CÂU HỎI VÀ TRẢ LỜI PHẦN PHẢN BIỆN

Nhóm 1: Nhận thức và trách nhiệm của bản thân sau khi nghiên cứu về điểm mới của đấu
tranh giai cấp và động lực mới phát triển đất nước?
Trả lời:
-Điều kiện mới: Giai cấp vô sản từ địa vị giai cấp bị thống trị, trở thành giai cấp lãnh đạo xã hội có sự
phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Giai cấp nông dân được giải phóng khỏi trở thành lực
lượng lao động cơ bản xây dựng xã hội mới. Tầng lớp trí thức mới được hình thành ngày càng có những
đóng góp to lớn vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Khối liên minh công nhân - nông dân - trí thức
được củng cố vững chắc trở thành nền tảng của chế độ xã hội mới.
-Nội dung mới: Trước kia chưa có chính quyền nay có chính quyền, ngoài chức năng trấn áp thì chức
năng chủ yếu là tổ chức, xây dựng xã hội mới.
- Hình thức mới: đấu tranh được sử dụng một cách tổng hợp: có bạo lực và hoà bình, bằng quân sự và
kinh tế, bằng giáo dục và hành chính...
-Tính chất mới: Gay go phức tạp hơn biểu hiện như:
+Diễn ra trên tất cả các lĩnh vực ( kinh tế. chính trị, văn hoá, tư tưởng, lối sống…)
+Khó xác định địch thủ do không xuất hiện trực diện.
 Trách nhiệm của bản thân:
+ Ra sức phấn đấu học tập, rèn luyện, góp phần vào việc hình thành tầng lớp trí thức mới, xây dựng chủ
nghĩa xã hội.
+ Tuân thủ theo luật pháp, nhận thức đúng đắn về đường lối,chính sách, mục tiêu của Đảng và Nhà
nước
+ Khẳng định lập trường, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn
của các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng, tư tưởng của Đảng, bảo vệ Nhà nước và chế độ xã hội chủ
nghĩa.

Nhóm 2: Hãy cho biết nguồn gốc và ý nghĩa của đấu tranh giai cấp. Thực tế vấn đề đấu
tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam hiện nay như thế nào?
Trả lời:
* Nguồn gốc đấu tranh giai cấp ( nguyên nhân):
Nguyên nhân sâu xa: từ chính sự phát triển thường xuyên liên tục của lực lượng sản xuất. Khi lực lượng
sản xuất đạt tới trình độ xã hội hoá ngày càng cao, mâu thuẫn với quan hệ sản xuất dựa trên sở hữu tư
nhân tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn đó ngày càng phát triển. Để lực lượng sản xuất tiếp tục phát triển cần
phải xoá bỏ quan hệ sản xuất cũ, thay vào đó là quan hệ sản xuất tiến bộ hơn.
Nguyên nhân trực tiếp: do mâu thuẫn giữa hai giai cấp cơ bản đối lập trong một phương thức, không thể
điều hoà được vì lợi ích kinh tế cơ bản đối lập nhau - cụ thể là mâu thuẫn giữa một bên là giai cấp tiến bộ
cách mạng, đại diện cho phương thức sản xuất mới với một bên là giai cấp thống trị, bóc lột đại biểu cho
những lợi ích gắn với quan hệ sản xuất, phương thức sản xuất lỗi thời, lạc hậu. Do đó, đấu tranh giai cấp
là tất yếu.
* Ý nghĩa của đấu tranh giai cấp:
- Đấu tranh giai cấp là động lực, phương thức phát triển xã hội có đối kháng giai cấp.
+ Đấu tranh giai cấp đạt tới đỉnh cao thường dẫn đến cách mạng xã hội. Thông qua cách mạng xã hội
mà quan hệ sản xuất cũ được xoá bỏ, quan hệ sản xuất mới phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng
sản xuất được xác lập, xã hội thực hiện bước chuyển từ hình thái kinh tế - xã hội thấp lên hình thái kinh
tế-xã hội cao hơn, tiến bộ hơn.
