Ika-III at Ika-IV Na Markahan: Baitang

Philippine College of Advanced Arts and Technology Baitang
1914 Doña Faustina Bldg., Recto Ave., Quiapo, Manila 1001

11
Ika-III at Ika-IV
na Markahan
Grade 11: Filipino sa Piling Larangan-Akademik
PAUNANG SALITA
Kaalinsunod ng patuloy na paglawig ng mundo ng akademya ang

paghahanagad nito na makahubog ng mga mag-aaral na may angking
husay at kaalaman sa paggamit ng kanilang kakayahan. Ang mga
kakayahang ito ng kanilang magiging lulan upang sila ay makasabay sa
mabilis na pag-unlad ng mundong kanilang kinasasangkutan.
Isa sa kakayahang mahalagang matamo ng isang mag-aaral ang

kakayahan sa pagsulat. Magagamit nila ang kasanayang ito, hindi
lamang sa loob ng paaralan kundi sa propensyong kanilang minimithi.
Ang “Filipino sa Piling Larangan” ay isa sa mga asignaturang naglalayong
pataasin at hasain ang kakayahan ng mga mag-aaral sa kasanayang
nabanggit.
Sa modyul na ito—“Filipino sa Piling Larangan (Akademik)”—matatalakay

ang mga kahulugan, mga katangiang inaasahan, disiplina at etika,
proseso, at uri ng mga sulatin. Gayundin, makatutulong ito upang
magabayan ang mga mag-aaral sa pagkamit ng mga kasanayan at
kakayahang inaasahan sa isang manunulat sa larangan ng akademiko—
bagay na nakaangkla sa Most Essential Learning Competency (MELCS)
na itinakda ng DepEd.
Tampok sa modyul na ito ang siyam (9) na Yunit ng aralin. Bawat yunit ay
mayroong anim (6) na bahagi upang higit na maging mabisa at
makatotohanan ang pagkatuto mag-aaral:
Sa bahaging ito mamamalas ang mga inaasahang

matamo sa pagtatapos ng aralin. Ito ang magiging
lunduyan ng mga gawain at talakayan upang
maging malimaw ang direksyon ang bawat aralin.
Sa bahaging ito naman babalikan ang mga

matutunan ng mga mag-aaral sa nakalipas na aralin
bago tumungo sa panibagong aralin.
Dito inaalam ang paunang ideya ng mga mag-aaral

hinggil sa paksang tatalakayin upang mataya kung
hanggang saan na ang lawak ng kaalaman nila.
Dito tinatalakay ang mismong aralin. Binibigyang diin

ang bahaging ito sapagkat dito nakasalalay ang
mga dapat na matutunan ng mag-aaral.
Ito ang pangwakas na pagtataya. Kinapapalooban

ito ng mga pagsusulit na susukat sa kaalamang
natamo ng mga mag-aaral matapos ang aralin.
Sa bahaging ito makikita ang mga gawaing susubok

sa kakayahan ng mga mag-aaral sa paglalapat ng
kaalamang kanilang natutunan matapos ang aralin.
TALAAN NG NILALAMAN
YUNIT 1- Kahulugan, Layunin at mga Uri ng Pagsulat 1
YUNIT 2- Akademikong Sulatin 4
YUNIT 3- Proseso at Etika sa Pagsulat ng Akademikong Sulatin 9

YUNIT 4- Pictorial Essay 13
YUNIT 5- : Pagsulat ng Pormal at Impormal na Sanaysay Tungo sa Isang
Talumpati 16
YUNIT 6- Pagsulat ng Rebyu o Kritik 20
YUNIT 7- Pgsulat ng Katitikan ng Pulong 24

YUNIT 8- Pagsulat ng Posisyong Papel 28
YUNIT 9- Pgsulat ng Konseptuwal na Balangkas 32
Sanggunian 35
Layunin
Ang lahat ng mga tekstong atin nang nabasa at nakilala ay masusing

dumaan sa proseso ng pagsulat bago pa man ito tuluyang maipaabot sa
mga mambabasa. Ngunit, ano nga ba ang pagsulat? Bakit ito
ginagawa? At ano ang mga sulating maaari pa nating mabasa?
Bilang panimulang aralin para sa asignaturang ito. Ang mga
katanungang nabanggit ay bibigyan muna natin ng kasagutan nang sa
gayon ay maihanda ang iyong kaalaman sa mga susunod pang
paksang may kinalaman sa akademikong pagsulat.
Layunin din sa yugtong ito ang mga sumusunod:
a. Natutukoy ang kahulugan, layunin at uri ng pagsulat
b. Nabibigyang-kahulugan ang akademikong pagsulat
c. Nakalilikha ng sulating kakikitaan ng tatlong layunin sa pagsulat
Panuto: Bigyang kahulugan ang pagsulat batay sa iyong sariling

kaalaman. Gamitin ang akrostik na nasa ibaba.
Talakayan
KAHULUGAN NG PAGSULAT
Isa ang ang PAGSULAT sa mga limang makrong kasanayan. Sinasabing isa itong
komplekadong kasanayan sapagkat sinasaklaw nito ang kaalaman sa wastong
paggamit sa mga salita, bantas at gramatika at retorika. Nilalangkapan din ito ng
mga makabuluhang kaisipan, ideya, opinyon, at sa ibang pagkakataon, emosyon at
repleksyon ng manunulat man o ng lipunang kaniyang kinabibilangan.
1
LAYUNIN NG PAGSULAT
IMPORMATIBONG PAGSULAT (EXPOSITORY WRITING) – Ang pangunahing

layon ng sulating ito ay makapagpabatid ng impormasyon at mga paliwanag.
MAPANGHIKAYAT NA PAGSULAT (PERSUASIVE WRITING) – Naghahangad

na mangumbinsi ng mga mambabasa ukol sa isang katwiran, opinyon o
paniniwala, o produkto sa ilang pagkakataon.
MALIKHAING PAGSULAT (CREATIVE WRITING) – Nagpapahayag ito ng

kathang-isip, imahinasyon, ideya, damdamin o kumbinasyon ng mga ito sa
malikhaing pamamaraan o paggamit ng wika.
URI NG PAGSULAT
AKADEMIKO- Itinuturing itong isang intelektuwal na pagsulat dahil

layunin nitong pataasin ang antas at kalidad ng kaalaman ng mga mag-
aaral.
TEKNIKAL- Isa itong eksklusibong uri ng pagsulat na tumutugon sa mga
pangangailan ng mga mambabasa, kognitibo at sikolohikal man, at minsan,
maging ng mismong manunulat.
DYORNALISTIKO- Pampamamahayag ang uring ito ng pagsulat na
kadalasang ginagawa ng mga mamamahayag o journalist.
REPERENSYAL- Pagsulat na ang layunin ay magbigay ng rekomendasyong

sanggunian o shanguan ng impormasyon ukol sa tiyak na paksa.
PROPESYUNAL- Ito ay pagsulat na nagbibigay-tuon o para lamang sa
isang tiyak na propesyon.
MALIKHAIN- Ang tuon nito ay ang malikhaing isip o haraya ng manunulat,
bagama’t maaaring piksiyon at di-piksiyon ang akdang isinusulat
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Isulat ang sagot sa

patlag bago ang bilang.
___________1. Isa itong paraan ng paglalahad ng mga ideya, saloobin,
kaalaman at opinyon. Ginagamitan ito ng mga simbolo sa halip na mga
tunog sa pagbuo ng mga salita.
___________2. Ito ang mga sulating nagbibibay ng mga ipormasyong
magagamit sa pagpapataas ng kaalaman ng mga mag-aaral
___________3. Ito ay layunin ng nagpagsulat na naghahangad na
makapagbigay ng mga obhektibong impormasyon para sa mambabasa
___________4. Ito ay pagsulat na ang pokus ay ukol lamang sa mga
impormasyong may kinalaman sa tiyak na propesyon
___________5. Ito ang tawag sa mga sulating makikita sa pahayagan
2
___________6. Uri ng pagsulat na nagpapamalas ng pagiging malikhain ng

isipan ng manunulat. Maaari itong piksyonal o di-piksyonal na akda
___________7. Ito naman ang tawag sa layunin ng pagsulat na
nagbibigay-tuon sa paghahayag ng kathang-isip o imahinasyon ng
manunulat
___________8. Ito ay isang espesyalisadong uri ng pagsulat na tumutugon
sa mga kognitibo at sikolohikal na pangangailan ng mga mambabasa
___________9. Ito ay mga babasahing isinulat upang magbigay ng mga
reperensya ukol sa mga tiyak na paksa
___________10. Isa ito sa layunin ng pagsulat na ang tuon ay
makapanghikayat sa mambabasa.
Gawain sa Pagganap
Lumikha ng isang nasusulat na patalastas o paskil na may

layuning impormatibo, manghikayat at kinakikitaan ng pagiging
malikhain sa pagpapahayag
Pamantayan sa Pagmamarka:
Kalinawan ng mga Impormasyon- 40 Puntos
Organisasyon ng mga ideya- 30 Puntos
Kawastuhan ng pagsunod sa panuto- 15 Puntos
Orihinalidad ng sulatin- 15 Puntos
Kabuoan: 100 Puntos
3
Layunin
Sa nakalipas na aralin, isa sa mga binanggit na uri ng pagsulat ay ang

