Professional Documents
Culture Documents
Aralin
Pag-uugnay ng Kaisipan sa Binasang Akda
5
Mga Inaasahan
Bago ka magpatuloy, sagutin mo muna ang unang gawain upang masukat ang iyong
kabatiran sa ating aralin. Sasagutan mo ang mga pagsasanay at gawain sa nakalaang
sagutang papel.
Paunang Pagsubok
Basahin at unawain ang talata. Pagkatapos ay sagutin ang mga tanong at piliin
ang letra ng tamang sagot.
Kabanata 11
Los Baños ( bahagi lamang)
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
2
Pinutol ng Heneral ang pagtatalo. Pag-aaralan daw niya. Isinunod ang balak ng
kabataan ukol sa Akademya ng Wikang Kastila. Anim na buwan nang naghihintay ng
pagpapasiya.
Tinanong ng heneral ang kawani. Sang-ayon ang tinanong. Pinuri ang balak ng
kabataan. Tumutol si Padre Sibyla. Wala raw sa panahon at isang paghamak sa
Dominiko. Ayon kay Simoun kahina-hinala ang balak.
Balik-tanaw
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
3
ang aking anak, kapag hindi ko nabawi ang aking lupa hindi ko na kailangan ng
anak.”
3. Walang karapatan si Kabesang Tales na ipaglaban ang kaniyang lupa
sapagkat wala siyang maipakitang kasulatan.
4. Hindi tunay na pagtulong ang ginawa ni Hermana Penchang kundi
pagsasamatala sa panganagilangan ni Huli.
5. Tunay na mabilis na kumalat ang masamang balita katulad ng pagkapipi ni
Tata Selo.
Pagpapakilala ng Aralin
KABANATA XXVII
ANG PRAYLE AT ANG ESTUDYANTE
(bahagi lamang)
Si Isagani ay ipinatawag ni Padre Fernandez na isang katedratiko. Labis na
iginagalang ito ng binata.
Ayon sa pari narinig nito si Isagani sa pagtatalumpati ng binata. Itinanong ng kura
kung kasama si Isagani sa hapunan. Pinuri rin ang pagkakaroon ni Isagani ng
paninindigan. Pinaupo ang binata. Ngunit nanatiling nakatayo si Isagani. Patuloy na
nagsalita ang pari. May mga dalawang libong estudyante na raw ang naturuan niya o
sinikap niyang turuang mabuti at karamiha’y pumupula at lumalalo sa mga mga
prayle ngunit walang makapagsalita ng tapatan o harapan.
Ayon kay Isagani ay ‘di kasalanan iyon ng mga kabataan na pag nagsalita laban sa
may kapangyarihan ay kaagad nang sinasabing pilibustero at alam ng pari ang
ibinubunga ng gayong paratang. “Baliw ang sinomang magsabi nang malakas ng
kaniyang iniisip sapagkat siya’y magtitiis ng pag-uusig,” ani Isagani.
Sinabi ng Prayle na di niya inuusig si Isagani at malaya siyang nakapagsasalita ng
anoman sa kaniyang klase. Sa halip ay paborito niya si Isagani.
Pangiting nagpasalamat ang binata. Sinabi niyang itinatanggi rin niya ang
katedratiko. “Ngunit di tayo nag-uusap dito ng ukol sa ating sarili kaya ipinakikiusap
ko sa aking katedratiko na ibahin na ang paksa.”
Napaangat ang kilay ng pari. Ang kalayaan ng isipan ng binata ay higit sa kaniyang
inaasahan. “Kung gayon,” anang prayle “ ituring ninyo ako, di bilang katedratiko
kundi isang prayle at kayo ay isang estudyante. Ngayo’y tugunin ninyo ako. Ano ang
ibig ng mga estudyante sa mga prayle?”
Nabigla si Isagani. Tahasan din itong tumugon: “Na kayo’y tumupad sa inyong
tungkulin.”
Itinanong ng napatakang pari kung anong tungkulin ang tinutukoy ng binata.
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
4
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
5
Mga Gawain
1. Baliw ang sinoman na magsabi nang malakas ng kaniyang iniisip sapagkat siya’y
magtiis ng pag-uusig.
