You are on page 1of 8

e=k'=lh=k|=sf=b=g+= @^÷@)%%÷%^ e=k'=lh=x'=sf=b=g+= @÷)&)÷&!

The Worker Daily b}lgs


Website : www.onlinemajdoor.com

jif{ M @#  c°M #*  g]= ;+= !!$! lzNnf uf, låtLof  ;f]daf/ !& kmfu'g, @)&&  March 1, 2021, Monday  d"No ?= %.–  k[i7 *

k|hu sf]l/ofsf] hg;]gfdf ;'wf/sf] ax; lj36gcl3sf #@ ljw]os


k|ltlglw;efdf k]z x'b“ }
Kof] ª ofª, @* km] a | ' c /L .
sf]l/ofnL dhb'/ kf6L{cGtu{t cf7f}“
s] G b| L o ;} l gs cfof] u sf] klxnf]
lj:tfl/t a}7s xfn} ;DkGg ePsf] 5 .
sf]l/ofnL dhb'/ kf6L{sf dxf;lrj – eLid/fh cf] e mf g] k fndf t] ; | f ] k 6s
tyf k|hu sf]l/ofsf /fi6«klt lsd sf7df8f}“, !^ kmfu'g . ;+;bLo k|ltlglw;efsf] a}7s rfn" /x]sf] !%
hf]ª pgn] ;f] lj:tfl/t a}7ssf] Oltxf;df xfn;Dd ^k6s cf}“ clwj]zgsf] aLrd} lj;+ @)%%
cWoIftf ug'{ePsf] lyof] . k|ltlglw;efsf] lj36g ePsf] dWo] b'O{ df3 ! ut] tTsfnLg k|wfgdGqL
;f] a}7sdf sf]l/ofnL hg;]gfsf lj36gsf sbdn] dfq ;fy{stf kfPsf] lul/hfk| ; fb sf] O /fnfn] g] k fn
clwsf/Lx¿sf ;}lgs tyf /fhgLlts 5 . lj3l6t k|ltlglw;ef b'O{k6s clw/fHosf] ;+ljwfg @)$& adf]lhd
ultljlw / g}lts hLjgdf b]vfk/]sf cbfntdfkm{ t / Psk6s k|ltlglw;ef k'gMlj36g u/L lj;+
sdL sdhf]/Laf/] ;dLIff ul/Psf] hgcfGbf]ngdfkm{t k'gM:yflkt ePsf @)%^ j}zfv @) ut] lgjf{rgsf] ldlt
lyof] . To:t} sf]l/ofnL hg;]gfleq lyP . tf]Sg] l;kmfl/; ug{'ePsf] lyof] . ;f]
qmflGtsf/L g} l ts cg' z f;gsf] klxnf] k 6s lj;+ @)%! df l;kmfl/;cg';f/ /fhfaf6 ;f]xL lbg
:yfkgfsf] ljifodf uDeL/ 5nkmn tTsfnLg k|wfgdGqL lul/hfk|;fb k|ltlglw;ef lj36g ePsf] lyof] .
sf]O/fnfn] k|ltlglw;ef lj36gsf] lj;+ @)%$ k';df tTsfnLg
ul/Psf] lyof] . l;kmfl/; ug{e' Psf] lyof] . lj;+ @)%! k| w fgdGqL ;" o { a xfb' / yfkfn]
æsf] l /ofnL hg;] g fleq c;f/ @& ut] tTsfnLg /fhfaf6 ;f] k|ltlglw;ef lj36gsf nflu tTsfnLg
qmflGtsf/L g}lts cg'zf;g :yfkgf ug'{ l;kmfl/; ;b/ ul/Psf] lyof] . /fhf jL/]Gb|nfO{ l;kmfl/; u/]sf lyP .
k|fljlws ljifodfq xf]Og a? sf]l/ofnL cfly{s jif{ @)%!÷)%@ sf] /fhfn] ;f] l;kmfl/;nfO{ sfof{Gjog
hg;]gfsf] cl:tTj;“u uf“l;Psf] cxd\ ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddfly gu/L ;jf]R{ r cbfnt;“u /fo dfu]sf
dxŒjsf] ljifo xf] . of] ljifo ;]gf lgdf{0f 5nkmnkZrft\ kfl/t ug{ lj;+ @)%! lyP . ;jf]{Rrn] lj36g gug]{ /fo
/ ;}lgs ultljlw;“u cGof]Gofl;|t¿kdf c;f/ @^ ut] k|ltlglw;efsf] a}7s lbPsf] lyof] .
hf]l8Psf] ljifo xf]Æ, g]tf lsdn] a}7sn] sf]l/ofnL dhb'/ kf6L{sf clej[l4, qmflGtsf/L ;]gfsf] cfbz{ s]xLnfO{ lgo'Qm ul/Psf] 5 . sf]l/ofnL a;]sf] lyof] . ;f] a}7sdf gLlt tyf rf}yf]k6s lj;+ @)%( h]7 (
eGg'eof] . ;a} ;·7g / sf]l/ofnL hg;]gfsf efjgf / g}lts pRrtfsf] lglDt dhb'/ kf6L{ s]Gb|Lo ;}lgs cfof]un] sfo{qmd kfl/t ug{ k|:tfj x“b' f kIfdf ut] k|ltlglw;efsf] a}7s a:g] u/L
sf]l/ofnL hg;]gfleqsf ;d:of /fhgLlts lgsfon] qmflGtsf/L qmflGtsf/L cg'zf;g / g}lts Jojxf/ lsd ;f] ª lunnfO{ hn;] g fsf &$ / ljkIfdf *^ dt k/L c:jLs[t ;+;b\sf] @@ cf}“ clwj]zg cfx\jfg
;dfwfg ug{ hg;]gfsf gof“ k':tfsf cg'zf;g / g}lts Jojxf/ agfpg'nfO{ ckl/xfo{ ePsf]df a}7sn] hf]8 lbPsf] sdfG8/df lgo'Qm u/]sf] 5 . To:t} ePsf] ;ª\3Lo ;+;b\ ;lrjfnoåf/f ePsf] d f tTsfnLg k| w fgdGqL
kbflwsf/Lx¿nfO{ plrt /fhgLlts cfhsf] ;Gbe{df dxŒjk"0f{ lhDd]jf/L 5 . lsd 5'ª OnnfO{ sf]l/ofnL xjfO{ ;]gf k|sflzt ‘;+;b\ bk{0f’ df pNn]v 5 . z]/axfb'/ b]pjfn] lj;+ @)%( h]7 *
r]tgf / g}lts lzIff ;3g agfpg ePsf] lgisif{ lgsfn]sf] 5 . kf6L{ ;f] a} 7 sdf s] x L k| d ' v tyf ljdfgk|lt/f]wL ansf] k|d'vdf To;kl5 tTsfnLg k|wfgdGqL ut] k|ltlglw;ef lj36gsf nflu
cfjZos ePsf] pxf“sf] egfO lyof] . s]Gb|Lo ;ldltsf] g]tT[ j, k|lt/f]wL Ifdtf kbflwsf/Lx¿nfO{ kbd'Qm agfpg] / lgo'Qm u/]sf] 5 . sf]O/fnfn] kbaf6 /fhLgfdf lbg'sf ;fy} l;kmfl/; ug{e' Psf] lyof] . lgjf{rgsf]
g]kfn clw/fHosf] ;+ljwfg @)$& nflu ldlt tf]Sg l;kmfl/; u/]adf]lhd

bL3{/f]uL / czQm Ho]i7 gful/snfO{ 3/d} sf]le8sf] vf]k


sf7df8f},“ !^ kmfu'g . ;/sf/n] k|fyldstf k|fKt ;d"xsf] klxnf] r/0fdf sDtLdf cf7 xKtfsf] km/sdf b'O{ dfqf (!! nfO{ dfq} ;fdfGo k|sf/sf] c;/
adf]lhd k|ltlglw;ef lj36g u/L lj;+
@)%! sflt{s @& ut] cfdlgjf{rgsf
nflu ldlt tf]Sg l;kmfl/; ePadf]lhd
;f]xL lbg k|ltlglw;ef lj36g ePsf]
lyof] .
lj36g ePsf] k| l tlglw;ef
k|ltlglw;ef lj36g ePsf] lyof] . hgfGbf]ngsf] anaf6 tTsfnLg /fhf
sf]le8–!( lj¿4sf] lgMz'Ns vf]k s'n hg;ª\Vofsf] tLg k|ltzt -gf} nufpg' k 5{ . b]lvPsf] 5 . tL c;/df ;'O{ nufPsf] lj;+ @)%! dª\l;/ !# ut] 1fg]Gb| zfxaf6 lj;+ @)^# j}zfv
cleofgdf czQm / Ho]i7 gful/ssf nfv !! xhf/ #$@_ nfO{{ Wofgdf yk %) nfv dfqf vf]k NofO“b} efudf b'Vg], ;'lgg], uf“7f] kg],{ 6fpsf] tTsfnLg g]skf -Pdfn]_ ;+;bLo bnsf !! ut] /flt !! ah] k'gM:yfkgf u/L
3/d} k'u]/ vf]k nufpg] ePsf] 5 . /fvL ut df3 !$ b]lv @$ ;Dd g]kfndf ef/t ;/sf/n] klxnf] b'Vg], lhp / hf]gL{x¿ b'Vg], ¿3fvf]sL g]tf dgdf]xg clwsf/L ;a}eGbf a9L @)^# ;fn !% ut] a}7s a:g] u/L
;/sf/n] %% jif{ dflysf gful/s, ;~rfng u/]sf] lyof] . :jf:YosdL{ r/0fdf !) nfv vf]k cg'bfgdf nfUbf Çn' h:tf lrx\g tyf nIf0f b]lvg], ;b:o ePsf] bnsf] g]tfsf] x}l;otn] ldlt;d]t tf]lsPsf] lyof] . kf“rf}“k6s
bL3{/f]uL / j}bl] zs /f]huf/af6 g]kfn cflbnfO{ nIo u/L ;~rflnt klxnf] pknAw u/fPsf] lyof] eg] To;kl5 dWod Hj/f] cfpg], jfsjfs nfUg]h:tf k|wfgdGqLdf lgo'Qm x'g'ePsf] lyof] . lj;+ @)&& k|wfgdGqL s]kL zdf{
kms]{sf JolQmnufotsf nflu vf]k k|fyldstf k|fKt ;d"xsf nflu cfufdL ;/sf/n] %) nfv vf]k ;f]em} v/Lb ;fdfGo ;d:of b]lvPsf lyP . tL ljsl;t /fhgLlts 36gfqmd;“u} lj;+ cf]nLn] dlGqkl/ifb\sf] l;kmfl/;;lxt
cleofg ;'¿ ug{ nfu]sf] 5 . j}zfv & b]lv !% ut];Dd bf];|f] k|lqmofaf6 rf“8} Nofp“b} 5 . ;'¿df ;d:of s]xL lbgdf cfkm} 7Ls ePsf @)%@ h] 7 @^ ut] tTsfnLg g]kfnsf] ;+ljwfgadf]lhd / ;+;bLo
krkGg jif{ e Gbf dflysf r/0fdf vf]k nufOg]5 . of] r/0fdf k|ltdfqf !) cd]l/sL 8n/ kg]{ of] 5g\ . tLdWo] gf} hgfnfO{ uDeL/ k|wfgdGqL clwsf/Ln] k|ltlglw;ef k| 0 ffnLsf] cfwf/e" t dd{ Pj+
cg'dflgt ;ª\Vof %! nfv ^$ xhf/ pd]/sf sf/0fn] klg of]Uo ePsfn] vf]ksf] d"No 36]/ xfn b'O{ 8n/df k|sf/sf pRr Hj/f] cfPsf] / xfn lj36g ug{ tTsfnLg /fhf;dIf cEof;adf] l hd ut k' ; % ut]
@^( sf nflu kmfu'g @# ut]bl] v k| w fgdGqL, dGqLx¿nufot em/]sf] 5 . yk csf{] %) nfv vf]ksf ;a} n fO{ 7Ls ePsf] pxf“ n ] l;kmfl/; u/] k l5 h] 7 #) ut] k|ltlglw;ef lj36g ul/of];\ egL
bf];f| ] k|fyldstf k|fKt ;d"xsf] klxnf] pRrkb:yn] klg vf]k nufP/ of] vf]k nflu klg jftf{ eO/x]sf] dGqfnosf hgfpg'eof] . k|ltlglw;ef lj36g ePsf] lyof] . l;kmfl/; ug{'ePsf] lyof] .
r/0fsf] vf]k cleofg ;'¿ x'g]5 . of] ;'/lIft 5 / nufpg'k5{ eGg] ;Gb]z ;lrj cof{nn] hfgsf/L lbg'eof] . ljZjdf xfn k/LIf0fkZrft\ ;jf{R] r cbfntaf6 lj;+ @)%@ ebf} ;f] l;kmfl/;adf] l hd
s"n hg;ª\Vofsf] !& k|ltzt xf] . lbnfpg] ;/sf/sf] tof/L 5 . rLg ;/sf/n] kf“r nfv vf]k cfPsf ljleGg vf]k k|of]udf cfPsf] !@ ut] lj36gnfO{ ab/ u/L /fi6« k ltaf6 jt{ d fg k| l tlglw;ef
o; ;d"xnfO{ bf];f| ] r/0fdf cfufdL klxnf] k|fyldstf k|fKt ;d"xsf] lbg] k|lta4tf u/]sf] 5 eg] pQm 5f]6f] ;do ePsf] / vf]k nufPkl5 k| l tlglw;ef k' g M:yfkgf ul/Psf] lj36g u/L lj;+ @)&* j}zfv !&
h]7 !& ut]bl] v % ut];Dd vf]k nufpg] klxnf] r/0fdf kf“r nfv ;ft xhf/ vf]knfO{ k|of]u ug{ ;/sf/n] :jLs[lt o;af6 ;'/lIft x'g] lglZrt ;do Pj+ lyof] . af“sL k[i7 * df
;/sf/sf] tof/L 5 . o;sf nflu ^)^ nfO{ nIo ul/Psf]df rf/ nfv lbg] tof/L u/] s f] 5 . s" n ;du| k|efjsfl/tfsf ljifodf cWoog
:jf:Yo tyf hg;ª\Vof dGqfnon] ;ª\3 @( xhf/ &)% cyf{t\ *$ bzdnj hg;ª\Vofsf] @) k|ltznfO{ vf]k cem} hf/L /x]sfn] vf]k nufPkZrft\ sf6'g
{
;/sf/sf] tkm{ a f6 Joj:yfkg / ^% k|ltztn] vf]k nufPsf 5g\ . nufO;s]kl5 ;/sf/n] lghL If]qnfO{ slt ;do;Dd z/L/df PlG6a8L
;dGjo ug]5 { eg] :yfgLo txn] cfÇgf kmfu'g !) ut];Ddsf] ljj/0fdf of] klg ;/sf/n] tf]ss] f] d"No / ;+:yfaf6 /xG5 eGg]af/]df xfn;Dd lj1x¿n]
:jf:Yo sfof{ n o / hgzlQmnfO{ s'n hg;ª\Vofsf] Ps bzdnj rf/ nufpg] u/L cfoft ug{ cg'dlt lbg] :ki6 hjfkm eg] lbPsf 5}gg\ .
kl/rfng ug]{5g\ . k|ltzt xf] . vf]k nufpg] gful/ssf] tof/L u/]sf] 5 . vf]k nufO;s]sfdf ljz]iftM
gof“ r/0fdf d'ns ' e/sf ;a} - of] ;ª\Vof pT;fxk|b /x]sf] dGqfnosf] cg'dlt kfpg] ;+:yfn] vf]k tLg ;ftfkl5 PlG6a8L ljsf; ePsf]
;/sf/L tyf lghL_ :jf:Yo ;+:yf / ljZn]if0f 5 . Nofpg] ;do klxNo} pknAw kfOPsf] 5 t/ ;a} JolQmdf p:t}
!^ xhf/ lSnlgsnfO{ kl/rfng ul/g] a] n fotsf] cS;kmf] 8 { u/fpg'kg]{5 . t];|f] k|fyldstf k|fKt lsl;dn] PlG6a8L ljsf; gx'g klg
dGqfnosf ;lrj nId0f cof{nn] ljZjljBfno / Pi6«fh]lgsf gfdsf] r/0f;Dd u/L !% jif{ pd]/ ;d"xsf ;S5 . xfn vf] k sDkgL Pj+
hfgsf/L lbg'eof] . pxf“n] vf]k s]Gb|df afof] k mdf{ S o' l 6sn OlG:6Ro' 6 af6 af“sL ;a} gful/snfO{ vf]k nufpg j}1flgssf cg';f/ vf]ksf] b'j} dfqf
cfpg c;dy{sf nflu :yfgLo df]afOn sf]lelzN8 vf]k g]kfndf cfkt\sfnLg s'n ¿= $* c/a *# s/f]8 nfut nufPkl5 z/L/df k|fs[lts PlG6a8L
6f]nL v6fO{ 3/d} k'u/] nufpg] tof/L k|of]usf nflu cf}iflw Joj:yf ljefun] cg'dfg ul/Psf]df vf]ksf] d"No 36]sf] ljsf; eO{ kf“rb]lv 5 dlxgf jf
ePsf] atfpg'eof] . klxnf] / bf];|f] ut df3 @ df :jLs[lt lbPsf] lyof] . / cg'dfg ul/Psf ;a} gful/sn] vf]k Ps jif{;Dd klg PlG6a8L /lx/xG5 .
k| f yldstf k| f Kt ;d" x u/L s' n xfn;Dd g]kfnn] cGo s'g} sDkgLsf] gnufPsfn] pQm nfut ah]6 36\g] bL3{ /f] u Ln] klg vf] k nufpg
hg;ª\Vofdf @) k|ltztnfO{ vf]k vf]k k|of]usf nflu :jLs[lt lbPsf] b]lvPsf] 5 . ;lsG5 t/ /ut kftnf] agfpg]
pknAw u/fpg] ;/sf/n] 3f]if0ff u/]sf] 5}g . z"Go bzdnj PdPn dfqfsf] vf] k nufPkl5sf] c;/ ;fdfGo cf} i flw vfO/x] s f, :gfo' ; DaGwL
lyof] . of] vf]k g]kfndf e08f/ ug{ ;xh dGqfnosf sf]le8–!( vf]k lj1 cf}iflw ;]jg u/]sf, ue{jtL, :tgkfg
;/sf/n] dxfdf/Llj¿4 x' g ] ePsf] / &! k| l tzt /x] s f] ;Nnfxsf/ ;ldltsf ;+of]hs 8f= ul//x] s fn] eg] vf] k gnufpg
cu| k ª\ l Qmdf vl6Psf dflgPsf] 5 . of] afof“ kfv'/fsf] Zofd/fh pk|t] Lsf cg';f/ xfn;Dd lrlsT;sx¿n] ;' e mfPsf 5g\ .
:jf:YosdL{ n ufotnfO{ klxnf] dflyNnf] efudf nufOG5 . of] vf]k g]kfnsf nufOPsf vf]kaf6 Ps xhf/ /f;;
pkTosf @
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

sf7df8f}d“ f ‘>lds’ /
‘dhb'/’ af/] cGt/lqmof
sf7df8f}“, !^ kmfu'g . g]dlskf ætLg k|ltzt dt ;Ldf vf/]h ug{
sf7df8f}“ lhNnf ;ldltsf] cfof]hgfdf b]zJofkL bafad"ns lj/f]w sfo{qmd
kf6L{sf] #! cf}“ kl/ifb\sf] ;Gb]z tyf ug'{ cfjZos 5 .Æ
‘>lds’ ;fKtflxs / ‘dhb'/’ b}lgs g] d lskfsf s] G b| L o ;b:o
klqsfdf k|sflzt n]vx¿af/] z'qmaf/ gf/fo0f dxh{gn] g]dlskf sf7df8f}“
cGt/lqmof sfo{qmd eof] . lhNnfsf] 5}7f}“ lhNnf ;Dd]ng kmfu'g
sfo{ q mddf kf6L{ s f s] G b| L o @# / @$ ut] x'ga] f/] hfgsf/L lb“b}
;b:o Pj+ afUdtL k|b]z;ef ;b:o ;Dd]ng ;kmn kfg{ ;a} ;fyLx¿ ;lqmo
;'/]Gb|/fh uf];fO{n] kf6L{sf] #! cf}“ x'g'kg]{ atfpg'eof] .
s]Gb|Lo kl/ifb\af6 kfl/t lg0f{oaf/] g]dlskfsf j}slNks s]Gb|Lo
hfgsf/L lb“b} hgtfsf] aLrdf kf6L{sf] ;b:o gf/fo0faxfb' / b' j fnn]
ljrf/ nUg' k g] { cfjZostf k|ltlglw;ef k'gM:yfkgfn] b]z yk
cf}“Nofpg'eof] . cl:y/tftkm{ hfg] atfpg'eof] .
pxf“n] b]zsf zf;sx¿ Pskl5 sfo{qmddf Zofds'df/ dxh{g,
csf]{ hglj/f]wL sfo{ u/L k'“hLklt /fdrGb| dxh{g, ;fg'sfhL dxh{g, dbg
ju{sf] ;]jfdf nfu]sf] atfpg'eof] . >] i 7, ;' / ] G b| dxh{ g , /fhjL/
s]Gb|Lo ;b:o uf];fO{n“ ] eGg'eof], 8+uf]nnufotn] af]Ng'ePsf] lyof]