akademikong sulatin. Daglian itong ipinaliwanag kasabay ng iba pang uri
ng pagsulat. Ang Filipino sa Piling Larangan (Akademik) ay nakatuon sa
pagtalakay sa iba’t ibang akdemikong sulatin kaya naman say unit na ito
ay bigyan muna natin ng higit na malawak na talakayan ang
Akademikong sulatin at iba pang mga aspektong may kinalaman dito.
Sa pagtatapos ng araling ito,ikaw ay inaasahang:
a. Nakapagsasagawa ng panimulang pananaliksik kaugnay ng
kahulugan, kalikasan, at katangian ng iba’t ibang anyo ng sulating
akademiko
b. Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa: (a) Layunin
(b) Gamit (c) Katangian (d) Anyo
Balik-Aral
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Ito ang tawag sa uri ng sulatin na karaniwang mababasa sa mga
dyaryo.
A. Akademiko C. Dyornalistiko
B. Reperensyal D. Teknikal
2. Isa sa makrong kasanayan na sinasabing komplekado at
kinakailangan ng kaalaman sa paggamit ng wastong balarila,
gramatika at retorika.
A. Panonood C. Pagsulat
B. Pakikinig D. Pagbasa
3. Alin sa mga sumusunod ang mga layunin sa pagsulat
I. Impormatibo II. Mapanghikayat III. Malikhain
A. I at II C. II at III
B. I, II at III D. I at III
4. Uri ng sulatin na may layong magbigay ng mga sanggunian o
reperensya sa mga mananaliksik.
A. Reperensyal C. Dyornalistiko
B. Propesyunal D. Akademiko
5. Isa rin sa uri ng sulatin na sinasabing intelektuwal at nagpapataas
ng kaalaman ng mga mag-aaral at kadalasang nililikha sa
larangan ng akademya.
A. Akademiko C. Teknikal
B. Reperensyal D. Malikhain
4
Panimulang Pagtataya
Panuto: Magsagawa ng paunang pananaliksik ukol sa mga paksang

nasa ibaba. Ilagay sa mga kahon ang iyong mga natuklasan. Maaaaring
ilagay sa malinis na papel ang sagot.
PAUNANG PANANALIKSIK
AKADEMIKONG SULATIN
Kahulugan Kalikasan Katangian Anyo
Talakayan
Upang higit na maalawak ang ating kaalaman hinggil sa akademikong

sulatin, talakayin natin ang iba’t ibang mga aspektong may kinalaman
dito:
KAHULUGAN
Ang akademikong sulatin ay akdang tuluyan o prosa na nasa uri ng ekspositori o

argumentatibo, patunay lamang na ito ay isang uri ng intelektuwalisadong sulatin at hindi
lamang basta nanlilibang. Nililikha ito ng mga mag-aaral, guro o mananaliksik upang
maghayag ng mga makabuluhang impormasyong ukol sa isang tiyak na paksa na
magagamit para sa pang-akademikong layunin.
5
KALIKASAN
KATOTOHANAN
Ang manunulat ng akademikong sulatin ay nagpapamalas ng
kakayahang gumamit ng kaalaman at metodo ng disiplinang
makatotohanan.
MAY EBIDENSYA
Ang mga manunulat sa lahat ng disiplina ay gumagamit ng mga
mapagkakatiwalaang proweba at sanggunian upang suportahan ang
katotohanang kanilang inilalahad sa kanilang sulatin.
BALANSE
Sa paglalahad ng mga impormasyon ay kinakailangang gumamit ng
tono at wikang walang pagkiling, seryoso at hindi nakabatay sa
emosyon upang maging makatwiran sa ibang salungat na pananaw.
KATANGIAN
PORMAL
OBHETIBO Hindi gumagamit ng MALINAW
Tiyak ang pagtukoy balbal na salita liban Tiyak ang layunin ng
sa tama at mali at na lamang kung ito sulatin, may direksyon at
hindi nakabatay sa ang paksa sistematiko ang
opinion at saloobin paglalahad ng mga
lamang konsepto
MAY MAY
PANININDIGAN PANANAGUTAN
May kongkretong May mapagkaka-
impormasyon ukol sa tiwalaang sanggunian
paksang tinatalakay at may ngunit hindi kinopya ang
matibay napangangatwiran mga impormasyon
Ngayong alam na natin ang mga konseptong may kinalaman sa

pagkilala sa kung ano nga ba ang akademikong sulatin, narito ang mga
halimbawa ng nasabing uri ng sulatin. Ang mga halimbawang ito ang
tatalakayin natin sa mga susunod pang lingo nang sa gayon ay magamit
mo ang kasanayan sa pagbuo ng mga ito sa mga tiyak na pagkakataon
kung kalian ito kinakailangan.
Akademikong
Layunin at Gamit Katangian Anyo
Sulatin
Magtalakay ng Isang uri ng sanaysay. Nasa anyong prosa

makatotohanang Gumagamit ito ng ang sulating ito at
Pictorial Essay kuwento o mga larawang may ginagamitan ng
kaganapan, kinalaman sa napiling mga larawan o
impormasyon at iba paksa letratong may
pa sa tulong ng kinalaman sa
6
mga larawan paksa
Iba-iba ang layon Ito ay isang sanaysay Ang sanaysay ay

nito. Maaaring (pormal o di-pormal) nasa anyong
magbigay- na binibigkas sa tuluyan din. Ang
impormasyon, harap ng mga talumpati ay oral o
manghikayat, tagapakinig at binibigkas.
Talumpati magtanong at tagapanood
magpaisip sa mga
tagapanood at
tagapakinig, maaari
ring makapagbigay-
aliw
Magpabatid ng Ito ay pagdalumat sa Iba-iba ang anyo

mga makabuluhang paksa. Dito sinusuring ngunit may
impormasyon at Mabuti ang mga mas istrukturang
detalye ukol sa mga malalalim pang sinusunod batay sa
Rebyu o Kritik
sulatin, mga likhang konsepto at aspekto pangangailangan
sining, negosyo, ukol sa paksa upang mailahad
putahe at iba pa nang malinaw ang
impormasyon
Magtala ng maha- Ang sulating ito ay Magkakaiba ang

halagang impor- naglalaman ng mga istruktura nito batay
masyon ukol sa tala ukol sa mga sa
pulong na isina- tinalakay, pangangailangan
Katitikan ng
gawa upang napagkasunduan at ngunit malinaw
Pulong
magamit na repe- mga paalala na dapat na naitatala
rensya ng mga napag-usapan sa ang mga
kasapi matapos ang isang pulong mahahalagang
pulong impormasyon
May layong Ito ay nagsasaad ng Ito ay nasa anyong

manghikayat at tiyak na argumento at tuluyan o prosa rin.
magbigay ng panig ukol sa napa- Ang paglalahad
impormasyon at panahong isyu. Ang ng mga
Posisyong paninindigan ukol sa mga opinyon at ideya impormasyon ay
Papel tiyak na argumento ng manunulat ay nakabatay sa
sinusuportahan gamit manunulat
ang mga mapagka-
katiwalaang
sanggunian.
Makapaglahad ng Ito ay panimulang Sistematiko ang

inteletuwalisadong sulatin sa pagha- ganitong uri ng
paliwanag at handa sa panana- sulatin. May
Konseptuwal detalye ukol sa liksik. Nakasaad dito sinusunod na
na Papel isang partikular na ang pagpapakilala sa istandard sa
paksa paksa, layunin,at pagsulat ng bawat
metodolohiya ng bahagi nito.
pag-aaral.
7
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Basahin ang mga sumusunod at lagyan ng T ang patlang kung ito
ay tama. Lagyan naman ng M kung ito ay mali at salungguhitan ang
nagpamali sa pangungusap.
_____1. May layong manghikayat, magbigay ng impormasyon at
paninindigan ukol sa tiyak na argumento ang Pictorial Essay.
_____2. Ang talumpati ay oral o binibigkas sa harap ng mga tagapakinig
at tagapanood.
_____3. Ang akademikong papel ay hindi mahigpit sa paggamit ng wika.
_____4. Ang Katitikan ng Pulong ay naglalaman ng mga tala ukol sa mga
tinalakay, napagkasunduan at mga paalala na napag-usapan sa isang
pulong.
_____5. Isang uri ng sanaysay ang Rebyu o Kritik at gumagamit ito ng mga
larawang may kinalaman sa napiling paksa.
_____6. Kinakailangang maging tiyak ang layunin ng akademikong sulatin,
may direksyon at sistematiko ang paglalahad ng mga konsepto
_____7. Sa paglalahad ng mga impormasyon sa akdemikong papel ay
kinakailangang gumamit ng tono at wikang walang pagkiling, seryoso at
hindi nakabatay sa emosyon.
_____8. May pananagutan ngunit walang paninindigan ang akdemikong
papel.
_____9. Ang akdemikong papel ay isang intelektwalisadong sulatin at
nasa uring ekspositori o argumentatibo.
_____10. Marapat na magbigay ng mapagkakatiwalaang proweba at
gumamit ng lehitomong sanggunian ang manunulat ng akademikong
sulatin upang suportahan ang mga impormasyong kaniyang inilalahad.
Gawain sa Pagganap
Lumikha ng isang INFOGRAPHICS ukol sa tinakalay na paksa—

