You are on page 1of 9

404001 - Tín hiệu và hệ thống

Lecture-2
Giớ
Giới thiệ
thiệu về tín hiệ
hiệu và hệ thố
thống

 Giớ
Giới thiệ
thiệu chung
 Tín hiệ
hiệu và phân loạ
loại tín hiệ
hiệu
 Các phé
phép toá
toán trên tín hiệ
hiệu
 Các loạ
loại tín hiệ
hiệu thông dụng
 Hệ thố
thống và phân loạloại hệ thố
thống
 Mô hình hệ thốthống

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Các phép toán trên tín hiệu

 Chuyển dịch trong miền thời gian


 Thay đổi (co, dãn) thang thời gian
 Đảo thời gian
 Kết hợp các phép toán

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Chuyển dịch trong miền thời gian

f (t ) → φ (t ) = f (t − T )

 T>0  dịch sang phải (delay)


 T<0  dịch sang trái (advance)
 Ví dụ:

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Co, dãn thang thời gian

f (t ) → φ (t ) = f (at ); a > 0

 a>1 : co thời gian bởi một hệ số là a


 0<a<1 : dãn thời gian bởi hệ số 1/a
 Ví dụ:

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

2
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Đảo thời gian

f (t ) → φ (t ) = f (−t )

 Đối xứng f(t) qua trục tung


 Ví dụ:

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Kết hợp các phép toán

f (t ) → φ (t ) = f (at − b); a ≠ 0
 a>0 :  a<0:
Method 1: Method 2: Method:
g (t ) = f (t − b) h(t ) = f (at ) ϕ (t ) = f (| a | t − b)
φ (t ) = g (at ) φ (t ) = h(t − b / a) φ (t ) = ϕ (−t )
 Ví dụ: φ (t ) = f (2t + 1) ;φ1 (t ) = f (−2t + 1)

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

3
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Các tín hiệu thông dụng

 Hàm nấc đơn vị


 Xung đơn vị δ(t)
 Hàm mũ
 Hàm chẵn và hàm lẻ

 Thành phần chẵn và lẻ của một tín hiệu

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Hàm nấc đơn vị

1 t ≥ 0
u (t ) = 
0 t < 0

 u(t) tiện dụng trong việc mô tả một tín hiệu với nhiều mô tả khác
nhau trong các khoảng thời gian khác nhau
 Ví dụ 1:
1 2 ≤ t ≤ 4
f (t ) =  f (t ) = u (t − 2) − u (t − 4)
0 t < 2 or t > 4

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

4
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Hàm nấc đơn vị

 Ví dụ 2:
t 0≤t ≤2

f (t ) =  −2(t − 3) 2 ≤ t ≤ 3
0 t < 0 or t > 3

⇒ f (t ) = t[u (t ) − u (t − 2)] − 2(t − 3)[u (t − 2) − u (t − 3)]
 Ví dụ 3:

f (t ) = (t − 1)[u (t − 1) − u (t − 2)] + [u (t − 2) − u (t − 4)]


f (t ) = (t − 1)u (t − 1) − (t − 2)u (t − 2) − u (t − 4)
Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Xung đơn vị δ(t)

δ (t ) = 0; t ≠ 0
 Định nghĩa :
∞ ε →0
∫−∞
δ (t )dt = 1

 Tính chất 1: Nếu f(t) liên tục tại T thì


f (t )δ (t − T ) = f (T )δ (t − T )
f(t)
f(T) (t-T)

t t
0 T 0 T

ω2 +1 1
Ví dụ: 2
δ (ω − 1) = δ (ω − 1)
ω +9 5
Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

5
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Xung đơn vị δ(t)

 Tính chất 2: Lấy mẫu



∫ −∞
f (t )δ (t − T )dt = f (T )

∞  πt   πt 
Ex: ∫
−∞
sin  δ (t − 2)dt = sin   = 1
 4  4  t =2
 Tính chất 3:
du (t )
∞ ∞ ∞
∫−∞ dt
f (t )dt = u (t ) f (t ) −∞ − ∫ u (t ) f '(t )dt
−∞

∞ ∞
= f (∞) − ∫ f '(t )dt = f (∞) − f (t ) 0 = f (0) = ∫

f (t )δ (t )dt
0 −∞

du (t ) t
δ (t ) =
dt ∫ −∞
δ (τ )dτ = u (t )

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Hàm mũ

 s=σ+jω : Tần số phức


e st = eσ t (cos ωt + j sin ωt )
e s*t = eσ t (cos ωt − j sin ωt )
1
 Ví dụ: Re{e st } = eσ t cos ωt = (e st + e s*t )
2
a) ω = 0 b) σ = 0
σ <0 σ >0

σ =0
t

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

6
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Hàm mũ

c) σ < 0; ω ≠ 0 d ) σ > 0; ω ≠ 0


b a

σ
c d
LHP RHP

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Hàm chẵn và hàm lẻ

 Hàm chẵn: fe(-t)=fe(t); đối xứng qua trục dọc


 Hàm lẻ: fo(-t)=-fo(t); đối xứng ngược qua trục dọc
fe(t)

a
 Tính chất: even x odd = odd
∫−a
f o (t )dt = 0
odd x odd = even a a

even x even = even ∫−a


f e (t )dt = 2∫ f e (t ) dt
0

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

7
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Thành phần chẵn và lẻ của một tín hiệu

f (t ) = f e (t ) + f o (t )
1
f e (t ) = [ f (t ) + f (−t )] Thành phần chẵn
2
1 Thành phần lẻ
f o (t ) = [ f (t ) − f (−t )]
2
 Ví dụ: f (t ) = e − at u (t )
fe(t) fo(t)

1/2 1/2

t t
0 0
-1/2

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

Thành phần chẵn và lẻ của một tín hiệu

f (t ) = f e (t ) + f o (t )
1
f e (t ) = [ f (t ) + f (−t )] Thành phần chẵn
2
1 Thành phần lẻ
f o (t ) = [ f (t ) − f (−t )]
2
 Ví dụ 2: f (t ) = e jωt = cos ωt + j sin ωt
1
f e (t ) = [e jωt + e− jωt ] = cos ωt
2
1 jωt − jωt
f o (t ) = [e − e ] = j sin ωt
2

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

8
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Bài tập

Bài 1: Tính năng lượng của các tín hiệu như hình 1

hình 1

Bài 2: Hãy viết hàm mô tả cho các tín hiệu trên hình 1

Bài 3: Hãy vẽ các hàm f(-2t), f(2t+1), f(-2t-3), sau đó viết hàm mô tả
của chúng; với f(t) được cho như hình vẽ dưới đây

Signal & Systems - Tran Quang Viet – FEEE, HCMUT – Semester: 02/09-10

9
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like