FILIPINO 5
(DILG).
KUWARTER 2 – MODYUL 4
Naibibigay ang paksa /layunin ng
napakinggang kuwento/usapan ng
napanood na dokumentaryo.F5PN-IIg-17
A.Maikling Pagpapakilala ng Aralin
Ang pangunahing diwa o paksa ay nagsasaad ng
mahahalagang bagay na tinatalakay sa napakinggang
kuwento, usapan o talata ng napanood na dokumentaryo.
Ang pangunahing diwa o paksa ay maaaring nasa unahan,
gitna, o hulihan ng kwento, usapan o talata ng napanood na
dokumentaryo. Ang paksa ay ang iniikutang diwa sa talata.
Ito ang pangkalahatang kaisipan sa isang teksto.
B.Pag-aralan natin
Basahin at suriin ang halimbawa sa ibaba.
Panganay si Andres Bonifacio sa anim na magkakapatid.
Labing-apat na taon si Andres nang mamatay ang kanyang
magulang. Gumawa siya ng paraan upang buhayin ang
kanyang mga kapatid. Gumawa at nagtinda siya ng
abanikong papel at tungkod na kahoy. Pumasok siyang
mensahero sa isang kumpanya. Naging ahente rin siya ng
iba pang kompanya.
1. Tungkol saan ang talata?
2. Ano ang pangunahing diwa o paksa ng talata?
3. Paano mo nasabing ito ang pangunahing diwa o
paksa?
Ganito rin ba ang iyong sagot?
1. Tungkol ito kay Andres Bonifacio
2. Paano binuhay ni Andres Bonifacio ang kanyang
mga kapatid.
3. Dahil ito ang pinag-uusapan sa talata.
Subukin pa ang ibang halimbawa:
Panuto: Basahin at unawain ang talata.
Pagkatapos ay sagutin ang mga
katanungan. Piliin at isulat sa sagutang
papel ang letra ng tamang sagot.
Taun-taon ay ginugunita natin ang Buwan
ng Pag-iwas sa Sunog lalo na sa buwan ng
Marso. Tulad din ng mga nakaraang gawain
ay muling binibigyang babala ang
mamamayan upang makaiwas sa panganib
na dulot ng apoy. Ang nasabing programa
ay ipinatutupad ng Bureau of Fire Protection
(BFP) sa ilalim ng pamamahala
Department of Interior and Local Government
1. Ano ang diwa o paksa ng talata?
A. Pagsapit ng buwan ng Marso
B. Bureau of Fire Protection
C. Mga babala upang makaiwas sa
panganib na dulot ng apoy.
D. Department of Interior and Local
Government
2. Paano mo nasabing ito ang paksa?
A. Dahil ito ang pinag-uusapan sa
talata.
B. Para muling bigyan ng babala ang
mamamayan
C. Dahil taon-taon ay ginugunita ang
ang Pag-iwas sa sunog
D. Upang makaiwas sa panganib na
dulot ng apoy
3. Ano ang naging batayan mo sa
pagbibigay ng paksa nito ?
A. Ang paksang pangungusap ay
naglalaman ng paksa o pinga-
uusapan B. Ang mga kasunod na
pangungusap ay nagpapaliwanag sa
paksa
C. Iisa lamang ang paksa sa isang talata.
D. Lahat ng nabanggit
Narito ang isa pang halimbawa:
Basahin at unawain ang talata.
Si Leo ay palaging maagang
dumarating sa paaralan. Gusto niya kasing
makapagbasa pa ng kanyang mga aralin
bago dumating ang guro. Palagi siyang
sumasagot kapag may tanong ang kanyang
guro. Pagdating ng bahay, ginagawa niya
muna ang kanyang mga takdang-aralin bago
maglaro o manood ng telebisyon. Ito ang
dahilan kung bakit matataas ang kanyang
nakukuhang marka.
Ano ang masasabi mo tungkol sa nabasa?
Narito ang mga maaaring sagot:
1. Maagang pumapasok si Leo para
makapag-aral.
ng
 2. Siya ay nakakasagot sa mga tanong ng isama ang nakatatanda kong
kayng guro.
kapatid.
3. Inuuna niyang gawin ang kanyang
gawaing pampaaralan.

