หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี

เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ศาสนพิธี
2 ชัวโมง
่

1 สาระสำคัญ/ความคิ ดรวบยอด
ศาสนพิธใี นพระพุทธศาสนามีทงั ้ ศาสนพิธที เ่ี กีย่ วเนื่องด้วยพุทธบัญญัติ และศาสนพิธที ่ีนำพระพุทธศาสนา
เข้าไปเกีย่ วเนื่อง ซึง่ พุทธศาสนิกชนทุกคนพึงปฏิบตั ติ นในศาสนพิธอี ย่างถูกต้อง

2 ตัวชี้วดั /จุดประสงค์การเรียนรู้
2.1 ตัวชี้วดั
ส 1.2 ม.4-6/2 ปฏิบตั ติ นถูกต้องตามศาสนพิธี พิธกี รรมตามหลักศาสนาทีต่ นนับถือ
ม.4-6/3 แสดงตนเป็ นพุทธมามกะหรือแสดงตนเป็ นศาสนิกชนของศาสนาทีต่ นนับถือ
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) ปฏิบตั ติ นในศาสนพิธที เ่ี กีย่ วเนื่องด้วยพุทธบัญญัตไิ ด้อย่างถูกต้อง เหมาะสม
2) แสดงตนเป็นพุทธมามกะหรือแสดงตนเป็ นศาสนิกชนของศาสนาทีต่ นนับถือได้

3 สาระการเรียนรู้
3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) ประเภทของศาสนพิธใี นพระพุทธศาสนา
- ศาสนพิธเี นื่องด้วยพุทธบัญญัติ เช่น พิธแี สดงตนเป็ นพุทธมามกะ พิธเี วียนเทียน
ถวายสังฆทาน ถวายผ้าอาบน้ำฝน พิธที อดกฐิน พิธปี วารณา
- ศาสนพิธที นำ
่ี พระพุทธศาสนาเข้าไปเกีย่ วเนื่อง เช่น การทำบุญเลีย้ งพระในโอกาสต่างๆ
2) การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ น่
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)

4 สมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน
4.1 ความสามารถในการสือ่ สาร
4.2 ความสามารถในการคิ ด
- ทักษะการประยุกต์ใช้ความรู้
4.3 ความสามารถในการใช้
(ชั ่วโมงที่ 1) ทกั ษะชีวิต

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. ซื่อสัตย์สจุ ริต 2. มีวนิ ยั 3. ใฝเ่ รียนรู้ 4. มีความรับผิดชอบ

327
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
6 กิ จกรรมการเรียนรู้
วิ ธีสอนโดยใช้ ทักษะกระบวนการเผชิญสถานการณ์
 นักเรียนสวดมนต์บชู าพระรัตนตรัยและทำสมาธิก่อนเรียนทุกชัวโมง
่
ชัวโมงที
่ ่1

ขัน้ นำเข้าสู่บทเรียน
สือ่ /แหล่งการเรียนรู้ : — คำถามกระตุ้นความคิ ด
1. ครูให้นกั เรียนรวมกลุ่มเดิม (จากแผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี 1)  นักเรียนเคยไปร่วมพิ ธีกรรมในศาสนพิ ธีใดบ้าง
นังล้
่ อมวงกัน แล้วผลัดกันเล่าเรือ่ งรอบวงในประสบการณ์ท่ี และมีผลดีอย่างไร
เคยเข้าร่วมศาสนพิธตี ่างๆ ทีต่ นประทับใจ พร้อมแสดง (พิจารณาตามคำตอบของนักเรียน โดยให้อยูใ่ น
เหตุผลว่าเหตุใดจึงประทับใจศาสนพิธตี ่างๆ จากนัน้ ช่วย ดุลยพินิจของครูผสู้ อน)
กันสรุปประเด็นสำคัญ
2. ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาเล่าเรือ่ งให้เพื่อนๆ ฟงั ทีห่ น้า
ชัน้ เรียน ถึงข้อสรุปของสมาชิกส่วนใหญ่ในกลุ่มทีไ่ ปเข้า
ร่วม ศาสนพิธตี ่างๆ เช่น ศาสนพิธที ส่ี มาชิกส่วนใหญ่ไป
ร่วม ได้แก่ ศาสนพิธใี ดบ้าง และเพราะเหตุใดสมาชิกใน
กลุ่มจึงมีความประทับใจในการเข้าร่วมศาสนพิธี
3. นักเรียนตอบคำถามกระตุน้ ความคิด

