Tin Hieu Va He Thong Do Tu Anh Bai4 Bien Doi Furier (Cuuduongthancong - Com)

Tín Hiệu và Hệ Thống
Bài 4: Chuỗi Fourier và phép biến đổi

Fourier
Đỗ Tú Anh
tuanhdo-ac@mail.hut.edu.vn
Bộ môn Điều khiển tự động, Khoa Điện
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chương 3: Chuỗi Fourier và phép
biến đổi Fourier
3.1 Giới thiệu chung

3.2 Biểu diễn tín hiệu tuần hoàn bằng chuỗi Fourier
3.3 Phép biến đổi Fourier liên tục
3.4 Phép biến đổi Fourier rời rạc
EE3000-Tín hiệu và hệ thống 2
Tổ chức
3
EE3000-Tín hiệu và hệ thống
Vài nét lịch sử
Euler nghiên cứu các dây rung,
~ 1750
Phương pháp phân tích các

sóng của Fourier (1822) là sự
phát triển công trình của ông về
dòng nhiệt
Fourier chỉ ra rằng các tín hiệu

tuần hoàn có thể được biểu diễn
thành tổng của các hàm sin có tần
số khác nhau
Được sử dụng rộng rãi để hiểu

rõ về cấu trúc và bản chất tần số
của tín hiệu
Tại sao lý thuyết Fourier quan trọng ?
Phép biến đổi Fourier ánh xạ một tín hiệu miền thời gian sang một
tín hiệu miền tần số
Bản chất tần số của các tín hiệu được giải thích một cách đơn giản
trên miền tần số
Thiết kế các hệ thống để lọc các thành phần tần số thấp hoặc cao
Bất biến với

tín hiệu cao
tần
3.2.1 Hàm riêng và giá trị riêng
3.2.2 Chuỗi Fourier cho tín hiệu liên tục
3.2.3 Xác định các hệ số chuỗi Fourier (liên tục)
3.2.4 Điều kiện Dirichlet
3.2.5 Chuỗi Fourier rời rạc cho tín hiệu gián đoạn
3.2.6 Xác định các hệ số chuỗi Fourier rời rạc
3.2.7 So sánh chuỗi Fourier liên tục và rời rạc
Hàm riêng
(Đi sâu vào các hệ liên tục trước, nhưng kết quả có thể áp dụng cho các hệ
gián đoạn)
Hệ thống
Hàm riêng Giá trị riêng Hàm riêng
Từ tính chất xếp chồng của hệ LTI
– Các hàm riêng của hệ LTI là gì?

– Loại tín hiệu nào có thể biểu diễn thành xếp chồng của những hàm riêng đó?
Giống khái niệm giá trị riêng/vector riêng trong đại số ma trận
8
Hàm riêng
Ví dụ 1: Hệ thống đơn vị
Bất kỳ hàm nào cũng là một hàm riêng của hệ LTI này
Ví dụ 2: Hệ thống trễ
Bất kỳ hàm tuần hoàn x(t)=x(t+T) cũng là một hàm riêng của hệ LTI
này
Hàm riêng
Ví dụ 3: h(t) là hàm chẵn
(cho hệ
là một hàm riêng
thống này)
Một hệ thống LTI cụ thể có nhiều hơn một loại hàm riêng
Hàm riêng
đúng với tất cả
giá trị riêng hàm riêng
Các hàm mũ phức là các

hàm riêng của bất kỳ hệ
LTI nào
Tín hiệu tuần hoàn và chuỗi Fourier
x(t ) = x(t + T ) với mọi t
– T nhỏ nhất đgl chu kỳ
Ví dụ: x(t ) = A cos(ω0t + θ ) A thực 2π

