Do czytania Pisma Świętego trzeba być przygotowanym...

(9)

Pismo Święte czy Biblia?

Odpust w małym miasteczku. Przed kościołem kramy. Balony, pierniki, piłki

na gumce, gdakające kury. W jednym z kramów książki religijne.
- Chciałabym kupić Pismo Święte.
- Nie ma. Ale jest Biblia...
- To niech będzie.

Świętą Księgę biblijną można nazwać różnymi słowami. Jakimi? Dzisiaj

właśnie o tym.
Najczęściej Księga święta nazywana jest
Pismem Świętym
Jest to po prostu polski przekład łacińskiego «Scriptura sacra», a to z kolei
jest tłumaczeniem greckiej nazwy Biblii - «graphe» (dosłownie «Pismo»).
Sama Biblia mówi o sobie: jestem «Pismem», a Nowy Testament aż około
50 razy tym słowem nazywa Księgi Starego Testamentu. Raz używana jest
liczba pojedyncza (czyli «Pismo», np. u J 2,22: Uczniowie uwierzyli Pismu i
słowu, które wyrzekł Jezus), a kiedy indziej liczba mnoga («Pisma», np. u Łk
24,27: Jezus, zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał
im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego).
W ten sposób sam Jezus wielokrotnie nazywał święte Księgi, np. u Łk 4,21:
Dziś spełniły się słowa Pisma, któreście słyszeli.
W Nowym Testamencie bardzo często słyszymy o «uczonych w Piśmie».
Kim oni byli? Byli wykształconymi ludźmi, znawcami «Pisma» czyli prawd
zawartych w Bożej Księdze. Uczeni w Piśmie cieszyli się poważaniem i
autorytetem u swoich rodaków. Możemy o nich powiedzieć, że byli duchowymi
przewodnikami narodu.
Najpierw termin «Pismo - Pisma» odnoszono jedynie do ksiąg Starego
Testamentu. Jednakże już wkrótce pierwsi pisarze chrześcijańscy (tzw. Ojcowie
Kościoła) zaczęli «Pismami» nazywać też księgi Nowego Testamentu. Dołączali
też do słowa «Pismo» różne słówka, np.: Pismo Boże, Pismo Pańskie, Pisma
Święte.
A propos, warto zwrócić uwagę, jak pisać «Pismo Święte». Oba słowa
należy pisać z dużej litery, a to dlatego, że «Święte» nie jest zwykłym
określeniem, jakie jest «Pismo» (jak np. w nazwach «Komunia św.» czy «Msza
św.»), ale dopiero oba słowa wzięte razem stanowią całą nazwę. Tak samo też
rzecz się ma z nazwą trzeciej Osoby Trójcy Przenajświętszej: «Duch Święty».
Nie powinno się w takich wypadkach skracać słowa «Święty».
Z języka greckiego pochodzi też inne określenie Pisma Świętego,
mianowicie
Biblia
Nowy Testament nazywa księgi Starego Testamentu nie tylko «graphe», ale
też dwoma podobnymi do siebie słowami:
 - «biblos» (dosłownie: księga, papirus). Czytamy np. u Mk 12,26: Czy nie
czytaliście w księdze (biblos) Mojżesza, jak Bóg powiedział...;
- «biblion» (dosłownie: zwój papirusowy), np. u Łk 4,17: Podano Mu księgę
(biblion) proroka Izajasza.
Ojcowie Kościoła używali często zamiast słowa «zwój pergaminowy» -
«zwoje pergaminowe», co po grecku brzmi «biblia». Tego słowa używano tak
często, że potem w średniowiecznej łacinie zrobiono z niego słówko w liczbie
pojedynczej (rozkochanym w łacinie podpowiadam, że należy ono do tzw.
pierwszej deklinacji: «Biblia, -ae»).
A z łaciny już prosta droga do języków nowożytnych. Niemcy mają więc
«Bibel», Anglicy i Francuzi - «Bible», Holendrzy - «Bijbel», Rosjanie -
«Bibliję», a pomiędzy Bałtykiem a Tatrami mówi się o «Biblii».
A zatem «Biblia» i «Pismo Święte» to dwa synonimy. Ale to jeszcze nie
koniec. Mamy jeszcze inną nazwę Pisma Świętego:
Stary i Nowy Testament.
Nazwa ta wywodzi się z samej treści Ksiąg świętych. Otóż główny temat
Pisma Świętego jest taki: Pan Bóg pragnienie zbawić wszystkich ludzi. Dlatego
wiele razy wychodzi do człowieka i zaprasza go do bliskości ze Sobą. Zdaje się
mówić do ludzi: - Żyjmy w przymierzu, zawrzyjmy sojusz.
Wszystko, co mówi Bóg, obraca się nieustannie wokół sprawy przymierza.
Znamy z kart Biblii przymierze, zawarte z Bogiem przez wielkie postacie
Starego Testamentu, np. przez Abrahama, Noego, Mojżesza i cały naród
izraelski. Znamy też niezwykłe porozumienie, Nowe i Ostateczne Przymierze,
które zawarł w imieniu całej ludzkości Jezus na krzyżu.
Biblia została napisana częściowo po żydowsku (czyli po hebrajsku), a
częściowo po grecku. Dla dociekliwych podaję, że język hebrajski na określenie
«przymierza» ma słówko «berit», co z kolei w języku greckim jest oddane
terminem «diatheke», a po łacinie - «testamentum».
To Nowe i Ostateczne Przymierze zostało zapowiedziane już w Starym
Testamencie, a sama nazwa «Nowy Testament» (berit hadasza; kaine diatheke)
pochodzi od proroka Jeremiasza, który na 600 lat przed Chrystusem wieścił: Oto
nadejdą dni, a z Domem Izraela i z Domem Judy zawrę Nowe Przymierze (Jr
31,31).
Natomiast określenie «Stary Testament» (palaia diatheke) utworzył św.
Paweł, gdy w Drugim Liście do Koryntian napisał o Żydach, którzy odrzucili
Chrystusa, że ...aż do dnia dzisiejszego, gdy czytają Stare Przymierze, pozostaje
nad nimi zasłona (3,14). Łacińska Wulgata przetłumaczyła to miejsce jako
«Vetus Testamentum».
Co znaczy zatem «Stary Testament»? Oznacza najpierw Przymierze, jakie
Bóg zawarł z Izraelem w dawnych czasach. Oznacza równocześnie okres, epokę
przed przyjściem Chrystusa, kiedy to Przymierze obowiązywało.
Stare Przymierze spełniło swoje zadanie i doszło do kresu. Zastąpiło je
Nowe Przymierze, zawarte przez Jezusa Chrystusa i przypieczętowane Jego
Krwią. Żyjemy w czasach Nowego Testamentu, Nowego Przymierza.