alS;ª v]nf8LnfO{ kf]zfs


eQmk'/, !^ kmfu'g . gfufh{'g v]ns'b ljsf; ;ldltsf] cfof]hgfdf
Vjk sn]h ckm OlGhlgol/ªsf] cfof]hgfdf lzIfs tyf sd{rf/LaLr v]ns'b k|ltof]lutf cfOtaf/af6 ;'? ePsf] 5 . cfOtaf/ cfof]lht p8an kmfu'g !( ut]bl] v @@ ut];Dd x'g] jL/ u0f]zdfg l;“x afUdtL k|bz] :t/Lo
v]n k|ltof]lutfsf] pb\3f6g ub}{ Vjk OlGhlgol/ª sn]hsf k|frfo{ O{= ;'hg dfs . t:jL/M dhb'/ b}lgs alS;ª k|ltof]lutfdf ;xefuL x'g] eQmk'/ lhNnf alS;ª ;ª\3sf v]nf8Lx¿nfO{
Ps ;df/f]xaLr cfOtaf/ 6«ofs;'6 ljt/0f ul/Psf] 5 . :jKgzLn art tyf
C0f ;xsf/L ;+:yfsf] ;xof]udf pQm 6«ofs ;'6 ;+:yfsf k|aGws u0f]z

sf};L v]tLnfO{ gof“ ljsNksf] ¿kdf lng ;lsG5 M k|dv' k|hfklt ;f+ufdLn] ljt/0f ug'{ePsf] lyof] .
sfo{qmddf eQmk'/ lhNnf alS;ª ;ª3sf cWoIf /fds[i0f k|hfkltn]
v]nf8Lx¿nfO{ 6«ofs;'6 ljt/0f u/L pT;flxt ug{'ePsf]df wGojfb JoQm
ug'{eof] .
eQmk'/, !^ kmfu'g . eQmk'/ ! sf j8fWoIf Zofds[i0f vqLn]
gkf j8f g+= ! sf] cfof]hgfdf kmfu'g
!$ b]lv !^ ut];Dd ePsf] sf};L v]tL
tflnd cfOtaf/ ;DkGg eof] . ;f]xL
cj;/df eQmk'/ gu/kflnsfsf k|dv '
eQmk'/ gkfn] ;~rfng ul//x]sf]
;Lkd"ns tflnd tyf lgMz'Ns :jf:Yo
lzlj/af/] hfgsf/ u/fp“b} tflndaf6
cfkm" n ] l;s] s f] 1fg / ;LknfO{
;]tf] dlR5Gb|gfy dlGb/sf] k'glg{df{0f ;'?
sf7df8f}“, !^ kmfu'g . dWo ;/sf/aLr ;Demf}tfkqdf x:tfIf/
;'lgn k|hfkltn] tflndsf @! hgf ;b'kof]u ug{ cfu|x ug'{eof] . ;x/sf] c;gdf cjl:yt ;] t f] ePsf] lyof] . g]kfnsf] k|frLg :df/s
k|lzIffyL{x¿nfO{ k|df0fkq ljt/0f sf};L v]tL tflndsf k|lzIfs dlR5Gb|gfy dlGb/sf] ;+/If0f Pj+ ;+ / If0f P] g n] lgwf{ / 0f u/] s f]
ug'{eof] . ;ljg Vofh'n] hyfefjL sf};L v]tL k'glg{df{0fsf] sfd k|f/De ePsf] 5 . dfkb08cg'¿k k'gM:yfkgf ul/g] 5 .
sfo{ q mddf k| d ' v k| h fkltn] ul/“bf kfgL r'lxg], 3/ rs{g] cflb g]kfnsf nflu ef/tLo /fhb"t ljgodf]xg sfo{ q mddf lbOPsf]
eQmk'/ gkfn] hLjg pkof]uL ;Lkd"ns ;d:of cfpg ;Sg]tkm{ ;r]t ub}{ Sjfqf, /fli6«o k'glg{df{0f k|flws/0fsf k|dv' hfgsf/Lcg' ; f/ ;a} ;Dkbfsf]
tflnd k|bfg ub}{ cfO/x]sf] atfp“b} k|fljlws ;Nnfxdf sf};L v]tL ug'{ sfo{sf/L clws[t ;'zLn 1jfnL tyf k'glg{df{0f ug]{ qmddf ltgsf] df}lnstf,
v]tLof]Uo hldgsf] sdL x'b“ } uO/x]sf] pko'Qm x'g] ;'emfj lbg'eof] . sf7df8f}“ dxfgu/kflnsfsf k|d'v k/Dk/fut dxTj, :yfgLo k/Dk/f,
cj:yfdf sf};L v]tLnfO{ gof“ ljsNksf] sfo{qmddf eQmk'/ gkf j8f g+= ljBf;'Gb/ zfSon] cfh ;+oQ ' m¿kdf d"No / dfGotfnfO{ Wofgdf /fVb} k|frLg
¿kdf lng ;lsg] atfpg'eof] . ! s[lif ;ldltsf ;+of]hs k'0o/fd e"ldk"hf u/]/ k'glg{df{0f Pj+ k'gM:yfkgfsf] ;fdu|L k|of]u ul/g] 5 eg] dlGb/sf]
sf};Ldf ul/g] v]tLn] jl/kl/sf] afOh', ;ldltsf ;b:o s[i0faxfb'/ b'uh' ," z'ef/De ug{e' of] . ;fh;Hhf tyf sfi7snf;DaGwL sfd
jftfj/0fdf xl/ofnL yKg'sf ;fy} kmf]xf]/ yfxf lbg cfjZostf /x] s f] atfp“b} pxf“n] cfkm";u“ ePsf] ;}4flGts k|lzIffyL{sf] tkm{af6 ;Ltf kf]v/]n, ;f+ : s[ l ts ;Dkbf If] q sf] lalu|g glbg ljz]if Wofg lbOg]5 .
Joj:yfkgsf] klg /fd|f] pkfo ePsf] atfpg'eof] . / Jojxfl/s 1fgnfO{ ;“u;“u} nfg' lgd{nf >]i7, gf/fo0f yfkfnufotn] k'glg{df{0fdf ef/t ;/sf/n] k|lta¢tf lj;+ @)&@ sf] e" s Dkn]
atfp“b} pxf“n] gof“ k':tfnfO{ klg cGg s[lif;DaGwL k|fljlws 1fgn] cfjZos ePsf] atfpg'eof] . tflndsf] pkof]lutfaf/] atfpg'ePsf] hgfPsf] ? kfFr ca{ *) s/f]8 cfly{s Ifltu|:t pQm dlGb/ !) cf}“ ztfAbLdf
pTkfbg tyf la?jfsf] hLjgrqmaf/] j}1flgs 9·n] v]tL ug{ d2t k'¥ofpg] sfo{qmddf eQmk'/ gkf j8f g+= lyof] . ;xof]ucGtu{t k'glg{df{0f x'g nfu]sf dNn o'udf lgdf{0f ul/Psf] ljZjf;
@* ;DkbfdWo] of] klxnf] kl/of]hgf 5 . ;]tf] dlR5Gb|gfynfO{ lxGb" / af}¢

af/fxL ;fsf];sf] :yfkgf lbj;df ljljw sfo{qmd xf] . ;g\ @)!& df tL ;Dkbfsf]
k'glg{df{0f ug{ g]kfn ;/sf/ / ef/t
wdf{jnDaLn] ;dfg cf:yfsf ;fy
k"hfr{gf ub}{ cfPsf 5g\ . /f;;
eQmk'/, !^ kmfu'g . af/fxL
art tyf C0f ;xsf/L ;+:yf lnsf]
@@ cf}“ :yfkgf lbj;sf] cj;/df kmfu'g
!) ut]bl] v kmfu'g @( ut];Dd ljljw
c:ktfnsf] k|fljlws ;xof]udf kf7]3/
tyf :tg SofG;/;DaGwL cled'vLs/0f
sfo{qmd kmfu'g !) ut] ;DkGg eof] .
dlxnf pk;ldltsf ;+of]hs
clgjfo{ kf7]3/ tyf :tg k/LIf0f ug{k' g{]
/ :tg SofG;/ dlxnfnfO{ dfq geO{
k'¿ifnfO{ klg nfUg] ;Defjgf ePsf]n]
:tg k/LIf0f ug'{kg]{ ;'emfj lbg'eof] .
:yfkgf lbj;s} cj;/df
zlgaf/sf] lbg v'nf kf7]3/ tyf :tg
SofG;/ k/LIf0f ;DkGg eof] . To:t}
cfOtaf/ art pk;ldltsf]
sf6'l{ g:6 Snjsf] cGt/lqmof
sfo{qmd eO/x]sf] 5 . zld{nf dfgGw/sf] cWoIftfdf ;DkGg sfo{qmddf ;+:yfsf cWoIf ljZj/fd cfof]hgfdf / 8f= Ojfd'/f d]df]l/on
:yfkgf lbj;cGtu{t dlxnf sfo{ q mddf gl;{ ª ;' k / efOh/ Tjfogf / pk;dltsf ;b:o /f]zgf c:ktfnsf] k|fljlws ;xof]udf v'nf
pk;ldltsf] cfof]hgfdf eQmk'/ SofG;/ nIdLs] z /L >] i 7n] ] dlxnfx¿n] ;'jfnn] klg af]Ng'ePsf] lyof] . bGt k/LIf0f lzlj/ ;DkGg eof] .

/f]lsPg k|ltalGwt nfu'cf}ifw t:s/L


sf7df8f} “ , !^ kmfu' g . lhNnf cbfntaf6 Dofb ykL cg';Gwfg 6\ofAn]6_, 8fOhfkfg OGh]S;g !) yfg, ;lqmo ePsf] kfOof], xfdL ljz]if
dWokxf8L If]qaf6 lakL /fhdfu{ k|of]u eO/x]sf] hgfPsf] 5 . a'lk|gf]lkm{g !) yfg, kmf]gf/fug !) lgu/fgLdf 5f}“, pxf“n] eGg'eof] .
u/L x'b“ } cfPsf] k|ltalGwt nfu'cf}ifw Ps dlxgfcl3 cyf{t\ ut df3 yfg a/fdb ePsf] k|x/Ln] hgfPsf] 36gf ljj/0fcg';f/ k|x/Ln]
t:s/L /f]lsPsf] 5}g . l5d]sL k"jL{– !@ ut] k|ltalGwt cf}iflw ‘gfO6«fe]6– 5 . ut jif{ kmfu'g bf];|f] ;ftfotf ut jif{ kmfu'g bf];|f] ;ftf kgf}tL
t/fO{ If]qaf6 z[ª\vnfa4¿kdf x'“b} !)’ tyf nfu'cf}ifw OGh]S;g;lxt b'O{ sf]/f]gf efO/;sf] ;Gqf;kl5 sl/a gu/kflnsf–^ l:yt Ps 3/df 8]/f sf7df8f}“, !^ kmfu'g . g]kfn w]/} ;flng 5 .Æ
sf6'l{ g:6 Snjsf] cfof]hgfdf ‘sf6{g' g] k fn kqsf/ dxf;ª\ 3 sf
cfPsf] t:s/Lsf s]xL 36gfdf dfq} hgfnfO{ lakL /fhdfu{l:yt Onfsf k|x/L Ps jif{ s'g} nfu'cf}ifw t:s/Lsf 36gf u/L a:g] #@ jifL{ o f z' e b| f
kqsfl/tf / cleJolQm :jtGqttf’ dxf;lrj /d]z lji6n] cleJolQm
k|x/L ;kmn ePsf] kfOPsf] 5 . sfof{no d·n6f/n] g} kqmfp u¥of] . aflx/ cfPgg\ . 36gfqmdn] ut ltdlN;gfsf] sf]7faf6 n'sfOl5kfO ljifos ax; sfo{qmd g]kfn cf6{ :jtGqtf g} nf]stGqsf] ;f}Gbo{ xf]
ut laxLaf/ lbp“;f] emfkfaf6 sfe| ] k nf~rf] s sf] rf} “ / Lb] p /fnL df3b]lv k|ltalGwt nfu'cf}ifw t:s/ /fv]sf] k|ltalGwt cf}iflw ‘gfO6«fe]6– sfplG;n aa/dxndf ;DkGg eof] . eGg'eof] .
dWok8fxLl:yt lakL /fhdfu{ x'“b} ufp“kflnsf–# sf !( jifL{o zdz]/ k'gM ;lqmo ePsf] b]vfPsf] 5 . oL !)’ @&( 6\ofAn]6 a/fdb u/]sf] sfo{qmdsf cltly Pjd\ g]kfn g]kfn kqsf/ dxf;ªs\3sf
sf7df8f}F cfp“b} u/]sf] xfo; uf8Ldf l3l;ª / ;' g ;/L w/fg b' O { 36gfdf t:s/n] nfu' c f} i fw lyof] . To;sf] s] x L dlxgfcl3 sf6{'lg:6 Snjsf k"j{cWoIf cljg k"jc{ WoIf lzj ufp“nn] ] k|;] / lk|m k|;]
;Kt/Lsf] ;'?·f gu/kflnsf–!) sf pkdxfgu/kflnsf–@ sf @& jifL{o sf7df8f}“ n}hfg nfu]sf] aofg lbPsf] lj/f6gu/af6 lakL /fhdfu{ x'b“ } ag]kf >]i7n] $ bzseGbf a9L eO;s]sf] Pjd\ sf6{g' / lqml6sn sf6{g' df km/s
@@ jifL{o wd]G{ b|sd' f/ /fdnfO{ 7"nf] clht sfdtnfO{ k"ja{ f6 lakL /fhdfu{ k|x/Ln] hgfPsf] 5 . cfp“b} u/]sf] uf8Ldf vfgtnf;L ubf{ k|hftGqdf klg of] ljifodf ax; x'g] atfpg'eof] .
dfqfdf k|ltalGwt nfu'cf}ifw;lxt x'“b} sf7df8f}“ cfO/x]sf] cj:yfdf lhNnf k|x/L sfof{no w'lnv]nsf ;'g;/L / ef/tsf] sfgk'/l:yt o'kLsf ul//xg' xfd|f] nflu nfhsf] ljifo xf] Snjsf cWoIf af;' lemlnhn]
sfe|k] nf~rf]ssf] Onfsf k|x/L sfof{no d·n6f/df ;jf/L hf“rsf qmddf k|x/L pk/LIfs e"k]Gb|axfb'/ vqLn] b'O{ o'jfnfO{ nfu'cf}ifw ‘gfO6«fe]6–!)’ eGg'eof] . sfo{qmdsf] cfjZostfaf/] k|sfz kfb{}
d·n6f/sf] k|x/Ln] kqmfp u¥of] . nfu'cf}ifw;lxt k|x/Ln] kqmfp u/]sf] k|ltalGwt nfu'cf}ifw sf/f]jf/Lsf] &%) rSsL;lxt kqmfp u/L sf6' { l g:6 >] i 7n] cufl8 pkl:yt ;a}df wGojfb JoQm ug{e' of] .
pgsf] ;fyaf6 k|x/Ln] ljleGg yl/sf xf] . lgu/fgL÷vf]hLsfo{ tLj|¿kdf ul/Psf] nfu'cf}ifw P]g–@)## cg';f/ d'2f eGg'eof], æcleJolQm :jtGqtfljgf sfo{ q mddf s] z j vgfn /
&$% k|ltalGwt nfu'cf}ifwsf SofK;'n pgLx¿sf ;fyaf6 ‘gfO6«fe]6– atfpg'eof] . 36gfn] Ps jif{kl5 rnfPsf] lyof] . sf6{g' ;[hgf ug{;lsGg . sf6{g' s} af/] k|sfz y'Ds]nLn] klg af]Ng'ePsf]
a/fdb u/]sf] lyof] . k|x/Ln] /fdsf] !)’ gfds nfu'cf}ifw @* kQf -*$) k|ltalGwt nfu'cf}ifw sf/f]jf/L k'gM /f;; rrf{ ub{} blIf0f Pl;ofd} g]kfnsf] sf6{g' lyof] .
/fli6«o #
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

;ª\lIfKt ;dfrf/

tf]nfdf %)) n] 36\of]


kx]n
“ f] wft'sf] d"No
sf7df8f},“ !^ kmfu'g . :yfgLo ahf/df cfOtaf/ kx“n ] f] wft'sf]
d"No ?= %)) n] cf]/fnf] nfu]sf] 5 . cl3Nnf] ;ftf klg cf]/fnf] nfu]sf]
;'g cfh ;ftfsf] klxnf] lbg g} tf]nfdf ?= %)) n] 36]sf] xf] .
g]kfn ;'grf“bL Joj;foL dxf;ª\3sf cg';f/ 5fkfjfn ;'g k|lttf]nf
?= ** xhf/ #)) df sf/f]af/ x'g] u/L d"No lgwf{/0f ePsf] 5 . z'qmaf/
5fkfjfnf ;'g tf]nfdf ?= ** xhf/ *)) df sf/faf/ ePsf] lyof] .
o:t} t]hfaL ;'g tf]nfdf ?= *& xhf/ *%) df sf/f]jf/ x'g] u/L
d"No lgwf{/0f ePsf] 5 . z'qmaf/ t]hfaL ;'g tf]nfdf ?= ** xhf/ #%)
df sf/f]jf/ ePsf] lyof] . o:t} rf“bL cfOtaf/ tf]nfdf ?= !) n] 36]sf]
5 . z'qmaf/ tf]nfdf ?= Ps xhf/ ##% df sf/f]af/ ePsf] rf“bL cfh eg]
?= Ps xhf/ #@% df sf/f]af/ x'g] u/L d"No lgwf{/0f ePsf] 5 . /f;;

gSsnL km];a's k]h agfpg] kqmfp


sf7df8f},“ !^ kmfu'g . k|x/Ln] ;fOa/ Ao'/f]sf] gSsnL km];a's k]h
agfpg] PsnfO{ kqmfp u/]sf] 5 . k|x/Lsf] ;fOa/ Ao'/f]sf] 6f]nLn] cfÇgf]
;+:yfsf] gfddf km];a's k]h agfP/ ljleGg JolQm;“u s'/fsfgL u/]sf]
cf/f]kdf slknj:t'sf !* jifL{o k|Hjn kf]v/]nnfO{ kqmfp u/]sf] xf] .
Ao'/f]sf k|jQmf, k|x/L jl/i7 pk/LIfs gljGb cof{nn] k|x/Lsf]
gSsnL km];a's k]h agfP/ g]kfn k|x/Lsf] 5lj laufg],{ k|x/Ln] u/]sf] s[ i 0f;f/sf] ayfg M
sfd sfhk|lt e|d km}nfpg] / cfk/flws lqmofsnfk ub}{ lx“8s ] fn] kmfu'g z'Snfkmf“6f /fli6«o lgs'~hsf] lx/fk'/ kmf“6fdf ;+/lIft u/]/ /flvPsf s[i0f;f/ . s[i0f;f/ cfGtl/s ko{6ssf] cfsif{0fsf] s]Gb| ag]sf 5g\ .
!# df ?kGb]xLaf6 kqmfp u/L cfh ;fj{hlgs u/]sf] hfgsf/L lbg'eof] . t:jL/ M /fh]Gb|k;| fb kg]?, /f;;
kf]v/]nnfO{ ljB'tLo sf/f]af/ P]g, @)^# cg';f/ cg';Gwfgsf nflu
lhNnf cbfnt, sf7df8f}“n] lbPsf] kqmfp cg'dltkl5 kqmfp ul/Psf]
k|x/Ln] hgfPsf] 5 . pgn] k|x/Lsf] gSsnL k]h agfP/ cfly{s nfe;d]t
lng vf]h]sf] k|x/Lsf] egfO 5 . /f;; d]nDrLdf kf6L{ k|sfzg k|bz{gL
yk &* hgfdf sf]/f]gf k'li6 l;Gw' k fNrf] s , !^ kmfu' g .
g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{sf] $& cf}“
:yfkgf lbj;sf] cj;/df cfOtaf/
sf7df8f},“ !^ kmfu'g . yk &* hgfdf sf]/f]gf efO/; ;ª\qmd0f l;Gw'kfNrf]ssf] d]nDrL ahf/df kf6L{
k'li6 ePsf] 5 . of];u“ } g]kfndf sf]/f]gf efO/;af6 ;ª\qmldtsf] ;ª\Vof k|sfzg k|bz{gL eof] .
b'O{ nfv &$ xhf/ !$# k'u]sf] 5 . k' : ts k| b z{ g kl5 ePsf]
yk b'O{ xhf/ %#@ hgfsf] kL;Lcf/ k/LIf0f ul/Psf] lyof] . xfn;Dd sf]0f;efdf g]dlskfsf j}slNks s]Gb|Lo
kL;Lcf/ k/LIf0f u/fpg]sf] ;ª\Vof @! nfv ^@ xhf/ (#^ hgf k'us ] f] ;b:o gf/fo0faxfb'/ b'jfnn] g]dlskfn]
5 . :jf:Yo tyf hg;ª\Vof dGqfnosf cg';f/ xfn;Dd b'O{ nfv &) cfÇgf] k|sfzgdfkm{t hgtfnfO{ ;xL
xhf/ $)& hgf sf]/f]gf efO/;af6 d'Qm eO{ 3/ kmls{Psf 5g\ . kl5Nnf] ;"rgf k|bfg ul//x]sf] 5 eGg'eof] .
@$ 306fdf b]ze/ *@ ;ª\qmldt lgsf] eP/ 3/ kmls{Psf 5g\ . xfn pxf“n] eGg'eof], æg]skfsf g]tf
b]ze/ (^@ ;lqmo ;ª\qmldt /x]sf 5g\ . k| r 08n] z] / axfb' / b] p jfnfO{
g]kfndf sf]/f]gf efO/;sf] ;ª\qmd0faf6 kl5Nnf] @$ 306fdf Ps k|wfgdGqL agfpg], g]sf / h;kf
hgfsf] d[To' ePsf] 5 . xfn;Dd sf]/f]gf efO/;sf] ;ª\qmd0faf6 dg]s { f] ldn]/ ;/sf/ agfpg] / ef/tnfO{
;ª\Vof b'O{ xhf/ &&$ k'us ] f] dGqfnon] hgfPsf] 5 . /f;; sDkm/6]an agfpg] s'/fn] k|r08
ef/tLo bnfn ePsf] :ki6 5 . cfÇg}

