Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại

và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

Sau khi ổn định tương đối chế độ thực dân của mình ở Việt Nam, từ năm 1887 người Pháp bắt
đầu tiến hành chương trình khai thác thuộc địa Đông Dương lần thứ nhất. Đây cũng là thời gian
mà nhiều đô thị lớn nước ta bắt đầu được mở rộng và qui hoạch lạitheo những nguyên tắc và
quan niệm về đô thị thịnh hành ở Pháp lúc bấy giờ.

Các công trình kiến trúc chủ đạo được xây dựng ở Hà Nội, Hải Phòng hay Sài Gòn đều mang
tinh thần của chủ nghĩa cổ điển Pháp thế kỷ 19. Có lẽ vì vậy mà nhiều người nhận xét Hà Nội
giống như một Paris thu nhỏ. Có thể kể ra đây một số công trình tiêu biểu theo xu hướng này, ở
Hà Nội như Phủ Toàn quyền, Dinh Thống sứ, Toà án Hà Nội, Viện Radium, Nhà hát lớn... ở Sài
Gòn có toà Đốc lý, Nhà hát lớn, Toà Pháp đình...

Bản thiết kế mặt tiền công trình Đại học Đông Dương

Từ sau thập kỉ 20, chương trình khai thác thuộc địa Đông Phương lần thứ hai bắt đầu và cũng
được tiến hành ồ ạt hơn ở giai đoạn trước nhiều. Phong cách kiến túc cổ điển Pháp mất dần vị
trí độc tôn: Một mặt là sự xâm nhập của trào lưu kiến trúc hiện đại Pháp vào Việt Nam, mặt
khác là sự xuất hiện của những xu hướng tìm tòi, kết hợp khai thác kiến trúc truyền thống Việt
Nam. Sự hình thành một phong cách mới, kết hợp thành tựu công nghệ và văn hoá Pháp với
truyền thống văn hoá và kiến trúc bản địa là xu hướng tất yếu. Bản thân giới trí thức Pháp ở
thuộc địa cũng thấy được sự áp đặt những giá trị văn hoá từ chính quốc vào một đất nước cũng
vốn có truyền thống văn hoá lâu đờilà không thể chấp nhận được. Hơn nữa, sau một thời gian
khai thác các công trình mang phong cách thuần tuý châu Âu cho thấy nó hoàn toàn không phù
hợp về mặt khí hậu cũng như tập quán sinh hoạt, truyền thống thẩm mỹ và cảnh quan Việt
Nam.

Từ giữa thập kỷ 20, một loạt công trình kiến trúc theo phong cách kết hợp được khởi công xây
dựng. Kiến trúc sư hàng đầu của phong cách kiến trúc này – sau này được gọi là phong cách
kiến trúc Đông Dương là Ernest Hébrard, một kiến trúc sư người Pháp khá nổi tiếng lúc bấy
giờ. Ông đã làm việc nhiều năm ở Đông Dương, say mê văn hoá truyền thống bản địa, tác giả

1/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

của các phương án qui hoạch Hà Nội và Đà Lạt.

Tác phẩm đầu tiên theo phong cách kiến trúc Đông Dương do Hébrard thiết kế là toà nhà chính
Đại học Đông Dương (1923 – 1925). Toạ lạc ở một vị trí khá đẹp đầu đường Lý Thường Kiệt
(Hà Nội), xế phía trước lại có một vườn hoa nhỏ, công trình đã tạo ra một điểm nhấn đô thị mặc
dù qui mô không lớn (Ảnh 1).

Ảnh 1: Đại học Đông Dương (Ảnh chụp đầu thế kỷ 20)

2/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

Được thiết kế từ bên Pháp, khi mang sang thi công ở Việt Nam có một số thay đổi nhỏ nên công
trình vẫn mang nhiều nét kinh viện châu Âu. Cấu trúc không gian đói xứng hoàn toàn, mặt bằng
đơn giản theo phong cách chính thống, nhấn mạnh khối sảnh và cầu thang trung tâm, hai bên
là giảng đường và thư viện bố trí trên hai tầng. Tác giả đã đưa vào công trình khá nhiều lớp mái
kiểu Á Đông kể cả lớp mái giả ở khối trung tâm, cửa sổ các phòng được che bởi những ô văng
chéo gắn ngói ta. Toà nhà còn được trang trí bởi rất nhiều chi tiết trang trí kiểu con triện cùng
hình thức trồng rường giả gỗ.

