‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫چاپ‪ :‬مطبعه ریاست نشرات وزارت تحصیالت عالی‬

‫صفحه آرایی‪ :‬آمر مطبعه ریاست نشرات‬
‫جلد‬ ‫تیراژ ‪:‬‬
‫سال چاپ‪ 1399 :‬هـ‪.‬ش‬
‫دسترسی به طرزالعمل ها‪:‬‬
‫ویب سایت وزارت ‪www.mohe.gov.af :‬‬

‫یاد داشت‪ :‬مسوولیت مطالب به دوش ریاست های مربوطه می باشد‪.‬‬

‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پیشگفتار‬
‫مبررن اسا ر سورردسم ق نو ر سجررعه بسنثقعممرردساعیررعسهلرراستساررعمگاسی ر ال ساق ررعی سس ننو ر ستس‬
‫ج ای ر سوق ر ج سسنثسیه ر ساهرررعبسامررنتیبسوگ گ ر سج ر سه ررعسثاسناثنحسو ررزساثییس ررعبسیه ر س‬
‫اهرعبستساق و سای بعثسآبسهزنس ن یعبسآبسایوعو گ سجعه بسمنشأسم س گننحس س‬
‫تیاثتساحص رگالتسیررعل سمج اهرردسو ش رگ سا ر ساررعسمنحگ رعسههررعنساوعنمگرکسم ررعامسم ررعنسم ر انس‪43‬س‬
‫ت‪46‬سجررعه بسا ع رر سفمعلگرر س ررعبسخرر وشسثاسنثسثتشررن سجرر اهگاسمررناب ‪،‬سلرر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررع‪،‬سس‬
‫پعلگر س عستسث ن نس رعبسممرگاسسانلرسگاستسی رالسنثسیمسگنرسۀسثشر ستاق ور سهلرعحساحصرگ ‪،‬سساهکشرع س‬
‫م رعتساحصرسگالتسیرعلس ‪،‬سینضرسۀسخر معتساحصرسگالتسیرعلس سارعسوگ گر ‪،‬سسم ر ایبستسجعار‪،‬سن ر ن س‬
‫ادسهر‪،‬سامنتیستسفننابسوش ثساهجعحسن ح س‬
‫اعتثسادساواسا ر سوردسار تسواسا رنعنساقنگنر ستاینگکر سنثمج یرۀسستاور س‪،‬سفنصر سآبسثاسمگررنسمر س‬
‫عینساعساعسو رنواسیمرعبستساهر و ساأس مر‪،‬س‪،‬س رن سمر ثنسهگرعیسثاسنثوعفر سستسایسآبسا ر عن ساردسم جر ستس‬
‫اهگنرردسه رر نحسوکرراسشرر عث س‪1390‬مرر ث س‪1398/15/15‬سمقررعحسیررعل سثوع رر سق هرر ثبسا ررالم س‬
‫افغعهررر عبسنثسمرر ثنسامگررگساسو گ ررۀسانث رر ستسارر تواسزنیالم رر‪،‬س ررعبسناخ رر ستیاثتسخعهرردس ررسعستس‬
‫اناثات‪،‬سارردستیاثتساحصررگالتسیررعل سامکررعبسآبسثاسفررنا اسه رر نساررعسایسوررکس رر سنثسیمگنرردساررعیه نبس‬
‫زنیالم ‪،‬س رعبسم قر ن سساجر احسه عور سستسایقعهر سنو رنسورر سم رعنسوکراسفر کسالروونستسوعثشرگ س‬
‫مررنلاسآبسنثسشنع ررعو ستسا بگرر س ررعوعتسفعجرر سزنیالم رر‪،‬س ررعبسم ر ثنسهگررعیساورراستیاثتسمبررعنثتس‬
‫تثینح س‬
‫ارعسارالسیسسپگ گن گررأتسث برنبستسمنرر اگاساورراستیاثت‪،‬سور او نسلر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س رع‪،‬سپعلگرر س ررعس‬
‫تث ن ر نس ررعبسمر ثنسهگررعیستیاثتساک گرر‪،‬ستسزر سمناورر‪،‬س ننور سورردسخ شرربی عهدسمحصر ل سایخررننس‬
‫ق م سم یصصگاستسایضعبسوعنثی سش نن سم سش نحح س‬
‫ا بگمس ف نر ستنجگرمسا رنعنسشرعم‪،‬ساوراسمج یردسهردسانهرعسفمعلگر س رعبستیاثتساحصرگالتسیرعل س‬
‫ثاسنثسثا عبسهگ‪،‬سادسا ر ا سم جمردساررنو سمر سایشر هسا کردسیمگنردس ع نر س رعیبستساررهگالتس‬
‫الیحسثاسنثسام ثسوعثبسثتیمن ساناثاتسهگزسمرعی سم س عینح‬

‫الف‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫الف‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فهرست مطالب‬
‫صفحات‬ ‫عناوین‬

‫پیام جاللتمآب پوهنمل عبدالتواب باالکرزی معین علمی و سرپرست وزارت تحصیالت عالی ‪1 .....................‬‬
‫مقدمه‪3 ..................................................................................................................‬‬
‫طرزالعمل های بخش معینیت علمی ‪5 ..........................................................................‬‬
‫‪ .1‬طرزالعمل فعالیت و تدویر جلسات کمیسیون برنامه های فوق لیسانس ‪7 ..........................................‬‬
‫‪ .2‬طرزالعمل استخدام و فعالیت های استادان خارج بست (قراردادی) در موسسات تحصیالت عالی ‪13 ...........‬‬
‫‪ .3‬طرزالعمل اجرای ترفیعات علمی اعضای کادر علمی موسسات تحصیالت عالی ‪21 .............................‬‬
‫‪ .4‬طرزالعمل جذب اعضای کادر علمی ‪39 ............................................................................‬‬
‫‪ .5‬طرز العمل ایجاد وبازنگری برنامههای علمی ‪57 ..................................................................‬‬
‫‪ .6‬طرزالعمل اخذ امتحان شمولیت در برنامههای تحصیالت عالی فوقلیسانس پوهنتونها ‪73 .....................‬‬
‫ها در مؤسسات تحصیالت عالی ‪77 ...........................‬‬ ‫‪ .7‬طرزالعمل های ایجاد دیپارتمنت ها و‬
‫‪ .8‬طرزالعمل جذب ظرفیت دوم (‪ )30‬تن محصل در برنامه های فوق لیسانس مؤسسات تحصیالت عالی ‪83 ....‬‬
‫‪ .9‬طرزالعمل مشارکت پوهنتون ها با مؤسسات تحصیالت عالی فلیال ‪91 ..........................................‬‬
‫‪ .10‬طرزالعمل تنظیم امور نشریه های علمی‪ -‬تحقیقی موسسات تحصیالت عالی ‪97 ...............................‬‬
‫‪ .11‬طرزالعمل کاری ریاست تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمیک موسسات تحصیالت عالی ‪111 .................‬‬
‫‪ .12‬طرزالعمل فعالیت های ارتقای کیفیت واعتباردهی اکادمیک موسسات تحصیالت عالی ‪129 ....................‬‬
‫‪ .13‬طرزالعمل دریافت و تبادله احصائیه و معلومات ‪143 ...............................................................‬‬
‫‪ .14‬طرزالعمل ایجاد وطرز فعالیت کمیتۀ بازنگری و نهایی سـازی پـالن اسـترات یک وزارت تحصـیالت عـالی و‬
‫موسسات تحصیالت عالی‪149 .....................................................................................‬‬
‫‪ .15‬طرزالعمل انتخاب کاندیدان واجد شرایط برای بورسیه های دولتی و گروپی ‪157 ................................‬‬
‫‪ .16‬طرزالعمل تنظیم امور تارکین بورسها ‪163 .........................................................................‬‬
‫‪ .17‬طرزالعمــل ایجــاد وطرزفعالی ـت بــورد تســوید‪ ،‬تعــدیل وبــازنگری اســناد تقنین ـی حقــوقی وتــدوین پالیس ـی‬
‫های وزارت تحصیالت عالی ‪171 ..................................................................................‬‬
‫‪ .18‬طرزالعمل ارزیابی معیارهای علمی‪ ،‬اداری و زیربنایی مؤسسات تحصیالت عالی ‪179 ...........................‬‬
‫‪ .19‬طرزالعمل ایجاد وطرز فعالیت کلینیک های حقوقی در مؤسسات تحصیالت عالی ‪185 ..........................‬‬
‫‪ .20‬رهنمود نگارش‪ ،‬تألیف و ترجمه کتـب درسـی‪ ،‬کتـب ممـد درسـی ورسـاله هـای علمـی‪-‬تحقیقـی اعضـای‬
‫کادر علمی موسسات تحصیالت عالی ملکی ‪205 .................................................................‬‬

‫طرزالعمل های مربوط معینیت امور محصالن ‪235 ...........................................................‬‬

‫‪ .21‬الیحه ی سیستم کریدیت مؤسسات تحصیالت عالی برای دوره ی تحصیلی لیسانس ‪237 .....................‬‬
‫‪ .22‬طرزالعمل اخذ تأجیل در برنامه های تحصیالت عالی فوق لیسانس (ماستری ودوکتورا) ‪261 ...................‬‬

‫ج‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ .23‬طرزالعمل پذیرش فارغان لیسه ها وانستیتوت های مسلکی وتخنیکی درمؤسسات تحصیالت عالی ‪265 .......‬‬
‫‪ .24‬طرزالعمل توزیع دیپلوم برای فارغان مؤسسات تحصیالت عالی دولتی‪،‬خصوصی و فارغان خارج از مرز ‪271 ...‬‬
‫‪ .25‬طرزالعمل صدور جدول نمرات (ترانسکریپت) به محصالن مؤسسات تحصیالت عالی دولتی‪ ،‬خصوصی وخارج‬
‫مرز ‪279 .............................................................................................................‬‬
‫‪ .26‬طرزالعمل نظم ودسپلین در مؤسسات تحصیالت عالی‪287 .......................................................‬‬
‫‪ .27‬طرزالعمل آموزش نیمه حضوری‪ ،‬غیر حضوری و ارزیابی اسناد آن (اسناد تحصیلی خارج از کشور) ‪293 ........‬‬

‫طرزالعمل های مربوط معینیت مالی و اداری ‪303 .............................................................‬‬

‫‪ .28‬طرزالعمل ارتقاء ظرفیت منسوبین ادارات مرکزی و واحدهای دومی ‪305 .........................................‬‬
‫‪ .29‬طرزالعمل کمیتۀ بودجه سازی پاسخگو به جندر ‪311 ..............................................................‬‬
‫‪ .30‬طرزالعمــل کمیت ـۀ دریافــت اطالعــات پیرامــون فســاد اداری ورس ـیدگی بــه شــکایات کارکنــان خــدمات‬
‫ملکی ورقابت کننده گان ‪319 ......................................................................................‬‬
‫‪ .31‬طرزالعمل ترتیب‪ ،‬تصنیف ومصرف قانونمند بودجۀ مؤسسات تحصیالت عالی ‪325 ..............................‬‬
‫‪ .32‬طرزالعمل توزیع‪ ،‬استفاده‪ ،‬حفظ و مراقبت از وسایط ترانسپورتی ‪335 .............................................‬‬
‫‪ .33‬طرزالعمل استفاده از خدمات کلینیک صحی وزارت تحصیالت عالی ‪345 ........................................‬‬
‫‪ .34‬طرزالعمل چگونگی نظـارت و مدیـریت پـروژه های انـکـشافی ‪351 ............................................‬‬
‫‪ .35‬طرزالعمل تهیه و نگهداری مهر های وزارت تحصیالت عالی و مؤسسات تحصیالت عالی ‪357 ................‬‬
‫‪ .36‬طرزالعمل جمع آوری و ارایه اطالعات و معلومات ‪363 ............................................................‬‬
‫‪ .37‬طرز العمل چاپ آثار علمی (کتب درسی و ممد درسی)‪ ،‬مجالت علمی و امور نشـراتی موسسـات تحصـیالت‬
‫عالی ‪371 ...........................................................................................................‬‬
‫‪ .38‬طرزالعمل ایجاد‪ ،‬توسعه و استفاده از انترنت و وسایل تکنالوژی معلوماتی در موسسات تحصیالت عالی ‪389 ...‬‬
‫‪ .39‬طرزالعمل پیشبرد پروژه های تکنالوژی معلوماتی ‪401 ............................................................‬‬
‫‪ .40‬طـرزالعمل اجـراآت الکتـرونیـکی(مدیریت آرشیف الکترونیکی) ‪409 .............................................‬‬
‫‪ .41‬پالیسی ارتباطات وزارت تحصیالت عالی‪415 ......................................................... .............................................‬‬
‫‪ .42‬طرزالعمل تنظیم روابط مراجعین با وزارت تحصیالت عالی ‪421 .................................................‬‬
‫‪ .43‬طرزالعمل ایجاد و فعالیت کمیتۀ مبارزه علیه فساد اداری ‪433 ....................................................‬‬
‫‪ .44‬پالیسی تفتـیـش داخـلـی ‪439 .....................................................................................‬‬

‫‪ .45‬طرزالعمل استفاده از ابزار های تفتیش ‪469 ........................................................................‬‬

‫‪ .46‬طرزالعمل پیگیری سفارش های تفتیش ‪489 ......................................................................‬‬
‫‪ .47‬طرزالعمل کمیتۀ تفتیش داخلی ‪499 ...............................................................................‬‬
‫‪ .48‬طرزالعمل تفتیش ‪507 ..............................................................................................‬‬

‫سن‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پیام جاللتمآب پوهنمل عبدالتواب باالکرزی معین علمیسو سرپرست‬

‫وزارت تحصیالت عالی س‬
‫س‬
‫سهعپرروونساررعس‬ ‫خ اته ر س) رسثاس سع ر زاثحسورردسنثسمرررگنساررالیس ررعبسمر ر نستسخر ر‬
‫کررعثابسیزوررزحسنثسنتثرسس نپن ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسونررعثس ررعونسن رر س‬
‫آتثنس ررعساررنابسا ررع س ررواثبسیونانع ررعبساثاقررعبسوگ گ ر سنثسهلررعحساحصررگالتسیررعل س‬
‫وش ر ثسارردساصررالزستساررعیه نبسا ررنعنساقنگنرر سایسق ررۀس‪48‬سینرر ابسزنیالم رر‪،‬ساررنابس‬
‫اناثاتسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل سم فمس ننو واح س‬
‫اررعیه نب‪،‬س ررننآتثب‪،‬سوررعرستسهشررنساورراسمج یرردسوررکسهگررعیسمبررنحسنثسثا ر عبساه لررعحس‬
‫ام ث‪،‬ساثاقعبس وگ گر ستسارعمگاسابرعتساوعنمگرکسورعث نسار ن ستسثیعور سآبسشر عفگ سنثس‬
‫گر ا‪،‬ساقناآتسیعنالهد‪،‬سم ئاستساعسوگ گ ستسممگعثبسثاساض گاسمگن عو ح س‬
‫سودسا بگرمساوراسزنیالم ر‪،‬س رعساناث سثاساردسمررگنسم بر سآبس ر کس‬ ‫اعتثسمعسادساواسا‬
‫عن س رع‪،‬ساقرناآتس ر گق بستسورمسا ر س رعسسق ر گنبسه ر ن ستس‬ ‫نان ‪،‬سایساه اعس ءسا‬
‫پنت دس عن س عیبسثاسنثسام ثسوعثبساناثاتساواستیاثتساأمگاسمگکن ح س‬
‫سهعور‪،‬سخر ا گاسشر سارعس رۀسن ر س‬ ‫الب دسیمعه سادسز ثسم فقگر سآمگرزساردساوراس ر‬
‫اه ر ثوعثابستسایضررعبسخررعه انرساحصررگالتسیررعل سوش ر ثسارردسین ر ابسوررکسپگکررنستاو ر ‪،‬س‬
‫م مه اهردستساررعسونمر ساردسجررعه ب‪،‬سارردساثییس رعستسا بگررمساورراسزنیالم ر‪،‬س ررعستس ررعونس‬
‫ا ررنعنساقنگنرر سم ررزحس ننهرر ستسمی صررعهدسنثس رر کسن رر سقعو ررع ساحصررگالتسیررعل س‬
‫افغعهر عبسنثسیمرنرسوشر ثس رعبسپگشرنف دسایسهلرنساوعنمگرکسمبرعثی سه عونر حسآثیتسناثحس‬
‫اعساعساوجعنسورکس گرر اساصر ل ن ستسورعثاساعیرعسا لگر سهرر‪،‬س رعبسآ رع ستسارعسنثسهلرنس‬
‫ناش سمق ضگعتسیصنس ننواح س‬
‫مج یررۀسزنیالم رر‪،‬س ررعبساناثاتسمنوررزبسثا شررعستسث ن ر نسمر انسارردس ر بساثاقررعبس‬
‫وگ ر سههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سمررگهاسیزوررزسمررعسافغعهرر عبسا ر حساورراسمج یرردس‬
‫وعصرر‪،‬سیو ررعتستساجررعث سی ر ستساناثبس کررعثابسمررعسار ن ستسقررعسناثنسسضر اسااررنایس‬

‫‪1‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ابنوکرر ساورراسم فقگرر ساثیشرر ن ‪،‬سایساررالیس ررعستساشررنوسکسمرررعی سآهررعبسنثسیمگنرردس‬

‫اشکنسه عواح س‬
‫اعور سوررعنسآتثنسشر ‪،‬سشر عثبسایسزنیالم رر‪،‬س ررعبسشررعم‪،‬ساورراسمج یرردسورردسجرربالسهعفرروس‬
‫ننور سا نهر ‪،‬سمجر ناسمر ثنساررعیه نبسجررناثس نف نر هسوع ر س ررعبسآبسثفر ستسآه رردس‬
‫س‬ ‫الیحسنو سش سادسآبسافزتن سش سارعسو ر ساالمکرعبسا رعحسمر اثنسجرعه ه سایرشسمنار‬
‫ثاسنثسانس گننهس امرعسشر عثسنو رنسایسزنیالم ر‪،‬س رع‪،‬سورر سهگرعی‪،‬سامرس اسایس ر بسثوع ر س‬
‫ررعبسمنا زرردساررر و ستسامرر سایساررعیه نبسا رر سایررشسا سنررگاستیاثت‪،‬سشررعم‪،‬ساورراس‬
‫مج یدس ننو ح س‬
‫نثسو‪،‬س‪48‬سزنیالم ر‪،‬سشرعم‪،‬ساوراسمج یردسنثسق ررۀسارعثو س‪26‬س رنب ۀس رع س‪1398‬س‬
‫ش ثابسث بنبستیاثتسم ثنساصر و سجرناثس نفر سحساوراسزنیالم ر‪،‬س رعسامر سایساوراسوردس‬
‫ادسمنصۀسا بگمسجرناثس نفر ‪،‬سوع ر س رعبسآبسارنمالسخ ا ر سشر حسایسآهجرعسوردس رگ س‬
‫جعه بستسزنزس عخ ساشنسورعمالسمبرناسایسهقروسار ن سه ر سا اهر هسانرعانابسارنابساهبر نس‬
‫آبسثا ساصالزستسام و‪،‬س ر اث سارعیسا ر حساردساوراسم حر اسامر سایسنثوعفر سمالولرعتس‬
‫نثسق نورعبسا بگرمستسنثوعفر سهلنورعتسا ر‪،‬سخبرن ساردسیتنبسنثساصرالزستساه ن رعخ اس‬
‫آبساج احسخ ا سش هساعسمج یدسقعمم نبسنثساخ گعثسناش دساعشگاح س‬
‫پنتثن ررعثسینعو ر سای ررعسفنمعو ر ساررعسصر س نا ررنبسنثسافغعهر ر عبسیزوررزساررعمگاس ررنننسسسسس‬
‫تسپگشنف س عبسمزو بسنثسو یرساحصگالتسیعل سهصگ سم سشنوفسمعسش نح س‬
‫س‬
‫تماساهللسال فگم س‬
‫پ ن ‪،‬سیب ال ا ساعالونیب س‬
‫ستیاثتساحصگالتسیعل‬ ‫ستس نپن‬ ‫ممگاسی‬

‫‪2‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه س‬
‫اعسثتوکعث آم بسهلعحسهر واس حاحاساردستورب سامر س ای ا ر قناثس وک مر ستور تسم ر ‪،‬سورعثس‬
‫انسپعوۀسا نعنساقنگن ستسارأس مگاسوعو گر سجرعه بسنثسمحرناکسا قردسث برنبسنتلر سجرناثس‬
‫ناش دستسپگ ر دسارالیساردسی ر‪،‬سآمر سا ر سارعساقرناآتسستسفمعلگ هرعبساناثاتسنتل ر س‬
‫سسج اهگاسهعفو سوش ثسص ثتس گننح س‬ ‫ستوعثو‬ ‫تغگنسنتل سنثپنا سجعه بسا ع‬
‫ایآهجررعو سورردس ررعخ عثساشررکگالا ستیاثتس ررعست ررعونساناثاتسانمبنررعبساوکررعحسجررعه بس‬
‫ا ع رر سانلررگاستفمعلگرر س ررعبسآههررعسانتفررمسجرر اهگاساث عهگررکستج ایرر سوقرر ج س‬
‫ا نل ثخ ر معتسیعمرردسا ر اثسم ر ساعش ر ‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل سو شررگ سا ر ساررعس‬
‫منحگررعسههررعنسمرررسؤت هسفمعلگ هررعبسخرر وشسثاسنثسثتشررن سجرر اهگاسمررناب سانلررگاس‬
‫تی ررالسنثیمگنررۀساهکشررع سم رررعتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سینضرردسخرر معتساحصررگالتس‬
‫‪،‬سش نح س‬ ‫یعل ساعوگ گ ‪،‬م ایبستسجعا‪،‬سن ن سادسهر‪،‬سامنتیستسفننابسوش ثم‬
‫ا نل ثاونکرردسفمعلگ هررعبسممگنگ ر س ررع‪،‬سپ ن ههررعست ررعونتاو عبسمررناب سارردستیاثتس‬
‫ست ر نان سشر ن‪،‬سارنابسهیرر گاساعثنث رع س‪1390‬سمج یرۀسس‬ ‫ادسمرگنساصر سآبس ر‬
‫جر ر اهگا‪،‬سمقرررنثات‪،‬سلر ر او ‪،‬سزنیالم ررر‪،‬س رررعستا رررنعنسث ن ر ر نبساوسعنمگرررکستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سا تواستادسهشنس سنن سش ح س‬
‫و گ ۀس فنیر سوردساحر سثوع ر سممگنگر سمرعل ستاناثبستیاثتساردسا رع سوکراسمقرعحس‬
‫یررعل سثوع رر سق هرر ثبساوجررعنس ننورر ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررعبسمرر ثنسهگررعیسنثایشررهعبس‬
‫ممگنگر ر سی ر ر ‪،‬سممگنگر ر سام ثمحصرررالب‪،‬سممگنگر ر سمرررعل ستاناثبستمقرررعحستیاثتس‬
‫ا بگ ‪،‬سا تواستز سمناو‪،‬س ننو ساه ح س‬
‫اررعسخن ررن بسمرر سارر ابس رر سورردساونرر بسامرر انبسیوررعنبسایلرر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س‬
‫ع‪،‬پعلگر ر س ررعستث ن ن ررعبسمررناب سارردستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسثتشررن سج ر اهگاس‬
‫مرعس‬
‫هعفورس اوعنمگکست عونسج اهگاسار تواستسنثاوراسمج یردساجبرع سورعرسوعف نر سوردسج س‬
‫مرررؤتلگاستسمنررر اگاستیاثتساررعسارردسوررعث گنبستا بگررمسآبسسمرر سا اهنرر سنثسسیمگنرردس‬

‫‪3‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ینضدسخ معتساعسوگ گر ستممگرعثبساردسهگعیمنر ابسنوراسم ر ستسستزنر سخر وشسثاساو رعس‬

‫ه عون ح س‬

‫‪4‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫طرزالعمل های بخش معینیت علمی‬

‫‪5‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪6‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫طرزالعمل فعالیت و تدویر جلسات کمیسیون برنامه‬

‫های فوق لیسانس‬

‫‪7‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪8‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫ماده اول‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سارنسمبنرعبسفقرن س)س‪ 2‬رسمرعن سن راسمقرنث ساحصرگالتسیرعل سفر کسلگررعهر)سمع ر نبستس‬
‫نتو ثارستض س ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫ع ساواسزنیالم ‪،‬سثاسم اثنسآا ساشکگ‪،‬سم سن ‪ :‬س‬ ‫ا ا سا‬
‫سانلگاسام ثسمنار ساردسسق ررعتسو گررگ بس رعبسسانهعمردس رعسبسفر کسلسگررعهرس)سمع ر نسبستس‬ ‫‪-1‬‬
‫نتو ثارح‬
‫سارنو سثته ساثاقعبسای بعثستسقعو ع سی سپ ن بس عح‬ ‫‪-2‬‬
‫سفررنا اس ررعیسفنصرر س ررعبس ررر نیسناهررشسایسزنوررمساناگرر سم یصصررعبستسمحققررعبستس‬ ‫‪-3‬‬
‫اثاقعبسظنفگ سوعنثس عبسی رس ساردس ر سودس رعسبسمع ر نسبستسنو ر ثاسم رعامساردسهسگرسعیسمبرنحس‬
‫اعیاثسوعثحس‬
‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‬
‫سارردسوررعثسثف رردساهرر سورردسنثسا ررنعنساقنگنرر س‬ ‫اصرر الوعتسمنرر ث سنثساورراسزنیالم رر‪،‬سارردسم ررع گ‬
‫اوعنمگکسامنوفسش ساه حس س‬
‫فصل دوم‬
‫ساختار‪ ،‬جلسات وظایف و مسؤولیت ها‬

‫ماده چهارم‬
‫)‪1‬رسانوگرر ‪،‬س ررعخ عثستسصررالوگ س ررعستسمرررؤتلگ س ررعبسو گرررگ بسانهعمرردس ررعبسفرر کسلگرررعهرس‬
‫زبمسم عنسمقنث ساحصگالتسیعل سف کسلگرعهر)سمع نبستسنو ثارسای ع سم س نننح س‬
‫انتخاب رئیس و معاون کمیسیون‬
‫مادۀ پنجم‬
‫‪ -1‬ساررعسنثسهلررنسناشرر سم ررعنسفقررنرس)‪2‬رسمررعنرسههرراسمقررنثرساحص رگالتسیررعل سف ر کسلگرررعهر‪،‬س‬
‫ثئررگرستسممررعتبسو رررگ بسایسمگررعبسایضررعساررنابسوررکس ررع ساه یررع سمررس سشرر نحسثئررگرس‬
‫و گر رگ بسانقگحررعسایسمگ رعبسممعتهررعبسی ر سپ ن ر بس ررعبسنتل ر ستسممررعتبسو گر رگ بس‬
‫هگررزسایسمگررعبسایضررعبسو گرررگ بسوعه ورر ستساه یررع سمرر سشرر نحسثئررگرستسممررعتبساررعسثآبس‬
‫م افمسهصفسادسیالت سوکسایضعبسوعضنساه یع سم سش ه ح‬
‫س‬

‫‪9‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪2‬رسم عامسانر سس‪5‬سفقرن سس)‪1‬رسمرعنسرسههراسمقرنثسرساحصرسگالتسیرعلس سفر کسلسگررعهرسسثئرگرسساهکشرع س‬

‫انهعمرردس ررعبسی ر ستیاثتساحص رگالسیررعل سارردسوگ رعسیض ر ست منش ر سو گر رگ بسا ظگررفسم ر س‬
‫اعش ح‬
‫وظایف و صالحیت های رئیس‪ ،‬معاون و منشی کمیسیون‬
‫ماده ششم‬
‫رئیس دارای وظایف و مکلفیت های ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬آغعیسق رعتساردسشرک‪،‬سث ر س س‪،‬سمرنتثسمی صرنسم ضر یعتسق رردسجب رس ‪،‬سون رنت سق ررعت‪،‬س‬
‫ق سان بسم ض یعتسنثسقنوعبسق رعتحس‬
‫‪ -2‬اایعذساص گاسنثسم ثنسا تونسق رعتسف کسالمعن سو گرگ بح‬
‫)‪1‬ر ممعتبسو گرگ بسنثسی حسوض ثسثئگرستظعوفسثئگرسثاساهجعحسم سن ح‬
‫)‪2‬ر منشرر سو گرررگ بسمک گرر سناثنساررعسثتورر انسق رررعتسثاسابرر س‪،‬ساحنوررنستسسفگصرر دسس ررعبس‬
‫و گررگ بسثاسازررالعسث ررعه سه عو ر حس کررواسانلرگاسه ر نبسامکعهررعتساناهرررس ثا سارردس گررأتس‬
‫بسشعبسم ساعش ح س‬‫اعیه نستساثیوعا سونن سایستظعوفسمنش سسو گرگ بستس کعثابساناث س‬
‫تدویر جلسات‬
‫مادۀ هفتم‬
‫و گررگ بسنثسوعلر س ررعبسیررعنبس ررنس رردسورکساررعثسثتیسوهررعثسشررنبدس ررعی س‪9‬سالر س‪12‬س‬ ‫(‪)1‬‬
‫ناونسم س ننن ح ن ع سثتیس رعسبسوهرعثسسشرنبدسوردسارعسثخصر س س رعسبسث ر س ساصرعن سونر سایس‬
‫اواسامنسمر ن سا حس س‬
‫نثسص ر ثتسضررنتثتسانررعسارردساشرریگوسثئررگرسو گر رگ بسق رررعتسف ر کسالمررعن سهگ رزسناو رنس‬ ‫(‪)2‬‬
‫خ ا سش ح‬
‫ق رررعتسو گر رگ بساح ر سسثوع ر سثئررگرسو گر رگ بسناوررنسم ر س ررنننحسنثسص ر ثتسی ر حس‬ ‫(‪)3‬‬
‫وض ثستبسق ردسو گرگ بسادساناگ سادسثوع سممعتبستسمنش سآبسناونسم س نننح س‬
‫نثسصرر ثتسیرر حسوضرر ثس ثئررگر‪،‬سممررعتبستسمنشررس سسو گرررگ ب‪،‬سق رررعتسناثابسای بررعثس‬ ‫(‪)4‬‬
‫ث سسه ساعش س‬
‫نصاب جلسات کمیسیون‬
‫ماده هشتم‬
‫ق رعتسو گرگ بساعسوض ثسنتسا عسسایضعسا تونسش سم سا اه ح‬
‫تصامیم‬
‫مادۀ نهم‬
‫(‪ )1‬اصعمگاسسنثسو گررسگ بسارعسسساا رعکسسایضرعساایرعذسسمرس س رنننسحسنثسمر اثنسبسسوردساردسسثابس گرسنبس‬
‫هگعیساعش ‪،‬سنثسآبسص ثتسساصعمگاسساعسثابسسنتسا عسایضعبسوعضنساایعذسم س نننح‬
‫(‪ )2‬اصعمگاسساایعذسش سنثسو ع ساب سساصعمگاسنث ست نسص حۀسآبسسایس بسایضعسامضعسم سش نح‬

‫‪10‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫بسشررعبس ررکاس‬
‫(‪ )3‬صرر ثتسق رررسۀس ررنسمج رررسا رر سمنشررس سسو گرررگ بستس کررعثابساناث س‬
‫ننو ستسنثسوکسفعو‪،‬سمشیوسادسص ثتسالک نتهگک سذخگن سم س نننح‬
‫رسیدگی به اعتراضات و شکایات‬
‫ماده دهم‬
‫نثسص ر ثا سورردسم ض ر عسق رررۀسو گرررگ ب‪،‬سث ررگ سارردسااهعمررعتستسشررکعو سی گرردسوررکسم رررۀس‬
‫احصگ سسخرع ساعشر ‪،‬سایسه عونر رسس ث ر سآبسم رردسنثسو گررگ بسنیر تساردسی ر‪،‬سمر سآور سارعس‬
‫نثسثاا دسا ضگحعتساثاودسون حس س‬
‫نظارت از برنامه های ماستری و دکتورا‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫)‪1‬ر و رگ بسم سا اهر سم رعامسپرالبس‪،‬س گرأاس سثاسایسمگرعبسایضرعبسخر وشساردسمنلر ثسهلرعثتستس‬
‫اثیوررعا سایسانهعمرردس ررعبسمع رر نبستسنو رر ثابسپ ن رر بس ررعسبسنتل رر ستسخص صرر سارردس‬
‫پ ن بس عبسم ثنسهلنسایزاحسون ح‬
‫)‪2‬رساعینو س عس ایسانهعمدس رعسبسمع ر نبستسنو ر ثابسپ ن ر بس رعبسم روون ساردسسصر ثتسمر ثنسبس‬
‫تسف کسالمعن ساردسسنیر تسپ ن ر بس رعبسسمنا زردس تسورسعساردسا رع سلزتمس ور سو گررگ بسهگرزس‬
‫ص ثتس نف دسم سا اه حس‬
‫)‪3‬رسنثسصرر ثا سورردسو گرررگ بساصرر گاسارردساعینورر ستساثیوررعا سایسانهعمرردس ررعبسمع رر نبسوررعسس‬
‫نو ر ثابسپ ن ر بس ررعسثاسم ر س گررنن‪،‬سنثسآهص ر ثتسو ر ساجرر‪،‬سوررکسمررع سجبرر‪،‬سارردسپ ن ر بس‬
‫م وون سازالعسنان سم سش نحسسسسسسسس‬
‫)‪4‬رس گ ساعینو سونن س رزاثیسساعینورس ستساثیورسعا سخر سوشسثاسنثسزرس سورسکس ردسساردسسو گررسگ بس‬
‫اثاودسم سون ح س‬
‫)‪5‬رسنثسصرر ثا سورردسوررکسیضرر سو گرررگ بسانررعساررنسلررزتحسنورر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سستسوررعس‬
‫پ ن رر بسسمنا زرردسارردس رر نسث رر س سسایررزاحسمرر س ررننن‪،‬سیرر حسوضرر ثسشررعبسنثسق رررعتس‬
‫س ن‪،‬سغگنسوعضنسمحر سه س نننح س‬ ‫و گرگ بساعسخ اسم ی سث‬
‫پیشنهاد و طرح‬
‫ماده دوازدهم‬
‫ررنسوررکسایسایضررعبسو گرررگ بسمرر سا اهرر سم ضرر ی سثاسورردساصرر گاسپگنامرر بسآبسایسصررالوگ س‬
‫و گرررگ بسا ر ساررنابساحررعستسانث ر سنثسو گرررگ بسپگشررنهعنسه عور ستسا ر سمنشر سو گرررگ بس‬
‫نثساقن ابسسق ردسام بسو گرگ بسنثسهلنس نف دسش نح س‬
‫ن ع سم ض عسسپگشنهعنسمبنحساعش سم سا اه سنثس عبسق ردسادساحعس نف دسش نح س‬
‫ماده سیزدهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسنتسفص‪،‬ستس گزن سسمعن سا تواس ننو سا ‪،‬سام سایساأوگ سش ثابسث برنبستسمنلر ثبس‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عسنثساواسیمگندسم غ سم س نننح‬
‫س‬
‫س‬

‫‪11‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪12‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت علمی‬
‫ریاست تقرر و ترفیعات علمی اعضای کادرعلمی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل استخدام و فعالیت های استادان خارج‬

‫بست (قراردادی) در موسسات تحصیالت عالی‬

‫‪1399‬هـ ش‬

‫‪13‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪14‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ایضررعبسوررعنثی سنثم ررردساحصررگالتسیررعل سایسینعصررنسو گرر بستا ع رر سمحررر س ننورر س‬
‫تنثهلررعحساحصررگ سهقررشستقعو ررع سممررگاسناثه حسم رررعتساحصررگالتسیررعل ساررعسا قرردسارردس ررعخ عثس‬
‫تثش دس عبسم قر نسنثههرعنسشرعب‪،‬سسهگرعیساردسسایضرعبسسورعنثسی سناو ر ‪،‬سمر ی ستسجرناثنانبسناثهر سسارعس‬
‫جعنثاعشررن سورردسام ثارر ثورستاحقگقررعتسی رر سثاساررعس ررعونسفمعلگ هررعبساوعنمگررکسارردستقرردساوررراس‬
‫انلررگاستمرر ونو سه عونرر سحایقعهرر سنو ررنسیالج نرر بساهجررعحستظررعوفساشرریع سناثابسصررالوگ س‬
‫ا ثورسنثتالوعتساردستورب ستالورعتسهرعسامراسو رنسمحرر سار ن سس رعخ عث عبساشرکگالا سم ررعتس‬
‫احصررگالتسیررعل سنثتضررمگ سمنع رر ستاورر سآ سجناثه اشرر د‪،‬سمالولرردسمرر سشرر نسورردسانخرر سایس‬
‫م رعتساحصگالتسیرعل سایس ر سپرعئگاساشرکگ‪،‬ستو بر نسایضرعبسسورعنثی سساردسمنلر ثسار ثورس‬
‫تپگشرربننسفمعلگ هررعبساوعنمگررکسشررعو سستارردسوعلشررهعبسم م ر نسم اقرردساه ر حسنثسوررع سوعضررنسوک ر سایس‬
‫وررعلشس ررعبسی ر سنثسانااررنسم رررعتساحصررگالتسیررعل سارردستوررب سنثستالوررعتس‪،‬سو ب ر نسار ر س ررعبس‬
‫اوعنمگررکس‪،‬سورراسیالج رر ساشرریع سناثابسثارر سی رر سا نرر سانارردسارر ثورسنثتالوررعتستس نررعبس‬
‫و ب نسا عاگ سم ثنسهگعیسم ساعش ح س‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعسهلنناشرر سهگعیمنرر وهعستف ثورر سم ضرر ع‪،‬سا رر ی احستساو ررع سایضررعبس‬
‫وررعنثی سثاسنثانع رر سارردسامرر انسمحصرر‪،‬س–ا رر عن‪،‬سنثم رررعتساحصررگالتسیررعل سم ررعامسوکرراس‬
‫مقررعحسیررعل سثوع ر س حاحاسنثمحررناکسا قرردسخر وشسجررناثنان سنثسپر سآبسا ر ساررعساررعسار تواسمکررعهگزحس‬
‫ف ن سنثیمگنردسا ر ی احساشریع ستاقر سشرناو سساردسشرک‪،‬سجرناثنانبساعور بسوعلشرهعبسفرناسثتس‬
‫ایسهعوگرردسو ب ر نسایضررعبسوررعنثی سثاسثف ر سه عو ر حساورراسزنیالم رر‪،،‬سسشررگ س ررعبسوررعثبستسمک گ ر س‬
‫ررعبسمرررؤت سورراسم رررعتساحصررگالتسیررعل سثاسنثسیمگنرردسا ر ی احساشرریع ستاق ر سشررناو سا رسدس‬
‫وگعسا عنابسجناثنانبسمشیوستسممگاسم س عینحس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪15‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫ماده اول‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سانمبنرعبسم رعنسمرعن س‪71‬س جرعه بساحصرگالتسیرعل سم کر سارنسا رع سهگرعیسمنر بس رعبس‬
‫ف ر ثبستساعل مرر‪،‬سم رررعتساحصررگالتسیررعل ستسانقگحررتساررنابسم رررعتساحصررگالتستالوررعتساناگ ر س‬
‫تتض س ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫‪:‬‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سسادسمنل ثسهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا‬
‫‪ -1‬ثفرر سهگعیمنر ر وهعستسث رررگ سسیعقررر‪،‬سنثخصر ر سثفر ر سو برر نسایضرررعبسورررعنثی س‬
‫م رعتساحصگالتسیعل س س‬
‫‪ -2‬ا عن سممق ست ف ن سایسهگنتبسم یصوستمجن سنثپگشبننام ثاوعنمگکه‬
‫‪ -3‬احکررگاسثتاارر س رر نمن سم رررعتساحصررگالتسیررعل ساررعسههعن ررعستشیصررگ هعبسی رر س‬
‫فن ن ه‬
‫‪ -4‬ا قدسادساص‪،‬سانع سممق سسمگعبسا عنستسمحص‪،‬ه س‬
‫‪ -5‬ق گنبسایساهق ععسنثسفناون سا ثورسنثسم رعتساحصگالتسیعل حس س‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫ماده سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬واجــد صــالحیت تــدریس‪:‬سشیصررگکدسناثابس ررن ساحصررگ سمع رر نبستوررعسفرر کسآبسثاس‬
‫وعوز‪،‬ثضررعو ستای ررعنسنوسعثا نرر ‪،‬سشرر ثابسی رر سپرر نح ستم ررردساحصررگالتسیررعل س‬
‫منا زرردسثاسنثخصرر سارر ثورس‪،‬وررعنسن رر ست ررعونسفمعلگ هررعبساوعنمگررکسوررر سه عورر س‬
‫تنثامعثضساعم انساواسزنیالم ‪،‬سهبعش ستاق سا گ سا ثورسمحر سم س نننح‬
‫ردسمر سشر نسوردسناثابستورب س‬ ‫‪ -2‬استاد خـار بسـت اکادمیـ (قراردادی)‪ :‬اردسشیصر س‬
‫س عبسقرزات ساوراس مرعن سار ن ستا ر ی احسآبسم رعامساوراسزنیالم ر‪،‬سنثم رردساحصرگ س‬
‫ز ر سمناورر‪،‬سش ر ساعش ر حسشرریوسم ثنهلنمنبم ر سنثساورراسزنیالم رر‪،‬سانررعحسا ر عنسجررناثنانبس‬
‫وعنسم س نننحس س‬
‫‪ -3‬قــرارداد اســتخدام‪:‬س ررن سوق ر ج سا ر سورردسمگررعبسا ر ی احسشر ه ستم ررۀساحصررگ س‬
‫ام ایاک گ‪،‬سشناو سمن ث سنثاواسزنیالم ‪،‬سادسامضعسم سث ح س‬
‫دسمگش نسودسناثابسشرناو سمنر ث سقزورکسمرعن س ر حساوراس‬ ‫‪ -4‬استاد قراردادی‪:‬سادسشیص س‬
‫زنیالم ‪،‬سا ن ستسزبمسم افقۀسم ردساحصگ سانابسوکسنتثرسمشیوسسا ی احسم س نننحس س‬

‫‪16‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل دوم‬
‫شرایط استخدام‪ ،‬وظایف ومکلفیت های استاد قراردادی‬
‫شرایط استخدام‬
‫ماده چهارم‬
‫احسا عنسجناثنانبساعا سشناو سذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫)‪1‬را ی‬
‫هگعیق بسادسوض ثا عنسنثنوسعثا ن س‪،‬پ نح ستوعسم ردساحصگ سمنا زدسه‬ ‫‪-1‬‬
‫ی حسمناقمۀساشیع سنثار هعبسایضعبسوعنثی سام ایسایالبه‬ ‫‪-2‬‬
‫هگعیشرر و سنوسعثا نرر سارردسا رر عنسثشرر دسمرر ثنهلن‪،‬سارردسانع رر سامرر انسمحصررالبسشررعم‪،‬س‬ ‫‪-3‬‬
‫پنت دسآم ییه‬
‫یرر حسم ق نورر ساشرریع ستاقرر سشررناو سارر ثور‪،‬سارردسشررک‪،‬سثضررعسوعثساهرر ستساف یررعثبس‬ ‫‪-4‬‬
‫نثمحگ سم رۀساحصگ ستسم افقۀسنوسعثا ن سادسا ی احسا عنسجناثنانبه‬
‫و ب نسار سنثس عخ عثساشکگالتسم ردسمنا زده‬ ‫‪-5‬‬
‫اک گرر‪،‬سشررهنتسمک رر‪،،‬سنثق رسۀساحصررگ‪،،‬سثش ر ۀسم ق ر ن ستساز گنررعبسایسا ررنعنساحصررگ س‬ ‫‪-6‬‬
‫اشیعص سودسادسص ثتسجناثنانبسقو سم س ننه س‬
‫ا ر ی احسا ر عنسجررناثنانبسانتو ر س ر اامسوررعثب‪،‬سنثقرۀساحصررگ‪،‬ست ررعونا اهعو س ررعبستبس‬ ‫)‪2‬ر‬
‫ورردسایزنوررمسنوسعثا ن ر سمنا زرردساعل ررگ دسو گ ررۀسم ظررفسا بگ ر سش ر ساعش ر ‪،‬سم ررعامس‬
‫م عنسا نعنساقنگن سص ثتسم س گننح‬
‫ا رر عنسجررناثنانبساعوررر سناثابسمرر ثفسفرر کسلگرررعهرستوررعساجناررسۀساررگشسایس رردس ررع س‬ ‫)‪3‬ر‬
‫ا ثورسسنثههعن عبسام گ ستاحصگ سناخ ستاگنته ساعش ح‬
‫شیصررگکدسارردسوگررعسا رر عنسجررناثنانبسا رر ی احسمرر س ررنننسهساعوررر سناثابسا اهررعو س‬ ‫)‪4‬ر‬
‫ا ر ثور‪،‬س ررالم سقر ر عه ستثتو ر سا ر ن ستارردسقررناواساخالج ر ستقنعو ر سمحک ر حسهش ر س‬
‫اعش ح‬
‫پنت دسا ی احسا ر عنسجرناثنانبسس ارعسهلنناشر سفگصر دسنوسعثا نر س‪،‬فگصر دسشر ثابسی ر س‬ ‫)‪5‬ر‬
‫پ نح س‪،‬اأوگ سثئگرسم ردساحصگ ستمنل ثبسمقعحستیاثتسههعو سم س نننح‬
‫نثصر ثتسمناقمرسۀسامر انسیورعنسم قعضرگعبسپنت رسۀسا ر ی احسا ر عنابسجرناثنانبسساردسا ررع س‬ ‫)‪6‬ر‬
‫ثجعا ر ست ررعونم گزاتسورردسایزررن سنوسعثا ن ر سمنا زرردسمشرریوسم ر سش ر نسص ر ثتسم ر س‬
‫گننح‬
‫شیصررگکدسایضررعبسخررعه ان سایسنثم رررۀساحصررگ سمنا زرردسشررعم‪،‬ستظگ رردساعشرر سارردس‬ ‫)‪7‬ر‬
‫وگعسا عنسجناثسنانبسنثآبسم ردسمقنثش سه سا اه ح‬
‫شیص ر سورردسارردسص ر ثتسجررناثنانبسقررو سم ر س ررنننسارردسا ررعم سم ر انسجررعه بساحصررگالستس‬ ‫)‪8‬ر‬
‫یعل سم ک ست عونسا نعنساقنگن سپعان سا ن ستسزبمسآبسی ‪،‬سه عو حس‬
‫وظایف‪ ،‬صالحیتها و مکلفیت های استاد قراردادی‬
‫ماده پنجم‬

‫‪17‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪1‬ر ا عنسجناثسنانبسناثابسمک گ س عستصالوگ هعبسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬

‫‪ -1‬ا ثورسم عامسم نناتسنث ستهصع ساحصگ ح‬
‫ها گنبسنثا بگقعت‪،‬ا نونعتست عونسوعث عبسی سمحصالبسح‬ ‫س‬ ‫‪-2‬‬
‫ها گنبسنثس گنعث عستفمعلگ س عبسی سم عامسفگص دسنوسعثا ن سمنا زدح‬ ‫س‬ ‫‪-3‬‬
‫ها گنبسنثپنت دس رعبساحقگقرعتسی ر س رنا سارعسایضرعبسورعنثی سنوسعثا نر س‬ ‫س‬ ‫‪-4‬‬
‫منا زده‬
‫‪ -5‬ناش اساخالکسپرن و ستثتوۀسهگکساعسا عاگ ستمحصالبه‬
‫‪ -6‬ثیعو سج اهگاستمقنثاتسهعفو سایص سا نعنساقنگن ستساوعنمگکه‬
‫‪ -7‬اهجررعحس ررعونستظررعوفسورردسانور ر سالوحرردستظررعوفسارردستبسایقعه ر سمقعمررعتسذوصررالزس‬
‫م ردساحصگ س سنن سم سش نح‬
‫‪-8‬اش نافسفمع سنثو گ ۀس عست کعثبسنثام ثاوعنمگکساعسنوسعثا ن سمنا زده س‬
‫)‪2‬ر سا ر عنسجررناثنانبساررعسنثسهلررنسناشر سظنفگر س ررعبسی ر ستساجناررد‪،‬سزبررمسا ررنعنساقنگنر س‬
‫اوعنمگررکسمرر سا اهنرر سنثسسپنت ررۀسا ر ثور‪،‬سث ن ررعو سمحصررالب‪،‬سث ن ررعو سایضررعبسوررعنثس‬
‫ی ‪،‬ساحقگقعتسی س هاسفمع سناش دساعشن حس‬
‫‪1‬ح رعونسمک گر س رعبسا ر عنسجرناثسنانبسسثاسنوسعثا نر سمنا زردسمشرریوستسممرگاسمر س‬
‫ه عو ح‬
‫مکلفیت های موسسات تحصیالت عالی درمورد استخدام استاد قراردادی‬
‫ماده ششم‬
‫)‪1‬رم رررۀساحصررگالتسیررعل سنثسخصرر ساناگرر سا ررنعنسا رر عنسجررناثنانبستسزرر سمناورر‪،‬سآبس‬
‫قه سا ی احسناثابسمک گ س عبسذو‪،‬سم ساعش ح‬
‫‪1‬ح وص ر ساز گنررعبسایسشررهنتسمک رر‪،،‬سنثقرردساحصررگ‪،،‬سثش ر دسم ق ر ن ستسصررح ست ررقاسا ررنعنس‬
‫احصگ سشیوسا ی احسش ه ح‬
‫‪2‬ح امگررگاسمشیصررعتسمضررعمگاساررنابسارر ثور‪،‬سامگررسگاسامرر انسونورر و س ررع‪،‬سامگررگاس ررر نس‬
‫نث ‪،‬سه یگ سمض بستسامگگاسه یگ سسا ثورسنثسم رۀساحصگالتسیعل هس‬
‫‪3‬ح اک گرر‪،‬سفرر ثحساناگرر سشرر سایسقعهرر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سا رر سنسوسعثا نرر ‪،‬سپرر نح س‬
‫منا زدستسم رۀساحصگالتسیعل )ض گ دسش عث س‪1‬ر‬
‫‪4‬ح اأوگ ر بسآمنو ر سمنررعا ساشررنب‪،‬سم ر ونو سا ثور ر ‪،‬سآمنو ر سنوسعثا ن ر ستسپر نح سمنا زرردسایس‬
‫اشکگ‪،،‬ساشریگوسامر انسایضرعبسورعنثسی ر سسایرزاحسشر ساردسا ث رگدستسامر انسایضرعبسورعنثس‬
‫ی سسم ق نسنثسنوسعثا ن هس‬
‫‪5‬ح ور ر سفگص ر دسنوسعثا ن ر ‪،‬سفگص رسۀسش ر اثسی ر سپ ر نح ‪،‬سهلررنسثئررگرسپ ن ر بستساأوگ ر بس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل حس‬
‫س‬
‫س‬

‫‪18‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫حقوق وامتیازات استاد (قراردادی)‬
‫ماده هفتم‬
‫)‪1‬ر انابسا عنسجرناثسنانبسسس وردسم رعامساوراسزنیالم ر‪،‬سا ر ی احسمر س رنننسورر سشرناو سذور‪،‬س‬
‫ومسال ثورسهگزسپنناخ سم سش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬م عامساقرگاساتجعتسمنل ثش سی السا ثورسه ن ساعش ح‬
‫‪ -2‬ثاپ ثوررعثونن سم صرر سایزنوررمسنوسعثا نرر س‪،‬پرر نح ستم ررردساحصررگ ساأوگرر سشرر س‬
‫اعش ح‬
‫)‪2‬ر ا عنسجناثسنانبسم سا اه سوعثتس و سم ج سم رۀساحصگ سثاسنثوعف سه عو ح‬
‫)‪3‬ر ا رر عنسجررناثسنانبسنثمحعفرر‪،‬ستهشررر هعبسی ‪،‬ون ناهرررهعست ررگ گنعث عسبسناخرر‪،‬سوشرر ثسمرر س‬
‫ا اه سادسا ع سفگص ۀسآمنسنوسعثا ن ساش نافستثینح‬
‫)‪4‬ر فمعلگ هررعبساحقگق ر ست ررعونسخ ر معتساوعنمگررکسا ر عنسجررناثسنانبسنثنوسعثا ن ر ستوررعسم ررردس‬
‫احصررگ ‪،‬سایزنوررمسنوسعثا نرر سمنا زرردساعهلنناشرر سوجرراستا گرر سارردس ررعیعتسا ثوررر س‬
‫ممعنل ستومسالزو دستبسپنناخ سم س نننح‬

‫فصل چهارم‬
‫احکام متفرقه‬
‫رتب علمی‬
‫ماده هشتم‬
‫اررنابسا ر عنسجررناثنانبسورردسایسقعهر سم رررۀساحصررگ سسا ر ی احسمر سشر ن‪،‬سثابردسی ر سا ر و س‬
‫ه س نننحس س‬
‫بورسیه ها‬
‫ماده نهم‬
‫س ننه ح س‬ ‫ا عنابسجناثنانبسسنثا ث گدس عسممنف سه‬
‫حق التدریس‬
‫ماده دهم‬
‫وررمسال ر ثورسا ر عنسجررناثنانبسارردسص ر ثتسا ررعحستج ر سانا ررع سفگصر ۀسشر ثابسی ر سم رررعتس‬
‫احصگالتسیعل ستسج اهگاسمنا زدسسمحع بدسم س نننح س‬
‫انفاذ‬
‫ماده یازدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثوهررعثسفصرر‪،‬ستوررعین سمررعن ساناگ ر ستام ایاأوگ ر سشر ثابسث بررنبستسمنل ر ثبسمقررعحس‬
‫مح نحستیاثتسمنی ساالقناسم ساعش ح س‬

‫‪19‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪20‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تقرر و ترفیعات علمی‬

‫طرزالعملساجرای ترفیعات علمی اعضای کادر علمیس‬

‫موسسات تحصیالت عالی‬

‫‪21‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪22‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫نثوعفر سوقر کستام گررعیاتسانمبنررعبسفمعلگر س ررعبساهجررعحسوعف رردستاثاقررعسارردسنثقررعتسا نر ساررنسانتفررمس‬
‫اوکررعحسا ررنعنساقنگن ر سنث ررعیمعب‪،‬سوک ر سایساص ر سیثورراساناث سار ن سورردسم رررعتساحصررگالتسیررعل س‬
‫هگررزسایساورراساصرر‪،‬سمر ر ن سه ر ساعش حایضررعبسوررعنثی سم رررعتساحصررگالتسیررعل سایسآغررعیساقررنثس‬
‫نثاررر هعبساوعنمگررکساررعسنثهلنناشرر سنثقررۀسساحصررگ ست ررعاقدسوررعثبسشررعبسم ررعامسم ررعنسجررعه بس‬
‫احصگالتسیرعل سم کر سمرر حمسانفگر سی ر سار ن سوردساعورر سزبرمسجرعه بسمرناب ساقرناستی ر س‬
‫نننحمگکررعهگزحستسهحرر سرساقررنابسانفگمررعتسی رر سایضررعبسوررعنثسی رر ساررعسنثسهلنناشرر سجررعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم ک سافغعهر عبستممگعثس عبسپوونف دسش سمن قدستسفنامن قدساقناسم س گننحس س‬
‫م رعتساحصگالتسیعل ستایضعبسوعنثسی ر سارناسبس هگر‪،‬ساردسانفگمرعتسی ر سشرعبسسمک رفسار سدسورکس‬
‫ر دساقرناآتس‪،‬ساهگردستساثائردسآارعثسی ر ساحقگقرس ست نرعبسسارألگفسستسانق ردسمر ساعشرن حسمرر ع‪،‬س‬
‫اهگدسآارعثسی ر سفمعلگر ساررگعسثس اثیشر ن سا ر سوردسایسورکسزرن ساردسثشر سا ر م انس رعستسا اهرعو س‬
‫رعبسایضرعبسورعنثسی ر سپ ن ر بس رعستسم ررعتساحصرگالتسیرعل سسنثساوجرعنسآارعثسار و ستسمر ثنس‬
‫هگررعیسق اا ر سم ر ساعش ر ستسایسزررن سنو ررنسورر‪،‬سمشررکالتسساج صررعنب‪،‬ساق ررعی ‪،‬سفن ن ر ستسی ر س‬
‫مشیوستسانقر دسقعممدسثاساعا لگ ی اسمگرنسم س عینحس س‬
‫نثسوررع سوعضنایضررعبسوررعنثسی ر سنثسم رررعتساحصررگالتسیررعل ساررعسنتسوررعلشسی ر سم اقرردسمر س‬
‫اعشررن سوکرر سایساورراسمشررکالتسزرر سمناورر‪،‬ستساقررنابسانفگمررعتسی رر سا رر سورردساررعسوررکسهرر عس‬
‫انتونا ر سیاور ستسیمرعبس گرنس رنا س ار ن سوردساعیرعسیر حساحرنفستاه گرز سقهر ساحقگقرعتسی ر س‬
‫ق و ستهع سش سا حسسهک رسدسنو ن اونکردسانخر سایسایضرعبسورعنثی سنثامر سوگ ر ساارعثسی ر سوراس‬
‫ا قرردساه حنثوعلگکرردسمق ضررعو سیمررعبسقر اسایمررعسا جر سناثنساررعساررگشسایس رردسنثیمگنرردسوگ ر سار نبس‬
‫احقگقعتسی سادساه وشگاستنثاواسثا عسا ااگنسممگاساایعذستی سه عئگاح س‬
‫ا اگنسم قد‪،‬سنثامرنساهبر نستضرمگ سوگ ر سآارعثسی ر ستس رعن س رعیبسپنت ردسزر سمناور‪،‬سانفگمرعتس‬
‫ایضررعبسوررعنثی ‪،‬سم ر سا اه ر سا ر تواسزنیالم رر‪،‬سوررعثاستم ر انسنثقه ر سثف ر سوعلشررهعبسوررعنسش ر س‬
‫اعش ر سورردساررعسا بگررمسآبسسم ر سا ر اهگاسوگ گرر سآاررعثسی ر ستساقررنابسانفگمررعتسی ر سسثاسنثساغ رر س‬
‫م رعتساحصگالتسیعل سادسص ثتسهرب ساعمگاستارنو سایشگاحس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪23‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫عمومیات‬
‫مبنی‬
‫ماده اول‬
‫اورراسزررنیسالم رر‪،‬ساردساأ ر سایسم ررعنسمررعن س ررعنستسوکرراسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کر سارردسمنلر ثس‬
‫انلگاسانفگمعتسی سایضعبسوعثنسی ساناگ ستستض س ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثسهگ‪،‬سادسا ا سآا سا تواس ننو سا ح س‬
‫‪1‬ح ارنو سثته سانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی سنثمح ثسجعه هگ ه س‬
‫‪2‬ح ررعن س ررعیبسز ر سمناورر‪،‬ستساقررنابسانفگمررعتسایضررعبسوررعنثی سپ ن ر بس ررعستسم رررعتس‬
‫احصگالتسیعل ‪،‬سا نل ثسق گنبسایوعثشکن ح س‬
‫‪3‬ح ار تواسآاررعثسار و سمر ثنسهگرعیسقعممرردسوردسار احسارعسی رراسآفنونر سپع رری ستسورالس سمشررکالتس‬
‫اق عی ‪،‬ساج صعنب‪،‬سفن ن ستسی سساعشن حس س‬
‫‪4‬ح اوجررعنساه گررز ستاحررنفسایزنوررمساقررنابسا جر سانفگمررعتسی ر سایضررعبسوررعنثی سنثسپنار سس‬
‫جعه بساحصگالتسیعل سم ک سادسمنل ثسی اسآفنون ستام گاسابح س‬
‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‬
‫‪1‬ح عضو کـادرعلمی‪:‬س شیصر سا ر سوردسنثسوکر سایسنوسعثا نر س رعبسپر نح ‪،‬سزبرمساوکرعحس‬
‫جررعه بساحصررگالتسیررعل سم کرر سسناثابسثابررۀسی رر سارر ن ستسارردسارر ثور‪،‬ساحقگررمستسینضرردس‬
‫خ معتسی ساش غع سناش دساعش حس س‬
‫‪2‬ح ترفیع علمی‪:‬س وعلر ستسمق ر سا ر سوردسایضرعبسورعنثسی ر سارعساک گر‪،‬سشرناو سنثسجرعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم ک ساردسآبسهعور‪،‬سآمر ستسایسورکسثابرسۀسی ر ساردسثابرسۀسی ر سارعالانساثاقرعءسس‬
‫م سوعان حس س‬
‫‪3‬ح ارتقــا ‪:‬سوعلرر ستسمق رر سا رر سورردسیضرر سوررعنثسی رر ساررعساک گرر‪،‬سشررناو سایسنتثسرسهررعمزنس‬
‫سپ نگعثساعساک گ‪،‬سنتث ساحص سمع نبسهعو‪،‬سم سآو حس س‬ ‫پ نگعثسادسثابۀسی‬
‫سودسیضر سورعنثسی ر سارعساثائردس رن ساحصرگ سمع ر نبسورعس‬ ‫سا‬ ‫‪4‬ح تثبیت رتبۀ علمی‪:‬س مق‬
‫نتو ثاسپرسایساک گ‪،‬سشناو ستوعسان ش سم فقعهدسایسقنوعبساحصگ‪،‬سادسآبسهعو‪،‬سآو حس س‬
‫سپررسایساک گر‪،‬س‬ ‫‪5‬ح تقریظ‪:‬س ن سو ب سا ر سوردسایسقعهر سا ر عنسث ن رعسارنابسیضر سورعنثی‬
‫شناو سا و سم س نننحس س‬

