ام عای دات اس تحقاقی ب دون مع افیت وض ع میش ود‪،‬‬
‫مالیات متناسب طوری تعریف میشود مثال یک شخص با دارایی که نسبت دیون مالیاتی برعایدات در تم ام‬
‫سطوح عایداتی مساوی باشد‪.‬‬
‫حفظ تحلیل توازن قسمی (‪ )partial equilibrium analysis‬قبول نماید که ن رخ م زدی ب ه ح الت (‪)w‬‬
‫ثابت باقی می ماند‪ .‬حال خط بودجه ( ‪ )budget line‬در خال به طرف (‪ )CZ‬به ساحه )‪ w(1 – t‬میالن‬
‫می نماید‪ .‬طوریکه در دیاگرام ترسیم گردیده‪ ،‬شخص نقطه ‪ III‬را انتخاب کرده که نمای انگر عرض ه زی اد‬
‫کار (‪ )ZB‬میباشد‪.‬‬
‫با وجود آن ب ا ارجحیت اش خاص ب ه ص ورت س هل (‪ )B‬ب ه ط رف راس ت (‪‌ )A‬ق رار میگ یرد در نتیج ه‬
‫عرضه کار کم میگردد‪ .‬لهذا ما پیشگویی تقدم اینرا که آیا مالیات بر عایدات متناسب به عرض ه ک ار مثم ر‬
‫خواهد بود یا خیر‪ ،‬کرده نمی توانیم‪.‬‬
‫با بینش بیشتر به پ رابلم قص ع ح رکت از (‪ )I‬ب ه (‪ )III‬ب ه ط رف ت اثیر تع ویض و عای د‪ ،‬م زیت آن زی اد‬
‫میشود‪ ،‬تاثیر تعویض شامل حرکت به امتداد منح نی ع دم رجح ان اص لی ت ا نقط ه ‪ II‬ب ا میالن)‪w(1 – t‬‬
‫میباشد‪ .‬که نمایانگر تاثیر خالص تغییر قیمت میباشد‪ .‬چون قیمت بیکاری پایان آمده‪ ،‬تاثیر تع ویض همیش ه‬
‫تمایل دارد تا شخص را بیکار نگاه دارد (عرضه کار را کم نماید)‪ ،‬تاثیر عاید شخص را از (‪ )II‬ب ه (‪)III‬‬
‫حرکت میدهد و این معادل کم شدن عاید شخص بدون تغییر قیم میباشد‪.‬‬
‫اگر فراغت یک جنس عادی باشد‪ ،‬تاثیر عاید تمایل به کم شدن آن دارد (کار را زیاد میسازد)‪.‬‬
‫با یک عاید واقعی پایان شخص زیادتر زحمت کشیده تا عاید از دست دادهه را کنترول کند‪ ،‬با انحصار ب ه‬
‫تقویه نسبی عاید‪ ،‬و تاثیرات تقویض‪ ،‬شخص شاید زیاد یاکم کار نماید‪.‬‬
‫یقیناً اگر فراغت یک جنس نامرغوب باشد‪ ،‬هر دو تاثیرات تع ویض و عای د م وجب کم ش دن عرض ه ک ار‬
‫میشود‪ .‬این تحلیل تاثیرات باالی عرضه کار که از سبب وضع نمودن مالیات بر عایدات ب االی ش خص ب ه‬
‫وجود می آید به صورت خاص دلچسب نمی باش د‪ .‬این ح الت اس تعمال آن را ب االی مالی ه ب ر عوای د نادی ده‬
‫میگیرد‪ .‬این یک پروسه غ یر قاب ل پ ذیرش ب رای تحلی ل اث ر عای د مالی اتی ب ر عرض ه ک ار دنی ای واقعی‬
‫میباشد‪ ،‬ما باید مس تعد جلوگ یری تحلی ل ت اثیرات علی ه عربض ه ک ار ش ویم ک ه در نتیج ه ص عود مالی ه بر‬
‫عایدات یا عواید مالیاتی بوجود می آید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪263‬‬

‫یک شیوه که این حالت ارزیابی شود عبارت از مقایسه نمودن مالیه بر عواید متناسب ب ا دیگ ر مالی ات ک ه‬
‫در نتیجه آن مثمریت عواید مالیاتی بلند میرود‪ .‬مقایسه ما باید بدین دو مالیه که مثمریت عواید را بلند میبرد‬
‫باشد‪ ،‬عواید باید تحت هر دو مالیه اس تعمال ش ود‪ ،‬در ش کل ف وق م ا ت اثیر عای د مالی اتی متناس ب و مالی ه‬
‫مقطوع مالیات کلی را بر عرضه کار که عاید متذکره را منفعت میبخشد‪ ،‬مقایسه میکنم‪.‬‬
‫(‪ )Dz‬خط بودیجه ناخالص مالیه می باشد‪ .‬مالیه متناسب به نرخ (‪ )DC/OD‬سبب میشود تا خط بودیجه به‬
‫(‪ )Cz‬تدور نماید‪ .‬شخصیکه نقطه (‪ )III‬را انتخاب می نماید‪ ،‬واح د (‪ )OB‬بی ک اری را اختی ار ک رده و (‬
‫‪ )Bz‬واحدات کار درعرضه میدارد‪.‬‬
‫عاید مالیاتی که در (‪ )III‬تولید میگردد‪ ،‬عبارت از فاصله بین خ ط بودیج ه قب ل از مالی ه و بع د از مالی ه (‬
‫‪ )After tax , pre tax‬یا (‪ )EIII‬میباشد مالیات کلی سبب میشود تا خط بودجوی به طرف داخل حرکت‬
‫کرده بدون اینکه میالن(‪ )slope‬و قیمت نسبی بیکاری راتغییر بدهد‪.‬‬
‫مالیات کلی که سبب حصول عاید (‪ )EIII‬میشود در نتیجه آن خ ط بودیج ه (‪ )GF‬ب روز میکن د‪ .‬ب ه امت داد‬
‫خط (‪ )GF‬یک نفر شاید نقطه (‪ )IV‬را انتخاب کند که نهایتا واح دات (‪ )OH‬بی ک اری را بدس ت آورده و‬
‫واحدات (‪ )Hz‬کار را عرضه میگ ردد ب رای مقایس ه ت اثیرات مالی ات ب ر عای دات متناسب ب ا مالی ات کلی‬
‫ضرورت به ذکر دو نقاط تابع مالیات میباشد‪ )III , IV( .‬میباشد‪.‬‬
‫نقطه تعادل در خط بودیجه (‪ )I‬مناسب نبوده و ضرورت به مقایسه با ( ‪ )III‬و (‪ )IV‬نمیباشد‪ .‬زیرا استعمال‬
‫عواید مالیاتی تحت دو مالیات ش اید نقش ه بی عالق ه گی اش خاص را ب ه ارتب اط عای د و بیک اری را مت اثر‬
‫سازد‪ .‬نقطه (‪ )III‬و (‪ )IV‬از عین نقش ه بی عالق ه گی بدس ت آم ده درحالیک ه نقط ه (‪ )I‬ضرورتیس ت ک ه‬
‫ازآنجا بدست آید‪.‬‬
‫ازسبب خواص هندسی منحنی های بی عالقگی باید نقط ه (‪ )IV‬ط رف چب نقط ه (‪ ) III‬م وقعیت اختی ار‬
‫کند البته در منحنی های بی عالقگی ازاین خاطر است که در نقطه (‪ )III‬میالن خط بودیج ه تحت مالی ات‬
‫بر عایدات متناسب تجاوز میکند از خط میالن تحت (‪ w(1_t‬لذا عاید مالیاتی متناسب که سبب عرضه کار‬
‫میشود شاید کمتر از محصول مالیه منقطع برابر باشد‪.‬‬
‫فرضا شخص به مالیات بر عایدات تص اعدی دچ ار میش ود ه دف م ا از جری انی ی ا تص اعدی عب ارت از‬
‫اوسط نزخ مالیات است (تمام مالیات تقسیم برعاید) که با بلیند رفتن عای د ص عود مینمای د‪ .‬ش کل تص اعدی‬
‫ساده مالیات عبارت ازشکل خطی آن است که دارای نرخ مالیاتی نهایی ثابت میباشد‪.‬‬
‫از لحاظ الجبری برنامه مالیات برعایدات شکل خطی مترقی یا تصاعدی طور ذیل مشخص میشود‪.‬‬
‫)‪T = t (Y-E‬‬
‫تمام مالیات تادیه شده ‪= T‬‬
‫(ثابت) نرخ مالیاتی نهایی ‪= t‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪264‬‬

‫عاید قبل از مالیه ‪= Y‬‬

‫سطح معافیت ثابت ‪= E‬‬

‫اوسط مالیه تادیه شده که در شکل قبلی مشاهده میشود مساوی به‬
‫‪T‬‬ ‫‪E‬‬
‫‪ t(1 ‬‬ ‫)‬
‫‪Y‬‬ ‫‪Y‬‬

‫با بلند رفتن عاید (‪ )Y‬اوسط نزخ مالیاتی (‪ ) T/ Y‬بلند میرود‪.‬‬

‫برنامه چنین مالیات در شکل ذیل تشریح شده است‪ .‬که مانند شکل قبلی (‪ )Yz‬نمایان گر خط قبل از بودجه‬
‫میباشد‪ ،‬خط بودجه که تحت مالیات مترقی خطی ترس یم گردی ده عب ارت از (‪ )CAz‬میباش د متوج ه باش ید‬
‫مقدار مالیه تادیه شده مساوی به فاصله عمودی بین صط بودیجه قبل و بعد از مالیات میباشد‪.‬‬

‫مثال اگر (‪ )Z1‬ساعات بی کاری موجود باشد در اینصورت عاید قبل از مالیات عبارت از (‪ )Z1x‬و عای د‬
‫بعداز مالیات (‪ )Z1y‬و مالیات تادیه شده عبارت از (‪ )xy‬میباشد‪.‬‬
‫برنامه مالیات مترقی خطی در شکل اولی معادل (‪ )Flate rate tax‬مالیات نرخ یکنواخت میباشد‪ .‬ش کل‬
‫ساده مالیات نرخ یکنواخت توسط سطح معافیت مشخص میشود‪ ،‬که ممکن ب ا ش رایط شخص ی ف رق کن د‪،‬‬
‫همچنان توسط نزخ نهایی مالیاتی واحد تعین میشود‪.‬‬
‫طور مثال طرح که از طرف سناتور (‪ )Helms‬و نماینده (‪ )Crane‬به کانگرس ایاالت متحده بیشنهاد شده‬
‫بود عبارت از سطح معافیت شخصی ‪ $ 2000‬ونرخ مالیاتی واحد ‪ % 10‬میباشد‪ .‬شکل فوق‪.‬‬
‫طرح دیگر از طرف سناتور (‪ )De Concine‬شاید نرخ مالیاتی بلند (‪ )%20‬الکن سطح مع افیت آن ن یز‬
‫بلند میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪265‬‬

‫(برای مودی مالیه واحد ‪ ،$ 3000‬زوجین ‪ ،$5000‬برای رئیس خانواده ‪ ،$4500‬و‪ $ 600‬فی ن ان خ ور‬
‫با تبعه)‪ .‬بعضی از شروح زیاد مغلق توسط بعضی دیگر حذف میگردد‪ ،‬مگر نه توسط تمام آنه ا در نتیج ه‬
‫بعضا کاهش یا زیادت در نرخ مالیاتی به س طوح عای داتی بلن د موج ود میباش د‪ ،‬بخش اخ یر آن بعضاً بن ام‬
‫سیستم (‪ ) Dual flate rate‬یاد میشود (یا نرخ یکنواخت دوگانه)‪.‬‬
‫این حالت مشابه ساختار نرخ مالیات بر عایدات در انگلستان میباشد‪ ،‬که دارای نرخ مالیاتی نه ایی اساس ی‬
‫ثابت میباشد‪ ،‬الکن مالیات اضافی (‪ )Sur tax‬مختص باالی سطوح بلند عایداتی وضع می نماید‪ ،‬که طرح‬
‫سناتور (‪ )Bradley‬مثابه آن بود‪.‬‬
‫این شاید نرخ مالیاتی یکنواخت ‪ %14‬را ب رای هری ک از م ودی مالی ات درقب ال داش ته باش د‪ ،‬ک ه دارای‬
‫عایدات تا ‪ $25000‬باشد‪ .‬برای م ودی مالی ات م زدوج ت ا ‪ ،$40000‬م اورای آن مالی ات اض افی م ترقی‬
‫کهاز ‪ %6-14‬فرق میکند‪ .‬شاید وضع شده که مربوط سطح عایدات میباشد‪.‬‬
‫نرخ یکنواخت مالیه دهی ب ه حیث تع ویض ب رای مالی ات برعای دات شخص ی حم ایت میش ود البت ه ب ه دو‬
‫اساس‪:‬‬
‫‪ -1‬اول به علت سادگی آن‪ ،‬این شاید برای هر دو مودی مالیات واردات مالی ات ب ه آس انی و یکس ان تنظیم‬
‫شود‪ ،‬زیرا در شکل ساده آن نرخ یکنواخت مالیات شاید توسط سایر اشکال (‪ )exclusions‬معافیت های (‬
‫‪ )deductions creadits‬کاهش کریدتی‪ ،‬معاف گردد‪.‬‬
‫اساساً مالیات وضع میگردد که شامل تمام اشکا ل عاید بدون فرق گذاری شود این حالت شاید تشویق مودی‬
‫مالی ات و محاس بین آنه ا را از بین ب برد‪ ،‬ک ه آنه ا وقت و تالش م ورد ض رورت خ ویش را ب رای کم ایی‬
‫عایدات ممکنه از طریق عدم تادیه مالیات مشکل (پناه بردن ‪ )sheltered‬خرچ مینماید‪.‬‬
‫‪ -2‬دوم چون اکثرا مالیات نرخ یکنواخت نرخ مالیات نهایی را کم کرده (وس طح مع افیت را بلن دمیبرد) در‬
‫نتیجه استدالل میشود که یک مشوق زیاد برای کار‪ ،‬پس انداز و خطرات کار (‪ )task risks‬باشد‪ .‬یا ش اید‬
‫مشوق کم به سطح وجوه یا صندق وجهی در اشکال مختلف فعالیت ه ا ک ه از مالی ات پن اه میطلب د البت ه از‬
‫طریق کاهش وغیره معامالت بدون شک بعضی ها پافشاری زیاد میکنند (اقتصادانان ط رف عرض ه) ک ه‬
‫این تاثیرات مشوق شاید به اندازه نیرومند باشد ک ه کم ش دن ن رخ نه ایی مالی ات ب ه ص ورت خ ودی س بب‬
‫ازدیاد عاید مالیاتی گردیده در نتیجه ازدیاد فعالیت های اقتصادی به وج ود می آی د‪ .‬این منظ ره ک ه ازدی اد‬
‫عاید مالیاتی شاید همزمان با تنزیل در نرخهای مالیات برعایدات باشد که عبارت از (‪ )corner stone‬ی ا‬
‫اساس برای چیزیکه بنام (‪ )Reaganomics‬یاد میشود فعال اهمیت یا ب زرگی ت اثیرات مش وق عب ارت از‬
‫سوال مجهول یا غیر علمی است که برایش جواب داده نشده‪.‬‬
‫هدف این فصل عبارت از تحلیل تاثیرات مختلف در ک ار ب االی تش ویق مودی ان مالی ات در ان واع مختل ف‬
‫مالیات‪ ،‬که شامل مالیات مترقی خطی میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪266‬‬

‫بازهم در آغاز موضوع قابل ارزش محتاط میباشد‪ ،‬زیرا توسعه همزمان مالیات اساسی سبب کم شدن نرخ‬
‫مالیات نهایی میشود و ازدیاد سطح معافیت شده و شاید تاثیر تفریقی باالی خانواده از طرف گروپ مالیاتی‬
‫(‪ )tax group‬وضع شود‪ .‬اکثرا مطالعات (مطالعات ‪ slemod‬و ‪ Yuzhak‬در ایاالت متحده (‪ )1983‬و (‬
‫‪ Walker )1983‬در کانادا) دریافت نموده که معرفی نرخ یکنواخت مالی اتی ش اید ب ار مالی اتی را پای ان‬
‫آورده البته برای هر دو گروپهای بلند و پاین عایداتی الکن در گروپهای متوسط آن را زی اد میس ازد‪ .‬عالوه‬
‫بر تساوی عواقب آنها‪ ،‬این تغییر در بارمالیاتی نس بی‪ ،‬ش اید خ ود ت اثیرات تش ویقی را از طری ق ت اثیرات‬
‫عایداتی متاثر سازد‪ .‬این سوال شاید مالحظات مزید را دراین بخش پیدا سازد‪.‬‬
‫یک حالت بخصوص در صورت بی کاری تحت ن ام (‪ )Zz‬درش کل اولی پدی دار میش ود‪ .‬ل ذا عای د بع د از‬
‫مالیات (‪ ) Z2U‬به عاید قبل از مالیه (‪ )Z2U‬میرسد‪.‬‬
‫دراین حالت برنامه مالیات بر عایدات مترقی خطی در شکل اولی یک مالیه منفی دیکته میسازد (مثال ی ک‬
‫کمک بالعوض) که بنام ( ‪ )UV‬یاد میشود‪ ،‬زیرا عاید (‪ )Y‬از معافیت (‪ )E‬کم است‪.‬‬
‫نقطه (‪ )B‬بنام (سطح تساوی مصرف وعای د) زی را در آن نقط ه (‪ )Y=E‬گردی ده و ک دهام مالی ه پرداخت ه‬
‫نمیشود‪.‬‬
‫سیستمهای مالیاتی که یک کمک کم نسبت به معافیت برای عایدات کمایی شده می نمای د بن ام سیس تم مالی ه‬
‫گذاری منفی یاد میگردد‪ .‬ما شاید آنها را به تفصیل بیشتر در بخش ‪ 14‬مطالعه نماییم‪.‬‬
‫یک سیستم مترقی خطی مالیات که باالی عایدات منفی وض ع نمی نمای د‪ ،‬ش اید خ ط بع د از مالیه بودج ه (‬
‫‪ )CBZ‬رانشان دهد‪ .‬موقعیت (‪ )DAZ‬در دومی یک سیستم مالیاتی غیر مترقی خطی در ترسیم ک ه ن رخ‬
‫نهایی مالیات بلند در آن نشان میدهد‪ .‬در اینصورت میل خط بودیجه با بلند رفتن عایدات نزول می نماید‪.‬‬
‫یک تمرین دلچسپ عبارت از مقایسه مالیات بر عایدات مترقی مترقی و متناسب ک ه مق دار مس اوی را ب ه‬
‫دولت تسلمین می نماید‪ ،‬این حالت در شکل ذیل صورت گرفت ه‪ )Yz( .‬خ ط بودج ه قب ل از مالی ه را نش ان‬
‫میدهد درحالیکه مالی ات ب ر عای دات م ترقی خطی ی ک ش خص (‪ )leisure z‬را انتخ اب ک رده و مالی ات‬
‫مساوی به (‪ ) xy‬را تادیه می نمایند‪ .‬برای اینکه عاید بر مالیات مناسب را دری افت نم اییم ک ه دارای مق دار‬
‫محصول مساوی به (‪ ) xy‬باشد‪ .‬ما موقعیت های تمام نقاط را میسازیم که سبب تسلیم شدن مقدار مالیاتی‬
‫(‪ )TT‬شود (که موازی ‪ Yz‬به فاصله ‪ xy‬است)‪.‬‬
‫خط قیمت مصرف (‪ )Pz‬ترکیب عاید و بیکاری را وانمود ساخته و شاید از مالیات متناسب مختلف بدس ت‬
‫آید‪ .‬و افراد همان موقعیت نقاط راانتخاب کرده که خط بودجه در دوران نقطه (‪ )Z‬میچرخد‪.‬‬
‫در نقطه ‪ ،D‬بیکاری (‪ )Z2‬شاید مساوی به (‪ )Z1‬عاید مالیاتی تولید گ ردد‪ ،‬بی اد داش ته باش ید ک ه از س بب‬
‫ش کل منح نی ه ای بی عالق ه گی (‪ )Z2‬ش اید در قس ت چپ (‪ )Z1‬ق رار بگ یرد‪ .‬از این خ اطر اس ت ک ه‬
‫عرضه کار در مالیات متناسب نظر به مالیات مترقی زیاد میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪267‬‬

‫در نقطه ‪ D‬یگانه نقطه مساوی عایدات مالیاتی نمی باش د‪ ،‬دیگ ر در نقط ه ‪ F‬ب ه ی ک ن رخ مالی اتی نه ایی‬
‫بلندتر موجود بوده نسبت ب ه آن قیمت ک ه (‪ )y‬ق رار دارد ی ا نس بت ب ه نقط ه ‪( D‬ب ه ی ک س طح مطل وبیت‬
‫پایین)‪ .‬بازهم درتجسس (‪ )F‬شاید فیصله به عم ل آی د ک ه قیمت آن چن ان در درج ه پ این ق رار دارد (البت ه‬
‫نسبت به ‪ )D‬که دولت شاید باالی آن مالیات بسته ننماید‪ .‬آنها عاید مش ابه در (‪ )D‬را ب ه ن رخ پ ایین ف راهم‬
‫کرده میتواند‪ .‬در نتیجه گفته میتوانیم هر مالیات متناسب که عایدات مالیاتی مشابه ب ه مالی ات م ترقی را ب ه‬
‫بار می آورد‪ ،‬عرضه کار زیاد را موجب میگردد‪ .‬همین حالت برای س اختار مالی ات م ترقی عم ومی ن یز‬
‫صدق مینمای د مانن د (‪ )DAZ‬در ش کل قبلی اگ ر دو مالیه دارای عای د مجم وعی مش ابه باش د‪ ،‬الکن ن رخ‬
‫نهایی یکی آن نسبت به دومی زیاد تر باشد‪ ،‬عرضه کار آخری آن زیاد تر خواهد بود‪.‬‬
‫مادامیکه این پرابلم به کدام شخص متوج ه باش د‪ ،‬تحلی ل ت اثیرات ب االی ت راکم عرض ه ک ار ک افی نیس ت‪،‬‬
‫زمانیکه مالیات مترقی به مالیات متناسب عوض شود‪ ،‬زیرا عایدات مالیاتی که از هر ش خص بدس ت آم ده‬
‫شاید تغییر بخورد‪ .‬ب دون ش ک‪ ،‬ه دف این تع ویض ق رار معل وم عب ارت ازجم ع نم ودن مالی ات مزی د از‬
‫آنهایکه دارای عایدات زیاد هستند‪ ،‬و برعکس آنهایکه عایدات ایشان کم هست مالیات کم را بدس ت آورن د‪،‬‬
‫اگر چه تا اندازه این تحلیل شکل پیشنهادی را دارد حالت ساده مالی ات ب ر عای دات م ترقی خطی ک ه ب رای‬
‫تمام ایشان نرخ نهایی مشابه باشد در نظر بگیرید‪.‬‬

‫اگر ما بخواهیم که بعد از مالیه بندی‪ ،‬عای د مالی اتی جمعی مش ابه را تولی د نم اییم ش اید همین قیمت بع د از‬
‫مالیه بندی متناسب نیز به وجود آید‪ .‬توقع ما این خواهد بود که در حالت قبلی ن رخ مالی اتی نه ایی بلن د می‬
‫باشد (زیرا معرفی سطح معافیت عاید مالیاتی را پایان میاورد) هر شخص به ن رخ مالی اتی نه ایی رو ب رو‬
‫میشود‪ ،‬الکن کسانیکه دارای عایدات بلندتر هستند‪ ،‬مالی ات جمعی بلن دتری را تادی ه می نماین د و ب رعکس‬
‫کسانیکه عایدات کم دارند مالیات کم را تادیه می نمایند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪268‬‬

‫اگر فراغت یک جنس نارمل باشد‪ ،‬توقع ما اینست که مالیات مجموعی به پایین تمایل نماید که عرضه ک ار‬
‫را برای افراد دارای عای دات کم از طری ق ت اثیرات عای دات کم نماین د‪ .‬هرگ اه ب ا ن رخ مالی اتی نه ایی در‬
‫ترکیب قرار گیرد‪ ،‬تعویض مالیه خطی م ترق را ب رای مالی ات متناس ب‪ ،‬ب دون ابه ام تمای ل ب ه کم نم ودن‬
‫عرضه کار برای افراد دارای عاید کم بوجود می آورد‪ .‬ب رای اف راد دارای عای د بلن د ت اثیرات مبهم میباش د‬
‫زیرا مالیات مجموعی بلند عرضه کار را از طری ق ت اثیر عای دات بلن د میس ازد‪ ،‬در حالیک ه ن رخ مالی اتی‬
‫نهایی آنرا کم میسازد‪ .‬برای تعویض مالیات مترقی خطی‪( ،‬یا ن رخ مالی اتی یکن واخت) مالی ات م ترقی ب ه‬
‫نرخ مالیاتی نهایی زیاد شونده‪ ،‬تحلیل نوع مشابه ذکر شده ضرورت است‪ ،‬طوریکه قبال ذکر گردید‪ ،‬کسان‬
‫باعایدات بلند به نرخ مالیاتی نازل رو بروی میشود و آنها مالیات مجموعی نازل را تادیه می نماین د‪ .‬ن رخ‬
‫نهایی مالیات پایین تمایل دارد که سعی کار را تشویق نماید البته به علت تاثیرات تعویضی آن الکن مالی ات‬
‫مجموعی پاین شاید کوشش کاری را نا امید ساخته ب ه علت تاثیرعای دات در ص ورت ‪ leisure‬ی ک جنس‬
‫نارمل باشد‪ .‬از این خاطر است که ما پیشگویی اینرا که کوشش کاری برای افراد دارای عای د بلند مفی د ی ا‬
‫مضر است‪ ،‬نموده نمی توانیم‪ .‬افراد دارای عاید پایین به نرخ ه ای مالی اتی نه ایی بلن دتر رو ب رو میش وند‬
‫(لذا موجب کم شدن سعی کاری میشود)‪ .‬مالیات مجموعی آنها پایین میباش ند (این هم زحم ات ک اری کم را‬
‫به علت تاثیر عایدات موجب میشود) در مجموع افراد دارای عاید پ ایین عمال وادار ب ه کم نم ودن ک ار ب ه‬
‫علت نرخ مالیاتی یکنواخت شوند‪.‬‬
‫آن هایی که عایدات متوسط دارند‪ ،‬تاثیر باالی زحمت کار شاید مبهم بوده باش د‪ ،‬این حقیقت ک ه آنه ا مالی ات‬
‫بلندتر تادیه میکند‪ ،‬از سبب تاثیرات عاید سعی مزید را ایجاب می نمایند‪ .‬آنها به ن رخ ه ای مالی اتی نه ایی‬
‫نازل رو برو هستند‪ ،‬سعی مزید را در آینده به خرچ دهند‪ ،‬الکن ب رای آنه ایی ک ه نرخه ای مالی اتی نه ایی‬
‫بلند دارند تاثیر خالص مبهم میباشد‪.‬‬
‫اینکه کدام مودیان مالیات به کدام کتگوری تعلق میگیرد به شکل دقیق ساختار مالیات که به وقوع میپیون دد‬
‫ارتباط دارد ما طوری نتیجه گیری میکینم که ن ه تنه ا اهمیت ت اثیب ب االی س عی ک اری از مع رفی نم ودن‬
‫مالیات نرخ یکنواخت دقیق نیست بلکه سمت آن نیز دقیق نمی باشد‪.‬‬
‫یک تخمین درسال (‪ )1981‬توسط (‪ )Hausman‬صورت گرفت‪ .‬وی تخمین کرد ک ه عرض ه ک ار جمعی‬
‫شاید از ‪ %5‬به ‪ % 10‬بالغ میگردید‪ ،‬اگ ر مالی ات ن رخ یکن واخت (‪ )Flate rate tax‬در ای االت متتح ده‬
‫معرفی میگردید‪ .‬باز هم وی کامال نرخهای نهایی مالی اتی را قب ول ک رد (بین ‪ %14.6‬و ‪ )% 20.7‬ان واع‬
‫دیگری از مالحضات مالیاتی شاید درچوکات یا چارچوپ مودل فوق تحلیل شود‪ .‬فرضاً ی ک ش خص ی ک‬
‫منبع عاید غیر کار دارد عاید سرمایوی گفته میشود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪269‬‬

‫خط بودجه قبل از مالیه وی شاید مانند (‪ )YOz‬در شکل ذیل به نظر برس د‪ ،‬در حالیک ه (‪ )OZ‬عب ارت از‬
‫عاید سرمایوی قبل از مالیه می باشد‪ .‬با مالیات متناسب بر عایدات به نرخ (‪ )t‬که ب االی ه ر دو س رمایه و‬
‫عاید کار وضع میشود‪ .‬شاید خط بودجه به (‪ )BCz‬تغییر کند‪.‬‬
‫در حالیکه ‪ CZ= (1-t) OZ‬و میل ‪ BC=(1-t) w‬میباشد‪ .‬بار دیگر تاثیرمالیات متناسب باالی عرضه‬
‫کار غیر قابل پیش بینی می باشد‪ ،‬ب ازهم توس عه عای د س رمایوی ومالی ه دهی آن‪ ،‬ت اثیرات عای د را ب االی‬
‫عرضه کار به اضافه تاثیرات که قبال ذکر شد تهیه میدارد‪ ،‬اگ ر ف راغت ی ک جنس نارم ل باش د‪ ،‬توس عه‬
‫عاید غیر کمایی شده شاید افراد را حوصله مند کند که عرضه کار را کم نماید‪.‬‬
‫مالیه بندی بالای عایدات شاید عرضه کار را زیاد سازد یقیناً مالی ات دیگ ر ب االی انتخ اب ف راغت ش خص‬
‫تاثیر میگذارد ما از این حالت به علت قبول کردن اینکه که انتخاب شخص‪ ،‬در مقابل عایدات فراغت س اده‬
‫شده میتواند‪ ،‬این حالت برای ما اجازه میدهد که تاثیرات مالیات باالی عاید را تحلیل نماییم‪ ،‬مگر ن ه ب االی‬
‫جنس یا اجناس‪.‬‬

‫یک مالیه مخصوص باالی متاع (‪ )x‬قیمت ( ‪ ) x‬را مت اثر خوه د ک رد البت ه ب ا ارتب اط ب ه تم ام احن اس و‬
‫فراغت کار می نماید‪ .‬برای اینکه موضوع را از لحاظ هندسی تجزیه نماییم ضرورت به دیاگرام سه بعدی‬
‫داریم‪ ،‬این نوع تحلیل وتجزیه در بخش قبلی توضیح گردید‪.‬‬
‫برای فعال همین قدر کافیست که بگویم‪ :‬مالی ات مخص وص ب االی اجن اس مختل ف م وجب ازدی اد عرض ه‬
‫کارشده که حالت متمم آن جنس با فراغت است این نتیجه بیرون شده در تحلیل دستوری مالی ه بن دی دارای‬
‫اهمیت خاص میباشد‪.‬‬
‫لذا همین مالیات انتخابی مطلوب میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪270‬‬

‫مالیات{ و ساعات کار (‪-:) Taxes and hours of work‬‬

‫مارکیت یا بازار‪- {:‬‬
‫تحلیل مالیات برعایدات باالی انتخاب خانواده طوریکه در فوق ذکر گردید‪ .‬ی ک فرض یه غ یر واق ع بینان ه‬
‫رابه وجود آورده که‪:‬‬
‫نرخ مزدی مالیات ناخالص باوضع شدن مالیات تغییر نمیخورد‪ .‬چون مالیات ب ر عای دات ش امل ح ال تم ام‬
‫خانواده های میشود که کار را عرضه میدارد‪ ،‬لذا عرض ه م تراکم را مت اثیر میس ازد‪ .‬از این خ اطر توق ع‬
‫میرود که نرخ مزد مارکیت را متاثر میسازد‪ .‬ب رای توض یح ت اثیرات م زد تعیین ش ده تح ول در م ارکیت‬
‫برای کار کافی خواهد بود که منحنی های مطالبه وعرضه تحلیل گردد‪ ،‬برای اینک ه ش کل س اده ت ر را در‬
‫نظر بگیریم‪ ،‬قبول میکنیم که کار را که مزد بازار آزاد را برای آن تحلیل می نماییم‪ ،‬عامل تولی د متج انس‬
‫است‪ ،‬و دراینصورت تقاضا نامه مالیات بر عایدات متناسب را نیز در نظر بگیرید‪.‬‬
‫در شکل ذیل منحنی های تقاضا و عرضه کار به شکل ( ‪ D‬و ‪ ) S‬نشان داده شده برای فعال م ا منح نی‬
‫(‪ )S‬عرضه را ب ه حیث منح نی ه ای عرض ه م تراکم تم ام خ انواده حم ل می ک نیم‪ ،‬ک ه ب ه منحنیه ای قیم‬
‫استهالک که از نقشه های عدم رجحان شخص مشتق شده باشد‪ ،‬بنا گردیده است‪.‬‬
‫چون میالن (‪ ) S‬به طرف علوی ترسیم گردیده‪ ،‬اینحالت تفوق تاثیر تعویضی را به تاثیر عاید نشان میده د‪.‬‬
‫تقاضا (‪ )D‬برای کار‪ ،‬مقادیر کار را نشان میدهد که تم ام ش رکت ه ای اقتص ادی رض ایت خری د آن را ب ه‬
‫نرخهای مزد مختلف داشته باشند‪ .‬میل که به طرف پ ایین ق رار دارد ب ه علت ک اهش تولی د نه ایی ک ار در‬
‫پروسیجرهای تولیدی میباشن د‪ .‬با درنظر داشت تمام منحنی های عرضه و مطالبه‪ ،‬تمام اینه ا تحت فرض یه‬
‫ثابت بودن سایر شرایط (‪ ) Ceteris paribus‬در حالت استقرار دیگر عوامل ترسیم گردیده که تمام قیم و‬
‫عایدات دیگر ثابت اند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪271‬‬

‫طورمثال قیمت سرمایه فرض ا ث ابت باش د‪ ،‬تغی یر درقیمت س رمایه ش اید منج ر ب ه تغی یر در منح نی (‪)D‬‬
‫گردد‪ .‬تحلیل تعادل عمومی در فصل آینده به محاسبه ثانوی تغییرات قیم وعایدات مبادرت میورزد‪.‬‬
‫مالیات بر عایدات متناسب به نرخ (‪ )t‬به مزد ناخالص (‪ )w‬وضع گردیده باش د‪ ،‬م زد ناخ الص ک ه بدس ت‬
‫آمده )‪ w(1 – t‬خوهد بود‪ .‬و منحنی (‪ )S‬عرضه مقدار عرضه شده کار در مزد های خالص مختل ف را‬
‫منعکس میسازد‪ .‬چون منحنی تقاضا برحسب نرخ های مزدی ناخالص تعین میگ ردد‪ ،‬ب رای اینک ه ه ر دو‬
‫منحنی را مقایسه نموده بتوانیم‪ ،‬ما منحنی عرضه را دوب اره ب ر حس ب ن رخ ه ای م زدی ناخ الص ترس یم‬
‫نموده و (‪ )S‬رابه تناسب (‪ t-1( /1‬بلند میبریم‪.‬‬
‫منحنی (‪ S/ (1-t‬نمایانگر مقادیر کار است که در نتیجه هر نرخ مزدی ناخ الص عرض ه میگ ردد‪ ،‬و این‬
‫کار صرفا مزد ناخالص (‪ )t-1‬را بدست خواهد آورد‪ .‬توازن مارکیت درنقطه (‪ )B‬تعین گردیده با عرض ه‬
‫پاین کار (‪ W2( )L2‬نرخ غیر خالص م زد) ن رخ م زد خ الص (‪ W2 (1-2‬ب ا مالحظ ه تغی یرات ن رخ‬
‫مزدی تمام تاثیرات مالیات باالی عرضه کار حفظ میشود‪ ،‬با یک مزد (‪ )W1‬ثابت‪ ،‬یک تنزیل در عرض ه‬
‫کار از (‪ L2‬به ‪ )L1‬را پیش بینی کرده میتوانیم‪ ،‬در مجموع تنزیل عرض ه ک ار از‪ L1‬ش اید زی ادتر باش د‬
‫(وزیادترارتجاعی) منحنی های (‪ D‬و ‪ )S‬پهن تر میباشد‪.‬‬
‫دراخیر ما میتوانیم بار اضافی مالیات بر عایدات را در شکل فوق ترسیم نماییم‪ ،‬ب رای این منظ ور برنام ه‬
‫غیر معاوضوی نظر به معاوضوی عرضه کار استعمال میشود البته بنابر دالیل ک ه در ض میمه بخش قبلی‬
‫ذکر شده اند‪.‬‬
‫اگرچه برای اجناس عدیده فرق معاوضوی وغیر معاوضوی در نظر گرفته نمیشود‪ ،‬موض وع م ورد بحث‬
‫اینست که یک فرق واضح مقداری بین هر دو حالت در حالت عربضه کار موجود میباشد (تبصره ذی ل را‬
‫ببینید) لهذا بیایید منحنی (‪ )S‬را به شکل معاوضوی حمل نمایند نسبت منحنی عرضه کار عادی‪ .‬با حرکت‬
‫به (‪ L2‬از ‪ )L1‬مطالبین‪ W2 bc W1‬تفاضل مصرف کننده را از دست میدهد و عرضه کننده (‪w1caw2‬‬
‫)‪ 1-t‬تفاضل مولدین را از دست میدهد‪.‬‬
‫لهذا ضایعه محموعی تفاضلل اقتصادی (‪ W2bcaW2(1-t‬میشود‪ ،‬لهذا (‪ W2baW2(1-t‬توسط حک ومت‬
‫به شکل عایدات مالیاتی تالفی میگردد (‪ )abc‬باقیمانده عبارت از بار اضافی میباش د‪ .‬این ش اید اض افه ت ر‬
‫در بخش های بعدی مورد بحث قرار گیرد‪.‬‬
‫مودل انتخابی را که ما استعمال میکنیم عبارت از یک مسوده ک امال غ یر واقعی مانن د نماین ده گی تص میم‬
‫عرضه کار توسط خانواده‪ ،‬اقالً در یک هجوم مختصر افراد قادر به متنوع ساختن ساعات کاری ایشان ب ه‬
‫صورت دوامدار نمی باشند‪ ،‬یا از سبب وضع شدن انعطاف ناپ ذیری س هامی رس می (مثال اتحادی ه ه ا) ی ا‬
‫بخش ناپذیری ها (روز هشت ساعت) واقعیت است‪ ،‬که اض افه ک اری‪ ،‬ش ب ک اری‪ ،‬ی ا اس تخدام شخص ی‬
‫میتواند صورت گیرد‪ ،‬الکن تنها برای طبقه محدود قوه کاری‪ .‬دیگران شاید چانس کوتاه مدت انتخ اب ک ار‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪272‬‬

‫کردن را در یک مدت زمان ثابت یا غیر کار کردن را داشته باشد‪ .‬ما این حالت را در دیاگرام ن یز ترس یم‬
‫نموده میتوانیم‪ .‬الکن نتایج آن مجمل میباشد‪.‬‬
‫در شکل ذیل ما این التزام را که شخص ارجحیت مداوم را داراست مشاهده می نماییم‪ ،‬الکن ما اینرا قب ول‬
‫میکنیم که وی حق انتخاب محدود ترکیب فراغت و عاید را دارد‪ .‬اساسا وی میتواند (‪ )Z1Z‬ساعات کار را‬
‫انتخاب یا رد نماید‪ .‬اگر وی ( ‪ )Z1Z‬ساعات کار کنید‪،‬وی عاید ( ‪ )Z1A‬رابه حساب نرخ مزدی (‪ )w‬کمایی‬
‫میکند‪ .‬به یاد داشته باشید که وی (‪ ) w‬را برابر به (‪ )MRS‬اش زیاد عیار س اخته نمیتوان د‪ .‬مثلک ه توس ط‬
‫میل خط بودجه وی فرضی (‪ )hypothetical budget line‬خط فرضی بودج ه از طری ق (‪ )A‬مش اهده‬
‫شود‪.‬‬
‫اگر وی کار نکردن را انتخاب نماید وی فراغت ‪ leisure Z‬و ‪ income ZB‬عاید را بدست خواهد آورد‪،‬‬
‫البته گفته شود که از (‪ )welfare‬رفاه یا عدم استخدام بیمه اگر ب االی عای دات کم ایی ش ده وی مالی ات ب ر‬
‫عایدات وضع شود‪ ،‬وی شاید صرفا (‪ Z1C‬را از ‪ )Z1Z‬ساعات کاربدست آورد‪ ،‬مثلکه در دیاگرام کشیده‬
‫شده وی شاید عدم اجرا کار را انتخاب کند‪ ،‬الکن به قبول عاید (‪ )ZB‬بدون کار مبادرت می ورزد‪.‬‬
‫به صورت مطلق ما پرنسیب های رهنما برای هر شخص خاص را که نشان دهنده که (‪ )C‬در منحنی عدم‬
‫رجحان بلند تر یا پایین تر قرار دارد‪ ،‬نداریم‪.‬‬

‫اکثراً در مجموع برای نفوس یا کم از کم برای بعض ی م ردم ش اید از ک ارگران دس تی بحث تی وریکی ک ه‬
‫پیش کش گردیده‪ ،‬چ ارچوب بی به ا را ب رای تحلی ل سیس تماتیک ت اثیرات مالی ات ب االی عرض ه ک ار در‬
‫ساعات بعد کارش‪ ،‬تهیه میدارد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪273‬‬

‫یقیناً کدام مودل تیوریکی نمیتواند ج واب مق داری ک ار کنن دگان را دراقتص اد حقیقی ب رای تغی یر سیاس ت‬
‫مالیاتی ‪ ،‬تعین نماید‪ .‬برای این معلومات باید به مطالعه تجربی یا غیر علمی متوسل شد‪.‬‬
‫چون این مضمون بسیار وسیع است (ما نمی توانیم که آنرا در اینجا سروی نماییم) بشکل ی ک چش م ان داز‬
‫باید (‪ )Beak 1974‬دیده شود‪ .‬مفید خواهد بود که مختصرا به تحقیقات مربوطه ک ه ص ورت گرفت ه بحث‬
‫صورت گیرد‪.‬‬
‫سه نوع مطالعات شناسایی گردیده است‪.‬‬
‫سروی های گروپهای خاص‪ ،‬تجارب که به گروپ ه ای خ اص اج را ش ده مانند آزمایش ات م راقبت عای د‬
‫نیوجرسی (‪)New jerscy income maintenance experiment‬‬
‫تخمین های اکونومتریکی (‪ )econometric‬منحنی های عرضه ک ار س روی و مطالع ات تجرب وی تمای ل‬
‫دارد که به گروپهای کمایی کننده عاید (آنهایکه قابلیت تنوع سعی کار را دارند) متمرکز شود ‪.‬‬
‫یکی از سروی های قدیم مطالع ات (‪ )Break 1957‬ب ود ک ه بع دا توس ط (‪ Fields‬و س روی ‪)Stnbury‬‬
‫تکرار گردید (‪ )1970‬که محاسبین مشاور حقوقی انگلس می باشد‪.‬‬
‫خالصه این مطالعات چنان بود ک ه ‪ % 19-13‬کس انیکه ب ا ایش ان مص احبه ص ورت گرفت ه ب ود احس اس‬
‫میگردید که سیستم مترقی مالیات برای کار کردن آنها تشویق معین را رفع میسازد‪.‬‬
‫نت ایج مش ابه س روی ه ای ک ه توس ط مجری ان تج ارت امریک ایی (‪)American business excutive‬‬
‫صورت گرفته بدست آمده‪.‬‬
‫(توسط ‪ Hollard‬در ‪ 1970‬و اضافه تر از ‪ $1800‬کمایی کننده گان عاید توس ط ‪Barlow, Brazer ,‬‬
‫‪ ) Morgan 1966‬تمام این مطالعات دریافته استکه با کم شدن سعی کار نرخ مالیاتی نهایی بلن د م یرود‬
‫بازهم نتایج مطالعات اکونومتریک زیاد مختلط می باشد‪.‬‬
‫اول تر از همه با توجه به ارتج اعیت منح نی عرض ه ک ار ع ادی‪ .‬اک ثرا مطالع ات مثلک ه فوق ا ذکرگردی د‬
‫شناسایی می نماید که‪ ،‬عاید و تاثیرات تعویضی یک تغییر نرخ مزدی بعد المالی ه ش اید و ع رار معل وم ب ه‬
‫جهات مختلف عمل نمایند‪ ( .‬چون فراغت قرار معلوم که یک متاع نارمل باشد)‪.‬‬
‫بعضی از تحلیل ها دریافته استکه این تاثیرات دارای اهمیت قابل مقایسه می باشد‪ ،‬لهذا برنامه عرضه کار‬
‫عادی دارای ارتجاعیت ناچیز می باشد‪ ،‬بعضی ها دریافت نمودند که تاثیرات عاید‪ ،‬سنگین تر از ت اثیرات‬
‫تعویض میباشد اهذا برنامه عرضه کار حقیقتا ب عقب گرایی تمایل دارد‪.‬‬
‫(‪)Owens 1971 , Kolslers 1969‬‬
‫یقینا این نتیجه اخیر برای نگاه متمایل طوالنی مدت منطقی میباشد‪ ،‬البت ه ب رای کم ش دن ک ار هفت ه ب ا بلن د‬
‫رفتن مزدها‪ ،‬یا به عباره دیگر واضح است که ارتجاعیت های عرضه کار ب ه متب ارز ب رای گ روپ ه ای‬
‫فرعی نفوس فرق می نماید‪ ،‬مثال مطالعات جدید توسط (‪)Hausman 1981‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪274‬‬

