You are on page 1of 63

KOMUNIKASYON AT

PANANALIKSIK SA WIKA AT
KULTURANG PILIPINO

LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD

Nabuslot National High School


Senior High School
POKUS

• NAIBIBIGAY ANG KAHULUGAN NG MGA SALITANG


MAY KAUGNAYAN SA BARYASYON NG WIKA.
• NAILALAHAD ANG SARILING PANANAW HINGGIL
SA PAGPAPAUNLAD NG WIKANG FILIPINO GAMIT
ANG UMIIRAL NA BARAYTI NG WIKA SA LIPUNAN.
• NAIUUGNAY ANG MODERNONG KAALAMAN SA
PAGSUSURI NG MGA BARAYTI NG WIKA.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• ANG SPEECH COMMUNITY O LINGGUWISTIKONG
KOMUNIDAD AY PINAKASENTRO NG PAG-AARAL
NG MGA SOSYOLINGGUWISTA.
• SA PAMAMAGITAN NITO AY NAUUNAWAAN AT
NABIBIGYANG PAGPAPAKAHULUGAN ANG
WIKANG GINAGAMIT NG TAO SA LAHAT NG
ASPETO NG LIPUNAN.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• AYON SA AMERIKANONG LINGGUWISTIKANG SI
WILLIAN LABOV, ANG LINGGUWISTIKONG
KOMUNIDAD AY ISANG PANGKAT NG MGA
TAONG NAGKAKAUNAWAAN SA LAYUNIN AT
ESTILO (SALITA, TUNOG, EKSPRESYON) NG
KANILANG PAKIKIPAG-UGNAYAN SA
PARAANG SILA LAMANG ANG NAKAAALAM.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• AYON NAMAN KAY DELL HYMES (1927-2009),
ISANG AMERIKANONG LINGGUWISTA, ITO AY
KOMUNIDAD NG MGA TAONG KABILANG SA
ISANG PATAKARAN AT PAMANTAYAN NG
ISANG BARAYTI NG WIKA NA GINAGAMIT SA
KOMUNIKASYON AT PAKIKIPAG-UGNAYAN.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• AYON KAY HARRIET JOSEPH OTTENHEIMER,
ISANG PROPESOR AT ANTROPOLOGO, ITO AY
GRUPO NG MGA TAONG KABILANG SA
PAGGAMIT NG ISA O HIGIT PANG BARAYTI NG
WIKA.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN

Homogenous
Wika
Heterogenous
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN

Homogenous
Wika
Heterogenous
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD AY
MAAARING MAIKLASIPIKA BILANG
HOMOGENEOUS O HETEROGENEOUS.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• AYON SA LINGGUWISTANG PRANSES NA SI
FERDINAND DE SAUSSURE, ANG HOMOGENEOUS
NA SPEECH COMMUNITY AY YAONG BINUBUO NG
MGA MIYEMBRONG KABILANG AT
NAGKAKASUNDO SA IISANG KODA NA SILA
LAMANG ANG NAGKAKAUNAWAAN. AT ANG
KANILANG KODANG GINAGAMIT AY
KUMAKATAWAN SA KANILANG PAGIGING YUNIK
SA IBA PANG PANGKAT.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• ANG HOMOGENEOUS NA LINGGUWISTIKONG
KOMUNIDAD AY DALA NG KAWALAN NG
CONTACT O TUWIRANG PAKIKIPAG-UGNAYAN NG
MGA MIYEMBRO NITO SA IBA PANG PANGKAT NG
TAO.
• ANG MIYEMBRO SA GANITONG PANGKAT AY
SINASABING MONOLINGGUWAL O
NAKAPAGSASALITA LAMANG AT NAKAKAINTINDI
NG IISANG WIKA LAMANG.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• ANG HETEROGENEOUS A LINGGUWISTIKONG
KOMUNIDAD AY YAONG MGA MIYEMBRONG MAY
TUWIRANG UGNAYAN SA IBA PANG PANGKAT NG TAO
SA LIPUNAN.
• ANG DIGRI O ANTAS NG DIREKTANG UGNAYAN NITO
SA ISA’T ISA AY NAGIGING DAHILAN KUNG BAKIT
BILINGGUWAL (PAGGAMIT NG DALAWANG WIKA) O
MULTILINGGUWAL (PAGGAMIT NG HIGIT SA
DALAWANG WIKA) ANG MGA MIYEMBRO MNITO.
ANG LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD
SA LOOB NG LIPUNAN
• ANG BILINGGUWAL AT MULTILINGGUWAL AY
ANG KAALAMAN O PAGGAMIT NG MAHIGIT SA
ISANG WIKA NG ISANG INDIBIDWAL O ISANG
KOMUNIDAD.
Samakatuwid,
ito ay pagkakaiba-iba
ng wika sanhi ng iba’t
ibang salik
panlipunan.
Barayti at
Baryasyon ng
Wika
BARAYTI AT BARYASYON NG WIKA