ขัน้ สอน
สือ่ /แหล่งการเรียนรู้ : คำถามกระตุ้นความคิ ด
1. หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ม.4 2. หนังสือค้นคว้าเพิม่ เติม
 นักเรียนคิ ดว่า การทำบุญเลี้ยงพระในโอกาส
3. ใบงานที่ 6.2 4. ห้องสมุด
5. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ ต่างๆ มีผลดีอย่างไร
(พิจารณาตามคำตอบของนักเรียน โดยให้อยูใ่ น
1. รวบรวมข่าวสาร ข้อมูล ข้อเท็จจริ ง ความรู้ และหลักการ ดุลยพินิจของครูผสู้ อน)
ครูให้นกั เรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาความรูเ้ รือ่ ง ศาสน
พิธี จากหนังสือเรียน หนังสือค้นคว้าเพิม่ เติม ห้องสมุด และ
แหล่งข้อมูลสารสนเทศ ในหัวข้อต่อไปนี้
1) ศาสนพิธเี นื่องด้วยพุทธบัญญัติ
2) ศาสนพิ ธที นำ
(ชั่วโมงที่ี ่ 1-2)
พระพุทธศาสนาเข้าไปเกีย่ วเนื่อง

2. ประเมิ นคุณค่าและประโยชน์
1. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์คุณค่าและประโยชน์
ของศาสนพิธที างพระพุทธศาสนา แล้วร่วมกันทำใบงานที่
6.2 เรื่อง ศาสนพิ ธี
2. ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอคำตอบในใบงานที่ 6.2

328
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
กลุ่มละ 1 หัวข้อ และให้กลุ่มอื่นทีม่ คี วามคิดเห็นแตกต่าง
ได้นำเสนอเพิม่ เติม ครูตรวจสอบความถูกต้องและให้ขอ้
เสนอแนะ
3. นักเรียนตอบคำถามกระตุน้ ความคิด
3. เลือกและตัดสิ นใจ

 ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเลือกศาสนพิ ธีที่นักเรียนมีโอกาสได้เข้าร่วมพิ ธีกรรมอยู่เสมอหรือ

ศาสนพิ ธีที่นักเรียนเห็นว่ามีความสำคัญ 1 ศาสนพิ ธี จากหนังสือเรียน แล้วสาธิ ตการปฏิ บตั ิ ตนตามขัน้ ตอน
ต่างๆ ของศาสนพิ ธี โดยให้ครอบคลุมประเด็นตามทีกำ ่ หนด ดังนี้
1) การปฏิบตั ติ นตามขัน้ ตอนของศาสนพิธี
2) การบรรยายสาระสำคัญของศาสนพิธี
3) การวิเคราะห์ผลของการปฏิบตั ติ นในศาสนพิธี

ชัวโมงที
่ ่2
4. ปฏิ บตั ิ
1. ครูซกั ถามความพร้อมของนักเรียนในการสาธิตการปฏิบตั ิ
ตนในศาสนพิธี ถ้านักเรียนกลุ่มใดมีปญั หาก็รว่ มกันเสนอ
แนะแนวทางการแก้ไขปญั หา
2. ตัวแทนแต่ละกลุ่มจับสลากเพือ่ นำเสนอผลงานก่อนหลัง
ตามลำดับ
3. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาสาธิตการปฏิบตั ติ นในศาสนพิธที ่ี
หน้าชัน้ เรียน กลุ่มละ 5-8 นาที (ตามความเหมาะสม) และ
ให้กลุ่มทีเ่ ป็ นผูฟ้ งั มีหน้าทีแ่ สดงความชืน่ ชมผลงานของกลุ่ม
ทีนำ
่ เสนอในส่วนหรือในขัน้ ตอนทีด่ ี และให้ขอ้ เสนอแนะ
เพิม่ เติมในบางส่วนเพื่อให้ได้นำไปพัฒนาในทางทีด่ ี
โดยปฏิบตั ิ ดังนี้
- กลุ่มที่ 1 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 2 แสดงความชืน่ ชม
และให้ขอ้ เสนอแนะ
- กลุ่มที่ 2 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 3 แสดงความชืน่ ชม
และให้(ชัข่วโมงที
อ้ เสนอแนะ
่ 2)