+ Đấu tranh giai cấp có tác dụng cải tạo bản thân các giai cấp cách mạng.
+ Đấu tranh giai cấp thường xuyên tác động thúc đẩy sự phát triển mọi mặt của đời sống xã hội.
- Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển của xã hội, nhưng không phải là động lực duy nhất mà là một
động lực trực tiếp và quan trọng.

Nhóm 3: Quan niệm đấu tranh giai cấp của Đảng và Nhà nước ta hiện nay là gì? Điều đó
tác động như thế nào đến phát triển kinh tế xã hội?
Trả lời:
Hiện nay, các thế lực phản động trong nước đang bằng nhiều âm mưu và thủ đoạn chống phá sự
nghiệp cách mạng của đất nước. Chúng đang tìm mọi cách câu kết với chủ nghĩa đế quốc, ráo riết thực
hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” hòng xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa ở
Việt Nam.
Những tàn dư về tư tưởng, tâm lý và tập quán lạc hậu của giai cấp phong kiến, tư sản, của chủ
nghĩa thực dân cũ, chủ nghĩa thực dân mới, v.v.. còn tồn tại. Mặt khác, còn có những tiêu cực do mặt trái
của kinh tế thị trường sinh ra.
Do đó quan niệm đấu tranh giai cấp của Đảng và Nhà nước ta hiện nay là:
+ Thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ
nghĩa, phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam ngày càng phồn vinh, nhân dân ngày càng hạnh phúc trong bối
cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (cách mạng 4.0), đưa Việt Nam hội nhập sâu
rộng, có vị thế xứng đáng ở khu vực và trên trường quốc tế;
+ Thực hiện dân chủ, công bằng xã hội, chống bất công, đấu tranh chống tham nhũng, ngăn chặn, khắc
phục những tư tưởng và hành động tiêu cực, sai trái;
+ Đấu tranh làm thất bại mọi dâm mưu và hành động chống phá Việt Nam của các thế lực thù địch; bảo
vệ độc lập dân tộc, bảo vệ đường nối đối nội và đối ngoại của Đảng, Nhà nước.
Về thực chất đây là cuộc đấu tranh giữa các nhân tố thúc đẩy đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa
với các nhân tố tác động nhằm cản trở đất nước theo mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Nhóm 4: ĐCSVN vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lê Nin về đấu tranh giai
cấp như thế nào?
Trả lời:
Vận dụng lý luận về giai cấp và đấu tranh giai cấp của C.Mác để giải quyết vấn đề này ở nước ta hiện
nay:
 Một là, phải bám sát điều kiện lịch sử - xã hội cụ thể Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Đấu tranh giai cấp là một quá trình phức tạp trong sự vận động của lịch sử - xã hội, một xu thế
tất yếu, khách quan của xã hội có giai cấp. Quá trình này không phụ thuộc vào việc người ta có
quan niệm như thế nào về nó. Mà muốn đưa ra những kết luận khái quát đúng đắn về nó, cần
phải nghiên cứu những sự kiện lịch sử cụ thể, phân tích sự vận động của các sự kiện lịch sử đó
một cách tỉ mỉ, chi tiết với một thái độ khách quan, biện chứng. Những phân tích của C.Mác về
các sự kiện lịch sử ở Pháp những năm 1848 - 1850, 1851 và 1871 đã chứng tỏ điều đó.
