KABANATA II

ANG PANITIKAN SA
CO R DI L L ER A
HANNAH JANE DELA TORRE - ZAPANTA

http://www.free-powerpoint-templates-design.com
 K A B A N ATA I I
Layunin:
MAUNAWAAN ANG PANITIKAN
01 AT IBA PANG IMPORMASYON
TUNGKOL SA CORDILLERA; at
MAIHAHAMBING ANG
02 KATANGIAN SA EPIKONG
BIAG NI LAM-ANG SA IBA
PANG NABASANG EPIKO
CORDILLERA
 K AB A N ATA I I

 Ang rehiyon ng CORDILLERA ay

matatagpuan sa kalagitnaang bahagi ng
bulubundukin ng Hilagang Luzon.
 Humigit – kumulang 250 kilometro.
L
O  Kasama rito ang lungsod ng Baguio at mga
K
A lalawigan ng Benguet, Ifugao, Mountain
S
Y Province, Abra, Kalinga at Apayao.
O
N
PA G B A B A G O N G N A G A N A P
• Ang pagbukas ng CORDILLERA sa mundo, mga
pagbabagong estruktura at prosesong political at
ang pagbaha ay impluwensyang kanluranin na
nagdulot ng ganap sa pagguho ng katutubong
kultural.
• Hanggang sa kasalukuyan ginawa pa rin ang
katutubong gawi at ritwal.
• Ang pagkapit ng mga taga-Cordillera sa kanilang
pinagmulang ang siyang nagsisilbing lakas na
nagbibigay sa kanila ng identidad.
 KARANASANG KOLONYAL
• Dahil sa karanasang kolonyal nagkaroon ng hindi
magandang imahe ang mga taga-bundok ng
Cordillera.
• Masasalamin ditto ang salitang “IGOROT” na
ginagamit bilang pantukoy ng mga mananakop ng
mga katutubo ng Cordillera.
• Bilang isang pangalan na nagmula sa dayuhan
kalakip nito ang NEGATIBONG PANANAW ng
mga mananakop hinggil sa mga katutubo.
 Katutubong Populasyon
Ang poplasyon ng mga
Ito ay ang mga katutubo ay umabot na
natatanging
grupong
sa 1.3 million..
Etnolinggwistik
tulad ng:

BUNTOK,
IBALOY, Ang mga grupong ito ay
IFUGAO, naninirahan sa
ISNEG, natatanging lugar,
KALINGA, hal. Ang IBALOY ay sa
Benguet, ang ISNEG sa
KANKANAY at Apayao at TINGUIAN sa
TINGUIAN. Abra.
Ugnayan ng mga Etnolinggwistik
• Ang kanilang lipunan at nakabatay sa relasyon ng
mga angkan at ang mga pamilyang nakatira sa
nayon o bayan.

• Kahit may kanya-kanyang wika, katangian at

kaugalian ang mga katutubo ng Cordillera ay may
pagkakapareho pa rin pagdating sa organisasyong
panlipunan at kultura.
 MGA PANINIWALA
• NAGKAKAISA SILA SA KANILANG INTERPRETASYON SA RELASYON NG
TAO AT ESPIRITU.
• PALAGI NILANG IGAGALANG ANG KANILANG DIYOS SA PAMAMAGITAN
NG PAG-AALAY AT MGA RITWAL.

• ANG MGA NAMAMAGITAN SA PAKIKIPAG-USAP SA ESPIRITU AT MGA TAO

AT MUMBAKI SA IFUGAO. ITO NAMAN AT BABAING PARI O DORARAKIT SA
MGA ISNEG.
• MARAMI SILANG GAMIT NA NAKAUGNAY SA SEREMONYA AT
PAGDIRIWANG.

• TULAD NG TELANG HABI SA PARTIKULAR SA RITWAL, SISIDLAN NG

BUSLO NA PARA LANG SA MUMBAKI AT DORARAKIT. MGA TASA AT
KAHOY PARA SA PAG-AALAY LAMANG ANG MGA INUKIT NA KAHOY
TULAD NG BUL-UL SA MGA IFUGAO SA BANAL NA PAGDIRIWANG.
Ang panitikan ng Cordillera ay may tradisyong pabigkas na may pang-
ritwal at hindi pang-ritwal na mga uri.

PANG – RITWAL NA URI HINDI PANG-RITWAL NA

NG PANITIKAN URI NG PANITIKAN

Dasal, Awit at Kwento Mga kaanyuang

na itinatanghal o maaring itanghal sa
binbigkas sa isang kahit anong okasyon
banal na konteksto tulad ng mga
kung saan may kapistahan,
namamagitan sa pagpapahayag ng
ugnayan ng mga saloobin ng mga
espiritu at mga tao. mamayan at personal
na kahilingan
 KWENTONG PATULA TUNGKOL SA KAGITINGAN

HUD-HUD NG IFUGAO ULALIM NG KATIMUGANG

KALINGA
Pangunahing Tauhan, si ALIGUYON -
isang pambihirang nilalang na kilala sa • Mahabang awit na maaaring
kanyang kayamanan at taglay na lakas.
Tatlong okasyon kung saan inaawit ang
isalaysay ng lalaki o babae
hudhud tuwing may kapistahan o
• Lamay ng taong nasa mataas na antas mahahalagang pagdiriwang.
ng lipunan
• Sa paglilinis ng damo sa palayan
• Tuwing sasapit ang tag-ani • Tampok dito ang
• Alituntunin: Mga kababaihan lamang ang pakikipaglaban,
maaaring umawit ng hudhud.
• Ang HUD-HUD ay walang sukat at
kapakinabangan ng kagitingan
walang tugma. at katapangan ng mga Kalinga.
 EPIKO

BIAG NI LAM-ANG
• Pinakatanyag na epiko hindi
lamang sa Cordillera kundi
maging sa buong Ilocandia
• Sinulat ni Pedro Bukaneg
• Ito ay tinuturing na totoong
epiko ng mga Kristyanong tribo
sa pilipinas.
• May limang (5) bersyon ay una
ay noong 1889 at ang huli ay
noong 1947.
SALAMAT
 GAWAIN 1
• SA ISANG GRUPO MAYROONG TATLONG (3) MIYEMBRO.
• MAGSALIKSIK NG DALAWANG EPIKO AT IHAMBING ITO SA
EPIKONG BIAG NI LAM-ANG.
• ANG DEADLINE NG PAGPASA AY IPO-POST KO SA ATING FB
GROUP.
• PANOORIN RITO ANG BIAG NI LAM-ANG.
https://www.youtube.com/watch?v=GXxNqQrgWhg&feature=youtu.be

ANG PAGHAHAMBING AY ISULAT SA WORD DOCUMENT.

FORMAT
TIMES NEW ROMAN
12 FONT SIZE
JUSTIFY