Fili 101:
 NTC, MSU-IIT na noo'y SBC-Manila
TATLONG IDEYA NG BIHIS NG SISTEMA NG
EDUKASYON
1. International standards
-Basic education at ang karagdagang dalawang
taon ay mabubukas ng pinto sa mas maraming
oportunidad para sa mga mag-aaral.
2. Labor mobility
-Mas mapapabilis ang pagkakaroon ng trabaho
ng mga mag-aaral na magtatapos sa ilalim ng ngayon
ay umiiral na na sistema ng edukasyong K to 12.
3. ASEAN integration
-Upang maging tugma ang kalakaran ng mga
kasaping bansa ng organisasyon.
TANGGOL WIKA
Ang Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng
Wikang Filipino o Tanggol Wika ang alyansang
nangunguna sa pakikibaka laban sa pagpaslang ng
Commission on Higher Education (CHED) sa Filipino,
Panitikan at Philippine Government and Constitution
subjects sa kolehiyo.
TANGGOL KASAYSAYAN
Ang grupong nagtataguyod naman ng
pagkakaroon ng required at bukod na asignaturang
Philippine History/Kasaysayan ng Pilipinas sa hayskul.
Dr. Bienvenido Lumbera
“Pambansang Alagad ng Sining”
 Dahil sa marami niyang kontribusyon sa panitikan,
panulat, pelikula at pag-aaral ng kultura, si
Beinvenido Lumbera ay tinanghal bilang isa sa mga
haligi ng sining sa Pilipinas.
CHED Memorandum Order (CMO) No. 20, Series of
2013 ang Korte Suprema para ipahinto ang pagpaslang
sa Filipino at Panitikan sa kolehiyo, bunsod ng kasong
isinampa ng Tanggol Wika.
POSISYONG PAPEL
-isang pasulat na gawaing akademiko
kung saan inilalahad ang paninindigan sa isang
napapanahong isyu na tumutukoy sa iba’t ibang
larangan.
DLSU -inaasahang may sapat na katatasan sa wikang
pambansa ang sinumang gradweyt.
ADMU -hindi lamang midyum ng pagtuturo ang Filipino
isa itong displina. Lumilikha ito ng sariling larangan ng
karunungan na nagtatampok sa pagka-Pilipino sa
anumang usapin sa loob at labas ng akademya.
UP -ang kahalagahan ng Filipino sa komunikasyong
panloob, bilang wikang “susi ng kaalamang- bayan”.
PUP -umiiral sa realidad sa Pilipinas na ang Filipino ay
wikang panlahat.
PNU -Patuloy na magiging mapanghamon ang
pagyakap sa globalisasyon at kaalinsabay nito ay mas
humigpit ang pagyakap sa sariling pagkakakilanlan at
identidad.
Ilan pang unibersidad na nagpahayag ng
pagsuporta sa adbokasiya ng Tanggol Wika:
 Technological University of the Philippines
(TUP) Manila
 Dela Salle College of St. Benilde (DLS-CSB)
 Xavier University
 Pamantasang Lungsod ng Marikina
Iba pang organisasyon:
 Dalubhasaan ng mga Umuusbong na Mag-
aaral ng Araling Filipino (DANUM)
Sa isang bansa na pinagdedebatehan pa rin
ang pambansang identidad, hindi matatawaran ang
ambag ng pagkakaroon ng asignaturang Filipino sa
lahat ng antas ng edukasyon, tungo sa pagpapatibay ng
kolektibong kaakuhan ng ating sambayanan.
 League of Filipino Students (LFS)
Ang pagpapanatili ng mga asignaturang Filipino
at Ingles sa General Education Curriculum ay
umaangkop sa ninanais ninyong (CHED) pagkakaroon
ng holistic growth sa mga mag-aaral, upang mas
mahasa at maging bihasa pa lalo ang mga Pilipino sa
dalawang wika na ito.
 University Student Government (USG) ng DLSU
Nakalilikha ito ng mga rehistrong
nagpapayaman sa korpus ng wikang pambansa.
ARTIKULO XIV, SEKSYON 6
"Napapailalim sa mga probisyon ng batas at
bilang maaaring ipalagay ng Kongreso na nararapat,
Ang pamahalaan ay gagawa ng mga hakbang upang
simulan at ipagpatuloy ang paggamit ng Filipino
bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at
bilang wika ng pagtuturo sa sistema ng edukasyon”.
G. David Michael M. San Juan
 12 Reasons to Save the National Language
 panahong ito kainitan ang pakikipaglaban sa
pagbabalik ng asignaturang Filipino at Panitikan sa
kurikulum ng kolehiyo.
Virgilio S. Almario
 ang wikang Filipino ay totoong mabubuhay at
yayaman sa pamamagitan ng patuloy na paggamit
araw-araw ng mga mamamayan.
Lalo ring pinagtibay ng administrasyong
Aquino ang patakarang bilingguwalismo sa
edukasyon sa pamamagitan ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 53, serye ng 1987.