Kahulugan, Kalikasan, Katangian at
Anyo ng Akademikong Sulatin
Pamantayan sa Pagmamarka
Kalinawan ng mga Impormasyon 40 Puntos
Pagiging Maalikhain 30 Puntos
Kawastuhan ng pagsunod sa panuto 15 Puntos
Orihinalidad ng sulatin 15 Puntos
KABUOAN 100
8
Layunin
Gayong tiyak na ang iyong paunang kaalaman ukol sa pokus ng

asignaturang ito; ang akademikong pagsulat, sa ikatlong yunit ng ating
aralin ay aalamin naman natin kung paano nga ba ito nalilikha.
Sa pagtatapos ng araling ito, kayong mga mag-aaral ay inaasahan
nang:
a. Nakasusunod sa estilo at teknikal na pangangailangan ng
akademikong sulatin
b. Nabibigyang-kahulugan ang mga terminong akademiko na may
kaugnayan sa piniling sulatin
c. Naisasaalang-alang ang etika sa binubuong akademikong sulatin
Balik-Aral

1. Isang uri ng sulatin na nasa anyong prosa at kadalawang may
himig ng pagkaekspositori o argumentatibo.
A. Teknilal C. Propesyunal
B. Reperensyal D. Akademiko
2. Uri ng akademikong sulatin na ginagamitan ng mga larawan at
mga kapsyon na nagbibigay ng dagliang kuwento o detalye sa
larawan.
A. Rebyu o Kritik C. Posisyong Papel
B. Katitikan ng Pulong D. Pictorial Essay
3. Alin sa mga sumusunod ang katangian ng akdemikong sulatin
I. May katotohanan II. May Ebidensya III. Balanse
A. I at II C. I at III
B. III at III D. I, II at III
4. Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng isang akademikong
sulatin?
A. Impormal C. May Pananagutan
B. Obhetibo D. May Paninindigan
5. Isa rin itong uri ng akademikong sulatin na nagpapamalas ng
paninindigan ng may-akda sa kaniyang panig hinggil sa isang
partikular at napapanahong paksa.
A. Talumpati C. Konseptwal na Papel
B. Posisyong Papel D. Rebyu o Kritik
Panuto: Suriin ang larawan at sagutin ang sumusunod na tanong:
9
1. Ano ang iyong napansin sa larawan?

_______________________________________________
2. Kung ikaw ang tatanungin, etikal ba ang
gawaing ito? Bakit?
_______________________________________________
3. Sa iyong opinyon, bakit kailangang sundin ang
wastong etika at proseso sa pagsulat?
Talakayan
Ang mga sulatin ay marapat dumaan sa mga proseso ng pagsulat

upang mapainam ang kabuoang resulta nito. Gayundin, marapat sundin
ng manunulat na mga etika sa bumubuo na ng ganitong uri ng sulatin.
Proseso ng Pagsulat ng Akademikong Sulatin
Bago Sumulat Unang Burador Pagrerebisa Huling Burador Paglalathala
-Unang -Pagsusuri sa -Pagsasa-

-Paghahanda
pagtatangka mga dapat -Pagsasapinal publiko ng
sa pagsulat
sa pagsulat pang isaayos ng sulatin ginawang
-Pagtukoy sa upang sulatin upang
-Pagbuo ng -Pagbabago
nais na paksa masigurong ito makarating sa
balangkas sa mga dapat
-Pagpaplano pang linangin, ay pulido na iba pang
sa lalamanin -Pag-iisa-isa sa tanggalin at mambabasa
-Pagtatala sa
ng sulatin mga palitan lahat ng -Ang sulatin ay
konseptong
-Pagtatala sa -Maaaring ginamit na maaaring
lalamanin ng
mga dapat umabot sa sanggunian ilimbag sa mga
sulatin
saliksikin bago dalawa at pahayagan,
-Sa yugtong
sumulat -Pananaliksik sa higit pang ulit magasin,
ito, handa na
mga ang yugtong dyornal, aklat
- Paunang at tapos na
konseptong ito batay sa dahil sa taglay
pangangalap ang pagsulat
may kinalaman panganga- nitong
ng mga datos sa paksa katangian
ilangan
Paksa Mambabasa
Ang paksa ay maaaring Ang tono, pananalita, at
ibatay sa bagong paksa ng sulatin ay
kaalaman o nakabatay sa target na
napapanahong isyu at mambabasa kaya’t
kailangang may kaisahan marapat na maging tiyak
ang talakayan Iba pang mga dapat dito ang manunulat
isaalang-alang bago
Wika sumulat ng Istruktura
Akademikong
Ang wikang gagamitin ay Sulatin May mga istandard na
nakabatay sa uri ng istruktura at balangkas
sulatin ngunit payak dapat ang bawat sulatin ngunit,
upang madaling maaari pa ring maging
maunawaan ng mga malikhain ang manunulat
mababasa
10
Mga Etika sa Pagsulat ng Akademikong Sulatin
A. KARAPATANG-ARI O COPYRIGHT
Sa Republic Act No. 8293 o ang Intellectual Property Code of the Philippines nakasaad ang
mga karapatan, tungkulin at saklaw ng paggamit ng mga likha ng mga may-akda tulad ng mga
manunulat, artista, iskolar at iba pa. Sa ganitong paraan naiiwasan ang hindi pagkakaunawaan
sa paggamit ng kanilang mga nilikhang obra o sulatin lalo na kung ito ay ginamit sa layuning
pang-akademiko. Marapat itong itala sa talasanggunian kasama ang may-akda, tao ng
paglilimbag, pamagat, palimbagan at iba pa.
B. PLADYARISMO
Ito ay maituturing na pagnanakaw sa ideya, pahayag, akda o likha ng ibang tao at pag-aangkin
ng mga ito. Sinasabing may tatlong (3) uri ng pladyarismo: (1) Hindi pagbanggit sa ngalan ng
orihinal na may-akda sa bahagi kung saan sinipi o hinalaw ang impormasyon, (2) Hindi
paglalagay ng panipi sa direktang pahayag ng may-akda na inilagay sa ibang sulatin, at (3)
Paggamit ng eksaktong salitang mula sa akdang ibinuod (summary) o hinalaw (paraphrase).
Samantala, maituturing ding pladyarismo ang pangongopya sa sarili o paggamit ng dati nang
inilathalang sulatin sa panibagong sulatin ng mismong manunulat nang hindi binabanggit ang
pinaglimbagan nito. Malinaw itong paglabag sa Intellectual Honesty (Artikulo, A. et al, 2003).
C. PAGHUHUWAD NG DATOS
Pag-iimbento ng mga datos at Pagbili at pang-aakin ng biniling papel o

impormasyon. Magiging hiwad ang pananaliksik. Ilegal ito at lalong mali
sulatin kapag nilagyan ito ng gawa- kung ito ay galing sa mga ilegal at di-
gawang impormasyon etikal na bilihan
Sadyang pagkakaltas ng mga datos Pag-subcribe sa mga website na

upang umangkop sa pangangailangan upang kumopya o bumili ng mga
ng sulatin artikulo at angkinin ang mga ito bilang
sariling pag-aari
Modipikasyon o pagpapalit ng mga Pagbabayad sa iba upang gumawa ng

datos, kaunti man o maraming artikulo, tesis, report at iba pang sulatin.
impormasyon ang palitan Magiging sangkot sa pandaraya ang
dalawang panig
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Bilugan ang mga mahahalagang salitang may kinalaman sa

tinalakay na paksa, isulat din ito sa patlang at bigyang kahulugan. (2
Puntos)
11
Gawain sa Pagganap
https://news.abs-cbn.com/lifestyle/08/20/12/list-5-most-talked-about-plagiarism-scandals-ph
Suriin ang larawan. Saliksikin ang sitwasyon o ang kaganapan.

