KASAYSAYAN NG WIKANG
PAMBANSA
PANAHON NG KATUTUBO
PAMLIYANG
AUSTRANESYANO
- Isa sa pinakamalkaing pamilya
ng mga wika sa mundo, kaupwa
sa bilang 1244 at sa
heograpikong lawak nito
- Mga tao sa asya
- 4 na bans ana ang wikang opisyal
ay malayo- Polynesia
Malagasy ng madagascar
- 300 million na tao ang
gumagamit nito
ANG BAYBAYIN
- Isang katagang pangkalahatan sa
wikang tagalog na tinutukoy ang
lahat ng titik na ginagamit sa
pagsulat ng isang wika
- Baybay- spelling
- Naglalaman ng mga titik o letra
- 3 patinig, 14 na katinig
- 17 titik letra sa alpabeto
- Nadagdagan dahil sinakop ng
ibang bansa
VOCABULARIO DE
LUNGUA TAGALA
- Unang talasalitaan inilathala sa
pilipinas noong 1613
- Padre pedro chirino – nagpatunay
na may sarili ng kultura ang mga
Pilipino bago pa man tayo
 masakop ng mga sa kastila
relocation las isla filipinas
(1604)
PANAHON NG KASTILA
1521 - dumating sa pilipinas
si Ferdinand Magellan
1565 dumating naman si
Miguel lopez de Legaspi
Espanyol - nagdala ng
relihiyong christiyanismo
GOBERNADOR TELLO – turuan
ang mga indio ng wikang
Espanyol
INDIO – walang alam,
mababang uri ng tao
CARLOS I AT FELIPE II –
kailangan maging bilinggwal
ang mga Pilipino
CARLO I – ituro ang doktrinang
kristiyana sa pamamagitan ng
wikang kastila
1618 – malawak na ang
paggamit ng tagalog at
ito ang wikang
nauunawaan kahit saan
- Pag uutos sa kastilang Upang mas mabilis na
prayle na aralin ang wikan mapalaganap ang relihiyon
ng bansa sa bansa, hinati hati ng mga
- Wika ay hindi sapat sa kastila ang pamayanan sa 5
pagpapalawak orden
1. Mas madaling  AGUSTINO –
matutuhan ang wika ng congregation ng st
isang relihiyon kaysa Augustine
ituro sa lahat ang  PRANSISKANO
Espanyol  DOMINIKANO
2. Higit na maigginf kapani  HESWITA
paniwala at mabisa kung  REKOLETO
ang isang banyaga ay
HARI NG ESPANYA – Nagpasiya na
nagsasalita ng turuan ng mga prayle ang mga
katutubong wika indio ng wikang kastila
PRAYLENG LOKAL – nais pigilin ang
pagtuturong wikang kastila
PAILALIM NA DAHILAN:
1. Ibig ng mga prayle na
mapanatili sa kanilang kamay
ang kapangyarahin nila sa mga
tao at upang umasa rin aang
pamahalaan sa kanila
2. Ayaw nilang mauungusan
sa talion ng mga kaututubo
kapag natuto silang mag kastila
3. Natatakot silang magkaisa
ang mga kaututbo at mag alsa
laban sa kanila kung may
iisang wika silang sinasalita
CARLOS II – Lumagda siya ng
kautusan na tungkol sa pagtuturo
ng wikang kastila sa lahat ng
katutubo
CARLOS IV – lumagda rin ng
isang kautusan na nag uutos na
gamitin sa mga paaralan ang
wikang kastila
PRAYLENG KASTILA – mga
guro sa paaralan
 Sa kasaysayang ito nanganib
ang wikang katutubo,
 nagwatak watak ang mga
Pilipino, matagumpay na
nahati at nasakop ng mga
espanyol ang mga katutubo.
 Hindi nila itinanim sa isipan
ng mga Pilipino ang
kahalagahan ng isang wikang
 magbibigkis ng kanilang
damdamin
 300 yrs nasakop ng mga
kastila
 Nakuha natin sakanila ang
mga abd habits katulad ng
pagsusugal
PANAHON NG AMERIKANO
AGOSTO 13 1898 – dumating ang
amerikano sa pilipinas
- Libreng paaralan
Hulyo 1 , 1900 – nagsimulang
pumasok ang may 100,000 mag
aaral sa panimulang paaralan na
itinayo ng hukbo
PANGULONG MCKINLEY –
nagtatag ng lupon tagapagsiyasat
JACOB GOULD SCHURMAN –
sya ang namuno sa itinatag na
lupon
- Scgurman commission
MARCH 4, 1899 – dumating ang
lupong schurman sa maynila at
pinasimulan ang Gawain sa
paglilikom ng mga datos
nahihinggil sa pilipinas
- Nagkaroon ng research
Bumalik si schurman nung nov 2
1899 sa Washington
WILLIAM H TAFT – namuno
sa pangalawang lupon na binup
ni mckinley noong hunyo 3 1900
tinawag itong
TAFT COMMISSION
- Nagsiimula ng mga Gawain sa
pagpapalawak ng edukasyon
- Nagsulong ng edukasyong
walang bayad
- Dami ng wika ay pangunahing
sagabal
- Nagsimula na ituro ang wikang
ingles sa paaralan
- Ang guro dito ay mga military
o sundalo
LUPONG TAFT
- Nagpasyang gamitin ang
wikang ingles sa pagtuturo
