Professional Documents
Culture Documents
Aralin 1 Filipino Sa Piling Larang Akad
Aralin 1 Filipino Sa Piling Larang Akad
Self-Learning Module:
FILIPINO SA PILING LARANGAN
(AKADEMIK)
Inihanda ni:
JOSELITO T. MACAPAGAL, LPT
Holy Cross College
FIDES. CARITAS. LIBERTAS
Talaan ng Nilalaman
Introduksyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Grading System . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Aralin 1 : Kahalagahan ng Pagsusulat at Akademikong Pagsulat . . . . . . . . . . . . 5
Aralin 2 : Pagbuo, Pag-uugnay at Pagbubuod ng mga Ideya . . . . . . . . . . . . . . 9
Aralin 3 : Pagsulat ng Bionote . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Aralin 4 : Pagsulat ng Talumpati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Aralin 5 : Pagsulat ng Posisyong Papel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Aralin 6 : Pagsulat ng Replektibong Sanaysay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Aralin 7 : Pagsulat ng Lakbay-Sanaysay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Aralin 8 : Pagsulat ng Larawang-Sanaysay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Aralin 9 : Pag-unawa sa Paksa at Pagtitipon at Pag-oorganisa ng Datos:
Pagsulat ng Ulat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Aralin 10 : Pagsusuri ng Gawang Malikhain . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Aralin 11 : Pagbuo ng Panukalang Saliksik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Aralin 12 : Pagbabahagi ng Produkto ng Gawaing Akademiko:
Ilang Paraan ng Presentasyon ng Saliksik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Sanggunian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Introduksyon
Ang modyul na Filipino sa Piling Larangan: Akademik ay sadyang inihanda para sa
mga mag-aaral sa Grade 12 ng Holy Cross College Senior High School upang patuloy na
makaangkop sa mga pangangailangang pang-akademiko sa antas sekondarya kahit na
sila ay nasa bahay lamang dahil sa pansamantalang wala munang nakasanayang face-
to-face na modal ng pag-aaral sanhi ng kinakaharap nating pademyang krisis na COVID19.
Sinikap ng mga guro ng Holy Cross College Senior High School na makapagbigay ng
mga paksang sadyang tutugon sa mga kailangan ng bawat mag-aaral na kanilang
magagamit sa kasalukuyang takbo ng pamumuhay at umaasa na sa tulong ng modyul na
ito ay mabibigyan ng sapat na kalinangan ang akademikong pagganap ng mga mag-
aaral.
Grading System
In compliance to DepEd Order No. 31 Series of 2021 - INTERIM GUIDELINES FOR
ASSESSMENT AND GRADING IN LIGHT OF THE BASIC EDUCATION LEARNING CONTINUITY PLAN
- the quarterly assessment shall not be administered and therefore will not be included in the
grading system for the current school year.
There will be two major components for computation of grades comprising the
Written Outputs and Performance Tasks of the learners.
Table 1. Weight Distribution of the Summative Assessment Components for Senior High School
Technical/Vocation and
Academic Track Livelihood (TVL)/Sports/
Arts and Design Tracks
Assessment Core
Work Immersion/ Work
Components Subjects
Research/ Immersion/
All other All other
Business Enterprise Research/
Subjects Subjects
Simulation/ Exhibit Exhibit /
/ Performance Performance
Written Works 40% 40% 50% 30%
Note: Filipino sa Piling Larangan (Akademik) is under Academic Track – All other subjects
(Applied Subject).
• ABOT-TANAW
PAGLILINANG
PAGKILALA SA PAHAYAG
PANUTO: Tukuyin kung TAMA o MALI ang inilalahad sa bawat pahayag.Isulat ang sagot sa
patlang bago ang tambilang.
________5. Ito rin ay mental na aktibiti dahil gumagana ang ating isip sa pagsusulat.
________7. Ang pagsusulat ay pisikal na aktibiti dahil ginagamit natin ang ating kamay at
mata.