Lumikha ng isang Editorial o Sanaysay na naglalaman ng mga
impormasyon at sariling opinion ukol sa larawan. Tiyaking masasagot
ang mga sumusunod na katanungan:
1. Anong batas na sinuway at sa papaanong paraan ito nilabag

ng mga sangkot sa isyu?
2. Sino ang mananagot at ano ang karampatag parusa at bakit?
3. Ano ang naging epekto sa bansa ng ginawa nilang paglabag?
PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA
Kawastuhan ng mga Impormasyon 40 Puntos

Kalinawan ng pagpapabatid ng mga ideya 30 Puntos
Orihinalidad ng sulatin 30Puntos
KABUOAN 100
12
Layunin
Napagtagumpayan na natin ang mga aralin hanggil sa paunang

kaalaman sa pagsulat ng akademikong sulatin. Kaya naman sa yunit na
ito, tatalakayin na natin ang mahahalagang konseptong may
kaugnayan sa unang uri ng akademikong sulatin—ang pictorial essay.
Sa pagtatapos ng araling ito,ikaw ay inaasahan nang:
a. Nakasusunod sa wastong proseso ng pagsulat ng pictorial essay
b. Nakapaghahambing ng tradisyunal na sanaysay at pictorial essay
c. Nakasusulat ng sulating batay sa maingat, wasto, at angkop na
paggamit ng wika
Balik-Aral

1. Dito isinasagawa ang pagpili ng tiyak na papaksain ng
akademikong sulatin
A. Paglalathata C. Unang Burador
B. Huling Burador D. Pagrerebisa
2. Sa yugtong ito isinasaayos ang lahat ng mga dapat pang ayusin sa
sulatin. Maaaring magpauli-ulit ang yugtong ito hangga’t mayroon
pang mga dapat baguhin, tanggalin at idagdag sa sulatin.
A. Bago Sumulat C. Pagrerebisa
B. Unang Burador D. Paglilimbag
3. Alin sa mga sumusunod ang HINDI na dapat isaalang-alang sa
paglikha ng akdemikong sulatin
I. Paksa II. Mambabasa III. Wika IV. Istruktura
A. I at II C. Lahat ng nabanggit
B. III at IV D. Wala sa nabanggit
4. Ito ang tawag sa pag-aangkin o direktang pangunguha at
panggagaya ng sulatin ng ibang manunulat?
A. Pladyarismo C. Libelo
B. Pangungupit D. Wala sa nabanggit
5. Ito ang tawag sa batas na naglalahad ng copyright o karapatang-
ari, tungkulin, at saklaw ng paggamit sa obra ng isang manunulat,
director, artista, iskolar at iba pa.
A. Republic Act No. 8292 C. Republic Act No. 8294
B. Republic Act No. 8293 D. Republic Act No. 8295
13
Panuto: Masdan at suriin ang bawat larawan. Magbigay ng labinlima (15)

hanggang dalawampung (20) salitang kapsyon na angkop sa bawat
larawan. (5 puntos)
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
(https://www.pinterest.com.au/pin/321866704589728
003/?d=t&mt=login)
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
(https://www.nairaland.com/3822357/pict
ure-says-thousand-words)
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
(https://twitter.com/serenahotels/status/3592748
00759336960)
Talakayan
Ano nga ba ang Pictorial Essay at paano ito nililikha?

KAHULUGAN KATANGIAN
Ang Pictorial Essay o Photo Essay ay Ang Prictorial Essay ay kinakikitaan ng:
isang anyo ng sanaysay ngunit ang
mensahe ay hindi lamang nagmumula  Malinaw ang paksa
sa mga salitang ginamit ng  May tiyak na pinatutuonang-pansin
manunuulat kundi mula sa mga serye  May Orihinalidad
ng larawan. Ang mga kapsyon ng  Lohikal ang estruktura
bawat larawan ay pawang maiikli
 Mayroong Kawilihan.
lamang at hinahayaan ng manunulat
na ang mismong mga larawan na ang  Kinakikitaan ng Komposisyon.
magpabatid ng naratibo.  Mahusay ang paggamit ng wika
14
Proseso ng Pagsulat
1. Pumili ng paksa. Ito ay maaaring tumutugon sa pamantayang itinakda ng nagpagawa ng

sulatin, batay sa nais ng manunulat, at maaari ring napapanahong usapin
2. Isaalang-alang ang mambabasa. Tulad ng iba pang mga sulatin, nakabatay ang tono ng
pananalita at dulog sa pagsulat sa target na mambabasa
3. Maging tiyak sa layunin ng pagsulat at gamitin ang mga larawan sa pagkamit ng

layuning itinakda
4. Kumuha ng maraming larawan upang mas makapili nang angkop at higit na maayos na
larawang ibibilang sa sulatin.
5. Piliin at ayusin ang mga larawan ayon sa pagkakasunod. Tiyaking ang ayos o
pagkakasunod-sunod ay rasyonal, reasonable at nasusundan ng mambabasa.
6. Isulat ang iyong caption o teksto sa ilalim o sa tabi ng bawat larawan. Tiyaking ang mga
tekstong isusulat ay may kaugnayan sa larawang ipinakikita.
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Ilahad ang pagkakaparehas at pagkakaiba ng Pictorial essay at

ng karaniwang uri ng sanaysay gamit ang venn diagram. (2 Puntos)
Pangkaraniwang
Pictorial Essay
Sanaysay
15
Gawain sa Pagganap
Lumikha ng isang PICTORIAL ESSAY na may tatlo (3)

hanggang limang (5) larawan (Maaaring kinuha mula sa internet
o sariling kuha ng letrato).
Pumili ng isa sa sumusunod na paksa.

a. Kung bakit kita pinahahalagahan
b. Ako sa gitna ng mundo
c. Kung bibilangin ang bawat pagpatak
Pamantayan sa Pagmamarka
Kaangkupan ng teksto sa larawan 40 Puntos
Kaangkupan sa paksa 30 Puntos
Kawastuhan ng pagsunod sa panuto 15 Puntos
Orihinalidad ng sulatin 15 Puntos
KABUOAN 100
Layunin
Ang aralin na ito ay binubuo upang hubugin ang mga mag-aaral na makasulat
ng sanaysay tungo sa isang talumpati Layunin ng araling ito na sanayin ang
mga mag-aaral sa pagsulat ng talumpati nalilinang sa kakayahang
magpahayag tungo sa mabisa, mapanuri, at masinop na pagsusulat sa piniling
paksa. Dito nalilinang ang kakayahang bumuo ng isang talumpati alinsunod sa
wastong pagsulat nito. Makikita sa loob ng araling ito. ang iba’t ibang
istratehiyang naaayon sa tamang pag-unawa, hakbangin, detalye at tuntunin
sa pagsulat. Tutulungan ang mga mag-aaral na inihanda sa mga gawain. Alam
kong makakaya mo itong sagutin. Kaya mo to! Handa ka na ba? Simulan mo
na.
Sa araling ito, inaasahan ang mga mag-aaral na:

a. Nakababubuo ng sariling talumpati sa paraang pormal at impormal;
b. Nagagamit ang mga angkop at wastong salita nito;
c. Nasusunod ang paraan at hakbang ng pagsulat ng talumpati;
d. Nakasusulat ng talumpati ayon sa napakinggang halimbawa; at
e. Nakabibigkas ng talumpating isinulat
16
Balik-Aral
Panuto: Isulat ang iyong naintindihan batay sa larawang ito, lagyan ng kapsyon.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Panuto: Sumulat ng talata kung bakit mahalagang maging palabasa at

magsaliksik sa pagbuo ng talumpati.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
17
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________
Talakayan
Talumpati- Ito ay isang paraan ng pagpapahayag

ng saloobin, kaisipan at damdamin sa isang
masining na pamamaraan.
Ang talumpati ay pinaghahandaan bago

bigkasin sa harapan ng tao kahit pa man ito ay
biglaan. Ang pagsulat ng talumapati ang susi sa
mabisang pagtatalumpati. Bago man ito bigkasin
sa madla ay mabuting nakapaghanda na ng
isang komprehensibong sulatin upang mas maging
kapani-paniwala at kahikahikayat ito para sa mga
nakikinig.
Huwaran sa Pagbuo ng Talumpati:
Kronolohikal na Huwaran - ang mga detalye o nilalaman ng talumpati ay

nakasalalay sa pagkakasunod-sunod ng pangyayari o panahon.
Topikal na Huwaran - ang paghahanay ng mga materyales ng

talumpati ay nakabatay sa pangunahing paksa.
Huwarang Problema-Solusyon- kalimitang nahahati sa dalawang bahagi ang

pagkakahabi ng talumpati gamit anghuwarang ito. Kasanayan sa paghabi ng
mga bahagi ng talumpati
Kasanayan sa Pagsulat ng mga Bahagi ng Talumpati:
 Ang Pagsulat ng Simula

Ang isang magandang simula ay yaong nakaaakit ng pansin ng madla. Ang
pag-akit sa nakikinig sa pamamagitan ng mapang-akit na simula ay
maisasagawa sa iba’t ibang kaparaanan. Maaaring simulan ang talumpati sa
pamamagitan ng isang di-pangkaraniwang pahayag, isang pagtatanong,
isang naaangkop na anekdota o isang pagpapatungkol sa okasyon. Ang
mabisang paraan ng pagsisimula ng talumpati ay katulad na rin halos ng mga
paraan sa pagsisimula ng sanaysay.
 Ang Pagsulat ng Pinaka-Katawan

Ang pinaka-katawan ng talumpati ang nagtataglay ng mga
mahahalagang kaisipang ninanais ihatid sa ng nagtatalumpati. Sa
pagbuo ng pinakakatawan ay maaaring sundin ang mga paraan
pagbubuo o pagpapahayag ng kaisipan na tinatalakay sa leksiyon sa
ilalim ng sanaysay. Upang ang katawan ng talumpati ay maging
18
makabuluhan at kapanipaniwala, ito ay dapat magtaglay ng mga

paliwanag,paghahambing o pagtutulad, paghahalimbawa, pagbanggit
sa mga tunay na pangyayari, estadistika at patotoo.
 Ang Pagsulat ng Wakas