- กลุ่มที่ 3 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 4 แสดงความชืน่ ชม

และให้ขอ้ เสนอแนะ
- กลุ่มที่ 4 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 5 แสดงความชืน่ ชม
และให้ขอ้ เสนอแนะ
- กลุ่มที่ 5 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 6 แสดงความชืน่ ชม
และให้ขอ้ เสนอแนะ
- กลุ่มที่ 6 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 7 แสดงความชืน่ ชม

329
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
และให้ขอ้ เสนอแนะ
- กลุ่มที่ 7 นำเสนอผลงาน กลุ่มที่ 1 แสดงความชืน่ ชม
และให้ขอ้ เสนอแนะ
4. ครูตรวจสอบความถูกต้องของการนำเสนอผลงานของ
แต่ละกลุ่มและให้คำแนะนำเพิม่ เติม

ขัน้ สรุป
สือ่ /แหล่งการเรียนรู้ : —
นักเรียนและครูชว่ ยกันสรุปถึงความจำเป็ นหรือความสำคัญ
ของการเข้าร่วมในศาสนพิธขี องพระพุทธศาสนา และการปฏิบตั ิ
ตนอย่างถูกต้อง

นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่ วยการเรียนรู้ที ่ 6

7 การวัดและประเมิ นผล
วิ ธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ตรวจใบงานที่ 6.2 ใบงานที่ 6.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการนำเสนอผลงาน แบบประเมินการนำเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตความซื่อสัตย์สจุ ริต มีวนิ ยั ใฝเ่ รียนรู้ แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ
ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 6 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรูท้ ่ี 6 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการสาธิตการปฏิบตั ติ นในศาสนพิธี แบบประเมินการสาธิตการปฏิบตั ติ นใน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
ศาสนพิธี

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้
8.1 สือ่ การเรียนรู้
1) หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ม.4
2)หนังสือค้นคว้าเพิม่ เติม
(1) การศาสนา. กรม. 2533. ศาสนพิ ธี. กรุงเทพมหานคร : กรมการศาสนา.
(2) ญาณวโรดม, พระ (สนธิ ์ กิจฺจกาโร). 2548. คู่มือปฏิ บตั ิ งานศาสนพิ ธีสงั เขป.
กรุงเทพมหานคร : มหามกุฏราชวิทยาลัย.
(3) เทพ วิสทุ ธิญาณ, พระ (อุบล นฺ นทโก ป.ธ.9). 2552. ศาสนพิ ธีสงั เขป. กรุงเทพมหานคร :

330
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
มหามกุฏราชวิทยาลัย.
3) ใบงานที่ 6.2 เรือ่ ง ศาสนพิธี
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
- http://www.dhammajak.net/directory/?c=27

331
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

การประเมิ น ชิ้ นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

แบบประเมินการสาธิตการปฏิบตั ิ ตนในศาสนพิธี (ชิ้นงานที ่ 2)

ระดับคะแนน
ลำดับที่ รายการประเมิ น
4 3 2 1
1 การปฏิบตั ติ นตามขัน้ ตอนของศาสนพิธี
2 การบรรยายสาระสำคัญของศาสนพิธี
3 การวิเคราะห์ผลของการปฏิบตั ติ นในศาสนพิธี
รวม

ลงชือ่ ...................................................ผูป้ ระเมิน

............../.................../................

เกณฑ์การตัดสิ นคุณภาพ
เกณฑ์การให้คะแนน
ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
ดีมาก = 4 คะแนน
11 - 12 ดีมาก
ดี = 3 คะแนน
9 - 10 ดี
พอใช้ = 2 คะแนน
6-8 พอใช้
ปรับปรุง= 1 คะแนน
ต่ำกว่า 6 ปรับปรุง

332
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

ใบงานที่
6.2 ศาสนพิธี
คำชี้แจง ให้นกั เรียนวิเคราะห์ผลของการเข้าร่วมศาสนพิธี ตามประเด็นทีกำ
่ หนด
ศาสนพิ ธี ผลดีต่อตนเอง ผลดีต่อสังคม
1. พิธแี สดงตนเป็น
พุทธมามกะ

