Mga Kaugnay na Salita

1. Kontekstwalisado
o ay nangangahulugang mahirap maunawaan ang
nilalaman o konteksto kung hindi ito nauunawaan
o naiintindihan ang kahulugan.
2. Komunikasyon
o ang tawag sa isang proseso ng pagpapadala at
pagtanggap ng mensahe
o mula sa salitang latin na “Communis” na
nangangahulugang panlahat.
• ito’y komunikasyon na • ito’y uri ng komunikasyon
pasalita o gumagamit ng na simbolo at senyas ng
tinig. kamay ang ginagamit upang
makipagtalastasan.
HALIMBAWA
“Gumising ka na sa HALIMBAWA
katotohanan, hindi “finger heart”
kana niya mahal!” mahal kita/I love you
3. Kontekstwalisadong Komunikasyon
o paraan ng paggamit ng wikang Filipino sa
pagsasalita sa kapwa tao at;
o pagsusulat gamit ang wikang Filipino

o nakatuon dito ang pakikinig sa tao gamit

ang wika natin at;
4. Wika
o inilarawan bilang identidad ng isang bayan o bansa, ang
kaluluwa o sumasalamin sa ating kultura at ang nag-uugnay sa
isa’t isa
o mahalaga sa sarili, kapwa at lipunan.

5. Filipino
o wikang ginagamit ng mga naninirahan sa Pilipinas
o ang pambansang wika ng mga Pilipino

6. Pilipino
o ang tawag sa mga taong naninirahan sa Pilipinas
7. Saligang Batas 1987, Ar tikulo
X I V, S e k s y o n 6

• ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino

• samantalang nalilinang, ito’y dapat payabungin at pagyamanin
sa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga
wika.
Manuel L. Quezon
o Ama ng wikang Pambansa

Bienvenido Lumbera
o pambansang alagad ng sining at Panitikan

C h e d M e m o r a n d u m n o. 5 7 ,
series of 2017-
o Course Syllabus sa Filipino
 Ang Pagtataguyod ng
Yunit 1 Wikang Pambansa sa
Mataas Na Antas ng
Edukasyon at Lagpas pa
 Mga Layunin :
1. Makilala ang mga makawikang organisasyon at
institusyong nakipaglaban para maibalik ang mga
asignaturang Filipino at Panitikan sa kolehiyo;
2. Mapalalim ang pag-unawa sa malaking gampanin ng
Filipino at Panitikan sa buhay at pag-unlad ng mga
mag-aaral; at
3. Makapagpahayag ng sariling tindig hinggil sa
Filipino at Panitikan sa kolehiyo gamit ang
modernong midya.
Pagbabagong Bihis
sa Sistema ng
Edukasyon
1.International Standards:

o kabilang sa iilan na mga bansa na may

lamang na
at ang
ay magbubukas ng pinto sa mas
maraming oportunidad para sa mga
mag-aaral.
2 . L abor Mobility
o alinsunod sa pagtatangkang mas
mapabilis ang pagkakaroon ng
trabaho ng mga mag-aaral na
magtatapos sa ilalim ngayon ay
ukol sa umiiral na sistema ng
edukasyong K to 12.
3.Asean Integration:
o kabahagi upang maging tugma
ang kalakaran ng mga kasaping
bansa ng organisasyon

o para sa lalong matibay na

ugnayan at pagtutulungan sa
pagitan ng mga miyembro.
Hamon sa Pagkakaroon
ng K to 12
o tangkang pag-aalis ng asignaturang may
kaugnayan sa Filipino at Panitikan

o Anti-Filipino CHED Memorandum Order

o CMO No.20 Series of 2013
 Tanggol Wika
Alyansa ng mga Tagapagtanggol
ng Wikang Filipino

o samahang naglalayong ipaglaban o

ipagtanggol ang paggamit ng
wikang Filipino upang mas lalong
pagyabungin at mapagyaman ang
ating kultura.
 Tanggol

Kasaysayan

Alyansa ng mga Tagapagtanggol ng

Kasaysayan

o grupong nagtataguyod naman ng

pagkakaroon ng dapat at bukod na
asignaturang Philippine
History/Kasaysayan ng Pilipinas sa
hayskul.
 Posisyong

Papel

o pasulat na gawaing akademiko

kung saan inilalahad ang
paninindigan ng isang
napapanahong isyu na tumutukoy
sa iba’t ibang larangan tulad ng
edukasyon, politika, batas, at iba
pa.
 1. DEPARTAMENTO NG FILIPINO
NG DE LA SALLE UNIVERSITY