Ang talumpati ay manalaga sapagka’t ito ay tumitiyak kung
matatandaan ng madlang nakikinig ang ninanais ng nagtatalumpati na
matandaan nila. Sa pamamagitan ng isang mahusay na wakas, ang
panggitnang diwa ng talumpati ay iniiwan sa isipan ng nakikinig.
Maaaring wakasan ang isang talumpati sa pamamagitan ng paglalayon,
pagtatanong, paggamit ng naaangkop na siniping pahayag at iba pang
kaparaanan na makatutulong sa pag-iiwan ng mahalagang kaisipan,
damdamin at saloobin sa nakikinig.
Hakbang sa pagsulat ng talumpati:

• una Isaalang -alang ang uri ng wika at mga angkop na
salita na magiging kaaya-aya at mauunawaan ng
mga tagapakinig
• simulang ang pag sulat ng introduksyon
• isulat narin ang konklusyon
• gumammit ng mga tayutay, makakatulong ang mga
tayutay,kasabihan o salawikain na ito sa pagganyak
ng mga tagapakinig dahil naipapahayag ang mga
abstraktong ideya sa pamamagitan ng konkretong
kaisipan.
• laging isaisip ang uri ng tagapakinig
Gawain sa Pagsulat
Panuto:Sa kahon sa ibaba ay ipaliwanag kung paano napagtibay ang iyong

kaalaman sa pagsulat ng talumpati ng pagsunod-sunod sa mga hakbang na
isinulat at sa mga talumpating binasa o napakinggan sa araling ito. Maaaring
isulat sa hiwalay na papel.
19
Gawain sa Pagganap
Panuto: Magbasa o makinig ng isang talumpati ng isang kilalang personalidad

;Kunin ang mahalagang mensahe sa napakinggang talumpati. Mula sa
natumbok na mahalagang mensahe, bumuo ng talumpati. Isulat ang nabuong
talumpati sa long bond paper.
PAMANTAYAN PUNTOS
Naisasagawa ng mataman ang mga hakbang sa 25
pagsulat ng talumpati (CS _A11/12PU-Od-f-92)
Nakasusulat ng organisado, malikhain, at kapanipaniwalang 25
talumpati (CS_FA11/12PU-Op-r-94)
Nakasusulat ng talumpating batay sa maingat, wasto, 25
at angkop na paggamit ng wika (CS_FA11/12WG-Opr-95)
Nakabubuo ng talumpati na may batayang 25
pananaliksik ayon sa pangangailangan (CS_FA11/12PU_Op-r-95)
KABUOANG PUNTOS 100
Layunin
Ang aralin na ito ay nilikha upang matulungan ang mga mag-aaral na matamo
ang mga kasanayang inaasahan sa araling ito. Tatalakayin dito ang isa sa mga
uri o anyo ng akademikong sulatin- ang pagsulat ng rebyu/ kritik. Tutulungan
ang mga mag-aaral sa aralingna ito na alamin ang kahulugan, katangian at
wastong pamamaraan sa pagsulat ng sulating ito. Ang nilalaman nito ay
posibleng iba sa nilalaman ng karaniwang aklat ngunit isinaayos ang mga aralin
ayon sa istandard na batayan sa pagtuturo ng kursong ito.
a. Nakikilala ang mga katangian ng isang mahusay na rebyu/kritik;

b. Naibibigay ang mga elemento ng pinanood na programang
pampaglalakbay;
c. Nakasusulat ng mahusay at wastong rebyu/kritik sa pamamagitan ng
napanood na programang pampaglalakbay
20
Balik-Aral
Panuto: Bumuo ng maikling talumpati tungkol sa Edukasyon Sa New Normal.

Isulat sa hiwalay na papel.
_______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________
Panuto: Basahing mabuti ang mga tanong. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ay itinuturing na isang mahalagang libangang isinasagawa ng marami

na kung saan pupunta sa isang lugar__________.
a.pagsasadula c. pag-awit
b.paglalakbay d.pagsasayaw
2. Isang akdang sumusuri o pumupuna sa isang likhang-sining.
a. Lakbay-sanaysay c. Replektibong sanaysay

b. Piktoryal na sanaysay d. Rebyu
3. Sariling pananaw o saloobin, hindi nakabatay sa pananaw ng tao o

manonood
a. Makatuwiran c. Kritikal
b. Masaklaw d. Napapanahon
4. Mahusay na pagsulat, mataas ang kalidad ng nasulat na Rebyu
a. Natatangi c. Napapanahon
b. Mapapanaligan d. Makatwiran
5. Hindi nagsasama ng sariling interes.
a. Orihinal c. Kritikal
b. Napapanahon d. Walang pagkiling
21
Talakayan
Ang REBYU O KRITIK ay isang paraang nagpapahalaga, nagtitimbang at

nagpapasiya sa isang akda o likhang sining. Layunin nitong hanapin ang
kabutihan at katotohanan para bigyang-pansin ang kahalagahan at kariktan; at
hanapin ang kahinaan ng akda o pagtatanghal upang ito’y mapapabuti. Ito ay
hindi pamimintas na halos walang makitang mabuti sa bagay na sinusuri.
Tumutukoy ito, hindi lamang sa kakulangan kundi sa mabubuting bagay na
isinasaalang-alang. Ito’y sinusulat hindi upang magbigay ng papuri o manira
bagkus ay upang timbangin ang kahinaan at kagalingan at pagkatapos ay
magbigay ng angkop na pagpapahalaga at pagpapasiya sa isang aklat o
pagtatanghal, palabas sa telebisyon, pelikula at iba pang akdang pampanitikan.
Sa pagrerebyu o panunuri kailangang gagamitin ito ng malawak, matapat

at balanseng paglalahad ng kuro-kuro o palagay; at nilalapatan ng matatag,
angkop, malinaw, tiyak at walang kinikilingang pagpapasya. Kaya bilang
manunuri, kailangang may malawak na kaalaman at karanasan hinggil sa sining
na sinusuri bukod sa kakayahang magsuri (Abad, 2003).
KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA REBYU
Masaklaw
 Sangkap at Elemento
 (hal.) Mga element ng kuwento
Kritikal
 Sariling pananaw o saloobin
 Hindi nakabatay sa pananaw ng tao o manonood
Napapanahon
 Kontemporaryo
 Nakaangkop sa kasalukuyang kaganapan
Walang Pagkiling
 Obhetibo
 Walang impluwensiya sa iba
Mapananaligan
 Hindi arbitraryo
 May gabay ng teorya
 Nagbabanggit ng awtoridad
Orihinal
 Gumagamit ng sariling mga salita
 Kilalanin ang pinagkunan ng sources
Makatwiran
 Nakabatay sa ebidensya
 Sang-ayon at naangkop sa paksa ang mga pahayag
Nagtatangi
 Mahusay ang pagkakasulat
 Mataas ang kalidad ng nasulat na rebyu
22
Pamantayan sa Rebyu/Kritik –Programang Pampaglalakbay
1. Kung ang susuriin ay programang pantelebisyon, mahalagang maitala

ang sumusunod:
- Estasyon
- Oras ng programa
- Mga tagapagsalita / ispiker
2. Suriin ang programa ayon sa:
- Pormat (mga bahagi) Larawan mula sa http:// earch?q=g+diaries&tbm=isc
- Kabuluhan ng mga pangyayari / takbo ng mga pangyayari

- Direksyon at kabuuan ng produksyon
- Mga tagapagsalaysay o tagapagkilala
3. Suriin at ilahad ang kahinaan (weakness) ng panlabas
4. Magbigay ng mga suhestiyon o mungkahing
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Sagutin at suriin ang mga katangian ng mahusay na Rebyu o Panunuri.

Isulat ang sagut sa iyong kuwaderno.
Maikling Pagpapaliwanag sa mga

Katangian ng Mahusay na Rebyu/Kritik
Nakitang Katangian
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
23
Gawain sa Pagganap
Panuto: Lumikha ng isang masining na maikling video gamit ang iyong cellphone
na naglalaman ng pagsusuri batay sa elemento ng pinanood na programang
pampaglalakbay. Para sa mga modular isulat sa hiwalay na papel ang iyong
pagsusuri. Sundin ang pamantayan.
Pamantayan sa Pagsusuri ng Programang Pampaglalakbay