- Sa panahong ito ay idinagdqag
ang wikang ingles sa kastila
bilang wikang opisyal
ENERO 1, 1906 – isang batas ang
pinagtibay na magagamit ang
wikang kastila ng mga kawani
DAVID J DOHERTY – isa sa
mga nagkaroon ng hilig sa wikang
Pilipino inilathala niya ang ang
artikulo ukol sa tagalog noong
disyembre 1902
Sa kanyang pag aaral ay nabuo
niya ang sumunod ng kongklusyon
1. Maaring pagsama samahin
ang mga wika sa bansa
sapagkat lumilitaw na ang
kailangan pagyamanin ang
wikang filipino
2. Ang pagpapagamit ng
wikang dayuhan sa mga
Pilipino ay walang katarungan
gaya ng tinuruan ni schurman
3. Magagawa lamang ito kung
gaganyakin ang mga guro at
iba pang kawani ng
pagmamahalaan na mag aaral
ng katutubong wika at
magsalin ng mabutbuting wika
at magsalin ng mabubuting
aklat at ipaabot ito sa mga tao
LOPE K SANTOS ( AMA NG
BALARILANG TAGALOG)
- Nagtatag ng akademyang
Pilipino(filipino academy)
kasama si Doherty
FRANK R BLAKE – isang
dalubwika na nagsasabing maaring
gawing batayan o saligan ang
tagalog sa pagbuo ng wikang
Pambansa
C EVERETTE CONANT
- Sumang ayon na ang ingles ang
maging gamit sa pagtuturo at sa
komunikasyon, hindi niya naisip
na ipalit ang wikang opisyal
Taong 1924 sa artikulo ni N.M
(Najeeb, mitri) saleeby. The
language of education in the
Philippines islands
- Ang pangangailangan ng
wikang Pambansa ay
binocular
HUNYO 26 1902 - EL
RENACIMIENTO ay nag ulat
ng
Sociedad de escritos de
tagalog
- Pahayagang Pilipino sa unang
araw ng pagsasakop ng
amerika
- Nakasulat ang mga balita sa
wikang kastila at tagalog
Panukalang batas bilang 148 –
na nagtatadhanana sa pagtuturo
ng katutubong diyalekto sa mga
paaralang bayan
HUKOM NORBERTO
ROMUALDEZ – nagpasok ng
panukalang batas sa ph
commission noong 1908
- Magkaroon ng pagsasanay sa
paaralang bayan ang mga guro
- Pagpapatayo ng surian ng mga
wika at nag utos din para sa
pagsasaanay ng mga guro sa
paaralaang bayan
EUSEBIO T DALUZ –
kalihim ng akademya ng wikang
Pilipino noong 1915, naglathala
ng filipino English vocabulary
ABRIL 12, 1909 – itinatag
ang akademya ng wikang
Pilipino na ang Gawain ay
magsaliksik tungkol sa wika
- Matalakay tungkol sa
alphabetong Pilipino
1918 – itinatag ang sanghiran
san binisaya ( academy of the
leyte samar Bisayan dialect)
1934 – itinatag ang isang
lupon para sa wikang opisyal
upang pag aralan ang tungkol
sa wikang Pambansa sa
pamumuno ni
PANG, MANUEL L.
QUEZON
- Nagtatag ng first national
assembly, tinalakay doon na
dapat magkaroon ng wika
- Surian ng wikang Pambansa
BATAS KOMONWELT 184 –
itinatag ang surian ng wikang
Pambansa noong nobye,bre 19,
1936
PANAHON NG AMERIKANO
- NAGING BUKAS KUNG ANO
NGA BA ANG WIKANG
PAMBANSA O WIKANG
OPISYAL
- HANGGANG WALA,
TAGALOG AT ENGLISH.
PANAHON NG HAPON
ENERO 3 1942 – itinatag ng mga
hapon ang Japanese military admi
sa pamumuno ni
HEN MASAHARU HOMMA
JORGE B VARGAS – hinirang ng
mga hapon bilang pangulo ng ph
executive commission noong neero
23, 1942
CO PROSPERITY SPHERE FOR
GREATER EAST ASIA- isang
konseptong imperyalistang nilikha
at pinalaganap para sa nasakop ng
mga asyano noong 1931 hanggang
1945
- Tinulungan nila makabangon
- Pinayagan nila ang mga Pilipino
na ang humawak sa pamahalaan
HUNYO 24 1942 – ipinalabas
ang ordinansa military blg 13 na
nagsasaad na napinggo at
tagalog ang mga opisyal na
wika
KALIBAPI ( kapisanan ng
paglilingkod sa bagong
lipunan )
- May layuning mapabuti ang
edukasyon at moral na
rehenerasyon at mapaunlad ang
kabuhayan sa pilipinas
BENIGNO AQUINO –
nagsilbing director ng kalabapi
OKTUBRE 14, 1942 – muling
binuhay ang wikang Pambansa
MASAO TANAKA –
nagpalabas ng mga lathalaing
impormatibo upang sagutin ang
mga katanungan ng publiko
tungkol sa usapin ng wikang
Pambansa
JOSE VILLA
PANGANIBAN – nagturo sa
mga hapon ng tagalog , at ginawa
nya ang ‘ A shortcut to the national
language “
Hindi makakailang sa panahon ng
mga hapones nagkaroon ng
masiglang talakayan tungkol