‫برای مردان در ایاالت متحده یک برنامه تقریبا عمودی عرضه کار را دریافت کرده در حالیکه ارتجاعیت‬
‫عرضه کار برای خانمها در حوالی ‪ 0.9‬میباشد‪.‬‬
‫لهذا این حالت شاید در مورد ارتجاعیت عرضه کار رهنمایی غلط را بار آورد‪.‬‬
‫اصابت بهتر اینست که باید تفاوت ها در برخورد عرض ه ک ار گ روپ ه ای مختل ف ک ار گ ران شناس ایی‬
‫ش ود‪ .‬اگرچ ه ارتج اعیت برنام ه عرض ه ک ار ع ادی دلچس پ میباش د‪ .‬بن ابر بعض ی مقاص د‪ ،‬ارتج اعیت‬
‫معاوضوی است که برای تخمین بار اضافی مالیات بر عایدات قاطع میباشد‪.‬‬
‫اگر ما دریافت های رسمی کم یا زیاد را قبول کنیم‪ ،‬که تمام ارتجاعیت عادی نسبتاً کوچ ک ی ا ممکن منفی‬
‫باشد‪ ،‬بالضروره که ارتجاعیت معاوضوی را متابعت نکرده‪ ،‬زیرا تاثیر تعویض تغییر نرخ مزدی خالص‬
‫را صرفاً انعکاس میدهد‪.‬‬
‫در حقیقت (‪ )Hausman‬تخمین مینماید که ارتجاعیت عرضه کار عادی و کوچک برای مردانی در س نین‬
‫جوانی (‪ )prime age male‬گروپ آقایان جوان‪ ،‬نتیجه تاثیرات معاوضه و جبران عایدات میباش د‪( .‬این‬
‫ممکن است مزد معاوضوی ارتجاعی را برای گروپ جوان عمر آقایان ‪ 0.5‬بنابر گذارشات که راپور داده‬
‫شد تخمین کرد) همچنان برای گروپهای دیگر ارتجاعیت معاوضوی بلند واقعی بلندتر از ارتجاعیت عادی‬
‫میباشد‪.‬‬
‫(‪ )Hausman‬تخمین می نماید که بار اضافی فی دالر عاید مالیه جم ع ش ده ‪ %22‬ب رای م ردان و ‪% 58‬‬
‫برای خانمها میباشد‪ ،‬تحت ساختار مالیات مترقی ای االت متح ده امریک ا‪ ،‬این ح الت تقریب ا اهمیت مق داری‬
‫ممکنه را به صورت واضح در فرق بین منحنی عرضه کار معاوضوی و عادی بیان میدارد‪.‬‬
‫متاسفانه این تخمین مسلما شکل پیشنهادی رادارد ک ه بای د ب ه حیث پیش نهاد امتح انی درنظ ر گرفت ه ش ود‪،‬‬
‫تخمین وضع عرضه کار مشکالت‪ ،‬ف ریب دهن ده‪ ،‬الکن ش کل تی وریکی و ایکونومتری ک را پیش کش می‬
‫نماید که درمحراق تحقیقات معتبر امروزی قرار دارد‪ .‬برای بحث قاب ل دسترس ی جل وتر ب ه ماخ ذ ه ای (‬
‫‪ )Deaton, Muelf baur 1980 ch.11‬مراجعه شود‪.‬‬
‫امکانات میسر ساختن مهم بهتر تاثیرات سیاست مالیاتی باالی عرضه کار توجی ه مهم را ب رای این تحقی ق‬
‫فراهم میسازد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪275‬‬

‫(‪) Incentive effects of Taxation‬‬

‫تاثیرات تشویقی مالیه گذاری‬

‫تاثیرات مالیات{ باالی مصرف (استهالک){ و پس انداز‬ ‫‪.2 .2‬‬

‫سواالت محراقی‬
‫بعداز مطالعه این فصل شما قادر خواهید بود !‬
‫‪ -1‬بحث کردن در مورد ارتباط بین مالیات برعایدات‪ ،‬پس انداز و سرمایه گذاری‪.‬‬
‫‪ -2‬تآثیرات مختلف مالیات را در مارکیت کامل وغیرکامل سرامایه را منعکس نمایید‪.‬‬

‫عرضه پس انداز (‪-:)The supply of saving‬‬

‫با ذکر استهالک جاری‪ ،‬منابع آزاد جامعه ک ه ب رای تولی د اجن اس س رمایه اس تعمال ش ده ظ رفیت تولی دی‬
‫اقتصادی را بلند میبرد‪ ،‬تولید بلند در دوره مدت زمان آینده‪ ،‬رشد اقتصادی را آسان میسازد‪.‬‬
‫یقیناً که تراکم سرمایه (که هدف سرمایه غیر انسانی میباشد) منبع واحد رشد اقتصادی نمی باش د‪ .‬تغی یرات‬
‫تکنالوژیک‪ ،‬پیشرفت در صحت و تعلیم تربیه و عوامل متعدد دیگر به صورت واضح در ک ار ان د‪ .‬ت راکم‬
‫سرمایه همیشه رول مرکزی را در تحلی ل رش د اقتص اد ب ازی نم وده اس ت ه ر دو از دالی ل ف وق ال ذکر‪،‬‬
‫مالکیت و تراکم سرمایه داللت ب ه تس اوی اساس ی می نماین د‪ ،‬ت اثیرات ممکن ه سیاس ت مالی اتی ب االی پس‬
‫اندازو تشکل سرمایه نو دقیق در هر دو (بحث و مشاجره پالیسی و تحلیل اقتصادی میباشد)‪.‬‬
‫در این قسمت ما با طرح وسیع بعضی دسترسی های تجربوی و تیوریکی را مرور می نماییم که در ساحه‬
‫پس انداز صورت گرفته‪.‬‬
‫مکانیزم تراکم سرمایه بسیار پیچیده میباشد‪ ،‬که به تمام سواالت مربوطه در اینجا جواب ارایه نمیشود‪ ،‬لهذا‬
‫تاثیرات سیاست مالیه گذاری باالی سرمایه گذاری اقتص اد تص دی در بخش ه ای بع دی م ورد بحث ق رار‬
‫گرفته و تاثیرات تعادل عمومی در اقتصادی حرکی در فصل آینده اشتغال یافت ه‪ ،‬تمرک ز عم ده بحث مای ان‬
‫در اینجا به پس ان داز خ انواده خواه د ب ود‪ ،‬له ذا عب ارت از ی ک اوس ط مبهم‪ ،‬ک ه توس ط آن من ابع تش کل‬
‫سرمایه موجود میباشد‪ .‬یقیناً اشکال متعدد وجود دارد که توسط آن پس انداز خ انواده یقی نی خواه د ش د ک ه‬
‫شامل خرید مستقیم اسهام و قرض (سند قرضه)‪ ،‬امانت وج وه در موسس ات ص رفه ج ویی و ص ندق ه ای‬
‫تعاوین‪ ،‬اعانت به وجوه تقاعد‪ ،‬خرید اجناس پای دار (خاص تا خان ه س ازی یا‪ ) Housing‬خری د قرض های‬
‫دولتی‪ .‬برای قسمت های زیاد ما باید قبول کنیم که تمام دارایی ها‪ ،‬نرخ خالی از خط ر بازگش ت را کم ایی‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪276‬‬

‫می نمای د‪ ،‬لهذا تمام اشکال پس انداز ها معادل یک دیگر اند‪ .‬یک تسهیل مفید این است ک ه ی ک کس توج ه‬
‫خویش را به تصمیم گیری ( ‪( )intertempotral‬دنیوی) خانواده در شکل ساده آن متمرکز سازد‪ .‬با وجود‬
‫این تسهیل و اختصار باید شناسایی شود تمام اشکال پس انداز ها مستقیما توسط خانواده انجام نه میشود‪.‬‬
‫شغل های مثال پس انداز توسط نگاه داشتن قسمت از کمایی که سرمایه گ ذاری جدی د را تموی ل نمای د و ی ا‬
‫قرضها را منزوی سازد‪ .‬دولت ها نیز پس انداز را به ان دازه ک ه عای دات از مالی ات ب ه مص ارف آن ب الغ‬
‫گردد به راه می اندازد‪.‬‬
‫در دولت ف درالی‪ ،‬اک ثرا ش کل پس ان داز منفی میباش د‪ .‬در این ح الت دولت تموی ل از راه کس ر بودج ه و‬
‫استقراض را در پیش میگرد‪.‬‬
‫اگرچه ضرور است که پس انداز اقتصاد تصدی شکل علیحده از پس انداز خ انواده را دارا باش د‪ ،‬خ انواده‬
‫خاصتا مالکین تجارت مدعیان اصلی دارایی های تجارتی میباشد و با ازدیاد در ارزش خالص ش رکت ه ا‬
‫ثروت مند تر میگردند‪.‬‬
‫و این حالت به صورت موثر به یک کس اجازه خواهد داد تا پس انداز تجارتی را از پس انداز خ انواده ب ه‬
‫حیث شکل علیحده در نظر نه گیرد‪ ،‬این تسهیل است ک ه در اک ثر این بخش م ا از آن به ره خواه د ب ردیم‪،‬‬
‫برای استناد اینکه خانواده پس اندازه شخصی را به جواب تغییرات در پس انداز سهامی اصالح میسازد ب ا‬
‫سیت (‪ )Feldstein 1973‬دیده شود اینکه آیا دلیل وجود دارد که پس انداز خانواده ی ا از پس ان داز دولت‬
‫(اضافه خرجی یا ‪ )dissaving‬برای وسعت پس انداز شخصی رنگ میگ ردد موض وع قاب ل بحث اس ت‪.‬‬
‫باز هم ما در این مورد به تفصیل بحث خواهیم کرد‪.‬‬
‫برای شروع کردن به این بحث بنیادی مودل ساده دودوره یی رفت ار بین الجس می را ک ه در فص ل ‪ 2‬ذک ر‬
‫گردیده دوباره به خاطر آوریم خواص اساسی آن مودل اینست که یک مستهلک مزیت به اس تهالک فعلی و‬
‫آینده را دارد (‪ ) Cp , Cf‬و شکل استهالک را اختیار میکند که این ارجحیت هارا به شکل بهتر آن مطمین‬
‫سازد‪ ،‬که تابع اجبار بودیجه باشد (برای ساده گی موضوع ما اینجا امکانات ترکه یا م یراث رادر نظ ر ن ه‬
‫میگیریم) مالیات انتخاب بین الجسمی را متاثر میسازد البته از طریق قید بودیجه‪ .‬ما باید سه ترکیب مختلف‬
‫مالیات را درنظر بگیریم‪.‬که عبارت اند از‪ :‬مالیه به نرخ (‪ )tp‬علیه عاید مزدی در زمان حاضر‪ ،‬مالیه ب ه‬
‫نرخ (‪ )tf‬علیه عاید مزدی در آینده و مالیه به نرخ‬
‫(‪ )tr‬علیه عاید ربح یا سود‪ .‬ب ا مالی ات مناس ب ب االی تم ام عای د ب ه ن رخ مس اوی در ه ر دو زم ان م ا ب ه‬
‫صورت ساده خواهیم داشت (‪ )tp=tf = tr‬مالیات متناسب صرفا باالی عاید مزدی‪ ،‬بازهم به نرخ مساوی‬
‫در هر دو زمان ما خواهیم داشت که( ‪( )tp = tf , tr =0‬تساوی بین عاید مزدی مالیه متناسب و استهالک‬
‫یا مالیات مصارف بعد تر مورد بحث قرار گرفت ه اس ت‪ .‬برای تفری ق این نرخه ا‪ ،‬م ا ب رای س اختار ه ای‬
‫ممکنه متعدد اجازه خواهیم داد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪277‬‬

‫طوریکه در بخش دوم مزد عایداتی زمان حاضر و آینده به (‪ Yf‬و‪ )Yp‬نشان داده شده ب ا پ یروی آن بیایی د‬
‫که (‪ )r‬را به حیث نرخ قبل از ما لیه ربح یا سود نشان دهیم که به اساس آن خانواده میتواند هر قدر بخواهد‬
‫قرض بگیرد‪ ،‬در سرتاسر این بخش ما باید (‪ )r, Yf , Yp‬را ثابت فرض بکنیم که تغی یر پ ذیری ممکن ه‬
‫عرضه کار نرخ های مزدی و نرخ های ممکنه را نادیده میگیرد‪ .‬برای اینکه بودیج ه اجب اری خ انواده را‬
‫در موجودیت مالیات مشتق نماییم‪ ،‬در اینصورت کمایی بعد المالیه درمقدار فعلی )‪ Yp (1 – tp‬است لهذا‬
‫پس انداز برابر به ‪ )tp) Yp - Cp-1‬میباشد‪ ،‬حال که (‪ )Cp‬استهالک جاری میباشد‪ ،‬عاید بهره داری قبل‬
‫المالیه ‪ 6‬چند پس انداز میباشد‪ ،‬الکن صرفا (‪ )tr-1‬آن بعد از تادیه مالی ات ب ر عای دات ربح ب رای خ انواده‬
‫باقی می ماند‪ ،‬از این خاطر است که استهالک آینده (‪ )Cf‬برای کمایی های بعد المالی ه آین ده اج ازه خواه د‬
‫دادبازگشت پرنسیب ها و عاید ربح بعد المالیه از پس انداز توسط معادله ذیل (‪ )3_11‬بدست می آید‪.‬‬
‫‪fC  1  ft fY  (1pt pY‬‬
‫‪) ‬‬
‫‪pC‬‬ ‫‪1 r (1rt ) ‬‬
‫با تعویض ( ‪ ) Or, Yf , Yp‬کمایی بعد از مالیه و نرخ خالص ربح مالیه عبارت میشوداز‪:‬‬
‫‪fC fY  pY‬‬
‫) ‪( pC () 1  r‬‬

‫این تظاهر با (‪ Eq(2-23‬در چپتر ‪ 2‬یکسان می باشد از این خاطر است که به شکل‬
‫(‪ Eg(2_24‬نوشته میگردد‪.‬‬
‫‪fC‬‬ ‫‪fY‬‬
‫‪pC ‬‬ ‫‪pY ‬‬
‫‪1 r‬‬ ‫‪1 r‬‬

‫تفسیر (‪ Eq(11-5‬کامال مشابه به (‪ Eq(2-24‬شده میتواند به ط رف چپ ارزش فعلی اس تهالک تم ام تم ام‬

‫عمرکه با رعایت نرخ خالص ربح (‪ ) r‬نشان داده شده است‪ .‬طرف راست ثروت تمام عمر خانواده (بعد از‬
‫مالیات) که به نام ارزش بعد المالیات مزد عایداتی یادمیشود که با ایشان تنزیل یا رعایت ( ‪ ) r‬ربح خ الص‬
‫صورت میگیرد‪.‬‬
‫لهذا مالیات بودیجه اجباری خانواده را به دو شیوه اساسی تفسیر میدهد‪.‬‬
‫(‪ -:) a‬مالیات بر عاید مزدی‪ ،‬کمایی موثر راپایان می آورد‪ ،‬لهذا ثروت تمام عمر را کم میسازد‪.‬‬
‫(‪ -:) b‬مالیات بر ربح یا سود‪ ،‬نرخ راکه تنزیل آینده باالی آن مرتب میشود‪ ،‬کم میسازد‪،‬زیرا‬
‫(‪ )r<r‬این ماده اخیر دو تاثیرمهم را دارا میباشد‪ ،‬به یک طرف ارزش فعلی مقدار دس ت داش ته‪ ،‬اس تهالک‬
‫آینده زیاد میگردد‪ ،‬یا به عباره دیگر قیمت اش برا ی مستهلک به حساب استهالک که قبال ذکر گردی د بلن د‬
‫میرود‪.‬‬
‫طرف دیگر‪ ،‬ارزش فعلی کمایی های آینده بلند رفته و تا این اندازه ثروت مدت حیات بلند م یرود‪ .‬یقیناً ک ه‬
‫مالیات باالی تمام عایدات تمام این تاثیرات را همزمان میداشته باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪278‬‬

‫تاثیرات نرخ های سود یا ربح باالی ثروت تمام عم ر توس ط (‪ )Summers 1981‬تحت عن وان‪Human‬‬
‫‪ wealth effect‬تاثیر ثروت انسان توضیح گردیده است‪ .‬سزاوار تاکی د خ اص میباش د‪ .‬در ک اربرد ه ای‬
‫زیاد (مودل ساده دو دوره یی ‪ cycle‬حیات) دوره اول (موجوده) به کار کردن تمام عم ر ی ک ف رد حم ل‬
‫میشود‪ .‬در حالیکه دوره دوم (آینده) دوره تقاعد میباشد‪ .‬یاداشت کردن این مشخصات توسط (‪)Summers‬‬
‫متضمن (‪ ) Yf = o‬است‪ ،‬از خاطر است که نرخ های ربح کدام تاثیر باالی ثروت عمر بر ندارد‪.‬‬
‫در مقابل در یک مودل واقعی چندین دوره ای (مثال هر دوره زمانی به سال ی ا ده ه بی ان س ده باش د) ک ار‬
‫عمری شاید به دوره های متعدد ممتد گردد‪ ،‬و ت اثیر ث روت انس ان ش کل عملی اتی را ب ه خ ود میگ یرد‪ .‬ب ا‬
‫تسامح تاثیرات ثروت انسان‪ ،‬مودل دو دوره یی ساده به طرف تخمین غلط تاثیر نرخ ربح راهنمایی کرده‪،‬‬
‫پس انداز را تغییر می دهد‪ .‬زیرا که نرخ ربح ثروت انسانی پاین را بلند می برد (‪ )Cp‬تمای ل دارد (اگ ر ب ا‬
‫دلیل قبول شود) که کم شوداگر یک جنس نارمل باشد پس انداز عبارت ازتفاوت بین عاید فعلی واس تهالک‬
‫میباشد‪ ،‬لهذا از سبب تاثیر ثروت انسانی تمایل به بلند رفتن دارد‪ .‬مودل دودوره یی متعارف با (‪)Yf = o‬‬
‫این تاثیرات را نادیده میگیرد‪ .‬و منتج به ارتجاعیت ناچیز ربح به حساب پس انداز میگردد‪.‬‬
‫بیاید که تاثیرات مالیه دهی را به شکل دیاگرام معاینه نماییم‪ .‬چون مودل متعــــارف دوران حی ات بـــــا (‬
‫‪ )Yf = o‬حقیقتا اسانتر به نظر میرسد م ا بای د از آن ش روع ک نیم‪ ،‬خوانن ده بای د در ذهن داش ته باش د ک ه‬
‫تاثیرات ثروت انسانی به کنار گذاشته شده است‪ ،‬و میتواند به تحلیل کشانیده شود‪ ،‬با اشاره به نوع که ذک ر‬
‫شد‪ ،‬قیمت بعضی ها پیچیده تر میشود‪.‬‬
‫در شکل ذیل قطعه خط (‪ )AB‬نمایانگر بودیجه در عدم موجودیت مالیه میباشد‪.‬‬
‫(‪ )OA = Yp‬کم ایی دور اول خ انواده‪ ،‬ب ا (میالن ‪)   (1  r ) 1‬‬
‫‪BA‬ک ه قیمت اس تهالک آین ده را ب ه‬
‫ارتباط استهالک فعلی نشان میدهد خانواده مصرف کردن را درنقطه ‪ I‬اختیار می نمایند‪ ،‬جایکه نرخ نهایی‬
‫تعویض استهالک فعلی به آینده (‪ )MRP+s‬معادل به قیمت نسبی نسبت ‪ (1  r ) 1‬میباشد‪.‬‬
‫پس انداز خانواده برابر به (‪ )Yp-Cp =FA‬میباشد‪ ،‬طوریکه در چپتر ‪ 2‬توضیح شد‪ ،‬نقطه ‪ I‬مس اوی ب ه‬
‫تخصص موثر بین الجسمی من ابع میباش د‪ ،‬در ص ورتیکه ‪(1  r ) 1‬ن یز مس اوی ب ه ن رخ نه ایی انتق ال (‬
‫‪ ) MRT fp‬استهالک آینده به فعلی باشد اگرتنها مالیات علیه مزد عاید به ن رخ ( ‪ ) tp‬مع رفی ش ود‪ ،‬عای د‬
‫دور اول خانواده ثروت مدت حیات به ‪ )tp) Yp =OC-1‬تنزیل می نماید‪.‬‬
‫و خط بودجه وی را بدون تغییر دادن (میالن از‪ AB‬به ‪ )CD‬تغییر میدهد‪.‬‬
‫اگر استهالک در هر دور ی ک جنس نارم ل باش د‪ ،‬طوریک ه توق ع آن م یرود‪ ،‬این تنزی ل در ث روت م دت‬
‫حیات هر دو (‪ Cp‬و ‪ )Cf‬راکاهش میدهد‪ ،‬طوریکه توسط حرکت به نقطه ‪ II‬نشان داده شده اس ت‪ .‬زی را (‬
‫‪ Cf‬از‪ OG‬به ‪ )OJ‬پایان آمده‪ ،‬لهذا پس انداز نیز از (‪ FA‬به ‪ )HC‬افتاده است‪ .‬دولت عای د مالی اتی (‪)CA‬‬
‫را در دور اول جمع آوری می نماید‪ .‬در نظر داش ته باش ید ک ه چ ون مالی ات ب ر عای دات م زدی بازگش ت‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪279‬‬

‫خالص علیه پس انداز را تنزیل نمی دهد‪ ،‬در نتیجه قیمت نسبی اس تهالک آین ده ت اهنوز ‪(1  r ) 1‬ب وده و‬
‫استهالک بعد از مالی ه نقــــطه ‪ II‬برابـــــر ب ه تخص ص موثـــــر بین الجسمـــی منابــــــع میباش د ک ه (‬
‫‪ )MRS fp = MRT fp‬دیگر مالیات را باالی هر دو مزد و عاید سود به نرخ ــهای (‪ )tp , tr‬در نظر‬
‫بگیرید‪ .‬عاید خالص دور اول خانواده و ثروت مدت حیات به (‪ )OC‬تنزیل می نماید البت ه ب ه علت مالی ات‬
‫علیه کمایی ها‪.‬‬
‫الکن مالیه علیه سود یا ربح میل خط بودجه را تغی یر داده آن را تقریب ا از نقط ه (‪ C‬ب ه ‪ )CE‬ت دور میده د‪.‬‬
‫اینحالت ازدیاد قیمت نس بی اس تهالک آین ده را ک ه قبال ذک ر ش د‪ ،‬منعکس میس ازد‪ .‬و ه ر دو ت اثیر عای د و‬
‫تعویض قیمت کار را زیاد نموده تا (‪ )Cf‬را اگرنارمل باشد‪ ،‬اگر موضوع چنان شود‪ ،‬یقین ا ک ه م ا ت وازن‬
‫جدید خانواده را درنقطه ‪ III‬که به طرف چپ (‪ )II‬قرار میگیرد‪ .‬توقع مینماییم‪ .‬از طرف دیگر تاثیر علی ه‬
‫(‪ )Cp‬مبهم میباشد‪ ،‬زیرا عاید حقیقی پ این تمای ل دارد ت ا اس تهالک فعلی را کم س ازد الکن ت اثیر تع ویض‬
‫قیمت نسبی بلند برای استهالک آینده تمایل به زیاد نمودن آنرا دارد‪ .‬طوریکه در شکل دی ده میش ود ت وازن‬
‫جدید در نقطه (‪ )III‬پاینتر از (‪ )II‬قرار دارد‪ .‬لهذا با مقایسه مالیات خالص کمایی که قبال مالحظ ه گردن د‪،‬‬
‫پس انداز حقیقتا بلند به نظر میرسد (توسط مقدار‪ )KH=KC-HC‬تغی یر درپس ان داز ه ا بین این ح االت‪،‬‬
‫میتوانند منفی شوند گفته میشود الحاق مالیه به عاید سود منتج به ن زول پس ان داز میش ود اینک ه پس ان دازه‬
‫زیاد میشود یا کم میشود مبهم‪ ،‬ضرور اینست تا احساس شود که مالیه مساوات بین (‪)point MRS fp‬‬
‫و (‪ )MRT fp‬را در نقطه توازن (‪ )III‬بعد المالیه برهم میزند‪ ،‬زیرا در نقطه‬
‫‪) 1 ‬‬
‫‪(1  rpfTRM‬‬ ‫‪‬‬
‫‪pfSRM‬‬ ‫‪ (1  r ) 1‬‬

‫در اینصورت تاثیر آن باالی‪ ،‬پس اندازد در نظر گرفته نه شده است مالی ه دهی عای د س ود م وثریت من ابع‬
‫تخصص بین الجسمی را مغشوش میسازد این شاید غیراستداللی به نظر برسد‪ .‬زی را اص رار آن اس ت ک ه‬
‫این نوع مالیه بی کفایتی را خلق نموده البته به اندازه که پس انداز بازده شود‪.‬‬
‫پس این است که این موضوع به پیمانه وسیع مورد مناقشه بوده زیرا تعدد پس انداز در حقیقت ک امال غ یر‬
‫حساس به نرخ خالص کمایی شد بازده پس انداز کننده میباشد‪ .‬شاید طور به نظر برسد ک ه مالی ه ب ر ب ازده‬
‫پس انداز بی کفایتی بس یار کم را بمی ان آورد‪ .‬ب ازهم از تبص ره ف وق ب ه نظ ر میرس د ک ه اگ ر م ا حقیقت‬
‫محتوای تجربی یا غیر علمی را که پس انداز به پیمانه کم توسط مالیه دهی متاثیر میگردد قب ول هم بک نیم‪،‬‬
‫زیرا بی نتیجه خواهد بود که ما این موضوع را با گفتار (مالیات به منابع موثر تخصیص مداخله نمی کند)‬
‫خاتمه بدهیم‪ ،‬چه اهمیت خواهد داشت اگر (‪ MRS fp‬مساوی به ‪ )MRT fp‬باشد و این ح الت ف راهم ن ه‬
‫شود‪ .‬قطع نظر از اینکه برای اهمیت پس انداز چه رخ میده د‪ ،‬البت ه تحت مالی ات برعای دات ش ود‪ ،‬ب رای‬
‫معلومات بیشتر (‪ )Feldstein 1977,1978‬را ببینید‪.‬‬
 ‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪280‬‬

‫تا اندازه مقایسه مالیه دهی عاید مزدی (‪ )tp > o = tr‬با مالیات دهی تمام عایدات ( ‪ )tp = tr > o‬درشکل‬
‫فوق توسط این حقیقت که ارزش فعلی عاید مالیاتی جمع شده در شکل دوم زیاد تر میباشد م انع میش ود‪ ،‬ب ا‬
‫مالحظه این بیاد داشته باشید که مالیات دهی کمایی تحت (مالیات ب ر عای دات ‪ )CA‬عای د را بدس ت آورده‬
‫البته در دور اول مانند مالیه دهی عاید مزدی به تنهایی مالیه باالی تمام عایدات اض افی (‪ )LN‬را در آین ده‬
‫)‬
‫‪MK‬‬ ‫‪4‬‬
‫زمانکه باالی عاید ربح مالیه و ضع گردد و احساس شود‪ ،‬در این صورت این عای د قیمت فعلی (‬
‫را میداشته باشد لهذا ارزش فعلی مالیه دهی هر دو عاید ربح و عاید مزد مساوی به ( ‪KM +CA = KM‬‬
‫‪ )+ MP = KP >CA‬باز هم آسانتر خواهد بود تا مالیات بر عایدات خالص مزدی را تحلی ل ک رد‪ ،‬ک ه‬
‫ارزش عایدات فعلی مشابه را تولید می نماید‪ .‬شکل ذیل خط بودیجه (‪ ) AB, CE‬را از شکل فوق دوباره‬
‫تولید می نماید و نقطه ‪ III‬دوباره نقطه تعادل با مالیه باالی تمام عاید بوده که (‪ )KP‬را بدست می آورد‪.‬‬
‫واضحا‪ ،‬خط بودیجه که برابر به مالیات بر عایدات مزدی ب ا ارزش فعلی عای دات مش ابه ب ه (‪ )QR‬نش ان‬
‫داده شده است‪ ،‬توسط (‪ CE‬دور ‪ )III‬حرکت کرده تا که میل آن به ‪ (1  r ) 1‬برسد‪ .‬م وازی ب ه (‪)AB‬‬
‫میباشد زیرا (‪. )KP = QA‬‬
‫این حالت به حیث مالیات بر عایدات مزدی بدست آمده معادل راجع شود‪.‬‬
‫معادل جدید مصرف کننده در حالیکه مالیات بر عایدات م زدی بدس ت مع ادل در نقط ه (‪ )IV‬ق رار داش ته‬
‫باشدشاید ناچار در طرف پاین و راست نقطه (‪ )III‬موقعیت اختیار نمای د‪ .‬این ح الت ب دین مع نی اس ت ک ه‬
‫مصرف فعلی پایانتر و مصرف یا استهالک آینده بلند تر از هر دو عاید و ربح میباش د‪ .‬ب ا وج ود آن کس ی‬
‫‪‬‬
‫متیقین شده نمیتواند ک پس انداز خانواده زیاد گردیده زیرا (‪ )KC SQ‬به یاد داشته باشید که خ انواده ب ا‬
‫مالیات کمایــی به سطـــــح بلندتر مطلوبیت میــــرسد‪ .‬زی را تعـــــادل دو نقط ه (‪ )IV‬م وثر بـــــوده ب ا (‬
‫‪ )MRS fp = MRT fp‬در مقابل به (‪ )III‬اینکه گفته نه میتوانیم که پس انداز خانواده تحت مالی ات ب ر‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪281‬‬

‫عایدات مزدی بدست آمده مساوی‪ ،‬زیاد میش ود ی ا کم میش ود‪ .‬ممکن اس ت ب ه نتیج ه معین در م ورد ن رخ‬
‫تجمع سرمایه در اقتصاد برسیم که به حساب پس انداز دولت اض افه میش ود‪ .‬بیای د در م ورد مقایس ه مالی ه‬
‫علیه مزد یا عایدات ربح که مالیات بر عایدات بدست مساوی آن در نظر باشد فکر کینم‪ ،‬که دولت عای دات‬
‫مالیاتی را برای انجام دادن شکل معلوم خراجات در هرزمان یا دور استعمال مینماید قط ع نظ ر از سیس تم‬
‫مالیه که مورد استفاد ه قرار گرفته‪:‬‬
‫حساب پس انداز دولت با تغییر از مالیات بر عایدات به مالیات کمایی شد ه معاد ل تغییر میخ ورد‪ .‬عای دات‬
‫مالیاتی در حالت دوم وقت تر به وقوع پیوسته و برا ی تمویل خراجات مشابه ایجاب ازدی اد مش ابه ایج اب‬
‫ازدیاد در پس انداز را می نماید یا تنزیل در استقراض‪ ،‬با مقایسه به ح الت الی ه ر دو مالی ات ربح و م زد‬
‫درحقیقت عاید مالیاتی فعلی توسط (‪ )QA-CA = QC‬بلن د ت ر ب وده البت ه در ح الت مالی ات ب ر عای دات‬
‫مزدی‪ .‬و این یک تغییر خالص در پس انداز دولتی بوده که از تغییر در سیاست مالی اتی ب ه وج ود می آی د‬
‫تغییر در تمام پس انداز ملی از سبب تغییر در مالیات بر عایدات مزدی به دست آمده مع ادل عب ارت اس ت‬
‫از‪ SQ-KC‬تغییر در خانواده ‪QC =SK >o+‬‬
‫که به صورت مبهم مثبت تلقی میگردد‪ ،‬ودقیقا یک تنزیل در مص رف فعلی ب ا ح رکت خ انواده از نقط ه (‬
‫‪ )III‬به ‪ ) IV 0‬به وجودمی آید‪ .‬بدون شک با دلسرد شدن از استهالک فعلی با گریزاز مالیات باالی عای د‬
‫که شامل سود یا ربح میباشد‪ .‬تجربه تشویق نمودن تشکل سرمایه و رش د اقتص ادی ب ه ش کل تولی دات بلن د‬
‫آینده و مصارف میگردد‪.‬‬
‫تاثیرتاغیرات در زمان تجمع مالیات باالی خانواده در مقابل پس انداز ملی واضحا بر اورده میشود اگر م ا‬
‫فرضا (‪ )Yf =O‬به شکل تخفیف در نظر بگ یریم‪ .‬در ش کل ذی ل خ ط بودیج ه (‪ )AB‬امکان ات مص ارف‬
‫خانواده را در غیاب هر نوع مالیه‪ ،‬نشان میدهد‪ .‬کمایی (‪ ) Yp +OE‬در حال حاضر و (‪ )Yf = OF‬در‬
‫آینده‪ .‬طوریکه ذریعه نقطه ‪ P‬نشان داده شده است میل (‪ )AB‬عبارت است از ‪ .(1  r ) 1‬حال فک ر کنی د‬
‫که مالیات کمایی به نرخ متحد الشکل (‪ tp = tf‬وضع گردد‪.‬‬
‫این باعث تغییر دادن خط بودجه به (‪ )CD‬میشود که توسط نقطه (‪ )Q‬که باالی شعاع‬
‫(‪ )OP‬قرار دارد تعین میگردد‪ .‬و عاید خالص فعلی آن ‪ )tp) Yp = OG-1‬در حالیکه عاید خالص آین ده‬
‫آن ‪ )tf) Yf = OH +1‬میگ ردد‪ .‬ارزش ه ای فعلی مالی ات ک ه جم ع ش ده عب ارت از (‬
‫که یک تنزیل در ثروت دوران حیات خانواده میباشد‪ .‬فکر کنی د ک ه خ انواده‬
‫‪EG‬‬‫‪) FH‬‬ ‫‪(1  r ) 1 ‬‬
‫‪AC‬‬

‫مصارف را در حالت بعد از مالیه در نقطه (‪ )I‬انتخاب کند‪ .‬در نتیجه پس انداز خانواده مس اوی ب ه (‪– 1‬‬
‫‪ Yp-Cp=OG-Ol=LG )tp‬میگردد‪ .‬درنظر گیرید‪ ،‬تاثیر مالی ه چ ارچ ش ده درح ال حاض ر ک ه توس ط‬
‫مالیات بلند آینده جبران گردیده باشد‪ ،‬ارزش فعلی عایدات دولتی را بدون تغییر بجا میماند‪ ،‬که توسط تغییر‬
‫یا انتقال از (‪ )Q‬به (‪ ) R‬نمایان میشود‪.‬اگرتجمع مالیات به تعویق بیافتد دولت باید پس ان داز را کم ک رده و‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪282‬‬

‫استقراض ازدیاد سازد البته به مقدار (‪ )GU‬برای تمویل همین شکل مصارف دولت نظر به وقت ب ه همین‬
‫حساب پس انداز ملی به قهقرا کشانیده میشود‪.‬‬
‫ثروت مدت حیات مستهلک در (‪ )OC‬بدون تغییر می ماند‪ .‬له ذا مس تهلک تاب ه ح ال ب ه خ ط بودج ه ‪CD‬‬
‫روبرو میشود‪ .‬نقطه استهالک که در (‪ ( I‬انتخاب شده باشد میبینم که عاید بعد از مالیه فعلی از ( ‪ )OG‬به (‬
‫‪ )OJ‬ازدیاد یافته است‪ .‬تغییر خالص درپس انداز ملی که از سبب تقلی ل (‪ )GJ‬توس ط دولت و تزیی د (‪)GJ‬‬
‫توسط خانواه به وجود می آید صفر میباشد‪ .‬نتیجه کامال دلیل پذیر است که باه اس اس زی ر بن ا آن تغی یر در‬
‫سیاست مالیاتی تحلیل میگردد‪ .‬مالیات فعلی چارچ شده ذریعه مقدار مساوی قرض یا رهن دولت را ازدیاد‬
‫می بخشد‪ .‬این قرض اضافی دولت به حیث ارزش فعلی مالیات بلند تر آینده توسط خانواده دریافت میگردد‬
‫و در نتیجه ثروت مدت حیات و دوران حیات متوقعه استهالک بدون تغییر می ماند ‪.‬‬
‫لهذا برای استقراض دولت توسط مقدار مشابه پس انداز جواب داده میشود‪.‬‬
‫از طرف دیگر این نتیجه به صورت برجسته و رسما از نگاه اقتصاد کل فرق میکند‪ .‬فرض شود استهالک‬
‫فعلی مربوط عاید مصرف شدن فعلی میگردد‪ ،‬اگر این حالت واقعیت داشته باشد در نتیجه مالیه قطع ش ده‬
‫فعلی که توسط ازدیاد مالیه آینده تعقیب میشود‪.‬ش اید ت اثیرات حقیقی ب االی اقتص اد داش ته باش د‪ ،‬اس تهالک‬
‫فعلی شاید بلند رود‪ ،‬استهالک آینده تنزیل می یابد‪ ،‬پس انداز دولت نزول کرده و پس ان داز خ انواده توس ط‬
‫تمایل پس انداز نهایی که در کاهش مالیات فعلی ضرب میگردد‪ ،‬صعود مینماید‪ ،‬در موازنه پس ان داز ملی‬
‫و تجم ع و ت راکم س رمایه ن زول میمان د‪ ،‬نت ایج متقاب ل اش کار میس ازد ک ه م ودل دو دوره دوران حی ات‬
‫طوریکه استعمال گردیده بنابریک اصل ناموافق به تصویر ساده وظایف مصرف کی نزی ها ‪Keynesian‬‬
‫میباشد‪ .‬بسیارمهم است تاعلل اساسی عدم تطابق آن تعین گردد‪ .‬چندین امکان وجود دارد‪.‬‬
‫اول خانواده شاید به صورت ساده خوش بین بین الجسمی نه باشد ماورای عادت‪ ،‬تسامح وغ یره ش اید آنه ا‬
‫از (‪ )cycle of thumb‬استفاده نمایند البته برای تصمیم گرفتن در پس انداز ها‪.‬‬
‫مانند مصرف قسمت (‪ )MPC<1‬هر دالر اض افی عای د مص رف ش دنی این اساساً منظ ره مختل ف رفت ار‬
‫خانواده نظر به مودل (‪ )life cycle‬بوده که از کوش ش ه ای خ انواده ب رای پالنه ای بین الجس می منک ر‬
‫میشود‪.‬‬
‫دوم‪ .‬از تحلیل دوران حیات قبول شده خانواده که به مالیات فعلی مواجه باش د میفهم د ک ه‪ :‬مالی ات آین ده ب ا‬
‫نگهداشت ثابت ارزش فعلی عایدات مالیاتی بلند میرود‪.‬‬
‫در دنیای واقعی معلوم نیست که آیا خانواده بارحقیقی مالیات آینده را که از سبب مالیات فعلی نش أت ک رده‬
‫باشد‪ ،‬مشاهده کرده میتواند یا خیر با وجود آن اگر این یک پالیسی اعالن شده برمال هم باشد‪ ،‬تا ان دازه ک ه‬
‫آنها فاقد بصیرت کامل هس تند‪ ،‬ش اید در پیش بین نی دی ون مالی اتی آین ده ف ایق نگردن د و ب ه ص ورت غ یر‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪283‬‬

‫صحیح به ازدیاد در ثروت مدت حیات نایل آیند و این موجب ازدیاد در مص رف فعلی ش ده و ش اید وظیف ه‬
‫استهالک ساده پیش بینی شود‪.‬‬
‫برعکس ازدیاد مالیات ممکن استهالک فعلی را مغشوش سازد‪.‬‬
‫سوم‪ .‬خانواده شاید به ازدیاد مالیات آینده عقیده داشته باشد الکن بعد از مرگ آنه ا‪ ،‬اگ ر خ انواده ک دام پالن‬
‫را برای ترک میراث نداشته باشد‪ ،‬نتیجه مالیه که فعال عاید میگردد ضرورت ندارد تا توس ط مالی ات بلن د‬
‫تر آینده جبران شد (مربوط خانواده)‪ .‬حالت کامال مشابه به نقطه قبل الذکر‪ ،‬مالی ات قطع ش ده ش اید ث روت‬
‫مدت حیات را ازدیاد بخشیده و منجر به استهالک فعلی بلند گردد‪.‬‬
‫مقابال نتیجه برای مالیات قطع شده که توسط مالیات که ارزش فعلی را در آینده زی اد میس ازد تعقیب ش ود‬
‫کدام تاثیر ندارد) آن طور اصالح میگردد که خانواده طرف اوالد خویش عطف توج ه نش ان بدهن د و پالن‬
‫های منحرف کننده میراث را تنظیم نمایند طوریکه در چپتر ‪ 2‬توضیح شد‪.‬‬
‫دلیل اینست که انالوگ چندین نسل ثروت مدت حیات با تغییر پالیسی مالی ات تغی یر نمیخ ورد‪ .‬له ذا فض ول‬
‫خرچی دولت توسط پس انداز اضافی خانواده جبران میشود‪ ،‬که شامل میراث بلن د ب وده و مص رف حقیقی‬
‫را با تراکم داریی بدون تغییر می ماند‪.‬‬
‫در این مورد جنجال بزرگ وجود دارد که تفهمیم ک ه خ انواده ب ه ک دام ان دازه دور اندیش ی میداش ته باش د‪،‬‬
‫همچنان حدی را که مالیات آینده ازدیاد می یابد‪.‬‬
‫مانند اینکه یک نفر مدت حیات و ماورای آنرا تخمین نماید‪.‬‬
‫( ‪)Buchanan 1976 , Feildstein 1976 , Barro 1974,76‬‬
‫برای تفصیال ت بعضی موضوعات دیده میشود‪.‬‬
‫چهارم‪ .‬شاید خانواده قابلیت این را داشته باشد که به نرخ ربح فعلی اضافه تر چیزی را ق رض بگ یرد‪ ،‬ب ه‬
‫شکل که توسط مودل ساده دوران حیات قبول شده است‪ ،‬مثا ل آن شاید خانواده باشد که توقع دارن د کم ایی‬
‫ایشان در طول زنده گی بلند رود و خواهان هموار شدن موانع مص ارف باداش تن مص ارف فعلی درتزیی د‬
‫عاید فعلی باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪284‬‬

‫تاثیرات تشویقی مالیه گذاری‬

‫تصامیم سرمایه گذاری تحت مالیه{ گذاری‬ ‫‪.3 .2‬‬
‫سرمایه گذاری تجارتی (‪)Bussiness‬‬
‫مالیات و وجوه دریافتی مخاطره آمیز‬

‫سواالت محراقی‬

‫بعد از مطالعه این فصل شما قادر خواهید بود که‬

‫تصامیم سرمایه گذاری تجارتی را تحت مالیات توضیح نمیایید‬ ‫‪-1‬‬
‫ارتباط بین مخاطره وجوه دریافتی و مالیات را دوباره نشان دهید‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫تاثیر{ وضع مالیات{ علیه سرمایه گذاری و تصامیم{ مالی شرکت ها‪.‬‬
‫خرید شرکت ها یا اجاره تولید عامل و مواد که برای تولید محصول از آن نفع برده میشود‪.‬‬
‫مقدار هر عامل را که آنه ا ب رای اس تعمال در پروس ه ه ای تولی دی انتخ اب می نمای د منحص ر ب ه ارزش‬
‫محصول میباشد‪ ،‬که توسط مازاد اضافی عامل برای شرکت تولید میشود (تولید عاید نهایی)‬
‫قیمت تمام شد نهایی که در استعمال مقادیر اضافی عامل دخیل باشد شامل تمام قیمت ه ای تم ویلی میش ود‪.‬‬
‫مالیات باالی تصمیم عامل به اندازه تصرف می نماید که آنها سود نهایی ی ا عای د تولی د و قیمت نه ایی ه ر‬
‫عمل را متاثر میسازد‪.‬‬
‫اول باید ما برای مطالبه دارایی سرمایه شرکت حاکی باشیم یا تص میم س رمایه گ ذاری‪ .‬اگرچ ه مالحظ ات‬
‫مشابه برای تحمل علیه مطالبه عوامل فعلی مطرح میش ود مانن د ک ار و م واد‪ .‬زی ادتر اقس ام مالی ات ش اید‬
‫تصمیم سرمایه گذاری را متاثر سازد‪ ،‬الکن ما اوال باید به مالیات بر عایدات سهامی و مالی ات ب ر عای دات‬
‫ش خص توجه داشته باشیم زیرا تحلیل بیشتر متمرکز به همین ها میباشد‪.‬‬
‫م ا بای د ابت دا ب ه ش کل مخص وص از دارایی س رمایه متوج ه باش یم ‪( Depreciable capital‬س رمایه‬
‫استهالکی) مثالً ماشین آالت و ساختارها مثلیکه در آینده ذکر خواه د ش د همین اص ول ب رای ان واع دیگ ر‬
‫دارایی سرمایه‪ ،‬مانند زمین‪ ‌،‬صورت موجودی و دیگر منابع استهالکی در نظر گرفته میشود‪.‬‬
‫تحلیل که اینجا به کار برده میشود بنام تحلیل قسمی تعادل یادمیشود و متمرکز به ت اثیرات مالی ه دهی علی ه‬
‫تصمیم گیری به بسطح شرکت ها میباشد‪.‬‬
‫بدین معنی است که ما پارامتر (عنصر ثابت سیستم) مورد نظ ر را مانن د همچ و موض وعات (عام ل قیم و‬
‫نرخ ربح حمل میکنیم)‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪285‬‬

