1

I.TỒN TẠI XÃ HỘI VÀ Ý THỨC XÃ HỘI

1.Khái niệm và kết cấu của tồn tại xã hội
a.Khái niệm tồn tại xã hội
Tồn tại xã hội là toàn bộ sinh hoạt vật chất và các điều kiện
sinh hoạt vật chất của xã hội
b.Kết cấu của tồn tại xã hội

1 Phương thức sản xuất

2 Điều kiện tự nhiên

3 Dân số
2. Khái niệm và kết cấu của ý thức xã hội
a) Khái niệm ý thức xã hội

Ý thức xã hội là mặt tinh thần của đời sống xã

hội, bao gồm toàn bộ các quan điểm, tư tưởng, tình
cảm… của những cộng đồng xã hội nảy sinh từ tồn
tại xã hội và phản ánh tồn tại xã hội trong những
giai đoạn phát triển nhất định

* Ý thức xã hội và ý thức cá nhân khác nhau một

cách tương đối
3
 b) Kết cấu của ý thức xã hội

Theo nội dung và lĩnh vực phản ánh, ý thức

1 xã hội bao gồm: ý thức chính trị, ý thức
pháp quyền, ý thức đạo đức, ý thức tôn
giáo, ý thức thẩm mỹ, ý thức khoa học

Theo trình độ phản ánh, ý thức xã hội

2 gồm có ý thức xã hội thông thường và ý
thức lý luận

Lưu ý Tâm lý xã hội và hệ tư tưởng

4
 3) Tính giai cấp của ý thức xã hội
5

Không được
tuyệt đối hóa
Trong xã hội tính giai cấp của
có giai cấp, ý ý thức xã hội để
thức xã hội có phủ nhận tính
tính giai cấp, dân tộc của nó
biểu hiện ở tâm và đời sống tinh
lý xã hội và hệ thần phong phú
tư tưởng của mỗi cá nhân
II. MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA TỒN TẠI XÃ
HỘI VÀ Ý THỨC XÃ HỘI
1) Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội

Tồn tại xã Khi tồn tại

hội quyết xã hội
định nguồn thay đổi
gốc, nội thì ý thức
dung, bản xã hội
chất của ý cũng thay
thức xã hội đổi theo

6
II. MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA TỒN TẠI XÃ
HỘI VÀ Ý THỨC XÃ HỘI
2) Tính độc lập tương đối của ý thức xã hội

a YTXH thường lạc hậu hơn so với TTXH

b Ý thức xã hội có thể vượt trước tồn tại xã hội

Ý thức xã hội có tính kế thừa trong sự phát triển

c của nó

Sự tác động qua lại giữa các hình thái ý thức xã

d
hội trong sự phát triển của chúng

7
3. Vai trò của ý thức xã hội đối với tồn tại xã hội

Ý thức xã hội có khả năng tác động trở lại tồn tại xã hội
theo hai hướng:

*Thúc đẩy sự phát triển của

tồn tại xã hội
*Kìm hãm sự phát triển của
tồn tại xã hội

8
 III. XÂY DỰNG NỀN TẢNG TINH THẦN CỦA XÃ
HỘI VIỆT NAM HIỆN NAY
1) Tính tất yếu của việc xây dựng nền tảng tinh thần của xã
hội việt nam hiện nay
2) Một số nội dung cơ bản của việc xây dựng nền tảng tinh
thần của xã hội việt nam hiện nay

a b c d

Kết hợp giữa Khắc phục

truyền thống và những hạn chế
hiện đại và phát Kế thừa và Tiếp thu và và tác động
huy tinh thần phát huy các phát huy các tiêu cực của tư
khoa học, cách giá trị tinh giá trị tư
mạng của chủ tưởng, tâm lý
hoa trong lịch tưởng tiến bộ
nghĩa Mác- tiểu nông trong
sử tư tưởng của nhân loại
Lênin, tư tưởng sự nghiệp xây
Việt Nam
Hồ Chí Minh dựng và phát
trong sự nghiệp triển đất nước
đổi mới
10