‫‪24‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل دوم‬
‫شرایط ترفیع اعضای کادرعلمی‬
‫س‬
‫اجرای ترفیعات اعضای کادر علمی‬
‫ماده چهارم‬
‫)‪1‬رایضعبسوعنثسی ر سنثصر ثتساو رع س شرناو سذور‪،‬سایسثابردسهرعمزنسپ نگرعثساردساصر‪،‬سثابردسی ر س‬
‫پ نگعثساثاقعءسم سه عون ح‬
‫‪1‬ح ناش اس ن سمع نبسایسانهعمدسوض ثبهس‬
‫‪2‬ح ناش اسمک ساثیوعا سا نعنساحصگ ه س‬
‫‪3‬ح امگگاسمک سا عنسث ن عسایسقعه سنوسعثا ن سمنا زده‬
‫سمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪4‬ح س زاثیسا عنسث ن عستساأوگ سههعو سآبسا‬
‫‪5‬ح م ق نو سپگشنهعنسمنل ثبسفم ه‬
‫‪6‬ح سپگشنهعنسمنل ثبسجب سایساقنثسوعسانفگ سثابدسی سجب حس‬
‫‪7‬ح س ررعونسشررناو ساثاقررعءسارردساصرر‪،‬سثابرردسزبررمسفقررن س ررعبس)‪5،6‬ست‪7‬سرمررعن س ر ستس ر اسجررعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم ک سص ثتسم س گننحس‬
‫)‪2‬ر ایضررعبسوررعنثسی رر سناثابسثارر سی رر سپ گررعل ستسپ نگررعثپرسایساخرروس ررن ساحصررس س‬
‫مع نبستورعسنو ر ثاسس نثسصر ثا سوردسنثسیمرعبساقرنثسشرعبسمر ثنسا ر عن سجرناثسه نف ردساعشر س‬
‫م سا اهن ساعساک گ‪،‬سشناو سآا سا بگ سثابدس ننه ح‬
‫‪1‬ح م ق نو ساگرز سمع ر نبستسورعسنو ر ثاستسورعپ سنوس ر ح‪،‬سارعسناشر اسمک ر ساثیورعا سا رنعنس‬
‫احصگ ح‬
‫‪2‬ح پگشنهعنسمنل ثبساقنثسثابدسجب س‬
‫‪3‬ح پگشنهعنسمنل ثبسثابدسفم س‬
‫‪4‬ح اثاورردسم فقعهررۀسنتسون ررناهرسی رر ساررنابسآهمرر سایضررعبسوررعنثسی رر سورردسناثابسمرر ثفس‬
‫احصگ سنتو ثاسمگبعشن ح‬
‫‪5‬ح اثاوردسم فقعه رۀسوررکسون ررناهرسی ر ساررنابسآهم ر سایسایضررعبسوررعنثسی ر سورردسناثابسمر ثفس‬
‫احصگ سمع نبسم ساعشن حس‬
‫‪6‬ح آهم ر سایسایضررعبسوررعنثسی ر سورردسارردسص ر ثتسهگ ردسوض ر ثبستسوررعسغگررنسوض ر ثبسمصررنت س‬
‫احصگ‪،‬سم ساعشن حسا نعنساحصگ سشعبسنثسا بگ سثا سی سجعا‪،‬سمحع بدسه ساعش حس‬
‫‪7‬ح اگز س رعبسمع ر نبسپ ن ر بس رعستسم ررعتساحصرگالتسیرعل سخص صر سنثسا بگر سثار س‬
‫ی سجعا‪،‬سمحع بدسه ساعشن حس‬
‫ررعونسشررناو سنثا بگ ر سثابرردسی ر سایضررعبسوررعنثسی ر سزبررمسفقررن س ررعبس)‪-2-3-4-5-6‬‬ ‫‪8‬ح‬
‫‪1‬رسمعن سوه‪،‬ستسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سص ثتسم س گننح‬
‫)‪3‬ر و ساو نسم تسانابسنتث سهعمزنسپ نگعثسششس ع سم ساعش ه‬

‫‪25‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪4‬ر آهم ر سایسایضررعبسوررعنثسی ر سورردسم ر سخ ا ن ر ساگررز سمع ر نسبستسوررعسنتو ر ثابسشررعبسثاس‬

‫منحگررعسااررنساص ر سارردسثاب رۀسی ر سپ ن رر‪،‬ستسوررعسپ ن ر تبسا ر عن سه عون ر سمک ررفسارردس‬
‫انق دساگز سمع ر نبستسورعسنو ر ثابسشرعبساردسوکر سایسیارعبس رعبسم ر سار ن ستسنثسقهر س‬
‫اقنابسانفگمعتسشعبسجعا‪،‬سمحع بدسم ساعش حس‬
‫)‪5‬ر آهم سایسایضرعبسورعنثسی ر سوردساحصرگ‪،‬سنتثسرسمع ر نبستسورعسنتو ر اثبسخر وشسثاسار تبس‬
‫اگز سادسپعوۀساو ع سم سث عهن سمک فسادساحنونسوکسث علدسی ساحقگق سم ساعشن حس‬
‫ترفیع علمی پوهیالی به پوهنیار‬
‫ماده پنجم‬
‫)‪1‬ر پ گعل سنثسص ثتساک گ‪،‬سشناو سآا سادسثابدسی سپ نگعثسانفگ سم سه عو حس س‬
‫‪1‬ح ررسنبسه ر نبس رردس ررع سخ ر م ساعل مرر‪،‬سنثسپنت رۀسا ر ثور‪،‬ساحقگررمستسینضررۀسخ ر معتس‬
‫ی‬
‫‪2‬ح مک سامگگاسم ض عسسودسو ساج‪،‬سوکس ع سجب‪،‬سایسم ی سانفگ سم ق نساعش حس‬
‫سمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪3‬ح اأوگ سامگگاسین ابسم ض عسا‬
‫‪4‬ح م ق نو سف ثحس ج‪،‬سانفگمعتسی ه‬
‫‪5‬ح احنونسث علۀسی ساحقگقر سورعسانق رسۀسث رعلدسورعسو رع سم ر سنث ر سوردسایسزرن سا ر عنس‬
‫ث ن ع‪،‬سق رۀسنوسعثا ن ‪،‬ستسش اثبسی سپ نح ساأوگ سش ساعش ه‬
‫‪6‬ح انق ۀسوکساانسی سمب ن سانزنیالم ‪،‬ستوب سمناب ح‬
‫‪7‬ح ار سوعم‪،‬سم نقاسادسنتسیاعبس)یاعبساانستسیاعبسانق دره‬
‫سا عنسمناب سادسثش ده‬ ‫‪8‬ح اأوگ بساانساص سا‬
‫‪9‬ح اثاورردسوررکسون ررناهرسی رر سستساثیوررعا سم برر سآبسا رر س گررأتسژتثبستسشرر اثبسی رر س‬
‫پ نح ه‬
‫‪10‬ح م ق نو سلر ساش نافسونن عبسون ناهرستسخالصدسم انساثاودسش سنثسون ناهره‬
‫‪11‬ح م ق نو سمک سامگگاسا عنسث ن عه‬
‫سمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪12‬ح زاثیسآمنسنوسعثا ن ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪13‬ح زاثیس دس علۀسفمعلگ سایسقعه سا عنسث ن عستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هس‬
‫‪14‬ح س ررسنبسه رر نبسم فقعهرردسام حررعبسیاررعبسخررعثق ستساأوگرر بسآبسنثسمج رررسنوسعثا نرر ستس‬
‫ش اثبسی سپ نح هس‬
‫‪15‬ح عونسشناو سانفگ سثابدسی ر سپ گرعل ساردسپ نگرعثسزبرمسفقرن س رعبس‪1‬ستس‪2‬سمرعن سشصر س‬
‫ههاسسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سص ثتسم س گننح‬
‫ترفیع علمی پوهنیار به پوهنمل‬
‫ماده ششم‬
‫)‪1‬ر پ نگعثسنثسص ثتساک گ‪،‬سشناو سآا سادسثابدسی سپ ن ‪،‬سانفگ سم سه عو حس س‬
‫ح‬ ‫‪1‬ح سنبسه نبس دس ع سخ م ساعل م‪،‬سنثسپنت دسا ثور‪،‬ساحقگمستسینضدسخ معتسی‬

‫‪26‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ح مک ر سامگررگاسم ض ر عسا ر سنوسعثا ن ر سورردسو ر ساجرر‪،‬سوررکس ررع سجبرر‪،‬سایسم ی ر سانفگ ر سس‬
‫نثپ اځبسم ق نساعش حس‬
‫سمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪3‬ح اأوگ سامگگاسین ابسم ض عسا‬
‫‪4‬ح م ق نو سف ثحس ج‪،‬سانفگمعتسی ه‬
‫‪5‬ح احنونسث علۀسی ساحقگق سوعسانق رسۀسث رعلدس‪/‬س و رع سم ر سنث ر سوردسایسزرن سا ر عنسث ن رع‪،‬س‬
‫ق ردسنوسعثا ن ‪،‬ستسش اثبسی سپ نح ساأوگ سش ساعش ه‬
‫‪6‬ح وجاسو اج‪،‬سانق ۀسث علد‪/‬سو رع سم ر سنث ر سوردس رعونستوب ر س رعبسآبسا ر سزنیالم ر‪،‬س‬
‫ق ا عهدساناگ سم س نننه‬
‫‪7‬ح ار سم نقاسسادسنتسیاعبس)یاعبساانستسیاعبسانق درسه‬
‫سنوسعثا ن ستپ نح سمنا زده‬ ‫‪8‬ح م ق نو ساانساص ساأوگ سش سا‬
‫سا عنسمناب سادسثش ده‬ ‫‪9‬ح اأوگ بساانساص سا‬
‫سپ نح سمنا زده‬ ‫‪10‬ح ناش اسوهعثساانسفنی ساأوگ سش سا‬
‫سپ نح سمنا زده‬ ‫‪11‬ح م ق نو سلر سآاعثسفنی ستساأوگ بسآبسا‬
‫ه‬ ‫‪12‬ح ناش اسوکسمقعلۀسی ساحقگق سنثسهشنودس عبسمم بنساگاسال‬
‫س گأتسژتثبستسش اثبسی سپ نح هس‬ ‫‪13‬ح اثاودسنتون ناهرسی س‪،‬ساثیوعا سم ب سآبسا‬
‫‪14‬ح لر ساش نافسونن س عبس ننتسون ناهرستسخالصدسم انساثائدسش سنثسون ناهره‬
‫‪15‬ح م ق نو سمک سامگگاسا عنسث ن عه‬
‫سمج رسنوسعثا ن هس‬ ‫‪16‬ح زاثیسآمنسنوسعثا ن ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪17‬ح زاثیس دس ع سایسقعه سا عنسث ن عستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هس‬
‫‪18‬ح س ررسنبسه رر نبسم فقعهرردسام حررعبسیاررعبسخررعثق ستساأوگرر بسآبسنثسمج رررسنوسعثا نرر ستس‬
‫ش ثابسی سپ نح هس‬
‫‪19‬ح آبس ی سایسایضرعبسورعنثسی ر سوردساگرز سمع ر نبسورعسنتو ر ثابسخر وشسثاسخرعث سایسوشر ثس‬
‫ادسوکر سایسیارعبس رعبسم مبرنسارگاسال ر ساحنورنسه ر ن ساعشرن سشرعم‪،‬سپنت ردسام حرعبسه ر س‬
‫ننه ه‬
‫‪20‬ح پگشنهعنتسوکاسثابدسجب ستسپگشنهعنسثابدسفم ه‬
‫)‪2‬ر اگررز سمع ر نبستسنتو ر ثابسایضررعبسوررعنثسی ر سورردسارردسشررک‪،‬سهگ ردسوضر ثبسوررعسغگررنس‬
‫وض ثبساحصگ‪،‬سه ر ن ساهر ساردسینر ابساس ارنساصر سجعار‪،‬سمحع ربدسهبر ن ستسصرن سمنحگرعس‬
‫وکساانسفنی سجعا‪،‬سمحع بدسم ساعش هسسس‬
‫)‪3‬ر یض سوعنثسی سیالت سانسشرناوس سفر ک‪،‬سمک رفسا ر سور ساجر‪،‬سنثس نثابرسۀسی ر سورکساارنس‬
‫سادسهشنسان عه ه‬ ‫ی ساحقگق سمنا سثاسنثسوک سایسهشنودس عبسمم بنساگاسال‬
‫)‪4‬ر عونسشناو سانفگ سثابردسی ر سپ نگرعثساردسسپ ن ر‪،‬سسزبرمسفقرن )س‪1‬رسمرعن سوهر‪،‬ستسپرنجاس‬
‫جعه بساحصگالتسیعل سم ک سص ثتسم س گننح‬

‫‪27‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ترفیع رتبه علمی پوهنمل به پوهندوی‬

‫ماده هفتم ‪:‬‬
‫)‪1‬رپ ن ‪،‬سنثسص ثتساک گ‪،‬سشناو سآا سادسثابدسی سپ ن تبسانفگ سم سه عو ح س‬
‫‪1‬ح سنبسه نبس دس ع سخ م ساعل م‪،‬سنثسپنت دسا ثورستساحقگمهس‬
‫‪2‬ح مک سامگگاسم ض عسسودسو ساج‪،‬سوکس ع سجب‪،‬سایسم ی سانفگ سم ق نساعش هس‬
‫‪3‬ح مک سامگگاسا عنسث ن عه‬
‫‪4‬ح م ق نو سف ثحس ج‪،‬سانفگمعتسی ه‬
‫‪5‬ح اه یررع سانق رۀسوررکسو ررع سنث ر سوررعسو ررع سم ر سنث ر سوررعتبسور اج‪،‬س‪200‬سصر حدسارردس‬
‫وک سایسیاعبس عبسم ر ستسامگرگاسا ر عنسث سن رعسور ساجر‪،‬سورکس رع سجبر‪،‬سایسم یر سانفگر ساردس‬
‫پگشنهعنسنوسعثا ن ستساأوگ بسش اثبسی سپ نح ه‬
‫‪6‬ح م ق نو ساص‪،‬سو ع سودسایسآبسانق دسص ثتس نف دسا ه‬
‫‪7‬ح ار سوعم‪،‬سم نقاسسادس ننتسیاعبساانستسیاعبسانق دسه‬
‫سا عنسث ن عه‬ ‫‪8‬ح اأوگ بساانسا‬
‫سا عنابسث ن عه‬ ‫‪9‬ح اقنوزساأوگ بستسصح ساانسانق دسش سا‬
‫‪10‬ح ناش ر اسشررشسااررنسی ر سم ب ر ع‪،‬سورردسایسق رردسنتسااررنسآبسنثسوک ر سایسمج رردس ررعبسمم بررنس‬
‫ی سناخ سوعسخعثق سنثسنتث سپ ن سوعرسش ساعش ه‬
‫سپ نح سمنا زده‬ ‫‪11‬ح م ق نو سلر سآاعثسفنی ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪12‬ح اثاور ردسنتون رررناهرسی ر ر ‪،‬ساثیورررعا سم بر ر سآبسا ر ر س گرررأتسژتثبستسشر ر اثبسی ر ر س‬
‫پ نح هس‬
‫‪13‬ح لر ساش نافسونن س عبس ننتسون ناهرستسخالصدسم انساثائدسش سنثسون ناهره‬
‫سمج رسنوسعثا ن هس‬ ‫‪14‬ح زاثیسآمنسنوسعثا ن ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪15‬ح زاثیس دس ع سایسقعه سا عنسث ن عستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هسس‬
‫‪16‬ح زاثیس دس ع سوعثبسایسقعه سا عنسث ن عستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هس‬
‫‪17‬ح ررسنبسه رر نبسم فقعهرردسام حررعبسیاررعبسخررعثق ستساأوگرر بسآبسنثسمج رررسنوسعثا نرر ستس‬
‫ش اثبسی سپ نح هس‬
‫‪18‬ح م ق نو سپگشنهعنستوکاسثابدسجب ستسپگشنهعنسثابدسفم هسس‬

‫آبسیهرر سایسایضررعبسوررعنثسی رر سورردساگررز سمع رر نبسوررعسنتو رر ثابسخ ر سوشسثاسخررعث سایس‬ ‫)‪2‬ر‬

‫وش ثسادسوک سایسیاعبس رعبسم مبرنسارگاسال ر ساحنورنسه ر ن ساعشرن سشرعم‪،‬سپنت ردسام حرعبس‬
‫ه س ننه حس‬
‫یض وعنثسی ر سسیرالت سارنسشرناوس سفر ک‪،‬سمک رفسا ر سور ساجر‪،‬سنثس نثابرسۀسی ر سورکساارنس‬ ‫)‪3‬ر‬
‫سادسهشنسان عه ه‬ ‫ی ساحقگق سمنا سثاسنثسوک سایسهشنودس عبسمم بنساگاسال‬
‫ب‪1-2-3-4-5‬سسمرعن س‬ ‫عونسشناو س انفگ سثابردسی ر سپ ن ر‪،‬ساردسپ نر تبسزبرمسفقرن س رع س‬ ‫)‪4‬ر‬
‫وه‪،‬ستسپنجاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سنثهلنس نف دسم سش نح‬

‫‪28‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ترفیع رتبه علمی پوهندوی به پوهنوال‬

‫ماده هشتم‬
‫)‪1‬ر پ ن تبسنثسص ثتساک گ‪،‬سشناو سآا سادسثابۀسی سپ ن ا سانفگ سم سه عو ه س‬
‫‪1‬ح ررسنبسه ر نبس رردس ررع سخ ر م ساعل مرر‪،‬سنثسپنت رۀسا ر ثور‪،‬ساحقگررمستسینضررۀسخ ر معتس‬
‫ی ه‬
‫‪2‬ح مک سامگگاسم ض عسسودسو ساج‪،‬سوکس ع سجب‪،‬سایسم ی سانفگ سم ق نساعش ه‬
‫‪3‬ح م ق نو سف ثحس ج‪،‬سانفگمعتسی ه‬
‫‪4‬ح اررألگفسوررکسو ررع سنث رر سمرر ثنسهگررعیسنوسعثا نرر سنثس رر سم ررردساحصررگسالتسیررعل س‬
‫وشر ثسارردساشرریگوسنوسعثا نر ‪،‬ساأوگر سشر اثبسی ر سپر نح ستسابر سنو ررعاگرساررألگفس‬
‫و ر ساناثرسمنا زررد‪،‬سنثسص ر ثا سمنحگررعسوررکساانی ر ساحقگقر سپوونف رردسمر سشر نسورردس‬
‫س دسه نسپ عه ستسپ ن ا ساأوگ ستسوعانابسهشنسپوونف دسش ساعش ه‬ ‫ا‬
‫س گأتسژتثبه‬ ‫‪5‬ح نفعیگۀساانساص سودسقنبۀساحقگق سناش دساعش ستساثیوعا سآبسا‬
‫‪6‬ح نثسص ثا سودساارنسی ر سارألگ س ساعشر سم ق نور سفر ثحسارألگفسستسمک ر ساأوگر سبسو رع س‬
‫نث سنثسا ثنسی سانابسهشنسپوونف دسش ساعش سضنتثبسم ساعش ه‬
‫‪7‬ح مک سهشناا ستساأوگ بسا ثنه‬
‫سا عنسث ن عه‬ ‫‪8‬ح اأوگ بساانسا‬
‫‪9‬ح ناشرر اسوررعین سااررنسی رر سم برر ع‪،‬سورردسایسق رردس شرر سااررنسابساحقگق ر ساعش ر ستسنتااررنس‬
‫احقگق سآبسنثسثابۀسی سپ ن تبسادسهشنسث گ ساعش هس‬
‫سپ نح سمنا زده‬ ‫‪10‬ح م ق نو سلر سآاعثسفنی ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪11‬ح اثائرردسس رردسون ررناهرسی رر س‪،‬ساثیوررعا سم برر سآبسا رر س گررأتسژتثبستسشرر اثبسی رر س‬
‫پ نح هس‬
‫‪12‬ح م ق نو ر سلر ر ساش ر نافسونن ر س ررعبس ررننتسون ررناهرستسخالص رسۀسم ر انساثاو ردسش ر سنثس‬
‫ون ناهره‬
‫‪13‬ح زاثیس دس ع سایسقعه سا عنسث ن عستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هس‬
‫سامنسنوسعثا ن ستساأوگ بسآبسنثسمج رسنوسعثا ن هس‬ ‫‪14‬ح زاثیس دس ع سوعثبسا‬
‫)‪2‬ر یض وعنثی س یالت سانسشناو سف ک‪،‬سمک رفسا ر سور ساجر‪،‬سنثس نثابردسی ر سورکساارنسی ر س‬
‫سادسهشنسان عه هس‬ ‫احقگق سمنا سثاسنثسوک سایسهشنودس عبسمم بنساگاسال‬
‫)‪3‬ر عونسشناو سانفگر سایسثابرسۀسی ر سپ نر تبسساردسثابرۀسسی ر سپ نر ا سزبرمسفقرن س)س‪1‬رسمرعنسرسس‬
‫معنرسوه‪،‬ستسششاسجعه بساحصگالتسیعل سنثهلنس نف دسم سش نحس‬
‫ترفیع رتبه علمی پوهنوال به پوهاند‬
‫ماده نهم‬
‫)‪1‬رسسپ ن ا سنثسص ثتساک گ‪،‬سشناو ساا سادسثابدسی سپ عه سانفگ سم سه عو ح س‬
‫ه‬ ‫‪1‬ح سنبسه نبس دس ع سخ م ساعال م‪،‬سنثسپنت ۀسا ثور‪،‬ساحقگمستسینضدسخ معتسی‬
‫‪2‬ح م ق نو سمک سامگگاسم ض عسو اج‪،‬سوکس ع سجب‪،‬سایسم ی سانفگ سهس‬

‫‪29‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ه‬ ‫‪3‬ح م ق نو سف ثحس ج‪،‬سانفگمعتسی‬

‫‪4‬ح احنوررنسوررکسث ررعلدسی ر ساحقگق ر سورردسا ر س رردسه ررنسپ عه ر ساأوگ ر سش ر ستسایسآبسنثس‬
‫محضنسایضعبسوعنثسی سپ نح ستسمؤ ردساحصگ سمنا سنفمععسه عو ه‬
‫‪5‬ح اررألگفسوررکسو ررع سنث رر سمرر ثنسهگررعیسنوسعثا نرر سنثس رر سم رررسۀساحصررگالتسیررعل س‬
‫وشر ثسارردساشرریگوسنوسعثا نر ‪،‬ساأوگر سشر اثبسی ر سپر نح ستسابر سنو ررعاگرساررألگفس‬
‫و سنثساناثرسمنا زردس‪،‬سنثسصر ثا سساجرعبسورکساانی ر ساحقگقر سپوونف ردسمر سشر نسوردس‬
‫س دسه نسپ عه ستسپ ن ا ساأوگ ستسوعانابسهشنسپوونف دسش ساعش ه‬ ‫ا‬
‫س گأتسژتثبه‬ ‫‪6‬ح نفعیگۀساانساص سودسقنبۀساحقگق سناش دساعش ستساثیوعا سآبسا‬
‫‪7‬ح نثسص ثا سودساارنسی ر سارألگ س ساعشر سم ق نور سفر ثحسارألگفسستسمک ر ساأوگر سبسو رع س‬
‫نث سنثستیاثتسانابسهشنسپوونف دسش ساعش هس‬
‫ساناثرسمنا زدسنثستیاثتهس‬ ‫‪8‬ح مک سهشناا ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪9‬ح ناش ر اسو ر ساجرر‪،‬سشررعهزن سااررنسی ر سم ب ر ع‪،‬سورردسایسق رردسن سااررنسآبساحقگق ر ساعش ر ستس‬
‫وهررعثسااررنساحقگقرر سآبسامرر سایسارردسا رر سآتثنبسثابرردسی رر سپ نرر ا سنثسمج رردس ررعبس‬
‫مم بنسناخ ستسخعثق سادسهشنسث گ ساعش ه‬
‫‪10‬ح ناش اس ن ساحصگ سنو ثاس‪PH.D‬‬
‫سپ نح سمنا زده‬ ‫‪11‬ح م ق نو سلر سآاعثسفنی ستساأوگ بسآبسا‬
‫‪12‬ح اثاورردسس رردسون ررناهرسی رر س‪،‬ساثیوررعا سم برر سآبسا رر س گررأتسژتثبستسشرر اثبسی رر س‬
‫پ نح ه‬
‫‪13‬ح لر ساش نافسونن س عبس ننتسون ناهرستسخالصۀسم انساثاودسش سنثسون ناهره‬
‫سمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪14‬ح زاثیسآمنسنوسعثا ن ستساأوگ بسآبسا‬
‫سامنسنوسعثا ن ستساأوگ سآبسنثسمج رسنوسعثا ن ه‬ ‫‪15‬ح زاثیس دس ع سوعثبسا‬
‫)‪2‬ر یض وعنثسی ر سس یرالت سارنسشرناو سفر ک‪،‬سمک رفسا ر سور ساجر‪،‬سنثس ر سنسثابرسۀسی ر سورکساارنس‬
‫سادسهشنسان عه ه‬ ‫ی ساحقگق سمنا سثاسنثسوک سایسهشنودس عبسمم بنساگاسال‬
‫)‪3‬ر ررعونسشررناو سانفگ ر سثاب رۀسی ر سپ ن ر ا سسارردسسثابررۀسی ر سپ عه ر سزبررمسفقررن س)‪2‬رسسمررعن س‬
‫وه‪،‬ستسششاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سنثهلنس نف دسم سش نه‬

‫فصل سوم‬
‫تکمیل سایرمعیار ها برای ترفیع علمی‬
‫شرایط فرعی‬
‫ماده دهم‬
‫سیبعثتساه سای‪:‬‬
‫)‪1‬ر شناو سفنی سانابس نسانفگ سی‬
‫‪1‬ح ساک گ‪،‬سا نبسآاعثسفنی ه‬
‫‪2‬ح س پعان بسادستظگ د‪،‬سایسق ردسیر حساشر غع سغگرنسجرعه ه ساردسورعثسنثم ررعتسنتل ر ستسغگرنس‬
‫نتل سنو ن‪،‬س‬

‫‪30‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سنوسعثا نر سنثسمر ثنسفمعلگر س رعبسی ر سوعه ور س‬ ‫‪3‬ح م ق نو ساقرنوزس رعست رزاثیسث ر‬

‫تساثائدسون ناهرس عسه‬
‫)‪2‬ر آاعثوکردسا رعرسهن ررگ ساهر ‪،‬سارردسا ر نعبسآاررعثساصر سانفگمررعتسسجب ر ستسآاعثوکرردسار تبسزر س‬
‫مناورر‪،‬ساوعنمگررکسنثسم ب یررعتسغگررنساوعنمگررکسوررعرسشرر ساهرر س‪،‬سنثساک گرر‪،‬سااررعثسفنیرر س‬
‫محع بدسش سه سا اهن ح‬
‫)‪3‬ر ون ررناهرسوررعسون ناهرررهعبسی ر سونعه رردسنثسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کر سهگررزسپگشرربگن س‬
‫ننو سا ‪،‬ساح سین ابسوعسینعتواساثائردسمر سشر نسوردسارعسم ضر عساارنساصر س سم عاقر ستورعس‬
‫ثاا دسناش دساعشن ح‬
‫)‪4‬ر سم ض عسون ناهرسوعسون ناهرس عسارنابسانفگمرعا سس وردساردسا ر عنسث ن رعسضرنتثتسناثهر ‪،‬ساعور س‬
‫ادسم افقدسا عنسث ن رعستارنابسا رعحسانفگمرعتساردساصر و سنوسعثا نر س ستاأوگر سسشر ثابسی ر س‬
‫پ نح سان ن تسز سمناو‪،‬س ننه هس‬
‫)‪5‬ر نوسعثا نرر سوررگاساصرر و سینرر ابسون ناهرررهع‪،‬س گررأتسمنصرر دساررنابساثیوررعا سآهررناسهگررزس‬
‫پگشبگن سمگکن ه‬
‫)‪6‬ر سایضررعبس گررأتسمنص ر دساررنابسانفگ ر ساررعسثابرردسی ر سپ نر تبساعو ر سور ساجرر‪،‬سناثابسثابرردس‬
‫ی سپ ن ‪،‬سا ن سس تسثشر دساخ صعصر سشرعبسو ر ساالمکرعبسهزنورکساردسم ضر عسون رناهرس‬
‫اعش ه‬
‫)‪7‬ر اررنابساشرر نافسنثسون ررناهرسایسا ررعحسایضررعبسوررعنثسی رر سستسمحصررالبسپرر نح سمنا زررد‪،‬س‬
‫ایضررعبسوررعنثسی رر س ررعونسپرر نح س ررعستس نررعبسم یصصررگاستیالج نرر ابس ررعونس‬
‫م رعتستههعنس عبسذومالجدسنی تسم سش ه ه‬
‫)‪8‬ر س لر سشنو سوننر س رعبسارنابس نون رناهرسوردسشرعم‪،‬سشرهنتستسامضرعبسآههرعساعشر ‪،‬ساعور س‬
‫اهگدس نننه‬
‫)‪9‬ر اش نافس گرأتسسمنصر دسور ساج‪،‬سن سا ر عنسناثابسثابردسسارعالانسایسثابردسور سوردسانفگر ساردسآبس‬
‫ص ثتسم س گنن‪،‬سنثسون ناهرسو سا ه‬
‫)‪10‬ر نثس نسون رناهرسی ر س‪45‬سنجگقردسارنابساثائردسون رناهرستس‪20-25‬سنجگقردسارنابسقرنستاحرعس‬
‫تپع سادس ا س عساخ صع سم سوعا ه‬
‫)‪11‬ر یمررعه سورردس ررزاثیسون ررناهرسایس ر بس گررأتسم ظررفساثاورردس ننور س‪،‬سمگکررعهگزحسه ررن سن ر س‬
‫انا ع سممگعثس عبسم نزسنثسقرزس‪14‬س مر ساعشر سوردسسنث رنسایرشسمرر حمسپرنبسه رن سار ن سس‬
‫تسمج عسه رناتس)س‪30‬رسه رن سمر ساعشر حسسه رن ساثیورعا سم برس ستسم فقعهردسون رناهرسسور اج‪،‬س‬
‫)‪18‬سرسسه ن سم ساعش ه‬
‫)‪12‬ر گأتس ژتثبسارعسا قردساردسممگرعثس رعبسذور‪،‬سسهلنورعتسا وگر سشر ستسورعسق سا عهردسخ نثاثائردس‬
‫مگن عو ‪ :‬س‬
‫الفحساثاودسم عل ستسو رزسار رر‪،‬سمن قر سم ضر یعتسایسمق مردسارعسه گجردس گرنبستس ر عثیس رعسس‬
‫م ض عسون ناهرستسا گ سآبسایسه ع سی ستایصص ه‬
‫حسزنزسم ض یعتستساقنابسمنعجشده‬

‫‪31‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫حسا نبع سمن ق سه گجدس گنبستس عثیس عسایساقنابسمنعجشده‬

‫نحسا عن سایساکنعل ژب‪،‬سق ات ستسوعثتس عه‬
‫رحسپع ی و سادس االته‬
‫)‪13‬ر نثساهگردسون رناهرسی ر سپعتثپعسون رس ‪،‬سقر ات ‪،‬ساصرعتون‪،‬س ررنا س رعستسام ررع سآبس رعسمگ اهنر س‬
‫شعم‪،‬ساعشن ه‬
‫)‪14‬ر گأتسمنص دسز س ردسثتیسامر سایساثائردسون رناهرسهلرنسخر سوشسثاسپگنامر بسم ضر عسسینر اه س‬
‫ثئگرسپ نح ستسوعسآمنسنوسعثا ن ساحنونستسث عسار گاسم سن ن ه‬
‫)‪15‬ر فگص ر دسوررعسجناثث ر سس گررأتسسمنص ر دسثاق ر سارردسم فقعهرردسا ر نبستسوررعسغگررنسم فقعهرردسا ر نبس‬
‫ون ناهرسمالولدسمگ نننه س‬
‫)‪16‬ر نجشستساثیورعا سار ثورستسث ن رعو سا بگقرعتستوعث رعبسی ر سمحصرالبست رعونسفمعلگر س‬
‫عبساوعنمگکسانفگ سونن سز سم تسام سایسانفگ سجب سم هلنسم ساعش ه‬
‫)‪17‬ر ثیعو ر سن ررگس گاستظگ ر بستپعان ر بسسیض ر سوررعنثبسی ر سارردسج ر اهگاسنثهلررنس نف رردسم ر س‬
‫ش نه‬
‫)‪18‬ر پگشتم ساعسمحصالب‪،‬ایضعبسوعنثسی ست عونسمنر اعبسم ردساحصگالتسیعل ه‬
‫)‪19‬ر ناشر اسیالجرردساکررعثستسآمر یی‪،‬سپشر سوررعثسنثستظگ ررد‪،‬سا اهررعو ساا کررعثستسا ر قعم سنثسمقعارر‪،‬س‬
‫مشکالتسیض سوعنثی سم علمدسم س نننه‬
‫)‪20‬ر اانایسهلنسنوسعثا نر ستس پوهنځی س منا زردسنثسارعث ساک گر‪،‬سار نبسا رعحسشرناو سانفگر سی ر سس‬
‫و بعسم ق نساعش ح س‬
‫تکمیل میعاد یا دوره معینه برای ترفیع علمی و راپور فعالیت‬
‫ماده یازدهم‬
‫(‪ )1‬اک گرر‪،‬سمگمررعنسامگررگاسش ر ساررنابسانفگ ر سی ر سم ررعامسپگشرربگن سجررعه بساحصررگالتسیررعل س‬
‫م ک سنثهلنس نف دسم سش نح‬
‫(‪ )2‬اهگدستساثائدسثاپ ثفمعلگر سزر سمر تساک گر‪،‬سمگمرعنسانفگر سی ر سا ر سآمننوسعثا نر ‪،‬سنثس‬
‫صر ثاگکدسانفگر سوننر سآمننوسعثا نر ساعشر سا ر سثئرگرستسنثسورعل سوردسانفگر سوننر س‬
‫رراسآمننوسعثا ن ر ستس رراسثئررگرسپ ر نح ساعشر سا ر سممررعتبسی ر سم ررردساحصررگالتس‬
‫یعل سص ثتسم س گننح‬
‫نحوه ومیعاد اجراآت دیپارتمنت‪ ،‬پوهنځی شوراها‪ ،‬پوهنتون و وزارت تحصیالت عالی‬
‫ماده دوازدهم‬
‫)‪1‬رسیضر سورعنثسی ر سسانفگر سوننر ساررنابساقرنابسانفگر س‪،‬سنثخ ا ر سو بر سخر وشسثاس رنا ساررعس‬
‫دسوعپ سایسا نعنمنا زدسادسآمنسنوسعثا ن ساق واسه عو ودسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪1‬حاانساص ه س‬
‫‪2‬حسفهن سآاعثسفنی ه‬
‫‪3‬حس زاثیسفمعلگ سز سم تسم ثنسهلنه‬
‫‪4‬حساقنوزس عسنثساعث سبساانساص ه‬

‫‪32‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪5‬حسخالصدسبسم ض عسون ناهرس عه‬

‫‪6‬حسهلنس گأتسمنص دسنثساعث سبسون ناهرس عه‬
‫‪7‬حسفهن ساش نافسونن س عبسون ناهرس عه‬
‫‪8‬حسف ثمدس عبسانفگ سی سام سایسخعهدسپنبستهص سف ا ه‬
‫)‪2‬رسآمررنسنوسعثا نرر سزرر سپررنبسثتیسامرر سایسنثوعفرر سنثسخ ا رر ‪،‬سق ررردسبسنوسعثا نرر سثاسقهرر س‬
‫انث ساقنابسانفگر سنیر تسمر سونر سوردسنثسآبسساک گر‪،‬سار نبسشرناو ستسصرحگ سار نبسا رنعنس‬
‫م ثنسث گ س سجناثسم س گننح‬
‫)‪3‬رسق ردسبسنوسعثا ن سام سایسانث ر س ردسقعهبرسۀسم ضر عسثاسورعسارعساو نور سآثاساأوگر سسمر سونر ستس‬
‫وررعسآهررناسقهر ساک گرر‪،‬ستسامر والتسضررنتثبسمرر ننسمر سه عور حسنثس ررنسوررع سثتسه شر سصر ثتس‬
‫ق رردسور سوردسنثسآبسنالورر‪،‬ساأوگر سستا ر ننانسمرر ن ساردساوکرعحسجررعه بستسلر او سمنا زردستاضر س‬
‫اعش ‪،‬ساهگدسم س نننحس س‬
‫)‪4‬رق ررردسبسنوسعثا نرر سه رر سا اهرر سنثسخ ا رر ساقررنابسانفگرر سثاسارر تبساثائرردسبسنالو رر سورردس‬
‫مر ن سادسجعه بستسل او ساعش ‪،‬سثنسه عو ح‬
‫)‪5‬رسآمررنسنوسعثا ن ر سم ظررفسا ر ‪،‬سز ر سم ر تسو ر ساو ررنسنتسثتیسایساررعثو سق ر رۀسایساقررناآتسخ ر نس‬
‫ین ر اه سثئررگرسپ ر نح سخبررنسا حسفگص ر دس ررعسا ررنساأوگ ر سانفگ ر ساعش ر ستوررعسثنسآبهسنث ررنسنتس‬
‫ص ثتساعو سآثابسم افم‪،‬سمیعلفستم ن ستسنالو‪،‬س نسو احسثاساگعبسه عو ح‬
‫)‪6‬رسثئررگرسپرر نح ساررعستصرر سفگصرر دس ررعستاقررناآتسنوسعثا نرر سسورر ساو نزرر سمرر تسنتس رردس‬
‫مج رررسشرر ثابسی رر سپرر نح سثاسنیرر تسوررنن ستسنثسآبسم ضرر عسثاسقهرر سانث رر ساثائرردس‬
‫مگکن حسیالتاعسثوع سپ نح ساقناآتسآا سثاسهگزسنثسثاا دسادسانفگ سی ساهجعحسمگ ‪:‬‬
‫‪1‬ح پگشسایسانفگر سی ر سمهرنسه ر نبساارنساصر ‪،‬ساقرنوزس رع‪،‬س رزاثیس رع‪،‬سا رنعنسون ناهررهعبس‬
‫ی ستسنفععسایساحقگمستساثقععسنت گۀسمک ‪،‬سانفگ سادسمناق سمنا ح‬
‫‪2‬ح ش ثابسی سپ اځبسم سا اه ‪،‬سهلنسنوسعثا ن سثاساأوگ ستوعسثنسه عو حس س‬
‫‪3‬ح ررنس ررع سش ر ثابسی ر سپ ر اځبسهلررنسنوسعثا ن ر سمنبر ساررنثنسوررعسیر حسجبر ل سانفگ ر سسثاس‬
‫اأوگ س ه عو ‪،‬سانفگ سثنسشر ساردسوررع سمر سآور ‪،‬سم رنساونکردسانفگر سوننر ساردساوراسفگصر دس‬
‫جنعی سهکرنن ستسزر سنتس ردساردسمقعمرعتسذوصرالزسشرکعو سه عور حسنثساوراسصر ثتسمقعمرعتس‬
‫ذوصررالزسمرر سا اهنرر سم ضرر عسثاسقهرر سانث رر سمجرر نسارردسنوسعثا نرر ستسشرر ثابسی رر س‬
‫پرر اځبسمحرر س ررعیه ستوررعس گررأتسناثابسصررالوگ سی ررس ستسم یصرروسمنورر سایس رردس‬
‫ا عنسا ن سثابدسثاسانابسث گ س سادسم ض عسا ظگفسه عون حس س‬
‫‪4 -1‬ح گررأتسفرر کسالرروونسجررعه ه سارر نبساقررناآتسنوسعثا نرر ستسشرر ثابسی رر سپرر اسځبسثاس‬
‫م ثنسانث سجناثسنان ستسنثساعثرسآبسز سم تسوکس دساانایسهلنسم سه عو ح‬
‫‪ -5‬ای ناضررعتسجررعه ه س گررأتسایساقررناآتسنوسعثا ن ر ستسشر ثابسی ر سپر اځبسارردس‬
‫پ اځبساث ع سمگ نننهساعسآههعسادسآبساناگ ساانسا ن حس س‬
‫‪6 -2‬ح نس ع سنوسعثا نر ستسشر ثابسی ر سپر اسځبساردسهلرنس گرأتسسجنعیر سهن عونر سم ضر عس‬
‫قه سث گ س سادسش ثابسی سم ردساحصگالتسیعل سثاق سم سش نحس س‬

‫‪33‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪8‬ح شر ثابسی ر سم ررردساحصررگالتسیررعل سمر سا اهر ساررعسنتسا ررعسآثاسهلررنس گررأتسم ظررفسثاس‬

‫مبن سانسجب ل سانفگ سمنل ثه عو حس س‬
‫‪8 -3‬حی حساأوگر سسنتسا رعسآثاسایسهلرنس گرأتسساردسممنر سمنلر ثبسفگصر دسنوسعثا نر ستسشر ثابس‬
‫ی سپ اځبستسثنسج م سانفگ سناهر دسم سش نح‬
‫س)‪7‬رس ررنس ررع سش ر ثابسی ر سپ ر نح سهلررنسنوسعثا ن ر سثاسمبن ر ساررنسجب ر ل سانفگ ر ساأوگ ر سه عو ر ‪،‬س‬
‫م ض عسقه سز سمناو‪،‬سام بسادسمناق ساعالو ساث ع سمگش نح‬
‫س)‪8‬رس نس ع سش ثابسی سپر س اځبسسفگصرسۀس نوسعثا نر سمبنر سارنسسجبر ل ستورعسیر حسجبر ل سانفگر س‬
‫ثاساأوگر سهکنر ‪،‬سم ضر عساررعسشررنزسنالورر‪،‬سجررعه ه سمجر ناسقهر سانث ر سارردسنوسعثا نر سمنار س‬
‫اث ع سمگ نننح س‬
‫)‪9‬رسنوسعثا ن سمر سا اهر سم رعامسای ناضرعتستس ر عثیس رعسبسشر ثابسی ر سفگصرسۀسخر سنسثاساغگگرنس‬
‫ا ر ستسوررعسم ض ر عسثاساررعساثاو ردسنالو ر‪،‬سجررعه ه ستسمر ر ن سمج ر ناسارردسش ر ثابسی ر سپ ر س اځبس‬
‫اث ع سه عو حسنثساواسص ثتسورعسشر ثاسفگصر دسنوسعثا نر سثاساأوگر سسمر سونر ستسورعسارعسنتسا رعسسآثاس‬
‫ارردسفگصرر دسجب رر سخرر وشسج مگرر سمرر سایشرر حسیرر حساأوگرر سنتسا ررعسآثابسشرر ثابسی رر س‬
‫پر اځبسایسفگصر ۀسنوسعثا نر سارردسممنر سثنسههررعو سآبسمگبعشر ‪،‬سامررعسیضر سوررعنثی سانفگ ر س‬
‫ونن سم سا اه سادسآبسجنعی سهکنن سجناثسف کسادسمقعمعتساعالو سمناقمدسه عو ح س‬
‫)‪10‬رم ضرر عسانفگرر سپرررسایسزرر سمناورر‪،‬سایسنوسعثا نرر ستشرر ثابسی رر سپرر اځبسارردسآمنورر س‬
‫ا ر عنابساث ررع سمگ ررنننحسآمنو ر سا ر عنابسام ر سایسوص ر ساز گنررعبسایساک گرر‪،‬سا ر نبسنت ررگدس‬
‫انفگ ر سی ر ستم عاق ر سآبساررعسل ر او ‪،‬سمقررنثاتستجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر ‪،‬سآبسثاسقه ر س‬
‫انث سادسو گ ۀسانفگمعتسی سم ردساحصگالتسیعل ساثاودسم سون حس‬
‫و گ ۀسانفگمرعتسسی ر سسم رردس‪،‬س رنسایرشسس انفگر سثاس رنا سارعسا رعحسا رنعنسمنا زردساردس )‪(11‬‬
‫وکسیض سوعنثسی سودسثابرسۀسی ر سآبسایسثابردسور سوردسانفگر ساردسآبسصر ثتسمگ گرنن‪،‬سو رنس‬
‫هبعشر ستسانقگحررعسایسور احسنوسعثا نر ستسپر س اځبسنو رنبسارردسغگرنسایسنوسعثا نر ستسپر س اځبس‬
‫وردسم ضر عسجرربالسنثسآبسور سمناورر‪،‬س ننور ساعشر س‪،‬سمحر سمگکنر ساررعساک گرر‪،‬ستصررحگ سار نبس‬
‫ا نعنسثاسنجگقعسمالولدسه ن ستنثاخگنسفر ثحسارعسذورنسهرعحستسسثابرۀسسی ر سامضرعسمر سونر سستسمر اثنس‬
‫آا سثاسنثسانسم س گننح‬
‫‪1‬ح یض سورعنثسی ر سسمروو ثنثسارعثسرس ممگرعثبسار نبساارنساصر سایسه رع سشرک گعتسهگرزساارنایسهلرنس‬
‫مگن عو ح‬
‫‪2‬ح سو گ ررۀسانفگمررعتسسی ر ساررعسا قرردسارردسهلررنسا ر عنسم ظررفسارردسث ررگ س ر سا ررنعنسنثساررعث س‬
‫انفگ ساص گاساایعذسمگن عو حس‬
‫‪3‬ح ن ع سفگصرسۀسو گ رۀسسانفگمرعتساأوگر سس انفگر ساعشر ‪،‬سم ضر عسقهر سزر سمناور‪،‬ساردسشر ثابس‬
‫ی رر سم ررردساحصررگالتسیررعل ساقرر واسمرر سشرر ن‪،‬سنثسغگررنسآبسقهرر سامرر و‪،‬ستاک گرر‪،‬س‬
‫م عامسجرعه بساحصرگالتسیرعل سم کر ساردسپر س اځبسمنارس ساث رع سمگ رنننساث رع سه ر نبس‬
‫ارردسپ ر اځبسارردسممن ر سثنسش ر بسسنت ررگدسهگر ر ‪،‬سا کرردسارردسممن ر سم و ر س ننو ر بسارردس‬
‫اصالوعتسالیحسم عامسادسمالولعتسو گ ۀسانفگمعتسمگبعش حس‬

‫‪34‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪12‬ر شرر ثابسی رر سم ررردساحصررگالتسیررعل سوررگاسانث رر س ررنسم ضرر عسی رر ساعورر س‬

‫ا نعنسذو‪،‬سثاسا ععستسایسم عنسآبسآ ع سوعص‪،‬سه عو ‪:‬‬
‫‪1‬حسثاپ ثفمعلگ سی سز سم تسم ثنسهلنح‬
‫‪2‬حساقنوزسا عنسث ن عستوعساقنوزسن ن سنثساعث ساانساص ح‬
‫‪3‬حسهلنسا عنبسودسو گ ۀسانفگمعتستبسثاسادسانث سا نعنسم ظفس عخ دسا ح س‬
‫‪4‬حس ن ررع سسا رر ععسا ررنعنسفرر کساعیررعسفررنا اسشرر بسجنعیرر سشرر ثاس ررننن‪،‬سآهررناساصرر و سمرر س‬
‫ه عور ر ‪،‬سنثسغگرررنسآبسقهرر سزر ر سمناوررر‪،‬سمجر ر ناساررردسو گ رررۀسانفگمرررعتسی رر ساث رررع سمر ر س‬
‫ناثنسارررعسامررر والتسضرررنتثبسثاسنثسآبسا قررر نسآتثنحساونکرررعثسارررعی اساررردسممنررر سثنسشررر بس‬
‫انفگررر سهبررر ن ‪،‬سا کررردسم وررر س رررعخ اسآبسارررعسآتثنبساصرررالوعتستامررر والتس ررر عثیسشررر س‬
‫مگبعش حس س‬
‫‪5‬حس ن ررع سوررکسم ضرر عسانفگرر س رردساررعثسنثسشرر ثابسی رر سم رررسۀساحصررگالتسیررعل سم ررنزس‬
‫تسمرر ثنساصرر و سجررناثسه گررنن‪،‬ساصرر ثتسج مرر سثنسشرر سمحررر سمرر س ررنننسهسامررعسنالورر‪،‬سآبس‬
‫اعو سمر ن ساعش حس س‬
‫س‬

‫فصل چهارم‬
‫مکلفیت های ریاست های موسسات تحصیلی وریاست تقرروترفیع اعضای کادرعلمی‬
‫اجراآت ریاست موسسه تحصیلی‬
‫ماده سیزدهم‬
‫سمک ررفسارردساقررناآتس‬ ‫)‪1‬ر م رررۀس احصررگ سنثپگ هرر سارردسانفگرر سی رر سایضررعبسوررعنثی‬
‫ذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬جبررر‪،‬سایساقرررنابسانفگرر هساناگرر سپگشرررنهعنسانفگرر سی رر سیضرر سورررعنثی ساررردسآنث س‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل ‪،‬س‬
‫‪ -2‬اثاور رۀسنت رررگدستسا رررنعنسانفگر ر ساررردسشر ر ثابسی ر ر سم ررررد‪،‬ساث رررع سا رررعحس ر ر اامس‬
‫انفگ سادسثوع ساقنثستانفگمعتسی سا عناب‪،‬‬
‫‪ -3‬نثسصررر ثتسارررألگفسو رررع سنث ررر سپرررگشسایساقرررناآتسورررعنسشررر س‪،‬ساک گررر‪،‬سشرررناو س‬
‫پررروونیسو رررع ساررردسهشرررنسنثسم ررررسۀساحصرررگ ستساث رررع سث ررر سابساررردسثوع ررر س‬
‫احقگم‪،‬ساألگفستسانق دستسور ساأوگ بسآبه‬
‫‪ -4‬سمناوررر‪،‬سسپررررسایساقرررنابسانفگر ر سی ر ر س عهرررعساک گرررنسپگشرررنهعنسمنلر ر ثبستساث رررع س‬
‫وررعپ س ررعبسابسارردسپرر اځبسمنارر ستسشررمبعتسذوررنا ساناثب‪،‬سو ررزسوررعپ سنت ررگدس‬
‫نثسنف ررنسا رر عناب‪،‬سو ررزس رر اامسنثسنف ررنس رر اه ستس رررگ‪،‬ساصرر‪،‬سااررنسانفگرر سی رر س‬
‫ادسو عایعهدسم ردسثاسنثانسناثنح س‬

‫‪35‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اجراآت ریاست تقررو ترفیعات علمی اعضای کادر علمی‬

‫ماده چهاردهم‬
‫سثاسپرسایس‬ ‫)‪1‬ر ثوع ساقنثسانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی سنت گدسانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی‬
‫اأوگ بسآبسسقه ساخوسمنل ثبسادسممگنگ سی سساک گ‪،‬ستساثقععسم سه عو ح س‬
‫)‪2‬ر ز سمناو‪،‬سپنت دسانفگ سی سیض سوعنثی سنثسثوع ساقنثستسانفگمعتسی ر سجرناثسآار سمر س‬
‫اعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح انث سههعو ساک گ‪،‬سا نبسشناو سانفگ سی ح‬
‫‪2‬ح وص ساز گنعبستانث سههعو سایسممگعثبسا نبساانساص ستسنثسص ثتسپر سارننبساردسهر اجوس‬
‫مح او ساان‪-‬ساث ع سآبسادسوکسا عنساعسصالوگ سی ستسمر ک سقه ساانایسهلنح‬
‫‪3‬ح وص ساز گنعبسایسجعا‪،‬سجب سا نبساقنوزس ع‪،‬سثاپ ثسفمعلگ سایسه ع سمح ر بستصرالوگ ساثائردس‬
‫ونن س عبح‬
‫‪4‬ح مالولدسین ابستمن ثقعتساانساص ساعساعسپگشنهعنساب سش سم عاق سناش دساعش ح‬
‫‪5‬ح مالولدساواسودسآاعثسفنی ساک گ‪،‬ستممگعثبسا ن ستنثسهشنودس عبساوعنمگکسوعرسسش ساعشن ح‬
‫‪6‬ح مالولدساواسودسق رعتساعسش عفگ ‪،‬سثیعو سم ایواستساص ساوعنمگکستوض ثسو ساج‪،‬سنتسا رعس‬
‫ایضعسناونس ننو ستو اج‪،‬ساعساو نو س عن ساص و س نف دساعشن ح‬
‫‪7‬ح ‪7‬حور ساز نگعبسایساواسودسا نعنسیعثبسایساق ستازتونساعشن ح‬
‫‪9‬ح مالولدساواسودسنثسا نعنسانفگ سایضعبسوعنثسی سانفگ سونن سایص سنثس زاثیسفمعلگر س‬
‫سنثسم رعتساگنته ساووعثسوعف دس‬ ‫عبساوعنمگکستبسی حسساش غع سغگنسجعه ه سز ساتجعتسث‬
‫اعش ح‬
‫‪10‬ح ز سمناو‪،‬ساخوسمنل ثبسمقعمعتسذوصالزسنثسص ثتسی حسم ق نو س نس هدسم اهر ستهر اجوس‬
‫جعه ه ح‬
‫‪11‬ح ز سمناو‪،‬سپوونیسادسهشنسانابساألگفسو سنث ح‬
‫‪12‬ح اب سانفگ سی سنثسو ع ساب ستسنثسنو عاگرسمنا زدح‬
‫سایساقنابسانفگ سی سادسم ردسمنا ح‬ ‫‪8‬ح ‪12‬حازالعسث‬
‫‪13‬ح ایعنرسنت گۀسانفگ سی ستسآاعثساص ستفنی سز ثسمک ‪،‬سادسم ردساحصگالتسیعل سمنا ح‬
‫‪14‬ح ثوع ساقنثستسانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی سسنثسص ثتسپ سارننبساردس رنس هردساق ر ستس‬
‫ازتونستسوعساو ع سآبسنثسا نعن‪،‬سم ضر عسثاسا ر س گرأتسسمیر ستارعسصرالوگ ‪،‬سمنور سایس‬
‫ه عون رس عبسم رعتسمی فساحصگالتسیعل سانث سه ن ستسنثسصر ثتساعار سشر بسآبسنثس‬
‫یمگندسم عامسجعه بساقناآتسم سه عو حساقناآتسموو ثسهلنادسش تستساق سای رفسایسپگشرنهعنس‬
‫ثنسانفگ ساعسمجعیاتسش و انسا ن سم سا اه ح س‬
‫‪15‬ح یالت سانسآبسایسیض سوعنثسی سانفگ سونن ‪،‬س عونساشیعصگکدسی اسنثساق ر ستسازتورنسورعثبس‬
‫هگاسناهر دسش ه ‪،‬سهگزم نع سادس ن گن سمرؤتلگ سشرعبسمرر ق سمجرعیاتسن رگس گن سس‬
‫زبمسالوحدسهلاستسن گس گاسم س ننه ح‬

‫‪36‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل پنجم‬
‫متفرقه‬
‫نحوه تفویض تقریظ توسط استاد رهنما‬
‫ماده پانزدهم‬
‫)‪1‬ر اقنوزسن ن س عبساعو سم عامسپگشساگن سجعه بساحصرگالتسیرعل سم کر ‪،‬سآهمر سایسایضرعبسورعنثس‬
‫ی ساعشن س ودسناثابسثابدسبسی سپ ن تبستوعسارعالانسایسآبستسنثسقردساحصرگ سمع ر نبستورعس‬
‫اعالانسایسابسا ن ستثش دساخ صعص سشعبسم عامستسوعسارگعثسهزنوکسادسم ض عسانفگ سی ساعش ح‬
‫‪1‬ح اقنوزسن ن ستوعساقنوزسن ن س عبساعو س زمعبساعامگگاسم ض ستوعسالاج‪،‬س دسمع سجب‪،‬سایساثاوردس‬
‫اانسادسق ردسنوسعثا ن سامگگاسش ه ح‬
‫‪2‬ح اقنوزسن ن س عبسانقگحعسایسق دسا عنابسخ نسنوسعثا ن ست ن ع سنثخ نسنوسعثا ن ساعشن س‬
‫ن ع سنثسخ نسنوسعثا ن سا عنستاق سشناو سم ق نسهبعشر ‪،‬ساردساناگر سایس رعونسنوسعثا نر س‬
‫عبسخ نسپ اځب‪،‬سایسپ اځبس عبسنو نسخر نسم رردساحصرگالتسیرعل ستامر اسایس رعوسنس‬
‫م رعتساحصگالتسیعل ‪،‬ساعسا قدسادسشناو سودسنثساثابع سادسامگرگاسا ر عنسث ن رعسا ضرگ س‬
‫ش ‪،‬سامگگاس ننه ح‬
‫‪3‬ح اقنوزسن ن سوعساقنوزسن ن س رعبس نورکسمک رفساردسم علمرسۀسنجگرمساارنستساثائردساحنورنبس‬
‫مالولعتسخ وشسنثساعث سآبسمگبعشن ح‬
‫‪4‬ح ساقنوزسن ن سوعساقنوزسن ن س عبساعو سم قدساعشن سوردسایستبساثیسورسعا ستساثاوردسمالولرعتس‬
‫نثاعث ساانسم ثنسا عن سانابسانفگ سی سخ ا دسش سا ‪،‬سهدساانایسهلنسنثسم ثنسشیصگ ستس‬
‫جعوعبسه ورن سوعسم لف‬
‫‪5‬ح نثسص ثا سودسم ض عس نج سانا ستس عونسمشکالتسنثسآاعثسی ساشیگوس رنننس‪،‬سمررؤتلسگ س‬
‫ابسا تیساقنوزسن ن ستساقنوزس گنه سا ن ستنثسص ثتساابعتس ننتساردسههرعنس رعبسیر ل ستس‬
‫جضعو سممنف سم س ننه حس‬
‫‪6‬ح ساقنوزسن ن سمک فسا سودساانساحقگق ‪،‬ساألگ ستسانق دسثاسادسص ثتسنجگمسم علمردسه عور س‬
‫نثسص ثا سودساانسثاادسشک‪،‬س ح ساأوگ ستسوعسثنسه عو سانابسم تسنتس ع سایسصرالوگ سنانبسس‬
‫اقنوزستسث ن عو سایضعبسوعنثسی سمحنتحسم س نننح‬
‫سا عنسث ن عسو ساو نس دسمع سم ساعش ح‬ ‫‪7‬ح مگمعنسوعسیمعبسم علمۀساانسی سا‬
‫)‪2‬ر اقنوزسن ن سنثساقنوزسخ نساعسثیعو ستاجمگ سه نبستسص اج ساعو سم عل ستسم ض یعتسذور‪،‬سثاس‬
‫اووعثسا ‪:‬‬
‫سمن قدستسقهعبه‬ ‫‪1‬ح اأوگ ستسا ضگ سا گ ساانتثاا دسآبسادساهکشع س عبساخگنسنثسثش دسادس‬
‫‪2‬ح اأوگ سممگعثبسا نبسزنیسه عثیساانه‬
‫‪3‬ح اأوگ سیعثبسا نبساانسایساغال سامالو ‪،‬ساهشعو ستسمر ک ه‬
‫‪4‬ح اأوگ سه ا نبستساکناثبسهب نبسم ض عساانه‬
‫‪5‬ح اأوگ سجعا‪،‬سفهاستسجعا‪،‬سجب سا نبسم عل ه‬
‫‪6‬ح اأوگ سوعف سا نبسانابسانفگ سی سسم ثنسهلنسم عامسپگشساگن سجعه به‬

‫‪37‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪7‬ح اأوگ سجعا‪،‬سا عن سا نبسانابسمحصالب‪،‬سا عناب‪،‬سم یصصگاست عونسیالج ن ابسثش ده‬

‫‪8‬ح ا ضگ سا گ سآبسانابسثش دسمنا زدستساج صعنسم ه‬
‫‪9‬ح ا عنسث ن عسوک سایساقنوزسن ن س عبسنثساعث ساانسم ساعش ستسا نسانابسانفگ سی سم ثنسهلرنس‬
‫فق سادسوکساقنوزسضنتثتساعش ‪،‬ساقنوزسا عنسث ن عسوعف سناهر دسم سش نحس س‬
‫سایر موارد‬
‫ماده شانزدهم‬
‫سمع نبستسنتو ثاسنثسخ م ساعال م‪،‬سجعا‪،‬سمحع بدسم س‬ ‫سنثسمق‬ ‫‪1‬ح م تساحصگ‪،‬سایضعبسوعنثسی‬
‫اعش ح س‬
‫‪2‬ح اشیعص س ودسجب‪،‬سایساحصگ‪،‬سمع نبستوعسنتو ثاسیض و سوعنثسی سثاسه اشر دساهر سآارعثسی ر س‬
‫جب سشعبسودسجب‪،‬سایساقنثسنثسوعنثسی ساحنونسه ن ساه سنثسانفگمعتسی سجعار‪،‬سمحع ربدسه ر س‬
‫اعش سصن سمنحگعسوکساانسفنی سجعا‪،‬سپوونیسمگبعش ح س‬
‫‪3‬ح یض سوعنثسی سپ ن ‪،‬سناثابس ن ساحصگ سنتو ثاسمگ اه ساحگعسا عنسث ن عسامگگاسش نح س‬
‫‪4‬ح منل ثبساثاقع‪،‬سا بگ سثابدستانفگمعتسی سایساعثو سا تونق رۀسنوسعثا ن سال سششسمع سمگبعشر س‬
‫تاعساهقضعبسم تسف کسایساعثو سص تثسوکاسجعا‪،‬ساقناسم ساعش ح س‬
‫‪5‬ح نت گدس عبسانفگمعتسی س‪،‬سا بگ سثابردستاثاقرعبسایضرعبسورعنثسی ر سپ ن ههرعستم ررعستس‬
‫احصگالتسیعل سام سایسانث ستاأوگ سو گرگ بساقنثتانفگمعتسی سقه سمنلر ثبساردسممگنگر س‬
‫ی ستیاثتساحصگالتسیعل سمح سمگ نننح س‬
‫‪6‬ح ایضعبسو گرگ بساقنثتانفگمعتسی سا ر عنابسزبرمسزنیالم ر‪،‬ستظرعوفسوردسایسزرن سثوع ر س‬
‫اقنثتانفگمعتسی ساناگ سم س نننسام ثسمنا زدسخ وشسثاسادسپگشسم سانه ح س‬
‫‪7‬ح مگمعنسوعثسو گرگ بسانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی سو ساو نسانابسم تس دس ع سم ساعش حس س‬
‫‪8‬ح وگاسز سمناو‪،‬سنت گدس عبسانفگمعتسی سنثسق ردسنوسعثا ن سسنثسوض ثایضرعبسنوسعثا نر س‬
‫و ساج‪،‬سو نسایس دسیض سهبعش ح س‬
‫‪9‬ح امگگاستساب سم ض عسایضعبسوعنثسی ر سپررسایسابر سنثسنو رعاگرستیاثتساسحصرگالتسیرعل سنثس‬
‫ا عم سثا سجعا‪،‬سمحع بدسم ساعش حس س‬
‫‪10‬ح ثیعو سم ایواستساثییس عبساخالج سنثساه یع سم ض عستسپگشبننساحقگمستسه رعثیسآارعثسی ر س–س‬
‫احقگق ستس عونسآاعثسی سمک گ س نسمحقمستسه ورن سم ساعش ح س‬
‫‪11‬ح مناجب سایسثیعو سم ایواستساثییس عبسنون ستساخالج سمرؤتلگ سایضعبسوعنثسی سانفگ سونن ‪،‬س‬
‫اقنوزسن ن س عب‪،‬سو گ ۀس عستسش ثابس عبساص و سونن سا ح س‬
‫انفاذ‬
‫ماده هفدهم‪:‬‬
‫سمعن سودسالوحۀسجب سنثآبسانغعحسګثنو سا ساناگ سامر سسایساأوگر سس‬ ‫اواسزنیسالم ‪،‬سنثپنبسفص‪،‬ست‬
‫ش ثابسمح نحسث بنبستسمنل ثبسمقعحستیاثتسمنی ساالقناستس عونل او ‪،‬سسزنیالم ‪،‬سس رعستساوکرعحسمغرعونس‬
‫آبسلغ سمحر سم سش نحسس‬
‫س‬