2. พิธเี วียนเทียน

3. พิธถี วายสังฆทาน

4. พิธถี วายผ้าอาบน้ำฝน

ศาสนพิ ธี ผลดีต่อตนเอง ผลดีต่อสังคม

333
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

5. พิธที อดกฐิน

6. การทำบุญเลีย้ งพระ
ในงานมงคลและ
งานอวมงคล

 สรุป
1. การเข้าร่วมศาสนพิธตี ่างๆ ของพระพุทธศาสนามีผลดีต่อตนเอง คือ

2. การทีส่ มาชิกทุกคนในสังคมเข้าร่วมศาสนพิธตี ่างๆ ของพระพุทธศาสนามีผลดีต่อสังคม คือ

ใบงานที่
6.2 ศาสนพิธี
คำชี้แจง ให้นกั เรียนวิเคราะห์ผลของการเข้าร่วมศาสนพิธี ตามประเด็นทีกำ
่ หนด

334
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

ศาสนพิ ธี ผลดีต่อตนเอง ผลดีต่อสังคม

1. พิธแี สดงตนเป็น 1) มีสงิ ่ ทีเ่ ป็ นเครือ่ งยึดเหนีย่ ว 1) มีความสามัคคีในหมูค่ ณะ
พุทธมามกะ 2) เกิดความศรัทธาในพระพุทธศาสนาและ 2) สมาชิกรูห้ ลักธรรมแล้วนำไปปฏิบตั ิ
คิดจะปฏิบตั ติ ามหลักธรรม ส่งผลต่อการอยูร่ ว่ มกันในสังคม
3) ได้ฝึกความสำรวมกาย วาจา ใจ และวินยั อย่างปกติสขุ
ในตนเอง
4) ได้ฟงั ธรรมจากพระสงฆ์ ทำให้ได้หลักในการ
นำไปปฏิบตั ิ

2. พิธเี วียนเทียน 1) ฝึกความมีวนิ ยั 1) มีความสามัคคีในหมูค่ ณะ

2) เกิดความศรัทธาในพระพุทธคุณ 2) สังคมมีความสงบสุข
พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ
3) มีความสำรวม กาย วาจา ใจ

3. พิธถี วายสังฆทาน 1) ฝึกความเสียสละ การแบ่งปนั เอื้อเฟื้ อเผือ่ แผ่ - การอยูร่ ว่ มกันอย่างสันติสขุ

2) เกิดความศรัทธาในพระพุทธศาสนา

4. พิธถี วายผ้าอาบน้ำฝน 1) ฝึกความเอื้อเฟื้อเผือ่ แผ่ รูจ้ กั ให้ 1) มีความสามัคคีในหมูค่ ณะ

2) เกิดความศรัทธาในพระพุทธศาสนา 2) สมาชิกในสังคมเห็นความสำคัญ
3) ได้ฟงั ธรรมจากพระสงฆ์ ทำให้ได้แนวทาง ของการสืบทอดพระพุทธศาสนา
การดำเนินชีวติ ทีถ่ กู ต้อง
4) ฝึกความมีระเบียบวินยั

ศาสนพิ ธี ผลดีต่อตนเอง ผลดีต่อสังคม

5. พิธที อดกฐิน 1) ฝึกความมีระเบียบวินยั เอื้อเฟื้อเผือ่ แผ่ - มีความสามัคคีปรองดองกันใน
แบ่งปนั และความรับผิดชอบ หมูค่ ณะ
2) เกิดความศรัทธาในพระพุทธศาสนา
3) ได้ฟงั ธรรมจากพระสงฆ์ ทำให้ได้แนวทาง
การดำเนินชีวติ ทีถ่ กู ต้อง

335
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

6. การทำบุญเลีย้ งพระ 1) ฝึกความเอื้อเฟื้อเผือ่ แผ่ มีน้ำใจ แบ่งปนั 1) มีความสามัคคีปรองดองกัน