Mga Nagpasa 2. MGA GURO NG ATENEO DE

MANILA UNIVERSITY
ng Posisyong
Papel Hinggil 3. UNIBERSIDAD NG PILIPINAS-
sa Filipino at DILIMAN
Panitikan sa 4. POLYTECHNIC UNIVERSITY OF
Kolehiyo THE PHILIPPINES, MANILA
5. PHILIPPINE NORMAL
UNIVERSITY
Y
U
N
I
T

II
Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay

PINAGMUMULAN
NG KAALAMAN:
araw-araw na pangyayari sa
buhay o karanasan
Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay
DULOT NG
TEKNOLOHIYA
-mas aksesibol ang
impormasyon
-may mga masasamang
loob/mapanlamang
 Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay
Sa kasalukuyan ay laganap ang:
Pang-madlang midya
Virtual na komunikasyon,
Disinformation sa paraang fakenews
kung saan ang mga midya ang
ginagamit sa Information and
Communication Technology (ICT).
 Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay
MASS MEDIA O
PANGMADLANG
MIDYA
ang ginagamit ng karamihan
na mapagkukunan ng
impormasyon at balita
(pahayagan, magasin, radyo,
telebisyon, at Internet)
 Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay
MAXWELL MCCOMB at DONALD SHAW
 ang pangmadlang midya ang nagtatakda kung ano ang pag-
uusapan ng publiko
GEORGE GERBNER
 ang midya, lalo na ang telebisyon, ang tagapagsalaysay ng
lipunan na lumilinang sa kaisipan ng mga madalas manood na
ang mundo’y magulo at nakatatakot
 Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay
MARSHALL MCLUHAN
 binabagong midya ang simbolikong kapaligiran ng mga tao at
naiimpluwensiyahan nito ang kanilang pananaw, karanasan, ugali, at
kilos kung kaya’t masasabing “ang midyum ay ang mensahe”.

STUART HALL
 angmidya ang nagpapanatili sa ideolohiya ng mga may hawak ng
kapangyarihan sa lipunan (Griffin, 2012).
 Ang Pananaliksik at ang Komunikasyon sa
Ating Buhay
FAKE NEWS
ay tumutukoy sa mga sadyang
hindi totoo, o mga kwento na
naglalaman ng ilang katotohanan
ngunit hindi ganap na tumpak, sa
pamamagitan ng aksidente o disenyo.
 PARAAN UPANG MALAMAN ANG FAKE NEWS
1. pagbuo ng kritikal na pagtingin sa mga impormasyon.
2. maging mapanuri sa pinagmulan ng impormasyon.
3. kilalanin kung sino ang pinagmulan ng impormasyon
4. suriin ang mga katibayan.
5. huwag magpadala sa tinatawag na “face value” ng mga
impormasyon. Hindi kasiguraduhan ang magandang
presentasyon ng tama at lehitimong batis ng impormasyon.
6. higit sa lahat suriin kung “tunog tama” ba ang pahayag o
impormasyon.
Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay

Paalala: Maging mapanuri at

kritikal sa mga
impormasyong nakukuha sa
midya.
Ang Pananaliksik at ang
Komunikasyon sa Ating Buhay

Bawat hakbang na gagawin natin sa

pagpoproseso ng impormasyon,
kailangang magtiwala tayo sa kakayahan
ng Filipino bilang mabisang pag-unawa
at pagpapaunawa.
 MULAAN NG IMPORMASYON:
MAPANURING PAGPILI MULA SA
SAMO’T SARING BATIS
SLIDESMANIA.COM
 Batis ng Impormasyon
ang pinanggagalingan ng mga katunayan
(halimbawa: Facts, and figures at datos)
(halimbawa. Obserbasyon , berbal, at
biswal na teksto, artifact fossil) na
kailangan para makagawa ng mga
pahayag na kaalaman hinggil sa isang
isyu, penomeno, o panlipunang realidad.
SLIDESMANIA.COM
 URI NG BATIS NG IMPORMASYON