‫‪38‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تقرر وترفیعات علمی‬

‫طرزالعمل جذب اعضای کادر علمی‬

‫‪39‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪40‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫نثسا ررنعنساقنگن ر ستیاثتساحص رگالتسیررعل سسصررناو سناثنسورردسا ر ی احسایضررعبسوررعنثسی ر ساعو ر س‬
‫مب ن سانساص‪،‬سشعور ستسلگعجر سساعشر ستساحر سورکسسورعثو سمرنلاسصر ثتس سگرننسحسسارعسا قردساردس‬
‫جررعه بساحصررسگالتسیررعل سم کرر س ررنسیضرر سوررعثسی ررس ساررنسمبنررعسبساصرر‪،‬سثجعارر ستسشعسوررر سنثس‬
‫م ررعتساحصرسگالتسیررعل سقررو سمر س ننهر حسسقررو سافررنانسشعورر دسمر سا اهر ساررعاگناتسمرر قگاس‬
‫ارعالسبسوگ گر سنثس ر سنثسم رررعتساحصرگالتسیرعلس سنتل ر ستسخص صر سناشر دساعشر حسایساونررنتسنثس‬
‫جررعه بساحصرگالتسیررعل سنثسمر انسمی ررفسشررناو سقررو سهررعمزنسپ نگررعث‪،‬سپ نگررعثستسپ ن رر‪،‬سوررعسارردس‬
‫سلگرعهر‪،‬سمع نستسنو ثساشنو س ننو سا حس س‬
‫زنیالم رر‪،‬سقررو سایضررعبسوررعنثسی ر سورردساررنسمبن ر سمررعن س ررعنستسوکرراسجررعه بساحصررگالتسیررعل س‬
‫ا تواس ننو سا سوردسسشرناو سسقرو سستسفناونر سس رعبسسزر سسمناور‪،‬سسا رنعنسسم قعضرگعبسسثاسارعسسقزئگرعتسس‬
‫آبسنثسانسناثنحساواسزنیالم ‪،‬سنثس ر سستسورکسسمرعن سسانلرگاسس ننور سسا ر سحسوردسس رنسسمرعن سسارعسسقزئگرعتسس‬
‫آبسنثسان گنهر سسشررناو سی ر م ساررنابساقررنثسایضررعبسوررعنثسی ر ستس نررعبسشررناو سخررع ساررنابس‬
‫اقنثسنثس رنسسایرشهسسهرعمزنسپ نسگرعث‪،‬سسپ نگرعثسستسپ ن ر‪،‬سسامنسورفسس ننور سسا ر حسس نرعبسنثسمر ثنسس‬
‫شررناو سایررالبسار ر ‪،‬سضررنتثتساقررنثسنثسار ر س ررعبسوررعنثب‪،‬ستضررعو سنثسیمگنررۀسصررالوگ سقررو س‬
‫ایضررعبسوررعنثسی رر ‪،‬سامگررگاسا رر عنسم حرر استسهحرر سرساناگرر س رر االت‪،‬سهحرر رسان ررزاثبسام حررعب‪،‬س‬
‫شررناو سشرر لگ سمجرر نسنثسوررعنثسی رر ‪،‬سزررنیسان ررزاثبستساثیوررعا سون ررناهر‪،‬سهحرر رساثائرردسبس‬
‫ون ناهرسی ر سستس رعونسسشرناو سسآبستساوکرعحسسم نجردسسنثسیمگنردسسقرو سسایضرعبسسورعنثسسی ر سساناگر سس‬
‫تسانلررگاس ننو ر سا ر حساررعساه ررعذساورراسزنیالم رر‪،‬ساصرر‪،‬سسش ر عفگ ‪،‬سپع رری و ستسق ر گنبسایسینتس‬
‫ان س عبسشیص ساعمگاسم س نننحس س‬
‫نثسههعو س عه هردسسوردسس ردسسشر ‪،‬سسوکر سسایسمه رنواسسا ر ا سستیاثتساحصرگالتسسیرعل سسارعسسا قردسساردسس‬
‫پررالبسا رر نااگبوکستس ررعونسا ررنعنساقگنگنرر ‪،‬سقررو سایضررعبسوررعنثسی رر سشعوررر دستسالوررمسنثس‬
‫م رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستسخص صر سمر ساعشر حستسنثسههعو ر ساورراسزنیالم رر‪،‬سو ررکسمر س‬
‫سص ثتس گننحس س‬ ‫ون سودسقو سایضعبسوعنثسی ساعسا قدسادسشناو سم ستساگاسال‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪41‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫ررعنستسوکرراسجررعه بساحص رگالتسیررعل سم ک ر سا ر تواستسانل رگاس‬ ‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردساع ر سایسمررعن س‬
‫ننو سا حس‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیسالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪ :‬س‬
‫س‬ ‫‪ -1‬اهب نستاعمگاسسش عفگ سنثپنت دسقو سایضعبسوعنثی‬
‫‪ -2‬ساحکررگاسجعه هگ ر ‪،‬سارررهگ‪،‬سن ن ر سیعنالهرردستسانااررنسارردسم قعضررگعبسسشر لگ سنثسوررعنثس‬
‫ی سپ ن بس عستسمؤ رعتساحصگالتسیعل‬
‫‪ -3‬ارنو سپنت ۀساقنثسایضعبسوعنثسی س س‬
‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‬
‫سثاسنثسارنسناثنسسوردسنثجرعه بساحصرسگالتسیرعلس ست رعسونس‬ ‫اص الوعتسمنر ث سسنثاوراسسزنیالم ر‪،‬سسم رع گ‬
‫ا نعنساقنگن ساوعنمگکسادسوعثسثف دسا ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫شرایط شمولیت در کادر علمی‬

‫مادۀ چهارم‬
‫)‪1‬ر هعمزننش ر بسستسیض ر و سنثسوررعنثسی ر سپ ن ر بس ررعستسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سیررالت ساررنس‬
‫شناو سمن ث سسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ‪،‬سمر زحسشناو سذو‪،‬سا ‪:‬‬
‫‪ -1‬م ق نو سار ستسضنتثتسنثسنوسعثا ن سمنا زده‬
‫)ارر س ررعبسمنا زرردساررعسا قردسارردساررأمسگاسهرررب سممگررعثبسمضرعمسگاستسمک گر س ررعبسنث ر سایضررعبس‬
‫وعنثسی ‪،‬سایسزن سنوسعثا ن ستسپ اځبسمنا زدسادسایالبس واش دسم سش نره‬
‫‪ -2‬ناش اسا نعنساحصگ سم ثنسهگعیساأوگ سش سایس بستیاثتساحصگالتسیعل ه‬
‫‪ -3‬ناش اسا اهعو س عبس‪،‬سفکنبستسثتاه سادسمنل ثساک گ‪،‬سمک گ س عبسجعه ه ه‬
‫‪ -4‬ه اشر اس ررعاقۀسمحک مگر سارردسقررنح‪،‬سقنحرردستسقنعور سورردسا ر سمحک ررۀساعصررالوگ سااررال س‬
‫ش ساعش ه‬

‫‪42‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬اک گرر‪،‬س ررعونسشررناو ساررنابسش ر لگ سنثسوررعنثسی ر سزبررمسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر ‪،‬س‬

‫مقنث س عستسل او سهعفو ح‬
‫)‪2‬ر ارردسم قعضررگعبسشرر لگ سنثسوررعنثسی رر سناثابس ررن ساحصررگ سنو رر ثاساررنسناثهرر عبس ررن س‬
‫احصررگ سمع رر نبستسارردسم قعضررگعبسناثابس ررن سمع رر نبساررنسناثهرر عبس ررن ساحصررگ س‬
‫لگرعهرساثقحگ سنان سم سش نه‬
‫)‪3‬ر م قعضررگعبسناثابس ررن ساحصررگ سلگرررعهرسزبررمسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر سفق ر ساررنابس‬
‫م ر تس)‪5‬رس ررع سایساررعثو سام ر و‪،‬ستساه ررعذسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر سمررؤث س‪1395/12/14‬س‬
‫قو سم س ننه ه‬
‫)‪4‬ر وعه ورر ابسشرر لگ سنثسوررعنثسی رر س)اشرر سنو رر ثا‪،‬سمع رر نستسلگرررعهررسورردسه اهنرر سنثس‬
‫ام حعبسیاعبسخعثق سم فمسش ه هساقعیرسشنو سنثسام حعبسایصص سثاسه اثه ح‬
‫شرایط شمولیت برای اعضای کادر علمی به رتبۀ نامزد پوهنیار‬
‫مادۀ پنجم‬
‫)‪1‬رشیص سادسوگعسهعمزنسپ نگعثسقو سم سش نسودستاق سشناو سذو‪،‬ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬ناش اس ن ساحصگالتسیعل سلگرعهرسایسانهعمۀسوض ثبه‬
‫سسسسناثهر س ررعبس ررن ساحصررگالتسیررعل سلگرررعهرسوضر ثبسایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایس‬
‫منی‪،‬ساعسناش اساأوگ بستیاثتساحصگالتسیعل ه‬
‫‪ -2‬یرر حساجررعتیس رراسم قعضرر سایس)‪30‬رس ررع سنثسوررگاساقعضررعساررنابسشرر و سنثسوررعنثسی رر س‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سنتل ه‬
‫سسساگشسایسوکسمنابدسمشنت سهب نبسنثسقنوعبساحصگ‪،‬سنثسناخ‪،‬سوش ثس‬
‫انابسفعثغعبسمؤ رعتساحصرگالتسسیرعل سسخرعث سسایسوشر ث‪،‬سسنثسصر ثتسسیر حسساک گر‪،‬سسفگصر بسسامگرگاسس‬
‫ش ر سه ررنات‪،‬سات ر سه ررناتسناتز ر س ر ودساحصررگ سلگرررعهرساعو ر سارردسممگررعثس ررعبسوش ر ثس‬
‫منا زرردسوررعوز)‪(Grade B‬ستسوررعساررعالانسایسآبسا ر ن ستسا رگشسایسوررکسمنابرردسنثسقنوررعبساحص رگ‪،‬س‬
‫مشنت سهبعش هس س‬
‫‪ -3‬ساک گ‪،‬سسشناو سفقرن سس رعبسس ر ح‪،‬سسوهرعثح‪،‬سسپرنجاسستس شر اسسمرعن سس ر سستس ر اسسامر و‪،‬سستساورزانسس‬
‫‪1396/12/12‬سجعه بساحصگالتسیعل سم ک ه‬
‫‪ -4‬سنبسه ر نبسسم فقعهرۀسسام حرعبسسنثسوکر سسایسیارعبس رعبسسارگاسال ر سسارعسسا قردسساردسساقررگاسسانر بسس‬
‫ه ناتسجناثسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫شنگ اثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫عثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫ه ش عثبس)‪30‬رسفگص س‬
‫خ اهشس)‪30‬رسفگص‬
‫‪ -‬ه ررنرسوعمگررعا سنثسام حررعبسیاررعبساررگاسال ر ساررنابسم قعضررگعبسوررعنثسی ر سو ر اج‪،‬س)‪60‬رس‬
‫ه ن سم ساعش ه‬

‫‪43‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬سنبسه ر نبسسم فقعهرۀسسام حرعبسسثجرعا سسارنابسسشر لگ سسنثسورعنثسسی ر سسارعسسورر سسور اج‪،‬سس‬

‫)‪60‬رسه ن ه‬
‫نثسصرر ثا سورردسم قعضررگعبساگشرر نساعشررن سایسورررعه سورردساگشرر نواسه ررناتسثاسوررر سوررنن ساعشررن ‪،‬س‬
‫قو سم سش نه‬
‫‪ -6‬اثاوۀسم فقعهۀسون ناهرسی سنثسمحضنس گأتسژتثب‪،‬سایضعبسوعنثسی ستسمحصالبه‬
‫سنثس عونساناثاتسنتل سپرسایساأوگ سق ردسنوسعثا ن ه‬ ‫‪ -7‬ه اش اسمصنتفگ سث‬
‫‪ -8‬ی حسمحک مگ سادسقناواسقنعو ستساخالج ه‬
‫‪ -9‬ناش اسصح ستا اهعو سا ثورح‬
‫)‪2‬ر گررأتسژتثبساررنابساثیوررعا سون ررناهرسی رر سوعه ورر ابسوررعنثسی رر سایسمگررعبسا رر عنابس‬
‫نوسعثا ن ر سمنا زرردسوررعسنوسعثا ن ر س ررعبسم عارر‪،‬سسپ ر اځبسورردسناثابسثا ر سی ر سو ر اج‪،‬س‬
‫پ ن تبساعشن هساعساأوگ بسش ثابسی سپ نح ساه یع سم سش ه ه‬
‫)‪3‬رنثسص ر ثاگکدسنوسعثا ن ر س ررعبسپ ر اځبسمنا زرردسفعج ر سا ر عنابسثش ر دس ررعبسم عارر‪،‬ساعشررن س‬
‫گررأتسژتثبسایسا رر عنابسپرر اځبس ررعو سم عارر‪،‬ساررعساأوگ ر سو گ ررۀساقررنثستسانفگمررعتسی ر س‬
‫پ ن بسمنا زدسامگگاسم س نننه‬
‫)‪4‬رنثسقنوررعبساثاوررۀسون ررناهرسی ر سوعه و ر سش ر لگ سنثسوررعنثسی ر ‪،‬سوض ر ثسنتسارراسایایضررعبس‬
‫و گ ۀساقنثستساه کعفسپ ن بسو سم ساعش ه‬
‫)‪5‬رادسمنل ثساشر نافسسایضرعسسورعنثسسی ر سسپر نح سس رعبسسنو رنسسنثسون رناهرسسی ر سسوعه ور سسمر ثنسس‬
‫هلن‪،‬سپر اسځبسمنا زردسسور اج‪،‬سس)‪3‬رسثتیسجبر‪،‬سسایسار تونسسون رناهر‪،‬سسم ضر عسسثاسو برعسساردسسا رعم سس‬
‫پ اځبس عبسمنا سادسپ ن بسااال سم سون ه‬
‫شرایط شمولیت اعضای کادر علمی به رتبۀ پوهنیار‬
‫مادۀ ششم‬
‫سادسوگعسپ نگعثسقو سم سش نسودستاق سشناو سذو‪،‬ساعش ‪:‬‬ ‫)‪1‬رشیص‬
‫ناش ر اس ررن ساحصررگالتسیررعل سمع ر نبسایسانهعمررۀسوض ر ثبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪-1‬‬
‫نتل ساعاگز‬
‫م قعضررگعبساررعس ررن ساحصررسگ سمع رر نبسایسمؤ رررعتساحصررگ سخص صرر سیمررعه ستاقرر س‬ ‫‪-‬‬
‫شررناو سپن اش ر دسم ر سش ر ه سورردسمؤ ر رۀسمرروو ثس ررن سای بررعثن سی ر سایسثاسجبرر‪،‬سایس‬
‫فناغ سم قعضگعبسایستیاثتساحصگالتسیعل سور سه ن ساعش ه‬
‫ناثهرر س ررعبس ررن ساحصررگالتسیررعل سمع رر نبسوضرر ثبسایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪-‬‬
‫خعث سایسمنیسمر ق سناش اسساأوگ بستیاثتساحصگالتسیعل سا ه‬
‫ی ر حساجررعتیس رراسم قعض ر سایس)‪35‬رس ررع سنثسوررگاساقعضررعساررنابسش ر و سنثسوررعنثسی ر س‬ ‫‪-2‬‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سنتل ه‬
‫ناشرر اسورر اج‪،‬سات رر سه ررناتس)‪80‬رسفگصرر سنثسنتثرسمع رر نبستسناشرر اسورر اج‪،‬سات رر س‬ ‫‪-3‬‬
‫ه ناتس)‪70‬رسفگص سسنثسنتثرسلگرعهره‬

‫‪44‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬ناشرر اسار ررر‪،‬سثشرر دسابسمگررعبس ررن سلگرررعهرستس ررن سمع رر نبسم قعضرر ستسناشرر اس‬
‫مشعاه سو اج‪،‬س)‪60‬رسفگص سمضعمگاسایصص ه‬
‫‪ -5‬م قعضررگعه سورردسناثابس ررن ساحصررگ س)‪(MD, DMD, PharmD, DVM‬سایسمؤ رررعتس‬
‫احصررگ سنتل ر س ر ر ن ‪،‬ساررعسنثهلنناش ر سشررناو سمنر ث سا ررعم ساقررزابساورراسفقررن ‪،‬سارردس‬
‫وگعسپ نگعثسپوونف دسم سش ه ه‬
‫‪ -6‬اگشسایسوکسمنابدسمشنت سهب نبسنثسقنوعبساحصگ‪،‬سنثسناخ‪،‬سوش ثحس‬
‫‪ -7‬سساک گ‪،‬سسشرناو سسفقرن سس رعبسس ر ح‪،‬سسوهرعثح‪،‬سسپرنجاسستس شر اسسمرعن سس ر سستس ر اسسامر و‪،‬سستس‬
‫اوزانس‪1396/12/12‬سجعه بساحصگالتسیعل سم ک ه‬
‫اررگاال رر ساررعسا قرردسارردس‬
‫یاررعب ررعبس س‬
‫س‬ ‫ررسنبسه رر نبسم فقعهررۀسام حررعبسنثسوکرر سایس‬ ‫‪-8‬‬
‫اقرگاان بسذو‪:،‬‬
‫س‬
‫شنگ اثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫عثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫ه ش عثبس)‪30‬رسفگص س‬
‫خ اهشس)‪30‬رسفگص س‬
‫‪ -9‬ررسنبسه ر نبسم فقعهررۀسام حررعبسثجررعا ساررنابسش ر لگ سنثسوررعنثسی ر ساررعسور ر سو ر اج‪،‬س‬
‫)‪65‬رسه ن ه‬
‫نثسص ر ثا سورردسم قعضررگعبساگش ر نساعشررن سایسورررعه سورردساگش ر نواسه ررناتسثاسور ر سوررنن س‬ ‫‪-‬‬
‫اعشن ‪،‬سقو سم سش ن‬
‫‪ -10‬اثاوررۀسم فقعهررۀسون ررناهرسی رر سنثسمحضررنس گررأتسژتثب‪،‬سایضررعبسوررعنثسی رر ستسه اشرر اس‬
‫سنثس عونساناثاتسنتل سپرسایساأوگ سق ردسنوسعثا ن هس‬ ‫مصنتفگ سث‬
‫‪ -11‬ی حسمحک مگ سادسقناواسقنعو ستساخالج ه‬
‫‪ -12‬ناش اسصح ستسا اهعو سا ثوره‬
‫)‪2‬ر ه رنرسسوعمگرعا سسنثسام حرعبسسیارعبسسارگاسال ر سسارنابسسم قعضرگعبسسورعنثسسی ر سسور اج‪،‬سس)‪65‬رسه رن سس‬
‫م ساعش ه‬
‫)‪3‬راررنابسفعثغررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسوش ر ث‪،‬سنثسص ر ثتسی ر حساک گرر‪،‬سفگص ر بس‬
‫امگررگاسش ر سه ررنات‪،‬سات ر سه ررناتسناتز ر س ر ودساحصررگ سلگرررعهرساعور سارردسممگررعثس ررعبس‬
‫وشرر ثسمنا زرردسوررعوز)‪(Grade B‬ستسوررعساررعالانسایسآبسارر ن ستساررگشسایسوررکسمنابرردسنثسقنوررعبس‬
‫احصگ‪،‬سمشنت سهبعش هس‬
‫)‪4‬ر گررأتسژتثبساررنابساثیوررعا سون ررناهرسی رر سوعه ورر ابسوررعنثسی رر سایسمگررعبسا رر عنابس‬
‫نوسعثا ن ر سمنا زرردسوررعس نوسعثا ن ر س ررعبسم عارر‪،‬سپ ر نح سورردسناثابسثا ر سی ر سو ر اج‪،‬س‬
‫پ ن تبساعشن هساعساأوگ بسش ثابسی سپ اځبساه یع سم سش ه ه‬
‫)‪5‬رنثسص ثا سودسنوسعثا نر سس رعبسسپر نح سسمنا زردسسفعجر سسا ر عنابسسنثسثشر دسس رعبسسم عار‪،‬سساعشرن سس‬
‫گررأتسژتثبسایسا رر عنابسپرر نح س ررعو سم عارر‪،‬ساررعساأوگرر سو گ ررۀساقررنثستسانفگمررعتسی رر س‬
‫پ ن بسسمنا زدسامگگاسم س نننه‬

‫‪45‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪6‬رنثسقنوررعبساثاوررۀسون ررناهرسی ر ‪،‬سوعه ور سش ر لگ سنثسوررعنثسی ر ‪،‬سوضر ثسنتسارراسایایضررعبس‬

‫و گ ۀساقنثستساه کعفسپ ن بسو سم ساعش ه‬
‫)‪7‬رارردسمنل ر ثساش ر نافسایضررعبسپ ر اځبس ررعبسنو ررنسنثسون ررناهرسی ر سوعه و ر سم ر ثنسهلررن‪،‬س‬
‫پرر اځبسمنا زرردسورر اج‪،‬س)‪3‬رسثتیسجبرر‪،‬سایسارر تونسون ررناهر‪،‬سم ضرر عسثاسو بررعسارردسا ررعم س‬
‫پ اځبس عبسمنا سادسپ ن بسااال سم سون ه‬
‫شرایط شمولیت اعضای کادر علمی به رتبۀ علمی پوهنمل‬
‫مادۀ هفتم‬
‫سشیص سادسوگعسپ ن ‪،‬سقو سم سش نسودستاق سشناو سذو‪،‬ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ناش ر اس ررن ساحصررگالتسیررعل سنو ر ثاس)‪(PhD‬سایسانهعمررۀسوض ر ثبسمؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سنتل ه‬
‫ناثه س عبس ن ساحصگالتسیعل سنو ثاس)‪(PhD‬سوض ثبسایسمؤ رعتساحصگالتسیعل سخعث سایس‬ ‫‪-‬‬
‫منیسمر ق سناش اساأوگ بسثوع ساثیوعا ستممعنل سا نعنساحصگ سخعث سمنیا ه‬
‫ن ساحصرگ سسنو ر ثاسس)‪(PhD‬سایسانهعمرۀسسوضر ثبسسمؤ رر سدساحصرگ سسخرعث سسایسمرنیسسیمرعه سس‬ ‫‪-‬‬
‫پوونف دسم سش نسودسمؤ رۀسموو ثسناثابسای بعثساوعنمگکسنثسوش ثسمنا زدساعش ه‬
‫‪ -2‬یر حساجررعتیس رراسم قعضر سایس)‪45‬رس ررع سنثسوررگاساقعضررعساررنابسشر لگ سنثسوررعنثسی ر س‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سنتل ه‬
‫‪ -3‬ناش اسار رر‪،‬سسثشر دسابسمگرعبسس رن سسلگررعهر‪،‬سس رن سسمع ر نبسستس رن سسنو ر ثابسسم قعضر سس‬
‫تسناش اسمشعاه سو اج‪،‬س)‪60‬رسفگص سمضعمگاسایصص ه‬
‫سنبسه نبسم فقعهۀسام حرعبسسنثسوکر سسایسیارعبس رعبسسارگاسال ر سسارعسسا قردسساردسساقررگاسانر بسسه رناتسس‬
‫جناثسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫شنگ اثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫عثبس)‪20‬رسفگص س‬
‫ه ش عثبس)‪30‬رسفگص س‬
‫خ اهش)‪30‬رسسسفگص‬
‫سانابسم قعضگعبسوعنثسی سو اج‪،‬س)‪70‬رسه ن سم ساعش ه‬ ‫اگاال‬
‫ه نرسوعمگعا سنثسام حعبسیاعبس س‬
‫‪ -4‬سنبسه ر نبسسم فقعهرۀسسام حرعبسسثجرعا سسارنابسسشر لگ سسنثسورعنثسسی ر سسارعسسورر سسور اج‪،‬سس‬
‫)‪70‬رسه ن ه‬
‫‪ -‬نثسصر ثا سورردسم قعضررگعبساگشر نساعشررن سایسورررعه سورردساگشر نواسه ررناتسثاسورر سسه ر ن س‬
‫اعشن ‪،‬ساعال ناگ سقو سم سش ه ه‬
‫‪ -5‬اثاوۀسم فقعهۀسون ناهرسی سنثسمحضنس گأتسژتثب‪،‬سایضعبسوعنثسی ستسمحصالبه‬
‫گررأتسژتثبساررنابساثیوررعا سون ررناهرسی رر سوعه ورر ابسوررعنثسی رر سایسمگررعبسا رر عنابس‬ ‫‪-‬‬
‫نوسعثا ن سمنا زدسورعسسنوسعثا نر سس رعبسسم عار‪،‬سسپر اسځبسوردسسناثابسثار سسی ر سسور اج‪،‬سس‬
‫پ ن تبساعشن هساعساأوگ بسش ثابسی سپ نح ساه یع سم سش ه ه‬

‫‪46‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -‬نثسصر ثا سورردسنوسعثا ن ر س ررعبسپ ر نح سمنا زرردسفعجر سا ر عنابسنثسثش ر دس ررعبسم عارر‪،‬س‬

‫اعشن س گرأتسسژتثبسایسا ر عنابس سپر اسځبس رعو سسم عار‪،‬سسارعسساأوگر سسو گ رۀسساقرنثسستسانفگمرعتسس‬
‫ی سپ ن بسمنا زدسامگگاسم س نننه‬
‫‪ -‬نثسقنوررعبساثاوررۀسون ررناهرسی رر سوعه و ر سشرر لگ سنثسوررعنثسی ر ‪،‬سوض ر ثسسو ر ساجرر‪،‬س‬
‫نتااسایسایضعبسو گ ۀساقنثستساه کعفسپ ن بسو سم ساعش ه‬
‫‪ -‬ارردسمنلرر ثساشرر نافسایضررعبسوررعنثی سپرر اځبس ررعبسنو ررنسنثسون ررناهرسی رر س‬
‫احقگقر سوعه ور سمر ثنسهلررن‪،‬سپر نح سمنا زرردسور اج‪،‬س)‪3‬رسثتیسجبرر‪،‬سایسار تونسون ررناهر‪،‬س‬
‫م ض عسثاسو بعسادسا عم سسپ اځبس عبسمنا سادسپ ن بسااال سم سون هس‬
‫سنثس عونساناثاتسنتل سپرسایساأوگ سق ردسنوسعثا ن هس‬ ‫‪ -6‬ه اش اسمصنتفگ سث‬
‫‪ -7‬ی حسمحک مگ سادسقناواسقنعو ستساخالج ه‬
‫‪ -8‬ناش اسصح ستس الم سقر ستسفکنبح‬
‫اعالن بست‬
‫مادۀ هشتم‬
‫ایالبسار سارنابسساقرنثسسایضرعبسسورعنثسسی ر سسایسزنورمسستوبررعو سسث ر سستیاثتساحصرگالتسس‬ ‫‪-1‬‬
‫یعل ‪،‬ستوبررعو سسث ر سستسصر حعتسساق رعی سسث ر سسمؤ رردسساحصرگ سسمنا زردهسسور اج‪،‬سس‬
‫)‪20‬رسثتیسجب‪،‬سایسپنت ۀسشعثتسلگر سادسایالبس سنن سم سش نه‬
‫ضنتثتسایالبسمج نسانابس)‪10‬رسثتیسم هلنس نف دسم سش نه‬ ‫‪-2‬‬
‫نثسایررالبسارر ساررنابساقررنثسایضررعبسوررعنثسی ر ‪،‬سمم مررعتسور بسنثقررۀساحصررگ سمر ثنس‬ ‫‪-3‬‬
‫هلن‪،‬سنوسعثا ن ‪،‬سثش د‪،‬سسپ اځبستسمؤ ردساحصگ ساثاودسم س نننه‬
‫یمعبساقنثسایضعبسورعنثسسی ر سسزبرمسسهگعیمنر بسسمؤ رردسساحصرگ سسنثسزر سس رع سسصر ثتسس‬ ‫‪-4‬‬
‫م س گننح‬
‫شرایط شارت لیست متقاضیان شمولیت در کادر علمی‬
‫مادۀ نهم‬
‫شعثتسلگرر سسم قعضرگعبسستسار تونسسام حرعبسسثجرعا سسایسمررؤتلسگ س رعبسسنوسعثا نر سستسو گ رۀسس‬ ‫‪-1‬‬
‫اقنثستساه کعفسیونسهلنسممعتبسی سمؤ رۀساحصگ سمنا زدسا ه‬
‫شعثتسلگر سم قعضرگعبسسشر لگ سسنثسورعنثسسی ر ‪،‬سسانا رع سسا رنعنسساصر سساحصرگ سسمعهنر سس‬ ‫‪-2‬‬
‫قر ت سه ررناتس)اناهرررکنپ رسارردسوکر سایسیاررعبس ررعبسث ر ‪،‬ساصرر‪،‬سنوس ر حستساررعسا قرردسارردس‬
‫سنوسعثا ن سمنا زدساک گ‪،‬سم س نننه‬ ‫م انسمن ث ساواسسزنیالم ‪،‬سا‬
‫اگررنتبمررنیبس ررر ن ‪،‬سیمررعه سشررعثتسلگررر س‬
‫س‬ ‫م قعضررگعه سورردسناثابس ررن ساحصررگ س‬ ‫‪-3‬‬
‫م سش ه سودسمناو‪،‬سجعه ه ساأوگ بسا نعنسشعبساک گ‪،‬سش ساعش ه‬
‫ام حرعبسسثجرعا سسوعه ور ابسشرعثتسسلگرر سشر سساررنابسشر لگ سسنثسوررعنثسی ر سسنثسوضر ثس‬ ‫‪-4‬‬
‫گررأتسم ر حاسم شررک‪،‬سایس)‪3‬رسارراسا ر عنساررعسثابررۀسی ر سور اج‪،‬سپ نر تبسنوسعثا ن ر س‬
‫منا زررد‪،‬سایضررعبسو گ ررۀساقررنثستساه کررعفسیوررنسهلررنسممررعتبسی رر سمؤ ررردساحصررگ س‬
‫منا زدسان زاثسم س نننه‬

‫‪47‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫نثسص ثا سوردسسنوسعثا نر سسمنا زردسسفعجر سس)‪3‬رساراسسا ر عنسسارعسسثابرۀسسور اج‪،‬سسپ نر تبسساعشر ‪،‬سس‬ ‫‪-‬‬
‫ا عنابساعسثابۀسی ر سسپ ن ر‪،‬سسوردسسناثابس رن سساحصرگ سسنو ر ثاسساعشرن سسارعسساک گر‪،‬سس رعونسس‬
‫شناو سان سف ک‪،‬سام حعبسثجعا سثاسان زاثسم سونن ح‬
‫ضرورت تقرر به اعضای کادر علمی در دیپارتمنت‬
‫مادۀ دهم‬
‫اقررنثسایضررعبسوررعنثسی ر سنثسصر ثتسضررنتثتسنوسعثا نر ساررعسا قرردسارردسوجرراسفمعلگر س ررعبسی ر س‬
‫ا ثور ستساأمگاسهرب سممگعثبسا عنابسنثسنوسعثا ن ستسم ق نو سار سص ثتسم س گنن‪.‬‬
‫صالحیت جذب و تقرر اعضای کادر علمی‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ام حررعبسثجررعا ساررنابسش ر لگ سنثسوررعنثسی ر سفق ر سنثسمؤ رررۀساحصررگ سان ررزاثسم ر س ررنننسورردس‬
‫ناثابسصررالوگ سقررو ستساقررنثسمر ساعشررن حام حررعبساحر سهلررنسسم ر حاسمشر ‪،‬ساررنسور ساجرر‪،‬س رردس‬
‫یضرر سوررعنثسی ررس سورردسناثابسثابرردسسی رر سپ نرر تبستساررعالانسایسآبستسوررعسپ ن رر‪،‬سناثابسنثقرردس‬
‫احصگ سنتو ثاسستساح سهلعثتسو گ ۀساقنثتساه کعفسپ ن بسمنا زد‪،‬ساخوسمگ نننح‬
‫تعیین هیأت ممتحن‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫‪ -1‬انوگر س گررأتسم ر حاسارردسپگشررنهعنسشر ثابسی ر سپر اځبستساأوگر بسو گ ررۀساقررنثستس‬
‫اه کعفسم رۀساحص سص ثتسم س گننه‬
‫‪ -2‬و گ ۀساقنثستساه کعفساحر سسثوع ر سسممرعتبسسی ر سسم رردسسمر سسا اهر سسنثسصر ثتسسضرنتثتسس‬
‫ادسمنلر ثسسارأمگاسسشر عفگ سستسق ر گنبسسایسای رع سس ن هردسسانخ ثن رعبسس ر گقدسساب‪،‬سایضرعبسس‬
‫وعنثسی ساعسشهنتسهگکسثاسمنحگعسهعظنسپنت ۀسام حعبسامگگاسه عو ‪:‬‬
‫‪ -3‬ایضررعبسوررعنثسی ر ستاق ر سشررناو سایسنوسعثا ن ر س ررعبسم عارر‪،‬سهگررزسیضر س گررأتسم ر حاس‬
‫ا ن سم سا اه ح‬
‫تهیه و ترتیب سواالت امتحان‬
‫مادۀسیزدهم‬
‫االتسام حعبسش لگ سایضرعبسسورعنثسسی ر سس رنسسنوسعثا نر سسجربالسسا ر سسا ر عنابسسخر نسس‬ ‫‪-1‬‬
‫نوسعثا نرر ستسنثسوررعالتسضررنتثبسا رر سشرر ثابسی رر سپرر اځبسس‪،‬سارردساشرر نافس‬
‫ا رر عنابس ررعونسنوسعثا نرر ررعساهگرردستسارردسصرر ثتس ناررر دستسمح رر اسایسزنوررمساناثرس‬
‫پ اځبسادسو گ ۀساقنثستساه کعفساث ع ستسنثسآهجعسه ه اثبسم ش نح‬
‫‪ -2‬اهگرۀسس ر االتسسا ر سسو گ رۀسسور سسم شرک‪،‬سسایسایضرعبسسورعنثسسی ر سسپ ن ر‪،‬سستساررعالانسایسآبس‬
‫اهگدسم ش نحساواسا عنابسنثساشکگ‪،‬سم حنگاسا ن سه ا اهن ح‬
‫‪ -3‬نوسعثا نرر سا رر سو گ ررۀسمؤظررفساهگرردس رر االتسنثسجرر حسات سورر اج‪،‬س‪300‬س رر ا سثاس‬
‫م ررعامسممگعث ررعساناگ ر سه ر ن ستسام ر سایسامضررعءس گررأتسمؤظررفسا ر سثوع ر سپ ر اځبس‬
‫مالولدستسمهنس ننو سادسو گ ۀساقنثستسانفگمعتسی س سنن سمگش نح‬

‫‪48‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫نوسعثا ن س عالهدسادسامر انسس‪50‬س ر ا سسثاسارعسسنثهلنناشر سسمر انسسانر سسنتحساوراسسمرعن سساناگر سس‬ ‫‪-4‬‬
‫ه رر ن ستسارردسمنلرر ثسغنعمنرر بساعهررکس رر االتسنوسعثا نرر سمنا زرردسارردسو گ ررۀساقررنثستس‬
‫انفگمعتسی سمگرسعثنح‬
‫و گ ۀساقنثستسانفگمعتسی سمک فسادسه ه اثبسایساعهکس االتسمگبعش ح س‬ ‫‪-5‬‬
‫س االتسام حعبسشر سس رنسسنوسعثا نر سسایسمنرعا سسمم برنسسمضرعمگاسسمنار سسساهگردسسمگ رنننسس‬ ‫‪-6‬‬
‫سنوسعثا ن سم ثنسهلنسا ثورسم س نننح‬ ‫ودسا‬
‫امر انس ر االتس ررنسمض ر بسم نع ر سارردسام ر انس ررعیعتسنث ر سوررعسونور تسآبسمضر بس‬ ‫‪-7‬‬
‫اهگرردسمگ ررنننستسنثسورر‪،‬س‪60‬سفگصر سایسمضررعمگاسایصصر ستس‪40‬سفگصر سایسمضررعمگاسا ع ر س‬
‫تسم سثش دسمنا زدساناگ سمگ نننح‬
‫ر االتساعو ر سقررعم ‪،‬سجعارر‪،‬سفهرراستسز ر ثبسزررنزس ررنننسورردساثاوررۀسمم مررعتسی گررم‪،‬سس رردس‬ ‫‪-8‬‬
‫قعهبدستسا صگ سثاساوجع سه عو ح‬
‫و گ سق ااعتسنثسثتیسام حرعبسس زمرعبسسارعسساخروسسام حرعبسسنثسو گ رۀسساقرنثسستسانفگمرعتسسی ر سس‬ ‫‪-9‬‬
‫سایضعبسوعنثسی سودس االتسثاساهگدسه ن ساه ‪،‬ساناگ سمگ نننح‬ ‫ا‬
‫نحوۀ برگزاری امتحان‬
‫ماده چهاردهم‬
‫ستهح رسان واثبسام حعبسش لگ سسمناا سذو‪،‬سمنایعتسم سش ن‪ :‬س‬ ‫سو ه‬
‫پعثوۀسام حعبسناثابسو ن سمگبعش سودسشهنتسوعه و سانهعسنثسآبسه ش دسم سش ن‬ ‫‪-1‬‬
‫گررأتسم ر حاسش ر عث س ررعبس ر االتسثاسنثسوررکسصررن تکسجررناثسنان ستسارردسشررک‪،‬ساصررعنف س‬ ‫‪-2‬‬
‫)‪(Randomly‬سایمگعبسن سشر عث ‪،‬سس‪6‬سشر عث سسایسمضرعمگاسسایصصر سستس‪4‬سشر عث سسایسمضرعمگاسس‬
‫سوعه و ابسادسشک‪،‬سجنیدساه یع سم سه عو حس‬ ‫ا ع ستسم سثش دسمنا زدسثاسا‬
‫گررأتسم ر حاسام ر سایساه یررع سش ر عثرس ر االت‪،‬سپعو ر س نار ر دس ر االتسثاساررعیسوررنن ستس‬ ‫‪-3‬‬
‫االتسمنا سادس نسش عث سثاسادسوعه و ابساثائدسم سه عو ح‬
‫ام حعبسفق سادسشک‪،‬ساحنونبساخوسم سش نح س‬ ‫‪-4‬‬
‫گررأتسم ر حاسامر سایساخرروسام حررعبسایسا ر عنابسثشر دس ررعبسمنا زرردسور سورردسمرررؤتلگ س‬ ‫‪-5‬‬
‫ارر ثورسمضرر بسثاسارردسیهرر سناثه ‪،‬و گرر سق ااررعتسثاسنثسثتیسام حررعبس زمررعبساررعساخرروس‬
‫سایضرعبسسو گ رۀسساقرنثسستسانفگمرعتسسی ر سسپ ن ر بسسمنا زرد‪،‬سسایضرعبسسو گ رۀسس‬ ‫ام حعبسا‬
‫م رر حاستسثوع رر سپرر نح سورردس رر االتسثاساهگرردسه رر ن ساهرر ساررعسمهررنسالفسنثسثوع رر س‬
‫پ نح سمنا زدسه ه اثبسم سه عون ‪.‬‬
‫گررأتسم رر حاسو نرر سپعثورردس ررعبسام حررعبسثاسایسآبسقرر اس ررعخ دستسنثسوررکسپعورر س‬ ‫‪-6‬‬
‫نار ر دسام ر سایسمهررنستسهشررعه سش ر سنثسوض ر ثسناش ر سایضررعبسو گ ررۀساقررنثستسانفگمررعتس‬
‫پ ن بسمنا زدساردسسثوع ر سسپر اسځبسقهر سسه هر اثبسسمصرؤتبسسارر گاسسه ر ن ‪،‬سستسپعثوردسس‬
‫ررعسثاسقه ر ساثیوررعا سارردسا ر عنابسمنا ر سار ر گاسم ر سه عو ر حسانهررعسا ر عنابسوررعوزسثابرردس‬
‫ی ر سپ ن ر تبستساررعالانسایسآبستسوررعسپ ن رر‪،‬سناثابس ررن ساحصررگ سنتو ر ثاسم ر سا اهن ر س‬
‫نثساثیوعا سپعثودسام حعبس هاسا گننح‬

‫‪49‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -7‬ا عنساثیورعا سسوننر سسنثسیرگاسسثتیسارر گاسس گرنب‪،‬سسپعثورۀسسام حعهرعتسسثاساثیورعا سسورنن سستسآبس‬

‫ثاسادس گأتسم حاسایعن سم سه عو ح‬
‫‪ -8‬ه ررعوبسپرررسایسخ ر اسپنت ررۀساثیوررعا سپعثورردس ررعستسه ررن سن ر ساص ر ثتسیعقرر‪،‬ستسنثس ررعبس‬
‫ثتیسایالحسم س نننح‬
‫‪ -9‬ا ر عنابساثیوررعا سونن ر سه ررنرس ررنس ر ا سثاسارردسی ر نستساررعسذوررنسوررنت سنثسمقعارر‪،‬س ر ا س‬
‫منا سث عه ستسامضعء م سه عون ح‬
‫‪ -10‬س گررأتسم ر حاسه ررعوبسام حررعبسثاسم ررعامسه ررن س ررعبسنان سش ر سا ر ساثیوررعا سونن ر س‬
‫ررعبساررعالبسو نر سپعثورردسام حررعبستسنثسشررقدسام حررعبسث ررعهگ ستسامر سایسامضررعبساأوگر بس‬
‫شعب‪،‬سآهناسادساناث سپ نح سار گاسمگ ح‬
‫‪ -11‬نثسص ر ثتسام ر نسوعه و ر ابستسمح ر تنسا ر نبسار ر ‪،‬سارردسوعه و ر ابسوررعوزسا ن ر انواسه ررن س‬
‫وعمگعا سانابسقو سم قعضگعبسسسومساتل و سنان سم سش نحس‬
‫‪ -12‬ن ررع سوعه و ر سوررعوزسه ررن سا ن ر انسجررعنثسارردساثاورردسم فقعهرردسون ررناهرسه ررننن‪،‬سایسوعه و ر ابس‬
‫وعمگع سناثابسه ناتسام بسا ن انسانابساثائدسون ناهرسنی تسادسی ‪،‬سم سآو ح س‬
‫‪ -13‬نثسص ثا سودسا عحسوعه و ابسمؤفمسه ننه سار سنتاعث سادسایالبس سنن سم سش نح س‬
‫‪ -11‬ام حعبسش لگ سادسوعنثسی سوعهرسنتحسه اثنح‬
‫‪ -11‬ه عوبسام حعبسنثسیرگاسسثتیسامر سسایساخروسسام حرعبسسنثسوضر ثسسناشر سس گرأتسسم ر حاسسسا ر سس‬
‫اناث سپ اځبسایالبسم سش ن‪.‬‬
‫شرایط امتحان مجدد برای اعضای کادر علمی‬
‫ماده پانزدهم‬
‫‪ -1‬اشیعصررگکدسنثسام حررعبسشر سارردسوررعنثسی ر ساشر نافسه ر ن ستسم فررمسارردسشر لگ سنثس‬
‫وعنثسی سهش ساعشرن هسسامرعسسنثسام حرعبسسه رنرسسوعمگرعا سسثاساخروسسه ر ن سساعشرن سسسمر سسا اهنر سس‬
‫نثسیگاس ع ساعساک گ‪،‬س عونسشناو سنثسام حعبسام بسشنو سه عون حس‬
‫‪ -2‬اشیعص سوردسسه رن سسوعمگرعا سسثاساخروسسهردسسورنن سساعشرن سسامر سسایس رسنبسسشر بسسور سساجر‪،‬سسورکسس‬
‫ررع ‪،‬سنثسص ر ثاگکدس ررعونسشررناو سثاساک گرر‪،‬سه ر ن سساعشررن ‪،‬سانهررعساررنابسوکبررعثسنو ررنسنثس‬
‫ام حعبسش لگ سادسوعنثسی ساش نافسه ن سم سا اهن ح‬
‫‪ -3‬اشیعصر سورردسنثسام حررعبسغگررنسوعضررنسساعشررن م سا اهنر سنثسیررگاس ررع سنثسام حررعبسامر بس‬
‫اعساک گ‪،‬سا عحسشناو ستسپرسایسمر ن س عیبسنثسام حعبسشنو سه عون ح‬
‫رسیدگی به شکایات و شیوۀ بررسی آن‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫‪ -1‬وعه و ابسنثسص ثتسی حسجنعیر سساردسسه گجرۀسسام حرعب‪،‬سسزر سسور سساو رنسس ردسسثتیسامر سسایسایرالحسس‬
‫ه عوبسنثخ ا ساج و سهلنسخ وشسثاسادسممعتهگ سی سار گاسم سه عون ح‬
‫‪ -2‬ممعتهگ ر سی ر ساقعضررعبساج و ر سهلررنسثاسز ر سنتسثتیسارردسس گررأتسم ر حاسث ر عسسمح ر س‬
‫ه ن حس گأتسم ر حاسسزر سس ردسسثتیسنثسوضر ثسسم قعضرگعبسستسا ر عنابسساثیورعا سسوننر ‪،‬سسور‪،‬سس‬

‫‪50‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫االتسثاساعسو گر سسآبسم عاقر سسنان ستسنثسارعثرسسصرح سسورعس سیر حسصرح س ساثیورعا سساارنایسسهلرنسس‬
‫م سه عون‬
‫‪ -3‬اانایسهلنس گأتسم حاسنثساعث سه عوبسام حعب‪،‬سسههعو سم ساعش ح‬
‫‪ -4‬نثسصرر ثا سورردساشرریگوس ررنننسورردسنثسیمگنرردسای رر سصرر ثتس نف رردسا رر ‪،‬ساررعالبس‬
‫م ی گاسم ئگ اتساعنوب سا بگمسم س نننح‬
‫طرز برگزاری و ارزیابی کنفرانس‬
‫ماده هفدهم‬
‫سش ثابسی سسپ اځبسامگگاسسم س نننحس س‬ ‫‪ -1‬گأتسژتثبسا‬
‫‪ -‬اررنابسامگررگاسم ضرر عستساثیوررعا سون ررناهرسی رر ‪،‬سشرر ثابسی رر سسپرر اځبسمنا زرردسس‬
‫گررأتسژتثبس رردسه ررنبسثاسامگررگاسوررنن ستسارردساأوگرر سو گ ررۀساقررنثستسانفگمررعتسی رر س‬
‫پ ن بسمگن عه ح‬
‫‪ -2‬گأتسسژتثبسانابساثیوعا سوعه و ابسناثابسنثقۀساحصگ سنتو ثا‪،‬ساعو سناثابسنثقدساحصگ س‬
‫نثقدساحصگ سمع نستسلگرعهرساعو سمع نستسناو ن ستس‬ ‫نتو ثاستسانابساثیوعا سوعه و ابسناثابس س‬
‫ناثابسو اج‪،‬سوکسااساعسثابدسی سپ ن تبستسوعساعالانسایسآبساعش ح‬
‫ارائه ی کنفرانس‪:‬‬
‫مادۀ هجدهم‬
‫‪ -1‬انهعسم قعضگعه سمک فسادساثاوۀسون ناهرساه سسودسنثسام حعبسش سوعوزسه ن سوعمگعا سش ساعشن ح‬
‫‪ -2‬ون ناهرساعسا قدسادسسممگعثس عبسپروونسسف ردسسشر سسی ر سسایصر سسا قردسساردسسار رر‪،‬سسمن قر ‪،‬سس‬
‫ا عن سایساازاثس عسالک نتهگک ستسار سوعم‪،‬سانسم ض عساثائدسم س نننح‬
‫‪ -3‬اثاوررۀسون ررناهرسی ر سوررعهرسنتحسهر اثنهسامررعسا ررنسیرروثسم قعضر سنثسمر ثنسغگررعا شسایس ر بس‬
‫پر اځبساررنسثتبس ررن سم قرردسپن اشر دسش ر ن‪،‬سنثسآبسصر ثتساررنابسم قعضر ساررعثو سمنع ر س‬
‫نو نسادسخعزنساثاوۀسون ناهرسامگگاسمگ نننحسس‬
‫میعاد تعیین موضوع کنفرانس و نحوۀ انتخاب موضوع‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫‪ -1‬گررأتسژتثبسم ضرر عسون ررناهرسثاسایسزنوررمسق ررردسنوسعثا نرر سزرر سوررکسثتیسامگررگاستسارردس‬
‫م قعض سوعنثسی سااال سم سون ح‬
‫‪ -2‬م ض عسم عامسثش دسایصص سم قعض سسامگگاسم س نننحس‬
‫‪ -3‬ین ر ابساعو ر سمشرریو‪،‬سنثسان گنه ر سوررکسم ض ر عسی ر ستسقنبرردس)اگ ثوررکستسی ر رسناش ر دس‬
‫اعش حس‬
‫زمان برای آماده ساختن کنفرانس علمی‬
‫ماده بیست‬
‫انابسآمعن س عخ اسون رناهرستساثاسوردسسآبساردسم قعضر سسورعنثسی رس سور ساجر‪،‬س ردس ثتیستجر سنان سمرس س‬
‫ش نح س‬

‫‪51‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ماده بیست یکم‬

‫گأتسژتثبساعو سوگاساثاودسون ناهرسشیصعسوعضنسا ن ستسم ک سانسوش و ساعل م‪،،‬ساثیوعا سخر سوشسثاسس‬
‫ایسون ناهرساثائدسه عو حسنثسص ثتسی حسوض ثس گأتسژتثبسون ناهرسفعج سای بعثسم ساعش حس‬
‫ایضعبس گأتسژتثبسمک فساه سودسنثسثتیسون ناهرسوض ثسناش دساعشن ح س‬
‫زمان برای ارایۀ کنفرانس‬
‫مادۀ بیست و دوم‬
‫‪ -1‬انابساثاورۀسسون رناهرس‪ 25‬ارعسس‪40‬سنجگقردسستسارنابسسپع ر سساردسس ر االتسس‪10‬سارعسس‪ 15‬نجگقردسستجر سس‬
‫نان سم سش نح‬
‫‪ -2‬م قعض سوگاساثاوۀسون رناهرسسارنابسسق ر گنبسسایسضرعو سسشر بسستجر سساعور سساصر‪،‬سسم ضر عسسثاس‬
‫نثمح ثساحعسجناثسنان ستسایسوعشگدسثتبسسق گنبسه عو حس‬
‫میکانیزم نمره دهی کنفرانس‬
‫مادۀ بیست و سوم‬
‫یمعه سودس زاثیسون ناهرسایس بس گأتسا ظگفسش سا وگ س ننور س‪،‬سمگکرعهگزحسسه رن سسن ر سسانا رع سس‬
‫ممگعثس عو سودسسنثسمعنرساگر س حسذونسش سا س‪،‬سنث نسایشسمر حمسپنبسه رن سار ن سوردسمج ر عس‬
‫ه ناتس)‪30‬رسه ن سم ساعش حسسه ن سوعمگعا سو اج‪،‬س)‪18‬سرسسه ن سا ح س‬
‫نثسص ثا سودس زاثیس عسادسص ثتسق ا عهدساناگ سش ساعش ‪،‬س نسیض س گرأتسسژتثبسارناسبس رنسم ضر عس‬
‫معهن سقزءسوکسمعن ساگر ستسنتحسه ن سن سثاسم سهلنس نف دستسمج عسآبسا وگ ستسااال سسم س نننح‬
‫معیار های ارزیابی کنفرانس‬
‫مادۀ بیست وچهارم‬
‫گأتسژتثبساعسا قدسادسممگعثس عبسذو‪،‬سسهلنوعتسا وگ سش ستسوعسق ا عهسدسخ نسثاساثائدسم سه عو ‪:‬‬
‫‪ -1‬ا اهعو ساثاودسم عل‬
‫‪ -2‬و زسار ر‪،‬سمن ق سم ض یعتسایسمق مدساعسه گجدس گنبستس عثیس ع‬
‫‪ -3‬صالوگ ستسپی دس سا ال ستساقنابسمنعجشد‬
‫‪ -4‬ا نبع سمن ق ‪،‬سه گجدس گنبستس عثیس عسایساقنابسمنعجشد‬
‫‪ -5‬ا عن سایساکنعل ژب‪،‬سق ات ستسوعثتس ع‬
‫‪ -6‬ج ثتسپع ی و سادس االتستسای عنسادسه رح‬
‫میکانیزم طی مراحل اسناد تقرر متقاضیان کادر علمی‪:‬‬
‫مادۀ بیست و پنجم‬
‫‪ -1‬ا ررنعنساقررنثسناتز بررعبسورردسم فررمسارردساخرروسه ررنرسوعمگررعا سش ر ساعشررن ‪،‬سم ررعامسجررعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم ک سز سمناو‪،‬سم س نننح‬
‫‪ -2‬نوسعثا ن ر س ررعستسش ر ثا عسوررمسه اثه ر سز ر سمناورر‪،‬ساقررنثستاقررنثسمج ر نسثاسا ر تبسنالورر‪،‬س‬
‫جررعه ه ستساوعنمگررکسمم رر‪،‬سجررناثسن ن ر ستس ررب سم ضنثش ر بسناتز بررعبسیض ر و سنثوررعنثس‬
‫ی رر ستسم قعضررگعه سورردسخ ا ررعبساقررنثسمجرر نسنثسوررعنثسی رر سسمرر ساعشررن هس ننهرر حس‬

‫‪52‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ن هرردساررعخگنستسار سار قه سجعارر‪،‬ساعیخ ا ر سار ن ستسم ئگر اتساررعنوب ساررعالبسم ی ررگاس‬

‫جعا‪،‬سا بگمسم ساعش حس‬
‫زمان طی مراحل دوسیه ها‪/‬اسناد تقرر اعضای کادر علمی‬
‫مادۀ بیست و ششم‬
‫)‪1‬ر ز سمناو‪،‬سش لگ سادسوعنثسی سایستج سشعثتسلگر ‪،‬سایالبسه عوبسام حرعبسسشر سسارعسسورر سس‬
‫منل ثبسهبعو سایس دسمع ساگش نسثاسنثانسا گننحساواسم تسارنابسسپ ن ههرعسستسمؤ ررعتسساحصرگالتسس‬
‫یعل سودسناثابسصالوگ سا ی احساردسسورعنثسسی ر سسهگرر ن ‪،‬سستسپروونیسساردسسورعنثسسی ر سسآههرعسسنثس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سنو نسص ثتسمگ گنن‪،‬سال سپنبسمع سا ن سمگ اه ح س‬
‫)‪2‬ر اقنثسایضرعبسسورعنثسسی ر سسایسارعثو سساصر و سسآبسنثسنوسعثا نر سسمنا زردسسم رعامسسقرزسسوکراسساوراسس‬
‫معن سص ثتسمگ گننحس‬
‫شرایط شمولیت مجدد در کادر علمی‬
‫مادۀ بیست وهفتم‬
‫)‪1‬ر ش ر لگ سنثسوررعنثسی ر ساررعسنثسهلنناش ر سسام ر و‪،‬ستساوررزانسم ر ث س‪/12/12‬س‪1396‬سفقررن س)‪2‬رس‬
‫اقزابس‪،1‬س‪2‬ست‪3‬سمعن سوه‪،‬س حسجعه بساحصالتسیعل سم ک ستشناو سذو‪،‬سص ثتسمگ گنن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬نثص ثا سودس اسم قعضر سسارنابسساقرنثسسمجر نسساردسسثابرۀسسی ر سسپ عهر سسناثابس رن سساحصرگ سس‬
‫نتو رر ثاس)‪PhD‬رستسپ نرر ا سناثابس ررن ساحصررگ سمع رر نبسای)‪50‬رسپنجررع س ررع ستساررنابس‬
‫ثابدسی ر سسپ نر تبسستسپ ن ر‪،‬سسای)‪45‬رسوهر‪،‬سستسپرنبسس رع سستسارنابسسثابردسسی ر سسپ نگرعثسسایس‬
‫)‪40‬روه‪،‬س ع ساجعتیسهدسونن ساعش حس‬
‫‪ -2‬اررنابسم قعضررگعه سورردسناثابسثابرردسی رر سپ نگررعثسمرر ساعشررن سناشرر اس ررن ساحصررگ س‬
‫مع نبسو سم ساعش ح‬
‫‪ -3‬نثسصرر ثا سورردسنتث ساه صررع سم قعضرر سایسمؤ ررردساحصررگالتسیررعل سو ررنسایسنتثرسوررعثس‬
‫م ص سنثسم ردساحصگالتسیعل سهبعش ستسادس گ سص ثتسایسن س ع ساجعتیسهن عو ح‬
‫)‪2‬ر مگکعهگزحسش لگ سمج نسایضعبسوعنثسی سودستاق سشناو ساعشن ‪،‬سزبمسم انسف کستسانسا رع سس‬
‫وکاسمقعحسذوصالز‪،‬سفگص دسمج رسنوسعثا ن ‪،‬ساأوگ بسش اثسی ر سسپر اسځبس‪،‬سو گ رۀسساقرنثسستس‬
‫اه کعفسم رد‪،‬ساأوگر سبسشر اثبسسی ر سسم رردسستسپگشرنهعنسسثوع ر سسم رردسسینر اه سستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سص ثتسم س گننحسپگشنهعنسموو ثسام سایسانث سثوع ساقنثتسانفگمعتسی ر سستس‬
‫و گرگ بسمنا زدسقه ساخوسمنل ثبسادسمقعحستیاثتسپگشنهعنسمگ نننح‬
‫)‪3‬ر شرر لگ سمجرر نسنثسوررعنثسی رر سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ستسپ ن ههررعسنثسصرر ثتس‬
‫م ق نو سنت رگۀسسورعنثبسستسا رنعنسسمم برنسسوردسسمبرگاسسثابرۀسسی ر سسم قعضر سسجبر‪،‬سسایساه صرع سس‬
‫اعش ‪،‬ساعسو زسج حسادسیگاسثابۀسجب سص ثتسم س گننح‬
‫تقرر اعضای کادر علمی در بست های متوسط و بلند دولتی‬
‫مادۀ بیست وهشتم‬
‫ایضررعبسوررعنثسی ر سورردسزبررمسفنمررعبستسص ر اا و سنتل ر ساررعسو ررزسوق ر کسوررعنثسارردسپر ر س رعسبس‬
‫می فسنتل سوعثسمرس سوننر ‪،‬ستسمک سگر سس رعسبسنث رس سشرعبسثاسم رعامسفقرنسرسورکسسمرعن سوهر‪،‬س ر حس‬