‫واضحا مالیات شرکتی و انفرادی عبارت از مالیات وسیع البنی اد میباش د و در مجم وع دارای ت اثیر تع ادل‬
‫عمومی علیه اقتصاد میباشد‪.‬‬
‫ازاین خاطر است که به قیم بازار آزاد تاثیر گذاشته (قیم عامل‪،‬نرخ ربح) تاثیر تعادل عمومی درفصل آینده‬
‫تحلیل خواهد شد‪.‬‬
‫در آغاز اگرضرورت به مالیات شرکتی باشد این ح الت ب ه بررس ی ارزش آن دال میباش د‪ .‬س وال مناس ب‬
‫است‪ ،‬چون تمام تصصدی سکتور خصوصی نهایتا مربوط خانواده میباشد‪ .‬پس چ را مس تقیما مالی ه ب االی‬
‫خانواده وضع نشود؟ سه دلیل برای مالیات شرکتی وجود دارد‪.‬‬
‫اول اینکه دولت به قیمت پاین اداری میتواند به مقادیر بلند عاید برسد ‪ ،‬چ ون قبال موج ود اس ت ب ا ت رکش‬
‫مشکالت انتقالی چشم گیر پدید خواهد آمد‪ .‬اگرچه ضرورت اقتص ادی نیس ت ام ا اقتص ادانان موض وع را‬
‫جدی گرفته زیرا تاثیرات سیستم توسعوی مالیات به ارزش های مارکیت سهام شرکت ها به س رمایه تب دیل‬
‫شده است‪.‬‬
‫بعد از ترک آن شاید فایده سرشار وضایعت را معرفی نماید‪.‬‬
‫دلیل دوم اینست اگر به صورت خاص طرح ریزی شود که مالیات شرکتی میتواند از نقط ه نظ ر م وثریت‬
‫یک مالیات مطلوب باشد‪ .‬اگر اساس مالیات طور تعریف شود که دارای من افع خ الص اقتص ادی باش د (ی ا‬
‫معادل آن) مالیا ت خود شاید قسمت از این منافع یا کرایه جات را جلب نمای د و تص امیم اقتص ادی تص دی‬
‫سرمایه گذاری شاید منحرف نه شود‪ .‬اگر یک شرکت منافع خود را در عدم موج ودیت مالی ه ب ه اعض می‬
‫میرساند‪ .‬مالیه به یک قسمت از منافع باالی عامل و محصول تاثیر نمیگذارد‪.‬‬
‫همین حقیقت را دراین بخش به تفصیل مطالعه خواهیم کرد‪.‬‬
‫دلیل سوم اینکه چرا مالیات شرکتی برای وجودمالیات باالی منابع‪ ،‬عاید سرمایه که بدون آن ش اید از ملی ه‬
‫دهی فرار میکردند ضرور میباشد‪ ،‬یا برای چیزیکه ملیه دهی به تعویق انداخته میشود مالی ات ش رکتی ب ه‬
‫حیث شیوه قبول ناشدنی نامیده میشود‪ .‬شیوه های نگهدارن ده در م واردی وج ود دارد ک ه ع دم رض ایت آن‬
‫توقع میرود‪.‬‬
‫اول رضایت ندادن در برابر عاید سرمایه که توسط شرکتهای خارجی کمایی شده باشد درغیر آن شاید آنها‬
‫به کلی از مالیه دهید فرار نمایند‪.‬‬
‫دوم اینکه رضایت ندادن در برابر کمایی نگاه شده توسط شرکت ها‪.‬‬
‫این حالت مالیه دهی شخص تا زمان ک ه س همداران از عه ده کم ایی ه ای نگ ه ش ده ب یرون می برایند‪ ،‬ب ه‬
‫تعویق می افتید خواه مفاد باشد یاهم منفعت سرمایه‪ .‬چون به مالیات ش رکتی قبال رض ایت نش ان داده ش ده‬
‫باید تحت مالیات مطلوب سیس تم دوب اره واپس گ ردد البت ه زمانیک ه عای د س رمایه ق ابلیت مالی ه پ ذیری را‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪286‬‬

‫بدست سهمداران پیدا می نماید‪‌،‬و این دلیل اساسی را برای تمام مالیات ش رکتی و شخصی تهی ه می دارد که‬
‫در‪ Blue point (1977) for basic tax regain fo US treasury‬توضیح گردید‪.‬‬
‫اصالحات اساسی خزانه ایاالت متحده اگر سیستم مالیات که در س طح ش خص اعتب ار پی دا میکن د مطل وب‬
‫باشد‪ ،‬اعتبار دقیق برای مالیات شرکتی که قبال تادیه شده باشد داده میشود‪ .‬و خود مالیات شرکتی بی نتیج ه‬
‫میباشد‪.‬‬
‫به حیث مقدمه که بعدا به تفصیل توضیح خوهد شد باید گفت که مالی ات چط ور ب االی تص امیم ش رکت ه ا‬
‫تاثیر میگذارد‪ .‬با نگاه به تصامیم سرمایه گذاری به یک سطح اساسی‪ ،‬شرکت اموال یا اجن اس س رمایه را‬
‫دریک دوره زمانی نصب می نماید‪ ،‬و در اتصال به عوامل متحول دیگر آنرا استعمال می نماید تا در آینده‬
‫محصول بدست آید‪ .‬باید نقشه ‪ 5‬فعال به خرچ برسد تا عاید آن در آین ده بدس ت آی د‪ .‬بعض ی از من ابع م الی‬
‫ضرورت است که باید از سه مدرک بدست آید اول باید قرض گرفته شود (که باید سود آن پرداخته شود)‪.‬‬
‫دوم کمایی تعهدی که مربوط منافع فعلی یا از گذشته باشد‪.‬‬
‫سوم موضوعات تعادلی جدید میباشد‪ .‬منبع چهارم تمویلی عبارت از آن است که از دولت ب ه ش کل اعتب ار‬
‫مالیاتی سرمایه گذاری بدست می آید‪ .‬یا به شکل دیون بخص وص وغ یره فک ر میش ود ک ه اقتص اد تص دی‬
‫منافع را بلندتر میسازد لهذا عوامل تا زمانی که منافع نهایی مساوی به قیم نهایی میشود ضروری میباشد‪.‬‬
‫شرکت ها بصورت دوامدار تصامیم سرمایه گ ذاری را اخ ذ می نماین د‪ ،‬خ واه اگ ر ض رورت ب ه س رمایه‬
‫اضافی داشته باشدیا ضرورت به تعویض سرمایه استهالکی داشته باشد لهذا اسهام سرمایه ایش ان از زم ان‬
‫تا زمان فرق می نماید‪.‬‬
‫درهر زمان آنها شایدسعی نمایند که دارایی سرمایه را اصالح سازد‪ ‌،‬لهذا منافع نهایی داشتن مازاد اض افی‬
‫سرمایه دقیقا مساوی به قیمت نهایی داش تن م ازاد اض افی س رمایه دردس ت من افع نه ایی عب ارت از عای د‬
‫نهایی تولیدی میباشد‪ ،‬در حالت شرکت رق ابتی این ارزش تولی د نه ایی بع د از مالی ه میباش د‪ ،‬قیمت نه ایی‬
‫دارای سرمایه که برای تولید محصول درهمان زمان اس تعمال میش ود‪ .‬مفه وم باری ک میباش د‪ ،‬دارایی ک ه‬
‫یک مرتبه بدست آمد شاید زمان ها دوام بکند‪.‬‬
‫چیزی را که ماضرورت به اجرای آنرا داریم عبارت از حساب نمودن یک قیمت برای هرزمان که توام با‬
‫داشتن و استعمال دارایی میباشد‪ .‬اگر یک دارایی به یک زمان استفاده ش ود دارای چه ار اج زا میباش د ک ه‬
‫میتواند تمام شد برآورد شده را بسازد‪.‬‬
‫اول قیمت است که دارایی را تمویل می نماید که شامل ربح است که برای قرض تادی ه میش ود‪ .‬ب ه اض افه‬
‫حساب بازگشتی تادیه شده ب اری س همداران ج ز اخ یر از خ اطر ش امل اس ت ک ه وج وه تس اوی درتموی ل‬
‫سرمایه تعطیل را به خود آورده شاید برای سهمداران در جای دیگر حاصل را بگیرد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪287‬‬

‫دوم دارایی شاید در اثر استعمال عادی تنزیل یابد‪ ،‬و در اخیر زمان شاید محصول را که درابتدا بدست می‬
‫آورد تولید نه کند‪ .‬ازاین خاطر است که ارزش دالر را شاید بی بها سازد‪.‬‬
‫سوم ارزش دالر سرمایه شاید از سبب کم ارزش شدن تغییر بخورد که تغییر در قیمت ه ای نس بی و ت ورم‬
‫به وجود می آید‪.‬‬
‫گفته میشود که در نتیجه شاید سرمایه منفعت ب برد ی ا از دس ت ده د‪ .‬دراخ یر داش تن دارایی س رمایه ش اید‬
‫منجر به پس انداز مالیات شود‪ .‬این چهار جز تمام شد نکهدارنده واحد اض افی س رمایه ب ه تم ام ش د نه ایی‬
‫جمع شده به چیزیکه به نام مصارف استفاده سرمای یاد میشود‪ .‬شرکت شاید تازمان س رمایه گ ذاری نمای د‬
‫که تمام شد نهایی سرمایه ازدیاد یابد‪ .‬مشوق سرمایه گذاری شاید نزول نماید و برعکس ک ار م ا اینس ت ت ا‬
‫فورمول دقیق برای مصرف تمام شد مستقل سرمایه را مشخص سازیم‪.‬‬
‫در نتیجه ما میتوانیم نشان دهیم که چگونه مالیه و تورم میتواند هر دو مصرف تمام ش د و تص میم س رمایه‬
‫گذاری شرکت را متاثر سازد‪.‬‬
‫ما از یک حالت که هیچ مالیات موجود نباشد شروع مینماییم‪.‬‬
‫سپس به ت رتیب ن رخ انفالس یون‪ ،‬مالی ات شخص ی و مالی ات ش رکتی را اض افه می نم اییم‪ .‬چیزیک ه بای د‬
‫رقابتی بودن شرکت را نشان دهد‪ ،‬باید قیم طوریکه داده شده تعقیب شود‪.‬‬

‫‪ :A‬حالت بدون مالیات‬

‫درعدم موجودیت مالیات و تورم اصطالح ریاضیکی برای مصرف تمام شد س رمایه ب ه ص ورت دلچس ب‬
‫ساده میباشد‪.‬‬
‫فکر کنید که قیمت خرید یک واحد سرمایه ‪ q‬باشد‪ .‬این از یک زم ان تازم ان دیگ ر ف رق میکن د‪ .‬الکن م ا‬
‫اشتراک زمان را برای ساده گی موضوع حذف میکنیم‪ .‬فکر میشود که سرمایه به صورت متناسب به نرخ‬
‫‪q‬استهالک یا تنزیل متحمل ش ده دروقت زم انی فی واح د ‪q‬‬ ‫‪‬در هر زمان تنزیل می یابد‪ ،‬درنتیجه‬
‫‪ dollers‬سرمایه ثروت‪.‬‬
‫قیمت تمویل دارای فکر میشود که ‪ r dollers‬تمویل باشد یا ‪ qr‬دالرفی واحد سرمایه‪ .‬صنایع سرمایه علیه‬
‫دارایی شاید ‪ q‬فی واحد زمانی باشد‪ .‬مصرف تمام ش د س رمایه توس ط ‪ c‬نش ان داده ش ده‪ .‬خالص ه آنه ا‬
‫طور ذیل تحریر میگردد‪.‬‬
‫(‪)11-12‬‬ ‫) ‪c  q (r    q‬‬

‫‪q‬‬
‫‪g ‬که عبارت از نرخ تغییر قیم برای اجناس سرمایه شرکت شاید تازمان س رمایه گ ذاری نمای د ت ا‬ ‫‪q‬‬

‫که مصرف تمام شد سرمایه مساوی به ارزش تولید نهایی آن شود‪.‬‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪288‬‬

‫(‪)11-13‬‬ ‫‪kpMp‬‬ ‫) ‪ q (r    g‬‬

‫عبارت از قیمت محصول‪ ،‬و‪ Mpk‬عبارت از تولید نهایی سرمایه میباشد به احتمال کلی عرض میکنیم ک ه‬
‫با کسب بیشتر سرمایه توسط شرکت‪ .‬تولید نهایی سرمایه نزول می نماید‪ .‬این حالت تازمان دوام پیدا میکند‬
‫تا که)‪ eg (11-13‬یقین شود‪.‬‬
‫قیمت مالیه‪ r ،‬عبارت از نرخ اس ت ک ه ش رکت ب رای طلبک ارانش تادی ه می نمای د تاض روریات نق دی‬
‫خویش را برای وجوه نهایی تمویل نمایند‪.‬‬
‫چون میتواند تمویل نهایی آن از هریک قرض یا تساوی به وجود آید‪ .‬مصارف تمویل عبارت از ن رخ ربح‬
‫میباشد که شرکت باید آنرا برای قروض با تفاوت یا به نفع غیر خالص ‪ i‬تادیه نماید و آن عب ارت از ن رخ‬
‫ربح یک دوری میباشد‪ .‬و ما این حقیقت را که شاید رسید یا موعد پرداخت قروض شاید فرق کن د از نظ ر‬
‫دور می اندازیم‪ .‬برای تساوی‪.‬تمام شد مالی دقیقا عبارت از آن است ک ه ب رای ج بران س همداران ارتب اط‬
‫میگیرد‪ .‬البته برای تهیه وجود تساوی بیشتر‪.‬‬
‫تمام شد یا قیمت تساوی را ‪ p‬می نامیم‪.‬‬
‫‪ ‬تناس ب وج وه نه ایی باش د ک ه از ق روض بدس ت آم ده و ) ‪ (1  ‬از تس اوی مص ارف تمویل‬ ‫اگ ر‬
‫‪ )14-11( r   i (1   )p‬این عب ارت از قیمت اس ت ک ه در مص رف تم ام ش د‬ ‫ش رکت عب ارت از‬
‫استعمال شده در ‪ eq (11-13‬ظهور گردی ده‪ .‬این فورم ول ک ه ب رای مص ارف تموی ل ذک ر ش د بعض ی‬
‫سواالت را بدون جواب می مانند‪ .‬در خصوص که دقیقا ‪‬چه چیز را تعین می نماید ؟ آیا نسبت قرض به‬
‫تمام تمویل میباشد؟ در نوشتجات کدام جواب واضح برای سوال مذکور وجود ندارد‪.‬‬
‫اگر چه چندین پدیده ذکر شده که انتخ اب س اختار م الی را مت اثر میس ازد‪ .‬ی ک منظ ره ب زرگ ک ه توس ط‬
‫توضیح شده است (در یک نوع مشهور) ذات و اصل ماده یا تص رع‬ ‫‪ Mocligliam‬و ‪Miller 1958‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬برای س همداران ش رکت نامناس ب میباش د‪ .‬در نظ ر گ یرد ابت دا ک ه ب ا بلن د رفتن‬ ‫اینست که انتخاب‬
‫تحول برگشت به دارنده های تساوی بلند م یرود‪ .‬زی را بازگش ت عملی ک ه ش رکت بدس ت می آورد‪ ،‬البت ه‬
‫توسط سرمایه گذاری غیر واضح میباشد و قیمت که برای دارنده های دین داره میشود مقدار ث ابت میباش د‬
‫به شیوه که ‪ Modigiani‬و ‪ Miller‬اشاره ک رده در ی ک جه ان ک امال فع ال ب ازار س هامی و درجایک ه‬
‫‪‬نامناسب خواهد بود‪.‬‬ ‫افالس نباشد‪ ،‬انتخاب‬
‫اگر شرکت ها نسبت قرض به تساوی را تغییر بدهد و درنتیجه تحول ب از گش ت ب ه تس اوی م الکین تغی یر‬
‫بخورد‪ .‬این حالت به صورت دقیق توسط ملکین تساوی جبران گردیده اگر آنها نسبت قرص ب ر تس اوی را‬
‫در ‪( portfolio‬مجموعه اسن اد بهادار) شخص خویش به جهت مخالف تغییر بدهد‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪289‬‬

‫مثال‪ :‬فرض کیند که یک شرکت یک دالر قرض را به حیث ‪( ceteris paribus‬در صورت ث ابت ب ودن‬
‫سایر شرایط ) توزیع میکند‪ .‬قرض شاید برای شرکت یک دالر اضافی راکمایی نماید‪ .‬که به حیث مفاد تادیه‬
‫میگردد‪ .‬و ربح دیون آینده ما را در فی واحد مدت خلق می نماید‪.‬‬
‫و نسبت قرض به تساوی شرکت شاید بلند رود و سهمداران در یک وضعیت مخاطره آمیز قرار میگیرن د‪،‬‬
‫اگر سهمداران یک دالر ایشان برای خرید سند قرض ه ک ه حام ل ن رخ ربح باش د (‪ ) i‬بخ رچ میرس اند وی‬
‫شاید ربح مساوی به رقم که تادیه شده بدست آورد‪.‬‬
‫تاثیر فعالیت های شرکت در معرض بطالن قرار میگیرد‪ .‬و یک دالر اضافی که توسط شرکت قرض ش ده‬
‫با یک دالر پس انداز تالقی گردیده (توسط سهمداران) لهذا خرید قرض توسط نامناسب ب وده از این خ اطر‬
‫است که ‪‬نامناسب میباشد‪.‬‬
‫زمانیکه امکانات پرخرچ افالس‪ ‌،‬مارکیت ناقص سرمایه یا مالیات شناسایی گردیده میتواند نشان داده ش ود‬
‫که نتیجه ‪ Miller, Modigliani‬دیگر دوام نمیکن د و نس بت ق رض تس اوی دیگ ر نامناس ب نیس ت‪ .‬مثال‬
‫ازدیاد نسبت قرض تساوی شاید احتم ال افالس را زی اد س ازد ک ه قیمت تم ام ش د واقعی را حم ل گردی ده‪،‬‬
‫توسط سهمداران هیچگاه جبران نه میشود‪ .‬یک منظره دیگر پرابلم توسط ‪Malkeil (1967), Baumol‬‬
‫پیشنهاد گردیده‪ .‬آنها یک شیوه خالص و آماده برای انتخاب نیست قرض تساوی پیشنهاد نموده اند‪.‬‬
‫اول نرخ بازگشت مورد ضرورت علیه تساوی ‪ ،p‬فکر میشود که نسبت مذکور را زیاد س ازد‪ ،‬ی ک تعه د‬
‫و التزام دیگر وجود دارد که این حالت نمیتواند به صورت کلی اجرا نشود البته توسط معامله شخصی‪.‬‬
‫دو م نرخ ربح باید توسط شرکت تادیه شود و شاید توسط نسبت فرض تس اوی بلن د ب رود‪ .‬چ ون امکان ات‬
‫افالس بلند میرود‪.‬‬
‫‪‬باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬قیمت تمام شد سرمایه ‪ r‬خود شاید وظیفه‬
‫اگر هر دو‪ i ,p‬ازدیاد یابد وظیفه ‪،‬‬
‫زمانیکه مالیات معرفی گردیده‪ ،‬به اندازه که آنها به قرض از تساوی به ص ورت مختل ف برخ ورد نماین د‪.‬‬
‫آنها شاید شرکت را وادار به تعویض یک توسط دیگران شود‪ .‬و این به نوبه خود شاید قیمت تمام شد م الی‬
‫و تصمیم سرمایه گذاری شرکت رامتثر سازد‪.‬‬
‫یکی از مقاصد این بخش عبارت از توضیح سمت یا جهت است که مشوق در آن اتفاق می افتد‪ .‬عظمت آن‬
‫شکل است برای تحقیقات یا بررسی های غیر علمی یا تجربوی‪.‬‬
‫این حالت بدون مالیه به حیث یک نش ان مفی ددر مقاب ل ت اثیرات مالی ات و ت ورم‪ .‬خ دمت ک رده میتوان د در‬
‫مورد مصارف استفاده درمعامله که حیث مصارف اس تفاده خن ثی س رمایه را دارد فک ر ک نیم‪ .‬مالی ات ن یز‬
‫شاید بی اثر یا خنثی گردد‪ ،‬البته ‪( Uis-aUis‬روبرو) به تصمیم سرمایه گذاری اگر آنها اصطالح را برای‬
‫مصارف استفاده سرمایه شرکت تغییر ندهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪290‬‬

‫مالیات{ شرکت ها ‪corpotate tax‬‬

‫فکر کنید که ماحال یک سیستم ساده مالی ات ش رکتها را با س اختار ق رار دادی مناس ب می شناس یم‪ .‬اس اس‬
‫مالیات متشکل از عاید‪ ‌،‬تمام شد پاین فعلی (مزد ها‪‌،‬م واد خ ام‪ ،‬محروق ات وغ یره) ک اهش کم ب رای قیمت‬
‫های تمام شد سرمایه‪.‬‬
‫بخش اخیر متشکل از تنزیل تخصیص فرسایش یا تنزیل ج یره ب رای مقاص د مالی اتی و ه ر تم ام ش د ربح‬
‫تایده شده میباشد‪ ،‬فورمول مصرف تمام شد سرمایه ‪ ،‬معادله مالی (‪ )14-11‬وشرایط بلند ساختن منافع ‪eq‬‬
‫‪ (11-13‬اصالح گردیده تا به این موضوع به حساب کشانیده شود‪.‬‬
‫مالیات شاید نفع نهایی را برای سرمایه گذاری تقلیل نماید‪.‬‬
‫اگر عایدات که توسط سرمایه گذاری نهایی تولید گردیده مشمول مالی ه گردن د‪ .‬ب از هم مص ارف نه ایی ی ا‬
‫قیمت تمام شد نهایی شاید تنزیل کند‪ ،‬پس انداز مالیات شاید درنتیج ه کس ر تنزی ل و قیمت تم ام ش د ربح ب ه‬
‫وجود آید‪ ،‬برای مالحظه نمودن اینکه چطور مشوق سرمایه گذاری مورد تاثیر قرار میگیرد‪ ،‬نرخ مالی ات‬
‫شرکتها را به ‪ u‬وکاهش برای مقاصد مالیات را به نرخ توازن روبه کاهش نشان دهیم‪.‬‬
‫درحقیقت برنامه های دیگر تنزیل نیز استعمال میشود‪( .‬میتودها ی ارقام خطی مجموع سالها) و فورمول ما‬
‫‪‬‬ ‫‪‬با نرخ حقیقی تنزیل‬ ‫طوری اصالح میشود که آنها به حساب کشانیده میشود‪ .‬به یاد داشته باشید که‬
‫مساوی قرار نگرفته‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫برای راحتی اصطالح نفع سرمایه ‪ g‬را باید از نظر بیاندازیم یا به صورت معادل فک ر کنی د ک ه ‪ g‬ب ه‬
‫یا نرخ استهالک ادخال یا آمیخته شود‪.‬‬
‫‪ ‬به حیث نرخ اقتصادی حقیقی تنزیل یاد میشود‪.‬‬ ‫لهذا‬
‫ضیاع تغییرات و قیمت نسبی هر دو باهم مدغم میگردن د‪ .‬اگرچ ه بع دا ش اید توض یح ش ود‪ ،‬ش رایط نه ایی‬
‫زمانیکه شرکت حد مطلوب سهامی را انتخاب کند مطمین تر میشود و عب ارت از (ب رای معلوم ات بیش تر‬
‫‪ Auerbach 1979‬دیده شود)‬
‫‪u ‬‬
‫(‪)11-15‬‬ ‫‪(1  u )p kpM‬‬
‫‪‬‬
‫‪ q (r   )1 ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪r  ‬‬

‫‪ r‬عبارت از ‪ r ib (1  u ) (1   )p‬طرف چپ نفع نهایی توسط (‪ )u-1‬تقلیل می نماید وعاید مول ده‬
‫فروش محصول توسط نرخ ‪ u‬مالیه را متحم ل میش ود‪ .‬ط رف راس ت تم ام ش د محس وب مالی ه ‪ r‬ب وده‬
‫وتغییر میخورد از سبب اینکه ربح مضمر مالیه را نمی پذیرد‪.‬‬

‫لهذا قیمت آن شرکت )‪ i(1-u‬بوده‪ .‬افاده ک ه در معادل ه اخ یر‪ 15-11‬درقوس ها جابج ا ش ده نمای انگر ت اثیر‬
‫حذف کردن از حساب استهالک شدن برای تنزیل میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪291‬‬

‫ومیتواند طور ذیل بیان شود‪ .‬قیمت خرید واح د س رمایه در م ارکیت ‪ q‬دال ر میباش د‪ ،‬ب از هم اگ ر یکدفع ه‬
‫‪‬از حس اب ح ذف‬ ‫خریده شد واحد س رمایه به جری ان اس تهالک ب الغ گردی ده وب ه ن رخ ک اهش ت وازن‬
‫میگردد‪ .‬میتوانیم نشان دهیم ک ه ارزش فعلی ب رای تنزی ل آین ده ش رکت ب ه ارزش دالر ) ‪ (/ r ‬ح ذف‬
‫میشود‪ .‬لهذا ارزش فعلی پس انداز مالیات علیه ثروت یک دالر سرمایه ) ‪u  (/ r ‬میباشد‪.‬‬
‫ما قیمت خرید موثر یک واحد س رمایه راب ه حیث قیمت خری د عملی ‪ q‬فک ر میک نیم ک ه ع اری از ارزش‬
‫فعلی پس انداز مالیات آینده کاهش استهالک میباشد و میتوانیم بگویم‪.‬‬
‫) ‪q (1  u  (/ r ‬‬ ‫‪‬‬
‫طرف راست به حیث مصارف اس تفاده واح د س رمایه ک ه قیمت ) ‪q (1  u  )(/ r ‬را متحم ل میش ود‪.‬‬
‫شرکت شایدمقدار سرمایه را تقاضا نماید که تا حالت نهایی )‪ eq (11-16‬مطمین شود‪ .‬برای مقایسه آن با‬
‫نتایج ‪ no tax‬با آنرا دوباره به شکل ذیل بنویسیم‪.‬‬
‫‪(r   )  u  ‬‬
‫(‪)11-16‬‬ ‫‪kpMp‬‬ ‫‪q‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪(1  u )  r  ‬‬

‫تاثیر مشوق مالیات بر سرمایه گذاری از مقایسه طرف راست )‪ eq(11-16‬با حالت بی اثر حالت بیطرف‬
‫) ‪q (r  ‬بدست آمده میتواند‪ .‬اگر اولی توسط مالیه ازدیاد یابد در اینصورت دلسرد میشود‪.‬‬
‫بر عکس اگر توسط مالیه کم شود‪ .‬سرمایه گذاری تشویق میشود‪ .‬تقدم واض ح نیس ت ب ه این مع نی ک ه آی ا‬
‫مالیه آنرا موخر ساخته یا انرا تنبه میس ازد‪ .‬و مرب وط اهمیت ‪ ,‬میش ود‪ .‬ب ازهم درمجم وع این مالی ات‬
‫شاید بی اثر نباشد‪.‬‬
‫مالیه شاید تصامیم مالی یک شرکت را منحرف سازد‪ ،‬بار جارفته به کسر ربح ن ه ب ه کس ر مص رف تم ام‬
‫شد تساوی‪ ،‬مالیات قیم نسبی قروض مالی را کم ک رده و ش رکت را تنب ه ک رده ت ا نس بت تس اوی دی ون را‬
‫ازدیاد بخشد‪ ،‬برای اینکه مالیه واقعا بی اثر گردد‪.‬‬
‫باید به اساس ساختار های مالی که توسط شرکت و تصمیم سرمایه گذاری داده میشود عیار گردد‪ ،‬تبص ره‬
‫فوق برای سرمایه تنزیل پذیر در نظر گرفته میشود‪ .‬همین قسم تحلی ل ش امل ان واع دیگ ر میگ ردد‪ .‬ط ور‬
‫مثال با سرمایه غیر تنزیل پذیر ‪   0‬لهذا حاالت نهایی عبارت است‬
‫اصطالح مشابه برای ‪ inventory capital‬سرمایه موجودی نیز مشتق میگردد‪ .‬در عدم موجودیت تغییر‬
‫قیم‪‌،‬قیمت داشتن سرمایه موجوده مساوی به قیمت تمویلی میباشد‪ .‬عالج یا راه ح ل س رمایه موج وده مغل ق‬
‫میگردد‪ .‬البته زمانیکه قیم اجناس موجوده تغییر بکند‪.‬‬
‫زیرا قیمت تمام شد اجناس که از عهده موجودی برآمده شاید از ارزش های فعلی یا تعویض حذف نگ ردد‪.‬‬
‫برای بحث بیشتر مصرف تمام شد استعمال موجودی نگهدارنده بررسی اینکه کدام نوع ساختار مالیات ب ر‬
‫شرکتها شاید بی اثر باشد‪ ،‬دلچسب خواهد بود‪ .‬سه علل وجود دارد که باید تفریق گردند‪،‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪292‬‬

‫‪( True economic depreciation and full cost of finance deductibility – 1‬استهالک واقعی‬
‫اقتصادی و مصارف کامل کاهش دهی تمویل)‬

‫حالت اول برای مالحظه نمودن آن عبارت است از اینکه نرخ تنزیل برای مقاصد مالیاتی مساوی ب ه ن رخ‬
‫‪‬‬
‫وهر دو تمام شد ربح ‪ i‬و تمام شد تس اوی ‪ ،p‬مرب وط س رمایه دس ت داش ته‬ ‫(‬ ‫حقیقی تنزیل میباشد ) ‪‬‬

‫‪ tax deductible‬یا (تنزیل پذیری برای مالیه) میباشد‪.‬‬

‫تمام شد تمویل برای شرکت مساوی میشود به‪:‬‬
‫) ‪r iB (1  u ) (1   )p (1  u‬‬

‫لهذا نه قرض ونه تساوی مورد توجه بوده و)‪ eq (11-16‬طورذیل تحریر میگردد‬
‫‪(r   ) ‬‬ ‫‪u ‬‬
‫‪kPMP‬‬ ‫‪q‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪(1  u ) ‬‬ ‫‪r  ‬‬
‫‪(r   )  r    u ‬‬
‫‪q‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 u  r  ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪q (r   (1  u ) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪1 u‬‬
‫‪   (1   )p   ‬‬
‫‪ qiB‬‬

‫که به حالت بیطرف مشابه بوده‪ .‬اگر چه این یک مالیات خیالی ب وده مش کل اس ت در مع رض اج را ق رار‬
‫‪ ‬وتم ام ش د محس وب تس اوی م الی ‪ p‬را شناس ایی‬ ‫گیرد‪ .‬لهذا ادارات مالیاتی باید ه ردو ن رخ تنزی ل‬
‫نماید‪ .‬چون هیچکدام آن مستقیما قابل مشاهده نیست درنتیجه بعید است که اساس مالیه تعریف گردد‪.‬‬
‫‪ ii -‬جریان{ نقدی مالیه گذاری ‪cash flow taxation‬‬
‫حالت دوم جریان نقدی مالی ات دهی میباش د ی ا مص ارف ف وری ک ه توس ط اس میت طرف داری میش ود‪ .‬در‬
‫نزدیک ها در ‪ Meade (1978) , Mintz (1983) , Bruce , Boadway‬تحلیل گردیده‪ ،‬اگر خراجات‬
‫س رمایه ح ذف گ ردد ودیگ ر تنزی ل اج ازه داده ن ه ش ود‪ ،‬در نتیج ه ربح در معادله ‪ 16-11‬میتوان د ح الت‬
‫بیطرفی را کم سازد ابتدا در نظر گیرد که تمام شد مالی آن ‪iB  (1   )p‬میشود زی را ربح کس ر پ ذیر‬
‫میباشد‪.‬‬
‫‪‬براب ر به ‪‬میش ود‪ ،‬قوس های اخ یر در )‪ Eq(11-16‬را میت وانیم‬ ‫همچنان با حذف فوری نرخ تنزی ل‬
‫طور ذیل بنویسیم‪:‬‬
‫‪ 1 u‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1  r‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬شود (‪ )u – 1‬بدست می آید‪.‬‬ ‫و هر گاه‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪293‬‬

‫در این حالت افاده (‪ )u – 1‬باطل گردیده‪ ،‬معادله )‪ Eq(11-16‬به حالت بدون مالیه تقلیل برمیگردد‪.‬‬
‫این نوع ساختار مالیاتی از نقطه نظر اداری مطالعه میگردد‪ ،‬زیرا با در نظر داش ت آن ادارات ض رورت‬
‫شناسایی به نرخ واقعی تنزیل نداشته یا برای تما شد مالی برای شرکت طوریکه درح الت قبلی دی ده میش د‪.‬‬
‫به فرضیه واضح که قبال ذکر شد متوجه باید شد که نرخ مالی اتی ‪ u‬متن اظرا ش امل س الهای میش ود ک ه در‬
‫آنها وجود دارد‪.‬‬
‫برای بی اث ر س اختن آن ش رکت بای د کم ک ه ای بالع وض را دراین س الها بدس ت آورد‪ .‬در عم ل ب رای‬
‫شرکت ها شاید اجازه وعده کمک ها درسالهای ضرر داده نشود‪ .‬بلکه درعوض آنها اجازه حمل ضیاع در‬
‫سالهای آینده را دارد‪ ‌،‬منقول ساختن ضیاع برای سالهای آینده تعویض مکم ل ب رای ج بران ت ام ض یاع ی ا‬
‫عالج کمک بالعوض نبوده‪ ‌،‬بدین معنی است که کمک بالعوض تا آین ده ب ه تعوی ق می آفت د ت ا ک ه من افع‬
‫مثبت کمایی گردد‪.‬این حالت سبب میشود تا تمام شد مساوی با ربح سابق الذکر ب االی کم ک بالع وض‪ ،‬را‬
‫باالی شرکت وضع نماید‪.‬‬
‫یک سیستم سریع یا فوری هدف شاید احتمال ضیاع شرکت را در سالهای ابتدایی زیاد سازد‪ .‬معلوم دارک ه‬
‫کسرآن با تراکم سرمایه آب اد میش ود‪ ،‬ب را ی حف ظ بیط رفی چ نین س یما تهی ه ب رای اج را آن ض یاع تم ام‬
‫ضروری می باشد‪.‬‬
‫بدین معنی است که عاید مولده از سرمایه گذاری شرکت تا بعدا به تعویق می افتاد‪.‬‬
‫و در سالهای که سرمایه گذاری بلند برود شاید منفی شود‪.‬‬

‫‪ -iii‬ارزش شخصی مصارف از دست دادن سرمایه‬

‫قیمت مساوی خریداری سرمایه‬
‫در حالت سابقه بالفعل حالتهای خاص از قاعده بی اثر بودن عمومی می باشد‪ ،‬مالیه را در نظ ر گیری د ک ه‬
‫حذف تنزیل رابه نرخ ت وازن کاهشی ‪‬اج ازه بده د مانن د قب ل‪ .‬تحت چ نین س یما ارزش دف تری س رمایه‬
‫تنزیل ناشده علیه سرمایه گذاری ابتدایی یک دالر شاید به تناسب ) ‪ (1 ‬زوال نماید‪ .‬در نتیجه اگ ر ی ک‬
‫دالر درسال صفر انتخاب ش ود ) ‪ (1  ‬ش اید در س ال ‪ 1‬تنزی ل ناش ده باشد ‪ (1  ) 2‬درس ال ‪ 2‬وغ یره‬
‫‪ (1  ) t‬درسال ‪. t‬‬
‫حال فکر کنید که قیمت تمام شد حذف مالی ‪ r‬را در مبلغ تنزیل ناشده سرمایه ضرب مینماییم لهذا درسال ‪t‬‬
‫قیمت تمام شد حذف مالی ‪ r (1  ) t‬میشود‪ .‬مصارف تمویل عب ارت ازقیمت تم ام ش د عملی ک ه ش رکت‬
‫برای قروض و تساوی باید آنرا تادیه نماید ‪iB  (1   )p‬می باشد‪.‬‬
‫تحت همین سیما قیمت تمام شد حذف مشابه به حذف تنزیل می باشد وطور توضیح میش ود ک ه درآین ده پس‬
‫انداز مالیاتی بلند میرود‪ ،‬یا به صورت معادل قیمت خرید موثر اجناس سرمایه را کاهش میدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪294‬‬

‫قیمت موثر خرید یک واحد سرمایه عبارت از‪:‬‬

‫) ‪q (1  u  (/ r  )ru (/ r ‬‬

‫یا )‪ q(1-u‬میباشد‪ .‬این قیمت دقیقا مشابه قیمت موثر خرید تحت از دست دادن فوری میباشد‪.‬‬
‫) ‪(r  ‬‬
‫(‪)11-18‬‬ ‫‪kpMp‬‬ ‫‪q‬‬ ‫) ‪1  u  q (r  ‬‬
‫) ‪(1  u‬‬

‫‪ r iB  (1   )p‬از این خاطر است که مالیه نیوترال یا بی اثر میباشد‪ .‬اگر دیگر هم پیش ب رویم ب دون‬
‫‪‬منتخب شده‪ ،‬این شاید بی اثر باشد ‪ ) Bruce , Boadway 1979‬دیده میشود‬ ‫در نظر داشت نرخ تنزیل‬
‫‪‬باشد‪ ،‬ما حالت اولی (‪ ) i‬مانند فوق را داریم‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫اگر‬
‫اگر ‪  ‬ما حالت دومی ‪ ii‬را میداشته باشیم‪ .‬که خ ود خوانن ده درس تی و ع دم درس تی آن را تعین ک رده‬
‫میتواند‪ .‬تهیه ‪ cost‬مالی حذف به ارزش عدم تنزیل سرمایه شرکت بنا میاشد شاید مالیه بازهم بی اثر ق رار‬
‫بگیرد‪.‬‬
‫اصوال شرکت میتواند ساختار تنزیل دلخواه ایشان را انتخاب نماید که در نتیجه آن بیطرفی به وجود خواهد‬
‫آمد یقینا تمام شد مالی حذف باید صرف محدود به تادیه ربح نگردد ی ا ش رکت متعه د ش ود ک ه ق روض را‬
‫برای تساوی به صورت مصنوعی تعویض کرده و بیطرفی از دست داده شود‪.‬‬
‫تمام مثال های فوق مالیات به ارتباط تصمیم سرمایه گذاری شرکت بی اثر میباش د‪ ،‬له ذا گفت ه میت وانیم ک ه‬
‫آنها در تصمیم نهایی سرمایه گذاری‌را متاثر کرده نمی تواند‪ ،‬معنی آن این نیست ک ه آنه ا عای د را بدس ت‬
‫آورده نمی تواند‪ ،‬تنها آنها عایدات بدون مالیه باالی پروژه های نهایی جامعه بدست آورده میتواند‪.‬‬
‫باالی پروژه های زیربنایی – نهایی مالیات قسمت خالص منافع یا کرایه قبضه نموده‪ .‬بدین اس اس‪ ،‬مالی ات‬
‫بی اثر عبارت از مالیه موثر مطلوب بوده‪ ‌،‬زیرا عایدات را بدون وضع نمودن تحریقات یا زیان ثابت علیه‬
‫اقتصاد جمع می نمایند‪.‬‬
‫این مالیه موثریت خود را باالی صنعت های که اجاره مهم را تولیدمی نماید مانند منابع صنایع نشان میدهد‬
‫مالیات بر شرکتها اکثرا به سرمایه گذاری تشویقی مشراکتی انواع مختلف اصالح میگردد‪.‬‬
‫این بحث را با اشاره به آن که چگونه مشوق سرمایه گذاری میتواند تصمیم س رمایه گ ذاری نه ایی ش رکت‬
‫را مورد تاثیر قرار دهد مکمل میسازیم‪ .‬اشکال متبادل وج ود دارد ک ه مش وق س رمایه گ ذاری میتوان د ب ه‬
‫وقوع پیوندد‪ ،‬یک شکل عام اش اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری میباشد‪ .‬که به شرکت اعتب ار مالی اتی را ب ه‬
‫هر دالر سرمایه گذاری قبول شده‪ ،‬اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری دارای دو ن وع اس ت‪ ،‬آنهایک ه تخص یص‬
‫استهالک را ترک گفته یا بلند میسازد‪ ،‬دوم آنکه مبلغ سرمایه را تنزیل داده البته نسبت تخصیص استهالک‬
‫به اساس سابقه قیمت موثر خرید واحد از س رمایه ‪‌q‬اس ت اعتب ار مالی اتی س رمایه گ ذاری کم‪ ،‬پس ان داز‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪295‬‬

‫مالیاتی کم از سبب استهالک (که ‪ size‬آن مانن د قب ل ب وده) درنتیج ه ح الت نه ایی ک ه تعین کنن ده س رمایه‬
‫دلخواه شرکت باشد عبارت از‬
‫(‪)11-19‬‬ ‫‪‬‬
‫‪kPM‬‬
‫‪ r ‬‬
‫‪ q‬‬
‫‪1  u‬‬
‫‪(1   ‬‬
‫‪u ‬‬
‫‪)‬‬
‫‪r  ‬‬

‫اگر اعتبار مالیاتی بناا تنزیل را کم کند برای شرکت شاید در آینده صرفا ) ‪ q (1  ‬کم شود‪.‬‬
‫در این صورت داریم‬
‫‪ r  ‬‬ ‫‪ u ‬‬
‫(‪)11-20‬‬ ‫‪‬‬
‫‪kPM‬‬ ‫‪ q‬‬ ‫‪ (1   )1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 u ‬‬ ‫‪ r  ‬‬

‫در هر دوحالت مشوق سرمایه گذاری قیمت تمام شد نهایی سرمایه یک شرکت را پایان آورده لهذا ش رکت‬
‫تشویق گردیده تا اضافه تر سرمایه گذاری نماید‪ .‬طرف دیگر برقراری انگیزه سرمایه گذاری وج ود دارد‪،‬‬
‫مانند اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری که تنها شامل سرمایه گ ذاری خ الص میش ود (نس بت غ یر خ الص) ی ا‬
‫کسر در عاید قابل مالیه شرکتها که مربوط سطح میشود‪.‬‬
‫‪‬زیاد شدنی است‪.‬‬ ‫مثال دیگر عبارت از استهالک سریع میباشد که شامل‬
‫تخص یص س رمایه گ ذاری مانن د اعتب ار مالی اتی دارای ت اثیر مش ابه ب االی مص ارف اس تفاده دارد‪ .‬یکی‬
‫نمایانگر تخفیف در عاید مالیه پذیر به تناسب سرمایه گذاری میباشد‪ ،‬ودیگر تخفیف مالیات قابل تادیه را به‬
‫تناسب سرمایه گذاری نشان میدهد با ن رخ مالی اتی ‪ % 50‬ی ک تخفی ف س رمایه گ ذاری ‪ %‌20‬ش اید ت اثیر‬
‫مشابه اعتباری مالیاتی ‪ %‌10‬را داشته باشد‪ ،‬در تمام حاالت تاثیراتیس ت ت ا قیمت تم ام ش د نه ایی س رمایه‬
‫گذاری را پایان آورد‪ .‬باید در نظر داشت که باوجود متاثیر ساختن مبلغ سرمایه‪.‬‬
‫مشوق سرمایه گذاری تخنیک انتخاب تولید را متاثیر سازد‪.‬‬
‫باکم کردن مصارف استفاده سرمایه به ارتباط قیمت تمام شمد استخدام دیگر عوامل مانند کار‪‌،‬شاید ش رکت‬
‫را وادار به ازدیاد شدت تخنیک تولید سرمایه شود درح الت ک ه دیگ ر عوام ل ک ار باش د‪ ،‬انگ یزه س رمایه‬
‫گذاری سبب میشود تا نسبت سرمایه – کار را ازدیاد دهد‪.‬‬
‫همچنان مشوق سرمایه گذاری دوام متوقعه ذخایر سرمایه را متاثر ساخته میتواند (که توس ط ش رکت طلب‬
‫شده باشد)‪ .‬مثال موضوع طور واضح میشود که اعتبار مالی اتی س رمایه گ ذاری س بب تنب ه ش رکت ب رای‬
‫استعمال ‪( short live‬دوام کم مدت) نسبب سرمایه ‪( long live‬طویل المدت) می نماید‪.‬‬
‫)‪ Brodford (1980), Harberger (1980‬دیده شود‪.‬‬
‫برای اینکه حاالت مهم را در نظرداشته باشیم‪ .‬فک ر کنی د ک ه یکی ازس رمایه گ ذاری ه ا در مجم وع ک دام‬
‫تنزیل نداشته باشد و یک جریان محصول مستمر را حاصل می نمای د‪‌،‬درحالیک ه ش کل دیگ ر ب ه ص ورت‬
‫مکمل بعد از یک دوره زمانی تنزیل می نماید و باید هر زمان تغییر بخورد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪296‬‬