Sistematikong sinuri ang programang 70 %
pampaglalakbay batay sa elementong
nakapaloob ditto.
May kaisahan ang mga ideya batay maayos na 20%
paglalahad.
Masining ang pagkakabuo ng presentasyon. 10%
KABUOAN 100%
Layunin
Ang aralin na ito ay nilikha para sa mag-aaral upang matulungan sila sa

pagbuo o pagsulat ng napag-usapan mula sa mahahalagang impormasyon sa
isang pulong. Tutulungan ang mga mag-aaral na maunawaan ang
kahalagahan ng pagtukoy sa mahahalagang impormasyon mula sa Agenda at
wastong pagsulat ng Katitikan ng Pulong at Sintesis/Buod ng napag-usapan.
Makikita rin dito ang ilang halimbawa ng Agenda at Katitikan ng Pulong na
maaaring maging padron o modelo sa pagsulat mo sa huling bahagi ng aralin.
Ang nilalaman nito ay isinaayos upang magamit mo sa pagkatuto sa
makatotohanang sitwasyon.
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyong pinakinggan upang

makabuo ng katitikan ng pulong at sintesis;
b. Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng Katitikan ng
Pulong;
c. Natutukoy ang kahalagahan ng pagsusulat ng Katitikan ng Pulong;
d. Nakasusulat ng organisadong Katitikan ng Pulong.
Balik-Aral
Panuto: Isulat ang katangian ng isang mahusay na Rebyu, gamit ang ladder
organizer sa ibaba, maaaring isulat sa hiwalay na papel.
24
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga katanungan. Isulat ang sagot sa loob
ng kahon (5 Puntos).
1. Ano ang katitikan ng pulong? Bakit ito mahalaga sa isang pagpupulong?
2. Ibigay ang mga bahagi ng isang mabuting katitikan ng pulong.
Talakayan
Katitikan ng PulongAng Katitikan ng Pulong –ay ang tala ng mga pulong na

ginagawa at iniingatan ng kalihim sa isang kompanya o organisasyon.
25
Ang katitikan ng pulong ay inihhahada nang

maayos upang ipaalam sa mga dadalo sa susunod na
pulong ang tala nang napag-usapan sa nakaraang
pulong (Austero, et al., 2018). Napakahalaga ang
pagsulat ng katitikan ng pulong ito ay upang
mabigyang linaw, lalo na ang mga hindi nakadalo, sa
kung ano ba ang mga paksa, isyu o adyendang
pinag-usapan sa nakaraang pulong. Ito rin ay
nagsisilbing gabay upang malinaw na makita kung
ano naang mga napag-usapan at hindi pa napag-
usapan upang maiwasan ang paulit-ulit napaksa sa
mga pulong. Nakatutulong din ito upang Makita kung
nagkakaroon ba ng progreso o pag-unlad ang mga
paksa o/at gawaing napag-usapan na sa mga
nakaraang pulong. Ayon kay Aspuria (2017).
Heading- Naglalaman ng pangalan ng kompanya,samahan,organisasyon,

okagawaran. Makikita rin dito ang petsa, ang okasyon at maging ang oras
ng pagsisimulang pulong.
Mga dumalo o kalahok – Dito nakalagay kung sino ang nanguna sa

pagpapadaloy ng pulong gayundin ang pangalan ng mga dumalo
kasama ang panauhin. Maging angpangalan ng mga liban o hindi
nakadalo ay nakatala rin dito.
Pagbasa at pagpapatibay ng nagdaang katitikan ng pulong – makikita

ditto ang nakalipas na katitikan ng pulong ay napagtibay o may mga
pagbabago isinagawa sa mga ito.
Usapin napagkasunduan/Action items (kasama sa bahaging ito ang mga

hindi pa natapos o nagawang proyekto bahagi ng nagdaang
pulong)- Makikita dito ang mahahalagang tala hinggil sa mga
paksang tinalakay inilalagay rin sa bahaging ito kung sino ang taong
nanguna sa pagtatalakay ng isyu at maging ang desisyong nabuo
tungkol dito.
Pagbalita – Hindi ito laging makikita sa katitikan nang pulong ngunit kung
mayroon mang pabalita o patalastas mula sa mga dumalo tulad
halimbawa ng mgasuhestiyong agenda para sa susunod na pulong ay
maaring ilagay sa bahaging ito.
Pagtatapos – Inilalagay sa bahaging ito kung anong oras nagwakas ang

pulong.
Lagda – Sa bahaging ito mahalaga ilagay ang pangalan ng taong

nagtala o kumuha ng katitikan ng pulong at dapat lagdaan ito, at kung
kalian ito isusumite.
Iskedyul – Itinatala sa bahaging ito kung kailan at kung saan gaganapin

ang susunod na pulong.
26
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Gamit ang pormat na nasa ibaba, sumulat ng Katitikan ng Pulong

tungkol sa kinatawan ng mag-aaral na tumatalakay sa paggawa ng proyekto
pampaaralan. Isaalang-alang din ang maingat, wasto, at angkop na paggamit
ng wika.
Katitikan ng Pulong sa ______________________________________________
_____________________________________________
Pangalan ng Organisasyon
Petsa __________________
Lugar ng Pulong ___________________________________
Mga Dumalo Mga Hindi Dumalo

1. 1.
2. 2.
3. 3.
Nagsimula ang pulong sa ganap na ___________________________________
Paksa/Agenda
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Napagkasunduan
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Natapos ang pulong sa ganap na _____________________________________

Inihanda ni _______________________________________________________
PAMANTAYAN
Mahusay na naisulat ang mga kahingian sa 30
pagbuo ng katitikan ng Pulong.
Malinaw ang detalye ng adyenda, diskusyon, at 40
ang mga naging pasya ng pulong. Tiyak ang
pagkakasunod-sunod ng mga usapin ng kabuuang
daloy ng pulong.
Angkop ang gamit na wika. 30
KABUOAN 100
Gawain sa Pagganap
Panuto: Manood ng isang pagpupulong sa youtube/telebisyon at sumulat ng

isang Katitikan ng Pulong batay sa nilalaman ng video na napanood. Kung
walang akses sa internet, maaaring sumulat ng katitikan ng pulong batay sa
mga nangyaring pagpupulong sa loob ng organisasyon sa inyong komunidad.
27
Sundin ang pormat na ito:

1. Short bond paper
2. Times New Romans 12
3. 1.5 spacing
4. Normal na margin
Layunin
Isa sa mga kasanayang dapat malinang sa mga mag-aaral ay ang

kakayahang manindigan sa isang desisyon na ginawa o pinanghahawakang
katotohanan o maging prinsipyo. Maisasagawa ito kung may
kakayahangmangatwiran sa desisyon o panig na napili sa pamamagitan ng
paglalatag ng matitibay na ebidensya okatibayan. Ang pangangatwiran ay
isang uri ng diskursong naglalayong mapatunayan ang katotohanan
ngipinahahayag at pinaniniwalaan at ipatanggap sa nakikinig o bumabasa
ang katotohanan tungkol sa paksangpinangangatwiranan. Kailangang
mabatay ang katwiran sa katotohanan upang ito ay makahikayat at
makaakitnang hindi naman namimilit
a. Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng Posisyong

Papel;
b. Natutukoy ang kahalagahan ng pagsulat ng Posisyong Papel; .
c. Nakasusulat ng organisado, malikhain at kapani-paniwalang Posisyong
Papel
Balik-Aral
Panuto: PAGBUBUOD: Ibuod ang kabuoang kaalaman tungkol sa nakalipas na

aralin sa isang talata lamang.
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
28
Panuto: Magbigay ng sariling opinion hinggil sa ibinigay na napapanahong isyu.

Pumili kung sang-ayon ka o di sang-ayon sa isyu at bigyan ito ng maikling
paliwanag. (20 puntos)
ISYU: Epektibo ba ang mga hakbang na ginagawa ng pamahalaan sa

paglaban sa COVID-19.
SANG-AYON:
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
DI SANG-AYON:
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Talakayan
Ayon kay (Austero, et al., 2018), dinidesenyo ang posisyong papel upang
sabihin ang posisyon ng grupo o organisasyon o maging ang tao sa isyu.
Maaaring ang isyu ay internasyonal, nasyonal, at lokal. Ang posisyong papel,
katulad ng isang debate, ay naglalayong maipakita ang katotohanan at
katibayan ng isang tiyak na isyung kadalasan ay napapanahon at nagdudulot
ng magkakaibang pananaw sa marami depende sa persepsiyon ng mga tao.
(Juan, 2019)
Ang layunin ng posisyong papel na mahikayat ang mga mambabasa na

pumanig sa pinaniniwalaan ng awtor. Mahalagang makita ng mga
mambabasa na katanggap-tanggap atmay katotohanan ang sinasabi ng
awtor.
29
✎ Ang posisyong papel ay isang sulatin na

nagpapahayag ng tiyak na paninindigan ng
isang indibidwal o grupo tungkol sa isang
makabuluhan at napapanahong isyu.
Naglalaman din ito ng mga katuwiran o
ebidensiya para suportahan ang paninindigan.
Bukod sa paninindigan at mga katuwiran ng
sumulat, mahalagang bahagi rin nito ang
posisyon at mga katuwiran ng kataliwas o
katunggaling panig. Karaniwang maikli lamang
ang posisyong papel, isa o dalawang pahina
lamang,upang mas madaling itong mabasa at
maintindihan ng mga mambabasa mahikayat
silang pumanig sa paninindigan ng sumulat ng
posisyong papel.
 Tiyakin ang paksa -May dalawang posibleng paraan kung paano

nabubuo ang paksa ng posisyong papel. Una puwedeng reaksiyon ito sa
isang mainit na usaping kasalukuyang pinagtatalunan. Pangalawa,
puwedeng tugon lamang ito sa isang suliraning panlipunan.
 Gumawa ng panimulang saliksik- Matapos matiyak ang paksa, gumawa

ng panimulang saliksik. Lalo na kung napapanahon ang isyu, maaaring
magbasa ng diyaryo o magtatanong tanong nhg opinion sa mga taong
may awtoridad sa paksa para mapalalim ang pagkakaunawa sa usapin.
Maging bukas ang isip para makabuo ng matalino at ng opinyon sa mga
taong may awtoridad sa paksa upang mapalalim ang pagkaunawa
makatuwirang posisyon. Iwasan munang kumiling sa isang panig
namaaaring humadlang para makita ang iba't ibang pananaw sa
usapin.
 Bumuo ng posisyon o paninindigan batay sa inihanay na mga katuwiran-