km]jftfnsf] tf]lsof] rf/ lsnf 6fpsf] s f] d" N o tf] S g] , dfcf] j fbL


sfo{stf{sf] gfp“df hgtfsf] xTof ug{]
;/sf/sf] g] t [ T j u/] s f k" j { k| d

gof“ If]qkmn %=&# ju{lsld


kf]v/f, !^ kmfu'g . kf]v/fl:yt lsgf/fnfO{ tfnsf] l;dfgf dfGg] /
b]pjfnfO{ k|dsf] k|:tfj /fVg' k|r08sf]
cfTd;dk{0f xf] .Æ
pxf“n] ef/tsf] rfxgfcg';f/
b]zdf cl:y/ ;/sf/ lgdf{0f ug{
ko{6sLo uGtJo km]jftfnsf] gof“ km]jftfnsf] d'xfgtkm{ df]/]au/sf] ;xof]u k'¥ofPsf] / ;f+;bx¿nfO{ v;L– l;h{gf u/]sf] atfpg'eof] . s]Gb|Lo ;b:o s[i0faxfb'/ tfdf·n] efuaG8fsf] nflu xf], kb / k};fsf]
If]qkmn / l;dfgf sfod ul/Psf] 5 . df5fkf] v /Laf6 pQ/k" j { t km{ xk{ g af]sfem}“ vl/b laqmL ug{] jftfj/0f g] d lskfsf csf{ j} s lNks g]skfsf] emu8f ;}4flGts xf]Og, emu8f nflu xf], eGg'eof] .
l;dfgf / If]qkmn olsg u/L lbuf] vf]nf kf/ u/L es'G8]vf]nfsf] clGtd
;+/If0f ug]{ p2]Zon] ;/sf/n] u7g
u/]sf] km]jftfnsf] rf/ lsNnf lgwf{/0f
tyf ;Ldfª\ s g ;ldltn] cWoog
cg';Gwfgaf6 tfnsf] If]qkmn kf“r
3'DtL glhs x'“b} dfemy'd l9:sf]sf]
blIf0fL efunfO{ 5f]O{ k"j{tkm{ /x]sf]
bnbn] 9fk If]qnfO{ ;d]6L kfd] 3f“6L
l5gf df]6/af6f];Dd sfod ul/Psf]
s]?ª gfsf ;f]daf/b]lv ;~rfng x'b“ }
/;'jf, !^ kmfu'g . rLg;“usf] :jf:Yo hf]lvd g/x]sf] ljifodf ljZj:t /;'jfu9L eG;f/sf sf]/f]gf hf]8 lbPsf 5g\ . cljnDa gfsf
bzdjn &@^ ju{lsnf]ld6/ cyf{t\ !! ;ldltsf ;+of]hs k'0ok|;fb kf}8]nn] cGt/f{li6«o Jofkfl/s gfsf ;f]daf/b]lv kfg{ k//fi6« dGqfno / Nxf;fl:yt kf]lhl6e b]lvPsf dhb"/ ;ª\qmd0fd'Qm v'nfP/ Jofkfl/s Pjd\ cTofjZosLo
xhf/ @%% /f]kgL !! cfgf Ps k};f hfgsf/L lbg'eof] . k'gM;~rfng x'g] ePsf] 5 . rLgdf dxfjfl0fHo b"tfjf;n] lgSs} d]xgt eO;s]sf] tyf pgLx¿n] vf]k;d]t ;fdu|Lx¿nfO{ klxnf] k|fyldstf lbg'kg]{
sfod u/]sf] xf] . ljZjsf !# cf}“ ;'Gb/ tfndf j;Gt pT;j ;dfKt eP;Fu} ug{'k/]sf] lyof] . nufO;s] s f] ;Gb] z lrlgof“ dfu u/]sf 5g\ .
;ldltn] tfnsf] If]qkmn osLg kg]{ km]jftfn k|fs[lts tyf dfgjLo Nxf];f/b]lv aGb /x]sf] s]?ª gfsf o;cl3 /;' j f eG;f/ clwsf/LnfO{ k'¥ofpg g;lsPsf] b'v;] f] l;Gw' k fNrf] s sf] tftf] k fgL
u/L ;ª\3Lo ;/sf/nfO{ l;kmfl/; sf/0faf6 a;]l{ g cltqmldt x'b“ } uPsfn] ef]lnb]lv v'Ng nfu]sf] xf] . sfof{nosf] Psn k|of; kxnaf6 gfsf ug{'x'G5 sfof{nosf k|d'v /fdk|;fb gfsfaf6 eg] b}lgs %–& j6f ‘sG6]g/’
u/]sfdf ut kmfu'g !! ut]sf] g]kfn tfnsf] ;+ / If0fsf nflu ;jf] { R r ;/sf/n] ;Ldf gfsf v'nfpg vf]Ng g;lsg] hfgsf/L p;n] dflyNnf] /]UdL . ædf3 @( ut]b]lv aGb gfsf cfpg yfn]sf t/ g]kfnL ;fdfg lgsf;L
;/sf/ dlGqkl/ifb\ a} 7 sn] ;f] cbfntn] k6sk6s ;/sf/nfO{ rLg;“u u/]sf] k|efjsf/L s"6gLlts lgsfonfO{ lbO;s]sf] lyof] . k//fi6« v'ns] f] 5}g, To;cl3 ptfaf6 cfPsf x' g g;s] s f] tftf] k fgL eG;f/
;DaGwdf lg0f{o u/]kl5 u08sL k|bz ] lgb]z
{ gfTds cfb]z hf/L u/]sf] lyof] . k|of;sf] kl/0ffd:j¿k pQm gfsf dGqfnon] oxf“l:yt lrlgof“ b"tfjf; kf“rj6f dfnjfxs uf8L kf; x'Gy], sfof{nosf k|d'v nfnaxfb'/ If]qL
;/sf/n] cfh ;ldltsf] k|ltj]bg ;jf]R{ rsf] cfb]z sfof{Gjogsf
k'gM;~rfngdf cfpg nfu]sf] xf] . Pj+ a]Olhª / Nxf;fdf /x]sf cfÇgf xfd|f pTkfbgsf] lgof{t 7Kk ePsf] 5Æ, atfpg'xG' 5 . g]kfnL pBdL–Joj;foLn]
kf]v/fdf ;fj{hlgs u/]sf] xf] . gof“ nflu ;/sf/n] lhNnf ljsf; ;ldlt
æ;f]daf/b]lv g} gfsf vf]Ng lrlgof“ s"6gLlts ;+oGqx¿dfkm{t gfsf vf]Ng ut ebf}bl] v !^ 306f sfd ug]{ ;xdlt x:tsnfsf ;fdu|L lgof{t ug{ gkfPsf]
;Ldf°gcg';f/ km]jftfn ;Ldf/]vfsf] sf:sLsf k"j{ ;efklt;d]t /xg'ePsf
kl/lw !* lsnf] l d6/ x' g ] 5 . kf}8n] s
] f] ;+of]hsTjdf ut sflQsdf kIf ;xdt ePsf] 5, k|fljlws sf/0fn] cys k|of; u/]sf] lyof] . eP klg To;f] gePsf] ;'gfp“b} pxf“n] u'gf;f] cfkm";dIf u/]sf hfgsf/L
km] j ftfnsf] rf/ lsNnf k" j { d f rf/ lsNnf lgwf{/0f tyf ;Ldf°g Ps÷b'O{ lbg ljnDa eP klg of] s]?ª gfsf gv'Nbf cfoft–lgof{t /f;;nfO{ 6]lnkmf]gdf eGg'eof] . kGw| /f;;nfO{ 6] n Lkmf] g df lb“ b } pxf“ n ]
‘8\ o fd;fO8, klZrddf df] / ] a u/, ;ldlt u7g u/]sf] lyof] . ;ftfleq s]?ª gfsf ;~rfngdf 7Kk ePsf] 5 sf]le8–!( n] lynlynf] >lds / #% hgf 6«s rfnsdfq xf]Og To;lglDt ;/sf/L:t/af6 x/;Dej
pQ/df vkf}b“ L–rª\vk'/aLrsf] blDsnf] km]jftfnsf] rf/ lsNnf lgwf{/0f, cfp“5Æ, k//fi6« dGqfnosf k|jQmf kf/]sf] d'n'ssf] cy{tGqnfO{ cem eG;f/ sfof{no;“u ;Da4 ;'/Iff k|oTg eO/x]sf] atfpg'eof] .
/ blIf0fdf lr;fkfgL /fgL jg’ sfod ;Ldf°g tyf gS;f°g ug{ tyf ;]jf nD;fnn] /f;;nfO{ eGg'eof] . sdhf]/ kf/]sf] 5 eg] /fHonfO{ b}lgs lgsfo;lxt ;a} sd{rf/L sf]/f]gfd'Qm s]?ªaf6 /;'jfu9L gfsf x'“b}
ul/Psf] 5 . bL3{sfnLg ;+/If0f tyf ;d'lrt k|of]u /;' j f lhNnf sf] / f] g fd' Q m b'O{ s/f]8eGbf a9L /fh:j of]ubfg /x]sf pxf“sf] syg 5 . g]kfntkm{ /]l8d]8 sk8f, sDdn, 38L,
o;}u/L km]jftfnsf] tNnf] t6Lo ug{ ;'emfj;d]t lbg ul7t ;f] ;ldltn] eO;s]sf] / eG;f/ sfof{no, ;'/Iff ul//x]sf] pQm cGt/f{li6«o Jofkfl/s pQm gfsfaf6 lgsf;L–k}7f/L h'Qf, rKkn, :ofp, ljB'tLo tyf
If]q -8\ofd;fO8, /fgLjg, uf}/L3f6, ut sflQs @* ut]b]lv sfd ;'? lgsfo, 6« s rfns / >ldsn] gfsf aGb ePkl5 /fHonfO{ 3f6fdfq ug] { Joj;foLx¿ s] ? ªdf rLgn] On]S6«f]lgsnufotsf ;fdu|L lelqg]
n] s ;fO8, u} / fsf] rf} t f/f, ;] b L, u/]sfdf lgwf{l/t ;doleqdf sfd sf]/f]gflj?4sf] vf]k nufO;s]sfn] ePsf] 5} g :yfgLo tyf gfsfdf c3f]lift gfsfaGbLsf] h:tf] cj:yf u/]sf] 5 eg] g]kfnaf6 h8La'6L tyf
vkf}“bL, nfdL8f“8f, cgb';d]tsf] If]q_ ;DkGg u/L k| b ] z ;/sf/nfO{ dxfdf/Lsf] hf] l vd gu0o /x] s f] sf/f]af/ ug]{ Jofkf/LnfO{ ;d]t /f]hL– ;[hgf u/]sf] cf/f]k nufp“b} To;nfO{ x:tsnfsf ;fdu|L lgsf;L x'g] u/]sf]
df jiff{ o fdsf] clwstd kfgLsf] k|ltjb]g a'emfPsf] lyof] . /f;; jf:tljstf rLgnfO{ a'emfpg tyf /f]6Lsf] lrGtf a9]sf] lyof] . clglZrtsfn;Dd nDAofpg gx'gd] f lyof] . /f;;
ljrf/ $
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

. ;DkfbsLo .
u'0f:t/Lo lzIffsf] ofqfdf Vjk
cf]em]n k/]sf] ul/Psf] 5 . ebf} dlxgfsf] dfl;s z'Ns ldgfxf
ljBfyL{x¿sf] lgldQ Ans aL ul/Psf] 5 . To;/L ldgfxf ul/Psf]
¿= $ s/f]8 % nfv @% xhf/ % ;o
&( vr{ eO;s] ] s f] 5 . ;fy} ,

