TS 88 40 Iso 128 40

ICS 01.100.
01 TÜRK STANDARDI TS 88-40

ISO 128-40/Nisan 2003
TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS 88-40 ISO 128-40

Nisan 2003
ICS 01.100.01
TEKNİK RESİM – GÖSTERİLİŞLE İLGİLİ GENEL

PRENSİPLER - BÖLÜM 40 : KESİTLERLE İLGİLİ TEMEL
KURALLAR
Technical drawings – General principles of presentation –

Part 40:Basic conventions for cuts and sections
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
EKOTEK KAZAN MAKiNA SANAYi VE TiCARET LTD.STi'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 27.05.2015
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.
− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.
Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.
Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 01.100.01 TÜRK STANDARDI TS 88-40
ISO 128-40/Nisan 2003
Ön söz
- Bu standard, ISO tarafından kabul edilen ISO 128-40 (2001) standardı esas alınarak, TSE Mühendislik
Hizmetleri Hazırlık Grubu’nca TS 88.(1993)’in revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulunun 27
Nisan 2003 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.
- Birinci baskı olan bu standard, ISO 128:1982’nin 2. Maddesini iptal etmekte ve bunun yerini almaktadır.
ISO 128,”Teknik resim – Gösterilişle ilgili genel prensipler” ana başlığı altında aşağıdaki bölümleri
kapsar:
- Bölüm 1: Giriş ve dizin
- Bölüm 20: Çizgiler için temel kurallar
- Bölüm 21: CAD sistemleri ile çizgilerin çizilmesi
- Bölüm 22: Kılavuz çizgileri ve referans çizgileri için temel kurallar ve uygulamalar
- Bölüm 23: İnşaat teknik resminde çizgiler
- Bölüm 23: Makine teknik resminde çizgiler
- Bölüm 25: Gemi inşa teknik resminde çizgiler
- Bölüm 30: Görünüşlerle ilgili temel kurallar
- Bölüm 34: Makine teknik resminde görünüşler
- Bölüm 40: Kesitlerle ilgili temel kurallar
- Bölüm 44: Makine teknik resminde kesitler
- Bölüm 50: Kesit alanlarının gösterilişiyle ilgili temel kurallar
Ek A, bu standardın bir parçasıdır.
ISO 128-40/Nisan 2003
Teknik resim-Gösterilişle ilgili genel prensipler -

Bölüm 40: Kesitlerle ilgili temel kurallar
1 Kapsam
Bu standard, ISO 5456-2’de belirtilen dik iz düşüm metotlarını takip eden bütün teknik resim tiplerinde
(makina, elektrik, mimari, inşaat mühendisliği vb.) kullanılan kesitlerin gösterilişi ile ilgili genel prensipleri
kapsar.
Bu standard, ISO 6428’e uygun mikro kopyalama kapsamındaki çoğaltma kurallarını da kapsar.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı
kullanılır.
EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı

vb.No (İngilizce) (Türkçe)
ISO 128-23 Technical drawings-General principles TS 88 Teknik resim-Gösterilişle ilgili
of presentation-Part 23:Lines on ISO 128-23 genel prensipler-Bölüm 23:İnşaat
construction drawings teknik resminde çizgiler
ISO 128-24 Technical drawings- General principles TS 88 Teknik resim-Gösterilişle ilgili
of presentation-Part 24:Lines on ISO 128-24 genel prensipler-Bölüm
mechanical enginnering drawings 24:Makina teknik resminde
çizgiler
of presentation-Part 30:Basic ISO 128-30 genel prensipler-Bölüm
conventions for views 30:Görünüşlerle ilgili temel
kurallar
of presentation-Part 50:Basic ISO 128-50 genel prensipler-Bölüm 50:Kesit
conventions for representing areas on alanlarının gösterilişi ile ilgili
cuts and sections temel kurallar
ISO 3098-0 Technical product documentation- TS ISO 3098-0 Teknik mamul dokümantasyonu-
Lettering-Part 0:General requirements Yazılar-Bölüm-0:Genel kurallar
ISO 5456-2 Technical drawings-Projection TS ISO 5456-2 Teknik resim-İz düşüm
methods-Part 2:Orthographic metotları-Bölüm 2:Dik
representation gösterilişler
ISO 6428 Technical drawings-Requirements for TS ISO 6428 Teknik resim-Mikrokopyalama
microcopying kuralları
Vocabulary-Part 1:Terms relating to Terimler-Bölüm 1:Teknik çizim
technical drawings:general and types ile ilgili terimler:Genel ve çizim
of drawings tipleri için
Vocabulary-Part 2:Terms relating to Terimler-Bölüm 2:İz düşüm
projection methods metotları ile ilgili terimler
ISO 81714-1 Design of graphical symbols for use in TS ISO 81714-1 Mamullerin teknik
the technical documentation of dokümantasyonunda kullanılan
products-Part 1: Basic rules grafik sembollerin tasarımı-
Bölüm 1:Temel kurallar
1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir.
1
ISO 128-40/Nisan 2003
3 Terimler veTarifler
Bu standardın amacı bakımından,ISO 10209-1 ve ISO 10209-2’de verilenler ile aşağıdaki terimler ve tarifler
uygulanır.
3.1 Kesit düzlemi