Magtala ng mga argumento o katuwiran ng magkabilang panig
upang matimbang ang dalawang posisyon. Mas mabuting isulat sa
papel ang mga katuwiran sa dalawang hanayanpara magkaroonbng
biswal na representasyon ng mga ito
 Gumawa ng mas malalim na saliksik- Matapos matiyak ang sariling

paninindihan sa isyu, maaaring magsagawa ng mas malawak at malalim
na saliksik tungkol sa usapin. Ditto maaari sumangguni sa mga aklat at
akademikong journal, makipanayam sa mga taong may awtoridad at
iba pang sanggunian
 Bumuo ng balangkas- Pagkatapos matipon lahat ng datos, gumawa ng

balangkas para matiyak ang direksiyon ng pagsulat ng posisyong papel.
Maaaring gamiting gabay ang sumusunod na huwaran: Introduksiyon,
Mga Katuwiran ng Kabilang Panig, Mga Sariling Katuwiran, Pangsuporta
sa Sariling Katuwiran, at Huling Paliwanag na dapat Paninindigan.
30
 Sulatin ang posisyong papel- Kapag ang balangkas ay malinaw, madali

nang maisusulat ang posisyong papel at kailangan buo ang tiwala sa
paninindigan at mga katuwiran. Kinakailangan maiparamdam at
maipahiwatig sa mambabasa na kapani-paniwala ang mga sinasabi sa
posisyong papel. Ipakita ang kaalaman at awtoridad. Patunayan na ang
sariling paninindigan ang siyang tama at nararapat.
 Ibahagi ang posisyong papel- Mawawalan ng saysays ang posisyong

papel kung hindi ito maibabahagi sa publiko. Maaaring magsipi ng
maraming kopya at ipamigay ito sa komunidad, msgpaskil sa mga lugar
na mababasa ng mga tao, ipalathala sa pahayagan, magpaabot ng
kopya sa mga estasyon ng telebisyon, radyo, at iba pa. Maaari ding
gamitin ang social media flatform upang maabot ang mas maraming
mambabasa.
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Isulat ang T kung ang pahayag ay nagsasaad ng tamang impormasyon

at M naman kung ito ay mali. Kung mali ang pahayag, guhitan ang salitang
naging dahilan ng maling impormasyon at isulat ang tamang salita para dito.
Isulat ang iyong sagot sa patlang.
____________ 1. Mayroon tayong pitong (7) hakbang na maaaring sundin sa

pagsulat ng posisyong papel.
____________2. Ang pagbibigay ng opinyon ng isang taong may awtoridad
o kaalaman hinggil sa paksa ay nakapagpapatatag ng pangangatwiran.
____________ 3. Nararapat lang na panindigan ang isang prinsipyo lalo
na kung ito ay pawang katotohanan.
____________ 4. Ang isang argumento ay pakikipag-away sa iyong katunggali.
____________5. Ang posisyong papel ay ang pagkontra sa katotohanan ng
isang kontrobersiyal na isyu sa pamamagitan ng pagbuo ng isang kaso o
usapin para sa iyong pananaw o posisyon
Gawain sa Pagganap
Panuto:Sumulat ng posisyong papel batay sa ipinaliwanag na mga hakbang.

Pumili lamang ng isang isyu.
1. Pag-aaral sa New Normal
2. Anti-Terror Bill
3. Korapsyon
PAMANTAYAN PUNTOS
Makatotohanan at kapani-paniwala ang argumentong 40
inilahad
Organisado, at malinaw ang pagkakasunod-sunod ng 20
mga ideya o impormasyon.
Magkakaugnay ang mga patunay sa paksang inilahad; 20
may kaisahan ang mga punto at ebidensyang nakuha.
Maayos ang pagkakabuo ng mga pangungusap, tama 20
ang baybay ng mga salita, wasto ang mga bantas na
ginamit at gumagamit ng mga pahayag na
nakapanghihikayat sa mambabasa.
KABUOAN 100
31
Layunin
Sa araling ito ay maaring makabuo ng kanyang konseptuwal para sa pag-aaral

mula sa kaugnay na literatura at pag-aaral. Nagsasaad ang bahaging ito ng
dahilan na humanap ng mga datos na susuriin, magpapaliwanag sa
phenomenon at nagbibigay ng balangkas na nagsasaad ng konseptuwal ng
mga awtor na pinagbabatayan ng pag-aaral. Ang konseptwal na balangkas ay
naglalaman ng konsepto ng mananaliksik hinggil sa pag-aaral na isinasagawa.
Ito ang pangunahing tema at panuntunan ng pag-aaral. Sa araling ito ay
naglalaman ng konsepto ng mananaliksik hinggil sa pag-aaral na isinasagawa.
Ito ang pangunahing tema at panuntunan ng pagsisiyasat. Ang nasabing
balangkas ay ipinakikita sa isang presentasyon ng paradigma ng pananaliksik
na kailangan maipaliwanag nang maayos.Ito ay binubuo ng Paghahanda
(input), Proseso (process) at Kinalabasan (Output).
a. Natutukoy ang kahulugan ng balangkas konseptuwal;

b. Nakikilala ang mga elemento at hakbang sa paggawa ng konseptuwal
na balangkas at;
c. Natutukoy ang mga katangian ng mahusay na konseptuwal na
balangkas
Balik-Aral
Panuto: Magbigay ng dalawang isyu na sa tingin mo ay kailangang bigyang

pansin. Pagkatapos ay ibigay ang iyong paninindigan sa mga isyung ito sa
pamamagitan ng paglalahad ng mga punto. Isulat sa hiwalay na papel.
32
Panuto: Buoin ang talata sa ibaba, piliin sa kahon ang sagot. Maaaring sagutin
sa hiwalay na papel.
Ang _________________________ ng pag-aaral na ito ay ginagamitan ng

________________. Nilalahad dito ang mga pagbabatayan na gagamitin sa pag-
aaral. Kung paano gagawin ang mga hakbangin sa pag-aaral ay nasa bahagi
ng ______________________, ______________________o resulta ay ang kabuuang
dapat malaman at mapatunayan ng pag-aaral.
Output-Kinalabasan Konseptuwal na balangkas
Process-proseso Input-paghahanda
Talakayan
KONSEPTUWAL NA BALANGKAS- Ay naglalaman ng konsepto na hinggil sa

pag-aaral na isinasagawa. Ito ang pangunahing tema at panuntunan ng
pagsisiyasat. Ang nasabing balangkas ay ipinakikita sa isang presentasyon ng
paradigma ng pananaliksik na kailangan maipaliwanag nang maayos. Ito rin
ay naglalahad ng estruktura na nagpapakita kung paano binibigyang
kahulugan ng mananaliksik ang pilosopikal, epistemolohikal, metodolohikal, at
analitikal ang kanyang ginagawang pag-aaral (Adom, 2018). Ito rin ay
pinagsama-samang magkakaugnay na konsepto upang maipaliwanag o
masagot ang haypotesis ng ginagawang pananaliksik. (Imenda, 2014). Ay
dapat nakaayos sa lohikal na estruktura sa tulong ng larawan o biswal na
nagpapakita ng pagkakaugnay ng mga ideya (Grant at Sanloo, 2014).
Ang konseptuwal na Balangkas ng pag-aaral na ito ay

ginagamitan ng Input (paghahanda) –Nilalahad dito ang mga
pagbabatayan na gagamitin sa pag-aaral. Kung paano gagawin ang mga
hakbangin sa pag-aaral ay nasa bahagi ng Process (proseso), Output
(kinalabasan) o resulta ay ang kabuuang dapat malaman at mapatunayan ng
pag-aaral.
Halimbawa ang paksang napili ng mananaliksik ay may kinalaman sa

edukasyon.
33
MGA KATANGIAN NG ISANG ELEMENTO AT HAKBANG SA PAGBUO NG

MAHUSAY NA KONSEPTUWAL KONSEPTUWAL NA BALANGKAS-
NA BALANGKAS-
 Tukuyin ang paksang pag-aaralan.
 Kompleto ang mga  Tukuyin ang mga konsepto.( Ano- ano ang
konsepto. batayang konsepto at mga
 Angkop ang mga sumusuportang konsepto?).
linya, hugis, at iba  Alamin ang mga ugnayan ng mga
pang simbolo. konsepto. (Ano-ano ang magkakaugnay
 Madaling maunawaan at magkakasama?).
 Kung ang konseptuwal  Ilarawan kung ano ang tamang itsura ng
na balangkas ay balangkas. (Ano ang tamang gamitin:
mahusay, ito ay dayagram, grap, o talahanayan?).
magsisilbing  Iguhit ang konseptuwal na balangkas. (
pundasyon para sa Ano-ano ang angkop na linya at hugis?
pangangalap ng Ano- ano ang tamang pagkakasunod-
datos at sa gagawing sunod ng konsepto? At ano-ano ang
pag-aaral. salitang may diin?).
Gawain sa Pagsulat
Panuto: Sa inyong papel iguhit ang paradigma ng konseptuwal na balangkas

na nasa ibaba. Ilagay ang mga gawaing dapat isagawa ng mananaliksik sa
angkop na kahon na nasa balangkas.
Input-Paghahanda Process-proseso Output-kinalabasan
Gawain sa Pagganap
Panuto: Gumawa ng sariling Konseptuwal na Balangkas gamit ang presentasyon

ng paragdigma (input-paghahanda, process-proseso, output-kinalabasan)
pumili ng ng paksa na inyong gagawan ng balangkas. Maaaring balikan ang
halimbawa na nasa TALAKAYAN?
 Social Media
 Kapaligiran
 Mga Isyung Panlipunan
PAMANTAYAN PUNTOS
Kawastuhan at pagkakasunod-sunod ng nilalaman. 50
Kaayusan at kalinawan ng mga ideya 30
Orihinalidad 20
KABUUAN 100
34
SANGGUNIAN:
 Filipino sa Piling Larang Akademik. Pinagyamang Pluma. Quezon Ave,