Trong điều kiện hiện nay ở Việt Nam, Đảng ta chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần
nhằm tạo điều kiện để mọi giai cấp, mọi tầng lớp trong xã hội có thể phát huy hết tiềm năng của
mình, góp phần làm cho dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Hai là, Việt Nam là nước đã giành được chính quyền về tay giai cấp công nhân và sau khi
có chính quyền, cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân vẫn phải tiếp tục trong điều kiện mới, với
tính chất gay go, phức tạp, có mặt ngày càng gay gắt hơn. Mục tiêu đấu tranh của giai cấp công
nhân cũng thay đổi, từ mục tiêu tất cả để giành chính quyền chuyển sang mục tiêu cơ bản và chủ
yếu là phát triển kinh tế nhằm giữ vững thành quả cách mạng. Do vậy, thực chất cuộc đấu tranh
giai cấp ở Việt Nam hiện nay là phát triển lực lượng sản xuất đạt tới trình độ cao, đồng thời từng
bước xây dựng quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ mới của lực lượng sản xuất. Bởi
theo C.Mác, nguyên nhân sâu xa của đấu tranh giai cấp là mâu thuẫn giữa quan hệ sản xuất
không phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.
Nguyên nhân sâu xa ra đời giai cấp cũng là do sự phát triển của lực lượng sản xuất và yêu cầu
khách quan đầu tiên để xã hội không còn tồn tại giai cấp, xóa bỏ giai cấp cũng là do lực lượng
sản xuất phát triển tới trình độ rất cao. Trong khi Việt Nam hiện nay đi lên xây dựng chủ nghĩa
xã hội từ một xuất phát điểm thấp, tuy đã qua vài thập kỷ xây dựng, phát triển kinh tế nhưng
trình độ lực lượng sản xuất vẫn còn thấp kém và phát triển không đồng đều giữa các vùng, miền.
Vì vậy, nhiệm vụ trước mắt là phát triển lực lượng sản xuất đạt tới trình độ cao. Bên cạnh đó, cần
lựa chọn hình thức quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ đa dạng, phức tạp của Việt Nam hiện
nay.
Ba là, trong cơ cấu giai cấp - xã hội ở Việt Nam hiện nay, ngoài giai cấp công nhân, nông
dân, tầng lớp trí thức và các tầng lớp nhân dân lao động khác, còn có bộ phận tư sản, tiểu tư sản,
các thế lực thù địch chống phá chủ nghĩa xã hội. Với kết cấu giai cấp đó, tất yếu nảy sinh mâu
thuẫn giữa lợi ích của những người lao động làm thuê với tầng lớp tư sản và mâu thuẫn giữa sự
phát triển tự giác (có mục đích, có điều khiển) theo con đường xã hội chủ nghĩa với khuynh
hướng tự phát đi lên chủ nghĩa tư bản. Trong điều kiện đó, chính quyền giai cấp vô sản phải tiếp
tục sử dụng phương pháp cách mạng không ngừng, sử dụng chuyên chính vô sản của mình để
đập tan mọi âm mưu của các thế lực thù địch, đồng thời định hướng chính trị cho phù hợp với
mục tiêu chủ nghĩa xã hội mà Đảng và Nhân dân ta đã chọn. Hay nói cách khác, cần sử dụng
tổng hợp, linh hoạt các hình thức đấu tranh, trong đó có hoà bình và bạo lực, giáo dục thuyết
phục với pháp chế và hành chính. Sử dụng hình thức đấu tranh nào tuỳ thuộc vào điều kiện, hoàn
cảnh cụ thể. Đặc biệt, điều kiện mới hiện nay, không được cường điệu cuộc đấu tranh giai cấp,
dẫn đến sự rụt rè, không dám đổi mới; đồng thời, không được coi nhẹ, xem thường đấu tranh giai
cấp, dẫn đến mơ hồ, mất cảnh giác.
Nhóm 6: Theo các nhà kinh điển Mác-xít, con đường hình thành giai cấp phức tạp như thế
nào?
Trả lời:
 Sự hình thành giai cấp diễn ra theo 2 con đường:
+ Thứ nhất: sự phân hoá trong nội bộ các công xã do sự phát triển của lực lượng sản xuất dẫn
đến chế độ tư hữu.