‫‪53‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اک گر‪،‬سسه عونر حساررعا سزر سمناورر‪،‬سشر لگ سمجر نستساوکررعحسمررعنرساگرر ستسششرراساورراسزنیالم رر‪،‬س‬
‫ه سش ه ح‬
‫تقرر اعضای کادر علمی در موسسات علمی داخلی یا خارجی‬
‫ماده بیست و نهم‬
‫ایضعبسوعنثسی سودسنثسیمعبساه صع ستسج سیالجدسایسوعنثسی سپ ن ههعبسناخ رس ‪،‬ساردسسپ ن ههرعستس‬
‫مؤ رعتساوعنمگکسخعثق سقو سش ساو عبسستظگ دسه ن ساعشن ‪،‬سانسا ع ساثائدسا نعنسمم بنسایسمجعثبس‬
‫ستساعسای بعث‪،‬سصن سایسقزسنتحستس حسمعن ساگر س اسممع سم ساعشن ح س‬ ‫ث‬
‫احکام متفرقه‬
‫ماده سی ام‬
‫شررناو سسور ر سای بررعثساوعنمگررکستسقررو سفعثغررعبسپ ن ههررعسم رررعتساحصررگالتسیررعل سخص صر س‬
‫نثسههعنس عبسنتل ‪ :‬س‬
‫)‪1‬ر و ر ه سوررر سای بررعثساوعنمگررکسپ ن رر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سخص ص ر ‪،‬ودس‬
‫ررن سای بررعثساوعنمگررکسثاسایس رر بسارر ثنساثاقررعبسوگ گرر ستسای بررعثسن رر ستیاثتساحصررگالتس‬
‫یررعل سنثوعف ر سم ر سناثه ر سای بررعثسایساررعثو سص ر تثس ررن سمرروو ثسمحصرراله سورردسام ر سایساررعثو س‬
‫ص تثس رن سسم روون سسشرعم‪،‬سسانهعمردسساحصرگ سسنثسپ ن ر بسسمروو ثسس ننور سستساحصرگالتسسیرعل سس‬
‫خ وشسثاسنثسیمرعه سسوردسسپ ن ر بس‪/‬سم رردسسناثابسای برعثسساوعنمگرکسسمر سساعشر سساک گر‪،‬سسه عونر سس‬
‫فعث سس ننو ساعشرن س‪،‬سمر سسا اهنر سسایسمزاورعبسسفقرن سسس)‪1‬رسقرزسسات ستسفقرن سس)‪2‬رسمرعن سس ر سستس ر اسس‬
‫جعه بساحصگالتسیعل سم ک سمر گ سش ه ح س‬
‫)‪2‬ر آهم سایسم قعضگعه سودسایسههرعنسس رعبسسخص صر سساگرنتبسسمرنیسسفرعث سس ننور سساعشرن سستسوعه ور سساردسس‬
‫وررعنثسی ر ساعشررن ‪،‬سناش ر اساص ر ومسای بعثاوعنمگررکسسپ ن ر بسمنا زرردسا ر سنوسعثا ن ر ‪،‬س‬
‫پ نح سمنا زرد‪،‬سسآمنور سساثیورعا سسا رنعنسسثوع ر سساهررجعحسسامر ثسساوعنمگرکسسممگرعثسسا ع ر سسار ن سس‬
‫تسق اسثیعو س نننحس‬
‫‪ -1‬فقررن س ررعبسفرر کسنثسان گنهرر ستشررعم‪،‬سشررناو سمررعن س)وهررعثح‪،‬سپررنجاستسششررارساورراسس‬
‫زنیالم ‪،‬سم س نننح‬
‫‪ -2‬م ضر عسسممعنلر سسا ررنعنس رنسس رردسو ر ثبس)سلگرررعهر‪،‬سمع ر نسستسنتو ر ثرسسم قعضرگعبسساررنابس‬
‫سو گ ۀساثیوعا سا نعنسخعث سمنیسسص ثتسم س گننحس‬ ‫وعنثسی سسخعث سمنیسا‬
‫‪ -3‬صررح ستساقرراستساأوگرر بسا ررنعنسفرر کسا رر سآمنورر ساثیوررعا سثوع رر ساهرررجعحسامرر ثس‬
‫اوعنمگکسص ثتسم س گننح‬
‫)‪3‬ر زرر سمناورر‪،‬ستساثیوررعا سههررعو سا ررنعنسم قعضررگعبسایضررعبسوررعنثسی رر ‪،‬سنثستیاثتسا رر سس‬
‫ثوع ساقنثستسانفگمعتسی سایضعبسوعنثسی ستسو گرگ بسسص ثتسم س گننح‬
‫)‪4‬ر اررنابسم قعضررگعبسشررعم‪،‬سشررناو سمررعن س ررعبس)وهررعثحستسپررنجاسرساورراسزنیالم رر‪،،‬سنثسص ر ثا س‬
‫ودسم قعضرگعبسساهرع سستسذور ثسسنثسام حرعبسسشر لگ ‪،‬سسه رن سسوعمگرعا سساردسسصر ثتسسمررعتوعهدسساخروسس‬
‫ه ن ساعشن سومساتل و سانابساثاودسون ناهرسی سادسم قعضگعبساهع سنان سم سش نح‬
‫معیار های رفتاری و اخالقی‬

‫‪54‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ سی و یکم‬
‫‪ -1‬م قعضگعبستسایضعبسوعنثسی سمک فسادسثیعو سهلاساوعنمگکستسو عظ سشعخوس عبسثف عثبس‬
‫ا ن ‪،‬سایسس نس هدسثف عثبسودساعیعساخ ال سهلعحساوعنمگک‪،‬سهق سوق کسنو رنابسس‪،‬سآیاثستساذور سس‬
‫قنر ستسادسخ نساه اخ اسمصؤتهگ سنو نابس نننساق نع ستثیه ح‬
‫‪ -2‬ممگعثس عبساأوگر سسشیصرگ سستساخرالکسسپررن و سسایضرعبسسورعنثسسی ر سسق ور سسال قرنثسسا ر سس‬
‫نوسعثا ن سسادسص ثتسمر نستسناتم اثسز سوکرع سم ثنسهلرعثتسسجرناثسسناشر دسستسنوسعثا نر سس‬
‫مک فسا سودسنثسقنوعبسقو سم قضگعبسادسم اثنسذو‪،‬سا قدسق بسناش دساعشن‬
‫)الفرحم علمرردسا ررنعنستسنثسهلن ررنف اسثف ررعثسنتث س ررعبساحصررگ سم قعضرر سنثسقنوررعبساحصررگ‪،‬سایس‬
‫مؤ ردساحصگ سمنا زدح س‬
‫) رحسسنثسوررکس ررع سات سا اهرر سثتاارر سورررندسثاساعایضررعسبسنوسعثا نرر ساررعمگاسه عورر حسنثسغگررنسابس‬
‫زبمسم انسجعه بسایسار سوعنثبسمن کسم س نننحس س‬
‫سس) رسم ی گاسزبرمسمرعن س رعسبس)ات ‪،‬سنتحس ر ح‪،‬تسوهرعثحرسالسوحردسسهلراستسن رسسگاسانخر ثنسجرعه هس س‬
‫ص ثتسم س گننحس س‬

‫مادۀ سی و دوم‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سسنثسنتفصر‪،‬ستس رس ستسنتمرعن سساناگر سس ننور سسا ر حسسامر سایاأوگر سسشر ثاسبسث برنبسستس‬
‫منل ثبسمقعحستیاثتسهعفوستساعساه عذسآبس عونزنیالم ‪،‬س ع‪،‬سنثاواسیمگندسم غسم س نننح‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪55‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪56‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرز العمل ایجاد وبازنگری برنامههای علمی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪57‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪58‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫عمومیات‬
‫مبنی‬
‫ماده اول‬
‫حس‬ ‫سایسم عنسمعن س‪71‬سجعه بساحصگالتسیعل ستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سا أ‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلررگاسامرر ثسمنارر سارردساوجررعنسانهعمرردس ررعبساحصررگالتسیررعل سمقررعز سلگرررعهرستفرر کس‬
‫لگرعهرح‬
‫‪ -2‬انلگاسام ثسانتونا سثته ساوجعنسانهعمدس عبسی سنثم رعتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪ -3‬انلگاسمرؤتلگ س عستتظعوفسستاو عبساوعنمگکسنثیمگندساوجعنسانهعمدس عبسی ح‬
‫‪ -4‬انلگاسام ثسهلعثتستاعیه نبسانهعمدس عبسی سنثم رعتساحصگالتسیعل ح‬
‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‬
‫ساردسورعثسثف ردساهر سوردسنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬ ‫ا ص الوعتسمن ث سنثاواسزنیالم ‪،‬ساردسم رع گ‬
‫امنوفس ننو ساه ح‬

‫فصل دوم‬
‫پروسۀ ایجاد وطی مراحل برنامه جدید علمی‬
‫ماده چهارم‬
‫ارردسمنلرر ثساسوجررعنستسزرر سمناورر‪،‬سانهعمررسۀسی رر سق ورر سنثسم رررۀساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستس‬
‫خص ص سنثسمق ساحصگ سلگرعهر‪،‬سمناو‪،‬سذو‪،‬سسی سمگ ننه ‪ :‬س‬
‫سپ نح‬ ‫الفهسنث‬
‫مناو‪،‬ساوجعنسانهعمدس عبسی رس سق ورس سنثسمق ر سسلگررعهرسسایس ر سپر نحس سآغرعیسمرس س رنننسسوردسنثس‬
‫آبساج امعتسیونسمنی ساالقناءسناهر دسم سش ن‪:‬س‬
‫‪ -1‬اوجعنسو گ ۀسم شرک‪،‬سسایسثئرگرسسپر نحس ساردسوگرعسثئرگرسو گ رۀس‪،‬سآمرنسو سگ رسۀساثیورسعا سخر نسبس‬
‫تساض ر گاسسوگ گ ر ‪،‬سو ر اج‪،‬سو رکسارراسایسایضررعبسو گ رۀسهصررع سسپ ر نح ستسنتسارراسایسا ر عنابس‬
‫مناب سادسثش دسودسو اج‪،‬سناثابساجناۀسا ثورس‪5‬س ع سثاسناش دساعشن سادسوگعسایضعه‬
‫‪ -2‬اناگرر ستسارر تواس ررن سپعلگررر سانهعمررۀسمرر ثنسهلررنس)نثسمق رر ساحصررگ سلگرررعهرسشرربعهدسسوررعس‬
‫ثتیاهدرسودسنثان گنه سم اثنسیونساعش ‪:‬‬
‫‪-‬ضنتثتساوجعنسانهعمدس)هگعیس نج سانهعمدسسآم یش رهس‬

‫‪59‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -‬ا ا سآم یش هس‬

‫‪ -‬هصع ساحصگ هس‬
‫نحساشکگالا س)ا عنابستسوعثمن ابره‬ ‫‪-‬‬
‫‪ -‬پالبسا اتحستسپعو اثبسانهعمدهس‬
‫‪ -‬از گنررعبسایستق ر نسامکعهررعتستساجهگ رزاتسم ر ثنسهگ رعیسانهعمرردس)و عایعهررد‪،‬سصررن ‪،‬سالاناا ر اثستس‬
‫اازاث عبسا ثور ستسم ونو ره‬
‫اأوگ سممعتبساناثبستسمعل سنثسم ثنساجهگزاتستسامکعهعتسم ثنسهگعیسانهعمده‬ ‫‪-3‬‬
‫اأوگ بسو گ ۀسهصع سپ نح ساعسوض ثسناش سه عون رسو گ ۀسهصع سم ردساحصگ سهس‬ ‫‪-4‬‬
‫اأوگ بسش ثابسی سپ نح ه‬ ‫‪-5‬‬
‫اک گ‪،‬سف ثحسساناگ سش رستیاثتساحصگالتسیعل سادسمنل ثساوجعنسانهعمۀسق و سی حس‬ ‫‪-6‬‬
‫ب؛ در سطح موسسۀ تحصیالت عالی‬
‫اورردسمناورر‪،‬سفر کسنثس ر سپر نح سورردسجررناثسا ر سنثسآبسانهعمرۀسق ور سی ر ساوجررعنس‬ ‫امر سایساور س‬
‫ررننن‪،‬سا ررنعنساک گرر‪،‬سشرر رسفرر کسایسپرر نح سارردسپ ن رر بساث ررع س ننورر ستسمناورر‪،‬سیوررنس‬
‫منی ساالقناءسم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬اأوگ بسو گ ۀسهصرع سسم ررسۀساحصرسگالتسیرعلس س)نثسصر ثاس سوردس سهصرع ساحصرسگ سار تسوا سشر س‬
‫نثس رر سپرر نحس سمشررکالتساینگکرر سناشرر دساعشرر ‪،‬سو سگ ررۀسهصررع سم رررسۀساحصررگ س‬
‫پگشررنهعناتسمنا زرردسثاس ررنا ساررعسهصررع ساحص رسگ سارردسپ ر نح سمر ر ننسم ر سون ر ساررعسام ر سایس‬
‫اصالوعتسم ثنسهگعیسنتاعث سادسو گ ۀسهصع سثاق س نننره‬
‫‪ -2‬اأوگ بسو گ ۀساض گاسوگ گ سپ ن به‬
‫‪ -3‬اأوگ بسش ثابسث بنبسم رۀساحصگالتسیعل هس‬
‫‪ -4‬اأوگ بسش ثابسی سپ ن به‬
‫‪ -5‬اک گ ر‪،‬سف ر ثحسسا ر تواسش ر رستیاثتساحص رگالتسیررعل سارردسمنل ر ثساثاوررۀسپگشررنهعنسانهعم رۀسق و ر س‬
‫ی سادستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫؛ در سطح وزارت تحصیالت عالی‬
‫ثوع ر ساهکشررع سانهعمرردس ررعبسی ر ستیاثتساحص رگالتسیررعل ‪،‬سپگشررنهعنسم ررۀساحصرگالتسیررعل سثاس‬
‫نث سنو عاگرسایرشسسپگشرنهعناتسسانهعمردس رعسبسق ورس سه ر ن سستسامر سسایساثیورسعا سشرکس سسا رعمس سا رنعنسس‬
‫ستیاثتساحصگالتسیعل سجناثسیونسز سمناو‪،‬سم سون ‪:‬‬ ‫م ثنسهگعی‪،‬سپگشنهعنسموو ثسثاسنثس‬
‫‪ -1‬اأوگرر بسثوع رر ساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن س)نثسصرر ثا سورردسثوع رر ساضرر گاسوگ گرر ستس‬
‫ای بررعثن ستیاثتساحص رگالتسیررعل سپگشررنهعنسانهعم رۀسم ر ثنسهلررنسثاسمبن ر ساررنسمشررکالتسپنت رۀس‬
‫اض ر گاسسوگ گ ر سم ر رۀساحص رگالتسیررعل سمشررع ستسمر ن ررعیبسون ر ‪،‬سپگشررنهعنسمرروو ثس‬
‫ال سثف سمشک‪،‬سنثس گاسمنو دساعج سم سمعه رهسس‬
‫‪ -2‬اأوگ بسو گ ۀسم سهصع هس‬
‫‪ -3‬اأوگ بسو گرگ بسمنتثس س‬
‫انهعمد عبسی ه‬
‫‪ -4‬اأوگ بسش ثابسیعل ه س‬

‫‪60‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬اک گ‪،‬سفرس ثحساناگرس سشر سرستیاثتساحصرسگالتس)نثساورساسمنو ردسفرنحساسوجرعنسسانهعمرسۀسی رس سق و سر س‬

‫اک گرر‪،‬س ننورر ستسنت ررگۀساوجررعنسانهعمررۀسق ورر س ررنا ساررعسا ررنعنسو ررعو بسآبسارردسثوع رر س‬
‫انهعمد عبسی ستیاثتساحصگالتسثاق س ننو ستسنث سنو عاگرسم س نننرح‬ ‫اهکشع س س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫نظارت وبازنگری برنامه علمی جدید‬
‫ماده پنجم‬
‫)‪1‬ر مناو‪،‬سا بگرمسسپعلگررسگهعبسمنار سساردسسهلرعثتسس رعالهدس ساعورر سم رعامساوراسزنیالم ر‪،‬سسی ر س‬
‫نننحس‬
‫)‪2‬ر ثئررگرسپ ر اځبساعو ر سنثساخگ رنس ر ر نسنتحسنثاررعثرسثا اهر ایبسهلررعثتس ررعالهدسانهعمررد) ررعبرس‬
‫ی ساصر سگاس نف ردستسآبسثاسزرس سق ررسۀسشر ثاسبسی رس ساردسآمرنابسسنوسعثا نر س رعسبسمنا زردس‬
‫ااال سه عو ح‬
‫)‪3‬ر آمررنابسنوسعثا نر ررعسمرررؤت ساثیورعا ‪،‬ساجزوردستساح گ ر‪،‬س)ارردسشر ساح گر‪SWOT ،‬رسسا ررعحس‬
‫مم مررعتسم ق ر نستسمررناب ‪،‬سمنج رردسپگشررنف سمحصررالب‪،‬سن ر آتثن ررع‪،‬سهلنورعتسمحصررالبستس‬
‫ا عناب‪،‬ساقناآتسا عنابستسوعثونعبستساقنابسپالبسی گعا ساه نانبسم ساعشن ح‬
‫)‪4‬ر آمنابسنوسعثا ن سپرالبس رعبسی گرعا سسمرناب سسوردسایسه رعوبسپنت رسۀسهلرعثتسسا ر سسمرس سآونر ‪،‬سس‬
‫ثاسنثسوکسف ثحستاور سانلرسگاستسامر سایساأوگر سسمج ررسنوسعثا نر سساردسو سگ رسۀساثیورسعا سخر نسبستس‬
‫اض گاسوگ گ سپ اځبسارسعثه حس‬
‫)‪5‬ر و گ ررۀساثیوررعا سخ ر نبستساض ر گاسوگ گ ر سپ ر اځبسسا ررعم سمم مررعتسثاسق ر سآتثبستسز ر س‬
‫وررکس ررزاثیسمشرریوسا وگرر سه عورر حسنثسصرر ثتسهگررعی‪،‬سو گ ررۀساثیوررعا سخرر نبستساضرر گاس‬
‫شانسه عون حس‬
‫وگ گ سم سا اه سایسآمنابسنوسعثا ن س ع‪،‬ساقعضعبسمم معتساگ س‬
‫)‪6‬ر ررزاثیسوررعنسش ر سام ر سایساثیوررعا سو گ ررۀساثیوررعا سخ ر نبستساض ر گاسوگ گ ر سپ ر اځب‪،‬سارردس‬
‫ش ثابسی سپ اځبسقه ساأوگ ساثائدس نننح‬
‫ب ررعبسمنا زرردسثاس‬ ‫ررزاثیس ررعالهۀسپرر اځ س‬
‫س‬ ‫)‪7‬ر و گ ررۀساضرر گاسوگ گرر سم رررۀساحصررگ س‪،‬‬
‫نثوعف ستسام سایسانث سم اثنسوگ ‪،‬سنثسص ثتسم افق سآبسثاسم ثنساأو سجناثسم سن ح‬
‫)‪8‬ر و گ رۀساض ر گاسوگ گ ر سم رررۀساحصررگ ‪،‬سخالص رۀس ررزاثیسهلررعثتس ررعالهدسثاسارردسش ر ثابس‬
‫ی سپ ن بسانابساص و ساثائدسم ه عو ح‬
‫)‪9‬ر و گ ررۀساضرر گاسوگ گرر سم ررردساحصررگ ‪،‬س ررزاثیسهلررعثتس ررعالهۀساصرر و سشرر سثاسارردس‬
‫ثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن ستیاثتساحصگالتسیعل ساث ع سه عو ح‬
‫)‪10‬ر و گ ررۀساضرر گاسوگ گرر سم ررردساحصررگ ‪،‬سپرررسایساشرریگوسهگعیمنرر بس ررعساررنابساهبرر ن‪،‬سس‬
‫فهن ر سضررنتثوعتسانهعمرردس ررعبسی ر سنث س ررزاثیسهلررعثتس ررعالهۀسپ ن ر بسثاسارردسممررعتبس‬
‫ی سپ ن بساثاودسم سون ح‬

‫‪61‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪11‬ر نثسهلررعثتس ررعالهدسامر ب‪،‬سنوسعثا نر ررعسمک ررفساهر ساررعس ررزاثیساقررنابسپررالبسی گررعا س ررع س‬
‫وش دسثاسا أح ساعس زاثیسهلرعثتس رعالهسۀسوعضرنساردسو سگ رسۀساثیورسعا سخر سنبستساضر گاسسوگ گرس س‬
‫پ اځبساث ع سه عون ح‬
‫س‬
‫فورم نظارت ساالنه ونقشه مفهومی‬
‫ماده ششم س‬
‫ف ثحسهلعثتس عالهدستهقشدسم ه م سزبمسه هدسذو‪،‬ساناگ ستادسوعثانن سم سش ه ‪:‬‬
‫(الف) نمونۀ فورم نظارت ساالنه‬
‫اعثو‬
‫نوسعثا ن‬

‫پ اځب س‬
‫س‬ ‫آمنسنوسعثا ن‬
‫‪1‬حسهعحسانهعمد‬
‫ه عسانهعمد‪:‬سلگرعهرس‪/‬سمع نب‪/‬نو ثا‬
‫ر‬ ‫‪2‬حسفمعلگ س عبسم گ ستم انس)فمعلگ س عو سودسهرب سادس علهعبس وش دسم گ ستسم انساعا سش سا‬
‫‪3‬حسمم مرررعتسنثسمررر ثنسفمعلگررر ستسثفررر سهررر اجوس رررع س وشررر دستساأوگر ر سنثسمررر ثنساک گررر‪،‬س‪/‬س‬
‫سآم س)اعسمقگع سیمعه ‪،‬سا نس ن یسوعم‪،‬سهش سا ر‬ ‫پگشنف س عبسا‬
‫ستمقعوردسآبساعس علهعبس وش در‬ ‫‪4‬حسپگشنف سمحصالبس)ام انسمحصالبسم فمستسفعثغعبسمنا‬
‫‪5‬حسا ی احس)ام انسفعثغعبس ع س وش دسودسا ی احسش ساه ر‬
‫سمحصالبر‬ ‫‪6‬حسهلنوعتسمحصالبس)ادسین ابسم ع سه عوبس نتبس عستاثیوعا س عبسمی فسا‬
‫‪7‬حسسهلنوعتسفعثغعبس)ادسز ثسم ع ‪،‬سفگ اکس عبسفعثغعبسنثسثاا دساعسم انو سانهعمدر‬
‫س‬ ‫ساوونسنان سش سا‬ ‫‪8‬حسمم معتسنثسم ثنساج امعا سودسنثساعیه نبسنتث سابسانهعمدسی‬
‫‪9‬حسمنعا سفگزوک سآم یش س)ابصن سنثسم ثنسمنعا سوعن گنبسم ق نستسضنتثتس عبسمشیوسنو نر‬
‫ساحصگ‪،‬سآهعبر‬ ‫‪10‬حسمنعا ساشنبس)اانایسهلنسنثسم ثنسام انسوعثمن ابستسا عنابستس‬
‫‪11‬حسه گجدس گنبسایس ع ساحصگ سقعثبستسپالبسوعثبسانابس ع ساحصگ سآون‬
‫‪12‬حس عونسم اثنس س‬
‫اعثو‬ ‫اعثو س زاثیسن‬
‫اعثو‬ ‫اأوگ سو گ ۀسپ اځب‬

‫‪62‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پروسۀ بازنگری دورهای برنامههای علمی‬

‫ماده هفتم‬
‫(‪ )1‬ممعتهگ سی سم رۀساحصگ ‪،‬سق ت سیمعه سقه سا تونساعیه نبسنتث سابسانهعمدس رعسبسی رس سثا‪،‬س‬
‫انابس ع سآون سا تواستسادستیاثتساحصگالتسیعل سسقه سآ ع ساث ع سم ه عو حس‬
‫(‪ )2‬انهعمرردس ررعبسی ر سنثس ررنسپررنبس ررع سوررکسمنابرردسم ر ثنساررعیه نبسجررناثسم ر س گنهر حسنثسص ر ثتس‬
‫لررزتحنورر ستسم ق نورر سه ناهرر سنثسمرر ثنس نوکرر سایسانهعمرردس ررعبسی رر سم ررردساحصررگ ‪،‬س‬ ‫س‬
‫ممعتبسی ر سمر س ا اهر سارعیه نبسانهعمرد) عبرسی ر سثاسنثسیمرعبسیتنارنسایسپرنبس رع سسینر اه س‬
‫ش ثابسی سم ردساحصگ سپگشنهعنسه عو حس‬
‫(‪ )3‬آمنسنوسعثا نر سسمررؤت سساک گر‪،‬س رزاثیساتلگردسخ ا ر سار نس)آمرنسنوسعثا نر سم علر ساتلگردسثاس‬
‫قه ساعیه نبسنتث ابسآمعن سم سه عو رح‬
‫(‪ )4‬ممررعتبسی ر ‪،‬سو گ ررۀسثاسقه ر ساهجررعحساررعیه نبسنتث سابسانهعمرردس ررعبسی ر ساشررکگ‪،‬سنان سورردس‬
‫ایضعبسآبسجناثسذو‪،‬ساه ‪:‬س‬
‫الررفحسنتسوررعس رردسارراسایسا ر عنابسپ ر اځبس ررعس)غگررنسایسپ ر اځبسورردسجررناثسا ر سنثسآبس‬
‫اعیه نبسنتث سابسص ثتس گننرسادسوگعسایضعه‬
‫انسایسوکااسه عون رسایسقعه سمحصالب‬
‫س‬ ‫‪:‬سوکسوعس س‬
‫اگش‬
‫‪:‬سنثسص ثتسامکعبسوکسااسایسا عنابسمجن سنثس عبسثش دسایسم ردساحصگ سنو نحس‬
‫(‪ )5‬و گ ررۀهس ررزاثیستسا ررنعنساررعیه نبسنتث سابسشررعم‪،‬سهلنوررعتسمحصررالب‪،‬سا ر عنابستسوعثمن ر ابس‬
‫ثاسانث سه ن ستسنثسم ثنسو ه سآبساانایسهلنسم ه عو ح‬

‫‪63‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫(‪ )6‬و گ ۀساعسه عون رسق اه سذو‪،‬سمالجعتسم ه عو ‪:‬س‬

‫‪ -‬سوعثمن ابس)اناثبستسا عنابر‬
‫‪ -‬سمحصالبس‬
‫‪ -‬سفعثغعبسال حصگالبس‬
‫‪ -‬سوعثفنمعوعبسمناب سادسانهعمدس عبسی س)نثص ثتسامکعبر‬
‫(‪ )7‬و گ ۀسایشس رعبسمنار ساردسس رزاثیسسثاساک گر‪،‬سسه ر ن ستسسمالولرعتسمنع ر سسخر نسسثاسنثسآبس‬
‫نث سم سون ح‬
‫(‪ )8‬ثئررگرسپ ر نح س ررزاثیسار تواسش ر رساررعیه نبسنتث سابسثاسانث ر ستسابصررن س ررعبسالیحسخر نس‬
‫ثاسهگزساضعفدسخ ا سوننح‬
‫(‪ )9‬آمنسنوسعثا ن ساعساناگ ستساهگردسه ر نبسپرالبسی گرعا سارعسیمرعبسانر بسمنع ر ‪،‬سپع ر س ر بس‬
‫زاثیسا ح‬
‫(‪ )11‬و گ ررۀساثیوررعا سخ ر نبستساض ر گاسوگ گ ر سپ ر اځب‪ ،‬ررزاثیسثاسم ر ثنسانث ر سجررناثسنان ستس‬
‫اج امعتسام بسثاسمشیوسم س عینح‬
‫(‪ )11‬شر ثابسسی ر سم ررۀسساحصررگ ‪،‬س رزاثیسسوعنشر سثاسانث ر سستساجر امعتسانهعمردسثوررزبسشر س‬
‫ثاسنثسص ثتسم افق ساأوگ سم سون ح‬
‫انهعمررد ررعبساأوگرر سشرر سثاسث رر ع‬
‫س‬ ‫(‪ )12‬م رررۀساحصررگ ‪،‬س ررزاثیساقررنابساررعیه نبسنتث سابس‬
‫ستیاثتسس‬ ‫بــروع رر س ررعبساهکشررع سانهعمرردس ررعبسی رر ستاضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن‬
‫احصگالتسیعل ساث ع سم سناثنح س‬
‫)‬ ‫فورم بازنگری ونقشه مفهومی دورهای برنامههای علمی موسسه تحصیلی (‬
‫ماده هشتم‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل س‪/‬سم ررردساحصررگ ساعور س ررنسایررشساورراسفر ثحسثاساک گرر‪،‬سه ر ن ستس ررسرس‬
‫و گ ررۀساررعیه نبسنتث سابسانهعمرردس ررعبسی ر س ررنسایررشسآبسثاساأوگر ستسوررعس رراسنثسصر ثتسلررزتحسااررنایس‬
‫هلنسه عو ح‬
‫اعثو ساعیه نب‪:‬‬
‫اعثو ساعیه نبسجب ‪:‬‬
‫نوسعثا ن ‪:‬‬
‫پ ا ځ ب‪:‬‬
‫آمنسنوسعثا ن ‪ :‬س‬
‫ایضعبسو گ ۀ‪:‬‬
‫‪1‬سهعحسانهعمد‬
‫مق سانهعمد‪:‬سلگرعهر‪/‬مع نب‪/‬نو ثا‬
‫‪2‬ح ع ن ساعسانهعمۀسآم یش ستسمأم ثو سا ناابوکسم ردساحصگ س‪/‬سپ اځب‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪3‬حساجنوبعتسخ س)سو احسفمعلگ سمشیص سودسادسوگعسهقع سانانسوعناش س نننر‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬

‫‪64‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪4‬حسمم مررعتساررعی سنثسم ر ثنساج ر امعتساررعیه نبسنتث سابسجب ر ستساأوگ ر سنثسم ر ثنساک گرر‪،‬س‪/‬سپگشررنف س ررعبس‬
‫سآم س)ا عحساج امعا سودسانا ع سق ت سیمعه ساک گ‪،‬سهش ساه ‪،‬سفهن س ننه ر س‬ ‫ا‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫س‬ ‫‪5‬حسمم معتساعی سنث سم ثنساج امعت س زاثی سهلعثت س عالهۀ سجب ست ساأوگ سنث سم ثن ساک گ‪ ،‬س‪/‬سپگشنف س عب سا‬
‫آم س)فهن سا عح ساج امعت سای سهلعثت س عالهد سال ساعیه نب سنتث ساب سجب ساناگ س نننستسنثسص ثا سودساک گ‪،‬س‬
‫هش ساعش ‪،‬سق ت سیمعه ساقناو سآبسهگزسازئگ س نننر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪6‬حسپگشررنف سمحصررالبس)امر انسسمحصرراله سورردس ررنس ررع ساحصررگ سثاساررعسم فقگر ساک گرر‪،‬سه ر ن ستسامر انس‬
‫فعث سال حصگالبر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪7‬حسا ی احس)ق ت ساوصعئگدستسهرب سفعثغعبس نس ع سودسنثساعیاثسوعثسا ی احسش ساه ر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪8‬حسهلنوررعتسمحصررالبساررنسمبنررعبساجررعث سنتث ساحصررگ س)ارردسین ر ابسم ررع سق رررعتساررعسمحصررالب‪،‬سه ررعوبس‬
‫پن شنعمدس عبسمحصالبسوعسو گ ۀس عبسمحصالبر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪9‬حسهلنوعتسفعثغعبسانسمبنعبساجرعث س)ا ر ثسسم رع ‪،‬سسارعیخ ثنسسفعثغرعبسسنثسثاا ردسسارعسساثییسانهعمردسسورعسسا گر سس‬
‫انهعمدسادستظگ ۀسفم سآهعبر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪10‬حسهلنوعتسا عنابستساهب نسایسوگ گ سا ثورس)مالجعتساعسا عناب‪،‬سپنت دساهکشع سمر ک سا عنابر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫مهرررعثت رررعبسورررعثاننبس‬
‫س‬ ‫‪11‬حهلنورررعتسوعثفنمعورررعبس)ا ررر ثسم رررع ‪،‬سهلنورررعتسوعثفنمعورررعبسنثسمررر ثنس‬
‫فعث سال حصگالبستسمنع سا نبسآههعسانابسشغ‪،‬ر س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫‪12‬حمنعا سآم یش سفگزوک ستسمجعیبس)هلنسنثسم ثنسمنعا سآم یش سم ق نستسهگعی عبسمشیور س‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫ساحصگ‪،‬سآههعر س‬ ‫‪13‬حسمنعا ساشنبس)اظهعثسهلنسنثسم ثنسام انسوعثمن ابستسا عنابستس‬
‫هلنوعتستسپگشنهعناتس گأت‪:‬‬
‫خالصدابسایساج امعتسانابسنوسعثا ن سانا ع سق ت سیمعه‬
‫س‬ ‫‪14‬حسه گجدس گنبس گأتستس‬
‫‪15‬حسپگشنهعناتسانابسم ردساحصگ‬
‫‪16‬حپع سنوسعثا ن سادسپگشنهعناتس)انابسم رع سساوراسوردسسو هردسستسارعسوردسیمرعه سنوسعثا نر سساردسسهلنورعتس‬
‫تسا صگدس عسی ‪،‬سخ ا سوننر‬
‫اعثو‬ ‫اعثو س زاثی‬
‫اعثو‬ ‫اأوگ سثئگرسپ اځب س‬
‫اعثو‬ ‫سپ ن ب‬ ‫اأوگ سش ثابسی‬
‫س‬
‫س‬

‫‪65‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫تعلیق‪،‬ادغام برنامه علمی‬
‫پروسۀ تعلیق برنامه‬
‫ماده نهم‬
‫(‪ )1‬نثص ثاگکدسانهعمدسی ر س انرعانساوکرعحساوراسزنیالم ر‪،‬سایزنورمسم ررۀساحصرگالتسیرعل ساردس‬
‫ام گمسنثآتثن سمگش ن‪،‬سنثابسص ثتساج امعتسیونسص ثتسمگ گننس‪:‬‬
‫‪ -1‬نثمگرعبس ررزاثبسسم ضر عسام گررمسانهعمردساررعسثئرگرسپر نح ستسآمرنسنوسعثا نر ساردسمنلر ثس‬
‫ثاوزه ساعسو گ ۀساض گاسوگ گ سم ردسه‬
‫‪ -2‬اح گ‪،‬ستاثیورعا سم ضر عسام گرمسانهعمردسی ر سسا ر سو گ رۀسساضر گاسسوگ گر سستشرنوکس‬
‫عیبسم ض عساعسپ نح سمنا ح‬
‫‪ -3‬پگشنهعنسممعتبسی سم ردسنثش ثابسی سارنسا رع سساثیورعا سو گ رۀساضر گاسسوگ گر سس‬
‫مبن سانضنتثتسام گمسانهعمدساعسذونسم تسام گمستسپالبسمشیوسانابسثف سی ام‪،‬سام گمسح‬
‫)‪2‬ر ش ثابسی سم ررد‪،‬سپگشرنهعنسسام گرمسانهعمردسثاسوردسایس ر بسممعتهگر سی ر ساردسه عونر رسس‬
‫رر سایسو گ ررۀساضرر گاسوگ گرر سم ررردساثاورردسشرر س سا رر ‪،‬سمرر ثنسانث رر سجررناثسنان ستسسنثس‬
‫یمگندساص گاساایعذسمگ گننح‬
‫)‪3‬ر نثص ر ثا سورردسش ر ثابسی رر سنالورر‪،‬سو گ ررۀساض ر گاسوگ گرر سثاسمبن ر ساررنسام گررمسانهعمرردس‬
‫م قرردسناهررر ‪،‬سآه ررع سم رررۀساحصررگ سارردسخررعزنسارردسام گررمسنثسآتثبسانهعمررد‪،‬سپگشررنهعنس‬
‫مشیص سثاساعسذونسنالو‪،‬سادستیاثتساحصگالتسیعل ساثاودسمگکن حس‬

‫‪66‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سایسزنوررمساناثرسمنا زررۀسخرر وشسپگشررنهعنسم ررردسثاسنثسمرر ثنس‬ ‫)‪4‬ر‬

‫ام گمسانهعمرد‪،‬سمر ثنساثیورعا سجرناثسنان سایساأوگر سستسیر حساأوگر سسآب‪،‬سم رردسمنا زردستسو گ رۀس‬
‫ام حعهعتستیاثتسثاسنثسقنوعبسجناثسمگ ح‬
‫نثسصرر ثا سورردسپگشررنهعنسام گررمسانهعمرردسایس رر بستیاثتسمرر ثنساأوگرر سجررناثس گررنن‪،‬سآه ررع س‬ ‫)‪5‬ر‬
‫پرر نح ساررنابس ررع ساحصررگ سآونرر سمحصرر‪،‬سثاسقررو سهکررنن ‪،‬سانهعمرردسی ررالسنثستضررمگ س‬
‫ام گمسجناثسمگ گننح‬
‫وکسانهعمدسنثسههعو ساعسوکسنتثرساحصگ )وهعث رع رسنثسورع سام گرمسارعج سمعهر سمگ اهر حسنثس‬ ‫)‪6‬ر‬
‫ص ثا سودسمحصالبس ع سات ساحصگ ‪،‬سایسم ردسفعث سش ه ستسی ام‪،‬سام گمسارعی اسثفر سهشر س‬
‫اعش ‪،‬سنثواسص ثتسانهعمۀسنثسوعل سام گم‪،‬ساعا سوکاسالغعءسمگ نننح‬
‫ن ررع سانهعمرردسانررعانسنالورر‪،‬سپشرربگن سهعشرر سه اهرر سمحصررالبسشررعم‪،‬سو ث ررهعسبساحصررگ س‬ ‫)‪7‬ر‬
‫خ وشسثاساعس ر سفناغر ساثاقرعسن ر ‪،‬سنثوراسصر ثتسمررؤتلگاسامر ث)ثئگرسپر نح ستسآمرنس‬
‫نوسعثا ن ر رسمشررک‪،‬سپررگشسآم ر سثاسارردسمنل ر ثسنثوعف ر سا ر و‪،‬سمنع ر ساررعسمحصررالبسشررعم‪،‬س‬
‫و ث سنثسمگعبسم س واثه حس‬
‫وررعنثسی ر سورردسنثسه گجررۀسوررع شسا ر ثوج سو ث ررهعبسانهعمررۀسنثسوررع سام گررم‪،‬ساالاک گررفس‬ ‫)‪8‬ر‬
‫مگ عهن ‪،‬سانابسشعبسنثسسانهعمدس عبسم عا‪،‬سمک گ سنث سنان سمگش نح‬
‫تصمیم وزارت تحصیالت عالی درمورد تعلیق برنامه‬
‫ماده دهم‬
‫نثصرر ثاگکدسمناقرر سذوصررالزسنثستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سام گررمسانهعمرردسثاساأوگرر سه رر ن‪،‬س‬ ‫(‪)1‬‬
‫م رۀسمنا زردسثاسایساصر گاسخر وشسنثسمر ثنساردسام گرمسنثسآتثنبسانهعمرۀسمشریو‪،‬سث ر عس‬
‫آ ررع سمگرررعینحساورراسآ ررع سهعمرردسنثسان گنهرر رسنالورر‪،‬سارردسام گررمسآتثنبسانهعمررد‪،‬سنتاحسنتثرس‬
‫ام گررم‪،‬سث ن ر نسثف ر سمشررک‪،‬سم ق ر نستسن ر ثالم ‪،‬سنثسم ر ثنس ررعلهعبساعجگ عه ر رساحصررگ‪،‬س‬
‫محصالبسشعمالبسنثسانهعمدسمگبعش ح‬
‫مرؤتلگاسام ثسم رۀساحصگالتسیعل ‪،‬ساص گاستیاثتسثاسنثسش ثابسی سم نزسونن سنثسمر ثنس‬ ‫(‪)2‬‬
‫ثا س عبسو‪،‬سادسسخعزنسو اع س عخ اسنتثرسام گمسام سایسثاوزه ‪،‬ساص گاسمگ گنه ح‬
‫اص گاستیاثتستسفگص ۀسش ثابسی سم ردسنثسو نواسفنص ساردسآ رع سپر نح سمنا زردس‬ ‫(‪)3‬‬
‫ث عه سمگش نساعسم عامسادسآبسساقناآتسص ثتس نف دسانابس ع سآون سمحص‪،‬سقو سه نننح‬
‫پ ر نح سپررالبسا ر ااگنبسثاساررنابسثف ر سمنو ررۀسام گررمسآمررعن س ررعخ دستسارردسش ر ثابسی ر س‬ ‫(‪)4‬‬
‫م ردساثاودسم سون ح‬
‫پروسۀ ادغام برنامه‬
‫ماده یازدهم‬
‫)‪1‬ر سنثص ثا سوردس م ررۀساحصرگالتسیرعل سنتسورعسونر سانهعمردسثاسنثس راسمر غاسسمر سه عورس ‪،‬س‬
‫نثابسص ثتساج امعتسیونسص ثتسمگ گننس‪ :‬س‬
‫‪ -1‬نثمگعبس زاثبساص گاسمب نر سانانغرعحسانهعمردسس رعسایسسزنورمسمررؤتلگاسامر ثس)آمرنسانهعمردستس‬
‫ثئگرسپ نح رساعسو گ ۀساض گاسسوگ گ سم رۀساحصگ سح‬

‫‪67‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ساثیوعا سسم ض عسانغرعحسانهعمردس رعسایزنورمسو گ رۀسساضر گاسوگ گر سستاارنایسهلرنسپگنامر بس‬ ‫‪-2‬‬

‫آبسادسپ نح سمنا ح‬
‫محرر س ررعیبسسپگشررنهعنسثوع رر سپرر نح س ررنا ساررعساأوگرر سسو گ ررۀساضرر گاسوگ گرر س‬ ‫‪-3‬‬
‫م رۀساحصگالتسیعل سایس بسممعتبسی سم ردسادسش ثابسی سم ردسح‬
‫نثسصرر ثا سورردسممررعتبسی رر ستسثئررگرسپرر نح سمنا زرردسجنعیرر سشرر ثابسی رر سثاسنثس‬ ‫( ‪)2‬‬
‫م ثنسپگشنهعنسانغرعحسانهعمردس رعسوعصر‪،‬سورنن‪،‬سنثسآبسصر ثتسم ضر عسانغرعحسزر سپگشرنهعنس‬
‫ادسمنل ثساایعذساص گاسههعو سادستیاثتساحصگالتسیعل ساثاودسمگ نننح‬
‫نثص ثا سوردسپگشرنهعنسم رردسمبنر سارنسانغرعحسانهعمردس رعبسمر ثنسهلرنسایس ر بستیاثتس‬ ‫(‪)3‬‬
‫احصگالتسیعل ساأوگ س ننن‪،‬سآه ع سپنت ۀسانغعحسمنی ساالقناسمگبعش ح‬
‫ام سایسههعو سش بسپنت ۀسانغعح‪،‬سم رۀساحصگ سسادس رهاسسخر وشساناثرسم ر سسام حعهرعتسثاس‬ ‫(‪)1‬‬
‫آ ع سمگرعینساعسو نسثش ۀسانهعمۀس عبسانغعحسش سثاسایسام حعبسوعهک ثسوو سه عو حس‬
‫پر نح ‪،‬سمحصررالبسشررعم‪،‬سانهعمردس ررعبسمر غاسشر سثاسنثستاور سق ور ساحصررگ سانلررگاس‬ ‫(‪) 1‬‬
‫ه ن ‪،‬سا نعنساحصگ سشعبسثاسنثستضمگ سق و سانلگاسمگکن ح‬
‫تصمیم وزارت تحصیالت عالی درمورد ادغام برنامه ها‬
‫ماده دوازدهم‬
‫(‪ )1‬ن ع سمناق سذوصالزستیاثتساحصگالتسیعل سنثسه گجۀساثیوعا سسخ وشسایسم رۀسمر ثنسهلرنس‬
‫احصگ ‪،‬سضنتثتسادسانغعحسنتسوعسون سانهعمدسثاساشیگوسن ‪،‬سنثابسص ثتسسورر سصر اا و س‬
‫خ وشسسم ض عسثاساعسذونسنالو‪،‬سادسم رۀساحصگ سث عساث ع سمگکن ح‬
‫(‪ )2‬اقناآتسام بسنثساواسیمگندس عهن ساقناآا سص ثتسمگ گننسودسنثسم ثنسام گمسذونسش ح‬
‫پروسۀ الغای برنامه ازطریق موسسه تحصیلی‬
‫ماده سیزدهم‬
‫الغررعبسانهعمرردسارردسا ررع سم ر اثنبسص ر ثتسمگ گررننسورردسنثس ررن سپعلگر ر ساررعیه نبسانهعمرردس‬ ‫)‪1‬ر‬
‫ذونسش سا ح‬
‫اج احسنثسمر ثنسالغرعبسانهعمردسورعساردسا رع ساصر گاسسم رردسساحصرگ سصر ثتسمگ گرننستس‬ ‫)‪2‬ر‬
‫وعسادسا ع سلزتحسنو سمناق سذوصالزستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫س ن ع سانهعمردسانرعانساصر گاسس م ررۀساحصرگالتسیرعل سلغر سمگشر ن‪،‬سنثابسصر ثتساجر امعتس‬ ‫)‪3‬ر‬
‫یونسص ثتسمگ گنن‪:‬س س‬
‫اج احسایمجعثبسجعه ه ح‬ ‫‪-1‬‬
‫ی حسنثوعف سثا سسو‪،‬سانابسا اتحسانهعمدح‬ ‫‪-2‬‬
‫پ نح سمنا زدسضنتثتسلغ سانهعمدسثاسنثسش ثابسپ نح سم ثنساحعسجناثسمگ ‪،‬سنثسصر ثا س‬ ‫)‪4‬ر‬
‫ودسش ثابسپ نح سالغعبسانهعمدسوعسانهعمدس عبسمشیص سثاسالیحسمگ اه ‪،‬سنثسابسص ثتسم ضر عس‬
‫ثاسغنضسساثیوعا سمر ک سادسو گ ۀساض گاسوگ گ سم رۀساحصگ سمح سمگکن ح‬
‫نثسص ثا سودسو گ رۀسس امر سایساثیورعا سخر وشسالغرعبسانهعمردسثاسضرنتثسناهرر ‪،‬سهلرنسم افرمس‬ ‫)‪5‬ر‬
‫خ وشسثاسنثسیمگندساعسذونسنالو‪،‬سادسپ نح ساثاودسمگکن ح‬

‫‪68‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پر نح سارردسا ر نعنسهلررنسو گ ررۀساضر گاسوگ گر ستسنالورر‪،‬سخر وش‪،‬سم ضر عسثاسایسزنوررمس‬ ‫)‪6‬ر‬

‫ممعتهگ سی سادسش ثابسی سم ردسمح سمگکن ح‬
‫شر ثابسی ر سنثسصر ثا سورردسنالورر‪،‬سالغررعبسانهعمردسثاسم قرردسا اهر ‪،‬سآهررناساأوگر ستسآه رردسثاس‬ ‫)‪7‬ر‬
‫اص و سه ن سا سسغنضساقناآتسههعو سادستیاثتساحصگالتسیعل ساث ع سمگکن حس‬
‫اصرر گاسههررعو ستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسمرر ثنسالغررعبسانهعمرردسایس رر بسشرر ثابسیررعل س‬ ‫)‪8‬ر‬
‫تیاثتسص ثتسم س گننحسس‬
‫معنام سوردساصر گاسالغرعبسانهعمردسایس ر بسمناقر سذوصرالزستیاثتساردسم ررۀساحصرگالتس‬ ‫)‪9‬ر‬
‫یعل سموو ثسااال س ننو ‪،‬سآه ع سانهعمدسی السالغعسش سا ق سمگش نح‬
‫الغای برنامه بنابر تصمیم وزارت تحصیالت عالی‬
‫ماده چهاردهم‬
‫(‪ )1‬ن ررع سمناقرر سذوصررالزستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسه گجررۀساثیوررعا سسخرر وشسایسم رررۀس‬
‫م ثنسهلرنساحصرگ ‪،‬سضرنتثتساردسالغرعبسانهعمردسثاساشریگوسن ر س‪،‬سنثآبسصر ثتسلزتم ور س‬
‫خ وشسثاساعسذونسنالو‪،‬سادسم رۀساحصگ سث عساث ع سمگکن ح‬
‫(‪ )2‬اقناآتسام بسنثساواسیمگندس عهن ساقناآا سص ثتسمگ گننسودسنثسم ثنسام گمسذونسش ح‬
‫(‪ )3‬ش ثابسی سم رد‪،‬سپگشنهعنسسالغعبسانهعمدسثاسودسایس بسممعتهگ سی سادسه عونر رسس ر سایس‬
‫و گ ۀساض گاسوگ گ سم ردساثاودسش سا ‪،‬سم ثنسانث ر سجرناثسنان ستسسنثسیمگنردساصر گاس‬
‫مگ گننح‬
‫(‪ )4‬نثص ثا سوردسشر ثابسی ر سم ررۀساحصرگ سسنالور‪،‬سو گ رۀساضر گاسوگ گر سثاسمبنر س‬
‫انسالغرعبسس انهعمردسم قردسناهرر ‪،‬سآه رع سم ررۀساحصرگ ساردسخرعزنسلغر سسانهعمردسپگشرنهعنس‬
‫مشیص سثاساعسذونسنالو‪،‬سادستیاثتساحصگالتسیعل ساثاودسمگکن حس‬
‫(‪ )5‬م رررۀساحصررگ ستسپ ر نح سمنا زرردسنثسم ر ثنس نه ش ر سمحصررالبسانوررع سانهعمرردسالغررعس‬
‫ش سمک فسادساقناآتسالیحساه حس‬

‫تعلیق برنامه به اساس لزوم دید وزارت‬ ‫تعلیق برنامه به اساس تصمیم موسسۀ‬
‫تحصیالت عالی‬ ‫تحصیالت عالی‬
‫ثئگرسا نی ستسامنسانهعمدسم ضر عسثاساردسو گ رۀسس تیاثتساحصگالتسیعل سسم رردسثاسایساصر گاس‬
‫خ وشسنثسم ثنسام گمسانهعمدسا ع سم س عین س‬ ‫اض گاسوگ گ سشنوکس عین س‬
‫و گ ۀسساض گاسوگ گ سم ض عسثاساح گ‪،‬ستساثیوعا س مرررؤت سام ر ثسم رررد‪،‬ساص ر گاستیاثتسثاساررعس‬
‫ش ثابسی سآبسسم ردسم نزسم سون س‬ ‫مگکن س‬
‫ام سایساأوگ سو گ ۀساض گاسوگ گ ‪،‬سممرعتبسی ر س اص گاستیاثتسنثسم ثنسام گمسانهعمردستسفگصردس‬
‫م ردسم ض عسام گمسثاسنثسش ثابسی سمنا زردس شر ثابسی ر سم ررردسارردسا ررع سسپر نح س‬
‫ث عهگ سمگش ن س‬ ‫م نزسمگکن س‬

‫‪69‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ام سایواسمنو د‪،‬سانهعمدسی رالسنثسورع سام گرمس‬

‫جناثس نف دسا سح س‬
‫ا ر نی سپررالبسا ر ااگنبسثاسارردسخررعزنسو اررع س‬
‫عخ اسسوعسثف سمنو ۀسام گمسامعن سم س عینح س‬
‫ام سایساأوگ سش ثابسی سم ض عسسام گمسانهعمدسادس‬
‫س‬
‫مناق سذوصالزسستیاثتسمح سم س نننح س‬
‫نثسص ثا سودسپگشنهعنسم ردسنثسم ثنساردسامرعومس‬
‫نثآتثنبسانهعمدسم ثنساأوگ ستیاثتسجناثس گرننسی رالس س‬
‫انهعمدسادسوع سام گمسنثسم سآو سح س‬
‫س‬

‫پروسۀ تعلیق برنامه‬

‫ضمیمۀ ‪ :1‬فورم ایجاد برنامۀ علمی جدید‬
‫جمهوری اسالمی افغانستان‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست انکشاف برنامههای علمی‬
‫فورم ایجاد برنامۀ علمی جدید‬
‫اعثو ‪:‬سسسس‪/‬سسسسسسس‪/‬‬
‫بخش اول‪ :‬مراحل ایجاد برنامه در سطح پوهنحی‬
‫امضعء‪ :‬س‬ ‫م جف‪ :‬س‬ ‫هعح‪ :‬س‬ ‫و گ ۀساوجعنسانهعمد‬ ‫‪ 1.1‬س‬
‫امضعء‪ :‬س‬ ‫م جف‪ :‬س‬ ‫هعح‪ :‬س‬
‫امضعء‪ :‬س‬ ‫م جف‪ :‬س‬ ‫هعح‪ :‬س‬
‫امضعء‪ :‬س‬ ‫م جف‪ :‬س‬ ‫هعح‪ :‬س‬
‫امضعء‪ :‬س‬ ‫م جف‪ :‬س‬ ‫هعح‪ :‬س‬
‫هلنسو گ ۀساوجعنسانهعمدسنثسم ثنس ن سپعلگر س‬ ‫ن سپعلگر‬ ‫‪ 1.1.1‬س‬
‫اأوگرررر بسممعنتهگرررر س هلررنسممعتهگ ر ساناثبستسمررعل سنثسم ر ثنساوجررعنسانهعمرردستساجهگ رزاتس‬ ‫‪ 1.1.2‬س‬
‫م ثنسهگعیسآب س‬ ‫معل ستساناثب‬
‫س‬ ‫اأوگرر بسو گ ررۀسهصررع س هلنسو گ ۀسهصع سپ نح سنثسم ثنسهصع سا تواسش‬ ‫‪ 1.1.3‬س‬
‫پ نح‬
‫سپ نح سنثسم ثنساوجرعنسسانهعمردسسانمبنرس سا رنعنسس‬ ‫اأوگ ر بسش ر ثابسی ر س هلنسش ثابسی‬ ‫‪ 1.1.4‬س‬
‫اثاودسش س‬ ‫پ نح‬
‫بخش دوم‪ :‬مراحل ایجاد برنامه در سطح موسسۀ تحصیالت عالی‬
‫اأوگرر بسو گ ررۀسهصررع س هلررنسو گ رۀسهصررع سم ر رۀساحص رگالتسیررعل سنثسم ر ثنسهصررع س‬ ‫‪ 2.1‬س‬
‫سو گ ۀسپ نح س‬ ‫ا تواسش سا‬ ‫م رۀساحصگالتسیعل‬

‫‪70‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اأوگ بسو گ رسۀساضر گاس اک گ‪،‬سا نبسنت گۀس اک گرر ر‪،‬سارر ر نبس اک گ‪،‬سار نبسسا رنعنسس‬ ‫‪ 2.2‬س‬
‫وگ گررررر سم ررررررۀس اثیوررررعا سخرررر نبس رررزاثیساثیوررعا س و رررعو بسپنت رررۀس‬
‫پ نح ساردسسشر سس خ نبسپ نح س اضررر گاسوگ گررر س‬ ‫احصگالتسیعل‬
‫پ نح س‬ ‫نوسعثا ن س عبسآب س‬
‫س‬
‫تأیید پیشنهاد‪:‬‬
‫اأوگ بسشر ثاسبسث برنسبس هلنسش ثابسث بنبسم رۀساحصگالتسیعل س‬ ‫‪ 2.3‬س‬
‫م رۀساحصگالتسیعل‬
‫اأوگ ر بسش ر ثابسی ر س امرررر انسایضرررررعبس امررر انسایضررررعبس امرر انسثابسوعصرر د‪:‬س‬ ‫‪ 2.4‬س‬
‫غگنوعضن‪:‬س)سسسسسر س )سسسسسر س‬ ‫م رررررۀساحصررررگالتس وعضن‪:‬س)سسسسسسسر س‬
‫هلنسش ثابسی سم رۀساحصالتسیعل س‬ ‫یعل‬
‫سم رۀساحصگالتسیعل س‬ ‫امضعبسثئگرسش ثابسی‬
‫بخش سوم‪ :‬مراحل تأیید ایجاد برنامه در سطح وزارت تحصیالت عالی‬
‫اأوگررررر بسثوع ررررر سس اک گ‪،‬سا نبسنت گۀس اک گرر ر‪،‬سارر ر نبس اک گ‪،‬سار نبسسا رنعنسس‬ ‫‪ 3.1‬س‬
‫اضرررر گاسوگ گرررر ستس اثیوررررعا سخرررر نبس رررزاثیساثیوررعا س و رررعو بسپنت رررۀس‬
‫ای بررررررررعثن ستیاثتس پ نح ساردسسشر سس خ نبسپ نح س اضررر گاسسوگ گررر س‬
‫پ نح س‬ ‫نوسعثا ن س عبسآب س‬ ‫احصگالتسیعل‬
‫س‬
‫تأیید پیشنهاد‪:‬‬
‫اأوگرر بسو گ ررۀسم رر س هلررنسو گ رۀسم ر سهصررع سنثسم ر ثنسهصررع ساأوگ ر سش ر رسم ر رۀس‬ ‫‪ 3.2‬س‬
‫احصگالتسیعل س‬ ‫هصع‬
‫اأوگرررر بسو گرررررگ بس هلررنسو گ رۀسم ر سهصررع سنثسم ر ثنسهصررع ساأوگ ر سش ر رسم ر رۀس‬ ‫‪ 3.2‬س‬
‫احصگالتسیعل س‬ ‫انهعمد عبسی‬
‫منثتس س‬
‫اأوگرر بسشرر ثابسیررعل س امرررر انسایضرررررعبس امررر انسایضررررعبس امرر انسثابسوعصرر د‪:‬س‬ ‫‪ 2.4‬س‬
‫غگنوعضن‪:‬س)سسسسسر س )سسسسسر س‬ ‫وعضن‪:‬س)سسسسسسسر س‬ ‫تیاثتساحصگالتسیعل‬
‫هلنسش ثابسیعل ستیاثتساحصگالتسیعل س‬
‫امضعبستیونساحصگالتسیعل س‬
‫س‬
‫ماده پانزدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سسنثوهررعثسفصرر‪،‬ستسپررعهزن سسمررعن سستف ر ثحس ررعبسض ر گ دستبساناگ ر س ننو ر سا ر حس‬
‫ام ر ایساأوگ ر سش ر ثابسث بررنبستمنل ر ثبسمقررعحستیاثتسهعفرروستاررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم هررعسنثساورراس‬
‫یمگندسم غ سم س ننه ح‬

‫س‬
‫س‬

‫‪71‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪72‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫طرزالعمل اخذ امتحان شمولیت در برنامههای‬

‫تحصیالت عالی فوقلیسانس پوهنتونهای افغانستان‬

‫‪73‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪74‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‪:‬‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سا ع ر سایم ررعنسمقررنثرساحصررگالتسیررعل سفر کسلگرررعهر)سمع ر نبستسنو ر ثاسار تواستسس‬
‫انلگاس ننو سا ح س‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلررگاسامرر ثسمنارر سارردساخرروسام حررعبسم قعضررگعبساحصررگالتسیررعل سنثمقررعز سمع رر نبس‬
‫تنو ثاسنثم رعتساحصگالتسیعل سوش ثح‬
‫‪ -2‬اأمگاسش عفگ ستسا بگمسممگعث عبسپوونف دسش سی سنثپنت ۀسام حعهعتسش سح‬
‫‪ -3‬ساشرریگوستسقررو سافررنانسشعوررر دستستاقرر سشررناو سارردسانهعمررۀسمع رر نبسپ ن ههررعبس‬
‫افغعهر عبسم ساعش حس‬
‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‬
‫ساردسورعثسثف ردساهر سوردسنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬ ‫اص الوعتسمن ث سنثاواسزنیالم ‪،‬ساردسم رع گ‬
‫امنوفس ننو ساه ح‬

‫فصل دوم‬
‫وظایف و مکلفیتها‬
‫مکلفیت های موسسات تحصیالت عالی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫سنثانهعمرردس ررعبسفرر کس‬ ‫)‪1‬رتظررعوفستسمک گرر س ررعبسپ ن ههررعسنثیمگنررسۀسانلررگاسام حعهررعتسشرر‬
‫لگرعهرسنثان گنه سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫‪1‬ح اهگدستساث ع سظنفگ سقو سناتز بعبسادسانهعمدس عبسمع نبسپ ن ب‪،‬سسادساناثرسم سام حعهعتحس س‬
‫‪2‬ح ممنف ستایزاحسا عاگ سقه ساهگۀس االتسانهعمدس عبسمی فسمع نبساعسا قدساردسه یگر سثشر دستس‬
‫لرعبسا ثورسآبسادساناثرسم سام حعهعت‪،‬سو ساج‪،‬سوکسمع سجب‪،‬سایسان زاثبسام حعبه س‬
‫‪3‬ح ا یو سف ثحس عبساب سهعحسادسم قعضگعبستاق سشناو ستسا تواسلر ساش نافسونن عبسام حعبه‬
‫‪4‬ح وص ر سوررمساالش ر نافسام حررعبسایس ررنسم قعض ر سمب ررغس‪500‬سافغررعه سستساح ورر‪،‬سآبسارردسورررع س‬
‫تاثناتسنتل سزبمسجعه بستسمقنثاته‬

‫‪75‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪5‬ح ان زاثبسمنو ۀسنتحساثیوعا س)مصعوبدساعسوعه و ابسانابسپ ن بس عساخ گعثبسا سس س‬

‫‪6‬ح ههررعو س ررعیبسپنت ررۀسقررو سآبسی ر سناتز بررعبسانهعم ردس ررعبسمع ر نبسورردسارردسا ررع ساخرروس‬
‫ا ن انواسه نات‪،‬ستاق سشناو سش سادسانهعمدس عبسم ثنسهلنسشنعخ دسش ساه حس‬
‫‪7‬ح اهگدستساث ع سفهن سههعو سناتز بعبسقو سش سادستیاثتساحصگالتسیعل ستساناثرسم سام حعهعت‬
‫)‪2‬رسنثسصر ثا سورردسپ ن ر بس ررعبسمنار ساعهررکس ر االتساج ور سهلرنسشر ستسممگرعثبسثاسنثساخ گررعثس‬
‫ه اش دساعشن ‪،‬سو گ ۀساخ صعص سم عامسثش د‪،‬س االتسثاسانلگاستسههعو سه عون هس‬