4. Isang talipandas sapagkat hindi pala kaya ay hindi hinayaang sumubok ang iba.
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
6
Hanay A Hanay B
1. Ang Edukasyon ay ipinagkakaloob A. mag mag-aaral na hindi nakukiuha
lamang sa karapat-dapat. ang kinakailangang kaalaman
2. Baliw ang sinomang magasasabi
nang malakas ng kaniyang iniisip B. kawalan ng kalayaang magpahayag
kung magdadala ito s kaniya ng
kapahamakan C. mataas na bilang ng mga batang
3. Pinakakain ang mga bilanggo hindi hindi nagpapatuloy sap ag-aaral
upang lumusog kundi upang
mabuhay lamang D. hindi pagharap ng kinauukulan sa
4. Pagkatapos hulmahin ay walang kanilang responsibilidad
nayari ang manggagawa kundi sirang
palayok E. pag-aaral na walang pagkatuto
5. Ang nag-utos na magpaputok ay
masasabing siya rin ang naglagay ng
bala sa kanyon
Tandaan
Upang higit na maunawaan ang isang isang akda mahalagang malaman ang ilang
impormasyon hinggil
4. Ilang kaisipan na mahahango natin sa mga kabanata; ang mga Dominiko ang
kongregasyon ng mga prayle na namumuno sa pamamlakaad ng edukasyon sa bansa
sa panahong ito ng ating kasaysayan.
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
7
Panoorin ang video hinggil sa mga kinahaharap ng mga Aeta sa link na ito.
https://www.youtube.com/watch?v=h8NSmRFur-g. Ang video clip ay nagpapakita
kung anong hamon ang kinahaharap ng mga katutubo sa bagong paraan ng pag-
aaral. Sa halip na mag-aaral ay napipilitan ang mga bata na maghanapbuhay hindi
lamang upang matugunan ang kanilang pangangailangan kundi upang makabili ng
mga gadget na kinakailangan upang makapagpatuloy ng pag-aaral.
Pangwakas na Pagsusulit
Kabanata XV
G. Pasta
(bahagi lamang)
“ Lagi pong bilin ng aking amain na lagi kong isipin ang kabutihan ng iba na
gaya rin ng sa akin. Naparito po ako di para sa aking kundi sa ngalan ng ibang wala
sa mabuting kalagayan.”
“ Aba, gawin nila ang ginawa ninyong pag-aaral. Kaya kayo nakapagsasalita
nang mahusay ay nag-aral kayong mabuti. Gayahin nila ang ginawa ko. Ako’y naging
alila ng mga prayle. Habang gumagawa ako’y nag-aaral. Paniwalaan ninyo ako: Ang
ibig matuto, mag-aral at matuto,” tugon ng abogado.
“Ngunit ilan na ang makatutulad sa inyo? Isa sa isang libo!”
“E, ano? Marami ng abogado at doktor. Ang kailangan ay mga magsasaka at
manggagawa.”
“Marami nga po ngunit di labis o sapat. Marami pang bayan na wala ni isang
abogado o doktor. Kung labis man sa bilang, sa uri’y kulang. At wala namang
karunungang itinuturo nito kundi iyan. Bakit pipigilin sa pag-aaral ang kabataan?
Kahit mga magsasaka ay kailangan ding maging mulat.”
“Upang maging mabuting magbubukid ay di na kailangan ang maraming
karunungan. Ibig ba ninyong payuhan ko kayo?” tanong ng matanda sa binata. “Mag-
aral kayong mabuti. Ibig ninyong maging mangagagamot? Magtapos kayo’t huwag
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
8
Pagninilay
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
9
FILIPINO 10
SAGUTANG PAPEL
Ikaapat na Markahan- Ikalimang Linggo
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
Mga Gawain
Gawain 1.1
Gawain 1.2
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo
10
Gawain 1.3
Pag-alam sa Natutuhan
Pangwakas na Pagsusulit
Modyul sa Filipino 10
Ikaapat na Markahan: Ikalimang Linggo