Основи на Вокалниот контрапункт

Поимот контрапункт се применува во потесна и поширока смисла.

Во потесна смисла, контрапункт се нарекува мелодијата компонирана во веќе

постоечката мелодија во друг глас, но на таков начин што ритмички и
мелодично да биде независна од другата, и сè уште да формира логички
созвучја и музички осмислени целини.

Во поширока смисла, контрапункт е техника за градење на повеќегласен став

формиран од мелодиски линии кои се меѓусебно еднакви - како што е наведено
погоре: ритмички - мелодично независни и хармоничнски обединети. Оттука,
контрапунктот се нарекува и музичко - теоретска дисциплина што се занимава
со оваа материја.

Општо земено, контрапунктот значи исто што и полифонијата, односно

композициски стил заснован на паралелен развој на неколку еднакви мелодии -
за разлика од хомофонијата, каде што има само една водечка мелодиска
линија на која останатите гласови и се подредени како акордска придружба.
Ова се два основни вида на фактурирање на полифонскиот став: во
хомофонијата преовладува принципот на хармонија, а во полифонијата
мелодискиот принцип.

Историски развој на Вокалниот контрапункт

Зборот контрапункт за прв пат се појавува во почетокот на XIV век. Во тоа

време се однесувало на повеќегласна композиција. Во средината на XIII век со
објаснувањето на мензуралната нотација се добиваат првите контрапунктски
правила, кој зборуваат за односот на консонантни и дисонантни интервали т.е.
на нагласен тактов дел се јавува косонантен интервал а на ненагласен тактов
дел се јавува дисонантен интервал. Со развојот на вокалниот контрапункт
преовладуваат косонантните интервали 3 и 6 а пред тоа се употребувале 5 и 8.

Прв значаен теоретичар бил Јоханес де Вервер познат по латеризираното име

Tinctoris. Во својот трактат De contrapuncto го дели контрапунктот на
*IMITACIJA JE KONTRAPUNKTSKI POSTUPAK PRI KOJEM SE MELODIJSKA

LINIJA, TEMA, PROPOSTA IZLOŽENA U JEDNOM GLASU, PONAVLJA U

DRUGOM GLASU (RISPOSTA).

Glas koji je prethodno doneo melodiju nastavlja sa kontrapunktskom linijom.

Imitacija je tehnika koja obezbeđuje sadržajno jedinstvo polifonog stava i

ravnopravnost glasova.

Postoje razne vrste imitacije. Po doslednosti imitacije razlikujemo strogu i

slobodnu imitaciju. Stroga predstavlja doslovno prenošenje teme u drugi glas.

Slobodna imitacija sadrzi manje melodijske i ritmičke izmene u odnosu na

temu.

Po trenutku nastupa risposte razlikujemo prirodnu i veštačku imitaciju.

*KOD PRIRODNE IMITACIJE RISPOSTA NASTUPA POSLE IZLAGANJA CELE

PROPOSTE.

*KOD VEŠTAČKE IMITACIJE RISPOSTA POCINJE PRE NEGO STO JE

PROPOSTA

ZAVRŠENA.

Postoje imitacije na različitim intervalima (prima, sekunda, terca itd.).

U praksi su najčešće imitacije na 8, 5 i 4.

Zavisno od toga da li prvo nastupa niži ili viši

glas kažemo da je imitacija u gornjoj oktavi ili donjoj kvarti.