‫اگر یک سرمایه گذاری ابتدایی ‪ $1000‬را درنظر بگ یریم‪ ،‬س رمایه غ یر ت نزیلی اعتب ار مالی ات س رمایه‬
‫گذاری شاید جریان یک ن واخت ‪ ‌$ 100‬فی واح د زم انی‪ ،‬محص ول و عای د را بدس ت آورد‪ ،‬ی ک اعتب ار‬
‫مالیات سرمایه گذاری ‪ %10‬قیمت موثر خرید سرمایه گذاری را به ‪ $900‬پایان آورد‪ .‬الکن جری ان عای د‬
‫را شاید بدون تاثیر گذاشته باشد‪.‬‬
‫از طرف دیگر برای سرمایه گذاری که در یک دوره زمانی صورت میگیرد که دارای نرخ مساوی ب ازده‬
‫باشد‪ $1000 ،‬سرمایه گذاری ‪ $1100‬بازده خالص میداشته باشد که ‪ $1000‬تنزیل را احاطه می نماید‪.‬‬
‫اگر ‪ $1000‬دوباره سرمایه گذاری شود‪ ،‬منجر به ب ازده خ الص ‪ $100‬خواه د ش د‪ .‬و در آین ده مش ابه آن‬
‫تکرار خواهد شد‪ ،‬اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری ‪ % 10‬نه تنها قیمت ابتدایی خرید سرمایه را به ‪ $900‬کم‬
‫میسازد بلکه قیمت خرید سرمایه گذاری تعویضی را نیز پایان می آورد (البته به ‪ )$900‬به این معنی است‬
‫که جریان خالص بازگشت به ‪ $ 200‬فی واحد زمان بالغ خواهد ش د ک ه نظ ر ب ه ح الت ع دم تنزی ل ب دون‬
‫استهالک زیادتر میباشد‪.‬‬
‫لهذا اعتبار مالیاتی سرمایه گذاری طرفدار سرمایه کوتاه مدت بوده زیرا شامل تع ویض و س رمایه گ ذاری‬
‫جدید هر یک میشود‪ ،‬عظمت تاثیر انگیزه سرمایه گذاری و ساختار شرکتی در عموم باالی تص میم گ یری‬
‫سرمایه گذاری یک شرکت یک مشکل برای تحقیقات تجربی میباشد‪.‬‬
‫دریک مورد بروی باالی عنوان ‪ Topic Hall‬و ‪ Jorgenson 1967‬تخمین نموده اند که اعتبار مالیاتی‬
‫سرمایه گذاری ‪ % 7‬که در ‪ US‬معرفی شده بود (‪ )1962‬تاثیر دراماتیک را باالی سرمایه گذاری داش ت‪.‬‬
‫مثال ‪ % 40.9‬سرمایه گذاری خالص باالی وسایل کارخانه ای در‪ 1963‬اعتبار مالیاتی حمل میشود‪.‬‬
‫قبول میتودهای سریع التنزیل در ‪ 1954‬و کم ک ردن خ دمات زن دگی در‪ 1962‬ت اثیر قاب ل مالحظ ه ب االی‬
‫سرمایه گذاری داشت‪.‬‬
‫این مطالع ات و تی وری کالس یک جدی د ک ه ب ه آن بن ا اس ت ب دون انتق اد نمی باش د‪ ،‬ب رای س روی به تر‬
‫‪ Helliwell 1976 , Brechling 1975‬دیده شود‪.‬‬

‫مالیات{ شخصی‪Personal Tax‬‬

‫عاید شخصی به صورت غیر مستقیم بر تصمیم سرمایه گذاری یک شرکت تاثیر میگذارد (البت ه از طری ق‬
‫تاثیر باالی قیمت تمام شد مالی شرکت) یک انحراف مزید را باالی مارکیت سرمایه از طریق ج دا نم ودن‬
‫مصارف تمویل برای شرکت و بازگشت خالص (بعد از مالیه) که توسط خانواده در پس انداز ایشان بدست‬
‫آمده‪ ،‬به وجود می آورد‪ ،‬مانند قبل در نظر بگیرید که نرخ ربح تادیه شده توسط شرکت برای دیون باشد و‬
‫‪ P‬بازده نهایی که سهمداران آنرا باالی بدست می آورد‪ m .‬نرخ مالیات شخص ی ک ه توس ط خ انواده تادی ه‬
‫میشود باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪297‬‬

‫وفک ر کنی د که ‪ m‬ب رای جلوگ یری از اختالل ح الت ک ه از پیش رفت س اختار ن رخ منش ا میگ یرد‪ ،‬ث ابت‬
‫‪‬نرخ قابل تادیه مالیات باالی عاید تساوی که توسط سهمداران حصول گردیده باشد‪ .‬ما‬ ‫نگهداشته میشود‬
‫‪‬را برای هر دو منفعت سرمایه و منفعت عاید مساوی در نظر میگیریم‪ .‬قیمت تم ام ش د ق روض ب رای‬
‫شرکت )‪ i (1-u‬خواهد بود که کسر ربح تحت مالی ات ش رکتی در نظ ر گرفت ه ش ده‪ .‬در مص ارف دارایی‬
‫خالص برای اینکه سهمداران از نرخ بازگشت ‪ p‬بعد از مالیه نجات پیدا بکند‪ ،‬مالیات بازگشت قبل از مالیه‬
‫( ‪ -P/(1‬خواهد بود‪.‬‬
‫لهذا قیمت تمام شد موزون یا ضریب ‪ 1‬مالیه برای شرکت طورذیل است‪.‬‬
‫‪p‬‬
‫) ‪r iB (1  4 ) (1  B‬‬
‫) ‪(1  ‬‬

‫حالت نهایی که شرکت روبروی آن میشود مساوی به معادله ‪ 15 -11‬خواهد بود‪ .‬قیمت تمام شد مالی برای‬
‫اقتصاد بازگشت بعد از مالیه خواهد بود و ضرورت دارد تا ‪( savers‬پس ان داز کنن ده گ ان) را ب رای پس‬
‫شان جبران نماید‪ .‬درحالت دیون شکل )‪ i (1-m‬و برای دارایی خالص خواهد بود‪ .‬لهذا تمام ش د م الی از‬
‫نقطه نظر اجتماع که ‪ r‬باشد‪.‬‬
‫‪11-22‬‬ ‫‪r iB (1 m ) (1   )p‬‬

‫به اضافه انحراف که باالی ساختار مالی شرکت توس ط کس ر ربح م الیت ش رکتی وض ع میش ود‪ .‬مالی ات‬
‫شخصی نیز میتواند‪‌،‬قیمت تمام شد نسبی دیون و دارایی خالص مالی را متاثر سازد‪.‬‬
‫اگر ربح به شدت مورد اصابت مالیه شخصی قرار گ یرد منفعت آن ف زون خواه د ش د‪ ،‬قیمت نس بی دی ون‬
‫مالی برای شرکت افزایش خواهد کرد‪ ،‬لهذا موجب میزان اتک ا پ این ب ه وام درمقایس ه ب ه مالی ات ش رکتی‬
‫میشود‪.‬‬
‫حال حتی اگر مالیات شرکتی بی اثر هم باشد‪ ،‬سیستم مالیاتی خود یک انحراف را ب االی م ارکیت س رمایه‬
‫وضع می نماید‪ .‬زیرا مالیات شخصی شامل عاید سرمایه میش ود‪ .‬ی ک ش یوه مش اهده آن از طری ق نظری ه‬
‫نرخ مالیاتی موثر باالی مارکیت سرمایه طور ذیل تعریف میگردد‪.‬‬
‫چون ‪ pMpk‬عبارت از بازگشت ناخالص نهایی که توسط واحد سرمایه تولید شده اس ت‪ pMpk/q .‬ن رخ‬
‫ناخالص بازگشت علیه ثروت دارای سرمایه خواهد بود‪.‬‬
‫‪‬از طریق معادله (‪ 16-11‬طور ذیل تحریر‬ ‫‪ kpMp‬با اشاره به‬
‫شود‪.‬‬ ‫‪/q  ‬‬ ‫نرخ خالص بازگشت شاید‬
‫میگردد‪:‬‬
‫‪r ‬‬ ‫‪u‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪kpMp‬‬ ‫‪/q   ‬‬ ‫‪(1 ‬‬ ‫‪) ‬‬
‫‪1 u‬‬ ‫‪r ‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪298‬‬

‫‪ ‬با نرخ سرمایه گذاری پایان می آید‪ .‬م ا میت وانیم ی ک برنام ه ی ا ‪schedule‬‬ ‫بازگشت خالص سرمایه‬
‫مطالبه سرمایه گذاری مطابق شکل ذیل ترسیم نماییم‪ .‬ک ه نش ان دهن ده س رمایه گ ذاری ب ه حیث وظیف ه ی ا‬
‫عمل نرخ خالص بازگشت به سرمایه می باشد‪.‬‬
‫در نظر داشته باشید اگر ساختار مالی ات ش رکتی بی ط رف باش د طوریک ه قبال م ورد بحث ق رار گ رفت‪‌،‬‬
‫معادله ‪ )23-11‬شاید به ‪  r‬تقلیل یابد‪.‬‬
‫همچنان اگر بازده خالص بر پس انداز کننده ها ‪ r‬باشد از معادله ‪ 22-11‬ما میتوانیم ح دس ب زنیم ک ه پس‬
‫انداز به ارزش ‪ r‬ازدیاد می یاب د ش کل ذی ل نش ان دهن ده میالن ‪ lipward‬عرض ه پس ان داز می باشد‪ .‬در‬
‫موجودیت مالیه ‪ ,r ,r‬باهم فرق می نماید که میتوانیم با تفتیش مع ادالت (‪ 22-11( , )21-11‬آن را ث ابت‬
‫‪  r r‬‬ ‫سازیم‪ ،‬اگر کدام مالیه وجودنداشته باشد تفتیش معادالت ‪ )23-11( , )22-11( ,)21-11‬شاید‬
‫را نشان دهد‪.‬‬

‫لهذا باز گشت خالص به سرمایه مساوی به از گش ت خ الص ب ه پس ان داز میباش د‪ ،‬در این ح الت س رمایه‬
‫گ ذاری و پس ان داز ب ه اقتص اد توس ط ‪ I o‬نش ان داده ش ده‪ ،‬در موج ودیت مالی ات ) ‪ I o (  r‬حص ول‬
‫نمیگردد‪ ‌،‬دیاگرام حالت را ترسیم می نماید که سیستم مالیات سبب میشود تا باز گشت به سرمایه را به ب از‬
‫‪‬ب ه ن ام ن رخ م وثر مالی ات بر م ارکیت س رمایه ی اد‬ ‫‪,r‬‬ ‫‪‬ف رق بین‬ ‫‪r‬‬ ‫گشت به پس انداز برساند ی ا‬
‫میشود‪ .‬و به حیث ‪ t‬نشان داده میشود‪.‬‬
‫وبا تاثیرات منحرف کننده مالیات شرکتی و مالیات شخصی اتح اد می نمای د‪ ،‬اگ ر مالی ات ش رکتی بی اث ر‬
‫باشد البته از سبب جریان نقدی سیستم مالیات موثر ص رفا انح راف راک ه از س وی مالی ات شخصی ب االی‬
‫عاید سرمایه وضع شده منعکس میسازد‪ .‬دراین حالت‬
‫‪p‬‬
‫) ‪  r iB  (1  ‬‬
‫) ‪(1  ‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪299‬‬

‫شاید ‪ r‬به ‪ r‬تجاوز نماید (از سبب مالیات شخصی) گفته میشود که قیمت تمام شد مالی ش رکت ش اید ب ه‬
‫باز گشت علیه پس انداز خانواده تجاوز نموده در نتیجه مارکیت سرمایه منحرف میگردد‪ .‬از ط رف دیگ ر‬
‫اگر کدام مالیات شخصی باالی عاید سرمایه وجود نداشته باشد (مثلکه تحت سیستم خراجات مالی ات وج ود‬
‫میداشته باشد) انحراف موثر مالیات به صورت کامل توسط مالیات شرکتی خواهد بود‪.‬‬
‫دراین حالت ‪ r‬شاید قیمت تمام شد مالی که شرکت د رمارکیت آنرا میخرد الکن ‪  r‬از )‪.Eq (11-23‬‬
‫‪) ‬ب‬
‫‪ os‬اهم‬ ‫‪r‬‬ ‫طوریکه مشاهده گردید مالیات شرکتی میتواند یا سرمایه گذاری را ب ه ت اخیر بیان دازد (‬
‫‪)  r‬‬
‫‪os‬‬ ‫شاید سرمایه گذاری را تنبه نماید (‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪300‬‬

‫‪TAXATION AND RISKTAKIN‬‬

‫(مالیه گذاری و حمل خطر احتمالی){‬

‫حمل خطر احتمالی و تخصیص مجموعه اسناد بهادار‬

‫تردد خواص هر اقتصاد است‪ .‬و نگرش به طرف حمل خط ر رول مهم را در تعین عملک رد اقتص د ب ازی‬
‫مینماید‪ .‬حتی در اقتصاد مترقی هم که شرکت های بزرگ تالش تردد را بخرچ میرسانند‪.‬‬
‫نرخ که تولیدات و تخنیک های جدید به اساس آن پیشرفت می نماید تا الحال به قاطعیت منحص ر ب ه خط ر‬
‫های احتمالی و موجودیت کار وکسب مخاطره آمیز میباشد‪ .‬این به نوبه خود سبب میشود تا سیس تم مالی ات‬
‫شاید بدوش گرفتن خطر را دلسرد سازد و عرضه وجوه شاید آنرا تمویل نماید‪.‬‬
‫مالیه دهی شاید احتماالت خطر را به دو س طح م ورد ت اثیر ق رار ده د‪ .‬این ش اید تص امیم مجموع ه اس ناد‬
‫بهادار را اسناد بهادار توسط خانواده متاثر سازد ( یا توسط موسسات) و درنتیج ه موج ودیت وج وه را‪ ،‬ی ا‬
‫تصامیم واقعی سرمایه گذاری را که توسط اقتصاد تص دی و اف راد ص ورت گرفت ه مت اثر س ازد‪ .‬از نقط ه‬
‫نظر رشد اقتصاد حالت دومی مناسب میباشد باز هم تاثیر علیه مارکیت های مالی یک مرحل ه متوس ط مهم‬
‫در این پروسه میباشد‪ .‬اگر از ادبیات معتبر بر این مضمون با تصامیم مالی یا اسناد بهادار سرو ک ار دارد‪.‬‬
‫در همین وقت طرف واقعی سرمایه گذاری مهم میباشد‪.‬‬
‫در بعضی حاالت نتایج برای برخورد اسناد بهادار خانواده برای پالیسی سرمایه گذاری شرکت ه ا ترجم ه‬
‫میشود‪ .‬و به این موضوع درپایان لکچر بر میگیردیم‪.‬‬
‫موضوع اساسی تاثیر مالیه دهی علیه احتمال خطر میباشد‪ ،‬تفسیر این نظریه به ص ورت مکم ل س اده نمی‬
‫باش د و م ا تحلی ل ه ای زی اد را ب ه ح اال ت ک ه روش ن باش د بن ا میک نیم‪ .‬یع نی حالتیک ه تنه ا دو دارایی‬
‫وجودداشته باشد‪.‬‬
‫دارایی محفوظ و دارایی مخاطره آمیز (‪ )risk‬در فصل ‪ 4-4‬ما در مورد ارتباط بین این ح الت و تص امیم‬
‫پس انداز معاینه کردیم‪ .‬مودل اساسی اسناد بهادار در ذیل بیان گردیده‬
‫(‪ ) section 4-2‬نمایانگر یک تحلیل از تاثیر عاید و مالیات دهید ثروت در مودل دو دارایی میباشد‬
‫(‪ )section 4-3‬تاثیر تعداد از تدارکات خاص از کود مالیاتی و دالیل منطقی آنرا مالحظه می نماید‪.‬‬
‫(‪ ) section 4-4‬عالج را در جهات مختلف توسعه داده که شامل عمل متقابل به تصمیم پس انداز و شرح‬
‫تعادل عمومی ساده مودل‪ ،‬ارتباط بین نتایج تیوریکی و روند مشهود مختصرا در بخش نتیجه گیری مورد‬
‫بحث قرار گرفته‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪301‬‬

‫مالیات که در این لکچر مالجظه گردیده اساسا باالی عاید و ثروت وضع گردیده البته با بعضی رجعت ه ا‬
‫به مالیات بر مفاد سرمایه همین موضوع است که زیاد ت ر توج ه را در این بخش بخ ود جلب ک رده اس ت‪،‬‬
‫یک احساس وسیع که بعضی از اقتصاددانان درآن سهم ندارند حاکی است که تعویض بدون گ رفتن خط ر‪،‬‬
‫مالیات بر عایدات و مالیات بر ثروت را تشویق می نماید‪.‬‬
‫نگرانی ما در این بخش اینست که آیا مالیه احتمال خطر را دلسرد میسازد یا خیر ؟‬
‫ما هنوز این احتمال را معاینه نه کردیم که این دلسردی در اجتماع قابل قبول نمی باش د‪ .‬اقتص اد رف اه ی ک‬
‫تغییر در احتمال خطر منجر به ازدیاد بعضی موضوعات مشکل میشود که شامل معیار مطلوب تحت تردد‬
‫‪ eg. Ex ante versus ex post welfare‬درهمین آشنا باید ما خطرات احتمالی علیه افراد یا شرکت ها‬
‫را باهم تفکیک کنیم یا بدوش گرفتن خصوصی خط ر‪ ،‬ب دوش گ رفتن مجم وعی خطر در اقتص اد ک ه بن ام‬
‫بدوش گرفتن اجتماعی خطر (‪ )social risk taking‬ی اد میش ود‪ .‬خط ر احتم الی اجتم اعی و خصوصی‬
‫شاید به جهات مختلف حرکت نماید‪ .‬میتواند توسط یک حالت ساده توضیح گ ردد ک ه ب ه حیث ی ک مع رفی‬
‫برای مودل (‪ )portfolio‬با او دارایی بکار میرود‪ .‬فرضا دارایی محفوظ باز گشت صفر را بدس ت آورده‬
‫جز (‪ )a‬ثروت ابتدایی شخص (‪ )Ao‬به دارایی مخاطره آمیز سرمایه گذاری گردیده است‪.‬‬
‫شخص مطلوبیت متوقعه ثروت نهایی(‪ )A‬را بلند برده که منحصر به ب از گش ت مخ اطره آم یز متع دد می‬
‫باشد (‪ )X‬البته هر دالر سرمایه گذاری(‪ )A‬در حقیقت مساوی به (‪ Ao(1+ax‬ب وده ارزش منتخب (‪ )a‬را‬
‫در نظر گیرید‪.‬‬
‫فرضا اگر دولت مالیات ب ر عای دات متناس ب را ب ه ن رخ (‪ )ti‬مع رفی نمای د‪ ،‬له ذا (‪ )x‬ب ه (‪ x(1-ti‬مب دل‬
‫میشود وهمین است که شامل تمام ارزش ها میشود‪.‬‬
‫اگر یک شخص (‪ )a‬رابه )‪ a / (1-ti‬برساند وی میتواند که ثروت نهایی اش را دریک سطح حف ظ کن د‪،‬‬
‫البته با هر نوع محصول مختلف ( ‪ )foox‬که قبال در دست داشت‪ ،‬در چنین حاالت نرخ خصوصی مالیات‬
‫که توسط مالیات خالص اندازه گیری میگردد بدون تغییر می مان د (‪ a (1-ti‬الکن ن رخ اجتم اعی مالی ات‬
‫زیاد میگردد‪.‬‬
‫یک جز بزرگتر اسناد بهادار در شکل مخاطره آمیز سرمایه گذاری میگردد‪.‬‬
‫این مثال یک عامل اضافی را به وجود می آورد یعنی عاید دولت متعدد میباشد‪ ،‬واین ی ک س وال را ب رای‬
‫مقایسه مالیات معرفی می نماید‪ ،‬که شاید امکان پذیرنباشد‪ ،‬مثل عاید مساوی برای تمام محصوالت ممکن‪.‬‬
‫یک امکان واضح آن طوریست تا مالی ات راب ا عای دات متوقع ه مقایس ه نم اییم و خاص تا در جایک ه خط ر‬
‫انفرادی ب ه ص ورت آزادان ه مش ابه باش د در نظ ر میباش د‪ .‬در حالیک ه خط ر انف رادی توزی ع عای د نباش د‬
‫(آزادانه) دولت شاید ارجحیت را به ارتباط توزیع عاید بر محصوالت مختلف در نظر داشته باش د‪ .‬در بین‬
‫دیگر اشیا این حالت اصرار بدین دارد که باید ما نوع شی مخاطره آمیز را مالحظه نماییم‪ ،‬که آیا مخ اطره‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪302‬‬

‫رقابتی است بدون اینکه محدوده تخنیکی داشته از سبب تحوالت دورانی یا اینکه شاید مخ اطره سیاس ی در‬
‫ارتباط تغییرات آینده نرخ در نظر است (‪)Ekern 1971‬‬

‫مودل اسناد بهادار (‪)portfolio Model‬‬

‫مودل اساسی اسناد بهادار (‪ )portfolio‬آنست که قبال طرح گردید‪ ،‬به استثنا اینکه اگر ما عموم ا ب ه ن رخ‬
‫غیر منفی باز گشت (‪ )r‬فی دالر (‪ )safe asset‬دارایی محفوظ سرمایه دارایی شده اجازه بدهیم‪.‬‬
‫یا آن هم ما شیوه که در آن تصمیم (‪ )portfolio‬به نقش مطلوبیت منحصر باشد بررس ی می نم اییم‪ .‬فک ر‬
‫میشود که نه (‪ )x‬ونه هم (‪ )r‬منحصر به مبلغ سرمایه گذاری شده میباشد‪.‬‬
‫طوریکه قبال ذکر شد که شخص مطلوبیت متوقعه را از سرمایه در انته ا زم انی‪ ،‬اعظمی س ازد ک ه نقط ه‬
‫منحصر به خرید ابتدایی دارایی ها است‪.‬‬
‫فکر میشود که نقش مطلوبیت شدیدا مقعر است که داللت به بیزار بودن از مخاطره را میکند‪ ،‬مثال ت رجیح‬
‫میدهد به ثروت محفوظ (‪ )A‬با توزیع اتفاقی با اوسط برابر به‪ Note( A‬دراخیر مبحث دیده میشود)‪ .‬اگ ر‬
‫ما توسط (‪ ) E‬عامل توقع (‪ )Expectation Operator‬را نشان دهیم در نتیجه وی تناس ب (‪ )a‬را ب رای‬
‫سرمایه گذاری در دارایی مخاطره آمیز که با اعظمی شد‪ ،‬انتخاب می نماید‪.‬‬
‫‪ (A ) ‬‬
‫‪E u‬‬ ‫‪ 1 xa‬‬
‫‪ uoA‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ (1  a )r fd‬‬

‫)‪ u>O , O>u , F(x‬داللت به احتمال تراکمی توزی ع (‪ )x‬ب ا (‪ )x>-1‬می کن د‪ .‬ش رایط (‪ )order‬اول‬
‫منحصر به اجبار (‪ )a‬میباشد‪ .‬وی نمی تواند معافیت خطرات (‪ )risky securities‬را توزیع نمای د (تنه ا‬
‫بسط آمده میتواند) شرایط (‪ )order‬اول برای مطلوبیت متوقعه اعظمی سازی عبارت است از‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ (x  r )  0‬‬
‫‪E (u )  E u‬‬ ‫‪4-29‬‬
‫‪a‬‬

‫‪ (x  r ) 0 4-2b‬‬

‫‪E u‬‬ ‫‪and‬‬ ‫‪a=0‬‬
‫التزام بیزاری شخص از خطر برای مطمین ساختن شرایط (‪ )u<o‬دوم کفایت می کند‪.‬‬
‫چون (‪ )u‬به قیمت (‪ )a=o‬از (‪ )x‬آزاد میباشد‪ ،‬لهذا ‪ 4-20‬حالت ‪ )a =0) corner‬به جود می آید‪ .‬اگر باز‬
‫)‪ E(x‬کمتر از آن که شکل محفوظ است باشد‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫گشت متوقعه از دارایی مخاطره آمیز ‪x‬‬
‫به حالت ک ه م ا ب دان توج ه میک نیم عب ارت از راه حل داخلی با فرض یه (‪ )x>r‬وب ا درج ه متن اهی تغی یر‬
‫مخاطره‪ .‬برای اینکه کار مودل را توضیح نم اییم‪ ،‬ت ابع مطل وبیت را در مع ادالت درج ه دوم توض یح می‬
‫نماییم ()‪....u (A) = bA-A2/2 (4 = 3a‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪303‬‬

‫‪ b>0 , A<b‬این تابع توجه قابل مالحظه را در ادب قدیمی کسب نموده بود ( ‪Tobin 1958 , Marko‬‬
‫‪ )Wotz 1959 , Hicks 1962‬شرایط ( ‪ ) order‬اول برای انحالل داخلی (از ‪)4-20‬‬
‫‪E (b  A() x  r )  0‬‬

‫یا‬
‫‪E  oA (1  r oAa‬‬
‫‪)‬‬ ‫‪(x  r ) (x  r )  0‬‬

‫یا‬
‫‪EoAa‬‬ ‫‪(x  r )  b oA‬‬
‫‪2‬‬
‫) ‪(1  r ) (x  r‬‬

‫ما طور استنباط می نماییم که مطالبه برای دارایی مخاطره آمیز (‪ )a Ao‬یک تابع خطی ثروت‬
‫(‪ )Ao‬بوده و که نزول می نماید زیرا که (‪ )x > r‬است‪.‬‬
‫این حقیقت که دارایی مخاطره آمیز عبارت از یک جنس نا مرغوب است و یک خاصیت نامرغوب و غیر‬
‫موجه (‪ )quadratic utility function‬تابع مطلوبیت درجه دوم میباشد‪ .‬توابع مطلوبیت ک ه زی اد قاب ل‬
‫پذیرش است الکن آن هم توابع مطالبه خطی برای دارایی ها می باشد مانند ذیل‪:‬‬
‫مثال ‪ .1 .4‬نمایانگر تابع مطلوبیت است‬
‫‪b>o‬‬ ‫طوریکه‬ ‫‪u   e Ab‬‬
‫مبلغ سرمایه گذاری شده به داریی مخاطره آمیز صرفاً منحصبر به بازگشت بوده نه به سطح اولی ثروت (‬
‫‪ )Ao‬نمایانگر تابع مطلوبیت‬
‫طوریکه ‪  1 and  o‬‬ ‫‪uA‬‬ ‫‪1 t‬‬
‫‪/1  ‬‬
‫انتخاب (‪ )a‬نسبت (‪ ) Ao‬آزاد است‪ .‬لهذا دارایی مخاطره آمیز تناسب مشابه به دارایی به ثروت ها درتم ام‬
‫سطوح میباشد‪ ،‬برای تحلیل بیشتر ما مودل خاص را مورد توجه قرار میدهیم که از یک گ رافیکی مناس ب‬
‫نمایندگی میکند‪ ،‬را نشان میدهد‪.‬‬

‫در دنیا دو حالت وجود دارد (محصوالت فیصله سرمایه گذاری)‬

‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪304‬‬

‫حالت‪ -:1‬دارایی مخاطره آمیز نسبت به دارایی محفوظ زیاد بارمی آورد (‪) x > r‬‬
‫حالت‪ -:2‬دارایی مخاطره آمیز نسبت به دارایی محف وظ کم تر ب ار می آورد (‪ )x2 < r‬م وقعیت فرص ت‬
‫شخص در فوق ترسیم گردیده است‪ ،‬ثروت وی در (‪ )state 1‬به امت داد مح ور افقی ان دازه گ یری ش ده و‬
‫ثروت وی در (‪ )state 2‬به امتداد محورعمودی‪ ،‬اگ ر تم ام ث روت ب رای خری د دارایی محف وظ ب ه خ رچ‬
‫برسد در نقطه (‪ ) s‬به خط ‪ 45‬درجه قرار خواهد داشت‪ .‬در هر دو حالت عاید مشابه راخواهد داشت‪ .‬اگر‬
‫تمام ثروت به شکل دارایی مخاطره آمیز سرمایه گ ذاری ش ود وی در نقط ه (‪ )T‬ق رار خواه د گ رفت ک ه‬
‫نمایانگر ثروت ( ‪ Ao (1+x1‬در حالت اول میباشد و ( ‪ Ao (1+x2‬در (‪ )state 2‬ب ا مخل وط س اختن‬
‫اسناد بهادار وی میتواند به هر نقطه خط (‪ )sT‬برسد مثال (‪ )o <a < 1‬یا بسط ماورا (‪ T(a >1‬که در آن‬
‫فرض میکند که مطلوبیت متوقعه آن عبارت است از‪:‬‬

‫‪E (u ) p1U‬‬ ‫‪ (1 r ) a (x1 roA‬‬

‫‪)   p 2U  (1  r ) a (x2  roA‬‬
‫‪) ‬‬

‫(‪ )Pi‬احتمال حالت ‪ 1‬میباشد (‪ ) P1+P2=1‬منحنی های بی عالقه گی (که منتج به مطلوبیت متوقعه ثابت‬
‫میگردد ‪ E (u) = constant‬در شکل ذیل توضیح گردیده‪ .‬در ح التی ک ه نش ان داده ش ده انتخ اب اس ناد‬
‫بهادار است و (‪ )a‬مساوی به نسبت مسافه (‪ ),SP ST‬می باشد‪.‬‬

‫ثروت و تخصیص مجموعه اسناد بهادار‪Wealth and port folio allocation‬‬

‫در بحث های بعدی اکثرا خواص تخصیص اسناد بهادار قاطع میباشد خاصه در جواب به ازدیاد در س طح‬
‫ثروت‪ .‬این سبب میشود تا اجباربودیجه به ش یوه م وازی ح رکت نمای د ش کل ذیل بی انگر ی ک نقط ه جدی د‬
‫مطابق به ارزش (‪ )a‬با حرکت به امتداد یک شعاع به مرکز دریافت خواهد شد‪.‬‬
‫نقطه جدید (‪ )T‬درحالیکه (‪ )a=1‬باشد‪ ،‬باالی شعاع به (‪ )T‬موقعیت دارد‪.‬‬
‫موقعیت نقاط که با تغییر ثروت انتخاب میشود بنام موقعیت اسناد بهادار – ثروت یاد میشود‪ ،‬که عبارت از‬
‫انالوگ منحنی مصرف – عاید میباشد‪ .‬اگ ر ی ک ش عاع از طری ق مرک ز باش د مانن د ش کل ذی ل مع نی آن‬
‫اینست که با ازدیاد ثروت تناسب تمام دارایی تخصیص شده به دارایی مخاطره آمیز بدون تغییر می ماند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪305‬‬

‫این حالت است مطابق به تمرین ‪ 2 .4‬اگر از طرف دیگ ر م وقعیت اس ناد به ادار – ث روت تغی یر بخ ورد‬
‫تناسب تحقیق شده به دارایی (‪ )risky‬با ثروت ازدیاد می نماید شکل ذیل اگر تمام ازدیاد ثروت در شکل (‬
‫‪ )Safe‬دارایی رخ دهد‪ .‬یک مازاد مساوی در ثرت نهایی درهر دو (‪ )state‬مالحظه خواهد شد‪ ،‬به ش کل‬
‫دیاگرام این شکل که در تمرین ‪ 2 .4‬نشان داده شده موقعیت (‪ )wealth - portfolio‬با یک (‪45 )slope‬‬
‫درج ه اس ت ش کل ف وق (‪ )d‬له ذا اگ ر ارتج اعیت ث روت ب اری مطالب ه (‪ )risky asset‬از ص فر ک رده‬
‫بزرگترباشد ( ‪ )wealth portfolio locus‬دارای (‪ )slope‬کمتر از ‪45‬درجه است (‪ )W-P-L‬به ش کل‬
‫تجربی قابل مشاهده است (‪ )From cross section rate‬دارایی مالی در اکثر ادوار زی اد ت ر مخ اطره‬
‫آمیز ظهور می نماید نسبت به (‪ )equilty‬که فکر میشد که وجه تامینی بهتر در مقابل تورم میباشد‪.‬‬
‫حتی درعدم موجودیت تورم معلوم نیست که به چه چیز به حیث دارایی محفوظ برخورد ش ود‪ ،‬ب رای ی ک‬
‫شخص که مصرف (‪ )housing‬ندارد خرید یک (‪ )house‬مخاطره آمیز اس ت ن رخ خان ه ب ه ارتب اط قیم‬
‫اجناس که وی میخرد فرق میکند‪.‬‬
‫برای یک شخص که پالن دارد ثروت خویش را در یک زمان به مصرف برساند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪306‬‬

‫س ند قرض ه (‪ )one peroid‬محف وظ ب وده و (‪( )two period‬ب ا تح ول در ارزش س رمایه) مخ اطره‬
‫آمیزمیباشد‪.‬‬
‫برای شخصیکه پالن مصرف ثروت اش را در دو دوره زمانی دارد از ح ال س رمایه گ ذاری را در ی ک‬
‫دوره زمانی مسما و سرمایه گذاری دوباره اش در یک استراتیژی مخاطره آمیز صورت میگیرد‪ .‬انتخ اب‬
‫(‪ )bord‬دودوره محفوظ میباشد ( ‪ )stiglits 1970 b‬این موضوع که آیا دارایی خاص مخاطره آمیز است‬
‫یا خیر؟ نه تنها منحصر به پالن مصرف ی ا اس تهالک ش خص میباش د‪ ،‬بلک ه مرب وط آن میش ود ک ه دیگ ر‬
‫دارایی ها نیز برایش مهیا میشود‪ .‬مثال اگر شخص یک تعداد زیاد از (‪ )portfolio‬تس اوی را داش ته باش د‬
‫و سند های قرضه طویل المدت به تساوی ارتباط منفی داشته باشد در نتیجه (‪ )bond‬ی ک قس م از بیم ه را‬
‫تهیه میدارد‪ .‬وی شاید راضی به داشتن اسناد قرضه طویل المدت باشد‪ ،‬حتی اگر باز گشت متوقعه از ن رخ‬
‫محفوظ ربح کمترهم باشد لهذا کاربرد مودل نیاز به رفتار محتاطانه دارد‪.‬‬

‫تاثیرات مالیه گذاری ‪Effects of taxation‬‬

‫وضع مالیات ه ر دو بازگش ت ب ه دارایی ه ای مختل ف و درج ه مخ اطره را مت اثر میس ازد‪ ،‬دومی دارای‬
‫اهمیت بسزای میباشد‪.‬‬
‫زمانی که بتواند ضیاع به صورت مکمل چیره شود‪ ،‬دولت یک سهیم بدون رای در اش یای مایمل ک (آنچ ه‬
‫قابل تملک است) تصدی میگردد‪.‬‬
‫ما در اینجا مالیات متناسب ار بر ث روت (ب ه ن رخ‪ )tw‬و عای د (ب ه ن رخ ‪ )ti‬ب ا عای دات ک ه ب رای تموی ل‬
‫خراجات دولت استعمال میشود که در اینصورت (‪ )u‬به یک طرح قابل تقسیم داخل میگردد‪ ،‬ثروت نه ایی‬
‫مربوط فرضیه میشود که در موارد ذیل به وقوع میپیوندد‪.‬‬
‫اندازه که به اساس آن ضایعات در مقابل مالیه دهی تعین میشود‬ ‫‪.1‬‬
‫اساس کسر مالیات ربح تادیه شده به استقراض‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫(در حالیکه ‪ ) a>1‬درابتدا قبول مشود که در آنجا جبران تام ضایعات ویا کسر تام می باشد‪.‬‬
‫معادله ثروت نهایی را میتوان طورذیل تحریر کرد‪.‬‬
‫‪A  (1 wt )1  r  a (x  r ) (1  it oA‬‬
‫‪)‬‬

‫حالت (‪ )‌order‬اول به انحالل داخلی برای اعظمی سازی مطلوبیت متوقع‪:‬‬

‫‪ (x  r )  0‬‬
‫‪(1 wt () 1  it )E u‬‬

‫شاید افاده (‪ )1-ti()tw-1‬باطل گردد‪ ،‬شکل آن مشابه (‪ )2a-4‬میباشد و شامل (‪ )2b-4‬نیز میشود‪.‬‬
‫طرف دیگر این حالت داللت به عدم تاثیر (‪ )a‬باالی مالیه دهی نه میکند‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪307‬‬

‫به صورت خاص ما می بینیم که (‪ )tw-1‬به حیث یک تنزی ل در ث روت ابت دایی عم ل می نمای د و مع ادل‬
‫تغییر اجباری بودیجه به طرف پایان میباشد‪ ،‬درنتیجه مالیات متناسب ب االی ث روت اض افه گردی ده‪ ،‬ب دون‬
‫تغییر باقی می ماند‪ ،‬یا تناسب تخصیص اسناد بهادار به دارایی مخاطره آمیز کم میگردد‪.‬‬

‫تاثیرات مالیات{ برعایدات ‪Effect of income taxation‬‬

‫مالیات برعایدات پیچیده گی کمتر دارد‪ ،‬لهذا از یک حالت خاص ک ه در آن ب از گش تی ب ه دارایی محف وظ‬
‫صفر باشد شروع می نماییم (‪ )r=o‬اگر حل ‪ a‬باشد یا (‪ )ti=o‬در نتیجه (‪ )a-ti a=a(/‬حالت دو در اول‬
‫را مطمین میسازد‪ .‬امکانات سرمایه گذاری برای شخص گشوده میشود و مطلبوبیت متوقعه توس ط مالی ات‬
‫تغییر میخورد (این حالت شامل آن است که اضافه تر از دو دارایی وجود داشته باشد)‬
‫این حالت در شکل ذیل توضیح گردیده است‪ .‬اگر یک شخص تنها دارنده دارایی محفوظ باشـــد (‪)a = o‬‬
‫وی درنقطه قرار دارد (‪ )s‬که قبل از مالیه مع رفی گردی ده ب ود له ذا م وقعیت ه ای فرص تی از نقط ه (‪)S‬‬
‫شروع میگردد‪ ،‬اگر یک دالرد به دارایای مخ اطره آم یز س رمایه گ ذاری گ ردد نبس ت ب ه دارایی محف وظ‬
‫درحالت خوب محصول اضافی ( ‪ )1-ti( )x1‬و در حالت بد هم یک محصول اضافی ( ‪ )1-ti( )x2‬بدیست‬
‫میآی د له ذا می ل (‪ )locus‬تغی یر نمی خ ورد الکن نقط ه ک ه مط ابقت ب ه (‪ )a‬دارد ب ه (‪ )S‬نزدیک تر ق رار‬
‫دارد‪،‬لهذا نقطه ‪ a=1‬از ‪ T‬به ‪ T‬انتقال میکن د‪ ،‬چ ون انتخ اب ب ه ش کل (‪ )P‬ب اقی می مان د تناس ب دارایی‬
‫مخاطره آمیز که سرمایه گذاری شده (‪ ti-1(/1‬دفعه ارزش سابقه اش بلند میرود‪.‬‬

‫لهذا احتمال خطر اجتماعی توسط مالی ات بلن دمیرود‪ .‬از ط رف دیگ ر اگرم ا (‪ a (1-ti‬را ب ه حیث ان دازه‬
‫احتمال خطر خصوصی را در نظر گیریم دیده میشود که تغییر نه میخورد‪.‬‬
‫باز گشت به دارایی محفوظ دقیقا مثبت بتوده و تحلیل آن مغلق میباشد‪ ،‬تشخیص تف ریقی معادل ه ‪ 4-7‬ب ا در‬
‫نظر داشت (‪ )ti‬که (‪ tw = o‬باطل بوده افاده ‪.)ti=1‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪308‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪a‬‬

‫‪E u (x  r ) (x  r() 1  it )  a‬‬‫‪ (x  r ) x    0‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪it‬‬ ‫‪‬‬

‫یا‬
‫‪‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪ (1  it ) it‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫) ‪ (x  r‬‬
‫‪E  u (x  r ) Ea  u (x  r ) Er u‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬

‫‪a‬‬
‫) را‬ ‫از این معادله مااستنبا ط می کنیم که فرضیه (‪ )r=o‬چطور تتحلیل را ساده میسازد ک ه ‪ 0 )ti-1‬‬
‫‪it‬‬

‫بدست می آورد‪ .‬که در نتیجه ادغام آن ‪ a(1-ti)=ct‬بدست می آید‪.‬‬

‫برای تفسیر ( ‪ )Eq4-8‬که (‪ ‌) r > o‬باشد ما به دو نتایج نیاز داریم‪.‬‬
‫‪ x  r‬و بعضی ‪ x‬ها پیروی می نماید‪.‬‬ ‫او ل که ‪ E  u (x  r ) 2 ‬دقیقا مثبت بوده که از‪u<o,‬‬
‫دوم اینکه ارتجاعیت ثروت دارایی مخاطره مثبت است یا منفی مانند ‪E  u (x  r ) 2 ‬که مثبت ی ا منفی‬
‫خواهد بود‪.‬‬
‫برای مشاهده این مطلب ‪ Z = aAo‬عبارت از مطالبه برای داریای مخاطره آمیز تفریق پ ذیری ‪ 7-4‬ب ا‬
‫در نظر داشت ‪ Ao‬دوباره افاده ‪ ti-1‬را باطل ساخته و ‪ tw = o‬را وضع می نمیاد‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪z  ‬‬
‫) ‪E u (x  r ) 1  r (1  it )  (1  it() x  r‬‬ ‫‪  0‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  ‬‬
‫‪oA‬‬

‫با تنظیم مجدد‬

‫‪oA  Z‬‬ ‫‪E u (x  r )  1  r (1  it ) ‬‬
‫‪‬‬
‫‪Z oA‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫) ‪E  u (x  r ) 2 a (1  it‬‬

‫از حقیقت که مخرج مثبت است این موضوع داللت به این میکند ک ه ارتج اعیت عالم ه ‪E u (x  r ) ‬را‬
‫دارد‬
‫اگر ما این نتایج را ابتدا به سطح احتمال خطر خصوصی شامل سازیم که توسط )‪ a(1-ti‬اندازه میش ود م ا‬
‫داریم‬
‫‪‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ Er u (x  r ) ‬‬
‫‪ (1  it ) it  a   E  u (x  r0 2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫معنی آن اینست که مالیات بر عایدات احتمال خطر خصوص ی راکم (زی اد) ک رده اگ ر مطالب ه ارتج اعیت‬
‫ثروت باری دارایی مخاطره آمیز مثبت (منفی) باشد‪ .‬یا به عب اره دیگ ر رد ح الت نارم ل احمتم ال خص ر‬
‫خصوصی در حالت ‪ r >o‬کم میشود از طرف دیگر تاثیر باالی احتمال خطر پرامویت منحصر است به‬
‫‪(1  it )a‬‬ ‫‪Er u (x  r ) ‬‬
‫‪ 1‬‬
‫‪ait‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Ea  u (x  r ) 2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪309‬‬

‫‪‬‬
‫‪oA‬‬ ‫) ‪ z  r (1  it‬‬
‫‪ 1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ zoA‬‬ ‫) ‪1  r (1  it‬‬

‫این تابع براین است که در اینجا یک ارزش بحرانی موجود ب وده ب رای تقاض ا ارتج اعیت ث روت (دارایی‬
‫مخاطره آمیز) (افاده که قوس های کالن به ط رف راس ت ق رار دارد) همین قس م احتم ال خط ر اجتم اعی‬
‫باری ارزش های پایان ازدیاد کسب می نماید الکن برای ارزش های بلند تقلیل می یابد‪.‬‬
‫فرض ا ن رخ مالی ه ‪ %50‬و ب از گش ت س االنه (‪ 3% )r‬باش د در نتیج ه ارزش بح رانی (ارزش حس اس)‬
‫ارتجاعیت ‪ 68‬میباشد‪.‬‬
‫اگر نگهداری مناسب زمان از یک سال اضافه است در اینص ورت ارتج اعیت بح رانی ش اید کم تر باش د‪.‬‬
‫مثال ‪r=20, 100% ,11‬و ‪ 3‬خواهد بود‪.‬‬
‫لهذا تا زمانیکه ارتجاعیت ثروت زیاد باشد و مدت نگهداری هم زیادباش د در اینص ورت احتم ال مخ اطره‬
‫اجتماعی در نتیجه مالیات بر عایدات زیاد میشود‪.‬‬
‫اگر ارتجاعیت ثروت تقاضا برای دارایی مخاطره آمیز کم یا مساوی به ی ک واحد باش د در نتیج ه مالی ات‬
‫بر عایدات احتمال خطر اجتماعی را زیاد میسازد‪.‬‬
‫این نتایج به صورت دیاگرامتیک در ذیل بمالحظه میرسد‪ .‬ثروت نهایی یک شخص که ب ه دارایی محف وظ‬
‫سرمایه گذاری نموده است‪ ،‬حال عبارت از)‪ Ao(1+r (1-ti‬میباشد‪.‬‬