T=
x(t ) = Ae jω0t A phức ω0
2π
xk (t ) = Ae jkω0t k nguyên Tk =
∞
k ω0
Xét x(t ) = ∑ ak e jω t 0
Chuỗi Fourier
k =−∞
Chu kỳ cơ bản
– tuần hoàn với chu kỳ T
– {ak } là các hệ số chuỗi Fourier – k = ±1 thành phần cơ bản
– k = 0 thành phần một chiều (DC) – k = ±2 hài thứ hai, …
Chuỗi Fourier
Lý thuyết về tích chập LTI sử dụng khái niệm là bất kỳ tín hiệu vào
nào cũng được biểu diễn thành tổ hợp tuyến tính của các xung đơn vị
được dịch
Bây giờ ta sẽ xem làm thế nào các tín hiệu (vào) được biểu diễn
thành tổ hợp tuyến tính của các hàm Fourier cơ sở (các hàm riêng),
chính là các hàm mũ thuần ảo
Các tín hiệu này đgl các chuỗi Fourier liên tục
Các cơ sở là các tín hiệu sin được dịch, được biểu diễn dưới dạng
các hàm sin phức

14
Ví dụ 1: Tín hiệu sin thực
1 jω0t − jω0t
x (t ) = sin ω0t có thể viết thành x(t ) = (e −e )
2j
Do đó các hệ số của chuỗi Fourier của nó là
1 1
a1 = , a−1 = − , ak = 0 k ≠ ±1
2j 2j
Đồ thị biên độ và góc pha
Ví dụ 2: Tổng các hàm sin thực
Xét chuỗi các hàm sin có tần số cơ bản là ω0
Tín hiệu này có thể viết thành
Đồ thị biên độ và góc pha
16
Ví dụ 3: Đáp ứng của hệ LTI
∞
Hệ LTI có đáp ứng xung y (t ) = ∑ ak H ( jkω0 )e jkω 0
h(t ) = α e −α t u (t ), α >0 k =−∞

∞
H ( jkω0 ) = ∫ h(τ )e − jkω0τ dτ
với tín hiệu vào
−∞
Ta có
∞ ∞ ∞
−ατ − jkω0τ − (α + jkω0 )τ α − (α + jkω0 )τ α
H ( jkω0 ) = ∫ α e e dτ = α ∫ e =− e = .
0 0
α + jkω0 0 α + jkω0
Tín hiệu ra
2 c0 = 1,
y (t ) = ∑ ck e jkω0t
, 1 (α − jα ) 1 (α + jα )
k =−2 c1 = 2 , c−1 = 2
trong đó α + jω0 α + jω0
ck = ak H ( jkω0 ) 2 (α + jα ) 2 (α − jα )
c2 = 4 , c−2 = 4
α + j 2ω0 α + j 2ω0
Chuỗi Fourier cho tín hiệu thực
Với tín hiệu thực, ta luôn có a− k = ak∗
(Để chứng minh, tìm liên hợp phức của x(t), ký hiệu là x*(t),
với chú ý rằng x(t)=x*(t))
do đó có thể viết
∞ ∞
x(t ) = a0 + ∑ ak e
k =1
( jkω0t
+ a− k e − jkω0t
) = a + ∑(a e
0
k =1
k
jkω0t
+ ak∗e− jkω0t )
Một số cách biểu diễn khác
∞
x(t ) = a0 + 2∑ Ak cos( kω0t + θ k )
jθ k
ak = Ak e
k =1
∞
ak = Bk + jCk x(t ) = a0 + 2∑ ( Bk cos kω0t − Ck sin kω0t )
k =1
Chuỗi Fourier cho tín hiệu thực
Ví dụ
Xác định các hệ số chuỗi Fourier
1) nhân với 1) nhân với
2) tích phân trong chu kỳ 2) tích phân trong chu kỳ
Ở đây chỉ tích phân trong bất kỳ khoảng nào có độ dài T (một chu kỳ)
EE3000-Tín hiệu và hệ thống ⇓ 21
Tiếp tục …
⇓
Cặp chuỗi Fourier liên tục
(Phương trình
tổng hợp)
(Phương trình
phân tích)
Ví dụ 1: Tín hiệu sin thực
Các hệ số chuỗi Fourier được xác định như sau
1 jkω0t
T ∫T
ak = (sin ω 0 t ) e
1 j (1− k )ω0t 1
e j ( −1−k )ω0t dt
2 jT ∫T ∫T
= e dt −
2 jT
Tích phân đầu tiên bằng T khi k = 1, bằng 0 khi k ≠ 1

