KONTEKSTWALISADONG

KOMUNIKASYON SA
FILIPINO
 KABANATA II:
MGA GAWING
PANGKOMUNIKASYON NG MGA
PILIPINO
 A.
BALIK-ARAL:
ANG KOMUNIKASYON
3
1. KAHULUGAN NG KOMUNIKASYON

Komunikasyon

Ito ay isang gawaing kinakaharap araw-araw ng

bawat isa. Magmula sa pagsilang hanggang sa pananatili
sa mundo ay naisasakatuparan ang
pakikipagkomunikasyon.

4
ETIMOLOHIYA NG SALITA
Louis Allen (1958)
Ang komunikasyon ay kabuuang ginagawa ng tao kung nais niyang
lumikha ng unawaan sa isip ng iba na kinasasangkutan ng patuloy na
pakikipag-usap, pakikinig at pag-unawa.
Keith Davis (1967)
Ang komunikasyon ay isang proseso ng pagpapasa at pag-unawa sa
impormasyon mula sa isang tao patungo sa kanyang kapwa.
Newman at Summer (1977)
Ang komunikasyon ay pagpapalitan ng impormasyon, ideya, opinyon,
o maging opinyon ng mga kalahok sa proseso.
Birvenu (1987)
Ang komunikasyon ay isang proseso ng pagpapasa ng
nararamdaman, ugali, kaalaman, paniniwala at ideya sa pagitan ng mga
nabubuhay na nilalang.
Keyton (2011)
Ang komunikasyon ay isang pagkakaunawaan sa pagitan ng mga
kalahok sa prosesong ito. 5
 Bakit ka
nakikipagkomunikasyon?

sarili kapwa Praktikal

6
2. DAHILAN NG PAKIKIPAGKOMUNIKASYON NG TAO

a. Pangangailangan upang makilala ang sarili

– malaking tulong upang mahubog ang pagkatao.

b. Pangangailangang makisalamuha o makihalubilo

- bukod pa sa daan ang komunikasyon upang ganap na makilala
ang sarili ng isang tao, nagsisilbi rin itong daluyan upang matagpuan nito
ang mga bagay na may kaugnayan sa kanyang buhay sa hinaharap.

c. Pangangailangang praktikal
- maaaring hindi magawa o maisakatuparan ang iba’t ibang bagay
kung walang komunikasyon gaya lamang ng simpleng paghahanap sa
isang lugar na hindi mo pa napuntahan at iba pa.
7
 B.
MGA ANYO, ELEMENTO, AT
ANTAS NG KOMUNIKASYON
8
1. ANYO NG KOMUNIKASYON
a. Pormal at impormal na komunikasyon

Ang pormalidad at impormalidad ng komunikasyon ay maaaring

tayain batay sa ekspektasyon sa magaganap na proseso at sa kung sinu-sino
at paano maisasagawa ang prosesong ito.

Pormal – depinido o tiyak ang balangkas, direkta at seryoso ang tono

ng pagpapahayag.

Impormal – may laya

9
1. ANYO NG KOMUNIKASYON

b. Berbal at ‘di-berbal na komunikasyon

Berbal – ginagamitan ng salita. Hal. sa mga rally – mga sinisigaw at

nakasulat sa banner.

‘Di-berbal – ‘di ginagamitan ng salita. Hal. senyas, ng pagtaas ng

kamao, pagkakapit-bisig atbp.

