1945- ცივი ომი.

1991
1941 ატლანტის ქარტია (რუზველტი, ჩერჩილი)
1945 გაეროს შექმნა
1946 ჩერჩილის სიტყვა ქ.ფლუტონში, რომელიც ითვლება სიმბოლურად ცივი ომის
დასაწყისად
1947 მარშალის გეგმა „ტრუმენის დოქტრინა“ (ევროპის გადარჩენა)
1948 ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობის საბჭო (ეუთო) (სანაცვლოდ სსრკმ
ეკონომიკური ურთიერთდახმარების საბჭო შექმნა)
„ბრიუსელის ხელშეკრულება.“ ეადამიანის უფლებათა დეკლარაცია
1949 „ჟდანოვის დოქტრინა“ ( ორ ბანაკად გაყოფა)
ნატო (4 აპრილი)
1950-53 კორეის ომი (საზღვარი 38-ე პარალელზე)
1954 დალესის „უკუგდების დოქტრინა“ (აღმოფხვრა კომუნიზმი იქ, სადაც უკვე
ფეხი აქვს მოკიდებული“) + „მასირებული შურისგება“ და კენანის „შეკავების
პოლიტ.“
ვიეტნამის ორად გაყოფა ჟენევის კონფერენციაზე. (მე-17 პარალელი)
სეატოს შექმნა.
1955 ვარშავის პაქტი ; ბაღდადის პაქტი
1957 სსრკ კოსმოსში
1959 სენტოს შექმნა
1960 „ვიეტკონგი“
1959- კუბის რევოლუცია (კარიბის კრიზის) ჟენევის განიარაღების კონფერენცია
1962
1963 „ცხელი ხაზი“ (აშშ, სსრკ)
1964- ვიეტნამის ომი (ძალის უძლურება)
1973
1967 „მოქნილი რეაგირება“
1963-68 ატომური იარაღის აკრძალვა
1970 „ნიქსონის დოქტრინა“ (ამერიკა შორდება მსოფლიოს დაცვას და მშვიდობიან
მოლაპარაკებებს იწყებს აღმოსავლეთთან)
1972 სსრკს ხელშეკრულება ირანთან და ერაყთან
1973 პარიზის სამშვიდობო ხელშეკრულება (ვიეტნამის ომის დასასრული)
1972-74 აშშ და სსრკ (სამხედრო რაკეტებისა და ატომური ბომბის აკრძალვა)
(დაძაბულობის განმუხტვის პოლიტიკა)
1975 ჰელსინკის აქტი (1 აგვისტო) მშვიდობის საფუძველი ევროპაში. (10 პრინციპი,
35 სახელმწიფო) (1992 საქართველო შეუერთდა)
1976 გვიპტემ სსრკ უარყო და აშშ-ს მიემხრო
1979 ჩინეთისა და აშშ-ს კავშირი (კესინჯერის „სამკუთხა დიპლომატიის“
მიხედვით ჩინეთი უნდა ჩართულიყო აშშ-სა და სსრკ-ს კავშირში
წონასწორობისათვის)
1995 საქართველო ეუთოში
1914- პირველი მსოფლიო ომი.
1918
1879 გერმანია და ავსტრია-უნგრეთი ხელშეკრულებას დებენ (სამთა კავშირი)
1882 მათ კავშირს უერთდება იტალია
1904-7 საფრანგეთი, ინგლისი, რუსეთი - ხელშეკრულება(ანტანტა)
1914 28 ივნისს სერბი ნაციონალისტი გავრილო პრინციპი კლავს ავტრია-
უნგრეთის პრინცს, ფრანც ფერდინანდს, დაიწყო ბოსნიის კრიზისი.
28 ივლისს ავსტრია ომს უცხადებს სერბეთს
 სარიყამიშის ბრძოლა კავკასიის ფრონტზე (რუსეთი ამარცხებს
თურქეთს)
 მარნას ბრძოლა (შლოფენის გეგმით ბელგიაში შეჭრა)
ჟენევაში იქმნება „დამკომი“ (გ. მაჩაბელი, მ. წერეთელი)
1915 ოსმალეთი უერთდება „სამთა კავშირს“ (ცენტრალური სახელმწიფოები)
იტალია ტოვებს მათ და უერთდება „ანტანტას“ (გულითად კავშირს)
 იპრის ბრძოლა ( I ქლორის გაზი)
 ლუზიტანიის ჩაძირვა
1916  ვერდენის ბრძოლა (გერმანელები უტევენ საფრანგეთს)
 სომას ბრძოლა (I ტანკი) (საფრანგეთი უტევს გერმანიას)
 გალიპოლის საზღვაო ბრძოლა
 იუტლანდიის საზღვაო ბრძოლა
1917 „ციმერმანის დეპეშა“ (ბრიტანეთის დაზვერვას ხელში უვარდება გერმანიის
დეპეშა განკუთვნილი მექსიკისათვის)
ამერიკა უერთდება ომს.