ในงานมงคลและ มีวนิ ยั มีความรับผิดชอบ ในหมูค่ ณะ
งานอวมงคล 2) เป็ นการแสดงความกตัญญูต่อผูม้ พี ระคุณ 2) สมาชิกในสังคมเห็นความสำคัญ
3) เกิดความศรัทธาในพระพุทธศาสนา ของการสืบทอดพระพุทธศาสนา
4) ได้ฟงั ธรรมจากพระสงฆ์ ทำให้ได้แนวทาง
การดำเนินชีวติ ทีถ่ กู ต้อง
5) ฝึกการสร้างความสัมพันธ์ทดี ่ รี ะหว่าง
ญาติพนี ่ ้อง มิตรสหาย

 สรุป
1. การเข้าร่วมศาสนพิธตี ่างๆ ของพระพุทธศาสนามีผลดีต่อตนเอง คือ

2. การทีส่ มาชิกทุกคนในสังคมเข้าร่วมศาสนพิธตี ่างๆ ของพระพุทธศาสนามีผลดีต่อสังคม คือ

(พิจารณาตามคำตอบของนักเรียน โดยให้อยูใ่ นดุลยพินิจของครูผสู้ อน)

แบบประเมิ น การนำเสนอผลงาน
่ หนด แล้วขีด  ลงในช่อง
คำชี้แจง : ให้ ผูส้ อน ประเมินการนำเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการทีกำ
ทีต่ รงกับระดับคะแนน
ระดับคะแนน
ลำดับที่ รายการประเมิ น
4 3 2 1
1 เนื้อหาละเอียดชัดเจน
2 ความถูกต้องของเนื้อหา
3 ภาษาทีใ่ ช้เข้าใจง่าย
4 ประโยชน์ทไ่ี ด้จากการนำเสนอ

336
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
5 วิธกี ารนำเสนอผลงาน
รวม

ลงชือ่ .................................................... ผูป้ ระเมิน

................ /................ /................

เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสิ นคุณภาพ

ผลงานหรือพฤติกรรมสมบู ร ณ์
ช่วงคะแนนชดั เจน ให้ ระดับ4คุณภาพ
คะแนน 18 - 20 ดีมาก
ผลงานหรือพฤติกรรมมีข้อ14
บกพร่
- 17องบางส่วน ให้ดี 3
คะแนน 10 - 13 พอใช้
ผลงานหรือพฤติกรรมมีขต่ำกว่
้อบกพร่า 10องเป็ นส่วนใหญ่ปรัให้บปรุง 2
คะแนน
ผลงานหรือพฤติกรรมมีข้อบกพร่องมาก ให้ 1
คะแนน

337
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

แบบสังเกตพฤติ กรรม การทำงานกลุ่ม

คำชี้แจง : ให้ ผูส้ อน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด  ลงในช่อง
ทีต่ รงกับระดับคะแนน

การมี
การแสดง การทำงาน
การยอมรับ ส่วนร่วมใน รวม
ลำดับ ชื่อ-สกุล ความคิ ด ตามที่ได้รบั ความมีน้ำใจ
ฟังคนอื่น การปรับปรุง 20
ที่ ของผูร้ บั การประเมิ น เห็น มอบหมาย
ผลงานกลุ่ม คะแนน
4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1

ลงชือ่ .................................................... ผูป้ ระเมิน

................ /................ /................

เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสิ นคุณภาพ

ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมอย่าช่งสม่ำเสมอ
วงคะแนน ให้ ระดับ4คุณภาพ
คะแนน 18 - 20 ดีมาก
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั 14ง้ - 17ให้ 3 คะแนน
ดี
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบางครั10ง้ - 13ให้ 2 คะแนน
พอใช้
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมน้ อยครั ง้ า 10ให้
ต่ำกว่ 1 ปรัคะแนน
บปรุง

แบบประเมิ น คุณลักษณะอันพึงประสงค์
338
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

คำชี้แจง : ให้ ผูส้ อน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด  ลงในช่อง