Quezon City Phoenix Publishing House, 2016
 Arrogante, Jose A. Filipino Pangkolehiyo, Kasiningan, Kakayahan at
Kasanayan sa Komunikasyon. Binagong Edisyon. Mandaluyong City;
National Books Store 2000
 Pamela C.Constantino et.el Filipino sa Piling Larangan (Akademik)Rex
Book Store 2016 Edition
 Villanueva, Voltaire M. at Bandrill Lolita T. “ Pagsulat sa Filipino sa Piling
Larangan: Akademik at Sining at Disenyo” Quezon City: Vibal Publishing
Group. Inc.
 Jocson, Magdalena, et. Al. Filipino 2 Pagbasa at Pagsulat Tungo sa
Pananaliksik. Quezon City: Lorimar Publishing Co., Inc., 2012.
 DIWA Senior High School Series: Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang:
Akademik
 https://www.google.com/search?q=meme+skipping+steps&source=lnms
&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiq4t_hicf1AhU1y4sBHS75BlUQ_AUoAXoEC
AEQAw&biw=1137&bih=730&dpr=0.9#imgrc=OIms9XNPwvAkwM
 http://bnvhsmodules.com/wp-content/uploads/2020/10/MODYUL-2-
LARANG-AKADEMIK-New-version-Edited.pdf
 http://www.ruelpositive.com/talumpati-banghay-aralin
 http://earch?q=g+diaries&tbm=isc
Pinaghanguan ng mga Larawan:
 https://www.pinclipart.com/pindetail/bhhxwb_info-icon-info-icon-
transparent-clipart/
 https://medium.com/weareevermore/create-a-successful-donation-
page-using-the-6-principles-of-persuasion-3b60b5b0aa5b
 https://www.pngegg.com/en/png-bqxrw
 https://pngtree.com/freepng/book-idea-novel-story-abstract-flat-color-
icon-template_4967491.html
 https://pngset.com/images/question-free-people-icons-background-
question-and-answers-clothing-sweets-food-person-transparent-png-
2885584.png
 https://www.pngplay.com/image/150463
 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/VisualEdit
or_-_Icon_-_Reference.svg/1024px-VisualEditor_-_Icon_-
_Reference.svg.png
 https://www.pngfind.com/mpng/hiibbob_diseno-pub-reference-check-
icon-hd-png-download/
 https://chemistry.case.edu/2017/10/employment-opportunity-tenure-
track-assistant-professor-cwru-chemistry/briefcase-flat-vector-icon/
 https://www.flaticon.com/free-icon/fiction_2178098
 https://iconscout.com/icon/balance-354
 https://www.clipartmax.com/middle/m2i8G6A0b1b1Z5d3_health-
insurance-facts-storytelling-icon/
 https://www.iconfinder.com/icons/5327074/crime_evidence_investigate_i
nvestigation_icon
 https://www.pinclipart.com/pindetail/ibxommb_academic-mindset-icon-
transparent-mindset-icon-png-clipart/
 https://www.itcglobaltranslations.com/blog/professional-editing-and-
proofreading/
 https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/blogging-education-
creative-writing-vector-21786949
 http://earch?q=g+diaries&tbm=isc
35

Ika-III at Ika-IV Na Markahan: Baitang

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ika-III at Ika-IV Na Markahan: Baitang

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Philippine College of Advanced Arts and Technology Baitang

1914 Doña Faustina Bldg., Recto Ave., Quiapo, Manila 1001

Kaalinsunod ng patuloy na paglawig ng mundo ng akademya ang

Isa sa kakayahang mahalagang matamo ng isang mag-aaral ang

Sa modyul na ito—“Filipino sa Piling Larangan (Akademik)”—matatalakay

Sa bahaging ito mamamalas ang mga inaasahang

Sa bahaging ito naman babalikan ang mga

Dito inaalam ang paunang ideya ng mga mag-aaral

Dito tinatalakay ang mismong aralin. Binibigyang diin

Ito ang pangwakas na pagtataya. Kinapapalooban

Sa bahaging ito makikita ang mga gawaing susubok

YUNIT 1- Kahulugan, Layunin at mga Uri ng Pagsulat 1

YUNIT 2- Akademikong Sulatin 4

YUNIT 3- Proseso at Etika sa Pagsulat ng Akademikong Sulatin 9

YUNIT 6- Pagsulat ng Rebyu o Kritik 20

YUNIT 7- Pgsulat ng Katitikan ng Pulong 24

Ang lahat ng mga tekstong atin nang nabasa at nakilala ay masusing

Panuto: Bigyang kahulugan ang pagsulat batay sa iyong sariling

IMPORMATIBONG PAGSULAT (EXPOSITORY WRITING) – Ang pangunahing

MAPANGHIKAYAT NA PAGSULAT (PERSUASIVE WRITING) – Naghahangad

MALIKHAING PAGSULAT (CREATIVE WRITING) – Nagpapahayag ito ng

AKADEMIKO- Itinuturing itong isang intelektuwal na pagsulat dahil

REPERENSYAL- Pagsulat na ang layunin ay magbigay ng rekomendasyong

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Isulat ang sagot sa

___________6. Uri ng pagsulat na nagpapamalas ng pagiging malikhain ng

Lumikha ng isang nasusulat na patalastas o paskil na may

Sa nakalipas na aralin, isa sa mga binanggit na uri ng pagsulat ay ang

Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

Panuto: Magsagawa ng paunang pananaliksik ukol sa mga paksang

Kahulugan Kalikasan Katangian Anyo

Upang higit na maalawak ang ating kaalaman hinggil sa akademikong

Ang akademikong sulatin ay akdang tuluyan o prosa na nasa uri ng ekspositori o

Ngayong alam na natin ang mga konseptong may kinalaman sa

Magtalakay ng Isang uri ng sanaysay. Nasa anyong prosa

mga larawan paksa

Iba-iba ang layon Ito ay isang sanaysay Ang sanaysay ay

Magpabatid ng Ito ay pagdalumat sa Iba-iba ang anyo

Magtala ng maha- Ang sulating ito ay Magkakaiba ang

May layong Ito ay nagsasaad ng Ito ay nasa anyong

Makapaglahad ng Ito ay panimulang Sistematiko ang

Lumikha ng isang INFOGRAPHICS ukol sa tinakalay na paksa—

Gayong tiyak na ang iyong paunang kaalaman ukol sa pokus ng

Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

Panuto: Suriin ang larawan at sagutin ang sumusunod na tanong:

1. Ano ang iyong napansin sa larawan?

Ang mga sulatin ay marapat dumaan sa mga proseso ng pagsulat

-Unang -Pagsusuri sa -Pagsasa-

Mga Etika sa Pagsulat ng Akademikong Sulatin

Pag-iimbento ng mga datos at Pagbili at pang-aakin ng biniling papel o

Sadyang pagkakaltas ng mga datos Pag-subcribe sa mga website na

Modipikasyon o pagpapalit ng mga Pagbabayad sa iba upang gumawa ng

Panuto: Bilugan ang mga mahahalagang salitang may kinalaman sa

Suriin ang larawan. Saliksikin ang sitwasyon o ang kaganapan.

1. Anong batas na sinuway at sa papaanong paraan ito nilabag

Kawastuhan ng mga Impormasyon 40 Puntos

Napagtagumpayan na natin ang mga aralin hanggil sa paunang

Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

Panuto: Masdan at suriin ang bawat larawan. Magbigay ng labinlima (15)

Ano nga ba ang Pictorial Essay at paano ito nililikha?

1. Pumili ng paksa. Ito ay maaaring tumutugon sa pamantayang itinakda ng nagpagawa ng

3. Maging tiyak sa layunin ng pagsulat at gamitin ang mga larawan sa pagkamit ng

Panuto: Ilahad ang pagkakaparehas at pagkakaiba ng Pictorial essay at

Lumikha ng isang PICTORIAL ESSAY na may tatlo (3)