ბეტონის სანგრები- „ზიგფრიდის/ჰიდენბურგის ხაზი“
1918 ომის დასრულება. გერმანია ხელს აწერს კაპიტულაციას კამპიენის ტყეში,
„მარშალ ფოშის“ ვაგონში
1919 ვერსალის ზავი. ( გაგრძელდა 4 თვე, ესწრებოდა 27 ქვეყანა)
ვილსონი, ჯორჯ ლოიდი, ჟორჟ კლემენსო
1924 ლოკარნო = რაინის საგარანტიო პაქტი. (გერმანია სცნობს მხოლოდ დასავლეთ
საზღვრებს)
1928 ბრიან-კელოგის პაქტი (15 სახელმწიფო)
იკრძალება ომით პრობლემის გადაჭრა, მიუღებელია ყველა სახის აგრესია.
1939-45 მეორე მსოფლიო ომი
1933 გერმანიის გამოსვლა ერთა ლიგიდან
1935 გერმანიას გადასცეს ზარის ოლქი
1936 გერმანიას გადასცეს რაინის ოლქი
1938 ავსტრიის აღება „ანშლუსი“
მიუნხენის კონფერენცია (ჩემბერლენი, ჰიტლერი) სუდეტის ოლქის გადაცემა
1939 „მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტი“ (აშშ, გერმანო) თავდაუსხმელობის
ხელშეკრულება (საიდუმლო პუნქტებით ევროპის გაყოფა)
1 სექტ - გერმანია თავს ესხმის პოლონეთს, სსრკ იღებს აღმოს. პოლონეთს
1 დეკ -აშშ აწარმოებს „ზამთრის ომს“ ფინეთთან, რიცხავენ ერთა ლიგიდან
1940 ლიტვის, ლატვიისა და ესტონეთის ანექსირება სსრკ-ს მიერ
„უცნაური ომი“
საფრანგეთის კაპიტულაცია, ვიშის რეჟიმის შექმნა ანრი პეტენის
მარიონეტული მთავრობის მეთაურობით
კატინის ტრაგედია (სსრკ ხოცავს პოლონელ ჯარისკაცებს)
1941 ოპერაცია „ზეელოვე“ (ზღვის ლომი) გერმანიის გეგმა ლონდონის ასაღებად
პერლ-ჰარბოურის დაბომბვა
ოპერაცია „ბარბაროსა“ ჰიტლერი თავს ესხმის სსრკ-ს.
 მოსკოვის ბრძოლა
1942  სტალინგრადის ბრძოლა (1942-43)
 ელ-ალამეინის ბრძოლა (რომელი და მონტგომერი)
 (ბრიტანელები იმარჯვებენ)
1943  კურსკის ბრძოლა
თეირანისა კონფერენცია (რუზველტი, ჩერჩილი, სტალინი)
(აქ შემუშავდა ოპერაცია „ოვერლორდი“)
1944 ოპერაცია „ოვერლორდი“ საფრანგეთის ნაცისტებისაგან
გასათავისუფლებლად
(გერმანიის ჯარი ნორმანდიაში შეიტყუეს)
1945 იელტის კონფერენცია (რუზველტი, ჩერჩ, სტალინი) და პოსტდამის კონფერ
(ეტლი, ტრუმენი, სტალინი) (გერმანიის ოთხად გაყოფა)
ბერლინის ოპერაცია.
ჰიროსიმისა და ნაგასაკის დაბომბვა.
1945-46 ნიუნბერგის პროცესი. ნაციონალ-სოციალისტების გასამართლება, 12
მინისტრის დასჯა.
თერგდალეულები  1852 - ცისკარი
 1863 - მოამბე
 1875 - ბანკი
 1877 - ივერია
 1879 - წერა-კითხვის საზოგადეობა
1917  მარტი - ოზაკომი (ჩხენკელი) (რუსეთში დროებითი მთავრობა-
ლვოვის)
აღმასკომი -ჟორდანია
 აპრილი - ეროვნულ. ინტერპარტიულ საბჭო (აკაკი ჩხენკელი)
 ოქტომბერი - 25 ოქტ. რევოლუცია და ოზაკომის გაუქმება
 ნოემბერი - ამიერკავკასიის
1918  თებერვალი - ამიერკავკასიის სეიმი, პარლამენტი (დამფუძნ,
კრება) +აფხაზეთის ავტონომია
 3 მარტი -ბრესტ-ლოტოვსკი (რუსეთი თურქეთს უთმობს
ბათუმს, ყარსსა და არტაანს)
 22 აპრილი -ამიერკავკასიის (აზერბჯ. სომხ. საქართ)
დამოუკიდებლობა
 26 მაისი- საქართველოს დამოუკიდებლობა
+თბილისის სახელმწიფო უნი.