ทีต่ รงกับระดับคะแนน
คุณลักษณะ ระดับคะแนน
รายการประเมิ น
อันพึงประสงค์ด้าน 4 3 2 1
1. รักชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเมือ่ ได้ยนิ เพลงชาติ ร้องเพลงชาติได้ และอธิบายความหมายของ
กษัตริ ย์ เพลงชาติ
1.2 ปฏิบตั ติ นตามสิทธิและหน้าทีข่ องนักเรียน
1.3 ให้ความร่วมมือ ร่วมใจ ในการทำงานกับสมาชิกในโรงเรียน
1.4 เข้าร่วมกิจกรรมและมีสว่ นร่วมในการจัดกิจกรรมทีส่ ร้างความสามัคคี
ปรองดอง และเป็ นประโยชน์ต่อโรงเรียนและชุมชน
1.5 เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาทีต่ นนับถือ ปฏิบตั ติ นตามหลักของศาสนา
ตามโอกาส
1.6 เข้าร่วมกิจกรรมทีเ่ กีย่ วกับสถาบันพระมหากษัตริยต์ ามทีโ่ รงเรียนและ
ชุมชนจัดขึน้
2. ซื่อสัตย์ สุจริ ต 2.1 ให้ขอ้ มูลทีถ่ ูกต้อง และเป็ นจริง
2.2 ปฏิบตั ใิ นสิง่ ทีถ่ ูกต้อง ทำตามสัญญาทีต่ นให้ไว้กบั เพือ่ น พ่อแม่ หรือผู้
ปกครอง และครู
2.3 ปฏิบตั ติ นต่อผูอ้ ่นื ด้วยความซื่อตรง ไม่หาประโยชน์ในทางทีไ่ ม่ถูกต้อง
3. มีวินัย รับผิด 3.1 จัดกิจกรรมให้ผเู้ รียนฝึกปฏิบตั ติ ามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ข้อ
ชอบ บังคับของครอบครัว โรงเรียน ตรงต่อเวลาในการปฏิบตั กิ จิ กรรมต่างๆ
ในชีวติ ประจำวัน และรับผิดชอบในการทำงาน
4. ใฝ่ เรียนรู้ 4.1 แสวงหาข้อมูลจากแหล่งการเรียนรูต้ ่างๆ
4.2 มีการจดบันทึกความรูอ้ ย่างเป็ นระบบ
4.3 สรุปความรูไ้ ด้อย่างมีเหตุผล
5. อยู่อย่างพอเพียง 5.1 ใช้ทรัพย์สนิ ของตนเอง เช่น สิง่ ของ เครือ่ งใช้ ฯลฯ อย่างประหยัด คุม้ ค่า
และเก็บรักษาดูแลอย่างดี และใช้เวลาอย่างเหมาะสม
5.2 ใช้ทรัพยากรของส่วนรวมอย่างประหยัด คุม้ ค่า และเก็บรักษาดูแลอย่างดี
5.3 ปฏิบตั ติ นและตัดสินใจด้วยความรอบคอบ มีเหตุผล
5.4 ไม่เอาเปรียบผูอ้ ่นื และไม่ทำให้ผอู้ ่นื เดือดร้อน พร้อมให้อภัยเมือ่ ผูอ้ ่นื
กระทำผิดพลาด

339
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

คุณลักษณะ ระดับคะแนน
รายการประเมิ น
อันพึงประสงค์ด้าน 4 3 2 1
5.5 วางแผนการเรียน การทำงานและการใช้ชวี ติ ประจำวันบนพืน้ ฐานของ
ความรู้ ข้อมูล ข่าวสาร
5.6 รูเ้ ท่าทันการเปลีย่ นแปลงทางสังคม และสภาพแวดล้อม ยอมรับและ
แบบบันทึกหลังแผนการสอน
ปรับตัว อยูร่ ว่ มกับผูอ้ ่นื ได้อย่างมีความสุข
6. มุ่งมันในการ
่ 6.1 เอาใจใส่ต่อการปฏิบตั หิ น้าทีท่ ไ่ี ด้รบั มอบหมาย
ทำงาน 6.2 ตัง้ ใจและรับผิดชอบในการทำงานให้สำเร็จ
6.3 ปรับปรุงและพัฒนาการทำงานอย่างรอบคอบ
6.4 ทุม่ เท ทำงาน อดทน ไม่ทอ้ ต่อปญั หาและอุปสรรค
6.5 พยายามแก้ปญั หาและอุปสรรคในการทำงานให้สำเร็จ
6.6 ชืน่ ชมผลงานความสำเร็จด้วยความภาคภูมใิ จ
7. รักความเป็ นไทย 7.1 มีจติ สำนึกในการอนุรกั ษ์วฒ ั นธรรมและภูมปิ ญั ญาไทย
7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบตั ติ นตามวัฒนธรรมไทย
8. มีจิตสาธารณะ 8.1 รูจ้ กั ช่วยพ่อแม่ ผูป้ กครอง และครูทำงาน
8.2 อาสาทำงาน ช่วยคิด ช่วยทำ และแบ่งปนั สิง่ ของให้ผอู้ ่นื
8.3 รูจ้ กั การดูแล รักษาทรัพย์สมบัตแิ ละสิง่ แวดล้อมของห้องเรียน โรงเรียน
ชุมชน
8.4 เข้าร่วมกิจกรรมเพือ่ สังคมและสาธารณประโยชน์ของโรงเรียน