‫وظایف و مکلفیتهای اداره ملی امتحانات‬

‫ماده پنجم‬
‫سارردساخرروسام حعهررعتس‬ ‫)‪1‬ر اناثرسم ر سام حعهررعتساررعسو ررزسا ر قاللگ سخ ر وشسنثانلررگاسام ر ثسمنا ر‬
‫ش سنثانهعمدس عبسف کسلگرعهرسنثینصدس عبسذو‪،‬س کعثبسم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اهگدستساناگ سف ثحساب سسهعحسم قعضگعبسام حعبسش لگ سادسانهعمدس عبساحصگالتسیرعل سمع ر نبس‬
‫پ ن بس عو سودسناثابسانهعمدس عبسمع نبساه ستسار گاسن سآبسادسپ ن بس عه س‬
‫‪ -2‬نث سف ثحس عبساب سهعحسناتز بعبستاق سشناو سنثس گر اسام حعهعته‬
‫‪ -3‬اهگدستاناگ سا رعم ساتثاکستسا رنعنسمر ثنسهگرعیسارنابساخروسام حرعبهسایجبگر‪،‬سورعثتسشر لگ ‪،‬س‬
‫وعضنب‪،‬ستثکسق ااعتستسو عا ۀس االته‬
‫‪ -4‬امگگاسیمعبستمح‪،‬سان زاثبسان زاثبسام حعبسوعهک ثسنثس ع ن ساعسپ ن بس عبسمنا زده‬
‫‪ -5‬هلررعثتستسانث ر سایسقنوررعبسام حررعبسا ر سایضررعبسو گ ررۀستسممعتهگ ر سامر ثسی ر ستسا ر ثنس‬
‫مع نبسپ ن بسمنا َه‬
‫‪ -6‬پنناخرر سوررمسالزو ررۀسا رر عنابسم رر حاسزبررمسهرر ثحساناثرسم رر سام حعهررعتسپگشرربننسا ررعحس‬
‫ی گرردس ررعبسام حررعبسایسجبگرر‪،‬ساناگر ‪،‬سانلررگا‪،‬سا ررکاسوررننبساتثاکسق ااررعت‪،‬سه ررن سنانبسارردسس‬
‫اتثاکسق ااعتستسایالبسه ناتسام حعبسوعهک ثسانهعمدس عبسمع نبه س‬
‫‪ -7‬ایالبسه عئگبسادستج سممگنده‬
‫سادسپ ن بس عبسمنا زدح‬ ‫‪ -8‬اث ع سق ت سه ناتسادسشک‪،‬س عف ست عثنسادسص ثتسث‬
‫موارد متفرقه س‬
‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬ر ررعونسامرر ثسمنارر سارردسسپرروونیسنتاز بررعبسورردسنثساورراسزنیالم رر‪،‬ستضررعو سه اشرر دساعشرر سس‬
‫ین ال ج سادسش ثابسی سپ ن بسپگشنهعنستسفگص دسآبسی سم س نننح‬
‫)‪2‬رث ررگ س ر سارردسشررکعو س ررعبسهعش ر سایسای ررعتسنثسپنت ررۀسقررو سارردسانهعمرردس ررعبسمع ر نبسنثس‬
‫سمناق سذونا سص ثتسم س گننح‬ ‫ثتشن سا نعنساقنگن ‪،‬سا‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ هفتم ‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسنتسفص‪،‬ستس سمعن ساناگ ‪،‬سامر سایساأوگر سسشر ثابسث برنبستسمنلر ثبسمقرعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم هعستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سم س نننحس س‬

‫‪76‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫طرزالعمل های ایجاد دیپارتمنت ها و پوهنځی ها‬

‫در مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫سس‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪77‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪78‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪79‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪80‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪81‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪82‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫طرزالعمل جذب ظرفیت دوم (‪ )30‬تن محصل در برنامه‬

‫هایسفوق لیسانس مؤسسات تحصیالت عالی س‬

‫‪83‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪84‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مـقـدمه‬
‫فررنا اس ررعیبسفنص ر هعبساحصررگالتسیررعل سارردسم قعضررگعبساعهلنناشر سهگعیمنر وهعبساررعیاثسوررعثستهگرر‪،‬س‬
‫ادسا ا سم جمدسا لگ سی راستاجهگرزسمنرعا ساهررعه ساردسیور ثسی راستناهرشسنثوشر ث‪،‬ایسا ر ا سانهعمردس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سمحر سم س نننح س‬
‫ا ررمدست ررر نیسهلررعحساحصررگالتسیررعل ست رره گنبسفمررع س ررک ثسخص صرر سنثیمگنرردسینضرردس‬
‫خ ر معتساحصررگالتسیررعل سایقررعهب ستثش ر سثتیسافررزتبسیالج ن ر بسهررر‪،‬سق ر ابسارردساحصررگالتسیررعل س‬
‫نثمقعز سمی فسار احسارعساوجرعنسارر نسمنع ر سارنابساق ور س گرر اساحصرگالتسیرعل سممگرعثبستارعس‬
‫وگ گ ر سایقعه ر سنو ررنهساعیررعس ننو ر سا ر ساررعستیاثتساحصررگالتسیررعل ساعنو ر ست ررگ سارردسمرررعو‪،‬س‬
‫گر استوگ گر ساحصرگالتسیرعل سارعسثتوکنن رعبسق ور سی ر‪،‬سه عور حساعوگر سارنساهرر سوردهسهلرعحس‬
‫احصگالتسیرعل سوشر ثساعممگعث رعبساوعنمگرکسپوونف ردسشر سمن قردستقهرعبسآثا ر دستورکسو عور س‬
‫مر احسای ک ثسخص ص سنثینضدسخ معتساعسوگ گ ساحصگالتسیعل ساعمگاس نننحس س‬
‫ا نعنساقنگاسمناب سادستورب سجرعه بساحصرگالتسیرعل سم کر ستمقرنث ساحصرگالتسیرعل سفر کسلگررعهرس‬
‫اازاث ررعبسمنع ر ساحقررمسپالههررعبسو اررع سم ر تستنثایمر تستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثقهر سینضرردس‬
‫احصررگالتسیررعل ساررعسوگ گ ر ساررنابسهگعیمن ر ابسم ر ساعش ر سورردسخ شرربی عهدسا ر عن سایل ر سایسآههررعس‬
‫ص ثتسم س گننح س‬
‫ایآهجعورردسنثسپررالبسا ر ناابوکستیاثتساحصررگالتسیررعل ستسپررالبسوررعثبسثوع ر ساهکشررع سانهعمرردس ررعبس‬
‫ی سو عو سایسانهعمدس رعبسفر کسلگررعهرسنثساتل ور سجرناثسناثنحسصر تثسقر ایسفمعلگر سانهعمردس رعبس‬
‫ف کسلگرعهرسانابسمؤ رعتس احصرگالتسیرعل سوردسنثم عاقر سارعسا رنعنساقنگنر سمرناب سمر سا اهنر س‬
‫انهعمردس رعبسمع ر نبستورعسنتو ر ثاسثاسزبرمسشرناو ستممگعث رعبسمنر ث سنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬
‫ا بگررمسه عون ر سا ر تبسشررکسی ر ستاقناو ر سم ر ساعش حش ر ثای عهد‪،‬سانخ ر سایسمؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سنثیمگنردسفرنا اس رعیبسفنصر هعبساحصرگالتسیرعل ساردسم قعضرگعبسامکعهرعتساینگکر ‪،‬س رنمعودس‬
‫اهرررعه ستسمررعل ست ررعونسمؤل رردس ررعبسمر ثنسهگررعیسپررگشسجر حستو ر سظنفگر ستا اهررعو سا بگررمسانهعمرردس‬
‫عبسفر کسلگررعهرسثاسفناارنسایسقرو س)س‪ 30‬رساراسمحصر‪،‬سورر سه ر ن ساهر حاواسزنیالم ر‪،‬سمگکرعهگزحس‬
‫تهحر سا بگررمسانهعمرردسآمر ییساحصررگالتسیررعل سفر کسلگرررعهرسثاسنثم عاقر سارردسمقررنث ساحصررگالتس‬
‫یررعل سف ر کسلگرررعهرساررنابسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسناثابسامکعهررعتسقررو ساگش ر نسایس‪30‬ارراس‬
‫محص‪،‬سم ساعشن سمشیوستممگاسم سه عو ح س‬

‫‪85‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬

‫مبنی س‬
‫ماده اول‪:‬‬
‫حس‬ ‫سایم عنسمعن س‪40‬سمقنثرساحصگالتسیعل سف کسلگرعهرستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساع‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‪:‬‬
‫‪:‬س‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سقه سهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا‬
‫‪-1‬انلررگاسامرر ثسمنارر سارردسشنع ررعو سظنفگرر سنتحسپ ن ههررعسستسا اه نرر بس ررعبسشررعبسارردس‬
‫منل ثقو ساگش نسایس)‪30‬رسااسمحص‪،‬سسنثانهعمدس عبسف کسلگرعهرح س‬
‫‪-2‬ق رر گنبسایفمعلگ هررعبسخرر نس ررناهدستغگررنسممگررعثبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردساررنخال س‬
‫ظنفگ ستا اه ن بس عبسشعبسنثقو ساگش نسایس)‪30‬رسااسمحص‪،‬سپنناخ دستم سپننایه ح س‬
‫‪ -3‬ارهگ‪،‬سثته سا بگرمس ف نر ستاارنس رزاثسم رعنسمقرنث سمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سفر کسلگررعهرس‬
‫نثمؤ رعتساحصگالتسیعل ح س‬
‫‪-4‬ساق و سای بعثستقعو ع ساوعنمگکسپ ن ههعح س‬
‫‪ -5‬رره گنبسفمررع سنثیمگنرردساثاقررعبسظنفگرر سایصصرر ستمهعثاهررعبسشررغ سایضررعبسوررعنثی س س‬
‫ت نمعودساهرعه سقه سانغعحسنثمعثوگ سوعثح س‬

‫اصطالحات‬
‫ماده سوم‪:‬‬
‫)‪1‬راصر الوعتسمنر ث سنثاورراسزنیالم ر‪،‬سسم ررع گ سثاسافرعن سمگکننر سوردسنثجررعه بساحصرگالتسیررعل س‬
‫م ک ستمقنث ساحصگالتسیعل سف کسلگرعهرسامنوفسش ساه ح س‬
‫)‪)2‬اصطالحات ذیل دراین طرزالعمل به مفاهیم اتی به کار رفته اند‪ :‬س‬
‫‪ .1‬ظرفیــت دوم‪:‬سم ق نورر سامکعهررعتسقررو س ررنترس)س‪30‬رسه ررنبس)ظنفگرر سنتحرسمنررعا ساشررنبس‬
‫اینگک ست عونسهگعیمن بس عبسانابسقو سو ساو نس‪30‬سااسنو ن س‬
‫‪-2‬استاد کاندید دوکتورا‪:‬سیبعثتسایسشیص سودسمصنت ساحصگ‪،‬سنتثرسنتو ثاسم ساعش ح س‬
‫‪-3‬اســتاد دوکتــورای ناتمــام‪:‬سیبررعثتسایشیص ر سا ر سورردسس ن ر یسمناورر‪،‬ساثیوررعا سا ررنعنسآبسایس‬
‫سز سمناو‪،‬سه ننو ساعش ح س‬ ‫زنومسمجعثبسث‬
‫‪-1‬تفاهم نامه‪:‬س ا رع اسهعمردسیبرعثتسایس رن بسا ر سوردسقهر س کرعثبسنتسقعهبردسمگرعبسههعن رعبس‬
‫ذون سیق س ننو ساعش ح س‬

‫‪86‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل دوم‬
‫وظایف ومکلفیت ها‬
‫ماده چهارم‪:‬‬
‫)‪1‬ر تظررعوفستمک گ هررعبسشررمبعتسمررناب سارردسمؤ ر رسۀساحصررگ ستتیاثتساحصررگالتسنثامررنسا بگررمس‬
‫انهعمدس عبسف کسلگرعهرسنثظنفگ سنتحس عهن سظنفگ سات سم ساعش ح س‬
‫)‪2‬ر پ ن بس رعبسنتل ر ستخص صر سناثهر سرس قر ایسانهعمردس رعبسفر کسلگررعهرسوردسمر ی سا بگرمس‬
‫انهعمدس عبسف کسلگرعهرسنثظنفگ سنتحسم ساعشن سمک فسادساهجعحسم اثنسذو‪،‬سم ساعشن ‪:‬‬
‫‪1‬ح اک گ‪،‬ستههعو س عیبسپنت دساح گ‪،‬ساعیاثوعثایزنومسنوسعثا ن ستههعن عبسذو خ‪،‬سه س‬
‫‪2‬ح اأوگر سفگصر دسنوسعثا نر سمنا زرردساعهلنناش ر سضررنتثتستا گ ر سا بگررمسانهعمرردسایزنوررمس‬
‫و گ ۀسف کسلگرعهرسپ نح ‪،‬سا ثنسمع نبسپ ن بستسش ثابسی سپ ن بح س‬
‫‪3‬ح نثخ ا ر ستم علبرردساخرروسقر ایسا بگررمسانهعمرردسفر کسلگرررعهرسارردسمقررعحستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل ح س‬
‫‪4‬ح اثاورردس ررزاثیساح گ ررس ستمررر ن سایسا بگررمسانهعمررسۀساحصررگالتسیررعل سفرر کسلگرررعهرس‬
‫نثظنفگ سات سادسو گرگ بسه س‬
‫‪5‬ح اثائرردسمم مررعتسپگنامرر بسفمعلگ هررعبسهلررعثا ‪،‬سسوررر سسای بررعثن سارردسثتیسشرر سمؤ رررسۀس‬
‫احصررگ سمنارر سنثقنوررعبسفمعلگ هررعبسمررناب سارردسا بگررمسانهعمرردس ررعبسف ر کسلگرررعهرس‬
‫نثظنفگ سات ه س‬
‫)‪3‬رقررو سورر او نسامرر انسمحصررالبسنثانهعمرردس ررعبسفرر کسلگرررعهرسنثظنفگرر سنتحسهبعورر ساسیسس)‪30‬رس‬
‫ااسمحص‪،‬ساجعتیسه عو ح س‬

‫فصل سوم‬
‫زیربناها‪،‬امکانات مادی وسرمایۀ انسانی برای استفاده‬
‫ظرفیت دوم جذب (‪ 30‬تن محصل)‬
‫زیربنا‬
‫ماده پنجم‪:‬‬
‫پ ن ر بس ررعو سورردسناثابسیونانررعس ررعبسمنع ر ‪،‬سامکعهررعتسمررعنبستس ررنمعودساهرررعه سنثسم عاق ر سارردس‬
‫م رعنسمقررنث سفر کسلگرررعهرساعشرن ‪،‬سمر سا اهنر س)س‪30‬رسارراسمحصر‪،‬سثاساررعسسا ر عن سایسظنفگر سنتحسنثس‬
‫وکسنتث ستسوکسانهعمدسقو سه عون حس س‬
‫صنوف معیاری‬
‫ماده ششم‬
‫نرعبست رعو‪،‬س رنحسوراستس‬ ‫ناش اسصرنفسممگرعثبسمجهرزسارعست رعو‪،‬ساکنرعل ژبسممعصرنسآم سیشر ست‬
‫ننسواست عونس ه ل هعبساوعنمگکسو سم ساعش ح س‬

‫‪87‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫البراتوارهای مجهز‬
‫ماده هفتم‪:‬‬
‫نثا بگمسانهعمدس رعبسفر کسلگررعهرسثشر دس رعبس رعونرستساکنرعل ژبسم ق نور سالاناار اثسمجهرزستس‬
‫الاناهر سمرر ک ساررنابساهجررعحساحقگقررعتسی ر سضررنتثبسمر ساعشر حساررنیالت سفررنا اس ررعیبسامکعهررعتس‬
‫احقگقعتس عو بسانابسمحصالبسالیم سا حس س‬
‫البراتوارمستقل‬
‫ماده هشتم‪:‬‬
‫او عساردساجهگرزاتسالاناا اث رعبسنتث سلگررعهرساردسمنلر ثساهجرعحساحقگقرعتسنتث سفر کسلگررعهرسارالس‬
‫معه سا ن سامعسمک سا ق سه ر س نننحهگعیا ر سارعسالاناا اث رعبسمر ثنسسهلرنساگشر نساجهگرزس رنننستسورعس‬
‫الاناا اثسمر ق‪،‬سم عامسثش دسادسمنل ثسف کساوجعنس نننح س‬
‫مطالعۀ امکانات مادی تخنیکی‬
‫ماده نهم‪:‬‬
‫سامکعهررعتستمنررعا سن ر سناش ر دسپ ن ر بسم قعض ر سا ر عن سایسظنفگ ر سنتحسا ر س گررأتسم ظررفس‬
‫و گرررگ بسفرر کسلگرررعهرسمشررع ‪،‬سسانث رر ست ررزاثیساح گ رر سآبسسارردسو گرررگ بساوجررعنسانهعمرردس‬
‫عبسف کسلگرعهرسقه ساایعذساص گاساثاودسسمگ نننحس س‬

‫سرمایۀ انسانی‬
‫ماده دهم‪:‬‬
‫م ق نو سوهعثسااسا ر عنستاقر سشرناو ستناو ر سم رعامسمقرنث سفر کسلگررعهرسارنابس رنس(‪30‬رساراس‬
‫عن سایظنفگ سنتحسام انسا عنابسنتسانااننثهلنس نف دسم سش نح س‬ ‫محص‪،‬سنثسص ثتسا‬
‫استاد رهنما‬
‫ماده یازدهم‪:‬‬
‫اشرریگوستسممنف ر سا ر عنابسثا ن ررعس)ناو ر ستسجناثنانبراررنابساحنوررنساگررز سم ررعامسمقررنث سف ر کس‬
‫لگرعهرسص ثتس نف دستسانابس نسپنبسمحص‪،‬سوکسا عنسامگاسمگ نننح س‬
‫مکلفیت درسی استادان‬
‫ماده دوازده هم‪:‬‬
‫ا بگ ساهر ایسرسمک گر س رعبسنث ر ستس رعونسفمسعلگر س رعبسایضرعبسورعنثی سسنثسنتثسرسلگررعهرسارعس‬
‫مک گر س ررعبسنث ر سشررعبسنثانهعمرردس ررعبسفر کسلگرررعهرسظنفگر سنتح‪،‬ساعورر سم ررعامسممگعث ررعبس‬
‫پوونف دسش ساوعنمگکساعش ح س‬
‫اسناد مورد نیاز استادان‬
‫ماده سیزدهم‪:‬‬
‫پ ن بسم قعضر سجبر‪،‬سایساثاوردسنثخ ا ر سارنابسقرو سظنفگر سنتحساعور سا رنعنسبسور بسس)جرناثنانسس‬
‫ایضررعبسوررعنثسی ر ‪،‬سا ررنعنساحصررگ ‪،‬سنثسصر ثاگکدسا ر عنابستوررعسایضررعبسوررعنثی ستاقر سشررناو س‬

‫‪88‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اابررععسخررعثق ساعشررن سقرر ایسوررعثستستوررز سمنارر ‪،‬سسثاپرر ثسوعضررنبس ررر نسجب رر ‪،‬ساقرررگاساتجررعتس‬
‫مک گ ر سنث ر سورردسنثس ر ر نسجب ر سا ر ثورسم ر سه عون ر رسثاقه ر سانث ر سارردسشررمبعتسمنا ر س‬
‫اثاودسه عون ح س‬
‫واجدین شرایط تدریس‬
‫ماده چهاردهم‪:‬‬
‫وعه و سنتو ثاستسنتو ر ثابسهرعسا رعحس‪،‬س نرعبسوررعهگکدسا رنعنساحصرگ سایسخرعث سمرنیسناثهر ستلر س‬
‫ارردساأوگرر سثوع رر ساثیوررعا سا ررنعنسخررعث سمررنیستیاثتساحصررگالتسیررعل سهن ررگ ساعشرر ‪،‬سصررالوگ س‬
‫ارر ثورسنثسانهعمرردس ررعبسمع رر نبسثاسه اثهرر حسا رر عنابسمع رر نودسناثابسثابرردسی رر سپ نرر ا ستس‬
‫پ عه ر ساعش رن ستشررناو سمن ر ث سمقررنث سف ر کسلگرررعهرسثاساک گرر‪،‬سه ر ن ساعشررن ستاق ر سا ر ثورسنثس‬
‫انهعمدس عبسمع نبسشنعخ دسم سش ه حس س‬
‫ماده پانزد هم‪:‬‬
‫ا ظگررفسا ر عنابستاق ر سشررناو سایسپ ن ر بس ررعبسنو ررنسنثسانهعمرردس ررعبسفر کسلگرررعهرسارردسا ررع س‬
‫م ق نور سا ع نعمرردسزررنفگاسصر ثتسمر س گررننحسسنثسصر ثا سورردسا ع نعمرردسمر ثنسهلررنسور ساجرر‪،‬س‬
‫وکرررع سجبرر‪،‬سایساقعضررعبسظنفگر سنتحسارردسامضررعسث ررگ ستسارردسثوع ر سام ثمحصررالبسخص صر سو بررعس‬
‫اخبعثس ننو ساعش حسا ع نعمدس عبسموو ثسض گ دسا نعنسنثخ ا س نننح س‬

‫فصل چهارم‬
‫چگونگی دریافت اجازه نامه استفاده از ظرفیت‬
‫دوم برنامه های فوق لیسانس‬
‫اسناد ضروری برای دریافت اجازه نامه‬
‫ماده شانزدهم‪:‬‬
‫نثس ررن سنثخ ا ر سا ر عن سایظنفگر سنتحس)‪30‬رسارراسمحصرر‪،‬ساررنیالت سثیعور ساقررزابسمررعن س ر اس‬
‫مقنث سف کسلگرعهر‪،‬سا نعنسذو‪،‬سهگزسضنتثبسم ساعشن ‪ :‬س‬
‫‪1‬ر ا نعنسمن ث سنثقز‪2‬سفقن )‪2‬رسمعن سوهعثحساواسزنیالم ‪،‬حس‬
‫‪2‬ر وکسوکسهق‪،‬سایا ع اسهعمردسس رعبسپ ن ر بس رعوس سوردسا ر عنابسشرعبسنثسانهعمرسۀسمع ر نبسار ثورس‬
‫خ ا ن سه نح‬
‫‪3‬ر سجناثنان رررعبسا رر عنابسخرررعثق سورررعسناخ رر سوررردسنثسانهعمررردسفرر کسلگررررعهرسارر ثورسمرر س‬
‫ه عون ح)انابسا عنابسخعثق سق ایسوعثستستوز سالیمدسهگزسشن سم ساعش رح‬
‫تأیید کمیسیون‬
‫مادهفدهم‪:‬‬
‫م ق نور س ررن سمبنر ساررنساأوگر س گررأتسو گرررگ بسفر کسلگرررعهرسسورردسنثان گنهر ساهر اعسامکعهررعتس‬
‫مؤ ردسم قعض ساعش سضنتثبسناهر دسم سش نح س‬
‫س‬

‫‪89‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل پنجم‬
‫احکام متفرقه‬
‫حقوق وامتیازات محصالن‬
‫ماده هجدهم‪:‬‬
‫محصالبسقو سش سنثسظنفگ سات ستسنتحسناثابسوق کستسام گعیاتسوکرعبسسم ساعشن ح‬

‫طرزاستفاده ازظرفیت دوم‬

‫ماده نزدهم‪:‬‬
‫سم ساعش حس س‬ ‫عن سایسظنفگ سنتح)قو س‪30‬سااسمحص‪،‬رسادسممنعبساشکگ‪،‬سوکسصنفسنث‬ ‫ا‬
‫عدم سو استفاده‬
‫ماده بیستم‪:‬‬
‫عن س ءسایهعحسسظنفگ سنتحساح س نسهعحسنو نسق ایسه اثنحسسسسس س‬ ‫ا‬
‫تنظیم محصالن درصنف درسی‬
‫ماده بیست ویکم‪:‬‬
‫وگاسا ر عن سایسظنفگر سنتحس‪،‬س)‪30‬رساراسمحصر‪،‬سنثسصرن سق ا عهردسز ثوکردس)‪30‬رساراسارنابساهرع س‬
‫تس)‪30‬رسااسانابسذو ثاخ صرع سوعار سمجرعیسه ر ساعشر سحسه یگر سانوگر سصرنفس)س‪30‬رسه رنبسمنا زردس‬
‫پ ن بسپگشنهعنسونن سم ساعش حس س‬
‫منظوری استفاده ازظرفیت دوم‬
‫ماده بیست ودوم‪:‬‬
‫ا ر عن سایسظنفگ ر سنتحسنثسوررکسانهعمرردسام ر سایساأوگ ر سو گرررگ بسف ر کسلگرررعهرسثوع ر ساهکشررع س‬
‫انهعمدس عبسی ستسمنل ثبسمقعحستیاثتساحصگالتسیعل سص ثتسم س گننحس س‬
‫شمولیت محصل دربرنامه فوق لیسانس‬
‫ماده بیست وسوم‪:‬‬
‫قررو سمحصررالبسنثسظنفگرر سنتح)‪30‬رسارراسایسزنوررمسامس حررعبسثجررعا سورردسا رر ساناثسرسم رر س‬
‫ام حعهعتسان زاثسم س ننن‪،‬سص ثتسم س گننح س‬
‫انفاذ‬
‫ماده بیست وچهارم‪:‬‬
‫اورراسزررنیسالم رر‪،‬سنثس‪5‬سفصرر‪،‬ستساگررر ستسوهررعثسمررعن ساناگرر ستسامرر سایساأوگرر سشرر ثابسث بررنبسس‬
‫تمنلر ثبسمقررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سهعفرروستاررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم رر‪،‬س ررعستث ن ن ررعسنثاورراس‬
‫یمگندسم غ سم س ننه ح س‬

‫س‬

‫‪90‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬

‫طرزالعمل مشارکت پوهنتون ها با مؤسسات‬

‫تحصیالت عالی فلیال‬

‫‪91‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪92‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫عنستسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستض س ننو سا‬ ‫سایسسمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‬
‫این طرزالعمل اهداف ذیل را دنبال می کند‪:‬‬
‫و عو سسوعثس عبسی سایسم رۀساحصگ سف گع‬ ‫‪-1‬‬
‫کعثبسنثسیمگندسا ی احسوعنث عبسی ‪،‬‬ ‫‪-2‬‬
‫ثف سمنو ۀسهعمزنب‪،‬سانفگمعتسی سایضعبسوعنثی ‪،‬‬ ‫‪-3‬‬
‫ز سمناو‪،،‬سا مدستاهکشع سثهعمدس عوم ست عونفمعلگ س عبساوعنمگک س‬ ‫‪-4‬‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اصطالحات آتی دراین طرزالعمل مفاهیم ذیل را افاده میکند‪.‬‬
‫‪ .1‬پوهنتــون‪:‬سمؤ رررۀساحصررگ سا ر سورردسور اج‪،‬سناثابسشررشسپر نح ‪،‬سمحرر‪،‬سمنع ر سممگررعثب‪،‬س‬
‫)‪10‬رسفگص ر سا ر عنابسناثابس ر وۀساحصررگ سنو ر ثاس)‪PhD‬رستسثابرردسبسی ر سپ ن ر تبسوررعساررعالانس‬
‫ایسآبسا ن ‪،‬سهصع سنث ر سسممگرعثب‪،‬سسفمعلگر سس رعبسساحقگقرعا ‪،‬سسمنورزسساهررجعحسساحقگقرعتسسی ر ‪،‬سسمج رۀسس‬
‫ی ‪،‬سو عایعهد‪،‬س ره ل سس رعبسساه نهگ ر ‪،‬سسالاناار اثسسفمرع ‪،‬سسلگ گرد‪،‬سسامکعهرعتسستثیشر سستسمنورزسساکنرعل ژبسس‬
‫مم معا ‪،‬سو اج‪،‬سوکسانهعمدسبسمع نبستسوعساعالانسایسآبسثاسناثاسم ساعش ح س‬
‫‪ .2‬انســتیتوت تحصــیالت عــالی‪:‬سمؤ رررۀساحصررگ سا رر سورردسناثابسوررکسوررعساگشرر نسایسوررکس‬
‫پ ر نح س‪15‬سفگص ر سا ر عنابسارردس ر وۀساحصررگ سمع ر نستسثابررۀسی ر سپ ن رر‪،‬سوررعساررعالانسایسآب‪،‬س‬
‫هصررع سنث ر سممگررعثب‪،‬سو عایعهررد‪،‬س رره ل س ررعبساه نهگ ر ‪،‬سالاناا ر اثس ررعبسفمررع ‪،‬سلگ گرردستسامکعهررعتس‬
‫تثیش ستسمنوزساکنعل ژبسمم معا سم ساعش ح س‬
‫‪ .3‬مؤسســه فلیــال‪:‬سمؤ رررۀساحصررگ سا ر سورردساح ر س نپن ر سپ ن ههررعبسممگررعثبساوجررعنس‬
‫ننور سستسفمعلگر سس رعبسسی ر سستساوعنمگرکسسشررعبسثاسایسجبگر‪،‬سسپنت رۀسسا ر ی احسسوعنث رع‪،‬سسثفر سسمنو ررۀس‬
‫هعمزنب‪،‬سانفگمرعتسسی ر ‪،‬سسزر سسمناور‪،‬سسا رمدسستساهکشرع سسانهعمردسس رعبسسی ر سستس رعونسسفمعلگر سس رعبسس‬
‫اوعنمگکسثاسودسجرعه بسسایسصرالوگ سسشر ثابسسی ر سسپ ن ر بسسناهرر دسسا ر ‪،‬سساحر سسهلرنسسپ ن ههرعبسس‬
‫وعم سادسپگشسمگبنه حس س‬
‫‪ .1‬پوهنتــون هــای حــامی‪ :‬پ ن ههررعو ساهر سورردسایستضررگم ساه ررنستسمنع ر ساحصررگ ستسی ر س‬
‫انخ ر ثناثسا ر ن ‪،‬سناثابسصررالوگ س ررعبسی ر سمگبعشررن سورردسسی ر اتسشررعم‪،‬سپ ن ههررعبسمنوررزستس‬
‫انخ سایسپ ن ههعبستالوعتسمگبعشن ح س‬

‫‪93‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫نوع حمایت پوهنتون حامی ازموسسه تحصیلی فلیال‬
‫مادۀچهارم‬
‫و عو سپ ن ههعسی اتسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬ساه ‪ :‬س‬
‫‪1‬رسز سمناو‪،‬سم ض یعتساقنثستسانفگ سایضعبسوعنثسی ح س‬
‫‪2‬رسز سمناو‪،‬سهشنسمقعالتستس عونسا نعنسی ح س‬
‫‪3‬رسث ن عو سایضعبسوعنثسی ‪،‬سا ثور‪،‬ساحقگمستس عونسام ثسی ح س‬
‫‪4‬رسادسن ن س واش اسمق م سامکعهعت‪،‬س ه ل س عستسفنص س عبسآم یش ستسی ح س‬
‫‪5‬رسنی تسادسسون ناهرس ع‪،‬سس گ گنعثس ع‪،‬سانهعمدس عبسآم یش ستس عونس عوشس عبسی حس س‬
‫پ ن ههعبسوعم سنثسم اثنسیونساعسسم رعتساحصگ سف گع سخ وشس کعثبسالیحسم سه عون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬نثسص ثتساقعضعبسم رۀساحصگ سف گع سادسا ع سهگعیسمبنحسایضعبسوعنثسی ساعسصالوگ سخر نسس‬
‫ثاسادساعسثیعو سم انسمن ث ساواسزنیالم ‪،‬سادسوکسم تسممگاسممنف سمگن عون‬
‫‪ -2‬ابعن ساجعث سنثسینصدس رعبسسار ثور‪،‬سسساحقگقرعتسسی ر سستسارعیسسه رنبسسانهعمردسس رعبسسی ر سسارگاسس‬
‫نتسههعنساحصگ س س‬
‫‪ -3‬کعثبسنثا تونسانهعمدس عبسآم یش ‪،‬اهکشع سهصع ساحصگ ‪،‬ستممنف سشگ س عبسه واسآم یش ح س‬
‫‪ -4‬نیرر تسایمرررؤتالبسساناثب‪،‬ساوعنمگررکستایضررعبسوررعنثی سم رررۀسف گررع سنث ررعوشس ررعبس‬
‫ی ستاناثبستانهعمدس عبسآم یش ح‬
‫‪ -5‬ث ن عو سوعنثس عبسی سانابسا ثورساه نستاثاقعبسمهعثتس عبسآم یش س س‬
‫‪ -6‬ث ن عو سوعنثس عبسی سنثاقنابساحقگقعتسی ستپنتژ س عبساحقگق ح س‬
‫‪ -7‬سث ررن ررعو سوررررعنثس ررعبسیررر سنثساقرررررنابساررررنفگرررمعتسسیررر ح‬
‫‪ -8‬ث ن عو سآمرنواسسقر ابسسنوسعثا نر سس رعسستسثتئررعسبسقر ابسسنثسار تونسسق ررعتسسارعسسنثسهلرنسسناشر سس‬
‫م ایواستساص ساحصگالتسیعل سوش ثح‬
‫‪ -9‬ث ن ررعو سوررعنثس ررعو سی رر سنثسا رر عن سایست ررعو‪،‬سالاناارر اثبس‪،‬سوعث ررعبس ررعو بستسارر تواس‬
‫م ه نا س عبسمحصالبح‬
‫‪ -10‬ث ن عو سوعنثس عبسی سنثسا بگمسسجعه ب‪،‬سمقنثاتسل او ستسزنیالم ‪،‬س عبساحصگالتسیعل ح‬

‫موسسه تحصیلی فلیال‬ ‫نظارت از روند فعالیت های اکادمی‬

‫مادۀ پنجم‬
‫بسوعم سمگ اه ساسیسام ثم رۀسف گع سنثم اثنسیونسهلعثتسون ‪:‬س س‬ ‫پ ن‬
‫هلعثتسایسام ثسنث سم رۀساحصگ ح س‬ ‫‪1‬ر‬
‫هلعثتسایستضگم سستساسقنااتسث بنبسم رۀساحصگ ح‬ ‫‪2‬ر‬
‫هلعثتسایستضگم ستساقناآتساناثبسم رۀساحصگ ح‬ ‫‪3‬ر‬
‫هلعثتسمر نسایسزنومسا ع سناو ساعس گأتسث بنبسم ردساحصگ ح‬ ‫‪4‬ر‬
‫س‬

‫‪94‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل دوم‬
‫وجایب و مکلفیت های انستیتوت یا‬
‫موسسات تحصیالت عالی فلیال‬
‫مادۀششم‬
‫اهر گ گ تسوعسم رعتساحصگالتسیعل سف گع سناثابسمک گ س عبسسذو‪،‬سمگبعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ر اهرر گ تسوررعسم رررعتساحصررگالتسیررعل ‪،‬ستظگ رردسناثهر ساررعسارردس کررعثبسمقررعحستالور سمنار س‬
‫یمگنۀسایعشدستسااعادسا عنابسمه عبسثاسفنا اسه عون ح س‬
‫‪2‬ر م رعتساحصگالتسیعل سف گع سم قعض سمک فساه ساعسوگاساجعم سایضعبسوعنثسی سو ع سوعضرنبسس‬
‫م ج سانابسآههعساناگ سه ن ستساوعحساجعم ساوشعبسثاسادسپ ن بسوعم س زاثیسن ن ح‬
‫‪3‬ر ا عنابستسایضعبسوعنثسی سام سایساعی ش سایسم رعتساحصرگالتسسیرعل سسف گرع سسمک رفسساهر سسارعسسایس‬
‫فمعلگ س عو سودساهجعحسنان ساه سادسشک‪،‬ساحنونبسادسپ ن بسمنا زۀسخ وشسس زاثیسن ن ح‬
‫مادۀ هفتم‬
‫م رررۀساحصررگالتسیررعل سف گررع ساقعضررعبسخرر وشسثاساررنابس کررعثب‪،‬س ررنس ررع سنتساررعثسنثسخرر اس‬
‫ر نسادسپ ن ههعبسورعم سسارعسسقزئگرعتسسآبسوردسسسشرعم‪،‬سسا ر ا ‪،‬سسهگرعیسس رع‪،‬سسمر تسسث ن رعو سستسغگرن سس‬
‫مگبعش ‪،‬ساعسپ ن بسوعم سم نزسه ن سستسوعپ سآهناسادسمقعحستیاثتساثائدسمگ اثه ح س‬
‫مادۀهشتم‬
‫پ ن ههعبسوعم ستظگ دسناثه س‪،‬ساعسهگعیس عبساجعمدسش سثاسم علمردسستسانث ر سسه ر ن سستسزر سسنتس ردسسایس‬
‫آمعن س سخ وشسادسم رۀساحصگالتسیعل سف گع سخ وشسستستیاثتساحصگالتسیعل ساز گنعبسن ن ح س‬
‫مادۀنهم‬
‫اث ع سسایضعبسورعنثسسی ر سساردسسم ررعتسساحصرگالتسسیرعل سسف گرع سسهبعور سس رب سساخرال سستس رک دسس ر سس‬
‫نثسا بگمسمک گ س عبسنث سپ ن ههعبسوعم س نننح س‬
‫مادۀ دهم‬
‫نثصر ثتسلررزتحسارردسهگعی ررعبسمبررنحسثابسارررهگالتسم کنررد‪،‬پ ن ههعبسوررعم ستم رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سمگ اهن پگشنهعناتسخ وشسثاادستیاثتساحصگالتسیعل ساثاودسناثه ح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫متفرقه‬
‫سفریه وکرایه اعضای کادرعلمی‪:‬‬
‫مادۀیازد هم س‬
‫‪1‬ر ر نس ررعبسایضررعبسوررعنثسی ر ساررعسنثسهلررنسناش ر سشررناو سامنگ ر سایسزنوررمسیمگن ر ستس ر او س‬
‫ص ثتسمگ گننح س‬
‫‪2‬ر وناودستس نوۀسایضعبسوعنثسی سزبمساص ستسمقنثاتسایسمجنابسایشسمنا ساقناسمگ نننح‬

‫‪95‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀدوازدهم‬
‫ادسمنل ثسا ر عن سسمر انسستساه رنسسایساتجرعتسسثخصر سسمحصرالب‪،‬سسالیحسا ر سسارعسسایضرعبسسورعنثسسی ر سسنثس‬
‫اوررعحسام ررگالتسیمر ر عه ستساعار ر عه ‪،‬سپنت ررناحس ررعبسآم یش ر ستس ررعونساج ر امعتسو ررعو بسثاسانلررگاس‬
‫ه عون ح س‬
‫مادۀسیزدهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنث دسفصر‪،‬سست رگزن سسمرعنرسساناگر سس ننور سسسا ر سسوردسسامر سسایساأوگر سسشر ثابسسث برنبسس‬
‫تمنل ثبسمقرعحسسمح رنحسستیاثتساحصرگالتسسیرعل سسهعفروسستسارعسساه رعذسسآبس رعونزنیالم‪،‬سس رعسسنثاوراسسیمگنردسس‬
‫م غ سمگ نننحس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪96‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تألیف ترجمه و تحقیقات علمی‬

‫طرزالعمل تنظیم امور نشریه های علمی‪ -‬تحقیقی‬

‫موسسات تحصیالت عالی‬

‫‪97‬‬
‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪98‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اهجررعحسفمعلگرر س ررعبساحقگقرر ستسهشررنسآبسنثسمجررالتستساوجررعنس هشررنودس ررعبساث عهگررکسایشررس سایس‬
‫فمعلگ س رعبساوعنمگرکسمحرر سمر س رنننسوردساردسم قر سآبسایسورکسزرن ساعیرعسمر س رنننسارعس‬
‫احقگقررعتساررنسمحر ثسهگعیمنر بس ررعبسقعممرردسم نوررزس ررنننستسایسقعه ر سنو ررنسیررالت سایساورراسورردسنثس‬
‫یمگندسا بگر ستساثاقرعبسثار سی ر سایضرعبسورعنثسی ر سهقرشسانایهر سناثنحسههرعنس رعبساحصرگالتس‬
‫یعل سم سا اهن سنثس امرنساق ور سانگردسمرعل سخر وشسهگرزسایسمجرنابسفرنتیساحقگقرعتستسآارعثسا لگر بس‬
‫م ‪،‬سش ه حسانلگاستساهررجعحسامر ثسمنا زردساردسامر ثسهشرنودس رعستساهمکرع ساحقگقرعتسی ر ساهجرعحس‬
‫وعف رردسنثسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سایسزنوررمسآبسنثساث عههررعبسهشررناا ستس نررعبس‬
‫اعمگاساثابع سم قرعاالسم گر سس ارعسهشرنودس رعبسمم برنسناخ ر ستسخرعثق سمرر زحسزنیالم ر‪،‬سمشیصر س‬
‫م ر ساعش ر ‪،‬ساررعسا ر ابسسپنت رردسم ر ثنسهلررنسثاسانتفررمساوکررعحسج ر اهگاسهعفررو سانلررگاستسی ر سه رر نحس‬
‫زنیالم رر‪،‬سوعضررنسنثان گنهرر سمرر اثنسا رر سورردسپ ن رر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنثس‬
‫وعثو سآبستظعوفستسفمعلگ س عبسخ وشسثاسممگاستسی سه عون ح س‬

‫‪99‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس س‬ ‫عنستسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستض س ننو سا‬ ‫سایسمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سسادسمنلر ثساه لرعحس‪،‬ساهررجعحستسممگرعثبس رعخ اسفمعلگر سس رعسستسامر ثسمنار ساردسهشرنودسس‬
‫س ررعبسی رر سس‪-‬احقگقرر سپ ن رر بسس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستسخص صرر سسارر تواس‬
‫ننو سا ح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص ر الوعتسمن ر ث سنثساورراسزنیالم رر‪،‬سم ررع گاسثاسافررعن سم ر سه عو ر سورردسنثسا ررنعنساقنگن ر سهعفررو س‬
‫اوعنمگکسادسوعثسثف دسا ح س‬
‫نشریه های علمی تحقیق‬
‫مادۀ چهارم‬
‫هشنودس رعبسسی ر سیبرعثتسایسهرریدسس رعبسورعپ سسورعسالک نتهگکر ساهر سوردسارنسسپعورسسۀساصرس ستسمر ایواس‬
‫اوعنمگررکسم ررعامسمررعن س ررعبسمنر ث ساورراسزنیالم رر‪،‬سایس ر بسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سنتل ر ساردسهشرنسسمر سسث رن ستسنثسان گنهر سسمج ردسس رعبسی ر ‪،‬سمج یردسمقعلردسس رعسسورعسمضر بسس‬
‫س عبسی ستسا ل اس عبسی ر سسمر سساعشرن سوردساردسس هردسسمرنلاستسورعسارسسدسزر ثسمق مر ساردسمنع رب سس‬
‫س عبسمی فسادسهشنسم سث ن حس س‬
‫صاحب امتیاز‬
‫مادۀ پنجم‬
‫م رعتساحصگالتسیعل سافغعهرر عبس‪،‬سزبرمساوکرعحساوراسزنیالم ر‪،‬سسمر سسا اهنرس ساردسهشرنستسورعرسورکس‬
‫تسوعسون سهشنوسۀسی ساسننایه ستسصعو سام گعیسآب)آبس عرساعشن ح س‬
‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬ر سهشنود س رعسبسی رس سنثسصر ثتسساک گرس‪،‬سورننبسسشرناسو سمنر ث سساورساسزنیالم ر‪،‬سسمرس ا اهنر سسنثس‬
‫سنوسعثا ن س ع‪،‬سپ اځبس عستسوعسم رعتساحصگالتسیعل سادسهشنسان ن ح‬
‫)‪2‬ر سمقعلد س عبسی رس سورعرسسشر سسنثسمج ردس رعسبسمم برنسسی رس سارسگاسال رس ‪،‬سمج ردس رعسبسی رس س‬
‫پ ن ب رع‪،‬سسپر نحس س رع‪،‬سسنوسعثا نر س س رع‪،‬سسم ررعتسساحصرسگالتسیرعلس سوشر ثسستس رعسونسمج ردس‬
‫س عبسی سود م رعامسساردسساوکرعحسساورساسزنیالم ر‪،‬سسقر ایسسفمعلگرس سثاسایسثوع ر سساحقگرسم‪،‬سارألگفسستس‬
‫انق رۀستیاثتساحص رگالتسیررعل سا ر سآتثن ساه ر ‪،‬سارردسین ر ابسااررنسفنی ر سنثسانفگمررعتسی ر س‬

‫‪100‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫جعا‪،‬سمحع بدسمرس ساعشرن سحسمقرعالتسورعنسشر سوردسنثسسمج رسۀسی رس ساورعنمس سی ر حسسافغعهرر عبسساردس‬

‫وع سث گ ساعش سهگزسادسین ابساانسفنی سنثسانفگمعتسی سجعا‪،‬سمحع بدسم ساعش ح س‬
‫)‪3‬ر مقعلدس عبسورعرسسشر سسنثسمج ردسس رعسبسپر اسځبس رع‪،‬سسنوسعثا نر سس رعسستس نرعبسس رعسونسمج ردسس‬
‫رعسبسی رس سناخ رس سوردسسقر ایسسفمعلگرس سشرعبس ثاسای تیاثتساحصرگالتسیرعل ساردسسن ر سسهگرسعتثن س‬
‫اعشن ‪،‬سنثسانفگمعتسی سجعا‪،‬سمحع بدسهگر ن ح س‬
‫مادۀ هفتم‬
‫انلررگاسام ر ثسمج رردسی ر ساررعسمنو ررۀسوررعرستسهشررنسآبساح ر سهلررنسمنوررزساحقگررم‪،‬ساررألگفستسانق رردس‬
‫پ ن بس عبسمنا زدسص ثتسم س گننح س‬

‫فصل دوم‬
‫ایجاد مجله های علمی‪-‬تحقیقی ملی و بین المللی و ساختار تشکیالتی‬

‫ایجاد مجلۀ علمی‪-‬تحقیقی‬

‫مادۀ هشتم‬
‫)‪1‬ر م رعتساحصگالتسیرعل سارعسهلنناشر سشرناو سذور‪،‬سمر سا اهنر سمجرالتسی ر س–احقگقر سثاس‬
‫اأ گرسه عون ‪:‬‬
‫‪ -1‬ثیعو سم انسمن ث سنثساواسزنیالم ‪،‬ه‬
‫‪ -2‬سم ق نو ر سس گررأتساحنو رن)‪Editorial board‬رسم شررک‪،‬سایس‪10‬سارراسا ر عنسو رعسشیص رگ س‬
‫رعبسی ر سسارعساجناردسوردسس رنسسورسکسناثابسور اج‪،‬سس‪2‬سمقعلردسسارسگاسال رس سنثسمجرالتسسی رس س‬
‫‪peer reviewed‬ساعشن ح‬
‫‪ -3‬م ق نو ر سنف ررنسمجهررزستسمر ر ق‪،‬سناثابسو عایعهرردس ررعبسالک نتهگک ر ستسیررعنب‪،‬سمج رردس ررعبس‬
‫ی )ناخ ستسخعثق رستسجعا‪،‬سن ن سانابسمرؤتالبسمج ده‬
‫ح‬ ‫‪ -4‬م ق نو س‪ISSN‬سانابساع گرسمج دس عبساگاسال‬
‫)‪2‬رسمج رردس ررعبسسی ر –احقگق ر سم ر ستسا رگاسال ر ‪،‬سناثابستوبرررعو سمشرریوستساررعسفمعلگ ر س‬
‫نتام اثسم ساعش ح‬
‫ساعو سنثسنو عاگرستیاثتساحصگالتسیعل سه عودس نننح‬ ‫)‪3‬رس نسمج ۀسی ‪-‬احقگق سم ستساگاسال‬
‫)‪4‬رساعو سایسوکرس سایس رعف سستورسنس رعسبسساشرعادسسا ر عن سس رنننسحسمقرعالتسسوردسورعتسبسارسگشسایس‪25‬سفگصر سس‬
‫مشعاه ساعش سسجعا‪،‬سهشنسهگر ح‬
‫)‪5‬رسورر اج‪،‬س‪30‬سفگصرر سایضررعبس گررأتساحنوررنسمجررالتسی رر –احقگقرر ساررگاسال رر ساعورر سافررنانس‬
‫مجرررن سناثابسورر اج‪،‬سورررکسسمقعلررردسنثسسمجرررالتسه عورردسشرر سنثس‪web of science‬سوررعسس‬
‫‪،Scopus‬سخعث سایسافغعهر عبساعشن ح‬
‫ساعشن حس‬ ‫سوش ثستساگاسال‬ ‫سم سا اه سادسیاعبس عبسث‬ ‫)‪6‬رسمج ۀساگاسال‬
‫)‪7‬رسایضعبس گأتساحنونسنثس نس ع ‪،‬ساگش نسایسنتسمقعلدسنثسمج ۀسمنا زدسادسوعرسهن عهن ح‬

‫‪101‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪8‬رسم رررعتساحصررگالتسیررعل ستاقرر سشررناو سمناورر‪،‬سابرر سمج رردس ررعبسی رر س–احقگقرر سثاسنثس‬
‫ثوع ر سسساحقگرم‪،‬ساررألگفستسانق ردس ستیاثتساحصرگالتسیرعلس سم فقعهرردسزر سورنن ‪،‬سسقر ایسفمعلگر سارردس‬
‫ن سم سآتثنه ح س‬
‫مادۀ نهم‬
‫اأ ررگرسمج رردسسی ر –احقگق ر سنثسص ر ثتساک گرر‪،‬سشررناو سمن ر ث سمررعنرس ش ر اساورراسزنیالم رر‪،‬س‬
‫ور سیونسص ثتسم س گنن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬م علمۀس ردسسقعهبردس تساأوگر سستساصر سو سم ضر عسسایسقعهر سسشر ثاسبسنوسعثا نر سستسپر نحس ستس‬
‫سرسش ثابسی سمؤ ردح‬
‫)نثسص ثا سوردسمج ردسی ر سنثس ر سمؤ رردساوجرعنسمر س رننن‪،‬سم ضر عسفقر سنثسشر ثابسی ر س‬
‫مؤ ردساأوگ سم س نننحر س‬
‫‪ -2‬پگشنهعنسثوع ر سمؤ رردساحصرگالتسیرعل سانپعوردساصر و سشر ثابسی ر ‪،‬ساأوگر سسثوع ر س‬
‫احقگم‪،‬ساألگفستسانق دسمنل ثبسمقعحستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫ساختار تشکیالتی‬
‫مادۀ دهم‬
‫سس‬ ‫)‪1‬رس نسمج دسی سناثابسمر ونسسمررؤت س‪،‬س گرأتسساحنورنس‪،‬سمنشر سستس رعونسوعثمنر ابسمر ثنسهگرعیسساحر‬
‫ینعتواسذو‪،‬سم ساعش ح س‬
‫‪ -1‬م ونسمررؤت س‪:‬س نثسصر ثا سوردسمج ردسنثس ر سنوسعثا نر ساأ رگرسمگ رنننسمر ونسمررؤت سایس‬
‫مگعبسایضعبسورعنثسی ر سنوسعثا نر سورعسپر اسځبسمنار سورسعسفرننسسمجرن سسنثساحقگرسمستسهشرنسس‬
‫آاررعثسی رر ساجنارردسناشرر دساعشرر ‪،‬سارردسا ررع ساصرر و سق ررردسنوسعثا نرر ستسشرر ثابسی رر س‬
‫پ اځبساه یع سم س نننح‬
‫ن ع سمج دساردس ر سپ ن ر بساع رگرسمر س رنننسنثسآبسصر ثتسمر ونسمررؤ سایسمگرعبسایضرعبس‬
‫وعنثسی سورعسشریوسارعساجناردسوردسناثابسور ساجر‪،‬سنتسمقعلردساحقگقر سنثسژتثهرع س رعبسارگاس‬
‫ساعش سادسسا رع سثابستسهلرنسار ثنسساحقگرسم‪،‬سارألگفسستسانق ردسسمر سهلرنس نف ردسمر سشر ن‪،‬سس‬ ‫ال‬
‫امرر سایسا افررمسثئررگرسم رررۀسنثسشرر ثابسی رر سم ررنزس ننورر سارردسا ررع سثابساو نورر س‬
‫اه یع سم س نننح‬
‫‪ -2‬منشرر ‪:‬سنثسصرر ثتسورردسمج رردسنثس رر سنوسعثا نرر ساأ ررگرسمرر س ررننن‪،‬سمنشرر سسایسمگررعبس‬
‫ایضررعبسوررعنثسی ر سنوسعثا نر سوررعسپر نح سمنار سوررعسفررننسمجررن سنثساحقگررمستسهشررنسآاررعثس‬
‫ی ساجنادسناشر دساعشر ‪،‬سساردسسا رع سساصر و سسق رردسسنوسعثا نر سستسشر ثابسسی ر سسپر اسځبس‬
‫اه یع سمگ نننح‬
‫سپ ن بساع گرسم س نننسنثسآبسص ثتسمنش سسایسمگعبسایضعبسوعنثسی ر سورعس‬ ‫ن ع سمج دسادس‬
‫ساعش ‪،‬ساردسسا رع س‬ ‫شیوساعساجنادسودسناثابسو ساج‪،‬سنتسمقعلدساحقگق سنثسژتثهع س عبساگاسال‬
‫ثأبستسهلنسا ثنساحقگم‪،‬ساألگفستسمنل ثبسثئگرسم رۀسامگگاسم س نننح س‬
‫‪-3‬سوعثمنر ابساینگک ر ستسخ ر معا سنف ررن‪،‬سزبررمساص ر ستسامعمرر‪،‬سیررعنبسمؤ رردسساحصررگالتسیررعل س‬
‫ا ی احسم سش ه ح س‬

‫‪102‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سا اه سنثسیگاسیمعب‪،‬س نناگنساعش ح س‬ ‫)‪2‬رسم ونسمرؤت سه‬

‫مادۀ یازدهم‬
‫)‪1‬رسپگشنهعنساأ گرسسمج دسی سمر زحسساک گ‪،‬سوننبسسشناو سآا سم ساعش ‪:‬س س‬
‫‪ -2‬امگگاسس گأتساعسصالوگ سی سپنبسه نبسایسمگعبسا عنابساعساجنادسوعف سنثساحقگرسمستسهشرنسسآارعثسس‬
‫ی سسا ظگفسش سایس بسثئگرسمؤ ردساحصگالتسیعل سوعسثئگرسپ اځبسمنا زدهس‬
‫‪ -3‬م علمۀس دسقعهبدسمرعئ‪،‬سمنا سادساوجعنسمج دسی حس س‬
‫‪ -4‬ا بگ سا ا ستسپعلگر سهشناا سمج دسی ح س‬
‫‪ -5‬امگگاسهعحسانابسمج دسی ح س‬
‫‪ -6‬مشیوسوننبسیمعبسهشنسمج ۀسی سادس هدسمع اث‪،‬سفص‪،‬ستاثسوعس ن ششسمع سوکبعثح‬
‫‪ -7‬امگگاسل ستسق سمج دح س‬
‫‪ -8‬اثاوۀسنالو‪،‬سم امسادسمنل ثسا قگدسور سام گعیستسهشنسمج دسسی ح س‬
‫‪ -9‬نثخ ا سار سس عستسا نقدسسم ثنسهگعیسانابساوجعنستسفمع سوننبسمج دسسی ستسنف نسآبح‬
‫‪ -10‬ساانایسآمعن سمؤ رردسورعسپر اسځبسمبنر سارنسامگرگاسمررؤتالسبسمج ردسسی ر سزبرمساشرکگ‪،‬س‬
‫زررنزسش ر ستسنثساخ گررعثس واش ر اسنف ررنسالیحساررنابسوررعثستسفمعلگ ر سمج رردستسا ر اثفس رره ل س‬
‫س عستسامکعهعتسمعل ستساینگک سم ثنسضنتثتح‬
‫‪-11‬ساثاوۀس زنزسآمرعن سشر ساردسا رنعستجر ساردسمقرعحسثوع ر سپر اسځب)نثسصر ثاس سوردسمج ردسنثس‬
‫سپ اځبساعش رسوعسثوع سمؤ ردساحصگالتسیعل سانابسز سمناو‪،‬سام بح‬
‫)‪2‬رسثئررگرسمؤ ررردسوررعسپرر اځبسا ر تبساررعخگن‪،‬سزررنزسآمررعن سش ر سثاسپرررسایسم علمررد‪،‬ساثیوررعا ستس‬
‫اأوگرر ‪،‬سغررنضساصرر و سارردسمج رررسشرر ثابسی رر سسپرر اځب)نثسصرر ثتسورردسمج رردسنثس رر س‬
‫پ اځبساعش رسوعسمؤ ردسثاق سم سون ح‬
‫)‪3‬رسزنزسام سایساص و سنثسش ثابسی سمؤ ردسادسمقعحستیاثتسپگشنهعنسم س نننح س‬
‫گزینش و تعیین هیأت تحریر مجله علمی س‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫)‪1‬ر گأتساحنونسمج ردسی رس سم سر س ا اهر سارعسنثسهلرنسناشر سانر عسثشر دسنثسمجرالتسونر سی سمگنردسس‬
‫اب)‪(multidisciplinary‬سا ررر سمررر ونسمررررؤت ستسمنشررر سمج ررردسپگشرررنهعنستسامررر سایس‬
‫اصرر و سشرر ثابسی رر سپرر اځب‪،‬سشرر ثابسی رر سپ ن رر بستسمنلرر ثسبسثئررگرسمؤ ررردس‬
‫احصگالتسیعل ساه یع س نننحس‬
‫)‪2‬ر ایضعبس گأتساحنونسمج ردسس رعسب سی رس سارناسب سنتس رع سامسگرگساسمرس سسشر ه ح سورسکسشریوسسه رس س‬
‫ا اه سانابساگشسانسایسنتساعثسپرس س راسساردسوسگرسعسیضر س گرأتسساحنورسنسمج ردسسی رس سامگرگساسشر نهسس‬
‫م نساواسودسوعنثستاق سشناو سم ق نسهبعش ح‬
‫)‪3‬ر ن ع سوکسیض س گرأتسساحنورسنسانرعانسسیروثسبسه اهر سایسیهر ستظسگ ردسسایسا ثآورس ‪،‬سیضر سق سورس س‬
‫م عامسادسفقن س عبس)‪1‬رستس)‪2‬رساواسمعن سانابسم تساعجگ عه سامگگاستسممنف سم سش نح س‬

‫‪103‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست جلسه‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫سادسنتیسم ونسمرؤ سسمج دسم ساعش ح س‬ ‫سق ردسس عبس گأتساحنونسمج دسی‬ ‫ثوع‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫)‪1‬رستظعوفس گرأتسساحنورن‪،‬سمر ونسمررؤت س‪،‬س رنناگن‪،‬سسو سگر انسورعثس‪،‬سج ر ‪،‬سصرحعف ستسنورزاواسمج رد‪،‬س‬
‫ممگعثس عبسمنا ساردسامر ثسشرک ستسمح ر ابسمقعلردس رعبسی ر س‪-‬احقگقر ‪،‬سو ر ه ساثیورعا سمقعلردسس‬
‫س ررعسا ر س گررأتساحنوررنستسمنتث ررناب‪،‬سشررگ سان ررزاثبسق ررردسس ررعبس گررأتساحنوررن‪،‬سزررنیساص ر گاس‬
‫گررنبسپگنامرر بسپرروونیستسوررعسیرر حسپرروونیسهشررنسمقعلرردسس ررعستس ررعونسامرر ثسمنارر سنثسزنیالم رر‪،‬س‬
‫هشناا سمجالتسی ‪-‬احقگق سنث سم سش نح س‬
‫)‪2‬ر زنیالم ‪،‬ستاو سهشرنااس سمج رسدس رعسبسی رس ‪-‬احقگقرس سارعسنثسهلنناشر سممسگرسعثس رعسبساوعنمگرسکستس‬
‫س گأتساحنونسمج دسمنا زدساهگدستسهعفوسم س نننح س‬ ‫اوکعحساواسزنیالم ‪،‬سا‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫)‪1‬ر مقررعالتسهشررنسش ر سنثسمجررالتسمعهن ر سمقعلرردساحقگق ر ‪-‬الاناا ر اثبسو رعساحقگق ر ‪ -‬ررعو بهسناثابس‬
‫مر اثنسور بسینر اب‪،‬سهررعحسه ورررن ‪،‬سآنث سه ورررن ‪،‬سخالصررد‪،‬ستاژ س ررعبسو گر ب‪،‬سمق مرردس ررنا س‬
‫ررع)ه گجرردر‪،‬سمنعجشررد‪،‬سه گجرردسس گررنب‪،‬س‬
‫اررعسپگشررگندستس رر سس ررع‪،‬سمرر انستسثتیساحقگررم‪،‬سوعف رردسس س‬
‫پگشنهعن ع‪،‬س سع زاثب‪،‬سفهن سمناق سسم ساعشن ح‬
‫نثسمقعلررد‪،‬سهبعو ر سثاب رۀسی ر ستسنثق رۀساحص رگ سنث س ررنننستسه ورررن ‪،‬سمرررؤت سو رعساثابررعز س‬
‫اعو ساعسیالمۀس)*رستاض س نننح س‬
‫)‪2‬ر مقعلرردس ررعبسو عایعهرردسابس)مررنتثبرهسناثابسینرر اب‪،‬سهررعحسه ورررن ستسآنث سه ورررن س ررعب‪،‬سس‬
‫خالصد‪،‬ستاژ سس رعبسو گر ب‪،‬سمق مردس رنا سارعسپگشرگندستس ر سس رع‪،‬سمر انستسثتیساحقگرم‪،‬سوعف ردسس‬
‫س ع)ه گجدر‪،‬سمنعجشد‪،‬سه گجدس گنب‪،‬سپگشنهعن عستسفهن سمنق س عسم ساعشن ح‬
‫انابساهگدسمقعلدس عبسمنتثبسمن ث ساواسمعن ساعو سایسمنب س عبسآا سا عن سص ثتس گنن‪:‬‬
‫س‬ ‫)‪3‬رس‬
‫سممگعثبستسوعسنثسمج یدسمقعلدس ع‪،‬‬ ‫‪ -1‬مقعلدس عبسی ‪-‬احقگق سوعرسش سنثسمج دس عبسی‬
‫‪ -2‬و ع س عبسمنق ‪،‬‬
‫‪ -3‬اگز س عبسمع نبستسنو ثا‪،‬‬
‫عونساانس عبسمؤامسی ‪،‬‬ ‫‪-4‬‬
‫‪ -5‬ا عن سایسلک نه تسس عبسنث سادسین ابسمنب ‪،‬سمجعیسه ساعش ح‬
‫‪ -6‬امر انسمناقر سمر ثنسا ر عن سو ر ساجرر‪،‬ساعور س‪25‬سسمنقر سمم بررنساعش ر سورردساررعساصرر‪،‬سم ضر عسثاا رردس‬
‫ناش دساعش حس‬
‫‪ -7‬ش رگ رساناگ ر سفهن ر سمناق ر ستساشررعثرسآبس ررعسنثسم ر اسمقعلرردسنثسزنیالم رر‪،‬ستاو ر سهشررناا سمج رردس‬
‫ی سنث سم سسش نحس س‬
‫)‪4‬رسنثسایشسانق ۀسمقعلدس رعبسی ر هسصرن سمقعلردسس رعسو سوردسنثسمج ردسس رعسبسی رس سمم برنسخرعثقس ساردس‬
‫اعی س سادسوعرسث گ ساهر هسزبرمسهسگرسعیستسارعساأوگر سسنوسعثا نر سسمنا زردسسارناسبسهشرنسپوسونف ردسسشر سسمرس سس‬
‫ا اهن ح‬
‫‪،‬ساقعی سانق دساعو سایسه ورن ساثابعز ستسهعشنس نف دسش نح س‬ ‫جب‪،‬سایسانق دسمقعلۀسی سمم بنساگاسال‬