 30 ოქტომბერი - მუდროსის ზავით თურქეთი ტოვებს
საქართველოს
 დეკემბერი - სომხეთთან პირველი შეიარაღებული თავდასხმის
მოგება. ლორეს გათავისუფლება და განეიტრალება
 ლოკალური აჯანყებები რუსეთის პროვოცირებით (დუშეთის
მაზრა)
1919  კვლავ აჯანყებები.
 თებერვალი - სოციალ-დემოკრატების გამარჯვება არჩევნებში
(მენშევიკ)
 მარტი - ერთპარტიული მთავრობა
1920  7 მაისი- რუსეთთან ხელშეკრულება. (ბოლშევიზმილეგალურო
ხდება საქართველოში (ორჯონიკიძე, მახარაძე, კიროვი))
1921  11-12 თებერვალი ბორჩალოს მაზრაში აჯანყებამ იფეთქა
 15 თებერვალი -სტალინმა ორჯონიკიძეს თბილისის დაკავება
უბრძალა
 21 თებერვალი - პირველი კონსტიტუცია
 25 თებერვალი - გასაბჭოება
 მთავრობის გაქცევა ბათუმიდან
1789  ივნისი - ეროვნული კრება
 9 ივლისი - დამფუძნებელი კრება
 11 ივლისი - პარიზში ჯარის შეყვანა
 14 ივლისი - ბასტილიის აღება
 17 ივლისი - მეფე აღიარებს რევოლუციას და პაროზში ბრუნდება
 მუნიციპალური რევოლუცია - „დიდი შიში“
(ფეოდალებს ეშინიათ გლეხების, გლეხებს უცხოური ინტერვენციის)
 4-5 აგვისტო - ფეოდალური პრივილეგიების გაუქმება (გლეხს მიწის
გამოსყიდვა მაინც უწევს)
 26 აგვისტო - ადამიანის და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია
 კონვენტი - რევოლუციური პარლამენტი
(საკანონმდებლო კრება პარიზში, საეკლესიო მიწები ხალხს,
ასიგნაციები, შეიარაღებული ქალები ითხოვენ პურს)
1791  I კონსტიტუცია - საფრანგეთში მყარდება კონსტიტუციური მონარქია
 ივნისი - ვარენის კრიზისი (მეფე-დედოფალმა გაქცევა სცადა)
 საკანონდმებლო კრება  მემარჯვენეები (ფეიანები)
 მემარცხენეები (ჟირონდისტები)
 უკიდურესი მემარცხენეები (იაკობინელები,
რობერს პიერი, მთის პარტია, მონტანიები)
 პილნიცის დეკლარაცია - ავსტრია-პრუსია იცავს მეფის ავტორიტეტს
 ჟირონდისტები ომს უცხადებენ ავსტრიას
1792  10 აგვისტო - მეფის დაპატიმრება
 21 სექტემბერი - რესპუბლიკად გამოცხადება (ჟირონდისტები
გადააგდეს, რადგან საქმეები ვერ მოაგვარეს)
 დროებითი აღმასრულებელი საბჭო
კონვენტი  მემარჯვენეები (ჟირონდისტები) (არ უნდათ მეფის სიკვდილი)
 მემარცხენეებო (იაკობინელები, მთის პარტია)
(სანიკულოტები - მეფის სიკვდილი უნდათ)
 ჭაობი (ცენტრი)
1793  ჟირონდისტები გადააგდეს იაკობინელებმა რობერსპიერის
მეთაურობით
 პარლამენტის დაარსება
 II კონსტიტუცია
 21 იანვარი -ლუი XVIII-ის სიკვდილით დასჯა გილიოტინაზე.
(თანასწორობის ნამგალი)
1794  ვანტოზის დეკრეტი - რევოლუციური მტრებისათვის (ჟრონდისტებისათვის)
ქონების ჩამორთმევა
 დიდი ტერორი - რობერსპიერი სჯის ხალხს გაუსამართლებლად
 ჭაობი ამაზე ალაპარაკდა
 ივნისი - თერმიდორული რეაქცია (9 თერმიდორი)
(რობერსპიერისა და მისი მომხრეების დასჯა. )

1795  ხუთკაციანი დირექტორიის შექმნა

პარლამენტი  ქვედა პალატა (ხუთასთა საბჭო ხალხის არჩევით)
 ზედა პალატა (დირეატორია ირჩევს უხუცესთა საბჭოს)