Gösterilen cismi,içinden geçerek kesen hayali düzlem.
3.2 Kesit çizgisi

Bir kesit düzleminin konumunu,veya iki veya daha fazla kesit düzlemi olduğu durumdaki kesit eksenlerini
gösteren çizgi.
3.3 Kesit (cut),Kesit görünüş

Kesit gösteriliş,ek olarak,kesit düzleminin arkasındaki dış çevre çizgileri.
Not - Bu terim ISO 10209-1:1992 (Madde 2.2)’de yer almaktadır.Bununla birlikte,”cut” ve “section”
terimlerinin kullanılışı,makina teknik resmi ile inşaat alanı arasında farklıdır.Madde 3.3 ve Madde
3.4’deki tarifleri düşünmeden,genellikle inşaat alanında “cut” kullanılırken, makina teknik resmi
alanında genellikle “section” kullanılmaktadır.
3.4 Kesit
Bir cismin sadece bir veya daha fazla kesit düzlemine değen çevre çizgilerini gösteren görünüş.
Not - Bu terim ISO 10209-1:1992 (Madde 2.2)’de yer almaktadır.Bununla birlikte,”cut” ve “section”
terimlerinin kullanılışı,makina teknik resmi ile inşaat alanı arasında farklıdır.Madde 3.3 ve Madde
3.4’deki tarifleri düşünmeden,genellikle inşaat alanında “cut” kullanılırken, makina teknik resmi
alanında genellikle “section” kullanılmaktadır.
3.5 Yarım kesit

Bir cismin merkez çizgisi ile ayrılan yarısının görünüş ve yarısının da kesit çizildiği gösteriliş.
3.6 Kısmi kesit

Bir cismin sadece bir bölümünün kesit çizildiği gösteriliş.
4 Genel
Görünüşlerin düzenlenmesiyle ilgili genel kurallar (ISO 128-30),aynı şekilde kesitlerin çiziminde de uygulanır.
Her bir kesit,ilgili kesit için bakış yönünü gösteren bakış oklarının (ISO 128-24:1999’a uygun 01.2.8 tipi veya
ISO 128-23:1999’a uygun 01.2.8 tipi bir geniş sürekli çizgi ile çizilen) her birinde bir kez,kesit çizgisi uçlarında
(Ek A) iki kez aynı büyük harfle açık olarak tanıtılmalıdır.Bu tanıtım,teknik resmin alt tarafından okunacak
konumda olmalıdır.30º veya 90º kesit oku,tanıtımdaki harflerin yüksekliğindeki gibi ek A’da tarif edilmiştir.
Çizilen kesit,kesit düzlemindeki alınışına bakılmaksızın yerleştirilebilir.Söz konusu kesitlerin tanıtımı,ilgili

görünüşün hemen üzerine yerleştirilir.
Kesit alanlarının gösterilşi ISO 128-50’ye uygun olmalıdır.
Kesit düzlem(ler)inin konumu,ISO 128-24’e uygun 04.2 tipi veya ISO 128-23’e uygun 04.2.1 tipi bir geniş
noktalı uzun kesik çizgi ile gösterilmelidir.Düz bir kesit düzlemi, okunaklılık bakımından uygun bir uzunlukta
çizilmelidir (Şekil 1).
Kesit düzlemi yön değiştirdiğinde,kesit çizgisi,sadece kesit düzleminin yön değiştirme yerlerinde,kesit
düzleminin uçları gibi çizilir (Şekil 2).
Okunaklılık için gerektiğinde kesit çizgisi tam uzunlukta (ISO 128-24’e uygun 04,1 tipi veya ISO 128-23’e
uygun 04.1 tipi bir dar noktalı uzun kesik çizgi ile) çizilebilir.
2
ISO 128-40/Nisan 2003
Şekil 1 – İnşaat alanından örnek
Şekil 2 – Makina alanından örnek
5 Yerinde döndürülmüş kesitler