ลงชือ่ .................................................... ผูป้ ระเมิน

................ /................ /................

เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสิ นคุณภาพ

ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 4 คะแนน ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบ่อยครัง้ ให้ 3 คะแนน 104 - 124 ดีมาก
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบางครัง้ ให้ 2 คะแนน 183 - 103 ดี
ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมน้ อยครัง้ ให้ 1 คะแนน 62 - 82 พอใช้
ต่ำกว่า 62 ปรับปรุง

340
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
Ÿ ด้านความรู้

Ÿ ด้านสมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน

Ÿ ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ แบบบันทึกหลังหน่ วยการเรียนรู้

Ÿ ด้านอื่นๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤติกรรมทีม่ ปี ญั หาของนักเรียนเป็ นรายบุคคล (ถ้ามี))

Ÿ ปญั หา/อุปสรรค

Ÿ แนวทางการแก้ไข

ความเห็นของผูบ้ ริ หารสถานศึกษาหรือผูท้ ี่ได้รบั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ

ลงชือ่
( )
ตำแหน่ง

ตอนที่ 1 นักเรียนมีความรูค้ วามสามารถตามมาตรฐานการเรียนรูแ้ ละตัวชีว้ ดั ของหน่วยการเรียนรู้

ต่อไปนี้ ส 1.2 (ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4)
Ÿ ด้านความรู้

(จำนวน คน คิดเป็ นร้อยละ )

Ÿ ด้านสมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน

341
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี

Ÿ ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์

Ÿ ด้านอื่นๆ (พฤติกรรมเด่น หรือพฤติกรรมทีม่ ปี ญั หาของนักเรียนเป็ นรายบุคคล (ถ้ามี))

สรุปผลจากการประเมิ นชิ้ นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) ประจำหน่ วยการเรียนรู้

 ระดับคุณภาพดีมาก จำนวน คน คิดเป็ นร้อยละ
 ระดับคุณภาพดี จำนวน คน คิดเป็ นร้อยละ
 ระดับคุณภาพพอใช้ จำนวน คน คิดเป็ นร้อยละ
 ระดับคุณภาพปรับปรุง จำนวน คน คิดเป็ นร้อยละ

Ÿ ปญั หา/อุปสรรค

Ÿ แนวทางการแก้ไข

ความเห็นของผูบ้ ริ หารสถานศึกษาหรือผูท้ ี่ได้รบั มอบหมาย

ข้อเสนอแนะ

ลงชือ่
( )
ตำแหน่ง

ตอนที่ 2 การตรวจสอบคุณภาพนักเรียนเพื่อเตรียมความพร้อมรองรับการประเมิ นคุณภาพภายนอก ร้อยละ

ระดับการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน (ด้านคุณภาพผูเ้ รียน)
มาตรฐานที ่ 1 ผูเ้ รียนมีสขุ ภาวะทีด่ ีและมีสนุ ทรียภาพ
1.1 มีสขุ นิสยั ในการดูแลสุขภาพและออกกำลังกายสม่ำเสมอ
1.2 มีน้ำหนัก ส่วนสูง และมีสมรรถภาพทางกายตามเกณฑ์มาตรฐาน
1.3 ป้องกันตนเองจากสิง่ เสพติดให้โทษและหลีกเลีย่ งตนเองจากสภาวะทีเ่ สีย่ งต่อความรุนแรง โรค ภัย อุบตั เิ หตุ และปญั หาทางเพศ
1.4 เห็นคุณค่าในตนเอง มีความมันใจ ่ กล้าแสดงออกอย่างเหมาะสม
1.5 มีมนุษยสัมพันธ์ทดี ่ แี ละให้เกียรติผอู้ นื ่
1.6 สร้างผลงานจากการเข้าร่วมกิจกรรมด้านศิลปะ ดนตรี/นาฏศิลป์ กีฬา/นันทนาการตามจินตนาการ
มาตรฐานที ่ 2 ผูเ้ รียนมีคณ
ุ ธรรม จริ ยธรรม และค่านิ ยมทีพ่ ึงประสงค์
2.1 มีคุณลักษณะทีพ่ งึ ประสงค์ตามหลักสูตร