‫لهذا ‪ S‬از ‪ 45‬درجه پاین آمده به ‪ .5‬از طرف دیگر میل اجبار بودیجه بدون تغییر می ماند‪ .‬و نقط ه جدی د‬
‫‪ T‬مطابق به ‪ a = 1‬است به خط که ‪ Ao‬را به ‪ T‬وصل می نماید قرار دارد‪.‬‬
‫انتخاب جدید اسناد بهادار را ب ه ‪ P‬نش ان می دهیم وتناس ب ک ه ب ه اس اس آن دارایی مخ اطره آم یز س رمایه‬
‫‪SP‬‬
‫نشان داده میشود‪.‬‬ ‫گذاری گردیده به ‪/ST‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪310‬‬

‫الکن دولت خطر زیاد را متحمل میشود (درحالت مالیات برعایدات) لهذا احتمال مخاطره اجتماعی زی ادتر‬
‫است‪ .‬اگر دولت عالقه مند عایدات متوقعه باشد در نتیجه میتوانیم آنها را با رسم خط ه ا ب ا می ل احتم االت‬
‫نسبی مقایسه نماییم‪.‬‬
‫از تحلیل پیش تر ما میتوانیم مشاهده بکنیم که این مساوی به می ل ط رف پ این ب وده (از منح نی بی عالق ه‬
‫گی) که در آنجا ثروت در دو حالت مساوی است (خط ‪ )`45‬وزیاد از خط بودیجه که درآن انحالل داخلی‬
‫دیده میشود‪ ،‬بیاید قبول کنیم که مالیات ثروت برای ثروت نهایی تادی ه ش ده له ذا عای د درح الت (مطل وبیت‬
‫متوقعه مساوی) توسط ویکتور‪ PQ‬نمایان میگردد‪.‬‬
‫عایدات که از مالیات بر عایدات بدست می آید توسط وکتور ‪ PR‬نشان داده میشود‪.‬‬
‫اگر احتماالت نسبی مساوی به میالن خط بودیجه باشد لهذا عایدات متوقعه مس اوی خواه د ب ود‪ .‬ب ازهم م ا‬
‫می میبینیم که اگر احتماالت متوقعه زیادتر باشد‪ ،‬میالن عایدات متوقعه مساوی شاید نظر به اجبار بودیج ه‬
‫عمیق تر قرار گیرد‪ .‬لهذا شکل ذیل طوری تعقیب میشود که مالیات بر عای دات عای د متوقع ه زی اد ت ر را‬
‫نسبت به مالیات ثروت مطلوبیت مساوی‪.‬‬

‫مقایسه ثروت و عاید مالیه گذاری ‪comparison of wealth and income taxation‬‬
‫از نتایج که تاکنون بدست آمده ما نتیجه گیری های رامعاینه میکنیم که به ارتباط ت اثیرات نس بی دومالی ات‬
‫ترسیم گردیده‪ .‬طوریکه قبال ذکر شد مشکل انتخاب در قاعده مقایسه وجود دارد‪ ،‬یک مقایس ه ربح مرب وط‬
‫مالیات که منجر به یک تقلیل مساوی به مطلوبیت متوقعه میباشد‪ .‬ک ه در ش کل ف وق نش ان داده ش ده‪،‬چ ون‬
‫مالیات هر دو عاید و ثروت اجبار بودیجه را موازی به اجبار ب دون مالیه تغی یر میده د‪ .‬ش خص در ه ردو‬
‫حالت انتخاب میکند‪.‬‬
‫بازهم تخصیص اسناد بهادار فرق می نماید‪ ،‬نقطه که باالی خط بودجه بدون مالیه ‪ ST‬قرار دارد با ارزش‬
‫مساوی ‪ a‬در ‪ p‬درحالت مالیات ثروت که توسط ‪ Q‬نشان داده شده‪ .‬نقطه ‪ ST‬که مطابق مالی ات برعای دات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪311‬‬

‫در ‪ R‬است (توسعه خط شامل از‪ Ao‬به ‪ P‬است) چون ‪ Q‬واضحا باالتر از ‪ R‬است لهذا مالیات برعایدات‬
‫منجر به حمل زیاد خطر (اجتماعی) برای کاهش در مطلوبیت میشود‪.‬‬
‫چیزیکه دراشیای مایملک به وقوع میپیوندد و عبارت از‪ :‬احتمال خطر خصوصی در ه ر دوح الت مش ابه‬
‫است‪.‬‬
‫حالت که ‪ r=o‬باشد ساده است‪ ،‬زیرا مالیات برعایدات کدام ک اهش را درمطل وبیت متوقع ه ب ه وج ود نمی‬
‫آورد‪ .‬لهذا عایدات متوقعه مثبت میباشد‪ .‬برای مالیات سرمایه که به عایدات متوقعه برسد‪ ،‬باید نرخ مالیاتی‬
‫دقیقا مثبت باشد‪ ،‬از تحلیل فوق برمی آید که این نتایج برای ‪ r=o‬میباشد‪.‬‬
‫حالتیکه در آن ‪ r >o‬باشد به حیث تمرین برای خواننده گذاشته شد‪.‬‬

‫انحراف جبرانی ‪compensated variations‬‬

‫شاید خوانند گان در این لکچر اختالف برخورد ما را ب ا احتم ال خط ر مالحظ ه نم وده باش د وهمچن ان در‬
‫لکچر هی قبلی عرضه کار و تصامیم پس انداز اسهام در تاثیر مالیات گذاری از سبب عمل متقابل دوت اثیر‬
‫میباشد‪.‬‬
‫همین اصل درحالت احتم ال خط ر ن یز ش امل میش ود‪‌،‬اک ثرا تحلی ل تغی یرات ج برانی دراین ح الت ن اچیز‬
‫میباشد‪.‬‬
‫ما میتوانیم نشان دهیم اگر ن رخ مالی ات برعای دات ‪ ti‬باش د و ‪ z-aAo‬تقاض ا ب رای دارایی مخ اطره آم یز‬
‫باشد‪ ،‬درنتیجه‬
‫‪ (1  it )z‬‬ ‫‪z‬‬
‫) ‪  Z  (1  it‬‬ ‫‪0‬‬
‫‪it‬‬ ‫‪it‬‬
‫مثال تاثیر جبرانی باالی احتمال خطر خصوصی صفر است‪ .‬یا ب ه ص ورت عم وم در ح الت دارایی ه ای‬
‫متعدد یک مالیات برعایدات متحد الشکل باالی تمام دارایی ها معادل به یک صعود در قیم تم ام دارایی ه ا‬
‫میباشد که توسط ازدیاد ثروت جبران شده و تمام اف راد را بی عالق ه وا می گ ذارد و منج ر میش ود تا تم ام‬
‫افراد اسناد بهادار خویش را به شیوه که احتمال خطر خصوصی تغییر نخورد‪ ،‬ترک نماید‪.‬‬
‫برای مشاهده این موضوع )‪ Aoo (ti‬ثروت باشد‪ ،‬مطلوبیت علی السویه را بعداز مالیه تولی د می نمای د و‬
‫‪ Z‬تقاضا است که درغیاب مالیه گذاری درنتیجه ما خواهیم داشت‬
‫‪1 r‬‬ ‫‪Z‬‬
‫‪ooA‬‬ ‫‪oA‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪Z ‬‬
‫) ‪1  r (1  it‬‬ ‫) ‪(1  it‬‬

‫ثروت نهایی در حالت‪ j‬بعد از مالیات و باجبران اصالحات ثروت داریم‬

‫‪ooA‬‬ ‫‪(1 ‬‬ ‫‪r (1  it )  (1  it )Z jx‬‬
‫‪(  r ) oA (1  r ) Z jx‬‬
‫)‪(  r‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪312‬‬

‫لهذا ثروت بعد از مالی ه دره ر ح الت ط بیعت یکس ان اس ت ب ه ح الت قب ل ازمص رفی مالی ات (انتخ اب ‪z‬‬
‫دارایی)‪ .‬با استفاده از این نتیجه‪ .‬آسان خواهد بود تا تخصص اسناد بهادار ‪ z‬را به حیث حد مطلوب ث روت‬
‫‪ Zoo‬نشان دهیم‪ .‬تاثیرات مالیات با این تعدیل جبرانی در ثروت است تا )‪ Z(1-ti‬راث ابت نگه داریم‪ .‬همین‬
‫دلیل شامل حال دارایی های متعدد میشود‪.‬‬

‫تفسیر ارتجاعیت{ تقاضا ‪interpretation of demand elasticities‬‬

‫در چپ تر ه ای قبلی م ا ب ه ملکیت تواب ع مطل وبیت را ب ه توب ع تقاض ا ارتب اط دادیم همین ح الت احتم ال‬
‫مخاطره هم به وقوع میپیوندد‪ ،‬دو خواص توابع مطلوبیت به بحران جمع میشود‪.‬‬
‫مشتقات لوگارتمی مطلوبیت نهایی‬ ‫‪-1‬‬
‫‪u‬‬
‫(‪)4-15‬‬ ‫‪AR‬‬ ‫‪‬‬
‫‪u‬‬

‫ارتجاعیت مطلوبیت نهایی‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪Au‬‬
‫‪RR‬‬ ‫‪‬‬
‫‪u‬‬

‫این خواص موضوعی توابع مطلوبیت نقش ث روت نه ایی ‪ A‬اس ت ب رای مش اهده تواب ع تقاض ا بای د ب ه‬
‫معادله ‪ 9 .4‬دوباره اتصال یابیم‪.‬‬
‫‪z‬‬
‫(‪)4-16‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪sa‬‬ ‫‪ E u (x  r )  0‬‬
‫‪‬‬
‫‪oA‬‬ ‫‪‬‬

‫شکل اخیر عبارت است از‬

‫(‪)4-16‬‬ ‫‪E ‬‬
‫‪uAR‬‬ ‫‪(x  r )  E AR‬‬
‫(‪‬‬ ‫‪AR )u (X  r )  0‬‬
‫‪‬‬

‫قدم دومی مارا به حالت دو و اول میاورد و ما طوری ذیل تعریف می نماییم‪.‬‬
‫‪AR‬‬ ‫‪ (1  r ) ‬‬
‫‪AR oA‬‬

‫(با ارزیابی تغییر خط ‪)r=x‬‬

‫فرضا حال تابع مطلوبیت هر جای دقیقا به نمایش گذاشته شده‪ .‬و تغی یر مطل ق مخ اطره را ک اهش میده د‪.‬‬

‫‪AR‬‬
‫اگر ‪ RA<RA,x>0‬باشد و تشریحات به طرف چپ (‪ )16-4‬منفی باشد میتوان د معادل ه‬ ‫مثال ‪0‬‬
‫‪A‬‬
‫فوق آنرا متابعت نماید‪.‬‬
‫ارتجاعیت ثروت تقاضا از این خاطر است که مثبت میباشد‪ ،‬بر عکس اگ ر مطل ق مخ اطره در ه ر ج ا از‬
‫دیاد کسب نماید‪،‬ارتجاعیت ثروت منفی می باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪313‬‬

‫ارتباط با تغییر نسبی مخاطره توسط دلیل مشابه ثابت میشود‪ ،‬خاصتا اگر تغی یر نس بی مخ اطره دره ر ج ا‬
‫کاهش یابد‪ ،‬ارتجاعیت تقاضا برای دارایی مخاطره آمیز از واحد اضافه تر میباشد‪.‬‬
‫اگر تغییر نسبی مخاطره در هر جا ازدیاد را کسب نماید ارتجاعیت ثروت کمتر از واحد می باشد‪.‬‬
‫تمرین ‪:3 .4‬‬
‫درمورد‪ RA‬و ‪ RR‬در چهار شکل موقعیت اسناد بهادار ‪ -‬ثروت در شکل )‪ Fig (4-2‬چه میدانید ؟‬

‫خالصه (‪- :)Summary‬‬

‫دراین بخش ما تاثیرات ثروت و مالیات گذاری عایداتی را معاین ه نم ودیم‪ ،‬ش کل اول دارای ت اثیر خ الص‬
‫ثروت میباشد که سرمایه گذاری را در دارایی مخاطره آمیز کم نموده و در حالت نارمل ارتجاعیت ث روت‬
‫از صفر زیاد میباشد‪ ،‬مالیات بر عایدات دارای تاثیر تعویض میباشد زیرا ب ا ازدی اد دارایی مخ اطره آم یز‬
‫مخاطره خصوصی ثابت نگداشته میشود )‪.Z(1-ti‬‬
‫از طرف دیگر احتمال مخاطره اجتماعی که توسط مبلغ سرمایه گذاری شده به دارایی مخاطره آمیز اندازه‬
‫شده است زیاد میش ود‪ .‬ازاین خ اطر اس ت این امک ان وج ود دارد ک ه ش اید مالی ات برعای دات تم ام س طح‬
‫احتمال خطر را زیاد نماید‪.‬‬

‫سیستم تهیه خصوصی مالیات{ ‪Special provision of tax system‬‬

‫عدم جبران خساره‬
‫تاکنون قبول شده که ضایعات شاید به صورت تام در مقاب ل مالی ات تنظیم ش ود ش اید این ح الت نباش د ک ه‬
‫نتایج آن آیا به صورت قاطع به فرضیه انحصار دارد‪ ،‬ما حال حالت شدید جبران بی ضیاع را مالحظه می‬
‫‪x‬طوری دیگر‪.‬‬ ‫‪,x 0‬‬ ‫نماییم‪ .‬باز گشت به دارایی مخاطره آمیز مساوی به )‪ x(1-ti‬است‪ ‌،‬اگر‬
‫ابتدا ما حاالت مالیه و بدون مالیه را درمقابل هم ق رار می دهیم‪ ،‬بع دا م ا مالی ات را ب ا درج ه ه ای مختل ف‬
‫جبران خساره مقایسه می نماییم‪ ‌،‬برای مشاهده تاثیر مالیه (بدون جبران خساره) بای د ح الت خ اص ‪ 2‬را با‬
‫بازگشت منفی در حالت دوم نظر گیرید‪ .‬یک دالر سرمایه گذاری شده ب ه دارایی مخ اطره آم یز ح ال ی ک‬
‫حاصل اضافی (‪ )1-ti()x1-r‬را رد حالت اول بدست می آورد‪.‬‬
‫‪ X2-(1-t1)r‬را در حالت دوم لهذا میالن طرف پایین خط بودیجه عبارت است از‪:‬‬
‫‪x2 (/ 1  t1 ) r‬‬
‫‪x1  r‬‬
‫عدم موجودیت خساره تهیه دارایی مخاطره آمیز را کمتر جالب ساخته (‪ margine‬یا نف ع غ یر خ الص ی ا‬
‫تفاوت خرید و فروش) که مربوط حالت بدون مالیه میباشد‪ ،‬درعین حال قابل ذکر است که این نوع مالی ات‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪314‬‬

‫بر عایدات سیستم بدوش گرفتن خطر را تشویق نمیکند‪ ،‬زیــــرا درانجا تــــاثیرات مطلـــــق ث روت نیــــز‬
‫به چشم میرسد‪.‬‬
‫این حالت از )‪ Fig (4-6‬توضیح شده است‪.‬‬
‫خط بودجوی بدون مالیه است‪ .‬خط همراه با مالیه ‪ ST‬است‪ ،‬حرکت از‪ P‬به ‪ P‬شاید به یک ت اثیر ث روت‬
‫‪ PQ‬تجزیه شود ویک حرکت را دور منحنی بی عالقه گی ‪ QP‬را به وجود آورد‪.‬‬
‫نتیجــــه خالـــص شاید از این حقیقت دیــــده شود که فاصله عمـــودی از ‪ S‬ب ه ‪ P‬در شکـــل ذی ل مس اوی‬
‫به (‪ aA0)x2-‬است‪.‬‬
‫یا به عباره دیگر این یک اندکس برای مبلغ سرمایه گذاری شده به دارایی مخ اطره آم یز ک ه منحص ر ب ه‬
‫ارتجاعیت ثروت تقاضا میباشد‪ .‬که زیاد یا کم شود که حالت دومی در شکل ذیل به مش اهده میرس د‪ .‬ب دون‬
‫جبران خساره ممکن است که احتمال مخاطره اجتماعی توسط مالیات گذاری بر عایدات ازدیاد یابد‪.‬‬
‫از طرف دیگر با نرخ های ک افی مالی ات ب زرگ تقاض ا ب رای دارایی مخ اطره آم یز کم ش ود ک ه ج بران‬
‫ضایعات درآنجا نمی باشد‪ .‬برای مشاهده ان باید این ها برای نرخ های مالیه نزدیکتر ب ه ‪ % 100‬مش اهده‬
‫میشود‪ .‬اکثرا تمام اسناد بهادار به دارایی محفوظ تخصیص میگردد‪.‬‬
‫این موضوع طور تعقیب میشود که با اصابت نرخ مالیه به ‪ % 100‬باز گشت اعظمی ب ه دارایی مخ اطره‬
‫به صفر میرسد و بازگشت متوقعه صفر میشود چون منحنی بی عالقه گی مقصر است‪ .‬منحنی های تقاض ا‬
‫برای دارایی های مختلف دارایی توابع متصل نرخ مالیات میباشد‪.‬‬

‫حال برمیگردیم به مقایسه مالیات به او ب دون ج بران ض ایعات معل وم میش ود ک ه ب ا ک اهش در ان دازه ک ه‬
‫ضایعات به مقابل مالیات قرار میگیرد شاید احتمال مخاطره کاهش یاب د‪ .‬ت اثیر منحص ر ب ه اس اس مقایس ه‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪315‬‬

‫‪‬اگر نرخ مالیه‬

‫‪(0‬‬ ‫)‪1‬‬ ‫‪‬جیره میشود‬ ‫میباشد‪ .‬برای معاینه این موضوع باید قبول کنید که ضایعات‬
‫‪sa ‬م ا‬
‫‪desaercni‬‬ ‫ثابت باشد در نتیجه عایدات متوقعه پایان می آید‪.‬و مطل وبیت متوقع ه بلن د م یرود‬

‫‪ x   a‬داللت به باز گشت بعد از مالیات به دارایی مخاطره بوده له ذا‬

‫میتوانیم نشان دهیم که ‪.   0‬‬

‫ثروت نهایی عبارت است از‪:‬‬

‫))‪A= Ao (1+r+a(x-r‬‬
‫وحالت آن در اول‬
‫‪E(u(x-r))=0‬‬
‫تفریق با در نظر داشت و تنظیم دوباره‬
‫‪EoA‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ u (x  r ) 2‬‬ ‫‪a  E  u au‬‬ ‫‪)‬‬
‫‪(x  roA‬‬
‫‪x ‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪‬‬

‫‪a‬‬
‫‪ ‬دقیقا مثبت بوده درحالیکه ‪ x < 0‬باید صفر باشد‪.‬اگ ر این ح الت تعقیب ش ود‬ ‫حال طرف راست‬

‫افاده دومی تنها برای ارزش های مثبت ارزیابی شده میتواند‬

‫‪(u  o , x  r ,  x‬‬ ‫) ‪0‬‬

‫‪‬‬
‫‪ coefficienta  ‬مثبت در‬ ‫از این خاطر است که تمام طرف راست مثبت میباشد چون (ضریب)‬

‫نتیجه ‪ a‬ازدیاد میابد‪.‬‬

‫کسر محدود ربح (‪:)limited deductibility of interest‬‬

‫اگر مخارج کلی ربح کسر پذیر نباشد یک شکست در اجبار بودیجه در نقطه که در آنجا ثروت تم ام اف راد‬
‫به داریی مخاطره آمیز سرمایه گذاری میگردد‪ ،‬دیده میشود‪ .‬مثال درپایین و راست نقطه ‪ T‬در شکل اولی‬
‫تاثیر مربوط توازن تاثیر تعویض میباشد که احتمال خطرات را توسط اف راد ک ه قبال قرض ه داش ته دلس رد‬
‫میسازد‪.‬‬
‫ما دو باره به دلیل مبادرت می ورزیم که برای شرایط در بعضی (نه تمام) کالک وضع میگردد‪.‬‬
‫ما این جواب را برای آن محدود به قابلیت دولت در می یابیم‪ .‬تا مقاصد استقراض شناخته شود‪.‬‬
‫مثال والدین میتواند روی اصول یک دالر را ب رای طفـــــل اش بده د و میتوان د طف ل دو ب اره آن دال ر ب ه‬
‫والدین اش قرضه بدهد‪ .‬والدین میتواند یک مبلغ مرابحه یا حکمیت س ود را ب ه طف ل تادی ه نمای د‪ .‬این ی ک‬
‫مکانیزم است که میتواند عاید را از والدین به طفل انتقال دهد‪ .‬هر دو دارای نرخ های نه ایی مختل ف ب وده‬
‫و این کار برای آنها پسندیده میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪316‬‬

‫همچنان قابلیت ربح کسری افراد را وامی دارد تا فواید تهیه خاص کود مالیاتی را کسب نماید‪.‬‬
‫مثال درایاالت متحده ربح باالی سند قرضه بلدی از مالیات معاف میباشند‪.‬‬
‫یک فرد را در نظر گرفته با نرخ ‪ %70‬مالیات نهایی قبول کنید که نرخ استقراض ‪ % 10‬است الکن ن رخ‬
‫ربح باالی سند قرضه بلدی ‪ % 7‬است‪ .‬وی ‪ % 100‬ق رض می نمای د وی ‪ % 10‬ربح را تادی ه نم وده ک ه‬
‫مالیات قابل کسر است‪ ،‬لهذا قیمت تمام شد خ الص وی ‪ $ 3‬اس ت وی در ربح ب دون مالی ات ‪ $‌7‬را بدس ت‬
‫می آورد‪ .‬لهذا برای سرمایه گذاری صفر وی ساالنه ‪ $4‬رابدس ت می آورد‪ .‬ب ه ص ورت واض ح اگ ر وی‬
‫اینطور بتواند‪،‬شاید سند قرضه را نقطه تقاضا خواهد کرد‪ .‬که نرخ مالیاتی نهایی وی تا ‪ % 30‬نزول نماید‪.‬‬
‫در حقیقت محدودیت های وجود دارد که یک کس نمی تواند برای خرید اسناد قرضه ب دون مالی ات ق رض‬
‫نماید‪ ،‬الکن چون وجوه مثلی می باشد وی شاید‪ ،‬بتواند باری مصارف فعلی استقراض نماید‪.‬‬

‫معافیت فواید سرمایه ‪exemption of capital gains‬‬

‫اکثر ممالک تدارکات خاص را برای فواید سرمایه تهیه میدارند‪.‬‬
‫طوریکه نظر به دیگر اشکال عای د س رمایه گ ذاری ن رخ ه ای مالی اتی پ این را وض ع می نمای د‪ ،‬در این‬
‫قسمت ما حالت عظیم را معاینه می کنیم که باالی فواید سرمایه کدام مالیه وجود نداشته باشد‪ ،‬برای توس عه‬
‫حالت معافیت قسمی ب رای خوانن ده آش کار ش ود‪ .‬اس تنباط منحص ر ب ه ت ذکر عالیم‪ .‬دو دارایی میباش د ب ه‬
‫منظور توضیح ما قبول می کنیم که دارای محفوظ یک بازگشت رافقط به ش کل ربح قاب ل مالیه بدس ت می‬
‫آورد‪.‬‬
‫و بازگشت به دارایی مخاطره آمیز کامال مفاد سرمایه وی میباشد‪ ،‬اگر چه این یک کاریکاتور است‪ ‌،‬اجازه‬
‫میدهد تا ادعایی متواتر را معاینه نموده وتهیه خ اص ب رای فوای د س رمایه گ ذاری را در دارایی مخ اطره‬
‫آمیز تشویق می نماید‪ .‬ثروت نهایی حاال با یک مالیه به نرخ ‪ ti‬به دارای محفوظ صرفا داریم‪.‬‬
‫(‪)4-19‬‬ ‫‪A oA 1 xa  (1  a )r (1  it ) ‬‬

‫دوباره میل اجبار بودیجه توسط مالیات تغییر داده میشود‪ ،‬الکن به مقایسه عدم جبران خساره میل وی کمتر‬
‫میباشد‪.‬‬
‫عالوه بران امتداد پیدا کرده تا ‪ T‬عبور نماید‪ .‬شکل ذیل فک ر کنی د ک ه م ا منح نی بی عالق ه گی را ک ه از‬
‫نقطه ‪ p‬تعادل عبور می نماید مالحظه یی ‪ Q‬یک نقطه است باالی منحنی که می ل آن مس اوی خ ط اص لی‬
‫بودجه میباشد‪ .‬و واضح است که ما دوباره تاثیر ‪ p‬به ‪ Q‬ثروت و ت اثیر تعویض ی ‪ Q‬ب ه ‪ P‬را ب اهم تفری ق‬
‫می نماییم‪ .‬آخرین عبارت ازسمت احتمال خطر بلند میباشد‪ .‬اولین آن منحصر به ارتجاعیت ثروتی تقاض ا‬
‫برای دارای مخاطره آمیز میباشد‪ .‬الکن در جایکه قیمت آن از صفر زیاد ت ر باش د ب ه حیث ک اهش دهن ده‬
‫احتمال خطر کار می نماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪317‬‬

‫این حالت در شکل ذیل توضیح شده‪.‬‬

‫از معادله ‪ 9 .4‬دیده میشودکه مالیات برای ارزش داده شده ‪ a‬هر حالت ثروت را با مبل غ مطلق ه مس اوی‬
‫کاهش میدهد‪.‬‬
‫لهذا توجه نقاط که دارای ارزش ثابت ‪ a‬هستند‪‌،‬دارای میالن ‪ 45‬درج ه میباش د‪ .‬خ ط شکس ته ای ک ه از ‪P‬‬
‫عبور میکند دیده ش ود‪ .‬ش کل ذی ل اگ ر ارتج اعیت ث روتی تقاض ا ب رای دارای مخ اطره آم یز مثبت باش د‬
‫درنتیجه میالن توجه اسناد بهادار ثروت از ‪ 45‬درجه کمتر میباشد دوباره به شکل فوق دیده شود ‪ Q‬شامل‬
‫یک قیمت پاین ‪ a‬هست‪ ،‬لهذا احتمال خط ر اجتم اعی را نظ ر ب ه کم تر میس ازد)‪ .‬توجی ه ک ه بعض ا ب رای‬
‫مع افیت فای ده س رمایه فای ده س رمایه ص روت میگ یرد ی ا ب رای اینک ه مالی ات ب ه ن رخ پ ایین وض ع ش ود‬
‫طوریست که این تهیه احتمال خطر را تشویق می نمای د محص والت منحص ر ب ه خ واص و ظ ایف تقاض ا‬
‫دارایی میباشد‪.‬‬

‫عمومیت دادن نتایج ‪Generalization of results‬‬

‫بعضی از فرضیه های ساده که در دو بخش قبلی توضیح شده قاطع بودند‪ .‬الکن بعض ی نبودن د‪ .‬ه دف این‬
‫بخش این است که مشاهده شود که بعض ی از نت ایج عم ده م ا چق در اهمیت وق وت دارد و ت ا چق در س احه‬
‫میتواند وسعت پیدا بکند‪.‬‬

‫خطر و توزیع مجدد ‪Risk and Redistribution‬‬

‫تحلیل دو فصل قبلی قبول کرده اس ت ک ه عای دات مالی اتی ب االی م ال عام ه مص رف ش ده ک ه داخ ل ت ابع‬
‫مطل وبیت ب ه ی ک ش یوه قاب ل تخص یص میش ود‪ .‬له ذا تغی یر پ ذیری در عرض ه کارم ال عام ه منتج ب ه‬
‫تغییرپذیری عایدات مالیاتی دولت بوده و باالی احتمال خطر کدام تاثیر ندارد‪ .‬در این بخش ما حالت قطبی‬
‫دیگری را مالحظه میکنیم که نشان دهیم نتایج ما چطور منحصر به فرضیه میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪318‬‬

‫ما قبول میکنیم که عایدات مالیاتی دوباره به افراد به شکل تادیه یکجایی (متحد الشکل) توزیع میشود‪.‬‬
‫عالوه برآن ابتدا ما قبول میکنیم که یک دارایی عام مخاطره آمیز که توس ط تم ام اف راد خری داری گردی ده‬
‫است تمام مخاطره ها به صورت مکمل ارتباط دارد‪‌،‬اگر تمام افراد یکسان باشند‪ ،‬با ثروت یکسان ابت دایی‪،‬‬
‫و اگر ‪ a‬داللت به انتخاب اسناد بهادار متراکم کنید در نتیج ه توزی ع دوب اره بص ورت یکج ایی‪ ،‬فی واحد‬
‫سرمایه ‪ per capital‬با مالیات بر عایدات به نرخ ‪ ti‬عبارت است از‪:‬‬
‫‪4-20‬‬ ‫‪ (x  r ) roA‬‬
‫‪U  it a‬‬

‫واین یک متح ول اتف اقی اس ت ک ه منحص ر ب ه ‪ x‬میباش د‪‌،‬شخص یکه اس ناد به ادار خ ویش را بی اعظمی‬
‫ساختن مطلوبیت متوقعه انتخاب نماید (که از ثروت نهایی اشتقاق یافته باشد) طور ذیل تحریر میگردد‪.‬‬
‫(‪)4-21‬‬ ‫‪A oA 1  (1  it ) r  a (x  r ) G‬‬

‫برای ‪ a‬حالت ‪ order‬اول را نشان داد‪.‬‬

‫)‪(4-22‬‬ ‫‪E(u(x-r) (1-ti)) = 0‬‬
‫اگر ما قبول کنیم که بحث ثروت نهایی توسط توازن ‪ a=a‬ارزیابی میگردد‪ ،‬در نتیج ه مالی ات توس ط تادی ه‬
‫قاطع باطل میگردد‪ ،‬و نتیجه این میشود که د راین حالت مالیه باالی احتمال خطر هیچ تاثیر ندارد‪.‬‬
‫این یک مثال کامال خاص است که محصوالت که از سرمایه گذاری مخاطره آمیز بدس ت می آی د ب ه تم ام‬
‫افراد به صورت تام ارتباط میگیرد‪ .‬از خاطره کدام احساس نیست که دولت ذریع ه مالی ه گ ذاری م وثریت‬
‫را بلند میبرد‪ .‬که اقتصاد به خطر کشانیده شود‪ .‬و این هم قابل حریت نیست که کدام تاثیر باالی حمل خط ر‬
‫ندارد‪ .‬از طرف دیگ ر دالی ل ق وی وج ود دارد ک ه ب ه آن عقی ده ش ود ک ه اس تعداد م ارکیت ب رای توزی ع‬
‫مخاطره محدود است‪.‬‬
‫مارکیت برای سرمایه انسانی به حیث یک نتیجه که به صورت انگشت نما غیر مکمل است‪.‬‬
‫فکر کنید که بازگشت به صورت آزادانه توزیع شود‪.‬‬
‫در حالت محدود‪ ،‬تادیه مقطوع عبارت از عاید متوقعه میباشد‪ ،‬که توسط توازن ‪ a = a‬ارزیابی میگردد‪.‬‬
‫‪U= ti (a (x-r) +r) Ao‬‬ ‫)‪(4-23‬‬
‫‪ x‬ارزش متوسط‪‌،‬حالت را در اول برای انحالل داخلی بازهم(‪)22-4‬است‪ ،‬الکن استدالل تابع ‪ U‬منحصر‬
‫به ‪ ti‬میباشد‪ ،‬هر دو مستقیما یا از طریق ‪.G‬‬
‫با در نظر داشت ‪ ti‬تفریق میگردد‪.‬‬
‫‪E u (x  r ) x (1  it )xit  r ad‬‬
‫‪ Ea u (x  r() x  xitd‬‬
‫‪)‬‬

‫(‪)4-24‬‬
‫به ارزیابی ‪ ti =o‬باالی احتمال مخاطره خصوصی تاثیر ذیل داده شود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪319‬‬

‫‪ad‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪ E u (x  r )‬‬ ‫‪‬‬
‫(‪)4-24a‬‬ ‫‪ 1  (x  r )‬‬ ‫‪‬‬
‫‪itda‬‬ ‫‪‬‬
‫) ‪E  u (x  r‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫از تحلیل سابقه خواص تابع تقاضا دارایی معادله ‪ 9 .4‬و این حقیقت که ‪ . x > r‬طرف راست مثبت جایکه‬
‫ارتجاعیت ثروتی تقاضا برای دارایی مخاطره آمیز مثبت باشد (خوانن ده باید (‪ )24a-4‬را با اف اده قبلی(‪-4‬‬
‫‪ )10‬برای مالیات متناسب با عاید که برای تمویل مال عامه استعمال میشود باهم مقایسه نماید‪.‬‬

‫توازن عمومی ‪General equilibruim‬‬

‫تاثیرات مالیه گذاری به صورت بحرانی مربوط ادارات موجود د رجامعه میشود که برای اص الح احتم ال‬
‫مخاطره کار میکنند‪ ،‬وهمین حقیقت س وال آث ار تع ادل عم ومی را ب ه وج ود می آورد‪ ،‬همین موض وع در‬
‫مبحث های بعدی به صورت توضیح خواهد گردید‪ ،‬الکن ما در اینجا یک حالت ساده را مطالعه میکنیم ک ه‬
‫دارای مارکیت خطر موثر است‪ ،‬اصطالح قرار دادها به وجود آید تا افراد را برای ایجاد مشوق وا دارند‪.‬‬
‫مودل مربوط سرمایه داران که (بی تفاوت در مقاب ل خطر) هس تند و مرب وط م دیران (گری زان از خطر)‬
‫هستند میشود‪.‬‬
‫سرمایه داران‪ ،‬سرمایه را برای مدیران تهیه میمایند که آنها این سرمایه را در یک فعالیت تولیدی مخاطره‬
‫آمیز استخدام مینماید‪ .‬یک قسمت از بازگشت را به سرمایه داران توزیع می نمایند‪.‬‬
‫سرمایه داران مستقیما فعالیت های آنها را کونترول کرده نمی تواند‪ .‬لهذا آنها به تشویقات اعتماد میکنند که‬
‫مدیران برای اعظمی ساختن باز گشت اقدام می نمایند‪.‬‬
‫ما قبول میکنیم که باز گشت فی دالر ‪ x‬عبارت از وظیفه درست مدیران میباشد‪ L .‬و مخاطره ‪‬در یک‬
‫شیوه فزاینده (مضاعف) عبارت است از‪:‬‬
‫(‪)4-25‬‬ ‫‪x  L B erehw‬‬ ‫‪E ( )  1 dna‬‬ ‫‪oB 1‬‬

‫بازگشت را بدست آورده مطلوبیت متوقعه وی عبارت است از‬ ‫منیجر مقدار ‪‬‬
‫(‪)4-26‬‬ ‫) ) ‪( L  ) u (L‬‬
‫‪E (u ‬‬

‫که )‪ V(L‬عبارت از عدم مطلوبیت عرضه کوشش است ‪ v>o , v > o‬بطور ساده گفته میتوانیم که هر‬
‫مدیر میتواند واحد از سرمایه را تنظیم نماید‪ ،‬از این خاطر است وی ‪ L‬را انتخاب میکند‪.‬‬
‫(‪)4-27‬‬ ‫‪ L  1E (u )  v‬‬

‫سرمایه دار بی تفاوت در مقابل خطر میباشد‪ .‬معنی آن اینست که وی صرفا نگ ران بازگش ت متوقع ه فی‬
‫دالر سرمایه گذاری است (نوت آخر لکچر داده شده)‬
‫(‪)28 -4‬‬ ‫‪x  (1  )L ‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪320‬‬

‫‪ ‬در نظ ر میگ یرد‪.‬‬ ‫برای اعظمی ساختن بازگشت توس ط ح الت در اول حس اب انحص ار ‪ L‬را نظرب ه‬
‫وطور ذیل تحریر میگردد‪( .‬قبل از تفریق پذیری اش باید لوگاریتم گرفته شود)‬
‫‪1‬‬ ‫‪ L‬‬
‫((‪4-29‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 ‬‬ ‫‪L ‬‬

‫از ((‪ 27-4‬جواب عرضه مدیران تغییرات د ر ‪‬شاید حساب شود‪ ،‬باز لوگاریتـم گرفته شده بدست میآید‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪ E (u 2 L  ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Lv‬‬ ‫‪E (u 2 L   1 L‬‬
‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫(‬
‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫)‬‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪E (u ) ‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪E (u )  L ‬‬

‫(‪)4-30‬‬
‫قوس های مربعی بطرف راست توسط حالت در دوم مثبت میباشد‪.‬‬
‫فکر کنید که حال منیجر ها تغییر نسبی مخاطره ثابت را به نمایش گذاشته داریم‬
‫‪ u  L ‬‬
‫‪RR noc nat ssel‬‬
‫‪t( naht ytinu‬‬ ‫)‬
‫‪u‬‬

‫تابع )‪ v(L‬دارای ارتجاعیت ثابت بوده اند‪ ،‬داریم‬

‫‪= UL / v‬‬
‫معادله(‪ )30-4‬طورذیل ساده میشود‪.‬‬
‫‪ L‬‬ ‫‪1‬‬‫‪RR‬‬
‫(‪)4-31‬‬ ‫‪‬‬
‫‪L ‬‬ ‫‪  (1   ) RR‬‬
‫‪‬‬

‫باتعویض د ر‪ 29-4‬بعد از تنظیم دوباره بدست می آید‪.‬‬

‫‪ (1 RR‬‬ ‫)‬
‫(‪)4-32‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 ‬‬

‫قرار داد مطلوب برای سرمایه داران به شیوه ساده منحصر به درجه تغییر خطر و ارتجاعیت عرضه ک ار‬
‫منیجر ها است‪.‬‬
‫حال باید مالیات برعایدات متناسب را جیره تام ضایعات وض ع می نم اییم بازگش ت س رمایه دار ب ه ح الت‬
‫ذیل کاهش می نماید‪.‬‬
‫‪(1  it ) (1  )L ‬‬

‫این سبب میشود تا حالت ‪ R‬اول را برای انتخاب ‪‬بدون اث ر بگ ذارد‪ .‬از ط رف دیگر‪ ،‬م دیر در اش یای‬
‫)‪.RR<1 ‬‬ ‫‪ ti-1((‬محصول را بدست می آورد (نسبت به‬ ‫مالکیت یک شاخه‬
‫مدیر عرضه کار را کم کرده‪‌،‬و بازگشت فی دالر به سرمایه داران به تناسب ‪ ti-1‬به مراتب پایین میآید‪.‬‬
‫لهذا اگر آنها به یک انتخاب بین سرمایه گذاری دارایی محفوظیت یا خطر ب ا بازگش ت )‪ r(1-ti‬ح الت دوم‬
‫شاید پرکوشش باشد (دارایی محفوظ)‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪321‬‬

‫مودل تخصیص پس انداز چند دوره ای اسناد بهادار‬

‫‪Amulti period saving portfolio allocation model‬‬
‫درمودل که اینجاتحلیل میشود‪ ،‬ثروت نهایی است داخل تابع مطلوبیت میگردد‪ ‌،‬نه عاید یا استهالک‪ ،‬اگر ما‬
‫افراد را طور در نظر گیریم که آنها برای دو دوره زمانی زنده گی می نماید‪ .‬دوره زم انی ک ه در جری ان‬
‫آن پس انداز می نماید ودیگر دوره تقاعد که در جریان وی عایدات که از پس انداز بدست می آید مص رف‬
‫میگردد‪ .‬از طرف دیگر ماشاید درمورد افراد که ب رای م دت طوی ل زن ده گی می کن د فک ر کنم وآنه ا ب ه‬
‫عایدات که از سرمایه گذاری بدست می آیند متکی اند‪.‬‬
‫دراین می توانیم بگویم که فورم ول مناس ب آن یکی ب ود ک ه در آن عای د ی ا بازگش ت مس تقیما داخ ل ت ابع‬
‫مطلوبیت میگردید‪( .‬برای مثال‪) Feldstein 1969‬‬
‫اگر چه این حالت بالضروره یک ‪ case‬تلقی نه میشود طوریکه عمومی سازی ساده ذی ل ب ه اس اس م ودل‬
‫سابقه توضیح میگردد‪.‬‬
‫ما قبول میکنیم که افراد برای همیشه حیات میباشند ؛ مجدداً این یک حالت افراطی است‪ ،‬که غرض سادگی‬
‫موضوع جنبه ریاضیکی آن انتخاب گردیده است‪ ،‬اکثر حاالت اف راد ک ه ب ه ی ک م دت ط والنی ولی معین‬
‫زندگی مینمایند‪ ،‬میتواند به یک طریقه ساده تحلیل گردد‪.‬‬
‫وی خالصه از مطلوبیت را که از استهالک مشتق شده وبه نرخ ‪‬رعایت ش ده باش د اعظمی میس ازد‪ ،‬ما‬
‫قبول می کنیم که تابع مطولبیت دارای ارتجاعیت ثابت بوده و به شکل ذیل تحریر میگردد‪.‬‬
‫‪c 1 ‬‬
‫(‪)4-33‬‬ ‫‪u (c ) ‬‬ ‫‪erehw‬‬ ‫‪0   0‬‬
‫‪1 ‬‬

‫از اجبار بودجه که در آنجا ما هر دو ثروت و مالیات برعایدات را داریم‪:‬‬

‫(‪4-34‬‬ ‫‪A u  uSuA‬‬
‫‪1‬‬ ‫) ‪1  r (1  it ) a (1  it() x  r ) (1 wt‬‬

‫درحالیکه ‪ Su‬عبارت از شاخه ثروت خالص که در وقت ‪ u‬پس انداز شده (و بار دیگر ‪ )x<-1‬میباشد‪.‬‬
‫)‪Cu = (1 – Su) Au (1 – tw‬‬
‫)‪ Xu(Au‬داللت به ارزش اعظمی مطلوبیت متوقع ه مینماید و عبارت از آن شده میتواند که شخص آنرا ب ه‬
‫ثروت ‪ Au‬در زمان ‪ u‬بدست آورد‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫چون شخص برای همیشه زنده گی می نماید‪‌،‬ارزش تخفیف ش ده ی ک س رمایه (‪ )u+1‬داده ش ده ‪(1  ‬‬
‫مرتبه بزرگتر از ارزش در زمان ‪ u‬میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪322‬‬

‫حل شکل مطلوب سازی با شامل ساختن‪ ،‬اصول مطلوبیت مشاهده شود که به اساس ارزش اعظمی ‪X(Au‬‬
‫) طور ذیل تحریر میگردد‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫‪( ) uS xam U (1 us uA‬‬
‫‪X uA‬‬ ‫‪) (1 wt )  xam‬‬ ‫‪(  1 )‬‬
‫‪xE uA‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫(‪)4-36‬‬
‫سطح مطلوبیت مساوی به مطلوبیت فعلی از اس تهالک ‪ +‬مطل وبیت آین ده از اس تهالک میباشد‪ .‬الکن دومی‬
‫عبارت از تابع مبلغ ثروت بوده که توسط ) ‪ (1  ‬تخفیف میگردد‪ .‬اگر ما ت ابع ‪ x‬را ب ه راس تی بفهمیم‬
‫ما می توانیم به صورت فوری ارزش مطلوب ‪ a‬را و در نتیجه تاثیر مالیه گذاری باالی احتم ال خط ر را‬
‫نیز کاهش دهیم‬
‫لهذا ما یک تابع ‪ x‬را که (‪ )36-4‬را مطمین سازد ضروری می دانیم (ظ اهرا این ی ک مس اوات عملی اتی‬
‫میباشد) خوشبختانه برای حالت توابع مطلوبیت ارتجاعی ثابت ‪ x‬به یک شکل بسیار س اده ب ه وج ود می‬
‫آید‪ ،‬بیایید آنرا طور فرض مسلم ذیل در نظر گیریم‪.‬‬
‫‪AK 1 ‬‬
‫(‪)4-37‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪1 ‬‬

‫م ا بای د نش ان دهیم ک ه ی ک ارزش ث ابت ‪ K‬ب رای آن (‪ 36-4‬یکس ان مطمین‪ ،‬موج ود می باش د‪ ،‬توس ط‬
‫تعویض مستقیم ما استفاده از مشکل خاص تابع مطلوبیت (‪ )33-4‬داریم‬
‫‪ i‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪1 ‬‬ ‫‪1 ‬‬
‫‪uAK‬‬
‫‪‬‬
‫‪xaM‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪(1 us () 1 wt uA‬‬
‫)‬ ‫‪1 uAK‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ (1 wt ) 1U‬‬
‫‪uS‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪1 ‬‬ ‫‪1  ‬‬ ‫‪1 ‬‬
‫‪us‬‬
‫‪‬‬

‫(‪4-37‬‬

‫‪ 1‬‬ ‫‪1 ‬‬

‫‪‬‬
‫‪U xaM‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪1  r (1  4 ) a (1  it() x  r )  ‬‬
‫) ‪ (1  ‬‬
‫‪a‬‬
‫‪‬‬