• SINASABING NAGKAKAROON NG BARYASYON


ANG WIKA SA PAMAMAGITAN NG LOKASYONG
KINALALAGYAN NG TAO O GRUPONG
GUMAGAMIT NITO.
• ANG MGA TAONG GUMAGAMIT NG MAGKATULAD
NA WIKA AY NAGKAKAROON PA RIN NG
PAGKAKAIBA-IBA TULAD NA LAMANG SA
PARAAN NG KANILANG PAGSASALITA—ESTILO,
TONO, PUNTO, AT IBA PA.
TATLONG DIMENSIYON NG WIKA

• DIMENSIYONG HEYOGRAPIKAL
• DIMENSIYONG SOSYAL
• DIMENSIYONG KONTEKSTUWAL
Iba’t ibang Barayti ng Wika
Sosyolek
Dayalek Idyolek
Register
Pidgin
Etnolek
Creole
Barayti #1
Dayalek
Mula Batanes hanggang Jolo!
GINAGAMIT NG
PARTIKULAR NA
PANGKAT NG TAO
MULA SA ISANG
Maaaring sa bawat Nagkakaroon ng
bayan, lalawigan, o dayalek batay sa
rehiyon pagkakahati ng
mga lugar.
Mayroong 400 na
dayalekto sa
Pilipinas.
Tagalog Tagalog sa Teresa, Morong, Cardona,
Baras
lolo amba

ate kaka

hikaw panahinga

sitaw pinugo, gulay

lola inda, pupu, nanang


Ilokano Ibang Katawagan

Nadungpar Napalidlidan, napilidan


Napintas Nalapsat

Guapo Nataraki

Kabsat Kabagis

Naringgor Natagari, Naariwawa

sapin kalson
nagpapukis Nagpakurtar

natirintas Nasillapid

Naited Mayeg

pangit Naudang
HALIMBAWA
•“MAG-URONG KA NG PINGGAN.”
(TAGA-RIZAL)
•“NAKAIN BA NG ISDA? (TIMOG
LUZON)
•“KAYAYAO LANG NG KANYANG INA.”
Barayti # 2
Idyolek
Ala e! Mayroon baga niyan?!
ITO AY TUMUTUKOY SA
KATANGIAN AT
KAKANYAHANG NATATANGI
SA TAONG NAGSASALITA.
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“Hindi namin kayo


tatantanan!”
Mike
Enriquez
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“To the highest


level na talaga
itoh!”
Ruffa Mae Quinto
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“Aha,ha,ha!
Nakakaloka!
Okey! Darla!
Kris Aquino
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“Anak, paki-
explain. Labyu!”
Michael V.
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“Walang Himala!
Tayo ang gumagawa
ng himala!”
Nora Aunor
Psstt..hulaan mo kung sino ako!

“My God, I hate


drugs!”
Rodrigo
Barayti # 3
Sosyolek
May ganern? Wow! Pak yan!
Barayti ng wika na
nakabatay sa katayuan
o antas panlipunan at
dimensiyong sosyal ng
mga taong gumagamit.
Nag-usap ang magkaibigan…
Kaibigan 1: Let’s make kain na.
Kaibigan 2: Wait lang. I’m calling Anna pa.
Kaibigan 1: Let see her na lang doon sa dati pa din.
Kaibigan 2: Okay let’s go na. Let’s make tawid na sa kalsada.

Nang patawid na sila…

Kaibigan 1: OMG! Did you see nasagasaan ang bata at


napuno ng blood ang kalsada!
Kaibigan 2: Yeah! I saw it friend! I’m not bulag naman!