Đây là thể nghiệm đầu tiên của Hébrard theo phong cách Đông Dương nên theo chúng tôi, tác
giả chưa mấy thành công trong việc kết hợp nhuần nhuyễn những bộ mái, những chi tiết kiến
trúc truyền thống bản địa vào một công trình mang đậm dấu ấn cổ điển kinh viện kiểu châu Âu.

Năm 1925, một công trình nữa theo phong cách kiến trúc Đông Dương được khởi công, đó là Sở
Tài chính (nay là trụ sở Bộ Ngoại giao - Ảnh 2). Nằm trong bối cảnh trung tâm hành chính -
chính trị Đông Dương theo phương án qui hoạch của Hébrard; toà nhà là điểm kết thúc trục
đường Chu Văn An, đồng thời nằm giữa trục tam giác cân tạo bởi các đường Điện Biên Phủ,
Tôn Thất Đạm, Bắc Sơn; đây là công trình duy nhất của Hébrard được xây dựng theo qui hoạch
này.

Ảnh 2: Trụ sở Bộ Ngoại giao (trước đây là Sở Tài chính Đông Dương)

Toà nhà có mặt bằng đăng đối, hình chữ I, phía quay ra phố Chu Văn An là khối nhà làm việc,
hành lang giữa, phía đường Bắc Sơn là khối lưu trữ kiểu xuyên phòng, giữa chúng là không gian

3/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

sảnh  và cầu thang. Mặc dù về mặt tổ chức không gian chức năng hoàn toàn theo phong cách
kinh điển của các toà nhà hành chính Pháp lúc bấy giờ, nhưng về mặt xử lý kiến trúc, tác giả đã
khéo léo kết hợp với các hình thức kiến trúc phương Đông tạo ra những nét bay bổng, hài hoà
với cảnh quan. Đáng chú ý nhất ở đây là cấu tạo bộ mái ngói với rất nhiều lớp mái lớn nhỏ cùng
những ô văng dốc trên các cửa sổ. Hệ mái của công trình thực sự có ý nghĩa và che nắng chống
chói và chống mưa hắt. Các lỗ thông hơi tổ chức trên sàn và sát trần bảo đảm thoát nhiệt tốt.
Các chi tiết kiến trúc bản địa được xử lý nhuần nhuyễn, không còn đơn giản là một sự sao chép
sống sượng.

Công trình là một thành công lớn của Hébrard trong ý đồ tạo ra một hình loại kiến trúc kết hợp,
phù hợp với khí hậu nhiệt đới và cảnh quan khu vực. Tuy vậy, do hệ mái đã được tổ chức khá
nhiều lớp, các ô văng dốc trên cửa lại bị chia cắt nên mặt đứng công trình còn khá rườm rà tạo
ra ấn tượng nệ cổ.

Bảo tàng Louis Finot (nay là Bảo tàng Lịch sử - ảnh 3) xây dựng trong những năm 1928-1932
cũng do kiến trúc sư Hébrand thiết kế là một thành công đầy ấn tượng của phong cách kiến trúc
Đông Dương. Mặt bằng bảo tàng được kiến tạo theo yêu cầu của không gian kiến trúc trưng bày
nên chỉ gồm hai thành phần chính: Không gian sảnh hình bát giác và một phòng trưng bày lớn,
tổ chức theo hình thức xuyên phòng có sự chuyển tiếp được tổ chức khéo léo. Bên cạnh đó còn
có một số không gian phù trợ tạo thành một tổng thể trưng bày khoáng đạt. Hệ thống mái chồng
mái được tác giả sử dụng, đặc biệt trên khối sảnh bát giác và ở các không gian phù trợ khác
cũng là yếu tố chủ đạo của hình thức kết hợp ở công trình này. Các cửa thông gió và lấy sáng
được đặc biệt lưu ý, kết hợp với nhiều chi tiết kiến trúc Á Đông được xử lý khéo léo. Hệ thống
cây xanh được kéo từ vườn hoa phía trước vào sâu trong sân Bảo tàng làm cho công trình
dường như mọc lên từ khối cây xanh nhiệt đới. Là một công trình văn hoá thuộc loại lớn lúc bấy
giờ, khu sảnh bát giác mang nhiều tính hình thức của chú nghĩa biểu hiện là điều dễ thông cảm
và tạo ra được ấn tượng tốt.