‫(‪4-38‬‬
‫از این حالت برمی اید که تصمیم اسناد بهادار قابل تخصیص از آن یکی که درنتیج ه پس ان داز بدس ت می‬
‫آید است‪ a .‬به حیث بلند کننده‪ ،‬نرخ بازگشت که به ق وه ) ‪ (1  ‬رس یده باش د‪ ،‬انتخ اب می نمای د‪ ،‬مالی ات‬
‫گذاری اسناد بهادار مشخص بدون تغییر میگذارد و مالیات برعایدات آنرا بلند میبرد‪.‬‬
‫‪1 ‬‬
‫‪uA‬تقس یم ش ده و ب ه‬ ‫ارزش ‪ k‬و پالیسی مطلوبیت پس انداز ش اید از (‪ )37-4‬مش تق گ ردد‪ ،‬توس ط‬
‫‪T  (1 wt ) 1 ‬تحریر میگردد‪.‬‬ ‫شکل‬
‫‪K‬‬ ‫‪ (1 us ) 1 uTK‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫(‪)4-39‬‬ ‫‪xam‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪uS‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 ‬‬ ‫‪us‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪323‬‬

‫حالت ‪ r‬اول برای انتخاب ‪( Su‬که توسط ‪ T‬تقسیم گردیده‪،‬‬

‫‪uK‬‬
‫( ‪(1 us )   ‬‬ ‫‪uS‬‬
‫)‬ ‫‪‬‬
‫‪(1   )  0‬‬
‫‪1 ‬‬

‫لهذا با اشاره از (‪)39-4‬‬

‫‪K  T (1  s )   , S   (1   yT‬‬
‫)‬
‫‪1 ‬‬
‫(‪)4-40‬‬
‫یک ارزش ‪ k‬را بدست آورده که معادله را مطمین میسازد‪.‬‬
‫‪ ‬بازگش ت به اس ناد به ادار(‪)y‬‬ ‫وبیان می دارد که پالیسی پس انداز منحصر به درجه تغییر خط ر اس ت‬
‫مالیات بر ثروت ‪ T‬و نرخ تخفیف‪.‬‬
‫تمرین ‪ .5 .4‬چگونه نرخ پس انداز درمودل که حال ذکر شد توسط تغییرات در موارد ذیل متاثر میگردد‪.‬‬

‫نرخ مالیات بر ثروت ‪tw‬‬ ‫‪-1‬‬

‫مالیات برعایدات (‪income tax )ti‬‬ ‫‪-2‬‬
‫درحالت تابع مطلوبیت ‪ cobb-douglas‬چه رخ خواهد داد؟‬ ‫‪-3‬‬

‫دارایی های‪ ،‬مخاطره آمیز اضافه تر از یک (‪-:)More than one risky‬‬

‫مودل اساسی که در لکچر ها ذکر شد مربوط دارایی محفوظ و دارایی واحد مخاطره آمیز ب ود‪ ،‬بعض ی از‬
‫سواالت است که درمورد فورمول به وجود می آید‪.‬‬
‫اول‪ :‬چه رخ خواهد داد اگر دارایی محفوظ وجود داشته باشد؟‬
‫مثال قبال ذکر شد زمانیکه شک تورم را احاطه نماید‪ ،‬در این صورت (هیچکدام از دارایی پ ولی بی خط ر‬
‫ً‬
‫نمی باشد) باز هم اگر دارایی محفوظ مخاطره آمیز گردد نتایج که بدست می آید هر دو دارایی به ص ورت‬
‫مثبت باهم ارتباط داشته ویکی به صورت غیر مبهمانه زیادمتحول می باشد‪.‬‬
‫(نسبت به دیگر) (‪)stiglitz , Rothscheld 1970‬‬
‫مثال اگر یگانه منبع مخاطره برخورد اقتصاد کل ‪ Macroeconomic‬باشد وهر دو بازگشت به عین شیوه‬
‫عمل نماید الکن یکی زیاد تر حساس باشد‪.‬‬
‫نتایج شامل هر دو میشود‪.‬‬
‫دوم‪ :‬اگر بیشتر از یک دارایی مخاطره آم یز موج ود باش د‪ ،‬ما تحت م وارد ک افی‪‌،‬ش کل تخص یص اس ناد‬
‫بهادار را به پروسه دو مرحله یی تقسیم کرده میتوانیم که اصال توسط )‪ Tobin (1958‬پیشنهاد گردیده‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪324‬‬

‫سرمایه گذار ابتدا توسط تناسبات که به اساس آن دارایی مخاطره آمیز را گیرد تصمیم میگیرد که بع داً وی‬
‫فکر میکند که چگونه میتواند تمام ثروت اش را بین وج ه متقابل ک ه از دارایی مخ اطره آم یز بدس ت آم ده‬
‫تقسیم کند‪.‬‬
‫این حاالت توسط (‪ cass‬و ‪ )stiglitz 1970‬بررسی گردیده است‪ .‬آنها طوری نتیجه گیری ک رده اس ت‬
‫که این حاالت بسیار محدود میباشد‪.‬‬

‫نتیجه گیری نهایی‬

‫تاثیر سیستم مالیاتی باالی احتمال خطر باری مدت طوالنی موضوع مورد بحث میباشد‪ ،‬طوریک ه درکاغ ذ‬
‫)‪ classic , Domur , Musgrave (1944‬تشریح شده‪ ،‬ممکن است که مالیه گذاری عمال احتمال خطر‬
‫را تشویق سازد‪ ،‬زیرا دولت نیز درخطر سهم میگیرد‪ .‬پیشرفت مزیدی در نظری ه تخص یص اس ناد به ادار‬
‫توسط محصوالت که منحصر به خواص توابع مطلوبیت و خاصیت های مالیات باشد نشان داده شده است‪.‬‬
‫چون در لکچر های قبلی هر دو تاثیرات عایدات وتعویض ذکر شده اگر چه حالت دومی (ت اثیر تعویض ی)‬
‫یک شکل راست درحالت فعلی میباشد (که متناسب به مقدار دارایی مخاطره آمیز خریداری شده میباشد)‪.‬‬
‫برای تحلیل مزید تصمیم اسناد بهادار شواهد تجربی صریحا مهم میباشد‪.‬‬
‫وبرای ترسیم نتایج تاثیرات مالیه گذاری استعمال میشود‪.‬‬

‫تذکر در مورد اجتناب از خطر‬

‫هدف این تذکر جمع کردن بعضی از خواص هم مهم که در این مبحث ذکر شده میباشد‌‪.‬‬
‫انتظار میرود که یک فرد مطلوبیت متوقعه خ ود را اعظمی س ازد ت ا مطل وبیت ث روت (‪ )U’ > 0‬عمیق ا ً‬
‫افزایش یافته و طوری توقع برده میشود که وی از خطر اجتناب نماید‪ .‬مفهوم این موضوع زمانی پی ب رده‬
‫میشود که اگر یک انتخاب میان یک دورنمای مشخص ‪ A0‬و ‪ 50‬فیص د احتم ال مف اد ی ا ضـــــــرر توق ع‬
‫برده شود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪325‬‬

‫تاثیرات تشویقی مالیه گذاری‬

‫فرار مالیاتی{ ‪Tax evasion‬‬ ‫‪.4 .2‬‬

‫سواالت محراقی‬
‫بعد از خواندن این فصل شما قادر خواهید بود‪.‬‬
‫تصمیم گریز مالیات را طرح ریزی و حد گریز را نیز توضیح می نماید‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫فهمیدن عوامل که تصمیم گریز دادن را متاثر میسازد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫ارایه نمودن سفارشات پالیسی تا گریز مالیات کاهش یابد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫فرار به صفت یک جرم‬

‫گریز مالیات انتخاب ذیل را برای افراد بی تفاوت در مقابل خطر تقدیم می نماید‪،‬‬
‫فرض میکنیم که مالیات برعایدات ‪ Y‬و نرخ مالیات ‪ t‬باشد‪ .‬در نتیجه یقینا ً گفته میتوانیم که شخــــص از (‬
‫‪ Y)t – 1‬میتوانند در تادیه لذت میبرد‪.‬‬
‫اگر یک شخص از مالیات فرار میکند و یک احتمال ‪ p‬را در نظر گیریم که ز وی جریمه مج ازات را ب ا‬
‫ارزش پولی ‪ E‬اخذ میگردد‪.‬‬
‫ارزش متوقعه استراتیژی فرار عبارت است از‪:‬‬
‫‪E (v) =P(Y-F) + (1-P) Y‬‬ ‫)‪(8, 1‬‬
‫اگر این به ارزش(‪ x)t-1‬برسد شخص شاید گریز نماید‪ .‬مثال اگر‪F=500$ , Y=21000$ , P=0.5 ,‬‬
‫‪ t= 0.33‬مقایسه طور ذیل صورت میگیرد‪.‬‬
‫‪Y = 0.66 (12000) = 8000 $‬‬ ‫(‪(8, 2))t-1‬‬
‫‪P (Y-F) + (1-P) = 0.5 (21000-5000) + 0.5 (12000) = 9500 $‬‬ ‫)‪(8,3‬‬
‫محصول متوقعه ارزش پولی را زیاد کرده و شخص فرض میکند تا گریز نماید‪ ،‬در نظر بگیرید ک ه منب ع‬
‫عامل متوقعه اضافی باالی تصمیم کدام تاثیر ندارد‪.‬‬
‫یک التزام عمومی که در اقتصاد اختیار میگردد‪ ،‬عبارت از بی زاری از خط باالی عده ا زافراد میباش د‪.‬‬
‫و گنجایش آن تعداد محصوالت را کم کرده و فرار عبارت از استراتیژی زیاد کننده مطلوبیت میباشد‪.‬‬
‫مشتری احتمال شاید به صورت تفریق پذیر کشش نماید تا افراد برای احتمال خطر تعویض نموده که خود‬
‫برای مردم اجتناب از خطر خوب نمی باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪326‬‬

‫هرگاه یکدفعه اجتناب از خطر شامل شود‪ .‬حساب مناسب به اساس مطلوبیت صورت گرفته لهذا مطل وبیت‬
‫متوقعه بیزاری طورذیل تحریر میشود‪.‬‬
‫)‪E(U) = Pu (Y-F) + (1+P) U (Y‬‬ ‫)‪(8,4‬‬
‫شکل ذیل (جز ‪ )b‬حالت جدید را توضیح می نماید ‪ Y‬عبارت از عاید قبل از مالیه میباشد ‪ Uo‬عبارت از‬
‫سطــــح مطلوبیت‪ ،‬تـــوام با آن‪ .‬اگر یک شخص ‪ Y‬را به حیث عایـــد کـــافی قانونی قلم داد میکن د وی از‬
‫(‪ Y)t – 1‬برای بردن به نقطه‪ 1‬لذت میبرد با مطلوبیت متوقعه ‪.U1‬‬
‫درموردارزش پولی مجازات در صورت کشف و بررسی ‪ F1‬باشد‪ ،‬لهذا (‪ )Y-F1‬عب ارت از س طح عای د‬
‫بوده و ‪ U2‬سطح مطلوبیت که با گریز شخص لذت برده شده است‪ ،‬میباشد‪.‬‬

‫برای اینکه فرار دلچسپ باشد باید عمل به یک سطح بلند مطلوبیت پیش گرفته شود و این یک حالتی اس ت‬
‫که احتمال بررسی اینرا وانمود ساخته و ‪ U1‬با یک سطح متوقعه عاید ‪ Y‬در نقطه ‪ 2‬بدست می آید‪.‬‬
‫‪ y‬عبارت از عاید متوقعه میباشد که معادل اصلی آن (‪ Y)t – 1‬سطح مطلوبیت مشابه را پیشکش می نماید‬
‫‪ Y > (1-t) Y‬عبارت از انعکاس اجتناب از خطر ب وده ک ه منحص ر ب ه انحنای تم ام منح نی مطل وبیت‬
‫میباشد و توسط اجتناب از خطر تعیین میگردد‪.‬‬
‫به هر اندازه که میالن شدیدتر باشد‪ ،‬به همان اندازه اجتناب از خطر زیادتر است و عالوتــــا ً ‪ *Y‬باید از (‬
‫‪ Y)t – 1‬تجاوز کند تا فرار را جالبتر سازد‪.‬‬
‫دومین اجتناب کنندگان خطر کسانی اند که میزان فرار آنها پایین باشد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫برای جریمه ‪ F1‬احتماالت بلند‪ ،‬بیان گردیده‪ ،‬و در فرار کم (‪ P‬با تابع که ذکر شده ف رق داش ته و‬ ‫‪.2‬‬
‫مودیان مالیه ضرور به مجبوریت ها تالقی میشوند)‬
‫برای جریمه بزرگتر ‪ F2‬شکل فوق ضرورت به اصالح داشته است‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪327‬‬

‫طوریکه قبال توضیح گردیده و ‪ y‬عبارت از عاید متوقعه است و ضرورت به پور کشش ساختن ق رار می‬
‫نماید‪ V3 = 13 .‬عبارت از ارزش مناسب امکان بوده‪ ،‬جریمه زیادتر‪‌،‬احتمال بررسی کمتر‪‌،‬برا ی تصمیم‬
‫فرار کفایت میکند‪.‬‬
‫بحث مزید در مورد این موضوعات تا پیشنهاد ی ک م ودل پیش رفته ب ه تعوی ق می افت د‪ ،‬در چوک ات ف وق‬
‫الذکر قرار تعریف از یک عمل بخش ناپذیر بوده یک انتخاب یک صفر (‪ )One zero‬می باشد‪.‬‬
‫درحقیقت مردم شاید بخش عاید قابل مالیه خود را قلمداد نماید‪ .‬یک چارچوب که توسط (‪)Cowell 1985‬‬
‫تهیه شده موضوعات قبلی را توضیح و طورذیل معرفی میکند‪.‬‬
‫به چه اندازه میتوان اجتناب{ و فرار نمود؟‬
‫افراد معموال به مشکالت روبرو میگردد که چقدر عاید را برای مالیات گ ذاری قلم داد نمای د و چق در آن را‬
‫قلمداد ننماید‪.‬‬
‫بار دیگر عاید شخص‪ ،‬مالیات برعایدات متناسب ‪ Y‬با نرخ ‪ t‬و به عاید قلمداد شده وضع میگردد‪.‬‬
‫احتمال بررسی ‪ ،P‬عاید قلمداد نشده یک موضوع برای جریم ه قب ول ش ود‪ ،‬اگ ر ‪ D‬س طح عای د باش د ک ه‬
‫شخص آنرا بیان میدارد‪.‬پس هرگاه فرار کامی اب باش د (ش خص گرفت ه ن ه ش ود) عای د خ الص ‪ N‬عب ارت‬
‫است‪.‬‬
‫‪N = Y-tD‬‬ ‫)‪(8,5‬‬
‫بازهم اگر فرار کامیاب نباشد (شخص دستگیـــــر گردد) یک جریمه باالی عاید قلم داد نش ده وض ع ش ده (‬
‫‪ )Y-D‬وعاید خالص عبارت است از‬
‫)‪C = Y-tD-F(Y-D‬‬ ‫)‪(8,6‬‬
‫چون نسبت جریمه ‪ F‬از نرخ مالیات ‪ t‬بزرگتر است‪ ،‬زمانیکه ش خص گرفت ار میش ود ح الت وی خراب تر‬
‫میگردد‪ .‬شکل که شخص به آن روبرو میشود اینست که ارزش ‪ D‬باید انتخاب ش ود ک ه مطل وبیت متوقع ه‬
‫‪ Eu‬را بلند میبرد‪.‬‬
‫))‪Eu = (1-P) U (Y-tD) PU (Y-tD-F (Y-D‬‬ ‫)‪(8,7‬‬
‫)‪EU = (1-P) U (N) + PU (C‬‬ ‫)‪(8,8‬‬
‫درشکل ذیل ‪ 45‬درجه اجازه مقایس ه بین واح دات ثبت ش ده ب االی ه ر مح ور را میده د‪ .‬ب ا جریم ه ش دن‬
‫شخص تمام فعالیت ها در دیاگرام در ‪( wedge‬سه گوشه) پایانتر از ‪ 45‬درجه قرار میگیرد‪ ،‬اگر ش خص‬
‫صادق باشد و تمام عایدش را قلم داد نمای د در نتیج ه عای د خ الص (‪ Y)t – 1‬می باش د و در نقط ه ‪ 2‬در‬
‫دیاگرام نشانی شده است‪ ،‬واگر وی ‪ dishonest‬یاغیر امین (متقلب) باشد عاید مربوط این میش ود که آی ا‬
‫شخص کشف شده یا خیر‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪328‬‬

‫در حالیکه کشف نه شود‪ ،‬عاید خالص شخص باالی محور ‪ x‬شکل ذیل ثبت شده است‪.‬‬
‫و اگر کشف شود در اینصورت عاید خالص باالی محور ‪ Y‬مثبت میشود‪ ،‬فرضا ش خص فیص له می نمای د‬
‫تا تنها ‪Y > D‬عاید را برای مالیه گذاری قلمداد نماید‪ .‬هرگاه کشف نه شود ش خص در وض عیت ‪Y-tD‬‬
‫باالی محور ‪ x‬درشکل ذیل میباشد‪.‬‬
‫ب ازهم اگ ر کش ف ش ود این اس تراتیزی ی ک عای د خ الص ‪ c‬را در)‪ Y-tD-F(Y-D‬ب االی مح ور ‪Y‬‬
‫میگذارد‪.‬‬
‫میل خط ‪ 12‬درشکل ذیل عب ارت از (‪ )F/t-1‬میباش د‪ ،‬این خ ط قیمت را ک ه در ح الت ثقلت باکش ف ف رد‬
‫وضع میگردد‪ ،‬بیان میدارد‪.‬‬
‫در نقطه ‪ 2‬کدام قیمت برای پرداخت وجود ندارد زیرا ش خص ام انت دار ب وده در نقط ه ‪ 1‬ش خص ک امال‬
‫متقلب بوده اگر گرفتار شود وبه مستوفی حجم مالیه ‪FY‬را باید تادیه نماید عوض ‪ tY‬چون جریمه ‪ F‬ب ه‬
‫ارتباط نرخ مالیات ‪ t‬ازدیاد کسب می نماید خط ‪12‬میالن شدیدتر را نشان میدهد‪.‬‬
‫شخص مطلوبیت را در نقطه تماس منح نی بی عالق ه گی و خط‪ 12‬قیمت‪ ،‬اعظمی میس ازد‪ .‬اگ ر ش خص‬
‫اجتناب کننده از مالیات باشد‪ ،‬منحنی بی عالقه گی نظر به مرکز شکل مقعر را به خود می گیرد‪.‬‬
‫میل منحنی عبارت است از‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪329‬‬

‫) ‪ (1  P )U (N‬‬
‫((‪8,9‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪U C‬‬
‫) (‬

‫‪ U‬عبارت از جریمه است که از تابع مطلوبیت مشق میگردد‪ ،‬یک حد مطلوب داخلی (درحالیکه بعضی از‬
‫عاید قلمداد نه شده باشد) برای افراد اجتناب از خطر با توجه به معادله ((‪8,7‬‬
‫‪UEd‬‬
‫(‪)10 ,8‬‬ ‫‪  t(1  P U‬‬
‫‪) (N ) ( t FUP‬‬
‫)‬ ‫‪( ) 0‬‬
‫‪C‬‬
‫‪Dd‬‬

‫شکل فوق مشکل را حل می نماید که چقدر در نقطه ‪ 3‬کاهش رونم ا گ ردد‪ ،‬اس تراتیژی مطل وب این اس ت‬
‫که ‪ D‬را قلمداد نماید و ‪ Y-D‬را گریز نماید‪.‬‬
‫در سال ‪ Yitxhaki ,1974‬یک شیوه را برای از بین بردن این ابهام پیشنهاد نم وده اس ت‪ ‌:‬جریم ه ب االی‬
‫گریز مالیاتی متناسب به مالیات که از آن گریز صورت گرفته است‪ ،‬میباشد‪ .‬در اکثر ممالک جریمه باالی‬
‫گریز از مالیه وضع میشود ‪ t(Y-D) I,e‬نه باالی گریز از عاید(‪)Y-D‬‬
‫دراین حالت جریمه که برای عاید قلمداد نشده‪ ،‬تادیه میشود عبارت از ‪ Ft‬است‪.‬‬
‫جریمه ‪ Ft‬و نرخ مالیاتی ‪ t‬حالت متناسب به یکدیگر میباشد‪ ،‬هر گاه ‪ t‬ازدیاد یابد خط قیمت (‪ )12‬ب ه ی ک‬
‫شیوه موازی به طرف داخل تغییر بخورد‪.‬‬
‫خط ‪ 12‬ب ه ‪12‬‬ ‫درشکل ذیل جز ‪ b‬نرخ مالیات توسط مبلغ مساوی زیاد گردیده لیکن درحالت‪Yitxhaki‬‬
‫تغییر میخورد میل خط قیمت حالت ‪( F-1‬که از ‪ t‬آزاد میباشد) است هرگاه نرخ مالیات تغی یر میخ ورد در‬
‫اینصورت تاثیر تعویض موجود نمی باشد‪ ،‬ازدی اد در مالی ات عای د م ودی مالی ه را کم ک رده و اجتن اب از‬
‫خطر مطلق را نیز کم می نماید‪.‬‬
‫)‪ Myles (1995‬نشان میدهد‪ Ra ‌،‬عبارت از اجتناب از خطر مطل ق ب وده (ک ه توس ط تعریف‪U(Y)/U‬‬
‫‪ ) (Y) ie Arrow pratt‬با ازدیاد عاید کم میگردد‪ .‬نرخهای بلند مالیاتی شاید عایدات بلند را بیان داشته در‬

‫نتیجه تعادل از نقطه ‪ 3‬باالی ‪ I3‬به نقطه ‪ 4‬باالی ‪ I2‬برس د‪ .‬نتیج ه در ح التی ک ه اجتن اب از خطر مطل ق‬

‫ثابت بوده یا کاهش یافته باشد؛ غیر مبهم بوده و حالت عکس العمل آنی میباشد‪ .‬یک ازدیاد در نرخ مالی اتی‬
‫سبب میشود تا عاید زیاد را به این اندازه قلمداد نماید‪ ،‬در شکل فوق موقعیت نقاطیک ه ‪ cc‬نامگ ذاری ش ده‬
‫‪‬و چون خط ‪ 12‬تغییر میخورد واضح است که اجتناب از‬ ‫(میل ‪ )cc‬اجتناب مطلقه کاهش شونده را از‬
‫مالیه کاهش می یابد‪ .‬زیرا بعضی نتایج را ب ه حیث عکس العم ل آنی نگ ران کنن ده میس ازد‪ .‬اش تقاق به تر‬
‫مودل برای تعین اینکه چه چیز برای ازدیاد نرخ مالیات که منجر به گریز بلندتر مالیاتی میش ود‪ ،‬بررس ی‬
‫میگردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪330‬‬

‫تاثیرات تغییر در جریمه ‪The impact of a change in the fine‬‬

‫با در نظرداشت فرضیه اصلی قسمت ‪ c‬شکل فوق یک تغییر در جریمه میل خ ط قیمت ‪ 12‬را تغی یر داده‪،‬‬
‫نقطه ‪ 1‬به صورت عمودی به پاین به ‪ 1‬میرسد‪.‬‬
‫دراین شکل هر دو تاثیرات عاید (از نقطه ‪ 3‬تا نقطه ‪ )5‬وتعویض (از نقطه ‪ 5‬تا نقطه ‪ )4‬به یک سمت کار‬
‫می نماید‪.‬‬

‫‪ C‬تاثیر{ یک تغییر در احتمال کشف‬

‫در بخش ‪ d‬شکل فوق میتواند این حالت با مالحظه میل منحنی بی عالقه گی ارزیابی شود‪ .‬میل طور ذی ل‬
‫تعریف میگردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪331‬‬

‫) ‪(1  P )U (N‬‬
‫‪‬‬
‫‪P U C‬‬ ‫) (‬

‫میل منحنی بی عالقه گی را متاثرمیسازد‪ ،‬در شکل بی تفاوتی فوق جدی د ک ه ب ا‬ ‫لهذا یک ازدیاد در ‪P‬‬
‫‪p‬‬
‫ازدیاد احتمال کشف متداوم باشد (از ‪ P‬ت ا ‪ )P‬ب ه حیث منح نی نقط ه وی ‪(I 3‬منح نی نقط ه گ ذاری ش ده)‬

‫نشان داده شده است که ‪ I3 P‬را تعویض کرده و به اجب ار اص لی در ‪ 4‬تم اس یافت ه‪ ،‬نش ان میده د ک ه ب ا‬

‫ازیاد نرخ کشف عاید زیاد به ایمانداری قلمداد میشود‪.‬‬

‫برای این منظور باید مطالعات تجربی صورت گرفته یا به عباره دیگر باید تحلیلگر به عملکرد تجربی و‬
‫سه نوع از مطالعه مختلف راجع گردند‪.‬‬

‫به روش سروی پرداخت مالیه{ مراجعه شود‬

‫مثال در (‪ )Lewis1979‬در (‪ )Bath 1977‬یک سروی را در بین ‪ 200‬تن مودیان مذکر انج ام داد‪ .‬در‬
‫مجموع مدافعین حقوق عقیده دارند که کاهش درمالیات شاید یک تاثیر کم باالی گریز داشته باشد‪.‬‬
‫(‪fife , (1980) Kerney, Keenan , Dean )Scotland‬‬
‫در سال ‪ 1977‬سروی را به اساس ‪ 424‬کاهالن انجام داده اند‪.‬‬
‫آنها راپور دادند که دلیل مقبول شده (‪ %70‬مدافعین) برای گریز این است که سطح عمومی مالیات گ ذاری‬
‫بسیار بلند بود‪ Calvin , Mason )1984(.‬درسال ‪ 1975‬در اصل باالی ‪ 800‬مودیان مالیات سروی را‬
‫انجام دادند ودر سال ‪ 1980‬سروی اش را تکرارنمود‪.‬‬
‫دراین زمان فیصدی کسانیکه فکر میکردند که گریزاز سبب بلن د ب ودن س طح مالی ات اس ت‪ ،‬از ‪ %48‬ب ه‬
‫‪ %64‬رسیدند‪.‬‬

‫به نتایج بازی های آزمایشی مراجعه شود‬

‫مثال (‪Ruterbery , Maital , Friedland )1978‬‬
‫در یک نمونه ‪ 15‬محصل را در بازی مالیه اشتراک دادند‪ .‬آنها دریافتند که هرگاه نرخ مالی اتی از ‪% 25‬‬
‫به ‪ % 50‬ارتقا نماید احتمال تحت راپور دهی ‪ 0.5‬به ‪ 0.8‬رسیده و در مجموع قلمداد از ‪ % 80‬به ‪% 60‬‬
‫میرسد‪.‬‬
‫هرگاه جریمه زیاد گردید (از ‪ 3‬دفعه به ‪ 15‬دفعه) مبل غ گری ز مالی ات پای ان آم د (الکن ص رفا ‪marginal‬‬
‫نهایی)‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪332‬‬

‫به سلوک تحلیل احصائیوی پرداخت مالیات مراجعه شود‬

‫(‪ clotfelter )1983‬باز گشت مالیاتی را برای ‪ 47000‬نفر معاینه ک رد (از س روی {‪ }1969‬ک ه توسط‬
‫سروی عاید داخلی در ایاالت متتحده صورت گرفت‪ ،‬اخذ گردیده)‬
‫وی عاید قلمداد ناشده را یک تفاوت بین مبلغ عاید و مبلغ ک ه عمال توس ط اف راد را پ ور داده ش د ه‪ ،‬ان دازه‬
‫گیری کرد‪ .‬فرار به مسایل ذیل ارتباط داده شد‪.‬‬
‫عاید بعد از مالیات‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫مزدها به حیث تناسب عاید ناخالص واقعی‬ ‫‪.2‬‬
‫نرخ مالیاتی نهایی شخص‬ ‫‪.3‬‬
‫ربح و منفعت به حیث تناسب عاید ناخالص واقعی‬ ‫‪.4‬‬
‫متحولین برای حالت مدنی‪ ،‬سن‪ ‌،‬موقعیت‬ ‫‪.5‬‬

‫انتقاد تحلیل اقتصادی فرار از مالیه‬

‫قبل از اقدام به مالحظه نمودن بعضی ازنظریات و پالیسی های معلوماتی باید فقدان ممکنه تحلیل شناسایی‬
‫گردد‪ .‬شیوه معیاری به انتقادات زیاد (دسترسی معیاری) یک مروری را تهیه داشت‪.‬‬
‫لست ذیل اساس این مرور را تشکیل داده‪.‬‬
‫التزام نرخ مالیاتی ثابت قابل بحث میباشد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫برنامه مالیات بر عایدات مترقی ض رورت ب ه ادخ ال در تحلی ل را دارد‪ .‬سیس تم مالی ات ب ر عای دات‬
‫مترقی شاید به حیث عدم تشویق برای قلمداد عاید در غیاب هر نوع مشوق بی اثر‪ ،‬کار نماید‪.‬‬
‫تحلیل که در فوق ذکر شد صرفا نشان دهنده صعود عایدات میباشد نه استعمال عایدات‪ .‬یک ش یوه‬ ‫‪.2‬‬
‫برخورد به این حالت طوریست که باید نظ ر ب ه اس تعمال عای دات ب رای تهی ه م ال عام ه مع رفی ش ود‪( .‬‬
‫این موضوعات را بررسی نمودند‪ .‬یک نتیجه عبارت است از اگر ش خص‬ ‫‪Gordon, Cowell)1988‬‬
‫احساس نماید که مال عامه زیاد تر از ضرورت تهیه شده درنتیجه ازدیاد نرخ مالیاتی منجر به انج ام مب نی‬
‫بر درک مستقیم شده و گریز شاید زیاد شود‪ .‬دلیل اینست که ازدیاد در مالیات احساس ابتدایی تهی ه اض افی‬
‫تشدید گردیده و اگر اجتناب از خطر مطلقه کاهش یابد‪ .‬دراینصورت گریز مالیاتی صعودی می نماید‪.‬‬
‫درتمام تحلیل التزام نیست که افراد به حیث اعظمی س ازی غ یر اخالقی ب رای مطل وبیت میباش د‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫افراد شاید به گریز مالیاتی به شیوه برخورد نمایند‪ ،‬مانند اینکه آنها به قمار ک ردن برخ ورد می نماین د‪ ،‬آی ا‬
‫این معق ول خواه د ب ود ؟ (‪ Baldery )1986‬نت ایج دوگ روب از تج ارب را را پ ور میده د‪ ،‬اول هرگ اه‬
‫تصمیم به گریز از مالیات بوده باشد‪ ،‬بعضی از ش ریکان از مالی ه ف رار ن ه ک رده (آنهایک ه از مالی ه ف رار‬
‫مینمایند توسط برنامه مالیات متاثر میگردند‪ ،‬هرگاه تجربه به حیث قمار تک رار گ ردد {ب ا پ رداخت کام ل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪333‬‬

‫یکسان} در نتیجه هریک می بازد) و هریک گروه اعظمی را بسته می نماید‪ .‬مودی مالیات تازم ان گری ز‬
‫خواهد نمود که منافع متوقعه از مالیات به ضایعات متوقع ه از جریم ه ه ا و مص ارف روانی‪‌،‬ک ه ت وام ب ا‬
‫گریز باشد‪ ،‬بالغ گردد‪.‬‬
‫با باز گذشت به التزام اف راد ب رخالف اخالق عم ل می نماین د‪‌،‬تحلی ل ک ه در بخش ‪ 6.8‬ب ه وق وع‬ ‫‪.4‬‬
‫پیوست قابل بحث بوده و تاکنون مصارف قبولی مالیه گ ذاری را نادی ده گرفت ه اس ت‪ .‬اینه ا عب ارت از قیم‬
‫تمام شد حفظ اوراق‪ ،‬رسید پس انداز‪ ‌،‬خانه پری ف ورم ها وغ یره میباش د‪ .‬ک ه هم را ب ا قلم داد ه ا ب ه دف تر‬
‫مالیات میباشد‪.‬‬
‫قبول نمایید که مصارف قبولی عبارت از تمام ش د ث ابت ب رای دف تر مالی ات میباش د‪ ،‬این ن وع قیمت (اگ ر‬
‫کافی بلند باشد) مانع قلمداد تمام جزیات خواهد شد‪ ،‬درمقابل‪ ،‬موضوع دیگری که مصارف قبولی با ازدی اد‬
‫عاید بلند میرود (منابع عایدات با بلند رفتن عاید بلند میرود) حال می بینیم که مصارف قبولی مشابه مالیات‬
‫برعایدات میباشد (‪)Collard 1989 a‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪334‬‬

‫‪8.8‬سیاست معامله با فرار مالیاتی‬

‫برای مالحظه گریز از مالیات دو سوال ذیل مناسب خواهد بود‬
‫اول‪ .‬به چه اندازه گریز مطلوب است ؟‬
‫دوم‪ .‬چگونه موثریت مصارف از وسایل مختلف غرض گریز از مالیات شده میتواند‬

‫‪a --‬چه اندازه یی فرار مالیاتی مطلوب است‬

‫در بخش های قبلی بحث درم ورد س طح مطل وب گری ز مالی ات از نقط ه نظ ر ف رد م ودی مالی ه ص ورت‬
‫میگرفت‪ ،‬در این بخش توجه در مورد سطح مطلوب گریز از نقطه نظر جامعه متمرکز میباشد‪.‬‬
‫با مالحظه این نظر معلوم میشود که جواب واضح است که فرار مالیاتی یک غیر ق انونی ب وده وبای د ازآن‬
‫خود داری شود‪ .‬با وجودآن قیم تنزیل شده گریز مالی اتی از نظ ر دور انداخت ه ن ه میش ود و ط ور اس تدالل‬
‫میگردد که سرمایه گذاری دوامدار به چنین شیوه شاید در نهایت منابع اضافی مزید را برای ف رار مالی اتی‬
‫نظربه منافع اضافی واگذار شود‪ .‬به همین دلیل باید پیشنهاد ش ود ک ه ض د ف رار مطل وب زم ان ب ه وق وع‬
‫میپیوندد که قیمت تمام شد نهایی (گریز مالیاتی تنزیل شونده) مساوی به منافع نه ایی گ ردد‪ .‬اگ ر موض وع‬
‫چنان باشد‪ ،‬درنتیجه حالت بحرانی است که پرسیده شود که تما مشد نهایی و منافع نهایی چیست ؟‬
‫با شروع از منافع نهایی پالیسی ضد فرار با استنباط از بسیاری اظهارات پالیسی معل وم میش ود ک ه منفعت‬
‫از کاهش فرار عبارت از عایدات مالیاتـــــی است که بهبود یافت ه باش د‪ ،‬مثال ب ا مش اهده کمیس یون حس اب‬
‫عاید عامه‪.‬‬
‫اینبار اظهار داشت که حصول عایدات اضافی از عملیات تفتیشی ‪ $ 92000‬بوده این جمع آوری پول شاید‬
‫تمام شد استخدام تحقیق کننده مالیات از بسیار بلند ببرد‪ ،‬همچن ان (‪ Slemrod , Skinner )1985‬تخمین‬
‫های را در مورد کمیشنرهای‪( IRS‬موسس ه خ دمات داخلی عای د) ب رای وانم ود س اختن اینک ه ه ر دال ر‬
‫اضافی تخصیص شده به ‪ IRS‬توقع میرود که شاید اضافه تر از ‪ $ 10‬را به عاید مالیاتی اضافه نمایند‪.‬‬
‫اگر منافع نهایی گریز مالیات‪ ،‬عاید مالیاتی فزونی باشد و تمام شد نهایی قیم تفتیش فزونی مالیاتی باش د‪ ،‬ب ا‬
‫دلیل حالت تحت سرمایه گذاری پیشنهاد میگردد‪ .‬با چنین تفسیر دو پرابلم خلق میش ود‪‌،‬اول ش کوک وج ود‬
‫دارد ک ه ف رار از طری ق حس اب و احص ایه ک ه قبال ذک ر ش د عای د را کم میس ازد ب ا مش اهده ‪Black‬‬
‫‪ economy size IRS (1983) Keith commitee‬انگلس تان ‪ UK‬را در ‪ 1982‬تقریب ا س االنه ‪15‬‬
‫بیلیون پوند خوانده است‪.‬‬
‫اگر نرخ ثابت مالیات بر عایدات ‪ 30‬پینس‪ 3‬در فی پوند عاید وج ود میداش ت این ح الت ض یاع تقریب ا ‪4-5‬‬
‫بیلیون پوند را ساالنه پیشنهاد می نماید‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪p = 1 E. pound‬واحد کوچک پولی انگستان ‪Pense 100 ,‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪335‬‬

‫دوم مشکل عمومی ‪ ،‬سوال است که آیا عایدات که توس ط پالیس ی ض د ف رار بهب ود یافت ه باش د عب ارت از‬
‫انعکاس منافع چنین پالیسی میباشد یا خیر ؟ زیرا که چنین عاید شاید به حیث ‪( Transfer‬انتقال) نظ ر ب ه‬
‫تمام شد جامعه تفسیر گردد‪ .‬استعمال عاید مالی اتی بهب ود نیافت ه ب ه حیث ش اخص قابــــل بحــث میباش د (‬
‫‪ P.104 , collard )b 1989‬به قواعد ساده مراجعه کرده و حاکی از آنست که تفتیش مالیاتی تا نقطه ای‬
‫جلو ب برده میشود که تمام تفتیش نهایی به عاید سالهای نهایی مساوی گردد‪ .‬مگر سوال اینجا است ک ه آی ا‬
‫از این سطح مختصرا نزول خواهد کرد یا خیر ؟ زیرا تمام شد تفتیش واقعی بوده‪.‬‬
‫در حالیکه مالیه گذاری ‪( transfer‬انتقالی) میباشد‪.‬‬
‫اگر مالیات قابل انتقال باشد‪ ،‬پس منفعت ضد فرار چه خواهد بود؟‬
‫وچگونه اجتماع منفعت حاصل می نماید ؟‬
‫به اساس وظیفه بندی (‪ pyelis )1979‬ذیال بعضی از منافع که دالیل ایشان ذکر نشده توضیح میشود‪.‬‬

‫محصول ‪out put‬‬

‫آیا محصول توسط فرار مالیاتی کاهش می یابد از یک طرف ضیاع عاید بدین معنی است خراجات عام ه‪،‬‬
‫وضیاع منطقی استخدام کم وجود دارد‪.‬‬
‫الکن موضوع دیگری که طرف عرضه استدالل میکند که مالیات به حیث عدم تشویق عمل می نماید‪ ،‬اگ ر‬
‫مالیات برای کار غیر تشویقی باش د‪ ‌،‬در نتیج ه محص ول اقتص اد (رس می وغ یر رس می) ش اید زی ادتر از‬
‫اندازه باشد که بعضی مودیان مالیات از کا رباز گردانیده نشده باشد‪.‬‬

‫‪ii-‬دارایی خالص ‪equity‬‬

‫ضیاع توزیع دارای خالص به اندازه است که قابلیت گریز در جامعه ب ه ی ک ش یوه حکمیت توزی ع گ ردد‪،‬‬
‫استعداد گریز منحصر به فرصت میباشد‪.‬‬

‫‪ -iii‬تخصیص نادرست منابع ‪Resource misallocation‬‬

‫گریز مالیاتی تخصص منابع را مورد تاثیر قرار میدهد‪ .‬تاثیر باالی کم نمودن ع دم تش ویق مادامیک ه مثبت‬
‫باشد‪ ،‬مالحضات دیگر نیز به وقوع خواهد پیوست مثال اگر مارکیت ها شکل رقابتی را داش ته باش د تولی د‬
‫نهایی نیروی کار وتحرکیت سرمایه د ر س کتور ه ای مختل ف اقتص اد مس اوی ب وده‪ ‌،‬واین من ابع میتوان د‬
‫آزادانه از یک سکتور به دیگری حرکت نماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪336‬‬

‫بازهم اگر مشکل باشد تا به اقتصاد سیاه داخل شود‪ ‌،‬باز گش ت ناخ الص در س کتور تحت مالیه ب ه ن یروی‬
‫کار و سرمایه‪ ،‬شاید بازگشت را به اقتصاد سیاه برس اند‪ .‬مص ارف رف اهی تقریب ا ‪ % 10-15‬محصــــول‬
‫غیر خالص ملی ‪ GNP‬را تشکیل میدهد‪.‬‬

‫‪Iv-‬تمایل یکطرفه معلومات ‪- : information bius‬‬

‫وسعت متداوم گریز مالیاتی پالیسی اقتصاد کل ‪ macroeconomic‬را منحرف ساخته زی را ف رار مالی اتی‬
‫معلومات را به یکطرف متمایل میسازد‪ ،‬مثال دولت شاید احصایه رسمی را برای ترس یم نتیج ه گ یری ک ه‬
‫یک سطح نا مناسب بیکاری وجود دارد اس تعمال نمای د‪ ،‬پالیس ی ک ه اقتص اد را وس عت میده د ش اید قیمت‬
‫تورم را نظر به سطح محصول زیاد تر متاثر سازد‪.‬‬

‫‪ -v‬اخالق مالیه دهی ‪Tax morallity‬‬

‫افزایش فرار افراد را رهنمایی میکند تا متمایل بر سهیم شدن در فعالیته ای غ یر ق انونی دیگ ر گردن د‪ .‬این‬
‫عمل باعث افزایش جرایم و ازدیاد مصارف تطبیق قانون میگردد‪.‬‬

‫‪vi-‬بار اضافی مودی مالیات (‪)Tax payer excess burden‬‬

‫‪ Yitzhaki (1987) b‬استدالل میکند که گریز مالیات بار اضافی در خلق می نماید‪.‬‬

‫‪b‬چگونه پالیسی{ ضد گریز بنا خواهد شد ‪?How should anti evasion policy be structured‬‬
‫برای توضیحات بیشتر به بخش ‪ 8.6‬مراجعه گردد‪‌،‬تاثیر تغییرات در احتماالت ‪detection‬و تغی یرات در‬
‫جریمه برای گریز د رمقایسه نماید‪.‬‬
‫دربخش ‪ 8.6‬قبول گردیده که مودی مالیات مطلوبیت متوقعه را بلند ساخته ‪ EU‬که د رمعادله ذیل توض یح‬
‫میگردد‪.‬‬
‫)‪EU = (1-P) U (Y-tD) + PU (Y-tD)-F(Y-D‬‬ ‫)‪(8,12‬‬
‫از این معادله بدست می آید که گریز باارزش بوده اگر ‪ D=Y‬و(م ودی مالی ات ایمان دار باش د) مطل وبیت‬
‫متوقعه نهایی به ارتباط تغییرات در ‪ D‬منفی میباشد‪ .‬معنی آن اینس ت ک ه ‪ D‬تنزی ل ش ونده ش اید مطل وبیت‬
‫متوقعه را بلند برده (مودی مالیات از سبب تقلب منفعت میبرد)‬
‫با مالحظه ‪ 8.12‬میتوانیم نشان دهیم که این حالت زمان رخ میدهد که (‪ Fp <1 )8,13‬مجازات متوقع ه‬
‫از گریز باید از نرخ مالیه کم باشد‪ .‬لهذا تحلیل تاکنون طورذیل خالصه میگردد‪.‬‬
‫‪Y=D‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪337‬‬

‫‪UEd‬‬
‫‪  t(1  P U‬‬
‫) ‪) (Y Dt‬‬
‫‪Dd‬‬
‫‪  ( t UP‬‬
‫)‪I‬‬ ‫‪(Y Dt  I (Y  D ))  0‬‬
‫‪  t(1  P U‬‬
‫) ‪) (Y Yt‬‬
‫‪  ( t FUP‬‬
‫)‬ ‫‪(Y Yt 0  0‬‬

‫(‪)8,2‬‬
‫چون این تحلیل تاکنون برای پالیسی معلوم ات ارای ه می دارد‪ ‌،‬له ذا ب رای ایمان دار س اختن م ودی مالی ات‪،‬‬
‫پالیسی سازان باید ‪ Fp > t‬را معین سازد‪.‬‬
‫بسیاری از ترکیبات‪ P,F‬وجود دارد که ضرورت ‪ PF > t‬را مطمین میسازد پالیسی س ازان ش اید ‪ p‬ی ا‬
‫‪ F‬را ازدیاد بخشد‪ ،‬کار سیاستگذاران این است تا قیم تمام شد موانع گریز را اصغری ساخته وب دین مع نی‬
‫است که قیم تمام شد کمتر ترکیب اسناد پالیسی انتخاب گردد‪.‬‬
‫اگر پالیسی سازان این موضوع را بدست آورده ممکن است‪ ،‬تا قیم تم ام ش د اجتم اعی نه ایی پالیس ی ض د‬
‫گریز مالحظه گردد‪ .‬نهایتا اینها شاید مساویانه با فوای د اجتم اعی نه ایی ب رای تعین س طح مطل وب گری ز‬
‫مالیاتی منصوب گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪338‬‬

‫تحلیل تعادل عمومی‬

‫‪General equilibrium Analysis‬‬
‫تعلق واقعی مالیات ‪Tax incidence‬‬

‫سواالت محراقی‪:‬‬
‫بعد از مطالعه این فصل شما قادر خواهید شد‪:‬‬
‫تاثیرات یک تغییر در مالیات را باالی تمام قیم و مارکیت ها در اقتصاد پی ببرید‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫میتوانی د تعل ق واقعی مالی ات مختلف ی ک جنس مختص و مالی ات مقط وع را در تحلی ل تع ادل‬ ‫‪.2‬‬
‫عمومی نشان دهید‪.‬‬
‫میتوانید تاثیرات مالیات عامل قسمی را علیه عامل متناسب توضیح نمایید‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫تحلیل تعادل عمومی‬