;dfhjfbsf] d'2f ejg k5fl8 bf]>f] SoflG6g lgdf{0f s'n /sd ! s/f]8 !) nfv !@ xhf/
sfo{ rfn' /x] s f] 5 . ljBfno $ ;o ¿k}of“ x'g cfp“5 . o; jif{
k|fª\u0fdf :6];g/L tyf kmf]6f]skL k;n, ljBfyL{af6 p7fOg] z'Ns k'/fg} sfod
Vjk Sofkm] vf]Ng k;n sjn ef8fdf /x]sf] 5 .
ljBfyL{x¿af6 ¿= ( s/f]8 #& nfv
@) xhf/ ^ ;o ^! cfDbfgL eO;s]sf]
5 .
cf=j= @)&^÷)&& df lzIfs
@)^@÷^# ;fndf tTsfnLg /fhf 1fg]Gb|n] rfn]sf] k|ltufdL sbdsf] lbgsf] lgldQ lj1fkg ul/Psf] 5 . kf7\ o qmd ljsf; s] G b| s f] tyf sd{rf/Lx¿sf] kfl/>ldsaf6
lj/f]wdf ePsf] cfGbf]ngtfsf cfof]hgf x'g] h'n;' df ;dfhjfbL Joj:yfsf] o; jif{ &@ ;]6 gof“ 8]:s a]Gr yk lg0f{ocg';f/ o; jif{af6 sIff !! sf] ;fdflhs ;'/Iff s/ ¿= # nfv *&
kIfdf gf/f nfUbf Pdfn]sf g]tf–sfo{stf{x¿ ss]{ gh/n] x]y{] . g]sfsf agfOPsf] hfgsf/L u/fp“b5' . Ans clGtd k/LIff ljBfnon] g} ;~rfng xhf/ ^ ;o $#, kfl/>lds cfos/
sltko g] t f–sfo{ s tf{ x ¿ t ;dfhjfbsf] kIfdf gf/f nufpg] P ejgsf ‰ofnx¿df cf“vL‰ofn /fVg] u/]sf] lyof] . sIff !@ sf] af]8{ k/LIff ¿= !( nfv %^ xhf/ & ;o @)
cfGbf]ngsf/LnfO{ emD6g klg kl5 kb}g{ y] . ltgtfs ;dfhjfbsf] gf/f
Pdfn]sf] nflu pu|jfbL gf/f lyof] eg] sfª\u;]| sf] lglDt ‘sDo'lg:6’ gf/f lg0f{o cg';f/ agfpg] sfo{ rfn' 5 . ljBfnod} k/LIff s]Gb| tf]sL ;~rfng ¿k}of“ / ljleGg laqm]tfx¿nfO{ e'QmfgL
lyof] . Oltxf; kN6fP/ x]bf{ sDo'lg:6 bfaL ug]{ Pdfn] t ;dfhjfbdfq k|sfzs'df/ >]i7 ;fy}, Ans P sf] 5fgf]df lemª\u6L ePsf]] lyof] . pQm k/LIff dof{lbt¿kdf ubf{ sl§ ul/Psf] cu|Ld cfos/ ¿=
xf]Og, Tof]eGbf lgs} cl3 a9]sf] ;fDojfbL ;dfh :yfkgfsf] nIo af]s/] km]g{] / /ª/f]ug ug{] sfd hf/L 5 . ;~rfng u/L /fli6«o k/LIff af]8s { f] # nfv !@ xhf/ # ;o && ;d]t
:yfkgf ePsf] lyof] eg] g]sfsf] nlIft ;dfh ;dfhjfbL ;dfh g} lyof] . eQmk'/ gu/kflnsfsf tTsfnLg ljBfno k| f ª\ u 0fsf] blIf0ftkm{ lgb{ ] z gcg' ; f/ ljBfnodf g} hDdf ¿= @& nfv %^ xhf/ & ;o
lj8Dagf ¤ l;4fGt k9fP/ / k|lzIf0f lbP/ /fhgLlts ;·7g gu/]sf] hgk|ltlglwx¿sf] @)%^ ;fn c;f/ kfls{ªu\ ;lxtsf] af6f] 9nfg, af:s]6an pQ/k'l:tsf k/LIf0f ;sfO{ glthf $) cfGtl/s /fh:j sfof{ n o
x'gfn] TolQa]nf pgLx¿sf] nflu cfkm\g} cfbz{ k/fO ag]sf] lyof] . #! ut] a;]sf] af]8{ a}7saf6 lg0f{o sf]6s { f] klZrdtkm{ ;txdf Ans 5kfO, k|sfzgsf] nflu /fli6«o k/LIff af]8{ eQmk'/df bflvnf ePsf] 5 . :yfgLo
cfGbf]ngsf] sfo{qmddf g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{n] nuftf/ eO{ @)%^ ;fn ;fpg !^ ut]af6 Ans P jl/kl/ x\od" kfOk la5\ofpg] k7fOof] . k/LIffnfO{ xfd| f ] z} l Ifs of] u bfg z' N safkt
;dfhjfbsf] ljifo p7fO/x\of] . k|ltudglj/f]wL cfGbf]ng ;dfKt eP;“u} Vjk dfWolds ljBfno ;~rfng sfo{ / To;dfly af6f] 9nfg tyf O“6f k|rngcg';f/ uDeL/tfk"js { lnof}“ / ljBfyL{x¿sf] egf{ ;dodf p7fOPsf]
g]dlskfn] cfkm\gf o'jf–ljBfyL{ sfo{stf{x¿nfO{ b]ze/ kl/rfng u/L ePsf] lyof] . eQmk'/ lhNnfsf] z}lIfs hf]8fO sfo{ ;DkGg ePsf] 5 . ljBfyL{x¿sf] ;xL d"Nofª\sg u¥of}“ . ¿= !$ nfv (^ xhf/ #)) ¿k}of“
;dfhjfbsf] k|rf/ u¥of] . hgtfnfO{ ;dfhjfbL ;dfh s:tf] x'G5 egL hfu/0fsf] cu'jfO ub{} ‘Ps 3/ Ps ;" r gf k| l jlwtkm{ xfd| f ljBfyL{ x ¿sf] l;sfO / eQmk'/ gu/kflnsfdf bflvnf ul/Psf]
a'emfpg' g} Tof] cleofgsf] d"n nIo lyof] . o'jf–ljBfyL{x¿n] lxdfn, :gfts’ sf] cleofgnfO{ 6]jf k'¥ofpg ;Dk"0f{ ljBfyL{sf] clen]v Vjk k| l t:kwf{ T ds cAantf g} ;xL 5 .
kxf8 / t/fO{sf ufp“–ufp“ / hgtfsf] 3/b}nf];Dd k'u/] ;dfhjfbaf/] :yfkgf ePsf] o; ljBfnosf] @! jif{ PK;df /flvPsf] 5 . cleefjs / d"Nofª\sg xf] eGg] xfdL 7fG5f}“ . o; zf/bf SofDk; df=lj=
hgtfnfO{ a'emfpg] sfd u/] . kl/0ffdtM ;dfhjfbL Joj:yf b]zJofkL k"/f u/L @@ cf}“ jif{df nlDs/x]sf] ljBfyL{n] cfjZos ;"rgf / hfgsf/L jif{sf] sIff !@ sf] jflif{s k/LIffsf] xfn zf/bf SofDk; df=lj=df
rrf{sf] ljifo aGof] . cGttM lxhf] l5Ml5M / b'/b'/ ul/Psf] zAb Pdfn] / 5 . :yfgLo txaf6 ;~rflnt o; To;dfkm{ t lng ;Sg] 5 g\ . n] v f glthf lgDgfg';f/ /x]sf] 5M sIff !! / !@ df u/L $! hgf
g]sf ;+ljwfg lgdf{0fsf] qmddf c“uLsf/ ug{ afWo eP . pgLx¿n] ;dfhjfbL ljBfnon] z}lIfs ;+:yfx¿ cAan / zfvfdf x'g] eL8nfO{ dWogh/ u/L
;dfh lgdf{0fsf] kIfdf k|lta4tf JoQm u/] . ;Ifd 5g\ eGg] ;Gb]z lbO/x]sf] 5 . cgnfOg k]dG] 6 / a}°dfkm{t k};f Stream Grade in all Subjects Total Students In Percentage
t/, pgLx¿n] dg b'vfP/} eP klg :yfkgf ug{ rfx]sf] ;dfhjfbL eQmk'/ gu/kflnsfaf6 ef}lts k"jf{wf/ ltg{ ;lsg] aGbf]a:t ul/Psf] 5 . Science C and above 543/578 93.94
Joj:yf s:tf] y/Lsf] ;dfhjfb lyof] < ;dfhjfbL ;dfh ;+;b, r'gfj jf -h:t} hUuf, ejg, k| o f] u zfnf, o; jif{sf] !! sIffdf cWoog/t Management D+ and above 499/508 98.23
k'“hLjfbL /fhgLlts bnaf6 :yfkgf x'g ;Dej x'“b}g . sbflrt s;}n] kmlg{r/nufot_ lgdf{0f tyf :yfkgf ;Dk"0f{ ljBfyL{sf] egf{ tyf k|jz ] Humanities D+ and above 124/126 98.41
To;/L :yfkgf ePsf] Joj:yfnfO{ ;dfhjfb eG5 eg] Tof] em"6dfq xf] . u/L cfjZos ;~rfng vr{ k/LIff cgnfOgdfkm{t ;~rfng Education D+ and above 16/17 94.12
Jofks sfdbf/ hgtfsf] lxt ug]{ j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yf ;dfhdf ljBfyL{x¿af6 p7fOg] z'Nsn] wfGg] ul/Psf] lyof] . sf]le8–!( sf
qmflGtsf/L kl/jt{gaf6 dfq ;Dej x'g;S5 . tyflk, ;dfhjfbL Joj:yfaf/] u/L of] ljBfno cufl8 al9/x]sf] 5 . sf/0f emG8} ^ dlxgf sIff !@ / !! o; z}lIfs ;qb]lv sIff !! ljBfyL{ x ¿ cWoog/t 5g\ . o;
hgtfnfO{ a'emfpgdfq eP klg ;dfhjfbsf] rrf{ / k|of]u cfjZos 5 . lj=;+ @)^% ;fnaf6 o; ljBfno sf ;Dk"0f{ sIff cgnfOgaf6 ;~rfng df gof“ kf7\oqmd nfu" ePsf] 5 . df=lj= cGtu{t ;~rfng eO/x]sf]
Pdfn] / g]sfn] :yfkgf ug{ rfx]sf] ;dfhjfbL ;dfh Jofks sfdbf/ k"0f{tof ljBfyL{x¿af6 p7]sf] z'Nsdf ePsf] lyof] . xfn ;Dk"0f{ ld8 6d{ To;adf]lhd ^ j6f ljifosf sIffx¿ lzIffzf:q ljifodf ut ;fnsf]
g]kfnL hgtfsf] lxt x'g] Joj:yf xf]Og . pgLx¿ gfkmfdf cfwfl/t k'h “ LjfbL
Joj:yfsf kIfw/ x'g\ . pgLx¿n] :yfkgf ug{ rfx]sf] ;dfhjfb sbflk lge{/ /xL ;~rfng x'“b} cfPsf] 5 . k/LIff cgnfOgaf6 zlgaf/sf lbg lgoldt ;~rfng eO/x]sf 5g\ . t'ngfdf o; jif{ egf{ ;ª\Vof sdL
j}1flgs ;dfhjfb xf]Og . o; ljBfnodf k"0f{sfnLg lzIfs #* u"un kmd{dfkm{t lng] Joj:yf ul/Psf] klxnf]÷bf]>f]÷t]>f]÷clGtd q}dfl;s /x]sf] 5 . egf{ ;dodf s'g} klg
lj8Dagf ¤ cfh tL /fhgLlts bnx¿ nf]sfrf/sf] nflu eP klg hgf cw{k0" f{sfnLg #, dfl;s j]tgdf 5 . ljBfnosf ;Dk"0f{ sIff sf]7f, k/LIff u/L rf/ k6s, dWo q}dfl;s ljBfyL{;“u sf]le8sf sf/0f k|ToIf
rrf{ ug]{ u/]sf] ;dfhjfbsf] s'/f xfn Tof] klg ug{ 5f]8b\ } 5g\ . kl5Nnf !)# lzIfs / k|zf;lgs sd{rf/L nla, k|zf;lgs zfvfnufot ljBfno k/LIff # k6s, Home Assign- e]63f6 ug{ g;lsPsf]n] lzIffzf:qsf]
b'O{ dlxgfdf b]zdf 7"n7"nf /fhgLlts ;efx¿ eP . tL /fhgLlts ;efdf $) u/L hDdf !*$ hgf sfo{/t k|fª\u0f ;L=;L= Sofd/fsf] lgu/fgLdf ment, xflh/Lnufot lglb{ i 6 dxŒjsf] ljifodf cfjZos k/fdz{ /
sf]xL klg g]tfx¿n] cfkm"n] :yfkgf ug{ vf]hs ] f] /fhgLlts Joj:yfaf/] sxL+ 5g\ . /x]sf] 5 . d"Nofª\sg k4lt k"jj{ t\¿kdf lg/Gt/ ;'emfj lbg ;lsPg . cfufdL lbgdf
st} rr}{ ePg . g]tfx¿sf efif0fsf ljifo cfk;df ufnLunf}h, cf/f]k– o; z}lIfs jif{sf] egf{;d]t u/L sf] l e8–!( sf ;ª\ s 6sf hf/L /x]sf] 5 . o; jif{af6 To;sf] ljleGg ljifox¿ yk ub{} lzIffzf:qk|lt
k|Tof/f]k / ;Qf g} eof] . pgLx¿n] efuaG8fs} s'/fnfO{ cfkm\gf] cleJolQmsf] xfn sIff !! / !@ df ^* lhNnfsf # lbgx¿df bfo/f a9fp“b} nfg]]5f}“ . ljBfyL{sf] cfsif{0fnfO{ a9fp“b} nfg]5f}“ .
ljifo agfP . ;dfhjfb pgLx¿sf b:tfj]hdf ;hfpg] zAbafx]s s]xL klg xhf/ @$% hgf ljBfyL{x¿ cWoog/t sf]le8–!( sf] ljifd kl/l:yltdf 5fqj[ l Q Vjk df=lj= / zf/bf SofDk; df=lj=
ePg . ;+ljwfgdf ;dfhjfbpGd'v ;dfhsf] kl/sNkgf ul/Psf] 5 . t/, 5g\ . h;dWo], Joj:yfkgdf ! xhf/ klg ljBfyL{ s ] l Gb| t /xL z} l Ifs z}lIfs jif{ @)&%÷)&^ df sf] k7g kf7g Pp6} z} l Ifs
zf;s bnsf g]tfx¿ Tof] s:tf] ;dfh x'g] eGg] ljifodf hgtfnfO{ a'emfpg $@$ hgf, lj1fgdf ! xhf/ @&% lqmofsnfk hf/L /fv]sf lyof}F. xfn;Dd ul/a tyf h] x ] g bf/ %%) hgf Sofn]G8/cg';f/ eO/x]sf] hfgsf/L
rflx/x]sf 5}gg\ cyjf pgLx¿ cfkm} Tof] ljifodf cGof]ndf 5g\ . hgf, dfgljsLdf !(& hgf / sfg'gdf klg hf]lvd sfod /x]sf]n] xfd|f] ;fd"lxs ljBfyL{x¿nfO{ ^% nfv %% xhf/ ^&% u/fp“b5f}F .
Jofks g]kfnL hgtfsf] lxt x'g] Joj:yf j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yfdfq (@ hgf ljBfyL{x¿ laxfgL / lbjf k|of;n] sf]le8–!( dfly ljho k|fKt ¿k}ofF 5fqj[lQ lbOof] . o; z}lIfs ah] 6
x'g;S5 . Tof] j}1flgs ;dfhjfbL Joj:yf :yfkgfsf] lglDt Jofks g]kfnL ;qsf &) j6f ;] S ;gx¿df ug{ cfjZos 5 . xfd|f lzIfs ;fyLx¿, jif{sf] nflu 5'6\ofOPsf] ^% nfv cf=j=@)&^÷)&& sf] c;f/
hgtfaLr Tof] Joj:yfsf] k|f?kaf/] Jofks 5nkmn / ax;sf] cfjZostf cWoog/t 5g\ . sd{ r f/L ldqx¿ clg ljBfyL{ ¿k}of“sf] 5fqj[lQ k|bfg ug{] k|lqmofx¿ d;fGt;Dd zf/bf SofDk; df=lj=sf]
5 . g]kfndf g]kfnL Oltxf;, cy{tGq, ;dfh / ;+:s[lt ;'xfp“bf] ;dfhjfb t'ngfTds¿kdf sd / ;:tf] efOalxgLx¿ klg sf]le8 ;ª\qmd0faf6 ;~rfng eO/x] s f] hfgsf/L s'n ljlgof]lht ah]6dWo] rfn' vr{ -
Joj:yf :yfkgf x'b“ f g]kfnL hgtfsf ;'vsf lbg ;'? x'g5 ] . To:tf] Joj:yf z'Nsdf lgDg cfo ePsf cleefjssf c5' t f] /x] g g\ . ;ª\ q mldt lzIfs u/fp“b5' . @)&& k'; d;fGt;Dd ¿= tna tyf eQf, sfof{no ;~rfng,
:yfkgfsf] lglDt ;dfhjfbL Joj:yfsf] k|rf/ / rrf{nfO{ lg/Gt/ / cem 5f]/f5f]/Lx¿n] u'0f:t/Lo lzIff k|fKt ;fyLx¿n] cgnfOg sIffnfO{ 3/af6 !% nfv ! xhf/ ^ ;o @% ;DalGwt z}lIfs ;fdu|L, h]xg] bf/ ljBfyL{x¿sf]
Jofks agfpg h?/L 5 . ug{ ;s"g\ eGg] :yfkgfsfnb]lvsf] rfn' /fVg'eof] . xfdLn] ljBfnosf ljBfyL{nfO{ ljt/0f eO;s]sf] 5 . 5fqj[lQ;d]tsf] nflu_ ¿= !! nfv
p2] Z odf xfdL c6n 5f} “ . k|zf;lgs sfo{x¿ @)&& h]7b]lv ;'¿ ah] 6 !% xhf/ ^ ;o #& 5 / k'h“ Lut vr{
;Gbe{
– uf}/j k|wfg ljBfyL{ x ¿nfO{ b] z / hgtfk| l t u¥of} “ . ;du| d f cgnfOg l;sfO xfdL;“ u sfo{ ug{ ] JolQm, ¿=@ nfv * xhf/ ( ;o (( ;d]t
akmfbf/ agfpg, ldx]gtL, Odfgbf/ / k|efjsf/L gePsf] xfd|f] d"Nofª\sgaf6 ;ª\3;+:yfsf] cg'ej / n]vf k/LIf0fsf] u/L ¿= !# nfv @$ xhf/ ^ ;o #^
;/sf/sf] g]tT[ j km]l/P g}ltsjfg agfpg, k/LIffdf gSsn
u/L pQL0f{ x'ge' Gbf cg'QL0f{ x'g' /
k'gM ldx]gt u/L pQL0f{ x'g' w]/} pQd
b]lvPsf] 5 . sIff !! sf] k|yd q}dfl;s bf}/fgdf xfdLn] pknAw u/fpg] :ki6
k/LIff / sIff !@ sf] bf]>f] q}dfl;s / Jojl:yt lx;falstfasf] clen]vn]
k/LIffn] To;nfO{ l;4 u5{ . xfn ;Dk"0f{ xfd|f] cfly{s kf/blz{tfnfO{ emNsfp“5 .
5 eg] cfDbfgLtkm{ ¿=& nfv %@
xhf/ &% ¿k}of“ eO{ ¿=% nfv *$
xhf/ ^! Go"g /x]sf] 5 .
klg df}lns kl/jt{g gx'g] eGg] 1fg lbnfpg lzIfs–cleefjssf]
;fd"lxs k|of;n] dxŒjk"0f{ e"ldsf
sIffx¿ cfjZos :jf:Yo dfkb08 o; z}lIfs jif{df sf]le8sf
ckgfO{ ef}lts pkl:yltdf ;~rfng sf/0f cfly{s jif{ @)&^÷)&& sf]
o; cf=j=@)&&÷)&* sf] nflu rfn'
vr{ -tna tyf eQf, sfof{ n o
k'h“ LjfbL Joj:yfdf hltkN6 ;/sf/sf] g]tT[ j km]l/P klg Ps b'O{ j6f v] N 5 . To;} c g' ¿ k xfdL lg/Gt/ eO/x]sf 5g\ . c;f/;Dddf ;a} z' N s p7fpg ;~rfng, z}lIfs ;fdu|L, h]x]gbf/
;'wf/sf sfdafx]s df}lns kl/jt{g ePsf] b]lv“bg} . emG8} b'Ol{ txfO dt k|fKt cufl8 al9/x]sf 5f}“ . sf]le8–!( ;“u h'‰g ;a}lt/af6 ;lsPg . t;y{, s'n ah]6 ¿= @! ljBfyL{x¿sf] 5fqj[lQ;d]tsf] nflu_
s]kL cf]nLn] h;/L df}lns kl/jt{gsf] cg'el" t lbg ;s]gg\ To;/L g} csf]{ s'g} ljBfyL{ / cleefjsx¿sf] ;xof]u cfx\jfg ePadf]lhd ;Dk"0f{ s/f]8 !# nfv /x]sf]df ;~rfngtkm{ ¿= #@ nfv #) xhf/ / k'h“ Lut vr{
g]tfsf] g]tT[ jdf gof“ ;/sf/ u7g eP klg df}lns kl/jt{g gx'gd] f zª\sf lg/Gt/ /f]hfOdf o; ljBfno kg{n' ] lzIfs sd{rf/Laf6 & lbg a/fa/sf] !! s/f]8 !@ nfv %(xhf/ %&$ / -k':ts, kmlg{r/, d]l;g/L ;fdfgsf]
5}g . bfxfn–g]kfn kIfw/ g]skfn] cf]nLsf] ;/sf/n] sDo'lg:6 l;4fGt / xfdLx¿nfO{ xf};nf k|bfg ul//x]sf] tna s6fO{ s'n % nfv # xhf/ ()$ k'h“ Lut vr{tkm{ $* nfv *$ xhf/ nflu_ ¿=& nfv u/L s'n ¿= #(
ljrf/cg';f/ s'g} sfd gu/]sf] km'Sof] . To:tf] sfd cf]nLafx]s c¿ s'g} 5 . Joj:yfkgsf kf6f]x¿ h:t} sIff ¿k}of“ eQmk'/ gu/kflnsfsf] sf]le8 $ ;o @@ ¿k}of“dfq k|ult eof] . nfv #) xhf/sf] ah]6 ljlgof]hg
g]tfsf] g]tT[ jdf ;/sf/ ag] klg unf{ eGg] ljZjf; 5}g . sf]7f, k':tsfno, k|of]uzfnf, oftfoft ;ª\qmd0f lgoGq0f tyf /f]syfd sfo{sf] To;} u/L cfDbfgLtkm{ ¿=!) s/f]8 ul/Psf] 5 . cfDbfgLtkm{ ¿=!^ nfv
ax'dt k|fKt ;/sf/ km]/abnsf] s'/f ug'{ of k|d cf]nLsf] g]tT[ jdf /x]sf] cflbnfO{ klg qmlds¿kdf ;an / nflu v8f ul/Psf] sf]ifdf hDdf u/]sf !^ nfv % xhf/ $ ;o @@ &* ¿k}of“ -w/f}6L afx]s_ x'g] cg'dfg
;/sf/ 9fNg' b]znfO{ cl:y/tfdf lgDTofpg' xf] . cl:y/ ;/sf/n] OR5fPcg';f/ ;Ifd agfp“b} nu]sf 5f}“ . lyof}“ . ;fyLx¿sf] ;Nnfxcg';f/ o; ¿k}ofFk|ult eof] . ljBfyL{af6 p7\g ul/Psf] 5 . pNn]lvt ah]6cg';f/
sfd ug{;Sb}g . ;/sf/df ;fd]n x'g] bnsf g]tfx¿nfO{ lrQ a'emfpg g} lgdf{ 0 f sfo{ jif{ s' g } klg k" 0 f{ s fnLg lzIfs af“sL z'Ns cfly{s jif{ @)&&÷)&* @)&& k'; d;fGt;Dddf ! nfv ^&
;do laT5 . k'h “ LjfbL lrGtgsf x/]s g]tf / ;f+;bx¿ ;/sf/df hfg cft'/ sIff sf]7f cefjnfO{ dWogh/ sd{rf/Ln] vfhf / kf]zfs eQf glng] df qmlds ¿kdf hDdf eO/x]sf] xhf/ ( ;o *$ ¿k}of“ vr{ eO;s]s ] f]
x'G5g\, dGqL aGgsf] lglDt t“5f8d5f8 u5{g\ . of] ljutsf] ;+oQ ' m ;/sf/df u/L af:s]6an sf]6{sf] blIf0ftkm{ lg0f{o u/L ;f]xLcg'¿k ;'ljwf glnPsf] hfgsf/L u/fp“5' . 5 . ;fy}, ljBfyL{af6 # nfv () xhf/
b]lvPs} xf] . clxn] s]kL cf]nLsf] ;/sf/ 9fn]/ dg ;Gtf]if ug]{ a]nf 5}g . gof“ %!%%=!$ ju{ lkm6 cyf{t\ !% cfgf ! hfgsf/L u/fp“b5' . ns8fpg cjlwd} o; cf=j= @)&&÷)&* sf] %) ¿k}of“ cfDbfgL ePsf] 5 .
;/sf/n] dg ;Gtf]if x'g] u/L sfd klg ug]{ 5}g . k};f hUufdf s'n !^ s/f]8 #^ nfv sIff !@ sf ljBfyL{x¿sf] cleefjs nflu ;~rfng vr{ -tna tyf eQf, zf/bf SofDk; df=lj=af6
k'h“ LjfbL lrGtgsf x/]s g]tfx¿ ;/sf/ aflx/ /x“bf;Ddf of] ug]{ Tof] &^ xhf/ %!@ ¿k}of“ &^ k};f ah]6 e]nf cgnfOgdfkm{t /fvL ljBfnodf sfof{no ;~rfng, z}lIfs ;fdu|L, cf=j=@)&^÷)&& df lzIfs tyf
ug]{ s'/f kmnfS5g\ / ;/sf/df ;fd]n x'g] atfp“5g\ . ;f+;b k'g:yf{kgf x'gc' l3 nfut Oli6d]6df kf“rtn] ‘Ans ;L’ a'emfpg'kg{] z'Ns a'emfpg cg'/f]w ub{} h]xg] bf/ ljBfyL{x¿sf] 5fqj[lQ;d]tsf] sd{rf/Lx¿sf] kfl/>lds cfos/ /
bfxfn–g]kfnsf] kIfsf g]tfx¿n] To:t} ljrf/ kf]v] . dfgf},“ cfkm\gf] g]tT[ jsf]
kIfdf ;/sf/ ag]kl5 oxf“ PsfPs ljsf; x'G5, kl/jt{gsf] cg'el" t x'G5 . ejg lgdf{0f ug{] O{–6]G8/sf] k|lqmof cfufdL z}lIfs sfo{qmd / sIff !! nflu_ ¿= !@ s/f]8 ($ nfv, k"h“ Lut ljleGg laqm]tfx¿af6 sl§ u/]sf]
k'h“ LJfbL ljrf/sf g]tfx¿ hgtfdfem o:t} cfZjf;g af“85 \ g\, cfZjf;g af“8/] } ;lsPsf] 5 . s] x L lbgkl5 sf] clGtd k/LIffsf] ljifodf hfgsf/L vr{ -k':ts, kmlg{r/, d]l;g/L ;fdfg, cu|Ld cfos/ s'n ¿= *( xhf/ &
hgtfsf] dg lhTg] k|of; u5{g\ . qmlds¿kdf lgdf{0f sfo{ ;'¿ ug]5 { f}“ . u/fPsf lyof} “ . nfdf] ;dosf] k| o f] u zfnf;DaGwL ;fdfg, ejg ;o $@ cfGtl/s /fh:j sfof{no
b]z / hgtfk|lt ;dlk{t s'g} bnsf g]tfn], /fhgLlt ug'{ g} b]z / To;} u/L dfgj ;+;fwgtkm{ cfjZos ns8fpgdf klg ljBfnon] ;bfem}“ lgdf{0fsf] nflu_ ¿= * s/f]8 $) eQmk'/df bflvnf ePsf] oxf“x¿df
hgtfsf] ;]jf ug'{ xf] eGg] g]tfn] em"6f s'/f kmnfSb}gg\, cfZjf;g af“8b\ g} g\ . hgzlQm yk ub{} nluPsf] 5 . o; lzIfs–sd{rf/LnfO{ ;fljs lgoldt nfv ;d]t u/L s'n ¿= @! s/f]8 cjut u/fpg rfxG5' .
ax'dt g]kfnL hgtf ;}4flGts, j}rfl/s / ;f+:s[lts¿kn] ;r]t / ;ª\ul7t jif{ !& hgf gof“ lzIfs, sd{rf/Ltkm{ tna pknAw u/fPsf]] lyof] . #$ nfv ¿k}of“sf] ah]6 ljlgof]hg -Vjk dfljsf] PSsfO;f},“ Vjk sn]hsf]
geP;Dd ;Qf;Lg bnsf g]tf / dGqLx¿ o:t} em"6sf] v]tL u5{g,\ ul//x]sf x]eL uf8L rfns !, n]vf zfvfdf ! eQmk'/ gu/kflnsfsf] lgb{z ] g ul/Psf] 5 . cfDbfgLtkm{ !% s/f]8 pGgfO;f}“ / zf/bf SofDk;sf] tL;f}“
5g\ . ctM ;/sf/sf] g]tT[ j km]bd{} f oxf“ s'g} df}lns kl/jt{g x'G5 eGg] s'/f hgf sd{rf/L xfdL;“u hf]l8g'ePsf] / cleefjsx¿sf] dfunfO{ Wofgdf !) nfv ¿k}of -w/f}6L afx]s_ x'g] jflif{ s f] T ;jsf] cj;/df k| f rfo{
xf]Og . s'g} bnsf] l;4fGt / ljrf/ ax';ª\Vos hgtfsf] lxtdf 5 / To;nfO{ 5 . ;fy} , ;' / Iff uf8{ x ¿ / /fvL sIff !! / !@ sf ;a} cg' d fg ul/Psf] 5 . pNn] l vt k|sfzs'df/ >]i7af6 k|:t't jflif{s
sfof{Gjog ug{ bn nfluk5{ eGg]dfq oxf“ df}lns kl/jt{gsf] cg'el" t x'G5 . 6] l Sgl;ogsf] lj1fkg k| s flzt ljBfyL{x¿sf] @)&& ;fn ;fpg / ah]6cg';f/ @)&& k'; d;fGt;Dddf k|ltj]bg_
b[li6sf]0f %
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