Yanlış anlamaya meydan vermediğinde,bir kesit, ilgili görünüşünde döndürülebilir.Kesitin dış çevre
çizgileri,ISO 128-24 veya ISO 128-23’e uygun 01.1.16 tipi dar sürekli çizgilerle çizilir;Bu durumda başka
tanıtım gerekmez [Şekil 3a) ve Şekil 3b)].
Not - Kesitin görünüşündeki döndürme yönü belirsizdir.
3
ISO 128-40/Nisan 2003
a) Örnek 1 b) Örnek 2
Şekil 3 - Yerinde döndürülmüş kesitler
6 Simetrik parçaların kesitleri

Simetrik parçalar,yarım görünüş ve yarım kesit çizilebilir (Şekil 4).
Şekil 4 - Simetrik parçanın yarım kesiti
7 Kısmi kesit
Kısmi kesit,bir tam veya yarım kesit gerekmediğinde çizilebilir.Kısmi koparma,ISO 128-24’e uygun 01.1.19
veya 01.1.18 tipi veya ISO 128-23’e uygun 01.1.14 tipi bir dar sürekli zikzaklı veya serbest elle çizgi ile
gösterilir(Şekil 5).
Şekil 5 – Kısmi kesit
4
ISO 128-40/Nisan 2003
Ek A
Grafik semboller
A.1 Genel
Bu standardda gösterilen grafik sembollerin boyutları,teknik resimde diğer yazılar ile (ölçülendirmeler,
toleranslar vb.) uyumluluğu için, ISO 81714-1’de verilen kurallar uygulanır.
Kesit tanıtım harf yüksekliği,h,teknik resimdeki normal harflerden √2 kat daha büyük olmalıdır.
Şekil A.1 ve Şekil A.2’de,ISO 3098-0’a uygun,B tipi dik yazı kullanılır.Diğer yazı tipleri de kullanılabilir.
A.2 Kesit okları

30º lik kesit okları için Şekil A.1’e ve 90º lik kesit okları için Şekil A.2’ye bakınız.
Şekil A.1
Şekil A.2
5
ISO 128-40/Nisan 2003
Kaynak
[1] ISO 128-20, Technical drawings- General principles of presentation-Part 20: Basic conventions for lines.
6

TS 88 40 Iso 128 40

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TS 88 40 Iso 128 40

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ICS 01.100.

01 TÜRK STANDARDI TS 88-40

TS 88-40 ISO 128-40

TEKNİK RESİM – GÖSTERİLİŞLE İLGİLİ GENEL

Technical drawings – General principles of presentation –

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Kalite Sistem Belgesi

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

- Bölüm 1: Giriş ve dizin

- Bölüm 20: Çizgiler için temel kurallar

- Bölüm 21: CAD sistemleri ile çizgilerin çizilmesi

- Bölüm 23: İnşaat teknik resminde çizgiler

- Bölüm 23: Makine teknik resminde çizgiler

- Bölüm 25: Gemi inşa teknik resminde çizgiler

- Bölüm 30: Görünüşlerle ilgili temel kurallar

- Bölüm 34: Makine teknik resminde görünüşler

- Bölüm 40: Kesitlerle ilgili temel kurallar

- Bölüm 44: Makine teknik resminde kesitler

- Bölüm 50: Kesit alanlarının gösterilişiyle ilgili temel kurallar

Ek A, bu standardın bir parçasıdır.

Teknik resim-Gösterilişle ilgili genel prensipler -

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı

3.1 Kesit düzlemi

3.2 Kesit çizgisi

3.3 Kesit (cut),Kesit görünüş

3.5 Yarım kesit

3.6 Kısmi kesit

Çizilen kesit,kesit düzlemindeki alınışına bakılmaksızın yerleştirilebilir.Söz konusu kesitlerin tanıtımı,ilgili

Kesit alanlarının gösterilşi ISO 128-50’ye uygun olmalıdır.

Şekil 1 – İnşaat alanından örnek

Şekil 2 – Makina alanından örnek

5 Yerinde döndürülmüş kesitler

Not - Kesitin görünüşündeki döndürme yönü belirsizdir.

Şekil 3 - Yerinde döndürülmüş kesitler

6 Simetrik parçaların kesitleri

Şekil 4 - Simetrik parçanın yarım kesiti

Şekil 5 – Kısmi kesit

A.2 Kesit okları

You might also like