‫‪104‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل سوم‬
‫شرایط نشر مجموعۀ مقاله ها و بولتین های علمی‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫)‪1‬رسمج یسۀسمقعلدس عبسی سم شک‪،‬سایسمقعلدس عبساه سسودساردسمنع رب سس رعبسمی رفسزر سان رزاثبس‬
‫ون ناهرس عستس عونسهشر سس عبسی سایسقعه سایضعبسوعنثسی سم ررعتساحصرگالتسیرعل ستس رعونس‬
‫ناهش ن ابساثاودسم سش ه ستسپگنام بسآبسس عساحعس عبسی سص ثتسم سسپووننح‬
‫)‪2‬رسسمقعلدس رعبسورعنسسشر سارعسنثسهلنناشر ساسصر سسآار سایسقعهر سمؤ رردسساحصرگالتسیرعل سورعرستس‬
‫هشنسش سم سسا اهن ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬م ق نور سپگشررنهعنسون ررناهرسی ر سورعسمح ر سورردسمقعلرردس ررعبسورعنسشر سنثسآبسخ اهر س‬
‫ش ‪،‬سا گ سی سآبس عسا بگ سش سا ه‬
‫‪ -2‬اصر و سشر ثابسی ر سمؤ ررردساحصرگالتسیررعل سنثساررعث سوررعرسمج یرردسمقعلرردس ررعستسجعارر‪،‬س‬
‫ا عن سا نبسآبسس عسنثسانفگمعتسی سمنحگعساانسفنی ه‬
‫‪ -3‬امگررگاس گررأتساحنورنساررعسصررالوگ ساررنابساثیورعا ستسپرروونیسمقعلرردس ررعساررنابسهشررنسایسق ردس‬
‫ایضررعبسوررعنثسی ر سستسافررنانسناثبساجنارردسنثساحقگ رمستسهشررنسآاررعثسی ر سا ر سش ر ثابس‬
‫ی سمؤ ردساحصگالتسیعل ه‬
‫‪ -4‬امگگاسمنش ساعسصالوگ سانابساک گ‪،‬سوننبسثته سوعرستسهشنسمج یدسمقعلدس عه‬
‫‪ -5‬م ق نو سوعسا اثفسامکعهعتسمعل ستساینگک سانابسوعرستسهشنسمج یدح‬
‫)‪3‬ر مقعلدس عبسوردسنثسمج یردسسمقعلردسس رعسبسی رس ساردسورعرسسمرس سث رن س‪،‬ساعورس سایسه رع سسشرک‪،‬سستس‬
‫مح اسم عامسممگعثس عبسه رعثیسسمقعلردس رعسبساعشرن سوردسنثسمج ردسس رعسبسی رس سارناسبسورعرس‬
‫تسهشنسپوونف دسم سش نح‬
‫)‪4‬ر گررأتساحنورنسمج یرردسمقعلرردس ررعبسی ر سمؤظررفساهر سورردسنثسپه ر بساثیورعا ستسپرروونیس‬
‫مقعلدس عسانابسهشن‪،‬سم ثنس عبسذو‪،‬سثاسهگزساک گ‪،‬سونن ‪:‬‬
‫‪ -1‬امگگاسین ابستسمشیصرعتسپشر س سارنابسمج یرسۀسامرعن ساردسهشرن‪،‬سسنثسم عاقر سارعسمنع رب سس‬
‫ودسمج یدسادسهشنسم سث ه‬
‫‪ -2‬ج ‪،‬سصحعف ستسنوزاواسمج یده‬
‫حدس عبسمج یده‬ ‫‪ -3‬امگگاسام انسمقعلدس عستسص س‬
‫‪ -4‬اص گاس گنبسپگنام بسو ر ه س سا یورس سمج یردسساردسسقرعسس رعسبسمر ثنسسهلرنسستساردسسه وررن سس‬
‫عبسمقعلدس عه‬
‫‪ -5‬عونسم ض یعتسمنا حس‬
‫بولتین های علمی‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫ا لگ اس عبسی سیبرعثتسایسسهرریدسس رعوس ساهر سوردسنثسمر ثنسورکسم ضر عسخرع سارعسمح ر ابسقرعم س‬
‫ایسقعه سایضعبسوعنثسی سمؤ ردساحصگالتسیعل ساهگدسم سش ه ح س‬

‫‪105‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شرایط چاپ بولتین علمی‬

‫مادۀ هجدهم‬
‫رردسس‬ ‫وعرسا لگ اس عبسی رس سارعساک سگرس‪،‬سورننبسشرناسو سسذورس‪،‬سایسقعهر سههرعنسهشرنااس سمؤ‬ ‫)‪1‬ر‬
‫احصگالتسیعل سص ثتسم س گنن‪ :‬س‬
‫م ق نورر سپگشررنهعنستسزررنزسا رر عنساهگرردسوننرر ساررعسذوررنسضررنتثتستسا سگرر سم ضرر عس‬ ‫‪-1‬‬
‫ینر ر اه سثوع ر ر سپر ر اځبستساثقرررععسآبسایسقعهر ر سثوع ر ر سپر ر اځبساررردسمج ررررس‬
‫نوسعثا ن سمنا ح‬
‫اص و سنوسعثا ن سنثسم ثنساهگدسا لگ اح‬ ‫‪-2‬‬
‫اص و سنوسعثا ن سپرسایساهگدسا لگ اسنثسم ثنسوعرسآبح‬ ‫‪-3‬‬
‫اص و سش ثابسی سپ اځبسپرسایساک گ‪،‬سش بسا ل گاسی ح‬ ‫‪-4‬‬
‫اصرر و سشرر ثابسی رر سپرر اځبسشررعم‪،‬سامرر انسهررریدسس ررع‪،‬سج رر ‪،‬سصررحعف ‪،‬سینرر اب‪،‬س‬ ‫‪-5‬‬
‫مشیصررعتسپشرر س ‪،‬سو رر ه سا یورر ستسغگررن سمرررعو‪،‬سمنارر سمررس سساعشرر سورردسایسقعهرر س‬
‫نوسعثا ن سادسش ثابسی سپگشنهعنسش سا ح‬
‫پگشررنهعنسثوع ر سپ ر اځبسمب ن ر سانفگص ر دسسش ر ثابسی ر ستسمنل ر ثبسثئررگرسمؤ ررردسس‬ ‫‪-6‬‬
‫احصگالتسیعل ستسص تثس او سانابسوعرسآبساعالبسههعنسهشناا سمؤ ردح س‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫‪،‬س ررعستسممگررعثس ررعبسه ررعثیسوررکسااررنساحقگق ر سو عایعه ردسسابسساررعسوررعثاننس‬
‫ا ر ل گاسی ر سانپعورردسساص ر س‬
‫منق س عبسمم بنسی ساهگردسسمر سسشر نستسشرعم‪،‬سسفهن ر سم علر س‪،‬سینر ابس‪،‬سمق مردس‪،‬ساصر‪،‬سم ضر عستس‬
‫فهن سمنق س عسم ساعش ح س‬
‫مادۀ بیستم‬
‫سا عنابسجعا‪،‬سمحع بدسم ساعش ح س‬ ‫سمنحگعساانسفنی سنثسانفگمعتسی‬ ‫ا ل گاسی‬

‫فصل چهارم‬
‫امور تشکیالتی‪ ،‬مالی و تخنیکی‬
‫تشکیل دفتر مجلۀ علمی‬
‫مادۀ بیست و یکم‬
‫)‪1‬ر اشررکگ‪،‬سنف ررنسمج رردس ررعبسی ر سنثسم عاق ر ساررعساشررکگ‪،‬سمؤ ررردساحص رگالتسیررعل سو رعسقررزس‬
‫اشکگ‪،‬سو گ رۀس ساحقگرسم‪،‬سارألگفس ستسانق رد سپر اسځبسمنار سسورسعسقرزسساشرکسگ‪،‬سآمنورس ساحقگرسم‪،‬س‬
‫األگفستسانق ردسسمؤ رردسسمرس ساعشر ستسنثسآبسارر سس رعسبسمر ثنسهسگرسعیس)مر سونسمررؤت س‪،‬سس رنناسگن‪،‬س‬
‫معم ث‪،‬سو سگ انسوعثستسوعثواسخ معا رسنثسایشس عبسالیحسپگشساگن سم سش نح س‬
‫)‪2‬ر ام ثسمنا سادسنف نسمج دسی سیونسهلنسم ونسمرؤت سآبسانلگاستسپگشسانن سم سش نح‬
‫)‪3‬ر انابس رنسمنسررس سنف رنهسالوحردسستظرعسوفسق ا عهردسساردسپسگشرنهعنسسمر سونسمررؤت سهساصر سو س گرأتسس‬
‫احنونستسمنل ثبسثئگرسمؤ ردساحصگالتسیعل ساناگ سم سش نح‬

‫‪106‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪4‬ر م ونسمرؤت ستس گأتساحنونسمج دسایساقناآتسشعبسادسآمنساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دستس سرسممعتهر سس‬

‫ی ستسایسآبسزنومسادسش ثابسی سمؤ ردساحصگالتسیعل س نسششسمع سام س زاثیسم سسن ن ح‬
‫مادۀ بیست و دوم‬
‫ضررنتثتسس ررعبسمررعل ستساینگک ر سنف ررنسمج رردسسی ر سا ر سمؤ ررردسساحصررگالتسیررعل سزبررمساص ر س‬
‫قعثبسمؤ رد‪،‬سا اثف‪،‬ساهگدستسادسم ج سادسن ن سنف نسمج سدسی سجناثسنان سم سش نح س‬
‫مادۀ بیست وسوم‬
‫اس رع‪،‬سستسان نناهنر سس رعبسمقعلردسس رعبسی ر سنثسمقعار‪،‬س‬
‫)‪1‬رسسه ورن عبسمقعلدس رعبساحقگقر ستسار ل سگ س‬
‫نسص حدسسممگعثبسمر حمسومسالزو دسسزبمسم عنسا نعنساقنگن سمناب سم سساعشن ح س‬
‫)‪2‬رسم ونسمرؤت ‪،‬سس نناگنستس گأتساحنونسمر حمسومسالزو دسم سساعشن ح‬
‫)‪3‬رسساقنوزسن ن سس رعسس)نثسصر ثتساثاسورسۀساقرنوزسم بر سورعسمن ر رساردساأوگر سس گرأتسساحنورنسمرر حمس‬
‫ومسالزو دسسجعه ه سمقعلدسمنا سشنعخ دسم سش ه ح س‬
‫سمادۀ بیست و چهارم‬
‫وررمسالزو رردس ررعبسمن ر ث سمررعنرساگر ر ستس ر حساورراسزنیالم رر‪،‬ساررنستفررمسا ررنعنساقنگن ر سهعفرروسنثس‬
‫نتل سق ه ثبسا الم سافغعهرر عبسا ر سنف رنسمج ردسسی ر س رنجشسشر ستسپررسایساأوگر سس گرأتسس‬
‫احنونستسام سایسز سمناو‪،‬سادسورع ساعهک سشعبسپنناخ سم سسش ه ح س‬
‫مادۀ بیست و پنجم‬
‫شساگنر سشر س‬
‫ا نقدسس عالهدسم ثنسهگعیسنف نسمج ردسس ی ر ساردسزر ثساا ر او سایسقعهر سنف رنسمج ردسپرگ س‬
‫تساردسم جر سغرنضسشرعم‪،‬سشر بسسنثسا نقرسۀسیرعنبسمؤ رردستسزر سمناور‪،‬سآبسایسسثا سممعتهگر سی ر س‬
‫ادسممعتهگ ساناثبستسمعل ساث ع سم سسش نح س‬
‫مادۀ بیست و ششم‬
‫اغگگررنسنثس ررعخ عث)ادسشرر سهررعحرستساشررکگ‪،‬سمج د)ارردسشرر سمرر ونسمرررؤت ستسس ررنناگنرسارردس‬
‫پگشنهعنسمؤ ردساحصگ ستساأوگ ستیاثتساحصگالتسیعل سص ثتسم سس گننح‬
‫س‬
‫فصل پنجم‬
‫احکام متفرقه‬
‫مادۀ بیست و هفتم‬
‫)‪1‬ر اارنسس رعسبسی سر ‪-‬احقگقرس ‪،‬سارألگفسس رع‪،‬سسانق ردسس رعسستسغگرسن سم کگرس سممنر سبسه وررن عبسساصر س‬
‫آههعسم ساعشن ح‬
‫)‪2‬ر وعرستسهشنسجرر س سورسعسو رس سآارعثسسی رس سنو رنابسساردسسهرعحسسخر نسسورسعسار تبسسهرعحهسساصرن سسنثسورمسس‬
‫معلکگ سممن بسه ورن عبساص سناهر دسش ‪،‬سغگنسمجعیسم ساعش ح‬
‫)‪3‬ر ا ر عن سایسااررنس ررعبسی ر سنو ررنابسانهررعساررعسارروونسآبسنثسفهن ر سمناق ر سم ررعامسارردسممگ رعثس‬
‫عبسپوونف دسش ساوعنمگکسق ایسناثنح س‬

‫‪107‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ بیست و هشتم‬

‫)‪1‬ر گأتساحنونسسوکسمج دسی سم سا اه سایسم رعتساحصگالتسیعل سمی فساعشن ح‬
‫)‪2‬ر نثسم رعتساحصگالتسیعل سودسمب ن سانسممگعثس عبسمن ث ساواسزنیالم ‪،‬هسنف نسمج ۀسی رس ساردس‬
‫مگعبسآم سه سا اه ستسوعس گأتساحنونساعسصالوگ سا ظگفسشر سسه رس سا اهر هسمقعلردسس رعسبسی رس س‬
‫سیونسهلرنسسثوع ر سسارألگفسسانق ردستساحقگقرعتس‬ ‫ایضعبسوعنثسی سآبس عسزبمسجناثسنانس عبسث‬
‫ی ستیاثتهسنثسمج دس عبسی س عونسم رعتساحصگالتسیعل سوعرستسهشنسم سسش ه ح س‬
‫مادۀ بیست و نهم‬
‫)‪1‬ر نثسپ اځبس رعسستسم ررعتساحصرسگالتسیرعلس سوردسسپرسگشسایساه رعذسساورساسزنیالم ر‪،‬سسمج ردسس رعسبس‬
‫ی سفمع سشر ساهر ستسورسعسقر ایسنثسوعفر سسورنن ساهر ‪،‬سنثسصر ثاس سوردسممسگرسعثس رعسبسمنر ث ساسورساس‬
‫زنیالم رر‪،‬سثاساک گرر‪،‬سوررنن سه اهنرر سفمعلگرر سآبس ررعسالرر ساک گرر‪،‬سممگررعثس ررعبسمنرر ث ساورراس‬
‫زنیالم ‪،‬سایسقعه سثوع ساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دسا جفسنان سم سسش نح‬
‫)‪2‬ر مقعلرردسس ررعبسی ر سورردسپ رگشسایساه ررعذساو راسزنیالم رر‪،‬سنثسمج رردس ررعبسی ر ساب ر سش ر سنثس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سادسوعرسث رسگ ساهر ‪،‬سسنثسانفگمرعتسسی رس سا ر عنابسساردسسینر ابسساارنسسفنیرس س‬
‫جعا‪،‬سمحع بدسم ساعشن ح‬
‫مادۀ سی ام‬
‫‪ -1‬خالصۀسمقعلدس عو سودساردسوکرس سایسیارعبسس رعسبسث ر س سوشر ثسنثسمج رسۀسی رس ساردسهشرنسث رسگ س‬
‫اه هسادسیاعبساه گر سادساناگ سنثسص حدسس عبساخگنسمج دسادسهشنسم سسث ح‬
‫‪ -2‬خالصدسمقعلدس عو سودسادسوک سایسیاعبس عبسمم برنسارسگاسال رس ساردسهشرنسث رسگ ساهر سساردسسوکرس سایس‬
‫سوش ثسنثساخگنسمج دساعسثیعو ساناگ ‪،‬سوعرسم سسش نح‬ ‫یاعبس عبسث‬
‫‪ -3‬خالصرردسمقعلرردسس ررعسارردسیاررعبسث ر ستسو رکسیاررعبسخررعثق هسانقگحررتساه گر ر سنثستو ر س ررعو س‬
‫مج دسهگزسهشنسم سسش نح‬
‫مادۀ سی و یکم‬
‫)‪1‬ر مج یۀسخالصۀسمقعلدس عو سود سز سورسکس رع سنثسسمج رۀسسی سر ساردسهشرنسث رسگ ساهر سهسنثساخگرسنس‬
‫ع سادسوگعسوکسهریۀسق ا عهدسیونسهعحسمج یۀسخالصدسمقعلدس عسوعرستسهشنسم سسش نح‬
‫)‪2‬ر خالصۀسمقعلدس عسادسوگعساانسفنی سنثسانفگمعتسی سپوونف دسه سش نح‬
‫مادۀ سی و دوم‬
‫)‪1‬رسنف نسمج ردسسی ر سسمر سسا اهر سو رکسس رعسستسمررعی تسس رعبسمرعل ستساینگکر سار تبسجگر ستسشرن سس‬
‫شیصررگ سس ررعبسذاا ر ستسوق ر ج )وک رسناخ ر ستسخررعثق سثاسق ر ستسزبررمسا ررنعنساقنگن ر س‬
‫مناب ساقناآتسونن ح س‬
‫)‪2‬رسم ر رسۀساحصررگالتسیررعل سم ر سسا اه ر سایسفررنتیسمج رردسس ررعبسی ر سنثسافررزاوشسی او ر سمنارر س‬
‫ا عن سون ح س‬

‫‪108‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ سی و سوم‬
‫نثسمج رردسس ررعبسی ر سانهررعسایالهررعتساجررعثا ستسم ر س ررعبساشر هعثبسمنار سارردسمرررعئ‪،‬سی ر ستس‬
‫اوعنمگکسنثسمقعا‪،‬سپنناخ ستق سپ ل سمنع ر ساردسورعرسث رگ سسمر سا اهر حسارعسپر ساردسن ر سآمر س‬
‫زبمسا نعنساقنگن ساقناآتسم سش نح س‬
‫مادۀ سی و چهارم‬
‫ررردسس‬ ‫م ر سس ررعبسخبررنب‪،‬س ررزاثیسس ررعبسخررع سی ر ستس ررعونسم ضر عس ررعبسمهرراسمنار سارردسمؤ‬
‫احصگالتسیعل سنثساخگرنسسمج رسسۀسی ر ساردسهشرنسث رگ سسمر سسا اهر ساردسشرن سآهکردسوجراسآبسایسپرنبس‬
‫نثص سمج عسص حسدس عبسمج دساجعتیسهکن ح س‬
‫مادۀ سی و پنجم‬
‫ثوع ساحقگم‪،‬سارألگفسستسانق رۀسسمج ررسمر ونابسمررؤت سسمج ردسس رعبسی ر سم ررعتساحصرگالتس‬
‫یعل سافغعهر عبسثاس عالهدسو ساج‪،‬سوکبعثسان زاثسم سون ح س‬
‫ز ساواسمج رسس رعسسمررعسئ‪،‬سورعثسب‪،‬سابرعن سساجناردسستسهلرن‪،‬سس رزاثیسفمعلسگرس س رعسستس رعسونسم ضر عسس رعسبس‬
‫و‪،‬سمشک‪،‬س عسقر ج سم سش ه ح س‬
‫س‬ ‫منا ‪،‬سم ثنساحعستساثیوعا سجناثسم س گننستسثا س عبس‬
‫مادۀ سی و ششم‬
‫)‪1‬ر ثوع ر سساحقگرم‪،‬ساررألگفستسانق رردسس ررنس ررع سفمعلگرس س ررعبسمج رردس ررعبسی ر سثاسا ر سورکس‬
‫گأتساعسصالوگ سی سم ثنساثیوعا سجناثسسم سسن ح‬
‫)‪2‬ر نثسپنت رردساثیو رعا سا بگ رمسممگ رعثس ررعبسمن ر ث ساو راسزنیالم رر‪،‬ستسزنیالم رر‪،‬ستاو ر سهشررناا س‬
‫مج ردسس ررعبسی ر ‪-‬احقگقر سانث ر سمر سسشر ه ‪،‬سن ر عتثنس ررعبسنف ررنسسمج رردسسمر ثنساثیورعا س‬
‫جناثسم س گننستسانسپعودسآبسمج ۀسی سم عیس ع سشنع عو سم سسش نح‬
‫)‪3‬ر نثساثیو رعا س ررعبسمنرر ث سفقررن س ررعبس‪1‬ستس‪2‬ساو راسمررعن سه ورررن س ررعبسمقعلرردس ررعبسی رر ستس‬
‫مرؤتالبسم عیسنف نسمج ردس رعسبسی رس سهگرسزسمر ثنسسا قردسجرناثسسمرس س گنهر سستسایسمگرسعبسآبس رعساردس‬
‫ام انسپنبساعسن سه ورن سم عیستسوکسم ونسمرؤت ستس نناگنسم عیس زو سم سش ه ح‬
‫)‪4‬ر نسه ورن سم عیسانسا ع سشناو سیونس زو سم سش ن‪:‬س‬
‫‪ -‬ام انسمقعلد‬
‫‪ -‬ام انسهق‪،‬سج‬
‫‪ -‬هشرنسسمقعلردسنثسمجرالتسمم برنسارسگاسال رس سارعسشرعخوس رعسبس‪ISI, Scopus‬ستس ‪Peer‬‬
‫‪reviewed‬‬
‫‪ -‬مرررؤتالبستسه ورررن عبسم ررعیسمرر ثنسسمکعفررعتسمررعنسبسستسممنرر بسایسقعهرر سمقررعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سجناثسم س گنه حس س‬
‫مادۀ سی و هفتم‬
‫سارردساورراسزنیالم رر‪،‬ساررنسزبررمسج ر اهگاستس‬ ‫ا ررعحسم ر اثنسسام ر ثسم رعل ‪،‬سی او ر ستسپنناخ ر س ررعبسمنا ر‬
‫مقنثاتسص ثتسم س گننح س‬
‫مادۀ سی و هشتم‬

‫‪109‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسپنبسفص‪،‬ستس ستس ش سمعنرسا تواس ننو سا ر ‪،‬سامر سایساأوگر سسشر ثابسث برنبستس‬
‫منل ثبسمقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن ر نس رعسنثساوراسیمگنردس‬
‫م غ سم س ننه ح‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪110‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تضمین کیفیت واعتباردهی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل کاری ریاست تضمین کیفیت‬

‫و اعتباردهی اکادمیک‬

‫‪111‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪112‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اضر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن ساوعنمگررکسمبحررعسههعو ر سمهرراسنثسهلررعحساحصررگالتسیررعل سمر ثبسارردس‬
‫ورررع سمرر سآو ورردسنثس ررع س ررعبساخگررنساررعس ررعیوعثسا بگقرر سآبستاثنسهلررعحساحصررگالتسیررعل س‬
‫افغعهر ر عبس ننو ر حسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سمنحگررعسو عهرردسمجررنبساورراسپنت رردسنثس‬
‫عخ عثسهلرعحساحصرگ سوشر ثسایس رعسبسآغرعیساع رگرسنثسو ورعتستیاثتساحصرگالتسیرعل سنثسصر نس‬
‫ههعنونرردس ررعیبساورراسثته ر ساررعسا ر عن سایسج ر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬سل ر او ‪،‬سث ن ر نس ررع‪،‬سزنیالم هررع‪،‬سوررکس‬
‫لر ر س ررع‪،‬سپن شررنعمدس ررعستس ررعونسممگعث ررعبسپوونف رردسش ر سا ر ‪،‬ساررعسا اه ر سمؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سوش ثسثاسنثسا قعم سنث سقه سن ح س‬
‫ساررعیه نبسمر ر ک سایررشسمهرراسپنت رردساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن ستسمحررکسشنع ررعو سم اه ر ستس‬
‫ورعلشس رعس ر سثا سمؤ ررعتساحصرگالتسیررعل سمگبعشر سورردسنثساوراسثتهر سسوگ گر ستسمؤانور سانهعمرردس‬
‫عبسی ر ‪،‬سوعثونرعب‪،‬س رعخ عثستسن ر س آتثنس رعبسورکسمؤ رردسورعسانهعمردسی ر سا ر سورکسارگاس‬
‫اگنته سمرر ک سمر ثنسارعیه نبستساثیورعا سجرناثسمگ گرننحساردس رگاساناگر سای برعثن سایشر سمهراس‬
‫تس ر ساص ر سثتهرر ساض ر گاسوگ گرر ستسای بررعثن ساوعنمگررکسا رر سورردسنثسه گجرردساص ر ومسم ر س‬
‫نننسودسمؤ ردساحصرگالتسیرعل سنثسم عاقر ساردسممگعث رعبسپوونف ردسشر سخر نسثاسآمرعن سه ر ن ستس‬
‫اررنسمبنررعبسآبس ررن سای بررعثن سثاسنثسوک ر سایسمناورر‪،‬سای بررعثن سایسزررن ساناث ساض ر گاسوگ گ ر ستس‬
‫ای بعثن سنثوعف سمگن عور حس رم ستسارالیسمر اتحساوراسثوع ر سنثس ردس رع ساخگرنس رب سشر سوردس‬
‫ام ر انبسایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سایرراسایسنتل ر ستسخص ص ر سنثسمناورر‪،‬سمی ررفسای بررعثن س‬
‫ررنننحسجعارر‪،‬سوررعنآتثبسا رر سورردسثوع رر ساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن ‪،‬سممگعث ررعبسای بررعثن س‬
‫ر سانهعمرردس ررعبسی ر سثاسهگررزسا ر تواسه ر ن ستسنثس ررع س‪1399‬سپنت رردسآیمعوشر سآبسی ررالسآغررعیس‬
‫م س نننحساعسآغعیساواسپنت دس‪،‬سنثسهلرنسا رس ساردسار ثوبسثتهر سای برعثن سثاسایس ر سههرعنساردس ر س‬
‫انهعمرردس ررعبسی ر ساه قررع سه عو ر ساورراسی رر‪،‬سض ر اساونکرردسنج ر سوررعثسثاساگش ر نسم ر سون ر ‪،‬سپنت ررۀس‬
‫ای بعثن سثاسهگزسایصص سانسم سه عو ح س‬
‫ادسمنل ثساررنو ستساهررجعحساه رنسفمعلگر س رعبساوراساناث ‪،‬ساوررع سمگ ننور سوردسنثس ردسا ر قعم س‬
‫وعثبس عهرعسفس معلگر سار ثنساضر گاسوگ گر ستسای برعثن ساوعنمگرک‪،‬سارعیه نبسمرر ک ستسای برعثن س‬
‫اوعنمگررکسوررکسزنیالم رر‪،‬سوررعثبستاو ر سا ر تواس ررنننهسو ر بسمج ر عساورراسا ر قعم س ررعبسوررعثبس‬
‫و گررعتسپنت رردساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سثاساشررکگ‪،‬سمگ ر ستسهق ر سنثس نوک ر سایسآبس ررب س‬
‫ضررمفستسوررع شسا گ ر سپنت رردساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سمگ ررنننحسف هررواسنثسقه ر ساررنآتثن س‬
‫ش ر بسا ر ا ساورراسثوع ر ‪،‬سنثسثا ر عبساهب ر نسپنت رردساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س‬
‫وررعثبسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستسسای بررعثن سنثسثتشررن سجررعه بساحصررگالتسیررعل سوش ر ثسنثس رردس‬
‫فص‪،‬سا تواس ننو ستسام سایساأوگ سمقعحسمح نحستیاثتسجعا‪،‬ساقناءسا ح‬

‫‪113‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫اواسزنیالم ‪،،‬سانمبنعبسمعنرس‪71‬سجعه بساحصگالتسیعل سم ک سا تواستتض س ننو سا‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫ساواسزنیالم ‪،،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح اوجررعنسمگکعهگزمهررعبسم انا بگررمسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کرر ست ررعونسا ررنعنساقنگنرر سس‬
‫نثقه سممگرعثبس رعیبسمؤ ررد‪/‬سانهعمردس رعبسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل س نثسم عاقر سارعس‬
‫سپوونف دسش ح‬ ‫ا ن ثن عبسم ستساگاسال‬
‫‪2‬ح سفررنا اس ررعیبسفنص ر هعبسممررگاسارردسمنل ر ثسای بررعثن سمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتس‬
‫احصگالتسیعل ح‬
‫‪3‬ح اررعمگاسشرر عفگ ستساوجررعنس رره ل سنثسپنت ررسۀساررعیه نبسمررر ک سارردسمنلرر ثسای بررعثن س‬
‫اوعنمگکح‬
‫‪4‬ح شنع عو ‪،‬س زونشستس ع ن سنجگمستسمنلاساعیه نابسمر ک ستستاق سشناو ح‬
‫‪5‬ح اوجررعنس رره ل س ررعبسالیحسقه ر ساق ورردسپنت ررۀسای بررعثن ستساررعمگاسش ر عفگ سوررعثبسنثس‬
‫ثته سوعثبسا ثنح‬
‫‪6‬ح اوجعنساهرجعحسوعثبساگاسشمبعتسثوع ساض گاسوگ گ سستسای بعثن ستسا ثنسمنا زدحس‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسآا سنثساواسسزنیالم ‪،،‬سم ع گاسذو‪،‬سثاسافعن سم سه عو ‪ :‬س‬
‫س‬ ‫‪1‬ح بورد تضـمین کیفیـت و اعتبـاردهی اکادمیـ ‪:‬سار ثنساضر گاسوگ گر ستسای برعثن‬
‫اوعنمگکسم شرک‪،‬سایس‪13‬س یضر سار ن سوردساردسمنلر ثساهبر نسوگ گر ستسای برعثن ساوعنمگرکس‬
‫مؤ رررد‪/‬انهعمدس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنثسو وررعتسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستس‬
‫ای بعثن سفمعلگ سم سه عو ح‬
‫ساوعنمگررکسوررکسپنت ررۀساصر ومسن ر سا ر سوردساررنس‬ ‫‪2‬ح اعتبــاردهی اکادمیـ ‪:‬سای بررعثن‬
‫ا ررع سآبسمؤ رررعت‪/‬انهعمدس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ساررنسمبنررعبسممگعث ررعبسجرربالس‬
‫امگگاسش سایسزن سثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثسن ‪،‬ساعیه نبسم س نننح‬
‫ساوعنمگرکسمؤ ررعتس‬ ‫‪3‬ح نامزدی مؤسسه تحصـیالت عـالی بـه اعتبـاردهی‪ :‬سای برعثن‬
‫احصررگالتسیررعل سناثابس رردسمنو رردسمگبعشرر سورردسشررناو س ررنسمسنو رردسم ررعامسث ن رر نس‬
‫وررعثو سای بررعثن سنثهلررنس نف رردسم ر سش ر نحسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ساعو ر سجبرر‪،‬سایس‬

‫‪114‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬ ‫نثخ ا رر سشررناو سالیحسثاسم ررعامسوررعثو سای بررعثن ساک گرر‪،‬سه عونرر حسای بررعثن‬
‫منو دس حسوعتبسمق ضگعتسا ن سانسهرب سادسمنو دسات ستسنتحسمگبعش ح‬
‫س‬ ‫‪4‬ح نــامزدی برنامــه هــای مؤسســات تحصــیالت عــالی بــه اعتبــاردهی‪:‬سای بررعثن‬
‫اوعنمگررکسانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سمشررنت سارردسور ر سفگص ر بسامگررگاس‬
‫ش ر سممگررعثس ررعبس ر سانهعمرردسمگبعش ر حسانهعمرردساعو ر سشررناو سالیحسثاسم ررعامسوررعثو س‬
‫ای بعثن ساک گ‪،‬سه عو ح س‬
‫‪5‬ح معیارهای اعتباردهی اکادمی ‪:‬سیبعثتسایسو ساج‪،‬سشرناو ستسورعسهگعیمنر بس رعو ساهرس سوردس‬
‫سامگگاسمگ نننح‬ ‫سانابسهعمزنبسادسای بعثن‬ ‫ساناث سای بعثن‬ ‫قه ساثاقعستساهب نسوگ گ سا‬
‫مؤسسـه‪:‬سمؤ ررد‪،‬سا ر سارگاسارعیه نابساگنتهر سنثسمج ر عسایس‬ ‫‪6‬ح اعتبـاردهی اکادمیـ‬
‫ه ررع ساضرر گاسوگ گرر سنثسمحررناکسا قرردسای بررعثن سجررناثسمگ گررننساررعسایسم عاقرر سآبس‬
‫مؤ ررردساررعسممگعث ررعبسم ق ر نسایسلحررعاسا ر عناب‪،‬س ررعخ عثساشررکگالا ‪،‬سا ر ثور‪،‬ساحقگررم‪،‬س‬
‫ینضرردسخ ر معت‪،‬سیونانع ررع‪،‬سامکعهررعت‪،‬سانامررۀسفمعلگ ر ‪،‬سن ر سآتثن ررعستسم عاق ر ساررعسج ر ساهگاس‬
‫هعفو ساز گنعبسوعص‪،‬س ننن‪.‬سس‬
‫‪7‬ح اعتباردهی برنامه‪:‬س ای برعثسن ر سانهعمردسیبرعثتسایسپنت ردسور سا ر سوردسا ر سارعیه نابس‬
‫اگنته سصر ثتسمگ گرننستساامرعنسمی رفسانهعمردسایراسایسا ر عناب‪،‬سار ثور‪،‬ساحقگرم‪،‬سینضرۀس‬
‫خر معت‪،‬سیوررنسانع ررع‪،‬سامکعهررعت‪،‬سانامررۀسفمعلگ ر ستسم عاقر سآبسثاساررعسممگعث ررعستسجر اهگاسهعفررو س‬
‫ادس نجشسمگ گننحس‬
‫‪8‬ح بــازنگری مســلکی‪:‬ساررعیه نبسمرر ک سیبررعثتسایسپنت رردسور سا ر سورردسنثسآبسوگ گ ر ستس‬
‫مؤانو ر سانهعمرردس ررعبسی ر ‪،‬سوعثونررعب‪،‬س ررعخ عثستسن ر عتثنس ررعبسوررکسمؤ ررردسا ر س‬
‫اعیه نابساگنته سمر ک ‪،‬سم ثنساعیه نبستساثیوعا سجناثسمگ گننح‬
‫‪9‬ح سمؤسسه تحصـیالت عـالی‪:‬سشرعم‪،‬سپ ن ر بس رعستسمؤ رردساحصرگالتسیرعل س)نتل ر ستس‬
‫خص ص رسم س نننح‬
‫‪10‬ح تضــمین کیفیــت‪:‬ساضرر گاسوگ گرر سیبررعثتسایسپنت ررۀسمررنلاستسانهعمرردسسثوررزبسشرر س‬
‫قنبدس رعبس هرع بسورکسمؤ رردستسورعسانهعمردس رعبسی ر ساردست رگ ۀسممگرعثس رعبستضر س‬
‫ش سمگبعش ح‬
‫‪:‬ساصر گاستفگصر دسارأنوب سا ر سارنابسمؤ رردساحصرگ س‪/‬انهعمدس‬ ‫‪11‬ح تعلیق اعتبار اکادمیـ‬
‫ی ر سای بررعثن سش ر سورردسارردسااررنسآب‪،‬سای بررعثساوعنمگررکسمؤ ررردسوررعسانهعمرردسارردسوعل ر س‬
‫ام گمسنثم سآو حسساواستضرمگ ‪،‬سیمرعه ساا رعکسمر ساف ر سوردسنثسقنورعبسپرنبس رع سپررسایس‬
‫اعینو سارگاسم ظرفسا بگر س رنننسوردسمؤ ررد‪/‬سانهعمردسه اهرر دسسممگرعثس رعبسای برعثن س‬
‫م ق نسثاسو زسه عو ح‬
‫ساوعنمگرکسشرناو ساهکشرع س‬ ‫بـرای مؤسسـه‪ :‬ای برعثن‬ ‫‪12‬ح اهمیت اعتبـاردهی اکادمیـ‬
‫مؤ رررردسثاسمررررعی س رررعخ دسارررعسقعو رررع سمم برررنسثاسنثس گررر اسثن سانرر بسمؤ ررررعتس‬
‫احصررگالتسیررعل سمن ق ر بستساررگاسال ر سور ر سه عو ر حس نررعبسای بررعثن ساوعنمگررکس‬

‫‪115‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫از گنعبسمگ ر سوردساردساثییس رعستسفمعلگر س رعبسورکسمؤ ررد‪/‬انهعمدساحصرگ ساعتثمنر س‬

‫اعشررن حسارردسمحصررالبساز گنررعبسمگ ر سورردس ررن ساحصررگ سمؤ رررد‪/‬انهعمدسمنا زرردساثییس‬
‫ناثنستسا رر ی احسوننرر س ررعبسثاسم ررسئاسمگرررعینسورردسفررعث سال حصررگ‪،‬سمؤ رررد‪/‬انهعمدس‬
‫سآم ییسنو سا حس‬ ‫م عامس ن ثنس عبسم ستساگاسال‬
‫‪13‬ح برنامۀ علمی‪:‬س منل ثسایسانهعمدسنثساواس ن س عهعسپنت ناحساحصگ سادس ودسلگرعهر‪،‬سمع نبس‬
‫سنوسعثا ن سفعث سن سوعسپ نح سا بگمسم س نننح‬ ‫سودسا‬ ‫تسنو ثاسا‬
‫‪14‬ح چــارچوب تضــمین کیفیــت و اعتبــاردهی‪:‬سیبررعثتسایسممگررعثبس ررعبسوررعین سس عهرردس‬
‫ای بعثن سادس ر سمؤ رردستسممگعث رعبسنتاین سس عهردساردس ر سانسهعمردس رعبسی ر سمر س‬
‫اعشرر سورردسارردسثتورر سآبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ستسانهعمرردس ررعبسآب‪،‬سمرر ثنساررعیه نبس‬
‫مر ک سجناثسم س گننح‬
‫‪15‬ح برنامۀ علمی‪:‬س منل ثسایسانهعمدسنثساواس ن س عهعسپنت ناحساحصگ سادس ودسلگرعهر‪،‬سمع نبس‬
‫سنوسعثا ن سفعث سن سوعسپ اځبسا بگمسم س نننح‬ ‫سودسا‬ ‫تسنو ثاسا‬
‫‪16‬ح گزارش هیأت بازنگر مسلکی‪:‬ساواس زاثی‪،‬سانسا ع سمشع اتسیگن ساعیه نابسمر ک ستسنثس‬
‫م عاق سج اهگا‪،‬سمقنثاتستسزنیالم هع‪،‬سل او ستساردسخصر سم رعامساردسفعثمر ساهگرۀ زاثیس‬
‫اعیه نبسمر ک ستساعسنثسهلنناش سا رگنسممگعث عساعسو ع سو زسا سزنف ‪،‬سش عفگ ستسانخر ثنس‬
‫اوعنمگکساحنونسمگ نننستسام سایسه ن سن سا ر سارعیه ناب‪،‬ساردسثوع ر ساضر گاسوگ گر ستس‬
‫س سنن سم سش نح‬ ‫ای بعثن سقه سز سمناو‪،‬سث‬
‫سمگبعشر سوردس‬ ‫‪17‬ح همکار تخنیکـی‪ :‬وعثمنر سارعساجناردسثوع ر ساضر گاسوگ گر ستسای برعثن‬
‫نثس ن عحساعیه نبسارعسارگاسمنا زردسنثسایرشساناثبس‪-‬ساینگکر ‪،‬سزبرمسالوحرۀستظرعوفسشرعبس‬
‫کعثبسم سه عو حس‬

‫فصل دوم‬
‫تنظیم فعالیت بورد ارتقای کیفیت و اعتباردهی‬
‫ترکیب بورد تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫‪1‬ح ا ر ثنساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن ساوعنمگررکسم شررک‪،‬سایس)س‪13‬رسیض ر سا ر ن سورردسایسمگررعبس‬
‫ایضررعبسوررعنثسی ر سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ساررعسنثسهلنناش ر سایررشسی ر حسزبگمر ستس‬
‫اق عی س تسوکسااسم یصروسایسشر ثابسزبر سارنابسمر تس ردس رع سامگرگاسمر س ننهر حس‬
‫اواسم تسانابسوکسنتثرسنو نسجعا‪،‬سا و سمگبعش ح س‬
‫‪2‬ح ثئررگرساناثرساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن ساوعنمگررکسنثسثأ سارر ثنسجررناثسناثن‪،‬سممررعتبستس‬
‫منشرر سآبسنثساتلررگاسق ررردسایسمگررعبسایضررعبسارر ثنسارردسا ررع ساه یعاررعتسآیان‪،‬س ررنبستس‬
‫مر قگاساه یع سمگ نننح س‬

‫‪116‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪3‬ح ایضررعبسارر ثن‪،‬سم ررعامسوکرراسمنرر ث سفقررن س)س‪1‬رساورراسمررعن سارردسنثسخ ا رر سث رر ساناثرس‬

‫اضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن سایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سمنوررز‪،‬ساأوگرر بسممگنگرر س‬
‫ی ستسمنل ثبستیونساحصگالتسیعل سامگگاسمگ نننح‬
‫‪4‬ح ادسمنلر ثسپگ گرنبستسا بگرمسفگصر دس رعبسار ثنساضر گاسوگ گر ستسای برع سثن ساوعنمگرکس‬
‫وکسوعثشنع سهلنساردسامر انسآمنور س رعبساوراسثوع ر سوردسنثسایرشسای برعثن سفمعلگر س‬
‫مرر سه عونرر سارر تبسوررمسثابسنثسق رررعتسارر ثنساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن سشررنو س‬
‫مگن عو ح‬
‫شرایط عضویت بورد تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬
‫مادۀ پنجمسس س‬
‫ساوعنمگررکسایسمگررعبسایضررعبسوررعنثسی ر ستاقر سشررناو س‬ ‫ایضررعبسا ر ثنساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن‬
‫ذو‪،‬سامگگاسمگ نننح س‬
‫‪1‬ح ناش اسامه سجب‪،‬سایسیض و سا ثنسایسقعه سثوع سمؤ رۀساحصگ‬
‫‪2‬ح ناشر اسنثقررۀساحصررگ سور اج‪،‬سمع ر نساررعسثابرردسی ر سپ عهر ‪،‬سپ نر ا ستسپ نر تبسوررعس‬
‫پ ن ‪،‬ساعسناش اس ن ساحصگ سنتو ثا س‬
‫‪3‬ح ناش اساجناۀسو ساج‪،‬سپنبس ع سنثسام ثساوعنمگک‬
‫‪4‬ح ناش اسشهنتسهگکستساخالکسو گ س‬
‫سس‬ ‫‪5‬ح آشنعو سادسوک سایسیاعههعبسمم بنساگاسال‬
‫‪6‬ح ه اش اساضعنسمنعف سارعسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل حسنثسصر ثا سوردسیضر سار ثنسارعسوکر سایس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیرعل سناثابساضرعنسمنرعف ساعشر ساعور سفر ثحساضرعنسمنرعف سثاسخعهر سدسپرنبس‬
‫ه ن سثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن سثاسنثسقنوعبسا واثنح‬
‫حاالت عزل عضو بورد تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬
‫مادۀ ششم‬
‫‪1‬ح غگعا سمر ر‪،‬ساضعفدسایسوهعثسق ردسا تبسنالو‪،‬سم قدح‬
‫‪2‬ح ررنسیضر سار ثنسنثسصر ثتسناشر اسمشررک‪،‬سقر بسمگ اهر سا ر م عبسخر وشسثاساییضر و س‬
‫نثا ثنسو بعسادسثئگرسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن سپگشکشسه عو ح‬
‫وظایف و صالحیتهای بورد تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫گاسوگ گ ستسای بعث ساوعنمگکسناثابستظعوفستسصالوگ س عبسذو‪،‬سمگبعش ‪ :‬س‬ ‫ا ثنساض‬
‫انث رر ستساعینورر سی رر سایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستسخص صرر ساررعسثیعورر س‬ ‫‪1‬ح‬
‫ممگعث عبسپوونف دسش ح‬
‫ای بررعثن سسمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ستسام گررمسآبسارردسا ررع س‬ ‫‪2‬ح‬
‫ممگعث عبسجب سش ح‬
‫ای بررعثن سمجرر نسمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسسمؤ رررعتسساحصررگالتسیررعل سارردسا ررع س‬ ‫‪3‬ح‬
‫ممگعث عبسپوونف دسش ح‬

‫‪117‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪4‬ح اایرعذساصر گاسنثسمر ثنسانامرۀسفمعلگر سسمؤ ررد‪/‬سانهعمرردس رعبسمؤ رررعتساحصرگالتسیررعلس س‬

‫ودسنثستضمگ سخ سوگ سجناثناثه حس‬
‫‪5‬ح اایررعذساص ر گاستسپگشررنهعنسآبسارردسش ر ثابسیررعل ستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سنثسم ر ثنسا جررفس‬
‫فمعلگر سمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسهعشر سایسمشررکالتسپنت ررۀس‬
‫اض گاسوگ گ ستسای بعثن سمگبعش ح‬
‫‪6‬ح ا تونستثوشعرس عبسآم یش سانابسمؤ رعتساحصگالتسیعل ح س‬
‫جلسات بورد تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬
‫مادۀ هشتم‬
‫‪1‬ح ق رعتسیعنبسار ثنساردسزر ثسمرنلاسس رۀسنتسارعثسناورنسمگ رنننحسق ررعتسفر کسالمرعن ساردس‬
‫اص گاسثئگرسا ثنستسوعس دسیض سا ثنسناونسش سمگ اه ح س‬
‫‪2‬ح هصع سا تونسق رعتسار ثنسارعسوضر ثسنتسا رعسایسایضرعءساک گر‪،‬ستساصرعمگاسارعساو نور سور‪،‬س‬
‫ایضعبسوعضنسق ردساایعذسمگ نننح س‬
‫‪3‬ح نثسصر ثتسارررعتبسآثا‪،‬سسهلررنسزنفر سورردسثئررگرسا ر ثنسارردسآبسثابسمگ ر سمم بررنسشررنعخ دس‬
‫مگش نح‬
‫مسؤولیتها‬
‫مادۀ نهم‬
‫امگگاسممعتبستسمنش سا ثنسادسمنل ثسپگشبننسق رعت‪.‬‬ ‫‪1‬ح‬
‫اص و سپالههعبس دستاث‪،‬سمع اث‪،‬سثام اث‪،‬سششسمع دستس عالهۀسا ثن‪.‬‬ ‫‪2‬ح‬
‫اص ر و سق ر ت سیمعهبن ر بساررنابساثاوررۀس ررزاثیساثیوررعا سخ ر نبسارردسمؤ رررعتساحصررگالتس‬ ‫‪3‬ح‬
‫یعل ‪.‬‬
‫م علمدستسمنتثس زاثیساثیوعا سخ نبسمؤ رعتساحصگالتسیعل ‪.‬‬ ‫‪4‬ح‬
‫اثیشرگعا ‪،‬ساأوگر سستسوررعسثنسه رن سن ر س ررزاثیساثیورعا سخر نبسمؤ رررعتساحصرگ ستساثاسورردس‬ ‫‪5‬ح‬
‫مک رر سا صررگدساررنابساصررالزستسوررعسثنس ررزاثیساثیوررعا سخرر نبسمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل ‪.‬‬
‫م علمدستسمنتثسممگعث عبسای بعثن ستساص و سههعو سآبسانابسا بگم‪.‬‬ ‫‪6‬ح‬
‫م علمد‪،‬سام و‪،‬ستسپگشنهعنسا نعنساقنگن سن سناش د‪.‬‬ ‫‪7‬ح‬
‫اررر توا‪،‬سم علمرررد‪،‬سامررر و‪،‬ستسپگشرررنهعنسزنیالم هرررع‪،‬سث ن ن رررع‪،‬سخررر سمشررر س رررع‪،‬س‬ ‫‪8‬ح‬
‫مگکعهگزمهعبساثیوعا ستساص و سآههعح‬
‫م علمدستسمنتثساح گ‪،‬سه رعوبس اثیورعا س رعستساهگرۀسفگر اکسمنع ر ساردسمؤ ررعتسار سدسمنلر ثس‬ ‫‪9‬ح‬
‫اصالز‪.‬‬
‫ایررالبسث ر سه ررعوبساررعیه نبسمرر ک سمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪10‬ح‬
‫اررنسا ررع سمنو رردس ررعبسور ر سش ر ستسهشررنسآبسایسزنوررمستو ر س ررعو ستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل ساعسو نس واثبسمیص ‪.‬‬

‫‪118‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شررعم‪،‬س ررعخ اسمؤ رررعت‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررسگالتسیررعل سق ورر سنثسثتهرر س‬ ‫‪11‬ح‬

‫سمؤ ردسوعسانهعمد‪.‬‬ ‫ای بعثن سادس‬
‫هلررعثتسایسآمنو هررعبساضرر گاسوگ گرر سسمؤ رررعتساحصررگ ‪،‬و گ ۀساص ر ستسو گ ررۀس ررعبس‬ ‫‪12‬ح‬
‫فنی سآههعسس‬
‫اهگد‪،‬ساشنو ستسا ع سن سانهعمدس عبساض گاسوگ گ سادسمؤ رعتساحصگ ‪.‬‬ ‫‪13‬ح‬
‫اهگۀسپالبسارنابساق ور سظنفگر سو گ رۀسس رعبساصر ستسفنیر ساضر گاسوگ گر سپر اسځبس‬ ‫‪14‬ح‬
‫عستسآمنو س عبساض گاسوگ گ سمؤ رعتساحصگ ‪.‬‬
‫اشر ومستسانغگر سمؤ رررد‪/‬سانهعمرردس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سارردسمنلر ث‪،‬سپگ ر اس‬ ‫‪15‬ح‬
‫نثسثته ساض گاسوگ گ ستسای بعثسن ‪.‬‬
‫ثیعو ساص‪،‬ساگ نف سنثساصعمگاستسفگص دس عبسمنا زد‪.‬‬ ‫‪16‬ح‬
‫کعثبساعسثوع ر ساضر گاسوگ گر ستسای برعثن سنثسخصر سثتهرس ساه یرع سارعیه نس رعبس‬ ‫‪17‬ح‬
‫مر ک ستسآم ییسآههع‪.‬‬
‫انث سنجگمس زاثیساعیه نبسمر ک سادسمنل ثسای بعثن سمؤ رعتساحصگالتسیعل ح‬ ‫‪18‬ح‬
‫کعثبستس ع ن ساعس عونسو گ ۀس ع‪/‬و گرگ بس عبساوعنمگک‪.‬‬ ‫‪19‬ح‬
‫م علمررد‪،‬سپگشررنهعنستسام ر و‪،‬سج ر اهگا‪،‬سمقررنثاتستسزنیالم هررعبسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستس‬ ‫‪20‬ح‬
‫ای بعثن ‪.‬‬
‫وعثسنثسثا عبسخ نسو عو ستسا قاللگ ساناثرساض گاسوگ گ ستسای بعثسن ‪.‬‬ ‫‪21‬ح‬
‫انجناثبسثتاا ساعسشبکدساضر گاسوگ گر سآ رگعس‪-‬سپررگ گکستس رعونسشربکدس رعبسمرناب ساردس‬ ‫‪22‬ح‬
‫سادسمنل ثسا مدسانهعمدس ع‪.‬‬ ‫اض گاسوگ گ ساگاسال‬
‫‪.‬‬ ‫مگکعهگزحسا عن سم انسایسارهگالتسشبکدس عبساض گاسوگ گ ستسای بعثسن ساگاسال‬ ‫‪23‬ح‬
‫و زسمحنمگ ساصعمگاسا ثنساض گاسوگ گ ستای بعثن ‪.‬‬ ‫‪24‬ح‬
‫وظایف همکار تخنیکی‬
‫مادۀ دهم‬
‫انلگاسق رعتسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساوعنمگکح‬ ‫‪1‬ح‬
‫اهگدساقن ابسق رعتسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساوعنمگکح‬ ‫‪2‬ح‬
‫اخوساأوگ بساقن ابسا ثنسایسثئگرسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساوعنمگکح‬ ‫‪3‬ح‬
‫اوجعنس ع ن سمگعبسایضعبسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساوعنمگکح‬ ‫‪4‬ح‬
‫احنونسص ثتسق رعتسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن سنثسو ع سپنتا و ح‬ ‫‪5‬ح‬
‫اک گنسفگص دس رعبسار ثنساضر گاسوگ گر ستسای برعثن ساردسمناقر سمنار سامر سایساأوگر سبس‬ ‫‪6‬ح‬
‫ثئگرسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ح‬
‫اخوسامضعبسایضعبسا ثنسنثسفگص دس عبسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن ح‬ ‫‪7‬ح‬
‫اش نافسنثسق رعتسا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن حس‬ ‫‪8‬ح‬
‫و زسمحنمگ ساصعمگاسا ثنساض گاسوگ گ ستای بعثن ‪.‬‬ ‫‪9‬ح‬
‫س‬

‫‪119‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫تنظیم امور مربوط به پروسۀ بازنگری مسلکی‬
‫ترکیب هیأت بازنگر مسلکی‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫سپگشررنهعنستسایسقعهرر سارر ثنس‬ ‫گررأتساررعیه نسایسزررن سثوع رر ساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن‬ ‫‪1‬ح‬
‫اض گاسوگ گ ستسای بعثن ساأوگ سمگ نننح‬
‫ایضعبس گأتساعیه نسمر ک سایس ردسالر سپرنبساراسساردسانع ر سامر انسپر نح س رع‪،‬سنوسعثا نر س‬ ‫‪2‬ح‬
‫عبسمؤ ردساحصگ ستسانهعمدسم ثنساعیه نبسوگاساعیه نبسامگگاسمگ نننح‬
‫گأتساعیه نسسانسا ع سایصوسثش بستسسا سزنف سشعبسنثساگاسان زو سمگش ه حسس‬ ‫‪3‬ح‬
‫ه عون رس ثوع ساضر گاسوگ گر ستسای برعثن سورگاسارعیه نبساردسوگرعس کرعثساینگکر سهگرزس‬ ‫‪4‬ح‬
‫مش س گأتساعیه نسمگبعش ح‬
‫شرایط عضویت تیم بازنگران مسلکی‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫ج س زونشساعیه نابسشناو سذو‪،‬ساعو سم هلنس نف دسش ن‪ :‬س‬ ‫نثسم‬
‫اعیه نابسمر ک سایسمگعبسایضعبسوعنثسی سمؤ رعتسنتل ساه یع سمگ ننه ح‬ ‫‪1‬ح‬
‫اررعیه نابساعو ر ساشرریع سشعور ر دستسمررع نسنثسثش ر دسخ ر نسار ن ستسامهر سوررعثبساررنابساورراساناث س‬ ‫‪2‬ح‬
‫ناش دساعشن ح‬
‫ناثابس عاقدسخ ستسشهنتسهگکساعشن ح‬ ‫‪3‬ح‬
‫و اج‪،‬سمع نسا ن ستسادسنثقدسنتو ثاساثقحگ سنان سمگش نح‬ ‫‪4‬ح‬
‫ناثابساجعث سوعف ساوعنمگکسنثسیمگندس عبسی ‪،‬ساحقگق ستسا ثورساعشن ح‬ ‫‪5‬ح‬
‫سایص ص سیاعبساه گر سا و سناش دساعشن ح‬ ‫ادسوک سایسیاعبس عبساگاسال‬ ‫‪6‬ح‬
‫ارتقای مهارتهای بازنگران مسلکی‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫‪1‬ح ارعیه نابسامر سایساونکرردسث ر عسمنحگررعسارعیه نساورراساناث سممنفر سمگ سننهر ‪،‬ساعور سنتثرسآم یشر س‬
‫ثاس سنبسه عون حس‬
‫‪2‬ح نتثرسآم یشر سقهر سآشررنعو ساررعسممگعث ررع‪،‬سشررعخوس ررعست ر ن ثنس ررعساررنابس نوررکسایسمناورر‪،‬س‬
‫ای برعثن ‪،‬سزررنیسانخر ثنس ن ررعحساررعیه نبسایسمؤ ررردساحصررگ ستسوررعسانهعمرردسی ر ‪،‬سثایناثبستس‬
‫سثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن سناونسمگ ننن‪.‬‬ ‫ممگعث عبساخالج سا‬
‫حاالت عزل بازنگران مسلکی‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫‪1‬ح خررال ستثیبسایسا ررنعنساقنگن ر سارردسش ر سزنیالم رر‪،‬س ررعستسث ن ر نس ررعبسثوع ر ساض ر گاس‬
‫وگ گ ستسای بعثن ستساحصگالتسیعل سوگاساقنابسپنت دساعیه نبسمر ک ح‬

‫‪120‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ح اابررعتساضررعنسمنررعف سنثسمؤ رررۀساحصررگالتسیررعل سورردسمنحگررعساررعیه نسممنفر سشر سا ر هسنثس‬

‫ص ثا سودسثوع سثاسنثسقنوعبسجناثسه ان ساعش ح‬
‫‪3‬ح ی حسو زسمحنمگ سپنت ۀساعیه نبح‬
‫تضاد منافع‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫‪1‬ح اعیه نساعو س گ سه عساضرعنسمنرعف سارعسمؤ ررۀساحصرگالتسیرعل سورعسانهعمردسی ر ساحر سسپنت رۀس‬
‫اعیه نبسه اش دساعش حسنثسص ثتسناش اساضعنساعو سث عساظهعثسه عو سح‬
‫‪2‬ح اررعیه نسارردسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسمنر ر سارردسآبسمؤ ررردسمگبعشر ‪،‬سقه ر ساررعیه نبسس‬
‫ایزاحسه گ نننح‬
‫‪3‬ح اعیه نابساعو سجبر‪،‬سایسایرزاحساردسمؤ رردساحصرگالتسیرعل سفر ثحساضرعنسمنرعف سثاساک گر‪،‬سسه ر ن س‬
‫امضعسه عو ح س‬
‫الیحۀ وظایف بازنگران مسلکی‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫ستسوررعسنثساتلررگاسق ررردس‬ ‫‪1‬ح مرررؤت ساررگاساررعیه نسایسقعهرر سثوع رر ساض ر گاسوگ گرر ستسای بررعثنس‬
‫گأتساعیه نسامگگاسمگ نننح‬
‫‪2‬ح اعیه نابسمر ک سمک فساه سپگشسایسثفر اساردسمؤ رردساحصرگ سمر ثنسارعیه نب‪،‬سور ساجر‪،‬سورکس‬
‫رردسجبرر‪،‬س ررزاثیساثیوررعا سخ ر نبستس ررعونسا ررنعنسمررناب سارردسمؤ ررردساحصررگ سثاسسقه ر سس‬
‫نثوعف سسازالیعتسالیح‪،‬سنجگقعسم علمدسه عون سس‬
‫‪3‬ح گأتساعیه نسادس ثتو ساقن ابسجربالسامگرگاسشر سورعثسخر نسثاسآغرعیسمگن عونر سارعسایسضرگععستجر س‬
‫ق گنبس نننح‬
‫‪4‬ح گأتس ارعیه نسمک رفساهر سارعس ردسقنبردس رعبسمؤ رردساحصرگ سثاسم رعامسممگعث رعبساضر گاس‬
‫وگ گر ستسای بررعثن ‪،‬سشعخصرردس ررعبسآب‪،‬سث ن ر نسه ررن سن ر ستسفعثم ر ساأوگر سشر سایسقعه ر س‬
‫ا ثنساض گاسوگ گ ستسای بعثن سادسص ثتسوض ثبساعیه نبستسسه ن سن سه عون ح‬
‫‪5‬ح ثیعور سمحنمگر سق رررعت‪،‬ساحررعس ررعستسوعف رردس ررعبساررعیه نبسمرر ک سقزئر سایسمک گر س ررعبس‬
‫اعیه نابسمگبعش ح‬
‫‪6‬ح اررعیه نابساعو ر سنثس ن ررعحساررعیه نبستساهگرردس ررزاثیسغگنقعهب اثاهرردسی رر‪،‬سه عون ر ستسجضررعتتساررنس‬
‫مبنعبسا نعنستسش ا سادسص ثتسنجگمستسادساا عکسآثاساهجعحسش نح‬
‫‪7‬ح ه ررن ستس ررزاثیساررعیه نبساررعستج ر سورردسارردسز ر ثسث ر سایسزنوررمسا ر ثنساض ر گاسوگ گ ر ستس‬
‫ای بعثن ساأوگ سهش ساعش ‪،‬سمحنحسا ن ‪،‬س گ سورسومسهشنستسپیشسآبسثاسه اثنح‬
‫‪8‬ح اررعیه نابساررعسمنر ر اعبسمؤ رررد‪/‬سانهعمررۀساحصررگالتسیررعل ساحر ساررعیه نبسزر ثبسثف ررعثسه عونر س‬
‫ودسشعور دسوکساعیه نسا ستسایسثف عثسا گشس هدسخ نسناثبسه عون ح‬
‫‪9‬ح اعیه نابسنثسپه بساعیه نب‪،‬سث ن عو سمؤ ردساحصگ سثاسهگزسادسنتیسناثه ح‬
‫‪10‬ح اررعیه نابسنثسثتیساخگررنساررعیه نبسنثسهش ر ساررعس گررأتسث بررنبسمؤ رررد‪/‬سانهعمررۀسساحصررگ ‪،‬س‬
‫هقع سج تستسضمفسمؤ رد‪/‬سانهعمدسسثاسا تبسذونسه گجدساو عل سشنوکس عیه ح‬