:tflngsf cª\u/Ifssf] ;+:d/0f – %


-:tflngsf c·/Ifs P=6L= /]lagn] n]Vg'ePsf] k':ts ‘g]S; 6' :tflng gf]6;\ ckm c a8Luf8{’-Next To Stalin Notes of A Bodyguard_ sf] klxnf] k|sfzg ?;L efiffdf ;g\ !((@ df d:sf]sf] e]6/] fg k|sfzg
u[xn] u/]sf] lyof] . ;f] k':tssf] cª\uh]| L cg'jfb gy{:6f/ sDkf; hg{nsf ;Dkfbs dfOsn n'sf;n] ug'e{ Psf] lyof] . gy{:6f/ sDkf; hg{nn] g} cª\uh]| L cg'jfbsf] k|sfzg u/]sf] lyof] . ;f] k':ts :tflngsf] JolQmTj, lghL
hLjgsf ljleGg cfofd / :jefjaf/] a'em\g] ;fGble{s s[lt xf] . :tflngaf/] klZrdf ;~rf/dfWodn] km}nfO/x]sf e|d / em"6sf] v08g ug{ of] k':tssf] k7g pkof]uL x'g] b]lvG5 . g]kfns} klg s]xL jfdkGyL elgg] g]tf /
slyt a'l4hLjLx¿ :tflngaf/] e|ddf 5g\ . klZrdf b'ik|ef/sf] lzsf/ ag]sf 5g\ . To:tf k"jf{ux| / e|dsf] v08g ug{ o;cl3 js{;{ klAns];gn] g]kfnL efiffdf k|sfzg ePsf] ‘uf]Ko b:tfj]h’ s[lt g]kfnL af}l4s hutn]
lgs} ?rfP . of] 5nkmnnfO{ uxlsnf] agfpg cf/ 6L /]lagsf] of] k':ts dhb'/ b}lgsdf wf/fjfxL k|sfzg ub}{ hfg] 5 . cfzf 5, kf7sx¿sf] lglDt of] ?lrs/ / hfgsf/Ld"ns x'g5] –;Dkfbs_
dxfg\ b]zelQmk"0f{ o'4 ;'? lyof] . rf/ j6f ljz]if ;}lgs /]n tof/L cj:yfdf lyP . d:sf]sf]
eof] . o'4 ;'? ePnuQ} af]Nzf]O{ cS6f]a/ !% df :r]as { f]e / a]l/ofn] Pgs]8LeL / d:sf]sf 5]pdf /f]ufZsf]–l;df]gf]E:sLdf tL /]n /flvPsf lyP . d tL
lyP6/ l/Qf] eof] . gf6\o 6f]nLsf ljleGg lhNnfsf ;lrjx¿sf] a}7s af]nfP . Toxf“ a]l/ofn] /]nsf] Joj:yfkgdf ;+nUg lyP“ . t/, tL /]n ;a} a]l/of /
clwsf+ z snfsf/x¿ rnfvLk"js { 3f]if0ff u/], æhd{gLsf 6\ofª\sx¿ cl8T;f]ef] cfOk'us ] f] Pgs]eL8Lsf] g]tT[ jdf lyP . csf]{ ;fnsf] hgj/L dlxgf;Dd tL
s'Ol{ az]edf uP . Ps xhf/eGbf 5 . n8fO“sf] df]rf{;“u xfd|f] ;Dks{ laR5]b eO;s]sf] 5 . s]Gb|Lo /]n ToxL+ /x] . :tflngsf] nflu Joj:yf ul/Psf] ‘ljz]if /]n’
a9L snfsf/x¿ n8fO“ d f sdfG8sf] lgb]z { gcg';f/ xfdLn] ;a} dxŒjk"0f{ snsf/vfgf, pBf]u ;x/sf] csf]{ lx:;fdf /f]lvPsf] lyof] . Toxf“ 7"nf] kl/df0fdf
kl/rflnt ;f+:s[lts 6f]nLdf / cGo dxŒjk"0f{ ;+/rgf j/k/ lj:kmf]6s la5fpg'kg]5 { . x/]s lgdf{0f ;fdu|Lsf] e08f/0f ul/Psf] lyof] .
;fd]n eP . c¿ s]xL snfsf/ lhNnfdf d:sf]sf] /Iffsf] nflu % ;o ;b:o 5f]8g\ ,' Ho]i7 gful/s :tflngsf] nflu Joj:yf ul/Psf] Tof] /]ndf hd{gL ljdfgn]
k|lt/IffcGtu{t lgdf{0f If]qdf / s]6fs]6LnfO{ ;'/lIft :yfgdf nfg] Joj:yf ug'{ . ;a} hu]8f b'O{ j6f ad v;flnPsf] lyof] . pgLx¿ Tof] /]n sxf“ n'sfOPsf]
sfd ug{lt/ nfu] . clg sf]xL pTkfbg hgtfnfO{ af“l8b]pm . zq'sf] xftdf tL pTkfbg gk¿g\ .Æ lyof], kQf nufpg ;kmn ePsf lyP .
nfn;]gfdf etL{ eP . ;/sf/sf 8frf j/k/ ;a}lt/ dfOg la5ofOPsf] lyof] . xfdLnfO{ a]l/ofsf] g]tT[ jdf ‘8frf’ sf sdfG8/ ;f]nf]eP] en] :tflngsf
kbflwsf/Lx¿sf] ;'/Iff ug{ tL; To;af/] va/ ul/of] . t/, :tflng s;/L Toxf“af6 aflx/ lg:sg'eof], kmlg{r/ / cGo ;fdfgx¿ Toxf“af6 cf];f/]/ /]ndf y'kfg{ nufPsf
hgf l;kfxL;lxtsf] Pp6f xfdLnfO{ yfxf ePg . 8frfaf6 lg:s]/ pxf“ s;/L sflnlgg df]rf{ lyP . ha of] s'/f :tflngnfO{ yfxf eof], lgs} l/;fpg'eof] .
6f]nLsf] g]t[Tj ug]{ lhDd]jf/L / cGo 7fp“df k'Ug'eof], s;}nfO{ klg yfxf ePg . æd]/f kmlg{r/ / sfuhkq vf]O sxf“ uP <Æ, :tflngn]
" P= 6L= /]lag dnfO{ ;' l Dkof] . ;/sf/sf TolQa]nf :tflng sxf“ x''g'x'GYof] < :tflngsf rfns eGg'eof] .
clwsf/Lx¿ d:sf] jf n8fO“sf] ldlqplvgn] eg] s f lyP, æqm] d lngaf6 :tflng kf] l n6Jo' / f] æxfdL s'Olaz]e 5f]8g\ ] tof/Ldf 5f}“ sd/]8 :tflng .Æ
df]rf{lt/ hf“bf pgLx¿sf] ;'/Iff ;b:ox¿nfO{ e]6g\ 8frf hfg'eof] . ?dlgcfT;]en] 8frfdf kfgL / æcx“ ¤ xfdL oxf“af6 hf“bg} f}“ . ;'Gg'eof] < xfdL clGtd
ug]{ lhDd]jf/L xfd|f] lyof] . cfuf] s]xL gePsf] / htftt} dfOg la5\ofOPsf] hfgsf/L lbP . ljho;Dd d:sf]d} x'g]5f}“ .Æ
:tflng o'4;“u 8/fp“y] / o'4 :tflngsf] jzsf] s'/f lyPg t/, :tflngn] ‘qm]dlng åf/’ vf]Ng lgb]z { g lbg'eof] . cf]nf]e{ n] åf/ cS6f]a/ !^ df ;':nf]e of]hgfcg';f/ ;a} sfd eO/x]sf]
egL nfdf] ;do;Dd cg]sg syf xflnof], em"6 / v'ndv'nf c;Tosf] aGb} /fv] . :tflngn] km]l/ csf]{ lgb]z { g lbg'eof], æt'?Gt} Toxf“sf 5–5}g egL ;f]wvf]h ug{ cfP . :tflng;“u TolQa]nf ePsf]
k|rf/ ul/of] . o;} ;Gbe{df Pp6f 36gfsf] rrf{ pko'Qm x'g;S5 . ;a} lj:kmf]6s x6fOxfNg';\ . a'em\g'eof] <Æ s'/fsfgLaf/] pgn] eg], æ:tflngn] dnfO{ tTsfn Tof] /]ndf uP/
% d]sf] lbg qm]dlngdf Pp6f a}7s a;]sf] lyof] . n8fO“af6 8/fPsf cf]nf]e{ n] åf/ vf]n/] 8frfleq uP/ pHofnf]sf] nflu cfuf] ;a} kmlg{r/ / cGo ;fdfg lkmtf{ 8frfdf Nofpg eGg'eof] .
clwsf/Lx¿dWo] Ps hgf clwsf/Ln] s]Gb|Lo ;ldltsf ;b:osf] afn] . leq k;]/ :tflng sfddf nfluxfNg'eof] . a}7ssf ljifosf] pxf“ lgs} l/;fpg'ePsf] lyof] .Æ
nflu Pp6f xltof/aGb /]n tof/L cj:yfdf uf]Ko :yfgdf /flvPsf] tof/L ug{ yfNg'eof] . aflx/ eg] lgdf{0ftkm{sf l;kfxLx¿ dfOg xfdLn] TolQa]nf ;a} y/L dflg;x¿ b]Vof}“ . slt dflg;
hfgsf/L lbP . o:tf] s'/f ;'g]kl5 :tflngn] pgnfO{ emkfg'{eof] . lgsfNg vfN8f] vGb} lyP . cfkm\g} :jfy{j; :tflng d:sf] 5f]8s ] f] rfxGy] . t/, pgLx¿
æs:tf] grflxg] s'/f ug'e{ Psf] ¤ ;f]leot ;ª\3sf] ;Ldfleq cS6f]a/ !^ df :tflng d:sf]sf ;8sdf lx“8b\ } ubf{ pxf“n] ;a}n] Pp6} s'/f u/]sf] ;'Gof}–“ :tflngsf] lg0f{o . :tflngsf] d:sf]df
zq' k;]sf] a]nf sf] ;'/lIft xltof/aGb /]nsf] s'/f ¤Æ, :tflngn] dflg;x¿;“u vfgnfO{ /f]6L, lk7f], df;' / dsf/f]gL b]Vg'eof] . tL /xg] k|:6 lg0f{o . clxn] P/f]8f« d] /x]sf] ljdfg:yndf TolQa]nf
eGg'eof] . pxf“sf] of] cleJolQmaf6 xfdLn] s]xL lgisif{ lgsfNg ;a} vfB j:t' /fHosf] e08f/af6 hgtfnfO{ af“l8Psf] lyof] . pxf“n] rf/ j6f 8un; ljdfg t}gfy lyP . s0f{n ] u|fr]e :tflngsf]
;S5f}M“ Toxf“ hgtfnfO{ s]xL eGg'ePg . t/, q]mdlng k'Ug]lalQs} Pp6f ljdfgsf] Soflagdf a;]sf lyP . pgLx¿ ;a} sbflrt d:sf]dfly
æhd{gLn] ;f]leot ;ª\3dfly o'4 yfn]sf] ;dfrf/ :tflngnfO{ a}7s 8fSg'eof] . a}7sdf pxf“n] ;f]Wg'eof], æd:sf]df o:tf] c/fhstf zq'n] sAhf hdfP cfkm" bf]ifd'Qm x'g vf]lh/x]sf lyP .
;aeGbf klxnf df;{n em'sf]an] lbPsf lyP . ev{/ laxfgsf] # ah]sf] s;n] dRrfp“b} 5 <Æ kf7snfO{ d}n] oxf“ :tflngsf] ‘sfo/tf’ ;DaGwL em"6af/]
lyof] . :tflng qm]dlngl:yt cfkm\gf] sfof{nodf cfOk'Ug'eof] . ;a} hgf r'krfk lyP . a]l/ofsf] klg d'v aGb lyof] . k|sfz kfg{ vf]h]sf] x'“ . s]xL pbfx/0f x]/f}“ . :tflngsf] cfjf;
:tflngkl5 Toxf“ em'sf]a / ltdf]z]Gsf] klg cfP . hd{gLsf zf?lvgn] lgs} yf]/} zAbdf ePsf] 36gfaf/] hfgsf/L lbP . :tflngn] ‘;]dg] f]E:sf]P’ sf] e"efudf htftt} lj:kmf]6s kbfy{ la5\ofOPsf]
o'4sljdfgx¿ cfsfzdf p8\b} ubf{ klg :tflng d:sf]sf ;8sdf :r]as{ f]enfO{ /]l8of]df uP/ hgtfnfO{ ‘xfdLn] n8fO“ lhTg] / ;a} / cfsfzdf cfpg] zq'sf ljdfgdfly xdnf ug]{ xftxltof/
v'nf¿kdf lgoldt otfptf uO/xg'xG' Yof] . hgtfn] cfkm"nfO{ cfkm\g} s'/f rf“8} g} 7Ls7fs x'g] ePsf]n] ahf/df kmls{g clg ;a} k;n tDtof/ /flvPsf] eP klg :tflng Tof] 7fp“df cfO/xg'eof] . Tof]
aLr b]vf];\ eGg] pxf“sf] ;f]rfO lyof] . cfkm\gf] g]tf cfkm\g} j/k/ vf]Ng / ;fdfGo tl/sfn] hLjg cl3 a9fpg’ cfx\jfg ug{ lgb]z { g 7fp“ 5f]8g\ ] ljrf/ ug'e{ Pg . Pgs]eL8Ln] zq'n] v;fn]sf] Pp6f
/fhwfgL d:sf]d} a;]/ k|lt/Iffsf] g]tT[ j ul//x]sf] ;Gb]z pxf“ hgtfnfO{ lbg'eof] . To;kl5 :tflngn] hL=emsf]a, kL= c6]{d]Pe, aL= ad e'Od“ f v;]sf] t/ lj:kmf]6 gePsf] egL ;hu t'NofPsf]
lbg rfxg'xG' Yof] . pxf“ uf]sL{ ;8s, h]lDnof]gf]e pkTosf / :df]nG] :sL zfkf]lZgsf]e, P=ef]hg];]G:sL, Pg=s'T;f]e / Pd= slnlggnfO{ lyof] . sbflrt Tof] lj:kmf]6g eP 8frfdf klg lj:kmf]6s la5\ofpg]
rf]sdf /x]sf df]rf{df a/f]a/ k'lu/xg'xG' Yof] . tL df]rf{df vl6Psf af]nfpg'eof] . df]nf]tf]enfO{ ;a} ljb]zL s"6gLlts lgof]unfO{ k|:tfj ul/Psf] lyof] . :tflngn] of] k|:tfj ;'lg;s]kl5 eGg'eof],
l;kfxLx¿n] pxf“sf tL e|d0fn] 7"nf] k|efj kf/]sf] x'GYof] . s'Olaz]edf ;fg{ lgb]z { g lbg'eof] . cGttM qm]dlngsf sdfG8/ ætkfO“x{ ¿ 6\ofª\s / dfOg ljz]if1x¿ x'gx' G' 5 . hfcf},“ ltgnfO{
o'4sf ;'?–;'?sf lbgx¿df laxfg $ ah]lt/ :tflng sn'emsL hg/n l:kl/bf]gf]e cfP . :tflngn] pgnfO{ ;f]Wg'eof], ætkfO“s { f] s] s;/L lg:t]h agfpg ;lsG5, x]/f}“ .Æ
rf]sdf k'Ug'xG' Yof] . ToxL+ j/k/ xfdL sf“r km'6s ] f cfjfh ;'Gg 5 ;'emfj < a]l/of ;a} s'/f s'Olaz]edf ;fg{k' g]{ elg/xg'ePsf] ;f]nf]eP] e / :tflng;“u} uP/ s's/{' fn] 6]Sb} xf]lzof/Lk"js {
;SYof}“ . PDa'n]G;x¿ nf; af]s]/ otfptf bf}l8/x]sf] ;'lgGYof] . 5 .Æ kfOnf rfNg'eof] . t/, ;a} s'/f 7Ls7fs eof] . TolQa]nf
3fOt] gful/s / l;kfxLx¿nfO{ klg ;'/lIft :yntkm{ nlu“b} lyof] . æToxf“eGbf o'/fn jf ;fOa]l/oflt/ ;fg'{ pko'Qm x'G5 . Toxf“ 8frfsf] cfsfzdf zq'sf b'O{ j6f ljdfg 3'ld/x]sf lyP . zq'sf
xftdf s]6fs]6L af]ss ] f ?“b} u/]sf dlxnfx¿af6 xfdL 3]l/Psf ;'/lIft x'g;S5Æ, sdfG8/n] eg] . ljdfg v;fNg t}gfy l;kfxLx¿n] uf]nL xfg] . uf]nL, ad t
x'GYof}“ . pgLx¿nfO{ x]b{} cf“vfel/ cf“;' /fv]/ :tflngn] Enfl;snfO{ :tflngn] s]xL eGg'ePg . pxf“ r'k nfUg'eof] . t/, a]l/of cfsfzaf6 cl;gfh:t} v;flnPsf] lyof] . :tflngnfO{ leq hfg
eGg'ePsf] lyof], æxfdLn] oL s]6fs]6LnfO{ b]zsf] leqL efudf / c¿ s]xL clwsf/Ln] l;h{gf u/]sf] cb[Zo ‘tgfj’ k|lt pxf“nfO{ cg'/f]w ul/of] . t/, pxf“ c¿ ;'/IffsdL{x¿;“u a:g'eof] .
;' / lIft¿kdf k' ¥ ofpg' k 5{ .Æ ;a} hgf nfn;] g fn] hd{ g lrQ ga'em]sf] k|:6 pxf“sf] cg'xf/df b]lvGYof] . ;a}hgf lg:s] . :tflngn] eGg'eof], æEnfl;s ¤ g8/fpg'xf];\ . xfd|f] ad / c¿sf
kmf;LjfbLx¿nfO{ slxn] /f]Sg] egL ;f]Wg / ;'Gg cft'/ lyP . sf]7fdf :tflng / cª\u/Ifssf] ¿kdf ddfq af“sL lyof}“ . ;f“em ad klg xfd|f] glhs v:g] 5}gg\ .Æ
:tflng cfkm";u“ ePsf ;a} zAbx¿sf] k|of]u u/L tL hgtfsf] dg n]lgg :df/ssf ;'/IffsdL{ km]l/of] . Enfl;s, ?ldcfgT;]e / d gf]e]Da/ & cfp“b} lyof] . d:sf] If]qsf] nfn;]gfsf
alnof] kfg'{x'GYof] . :tflng;“u} n]lggsf] kfly{j z/L/;fd" r'krfk pleof}“ . xfdL Zjf; k"js{ dfG8/ hg/n kL= cd]g{ e] n] k|:6;“u cfkm"nfO{ e]6g\ :tflngn]
æPs lbg kSs} v';Lsf] lbg cfpg]5 . xfdL ;8sdf gfRb} klg bafP/ dl;gf] :j/df af]Nb} lyof}“ . Toxf“af6 pxf“ qm]dlnglt/ af]nfpg'ePsf] 36gf ;Demg'x'G5 .
lx“8g\ ] lbg cjZo cfpg]5Æ, :tflng eGg'xG' Yof] . hfg'eof] . ætkfO{“ nfnrf]sdf k/]8sf] nflu tof/Ldf hf“b} x'gx' G' 5
hd{g ljdfgn] Wj:t agfPsf uf]sL{ ;x/df xfdL k'Uof}“ . ;f“em ef/L lxdkft eof] . :tflng af6f]d} /f]lsg'eof] . af6f] <Æ, :tflngn] ;f]Wg'eof] .
xftdf xft]ks | fz af]s/] :tflngsf] 5]pdf Pp6L dlxnf cfOg\ / Tof] 7fp“ 5f]8/] cGoq hfg vf]lh/x]sf dflg;x¿, l;kfxL / pgLx¿sf ltgtfs nfnrf]sdf gf]eD] a/ & sf] k/]8 cfof]hgf ug]{
:tflngnfO{ ufnL ug{ yflng\M emf]nfemD6fn] el/e/fp lyof] . :tflngn] Tof] eL8df Ps hgf ljifodf lj/f]w eO/x]sf] lyof] . kf]ln6Ao'/f]sf s]xL ;b:ox¿
æo:tf] vt/gfs ;dodf tkfO{“ o;/L ;8sdf lx“l8/xg' x'G5 dlxnf b]Vg'eof] hf] wf} wf} u/]/ cfkm\gf] uf8f 3r]l6/x]sL lyOg\ . To;sf] lj/f]wdf lyP . ;a}h;f] 6\ofª\s / l;kfxLx¿ n8fO“sf]
/ sd/]8 :tflng < zq'n] ;lhn} tkfO{d“ fly jd jiff{ ug{;S5g\ ¤Æ uf8fdf pgsf gfddfqsf s]xL ;fdfg lyP . :tflngn] cfkm" ;jf/ df]rf{df ePsf] x'gfn] k/]8 cfof]hgf u/] s'g} 6\ofª\s / ;]gf gx'g]
:tflngn] hjfkmdf cfkm\gf b'j} xftdfq km}nfpg'eof] . xf], kSs} uf8L /f]Sg'eof] . aflx/ lg:sg'eof] / s]xL a]/ ud vfg'eof] . ts{ ul/Psf] lyof] . t/, oL sdhf]/ d'6' ePsf ‘b]zeQmx¿’ n]
klg ltgL dlxnf 7Ls lyOg\ . :tflng xfdL;“u s'laGsfdf x'gx' G' Yof] dWo/ftdf kf]ln6Ao'/f]sf ;a} ;b:ox¿ 8frfdf e]nf eP . ;]gfkltsf] lrQ eg] Tof] s'/fdf a'emfpg ;s]sf lyPgg\ .
hxf“ rf/ ;oeGbf a9L ljdfgx¿ cfsfzdf pl8/x]sf lyP . tL Tof] pRr:t/Lo a}7sdf :tflngn] 8frfsf] /]vb]v ug]{ dlxnf æd]/f lk|o sd/]8x¿, tkfO{x“ ¿n] ;fob olta]nf of] k/]8sf]
ljdfgx¿n] nuftf/ ad v;fNb} lyP . clg xfd|f n8fs'x¿ O:6f]ldgfnfO{ af]nfpg'eof] / ;f]Wg'eof], æEofn]lG6gf efl;n]Egf, s] P]ltxfl;s / /fhgLlts dxŒjaf/] a'em\ge' Psf] h:tf] nfu]gÆ,
pgLx¿nfO{ tfs]/ uf]nL xfGb} lyP . zq'nfO{ ;kmntfk"js { k5fl8 tkfO“{ d:sf] 5f]8g\ ] tof/L ul//xg'ePsf] 5 <Æ ;]gfsf hg/nx¿lt/ cfkm\gf] kfOk cf}N“ ofp“b} :tflngn] eGg'eof] .
ws]ln;s] kl5 :tflngn] hd{g ljdfg v;fNg ;kmn n8fs'x¿sf] æsd/]8 :tflng ¤ d:sf] d]/L cfdf x'g,\ d]/f] 3/ xf] . o;sf] æolta]nfsf] k/]8n] n8fO“sf] df]rf{df nl8/x]sf l;kfxL /
gfd ;f]Wg'eof] . pxf“n] hd{gLsf ljdfgx¿ v;fNg ;kmn n8fs' /Iff x'gk' 5{Æ, O:6f]ldgfn] kf]ln6Jo/f] a}7sdf lgw{Ss elgg\ . hgtfnfO{ pT;fxsf] ;~rf/ ug]5 { . clg, ;d'bk| f/sf k'h“ Lklt
leS6/ tfnflvgnfO{ e]6\g'eof] . æ;'Gg'eof], d:sf]sf hgtf s] eG5g\ <Æ, kf]ln6Ao'/f]sf ;a} ju{n] jf]Nz]ljsx¿;“u cem} klg u7\7f3/df k|z:t af?b / uf]nL
zq'nfO{ :tflngsf] cfjf; ‘8frf’ sxf“ 5 eGg] s'/f /fd|/L ;b:ox¿sf cg'xf/ lgofNb} :tflngn] eGg'eof] . ePsf] ;f]Rg]5g\ . hd{gx¿n] d:sf] glhs s]xL klg /fd|f s'/f
yfxf lyof] . xfdL;“u} :tflngn] klg ;w}+ cfkm\gf] Hofg hf]lvddf ;a}hgf df}g lyP . ef]ln laxfg qm]dlnglt/ hfg] qmddf e]6fpg]5g} g\ . To;sf] cy{ xfdLn] g} pgLx¿nfO{ d2t ug'k{ g]{
/fVg'eof] . hd{gx¿ :tflng / pxf“;u“ } lx“8g\ ] 6f]nLnfO{ dfg{ lbnf]Hofgn] d:sf]sf] k|lt/Iffaf/] cfkm\gf rfns lqmer]G:sf]en] k|:6 zAbdf x'G5 . ToxL eP/ xfdLn] k/]8sf] cfof]hgf ug'k{ 5{ . 6\ofª\s /
nfu]sf lyP . :tflng / pxf“sf] 6f]nL 8frfdf ePsf] k"jh { fgsf/Lsf eGg'eof], æd ;w}“ ?;L hgtf;“u d:sf]d} a:b} cfPsf] 5' / ;w}“ ;]gf t xfdL kfpg]5f}“ . xfdLn] k/]8sf] uf]Ko 9·n] tof/L ug'k{ 5{ .
cfwf/df o:tf xdnf x'Gy] . :tflngn] 8frfdfly ePsf o:tf xdnfsf] d:sf]d} /xg]5' . gd?~h]n xfdLn] d:sf]sf] /Iff ug'{k5{ .Æ k/]8sf] cf}krfl/s ;'?jftaf/] gf]eD] a/ ^ df x'g] a}7ssf] cf}krfl/s
glhsaf6 x]ge{' Psf] lyof] . 8frfdfly v;flnPsf slt ad lj:kmf]6g qm]dlngdf ;'/IffsdL{x¿sf] ;ª\Vof lbgfg'lbg 36\b} lyof] . sfo{qmddf dfq v'nf;f ug]5 { Æ' , :tflngn] eGg'eof] .
eP eg] slt lj:kmf]6g ePgg\ . xfdLn] ltgnfO{ lgliqmo agfof}“ . ;]gfsf] d'Vofnosf] /Iff ug{ a]l/ofn] clwsf+z ;'/IffsdL{nfO{ Toxf“ æt/, olb k/]8d} zq'sf] ljdfgn] adaf/L u/] s] xf]nf <Æ,
tL ad Toxf“ lj:kmf]6g eP 8frf j/k/ a;]sf ;a} hgf dfl/g] v6fPsf lyP . :kf:sL åf/afx]s qm]dlng k:g] ;a} åf/df cj/f]w :tflngn] a}7sdf eGg'eof], æklxnf] s'/f t d:sf]df Pp6f klg
lyP . ug]{ hg/n l:kuf]en] lg0f{o u/]sf lyP . af6f]df h:tf];s ' } cj/f]w zq'sf] ljdfg k:g lbOg]5g} . bf];f| ,] olb zq'sf ljdfg kl;xfn]
;]K6]Da/ @( b]lv cS6f]a/;Dd qm]dlngn] a]nfotL / cd]l/sL eP klg :tflngn] xfdLnfO{ ;w}e“ l/ xflb{stfk"js { Jojxf/ ug'e{ of] . / ad jiff{ eOxfn] 3fOt]nfO{ pkrf/df nlug]5 . t/, k/]8 eg]
g]tfx¿sf] ;Dd]ngsf] cfof]hgf u¥of] . Hofb} k|lts"n / hf]lvdk"0f{ d:sf]sf] d'vd} zq' cfOk'Ubf klg :tflng lgs} ;f}Do / ;Gt'lnt cl3 a9fOg]5 .Æ
;dodf klg ljb]zL kfx'gfsf] nflu xfdLn] ;fgf] ;f+:s[lts sfo{qmdsf] /xg'eof] . pxf“ ;a}sf] nflu k|]/0ff alg/xg'eof] . af“ s L ef] l nsf] c°df
cfof]hgf u/]sf lyof}“ . Tof] sfo{qmdsf] ;+of]hg ug]{ lhDd]jf/L d]/f] cfjZos k/] tTsfn ;f]leot ;ª\3sf] ;/sf/ cGoq ;fg{ g]kfnL cg'jfb M aa{l/s
cGt/f{li6«o ^
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