PRIMARYA SEKUNDARYA
SLIDESMANIA.COM
 PRIMARYA
Ito ay mga orihinal na pahayag,

01
obserbasyon at teksto na direktang
nagmula sa isang indibidwal, grupo o
institusyon na nakaranas, nakaobserba,
o nakapagsiyasat ng isang paksa o
phenomena.
SLIDESMANIA.COM
 AYON KAY SAN JUAN ET. AL (2018)
Mula sa harapang ugnayan sa kapuwa tao:
1. pagtatanong tanong
2. pakikipagkuwentuhan
3. panayam o interbyu
4. pormal, inpormal, estrukturado, o semi
estrukturado talakayan;
5. umpukan
6. pagbabahay bahay
SLIDESMANIA.COM
 Mula sa mga materyal na nakaimprenta sa
papel, na madalas ay may kopyang elektroniko:
1. awtobiyograpiya
2. talaarawan
3. sulat sa koreo at email
4. tesis at disertasyon
5. sarbey
6. artikulo sa journal
7. balita sa diyaryo, radio, at telebisyon;
SLIDESMANIA.COM
 Mula sa iba pang batis:
1. harapan o online na survey.
2. artifact ng bakas o labi ng dating buhay na bagay,
specimen pera, kagamitan, at damit;
3. nakarecord na audio at video,
4. mga blog sa internet na maglalahad ng sariling
karanasan o obserbasyon.
5. website ng mga pampubliko at pribadong ahensya sa
internet at
6. mga likhang sining tulad ng pelikula, musika, painting,
at music video
SLIDESMANIA.COM
 SEKUNDARYA

02
ay pahayag ng interpretasyon, opinyon
at kritisismo mula sa indibidwal, grupo,
o institusyon na hindi direktang
nakaranas, nakaobserba o nagsaliksik sa
isang paksa o penomeno.
SLIDESMANIA.COM
 Halimbawa:
1. Ilang artikulo sa dyaryo at magasin kagaya ng editorial kuro kurong tudling,
sulat sa patnugot, at tsimis o tsika
2. encyclopedia
3. Teksbuk
4. Manwal at gabay na aklat
5. Diksyonaryo at Tesoro
6. Kritisismo
7. Komentaryo
8. Sanaysay
9. Sipi mula sa orihinal na hayag sa teksto
10. Abstrak
11. Mgakagamitan sa pagtuturo kagaya ng powerpoint presentation at
12. Sabi-sabi
SLIDESMANIA.COM
 “Ugaliing mag-aral at magdasal upang
ang grado ay hindi mangatal.”
SLIDESMANIA.COM
 PAKSA

MGA GAWAING
PANGKOMUNIKASYON
NG MGA PILIPINO
 PILIPITIN ANG
LAYUNIN
NAIIPIT NA DILA

Minekaniko
Mailarawan ang ni Moniko
mga gawaing ang
pangkomunikasyon ng mga Pilipino sa iba’t
makina ng minika ni Monika.
ibang antas larangan.
Magamit ang wikang Filipino sa iba’t ibang
tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa

AngMapalalim
makina
lipunang Pilipino.
ng minika ni
ang pagpapahalaga sa sariling
Monika
minekaniko
paraan ng pagpapahayag ngni
iba’t ibang antas at larangan.
Moniko.
mga Pilipino sa
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

- mula sa salitang espanyol na chimes - isang uri ng usapan o

huntahan na posibleng nangyayari na bago pa man dumating ang mga
mananakop sa bansa

- itinuturing na isang pagbabahaginan ng impormasyong ang

katotohanan ay di-tiyak.
 PINAGMULAN NG TSISMISAN

1
(1) Obserbasyon ng
unang tao o grupong
nakakita o nakarinig
sa itsitsismis;
 PINAGMULAN NG TSISMISAN

2
(1) Imbentong pahayag
ng isang naglalayong
makapanirang-uri sa
kapuwa; o
 PINAGMULAN NG TSISMISAN

3
(1) Pabrikadong teksto
ng nagmamanipula o
nanlilinlang sa isang
grupo o sa madla.
 NILALAMAN NG TSISMISAN

1. maaaring totoo,
2. bahagyang totoo,
3. binaluktot na katotohanan,
4. dinagdagan o binawasang katotohanan,
5. sariling interpretasyon sa nakita o narinig,
6. pawang haka-haka,
7. sadyang di-totoo, o inimbentong kwento
 LIBELO
Ayon sa Artikulo 353, ang libelo ay isang pampubliko at
malisyosong mga paratang sa isang krimen o isang bisyo o
depekto na maaaring makatotohanan o kaya ay haka-haka
o anumang kilos, pagkukulang, kondisyon, katayuan, o
kalagayan na naging dahilan ng kasiraang-puri, pangalan o
pagpapasala sa isang likas o huridikal na tao, o upang
masira ang alaala ng isang namayapa na.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