BILINGGUWALISMO
ay ang paggamit ng dalawang uri ng lenggwahe
o wika. Mula sa partikular na rehiyon o probinsiya na
ating kinabibilangan tayo ay may sariling dayalektong
ginagamit sa loob ng ating tahanan.
KWF
-Batas Republika Blg. 7104
-pangunahing ahensya ng gobyerno na nangangalaga
sa patuloy na pagpapaunlad at pagtataguyod ng
paggamit ng wikang Pambansa at ng iba pang wika sa
Pilipinas
KOMUNIKASYON
ay isang proseso ng pagpapalitan ng
impormasyon na kadalasan na ginagawa sa
pamamagitan ng karaniwang sistema ng mga simbolo.
FAKE NEWS
Tumutukoy sa mga sadyang hindi
totoo, o mga kwento na naglalaman ng ilang
katotohanan ngunit hindi ganap na tumpak.
ILANG HAKBANG UPANG MALAMAN KUNG ANG
IMPORMASYON AY LEHITIMO O HINDI.
1. Pagbuo ng kritikal na pagtingin sa mga
impormasyon.
2. Maging mapanuri sa pinagmulan ng mga
impormasyon.
3. Kilalanin kung sino ang pinagmulan ng
impormasyon at suriin ang mga katibayan.
4. Huwag magpadala sa tinatawag na
“face value” ng mga impormasyon.
FACE VALUE (Hindi porket Kilala ka or sikat ka dapat
ay maniwala kana)
5. Suriin kung tunog tama ba ang pahayag o
impormasyon.
MASS MEDIA O PANGMADLANG MIDYA
Ang ginagamit ng karamihan na mapagkukunan
ng impormasyon at balita. Ito ay nangangahulugang
teknolohiya na inilaan upang maabot ng impormasyon ang LALO NA SA MGA PANANALIKSIK SA AGHAM
madla.
MAXWELL MCCOMB AT DONALD SHAW
Ang pangmadlang midya ang nagtatakda kung ano katotohanang bunga ng mga datos na nakalap.
ang pag-uusapan ng publiko.
GEORGE GERBNER
Ang midya lalo na ang telebisyon, ang
tagapagsalaysay ng lipunan na lumilinang sa kaisipan
ng mga madalas
manood na ang mundo’y magulo at nakakatakot.
MARSHALL MCLUHAN
Binabago ng midya ang simbolikong kapaligiran  di-estrukturadong interbyu
ng mga tao at naiimpluwensiyahan nito ang kanilang
pananaw, karanasan, ugali, at kilos kung kaya’t
masasabing “ang midyum ay ang mensahe.
STUART HALL
Ang midya ay nagpapanatili sa ideolohiya ng
mga may hawak ng kapangyarihan sa lipunan.
PANANALIKSIK
Ang pananaliksik ay isang maingat at
detalyadong pag-aaral sa isang tiyak na problema, pag- PAGTATANONG-TANONG
aalala o isyung gamit ang pamamaraang pang-agham.
PINAKAKAILANGAN NG ISANG MANANALIKSIK-
PAKSA
Ang Paksa ay isang bahagi ng pangungusap na
ginagamit para sa pinag-uusapan o pinagtutuunan ng
pansin.  mga tanong at hindi nya pinipilit igaya ang daloy sa
ANG BATIS NG IMPORMASYON
Ang batis ng impormasyon ay
ang pinanggagalingan ng mga katunayan na kailangan
para makagawa ng mga pahayag ng kaalaman hinggil
sa isang isyu, penomeno, o panlipunang realidad.
DALWANG PANGUNAHING URI:
 Primaryang Batis
Ang primaryang batis ay mga orihinal na
pahayag.
 Sekundaryang Batis
Ang sekundaryang batis naman ay
pahayag ng interpretasyon, opinyon.
Alin sa dalawang uri ng batis ang
binibigyang prayoridad ng mananaliksik?
Primaryang Batis
KWALITATIBO
Personal ang pagkuha ng datos upang mas
maunawaan ang mga salik na makapagbibigay ng
interpretasyon sa datos na makakalap.(interbyu)
KWANTITATIBO
Tumutukoy sa kalkulasyon ng bilang o bigat ng
kasagutan ng mga respondente. (sarbey)
MAY MGA PAMAMARAAN
NA RING NADEBELOP MULA SA LARANGAN NG
SIKOLOHIYANG PILIPINO (SP) NA MADALAS NANG
GAMITIN NGAYON NG MGA PILIPINONG ISKOLAR,
PANLIPUNAN.
EKSPERIMENTO
Laboratory upang tuklasin ang kadalisayan at
INTERBYU
Isang interaksiyon sa pagitan ng mananaliksik
bilang tagapagtanong at tagapakinig, at tagapagbatid na
syang tagabahagi ng impormasyon.