Ano ang pangunahing

kaisipan o paksa ng
nabasang talata? Si __________4. Naku! Pagbukas ko
Leo ay isang
masigasig mag-aaral. ng pinto ay napasigaw ako. Hindi
pala ako makakapasok dahil abot-
Tandaan
baywang na ang tubig-baha sa labas
Ang pangunahing diwa o paksa ay ng aming bahay. __________5.
nagsasaad ng mahahalagang bagay na Takot sa iniksyon ang aking kapatid
tinatalakay sa na -pakinggang kwento, usapan o pero nang itusok sa kanya ng doktor
talata ng napanood na dokumentaryo. Ang ang karayom ay napasigaw na
pangunahing diwa o paksa ay maaaring nasa
lamang siya sa sakit.
unahan, gitna, o hulihan ng kwento, usapan o
talata ng napanood na dokumentaryo. Ang paksa ___________6. Isa sa mga tradisyon
ay ang iniikutang diwa sa talata. Ito ang nating mga Pilipino ay kapistahan.
pangkalahatang kaisipan sa isang teksto. Madalas kaming sumakay sa
ferriswheel ng aking mga pinsan
Gawain 1 tuwing piyesta ng aming barangay.
Panuto: Suriin ang bawat pahayag sa bawat ___________7. Maaga pa ay gising
bilang. Isulat sa patlang ang angkop na na lahat ang mga tao sa bahay ni
paksa. Piliin ang sagot sa mga salitang Mang Alfredo. Ang bawat isa ay
nakakahon. abalang nagbibihis at naghahanda
papunta sa simbahan.
pagbaha pagdalo sa
pagtitipon paggawa ng proyekto __________8. Tuwing pasko
pagtulong sa kapwa pagkakasakit nagluluto ang aking ina ng
pagsali sa patimpalak panonood ng sine masasarap na pagkain.
pamimiyesta pagsakay sa tren
pagsisimba pagdiriwang ng pasko Dumarating din ang iba naming
kamag-anak at nagpapalitan kami ng
pagmamahal sa bayan
mga regalo.

__________9. Madalas tulungan ni

1. Kayraming tao ang nanood. Kagabi ay
Sydrick sa pagtawid ng kalye ang
sumali kami sa patimpalak sa pagsayaw.
sinumang matandang nakakasabay
Tuwang-tuwa ang mga magulang namin
niya sa pagtawid.
sapagkat kami ang nanalo sa patimpalak.
_________10. Ang lider ng pangkat
__________2. Maraming tao ang
nina Ivan at Paul ay nagsabi na
nakapila. Ang mga dyip at bus ay
gagawa sila ng Powerpoint
hindi pinayagang bumiyahe. Kaya
Presentation para sa kanilang
wala akong napiling sakyan kundi
proyekto.
ang mahabang tren na ito.

__________3. Katatakutan ang

Gawain 2
panonoorin ko kaya napilitan akong
Panuto: Hanapin sa Hanay B ang paksa A. Ang hagdan-hagdang palayan ng mga
ng mga sumusunod na talata sa Hanay B kahusayan
Isulat sa sagutang papel ang letra ng sapagtanggap ng panauhin.Ifugao ay
tamang sagot. tanda ng kanilang

Hanay A
____1. Ang mga Pilipino ang kinikilala sa A. Ang hagdan-hagdang palayan ng mga kahusayan
sa pagtanggap ng panauhin. Ifugao ay tanda ng kanilang pagkamalikhain. Lagi silang
may masiglang ngiti sa pagsalubong sa mga bagong kakilala.
B. .Mabuting gawi ang pagiging malinis sa katawan
Ang mga panauhin o turista ay hindi
halos nakadarama ng pagiging
banyaga nila kung sila’y dumarating sa sa lahat ng oras bukod pa sa magandang tingnan
bansa. ang batang malinis.
____2. Matalino si Edward. Natuto siyang C.Magiliw sa pagtanggap sa panauhin ang mga Pilipino
bumasa sa gulang na tatlong taon.
Nagtapos siya ng edukasyong
elementarya at sekondarya na
nangunguna sa klase. Marami siyang
kursong natapos. Nag-aral siya ng
medisina, pagpipinta, paglililok at D.Ang pagsisikap ay daan upang mapaunlad
pagsusulat. Naging matagumpay siya ang sarili tungo sa tagumpay
sa mga kursong ito.
____3. Karapatan ni Brenda ang mabuhay ng
marangal. Karapatan niya na mag-
aral. Karapatan niyang mahalin,
pangalagaan at maging malusog, E.Mag-aral na mabuti upang makamit mo
kaparapatan din niyang mabuhay nang
ang mga pangarap mo sa buhay.
payapa at tahimik.
____4. Pinagyaman ng mga Ifugao ang F.Bawat bata ay may karapatang mag-aral,
kanilang kabundukan. Binungkal nila
mahalin at magkaroon ng magandang buhay.
ang gilid nito. Nakalikha sila ng
makikitid na taniman sa paligid ng
bundok. Parang hagdan patungo sa
langit ang makikitid na taniman.
Tinataniman nila ito ng palay. Ang
hagdan-hagdang palayan ng mga
Ifugao ay isang kahanga-hangang
tanawin.
_____5. Mahirap ang magulang ni Elvie.
Hindi siya nakapag-aral. Maaga
siyang naulila. Siya ang nagpalaki sa
kanyang mga kapatid. Ngunit sa
sariling pagsisikap natuto siyang
bumasa at sumulat. Tinuruan muna
siyang bumasa ng kanyang ate.
Napaunlad niya ang kaalamang ito.
Nakabasa at nakasulat siya gaya ng
nakapagtapos sa paaralan

HANAY B.
.