+ Thứ 2: các tù binh bị bắt trong chiến tranh, không bị giết, được sử dụng làm nô lệ, họ trở thành
một bộ phận quan trọng tạo thành giai cấp nô lệ trong xã hội chiếm hữu nô lệ.
Trong xã hội có nhiều nhóm xã hội khác nhau. Sự khác nhau ấy được phân biệt bởi những đặc
trưng khác nhau như giới tính, nghề nghiệp, chủng tộc, dân tộc... Những khác biệt ấy tự nó
không tạo ra sự đối lập về mặt xã hội. Chỉ có những giai cấp xuất phát từ sự khác biệt căn bản về
lợi ích mới tạo ra những xung đột xã hội mang tính chất đối kháng. Mác chỉ ra rằng: “Sự tồn tại
của các giai cấp chỉ gắn liền với các giai đoạn phát triển lịch sử nhất định của sản xuất”. Sự
phân chia một xã hội thành giai cấp trước hết là do nguyên nhân kinh tế.
           Trong xã hội nguyên thuỷ, lực lượng sản xuất chưa phát triển, năng suất lao động rất thấp,
sản phẩm làm ra chưa đủ nuôi sống người nguyên thuỷ. Để tồn tại họ phải sống nương tựa vào
nhau theo bầy đàn, lệ thuộc nhiều vào tự nhiên, giai cấp chưa xuất hiện. 
           Sản xuất ngày càng phát triển với sự phát triển của lực lượng sản xuất. Công cụ sản xuất
bằng kim loại ra đời thay thế công cụ bằng đá, năng suất lao động nhờ đó tăng lên đáng kể phân
công lao động nhờ đó từng bước được hình thành, của cải dư thừa xuất hiện, những người có
chức quyền trong các thị tộc, bộ lạc đã chiếm đoạt của cải dư thừa làm của riêng; chế độ tư hữu
ra đời, bất bình đẳng về kinh tế nảy sinh trong nội bộ công xã, đó chính là cơ sở của sự xuất hiện
giai cấp.
           Do có của cải dư thừa, tù binh bắt được trong các cuộc chiến tranh không bị giết như
trước. Họ được sử dụng làm nô lệ cho những người giàu và có địa vị trong xã hội, chế độ có giai
cấp hình thành kể từ đó. Như vậy, sự xuất hiện chế độ tư hữu là nguyên nhân quyết định trực tiếp
sự ra đời giai cấp. Sự tồn tại các giai cấp đối kháng gắn với chế độ chiếm hữu nô nệ, chế độ
phong kiến và chế độ tư bản chủ nghĩa. Chủ nghĩa tư bản phát triển cao lại tạo tiền đề cho sự thủ
tiêu chế độ tư hữu, cái cơ sở kinh tế của sự đối kháng giai cấp trở thành xu thế khách quan trong
sự phát triển xã hội.

Nhóm 7: Trong tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản (1848) C.Mac và PH.Ăng – ghen
đã viết “Lịch sử tất cả các xã hội tồn tại từ trước đến ngày nay chỉ là lịch sử đấu tranh giai
cấp”. Bạn nhận định gì về ý kiến trên?