ljZj ;ª\If]k
a]lNhodsf] h]ndf sf]le8–!(
km}lnPkl5 s}bLsf cfkmGt k|bz{gdf
a]lNhod, @* km]ac'| /L . a]lNohodsf] gfd'/ sf/fuf/df Ps ;o #@
s}bLaGbL / ^) sd{rf/Ldf sf]/f]gf ;ª\qmd0f k'li6 ePkl5 ;/sf/n]
ns8fpgsf yk pkfo ckgfpg] 3f]if0ff u/]sf] 5 . ;/sf/n] y'gfdf /x]sf
s}bLnfO{ ;ª\qmd0faf6 ;'/Iffsf nflu cfjZos Wofg glbPsf] tyf ;ª\qmldt
s}bLnfO{ e]6g\ sf/fuf/ k|zf;gn] glbPsf] eGb} pgLx¿sf cfkmGtx¿n]
sf/fuf/ If]qdf k|bz{g u/]sf 5g\ .
;ª\qmldtx¿nfO{ aflx/L JolQm;“u e]6g\ lb“bf sf]/f]gfn] pu| ¿k
lng;Sg] eGb} h]n k|zf;gn] pgLx¿nfO{ e]6g\ glbOPsf] atfPsf] 5 .
k|wfgdGqL cn]S8]G8/ 8L qmf]cf]n] sf/fuf/df b]lvPsf] ;ª\qmd0fn] b]z g}
sf]/f]gfsf] ;°6df k/]sf] ;ª\st] ub}{ ns8fpgsf] yk pkfox¿ ckgfpg]
atfpg'ePsf] 5 . dxfdf/L lgoGq0fsf nflu kof{Kt ;ts{tf ckgfO/x]sf
;do ;ª\qmd0f km}lnPsf] / o;nfO{ lgoGq0fdf Nofpgsf nflu yk sbd
rfNg] pxf“n] atfpg'eof] . a]lNhoddf xfn;Dd klg /flqsfnLg ns8fpg
hf/L 5 . a]lNhoddf cfOtaf/;Dd & nfv ^^ xhf/ ^ ;o a9L sf]/f]gf
;ª\qmldt 5g\ eg] @@ xhf/sf] d[To' eO;s]sf] 5 .

dflNbE;df Ps nfv JolQmnfO{


;+/f cd]l/sfsf] Soflnkmf]lg{ofl:yt ;fg dfl6cf]df Pl;ofnL ;d'bfodfly 3[0ffk|l] /t ck/fwsf] lj/f]wdf cfof]lht k|bz{gdf ;xefuL cd]l/sL hgtf .
sf]le8–!( lj¿4sf] vf]k lbOof]
sf]le8–!( sf] dxfdf/L;“u} ;+/f cd]l/sfdf Pl;ofnL d"nsf ;d'bfodflysf] xdnf / lx+;fTds ultljlw a9]sf] 5 . ;+/f cd]l/sL Gofo ljefusf jl/i7 dfn], @* km]ac'| /L . dflNbE;df cfOtaf/;Dd Ps nfv JolQmnfO{
clwsf/Lx¿n] ut z'qmaf/ cd]l/sfdf a9\bf] Pl;ofnL cd]l/sL hgtfdflysf] xdnf c:jLsfo{ gePsf] eGb} To:tf 36gfdfly cg';GwfgnfO{ ;3g agfOg] sf] l e8–!( lj¿4sf] vf] k sf] klxnf] dfqf nufOPsf] :yfgLo
atfPsf lyP . t:jL/M l;Gx\jf ;~rf/dfWodx¿n] b]zsf] :jf:Yo ;'/Iff lgsfo -PrkLP_ nfO{ p4[t u/L
hfgsf/L u/fPsf 5g\ .
PrkLPn] cfÇgf] cflwsfl/s 6\jL6/df eg]sf] 5, æsf]le8 lj¿4sf]

ul/aL lgjf/0fsf] nflu ;L lrglkmªsf] vf]k cleofgnfO{ ;kmn kfg{ ;/sf/nfO{ ;xof]u ug]{ ;j{;fwf/0f, :jf:YosdL{,
:jod\;j] snufot ;Dk"0f{ JolQmnfO{ ;/sf/ wGojfb lbg rfxG5 .Æ
PrkLPsf] tYofªscg';f/ u|6] / dfn] egL lrlgg] /fhwfgL / j/k/sf

‘cw{ ;x/L cfly{s 9f“rf’


ul/aL lgjf/0f sfo{qmdaf/] lsgf/f k'Ug ;L cfkm} anf}6] au/ kf/ k| f ljlws ;xof] u klg pknAw eg] .
If]qx¿sf &@ xhf/ *&@ JolQm;lxt s'n Ps nfv kf“r xhf/ $(@
hgfn] cfOtaf/;Dddf vf]k ;]jf lnO;s]sf 5g\ .
sl/a %^ nfv hg;ª\Vof /x]sf] dflNbE;df oxL km]ac'| /L ! b]lv
vf]k cleofg yflnPsf] lyof] eg] dflNbE;n] emG8} !! nfv vf]k vl/b
;" r gf ;ª\ s ng / k| j 4{ g ug] { ug'{kYof]{ . ;L sf“wdf ;fOsn af]s]/ u/fOof] . ToxL a]nf hgtfsf] cfDbfgL ;'?df t s]xL kl/jf/n] dfq k|lqmofnfO{ cl3 a9fPsf] 5 eg] cfufdL s]xL dlxgfleq ;Dk"0f{ hg;ª\VofnfO{
lznlznfdf -xfnsf rLgsf /fi6«klt_ lxnf]df lx“8b\ } u/]sf] :yfgLo ufp“nx] ¿ a9fpg x/]s ufp“nfO{ kmnkm'nsf] au}r
“ f t/sf/L v]tL u/]sf lyP . t/, sfpG6L vf]k ;]jf pknAw u/fpg] ;/sf/L clwsf/Ln] atfPsf 5g\ .
;L lrglkmªn] pQ/L rLgsf] xk]O{ cem} ;DemG5g\ . agfpg / x/]s kl/jf/nfO{ cª\u/' sf] ;/sf/sf] ;xfotfdf ;g\ !(*$ sf]

cd]l/sfn] hf]G;gsf] vf]knfO{ lbof] cg'dlt


k|fGtsf] lzlrcfr'cfg gu/cGtu{t ækbdf /x“bf kbflwsf/Lx¿n] au}“rf agfpg cfu|x ul/of] . cGTo;Dddf ^) b]lv &) k|ltzt
s'g} a]nf lgs} ul/a r]ªltªsf ;a} hgtfsf] lxtdf sfd ug'{k5{ . s'g} ;g\ !(*) sf] bzsdf ls;fgx¿ t/sf/L v]tLdf nfu] . b'O{
@@! ufp“sf ;fy} @% j6f sDo'gsf klg kl/jt{g gNofO{ xfdL s'g} klg ls;fgx¿ ahf/ cy{ t Gqsf] jif{ k l5 t t/sf/L v] t L ug] {
b' u { d kxf8x¿ l5rf] N b} cfkm\ g f kbdf al;/xg ;'xfp“b}g . t/, xfdLn] cjwf/0ffaf/] plt kl/lrt t lyPgg\ . ls;fgx¿sf] ;ª\Vof () k|ltzt
kfOnfsf 8f]ax¿ 5f]8\g'ePsf] 5 . tL kl/jt{gsf] nflu xtf/ dfGg' klg x'b“ g} Æ, t/, ;a}hgf cfly{s pkfh{gsf] af6f]df k'u]sf] lyof] . jfl;ª\ 6 g, @* km] a | ' c /L - 5 .
If]qdf pxf“n] tLg jif{eGbf nfdf] ;do ;g\ @)!% df lrlgof“ sDo'lg:6 cl3 a9\b} lyP . ;L lrglkmªn] ha ;g\ !(*$ sf] cf} k rfl/s PPkmkL_ . sf] / f] g fefO/;sf] ;]gfk|d'v x6fpg] cfd]{lgofsf
;ª\qmd0faf6 ;jf{lws c;/ k/]sf] k|wfgdGqLsf] lg0f{odf /fi6«kltsf]
;+o'Qm/fHo cd]l/sfn] hf]G;g P08 c;xdlt
hf]G;gn] ljsf; u/]sf] vf]knfO{ zlgaf/ o]/]efg, @* km]a|'c/L -PPgcfO{_ .
cfktsfnLg k|of]usf nflu cg'dlt k|bfg cfd]l{ gofsf /fi6«kltn] b]zsf] ;]gfk|dv '
u/]sf] 5 . x6fpg] k|wfgdGqLsf] l;kmfl/;nfO{
cd]l/sL /fi6«klt hf] afO8]gn] c:jLsf/ ug{e' Psf] 5 .
cd]l/sfn] t];f| ] vf]knfO{ cg'dlt lbPsf] ;] g f k| d ' v nfO{ avf{ : t ug] {
atfp“b} sf]le8–!( lj?4sf] ;ª\3if{ cem} k| w fgdGqL lgsf] n kflzGofgsf]
;dfKt eOg;s] s f] atfpg' e of] . l;kmfl/;nfO{ /fi6«klt cd]g{ ;u{:ofgn]
cd]l/sfn] o;cl3 kmfOh/ / df]8gf{n] zlgaf/ c:jLsf/ ug{' ePsf] xf] .
ljsf; u/]sf vf]k k|of]udf NofO;s]sf] b]zsf] ;+ljwfg, /fli6«o ;'/Iff,
5 . l:y/tfnufotnfO{ hf]ufpg' /fi6«kltsf]
/fi6«klt afO8]gn] hf/L ug{' ePsf] bfloTj ePsfn] k| w fgdGqLsf]
lj1lKtdf hf]G;g sDkgLn] ljsf; l;kmfl/;df /fi6«klt ;u{:ofgn] x:tfIf/
xk]O{ k|fGtsf] lzlrofr'cfgsf] r]gltª sfpG6Lsf hgtf;“u ;L lrglkmª r]gltªsf hgtf;“u cGt/lqmofdf ;L lrglkmª u/]sf] vf]k ;kmn b]lvPsf]df ;a} gug{' ePsf] xf], /fi6«klt sfof{nosf
cd]l/sL v'zL ePsf] atfp“b} sf]/f]gf Ps clwsf/Ln] eg]sf 5g\ .
sfd ug'{eof] / :yfgLo hgtfnfO{ kf6L{sf] kf6L{ ljBfnon] cfof]hgf u/]sf] cfly{s ljsf;sf] cjwf/0ff cl3 tYof°cg';f/ ;g\ !(*) sf] t'ngfdf efO/;n] l;h{gf u/]sf] ;°6 ;dfwfg ;'/Iff lgsfosf] af/]df klg
ul/aLaf6 d'Qm x'g ;xfotf ug'e{ of] . ljrf/ uf]i7Ldf ;Ln] sfpG6L txsf ;fg'e{ of], To;n] :yfgLo hgtfnfO{ Hofb} s'n cf}Bf]lus tyf s[lif pTkfbg d"No, ug{ xfdL ;a}nfO{ o; ;dfrf/n] /fi6«kltsf] ljz]if lhDd]jf/L x'g] /
;'wf/ / v'nfkgsf] gLlt ;g\ ;lrjx¿nfO{ eGg'ePsf] lyof] . pT;flxt agfof] . k|ltJolQm cfonufot gf} j6f dfkgdf pT;flxt u/]sf] pNn]v 5 . To;nfO{ gsf/fTds c;/ kg{ glbg]tkm{
!($( otfs} ;aeGbf a[xt\ cfly{s s[lifdf cfwfl/t sfpG6L ePsf]n] l;Sjfg ufp“sf Ps hgf ls;fg bf]Aa/n] a9]sf] lyof] . To:t} s'n cgfh Ps 8f] h dfq nufP k' U g] /fi6«klt pleg' pxf“sf] bfloTj ePsf]
kl/jt{gsf] cfwf/ lyof] . ;'wf/ / r] g ltª d' V otM s[ l ifdf cfwfl/t jfª tfcf]of]ªn] ;g\ !(*# df :yfgLo pTkfbg, s'n v'bf| laqmL kl/0ffdsf] hf]G;gsf] vf]k uDeL/ k|sl[ tsf] sf]le8– /fi6«klt lgs6:yx¿sf] egfO{ 5 .
v'nfkgsf] gLlt sfof{Gjog ePsf] ;g\ pBf] u df lge{ / 5 . Toxf“ s f] &) hgtfnfO{ hldg ljt/0f u/]kl5 cfkm\gf] cfwf/df r]gltª sfpG6Ln] P]ltxfl;s !( /f]syfd ug{ klg ;kmn x'g] bfaL k|wfgdGqL kflzGofgn] ;]gfk|dv '
!(*) sf] bzs;Dddf 7"nf] ;ª\Vofdf k|ltzt hgzlQm s[lifdf sfd u5{g\ . lktfn] t/sf/L pTkfbg yfn]sf] t/ /]s8{ ;a} pl5Gof] . ul/Psf] 5 . cd]l/sL vfB tyf cf}iflw cf]lgs uf:kfof{g;lxt s]xL pRr ;}Go
lrlgof“ hgtf ul/aLdf af“r]sf lyP . ;g\ !(*$ df ;Ln] ‘cw{–;x/L cfly{s ;/sf/af6 pgn] s'g} cfly{s ;xfotf TolQa]nfsf] cfly{s 9f“rfn] k|zf;g -Pkm8LP_ n] sf]le8–!( sf] clwsf/Lx¿nfO{ cl3Nnf] xKtf avf{:t
;'wf/ / v'nfkg gLlt nfu" u/]kl5 9f“rf’ sf] ljrf/ cl3 ;fg'{eof] . xk]O{ gkfPsf] atfP . Ps jif{kl5 ha cw{ xfl;n u/]sf pknlAwsf] b"/ufdL gof“ :j¿knfO{ klg /f]syfd ug{ ug{ l;kmfl/; ug{' ePsf] lyof] .
hf]G;gsf] vf]k k|efjsf/L b]lvPsf] ;]gfk|dv ' ;lxtsf jl/i6 ;}Go
rLgdf tLj|ultdf cfly{s ljsf; k| f Gtsf] ;aeGbf 7" n f] ;x/ ;x/L cfly{s 9f“rf cf}krfl/s¿kdf k|efj kf¥of] M r]gltªsf] cy{tGq cfh hgfPsf] 5 . clwsf/Lx¿n] k|wfgdGqL kflzGofgn]
eof] . ;g\ !(*@ df r]tltªsf] ljsf; lzlrofr'cfgglhs kg]{ r]gltªdf nfu" eof], ta pgsf lktfnfO{ cfjZos xk]O{ k|fGtsf pTs[i6 b;dWo] k/]sf] cd]l/sL tNnf] ;bg xfp; ckm /fhLgfdf lbg'kg]{ dfu ub}{ jQmJo hf/L
ug] { sfddf ;xof] u ug' { e of] . o:tf] cfly{s 9f“rf nfu" ug's { f] cy{ Knfl:6s / cGo ;fdu|L pknAw 5 . Toxf“sf] s'n ufx{:y pTkfbg / l/lk| h ] G 6] l 6E;n] !( va{ 8n/sf] u/]sf lyP . t/ k|wfgdGqLn] ;}lgs
v'nfkgsf] gLltn] NofPsf cj;/sf] r] g ltªn] lzlrofr' c fªsf] nflu u/fOof] . ToxL Knfl:6saf6 pgn] k|ltJolQm s'n ufx{:y pTkfbg ;g\ sf]le8–!( /fxt Kofs]h kfl/t u/];Fu} g]tT[ jaf6 cfPsf] jQmJonfO{ ‘;}Go s'’
pkof]u u/L ;f] If]qsf] ljsf;df pxf“n] :yfgLo ahf/sf] nflu cfjZos j:t' xl/t u[x agfP . sfpG6L ;/sf/sf !(&* sf] t'ngfdf clxn] # ;oeGbf hf] G ;gsf] vf] k n] klg cd] l /sL sf] ;+1f lbg' ePsf] lyof] .
g]t[Tj ug'{eof] . pTkfbg, k|zf]wg / pknAw u/fO{ clwsf/Lx¿n] v]td} k'u]/ k|fljlws a9L k|ltztn] a9]sf] 5 . Pkm8LPaf6 :jLs[lt kfPsf] 5 . o; cfkm"n] ;]gfk|d'vnfO{ avf{:t
tL ufp“x¿sf vf; cj:yf a'em\g ufp“ns ] f] cfly{s cj:yfdf ;'wf/ ug'{ ;Nnfx lbP . æPp6f k'/fgf] egfO 5, ha /fxt Kofs]hdf vf]k cfk"lt{ / 9'jfgL u/] s f] pxf“ n ] ;fdflhs ;~hfn
pxf“ a/f]a/ tL ufp“x¿df k'Ug'eof] . lyof] . æh'g lbg d}n] d]/f] a'afsf] sfpG6Lx¿ cfkm} k"0f{ x'G5g\, b]zdf ug],{ ljBfno k'gM vf]Ng] tyf :yfgLo km];a'sdf klg n]Vg' ePsf] lyof] .
TolQa]nfsf clwsf/Lx¿n] atfPcg';f/ :yfgLo cy{ t Gqsf] ljsf; of] h gf ;' g ] “ , d} n ] k| l tdlxgf ^) zflGt 5fp“5 . kf6L{sf] ;f·7lgs ;/sf/nfO{ yk /fxt lbg] nufot ;]gfn] ;/sf/sf] ck]Iff / lxteGbf
;L ;fOsn r9]/ v]t–v]tdf k'u]/ yfNg' c l3 ;aeGbf klxnf 7" n f] o'cfgdfq tna vf“b} cfPsf] hflu/ ;+/rgf / b]zsf] zf;g ;+/rgfdf cfly{s ;°6af6 h'lw/x]sf cd]l/sLnfO{ ljk/Lt uP/ sfd u/]sf] / lrQa'‰bf]
ufp“n]x¿;“u pgLx¿sf cfDbfgL / cf“wLa]x/L /f]syfdsf] nflu j[If/f]k0fsf] 5f]8]“ . d k"0f{sfnLg t/sf/L pTkfbs sfpG6L g} k|d'v ;]t' xf] . sfpG6L ;f]em} !$)) 8n/ /fxt lbg] s'/f e"ldsf gePsf] pxf“sf] egfO{ lyof] .
s[lif pkhsf] cj:yfaf/] ;f]Wb} u/]sf] cfly{s sfo{qmd cl3 NofOof] . clg ls;fg ag]“ . xfdLn] x/]s lbg &) cfly{s ljsf;, hgtfsf] hLjg ;'wf/, ;d]l6Psf] 5 . cfd]l{ gof / ch/a}hfgaLr nfdf]
e]l6g'x'GYof] . ;Ln] :yfgLo clwsf/Lx¿nfO{ b]lv *) o'cfg sdfpg yfNof}“ . Ps /fli6«o :yfloTj / lbuf] zflGtsf] cfwf/ of] k|:tfjnfO{ ca l;g]6n] kfl/t ;dob]lv b'O{ kIfLo åGå rNb} cfPsf]
r]ªltª sfpG6LnfO{ Pp6f gbLn] ls;fgx¿aLr kmnk'mn /f]Kg] tl/sf jif{ k l5 xfdLn] !) xhf/ o' c fg xf]Æ, ;g\ @)!% sf] pNn]lvt uf]i7Ldf ug{' kg]5 { . cd]l/sL k|zf;gn] sf]le8 5 . To;df klg ;]gfk|dv ' n] k|efjsf/L
b'O{ efudf ljefhg u/]sf] lyof] . gbL l;sfpg kl/rfng ug' { e of] . sdfpg ;kmn eof}“ / b]zs} klxnf] ;Ln] eGg'ePsf] lyof] . lj?4 h'Wg o;cl3 klg @@ va{ 8n/sf] e"ldsf v]Ng g;s]sf] k|wfgdGqLsf]
tg{ s'g} k'n lyPg . gbLsf] csf]{ ufp“nx] ¿nfO{ :ynut ;Nnfxsf ;fy} ;d[l4 3/ k'/:sf/ kfof}“Æ, jfªn] ;| f ] t M ;LhL6LPg cfly{s /fxt Kofs]h :jLs[t ul/;s]sf] cf/f]k 5 .
&
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