‫تحلیل عمومی تعادل برای تغییر مالیات حاالت است که تغی یرات در قیم و مق دار در ب ازار آزاد در نتیج ه‬
‫همان تغییر واقع گردد‪ .‬و در دنیای واقعی از سبب موجودیت مارکیت های که عمال توسع می پذیرد‪ ‌،‬ی ک‬
‫کار بزرگ میباشد‪ ،‬به منظور تحلیل‪،‬ما باید این حاالت را از دنیای واقعی مجزا سازیم زیرا اقتصاد مشتمل‬
‫به تعدد دایره شدنی مارکیت ها برای اجناس وعوامل میباشد‪.‬‬
‫مقید است تا فهرست التزام بخص وص ک ه ب ه اس اس م ودل دوس کتوری ب ه وج ود می آی د تق دیم گ ردد و‬
‫موضوعات که برای تحلیل انتقال مالیات استعمال میشود باید اینجا اس تعمال گ ردد ک ه ط ور ذی ل خالص ه‬
‫میگردد‪.‬‬
‫‪ -1‬اقتصاد دوعامل تولید را فراهم میسازد نیروی کار ‪ L‬و سرمایه ‪ K‬خدمات این عوامل شاید به قیمت‬
‫خریداری گردد (نرخ مزدی) و ‪( r‬نرخ اجاره) طوریکه د رمارکیت های رق ابتی تعین گردی ده اس ت‪ .‬این‬
‫قیم عامل شاید در موجودیت مالیات از یک استعمال تا استعمال دیگر فرق نماید‪.‬‬
‫‪ -2‬عوامل ‪ L‬و ‪ K‬در تولید اجناس ‪ X‬و ‪ Y‬استعمال میگردد‪ ،‬تص دی ه ا دره ر یکی از این ص نایع ب ه‬
‫صورت رقابتی عمل می نماید‪.‬‬
‫با تخنیک تولید بعضی از تعویضی ه ا را بین ‪ K‬و ‪ L‬میت وان نم ایش داد‪ ،‬طوریک ه در ش کل ذی ل ذریع ه‬
‫‪( lsoquant‬منحنی برابری محصول) نشان داده شده است‪.‬‬
‫‪ -3‬فکر میشود که تخنیک تولید درهر صنعت ‪( contant return to scale‬بازده ثابت نسبت به مقیاس)‬
‫را به نمایش میگذارد‪ .‬یا به صورت ریاضیکی تابع تولید صنعت خطی ومتجانس میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪339‬‬

‫بدین معنی که یک از دیاد متناسب درهر دوعامل منتج به ازدیاد محصول میگردد‪ ،‬طوریکه در ش کل ذیل‬
‫تشریح گردیده‪ ،‬باز گشت ثابت اشاره به آن می نماید که میل تمام منحنی های برابری محصول ثابت ب وده‬
‫(به امتداد هر شعاع که از مرکز ترسیم میگردد) چون هر شعاع همرا ب ا نس بت مخص وص (ن یروی ک ار‪/‬‬
‫سرمایه) یعنی سرمایه بر نیروی کار‪ ،‬میباشد‬
‫(میل شعاع (‪ =k/L‬و‪ MRTS‬بین نیروی کار وسرمایه‪ ،‬لهذا نسبت مزد و اجاره شاید به صورت متحد ب ا‬
‫نسبت (نیروی کار ‪ /‬سرمایه) بدون در نظر داشت سطح محصول تولید میشود‪.‬‬
‫چون نسبت (نیروی کار ‪ /‬سرمایه) بلند میرود‪ ،‬نسبت مزدی اجاری نیز بلند رفته‪ ،‬انحن ای هم مق دار اس ت‬
‫نسبت مزدی اجاری را در جواب به تغییر د ر ‪ k/L‬تعین میشود‪.‬‬
‫‪ -4‬صنعت های ‪ x‬و ‪ y‬شاید منحنی های هم مقدار مختلف را دارا بوده وشاید نسبتهای مختلف کار‪/‬س رمایه‬
‫را در نرخ مزدی اجاری مس اوی ب ه نم ایش بگ ذارد‪ .‬ص نعت ک ه نس بت ‪ K/L‬بلن د ت ر را ب ه ه ر نس بت‬
‫مزد‪/‬اجاره داشته باشد بنام صنعت سرمایه تشدیدی یاد میشود‪.‬‬
‫‪ -5‬هر دو نیروی کار و سرمایه به صورت ت ام اس تخدام گردی ده و ب ه ص ورت مکم ل بین ص نعت ه ا در‬
‫دوران میباشد‪.‬‬
‫‪ - 6‬تمام تمرینات شامل یک مالیه عوض دیگر میباشد‪ ،‬که منابع انتقال مشابه را به سکتور عامه اضافه می‬
‫نماید‪.‬‬

‫اگر مالیه که تع ویض ش ده مالی ه مقط وع باش د‪‌،‬تم رین ب ه ص ورت مع ادل ازدی اد عای دات توس ط مالی ه و‬
‫بازگشت عایدات به مستهلک به یک طریقه مقطوع‪ ،‬فکر می نماید‪ .‬درتمام مثالها قبول شده است ک ه دولت‬
‫مقدار داده شده نیرو وسرمایه را کسب می نماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪340‬‬

‫‪ - 7‬در طرف تقا ضا‪ ،‬شرح ساده مودل تمام اقتصاد را به تابع واحد تقاضا بالغ نموده که تقاض ا ب رای ه ر‬
‫جنس منحصر ب ه عای د و قیم نس بی تولی د میباش د‪ ،‬اص طالح عای د اک ثرا در نظ ر گرفت ه ن ه میش ود زی را‬
‫خاصیت تفریق پذیر انتقال تغییر مالیات ثقیل میباشد‪.‬‬
‫چون منابع مشابه به یک سکتور خصوصی قبل و بعد از تغییر مالیه در دس ترس اس ت‪ ،‬له ذا عای د بع د از‬
‫مالیات تقریبا بدون تغییر باقی می ماند وتحلیل شاید به تغییرات در تقاضای که توسط قیمت نسبی تقاضا به‬
‫تنهایی به میان آمده متمرکز باشد و درنتیجه تغییرات عاید از نظر انداخته شود‪.‬‬
‫‪ - 8‬قیم اجناس وعوامل تولید مانند تساوی تقاضا و عرضه در تمام مارکیت ها میباشد‪.‬‬
‫طوریکه قبال توضیح شد درجه انحنا هم مقدار ها توسط ارتجاعیت تع ویض بین س رمایه و ک ار بی ان ش ده‬
‫میتوان د‪ .‬ک ه م ا میت وانیم آن را ب ه ش کل فیص دی تغی یر نس بت ک ار‪/‬س رمایه تقس یم فیص دی تغی یر نس بت‬
‫مزد‪/‬اجاره تعریف تمام‬

‫) ‪ (K )  ( rw‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪L ‬‬
‫‪K‬‬
‫‪L‬‬
‫‪r‬‬
‫‪w‬‬
‫(‪)12-1‬‬
‫‪‬بلن دتر میباش د‪ ،‬اخ یر ال ذکر ب ه ی ک ارزش‬ ‫منح نی هم مق دار یکن واخت ب وده (انحن ای کم تر دارد) و‬
‫الیتناهی رخ میدهد (اگر ‪ Isoquant‬خطوط مستقیم باشد) و یا صفر خواهد ب ود اگر منح نی هم مق دار هیچ‬
‫‪‬ش اید ارزش ه ای‬ ‫نوع تعویض را اجازه ندهد لهذا زاویه به طرف راس ت واق ع میباش د‪ ،‬در مجم وع‬
‫مختلف رابه خود در نقطه مختلف اختیار نماید (باالی ‪ )Isoquant‬الکن برای ساده گی موضوع بعض ا در‬
‫تمام منحنی هم مقدار ثابت قبول شده است وقتیکه موضوع از این قرار شد ت ابع تولی د از جمل ه ارتج اعیت‬
‫‪‬کم بوده باشد‪ ،‬ازدیاد در نسبت (کار‪ /‬س رمایه) ش اید منج ر ب ه‬ ‫تعویضی ثابت (‪ )CES‬میشود زمانیکه‬
‫ازدیاد در نسبت مزد‪/‬اجاره گردد درصورت که بلند باشد برعکس آن صدق میکند‪.‬‬
‫اگر ‪  1‬باشد‪ ،‬یک ازدیاد ‪ %1‬در نسبت (نیروی کار ‪ /‬سرمایه) همرا با افزایش اض افه ت ر از ‪ %1‬در‬
‫‪‬‬ ‫بلند میرود‪‌،‬لهذا واض ح اس ت ک ه‬ ‫‪wK‬‬
‫‪ w / r‬میباشد و درنتیجه نسبت عاید مزدی بر عاید سرمایه ‪/wL‬‬
‫برخورد عایدات عامل نسبی را تنظیم نموده‪.‬‬
‫حال ما مودل فوق الذکر را به منظور مطالعه واقعات ‪ 4‬شکل مالیات به کار میبریم‪.‬‬
‫مالیات بر جنس مشخص‪ ،‬استهالک عمومی‪ ،‬مالیات برعایدات‪ ،‬مالیات مخصوص عوامل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪341‬‬

‫مالیات{ برجنس مشخص ‪specific commodity tax‬‬

‫فرضا ما یک حالت ساده راکه درآن عرضه عام ل ث ابت باش د در نظ ر میگ یریم‪ ،‬پس ب ا تع ویض مالی ات‬
‫توسط جنس ‪ x‬برای مالیات مقطوع که دارای محص ول مس اوی باش د‪ ،‬میت وان ب ا اس تفاده از منح نی ‪pp‬‬
‫شکل ذیل (منحنی احتمال تولید) تحلیل گردد‪ .‬منح نی ‪ pp‬نش انده ت رکیب ‪ x‬و ‪ Y‬ک ه ب رای اس تعمال در‬
‫سکتور خصوصی موجودیت میباشد‪.‬‬
‫زمانیک ه مالی ه گـــــذاری مقط وع اس تعمال گــــردد‪ ،‬اقتص اد ب ه ی ک نقط ه مانن د ‪ A‬رس یده درجاییک ه‬
‫‪ MRSxy = MRTxy‬است‪.‬‬

‫فکر کنید که تمام افراد دارای مزایا و عایدات مساوی بوده لهذا منحنی بی تفاوتی که ترس یم گردی ده دارای‬
‫خواص مشابه به افراد مستهلک میباشد‪.‬‬
‫زمانیکه مالیه گذاری مقطوع باالی افراد به صورت مساوی حمل میگردد‪ ،‬در اینصورت توسط یک مالی ه‬
‫باالی جنس ‪ x‬ونرخ ‪ tx‬اقتصاد به نقطه ‪ B‬حرکت کرده‪ ،‬درجایکه قیمت نسبی ‪ x‬برای مستهلکین بلن د‬
‫رفته دارای مولدین طور ذیل تنزیل می یابد‪.‬‬
‫) ‪xP (1 xt‬‬
‫‪yxSRM‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ (1yxTRM‬‬
‫) ‪xt‬‬
‫‪YP‬‬
‫(‪12-2‬‬
‫برای تعیین ت اثیرات تنــزیل در ‪ MRTxy‬ب االی قیـــــم نس بی عامــــــل م ا دیــــاگرام جعب ه اج – ورث‬
‫‪ Edge worth box‬را استعمال می نماییم شکل ذیل از فصل دوم بخاطر آورید که هر نقط ه در منح نی‬
‫قرار داد درشکل ذیل به یک نقطه در منحنی احتمال تولید ‪ pp‬شکل فوق ارتباط میگردد‪.‬‬
‫همین دونقطه ‪ A‬و ‪ B‬منحنی ‪ pp‬باالی منح نی ق رارداد در ح ال ش انداده ش ده ک ه ‪ Ox‬و ‪ Oy‬را ب اهم‬
‫ارتباط داده است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪342‬‬

‫درنقطه ‪ A‬نسبت مزد‪/‬اجاره توسط میالن عام هم مقدار ‪ x‬و ‪ y‬داده شده است‪.‬‬
‫که توسط (‪ A )r/w‬نشان داده شده است‪ .‬در نظر گیرید‪ ،‬که د رنقطه ‪ A‬نسبت نیروی کار و سرمایه که‬
‫به ‪ X‬ارتباط میگیرد‪ LX /Kx ‌،‬میل خط ‪ OxA‬میباشد‪.‬‬
‫همچنان نسبت ‪ Ly / ky‬عبارت از میل خط ‪ OyA‬میباشد‪ ،‬در نقطه و به امتداد تمام نقاط منحنی ق رار‬
‫داد در دیاگرام دیده میشود که ‪ Lx / Kx > Ly / Ky‬میباشد‪.‬‬
‫از این خاطراست که صنعت ‪ x‬بنام نیروی کار متک اثف ی ا متمرک ز ی اد ش ده وض عیت ‪ y‬بن ام س رمایه‬
‫متکاثف یاد میشود‪.‬‬
‫با داشتن منحنی قرار دادی به حیث خط قطری تکاثف ‪ x‬و ‪ y‬باهم مساوی بوده (‪)lx /Kx = Ly / Ky‬‬
‫هرگاه منحنی قرارداد به جنوب شرق قطر میباشد‪.‬‬
‫در اینصورت ‪ Y‬نیروی کار متکاثف و ‪ X‬سرمایه متکاثف یاد میشود‪.‬‬

‫بعد از آنکه مالیه باالی ‪ x‬وضع شود‪ ،‬تولید اقتص اد دوب اره از نقط ه ‪ A‬ب ه نقط ه ‪ B‬تخص یص میگ ردد‪‌،‬‬
‫موضوع مهم که در مورد این تغییر باید در نظر گرفت ه ش ود این اس ت ک ه نس بت ن یروی ک ار س رمایه د‬
‫رهر وضعیت بلند میرود‪ ،‬چون نیروی کار و سرمایه از صنعت ‪ x‬آزاد میگردد‪.‬‬
‫که نسبتا نیروی کار فی واحد سرمایه آن نسبت به ‪ y‬زیاد استخدام میگردد‪ ،‬نسبت نیروی کار وسرمایه باید‬
‫د رهر دو صنعت برای استخدام تما م عوامل ازدی اد یاب د‪ .‬چ ون نس بت ن یروی ک ار و س رمایه در ه ر دو‬
‫صنایع ازدیاد می یابد لهذا ‪ MRTs‬یا ‪ r /w‬هم ازدیاد می یابد‪ ،‬ازدیاد نسبی در قیم سرمایه با نیروی کار‬
‫که شرکت ها را برای صرفه جویی کردن سرمایه توسط بلند بردن نسبت نیروی کار و سرمایه تشویق می‬
‫نماید‪ ‌،‬مقایسه میگردد‪.‬‬
‫لهذا با حرکت از ‪ A‬به ‪ B‬نسبت ‪ r / w‬تازمان باید بلند رود که سرمایه کامال استخدام گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪343‬‬

‫از این خاطر است (‪ )B > A( = )r/w( > )r/ w‬برای ثابت نمودن این موضوع از لحاظ هندسی‪ ،‬درنظر‬
‫گیرید که میل منحنی هم مقدار ‪ Ix‬در نقطه ‪ C‬به امتداد شعاع ‪ OxA‬باید با (‪ )r/w‬مساوی گردد (از س بب‬
‫باز گشت ثابت د رصنعت ‪ )x‬چون تماس جدید هم مقدارها در نقطه ‪ B‬باید به طرف شمال غ رب م وقعیت‬
‫اختیار نماید لهذا نسبت کار‪/‬سرمایه درصنعت ‪ x‬بلن د رفت ه (وهمچن ان در نقط ه ‪ )y‬ونتیج ه گ یری ف وق (‬
‫‪ B>A = )r/w( > )r/w‬را تایید می نمائید‪ ،‬این حالت نشان میدهد که یک مالیه که باالی ‪ x‬وضع گردیده‬
‫‪ r/w‬را ازدیاد بخشید ه‪‌،‬اگر ‪ x‬به صورت نسبی نیروی کار متکاثف داشته باش د‪ ،‬ی ک تحلی ل مش ابه ش اید‬
‫شان دهد که ‪ r/w‬شاید نزول نماید اگر ‪ x‬به ص ورت س رمایه تش دیدی باش د ب ه ص ورت عم وم این نت ایج‬
‫طور ذیل توضیح میگردد‪.‬‬
‫یک مالیه وضع شده باالی محصول صنعت شاید سبب کاهش قیم نسبی عامل گردد‪ ،‬که در صنعت مالی اتی‬
‫به صورت نسبتا متکاثف استعمال میگردد‪.‬‬
‫از دو شکل فوق استنباط می نماییم که اهمیت تغییر در ‪ r/w‬منحصر موضوعات ذیل میباشد‪.‬‬
‫‪ -1‬تفاوت در تناسب عامل‪ ،‬تفاوت بیشتر در ‪ L/k‬شاید باحرکت از ‪ A‬به ‪ B‬در صنعت تغی یرات بیش تر‬
‫رخ خواهد گردی د و ش اید‪ ‌،‬تغی یر زی اد در ‪ r/w‬رخ ده د (اگر‪ L/k‬در ه ر دو ص نعت مس اوی باش د ‪r/w‬‬
‫تغییر نخواهد کرد)‪.‬‬
‫‪ -2‬ارتجاعیت تقاضا برای ‪:x‬‬
‫تقاضای زیادتر ‪( x‬ارتجاعیت تعویض در تقاضا ‪ x‬برای ‪ ) y‬قیمت بزرگتر شاید تخصیص دوباره تقاضا‬
‫از ‪ x‬به ‪ y‬بوده‪ ،‬لهذا بزرگتر شاید تغییر در ‪ r/w‬باشد (اگر ارتجاعیت تقاضا یا تعویض تقاضا صفر باش د‬
‫شاید در ‪ r/w‬کدام تغییر رخ ندهد)‬
‫‪ -3‬ارتجاعیت تعویض در ‪ x‬و ‪. y‬‬
‫ارتجاعیتهای کوچک تعویض ‪ L‬برای ‪ K‬در ‪ X‬و ‪ Y‬منحنی زیاد را شاید در هم مقدار داشته باش یم و‬
‫بزرگتر شاید تغییر ‪ r/w‬که د رنتیجه تغییر د رنسبتهای عامل به وجود می آید باشد‪.‬‬

‫مالیات{ بر استهالک عمومی ‪General consumption tax‬‬

‫یک مالیه را که باالی ‪ x‬و ‪ y‬وضع میشود به نرخ مساوی در نظر بگیرد در یک اقتصاد با عرضه نیروی‬
‫کار و سرمایه ثابت‪‌،‬این نوع مالیه‪ ،‬مالیه مقطوع یاد میگردد‪ ‌،‬زیرا که معادل مالیه که باالی عای دات عام ل‬
‫ثابت وضع میشود‪ ،‬میباشد‪ .‬در یک اقتصاد مستهلک واحد ی ا ب ا داش تن مس تهلکین متع دد یکس ان تع ویض‬
‫مالیه برمصرف عمومی برای مالیه عاید عمومی شاید قیم نس بی‪‌،‬تخص یص من ابع ی ا مط رح مطل وبیت را‬
‫متاثیر نسازد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪344‬‬

‫دریک اقتصاد که افراد دارای عایدات و مزایای مختلف داشته باش د همین ح الت ی ک قب ول میگ ردد‪‌،‬مثال‬
‫تصور تعویض مالیه عاید عم ومی (ک ه در اینج ا منح رف ن ه میش ود) ب رای مالی ه مقط وع ک ه ب ه مق دار‬
‫مساوی باالی تمام افراد وضع میگردد و مالیه سرانه ه ر دو مالی ات م وثر ب وده الکن مالی ات ب ر عای دات‬
‫شاید عاید افراد کم عاید را ازدیاد بخشد و عاید افراد که دارای عاید زیاد اند را به مقایسه مالی ه س رانه ک ه‬
‫دارای محصول تساوی است کم سازد‪ ،‬اگر رجحان افراد با عاید زیاد باالی افراد با عای د کم ف رق کن د این‬
‫توزیع عاید خالص شاید تخص یص دوب اره من ابع را ب ار آورد‪ ،‬این در ص ورتی اس ت ک ه ‪ x‬نس بت ب ه ‪y‬‬
‫دارای ارتجاعیت عایداتی بلندتر باشد‪.‬‬
‫تغییر مالیات ش اید تقاض ای ‪ x‬را کم و تقاض ای ‪ y‬را ازدی اد بخش د‪ .‬قیمت نس بی عام ل ک ه در تولی د ‪ x‬ب ه‬
‫صورت متکاثف استعمال گردیده شاید مانند شکل ‪ a‬نزول نماید‪.‬‬
‫اگر عرضه عامل متغییر باشد‪ ،‬مالیه عمومی باالی عاید یا استهالک شاید بی اثر ب وده باش د‪ .‬مالی ات ش اید‬
‫بازگشت را از عرضه عامل تولید کاهش دهد از خاطر است که عرضه شاید تغییر بخورد‪.‬‬
‫مثال اگر عرضه نیروی کار ما به نرخ مزدی صورت مثبت تغییر بخورد الکن س رمایه ث ابت باشد مالی ات‬
‫بر عایدات عمومی شاید عرضه نیروی کار را کم ک رده نس بت ‪ L/k‬اقتص اد را کم ک رده و درنتیج ه ‪r/w‬‬
‫را کم میسازد مالکین نیروی کار شاید قادر به انتقال قسمت از بار مالیاتی ایشان به مالکین سرمایه شوند و‬
‫اگر مالیه متحول باشد برعکس صدق می نماید‪.‬‬

‫‪C-‬مالیه عمومی عامل ‪General factor tax‬‬

‫در این صورت وضع مالیه عمومی عامل باالی عاید است نیروی کار صورت پرداخت در نظ ر بگیری د‪،‬‬
‫در اقتصاد یک مستهلک واحد با عرضه ثابت عامل تحلیل بار دیگر آس ان و س اده میباش د‪‌،‬چ ون این ی ک‬
‫مالیه مقطوع است‪ ‌،‬مالیه باالی عامل کار ثابت شاید به صورت تام توسط عایدات نیروی کار جذب گردد‪.‬‬
‫و در تخصص منابع و قیم نسبی کدام تغییر رخ نخواهد داد‪.‬‬
‫دریک اقتصاد با مستهلکین زیاد غیر یکسان تع ویض مالی ه ب االی عای د ن یروی ک ار ب رای مالی ه مقط وع‬
‫دیگری که دارای دست آورد مساوی بوده باشد‪ ،‬شاید توزی ع دوب اره خ الص عای دات را در براب ر م الکین‬
‫نیروی کار تقدیم نماید‪ ،‬اجناس که قویاا توسط کمایی کننده گان عاید نیروی کار ترجیح داده شده ش اید ی ک‬
‫زوال را در تقاضا تحمل نماید‪.‬‬
‫استعداد مالیکین نیروی کار برای تغییر مالیات منحصر به موضوعات ذیل است‪:‬‬
‫ارتجاعیت عرضه نیروی کار‪ :‬عرضه بسیار ارتجاعی وبزرگتر شاید تغییر یا انتقال را بار آورد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫ارتجاعیت تعویض در ‪ x‬و ‪ . y‬ارتج اعیت تع ویض پ این و بزرگ تر ش اید منج ر ب ه تغی یر در‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ w/r‬برای تغییر داده شد ‪ L/k‬باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪345‬‬

‫ارتجاعیت پاین تقاضا برای جنس متکاثف نیروی کار در اینص ورت مالی ات زی اد توس ط مطالب ه‬ ‫‪-3‬‬
‫کننده گان آن متحمل میشود‪.‬‬

‫‪D -‬مالیات قسمی عامل ‪Partial Factor tax‬‬

‫مالیات که برای استعمال یک عامل در یک ص نعت وض ع میش ود‪ .‬عب ارت از مالی ات مغل ق ب رای تحلی ل‬
‫میباشد‪ .‬چون سبب عدم موثریت تولید در اقتصاد میگردد‪ ‌،‬لهذا تحت منحنی امکانات تولید عمل می نماید‪.‬‬
‫برای مثال سرمایه به نرخ ‪ tkx‬را در وض عیت ‪ x‬را در نظرگیری د ک ه ش اید ب ه حیث مالی ات ب ر عای دات‬
‫شرکتی فکر گردد‪ ‌،‬در حالیکه ‪ x‬عبارت از سکتور شرکتی و ‪ y‬سکتور غیر شرکتی میباشد‪ .‬ب رای تس هیل‬
‫تجزیه هندسی ما باید عرضه عامل را ثابت قبول نماییم‪ .‬و این حالت ما را وامیدارد تا دی اگرام جعب ه اج –‬
‫ورث درشکل ذیل را ب رای توض یح تخص یص ممکن ه اس هام م ورد نظر ک ار و س رمایه بین دو وض عیت‬
‫استعمال نماییم‪.‬‬
‫تحت مالیه گذاری مقطوع‪ ‌،‬اقتصاد شاید به موثریت تام عمل نماید‪‌،‬یک نقطه مانند ‪ A‬شاید به امتداد منح نی‬
‫قرارداد به محصول ‪ x‬و ‪ y‬برسد که در آن ‪ MRTxy = MRS xy‬است در نقطه ‪ A‬نرخ مزدی اجاره‬
‫وی (‪ A )r/w‬در هر دو وضعیت مساوی ‪ MRTSkl‬می باشد‪ .‬ح ال تع ویض مالی ه ب االی س رمایه در ‪x‬‬
‫(برای مالیه مقطوع در نظر گیرید) ما پیش دو چیز را نموده می توانیم‪.‬‬

‫اول چون برآمد یکی از عوامل در ‪ x‬باالیش مالیه وضع شد قیمت ‪ x‬به ارتباط ‪ y‬شاید بلن د ب رود‪ ،‬و این‬
‫شاید منجر به انتقال تقاضا از ‪ x‬به ‪ y‬شود ومنابع از صفت ‪ x‬به ‪ y‬شاید‪ ،‬دوباره تخصیص داده شود‪.‬‬
‫دوم مالیات بر ‪ Kx‬ش رایط م وثریت تولی د را ک ه در فص ل دوم م ورد بحث ق رار گرفت ه نقص می نمای د‪‌،‬‬
‫چون‪:‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪346‬‬

‫‪r‬‬ ‫) ‪r (1 xkt‬‬
‫‪STRM‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪STRM‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪Lk‬‬ ‫‪w‬‬ ‫‪Lk‬‬ ‫‪w‬‬
‫(‪)12-3‬‬
‫قیمت مذکور تازمانیکه بازگشت خالص مالیه به سرمایه در هر دو صفت مساوی باش د ث ابت مان ده‪ ،‬ورن ه‬
‫مالکین سرمایه شاید یک تشویق را برای تخصیص دوباره سرمایه به صفت داشته باشد تا بازگشت اض افه‬
‫گردد‪ ،‬لهذا ‪ r‬بازگشت سرمایه در ‪ ‌،y‬شاید بازگشت مالیاتی خالص در ‪ x‬بوده لهذا (‪ r (1+tkx‬عبارت از‬
‫بازگشت ناخالص مالیاتی میباشد یا به عباره دیگر ارزش تولید نهایی میباشد‪.‬‬
‫چون ‪ MRTSkl‬در ‪ x‬و ‪ y‬فرق می نماید‪‌،‬تخصص ‪ L ,k‬شاید منحنی قرارداد را قطع نماید‪.‬‬
‫‪ B‬را به حیث نقطه جدید تعادل تولید فکر نموده که تحت مالیات قسمی عامل نایل میگردد‪ .‬درنقطه ‪X , B‬‬
‫تولیدات کم داشته‪ ،‬و ‪ y‬نسبت به نقطه ‪ A‬تولیدات زیاد دارد‪ ‌،‬وتولید غیر موثر می باشد برای تحلیل تعل ق‬
‫واقعی مالیات‪ ،‬مالیات قسمی سرمایه‪ ،‬مفید است‪ .‬تا تخصیص دوب اره محص ول را از ‪( X to Y‬از س بب‬
‫تغییر در قیم نسبی تفریق نماید)‪.‬‬
‫با استعمال اصطالح(‪ Mieszkowski )1967‬اول الذکر بنام تاثیر محصول یاد میشود‪ .‬واخیر الذکر بنام‬
‫تاثیر تعویض عامل یاد میشود‪.‬‬
‫بیاید ببینیم که چگونه این تاثیرات باالی قیم نسبی نیروی کار و سرمایه ‪ r/w‬حمل میشود‪.‬‬
‫تاثیر محصول به تاثیرات تخصیص دوباره منابع از ‪ x‬و‪ y‬ارتباط میگردد‪.‬‬
‫الکن عدم موخریت تولید را در نظر نه میگردد‪ ،‬این حالت با تاثیرات تخصیص دوباره من ابع تحت مالی ات‬
‫بر اجناس مشخص یکسان میباشد‪.‬‬
‫اگر ‪x‬؛ دارای کار تشدیدی باشد (طوریکه درشکل فوق دیده میشود) تخصیص دوباره ‪ k , L‬از ‪Y , X‬‬
‫تمایل دارد تا ‪ r/w‬را بلند نبرده نیروی ک ا رب ه ارتب اط س رمایه کمی اب ش ده‪ ،‬و قیمت نس بی آن تنزی ل می‬
‫نماید‪ ،‬اگر ‪ y‬دارای کار تشدیدی باشد‪ ،‬شکل معکوس رخ میدهد‪ ،‬لهذا تاثیر محصول وض ع مالی ات ب رای‬
‫‪ Kx‬در مقابل مالکین سرمایه کار نموده خواه اگر کار یا سرمایه تشدیدی باشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪347‬‬

‫اصالح سیستم های مالیات‬

‫‪Reform of tax Systems‬‬

‫مفاهیم ریفورم مالیاتی ‪concepts of tax Reform‬‬ ‫‪.1 .4‬‬

‫دسترسی های جدید به ریفورم مالیاتی در قرن ‪21‬‬

‫سواالت محراقی‬
‫بعد از مطالعه این فصل شما قادر خواهید شد تا‪:‬‬
‫اسناد کلیدی را که یک سیستم خوب مالیاتی ازآن تشکیل میشود بفهمید‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫اساسات متبادل مالیات و ساختار های مالیاتی را توضیح و تحکیم نماید‬ ‫‪-2‬‬
‫میتوانید سفارش های پالیسی را به ارتباط انتخاب رژیم متیقین مالیاتی ارایه کنید‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
‫بعضی از روابط جایگزینی ‪ Trade off‬اساسی را در طرح ریفورم مالیاتی بفهمید‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫جهات عمده ریفورم های آینده مالیاتی را تخمین نماید‪.‬‬ ‫‪-5‬‬

‫اصول مالیه گذاری‬

‫‪ Efficiency‬موثریت‪ :‬سیستم مالی ات نبای د منح رف باشد‪ ،‬زی را تاح د امک ان بای د م وثریت اقتص ادی را‬
‫مستند سازد‪.‬‬
‫‪ Aministrative simplicity‬سادگی اداری‪ :‬قیم تمام شد اداری و ایجابات سیستم مالیات باید نازل بوده‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ Flixibility‬انعطاف پذیری‪ :‬سیستم مالیات باید دارای سازش سهل برای تغییر دیگر موارد باشد‪.‬‬
‫‪ Political responsibility‬مسوولیت سیاسی‪ - :‬سیستم مالیات باید شفاف باشد‪.‬‬
‫‪ Fairness‬منصفانه بودن‪ :‬سیستم مالیات باید منصفانه باشد وباید به شکل ‪ fair‬به مالحظه برسد‪.‬‬
‫با تمام موارد برخورد مشابه داشته باشد‌ومالیات بلن د را ب االی آنهایک ه میتوانن د این ب ار مالی اتی را حم ل‬
‫نمایند وضع شود‪.‬‬

‫‪ 4‬مسولیت سیاسی‪ :‬سیستم مالیات باید طوری برنامه ریزی شود تا افراد بفهمند که آنهاچ ه چ یز را تادی ه‬
‫می نمایند‪ ،‬وهمچنان آنها ارزیابی نمایند که سیستم مالیات باچه دقت اولویت های آنه ا را منعکس میس ازد‪،‬‬
‫درغیاب عدم کفایه بازار آزاد‪‌،‬اقتصاد شاید به صورت اوتوماتیک منابع را موثرا تخصیص بدهد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪348‬‬

‫معلومات که توسط قیم مارکیت حمل میشود‪‌،‬شاید منجر به تولید‪ ،‬تبادله وتولید موثریت مختلط ش ود‪ ،‬اک ثرا‬
‫مالی ات قیم نس بی را تغی یر داده ودر نتیج ه انگ یزه ه ای قیمت منح رف ش ده و تخص یص من ابع اص الح‬
‫میگردد‪ ،‬آمر دایمی عبارت از اندازه اینست که سیستم مالیاتی پس انداز و کار را دلسرد ساخته‪ .‬و تص امیم‬
‫به ارتباط استهالک وتولید را منحرف سازد‪ ،‬مثال تعداد زیاد از نژاد های قسمی اسپ عربی و دیگ ر اس پ‬
‫های طاق در امریکا از طریق حفر ویژه سیستم مالیاتی استناد میشوند‪.‬‬
‫عالج خاص تیل و گاز منجر به حفر زیاد میشود‪.‬‬
‫تاریخ مالیه گذاری توسط مثالهای دیگر منحصرانه نقطه گذاری شده میتواند‪ .‬نتیج ه مالی ات پنج ره ایی ک ه‬
‫در بریتانیه درصده هفده هم وضع شده بود‪ ،‬خانه ها بدون کلکین اعمار میگردی د‪ ،‬انگلن د م ودرن مثاله ای‬
‫دیگری نیز تهیه می دارد‪ .‬م وتر ه ای س ه ت ایره اگرچ ه از چه ار ت ایره انق در قیمت نیس ت‪ ،‬ونس بت ب ه آن‬
‫مصونیت کم دارد الکن مالیه نسبت به اخیر الذکر اضافه تر بود‪ Vans .‬واگ ون ه ای ب دون کلکین) نس بت‬
‫به واگون های کلکین دار مالیات زیاد را متحمل میگردید‪ ،‬مردم تحریک میگردیدند تا این نوع م وتر ه ارا‬
‫بخرند‪.‬‬

‫تاثیرات رفتاری مالیه گذاری ‪Behavioral effects of Taxation‬‬

‫زیاد تر از تاثیرات موثریت مالیه گذاری مرموز بوده وبه شکل ارزیابی میگرد مالیه گذاری باالی عایدات‬
‫شاید طول زمانی را که یک شخص در یک مکتب صرف نماید‪ ،‬متاثر ساخته البته از طریق متاثر س اختن‬
‫باز گشت بعد از مالیه به تعلیم وتربیه انتخاب وظایف که یک شخص میتوانند داخل نیروی کار ش ود ی ا در‬
‫خانه برای مراقبت اطفال به سر میبرد‪ ،‬تعداد و ساعات ک ه ی ک ش خص م ودی مالی ات ک ار نمای د‪‌،‬آی ا این‬
‫شخص کدام کار دوم را انجام میدهد وتوجه ج دی را مب ذول داش ته‪ ،‬مبل غ را ک ه اف رادپس ان داز می نمای د‬
‫وشیوه پس انداز (انتخاب پس انداز حساب ب انکی و اس هام م ارکیت) عم ری ک ه ی ک ش خص دران تقاع د‬
‫میشود و یا وی بعد از عمر ‪ 65‬بصورت نیمه روزی کار می نماید‪.‬‬
‫تاثیرات مالیه گذاری منحصر به تصامیم‪ ،‬کار‪ ‌،‬پس انداز‪ ،‬تعلیم و تربیه و استهالک نه می باشد‪.‬‬
‫نرخ های مالیاتی با سطوح فعلی‪ ،‬دارای مالحظات مالیاتی اکثرا اولیه بوده تخصیص نمودن سعی یک نفر‬
‫برای تنزیل مالیات کسی دیگری نسبت به طرح ریزی پروژه ها ی مهم یا تولیدات زیاد‪ ،‬مفید میباشد‪.‬‬

‫تاثیرات{ مالی مالیه گذاری‪-:‬‬

‫بعضا مالیه گذاری شکل معامله را نسبت به زات آن زیاد تر تغییر می دهد‪.‬‬
‫مثال‪ ‌:‬عالوه از مالحظات مالیاتی‪ .‬اینجا کمی تفاوت عملی بروز می نماید که آیا ی ک اس تخدام کنن ده ب رای‬
‫خرید سیاست بیمه صحی ‪ Blue Cross‬به استخدام شونده پ ول میده د ی اخود اس تخدام کنن ده آن را ب رایش‬
‫میخرد‪‌،‬ودر اصطالح مالیات تفاوت زیادی بین این دوحالت وجود دارد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪349‬‬

‫درحالت دوم باالی منافع مالیه گذاشته نه شده‪ ،‬همچنان در اصطالح واقعی بعضی از تفاوت های بروز می‬
‫نماید که آیا اینجانب برای تقاعد خویش مستقیما پس انداز می نماییم‪.‬ی ا اس تخدام کنن ده من بعض ی از خری د‬
‫های بنده را برگشت نموده و آنرا روی یک پالن تقاعدی سرمایه گذاری می نماید‪.‬‬
‫الکن به اول مالیات فرق دارد‪ ‌،‬در نتیجه افراد وادار به پس انداز از طریق پالن تقاعد میگردند نه مس تقیما‬
‫آنرا پس انداز می نماید‪ .‬این تاثیرات مالی به خود دارایی ت اثیرات مزی د ب االی اقتص اد خواه د ب ود‪ ‌،‬زی را‬
‫محدودیت های که باالی پالن تقاعد وضع گریده سبب میشود آنها شاید وجوه خویش را به یک ش یوه دیگ ر‬
‫سرمایه گذاری نموده نسبت به شیوه که یک ش خص ب رای تقاع د خ ویش پس ان داز می نمای د‪ .‬بعض ی از‬
‫افراد شاید مجبور شوند تا از طریق پالن تقاعد پس انداز نماید نسبت به آنکه ب ه ص ورت آزادی پس ان داز‬
‫نماید‪ ،‬همچنان چون من افع س رمایه وی (ازدی اد درقیمت دارایی)‌ وربح تمام ا ب ه ص ورت مختل ف معامل ه‬
‫میشود‪ ،‬ساختار مالیاتی شاید تاثیر واضح باالی ساختار مالی شرکت های داشته باشد‪.‬‬
‫مثال باالی تصمیم شرکت که آنها سرمایه گذاری اضافی را از طریق استقراض یا از طریق اشتراک س هام‬
‫جدید تمویل می نماید‪ ،‬این تصامیم مالی به نوبه خود دارای عواقب واقعی میباشد‪.‬‬
‫یک شرکت با بار ثقیل استقراض شاید به التزام پروژه بهای مخاطره آمیز کمتر رضایت نشان دهد نس بت‬
‫به شرکت که وجوه خویش را از طریق توزیع اسهام بلند برده باشد‪.‬‬

‫تاثیرات سازمانی سرمایه گذاری‪Organizational effects of taxation‬‬

‫مالیات شیوه را که اقتصاد ما علیه ان تنظیم شده مت اثر میس ازد‪ .‬زی اد ت ر از این ت اثیرات تنظیمی از س بب‬
‫اینکه چگونه دوباره تخصیص یابد دارای عواقب واقعی میباشد‪ ،‬مثال به چه اندازه احتمال خط ر ب ه وق وع‬
‫میپیوندد؟‬
‫قانون مالیاتی ما بین شرکت ها‪ ،‬افراد و شراکت ها تفریق پ ذیری را ب ه می ان آورده ک ه ش رکت ه ا دارای‬
‫دیون محدود بوده الکن دیگران بر عکس آن میباشد‪.‬‬
‫تاثیرات مالی اکثرا با تاثیرات تنظیمی به هم چسپیده‪ ،‬سیستم مالی اتی ش اید قی د ب انکی را تش ویق ی ا دلس رد‬
‫سازد‪( .‬البته برای ادارات دیگر مالی) این حالت سبب میشود تا شرکت ها پول خویش را از طری ق بان ک‬
‫ها زیاد یا کم سازد‪ .‬دراین حالت سبب بروز تفاوت میشود‪.‬‬
‫مطالعات جدید نشان داده است‪ .‬ش رکتهای ک ه پ ول خ ویش را از طری ق بان ک ازدی اد می بخش د ف راریت‬
‫اندکی را در سرمایه گذاری از خود نشان میدهد‪.‬‬
‫قسما طوری استدالل میشود که بانک خوب میتواند کنترول نماید که چرا ش رکت در وج وه خ ویش ک اهش‬
‫را متحمل شود ؟ آ یا این حالت از سبب تاثیرات کوتاه مدت دورانی میباش د ی ا از س بب مش کالت م دیریت‬
‫نادرست میگردد‪ .‬زی را بان ک خ وب میتوان د ک ه خاص یت مش کل را درک نمای د‪ ،‬میتوان د م وثر به رک ود‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪350‬‬

‫دورانی عکس العمل نشان دهد‪ ،‬همچنان میتواند سرمایه را برای شرکت ه ای خ وب ک ه موقت ا نق ده را در‬
‫دست ندارد تهیه نماید‪ ،‬و میتواند از تادیه وجوه به شرکت های که دارای ضعیف اساسی داش ته باش د خ ود‬
‫داری نماید‪ .‬در مقابل شرکت های که باالی بازار سرمایه اتکا دارند (آنها قرضه وتس اوی جدی د را توزی ع‬
‫دارند) برای بلند ساختن صندق وجهی آنها زنده گی را مشکل دریافت ه آنه ا نمی توانن د وج وه را در چ نین‬
‫وقت بلند ببرند‪.‬‬
‫تنظیم دیگری اقتصادی در جامعه ما عبارت از فامیل میباشد‪ ،‬قوانین مالیاتی متش کل فامی ل و توزی ع رف اه‬
‫را رد فامیل متاثر میسازد‪ ،‬مثال قوانین مالی به صورت وصفی تادیات مالیاتی را از شرکت ها ب ه خ انواده‬
‫وضع می نماید (گفته میشود استخدام شده گان) آنها به استهالک شرکت ها مالیه ن ه می بندن د‪ ،‬له ذا ق وانین‬
‫مالیات استهالک داخل شرکت را تشویق کرده‪.‬‬
‫در اقتصاد های که د رامریکا قبل از جنگ جهانی دوم مروج بود که ذکور معموال خارج از خان ه و ان اث‬
‫درداخل خانه کار می نمودند‪ ،‬این سیاست مالیه به صورت واض ح ت اثیرات تم یز کنن ده همس ر را ک ه در‬
‫خارج از خانه کار میکرد جلب می نمود‪.‬‬

‫تاثیرات تعادل عمومی ‪General equilibrium effect‬‬

‫مالیات گذاری مانند آنهایکه باالی مزد ه ا ی ا بازگش ت ب ه س رمایه وض ع گردی ده تع ادل اقتص اد را تغی یر‬
‫میدهد‪ .‬مالیه باالی ربح شاید عرضه پس انداز و نهایتا اسهام سرمایه را کم سازد و این به نوبه خود ق ابلیت‬
‫تولید کارگران ومزد های ایشان این برگشت غیر مستقیم مالیات را بنام تاثیرات تعادل عموم یاد می نمایند‪.‬‬

‫تاثیرات اعالمیوی و سرمایه سازی ‪Announcement effects and capitilization‬‬

‫اقتصاد به صورت فوری به یک مالیه جدید تعدیل نه میگردد‪ ،‬تا زمانیکه اقتصاد قادر به عکس العم ل ت ام‬
‫در برابر حالت جدیده باشد‪ ‌،‬انحرافات طوالنی مدت نظ ر ب ه انحراف ات کوت اه م دت بزرگ تر خواه د ب ود‪‌،‬‬
‫الکن بعضی تاثیرات مالیات قبل از وضع نمودن آن محسوس میباشد به صورت ساده بعد از اعالن آن‪.‬‬
‫یک اعالن به ارتباط عالج آینده مالیات یک دارایی دارای ت اثیر ف وری ب االی ارزش دارایی خواه د ب ود‪،‬‬
‫اگر فرض مثال در نظر گرفته شود ک ه دارایی کتگ وری خ اص (خان ه س ازی) در مع رض مالی ه گ ذاری‬
‫بزرگتر قرار گیرد (انکسار ربح باالی رهن تقریبا برابر هیچ باشد) درنتیجه همان‬
‫کتگوری از دارایی شاید به صورت وصفی نزول نماید‪ ،‬مالکین همان دارایی ها در حین اعالن خوب بوده‬
‫شاید غیر منصفانه باشد و بار بزرگ مالیات را متحمل شود‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪351‬‬

‫اینها بنام تاثیرات اعالن یا اثر ضربه یاد میشود که کامال مهم است‪ ،‬زیرا گفته شده که "مالیات کهن مالیات‬
‫خوب میباشد" نه تنها تاثیرات اعالن شاید پرابلم های جدی دارایی خ الص را تق دیم نمای د‪ ،‬الکن پیش بی نی‬
‫آن عرضه دارایی را مورد تاثیر قرا ر داده میتواند‪.‬‬
‫بحث در مورد رفع کسر یا کاهش ربح تادیه شده باال ی بحث در مورد رفع کسر یا ک اهش ربح تادی ه ش ده‬
‫باالی گروی یا رهن خانه شاید افراد را به پیش بینی‪ .‬ضیاع قابل مالحظه سرمایه سوق نماید‪،‬‬
‫آیا آنها میتواند باالی ایجاد مسکن سرمایه گذاری نمایند‪ ،‬لهذا تقاض ا ایج اد مس کن جدی د ش اید ب ه ص ورت‬
‫جدی کاهش یابد‪.‬‬