Trả lời:
Ý kiến trên là đúng vì :
Trong nhiều tác phẩm, các ông đã trình bày rõ quan điểm của mình cho rằng, đấu tranh giai cấp
không phải là những cuộc bạo loạn, khủng bố, lật đổ, chỉ có ý nghĩa phá hoại gây chia rẽ, bè
phái, gây rối loạn, làm thiệt hại cho xã hội, mà là một quá trình tất yếu, khách quan của xã hội có
áp bức giai cấp, là những cuộc đấu tranh rộng khắp của quần chúng nhân dân lao động chống lại
giai cấp thống trị bảo thủ. Đấu tranh giai cấp có nguyên nhân khách quan từ sự phát triển mang
tính xã hội hóa ngày càng sâu rộng của lực lượng sản xuất mâu thuẫn với quan hệ chiếm hữu tư
nhân về tư liệu sản xuất. Biểu hiện  của mâu thuẫn này  về phương diện xã hội: mâu thuẫn giữa
một bên là giai cấp cách mạng, tiến bộ đại diện cho phương thức sản xuất mới một bên là giai
cấp thống trị, bóc lột, đại diện cho những lợi ích gắn với quan hệ sản xuất lỡi thời, lạc hậu. Mâu
thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất tự nó không giải quyết được, mà phải thông
qua cuộc đấu tranh của giai cấp bị trị lật đỗ giai cấp thống trị, sau đó mới xóa bỏ được quan hệ
sản xuất cũ xây dựng quan hệ sản xuất mới cho phù hợp với trình độ sản xuất mới của lực lượng
sản xuất. Với ý nghĩa ấy đấu tranh giai cấp được coi là động lực trực tiếp của sự phát triển lịch
sử chứ không phải là sự gây rối, phá hoại. Trong xã hội có giai cấp đối kháng về mặt lợi ích thì
tất yếu có đấu tranh giai cấp. Điều đó hoàn toàn không phụ thuộc vào việc người ta có nói về nó
hay không, hoặc nói như thế nào về nó. Không phải cứ cố tình không nói đến đấu tranh giai cấp
thì trên thực tế, đấu tranh giai cấp sẽ mất đi hoặc mức độ xung đột sẽ dịu đi.
      Đấu tranh giai cấp là quy luật chung của mọi xã hội có giai cấp. Nhưng trong quy luật ấy có
những biểu hiện đặc thù trong từng xã hội cụ thể. Điều đó do kết cấu giai cấp của mỗi xã hội và
do địa vị lịch sử của mỗi giai cấp cách mạng trong từng phương thức sản xuất quyết định

Nhóm 8: Hiện nay cuộc đấu tranh giai cấp còn ở Việt Nam hay không? Nếu còn hãy nêu
nội dung chủ yếu của cuộc đấu tranh đó?
Trả lời:

Hiện nay vẫn tồn tại đấu tranh giai cấp ở Việt Nam đó là cuộc đấu tranh giữa các nhân
tố thúc đẩy đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa với các nhân tố tác động nhằm cản trở
đất nước theo mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Nội dung của cuộc đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt
Nam hiện nay là thực hiện thắng lợi mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, xây dựng một
xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Nhóm 9: Vì sao những nước giai cấp vô sản đã giành được chính quyền nhưng cuộc đấu
tranh giai cấp vẫn tiếp tục?
Trả lời :
Ở những nước giai cấp vô sản đã giành được chính quyền, cuộc đấu tranh giai cấp vẫn tiếp tục,
bởi vì:
– Sự chống đối của giai cấp bóc lột sau khi đã mất chính quyền vẫn trở nên đặc biệt gay gắt để
hòng giành lại chính quyền đã mất
– Trong một thời gian dài sau khi giai cấp vô sản giành được chính quyền, những cơ sở vật chất
để nảy sinh giai cấp bóc lột và sự phân chia giai cấp nói chung vẫn tồn tại. Vì vậy, giai cấp công
nhân phải tiến hành tổ chức, xây dựng một hệ thống quan hệ xã hội mới theo yêu cầu phát triển
của lực lượng sản xuất hiện đại; định hướng các thành phần kinh tế đi lên xã hội chủ nghĩa.
Ngoài ra, giai cấp vô sản còn phải từng bước khắc phục những tư tưởng, tâm lý, tập quán, văn
hoá lạc hậu của xã hội cũ còn in sâu vào đời sống tinh thần của xã hội.
– Bọn đế quốc và các lực lượng phản động bên ngoài phối hợp cùng các lực lượng chống đối thù
địch bên trong hàng ngày hàng giờ thực hiện âm mưu phá hoại, can thiệp nhằm xoá bỏ thành quả
cách mạng xã hội chủ nghĩa.