10
2. ELEMENTO NG KOMUNIKASYON
Mga sangkap o elementong bumubuo sa proseso ng komunikasyon;
a. Nagpapadala (sender/encoder)

b. Mensahe 1. mensaheng pangnilalaman o berbal

2. mensaheng relasyunal o ‘di-berbal

c. Daluyan

d. Tagatanggap (receiver/decoder)
e. Sagabal 1. Semantikong sagabal
2. Pisyolohikal na sagabal
3. Pisikal na sagabal
4. Teknolohikal na sagabal
5. Kultural na sagabal
f. Tugon 6. Sikolohikal na sagabal

11
MODELO NI DAVID BERLO

12
3. ANTAS NG KOMUNIKASYON

a. Intrapersonal na komunikasyon

b. Interpersonal na komunikasyon

c. Pangkatang komunikasyon

d. Pampublikong komunikasyon

e. Pangmadlang komunikasyon

13
 C.
ANG KULTURA

14
KAHULUGAN NG KULTURA

Kultura
Ito at tumutukoy sa sining, batas, moral, mga kaugalian
at iba pang mga karunungan, mga paniniwala, at iba pang
mga kakayahan at mga ugaling nakamit ng tao bilang
miyembro ng lipunan.

15
DALAWANG KATEGORYA NG KULTURA BATAY SA
PAGPAPADALA NG MENSAHE ( EDWARD HALL, 1959)

1. Low-context culture – ginagamit ng direkta ang wika upang ihayag ang

ideya, nararamdaman, saloobin at opinyon ng isang indibidwal na
kabilang sa ganitong kultura.

2. High-context-culture – ang pagpapakahulugan sa mga salita ay hindi

lamang nakabatay sa salitang ginagamit ng isang indibidwal.
Bagkus, malaki rin ang papel ng mga ‘di-berbal na
palatandaan(clues), pamantayan, kasaysayan ng relasyon, ugnayan
at ng konteksto ng komunikasyon upang maiwasang masaktan ang
damdamin ng kausap at mapanatili ang relasyon sa kapwa.

16
URI NG KULTURA AYON SA MGA IBANG SOSYOLOHISTA
AT ANTROPOLOHISTA

1. Indibidwalistikong Kultura
-Amerika, Australia, Canada – maituturing na indibidwalistikong mga
bansa.
2. Kolektibong Kultura
- Latin Amerika, Asya, Gran Britanya – kolektibismo ang namamayani

17
 D.
‘DI-BERBAL NA
KOMUNIKASYONG PILIPINO
18
‘DI BERBAL NA KOMUNIKASYONG PILIPINO

Bukod sa komunikasyong berbal, ang mga Pilipino ay may iba’t

ibang paraan din ng pagpapahayag ng damdamin gamit ang
komunikasyong di-berbal tulad ng ibang lahi:

1. kinesika (kinesics) 6. iconics

2. proksemika (proxemics) 7. olfactorics
3. chronemics 8. colorics
4. haptics (sense of touch) 9. pictics
5. oculesics 10. vocalics
11. objectics
19
 ‘DI BERBAL NA KOMUNIKASYONG PILIPINO
Samantala, sa nakagawiang pangkomunikasyon ng mga Pilipino ay
naipapakita gamit ang kilos o galaw ng katawan gaya ng mga sumusunod:

a. Pagtatampo (tampo) – ito ay damdaming dala ng pagkabigo sa isang

bagay na inaasahan sa isang malapit na tao gaya ng kapatid, magulang,
kamag-anak, kasintahan o kaibigan.

b. Pagmumukmok (mukmok) – ito ay komunikasyong naipaparating sa

pamamagitan ng pagsasawalang-kibo.

c. Pagmamaktol (maktol) – akto ng pagpapahayag na ang layunin ay ipakita ang

pagrereklamo, paghihimagsik o pagtutol sa paggawa ng isang bagay na
labag sa kalooban.

d. Pagdadabog (dabog) - ito ay ‘di-berbal na komunikasyon na likas sa

kulturang Pilipino na ang pinakamalaking elemento ay paglikha ng
ingay. 20
 E.
GAWING PANGKOMUNIKASYON
NG MGA PILIPINO
21
GAWING PANGKOMUNIKASYON KOMUNIKASYON I
NG MGA PILIPINO

1. TSISMISAN

Batay sa etimolohiya nito, galing sa salitang kastila na “chismes”

na tumutukoy sa kaswal na kumbersasyon tungkol sa buhay ng ibang tao
na ang impormasyon ay maaaring totoo o madalas ay hindi.