Ảnh 3: Bảo tàng Lịch sử (trước đây là Bảo tàng Louis Finot) 

4/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

Nhà thờ Cửa Bắc (1925-1930) được xây dựng trên khoảnh đất không mấy rộng rãi ở góc phố
Phan Đình Phùng và Nguyễn Biểu (Hà Nội). Khu đất trải dài theo phố Phan Đình Phùng, mà
nguyên tắc xây dựng mặt bằng nhà thờ công giáo truyền thống phải theo hình chữ thập nên mặt
chính công trình lại quay ra phố Nguyễn Biểu là phố tương đối nhỏ, không tạo được tầm nhìn
rộng.

Mặt bằng nhà thờ chỉ gồm một không gian lớn hình chữ nhật kéo dài với hai hàng cột song
song theo hai phía, được chia tương đối thành một không gian đón tiếp nhỏ, không dành cho
các con chiên nghe giảng và kết thúc bởi không gian long trọng dành cho cha xứ hành lễ. Giữa
hai khu vực này có một không gian chuyển tiếp lớn phía dưới mái vòm, bên phải có một không
gian cánh là nơi thờ các thánh, bên trái là phòng tiếp khách của cha xứ. Không gian nội thất
được cấu tạo và trang trí hoàn toàn theo kiểu nhà thờ châu Âu.

Thành công lớn nhất của Hébrard ở đây là ông đã tạo ra một không gian kiến trúc phi đối xứng
với một tháp chuông vút cao phía bên sảnh chính. Điều này làm cho nhà thờ Cửa Bắc có được
nét đặc biệt so với đa phần các công trình Thiên Chúa giáo theo hình thức đăng đối nghiêm cẩn
mà người Pháp đã xây dựng ở Việt Nam. Có tác giả đã cho rằng đây là sáng tạo đặc biệt của
Hébrard nhằm tạo sự phù hợp với cảnh quan khu vực, nhưng thực chất điều này chỉ là sự khai
thác một cách khéo léo nguyên tắc tổ hợp nhà thờ thời Phục Hưng, chính nhờ vậy mà nhà thờ
Cửa Bắc , ngoài gác chuông theo hình thức nhấn lệnh còn có một mái vòm ở khu vực trung tâm
(*).

Hệ thống mái ngói được tác giả tổ chức kéo suốt từ gác chuông qua mái vòm tới các không gian
chính và phụ nhưng không còn quá dày đặc và cầu kỳ như ở bảo tàng Louis Finot hay Sở Tài
chính. Hệ thống cửa sổ, cửa lấy ánh sáng và thông gió đều được xử lý che nắng và chống mưa
hắt, ngoại trừ các cửa trang trí - lấy sáng lớn được lắp kính cản quang.