URI NG INTERBYU:
 estrukturadong interbyu
 semi-estrukturadong interbyu
FOCUS GROUP DISCUSSION (FGD)
Isang semi-estrukturadong talakayan na
binubuo ng tagapagpadaloy na kadalasang
mananaliksik, at anim at hanggang sampung kalahok.
PAKIKISANGKOT HABANG PAKAPA-KAPA
isang eksplorasyon hinggil sa isang paksa sa
konteksto ng pamumuhay ng mga tao sa isang
komunidad gamit ang mga katutubong pamamaraan.
Kung nais maberipika ang mga impormasyong
nakuha mula sa ibang tagapagbatid.
PAKIKIPAG-KUWENTUHAN
 Ito ay isang di-estrukturado at impormal na usapan
 walang ginagamit na tiyak na
isang direksyon.
PAGDADALAW-DALAW
 Ang pagpunta-punta at pakikipag-usap ng
mananaliksik sa tagapagbatid upang sila ay
magkakilala.
PAKIKIPANULUYAN
Inaasahang malalim at komprehensibo ang
impormasyong malilikom ng mananaliksik.
PAGBABAHAY-BAHAY
Ang pagpunta sa mga bahay sa iba’t ibang
lugar sa pangangalap ng impormasyon batay sa gusto
nilang malaman.
PAGMAMASID-MASID
Pag-oobserba gamit ang mata, ilong, taynga at
pandama sa tao, lipunan at kapaligiran.
PAGSUSURI
Ang pagsusuri ay isinasagawa
pagkatapos mangalap at magbasa ng mga katunayang
impormasyon at datos para sa binubuong pahayag ng
kaalaman.
TSISMISAN
Istoryahan ng buhay-buhay ng mga Kababayan.
 Impormasyong ang katotohanan ay di-tiyak.
Ang GOSSIPER ay tumutukoy lamang sa tao na
mahilig makipagkwentuhan o magkalat ng sikreto ng
iba.
Ang TSISMOSA ay kilala bilang sinungaling at
mapag-imbento ng kwento.
LEGAL NA AKSYON AT MGA PATAKARAN NA
KAUGNAY NG TSISMIS.
• Libelo
ang tawag sa malisyosong pagpapakalat sa
publiko ng mapanirang paratang laban sa isang tao o
korporasyon.
• Oral defamation
Ay paninirang puri sa salita o kilos na walang
katotohanan na nakakasira sa reputasyon at karakter ng
isang tao na may parusang kulong under article 358 ng
revised penal code. Ang slander ay may dalawang
klase, simple slander na may mababang parusa at
grave slander na may mataas na parusa.
Madalas nangyayari sa umpukan, at minsan sa
tsismisan.
PAGBAHAY-BAHAY
Pakikipag-kapuwa sa kanyang tahana’t
kaligiran.
 Pagdalaw o pagpunta ng isang tao
o grupo sa mga bahay sa isang pamayanan para
maghatid ng mahalagang impormasyon.
PULONG-BAYAN
Marubdob na Usapang Pampamayanan.
 Pagtitipon ng isang grupo ng
mga mamamayan sa itinakdang oras at lunan upang
pag-usapan nang masinsinan.
KOMUNIKASYONG DI- BERBAL
Pagpapahiwatigan sa Mayamang Kalinangan.
 Ito ay paraan ng pagbabatid ng kahulugan o
mensahe sa pamamagitan ng samot-saring bagay
maliban sa mga salita.
MGA PARAAN NG PAGGAMIT NG
MGA SENYAS NA DI-BERBAL:
1. Ang mga senyas na di- berbal ay kapupunan ng
komunikasyong berbal.
2. Ang mga senyas na di- berbal ay maaaring gamitin sa
halip na wika.
3. Maaaring pabulaanan ng mga senyas na di- berbal
ang isinasaad na wika.
4. Upang ayusin ang daloy ng komunikasyon.
MGA EKSPRESYONG LOKAL
Tanda ng Matingkad, Masigla at
Makulay na Ugnaya’t Kuwentuhan.
 Ang mga ekspresyong lokal ay mga salita o
pariralang nasasambit ng mga Pilipino dahil sa bugso ng
damdamin kagaya ng galit, yamot, gulat, pagkabigla,
pagkataranta, takot, dismaya, tuwa o galak.

UMPUKAN
Usapan, Katuwaan at Iba pa sa Malapitang
Salamuhaan.
 ay impormal na paglalapit ng tatlo o higit pang tao
na magkakakilala para mag-usap na
magkakaharap.

TALAKAYAN
Masinsinang Palitan at Talaban ng Kaalaman
 Pagpapalitan ng ideya sa pagitan ng dalawa, o higit
pang kalahok na nakatuon sa tukoy na paksa.

DALAWANG URI NG TALAKAYAN

 Pormal na talakayan
Karaniwang nagaganap sa mga itinakdang
pagpupulong.
 Impormal na talakayan