________9. Ang pagsulat ay isang ekstensyon ng wika at karanasang natamo ng isang tao
mula sa kanyang pakikinig, pagsasalita at pagbabasa.
PAGHAHASIK
1. Wika. Ito ang nagsisilbing behikulo para maisatitik ang mga kaisipan, kaalaman,
damdamin, karanasan, impormasyon at iba pang nais ipabatid ng taong nais sumulat.
Dapat matiyak kung anong uri ng wika ang gagamitin upang madaling maunawaan sa uri
ng taong babasa ng akda. Nararapat magamit ang wika sa malinaw, masining, tiyak, at
payak na paraan.
3. Layunin. Ang layunin ang magsisilbing gabay sa paghabi ng mga datos o nilalaman ng
iyong isusulat.
4. Pamaraan ng Pagsulat. May limang paraan ng pagsulat upang mailahad ang kaalaman
at kaisipan ng manunulat batay na rin sa layunin o pakay sa pagsusulat.
6. Malikhain. – Ito ay masining na uri ng pagsulat dahil ang mismong pokus nito ay ang
imahinasyon ng manunulat, bagama’t maaaring piksyonal at dipiksyonal ang akdang
isinusulat. Layunin nitong paganahin ang imahinasyon ng mambabasa.
PAGSUSUHAY
PANUTO: Basahing mabuti ang inilalahad na akda at sagutin ang mga sumusunod na
tanong patungkol dito.
Wala sigurong tao ngayon lalo na ang kabataan ang hindi nakakaalam ng Mobile Legends
(ML) Bang Bang, naglalaro man o hindi dahil sa kasikatan nito. Wala namang masama kung
maglalaro nito at ng iba pang mobile games pero katulad ng ibang mga teknolohiya, kailangan
ang pagpipigil upang maiwasan ang mga negatibong epekto nito.
Ang Mobile Legends (ML) ay halimbawa ng isang mobile game katulad ng Clash of Clans,
Call of Duty, at Rules of Survival. Nilikha ito ng Moonton na isang game developer na nakabase sa
Malaysia.
Ayon kay Mary Joys Mendoza, Counselling and Testing Officer ng MDSF, nalululong ang mga mag-
aaral sa paglalaro ng ML dahil sa ranking feature ng larong ito. “Maraming kabataan ang
Self-Learning Module:
nalululong sa paglalaro ng Filipino
ML dahil itosa
ayPiling Laranangan
nakakapagbigay (Akademik)
ng instant gratification sa kanila.
Pahina |Ito
8
ay isang online game kung saan ang isa sa mga goal ng player ay tumaas ang kanyang ranking
Holy Cross College
FIDES. CARITAS. LIBERTAS
Ayon kay Mary Joys Mendoza, Counselling and Testing Officer ng MDSF, nalululong ang mga
mag-aaral sa paglalaro ng ML dahil sa ranking feature ng larong ito. “Maraming kabataan ang
nalululong sa paglalaro ng ML dahil ito ay nakakapagbigay ng instant gratification sa kanila. Ito
ay isang online game kung saan ang isa sa mga goal ng player ay tumaas ang kanyang ranking
kaya mas nahuhumaling silang maglaro nito,” paliwanag niya.
Bukod dito, isa pang negatibong nararanasan ng isang manlalaro sa paglalaro ng ML ay ang
“trash talking” na kung saan ay nakakapagsambit ang mga manlalaro ng mga negatibong salita.
“Minsan ‘yong trash talk nila sumosobra. Kaya ‘yong ibang trash talk parang nagiging personal na
rin at nagiging sanhi ng init ng ulo,” kwento ni James.
Pero higit sa lahat, dahil sa labis na paglalaro ng ML, nauubos ang oras ng isang mag-aaral
na sana ay maaari niyang ilaan para sa pamilya. “May times na nagtatampo sa akin at nagagalit
‘yong mama ko sa akin kasi, puro na lang daw ako ML. Tapos nauubos na lang daw lagi pera ko
kasi bili ako nang bili ng skin ng heroes ko sa ML,” salaysay ni Erick, Grade 7 student.
