Chương 3: CHUYỂN ĐỘNG ĐỘNG 2 VÀ 3 CHIỀU

Chất điểm
là gì? Vì Vấn đề
NC: Chuyển
sao lại sử quan tâm
động của
dụng mô chất điểm trong động
hình chất học là gì?
điểm?

Vị trí Vận tốc Gia tốc

https://www.youtube.com/watch?v=aY8z2qO44WA
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
THÔNG TIN GIẢNG VIÊN?
Nguyễn Phước Thể
ĐT: 0905 708 706
Email: thenpk14@gmail.com

Đơn vị: Bộ môn Lý, khoa Khoa Học Tự Nhiên, p.

707 , số 03 Quang trung

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể, trường Đại học Duy Tân
Chương 3: CHUYỂN ĐỘNG ĐỘNG 2 VÀ 3 CHIỀU

NỘI DUNG
3.1 Động học véc tơ
3.2 Vận tốc
3.3 Gia tốc
3.4 Chuyển động của vật bị ném

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

MỘT SỐ HÌNH ẢNH MÔ TẢ CHUYỂN
ĐỘNG CỦA VẬT BỊ NÉM
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
Một máy bay thả một gói
hàng, hỏi quỹ đạo gói hàng
sẽ như thế nào?
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
 Nếu mọi hướng đều có gia tốc không đổi, ta áp
dụng lý thuyển chuyển động 1 chiều?
ox oy oz
vx  v0 x  a xt. v y  v0 y  a y t. vz  v0 z  a z t.
1 2 1 2 z  z  z t  1 a t 2.
x  x0  v0t  at . y  y0  v0 y t  a y t . 0 0 z
2 2 2

vx 2  v0 x 2  2a x ( x  x0 ). v y  v0 y  2a y ( y  y0 ).
2 2 vz 2  v0 z 2  2a ( z  z0 ).

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Chương 3: CHUYỂN ĐỘNG ĐỘNG 2 VÀ 3 CHIỀU
z
3.1 ĐỘNG HỌC VÉC TƠ
r1  x1i  y1 j  z1k
z2
Vị trí đầu:
z1
Vị trí cuối: r2  x2i  y2 j  z2 k
M
r
r1
r2
k
j y1 y2

y
i
x1

x2 M’

x
ĐỘ DỜI: r  r2  r1  ( x2  x1 )i  ( y2  y1 ) j  ( z2  z1 )k .
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
 • trung bình: 𝛥𝑟Ԧ
3.2 Vận 𝑣Ԧ𝑡𝑏 =
tốc 𝛥𝑡
• tức thời:

Dạng các thành phần

dx dy dz
v x  ,v y  ,v z 
dt dt dt
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
 v
3.3 Gia • trung bình: atb 
tốc t

• tức thời:

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

3.3 Gia
tốc
Dạng các thành phần
dv x
ax  ,
dt
dv y
ay  ,
dt
dv z
az 
dt
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
Ví dụ 1: Một chuyển động có phương trình

a. Tìm độ dời trong khoảng thời gian từ t =

2.0 s và 3.0 s

b. Xác định vận tốc tức thời và gia tốc tức thời
như một hàm của thời gian. Xác định giá trị vận
tốc và gia tốc này tại t = 3.0 s

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Ví dụ 1:
HD:
a.

b.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Bài tập thảo luận:
1. Vận tốc của ô tô như một hàm của thời gian cho bởi
phương trình: v(t) = (3.00 m/s) + (0.100 m/s3) t2.
(a) Tính vận tốc và gia tốc trung bình trong khoảng thời gian
t = 0 đến t = 5.00 s.
(b) Tính gia tốc tức thời tại các thời điểm t = 0 và t = 5.00 s.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

2. Vận tốc của một hạt như một hàm của thời gian
được cho bởi phương trình như sau,
v  [  3.0   (0.10) t 2 ] i  (3.0)t j
(a) Xác định độ dời của hạt trong khoảng t1 = 2.0 s
đến t2 = 3.0 s.
(b)(b) Xác định gia tốc tức thời tại thời điểm t = 3s.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Bài tập áp dụng: Một chuyển động có phương trình,
x  (2.0m / s3 )t 3  (2.5m / s)t.

Gia tốc của vật tại t = 2.0 s là bao nhiêu?

(a) 13.0 m/s2,
(b)22.5 m/s2,
(c) 24.0 m/s2, (d)
(d)2.00 m/s2.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

3.4 Chuyển động của vật bị ném
OX
a x  0.
vx  v0 x  v0  co s .

x  x0  v0 x  t .

ay  g OY

v y  v0 y  a yt  v0  sin   a yt.

1
y  y0  v0 y t  a y t 2 .
2
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
Ví dụ 2: Một quả bóng được đá lên với tốc
độ 20 m/s với một góc . Tính:
a.Độ cao cực đại
b.Thời gian di chuyển trước khi chạm đất.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

HD.
a.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

b.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Ví dụ 4. Bạn đang thiết kế một sân bay phẳng, nhỏ. Một loại
máy bay có thể sử dụng trên sân bay đạt tốc độ tối thiểu trước
khi cất cánh là 28.7 m/s (100 km/h) và có thể có gia tốc 2.0
m/s2. Nếu đường băng dài 150 m, tốc độ của máy bay trước
khi cất cánh có đáp ứng yêu cầu không ? Nếu không thì độ dài
nhỏ nhất có thể của đường băng là bao nhiêu ?

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Ví dụ 3: Người ta điều khiển một ô tô chạy lên
một dốc nghiêng 30 độ, ở độ cao 5m ô tô phóng
qua một cái hố rộng 30m cùng độ cao lúc bắt đầu
rời khỏi dốc. Tìm tốc độ tối thiểu của ô tô ngay
y khỏi bệ để vượt qua hố.
khi phóng

o x
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
 TÓM TẮT
Lý thuyết
+ Độ dời: r
r2  r1 r
+ Vận tốc trung bình: v   .
t  t0 t
dr
 Vận tốc tức thời: v
dt

v  v0 v
a   .
+ Gia tốc trung bình: t  t0 t
+ Gia tốc tức thời: a
dv
dt Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
 Bài tập kiểm tra nhanh (5’):

1. Vị trí của một hạt cho bởi phương trình:

r  9.0t i  8.5 j  1.0 t 2 k

Hảy xác định vận tốc theo thời gian của hạt này.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

 Bài tập kiểm tra nhanh (5’):

2. Một hạt khởi động từ gốc tại thời điểm t = 0 với

vận tốc ban đầu là 5 m/s dọc theo chiều dương trục
x có gia tốc là
a  (3.0t i  4.5 j ) m / s .
2

Xác định vận tốc cực đại và vị trí tại điểm đó theo
trục x.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

 Bài tập kiểm tra nhanh (5’):

3. Một chuyển động từ A đến B trên một đường

thẳng, vận tốc của vật khi qua A là 2 m/s tại tọa độ
4m với gia tốc a = 2.5t -3. Xác định (a) vận tốc và
(b) tọa độ của nó sau 3s.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
Giảng viên: Nguyễn Phước Thể
hình vẽ

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể

 Thảo luận nhóm:
Giải bài tập chương

17, 20, 24, 25, 26, 27, 39, 43,

45, 49, 55, 56, 61.

Giảng viên: Nguyễn Phước Thể