12 10.

Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
1923-1980 Dönemi Türk Edebiyatında Yapma Destanlar

1. I. Geldiler de gidiyorlar 3. Maraş kurtuldu

Bizimdi bize kaldı Duruldu Ökkeş’in kabaran yüreği
Açlığını, yorgunluğunu duydu
II. Üçüncü süvari tümenimiz
Almış Mangaldağı’nı. Soğuğu, uykusuzluğu duydu
Bir gün bir gece uyudu
III. Gün batarken yaya düşman Sonra kalktı davul zurna
Vardı Mangaldağı’nın doğusuna. Halaya durdu.
IV. Gök delindi birdenbire. Bu dizelerde geçen “duymak” sözcüğü aşağıdaki an-
Gece boyu, elden ele geçen siperlerde lamlarından hangisiyle kullanılmıştır?
V. “Kaçmak yok!” diyordu Mustafa Kemal Paşa! A) İşitmek, ses almak
Yıldız ışığında biliyordu süngüleri
B) Sezmek, fark etmek, hissetmek
Yapma bir destandan alınmış bu dizeler olayların oluş C) Bilgi almak, öğrenmek, haber almak
sırasına göre sıralandığında hangisi ilk dize olur?
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü D) Dokunma, koklama vb. duyularla algılamak
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Nesnelere dokunarak onların özelliklerini belirlemek

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem zaman hem de

mekân ögesi belirgindir?
A) Saat on, ağustos güneşi yaktı öğleyi
2. Köye döndüğünde Ökkeş
Söğütlerin tozlu kavında.
Söz sözü açtığında
İnce yollarından bozkırın
Anlattı yaşadıklarını
Yürüdü Yunan askeri.
Ve ekledi:
‒ Asıl sonrasını dinleyin kardaşlar B) Giyinip çarşıya varırken
Kapılacak nemler vardır Kara şalvar, ak işlik
İşler vardır bellenecek Gözleri ışığı ve geceyi paylaştırır
Bir kez yenilmeyle gider mi düşman Kaşları onuru ve sevdayı
Döner gelir, yine gelir, yıllar sonra gelir
Adamın su gibi akanıdır Maraşlı
●

Dostluk suları yürütülür aramızdan

C) Uyuyan çocuklar uyandı
MEB 2018 - 2019

Kıya görmüşlere yardım

Yıkılan yerleri onarma Uyandı Ahır Dağları içindeki su uyandı
Ve bütün benzerleri gibi dünyada Fransız uyandı, Ermeni uyandı
Dost elini uzatınca Çakmakçı Said uyandı uyandı
Başını alırlar.
Vermedi elini Maraşlı D) Aslında tek kişidir çarpışan:
Eksik olsun dedi senin dostluğun Sevi, tutku, direnç ve insan,
İkinci geldiğinde Ölüm gelir tek kişiye.
Al yardımını başına çal. -Ordular ölmez!-
Tek kişidir korkan
Bu dizelerin üslup özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez? -Korkmaz ordular!-
E) Çocukları uzaklarda doğmuş büyümüş
A) Manzum hikâye şeklinde yazılmıştır.
Kadınlarının gözleri kapılarda
B) Anlatılanlar gerçek bir olaya dayanır.
Yorgun, bıyıklı binbaşılar.
C) Evrensel ögeler ön planda tutulmuştur. Trablusgarp derken Balkan Savaşı,
D) Kişi ve zaman unsurlarına yer verilmiştir. Son siperleri açılmış Ankara'da.
E) Öyküleyici anlatım tekniği kullanılmıştır.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/
 12 10. Sınıf
Türk Dili ve
Edebiyatı
1923-1980 Dönemi Türk Edebiyatında Yapma Destanlar