5/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

Sự
công
về
(ảnh
Cũng
Hà
bằng
dọc
Công
việc
với
cách
Một một
chính
Các
đãtoà
1940.
là
theo
Hình
địa
ngói
tường
Điểm
ngôi
tây.
hình
được kết
thoáng
một
khéo giáo
bên
Nội
gác
ôsử
léo
đại
thiết
20mặt
hoá
ống,hợp
vào
phía
khối
Các
nhà công
là
công
cách
cấu
trình
nhờ
cửa
đãng
hoa
chữ lý
diện
kế
soạn
phòng
trang
đáng truyền
năm
nam
xử
tạo
chuông
dướitỷ
phố,
kiến
mái
gồm các
-viện
4)
một
đầu
phía
không
văn
triện,
trítrình
vẫn
trình
cũng
lýhệ
mặt
sổ lớn
báo
chú
đều yếu
của
hơn.
lệrất
các
góc thông,
mái
tương
lớp Thiên
là
Pasteur
1930,
hành
theo
được
chính
mái
nữa
loạt
nghủ
Kruze
tiên
ýVăn
trúc.
trên
hình
gian tố
một
công
tiện
phải
là
công
nhất
có kiến
một
Hébrard
nhỏ,
mái
Một dốc
xử
ngói
đối
của
một
nghệ
đã
Trước
chữvà sự
chúa
(nay
lang.
kiểu
ngói
chivới
lý
lớn,
đưa
tác
nghi
sử
khối
chính,
mái
độ kể hài
trúc
trong
công
ởlà
hành
về
tiết
yếu
phong
trình
Quân
triện
củacác
lối
phu.
uốn
vươn
mái dụng
đến
cao
thang
vàogiáo
chi
ngôi hoà
nhiều
Sở
kiểu
ít
vào
giả
cùng
cong
che
ra truyền
những
Viện
trình
lang
mặt
đáng
sử
tố tài
cách
kiểu
là
đội).
bố
tiết
nhô
nhà
khá
lênViệt
của
vệ
lớp
phương nữa
bên
kiến
thànhchính
trang
dụng
vừalưu
biệt
khu
trí
cục
một
hệ
công
hang
là thống
công
máiNam.
phải,
kiến
Được
hẳn
lớn,
phía công
sinh theo
rộng,
trúc
trí
chi
công
ýtiền
thự
trên
nhà
cách (nay
Đông
là
mặt
hiên lớn
kiến
tiết
trúc
trình
ra
lợp mở
trênở
hai
ở trình
phương
Mặc
trình
ôdịch
xâyphong
nhằm
tác
hơn
Hàcác
nhỏ,
văng
bằng
dành
sảnh
xử
phía là
tạo
trang
trúc
giả
Đông
tầng
rộng
ngóiđược
tạo
lý với
dù
kiến
tễ)
trụ
vàtạo
ra
đã
Nội
dựngtheo
nhỏcho
trước
trước,
ống
bộ ở
doĐông
cảnh
trúc
cách
phòng
chính
sở
truyền
dốc
trí,
tránh
một một
sự
đưa
Dương
trong
ởnhà.
trênBộ
lợp
làm
sĩ
nghiên
thành phía
với
mái
và đẹp
kiến
phụ,
hài
kiểu
quan
đượcmột
hai
mái
các quan
với
vị
Đông
thí
Ngoại
điểm
thống
được
vào
ngói
là
thời
hành
trên
được
theo cứu trí
những
nhất
trúc
hoà
côngcùng
khối
nhấn
sự
kiếnthiên
được
gian
mảnh
Pháp
trang
cột
sảnh
đầutạo
hình
đữ rấtít
Dương
nghiệmsưvới
giao
phương
trình
tròn
đao
và được
thời
các
rườm
trúc
lang
trí hình
nhiên
Gaston
và
cảnh
trung
thú-bên
tạo
cuối
điểm
bởi đất
trên
công
thứcsơn
cầu
mái
hệ lỗ
ảnh
mang
sư
theo chú
Pháp
cũng
phòng
vị.
Tây
rà
tâmthức
thành
khá
nhấn
phu
dânđỏ
kỳ
con
che tạo
của
phố ýtrên
thông
quan
2).
dángnhà
nhưng
Arthur
những
đối
hẹp
bằng
đỡ
hình trang
thuộc.
được
Rogerlàm
Tuy
Lý
theo
tộc.
sơn
các được
từng
mặt
xứng
chomái
thức
Bộ thờ
hoàn
thiết
việc
nhiệt
gió,
mặt
vẻ
Nam
và vậy trí
được
đứng
công ấn
hơi
băng
Kruze.
nămhướng
các
cửa
giả Cửa
đới
hiện
sảnh
mái
mái
gỗ
sổ nhà
chính
1930
chạy
hoàn
Đế tượng
thành
kế.
chạy
phong
mảng xử
Sở Bắc
giống
bằng
đại
dài.
Ông
dài
(nay
trình.
đầubản
lợp
của
hướng
Việt thờ
Mặt
lý
đầu
toàn
có ở
Tài
và
và

6/7
Phong cách kiến trúc Đông Dương - những tìm tòi đầu tiên theo hướng hiện đại và dân tộc

Viết bởi KTS Trần Quốc Bảo

Thứ hai, 03 Tháng 8 2009 22:01 - Lần cập nhật cuối Thứ năm, 13 Tháng 8 2009 18:53