Tích phân thứ hai bằng T khi k = -1, bằng 0 khi k ≠ -1
Do đó ta có
1 1
a1 = , a−1 = − , ak = 0 k ≠ ±1
2j 2j
Ví dụ 2: Sóng vuông tuần hoàn
Với k = 0
Với k ≠ 0
Một số chuỗi Furier có ích
∞
1
x(t ) = ∑ Ck e jkω0t
, Ck =
T0 ∫T x(t )e − jkω0t dt
k =−∞ 0
25
Một số chuỗi Furier có ích
26
Các cách biểu diễn khác
Dạng lượng giác
Các hệ số chuỗi Fourier
Dạng lượng giác rút gọn
trong đó và
Các cách biểu diễn khác: Ví dụ
(bằng cách nhìn trên đồ thị)

(vì hàm đối xứng lẻ)
Chu kỳ cơ bản
Tần số cơ bản
n lẻ
Các cách biểu diễn khác: Ví dụ
Chu kỳ cơ bản
Tần số cơ bản
Biểu thức đầy đủ
Dịch pha
Điều kiện Dirichlet
Điều kiện 1. x(t) khả tích tuyệt đối trong một chu kỳ
Điều kiện 2. Trong một khoảng thời gian

hữu hạn, x(t) có hữu hạn
các cực đại và cực tiểu
Ví dụ. Ví dụ không thỏa mãn
điều kiện 2
Điều kiện 3. Trong một khoảng thời gian

hữu hạn, x(t) có hữu hạn
các điểm không liên tục
Ví dụ. Ví dụ không thỏa mãn
điều kiện 3
Hiện tượng Gibb
Chuỗi Fourier cho sóng vuông
– Khi K tăng, những gợn sóng trong xN(t) hẹp dần
– Độ quá điều chỉnh luôn không đổi với mọi N
Xấp xỉ của x(t)

Tin Hieu Va He Thong Do Tu Anh Bai4 Bien Doi Furier (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tin Hieu Va He Thong Do Tu Anh Bai4 Bien Doi Furier (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tín Hiệu và Hệ Thống

Bài 4: Chuỗi Fourier và phép biến đổi

Bộ môn Điều khiển tự động, Khoa Điện

3.1 Giới thiệu chung

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 2

 Phương pháp phân tích các

 Fourier chỉ ra rằng các tín hiệu

 Được sử dụng rộng rãi để hiểu

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 5

Bất biến với

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 6

Hàm riêng Giá trị riêng Hàm riêng

Từ tính chất xếp chồng của hệ LTI

– Các hàm riêng của hệ LTI là gì?

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 9

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 10

giá trị riêng hàm riêng

Các hàm mũ phức là các

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 11

– T nhỏ nhất đgl chu kỳ

Ví dụ: x(t ) = A cos(ω0t + θ ) A thực 2π

EE3000-Tín hiệu và hệ thống

 Đồ thị biên độ và góc pha

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 15

 Tín hiệu này có thể viết thành

 Đồ thị biên độ và góc pha

h(t ) = α e −α t u (t ), α >0 k =−∞

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 18

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 19

EE3000-Tín hiệu và hệ thống ⇓ 21

Cặp chuỗi Fourier liên tục

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 22

 Tích phân đầu tiên bằng T khi k = 1, bằng 0 khi k ≠ 1

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 23

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 24

 Các hệ số chuỗi Fourier

 Dạng lượng giác rút gọn

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 27

(bằng cách nhìn trên đồ thị)

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 28

 Biểu thức đầy đủ

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 29

Điều kiện 2. Trong một khoảng thời gian

Điều kiện 3. Trong một khoảng thời gian

EE3000-Tín hiệu và hệ thống 32

You might also like

Phương pháp phân tích các

Fourier chỉ ra rằng các tín hiệu

Được sử dụng rộng rãi để hiểu

Đồ thị biên độ và góc pha

Tín hiệu này có thể viết thành

Đồ thị biên độ và góc pha

Tích phân đầu tiên bằng T khi k = 1, bằng 0 khi k ≠ 1

Các hệ số chuỗi Fourier

Dạng lượng giác rút gọn

Biểu thức đầy đủ