8fodg zdz]/ /f0ffsf] æa;GtLÆ of a]OdfgL <–!


" zdf{
x/]s ;flxTo s'g} /fhg}lts p2]Zon] pbfx/0f xf] . zfx / /fh/fh]Zj/L b]jLsf] s[lqd cf8df klg
k|l] /t x'G5 / Tof] Ps g Ps ju{sf] kIfdf of] pkGof; /fhb/af/sf] rf/}lt/ 3'D5 . /fhgLlts rfn b]Vof] ._ === /fh]Gb| ljqmd
n]lvPsf] x'G5 . 8fodg zdz]/ /f0ffsf] pkGof;sf/sf] egfOdf /fhb/af/sf] l:ylt zfxsf] x[bodf b'j} dxf/fgLx¿k|lt cufw k|d]
‘a;GtL’ pkGof; klg ;+;f/df uGxfpg] a]nfotL o:tf] lyof]– lyof] . pgL s;}sf] lrQ b'vfpg rfx“b}gy] .
;fd|fHojfbL if8\oGq rf]Vofpg] / g]kfnsf] ‘h]7L dxf/fgL ;fd|fHonIdLb]jL pb/ === cª\uh]| x¿nfO{ g]kfn / Pl;ofs} e"ldaf6
Oltxf;df ;w}“ snª\lst¿kdf ;lDem/xg] /f]u -k]6sf] /f]u_ n] kLl8t lyOg\, hLjgl;t x6fpg] x7 /fhfdf lyof] / gf/L ;'ne x7 b'j}
a]nfotL ;fd|fHojfbsf Ps Odfgbf/ gf]s/ cfzf dfl/;s]sL . pgsf] dgdf ‘cfkm\gf] dxf/fgLdf . === u[xsnxsf] d"n h/}af6 gi6
h·axfb'/ /f0ffnfO{ g}ltsjfg, b]zeQm / z]ifkl5 o'j/fhflw/fh ;'/G] b| zfxnfO{ kbRo't x'g ;lsPg / ;dosf] cf“rdf kfs]/ k'gM
/fheQm ;flat ug]{ / eLd;]g yfkf, dfyj/ u/]/ sfG5L dxf/fgLkl§sf o'j/fh /0f]Gb| u2Lsf] pld|of] . >L % a8fdxf/fgL g]kfnaf6 k'gM
l;+ x , uug l;“ x h:tf ;fd| f Hojfblj/f] w L klxnf] pQ/flwsf/L -o'j/fhflw/fh_ 3f]lift k|:yfg ul/g\ t/ o;kflnsf] ofqfdf cf}nf]n]
b]zeQmx¿nfO{ clt dxŒjfsfª\IfL, cxª\sf/L ul/Pnf eGg] eljiosf lglDt lrGtf k¥of] . ;tfPsf] x'gfn] / ;fy} k'/fgf] /f]u k'gM pAh]sf]n]
/jflkmnf, e| f t[ x Tof ug{ glxlRsrfpg] , o;n] ubf{ pgL cfkm\gf] hLjgsfnd} 5f]/f ;'/G] b| lj;+ !*(* df pgsf] :ju{jf; eof] . ===
u}/sfg'gL, P]of;L, k|l] dsfsf] lglDt zq' ;Dem]sf ljqmd zfxnfO{ /fhf ePsf] b]Vg OR5's eOg\ dfyj/ l;+x yfkfnfO{ PsfPs af]nfO{ d'lVtof/sf]
a]nfots} ;fdfgn] e8\lsnf] lsl;d;“u 3/– / dxf/fh /fh]Gb|ljqmd zfxnfO{ gfaflnu 5f]/f kb k|bfg ubf{ cª\uh]| x¿ ;zª\lst x'g hfg]
sf]7fsf] ;hfj6 ug],{ c;To / cGofosf] cufl8 ;'/G] b|ljqmd zfxsf lglDt /fhu2L Tofu ug]{ ePsfn] cfkm\gf] / cfkm\gL sfG5L dxf/fgL
klg y/y/ sfKg], xTof/f, if8\oGqsf/L, rfKn';L s'/f l9kL ug{ yflng\, if8\oGq / s'rqm /lrg /fHonIdL b]jLsf] aLrdf u[xsnx pTkGg ePsf]
sfhL / ef/bf/, cfkm\g} ;fyLsf] :jf:gLnfO{ yfNof] .’ -kfgf @@_ ckmjfx km}nfO{ / ;fy} b/af/df ef/bf/x¿åf/f
x/0f ug]{ / cfkm\gf] k|o] ;LnfO{{ c¿sf] :jf:gL æ>L % /fh]Gb|sL sfG5L dxf/fgL eLd;]g 8fodg zdz]/ klg sfG5L dxf/fgLsf] kIf u|x0f u/]sf] l:ylt
bfaL u/fP/ a:g] cg}lts / sfd's, :jfy{ / yfkfsf] kIfkftL lyOg\ . t/, h]7L dxf/fgLnfO{ b]vfO{ /fh]Gb|ljqmd zfxn] lj;+ !*(( df zfxL
k|d] df cGwf] eP/ /fhb|fx] ug{ vf]Hg], b]znfO{ sfG5L dxf/fgLsf] ljZjf;kfq eLd;]g yfkfsf] cf1f lbg' . Joj:yfsf] sdhf]/LnfO{ cfkm\gf bnfn kf08] / 3f]if0ffåf/f cfkm\gf] ;Dk"0f{ clwsf/ sfG5L
vf8ndf v;fNg vf]Hg] / ljb]z efUg vf]Hg] cEo'bo sbflk ;x\o lyPg / p;sf] ;xfg'el" t @= /fhsd{rf/LnfO{ lgo'lQm ug',{ vf]:g', pkflw /f0ff vnsaf6 dgUo kmfObf p7fPsf lyP . dxf/fgLnfO{ ;'Dk] .Æ
knfogjfbL ;flat ug]{ p2]Zon] n]lvPsf] xf] . yfkfsf] lj/f]wL kf08] vnslt/ 9lNsof] . h;n] / kbsf] kl/jt{g . o; kIfsf] Oltxf;nfO{ vf]tnvftn ug'{ cfh dflysf] ‘g]kfnsf] P]ltxfl;s ljj]rgf’
klg cfjZos 5 . gq, ‘a;GtL’ h:tf y'k}| cg';f/ ‘a;GtL’ sf pkGof;sf/ 8fodg
x/]s ;flxTo s'g} /fhg}lts p2]Zon] k|]l/t x'G5 / Tof] Ps g Ps ju{sf] kIfdf n]lvPsf] x'G5 . 8fodg ‘aª\UofOx¿n]’ Oltxf;nfO{ kmf]x/ kfg{ vf]Hg] zdz]/ /f0ffsf] b'O{ ts{ -!_ eLd;]g yfkf
zdz] / /f0ffsf] ‘a;GtL’ pkGof; klg ;+ ; f/df uGxfpg] a] n fotL ;fd| f HojfbL if8\ o Gq rf] V ofpg] / g] k fnsf] 5g\ . /fhb/af/sf] leqL ;ª\3if{af/] k|f]= dfl/g'df b/af/L if8\oGq lyof] / -@_ o'j/fh
Oltxf;df ;w} “ snª\ l st¿kdf ;lDem/xg] a] n fotL ;fd| f Hojfbsf Ps Odfgbf/ gf] s / h·axfb' / /f0ffnfO{ 9'l08/fh e08f/Lsf] ‘g]kfnsf] P]ltxfl;s ;'/G] b| zfxdf cgf}7f] :jefj ljsf; ePsf] /
g} l tsjfg, b] z eQm / /fheQm ;flat ug] { / eLd;] g yfkf, dfyj/ l;+ x , uug l;“ x h:tf ;fd| f Hojfblj/f] w L ljj]rgf‘ s] eG5 < ‘g]kfnsf k/fho’ tyf kl/l:ylt lau|/] r/d ;Ldf k'us ] f]n] sfG5L
b] z eQmx¿nfO{ clt dxŒjfsfª\ I fL, cxª\ s f/L /jflkmnf, e| f t[ x Tof ug{ glxlRsrfpg] , u} / sfg' g L, P] o f;L, k| ] l dsfsf] ‘;'uf}nL ;lGw’ ;DaGwL sfo{sf] bf]iff/f]k0f klg dxf/fgLnfO{ zf;gsf] afu8f]/ ;'Dk]sf] xf]–
lglDt zq' ;Dem] s f a] n fots} ;fdfgn] e8\ l snf] lsl;d;“ u 3/–sf] 7 fsf] ;hfj6 ug] { , c;To / cGofosf] cufl8 eLd;] g yfkfdfly dfq yf] k l/of] . === c;To x'g cfPsf] 5 . oxLg]/ pkGof;sf/n]
klg y/y/ sfKg], xTof/f, if8\oGqsf/L, rfKn';L sfhL / ef/bf/, cfkm\g} ;fyLsf] :jf:gLnfO{ x/0f ug]{ / cfkm\gf] if8\oGqsf/Lx¿n] /fhfsf ;dIf k|lt1f u/] a]nfotL ;fd|fHojfb / p;sf bnfnx¿sf ;a}
k|]o;LnfO{{ c¿sf] :jf:gL bfaL u/fP/ a:g] cg}lts / sfd's, :jfy{ / k|]ddf cGwf] eP/ /fhb|f]x ug{ vf]Hg], b]znfO{ ls pgLx¿dWo] s;}n] d'lVtof/Lsf] kb k|fKt if8\oGqnfO{ /fhb/af/sf] u[xsnxd} n'sfpg
vf8ndf v;fNg vf] H g] / ljb]z efUg vf] H g] knfogjfbL ;flat ug] { p2] Z on] n] l vPsf] xf] . u/]sf] v08df g]kfnn] u'dfPsf Onfsfx¿ k'gM vf]h]sf 5g\, h;df pgL ;kmn ePgg\ .
k|fKt ug{ ;lsG5 . !! ;fpg !*($ sf] lbg o; P]ltxfl;s ;Gbe{df xfd|f] s] dt 5
a8fdxf/fgL ;fd|fHonIdLb]jLtkm{sf sfG5f < eLd;]g yfkf a]nfotL ;fd|fHojfbLx¿nfO{
Ps ;fdGtjfbL b]zdf ljb]zL ;fd|fHojfbLx¿n] ubf{ pgL ;Dk"0f{ yfkf vnssf] ;j{gf; ug{ #= rLg–ef]6 / la|6g] l;t /fhsLo ;DaGw / clw/fhs'df/ b]j]Gb| zfxsf] lgwg eof] . Pl;ofaf6 wkfpg ef/t / rLgsf /fhfx¿nfO{
cfqmd0f u/]/ pklgj]z agfpg vf]Hbf hgtf sl6a4 eOg\ . pgL tkm{af6 o'j/fh ;'/]Gb| $= pko' Q m ljb] z L zlQmx¿l;t if8\oGqsf/Lx¿n] sfG5f clw/fhs'df/sf] ;d]t Ps ug{ vf]Hg] Ps s"6gLlt1 lyP .
b'O{ efudf ljeflht x'G5g\– Ps b]zeQm / ljqmd zfxsf ;fy} c¿ b'O{ efO 5f]/f lyP . cfjZostfcg';f/ ;lGw–lju|x ug'{ . lgwgnfO{ cfkm\gf] /fhg}lts :jfy{–l;l4sf] ;fwg a]nfotL ;fd|fHojfbLx¿;“u le8Gt u/]/ cfkm\gf]
csf] { ;fd| f HojfbL / pklgj] z jfbLx¿sf] b'ef{Uoj; Pslbg crfgs pgsf] t[tLo lzz' d k|lt1f u5'{ ls :jod\ d klg pgsf] agfO{ pgsf] d[To'sf] bf]iff/f]k0f eLd;]g b]znfO{ hf]ufpg k/Dk/fb]lv a]nfotsf] lj/f]wL
bnfn . ef/t / Pl;ofdf a] n fotL k'q b]j]Gb| zfxsf] d[To' eof] . eLd;]g yfkfn] /fo glnO{ s'g} sfd ug]{ 5}g=== o;/L /fHosf] yfkfdfly yf]k/] . eLd;]g yfkf / pgsf eP/ cfPsf k|mfG;sf clkm;/x¿ NofP/ g]kfnL
;fd|fHojfbLx¿sf] rsrsL al9/x]sf] a]nf h]7L dxf/fgLsf] xTof ug{ /fhb/af/df k7fPsf] ;Dk"0f{ clwsf/ sfG5L dxf/fgL nIdLbjLsf] kIfkftLx¿ kqmfp k/], ltgLx¿sf v'§fdf g]n ;]gfnfO{ gof“ 9·n] tflnd lbg nufpg] Ps
g]kfnsf /fhf–dxf/fhf, efO–ef/bf/ / hgtf ljif cfdfnfO{ gk/]/ k'q b]j]Gb|nfO{ k/]sf] xftdf cfof] .Æ -kfgf @#–@$_ 7f]lsof] / ltgLx¿sf] ;j{:j klg eof] . eLd;]g /fhgLlt1 lyP . adf{ / ckm\uflg:tfgl;t klg
b'O{ efudf ljeflht lyP . klxnf], a]nfotL elgof] . c;To cf/f] k h] 7 L dxf/fgLsf] ‘uugl;“x sfhL’ eof] . yfkf / pgsf ;dy{sx¿dfly cf7 dlxgf;Dd s"6g}lts ;DaGwnfO{ sfod u/L alnof] Pl;of
;fd|fHojfbLx¿sf] lj/f]wdf ;ª\3if{ u/]/ cfkm\gf] s'k|of;n] ubf{ dxf/fhdf kTof/ kg{ uof] . ‘sfG5L dxf/fgL /fHosf] d'lVtof/L d' 2 f rNof] . ;a} lgbf] { i f ;fljt eP/ agfpg] Ps /0fgLlt1 lyP . o:tf Jofks
b]zsf] /Iff ug]{ / ltgLx¿nfO{ Pl;ofaf6} x6fpg] d'VodGqL eLd;]g yfkf h]n k/] . h]ndf pgn] kfpgf;fy o'j/fhflw/fh ;'/]Gb|nfO{ kbRo't sf/fuf/af6 d'Qm eP / ;j{:j x/0f lkmtf{ b[ l i6sf] 0 f /fVg] b] z eQm;“ u a] n fotL
b]zeQm / csf]{ y/L b/af/ / b]zdf z+sf, cfh pgsL kTgLnfO{ gfª\u} kf/]/ ;x/ 3'dfpg] u/]/ pgsf] :yfgdf cfkm\gf] 5f]/f /0f]Gb| kfP . /fh]Gb| ljqmd zfxn] klg ck|ToIf¿kn] ;fd|fHojfbLx¿ 8/fpg' :jfefljs lyof] .
if8\oGq, xTof / czflGtsf] jftfj/0f km}nfP/ s'/f ;'g] . cfkm\gL kTgLsf] Tof] b'bz
{ f b]Vg'eGbf ljqmdnfO{ u2Lsf] k|yd pQ/flwsf/L t'Nofpg] kf08]x¿sf] gLltsf] ;dy{g u/]h:tf] nfu]sf]n] eLd;]g yfkfsf] /0fgLlt ;kmn ePsf] v08df
b] z nfO{ a] n fotL pklgj] z agfpg lbg] cfTdxTof ug'{ plrt 7fg]/ yfkf ;]l/P/ d/]sf k|oTgdf nflug\ . lsGt' g dxf/fhflw/fh d'lVtof/ /·gfy u'?Ho"n] /fhLgfdf lbP . g] k fndf dfq} xf] O g, Pl;ofd} a] n fotL
;fd|fHojfbL bnfnx¿ . To;a]nf eLd;]g yfkf, lyP .Æ -kfgf–!$_ æ===To;a]nf zf;gsf] /fh]Gb|ljqmd zfx of] s'/f ?rfp“y], g t xfn;fn} rLgaf6 kms]s { f k'is/ zfx d'lVtof/sf] pklgj]zjfbL gLltn] xf/ vfg'kg]{ lyof] .
dfyj/ l;“x / uug l;“xx¿ ;fd|fHojfblj/f]wL ;Dk"0f{ afu8f]/ dxf/fhaf6 h]7L dxf/fgL k|wfgdGqL kmQ]h· rf}tl/of, h;nfO{ sfG5L kbdf cf;Lg eP . la|l6z /]lhd]G6 logLl;t o;sf/0f a]nfotL ;fd|fHojfbLx¿n] b/af/df
/ b]zeQm tŒj lyP eg] kf08] vns h·axfb'/ ;fd|fHonIdL b]jLnfO{ ;'lDkg' k/]sf] lyof] .Æ - dxf/fgLsf] l;kmfl/;d'tfljs /0fh· kf08]nfO{ klg eo vfGYof] . === tfTsflns la|l6; kx'r “ ePsf kf08] vns / h·axfb'/ vnsh:tf
/ To:t} ljrf/ /fVg]x¿ ;fd|fHojfb ;dy{s / kfgf–!%_ x6fP/ k|wfgdGqL lgo'lQm ul/Psf] lyof] . emg\ /]lhd]G6 klg eLd;]g yfkfsf] :jtGqtfnfO{ b]z3ftsx¿nfO{ pkof]u ug{ yfn] . -!_ tL
b]zb|f]xL tŒj lyP . ‘eLd;]g yfkfsf] ktg u/fP/ /0fh· kf08]x¿sf] s'/} ePg, pgLx¿ k/Dk/fb]lv cfkm\gf] :jfy{ l;l4sf] dfu{df s06s ;DemGYof] . b] z 3fts tŒjx¿s} if8\ o Gqn] eLd;] g
8fodg zdz]/ /f0ff ToxL ;fd|fHojfbL kf08]sf] cEo'bo ePsf] lyof] . lsGt', s'g} h]7L dxf/fgLsf] rfs/L ug]{ ePsfn] clxn] === otf /0fh· kf08]n] cfkm" d'lVtof/ ePsf] yfkfx¿dfly /fhs'df/sf] Hofg d'2f nfu]sf]
/ b]zb|fx] L kl/jf/s} JolQm x'g\ . pgnfO{ cfkm\gf] pkfon] klg h]7L dxf/fgL / d'VodGqL kf08] klg pgLx¿ v'ndv'nf ;'/]Gb|ljqmd zfxs} v08df g]kfn /fHosf u'd]sf Onfsfx¿ xf] . /fhb/af/sf] 3/]n' snx eP klg geP
k'Vof}n{ L a]OdfgLb]lv 3Lg nfU5 xf]nf, o;sf/0f dxf/fh /fh] G b| l jqmd zfxnfO{ /fhTofu kIf lnGy], pgs} rfs/L ub{y] . kmsf{p5 “ ' eGg] cfZjf;g a/fa/ hf/L u/]sf] klg Tof] uf}0f lyof] . a]nfotL /fhb"tfjf; g}
pgn] h·axfb' / nfO{ g} l tsjfg, b] z eQm, u/fpgdf ;kmn x'g ;s]gg\ . oxL k|oTgdf o; cj:yfdf sfG5L dxf/fgLnfO{ cfkm\gf] x'gfn] /fh]Gb|ljqmd zfxn] pgnfO{ g} d'lVtof/ To; if8\oGqsf] d'Vo s]Gb| lyof] . -@_ eLd;]g
/fheQm / ts{zLn JolQm agfpg vf]hs ] f 5g\ nfu]sL dxf/fgL ;fd|fHonIdL b]jL x]6f}8“ fdf OR5fk" l t{ s f] nflu pgsf k' / fgf ;dy{ s agfpg] dgdf lgZro u/] . === k'is/ zfxsf] yfkfx¿ lgbf]{if ;flat x'gf;fy} a]nfotL
cyjf cfkm\ g f] k' v f{ s f] lgwf/df nfu] s f] lbjª\ut eOg\ .’ -kfgf@@–@#_ yfkfx¿sf] ;xfotfsf] 7"nf] cfjZostf k¥of] . /fhLgfdf :jLs[t ePkl5 pgsf] :yfgdf bfdf]b/ ;fd|fHojfbLx¿ em:s]/ eLd;]g yfkf km]l/
snª\snfO{ d]6g\ rfxG5g\ . t/ snª\snfO{ ‘===zf;gsf] afu8f]/ k'gM /fh]Gb|ljqmd eLd;]g yfkfsf] d[To'kl5 yfkf vfgbfgdf kf08]sf 5f]/f /0fh· kf08] d'lVtof/ eP . ;Qfdf cfpg] ;Defjgf b]v] . eLd;]g yfkf
d]6g\ ] tl/sf Oltxf;nfO{ aª\Uofpg], laufg]{ / zfxsf] xftdf cfof], ca o'j/fhflw/fh ;'/G] b| dfyj/ l;“x h]7f–af7f lyP, hf] eLd;]g yfkfsf] ca a] n fotL ;fd| f HojfbLx¿ ltgLx¿sf ;Qfdf cfpg'sf] cy{ a]nfotL ;fd|fHojfb
pN6f] n]Vg vf]h]/ xf]Og . cfkm\gf] k'vf{sf] zfx / sfG5L dxf/fgL nIdL b]jLn] klg pkef]u ktgkl5 ef/tdf z/0f lng k'u]sf lyP . lk5nUu" kf08] u'6n] eLd;]g yfkfdflysf] d'2f Pl;ofnL o' 4 df km:g' lyof] . o;sf/0f,
wf]va] fhL, ljZjf;3ftL / a]OdfgLnfO{ la/fd ug{ nfu] . tLghgfsf] Psgf;sf] / k|foM lj/f]wL pgnfO{ dxf/fgL nIdLb]jLsf] tkm{af6 pN6fP/ eLd;]g yfkfnfO{ cfhLjg sf/faf;sf] ltgLx¿n] gof“ s'rfn rfn]– Tof] xf] olb /0fh·
;Dem]/ kZrftfk ug{ vf]Hg] xf] eg] cfkm\gf] x'sd' åf/f zf;g rNg nfu]sf]n] ;j{;fwf/0f ‘sf7df8f}“ cfpg'’ eGg] af]nfj6 eof] . pgL b08 lbof] . pgsL wd{kTgLnfO{ gUg cj:yfdf kf08] x ¿ d' l Vtof/Ldf cfPdf a] n fotL
k'vf{sf] s'sT[ osf] cfnf]rgf ug'k{ 5{, To;nfO{ hgtfsf] si6sf] ;Ldf /x]g . ===km]l/ ;'/]Gb| sf7df8f} “ cfOk' u ] s f] s] x L dlxgfkZrft\ ;f/f ;x/ 3'dfOG5 / pgn] To; b[ZonfO{ ;fd|fHojfbLx¿n] g]kfnsf] u'ds ] f] hUuf lkmtf{
ld6fpg Ho" – Hofgn] hgtf;“ u ldn] / zfx cgf} 7 f] dflg; eP/ lgl:sP . ==== kmQ]h·sf] :yfgdf k|wfgdGqL lgo'lQm eP .’ - dxnsf] kf]v/Ldf /x]/ x]gk{' 5{ eGg] lg/fwf/ lbg] em"6f] cfZjf;g lbg' . To;sf/0f kf08]
;fd|fHojfblj/f]wL ;ª\3if{df nfUg'kb{5 . Pp6f /fh]Gb|ljqmd zfxn] 5f]/fdfly lgoGq0f /fVg] kfgf @$_ ckmjfx sfgdf kf/L efj's x[bodf cfTdxTof u' 6 d' l Vtof/Ldf cfof] . -#_ a] n fotL
pkGof;df Oltxf;nfO{ aª\UofP/, lauf/]/ jf k|oTg u/]gg\ . ===o;/L kl/l:ylt lau|]/ r/d pkGof;sf] egfOdf To;a]nf b]zsf] ug]{ k|/] 0ffsf] jftfj/0f pkl:yt u/fO{ pgsf] ;fd|fHojfbLx¿sf] rfn cs}{ lyof]– eLd;]g
pN6fP/ g]kfnsf] gS;f km]l/“bg} g t s/f]8f}“ ;Ldfdf k'us ] f] x'gfn] Pslbg d'VodGqL kmQ]h· ;f/f pynk'yn / x]/km]/ dfq b/af/L emu8fsf] ;dLk v's'/L k'¥ofO{ cfTdxTof ug{ lbP . yfkfnfO{ ;bfsf] lglDt cfkm\gf] af6f]af6
hgtfsf] /utn] n] l vPsf] ;+ ; f/sf] zfxsf] cWoIftfdf /fHosf ^&% hgf ef/bf/ if8\oGq lyof] . ;fdGtL ;dfhdf ;fdGt / eLd;]g yfkfsf] 6fpsf] g]kfnl:yt tfTsflns kG5fpg' . o;sf/0f /0fh· kf08] d'lVtof/Ldf
;fd|fHojfblj/f]wL Oltxf; g} d]l6P/ hfg]5 . tyf gful/ssf] Ps a} 7 s al;of] , æ=== /fhf–dxf/fhf / b/af/s} aLrdf emu8f, la|l6z /fhb"t xfU;gn] a]nfot k7fPsf lyP . cfpgf;fy} eLd;]g yfkfdflysf] d'2f bf]xf]l/of]
o; b[li6sf]0fn] 8fodg zdz]/sf] Oltxf;nfO{ /fh]Gb|ljqmd zfxn] o; cfzosf] 3f]if0ff dgd'tfj, n8fO“ / if8\oGqx¿ x'Gy] . t/, /fhkl/jf/sf] u[x snxsf] if8\oGqnfO{ klg / cfhLjg sf/faf;sf] b08 lbOof] . -$_
km]g{] sf]l;; Ps 3[l0ft / lgGbgLo b':;fx; ug'{k¥of], ;j{;fwf/0fnfO{ ljlbt ul/G5 ls a]nfotL ;fd|fHojfbL cfqmd0flj/f]wL sfnsf] ‘/fhkl/jf/dfly km\ofs]sf] lxnf] lg/fwf/ tyf z]/nfO{ dfg{ ;lhnf] 5, t/ ;dfTg' / y'Gg'
dfGg'k5{ . n'uf km]b}{df dflg; km]l/Gg, lstfa cfhb]lv ltgLx¿ ;an] dxf/fgL nIdLb]jLsf] g]kfnsf] /fhg}lts x]/km]/df Tof] Ps kIfdf tYoxLg lyof] .’ a8fdxf/fgL ;fd|fHonIdL b]jL vt/gfs x'G5 . oxL s'/f] eLd;]g yfkfdfly
abln“bd} f Oltxf; ablnGg“ . o;sf/0f eGg'k5{, x'sd' dfGg' . d}n] cfkm\gf] OR5fcg';f/ pgnfO{ dfq lyof] . To;a]nfsf] x]/km]/, emu8f / sfzLjf;sf nflu g]kfnaf6 k|:yfg ul/g\ . a]nfotL ;fd|fHojfbLx¿sf] ljrf/ lyof] .
‘a;GtL’ pkGof;n] pklgj]zjfbLx¿ / bnfn lgDglnlvt clwsf/ klg lbPsf] 5' . if8\oGqsf] d'Vo ;|ft] a]nfotL ;fd|fHojfb / pgsf] ;jf/L t/fO{ ; Dd k' U of] . sDkgL o;sf/0f, ltgLx¿n] aGbL ag]sf eLd;]g
;fdGtL ju{sf] kIf lnG5 . o;sf/0f ‘a;GtL’ != /fhkl/jf/sf JolQmafx]s s;}nfO{ sf/fjf;, sf7df8f}“l:yt a]nfotL /fhb"tfjf; lyof] . ;/sf/n] >L % a8fdxf/fgLsf] sfzLjf;nfO{ yfkfnfO{ xTof u/]/ a]nfotdf pgsf] 6fpsf]
pkGof; g]kfnL ;flxTodf lgs[i6tfsf] Ps c·e·, b]z lgisf;g, k|f0fb08, kbRo'tsf] a]nfotL ;fd|fHojfbLx¿n] g]kfnsf] ;fdGtL z°fsf] b[li6n] x]¥of] . -sDkgL ;/sf/ /0faxfb'/ k'¥ofPsf lyP .
*
!& kmfu'g @)&& (1 Mar. 2021)