Có nơi
hợp
Ngôi
kết
Ảnh
).
Công
năm
thự
biệt
các
và 5:
thể
hợp
các
5nhà
hai
sinh
thự
trần…(Ảnh
Xử
mái
đầu
máng
tạo
như lý
ô
dốc
đao,
nóc
ở ởNhà
nói
kiến
văng
nước
lanvới
hình
có
1939-1940
trình
tầng
này
của
hoạt
lợp
trên
đỉnh
cansố
ngôi
vườn
tỷ
đáng
trúc
dốc
bê 4
thức
lệ
được
cao
nhân
công
ngói
6).mỗi
sân
củaLý
nhà
tông
các
lợpcây
hài
Á
(nay
chú
cấp,
ống Nam
số
đặt
biệtĐông
ýhoà,
viênxanh
cộng
là
trời,
công
ngói
ống
cốt 4
mỗi
hoàn
cho
thự
cácĐế
nhấtLý
phục
trụ
thép
khóicác
như
ống.vào
tạo
trình
đều
cả Nam
biệt
sở
con bộ
toàn
do một
ra
vụ.
ăn
Uỷ
thự 
A.
cũng
lẩn
ba
Công
được
cósơnĐế
một
phận
đốicông
uống,
khối
trong
gờ
đượclàcông
Kruze
ban
đều
xứng
trình
tác
có
chữ
côngvà
một
TDTT
mái.trình
khiêu
có
hình
giả
xử chi
thiết
qua
được trình
triện,thể
khối
trình.
lý
nhấn
Cửa
chữ tiết
có
trên
vũ…
kế
phù nghiệm
mộtkiến
trang
sổdây
trang
sinh
làphố
Phía
Câu
triện
Các
mạnh
hợp chuyền
khối
điểm
có
trítrúc
hoạt 
góc
đỡ trí
Trầnthành
lạc
sau
nhà
đường
gờ
bởi
tính tuy
được
khối
mái,
đáng
mái
bo
khá công
không
Phú).
bộ
là
một
chấtcông
chung
nét
một
đều sử
khu
Thuỷ
ngủ,
lưu
nhiều năng
dụng
tầng
kiến
của
sốcủa
Cônglớn
ýphục
khối
Quân
được ởtác
quanh,
làchi
mảng
mái. nhưng
A.
theo
một
trình
trúcgiữa
vụ
vệ
uốn Kruze
xây
tiết
Á gồm
giả cách
kiểu
sinh,
bao
Bốnlà
phía
tường
Đông
kiến
cong
đã rất
dựng
khu
góc theo
cầu
gồm
sân
trên
đưa Phương
có
trúc
kếtvực
xây ấn
cân
hướng
trong
bằng tượng
thang,
máitrời…
hai
cũng
vào
Á nhắc
dành
thúc
gạch
và Tây.
biệt
hai
Đông
hệđây kết
hệ(
Hai
bếp
cấu
bằng
hai cho
thống