‫‪121‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سثاس‬ ‫گررأتساررعیه نسام ر سایساک گرر‪،‬سه ررن سن ر ‪،‬س ررزاثیساررعیه نبسمؤ ررردساحصررگ سمنا ر‬ ‫‪11‬ح‬
‫ام سایسامضعسادسیتنسانواسفنص سادسثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن سار گاسه عون ح‬
‫‪12‬ح ارعیه نابسنثسجبررع سه ررناتسنان سشر سارردس ررنسممگررعثسای بررعثن ‪،‬سا ضررگحعت‪،‬س ر عثیس ررعستس‬
‫پگشنهعناتسم ص‪،‬سودسه ن سنان سش سثاسو عو سون ‪،‬ساثاودسه عون ح‬
‫‪13‬ح اعیه نابسنثسجبع س زاثیساهگردسشر ستسو هردس ر سه رن سن ر ساردسار ثنساضر گاسوگ گر س‬
‫تسای بررعثن سقرر ا سن سارر ن سنثسصرر ثتسضررنتثت‪،‬سجنعیرر سایضررعبسا ر ثنسثاسنثسجررر سه ررن س‬
‫نان سش سفنا اسه عون ح‬
‫همکار تخنیکی‪/‬کارشناس ریاست‪.‬‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫وعثشررنع سثوع رر ساثاقررعبسوگ گرر ستسای بررعثن سوررکس رردسجبرر‪،‬سایسایررزاحساررگاساررعیه نسارردس‬ ‫‪1‬ح‬
‫مؤ ررردساحصررگ سمرر ثنسهلررنسزرر سمک رر سث رر ستساو گرر‪،،‬ساقنرر ابساررعیه نبسثاسقهرر س‬
‫آمعن ستس ع ن ساه نسثته ساعیه نبسازالعسمگ ح‬
‫ام ر سایسامگررگاستسا ظگررفساررگاساررعیه نسایسقعه ر سا ر ثنساض ر سگاسوگ گ ر ستسای بررعثن ‪،‬سایضررعبس‬ ‫‪2‬ح‬
‫اگاساعیه نسثاسایسانهعمدساعیه نبسم سمگرعینح‬
‫وعثشنع سنثس ع ن سارعسایضرعبسارگاسارعیه نسنثسم یر سمشریوسا رنعنستسمر اثفسمر ثنسهلرنس‬ ‫‪3‬ح‬
‫اعیه نبسثاسایسثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن سار گاسمگ ننه حس‬
‫وعثشررنع سنثسمرر ن س ررعیبسثته ر ساررعیه نبساررعسا ر عن سایست ررعو‪،‬س ر م ستساصررنبساررعس گررأتس‬ ‫‪4‬ح‬
‫اعیه نس کعثبسمگن عو ح‬
‫وعثشررنع ساررعساررگاساررعیه نسقه ر سار ر گاسن ر س ررزاثیساررعیه نبسارردسش ر سض ر عواسآبسارردس‬ ‫‪5‬ح‬
‫ثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن س کعثبسمگن عو حس‬
‫کررعثساینگکر سنثسامر ثسمنار سارردساصر گاس گررنبس گررأتساررعیه نسار سزررن سار ن ستسم اخ رردس‬ ‫‪6‬ح‬
‫ه گکن ح‬
‫مدت بازنگری در هر مؤسسه‪/‬برنامه تحصیلی‬
‫مادۀ هژدهم‬
‫م ر تساررعیه نبسنثس ررنسمؤ رررد‪/‬سانهعمرردساحصررگ ساررعسا قرردسارردس ررعخ عثساشررکگالا سمؤ رررد‪/‬س‬ ‫‪1‬ح‬
‫انهعمدستسام انسشمبعتسمنا سآبسامگگاسمگ نننح‬
‫یمعبساعیه نبسمر ک سنثسوکسمؤ رد‪/‬سانهعمدساحصگ سنتسال سپنبسثتیسمگبعش ح‬ ‫‪2‬ح‬
‫اعیه نابسنتسال سپنبسثتیستج سناثه ساعس زاثیساعیه نبسخ وشسثاساک گ‪،‬سه عون ح‬ ‫‪3‬ح‬
‫مر تسذوررنسش ر سمنر ث سفقررن سنتحستس ر حساورراسمررعن ‪،‬سشررعم‪،‬سثتی ررعبسثفر اسنثستالوررعتستسوررعس‬ ‫‪4‬ح‬
‫ان ش سایس عودسه گ نننح‬
‫نثسص ر ثا سورردسشررمبعتسوررکسمؤ رررد‪/‬سانهعمرردساحصررگ سنثسنتستالو ر سم جمگ ر سناش ر دساعش ر ‪،‬س‬ ‫‪5‬ح‬
‫نثسخص سامگرگاسیمرعبسارعیه نب‪،‬سس رنسشرمبدسوکرساسورکسمؤ ررد‪/‬سانهعمردساحصرگ سمرر ق‪،‬س‬
‫ثاسناثنح‬

‫‪122‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل چهارم‬
‫نتظیم امور مربوط به پروسه اعتباردهی اکادمی‬
‫ماده نزدهم‬
‫‪1‬ح ا ررعحسمؤ رررعت‪/‬انهعمدس ررعبساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستسخص صرر سارردسشرر سمؤ رررعتس‬
‫احصررگالتسیررعل سخررعثق ستسشررمبعتسآبسورردسنثسافغعهررر عبسفمعلگرر سمرر سه عونرر ساررعا سثتهرر س‬
‫ای بعثن سم س ننه ح‬
‫سمؤ ردس‪/‬سانهعمدس عبسمؤ رعتساحصگالتسیعل سص ثتسمگ گننح‬ ‫‪2‬ح پنت ۀسای بعثن سادس‬
‫مراحل اعتباردهی به سطح مؤسسه‬
‫مادۀ بیستم‬
‫‪1‬ح مرحلــۀ اول‪:‬سمنو رردسورر سا رر سورردسنثسآبسمؤ رررعتساحصررگ سورر اج‪،‬سممگررعثس ررعبس‬
‫وررعثو ساضر گاسوگ گر ستسای بررعثن سمنو ررۀسات سثاساک گرر‪،‬ستس ررزاثیساثیوررعا سخر نبس‬
‫خرر وشسثاساهگرردستسارردساناثرساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن سمگ ن رر ن ستسم ررعامسآبساررگاس‬
‫اعیه نابسمر ک سمؤ ردسثاساعیه نبسم سه عون ح س‬
‫س‬ ‫‪2‬ح مرحلــۀ دوم‪:‬سمنو رردسورر سا رر سورردسنثسآبسمؤ رررعتساحصررگ سممگررعثس ررعبسوررعثو‬
‫اض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سمنو ررۀسنتحسثاساک گرر‪،‬ستس ررزاثیساثیوررعا سخ ر نبسخ ر وشس‬
‫ثاساهگرردستسارردساناث ساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سمگ ن ر ن ستسم ررعامسآب‪،‬ساررگاساررعیه نابس‬
‫مرر ک ‪،‬سمؤ ررردسثاسارعیه نبسمر سه عونر حساوراسمنو رردسهرررب ساردسمنو ررۀسات سای بررعثن س‬
‫ناثابسمق ضگعتسا ن انسم ساعش ح س‬
‫سوعمر‪،‬ر‪:‬سمنو ردسسور سا ر سوردسنثسآبسمؤ ررعتساحصرگ سا رعحس‬ ‫‪3‬ح مرحلۀ سومس)ای برعثن‬
‫ممگعثس رس عبسورعثو ساضر گاسوگ گر ستسای برعثن سثاساک گر‪،‬ستس رزاثیساثیورعا سخر نبس‬
‫خ ر وشسثاساهگرردستسارردساناثرساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سمگ ن ر ن ستسم ررعامسآب‪،‬ساررگاس‬
‫اررعیه نابسمررر ک ‪،‬سمؤ ررردسثاساررعیه نبسمرر سه عونرر حسمق ضررگعتساورراسمنو ررد‪،‬سهلررنسارردس‬
‫منو ۀسات ستسنتحسا ن انسم ساعش ح‬
‫نمرات اعتباردهی به سطح مؤسسه‬
‫مادۀ بیست و یکم‬
‫ساررنابس ررنسمنو ررد‪،‬سور ساجرر‪،‬سفگصر بسوعمگررعا سارردسشررنزسیوررنسنثسهلررنس‬ ‫سای بررعثن‬‫م ررعامسوررعثو‬
‫نف دسش سا ‪.‬‬
‫ررردساحصرگ سور ساجر‪،‬ساعور س‪51‬س‬ ‫‪1‬ح نثسمنو رۀسات سای بررعثن سامر سایساررعیه نبساگنتهر ‪،‬سمؤ‬
‫گ‪،‬سه عو ‪ .‬س‬ ‫فگص سثاسم عامسوعثو سای بعثن سمنو دسات ستسنتحساک‬
‫رردساحصرگ سور ساجر‪،‬ساعور س‪71‬س‬ ‫‪2‬ح نثسمنو ۀسنتحسای برعثن سامر سایسارعیه نبساگنتهر ‪،‬سمؤ‬
‫گ‪،‬سه عو ‪.‬‬ ‫فگص سثاسم عامسوعثو سای بعثن سمنو ۀسات ستسنتحساک‬

‫‪123‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪3‬ح نثسمنو ررۀس ر حسای بررعثن سام ر سایساررعیه نبساگنته ر ‪،‬سمؤ ررردساحصررگ سو ر ساجرر‪،‬ساعو ر س‬
‫‪85‬سفگص سثاسم عامسوعثو سای بعثن سمنو ۀس حساک گ‪،‬سه عو ح‬
‫شرایط درخواست مؤسسات تحصیالت عالی به مراحل اول و دوم اعتباردهی‬
‫مادۀ بیست و دوم‬
‫سفمعلگ سایستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫ناش اسق ایسث‬ ‫‪1‬ح‬
‫ناش اسام گنمنع ح‬ ‫‪2‬ح‬
‫ناش اسانهعمد‪،‬سهصع ستسم نناتسنث ساأوگ سش ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫‪3‬ح‬
‫ناش اسو اج‪،‬سوهرعثسا ر عنسناو ر سارعسنثقرۀساحصرگس سور اج‪،‬سمع ر نبسورعسارعالسارنسایسآبس‬ ‫‪4‬ح‬
‫نثس نسنوسعثا ن ح‬
‫فررنا اسه رر نبسیمگنررۀسارر ثورسنثشرر عخعهدس ررعبسا ثور ر سایرراسایسنتل ر ستسخص صرر ستس‬ ‫‪5‬ح‬
‫ناش اسالاناا اث عبسمجهزسانابساوجعنسثش دس عبسی حسزبگم ح‬
‫ناش اسو عایعهۀسفمع ح‬ ‫‪6‬ح‬
‫ناش اسمنوزساحقگقعتسی ساعسآاعثساحقگق ح‬ ‫‪7‬ح‬
‫ناش اسایشسهشناتسمجهزح‬ ‫‪8‬ح‬
‫فمررع سا ر نبسو گ ررۀس ررعبساص ر ستسفنی ر سا ررمدستسا بگررمسونوک ر لا‪،‬ساحقگقررعتسی ر ‪،‬س‬ ‫‪9‬ح‬
‫اض گاسوگ گ س ‪،E-learning‬سهلاستسن س گاح‬
‫فمع سا نبساهج اسمحصالبستسفعثغعبح‬ ‫‪10‬ح‬
‫ا بگمسا عحسل او ستسمقنثاتستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫‪11‬ح‬
‫فمع سا نبسآمنو ساض گاسوگ گ ساعسوعثمن ابساناثبستسنف نسمنع ح‬ ‫‪12‬ح‬
‫سام حعبسوعهک ثساناث سم سام حعهعتح‬ ‫قو سمحصالبسا‬ ‫‪13‬ح‬
‫ه اش اسا صگدسوعساخ عثسو ب سنثسز سوکسس ع ساخگنح‬ ‫‪14‬ح‬
‫مؤ ردسو سودسجربالساردسمنو رۀسسات سوعمگرع سشر ساعشر س‪،‬سامر سایس وشر سوکررع سایسارعثو س‬ ‫‪15‬ح‬
‫ای بعثن سادسمنو ۀسنتحسشعم‪،‬سش سم سا اه ح‬
‫مادۀ بیست و سوم‬
‫سضر اس اونکردسشرناو سمنر ث سمرعنرس ر اسثاساک گر‪،‬سمگن عونر س‬ ‫مؤ رعتساحصگالتسیرعل سخص صر‬
‫سادسای بعثن ساک گ‪،‬سه عون س‬ ‫اعو سم اثنسذو‪،‬سثاسهگزسوگاسنثخ ا‬
‫سمؤ رعتساحصگالتسیعل سخص ص ح‬ ‫سا‬ ‫‪1‬ح اک گ‪،‬سف ثحسی حسمرؤتلگ‬
‫‪،‬ساخوسفگرستساقنابسمصعث سایسزنومسوکسورع سمشیوسح‬ ‫‪2‬ح ناش اسورع ساعهک ستاو‬
‫شرایط درخواست به مرحلۀ سوم اعتباردهی (اعتباردهی کامل)‬
‫مادۀ بیست و چهارم‬
‫مؤ ردساحصگ سم سا اه سادسمنو رۀس ر حسای برعثن سخر نسثاسوعه ور سه عور سوردسارنسیرالترسناشر اس‬
‫شناو سمن ث سمنو ۀسات ستسنتحسای بعثن سناثابسشناو سذو‪،‬ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح م فقگ سنثسمنو ۀسنتحسای بعثن ح س‬

‫‪124‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ح ناثابسآاررعثساحقگق ر ساررعسا گ ر سنثساهکشررع سوررعسورر‪،‬سمشررکالتسقعممرردسا ر ن ستسنثسژتثهررع س‬

‫عبسناخ ستسخعثق سهشنسش ساعش ح‬
‫‪3‬ح ناش اسمنوزسخالجگ ستسفنعتثبح‬
‫‪4‬ح ناش اسسمنعا سمعل سوعف ح‬
‫مادۀ بیست و پنجم‬
‫سضر اساونکرردس‬ ‫مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخص صر سوررگاسنثسخ ا ر سارردسمنو رردس ر حسای بررعثن‬
‫شناو سمن ث سمعن سههاسثاسا کگ‪،‬سمگن عون ساعو سشناو سذو‪،‬سثاسهگزسناثاساعشن س‬
‫‪1‬ح ناش اسسام گنسمنع سناو ساعساجهگزاتسالیحساحصگ ‪،‬ستسیونانع عبسم ثنسهگعیح‬
‫‪2‬ح اک گرر‪،‬سفرر ثحسیرر حسمرررؤتلگ سا رر سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخص صرر سوررگاسنثس‬
‫خ ا سادسمنو ۀس حسای بعثن ح‬
‫تصامیم در مورد اعتباردهی به سطح مؤسسه‬
‫مادۀ بیست و ششم‬
‫سمؤ رررد‪،‬س‬ ‫ا ر ثنساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثسن ر ‪،‬سپرررسایسم علمررۀسه ررعوبساررعیه نبساررنابسای بررعثن‬
‫وک سایساصعمگاسذو‪،‬سثاساایعذسمگن عو ‪:‬‬
‫‪1‬ح ا رر و س ررن سای بررعثن سارردسمؤ ررردساحصررگ ساررنابسمرر تسپررنبس ررع سجعارر‪،‬سای بررعثس‬
‫مگبعش ‪.‬‬
‫‪2‬ح نثسصرر ثا سورردسپنت ررۀساررعیه نبسنثسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سانررعانسنالورر‪،‬سم قرردسایس‬
‫قعهر سار س ثنساضر گاسوگ گر ستسای برعثن ساردسارعخگنساگ ر ‪،‬س رن سای برعثن سجب ر سالر س‬
‫اک گ‪،‬سپنت ۀساعیه نبسجعا‪،‬سای بعثسا ح‬
‫‪3‬ح ا و سنتثرسهعمزنبسقه ساک گ‪،‬سممگعث ع‪.‬‬
‫‪4‬ح ی حسا و سای بعثن ‪.‬‬
‫‪5‬ح ی ر حساک گرر‪،‬سممگعث ررعستس ر ن ثنس ررعستسوررعسی ر حساک گرر‪،‬سفگص ر بسوعمگررعا سارردسم ه ر حسآبس‬
‫ا سودسادسمؤ ردساحصگالتسیعل سای بعثسنان سه سش نح‬
‫‪6‬ح ن ررع سوررکسمؤ ررردساحصررگالتسیررعل سه اه ر سنثسوررکسمر تسممررگا‪،‬سممگررعثس ررعستس ر ن ثنس‬
‫ررعبسای بررعثن سثاساک گرر‪،‬سه عورر سالرر سمرر تس‪18‬سمررع ساررناوشسمه رر سنان سمگشرر نحسنثس‬
‫ص ر ثتسی ر حساک گرر‪،‬سممگعث ررع‪،‬سم ر اثنساررعنوب سنثسم عاق ر ساررعسمقررنث ساض ر گاسوگ گ ر ستس‬
‫ای بعثن ساعالوشسا بگمسمگ نننح‬
‫‪7‬ح نثسوررعالتسضررمفسش ر و ‪،‬ساالنثه ر سپگشررنهعنسمر ر تنسوررننبسمؤ ررردساحصررگ ‪،‬سم ررعامس‬
‫جعه بساحصگالتسیعل سم ک سص ثتسمگ گننح‬
‫تعلیق اعتبار به سطح مؤسسه‪/‬برنامه‬
‫مادۀ بیست و هفتم‬
‫ن ررع سثوع ر ساضر گاسوگ گر ستسای بررعثسن ر سپرررسایسانث ر سنثسوعفر سونر سسورردسسمؤ رررد‪/‬انهعمدس‬
‫احصگ سای بعثسوعف د‪،‬سممگعث رعستس ر ن ثنس رعبسممگنردسثاسنثسزر سپرنبس رع سو رزسورنن سه اهرر دس‬
‫تسوررعسایسج ر اهگا‪،‬سمقررنثاتستسل ر او ستیاثتساحصررگالتسیررعل س نوش ر سه ر ن سا ر ‪،‬ساناثرسای بررعثن س‬

‫‪125‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ادسا ثنسای بعثن سپگشنهعنسم سه عور سارعسارنابسم علمردستضرمگ ‪،‬سورکسارگاسانث ر سوننر سم شرک‪،‬س‬
‫ایسایضررعبسار ثنساضر گاسوگ گر ستساررعیه نابسمرر ک ساورراساناث سثاسارردسمؤ ررردسایررزاحسه عور حسپرررسایس‬
‫انث س ن ع سمم ر حس رنننسوردسمؤ ررد‪/‬انهعمدسمروو ثسه اهرر دسممگعث رعستس ر ن ثنس رعبسممگنردسثاس‬
‫و زسه عو ‪،‬سپررسایسساأوگر س بسار ثن‪،‬سای برعثسمؤ ررد‪/‬انهعمدساحصرگ ساردسوعلر سام گرمسنثسآمر ستساردس‬
‫مؤ رد‪/‬انهعمدسموو ثسالر )س‪9‬رس مرع سمه ر سنان سمر سشر نستسنثسصر ثتسیر حساهبر ن‪،‬سای برعثساوعنمگرکسس‬
‫تبسزبمساوکعحسا نعنساقنگن س سم س نننح س‬
‫اعتباردهی مجدد به سطح مؤسسه‬
‫مادۀ بیست و هشتم‬
‫‪1‬ح م ر تسای بررعثن سمؤ رررد‪/‬انهعمۀساحصررگ ساررنابسپررنبس ررع سم ر ساعش ر حساررعیه نبساررنابس‬
‫ای بررعثن سمجرر نسنثسقنوررعبس ررع سوهررعثحسصرر ثتسمرر س گررننستسایساررعثو سخرر اسنتثرس‬
‫ای بعثن سجب سمحع بدسم س نننح‬
‫‪2‬ح ثته سای بعثن سمج نسارعسنثسهلنناشر سممگرعثس رعبساج ور سشر سصر ثتسمر س گرنن‪،‬سوردس‬
‫زبررمسمررعنرس ش ر ا‪،‬سا ر ثنسای بررعثن سم رس سا اه ر سارردساج و ر سای بررعثستسوررعسام گررمسای بررعثس‬
‫مؤ رد‪،‬ساص گاسا گنن‪.‬‬
‫مراحل اعتباردهی به سطح برنامه های علمی‬
‫مادۀ بیست و نهم‬
‫انهعمررۀسمؤ رررعتساحصررگ سورردسور اج‪،‬یسممگررعثس ررعبساضر گاسوگ گر ستای بررعثن سثاساک گرر‪،‬سوررنن س‬
‫اعشررن ‪،‬س ررزاثیساثیوررعا سخرر نبسخرر وشسثاساهگرردستسارردساناثرساضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثن س‬
‫مگ ن ن ستسانا ع سآبساگاساعیه نابساگنته ‪،‬سانهعمدسثاساعیه نبسم سه عون ح س‬
‫نمرات اعتباردهی برنامه های علمی‬
‫مادۀ سی ام‬
‫سانابس رنسانهعمردسور ساجر‪،‬سه رنرسوعمگرعا ساردسشرنزسیورنسنثسهلرنس نف ردس‬ ‫م عامسممگعثس عبسای بعثن‬
‫ش سا ‪:‬‬
‫‪1‬ح نثسص ثتسای بعثن سوعمر‪،‬سامر ساس یسارعیه نبساگنتهر ‪،‬سانهعمردساحصرگ سور ساجر‪،‬ساعور س‪85‬س‬
‫فگص سه ناتسسثاسم عامسممگعثس عبسای بعثن سانهعمدس عبسی ساک گ‪،‬سه عو ‪.‬‬
‫‪2‬ح نثسص ثتساخوسه نرسس‪60‬سال س‪84‬سس فگصر ‪،‬سانهعمرۀسمروو ثسارعسثفر سهقرع سضرمف‪،‬سوعه ور ساردس‬
‫ای بعثن سوعم‪،‬سم سش نح‬
‫‪3‬ح انهعمۀساحصرگ سامر سایسثفر سهقرع سضرمف‪،‬سم رعامسپرالبسا بگقر ‪،‬س رزاثیسمی صرنسخر نس‬
‫ثاسارردسا ررع سهقررع سضررمفسارردسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثسن ر ساث ررع سه ر ن ستس‬
‫گأتس اعیه نساردسصر ثتسم نورزسارعالبسهقرع سضرمفسانهعمرد‪،‬ساثیورعا سخر نسثاساهجرعحسنان ‪،‬س‬
‫زاثیسخ وشسثاسادساناثرساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساث ع سمگ اثنح‬
‫‪4‬ح نثسصر ثتساخروسسو رنسایس‪55‬سفگصر سه رناتس‪،‬سانهعمرد‪،‬سای برعثن سه گ رنننستساعور سامر سایس‬
‫م تسوکرع سایساصر گاسار ثن‪،‬سمؤ رردساحصرگ ‪،‬سنتارعث س رزاثیساثیورعا سخر نبسانهعمردس‬
‫ثاسقه ساعیه نبسمج نسادسثوع ساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساث ع سه عو ح‬

‫‪126‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شرایط درخواست اعتباردهی به سطح برنامه های علمی‬

‫مادۀ سی و یکم‬
‫سفمعلگ سایستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫ناش اسق ایسث‬ ‫‪1‬ح‬
‫ناش اسانهعمد‪،‬سهصع ستم نناتسنث ساأوگ سش رستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫‪2‬ح‬
‫ناش اسو اج‪،‬سوهرعثسا ر عنسناو ر سارعسنثقرۀساحصرگ سور اج‪،‬سمع ر نبسورعسارعالسارنسایآب‪،‬س‬ ‫‪3‬ح‬
‫نثسانهعمدح‬
‫فررنا اسه رر نبسیمگنرردسارر ثورسنثشرر عخعهدس ررعبسا ثور ر سایرراسایسنتل ر ستسخص صرر ستس‬ ‫‪4‬ح‬
‫ناش اسالاناا اث عبسمجهزسانابساوجعنسثش دس عبسی حسزبگم ح‬
‫سانهعمد‪/‬مؤ رد‬ ‫ناش اسو عایعهۀسمجهزسادس‬ ‫‪5‬ح‬
‫سمؤ ردح‬ ‫ناش اسمنوزساحقگقعتسی ساعسآاعثساحقگمسش سنثس‬ ‫‪6‬ح‬
‫سمؤ ردح‬ ‫ناش اسایشسهشناتسمجهزسنثس‬ ‫‪7‬ح‬
‫سپ اځبحس‬ ‫فمع سا نبسو گ ۀساض گاسوگ گ سادس‬ ‫‪8‬ح‬
‫فمع سا نبساهج اسمحصالبستسفعثغعبسمؤ ردح‬ ‫‪9‬ح‬
‫ا بگمسا عحسل او ستسمقنثاتستیاثتساحصگالتسیعل سنثسخص سفمعلگ س عبسانهعمدح‬ ‫‪10‬ح‬
‫سه اش اسا صگدسوعساخ عثسو ب سنثسز سوکسس ع ساخگنسانهعمد‪/‬مؤ ردح‬ ‫‪11‬ح‬
‫اک گرر‪،‬سفرر ثحسیرر حسمرررؤتلگ سس)ساورراسفرر ثحسانهررعساررنابسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪12‬ح‬
‫خص ص سجعا‪،‬سا بگمسا رح‬
‫تصامیم در مورد اعتباردهی به سطح برنامه‬
‫مادۀ سی و دوم‬
‫سانهعمردسوکر س‬ ‫ا ثنساض گاسوگ گر ستسای برعثسن ر ‪،‬سپررسایسم علمرۀسه رعوبسارعیه نبسارنابسای برعثن‬
‫ایساصعمگاسذو‪،‬سثاساایعذسمگن عو ‪:‬‬
‫‪1‬ح ا و س ن سای بعثن سادسانهعمرۀسمؤ رردساحصرگالتسیرعل حسساوراس رن ‪،‬سارنابسمر تسپرنبس‬
‫ع سجعا‪،‬سای بعثسمگبعش ‪.‬‬
‫‪2‬ح ا و سنتثرسوعه و سادسای بعثن سقه ساک گ‪،‬سممگعث عسو ساج‪،‬سانابسششسمع ‪.‬‬
‫‪3‬ح ی حسا و سای بعثن ح‬
‫‪4‬ح نثسص ر ثتسی ر حسای بررعثن ‪،‬سانهعمرردسمگ اه ر ساررعسآتثنبساصررالوعتسالیح‪،‬سام ر سایسوررکس ررع س‬
‫نتاررعث س ررزاثیساثیوررعا سخرر نبستسضرر عواسآبسثاساناگ ر ستسقهرر سای بررعثسن ر سسارردساورراس‬
‫ثوع ساث ع سه عو ح‬
‫اعتباردهی مجدد برنامه های علمی‬
‫مادۀ سی و سوم‬
‫‪1‬ح م تسای بعثن سانهعمدسانابسپنبس ع سم ساعش حساعیه نبسانابسای بعثن سمج نسنثسخ اس ع س‬
‫وهعثحسص ثتسم س گننستسایساعثو سخ اسنتث سای بعثن سجب سمحع بدسم ساعش ح‬
‫‪2‬ح زبررمسمررعنرس شرر اساورراسزنیالم رر‪،،‬سارر ثنساض ر گاسسوگ گرر ستای بررعثن سم ر سا اه ر سارردس‬
‫اج و سای بعثستسوعسام گمسای بعثسانهعمد‪،‬ساص گاسا گنن‪ .‬س‬

‫‪127‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شامل شدن مؤسسه ها و برنامه های تحصیلی تحت پروسۀ اعتباردهی‬

‫مادۀ سی و چهارم‬
‫مؤ ررد‪/‬سانهعمردس رعبسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سهعمرد‪/‬سفر ثحسنثخ ا ر سشر لگ سخر وشسثاس‬
‫نثسپنت ررۀسای بررعثن سارردسثوع ر ساض ر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن ساث ررع سم ر سونن ر ستسثوع ر س‬
‫اضرر گاسوگ گرر ستسای بررعثسن رر ‪،‬ساررعسا قرردسارردسشررناو سمنرر ث سمرر انس ررگزن استسوهررعثن ا‪،‬س‬
‫مؤ رد‪/‬سانهعمۀساحصگ سثاسشعم‪،‬سپنت دس عبسای بعثن سم س عینحس س‬

‫شامل شدن مؤسسه و برنامه های تحصیلی تحت پروسۀ تضمین کیفیت و اعتباردهی‬
‫مادۀ سی و پنجم‬
‫ا عحسمؤ رعتستسانهعمدس عبساحصگ سودسق ایسجعه ه سخ وشسثاسایستیاثتساحصگالتسیعل ساخوسونن ساهر س‬
‫ادسمنل ثسه ساننبسایسام گعیاتسای بعثن ‪،‬ساعو سپنت ۀساض گاسوگ گ ستسای بعثن سثاسا بگمسه عون ح س‬
‫تدابیر و موارد تأدیبی در مورد اعتباردهی سطح مؤسسه و برنامه‬
‫مادۀ سی و ششم‬
‫نثسص ثتسمن سا نبسه عوبساعیه نابسانابساگش نسایسنتساعثسا ااگنستساج امعتسذو‪،‬سنثسهلنس نف دسم سش ن‪:‬‬
‫‪1‬ح شنوکسه نبسه گجرۀسمن ر س رزاثیسارعسمؤ ررد‪/‬سانهعمردس رعبسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل س‬
‫اررعیه نبسشرر ستسنانبس رر او سو برر ساررنابسآتثنبساصررالوعتستسثفرر سمشررکالتسفررناسثا س‬
‫ام ثسی ستساناثبسآبسح‬
‫‪2‬ح نی تس گرأتسس ث برنبسمؤ رردستسانهعمردساحصرگ سارعیه نبسشر سنثسق رردسار ثنستساحرعس‬
‫ثتبسمشررکالتستساخرروسامه ر سسو ب ر سمؤ ررردستسانهعمرردساحصررگ ساررنابسثف ر سمشررکالتسنثس‬
‫وض ثسایضعبسا ثن‪.‬‬
‫‪3‬ح پیررشستسهشررنسه ررعوبساررعیه نبسمؤ رررعتستسانهعمرردس ررعبساحصررگ ساررعیه نبسشر سنثساخگررنس‬
‫ررنس ررع سارردسص ر ثتسن ر دسق م ر سایسزنوررمستو ر س ررعو ساورراساناث ‪،‬سقه ر سنثوعف ر سثا س‬
‫سوش ث‪.‬‬ ‫و‪،‬سانابسمشکالتسفناسثا سپنت ۀساض گاسوگ گ ستسای بعثن سنثس‬
‫‪4‬ح پگشنهعنسام گمسمؤ ردسوعسانهعمدسادسمقعحستیاثتسال سثف سمشکالتسم ق نح‬
‫‪5‬ح پگشنهعنسانغعحسمؤ ردستسانهعمدسارعسمؤ رردسورعسانهعمرۀسمشرعادسور سوردسای برعثن س سثاسورر س‬
‫ه ن ساعش ‪.‬‬
‫‪6‬ح ور ر ساو ر ا س)م ر اثنبسورردسایساقررزابس‪4‬ستس‪5‬سمر ر ن ساعش ر رسپگشررنهعنسمر ر تنسوررننبس‬
‫مؤ ررردسوررعسانهعمرردساحصررگ سنثسصر ثا سورردسمؤ ررردسوررعسانهعمرردسه اهر سنثسفنصر سامگررگاس‬
‫ش سمشکالتسثاسثف سه عو ‪.‬‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ سی و هفتم‬
‫اوراسزنیالم ر‪،،‬سنثسوهررعثسفصر‪،‬ستس ر ستس ر سمررعن سسار تواس ننور سا ر س‪،‬سامر سایساأوگر سسشر ثابس‬
‫ث بررنبستسمنلرر ثبسمقررعحسمح ررنحستسیاثتساحصررگالتسیررعل سهعفرروستاررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم هررعس‬
‫نثاواسیمگندسم غ سمگ نننح س‬

‫‪128‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تضمین کیفیت واعتباردهی‬

‫طرزالعمل فعالیت های ارتقای کیفیت واعتباردهی‬

‫اکادمیک موسسات تحصیالت عالی‬

‫‪129‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪130‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬ساردساسأ رس سایسمرعن سپنجرع ستسپرنجاستس رعنستسوکراسسجرعه بساحصرسگالتسیرعلس سم کرس سساردس‬
‫منل ثساثاقعبسوگ گ ستسای بعثن سم رعتساحصگالتسیعل سوش ثستض س ننو سا حس‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‪:‬‬
‫ا ا ساواسزنیالم ‪،‬سیبعثان سای‪ :‬س‬
‫‪1‬حسا بگمسممگعث عبساض گاسوگ گ ستسای بعثن ساوعنمگکسنثسم رعتساحصگالتسیعل سوش ثح س‬
‫سپوونف دسش ح س‬ ‫‪2‬حساهب نسوگ گ سنثسم رعتساحصگ سوش ث‪،‬سنثسم عاق ساعسممگعثس عبسم ستساگاسال‬
‫‪3‬حسای بررعثن ستس ر سای بررعثساوعنمگررکسم رررعتساحص رگ سوش ر ثستسنثسص ر ثتساوجررع ‪،‬سپگشررنهعنس‬
‫ام گمسوعسا جفسفمعلگ س عبسی سنثسم ردساحصگالتسیعل حس‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‪:‬‬
‫اص الوعتسآا سنثساواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسذو‪،‬سثاسافعن سم سه عو ‪:‬‬
‫‪1‬حسای بعثن ساوعنمگک‪:‬سای بعثن ساوعنمگکسوکسپنت دساص ومسن سا سودسانسا رع سآبسم ررعتس‬
‫احصگ سانسمبنعبسممگعثس عسجبالسامگگاسش سایسزن ساناث سمرؤت سای بعثن ‪،‬ساثیوعا سم س نننح‬
‫‪2‬حسهررعمزنبسارردسای بررعثن ساوعنمگررک‪:‬سهررعمزنبسارردسای بررعثن ساوعنمگررکسناثابس رردسمنو رردسمگبعشر ‪،‬س‬
‫ودسشناو س نسمنو دسم رعامسسث ن ر نسورعثو سای برعثن س سنثهلرنس نف ردسمرس سشر نستساعسور سسجبر‪،‬سایس‬
‫نثخ ا ر سسم رررعتساحص رگالتسیررعل سشررناو سثاسم ررعامسوررعثو سای بررعثن ساک گرر‪،‬سه عون ر حس‬
‫ای بعثن سمنو دس حسوعتبسمق ضگعتسا ن سانسهرب سادسمنو دسات ستسنتحسمگبعش ح س‬
‫‪3‬حسممگعث ررعبسای بررعثن ساوعنمگررک )‪: ( Criteria of accreditation‬سیبررعثتسایسور ساجرر‪،‬س‬
‫شررناو ستسوررعسهگعیمنر بس ررعو ساهر سورردسقه ر ساثاقررعستساهبر نسوگ گ ر سا ر ساناثرسای بررعثن ساررنابس‬
‫هعمزنبسادسای بعثن سامگگاسمگ نننح‬
‫‪4‬حسای بررعثن ساوعنمگررکسمؤ رررد‪:‬سمؤ ررردسنثسمج ر عسایسه ررع ساهبر نستساضر گاسوگ گر سنثسمحررناکس‬
‫ا قرردسای بررعثن سجررناثسمگ گررننساررعسایسا ررعامسآبساررعسممگعث ررعبسوگ ر سم ق ر نستسمؤانو ر سایسلحررعاس‬
‫ا ر عناب‪،‬س ررعخ عثساشرکسگالا ‪،‬سار ثور‪،‬ساحقگررم‪،‬سینضردسخر معت‪،‬سیسونانع ررع‪،‬سامکعهررعت‪،‬سانامرۀسفمعلگر ‪،‬س‬
‫ن سآتثن عستساه بعکساعسج اهگاسهعفو ساز گنعبسوعص‪،‬س ننن‪.‬‬
‫‪5‬حسای بررعثن سانهعمررد‪:‬ساثیوررعا سخرر نبستساررعیه نبساگنتهرر سانهعمرردس ررعبسوگ رر سم قرر نستسمررؤانسایس‬
‫لحعاسا عناب‪،‬سار ثسور‪،‬ساحقگرم‪،‬سسینضرسۀسخر معت‪،‬سیسونانع رع‪،‬سسامکعهرعت‪،‬سانامرسۀسفمعلگر ‪،‬سسن ر سآتثن رعس‬

‫‪131‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تساه بررعکساررعسجرر اهسگاسهعفررو ساز گنررعبسوعصرر‪،‬س ررنننحسای بررعثن س سانهعمرردسارردسپررالبس ررعسبسوررعثبس‬

‫پ اځبس عسم نوزسمگ ننن‪.‬‬
‫‪6‬حساررعیه نبسمر ر ک ‪:‬سیبررعثتسایساررعیه نبستساثیوررعا ساگنتهرر سم ررردساحصررگ سمگبعش ر سورردسنثسآبس‬
‫وگ گ ر ستسمؤانو ر سانهعمرردس ررعبسی ر ‪،‬سوعثونررعب‪،‬س ررعخ عثستسن ر عتثنس ررعبسآبسا ر سوررکساررگاس‬
‫اگنته سمر ک ‪،‬سم ثنساعیه نبستساثیوعا سجناثسمگ گننح‬
‫‪7‬حس ر ن ثن ع‪ :(standards)،‬شررناو ستسهگعیمن ر بس ررعبسمم رگاساه ر سورردساعو ر سا ر سم رررعتس‬
‫احصررگ سقهرر ساخرروسای بررعثسایسزررن ساناث سبسای بررعثن ‪،‬ساک گرر‪،‬س ررنننحساورراس رر ن ثنس ررعسس‬
‫مح تن سابس)اه رنتا رسو رس سار ن سوردسایسزرن ساناثسرسای برعثن س سامگرگاسسمرس س رنننستسنثس رنسمنو ردس‬
‫ای برعثن س سو گر س ررعبسآبسم ررعتتسار ن ساررعسا جمررعتسنثسمر ثنسوسگ گر سستسمؤانور ‪،‬سن ر سآتثنس ررعس‬
‫تسسجعا‪،‬سنتاحسا نبسوکسمؤ ردستورعسسانهعمردساحصرسگ سافرزاسوشسوعار سحساردسیبرعثتسنسو رنسس ر ن ثنس ر س‬
‫سشعخوس عبسا سودسوگ گ سممگعثسثاسمشیوسم س عیه ‪.‬‬ ‫م‬
‫‪8‬حسشرعخوس رع)س‪Indicators‬ر‪ :‬شرعخوس رعسیبرعثتساارزاثس رنجشستسی کرننسممسگرعثسس رعسایسوکرر سستس‬
‫فررنا اسوننرر سارررهسگالتسپع رری و ستسشرر عفگ سنثسهلررعحساحصررسگ سایس رر بسنو ررنسمرر ساعشرر حس‬
‫ا عن سایسشعخوس رعسمسگرزابسسن ر سگعا ساردسوسگ گر سساحصرسگالتسیرعلس سثاسامکرعبسپروسونسمرس س رعینحساردس‬
‫یبعثتسنو نسشعخصهعسیبرعثتسایسمشیصردس رعسو ساهر سوردسارناسبس رننآتثسبسآمرعثسقهر سجضرعتتسنثارعث س‬
‫ممگعث عبسم ثنسهلنسادسوعثسانن سم سش ن‪.‬‬
‫‪9‬حسم رعتساحصگالتسیعل ‪:‬سشعم‪،‬سپ ن بس عستساهر گ تس عبساحصگالتسیعل ساه ‪.‬‬
‫‪10‬حساض ر گاسوگ گ ر ‪:‬سپنت ررۀس گر ر عاگکساررنابسهلررعثتستساثیوررعا سقنبرردس ررعبسمی ررفسخ ر معت‪،‬س‬
‫انهعمدس عستسارهگالتسا ن سودسم ض اسا بگمسممگعثس عبسوگ گ سم ساعش‬
‫‪11‬حسهلررعثتس ررعالهد‪:‬سفمعلگ ر سث ر س ررعالهدسا ر سورردسا ر سا ررعحسنوسعثا ن هررعبسمنار سنثسوررکس‬
‫م رۀساحصگالتسیرعلس ساردسمنلر ثسانث رس ساانایشرس سانهعمردس رعسبسی رس ستساشریسگوس رعوعاس سوردس‬
‫ضنتثتسادسپگشنف سناثن‪،‬ساهجعحسم سش نحس‬
‫‪12‬حسمررنتثسنتث سور ‪:‬سفمعلگر سث ر سا ر سورردسا ر سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنثس ررنس رردسالر س‬
‫پرنبسس ررع ساصر ثتسیرعنبسسوکبررعثسارردسمنلر ثسساثیوررعا سپعور اثب‪،‬سوگ گر سستسا بگررمسممگعث ررعبسامنوررفس‬
‫ش سنثس نسانهعمۀسی ستساشیگوساغگگناتسالیحسنثسانهعمدس عبسی ساقناسم سش ن‪.‬‬
‫‪13‬حسام گرمس‪:‬سثتهر بسسا ر سسورردسنثسآبسانهعمرۀسسی ر سسارردسنلگر‪،‬سسمشرکالتسساشرریگوسشر سسارنابسسیمررعبس‬
‫ممگاسم جفسمر سسشر نسحسانهعمرۀسسنثسورع سسام گرمسسه گ اهر سسمحصرالبسسق ور سسثاسارعسسخر اسسیمرعبسسام گرمسس‬
‫قو سه عو حسم کاسا ‪،‬سنتثرسموو ثسمر زحساا عحسنتث ساحصگ سمحصالبسانوع ساعش ‪.‬‬
‫‪14‬حسانغعح‪:‬سثتهر سبسا ر سوردسنثسآبسنتستسورعسسونر سانهعمرسۀسی رس ساردسنلسگر‪،‬سسناشر اساشرعاهعتسیسورعنسسنثس‬
‫ا ا سآم یش ستسهصع ‪،‬ساعس راسمر غاسمرس س شر ه حسانغرعحسانهعمردسم کراسا ر سمنجرنساردسارر اسورکسس‬
‫وعسون سانهعمدس ننن‪.‬‬
‫‪15‬حسام گمسای بعثساوعنمگرکس‪:‬سورکسسم ضر عسارعنسوب سار ن سوردسارناسبسورکسسم رردساحصرسگ سمم برنسنثس‬
‫صر ثاسگکدسه اهر سممسگرعثسس رعسبسای برعثن س سثاسسنثسزرس سپرنبس رع سو رزسونر ‪،‬سجبر‪،‬سایساک سگر‪،‬سسوررننبس‬
‫پنبس ع سم ثنساعیه نبسجناثسم س گننستسای بعثساوعنمگکسآبسنثسوعل سام گمسنثسم سآو ‪.‬‬

‫‪132‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪16‬حسا گ ر سای بررعثن ساوعنمگررک‪:‬سای بررعثن ساوعنمگررکساز گنررعبسم ر سن ر سورردسنتل ر ستسمررننحس‬

‫مگ اهن سساردسساثییسستسفمرعسلسگر سس رعسبسسورکسسم رردساعتثمنر ساعشرن ‪،‬سمحصرالبسمسگ اهنر سساز گنرعبسس‬
‫وعصرر‪،‬سه عون ر سورردس ررن ساحص رگ سپ ن ر بسمنا ز ردساثییسناثنستسا ر ی احسونن ر عبسارردسا ررنعنس‬
‫احصگ سم رعتسای بعثن سش ساثییسخع سجعو‪،‬سم ساعشن ‪.‬سسسسسس‬
‫‪17‬حسو گ ررۀساصرر ساضرر گاسوگ گرر ‪:‬سم شررک‪،‬سایس‪9-5‬سیضرر سایسایضررعسبسوررعنثسی ررس سمگبعشرر هسنثس‬
‫ص ثاگکدسامر انسپر اسځبس رعسبسورکسسپ ن ر بساسگشر نسسایس‪9‬ساعشر ‪،‬ساردسامر انسپر اسځبس رعسوردساردس‬
‫اه یررع سش ر ثابسی ر سم ررردساه صررع سم ر س ررنننستسایسا بگررمسا ررعحسام ر ثسمنا ر سسارردساثاق رعسبس‬
‫سم ردساحصگ سهلعثتستسانث سمگن عو ح س‬ ‫وگ گ ستسای بعثن سنثس‬
‫‪18‬حسو گ ۀسفنی ساضر سگاسوگ گر س‪:‬سق مرس سایسورعنثسی رس ساردسثسوع ر سسثئرگرسسپر اسځبسا ر ‪،‬سوردس‬
‫قه سا بگمسانهعمردس رعسبساضر سگاسوگ گر سسنثس ر سپر اسځبساحر سهلرنسو گ رۀسساصرس ساضر سگاس‬
‫وگ گ سفمعلگ سم سه عو ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫معیار ها پذیرفته شدۀ موسسات تحصیالت عالی‬
‫ماموریت و استراتیژی‬
‫مادۀ چهارم‪:‬‬
‫‪1‬حسناش اسق ایسفمعلگ سجعه ه سم ردستسا عحسانهعمدس عبسی سآبسایسزن ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪2‬حسناش ر اسنو ر ع ستسمعم ثو ر سم ررردساحص رگ سورردسارردساأوگ ر سش ر ثابسی ر سم ررردسمرروو ثستس‬
‫منل ثبستیاثتساحصگالتسیعل سث گ ساعش حس‬
‫‪3‬حسناشرر اسپررالبسا رر نااسگبوکسپررنبس ررعلدسم ررعامسفعثمرر سثسوع رر سپررالبستسپعلگررر ستساأوگرر سشرر رس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪4‬حسناشرر اسپررالبسی سگررعا ستسا بگقرر ‪،‬سم ررعامسپررالبسا رر نااسگبوکستساأوگرر سشرر سسشرر ثابسی رر س‬
‫م ردساحصگ ح‬
‫‪5‬حسشعم‪،‬س عخ اسوعثمن ابسم ردساحصگ سنثساهکشع سپالبسا بگق س عالهدح س‬
‫‪6‬حسناش ر اسپررالبسا ر نااگبوکسپررنبس ررعلدساررنابسا ررعحسپ ر اځبس ررعسوررعسانهعمرردس ررعبسفررعث سن سورردس‬
‫اأوگ بسش ثابسی سپ اځبستسو گ ۀسپالبسا نااگبوکسم ردساحصگ سثاسناش دساعش ح‬
‫‪7‬حسپر اځبس ررعستسنوسعثا نر س ررعبسفررعث سن سناثابسمأم ثور ستسنور ع ساأوگر سسشر سشر ثابسی ر س‬
‫م ردساحصگ ساعش سح س‬
‫‪8‬حسپرر اځبس ررعستسنوسعثا نرر س ررعبسفررعث سن سناثابسپررالبسا بگقرر ساأوگرر سشرر سثوع رر ستسوررعس‬
‫پ اځبسم ردساحصگالتسیعل ساعش ح‬
‫‪9‬حسشعم‪،‬س عخ اسم ردساحصگ ستسا عحسوعثمن ابسآبسنثساقنابسپالبسا بگق س عالهدح‬
‫‪10‬حسم رررۀساحصررگ سا ررعحسمم مررعتسثاسنثسمرر ثنسنسورر ع ستسمأم ثورر ‪،‬سا رر ا سا رر نااسگبوک‪،‬س‬
‫پعلگر س ع‪،‬ستسم ونو سخر ن‪،‬ساردس رنسفعثمر سم کراس)تسور سس رعسو ‪،‬س رعسونست رعسو‪،‬سصر اس ستساصر سونب‪،‬س‬

‫‪133‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ور ال ‪،‬سانتشر ثستسغگررن حححرسسقهر سوصر ساز گنررعبسایساونکرردسمم مررعتسمرروو ثسجعارر‪،‬سن ر ن سارردس‬
‫ا عحسافنانسقعممدستسنثساخ گعثسیعحسجناثسم س گننح‬
‫‪11‬حس رنسانهعمرردسثتهر سهلررعثتس ررعالهدسخر نسثاسسم ررعامساردسپعلسگرر ساصر و سشر سمررنتثسانهعمرردس ررعبس‬
‫ی ساهجعحسنان ستس رعوعاس سثاسوردسهسگرعیسساردساهبر نسناثنستسنثسپرالبسا بسگقر سس رع سامر سبسمرس س نجعهر سس‬
‫تسنثسثف سآبساج احسم سه عو ‪،‬سودسنثسثا سآبسثئگرس نسپ اځبسمرؤت سم ساعش ح‬
‫‪12‬حسهلعثتسم ر اتحسایسا بسگرمسسپرالبسا ر نااسگبوکسم رردساحصرسگ سا ر س گرأتسسث برنسبسم رردس‬
‫تسو گ ۀسوعسمرؤتالبسمشیوسص ثتسم س گننح س‬
‫سهم گیری در جامعه و انکشاف‬
‫مادۀ پنجم ‪:‬‬
‫‪1‬حسانهعمرردس ررعسبساحقگقرر ستسا ثوررر سمأم ثورر سم ررردساحصررسگ سثاسارردسوگررعسیعمرر‪،‬ساهکشررع س‬
‫منمکرسم س عینح‬
‫س‬ ‫اق عی ‪،‬ساج صعنبستسفن ن س‬
‫‪2‬حسم ررردساحصرگ سنثسصر نس رره گنبسمرر قگاسمحصررالبستساشر نافسآههررعسنثسقعممرردستساهکشررع س‬
‫مح ر ‪،‬سمن ق ر بستسم ر سایسزنوررمسهصررع ساحص رگ ستسوررعس رراسفمعلگ ر س ررعبسف ر کسهصررع ساحص رگ س‬
‫م ساعش ح س‬
‫مدیریت‪ ،‬رهبری و اداره‬
‫مادۀ ششم ‪:‬‬
‫‪1‬حس ررعخ عثساشررکسگالا سمررنلاسورردسق اا رر سبسهگعیمنرر بس ررعبسم ررردساحصررسگ ساعشرر ساوجررعنس‬
‫م س نننح س‬
‫‪2‬حسم ررردساحص رگ سغررنضسهلررعثتسایسا بگررمسمأم ثو ر ستسپررالبسا ر نااگبوکسخ ر نسوررکس ررعخ عثس‬
‫اناثبسمنع ستسمؤانسثاسم عامسا نعنساقنگن ساوجعنسم سه عو ح‬
‫‪3‬حسم ررردساحص رگ سو گ ررۀس ررعبسمررؤانسثاسقه ر سپگشرربننسام ر ثساوعنمگررکستساناثبساوجررعنسه ر ن ‪،‬س‬
‫الوحۀستظعوفسثتشاستستاض سثاسانابسا عحسو گ ۀس عساهکشع سمگ ح‬
‫‪4‬حسو گ ۀس ع‪،‬سادس گأتسث بنبسم ردس زاثیسن سم ساعشن ح‬
‫‪5‬حسو ساب ساصعتو سمجعلرسانابسو گ ۀس عسم ق نسم ساعش ح‬
‫‪6‬حسل او ستظعوفسمشیو‪،‬سانابس گأتسث بنب‪،‬سا عنابستسوعثمن ابسم ردسم ق نسم ساعش ح‬
‫‪7‬حسم ردسادسشرک‪،‬سمرنلاسی کرننس رنسو گ رۀسسثاسانث رس سه ر ن ستسایسخر نسورکسسوعو گر سسمنع ر س‬
‫تسمؤانسنثسا عحسقنبدس عبسوعثبسایسهشعبسمگ ح‬
‫سث بنبستساناث سم سش نح‬ ‫سوکساگاساعسصالوگ سمؤانسنثساتجعتسث‬ ‫‪8‬حسسم ردسا‬
‫‪9‬حسثئررگرسم رررد‪،‬سممررعتهسگاسثئررگر‪،‬سثتئرررعبسپرر اځبس ررع‪،‬سممررعتهسگاسپرر اځبس ررعستسآمررنسواس‬
‫نوسعثا ن ر س ررعسمرررؤتلگاساناث سنثساتجررعتسث ر ستظگ رردستسمشررغ لگ سنتم ر سه اش ر دستسنثسم ررردس‬
‫احصگ سوض ثسناش دستسجعنثسادسپگشبننسام ثسث بنو سم ساعشن ح‬
‫‪10‬حسثئرگرسم رررد‪،‬سممررعتهگاسثئرگر‪،‬سثتئرررعبسپر اځبس ررع‪،‬سممررعتهگاسشررعبستسآمررنواسنوسعثا ن ر س‬
‫عسمنحگعسمرؤتلگاساص سنثسپنت ۀسانث سی کننسوعثمن ابس هگاسمگبعشن ح‬

‫‪134‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪11‬حساناثرسم رررد‪،‬سایساقررناآتستسثاا رردساررعسمأم ثو ر ستساتل و ر س ررعبسا ر نااگبوکسخ ر وش‪،‬سم نوررزس‬

‫م ساعش ستسایسآبسو عو سم سه عو ح‬
‫‪12‬حسا عحسوعثمن ابساناثبسم رۀساحصگ سالوحدستظعوفسمنع ستسمناب سادستظگ دسناش دسم ساعشن ح‬
‫‪13‬حسا عحسوعثمن ابساناثبسم رۀساحصگ ستظرعسوفساناثبسشرعبسثاسنثفسورنن ستسسجرعنثساردساهجرعحسآههرعس‬
‫م ساعشن ح‬
‫‪14‬حسم ردسو ششسم سه عو سارعسم رعامسممسگرعثسس رعسبساخالجرس سی ر‪،‬سه ر ن ‪،‬سایسفررعن‪،‬سامصر ستسجر حس‬
‫ناو ر ‪،‬سق ر گنبسام رر‪،‬سآتثن ستسهگررزسش ر عفگ سوررعثب‪،‬ساهصررع ستسارررعتبسقنررگ سنثس رردسینصرردس‬
‫عبسوعثبسایسهعفوس نننح‬
‫‪15‬حسم ردسنثسقو سوعنثس عبسی سناو سادس ر سودسمع ر نستسناو رن‪،‬سمجرن ‪،‬سم یصروستسمرر کس س‬
‫م عامسثش دس عبسمی ف‪،‬سقه سینضدساه نسخ معتسی ‪،‬سآم یش ستساحقگق ساج احسم سه عو ح‬
‫‪16‬حسم ررردسناثابسپعلگر ر سش ر ع ساررنابسا ر ی احسا ر عنابستسوعثمنر ابسم ررعامسلر او ‪،‬سمقررنثاتسستس‬
‫ج اهگاسهعفو سم ساعش ح س‬
‫‪17‬حسم ردسم عامسا نعنساقنگن سناثابسا عنابستسوعثمن ابسناو سمگبعش حس س‬
‫منابع مالی و اداری‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫‪1‬حسسپررالبس ررعبسمررعل سم ررردساحصرگ ساررعسا بگررمسا ر ا سا ر نااگبوکسم ررردسم عاقر سناشر دستس‬
‫ثتبسآبسم نوزسم س نننح س‬
‫‪2‬حسم ردسناثابسوکسپالبسپرنبس رعلسۀسمرعلس س وردساردسزر ثستاضر سنثسم عاقر سارعسا ر ا سا ر ناساگبوکس‬
‫نثسوعثسو سپالبسا نااگبوکسایساگعبس ننن‪،‬سم ساعش ح س‬
‫‪3‬حسممعتهگرر سساناثبسم ررررد‪،‬سمنررعا ستسنسو رررنسمم مرررعتسمررناب سثاسارررعسممعتهسگرر سس رررعستسثتئررررعبس‬
‫پ اځبس عسایعزنساهکشع سپالبسمعل سپنبس علدسم ردساحصگ سمنا زدسشنوکسم س عینح‬
‫‪4‬حسم ررردسمرر ونو سمررؤانسا نقرردس ررعالهدسثاساسوجررعنسه رر ن ستسایساقررناآتسآبس گررأتسامنررعستسمناقرر س‬
‫منا سثاساز گنعبسمگ ح‬
‫‪5‬حسممعتهگ ر سمررعل ستساناثبسم ررردسنثسانااررنسانل رگاسا نقرردس ررعالهدستس ررزاثیسن ر سآبسمرررؤتلگ س‬
‫ناش دستس زاثیسسش ع ستستاض سثا ستاثسآهناسادسش ثابسی سم ردسم وون ساثاودسمگ اثنحس‬
‫‪6‬حسممعتهگ ر سمررعل ستساناثبسم رررد‪،‬سا نقرردس ررعالهدسثاسارردسمش ر ث سثتئرررعبسپ ر اځبس ررع‪،‬سآمررنواس‬
‫نوسعثا ن س عستس عونسشنوعبسوعثبسخ وشساناگ سمگن عو حس‬
‫‪7‬حسم ردس گر اس عبسمؤانسمحع بدستسم ونو سمعل سثاساوجعنسم سه عو ح‬
‫‪8‬حسم ررردساررعسا رر عن سمررؤانسایس سگررر اسمرر ونو سمررعل سمنع رر ‪،‬سمحع رربعتسخرر سوشسثاسمرر ونو س‬
‫م سه عو ح‬
‫‪9‬حسم ررردسجررعنثسارردسفررنا اس ررعیسبستسا رر عن سایسمم مررعتستس زاثشررعتسم ر سونو سمررعل سنثسپنت ررۀس‬
‫پاله واثبسا نااگبوکسم ساعش ح‬
‫‪10‬حسیعو ر اتستسمصررعثفعتسم ررردساحص رگ سارردسز ر ثس ررعالهدسایسزررن سوررکسمنق ر ساررعسصررالوگ ستس‬
‫مناب سناخ سم ثنساعیث سجناثسم س گننح‬

‫‪135‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫گاال رر س رردس ررعلدس‬

‫سمررعل ‪،‬سم رر ستسارر س‬ ‫سورررعا‬ ‫‪11‬حسنثم ررردساحصررگ ‪،‬سثاپرر ثس ررعبسث رر‬
‫م ق نسم ساعش ح‬
‫‪12‬حسپررالبسمررعل سمررنلاسنثسم ررردساحصررسگ سقهرر سپگشرربننسفمعلگرر س ررعستساقرررگ عتسا نقرر بس‬
‫اوجعنسم س نننحس‬
‫‪13‬حسم ررردساحصررسگ ساررنابسفمعلگرر س ررعبساحقگقرر سا رر عنابستسمحصررالبسا نقرردسمشرریوسثاس‬
‫اخ صع سمگ ح‬
‫‪14‬حسم ررردساررنابسان رزاثبسمحعفرر‪،‬سی ر ‪،‬س ر گنعثس ررع‪،‬ستثوشررعرس ررعستس ررعونسمر اثنسمهرراسا نقرردس‬
‫مشیوسثاساخ صع سمگ ح‬
‫‪15‬حسم رررۀساحصررگ سخرر معتسمنع رر ساحصررسگالتسیررعل سثاساررنابسمحصررالبسم ررعامسمشیصررعتس‬
‫انهعمدسنثسمقعا‪،‬سفگرساخوسش سایساثاودسم سه عو حس س‬
‫‪16‬حسم ررردسم رروون سایسمحصررالبسارردسهررعحس ررعبس هررع بسخررال سا ررنعنساقنگن ر ستس ر اوعتستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ‪،‬سپ ساخوسه سه عو حس‬
‫و تطبیق آن‬ ‫برنامه های اکادمی‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫‪1‬حسا عحسانهعمدس عبسی سناثابسمج یسجعه ه سایستیاثتساحصگالتسیعل سمگبعش حس س‬
‫‪2‬حسا ررعحسانهعمرردس ررعبساوعنمگررکسارردسز ر ثستاض ر سهگعیمن ر بس ررعبسفناغ ر ستساهکشررع سمهررعثتس رعسبس‬
‫فعثغعبسثاسشنزسمگ ح‬
‫‪3‬حس ررنسانهعمرردسناثابسوررکسو ر الفسمشرریوستسوررعسا ررنعنسمشررعادسورردسنثسآبسمح ر ابسانهعمرردسامنوررفس‬
‫ش سا ‪،‬سم ساعش ح‬
‫‪4‬حسا ررعحسانهعمرردس ررعسایسزنوررمسو گ ررۀس ررعبساض ر گاسوگ گ ر سم رررد‪،‬سارردسز ر ثسنتام ر اثسهلررعثتستس‬
‫اثیوعا سم س نننح‬
‫‪5‬حسهلعثتس عالهدسا عحسانهعمردس رعسبسی رس ‪،‬سا ر سورکسسپنت رسۀسث ر س سنثساخگرنسس رنس رع ساحصرسگ س‬
‫اهجعحسم سوعا ح‬
‫‪6‬حسم ردسپنت ۀسمرنتثسنتث سبسانهعمردس رعسبسی رس ستیاثتساحصرسگالتسیرعلس سثاسا بگرمسسمرس سه عور ‪،‬سسارعس‬
‫از گنرعبسسوعصر‪،‬س رنننسوردسهصرع ساحصرسگ سا رعحسانهعمردس رعسبساوعنمگرک‪،‬سس رنسپرنبس رع سورکسساررعثس‬
‫مررنتثسش ر ستساهمکررع سن ن ر سبساغگگررناتساگنته ر سم ر ساعش ر ستسهگررزسم ررعامسم ر ایواستسممگررعثس ررعبس‬
‫ستسمر ک سجناثسنان سم سش نح‬ ‫گاال‬
‫ا س‬
‫‪7‬حسم ررردساصررعمگاسا رر نااگبوکسثاسپگنامرر بساهبرر نسمج یرردسانهعمرردس ررعسبساوعنمگررکساررنسا ررع س‬
‫وعف دس عبسانث سنتث سبسانهعمدس عبسخ نساایعذسم سه عو ح‬
‫‪8‬حسپگرر ا ژب‪،‬سمگ نلرر ژبسورردسنثسارر ثورسا ررعحسانهعمرردس ررعسبساوعنمگررکسا رر عن سشرر ستس رر س‬
‫آم یش سمحصالبسثاساثاقعسم سایش ‪،‬سادسز ثسمنلاساج و سم س نننح‬
‫‪9‬حساثیوعا ‪،‬سمگ نتل ژبسوردسغرنضساثیسورعا سسفهراسمحصر‪،‬سصر ثتسمرس س گرننسسیعنالهردستسشر ع سار ن ستس‬
‫ادسز ثسمنلاساج و سم سش نح‬