2
 Ojcowie Kościoła nazywali «Starym Testamentem» nie tylko czas przed
przyjściem Zbawiciela, ale też księgi związane ze Starym Przymierzem i
działaniem Boga w Starym Testamencie. «Nowym Testamentem» nazywano nie
tylko same Przymierze zawarte przez Chrystusa, ale i Księgi, które mówią o
Jezusie i o Jego zbawczym dziele. Dlatego Pismo Święte nazywamy Księgami
Przymierza, Księgami Testamentu albo Księgami Starego i Nowego
Testamentu.
Jeszcze jedno
bardzo piękne określenie Pisma Świętego mamy w Drugim Liście św. Pawła
Apostoła do Tymoteusza. Księgi święte zostały tam nazwane «świętymi
literami»: Od lat niemowlęcych znasz Pisma Święte (dosłownie: święte litery)...
(3,15). Rzeczywiście, święte to litery, skoro niosą tak świętą treść.
Jeden z Ojców Kościoła, Orygenes, nazywa Pismo Święte jeszcze inaczej:
Boże Słowo
Nazwa «Boże Słowo» (ho theios logos) podkreśla, że Biblia jest mową
(listem) Boga do ludzi, Jego słowami do nas.
To starożytne określenie Biblii, wywodzące się od Orygenesa, stało się w
Kościele bardzo popularne: mamy «liturgię Słowa Bożego», a lektor po
odczytaniu pierwszego (i ewentualnie drugiego) czytania mszalnego ogłasza:
«Oto Słowo Boże». Podobnie po Ewangelii słyszymy: «Oto słowo Pańskie».
Często też mówi się: dzielić się Słowem Bożym, czytać Słowo Boże, Słowo
Boże nas nawraca...

Wielu ma swoje własne słowo na określenie Pisma Świętego. Roman

Brandstaetter, wielki miłośnik Pisma Świętego, tak je określił:
Biblio, ojczyzno moja,
Biblio, moja ziemio polska [...]
siedzę nad Tobą...

Drogi Czytelniku, pomyśl, czym dla Ciebie osobiście jest Pismo Święte. I
jaką w związku z tym Ty nadałbyś mu nazwę? Może nazwałbyś je podobnie jak
Brandstaetter «Moją Ojczyzną», może «Księgą Życia», może...
ks. Piotr Ostański

Proponuję następujący rysunek:

Wesoły człowieczek, a w dymku nad
głową kilka Ksiąg biblijnych o
tytułach: BIBLIA, PISMO ŚWIĘTE,
STARY I NOWY TESTAMENT i
wymowny znak zapytania stosownie
do tytułu felietonu.

Dziękuję!!!