Filipino 11 – Aralin 2

Bilingguwalismo at Multilingguismo

Ang Register at Iba’t –ibang Barayti ng Wika

Homogenous at Heterogenous na Wika

1
Bilingguwalismo at
Multilingguwalismo
 Bilingguwalismo

Nauukol sa paglinang sa
kahusayan ng mga mamamayan ng
isang bansa sa dalawang wika.

3
 Multilingguwalismo
Patakarang pangwika kung
saan nakasalig sa paggamit ng
pambansang wika at wikang
katutubo bilang pangunahing
midyum sa pakikipagkomunikasyon
at pagtuturo bagama’t hindi
kinalilimutan ang wikang global
bilang mahalagang wikang panlahat.

4
Ang Register at
Iba’t-ibang
Barayti ng Wika
 Register ng Wika
Sa isang akademikong pagbasa, madalas tayong
nakatatagpo ng mga salitang sa biglang malas ay
iba ang kahulugan o hindi akma ang pagkakagamit
dahil sa kahulugang taglay nito. Dapat nating
tandaan na maraming salita ang nagkakaiba-iba ng
kahulugan ayon sa larangang pinaggamitan.
Natutukoy lamang ang kahulugan nito kung
malalaman ang larangan na pinaggamitan nito. ito
ang tinatawag na register ng wika.

6
 Register….. Kahulugan…
✘ isang opisyal na listahan ng mga pangalan,
kapanganakan, pagpapakasal, kamatayan
✘ isang listahan ng mga bisita sa isang hotel
(turismo)
✘ pagpapatala ng isang sulat sa post office
(komunikasyon)
✘ pagpapatala ng pangalan sa halalan (politika)
✘ pagpasok ng mga mensahe sa utak/pagtanda o
pag-alala sa natutuhan (sikolohiya)

7
Iba pang Halimbawa – Register ng Wika

AKRONIM LARANGAN KAHULUGAN

CA Medisina Cancer
Nutrisyon Calcium
Komunikasyon Communication Arts
Aeronotics Civil Aeronotics
Accounting Chartered Accountant

8
Iba pang Halimbawa – Register ng Wika

SALITA LARANGAN KAHULUGAN

Isyu politika usaping

politika/panilpunan

pamamahayag bilang ng pahayagan

operasyon medisina pagtistis

paggawa makina/opisina
militar Paggawa ng isang plano

9
Iba’t-ibang Barayti ng Wika

Ang barayti ng wika ay ang pagkakaroon ng

natatanging katangian na nauugnay sa partikular
na uri ng katangiang sosyo-sitwasyonal. lto rin ang
pagkakaiba-iba sa uri ng wika na ginagamit ng mga
tao sa bansa. Maaaring ang pagkakaiba ay nasa
bigkas, tono, uri. at anyo ng salita.

10
 Uri ng Barayti ng Wika
1. Permanente para sa tagapagsalita o tagapagbasa.
DAYALEKTO – Nakikita sa pinanggalingan lugar o grupo
ng tagapagsalita sa isa sa tatlong dimensyon:
lugar, panahon o katayuang sosyal. Halimbawa:
Lugar: Tagalog-Bulacan, Tagalog-Batangas, Tagalog-Laguna
Panahon: Lumang Filipino, Makabagong Filipino
Katayuang Sosyal: Kinabibilangang antas sa lipunan

IDYOLEK - Personal na kakanyahan ng tagapagsalita o

wikang ginagamit ng partikular na indibidwal. Tanda ng idyolek
ang madalas na paggamit ng partikular na bokabularyo.
11
 Uri ng Barayti ng Wika
2. Pansamantala dahil Nagbabago kung may Pagbabago sa
Sitwasyon ng Pahayag.
✘ REGISTER - barayting kaugnay ng panlipunang papel na
ginagampanan ng tagapagsalita sa oras ng pagpapahayag.
Halimbawa: siyentipikong register, panrelihiyong register,
pang-akademikong register, at iba pang larangan
✘ ESTILO - barayti na kaugnay ng relasyon ng nagsasalita sa
kausap. Ito ay maaaring pormal, kolokyal, o personal.
Maibibilang dito ang antas o lebel ng wika.
✘ MODE - ay ang barayting kaugnay sa gagamiting midyum sa
pagpapahayag kung ito’y pasalita o pasulat.
12
Homogenous at
Heterogenous
na Wika
 Homogenous
Nababatay sa kapaligiran ng
mga indibidwal o pangkat na
naninirahan sa iisang pook;
pagkakatulad ng interes, paniniwala,
at paraan ng pamumuhay; at
pagkakaunawaan gamit ang iisang
wika lamang.
Hal.: Japan, South Korea, and Italy

14
 Heterogenous

Magkakaibang mga indibidwal

at pangkat na namumuhay sa
magkakaibang lugar na tinitirhan,
interes, gawain, pinag-aralan, at iba
pang aspeto ng pamumuhay.

15
 Maraming Salamat!
Meron katanungan?
Mag iwan ng mensahe sa:
✘ @MelodyLiwanag
✘ melody.liwanag@fths.manila.edu.ph

16