Ảnh
Các
Bội
bằng
Á
dáng
ống
trình
dụng
thể
Những
Dương
Nam
Quỳnh…
các 6:
Đông,
được
Châu
và
biệt
của
biệt
nhưTrụ
riêng,
tạo
quá nhiều
tập
thự sở
Hébrard
xây
dựng
vào
nhiều
phù Uỷ
trung
khác
dựng
chi
những
theoban
hợp
những
tiết
do
và
chủ
đâu TDTT 
công
với
kiến
năm
Roger,
Kruze
yếu
chi
đókhí
trúc
năng (trước
1939-1941
tiết
bên
ở sáng
hậu
các
việc
Á
kiến
…của
Đông
và
biệt
tác
xử đây
Trung
trúc
cảnh
các
lý
được
thự
cũng
íthệlà 
Hoa-Việt
biệt
được
Quốc.
của
quan
mái
xây
có Câu
thự
Kruze
giải
dốc.
khu
dựnglạc
Pháp, bộ Thuỷ
(Sino-anamite)
điệu
pháp
vực.
Những
trông
ở các
phần
hơn,
Tuy
tương
lại
phố
biệt
nên
vậy
xử
cóQuân
tự
Lý
thự
lý
vẻviệc
mặc
gây
Câu
kiến
Nam Pháp) 
“cổ”
nàyra
lạm
dù
lạc
trúc
hơn.
đều
Đế,
cảm
xây
bộ
dụng
mang
Ngọc
có
Ngoài
tưởng
Thủy
dựng
những
máinhiều
Hà
quân.
sau
ra
công
cong,
và
việc
nét
các
tính
Phan
trình
Mặt
ngói
duyên
sử
công
chất
có
 N
40 hìn
công
nhiều
qua
lấy
trình
Những
những
đây
dụng,
mà
(*)
Santa
(1377
 B ài
Giảngcó
áng
-Về
Mobile
được
>>
>>
và
cận-đại lại :hoạt
thể
trình
những
Vấn
theo
đa nêncó
Việc
Sử
tầng.
việc
Những
đóngthự
các
sáng
tìm
phần
–Maria
nguyên
bảo
Biệt
Chúng
Nguyễn
tổ
1446)
ảnh:
viên ảnh
giúp
đề
chúng
(GRAH)
thự
gần
động
công
theo
tổ
dụng
Kết
chức
dáng
chưa
tòi xử
góp
là
del
KTS.
Khoa
0903255640
vệ từ
hưởng
chức
và
điều
sáng
tắc khu
ta
chúng
quan
các
cấu
lý
thiết
phong
kiểu
nhà
của
Cao
có
trình
dấp,
những
tôi
thể
rất vực
không
thông
hệkiện
hình
là
Fiore
tổtạo
đề lớn
ta
đáng
cốt
kế.
Trần
Kiến
spam
Art hợp
cách
công
ở
Deco
thể
Arthur
niệm
giải
bê
mái Luyện,
kiến
cóhồ
tông
pháp
gió
về
đườngtới
thức
công
cập
củalõithấy
gian
của
chống
tự
khí
trân
Florence
Quốc
trúc
/bots, nhà
E-mail
Địa
cộng ởvà
Thuyền
những
đượcKruze
trúc
cốt
kết
kiến
của
đến
các
bạn
Hoàng
tác
:nét
trình theo
một
chức
người
trọng
thờ
Bảomột
Qui
cần
phương
Hà
phong
Á phẩm
thép,
nhiên.
hậu cấu
nóng,
vàvới
sáng
trúc
kiến
bản
do
do Quang
sốNhư
năng
Cây
Đông,
các
nền
vào
thời
Nội 
tư
trường
Pháp
tiên
dàn
cảnh
các
được
chất
trúc
kiến
hoạch,
kích
của
tác
cách
nhận
xanh
ô
kiến
Phục
Pháp
cách
xu Tiếp,
gần
kiến
sư
văn
trúc
ĐH
hoạt
Art ở
và
đượchướng
lúc
tiến
vì cáccác
phái
kèo
quan
văng
hướng
theo
hưng
sư
Xâymột
là
xét:
bấy
được
gũi
trúc
trúc
hoá Nguyễn
tác
thoảkhugiáo
ông
dốcsố
Đôngvề
với
phong
sư
dân
Việt
sáng
Phục
có theo
giờ.
giả
thép…
mãu
tận sư
phố
vựcdân
kiến
thể
dựng lưu
Pháp
tộc.Gia
kiến
che
Nam,Trường
Dương
được
các
dụng
cách
tác
hưng
ở Hà /ở
tqbao2000@gmail.com
Javascript
Hà
Deco Nội  thamhướng
khác
đượctộc
nắng
trúc
tâm
thiết
Nhóm
để tìm
Hàxem
Nội 
Đức,
tạo
yêusử
tối
con của
từ ở Cao
tìm
theo
đặccầu
và Tạ
Hà
giữa
dụng
đa.
truyền
thoả
kiến
kế
về
Italia
khảo lớp
người
nổi
nghiên Mỹ
về
Nội.
đẳng
sát
tổ
chống
biệt
đáng
trúc
và
cội
kiến kiến
thập
thống
dành
nguồn
Đông
tiếng với
Duật,
công
rộng
chức
lưu
mưa Mỹ
trúc
kỷ
nhằm
Việtcho
trúc
cứu cội
rãi.
tâmbản
Nam, Ngô
thuật
20
Dương
dân nguồn
sư
năng
không
hắt, tới
giải
tạo
địa.
người đầu
tộc.
Brunelleschi
Kiếnnhà thờ
trúc
 nó. Địa chỉ email này đã
Huy
sử Đông
đầu
gian
hệcho
những
đã dân
đàn
dụng
quyết
Pháp
Tuy
Hà có
chính thập
lớn,
thống
công
vấn
Nội tộc
Việt
thông
cửa
nhiên
sử
Filippo
toàđềở
kỷ
  Kiến trúc trường học phong cách địa phương Pháp Nội

7/7