Ayon kay Dr. Frank McAndrew (2008) ng Know College, nilinaw

niya na ang tsismis ay hindi palaging negatibo. Ito ay positibo rin.
Katunayan, binanggit niyang hindi talaga maiiwasan ang ganitong gawain
sapagkat batay sa mga pag-aaral, ito ay likas at normal na bahagi ng
buhay ng tao.

22
GAWING PANGKOMUNIKASYON KOMUNIKASYON I
NG MGA PILIPINO

2. UMPUKAN

Isang gawaing pangkomunikasyon na kinabibilangan ng dalawa o

higit pang kalahok kung saan ang bawat isa ay nagbabahaginan ng
impormasyon. Nagaganap sa umpukan ang kumustahan ng mga Pilipino
ukol sa mga buhay-buhay magmula sa usapin ng kani-kanilang pamilya,
trabaho, kaibigan, kalusugan, pangyayari sa barangay o bayan, usaping
politika, hanggang sa pagpaplano ng mga bagay-bagay. Isa sa mga
kilalang umpukan sa bansa ay ang salamyaan sa Lungsod ng Marikina.

• Prop. Jayson Petras (2010), ipinaliwanag nito ang kasaysayan ng

salamyaan bilang bahagi ng kalinangang Marikenyo at ipinaliwanag
ang bisa nito bilang talastasang bayan.
23
3. TALAKAYAN

Tumutukoy sa pagpapalitan ng kuro-kuro ng mga kalahok sa

nasabing usapan na binubuo ng tatlo o higit pang katao. Kalimitang
tinatalakay ang mga problema na layuning bigyang solusyon o kaya ay mga
patakarang nais ipatupad.

Mga Halimbawa ng Pormal na Talakayan:

a. panel discussion

b. simposyum

c. lecture-forum

24
GAWING PANGKOMUNIKASYON KOMUNIKASYON I
NG MGA PILIPINO

4. PAGBABAHAY-BAHAY
Kalimitan itong ginagawa sa mga sitwasyong nangangailangan ng
impormasyon ang isang indibidwal o organisasyon ukol sa kalagayan o
sitwasyon ng komunidad gamit ang pagtatanong-tanong bilang metodo.

5. PULONG-BAYAN

Isinasagawa ng publiko at mga kinauukulan. Sa Kulturang Pilipino,

ang pulong-bayan ay isang pangkomunikasyong Pilipino na isinasagawa
kung may nais ipabatid ang mga kinauukulan tungkol sa kasalukuyang
kalagayan ng komunidad.

25
GAWING PANGKOMUNIKASYON KOMUNIKASYON I
NG MGA PILIPINO
6. MGA EKSPRESYONG LOKAL

Ang mga ekspresyong lokal ay mga salita o pariralang nasasambit

ng mga Pilipino dahil sa bugso ng damdamin gaya ng galit, yamot, gulat,
pagkabigla, pagkataranta, takot, dismaya, tuwa o galak. May mga
ekspresyon din ng pagbati, pagpapasalamat o pagpapaalam sa iba’t ibang
lugar ng Pilipinas - San Juan, et al. (2018)
Ang ekspresyong lokal ay ang likas at ordinaryong wika na naiiba sa
anyo at gamit sa lohika at iba pang uri ng pilosopiya.