- impormal na paglalapit ng tatlo o higit pang tao na

magkakakilala para mag-usap nang magkakaharap

- Sa pangkalahatan, ay hindi planado o nagaganap na

lang sa bugso ng pagkakataon
MGA KALAHOK SA
UMPUKAN
1. mga kusang lumapit para
makiumpok, mga di-sadyang
nagkalapit-lapit, o mga biyayang
lumapit.
2. Sa pagkakataong hindi kakilala
ang lumapit, siya ay masasabing
isang USISERO na ang tanging
magagawa’y manood at makinig sa
mga nag-uumpukan;
MGA KALAHOK SA
UMPUKAN
3. kung siya ay sasabat,
posibleng magtaas ng kilay
ang mga nag-uumpukan at
isiping siya ay intrimitida,
atribida o pabida
 NILALAMAN
1. Kagaya ng tsismisan, walang tiyak o planadong daloy ang
pag-uusap sa umpukan.
2. Subalit di kagaya sa una, ang umpukan ay puwedeng
dumako rin sa seryosong talakayan, mainit na pagtatalo,
masayang biruan, malokong kantiyawan, at maging sa laro at
kantahan.
3. Sa umpukan ng mga Pilipino’y madalas talagang maisingit
ang biruan, na minsa’y nauuwi sa pikunan.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

- pagpapalitan ng ideya sa pagitan ng dalawa o higit pang

kalahok na nakatuon sa tukoy na paksa.

- pormal o impormal at puwedeng harapan o mediated o

ginamitan ng anumang media
 LAYUNIN NG TALAKAYAN

1. pagbusisi sa isyu o mga isyung kinakaharap ng isang tao,

isang grupo, buong pamayanan, o buong bansa para
makahalaw ng aral, magkaroon ng linaw at
pagkakaunawaan,
2. maresolba ang isa o makakakawing na mga problema at
3. makagawa o makapagmungkahi ng desisyon at aksiyon
 URI NG
TALAKAYAN
PORMAL NA TALAKAYAN
- karaniwang nagaganap sa mga itinakdang pagpupulong at sa mga
palabas sa telebisyon at programa sa radio kung saan pinipili ang
mga kalahok.
- Mayroong TAGAPAGPADALOY/FACILITATOR: tagatiyak sa daloy ng
diskusyon
- Maaaring magkaroon ng pagpapalitan at pagbabanggaan ng
magkaibang pananaw at pagkritik sa ibinahaging ideya.
- Mayroong NEUTRALIZER O TAGAPAGPALAMIG/TAGA-AWAT
IMPORMAL NA
TALAKAYAN

madalas nangyayari sa umpukan, at

minsan sa tsismisan o di sinasadyang
pagkikita kaya may posibilidad na hindi
lahat ng kalahok ay mapipili
MEDIATED NA
TALAKAYAN

1. Paggamit ng midya
2. Teleconferencing
3. Facebook group chat
4. Talakayan sa telebisyon
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

1. Kinasasangkutan ito ng indibidwal o higit pang maraming

indibidwal na tumutungo sa dalawa o higit pang maraming
bahay
2. pamamaraan para pag-usapan ang mga sensitibong isyu
sa isang pamayanan
3. personal ang pakikitungo ng tao na tuwirang nakikipag-
usap sa iba pang tao
 LAYON

1. pangungumusta sa mga kaibigan o kamag-

anak na matagal nang hindi nakita,
2. pagbibigay-galang o pugay sa
nakatatanda,
3. paghingi ng pabor para sa isang proyekto o
solicitation, at marami pang iba.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

PAGTITIPON ng isang grupo ng mga mamayan sa

itinakdang oras at lunan upang PAG-USAPAN nang
masinsinan, kabahalaan, problema, programa at iba pang
usaping pangpamayanan.
 MGA GAWAING PANGKOMUNIKASYON NG MGA PILIPINO

May PAGKAPORMAL ang pagtalakay na

nakapokus lamang sa paksa na inihanda para sa
espisipikong gawain
MGA KALAHOK

- kinatawan ng iba’t-ibang sektor sa isang pamayanan,

- mga ulo o kinatawan ng mga pamilya o sinomang
residenteng apektado ng paksang pag-uusapan o
interesadong makisangkot sa usapin
Bilang isang kasapi ng lipunan, paano mo
mapapahalagahan ang pagkakaiba – iba ng
paggamit ng wika ng mga taong iyong
nasasakupan?
 Ugaliing mag-aral at
magdasal upang grado’y
hindi mangatal.
ALTERNATIVE RESOURCES
PAGPAPAHIWATIGAN SA
MAYAMANG KALINANGAN
 Mga paraan ng paggamit ng mga senyas na di-
berbal