g]kfn kf“r jif{kl5 ljsf;zLn /fi6«df ¿kfGt/0f x'b“ }


sf7df8f}“, !^ kmfu'g . krf; c;xh kl/l:yltnfO{ ;d]t b[li6ut u/L wf/0ff 5 . sf]le8–!( sf sf/0f hl6n
jif{bl] v cNkljsl;t /fi6«sf] ;d"xdf tTsfnLg ;/sf/n] :t/f]Ggltsf nflu kl/l:yltsf] ;fdgf ul//x]sf] jt{dfg
/x]sf] g]kfn casf kf“r jif{kl5 /fi6« ;ª\3 ;dIf l;kmfl/; u/]sf] ljZj cy{tGqdf bft[ /fi6« tyf lgsfon]
ljsf;zLn /fi6«df ¿kfGt/0f x'g] lyPg . :t/f]Ggltsf nflu g]kfnn] cfÇg} cfjZostfnfO{ s]Gb|df /fv]/
ePsf] 5 . ;+o'Qm /fi6«;ª\3Lo ljsf; cfly{s If]qdf w]/} r'gf}tLsf] ;fdgf sfd ug]{ ePsfn] g]kfndf nufgL ug{
gLlt ;ldltsf] xfn} s f] a} 7 sn] ug{'kg]{ cj:yf l;h{gf ePsf] 5 . / cg'bfgnufot ;xof]u pknAw
g] k fnnfO{ cNkljsl;t d' n ' s sf] :t/f] G gltdf uPkl5 u/fpg] ;Defjgf sd /x]sf] pgLx¿sf]
bhf{af6 :t/f]Gglt x'g l;kmfl/; u/];u“ } cNkljsl;t b]zn] kfpg] ;'ljwf, cfsng 5 .
ul/a b]zsf] ;d"xaf6 :t/f]Ggt x'g cg'bfg / cGo ;x'lnotk"0f{ cfly{s /fli6« o of] h gf cfof] u sf
nfu]sf] xf] . ;xof]u pknAw u/fp“bg} g\ eg] g]kfnsf] k"j{pkfWoIf :jl0f{d jfUn] /fli6«o
Go"of]sl{ :yt ;+oQ
' m /fi6«;ª3sf lgof{t Jofkf/ / dWod:t/sf pBf]u cfoj[l4 k|ToIf j}b]lzs nufgLsf]
nflu g]kfnsf] :yfoL lgof]usf cg';f/ Joj;fonfO{ k|efljt x'g glbg g]kfn dfqfdf klg ef/L j[l4 eO{ To;sf]
/fli6«o cfoafx]s ;ldltn] lgwf{/0f ;/sf/n] efjL uGtJo of]hgf;lxtsf] k|ltkmn g]kfnLn] k|fKt ug{ ;Sg]
u/]sf :t/f]Ggltsf ;"rsdf k|ult /0fgLlt th{d' f u/L cl3 a9\gs
' f] ljsNk l:yltsf] l;h{gf nufgL / cg'bfg cem
ePsfn] g]kfnnfO{ :t/f]Ggltsf nflu g/x]sf] cy{tGqsf hfgsf/ atfpF5g\ . k|fKt ug{ ef/t, rLg, hfkfg, cd]l/sf,
l;kmfl/; ul/Psf] xf] . :t/f]Ggltsf ljsf;zLn /fi6« s f] ;" r Ldf o' / f] k ] n L ;ª\ 3 nufot g] k fnsf]
lglDt cfjZos tof/L ug{ ;ldltn] g]kfn ;dfj]z ePkl5 b]zsf] OHht ljsf;sf cGo ;fem]bf/ cGt/f{li6«o
kf“r jif{sf] cjlw k|bfg u/]sf] 5 . / k|lti7fdf j[l4 eP klg ul/aLsf] ljQLo ;+ : yf;“ u g] k fnn] cfly{ s
:t/f]Ggltsf nflu tLg jif{cl3 b'irqmaf6 d'n'snfO{ d'Qm ug{ tyf ;xof]u, Jofkf/ lj:tf/ Pj+ k|j4{gsf
g} g]kfnsf] k|fljlws of]Uotf k"/f ePsf] ;xh Jofkf/sf] jftfj/0f agfpg nflu tTsfn k| o f; yfNg' k g] {
lyof] . Tolta]nf e"sDkaf6 pTkGg plQs} r'gf}tLk"0f{ /x]sf] pgLx¿sf] ;'emfpg'x'G5 . /f;;

g]kfn dhb'/ ls;fg kf6L{ ;"ol{ jgfos gu/ ;ldltsf] cfof]hgfdf cfOtaf/ afnsf]6df cfof]lht kf6L{ k|sfzg
k|bz{gL . g]dlskfn] lhNnfsf ljleGg gu/kflnsfdf kf6L{ k|sfzg k|bz{gL ub}{ cfPsf] 5 . t:jL/M dhb'/ b}lgs
6«flkmssf] Jojxf/ ;'wf/ cleofg
sf7df8f} “ , !^ kmfu' g . kl/kf6Lsf] ;' ¿ cft ul/Psf] lbg' e of] .
dxfgu/Lo 6«flkms k|x/L dxfzfvfn] dxfzfvfsf k|d'v hgs e§/fO{n] Ps ;o k"0ff{°sf] sfo{ljlwnfO{
k| x /Lsf] cfr/0f ;' w f/ u/L hfgsf/L lbg'eof] . b' O { r/0fdf ljefhg u/L k| x /L
gful/sd}qL ;]jf k|bfg ug{ sfo{qmd g] k fn k| x /Lsf sd{ r f/Ln] sd{ r f/Lsf] JolQmut cfr/0f,
yfn]sf] 5 . dxfzfvfn] ;]jfu|fxL;“u kfngf ug{'kg]{ cfrf/;+lxtf;DaGwL sfo{;Dkfbg Ifdtf, ;]jfu|fxL;“usf]
ug] { cfr/0f, Jojxf/nfO{ yk sfof{b]z @)&& / k|x/L xjNbf/ tyf Jojxf/, cg' z f;gnufot ljifo
gful/sd}qL agfpg] p2]Zon] k|x/L k|x/L hjfg nlIft pTk|]/0ff clej[l4 ;d] l 6Psf 5g\ . k| T o] s dlxgf
sd{rf/Lsf] Jojxf/df ;'wf/ sfo{qmdsf] of]hgf @)&& nfO{ sfof{Gjog ug{ ;jf]T{ s[i6 sfo{ ;Dkfbg ug]{ b'On{ fO{
;'¿cft u/]sf] hgfPsf] 5 . 6«flkms 6«flkms k|x/Laf6 ;]jfu|fxL tyf ;8s j[lQ ljsf;df hlgg] u/L gub k'/:sf/
k|x/Ln] ug]{ b}lgs sfd sf/afxL Pj+ k| o f] u stf{ ; “ u ;Eo, lzi6 / Pj+ ;Ddfg ul/g] dxfzfvfsf k|jQmf
ultljlwsf qmddf cfpg] ;]jfu|fxL tyf kf/bzL{¿kdf pTs[i6 ;]jf k|bfg ug]{ P;kL Zofds[ i 0f clwsf/Ln]
;8s k| o f] u stf{ ; “ u gful/sd} q L pQm sfo{qmdsf] nIo 5 . o;sf atfpg'eof] . o;n] cfd;]jfu|fxL Pj+
Jojxf/;lxt ;xh, ;/n Pj+ kf/bzL{ ;fy} gful/sd}qL 6«flkms k|x/L 5gf]6 ;8s k| o f] u stf{ n fO{ gful/sd} q L
;]jf k|bfg xf];\ eGg] clek|fon] o; sfo{ljlw @)&& agfO{ nfu" ul/Psf] Jojxf/;lxt pTs[i6 ;]jf k|bfg ug{
d" N of°g k4lt;lxt k' / :s[ t ug] { P;P;kL e§/fO{ n ] hfgsf/L ;xof]u k'Ug] ljZjf; 5 . /f;;
lj36gcl3sf=== cbfntn] kmfu'g !! ut] k|ltlglw;ef lbgleq ;+ ; b\ clwj] z g af] n fpg
/ @& ut] u/L b' O { r/0fdf lj36glj?4sf] d'2fdf ;'g'jfOkl5 k/dfb] z ;d] t hf/L u/] s f] 5 .
k|ltlglw;efsf] lgjf{rg ;DkGg ug]{ k'gM:yfkgf ug]{ km};nf u/]sf] lyof] . cbfntsf] km};nfkl5 ;/sf/n] oxL
u/L ldlt tf]lsPsf] lyof] . ;jf{]Rr km};nf ;'gfp“b} cbfntn] !# kmfu'g @# ut] k|ltlglw;efsf] a}7s
af]nfpg /fi6«klt;dIf l;kmfl/z ug]{
lg0f{o u/]sf] 5 .
k|ltlglw;efdf #@ ljw]os k|lqmofdf
g] k fnsf] ;+ l jwfg hf/L
ePkZrft\ lj;+ @)&$ sf] cfdlgjf{rg
;DkGg eO{ lj;+ @)&$ kmfu'g @!
ut] b ] l v ;ª\ 3 Lo ;+ ; b\ s f] klxnf]
clwj]zg ;'?cft ePsf] lyof] . ;f]
;dob]lv xfn;Dd ljw]os zfvf -
k|ltlglw;ef_ df btf{ ePsf ljw]os
*& /x]sf 5g\ . tLdWo] k|df0fLs/0f
ePsf ljw]os hDdf %# /x]sf 5g\
eg] btf{ ePkZrft\ tLg ljw]os
;/sf/n] lkmtf{ lnPsf] lyof] .
xfn k|ltlglw;efdf k|lqmofdf
#@ ljw]os /x]sf 5g\ . tLdWo] btf{
eP/ ljt/0f ul/Psf cf7, ;ldltdf
ljrf/fwLg !), ;efdf ljrf/fwLg !@
/ /fli6«o;efaf6 k|fKt ;Gb]z k]z x'g
af“sL b'O{ ljw]os /x]sf] ;lrjfnosf
;" r gf clwsf/L bz/y wdnfn]
hfgsf/L lbg'eof] .
;ª\3Lo ;+;b\sf] klxnf] clwj]zg
lj;+ @)&$ kmfu'g @! ut]bl] v r}t
@) ut];Dd ePsf] lyof] . ;+;b\sf]
bf];f| ] clwj]zg lj;+ @)&% j}zfv @#
ut]b]lv c;f]h !! ut];Dd, t];|f]
clwj]zg lj;+ @)&% k'; !! ut]bl] v
r}t !) ut];Dd, rf}yf] clwj]zg lj;+
@)&^ j}zfv !^ ut]bl] v c;f]h @
ut];Dd ePsf] lyof] .
To:t} ;+;b\sf] kf“rf“} clwj]zg
lj;+ @)&^ k'; $ ut]bl] v r}t @$
ut];Dd / 5}6f}“ clwj]zg lj;+ @)&&
j}zfv @^ ut]bl] v c;f/ !* ut];Dd
rn]sf] lyof] . ;ª\3Lo ;+;b\df b'j}
;eftkm{ btf{ ePsf ;lGw÷;Demf}tfsf]
;ª\ V of !$ 5 . pQm 5
;lGw÷;Demf}tf b'j} ;efaf6 cg'df]bg
ePsf 5g\ eg] cf7 ;lGw÷;Demf}tf
;b:onfO{ ljt/0fdfq ePsf 5g\ .
/f;;
k| s fzs tyf sfo{ s f/L ;Dkfbs MgL/h njh"  ;Dkfbs M lji0f' u f] k fn s' ; L  sfof{ n o M sdnljgfos, eQmk' /  kmf] g g+ = ^^!)(@!, lj1fkg zfvf – ^^!(!)& ÇofS; M ^^!#@)&  E-mail: majdurdaily@gmail.com  d' b | s M l;l4u0f] z ckm;] 6 k| ] ; , rf] r f{ , kmf] g ^^!$&(#

You might also like