Mga Halimbawa ng Ekspresyong Lokal:

Susmaryosep! Ano ba ‘yan! Manigas ka!
Bahala na Ina ko po! Hay naku!
26
A. Paliwanag Sa Mga Ekspresyong Lokal Batay Sa I
Kontekstong Pilipino (San Juan, Et Al., 2019)
“Susmaryosep!” (pinaikling Hesus, Maria at Hosep)

• Ang ekspresyong ito ay malimit na marinig sa mga nakatatanda (lola,nanay,

tiyahin) na kanilang nasasambit kapag sila ay nagulat o nag-aalala.
• Sa kasaysayan, may kaugnayan ito sa Katolisismong dala ng mga Espanyol sa
Pilipinas. Sa pamamagitan ng ekspresyong ito, malalaman na ang mga Pilipino ay
humihingi ng tulong sa Diyos (Hesus) gayundin sa Kanyang mga magulang (Maria
at Hosep)

“Bahala na” ( mula sa Bathala na)

• Nagpapahiwatig ng katapangan sa panig ng nagsasalita. May pagka-negatibo

ngunit mararamdaman ang positibong kung susuriin ang lalim nito dahil hindi ito
sasabihin ng isang Pilipino kung wala itong plano o kahandaan.
• Sa ekpresyong ito, mararamdaman din na ipinapaubaya sa Diyos kung anuman
ang magiging resulta ng pangyayari. 27
B. Ilang Ekspresyong Lokal Mula Sa Ibang Wika Sa I
Pilipinas (San Juan, Et Al., 2018)
Timog Katagalugan
• “Ewan ko!” (Ginagamit kung walang masabing tiyak na sagot o umiiwas magsabi
ng salitang maaaring makapanakit)
• “Tanga!” (depende sa pagkakasabi na maaaring pag-uyam o pagbibiro)
Kabikulan
• “Diyos mabalos!” (Diyos na ang bahalang magbabalik sa iyong kabutihang loob)
• “Inda ko saimo!” ( nagpapahayag ng pagkadismaya)
• “Alla!” (pagkagulat, pagkamangha)
Bisaya
• “Ay ambot!” ( ewan ko sa ‘yo)
• “Samok ka!” (naguguluhan sa isang tao)
• “Ay tsada!” ( pagkalugod sa isang bagay)
Batanes (pagbati ng mga Ivatan)
• “Capian ka pa nu Dios!” ( pagpalain ka ng Diyos)
• “Dios mamajes!” (Diyos na ang magbabalik sa ‘yo)
• “Dios maapu!” (katumbas ng D’yos ko!)
28
 Ang mga ganitong ekspresyong lokal ng mga Pilipino ay
hindi nawawala. Katunayan, nagkakaroon din ng ebolusyon o pag-
unlad ang mga ito bunga ng pagiging dinamiko at malikhain ng
wika. Ang mga ekpresyong Diyos ko day at Juice ko Lord na mula
sa D’yos ko po! ay ilan sa mga patunay nito.

Sa kasalukuyan, karaniwan na ring maririnig sa kabataan

lalo na sa mga milenyal ang mga ekpresyong gaya ng mga
sumusunod: Charot; echos; charing; E di wow!; Ikaw na!; na kung
saan bawat isa ay may sariling kahulugan, paraan ng pagbigkas,
gamit at konteksto sa lipunan kung saan sila umiiral (San Juan, et
al., 2019).

29
C. Mga Naiambag Ng Ekspresyong Lokal Sa Pag-unlad Ng Mga I
Pilipino Sa Larangan Ng Komunikasyon
1. Naging dinamiko ang wikang Filipino
Ang pagbabago ng wika ay isa sa mga katangian ng wikang buhay.
At sa patuloy na pagdagdag ng mga salita o pagbibigay ng bagong
kahulugan nito, ay lalong lumalago ang wikang Filipino.

2. Pagyaman ng bokabularyong Filipino

Ang mga nabubuong ekspresyon ay nakatutulong sa malawak na
pagpipilian ng mga tao sa salitang nais nilang magamit sa
pakikipagpahayagan.

3. Nagaganap ang modernisasyon ng wikang Filipino

Sa kasalukuyan, patuloy ang pag-unlad ng wikang Filipino dahil may
mga bagong sibol na mga ekspresyon na nagmumula sa mga milenyal o
kabataang Pilipino. 30
Presentasyon ni: G. John Dave B. Roque

WAKAS.

31