342
พระพุทธศาสนา ม.4
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 6 วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
เรื่องที่ 2 ศาสนพิธี
2.2 เอื้ออาทรผูอ้ นื ่ และกตัญญูกตเวทีต่อผูม้ พี ระคุณ
2.3 ยอมรับความคิดและวัฒนธรรมทีแ่ ตกต่าง
2.4 ตระหนัก รูค้ ุณค่า ร่วมอนุรกั ษ์และพัฒนาสิง่ แวดล้อม
มาตรฐานที ่ 3 ผูเ้ รียนมีทกั ษะในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง รักเรียนรู้ และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื อ่ ง
3.1 มีนิสยั รักการอ่านและแสวงหาความรูด้ ว้ ยตนเองจากห้องสมุด แหล่งเรียนรู้ และสือ่ ต่างๆ รอบตัว
3.2 มีทกั ษะในการอ่าน ฟงั ดู พูด เขียน และตัง้ คำถามเพือ่ ค้นคว้าหาความรูเ้ พิม่ เติม
3.3 เรียนรูร้ ว่ มกันเป็ นกลุ่ม แลกเปลีย่ นความคิดเห็นเพือ่ การเรียนรูร้ ะหว่างกัน
3.4 ใช้เทคโนโลยีในการเรียนรูแ้ ละนำเสนอผลงาน
มาตรฐานที ่ 4 ผูเ้ รียนมีความสามารถในการคิ ดอย่างเป็ นระบบ คิ ดสร้างสรรค์ ตัดสิ นใจแก้ปัญหา
ได้อย่างมีสติ สมเหตุสมผล
4.1 สรุปความคิดจากเรือ่ งทีอ่ ่าน ฟงั และดู และสือ่ สารโดยการพูดหรือเขียนตามความคิดของตนเอง
4.2 นำเสนอวิธคี ดิ วิธแี ก้ปญั หาด้วยภาษาหรือวิธกี ารของตนเอง
4.3 กำหนดเป้าหมาย คาดการณ์ ตัดสินใจแก้ปญั หาโดยมีเหตุผลประกอบ
4.4 มีความคิดริเริม่ และสร้างสรรค์ผลงานด้วยความภาคภูมใิ จ
มาตรฐานที ่ 5 ผูเ้ รียนมีความรู้และทักษะที จำ
่ เป็ นตามหลักสูตร
5.1 ผลสัมฤทธิท์ างการเรียนเฉลีย่ แต่ละกลุ่มสาระเป็ นไปตามเกณฑ์
5.2 ผลการประเมินสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตรเป็ นไปตามเกณฑ์
5.3 ผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์ และเขียนเป็ นไปตามเกณฑ์
5.4 ผลการทดสอบระดับชาติเป็ นไปตามเกณฑ์
มาตรฐานที ่ 6 ผูเ้ รียนมีทกั ษะในการทำงาน รักการทำงาน สามารถทำงานร่วมกับผูอ้ ืน่ ได้ และมีเจตคติ ทีด่ ี
ต่ออาชีพสุจริ ต
6.1 วางแผนการทำงานและดำเนินการจนสำเร็จ
6.2 ทำงานอย่างมีความสุข มุง่ มันพั ่ ฒนางาน และภูมใิ จในผลงานของตนเอง
6.3 ทำงานร่วมกับผูอ้ นื ่ ได้
6.4 มีความรูส้ กึ ทีด่ ตี ่ออาชีพสุจริตและหาความรูเ้ กีย่ วกับอาชีพทีต่ นเองสนใจ

343
พระพุทธศาสนา ม.4