5. Kara yaz içinde dönüyordu işinden 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dinî ögelere yer veril-
Nasıroğlu Mehemmet miştir?
Şeyhadil'de Ermeniler çevirdi
A) Arama, bulamazsın ikimizin kabrini,
Suçu yokken vurup öldürdüler
belki maşrıkta, belki mağripte,
Kana, çamura bulandı
biz de bilmeyiz yerini.
Elindekiler
Maraş ilk şehidini verdi. B) Ve biz de burda bitirdik destanımızı.
Uzunoluk Hamamı'ndan çıkan kadınlar Biliyoruz ki layığınca olmadı bu kitap,
Al yanaklarını peçelerine saklamıştılar Türk halkı bağışlasın bizi.
Ürkek, hızlı adımlarla geçerken meydanı
C) Toprak öyle bitip tükenmez,
Korktuklarına uğradılar
dağlar öyle uzakta,
Ansızın bir gâvur sürüsü
sanki gidenler hiçbir zaman
‒ Burası Fransız kenti
hiçbir menzile erişmeyecekti.
Açın, açmalısınız yüzlerinizi
Diyerek D) Kırık bir söğüt dalı dikerek kıbleye doğru,

Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Peçelerine el attı Durdu boyun büküp
Tepindi çığlıklar, kahkahalarla El kavuşturup
"Doğru yoluna git!" dedi Maraşlı sabah namazına
"Doğru yoluna git, yoksa..." dedi
E) Gün ağardı ağaracak.
Çakmakçı Said
Kokusu tütmeye başladı:
El attılar silahlarına
Anadolu toprağı uyanıyor.
Bu dizelerdeki çatışmayı en kapsamlı biçimde ifade
eden sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
9. “Paşalar onun arkasındaydılar.
A) Ümitsizlik B) Ölüm C) Korku O, saati sordu.
D) İşgal E) İhanet Paşalar, Üç, dediler.
Sarışın bir kurda benziyordu.
Ve mavi gözleri çakmak çakmaktı.
6. Son tüfekleri yurdumun geride yok Yürüdü uçurumun başına kadar,
Son askerleri yurdumun geride yok eğildi, durdu.
Son zabitleri yurdumun geride yok Bıraksalar
Son erkekleri yurdumun geride yok ince, uzun bacakları üstünde yaylanarak
Bir yol daha akmaya hazır ve karanlıkla akan bir yıldız gibi kayarak
●

Son kanı Anadolu'nun geride yok Kocatepe'den Afyon ovasına atlayacaktı.”

MEB 2018 - 2019

Bu dizelere aşağıdaki ögelerden hangisi hâkimdir? dizelerinin yer aldığı destan, her çevreden büyük ilgi gör-
müş bir eserdir. Bu eserde sanatçımız, Kurtuluş Savaşı
A) Millî B) Manevi C) Evrensel
ve Millî Mücadele’yi güzel Türkçe ve benzetmelerle des-
D) Sosyal E) Siyasi
tanlaştırmıştır. 1939'da yazmaya başlanan ve 1941'de
tamamlanan eser, Havadis gazetesinde parçalar hâlinde
7. Gerçek kurtuluşun öncüleri yayımlanmıştır. "Kırk Haramilerin Esiri" ile "Yaralı Hayalet"
Sevgili öğretmenler! şiirlerinde olduğu gibi, ulusal duygular bu eserinde önemli
‒ Sakarya Savaşı kazanılacaktır
bir yer tutar.
Asıl savaş, halkı özgür direklerde
Sapsağlam tutan bir vatan için Bu parçada sözü edilen eser ve eserin ait olduğu sa-
Güneş girmemiş evlerine yurdumun natçı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
Karanlığa karşı kazanılacaktır. A) Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda - Cahit Külebi
Bu dizelerde özellikle aşağıdaki kavramlardan hangi- B) Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı - Gülten Akın
si üzerinde durulmuştur?
C) Sakarya Meydan Savaşı - Ceyhun Atıf Kansu
A) Bağımsızlık B) Eğitim C) Vatan D) Çanakkale Şehitlerine - Mehmet Akif Ersoy
D) Gelecek E) Umut E) Kuvâyı Milliye - Nazım Hikmet

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.