ITUTULOY…
BEKIMON
Paano kaya kung
salitang bekimon
ang mga awiting
pambata?
BUBUKA ANG BULAKLAK
BUBUKESH ANG FLOWERET
JOJOSOK ANG REYNABELZ
SHOCHURVA NG CHACHA
PA JEMBOT JEMBOT FAH

BOOM TIYAYAVUSH
TIYAYAVUSH CHENES
PEN PEN DE SARAPEN

PEN PEN DE CHORVALOO


DE KEMERLOO DE EKLAVOO
HAO HAO DE CHENELYN
DE BA YUTECH

SI FRITI DAPAT IIPIT


GOLDNESS-FILAK
CHUMOCHORVA
BAHAY KUBO
Bahay Kubo VALER KUBERCH
Kahit munti KAHIT JUTAY
Ang halaman doon ANG JULAMANTRAX DOCHI
Ay sari-sari AY ANEK ANEK

Singkamas at talong NYONGKAMAS AT NYUTRING


Sigarilyas at mani NYOGARILYAS AT KIPEY
Sitaw, bataw, patani NYITAW, NYOTAW JUTANI

Kundol, patola KUNDOL, JUTOLA


Upo’t kalabasa JUPO’T JOLABASTRAX
At saka mayro’n pa AT MEGA JOIN JOIN PA

Labanos, mustasa JUBANOX, NYUSTASA


Sibuyas, kamatis NYOBUYAS, NYOMATIS
Bawang at luya NYOWANG AT LUYAX

AT AROUND THE KEME AY


Sa paligid-ligid
FULNESS NG LINGA
Ay puno ng linga
Barayti # 4
Etnolek
Etniko + Dayalek = Etnolek
Ang barayting ito ay
mula sa isang etnikong
pangkat na nagiging
pagkakakilanlan na nila
Halimbawa:
Vakkul- Gamit ng mga Ivatan na
pantakip sa init man o sa ulan

Ang SH ng mga Ibaloy sa simula, gitna,


at dulo ng salita-shuwa(dalawa), sadshak
(kaligayahan), peshen (bawak)
• KAPIAN KAPANU DIUS SI CHA MAVEKHAS- GOOD
MORNING. . .
• KAPIAN KAPANU DIUS SI CHA MARAW- GOOD NOON. . .
• KAPIAN KAPANU DIUS SI CHA MAKUYAB- GOOD
AFTERNOON. . .
• KAPIAN KAPANU DIUS SI CHA MAHEP- GOOD EVENING. . .
• DIOS MAMAJES – THANK YOU!
• DIOS MAVIDIN – GOD STAY WITH YOU, GOODBYE!
• DIOS MACHIVAN – GOD GO WITH YOU!
Barayti # 5
Register
Eliminisistongwaylis Manelesis
(Kidding! ☺)
Ito ay tumutukoy sa
barayti ng wika na
nagagamit sa isang
partikular na disiplina.
Unawain natin ito…
Doktor Kwak: Misis, may ubo po ang
anak ninyo, maganda ho siguro eh
painumin niyo siya ng Vitex Negundo.
Doktor Kwak:Naku eh wala naman
palang dapat ipag-alala sapagkat acute
viral rhinopharyngitis ito!
Barayti # 6
Pidgin
Tayong dalawa intindi ano usap natin!
Nag-uusap na
Katutubo + Dayuhan
= Pidgin.
Halimbawa:

Tsino: Ako bili nito waris tambo


Pilipino: Sige sige, 50 lang iyan.
Barayti # 7
Creole
Ngayon lahat sila intindi na ano usap
natin!
Ito ang na-develop na
Pidgin na kalauna’y
nagkaroon na ng pattern
o tuntunin na alam at
sinusunod na ng
karamihan.
Halimbawa:
Chavacano= Spanish + Tagalog + Cebuano
Porque contigo yo ya Vira'l tiempo
escoji? El mali hace derecho
Ahora mi corazon ta Na di mio reso
sufri Tapidi yo
Bien simple lang I yo Era ol vida yo contigo...
tapidi
Era cin ti tu el cosa yo ya
cin ti...
Ating pakatandaan,
na ang Barayti ay mahalaga
Upang wika’y patuloy
na umunlad.

You might also like