Limitasyon talaga ang kailangan. Wala namang masamang maglaro ng ML, pero kung
hindi pipigilan ang sarili, maaaring magdulot ito sa pagkalulong hanggang sa mahirap na itong
takasan. Tandaan, lahat ng sobra ay masama.
“Limitahan ang sarili sa paglaan ng ilang oras lamang sa paglalaro nito. Maghanap ng
ibang mapaglilibangan bukod sa paglalaro ng online games tulad ng sports o pakikihalubilo sa
pamilya o mga kaibigan. Kung sa tingin nila ay labis na ang pagkalulong sa paglalaro ng ML mas
mabuting burahin muna ang game na ito at kailangan din ang tulong ng mga magulang upang
makaiwas sa pagkalulong sa ML dahil maaari nilang kunin ang cellphone o gadget sa pag-iwas
sa paglalaro,” pagtatapos ni Mendoza.
Mga tanong:
Ni: Hasmina Kyla T. Sarip
PAGHAHAWAN
I. PANUTO: Tukuyin kung ano inilalahad sa bawat pahayag. Isulat ang sagot sa patlang bago
ang tambilang.
______________1. Isang uri ng pananaw kung saan may interaksiyon ang mambabasa sa
teksto.
______________2. Ito ang pinakatesis o pokus ng pag-aaral o paksa.
______________3. Ito ang pinakahuling bahagi ng teksto na isinasagawa sa pamamagitan
ng pagbubuod, pagrebyu ng mga tinalakay, paghahawig o kaya’y
paghamon, pagmungkahi, o resolusyon.
______________4. Isang uri ng pananaw kung saan matatagpuan na sa teksto ang lahat ng
ideya, impormasyon, at kahulugan para sa mambabasa.
______________5. Uri ng estruktura na kung saan wala itong pinapanigang isyu o katuwiran.
Isa lamang itong ulat.
______________6. Isang uri ng estratehiya na kung saan ito ang talakayan ng grupo upang
makapagbigay input ang bawat miyembro at magkaroon ng
pangkalahatang ideya kaugnay sa teksto.
______________7. Ito ay isang estratehiya kung saan bubusisiin muna ang lahat nang isinulat
at huling bahagi ng artikulo.
______________8. Isang uri ng pananaw na kung saan ang pangunahing katangian nito ang
pag-iisip kung ano ang ginagawa habang nagbabasa.
______________9. Isang uri ng estratehiya na kung saan hindi babasahin ang kabuuan ng
teksto ngunit titingnan ang mga pangunahing bahagi upang magkaroon
ng pangkalahatang kaalaman sa tekstong binasa.
______________10. Sa bahaging ito pinauunlad at nagsusulat ng mga talata.
II. PANUTO: Isulat ang TAMA kung wasto ang isinasaad ng pahayag, at kung MALI
salungguhitan ang salita o pariralang nagpapamali rito at isulat sa patlang
bago ang tambilang ang wastong salita o parirala.
______________11. Kailangan sa mapanuring pagsulat ang isang mapanuring pag-iisip.
______________12. Isa sa mga hindi maiiwasang gawain sa loob ng akademiya ang pagsulat.
______________13. Sa bawat asignaturang kinukuha at pinapasukan ng mag-aaral, may mga
libro, manwal, artikulo, report, at iba’t ibang anyo ng sulatin at gawain na
kailangang basahin at gawin.
______________14. Ang mapanuring pag-iisip ay hindi gumagamit ng datos o batayan na
pahayag o katuwiran na mapagkakatiwalaan at naaayon lamang sa
haka-haka o pamamalagay.
______________15. Ang mapanuring manunulat ay tinatalakay ang mga ideya sa paraang
organisado, malinaw at masusi.