1. Ang mga senyas na di-berbal ay

kapupunan ng komunikasyong berbal
2. Ang mga senyas na di-berbal ay
maaaring gamitin sa halip na wika
3. Maaaring pabulaanan ng mga senyas na
di-berbal ang isinasad ng wika
4. Upang ayusin ang daloy ng
komunikasyon
Uri ng komunikasyong di-berbal

SA PAMAMAGITAN
SA PAMAMAGITAN NG ESPASYO
-gamit ang talampakan-
NG PAGHIPO o distansyang pampubliko (12 o
o pagkalong higit pa)
o pagyapos o distansyang sosyal (4-7)
o pagtapik
o distansyang personal (1 ½-4)
o distansyang pangtapatan ng
*paghipo upang loob (hindi hihigit sa 12 dali)
ipahayag ang o paraan ng pag-aayos ng
damdamin. isang silid
Uri ng komunikasyong di-berbal
SA PAMAMAGITAN SA PAMAMAGITAN
NG ORAS
-mga halimbawa-
NG KATAHIMIKAN
o paanyayang ipinadala pagdaramdam
sa atin sa araw mismo
ng pagtititpon Pagkagalit
o nagpapahuli sa mga
pagtitipon upang hindi
kawalan ng hangaring
masabing sabik sa makipag-uganayan.
pagdalo hindi pagkibo
o pagtunog ng telepono
sa hatinggabi
 Uri ng
komunikasyong
di-berbal
(REUSCH AT KEES)
1. Komunikasyon sa pamamagitan ng senyas

o Kabilang sa kategoryang ito ang lahat ng kumpas

na ginagamit sa halip ng salita, bilang at
pagbabantas.
o Mga halimbawa ay ang simpleng iisahing pantig na
kumpas na ginagamit sa telebisyon upang sabihing
oras na para sa patalastas o kaya'y ang higit na
kumplikadong sistema ng kumpas na ginagamit ng
mga bingi at pipi.
2. Komunikasyon sa pamamagitan ng aksiyon.

o Kabilang dito ang lahat ng uri ng paggalaw tulad ng

paglakad o kaya'y pagkain.
o Ang paraan ng paggalaw ay maaaring bigyan ng
kahulugan ng mga nakakakita.
o Halimbawa:
PAGLAKAD (mahinhin, nagmamadali, tinatamad)
PAGKAIN (laki ng gutom o sa paraan ng paggalaw sa
hapag-kainan)
3. Komunikasyon sa pamamagitan ng obheto

o Kabilang dito ang lahat ng sadya at hindi sadyang

pagpapakita ng mga obheto tulad ng mga alahas,
damit, aklat, disenyo ng bahay, atbp.

o Halimbawa,
SINGSING SA PALASINGSINGAN
 ng kaliwang kamay ay nagpapahiwatig na ang may
suot ay may nobyo na;
SALAMIN SA MATA
 impresyong matalino ang gumagamit nito (malabo
ang mata)
 TANDA NG MATINGKAD,
MASIGLA AT MAKULAY NA
UGNAYA’T KUWENTUHAN
o Ito ay mga parirala at pangungusap na
ginagamit ng mga tao sa pagpapahayag ng
damdamin o pakikipag-usap na ang kahulugan
ay hindi literal na kahulugan ng bawat salita
at hindi maiintindihan ng mga ibang taong
hindi bihasa sa lenggwahe.
o Ito rin ang nagbibigay ng kaibahan sa ibang
wika.
Halimbawa:
o Manigas ka!
oSusmaryosep
o Bahala na si Batman. oAnak ng ______!
(Bahala na.) oNaku po!
o Malay ko. oDyusko!
Ano ga!
o
oAnla naman. “Ala
o Sayang. eh! ano ga naman
o Hay naku. yaan.”
 Kadlo: \kahd-loh\
Kagaykay: \kah-gai-kai\
o Ibig sabihin: Upang
kumuha ng tubig. oIbig sabihin: Isang
o Ibang tawag :igib insekto na maingay
o Halimbawa: “Utoy , wala tuwing gabi.
na tayong tubig pwede oIbang tawag : kuliglig.
gang magkadlo ka ng tubig
sa timba.”
oHalimbawa: “Ang ingay
ng mga kagaykay sa gabi.”
GAWAIN: Mag-isip ng limang ekspresyong lugar at punan ang sumusunod;

Ekspresyong Lokal Kahulugan Gamit