‫برخورد اقتصادی مالیه گذاری ‪Economic impact of taxation‬‬

‫تاثیرات رفتاری یا تاثیرات{ سلوک‬

‫کار‪ ،‬تعلیم وتربیه‪ ،‬تقاعد‬ ‫‪‬‬
‫پس انداز‪ ،‬سرمایه گذاری ‪ ،‬احتمال مخاطره‬ ‫‪‬‬
‫انرژی که برای جلوگیری مالیات عوض تخلیق ثروت‪ ،‬وقف میشود‬ ‫‪‬‬
‫طالق و عروسی‬ ‫‪‬‬
‫‪ Financial effects‬تاثیرات مالی‬ ‫‪‬‬
‫پاداش اضافی (عاید فرعی)‬ ‫‪‬‬
‫ساختار مالی شرکت ها‬ ‫‪‬‬

‫تاثیرات سازمانی ‪Organizational effects‬‬

‫شرکتها درمقابل تصدی های غیر شرکتی به هم پیچیدن با ت اثیرات م الی (بان ک در مقاب ل بیم ه در مقاب ل‬
‫دیگر اشکال مالی)‬

‫تاثیرات عمومی دارای خالص{‬

‫اکثرا تاثیرات غیر مستقیم مهم خاصه با مالیات وسیع البنیاد فرض مثال باال ی مزد یا ربح‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫تاثیرات اعالمیوی و سرمایه سازی‬ ‫‪‬‬
‫مالیات آینده باالی دارایی که در قیم دارایی در زمان اعالن مالیات انعکاس می یابد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪352‬‬

‫مالیه گذاری گمراه کننده و غیر گمراه کننده‬

‫‪Distortionary and Nondistortionary taxation‬‬
‫هر سیستم مالیات که رفتار را متاثر میسازد‪ ،‬بعد از تمام آنها دولت پول را از افراد حمل گردیده و ما توقع‬
‫داریم که به یک‪،‬به این عاید کم جواب خواهد داد‪ ،‬اگر ما بخواهیم که سیستم مالی ات غ یر منح رف را ک ار‬
‫داریم هدف ما این نیست که شخص در مجموع عکس العمل نشان ندهد‪ .‬اگر شخص یا شرکت نتواند دی ون‬
‫مالیاتی خویش را اصالح نماید یا تغییر بدهد در این صورت مالیات صرفا و صرفا غیر تحریفی میباشد‪.‬‬
‫اقتصاد دانان این نوع مالیات را مالیه مقطوع یا مالی ات مقط وع ی اد می نمای د‪ ‌،‬تحریف انح راف هم راه ب ا‬
‫کوشش شخص یاشرکت برا ی کاهش دادن دیون مالیاتی میباشد‪ ،‬تمام مالیات ک ه در امریک ا ب دین احس اس‬
‫وضع میشود‪ ،‬تحریف میباشد‪.‬‬
‫مالیات که بدون در نظر داشت عای د ی ا ث روت تادی ه میش ود مالی ات س رانه میباش د (و عب ارت از مالی ات‬
‫مقطوع میباشد)‪.‬‬
‫مالیات که منحصر به مشخصات تغییر ناپذیر باشد (سن و جنس) این هم مالیات مقطوع میباشد‪ ‌،‬چون افراد‬
‫و شرکتها نمیتوانند از آن خودداری کنند‪‌،‬له ذا مالی ات مقط وع منج ر ب ه تغی یرات در رفت ار و تخص یص‬
‫مجدد منابع نمیگردد‪.‬‬
‫مالیات که افراد میتوانند دیون مالیاتی را به صورت ساده توسط کاهش خرید اجناس تغییر دهد بنام تحریفی‬
‫یاد میشود‪ ‌،‬م الیات باالی عاید نیز منحرف میباشد اگر شخص دیون مالیاتی را با کم ک ردن ی ا پس ان داز کم‬
‫کاهش داده بتوان د‪ .‬در فص ل ‪ 19‬مامش اهده خ واهیم ک رد ک ه اگ ر دولت بتوان د مالی ات منح رف را ذریع ه‬
‫مالیات مقطوع تعویض نماید‪ ‌،‬مالیات غیر موثر میباشد‪.‬‬
‫و میتواند عاید را بلند برده و باال ی رفاه افراد تاثیر مشابه دارد‪.‬‬
‫یا معادال دولت عاید مذکور را بلند برده و رفاه افراد را ازدیاد میبخشد‪.‬‬

‫مالیات{ اصالحی ‪Corrective taxation‬‬

‫تاکنون این مبحث به سیمای منفی مالیه گذاری تاکید دارد‪ ،‬که سیستم مالیاتی باید ط ور ط رح گ ردد ک ه در‬
‫موثریت تخصیص منابع در مجموع موثر بوده نه میتواند‪.‬‬
‫مالیه گ ذاری بعض ا ب رای اص الح عج ز م ارکیت ب ه ی ک ش یوه مثبت عم ل می نمای د‪ ،‬مبحث بخش ‪ 9‬را‬
‫بخاطر آورید‪‌،‬نشان داده است که بعضا مالیه گذاری برای اصالح برخورداری از عوامل خارجی اس تعمال‬
‫میشود‪‌،‬در مالیات اصالحی ه ر دو عای د و م وثریت تخص یص من ابع ازدی اد و پش رفت کس ب می نمای د‪‌،‬‬
‫ایاالت متحده استعمال مالیات اصالحی را محدود ساخته است‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪353‬‬

‫مالیات که باالی صنعت کیمیاوی برای پاک کردن و تصفیه نمودن ضایعات مسموم کنن ده‪ ،‬وض ع میش ود‪‌،‬‬
‫عبارت از مالیات اصالحی میباشد‪.‬‬
‫آنهایکه مصرف انرژی امریکا را بیش از حد فکر میکنند (از سبب تواپیت االیش) برای وضع مالی ات ب ر‬
‫انرژی نظر دارند‪ ،‬که در نتیجه عایدات را بلند برده و از ولخرجی استهالک انرژی می کاهد‪.‬‬

‫مالیات{ و موثریت{ اقتصادی ‪Taxes and economic efficiency‬‬

‫تما م مالیات سکوک را متاثیر میسازد (مصرف طاقت را کاهش داده) انح راف ت وام ب ا اعم ال میباش د ک ه‬
‫افراد برای جلوگیری از مالیات آنرا انجام می نمای د‪ ،‬مثال ب ا ک ار ک ردن کم دی ون مالی اتی ش خص ک اهش‬
‫میابد‪.‬‬
‫مالیات مقطوع مالیات ثابت بوده وبا فعالیت های شخص کدام تغییر را متحمل نه میشود‪.‬‬
‫مالیات اصالحی‪ ‌،‬با وضع نم ود ن مالی ات علی ه فع الیت هی مانن د‪‌،‬آل وده گی (االیش) ک ه منج ر ب ه تولی د‬
‫اثرات خارجی منفی میگردد‪ ،‬همزمان با ازدیاد عایدات و پیشرفت موثریت میباشد‪.‬‬

‫مالیات{ اصالحی بهره مضاعف ‪corrective taxes and the doubl dividen‬‬
‫در ‪ 1990‬مالیات اصالحی در دو ساحه حمایت زیاد را بدس ت آورد؛ اول س گرت کش یدن ب وده‪ ،‬شناس ایی‬
‫اینکه سگرت کشیدن قیم تمام شد را علیه دیگران تحمیل می نماید (که شامل تم ام ش د بلن د ص حی میباش د)‬
‫این نظریه را که سگرت شاید اصالحت مراقبت صحی را تمویل نماید از نظ ر دور می ان دازد مانن د تهی ه‬
‫بیمه صحی برای اطفال غریب‪.‬‬
‫دوم‪ ،‬آلودگی هوا است‪ .‬گاز های گل خانه یی منجر به گرم شدن فراگیر یا گ رم ش دن جه انی میش ود‪ .‬و از‬
‫احتراق نفت فوسیلی تولید میشود‪.‬‬
‫مالیه باالی کاربن شاید این اثرات خارجی دراصالح نماید‪ ،‬ریس جمهور کلنتین دربودجه سال ‪ 1993‬ی ک‬
‫تعدیل را برای چنین مالیه پیشنهاد کردن (که بنام ‪ BTU tax‬یاد میگردد زیرا به اساس انرژی در ‪fuel‬‬
‫بنا است)‪.‬‬
‫احتراق ذغال سنگ جهت گاز فارم های سرپوشیده کاربن بیشتر را نظر به دیگران تولید می نمای د‪ .‬از این‬
‫خاطر مالیه ‪ BUT‬یک تعویض نامکمل مالی ات ب االی ک اربن ب وده‪ ،‬الکن ص نعت ه ای دارای تع دد زی اد‬
‫مشتریان انرژی همچنان تیل‪ ،‬ذغال سنگ‪‌،‬و صنایع گاز است یک مبارزه کامی اب را در براب ر مالی ه ب راه‬
‫انداخته و کانگرس از عوض ‪ %4.3‬ازدیاد در مالیات گازولین پاس نمود‪.‬‬
‫و این هم به حیث مالیات اصالحی تلقی گردیده‪ ،‬طوریکه ت اثیرات خ ارجی ت وام با آل ودگی وس ایل نقلی ه و‬
‫تراکم را اصالح میسازد‪‌،‬این نوع مالیات جالب بوده زیرا همزم ان ب ا اص الح عج ز م ارکیت عای دات را‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪354‬‬

‫ازدیاد میبخشد‪‌،‬و از طریق میتود های دیگر عاید کم شاید ازدی اد یاب د‪ .‬ازهمین رو این ن وع مالی ه هم را ب ا‬
‫منافع مضاعف میباشد‪.‬‬
‫اقتصاد از آلوده گی کم و اتکا کم باالی مالیات که تولید را منحرف میسازد منفعت میبرد‪.‬‬
‫استدالل برای مالیه گذاری اصالحی بعضا شیوه دیگری را مطرح میسازد چرا باید جامعه فع الیت تولی دی‬
‫را مورد مالیه قرار دهد مانند پس انداز کار ثقیل نسبت به فعالیت خراب اقتصادی مانند آلوده گی‪.‬‬

‫مصارف اداری ‪Administrative costs‬‬

‫تنظیم سیستم مالیاتی مستلزم قیم تمام شد قابل توجه میباشد‪ .‬دو نوع قیم تمام شد وج ود دارد‪ ‌،‬تقس یم قیم تم ام‬
‫شد جاری و خدمات عایداتی داخلی و غیر مستقیم که توسط مودیان مالیه متحمل میشود‪.‬‬
‫این تمام شد غیر مستقیم به اشکال مختلف قبول میگردد‪.‬‬
‫مصارف وقتی جهت خانه پری فورم های مالیات‬ ‫‪.1‬‬
‫مصارف نگهداری و حفظ اسناد‬ ‫‪.2‬‬
‫مصارف خدمات محاسبین و حقوق دانان مالی‬ ‫‪.3‬‬

‫‪ Joelsle mrod‬از پوهنتون ‪ Michigan‬تخیمن نموده که قیم تمام شد غیر مستقیم تقریبا ‪ 5‬مراتب نظر به‬
‫قیم تمام شد مستقیم بزرگتر است‪‌،‬قیم تم ام ش د تنظیمی سیس تم ج اری مالی ات منحص ر ب ه یکتع داد عوام ل‬
‫میباشد‪ .‬اول منحصر به این است که در عنایت مالیه گذاری چ ه گ ذارش وج ود خواه د داش ت مش اغل ه ا‬
‫برای تنظیم امور داخلی خود به ثبت ضرورت دارد‪.‬‬
‫بروز مصارف کمپیوتر جهت حفظ و نگهداری اسناد است (ب رای ش رکت ب زرگ تج ارتی) از این خ اطر‬
‫است که سیستم مالیاتی بعضا بار اضافی کوچک را باالی شرکت های بزرگ برای راپور دادن عای د م زد‬
‫ی کارکنان ایشان وضع نموده اند‪.‬‬
‫در نهایت دیگر مشاغل کوچک و زیاد تر از خانواده که کوچک فامیلی را اجاره داده‪‌،‬آنها یاداش ت دف تر و‬
‫خانه پری را که توسط مالیات بر عایدات ضرورت است بسیار سنگین متحمل شده اند‪.‬‬
‫عامل دوم که قیم تمام شد تنظیمی قیم مالیات را تعین میکند‪ ،‬پیچیده گی آن است‪ ،‬اک ثر از تم ام ش د تنظیمی‬
‫سیستم مالیات بر عایدات از جهات خاص متوجه میگردد‪ ،‬مثال کسر تعداد زیاد از کتگوری های خراجاتی‬
‫(طی‪ ،‬موسسه خیریه‪ ،‬سود) ضرورت به تحفظ همین خراجات دارد‪.‬‬
‫سوم‪ .‬مالیه گذاری باالی بعضی از کتگوری های عایداتی نیست به بعضی دیگر شاید گران باشد‪.‬‬
‫به صورت وسیع عقیده موجود است که قیم تمام شد تنظیمی توام تا مالی ه گ ذاری ب االی س رمایه نس بت ب ه‬
‫آنهاییکه همرا با مالیه گذاری کار باشد‪ ،‬زیاد بزرگ است‪ ،‬زیرا تفریق پذیری بین عای د و س رمایه متش کل‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪355‬‬

‫است یا همچنان قیم تنظمی مالیات ک ه قیمت آن ازدی اد می یاب د (فی دال ر عای د زی اد ش ده) ب رای مش اغل‬
‫کوچک نظر به شرکت ه ای ب زرگ زی اد خواه د ب ود‪ ،‬از این خ اطر قیم تم ام ش د تنظیمی مالی ات ارزش‬
‫اضافی که به اساس آن قسمت زیاد عاید برای شرکت ه ای ب زرگ ازدی اد یافت ه ک ه مس ول قس مت اعم از‬
‫ارزش اضافی اقتصادی میباشد‪ ،‬نسبت به مالیات بر فروش کمتر بوده (مالیات بر فروش که تنها مالیات را‬
‫باالی فروش نهایی وضع می نماید)‪.‬‬

‫انعطاف پذیری ‪flaxibility‬‬

‫تغییرات در شرایط اقتصادی ضرورت به تغییرات در نرخهای مالی ات را دارد‪ .‬ب رای بعض ی از س اختار‬
‫های مالیاتی این تعدیالت سهل بوده‪ ،‬الکن برای بعضی از آنها ضرورت ب ه بحث و مناقش ه ج دی سیاس ی‬
‫میباشد‪.‬‬

‫‪ Automatic stabilization‬ثبات{ اوتوماتیک‪{:‬‬

‫مثال با رفتن اقتصاد به طرف رکود خفیف یک کاهش در عایدات مالیاتی به صورت شدید مطلوب باشد تا‬
‫تنها مورد نظر برای اقتصاد تهیه گردد‪ .‬زمانیکه قیمت ها ث ابت باش د‪ ،‬س اختار مالی ات م ترقی ش اید ثب ات‬
‫اوتوماتیک را تهیه نماید‪ ،‬زمانیکه عایدات نزول می نماید درنتیج ه رک ود ن رخ اوس ط مالی اتی ک اهش می‬
‫یابد‪ ،‬و افراد با نرخ هیا نازل مالیاتی روبرو می شوند‪ ،‬زی را عای دات آنه ا کم میباش د‪ ،‬از ط رف دیگ ر ب ا‬
‫ازدیاد عاید‪ ،‬او سط نرخ مالیاتی ازدی اد می یاب د‪ .‬درس ال ‪ 1981‬در دوران ‪( stagflation‬رک ود ت ورمی)‬
‫اقتصاد در حالت رکود بوده‪ ،‬الکن تورم نیز وجود داشت‪ ‌،‬نرخ اوسط مالیاتی ازدیاد یافته بود اگرچ ه ی ک‬
‫نرخ پاین برای بیرون نمودن اقتصاد از رکودضرور است‪.‬‬
‫مشخص ساختن این موضوع برای ثبات کمک می نماید در حالیکه قیمت ها در جریان رکود بلند میرود ‪.‬‬

‫مشکالت سیاسی تعدیل نرخها‪:of adjusting rates political dificulties‬‬

‫هرگاه تغییر نرخهای مالیاتی مطلوب باشد‪ ،‬کوشش ه ا ب رای اص الح ی ا تغی یر مالی ات برعای دات در ‪US‬‬
‫بحث های جدید سیاسی را موجب میشود‪ .‬با ارایه پیچیده گی کود مالیاتی کدام نرخها باید تغییر یابد؟‬
‫آیا تمام نرخها متناسبا بلند گردد‪ ،‬یا شخص ثروت مند یا غریب از قب ل ی ک حص ه ب زرگ ب ار مالی اتی را‬
‫متحمل شود (به صورت غیر متناسب) لهذا مالیات آنها نس بت ب ه ح الت متناس ب کم تر بلن د ب رود؟ تاح ال‬
‫واضح نیست که انصاف یک طرح ریفورم چگونه ارزیابی گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪356‬‬

‫مناسب خواهد بود تا در سطوح مختلف مالیات افراد توسط مبلغ مشابه دالری کاهش داده شود یا به فیصدی‬
‫مشابه ؟‬
‫مشکالت سیاسی تغییر در نرخ مالیات بر ملکیت ها ف رق واض ح داش ته باش د مالی ات ب رملکیت ها توس ط‬
‫یکتعداد مشکالت اداری احاطه میگردد‪ .‬اصالحات در نرخهای مالیات ساالنه به یک شیوه ساده‪ ،‬طوریکه‬
‫برای تهیه خدمات منطقوی عامه‪ ‌،‬عاید ضروری شمرده‪ ،‬تغییر می نماید‪.‬‬

‫سرعت اصالحات یا تعدیالت ‪-:Speed of adjustment‬‬

‫نهایتا موضوع مهم انعطاف پذیری سیستم مالیات بمنظور ثبات اقتصاد زمانی میباشد (سرعت که به اساس‬
‫آن تغییرات در کود مالیاتی مورد اجرا قرار گرفته ویک تاخیر د رجمع آوری وجوه به میان می آید) اگر‬
‫تموج د راقتصاد سریع باشد‌تاخیر شاید اثر مالیات بر عایدات را درثبات اقتصاد محدود سازد‪.‬‬
‫با تاخیر یا کندی به قدر کافی و دراز مدت‪ ‌،‬همیشه خطرات وجود میداشته باش د‪ ،‬مالی ات زمانیک ه اقتص اد‬
‫ضرورت به کاهش مالیه داشته شاید بلند رود‪ ،‬وبر عکس‪.‬‬

‫منصفانه بودن ‪-:Fairness‬‬

‫اکثر انتقادات سیستم مالیاتی از کدورت آن منشا میگیرد‪ .‬بازهم مشکل است به صراحت تعریف شود که آیا‬
‫سیستم منصفانه است یا خیر ؟ دو نظریه علیحده منصفانه بودن وجود دارد‪.‬‬

‫دارایی خالص افقی ‪-:Horizontal equity‬‬

‫سیستم مالیات که با افراد دارای مشخصات مشابه برخورد مشابه انجام نماید‪ .‬پرنسیب ‪H.E‬‬
‫آنقدر مهم است که درتعدیل چهاردهم ماده حفاظت مساوی قانون اساسی امریکا به آن اح ترام گذاش ته ش ده‬
‫است‪ .‬لهذا سیستم مالیات که به اساس نژاد‪ ،‬رنگ‪ ،‬عقیده تشخیص بکند‪ ،‬درامریکا غیر قانونی میباش د ع دم‬
‫تساوی افقی اگر چه نظریه اساسی کامال روشن آنست‪‌،‬الکن دو نظ ر ن امعلوم در تعری ف وج ود دارد‪ .‬چ ه‬
‫معنی خواهد داشت که در شخص با تمام کرام ات یکس ان باش د ؟ و این چ ه مع نی دارد ک ه ب ا دو ش خص‬
‫برخورد مشابه صورت گیرد‪ .‬دوگانگی های را در نظر گیری د ک ه از ه ر جهت یکس ان هس تند‪‌،‬الکن یکی‬
‫آنها صرفا آیس کریم چ اکلیتی را خ وش دارد‪ ،‬درحالیک ه دیگ رش ص رفا آیس ک ریم وانیال را خ وش دارد‬
‫برای ساده گی موضوع ماقبول میکنیم که قیمت آیس ک ریم چ اکلیت و وانیال یکس ان ب وده آی ا ب االی آنه ا‬
‫مالیه به شیوه افقی مساوی تطبیق گردد‪ .‬یا باید فرق داشته باشد؟ یک نفیرخود را برای تادیه مالیات بیش تر‬
‫نشکسته و از این لحاظ سیستم مالیات غیر منصفانه میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪357‬‬

‫الکن دوگانگی به تنظیم فرصتی مشابه روبرومیشود کسی که چاکلیت را خوش دارد می تواند اگر بخواه د‬
‫وانیال رابخرد و برعکس‪‌،‬سیستم مالی ات بین اف راد ف رق نمیکن د‪ ،‬این مث ال ط ور مط رح می نمای د ک ه م ا‬
‫دوجنس را داریم که ضرورا باهم یکسان میباشد‪.‬‬
‫در عمل مثالهای زیاد وجود دارد که با افراد دارای میل های مختلف برخ ورد مختل ف را انج ام می نمای د‪.‬‬
‫مالیه های بلند در برابر مشروبات سخت نسبت به آنهایکه توام با آسیب باش د مانن د ب یر‪ ،‬ی ا واین (ش راب)‬
‫فرق می نماید‪.‬‬

‫تساوی عمودی ‪Vertical Equity‬‬

‫پرنسیب ‪ V.E‬ابراز میدارد که مردم نظر به بعضی های درموقف قرار دارن د ک ه مالی ات بلن دتر را تادی ه‬
‫می نمایند‪ ،‬سه پرابلم عمده وجود دارد‪.‬‬
‫تعین نمودن اینکه کی به نرخ بلند تر تادیه نماید‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫اجرا نمودن این اصل که عبارت ازتحریر پرنسیب های این اصل مطابق به قاعده مذکور‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫تصمیم گرفتن اینکه شخصیکه که تادیه بیش تر را اعم ال میش ود ب ه چ ه ان دازه نظ ر ب ه دیگ ران‬ ‫‪.3‬‬
‫تفاوت داشته باشد‪.‬‬

‫عاید به حیث اساس مالیه گذاری ‪:Income as abuses of taxation‬‬

‫عاید اساس وسیع االستعمال مالیه گذاری میباشد وبه صورت وس یع توس ط دولت و سیاس تگذاران ب ه حیث‬
‫معیار استعداد تادیه تلقی میگردد‪ .‬آنهایک ه دارای عای دات بیش تر ان د اس تعدادبلندتر را ب رای تادی ه مالی ات‬
‫دارند‪ ‌،‬اینکه چقدر زیاد تر باید تادیه نمایند سوال متشکل میباشد‪.‬‬
‫تاقرن بیستم هم دولت به مالیات غیر مستقیم تعرفه ها‪ ‌،‬گمرکات‪‌،‬و مالیات باالی اموال تجملی اتکا داشت‪‌،‬تا‬
‫عایدات را بلند ببرد‪.‬‬
‫و این حالت صرفا زمان مطرح میگردد‪‌،‬که دولت نقش وس یع ت ر را ب ازی بکن د‪(‌،‬ب ا ض رورت بیش تر ب ه‬
‫عاید) که آنها به یک مالیه وسیع البنیاد متوسل میگردد خاصتا مالیات برعایدات‪.‬‬
‫به اضافه توض یحات ف وق مالی ات برعای دات میتوان د ش دت ب ا درج ه بلن د را مع رفی نمای د و میتوان د از‬
‫انحرافات که توام با تعداد کثیر از مالیات باالی اجناس مختلف است جلوگیری نمای د‪ ،‬ب ازهم اقتص ادانان و‬
‫فیلسوفان شدیدا این موضوع را مورد انتقاد ق رار داده ان د (مالی ات برعای دات) و ام روز در اک ثر ممال ک‬
‫جهان مالیات برعایدات منبع عاید ایست که از چندان اهمیت برخوردار نیست‪.‬‬
‫وتوسط مالیات ارزش افزوده تعویض یا هم تکمیل گردیده وبه صورت وصفی مترقی نه میباشد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪358‬‬

‫مصرف به اساس مالیه گذاری ‪consumption as a basis of taxation‬‬

‫یکی از ضروریات اجباری در برابر عاید به حیث اساس مناسب مالیه گذاری عاید است که به کمک افراد‬
‫به جامعه مطابقت دارد‪ .‬وعبارت از ارزش محصول اقتصادی اش میباشد‪.‬‬
‫مناسب نیست که افراد را به اساس اینکه از جامع ه پ اک می نمای د‪ ،‬نظ ر ب ه آنک ه کم ک می نمای د‪‌،‬مالی ه‬
‫گذاری شویم‪‌،‬گفته میشود به اساس استهالک یا مصرف نه عاید؟‬
‫عاید ومصرف توسط پس انداز فرق دارد‪ .‬عاید است ‪ Y‬مصرف ‪ C‬وپس انداز ‪ S‬داریم‬
‫‪C+S = Y‬‬
‫‪OR‬‬
‫‪C=Y-S‬‬
‫موضوع مهم است که آیا پس انداز از مالیه گذاری معاف گ ردد‪‌،‬این ی ک س وال اس ت مع ادل ب ا اینک ه آی ا‬
‫بازگشت به پس انداز (ربح‪ ،‬منافع‪‌،‬منفعت سرمایه) میتواند از‪ ،‬مالیه گذاری معاف گردد‪.‬‬
‫مثالهای ذیل جواب مناقشه تساوی را توضیح می نماید‪ ‌،‬بار دیگر یک جوره دوگ انگی یکس ان را در نظ ر‬
‫گیرید که به بی احتیاطی یا احتیاط راج ع گ ردد‪ ،‬ه ر دو آنه ا مزده ای مس اوی را در دوران حی ات ایش ان‬
‫کمایی می نماید‪ ،‬بصورت احتیاطی ‪ % 20‬از مزد را پس ان داز می نمای د و مای ه ب زرگی را ب رای تقاع د‬
‫خویش جمع آوری می نماید‪ .‬بصورت بی احتیاطی از طرف دیگر‪ ‌،‬همیش ه مص رف می نمای د‪ ،‬چ یزی را‬
‫که بدست می آورد و زمانیکه وی به تقاعد رسید به رفاه خویش عملی می نماید‪.‬‬

‫عاید عمری به صفت یک اساس مالیه گذاری‬

‫مقایسه بین استهالک و عاید به حیث اساس مالیه گذاری شاید کار سخت نباشد مثل که بعضا تصور میشود‪،‬‬
‫موضوع واقعی اینست که کدام واحد وقت مناسب به حیث اساس مالیه گذاری تعین گردد‪.‬‬
‫اساس مناسب مالیه گذاری عبارت از عاید عمری میباشد نه عاید در یکسال‪.‬‬
‫عاید تمام عمر طوری تعریف میگردد که ارزش تخفیف شده فعلی مزد عایداتی افراد‪.‬‬
‫از فصل مبحث اضافه نمودن من افع (وقیمت ه ای تم ام ش د) ی ک پ روژه ک ه در اوق ات مختل ف ب ه وق وع‬
‫پیوسته باشد به خاطر می آوریم‪ ،‬ما استدالل نمودیم که ‪ $1.00‬ثروت در دور آین ده کم تر از ‪ $ 1.00‬در‬
‫دور فعلی میباشد‪ .‬اگر ما ‪ $ 1.00‬را در دور فعلی بدست آوریم و آنرا در بانک گذاشته در دور آین ده (‪+1‬‬
‫‪ $ )r‬را خواهیم داشت‪ ،‬که ‪ r‬عبارت از نرخ سود میباشد‪.‬‬
‫اگر ‪ % r 10‬باشد ما در آینده ‪ $ 1.10‬را بدست می آوریم لهذا ما شاید بین ‪ $ 1.10‬فعلی و ‪ $ 1.10‬آینده‬
‫بی تفاوت باشیم‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪359‬‬

‫ماگفته می توانیم که ارزش تنزیل دهی ارزش رع ایت فعلی ‪ $ 1.10‬در دور آین ده ن یز ‪ $ 1.10‬میباش د‪‌،‬‬
‫گفته می توانیم که ما رسیدات آینده چون از ارزش کمتر برخوردار است تخفیف می نماییم‪.‬‬
‫اگر ی ک ش خص ب رای دو دور زن ده گی نمای د و ی ک م زدی را در دور اول را در دور دوم بدس ت آورد‬
‫ارزش تخفیف فعلی عاید ‪ y‬وی عبارت است از‬
‫‪w1‬‬
‫‪y‬‬
‫‪oW‬‬ ‫‪‬‬
‫‪1 r‬‬

‫یقینا ارزش تخفیف فعلی مصرف یا استهالک ش خص در تم ام حی ات وی مس اوی ب ه ارزش تخفی ف فعلی‬
‫عاید وی میباشد لهذا اگر ‪ Co‬مصرف دور اول باش د و ‪ C1‬مص رف ی ا اس تهالک دور دوم باش د نوش ته‬
‫میتوانیم‪:‬‬
‫‪C1‬‬
‫‪y oC ‬‬
‫‪1 r‬‬

‫لهذا واضح میگردد که اگر ما عقیده داشته باشیم که اساس مالیه گذاری عاید تمام عم ر اف راد اس ت مع ادال‬
‫ت باید عقیده داشته باشیم که اساس مالیه گذاری مصرف تمام عمر افراد نیز میباشد‪.‬‬

‫اصالحات{ مطابق به ساختار{ فعلی ‪reforms within the current frame work‬‬
‫اصالحات جدید برای بدست آوردن تعادل بین اهداف رقابتی سعی غیر را بخرچ داده است‪.‬‬
‫‪ -1‬نرخهای مالیات نهایی ض رر از دس ت رفته را ازدی اد بخش یده قب ولی مالیه را ک اهش داده و مش وق را‬
‫برای اجتناب از مالیات ازدیاد می نماید‪.‬‬
‫‪ -2‬وسعت اس اس ک اهش نرخه ای مالی اتی را اج ازه میده د عالج مرج ع بس یار از کتگ وری ه ای عای د‬
‫وخراجات پیچیده گی‪ ،‬عدم تساوی و فرصت اجتناب ازمالیات را معرفی می نماید‪.‬‬
‫اصالحات مالیات در ‪ 1990‬اتکا زیاد شونده باالی سیاست مالیاتی به حیث سند یا دست آویز ب رای تع اقب‬
‫مقاصد اقتصادی واجتماعی میشد‪ ،‬از سبب مقاومت در برابر مالیات جدی د و ازدی اد مص ارف یاخراج ات‪،‬‬
‫نظر به خراجات مورد قبول خراجات مالیاتی از لحاظ سیاسی نظر ب ه خراج ات مس تقیم زری ع قاب ل قب ول‬
‫بوده‪ ،‬اگر که آنها کمتر مشخص است و انحرافات اقتصادی زیاد رامعرفی می نماید‪.‬‬

‫تشویق پس انداز و سرمایه گذاری ‪Promoting saving and investment‬‬

‫تا حال اصالحات دیگر متمرکز به تشویق نمودن پس ان داز ه ا بودن د خاص تا ب رای توس عه حس اب تقاع د‬
‫فردی (‪ )Individual Retirement Accounts IRAs‬وعالج مرجع منفعت سرمایه‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪360‬‬

‫الکن هرگاه بعضی از اصالح کنندگان بخواهند تا عالج مرجع بازگشت به پس انداز را توس عه دهن د‪ ،‬آنه ا‬
‫صرفا استهالک یا عاید مزدی رامورد مالیه قرار داده در حالیکه دیگ ران میخواهن د ت ا ارجحیت ه ای ک ه‬
‫حال توسعه یافته از بین ببرند‪.‬‬

‫ساده سازی مالیاتی‬

‫تعداد از اصالحات برای اختصار سیستم مالیاتی بوده ویکی ازتشویقات برای تهیه معافیت در مفاد سرمایه‬
‫میباشد‪ .‬یک میتود برای کاهش بار مودی مالیات برای دولت اینست تامسولیت حساب مالیات را برای ‪3/4‬‬
‫افراد که دارای شکل ساده مالیات که صرفا شامل عای د م زدی‪ ،‬ربح‪ ‌،‬س ود اس هام‪ ،‬مف اد س رمایه و ذخ ایر‬
‫میباشد‪.‬‬
‫زیادتر از اصالحات که اساس مالیات را با از بین ب ردن تهی ه خ اص وس یع میس ازد ش اید ب رای اختص ار‬
‫سیستم مالیاتی کمک نماید‪ ،‬از طرف دیگر اصالحات جدید که اس تعمال سیس تم مالی اتی را ب رای انکش اف‬
‫سیاست های اجتماعی اقتصادی به کار میبرد‪ ،‬به جهت مخالف در حرکت میباشد‪.‬‬

‫اصالحات{ عمده جدید ‪Major new reforms‬‬

‫اکثرا از اصالحات عمده فعال بخاطر ابراز کرده موضوع ساده سازی وسعت دادن اصل ارتقا پس ان داز و‬
‫سرمایه گذاری تحت مناقسه قرار دارد‪.‬‬

‫مالیات{ با نرخ یکنواخت ‪The Flate rate tax‬‬

‫ما مالحظه نمودیم که بعضی از پیچیده گی ه ای سیس تم مالی اتی از م ترقیت منش ا میگ یرد‪ ،‬ک ه منج ر ب ه‬
‫مطرح شدن نرخ یکنواخت واحد میگردد‪.‬‬
‫افراد شاید یک فیصدی مورد نظر عاید ایشان را باالتر از سطح قدمه تادیه نمایند‪.‬‬
‫یکی از فواید عمده طرح نرخ یکنواخت مزد عبارت از آسایش است که توسط آن این مالیات تنظیم میشود‪.‬‬
‫چون هرکس نرخ مالیاتی نهایی مشابه را تادیه می نماید‪ ،‬لهذا نمی توان تفاوت را دریافت ک رد ک ه آی ا این‬
‫مالیات به یک سطح ف رد (ک ه عای د را بدس ت می آورد) جم ع ش ده ی ا ب ه س طح مش اغل‪ .‬زی را ک ه ط رح‬
‫پیشنهادی نرخ یکنواخت مالیات به ص ورت مش خص تم ام ق وانین خ اص را از بین ب رده و میتوان د اف راد‬
‫مالیات را در پشت یک پست کارت هم خانه پری نماید‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪361‬‬

‫مالیات{ بر مصرف ‪Consumption tax‬‬

‫بسیار از(‪ M+R )Major tax reform‬یا اصالحات مالیاتی عمده تجویز می نمایند ت ا تنه ا اس تهالک‬
‫مورد مالیه قرار گیرد‪ .‬حقیقت این موض وع از وض احت ط رح ن رخ یکن واخت مالی ه‪ ،‬مالی ات ب ر ارزش‬
‫اضافی که مبحث های آینده توضیح میشود و قبال هم ضرورت رشد مالیه گذاری علیه مصرف را مش اهده‬
‫نمودیم‪.‬‬
‫بسیاری از پیچیده گی های سیس تم مالی اتی (ک ود مالی ات) از مالی ه نم ودن ربح منش ا گرفت ه و مالی ات ب ر‬
‫مصارف‪ ،‬مالیات مشابه را علی ه اف راد دارای عای د عم ری مش ابه‪‌،‬وض ع می نمای د‪ ،‬مادامیک ه دربراب ر‪،‬‬
‫اشخاص پر مصارف آینده را در حساب ایشان ترجیح میدهن د‪ ،‬تم یز دهن ده باش د‪ ،‬مناس ب خواه د ب ود ت ا‬
‫چیزی را که افراد به جامعه در می آورد (مصارف آنه ا) نس بت ب ه آنه ای ک ه آنه ا کم ک می نماین د (ک ه‬
‫توسط عاید آنها اندازه میشود) مورد مالیه قرار گیرد‪.‬‬
‫تعویض مالیات استهالک‪ ،‬پس انداز را تشویق نموده که به صورت نا پیمودنی د ر ایاالت متحده امریکا کم‬
‫میباشد نقادی های این طرح استدالل می نماید که ایراد عدم حساسیت پس انداز به نرخهای ربح و تع ویض‬
‫نمودن به مالیات استهالکی پس انداز را ارتقا نمی دهد‪.‬‬
‫الکن حامیان این موضوع ابراز می نمایند که اینها ارتباط به تعویض نمودن از مالیات برعایدات به مالیات‬
‫بر مصارف دارد‪.‬‬
‫و مشکل عمده در اینجا عدم ارتجاعیت ربح نبوده بلکه ارتج اعیت معاوض وی ربح پس ان داز میباش د‪ ،‬ک ه‬
‫کلیات بر عاید ربح تنزیل یافته و مالیات دیگر از دیاد می یابد‪.‬‬
‫حامیان مالیات بر مصارف عقیده دارن د ک ه تنظیم این ن وع مالی ات س هل ب وده‪ ،‬پروس جر س اده ت ر ب االی‬
‫جریان نقدی متمرکز میباشد‪.‬‬
‫مالیات باالی جریان خالص نقده (عاید) منفی مازاد خالص به پس انداز‪.‬‬
‫مصرف = عاید – پس انداز‬
‫‪Consumption = income - savings‬‬
‫در زمانیکه افراد خرید و فروش دارایی را می نمایند مانند‪ :‬اسهام ک ه از قب ل ثبت ش ده ک ار اض افی ش اید‬
‫ضرورباشد‪.‬‬
‫منتقدان نگران هستند که دارایی ها ی دیگ ر وج ود دارد ک ه ب رای آ ن نمیت وان خری د و ف روش راب اچنین‬
‫سهولت بررسی کرد‪ ،‬آنها میگویند که انتقال به یک سیستم پیچی ده ت ر خواهی د ب ود زی را ک ه اف راد از قب ل‬
‫مقدار زیاد از دارایی ها را در ملکیت دارند‪.‬‬
‫فروش این نوع دارایی ها برای تمویل مصارف مشکل است تا مشخص گردد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪362‬‬

‫دیگران استدالل می نمایند چ ون عای د ک ه توس ط آن این ن وع دارایی خری ده ش ده‪ ،‬از قبل بالمقط ع م ورد‬
‫اصابت مالیات قرار گرفته‪ ،‬مناسب نخواهد بود تا استهالک از فروش آن بروز می نمای د ب ار دیگ ر م ورد‬
‫مالیه قرار گیرد‪.‬‬

‫مالیات{ بر ارزش افزوده (‪The value added tax )VAT‬‬

‫‪ VAT‬د ر هرمرحله تولید باالی تفاوت بین فروش شرکت و خرید آن از دیگر ش رکت ه ا وض ع میش ود‪.‬‬
‫‪ VAT‬دراکثر ممالک اروپایی یکی از منابع عمده عایداتی با نرخ ‪ % 20‬میباشد‪.‬‬
‫چندین طرق برای حساب نم ودن محص ول ی ک مملکت وج ود دارد ی ک ش یوه ب االی محص والت نه ایی‬
‫فروش متمرکز است‪.‬‬
‫شیوه دوم ارزش افزوده در هر مرحله تولید میباشد‪ ،‬سوم به مازاد عایدات تمام افراد‪.‬‬
‫تمام سه شیوه معادل اند‪ .‬و اساس وضع نمودن‪ ،‬مالیات را تشکیل میدهد‪ ‌،‬فایده عمده ‪ VAT‬ساده گی نسبی‬
‫آن است‪ ،‬الکن منتقدین خاطر نشان مسازند که اینها مالیات متناسب میباشد‪.‬‬
‫لهذا نظر به استهالک مترقی و مالیات بر عایدات حکم کمتر دارد‪.‬‬
‫اگرچه بعضی ازدرجات ارتقا با مالیه گذاری به اجناس مختل ف ب ه نرخه ای مختل ف بدس ت می آی د (مثال‬
‫معافیت مواد غذایی) که در نتیجه ساده گی مالیات را کاهش داده‪‌،‬انحرافات را مع رفی نم وده وفوای د عم ده‬
‫‪ VAT‬را نفی می نماید‪.‬‬

‫عاید عادی در مقابل منفعت سرمایه ‪Ordinary income versus capital gains‬‬
‫هرگاه منفعت سرمایه نسبت به عاید عادی نه نرخ های پاین مورد اص ابت مالی ه ق رار گ یرد‪ .‬اف راد ب رای‬
‫مشخص نمودن عاید خویش تشویق شده آنرا ب ه حیث منفعت س رمایه وانم ود میس ازد‪ ،‬مثال اگ ر ی ک س ند‬
‫قرضه به نرخ ربح پاین نظر به نرخ فایق ربح م ارکیت داده ش ود‪ ،‬س ند قرضه ش اید ب ه ی ک تخفی ف ق ایم‬
‫شود‪ ،‬از این خاطر اگر نرخ مارکیت ربح ‪ %10‬باشد‪ ،‬س ند قرض ه ک ه تادی ه ‪ $ 100‬را درس ال ب ه عه ده‬
‫دارد‪ ،‬جمع ‪ % 5‬ربح شاید به ‪ ‌$ 95‬بفروش برسد‪.‬‬
‫این نوع سند قرضه به مالکش شاید ‪ % 10‬باز گشت را بدست آورد‪.‬‬
‫(‪ 5 % )Capital gain 5% + interest 5%‬فایده سرمایه نیست مگر شکل مبدل ربح است‪.‬‬
‫درسالهای فعلی قوانین مالیات تالش های رابخرچ داده تابا معرفی تخفیف مسایل اصلی (عبارت از تخفیف‬
‫است که در وقت توزیع اسناد قرضه به وقوع می پیوندد) به مالیه گذاری عاید عادی‪ ،‬این شکل مالی ات کم‬
‫بها را متوقف سازد‪.‬‬
‫‪Public Economics‬‬ ‫اقتصاد عامه‬ ‫‪363‬‬

‫مالیات{ بر عایدات محلی و ایالتی{ ‪Integrating state and local income taxes‬‬
‫نقادین تمام اصالحات تذکر میدهند که پس انداز کافی تا زمان ب ه وق وع ن ه خواه د پیوس ت‪ ،‬ت ا اص الحات‬
‫متناسب در مالیات بر عایدات دول تی و محلی ب ه می ان ن ه آی د‪ .‬مادامیک ه انح راف مت داوم ب ا مالی ات غ یر‬
‫اصالح شده دولتی کوچک باشد‪ ،‬قیم تمام شد تنظیمی یا اداری‪.‬‬
‫شاید بلند باقی بماند‪ .‬زمان تمام اشکال مالیات مغلق درمجموع منحص ر ب ه نرخه ای مالی ات ن ه می باش د‪،‬‬
‫لهذا تا زمان اصالحات دولتی خانواده وشرکت ها شاید به توسعه اشکال مالیات مغلق ادامه بدهند‪.‬‬
‫متواترا ادارات دولتی و محلی ه دایات دولت ف درال را تعقیب می نمای د الکن بعض ی از اس تثنا ه ای قاب ل‬
‫مالحظه وجود دارد‪ California .‬دارای فورمول بخصوص تنزی ل خ ودش میباش د ک ه ش رکت ه ا را در‬
‫کالیفورنیا مجبور به تادیه و مجموعه های مختلف را محاسبه می نماید‪.‬‬
‫انرژی و مالیات محیطی ‪Energy and envirmental taxes‬‬
‫ریفورم عمده دیگر اینست تا اکثر از بار مالیه گذاری را باال یموضوعات که جامع ه میخواه د ان را دلس رد‬
‫ساخته و از آن دور برود‪ ،‬انتق ال نم ود‪ .‬له ذا مالی ات ب االی س گرت‪ ،‬اس کو ل(ک ه بعض ا ‪ sin taxes‬ی اد‬
‫میگردد) گازولین و دیگر اجناس که سبب آلودگی محیط میشود باید اضافه شود ومالیات باالی پس ان داز و‬
‫کار کاهش داده شود‪.‬‬
‫مالیات که طرح اثرات خارجی را عنوان میکند‪ ،‬مانند آلوده گی بن ام اص الحی یا مالی ات پیگو ی اد میش ود‪.‬‬
‫این نوع مالیات نه تنها عاید رابلند برده‪ ‌،‬بلکه کمک میکند تا مشوقین خصوصی را با ب از گش ت اجتم اعی‬
‫در یک صف قرار داده و بدین اساس عمال کار نموده و روی هم رفته موثریت اقتصاد را ارتقا میدهد‪.‬‬
‫باید یقین داشته باشیم که چنین مالیات دارای عوارض جانبی باالی ‪ GDP‬نیز میباشد‪.‬‬
‫‪( GDP‬عبارت از اندازه محصوالت ملی میباشد) که رسما اندازه گیری شده باشد‪ ،‬که اندازه های رس می‬
‫ش امل من افع محیطی (ه وای ص اف‪ ،‬ی ا آب ص اف نمی باش د) الکن تواف ق و معی ارات عم ومی زن ده گی‬
‫خاصتا صحت وجود دارد‪.‬‬