‫‪136‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪10‬حسا ررعحسمشیصررعتسانهعمرردسارردسصر ثتسممگررعثبستسمررنلاستضررعو سنان سمر سشر ن‪،‬ساررعسمم ر حس ررنننس‬

‫ودس نسانهعمدسو هدساثیوعا سم س نننح‬
‫‪11‬حسایسثتیس عبساثیوعا سمی فسا عن سص ثتسم س گننح‬
‫‪12‬حسم ردسظنفگ سخ وشسثاسنثسا بگمسفنا اس عیبسآم ییسالک نتهگک ساهکشع سمگ ح س‬
‫سم ردسم ق نستسفمع سم ساعشن ح س‬ ‫‪13‬حسو گ ۀس عبساص ستسفنی سهصع سادس‬
‫‪14‬حساثیوعا سایسم انسنث ستسو رع س رعسبسنث رس سا ر سو گ رۀسسارعسصرالوسگ سنثسشرنتعس رنس رر نس‬
‫ص ثتسم س گننح‬
‫‪15‬حسهصع سنث سم ردساحصگ ‪،‬سممگعثبستساأوگ سش ستیاثتساحصگالتسیعل سم ساعش ح‬
‫‪16‬حسهصع سنث ساردسصر ثتسنث ر سم رعامسممسگرعثسس رعسبساوعنمگرکسستیاثتساحصرسگالتسیرعلس سا بگرمسس‬
‫م س نننح‬
‫‪17‬حسم نناتسنث سوعرس ننو ستسادسن ن سمحصالبسجناثسم س گننح‬
‫‪18‬حساررنابسا ررعحسمضررعمسگاسورر ث سپعلگررر ‪،‬ساأوگرر سشرر سبسنوسعثا نرر سمنا زرردستقرر نسناشرر دس‬
‫م ساعش ح‬
‫‪19‬حسونوک لاسم عامسهگعیمن بس عبسقعممدستساعیاثسوعثساج و سم س نننح‬
‫‪20‬حسایسثتیس ررعبسهرر واسارر ثور‪،‬سنثسثتهرر سآمرر یی‪،‬سمحصرر‪،‬سمحرر ثسبستساکنررعل ژبسمم مررعا س‬
‫ا عن سم س نننح‬
‫‪21‬حسشگ س عبساثیوعا سمحصالب‪،‬س عژثابستساه تخ دس عبسآههعستضعو سنان سم سش نح‬
‫‪22‬حساررعس ررعونسم ررردس ررعبساوعنمگررکسخررعثق ستسناخ ر سا أمگ ر سانجررناثسه ر ن ستسا ر عن سمررؤانسایس‬
‫اواسا أمگ س عسص ثتسم س گننح‬
‫‪23‬حساثیوررعا سمررنلاسا رر عنابسا رر س گررأتسث بررنبسایررعزنسآتثنبساصررالوعتستساغگگررناتسصرر ثتس‬
‫م س گننح‬
‫تحقیق‬
‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫‪1‬حسم ردسناثابسوکسنف نستسو گ ۀساحقگقعتسا ن سودسمصنت سفمعلگ س عبساحقگق سم ساعش ح‬
‫‪2‬حسمحصالبستسوعثمن ابسنثسپنتژ س عبساحقگق سشعم‪،‬سم ساعشن ح‬
‫‪3‬حسم ردسظنفگ س عبسخ نسثاسانابسو عو سایسفمعلگ س عبساحقگق ‪،‬سا مدسم سایش ح‬
‫‪4‬حس ررنسپ ر اځبسو گ ررۀساحقگررمسثاساوجررعنسم ر سه عو ر سورردسمرررؤت سو عورردستسپاله ررواثبسارردس ر س‬
‫پ اځبسم ساعش ح‬
‫‪5‬حسم ررردسناثابسمج رردسی ر سم ر ساعش ر سورردسه ررعوبساحقگقررعتستس ررعونسژتثهررع س ررعبسم ر ستسا رگاس‬
‫سخ وشسثاسنثسآبسوعرسم سه عو حس‬ ‫ال‬
‫‪6‬حسم ردسا عنابسهیبدسثاسمنحگعسمرؤتالبساحقگمسم س عثنح‬
‫‪7‬حسم ردسانهعمدس رعسبساهکشرعفس ستساناگر بسسخ وشرناسسقهر سا رمدسمهرعثتس رعسبساحقگقر سسا ر عناب‪،‬س‬
‫ا بگمسم سه عو ح‬
‫سوگ گ ساحقگقعتسخگ سم انسم ساعش ح س‬ ‫‪8‬حساوجعنسمناوزساحقگق سنثسم ردسایعزنسا ن ساننبس‬

‫‪137‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫استادان و کارمندان‬
‫مادۀ دهم ‪:‬‬
‫‪1‬حسم رررد‪،‬سایضررعبسوررعنثسی رر سخرر وشسثاسم ررعامسالوحرردسشرر لگ سایضررعبسوررعنثسی رر سزرر س‬
‫مناو‪،‬سمگن عو حس س‬
‫‪2‬حسم رررد‪،‬سوعثمنر ابسثاساعنثهلنناش ر س ر ودس ررعبساحص رگ سمنع ر سمقررنثسمر سه عور سورردسغررنضس‬
‫پگشبننسانهعمدس عبساوعنمگکسپع س بسهگعیمن بس عساعشن ح‬
‫‪3‬حسم رد‪،‬سانابسپگشبننسا رعحسانهعمردس رعسبساوعنمگرکسسخر سوشسم رعامسارعسامر انسمحصرالبسابر سهرعحس‬
‫ش ‪،‬سوعثمن ابسمنع سا ی احسم سه عو ح‬
‫‪4‬حسم رررد‪،‬سناثابسوررکسپررالبساقررنثبسم ر ساعش ر سورردسنثسوررعثسو ر سپررالبسا بگق ر سجررناثسناش ر دستس‬
‫هشعبسن ودسو هدسهگعیمن بس عبسمنعا ساوعنمگکسفم ستسآون سثاسانسآتثن سم س عینح‬
‫‪5‬حسم ررردساررناسبسا ررعحسنفررعانساناث سخرر نسم ررعامساررعسامرر انسمحصررالبسابرر سهررعحسشرر ‪،‬وعثمن ابس‬
‫ا ی احسم سه عو ح‬ ‫منع‬
‫‪6‬حسا ررعحسپعلگررر س ررعستپنت رردس ررعسبسا رر ی اح‪،‬سامگررگاسوجرراسوررعثستساثاقررعءسوعثمنرر ابساررنسا ررع س‬
‫شعور ستسش عفگ سص ثتسم س گننح‬
‫‪7‬حسم ردسناثابسوکساناث سمنعا ساشنبسم ساعش ‪،‬سودسفمعلگ س عبسمناب سثاسادسپگشسابننح‬
‫‪8‬حسفمعلگ ستساقناآتسا عحسوعثمن ابساناثبساعسا قدسادساصالوعتسنثسوگ گ سوعثبسشعبسانث سم سش نح‬
‫‪9‬حسم ررردساررنابسا ررعحسوعثمن ر ابساناثبسخ ر نسایساه قررعناتستسپگشررنهعناتسا ر عن ستس ررعوعتسجعارر‪،‬س‬
‫اهب نسخ نسثاسشنع عو سم سون ستسوکسپنت دسانث سفمعلگ س عالهدسثاساوجعنسم سه عو ح‬
‫‪10‬حسا عحسایضعبساناثبسم رردسناثاسبسورکسسپرالبسفمعلسگر سساه رنانسبسار ن ستس رعوعتسثاسوردساردساهبر نس‬
‫ضنتثتسناثن‪،‬سمشیوسم سه عو ح‬
‫‪11‬حسسم ررردسهگعیمن ر بس ررعبساهکشررع سمر ر ک سا ررعحسوعثمن ر ابسثاساشرریگوستسشنع ررعو سه ر ن ستس‬
‫م سو ش ساعسآههعسثاسم سهلنسجناثسن ح‬
‫‪12‬حسم ردسوکسشیوسثاسودسمرؤت سم ونو سا عحسقنبردس رعسبساهکشرع سمرر کس سمرس ساعشر ‪،‬سسامگرگاسس‬
‫م سه عو ح‬
‫‪13‬حسم ررردسپنت رردسبسثاساررنابسامگررگاسهگعیمن ر بس ررعبسآم یش ر سوعثمن ر ابساایررعذسه ر ن ستسناثابس‬
‫وکسپالبساهکشع سمر ک سم ساعش ح‬
‫‪14‬حسآیانبس عبساوعنمگکسم عامسادسجعه ب‪،‬سو عو ستسم ثنساش ومسجناثنان سم سش نح‬
‫‪15‬حسم ردسزنیالم ‪،‬س عو سثاسغنضستاث سشکعوعتسوعثمن ابساوجعنسه ن ستسآهناسامقگ سم سه عو ح س‬
‫س‪16‬حسنثسم رررعتسخص ص ر سهرررب سایضررعبسوررعنثسی ر سناو ر ستسجررناثسنانبس‪1:3‬سمگبعش ر سومن ر س‬
‫نثسمقعارر‪،‬س ررنس‪3‬سارراسایضررعبسوررعنثسی ر سناو ر سوررکسارراسیض ر سوررعنثسی ر سجررناثسنانبسمگ اه ر س‬
‫م ق نساعش حس‬
‫‪17‬حسنثسم رعتسخص ص سایضرعسبسورعنثسی رس سناو ر سستسجرناثسنانسبسسور سایل رس سورکسسیضر سورعنثس‬
‫ی سانابس‪30-20‬سمحص‪،‬سم ق نسم ساعش ح س‬
‫‪18‬حسانهعمدس عبساثاقعبسظنفگ سانابسا عنابستسوعثمن ابسا تونسم س نننح‬

‫‪138‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪19‬حسایضعبسوعنثسی سم عامسثش دساحصگ سشعبسا ثورسم سه عون ح‬

‫‪20‬حسوعثمن ابستساکنگشاسالاناا اثسادسج ثسوعف ستق نسمگ اش دساعش ح‬
‫امور محصالن‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫‪1‬حسقو سمحصالبسایسزنومسوکسوعهک ثسش ع ستسیعنالهدسزبمسا نعنساقنگن سص ثتسمگ گننحس س‬
‫‪2‬حسنو عاگرسمنلاسانابسآثشگفسه نبسازالیعتستسمم معتسمحصالبساوجعنسم س نننح‬
‫‪3‬حسمم مررعتسا ع رر سپگنامرر بسابرر سهررعحسمحصررالب‪،‬سنتاحساحصررسگ‪،،‬ساثاقررعء‪،‬ستسم فقگرر س ررعبسآهررعبس‬
‫ق سآتثب‪،‬سذخگن ستسغنضساثیوعا ستسمقعص سپاله واثبسنثسن ن سجناثسم س گننح‬
‫‪4‬حسم ررردسش ر ا بسثاساثاورردسم ر سون ر سورردساررنسا ررع سه ررعوبساجزورردستساح گرر‪،‬سمم مررعتسمحصررالب‪،‬س‬
‫اغگگناتسالیمدسثاساوجعنسم سه عو ح‬
‫‪5‬حسم ررردسپنت ررسۀسثاسغررنضسق رر سآتثسبسپگشررنهعناتستساه قررعناتسمحصررالبساسوجررعنسه رر ن ستسارردس‬
‫ت گ دسآبس عوعتسم ثنساصالزسثاساشیگوسم سه عو ح‬
‫‪6‬حسم ردساردسزر ثسمرنلاسارعسمحصرالبستسه عونر رسس رعبسآههرعسایسزنسورمسس رنتسبس رعستس رعسونسثتیس رعس‬
‫مش ثتسم سه عو ساعسادسهگعیمن بس عستساجعث سآههعساه نسث گ سص ثتس گننح‬
‫‪7‬حسم ردساج امعتساهجعحسش سنثسپع سادسهلنوعتسمحصالبسثاسادسازالعسآهعبسمگن عه ح‬
‫‪8‬حسم ردساعسا ی احسوننر عبسنثسساثابرع سمرس ساعشر سارعسمهرعثتس رعسو سثاسوردسفعثغرعبسغرنضسورر س‬
‫م فقگ سنثس عودسوعثبسخ وشسادسآههعسهگعیسناثه ‪،‬سمشیوس عینح‬
‫‪9‬حسم ردسادسز ثسفمعالهدسا ی احسونن عبسثاسنثساهکشع سمهعثاهعبسوعثبسمحصالبسشعم‪،‬سم س عینح‬
‫‪10‬حسم ررردسارردسمحصررالبسخرر معتسمشرر ثاس ستسو ررعو سثاسورردسارردسهسگعیمنرر وهعبسشیصرر ستس‬
‫اوعنمگکسآههعسپع ی سم ساعش ‪،‬سفنا اسم سه عو ح‬
‫‪11‬حسم ردسوکسمنوزساثاوردسسخر معتسوعثسورعا سسثاساوجرعنسسمرس سه عور سسوردساردسمحصرالبسو رکسشر نسارعس‬
‫انابسآون سشغ سخ نسانهعمدسثوزبسه ن ستسآهناسامقگ سه عو ح‬
‫‪12‬حسم رد‪،‬ساض گاسمرس سه عور سسوردسصرن سهلرنسایسقنررسگ ‪،‬سم جرفساق رعیس ‪،‬سممعور سسفزوکر سستسورعسس‬
‫نو نسمح تنو هعساعس دسمحصالبسادسشک‪،‬سیعنالهدستسمنص عهدسثف عثسم سش نح‬
‫‪13‬حسم ررد‪،‬سناثاسبسورکسسپعلگرر سساهلبررعز سارناسبسمحصرالبسمرس ساعشر سوردسنثسآبسثاقر ساردسقزئسگررعتس‬
‫زنیالم هرعسبساهلبررعز سا صرگالتساثاورردسمر سونر ستسا ر سو گ ررۀساهلبررعز سارردس ر سپر اځبستس‬
‫م ررردساحصرگ ‪،‬سهلررعثتسمر س ررنننستسم ررزحسارردسثیعور سالوحرردسن ررس گاستساثیشررهعبسی ر ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سا ح‬
‫‪14‬حسثضعو سمحصالبسایسزنومسا ثور‪،‬سور سناهش‪،‬ساجعث ستسمهعثتس عسادسن سم سآو ح‬
‫‪15‬حسوعضررنبسمررنلاستسنتام ر اثساررنابسمحصررالبستق ر نسمگ اش ر دساعش ر ستسایسمحصررالبسخگررعل سق ر اس‬
‫اق نع سم س نننح‬
‫‪16‬حسوعثس عبسی سم عامسادسهگعیمن بس عبسثش بستسهصع ساحصگ ساهجعحسم سپووننح‬
‫‪17‬حسمحصالبسنثس گنعثس عبسی سم ردساحصگ ساش نافسفمع سم سه عون ح‬

‫‪139‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫بهبود و ارزیابی دومدار برنامه های تضمین کیفیت و اعتباردهی اکادمی‬

‫مادۀ دوازدهم‪:‬‬
‫‪1‬حسو گ ۀس رعسبساضر سگاسوگ گر سسنثس ر زسم رردساحصرسگ ستسپر اسځبس رعس‪،‬سث برنسبستسمر سونو س‬
‫ج بساثاقعبسوگ گ ستساهب نسثاسفنا اسم س عینح‬
‫‪2‬حس گئعتسث برنسبسم رردساردسشرک‪،‬سمرر قسگاسنثسفمعلگر سس رعسبساضر سگاسوگ گر سستساهبر نسایسزنسورمسس‬
‫االشهعسغنضسانسزن س عخ اسم اه سنثساناانساهب نسوگ گ سنخگ‪،‬سم ساعشن ح‬
‫‪3‬حسم ردساالیسم سه عور سسوردسا بسگرمسسپنت ردس رعستسپعلسگرر سس رعسبساثاقرعسبسوگ گر سستساهبر نسا ر س‬
‫وعثمن ابستسفنا اسآتثبسامکعهعتسالیحسم ثنسو عو سشعبسجناثسم س گننح‬
‫‪4‬حسم ررردسناثابسنف ررنساض ر گاسوگ گر سمگبعش ر ساررعسام ثو گ ررۀس ررعبساضر گاسوگ گ ر سثاسارردسزر ثس‬
‫منع سادسپگشسابننح س‬
‫سم ردسو گ ۀس عبساص ستسفنی ساض گاسوگ گ ساوجعنستسفمع سم س نننح‬ ‫‪5‬حسنثس‬
‫‪6‬حسم رررد‪،‬سآمررنساض ر گاسوگ گ ر سثاسورردسوررکسفررننساوعنمگررکساعش ر ‪،‬سامگررگاسم ر سه عو ر ساررعسایسنف ررنس‬
‫اض گاسوگ گ سغنضسو عوردسسورعثسبسا رعحسو گ رۀسس رعسبساضر سگاسوگ گر ‪،‬سسثتهر س رعستسپعلسگرر سس رعسبس‬
‫اض گاسوگ گ ‪،‬سهلعثتسام ‪،‬سآتثنح س‬
‫‪7‬حسفمعلگ ر س ررعبسا ر عنابستسوعثمن ر ابسارردسص ر ثتسمررنلاساثیسوررعا سم ر سش ر ن‪،‬ساررعسمشررکالتسثف ر ستس‬
‫پگشنف سوعص‪،‬س نننح‬
‫‪8‬حسم ردساعسا عن سایسمشع سنثت سادساهب نسفمعلگ س عبسا عنابسو کسم سه عو ح‬
‫‪9‬حسم ررردسوررکسپنت رردساررعیه نبسفمعلگ ر س ررعالهدسثاساررنابسا ررعحسا ر عنابساوجررعنسم ر سه عو ر ساررعسایس‬
‫هلنوعتسمحصالبسانابسشنع عو س عوعتسانابساهب نسا عنابسا عن سه عو ح‬
‫‪10‬حسم رد‪،‬سق رعتسمنلاستسنتام اثسثاسنثسجر ساهب نسوگ گ سا تونسم سه عو ح‬
‫‪11‬حسمرررؤتالبسو گ ررۀس ررعبساضر گاسوگ گ ر سایسانهعمرردس ررعبساضر گاسوگ گ ر ستسای بررعثن سآ ررع س‬
‫ناش دستسنثسم عاق ساعسالوحدستظعوفسخ وشسفمعلگ سم سه عون ح‬
‫‪12‬حسسمرررؤتالبسو گ ررۀس ررعبساض ر گاسوگ گ ر ‪،‬سناثابسصررالوگ سوررعف ساررنابسا بگررمسپنت رردس ررعبس‬
‫اض گاسوگ گ سم ساعشن ح س‬
‫‪13‬حسا عحسفمعلگ س عبسمنار ساردسپعلسگرر سسمرنتثسانهعمردس رعسبسی رس ساحر سهلرنسو گ رۀسس رعسبسفنیرس س‬
‫تساص ساض گاسوگ گ ساهجعحسم سوعا ح س‬
‫کتابخانه و منابع معلوماتی‬
‫مادۀ سیزدهم‪:‬‬
‫‪1‬حسناشرر اسو عایعهرردسمنع رر ستسمجهررزساررعسو رر سق سورر ستسالک نتهگکرر سنثسثشرر دس ررعسبسمنا زرردس‬
‫م ردسسساحصگ ستس عونسایشس عحس‬
‫‪2‬حسناش اسمح‪،‬سمنع سانابسم علمدسمحصالبستسا عنابح‬
‫‪3‬حسم ررردسمنررعا سوررعف سو عایعهرردسو ر ستسمم مررعا سثاسغررنضسو عورردسانهعمرردس ررعبساحقگق ر ستسی ر س‬
‫خ نسفنا اسم س عینح‬

‫‪140‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪4‬حسم ررردسناثابس رره ل س ررعسبسوررعف سمنررعا سو عایعهرردسورر ستسمم مررعا سمرر ساعشرر سورردسنثسآبس‬
‫وعثمن ابساعسمهعثاهعستسایصوس عبسم ثنسهگعیسا ی احسم سش ه ح‬
‫‪5‬حسم ررردسناثابسوررکسپررالبساهکشررعفس ساررنابسو عایعهرردستسمنررعا سمم مررعاس سنثسوررعثو سپررالبس‬
‫ا نااگبوکساحصگ سخ نسم ساعش ح‬
‫‪6‬حسم ردسپنت ردسور سسثاسثتبسن ر سمرس س گرننسسوردسایسا ر عن سمرؤانسو عایعهردستسمنرعا سمم مرعاس سآبس‬
‫از گنعبسوعص‪،‬سم س نننح‬
‫‪7‬حسم ردسشریوسورعسساشیعصرس سثاساردسینر ابسمررؤت سسورعسسمررؤتالسبسو عایعهردستسورعسسمنرعا سمم مرعاس س‬
‫امگگاسم سون سودستظگ دساتسپگشبنن‪،‬سه ه اثب‪،‬ساهکشع سو عایعهدستسمنعا سمم معا سم ساعش ح‬
‫‪8‬حسارررهگالتسو عایعهرردسورر ستسمم مررعا ساررنابسا رر عنابستسمحصررالبسنثسثتیس ررعسبسوررعثبستساررنابسن س‬
‫عی سنثسثتی‪،‬سا ن سشعبسجناثسم س گننح‬
‫‪9‬حسم ررردسغررنضساثاقررعستسن ن ررس سا رر عنابستسمحصررالبسارردسمنررعا ساه نه ررس ‪،‬سپررالبسا ررمدستس‬
‫اهکشعف سناش دسم ساعش ح‬
‫‪10‬حسا عنابستسمحصالبسادسمقعالتستسژتثهع س عبسمم بنسی سن ن سمگ اش دساعشن ح س‬
‫‪11‬حسم ردسم وون سایسمنعا سثاو عبسی رس سوردسارناسبسوشر ث عسبسثتساردسا رمدستسقهرعبس ر حسمعهنر س‬
‫‪،AGORA‬س‪،HINARI‬س‪،OARE‬س‪Research 4 life‬ستغگررن سم ق ر نسا ر سا ر عن سایل ر س‬
‫مگن عو حس س‬
‫س‬
‫تسهیالت آموزشی(تدریس‪ ،‬تکنالوژی معلوماتی و سهولت ها)‬
‫مادۀ چهاردهم‪:‬‬
‫‪1‬حسم ررردسامکعهررعتسوررعفس سا ثوررر سثاسغررنضسو عورر سایساحقگررم‪،‬سارر ثورسارردسشررک‪،‬ساسگرر ثبستس‬
‫ی ستسهگعیمن بس عبسمحصالبسفنا اسم س عینح‬
‫‪2‬حسم ردسناثابسوکسپالبساهکشرعفس سارناسبساوجرعنسس ره ل س رعسبسا ثورر سسخر نسنثسورعثسور سپرالبس‬
‫ا نااگبوکسایسم ساعش ح‬
‫‪3‬حسم ررردس ررمس سمرر سه عورر ساررعساررناسبسا رر عنابستسمحصررالبسیسونانررعبسق ورر ستسمررؤانساکنررعل ژسبس‬
‫مم معا سثاساوجعنسم س عینح‬
‫‪4‬حسم ررردسشرریوسمنع رر سمررر کس سثاسمرررؤت ساکنررعل ژبسمم مررعا ‪،‬ساررعسامرر انسوررعفس سوعثمنرر س‬
‫امگررگاسم ر سه عو ر ساررعسایسپنت رردسو ررزستسمناجب ر ‪،‬سا ر عن ستساهکشررع ساکنررعل ژسبسمم مررعا سهلررعثتس‬
‫ه عون ح‬
‫‪5‬حسمحگ سم ردسانابسمحصالبستسا عنابساماسم ساعش ح‬
‫‪6‬حسم ررردسزنیالم رر‪،‬س ررعبساض ر ناثبساررنابسانخ ر ثنساررعسمرررعئ‪،‬سامنگ ر ‪،‬سو ر ان سزبگم ر سثاسثتبس‬
‫ن رر س نف رردستسشیصررس سثاسمرررؤت سصررح ‪،‬ساو نرر ستسمصرر تهگ سمحصررالبستسا رر عنابسامسگررگاس‬
‫م سه عو ح س‬
‫‪7‬حسناش اسصن سممگعثبستسمجهزسانابسا ثورستسوعثس عبس نتپ سمحصالبح‬
‫‪8‬حسناش اسام گنسممگعثبستسناو ح‬

‫‪141‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪9‬حسناش اسانو ثواستسق نعیو حسممگعثبح‬

‫‪10‬حسناش اسااعکسو کس عبساتلگدسسانابسخ معتسصح ح‬
‫‪11‬حسناش اسالاناا اثس عبسمجهزسستسفمع ستسامکعهعتساه نسآم یش سم عامسثش دس عبسمنا زدح‬
‫‪12‬حسناش اساعالثسون ناهرس عبسمنع سانابسا تونسمجعلرسی ح‬
‫‪13‬حسناش اسو سگ انسل سمنع سم ص‪،‬سادساه نه سفمع سانابسا عن سمحصالبستسا عنابح‬
‫‪14‬حسناش اس عودس بز‪،‬سپعثون ‪،‬ستسو نوعح‬
‫‪15‬حسناش اسمنوزسمشعتث سانابسمحصالبح‬
‫‪16‬حسناش است عو‪،‬ساز عوگدستسض سونومح‬
‫‪17‬حسناش اسن سش ئ ستساشنع س عبسیصنبستسم نع سادسام انسمحصالبستوعثمن ابح‬
‫‪18‬حسناش اسآ سآشعمگ ه سصح ح س‬
‫س‬

‫فصل سوم‬
‫موسسات تحصیالت عالی دارای رشته های طبی‬
‫شفاخانه کادری‬
‫مادۀ پانزدهم ‪ :‬س‬
‫‪1‬حسناش اسق ایسفمعلگر سسشر عخعهدسورعنثسبستسنوسعثا نر سس رعسبسا ثورر سسمنا زردسارناسبسفعو ل ردس رعسبس‬
‫ز سممعلج بسایسزن ستیاثتساحصگالتسیعل ‪/‬سصح سیعمدحس س‬
‫‪2‬حسانابسفعو ل دس معا ل ژبستس عونسثش دس عبسزب سو اج‪،‬سناش اسپ ل سو گنگک س‬
‫‪3‬حسامضأسا ع اسهعمردستسجرناثسنانسارعس رعسونسشر عخعهدس رعسبسوردستاقر سشرناسو سینضردسخر معتسشر عخعهدس‬
‫وعنثبساعشن ستسا اهن ساک گ‪،‬سا عژستسپناو گکسمحصالبسثاسقنبدسی سن ن ح س‬
‫‪4‬حسم ق نو ساقرگاساتجعتستسا عنابسث ن عبسمشیوسقه س عژسمحصالبح س‬
‫‪5‬حسناش اسمح‪،‬ستسارهگالتسالیحسانابسآم ییسی سمحصالبسنثسش عخعهدح س‬
‫‪6‬حساوجعنسنوسعثا ن س عبسمنا زدسنثسش عخعهدسقه سس عژسمحصالبستس عخ عثساشکگالا ح س‬
‫‪7‬حساخ صررع ستجرر سوررعفس ساررنابساهجررعحسوررعثس ررعسبسی رر سنثسشرر عخعهدسایررعزنسث ن ررعسو سنجگررمس‬
‫عژثابح س‬
‫‪8‬حسمهگعس عخ اسیمگندس عبساه نسا عژستساه نهشپسمحصالبسنثسش عخعهدسوعنثبح س‬
‫‪9‬حسم ق نو ر سوررکسالوحرردسمشرریوسارردسمنل ر ثسا ر عن سایساجهگ رزاتسزب ر ستسص ر مدسهن ررعه بسارردس‬
‫منو ح‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ شانزدهم‪:‬‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثس رردسفصرر‪،‬ستسشررعهزن سمررعن ساناسگرر س ننورر ستسامرر سایاأوگرر سشرر ثابسث بررنبستس‬
‫منل ثبسمقعحسمح نحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوسم س نننح س‬

‫‪142‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت علمی‬
‫ریاست پالن پالیسی وتقنین‬

‫طرزالعمل دریافت و تبادله احصائیه و معلومات‬

‫سس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪143‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪144‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ناش اسمم معتسمر ثنسهگرعیستساوصرعئگدسنجگرم‪،‬سنثسا رعحسقهرعبسهقرشستسورعثاننسا ع ر سثاساردسمنلر ثس‬
‫ساو عسم سه عور حس ایسق ردساوجرعنسورکس گرر اسی ر ساوصرعئگدساردسغرنضساهگردساثجرعحستس‬ ‫ث گ بس‬
‫مم معتساوصعئگ بسمر ثنسهلرن‪،‬سقهر سم انور ستسانلرگاساه رنسفمعلگر س رع‪،‬سپنت رناحس رع‪،‬سپرالبس رع‪،‬س‬
‫اثشعنستسث ن ه سام ثساج صعنبستساق عی ‪،‬سوکسامنسضنتثبسمحر سمگش نح‬
‫س نرعبساورراساجر اح‪،‬ساعیررعسا نوررز‪،‬سا وگر ستسق ر گنبسایساکررناثسی رر‪،‬سنثسیمگنرردسشر ستسایس ر بس‬
‫نو رنساعیرعسمر سس رنننسارعسق ر سآتثب‪،‬س اهر ای س گرنبس ‪ ،‬اح گر‪،‬س اثیورعا ‪،‬سهشرنسمرر نستسم ر اتحس‬
‫ای ر انستساثجررعحسم اررمسم ر ثنسهگررعیساوصررعئگ بسم ک ر ساررنسممگررعثس ررعبسی ر ستساررگاسال ر ساعش ر حسایس‬
‫قعه سنو نسقه ساهبر نستساهکشرع سامر ثسایراس رک ثسخص صر ستسنتل ر سشر ستساه رنواسیمگنردسثاس‬
‫اررنابس رردسا رر عن سوننرر عبستسهگعیمنرر ابساوصررعئگدستسمم مررعتسارردسا رر نعبسمم مررعتسمحررنحس‬
‫من ث ساوکعحسجعه بساوصعئگدسمرعی سمگرعینح س‬
‫س ثوع رر سپالب‪،‬پعلگررر ستساقنررگاستیاثتساحصررگالتسیررعل سقهرر ساناگرر ستسپگشرربننسپررالبس ررعبسسس‬
‫اهکشررعف ‪،‬سپررالبس ررعبسا ر نااگبوک‪،‬سپعلگر ر س ع‪،‬ا ررنعنسسسسساقنررگاستسپنتپ ر ی س ررعس ر اث سنثساررالیس‬
‫ا رر سورردسنثس ررع ن ساررعساناثاتسمنوررزبستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سپ ن رر بس ررعستسم رررعتس‬
‫احصررگالتسیررعل سنتل رر ستسخص صرر سیمگنررسۀسثشرر ستسا ررمدس گررر اس ررعبسممگررعثبسثاسفررنا اس‬
‫ررعینحا واسم حر اساورراساناث سمنحگررعسو عهرردسمنق ر سورردسمرررؤتلگ سق ر سآتثب‪،‬ساح گرر‪،،‬سا وگ ر ستس‬
‫اثاوردس ررزاثیساوصرعئگدستسمم مررعتسثاسارسدسمقرعحسمح ررنحستیاثتساحصررگالتسیرعل ‪،‬ساناث سم ر ساوصررعئگدس‬
‫تسمم مررعتسستس ررعونساناثاتسم قعضرر سارردسیهرر سناثن‪،‬سهگررعیسا رر ساررعسفمعلگرر س ررعبسمرروو ثسزرر س‬
‫مکعهگزحس عن ستسجعه ه نر سی ر س رنننحساوراسزنیالم ر‪،،‬ستظرعوفستسمررؤتلسگ س رعبسشرمبعتسمنورزبس‬
‫تستاورر عبسنتمرر ستیاثتسثاسنثسامررنس ررزاثیسن رر سارردسم جرر ساوصررعئگدستسمم مررعتستسابعنلرردسآبس‬
‫قه سهگ‪،‬سادسا ا سم جمدسمشیوستسممگاسم س عینح س‬

‫‪145‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫عنستسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سا تواس ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سانسمبنعبسمعنرس‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اوجعنس گر استاو ساثاودستسابعنلدساوصعئگدستسمم معتح‬
‫‪ -2‬انلگاسام ثساوصعئگدستسمم معتسپگنام بس«سمم معتسم ثنسهگعی»ح‬
‫‪ -3‬ابعنل رۀس ررنو س«مم مررعتسم ر ثنسهگررعی»ساررعسههعن ررعبسذوررنا سارردسمنل ثا ر تواسپررالبس ررعستس‬
‫انهعمدس عبسی ح‬
‫‪ -4‬ا کگررکستسشنع ررعو سارردسم جر ستس ررنو سو ر ثبس ررعبسمی ررفساوصررعئگدستسمم مررعتسایرراس‬
‫ایسههعنس عبساحصگالتسیعل سخص ص ستنتل ح‬
‫‪ -5‬اثاوررۀسمشرر ثرسمر ر ک سارردسث بررنبستیاثتسنثسمرر ثنسزررنزستساهکشررع س گررر اساوصررعئگدس‪،‬س‬
‫مم معتس‪،‬ساصالوعتستسا بگمساه نسا ا ستسانهعمدس عبستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬فارمتهــای خــاص احصــائیوی‪:‬سفعثمرر س ررعبسمنابرردسابساه ورردسنثسآبسساوصررعئگدستس‬
‫مم معتسمشیصدسم ثنسهگعیسنث سم س نننح‬
‫‪ -2‬تحلیل داده ‪:‬سفناونر سفه گر ب‪،‬سپرعفس رعیبس‪،‬سانث ر ستسآمرعنس س رعیبسمم مرعتستساوصرعئگدس‬
‫ا ر سورردسارردسمنلر ثسا ر ینا سازالیررعتس ر نمن ساررنابساصر گاس گررنبسقهر سهگرر‪،‬سارردسا ر ا س‬
‫م ثنسهلنساهجعحسم سش نح س‬
‫ثوهررعبسشررعم‪،‬س‬ ‫‪ -3‬تصـنیف‪:‬سصررنفسانر بسایشررهعبسمی ررفسمم مررعتستساثجررعحسانا ررع سو‬
‫فعثم هعبسخع سمم معا ح س‬
‫‪ -4‬معلومات مورد نیـاز‪ :‬ایرشس رعبس)سمحصرالب‪،‬سا ر سعناب‪،‬سمنرر اگا‪،‬سمم ر لگا‪،‬سیونانرعس رعس‬
‫سههعنس عبساحصگالتسیعل سسنتل ستسخص ص رح س‬ ‫تس عونسم اثنسمنا‬
‫‪-5‬سجدول زمانی‪ :‬قر تل سوردسزبرمسآبسمگمرعنسیمرعه ساثائردساوصرعئگدستسمم مرعتسایرشس رعبس‬
‫می دسمن ث ساوراسزنیالم ر‪،‬سارسدس شرک‪،‬سمرع اث‪،‬سثامر اث‪،‬سشرشسمع ردستس رعالهدسزر سورکس رع س‬
‫معل سمشیوستسمقگ س ننو سا ح‬

‫‪146‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ساحه تطبیق‬
‫مادۀ چهارم س‬
‫سایررشس ررعبس‬ ‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثستاو ر س ررعبسمنوررزبستسنتم ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسش ر‬
‫نتل ستسخص ص سجعا‪،‬سا بگمسم ساعش ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫فارمت ها‪،‬جمع آوری وتحلیل احصائیه‬
‫خانه پری فارمتها‬
‫مادۀ پنجم‬
‫مرررؤتلگاسشررمبعتسمنا زرردسمک ررفساهرر ساررعسفعثمرر س ررعبسمناب رۀساوصررعئگدسثاسارردسا ررعحسههررعنس ررعبس‬
‫احصررگ سنتل ر ستسخص ص ر سایسزنوررمسپر ر ستساو گرر‪،‬سستس نررعبسارردساناثاتسمنوررزبسهگررزساث ررع س‬
‫ه عون حساناثاتسمنا زدسمک فساهر سامر سایسنثوعفر سفعثمر س رعس‪،‬سم رعامسقر ت سیمرعه سآهرناسخعهردسپرنبس‬
‫ه ن سادسثوع سپالبسپعلگر ستساقنگاساث ع سناثه ح س‬
‫جمع آوری احصائیه و معلومات‬
‫مادۀ ششم س‬
‫ادسمنل ثسق سآتثبسساوصرعئگدستسمم مرعتسمر ثنسهگرعیسسفعثمر سس رعسبسخرع ساوصرعئگسۀسمنا زردسههرعنس‬
‫عبساحصگ ساناگ ستا تواسمگ نننح س‬
‫تحلیل وتصنیف معلومات‬
‫مادۀ هفتم‬
‫اوصررعئگدستسمم مررعتسمرر ثنسهگررعیسورردسایسسههررعنس ررعبساحصررگ سنتل رر ‪،‬سخص صرر ستسساناثاتسمنوررزبس‬
‫م اصرر سمرر ستثیهرر ‪،‬سامرر سایساح گرر‪،،‬ساصررنگف‪،‬سسا وگرر ‪،‬سنثسنو ررعاگرساوصررعئگ بسمنوررزستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ساب سمگ ننه ح س‬
‫زمان جمع آوری احصائیه و معلومات‬
‫مادۀ هشتم‬
‫ق ر سآتثبسساوصررعئگدستسمم مررعتسسایساناثاتسمنوررزبستسههررعنس ررعبساحصررگ سم ررعامسف ثمرردسقررعت‪،‬س‬
‫زبمسق ت سیمعه ستساب سآبسنثسسنو عاگرساوصعئگ بسی سمگ نننح س‬
‫سازی احصائیه و معلومات‬ ‫شری‬
‫مادۀ نهم‬
‫شررنوکس ررعخ اساوصررعئگدستسمم مررعتسابرر سشرر سنو ررعاگرساررعساناثسرسم رر ساوصررعئگدستسمم مررعتس‬
‫اشک‪،‬سثامر اثستس نرعبسارعساناثاتسسم قعضر سزبرمسلرزتحسنور سمقرعحسمح رنحستیاثتستسثوع ر سپرالب‪،‬س‬
‫پعلگر ستساقنگاسص ثتسمگ گننح س‬
‫س‬

‫‪147‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫ارتباطات‪ ،‬کنترل ونظارت وراپوردهی‬
‫ارتباطات‬
‫مادۀ دهم‬
‫ا رأمگاساثابعزررعتساررعسشررمبعتسثوع ر سپررالب‪،‬سپعلگر ر ستساقنررگا‪،‬س ررعونساناثاتسمنوررزب‪،‬ستاو ر س ررعبس‬
‫نتم ر ستس ر م سایرراسایسپ ن ر بس ررعستسش ر عخعهدس ررعبسا ثور ر سنتل ر سمنا زرردستس نررعبسههررعنس‬
‫عبساحصگ سخص ص سسا نل ثس ع ن ساگش نساعمگاسمگ نننح س‬
‫کنترل و نظارت‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ون ررن ستسهلررعثستسایسشررگ رسق رر سآتثبساوصررعئگدستسمم مررعتسنجگررمستسم اررمساررسدسمنلرر ثساناگرر س‬
‫زاثیساوصعئگ بسور سپالبسمشیوسص ثتسمگ گننح س‬
‫تهیۀ راپورها‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫سمگ نننح س‬ ‫اهگۀسثاپ ثس عبساوصعئگ بسا ثسثام اثسی‬
‫ارتباط با ادارۀ ملی امتحانات‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫اخرروسمم مررعتسنثسمرر ثنسامرر انساشرر نافسونسنرر عبستسوعمگعاررعبسوررعهک ثسایساناثسرسمح ررنحسسم رر س‬
‫ام حعهعتستسشنوکس عخ اسآبسسادس عونساناثاتسم قعض سین ال ج سص ثتسمگ گننح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثس دسفص‪،‬ستسوهعثن سسمعن ساناگ ستسام سایاأوگ سش ثابسث بنبستسمنلر ثبسمقرعحستیاثتس‬
‫احصگالتسهعفوستاعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن نس عسنثاواسیمگندسم غ سم س ننه ح‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪148‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت علمی‬
‫ریاست پالن پالیسی وتقنین‬

‫طرزالعمل ایجاد وطرز فعالیت کمیتۀ بازنگری و نهایی‬

‫سازی پالن استراتژیک وزارت تحصیالت عالی‬
‫و موسسات تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫ع س‪ 1398‬س‬

‫‪149‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪150‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫اناگ ر ستساج و ر سپررالبسا ر ناابوکسمنحگررعسث شررعبسی رر‪،‬سپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سایسا گ سخعص سانخر ثناثسا ر حساردس رنساهر ای سوردسپرالبسمشریو‪،‬سمر ضل‪،‬ستستاضر ساعشر ‪،‬ساردس‬
‫عبسپگ عهدسسصح ساقنابسفمعلگ س عسثاساض گاسم سه عو حس س‬
‫پالبسا ناابوکسنثسههرعنس رعبساوعنمگرکسورکس رن سقرعمم س ا ر سوردس ا ر ا ‪،‬س پعلگرر س رع‪،‬س انهعمردس‬
‫رعس ت فمعلگر س رعبسورکس پ ن ر بس ورعسم رردسثاس نث خر نسناثنستسا رعحسآبس رعسثاساردس راسانوگر س‬
‫ه ن ‪،‬سنثسمگرعبسمقعصر سان زور سشر ستسثا هرعبسث رگ بساردسآبس رع ن ساوجرعنسمر سونر حسوکر س‬
‫ایسضررنتثتس ررعبساعل مرر‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل ساوجررعنسیمگنرردس ررعبساحصررگ سانمحرر ثسجعه هگرر س‬
‫تاررأمگاسی ر ال سنثسا ررعحستالوررعتستساررنابسا ررعحسافررنانسوش ر ثسا ر حسن ن ر سارردساحصررگالتسیررعل س‬
‫م ایب‪،‬ستساعسوگ گ سپاله واثبستاجمبگنعهدساثابع سهع رر ن سناثنحس س‬
‫قه سهگ‪،‬سادسم اثنسفر کساوجرعنسو گ رۀسس ارعیسه رنبستسار تواسپرالبس رعبسا ر ناابوکسنثس ر ستیاثتس‬
‫احصگالتسیرعل ستسم ررعتساحصرگالتسیرعل سایسضرنتثتس رعبسفر ثبسمر ساعشر ح سساصر سساوجرعنس‬
‫اورراسو گ ررۀ‪،‬سهلررعثتساررنسا ر توا‪،‬ساأوگ ر ‪،‬سانث ر ‪،‬ساثیوررعا ستسنثوعف ر س ررزاثیسایسپگشررنف سا ر نااببس‬
‫عبسپ ن بس رعستسم ررعتساحصرگالتسیرعل سنتل ر ستسخص صر سا ر سوردسسجعا گر سس رعسستسمهرعثتس‬
‫کسافرزاوشسن ر ستساردسصر ثتس‬ ‫عبسث برنبساوراسم ررعتسثاسارنابسار تواستساناگر سپرالبسا ر ناابو س‬
‫ی ستس گر عاگکسههعنس رعبساوعنمگرکسثاسقهر سس ا بگرمسآ رعبسپرالبس رعستسفمعلگر س رعبسمنر ث س‬
‫آبسو عو سه عو حس س‬
‫و بسساناگر سستسار تواسپرالبسا ر ناابوکسورکسپ ور رسسق ور سنثسهلرعحساحصرگالتسیرعل سوشر ثسمر س‬
‫اعشرر ‪،‬ستیاثتساحصررگالتساررعس کررعثبسانهعمرردساهکشررع ساحصررگالتسیررعل س)ا ورر‪،‬سا رر ساعهررکس‬
‫قهررعه رساصر گاس نف ر ساررعسو گ ررۀسور سم شررک‪،‬سایسا ر عنابسمجررن ‪،‬سم مهر سستم یصرروسپ ن ر بس‬
‫عبسمنوزبستستالورعتسشرعم‪،‬ساشرکگ‪،‬ستیاثس تسثاساردسمنلر ثساررهگ‪،‬سپنت ردسپرالبس رعیبسا ر ناابوکس‬
‫نثسههررعنس ررعبساوعنمگررکستستیاثتساحصررگالتسیررعل ساوجررعنسه عو ر حساورراسامررنسو ررکسخ ا ر سوررننساررعس‬
‫ثوع ر سپررالب‪،‬سپعلگرر ستاقنررگاستیاثتساحصررگالتسیررعل سامر ثسمنار سارردسپررالبس ررعبسا ر ناابوکسثاس‬
‫نثسوررکسمرررگنس ف نرر ستااررنس ررواثس رر کسنان ‪،‬سایمنررعا ساهرررعسه ‪،‬ساوعنمگررکستاینگکرر سخرر وشس‬
‫ا عن سه ن ستسایساشنوکسمرعی ستاجعث ستسمنعا سم ق نسخ وش‪،‬سا عن ساهگندسه عو ح س‬
‫رن سوعضرن‪،‬سزنیالم ر‪،‬ساوجرعنستزرنیسفمعلگر سو گ رۀسسارعیه نبس ت ههرعئ س رعیبس پرالبس ا ر ناابوکس‬
‫پ ن بس عبستیاثتساحصگالتسیعل سسثامشیوستممگاسم سه عو ح س‬

‫‪151‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سانمبنررعبسم ررعنسمررعن س‪71‬سجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر ستسهگعیمن ر بس ررعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سساناگ ستانلگاس ننو سا ح س‬
‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬
‫‪1‬ح اناگر سپررالبس ررعبسا ر ناابوکسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستسخص صر س‬
‫انسور سممگعثس عبسپزونف دسش ه س‬
‫‪2‬ح اررعیاگن ستسمررنتثسنتث سابسپررالبس ررعبسا ر ناابوکسسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل س‬
‫نتل ستسخص ص سقه سا بگمسادسم ج ستسم انو ساگش نآبح س‬
‫‪3‬ح ارهگ‪،‬سپنت ۀس زر سمناور‪،‬سپرالبس رعبسا ر ناابوکسپ ن ر بس رعستسم ررعتساحصرگالتسیرعل س‬
‫نتل ستسخص ص سم عامسادسث ن نو گ ۀساعیه نبستسههعئ س عیبسپالبس عبسا ناابوکه س‬
‫ع ن ر س ررعیبسپررالبس ررعبسا ر ناابوکسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستس‬ ‫‪4‬ح‬
‫سم هس س‬ ‫خص ص سنثس‬
‫اصطالحات ‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫م ع گاسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سجناثسم ع گاسآا سثاساگعبسم سون ‪:‬‬
‫ردس مر سشر نودس اردس شرک‪،‬س آ ع عهردسقهر سهگر‪،‬ساردسا ر ا س‬ ‫برنامه ‪:‬انهعمد اد مج یرۀساجر امهعو س‬
‫سم س نننح‬ ‫خع سا تواستسی‬
‫س ع‪ ،‬پعلگر س ع‪ ،‬انهعمدس ع ت یهجگرن س رعبس‬ ‫سود‬ ‫استراتژی پوهنتون ‪ :‬ا ناابب زنز قعمم ا‬
‫د اع وک و ن انوگ م سون ‪.‬‬ ‫ی گعا وک پ ن ب ثا نث جعل وک وُ‪ ،‬اد ا پگ‬
‫ارعس ا ر ا س وُ ر س‬ ‫پوهنتون‪ :‬انهعمۀسا ناابوک یبعثت ای خالصد مناو‪ ،‬زنز ش‬ ‫برنامۀ استراتژی‬
‫سود ادسص ثت قعم ا توا م سش ن‪.‬‬ ‫پ ن بسهرب اد ا ا ایشهع وع نوسعثا ن هع ا‬
‫پالن ستراتژی ‪ :‬انهعمدسثوزب ا ناابوک ی ا ت نن مج یدسو سای اص گ هع ت اج احس رعبسمر ونو س‬
‫اناب ث گ ب اد ا ا ا توا‪ ،‬اقنا ت اثیوعا م سش ن‪.‬‬ ‫سود اع ا قد اد ی ام‪ ،‬محگ‬ ‫ا‬
‫تـدوین ‪:‬ار تواس شرعم‪،‬س امگرگاس نور ع ‪،‬س مأم ثور ‪،‬ساثییس رع‪،‬س ا ر ا ‪،‬س اح گر‪،‬س ی امر‪،‬س محگ ر س‬
‫)ناخ ر س ت خرعثق س(‪ ،‬امگرگاس وعلر س ا ر ناابوک‪،‬س اه یرع سا ر نااببس رعبس م کرا‪،‬س امگرگاس اتل ور س‬
‫ا نااببس ع م سش ن‪ .‬س‬

‫‪152‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ :‬اقرنابس ا ر نااببس شرعم‪،‬س امگرگاس اتل ور سا ر ناابوک‪،‬س امگرگاس ا ر ا س‬ ‫اجـراآت اسـتراتژی‬

‫و ارع سمر ت‪،‬س انهعمردس ی ر‪،‬س رعالهد‪،‬س ار تواس ا نقرد‪،‬س اج ور س ورعس زناور س رعخ عثس پ ن ر ب‪،‬سار تواس‬
‫بک ث بنب پ ن بس ع‪ ،‬ایصگو منعا م سش ن‪.‬‬ ‫پعلگر س عب اقناو ‪ ،‬اه یع‬
‫ارزیـابی ‪ :‬اثیورعا س ا ر نااببس یبرعثتسایساوجرعنس ورکس مکرعهگزحس ارنابس ا بگرمس ی کرننسپ ن ر بس ارعس‬
‫ممگعث ع ت پعلگر س عب تیاثت احصگالت یعل م ساعش ‪.‬‬
‫گن فمعلگ س عبسپ ن ب ثا هشعب م سن حس‬ ‫تخ‬ ‫دیدگاه ‪:‬نو ع وع آثمعب‪،‬سه عو ای مرگن آون‬
‫مأموریت ‪:‬مأم ثو ‪ ،‬مقص ن ت نلگ‪ ،‬تق ن پ ن ب ثا اگعب م سون حسس‬
‫هـدف ‪:‬منلر ثس ای امگرگاس ا ر ا ‪،‬س ابر و‪،‬س اگعهگرۀس مأم ثور س ت نور ع س ا ر ناابوکس پ ن ر ب‪،‬س اردس‬
‫‪.‬‬ ‫مقعص سوعثاننب ت ه عوب پ ن ب ا‬
‫‪.‬اثییس ع‪ ،‬اعو ع ت هبعو عبسپ ن ب‬ ‫پ ن با‬ ‫ای قعنب پ وع ت ا ع‬ ‫ارزش ها ‪:‬اثییس ع‪ ،‬اص‬
‫اه ود آثمعههع ت مأم ثور س انمبنرعبس آههرعس ار تواس مر سشر ه س ‪.‬اثیشرهعبس پ ن ر ب‪،‬س اصر ل س رر ن ودس‬
‫ث ن ن عو اناب مرگن ونو ت ثش ‪ ،‬اص گاس گنب ت ثف عث ع نث پ ن ب اثائد م سونن ‪ .‬س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫تشکیل وطرز فعالیت کمیتۀ بازنگری و نهائی سازی پالن استراتژی‬
‫ترکیب کمیتۀ بازنگری و نهائی سازی پالن استراتژی‬
‫ماده چهارم‬
‫و گ ۀساعیه نب ت ههعئ س عیب پالب ا ناابوک ایانوگ سذتاتسذو‪،‬ساشکگ‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪1‬حسثئگرسپالبس‪،‬پعلگر ستاقنگاساحگعسثئگرسو گ ۀه س‬
‫‪2‬حسآمنسا وگ ستسا بگمسپالبس ناابوکساحگعسمنش سو گ ۀه س‬
‫‪3‬حسسنتسااسایسا عنابسپ نح ساناث ستسپعلگر سیعمدسپ ن بسوعا‪،‬ساحگعسیض سه س‬
‫‪4‬حسوکسااسایا عاگ سپ ن بسپ ل ساینگکسه س‬
‫‪5‬حسوکسااسایا عاگ سپ نح ساج صعنسپ ن بسوعا‪،‬ه س‬
‫‪6‬حسوکسااسایا عاگ سپ نح سیاعبستاناگعتسپ ن بسوعا‪،‬ه س‬
‫‪10‬حسه عون رساعهکسقهعه سادسوگعسیض س‬
‫‪11‬حسوکسااسایا عاگ سپ ن بسی حسزب سوعا‪،‬ه س‬
‫‪12‬حسوکسااسایسا عاگ سپ ن بسام گاستساناگدسشهگ سا عنسثاعه س‬
‫وظایف ومکلفیت‬
‫مادۀ پنجم‬
‫وظایف ومکلفیت های رئیس کمیتۀ‬
‫ثئگرسو گ ۀساعیه نب ت ههعئ س عیب پالب ا ناابوکسناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح ثوع سایق رعتسو گ ۀح س‬

‫‪153‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اأوگ سآقن ابسق رعتسو گ ۀه س‬ ‫‪2‬ح‬

‫اقناآتسی سنثیمگندسا بگمسفگص دس عبسو گ ۀسادسمنل ثسز سمناو‪،‬سام به س‬ ‫‪3‬ح‬
‫ا و سصالوگ س عسادسایضعبسو گ ۀه س‬ ‫‪4‬ح‬
‫انلگاستساأوگ ساقناآتساناثبسو گ ۀه س‬ ‫‪5‬ح‬
‫سوظایف و مکلفیت های منشی کمیتۀ‬
‫مادۀ ششم‬
‫گ ۀساعیسه نبستسههعو س عیبسپالبس ناابوکسناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫منش سو‬
‫ق رر سآتثبستسامقگرر سپررالبس ررعبس رر ناابوکسپ ن رر بس عتم رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪1‬ح‬
‫نتل ستسخص ص سقه سم نزسه نبسنثسو گ ۀساعیسه نبسپالبس عه‬
‫اناگ سآقن استسا نعنسم ثنسضنتثتسو گ ۀساعیسه نبسپالبسا ناابوکه‬ ‫‪2‬ح‬
‫اث ع سفگ اکس عبسو گ ۀساعیسه نبسادسپ ن بس عبسمنا زدسقه ساصالزسمج نسآبه‬ ‫‪3‬ح‬
‫اناگ ستسانلگاسام ثسق رعتسادستج سممگاه‬ ‫‪4‬ح‬
‫ازالعستسآ ع سث رعه سایضرعبسو گ رۀسس ارعیسه رنبسپرالبس رعبسا ر ناابوکسایسزنورمساو گر‪،‬س‬ ‫‪5‬ح‬
‫آنث سث رر س‪،‬سپگررعحس ررعبسالک نتهگکرر ستساررنسجررناثسه رر نبسا ررع س ررعبسا نرر سقهرر س‬
‫اش نافسنثسو گ ۀه س‬
‫وظایف ومکلفیت های اعضای کمیتۀ باز نگری و نهایی سازی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫و گ ۀساعیه نب ت ههعئ س عیب پالب ا ناابوکسناثابستظعوفستمک گ س عبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح م علمرردسوعثشنع ررعهد‪،‬ساررعیساگنر ستساأوگر سپررالبس ررعبسا ر ناابوکسپ ن ر بس ررعستسم رررعتس‬
‫احصگالتسیعل سنتل ستسخص ص هس س‬
‫‪2‬ح ررعیمعه سانهعمرردس ررعبسآم یشرر ستثوشررعر‪،‬س رر گنعث عس‪،‬سزررنیساناگرر ستسارر تواسپررالبس‬
‫ا ر ناابوکسارردسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستسخص صر حاثائدسهلنوررعتستپگشررنهعناتس‬
‫ارردسمنلر ثساصررالزسپررالبس ررعبسا ر ناابوکسارردسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل س‬
‫خص ص ستسنتل ه س‬
‫‪3‬ح وعثمش نفساعسو گ ۀساض گاسوگ گ سادسمنل ثس ع ن ساگش نه‬
‫‪4‬ح ارر تواستسههررعو س ررعیبسپررالبسا رر ناابوکستیاثتستسسشررنوکس ررعیبسآبساررعستاورر س ررعبس‬
‫منوزبستستالو ح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫وظایف و مکلفیت های ریاست های مرکزی و موسسات تحصیالت عالی دولتی و خصوصی‬
‫مادۀ هشتم‬
‫)‪1‬ر ثوع ر س ررعبسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستسخص ص ر سمک ررفساه ر س‬
‫زنزساا او سپالبس عبسا ر ناابوکسخر وشسثاساردسو گ رۀسسارعیسسه رنبستسار تواسپرالبس رعبس‬
‫ا ناابوکساثاودسونن ح‬

‫‪154‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪2‬ر پ ن رر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستسخص ص ر سپررالبس ررعبسا رر ناابوکس‬

‫خرر وشسثاساررعسنثسهلنناشرر سنورر ع س‪،‬سا رر ا ‪،‬سمعم ثورر ستساثییس ررعسارردسمنلرر ثسارر تواس‬
‫پالبس عبسا ناابوکسمنا زدسادسو گ ۀساث ع سه عون ح‬
‫مادۀ نهم‬
‫سم ساعش حس س‬ ‫سمنا زدسنثسق ردسو گ ۀسو‬ ‫نثسص ثتسهگعیسنی تستسوض ثسه عون رسثوع‬
‫مادۀ دهم‬
‫)‪1‬ر اش ر نافسنثس ر نس ررعبسث ر سورردسایسزررن ستیاثتساحصررگالتسیررعل ستسوررعسا ورر‪،‬سونن ر س‬
‫عبسمناب سادسآبسا تونسم س نننحس س‬
‫)‪2‬ر نثوعف سوناودستس نودسم عامسا نعنساقنگن سمنا زدهس س‬
‫)‪3‬ر ا نسیض سو گ ۀسنثستظرعوفسمح لردسمنار ساردسو گ رۀسسفمعلگر ساگشر نسه عور ‪،‬ساردسپگشرنهعنس‬
‫گأتسث بنبسو گ ۀ‪،‬سم ثنساق ونسجناثسم س گننح‬

‫فصل چهارم‬
‫تدویرجلسات کمیتۀ بازنگری و نهائی سازی پالن استراتژی‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ق رعتسیعنبسو گ ۀساعیه نب ت ههرعو سس رعیبس پرالبس ا ر ناابوکسس رنس ردسورکسارعثستنثصر ثتسهگرعیس‬
‫ادسا ع س او سثئرگرسین الضرنتثتسار تونسمر سوعار حسفگصر دس رعبسو گ رۀسساردساا رعکستورعساو نور س‬
‫ایضررعبسوعضررنسنثق ررردسصر ثتسمر س گررننستنثصر ثتسارررعتبسامر انسم افررمستمیررعلف‪،‬سقه ر سورردس‬
‫ثئگرسو گ ۀسنثآبسوض ثناش دساعش سادسه سآبسفگص دسم س نننح س‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫و گ ررۀساررعیه نب ت ههررعئ س ررعیب پررالب ا رر ناابوکسارردسمنل ر ثسانلررگاستساصررالزسپررالبس ررعبس‬
‫ا رر ناابوکسپ ن رر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سخص ص ر ستستیاثتساحصررگالتسیررعل سینرر س‬
‫ال ج ستسانعانسضنتثتستثوشعرس عبسا ضگح سثاسناونستسث بنبسم سه عو حس س‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫سم رعتسا و‪،‬سونن سس کعثستوعستیاثتساحصگالتسیعل ساقناسم س نننحس س‬ ‫زونۀساواستثوشعرس عسا‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثوهعثسفص‪،‬ستسوهعثن سمعن ساناگ س ننو سا ‪،‬سام ایساأوگ سش ثابسث برنبستمنلر ثبس‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستاعساه عذسآبس عونسزنیالم هعسنثاواسیمگندسم غ سم س نننح س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬

‫‪155‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪156‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬

‫ریاست ارتباط خارجه‬

‫وتنظیم بورسیها‬
‫س‬

‫طرزالعمل انتخاب کاندیدان واجد شرایط برای‬

‫بورسیه های دولتی و گروپی‬

‫‪157‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪158‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫سایم عنسمعنرسششاسمقنث سانلگاسا ث هعبسم ک ستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سا أ‬
‫اهداف‬
‫مادۀدوم‪:‬س س‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلگاسام ثسمنا سادسامگگاس ه گدس عبسمنوزستتالوعتسنثا ث هعبساحصگ ح‬
‫سته ن سوعمگعا ح‬ ‫‪ -2‬فنا اس عیبسفنص هعبسوض ثسم قعضگعبستالوعتسمب ن سانام انسه‬
‫‪ -3‬اأمگاسش عفگ ستی ال سنثاقرگ عتسا ث گدس عبساحصگ ح‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‪:‬‬
‫اصرر الوعتسمنرر ث سنثجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کرر ستسمقررنث سا ث ررگدس ررعبساحصررگ سنثاورراس‬
‫زنیالم ‪،‬سی ‪،‬سهگزسادس عبسم ع گاسادسوعثسثف دسا ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫شیوه تقسیم بندی وتوزیع بورسیه ها‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ا ث گدس عبسنتل ساص ثتسمررعتوعهدسارنابسا رعحستالورعتس)ساردسشر سنتوسنر س ره گدسارنابستالور س‬
‫وعارر‪،‬ستس رره گۀسوررکستالو ر ساررنابسو ر و س ررعرسارردسا ررع سا ن ر ساررنواسه ررناتسوعهک ث ررعبس ررع س‬
‫تالو سمنا زدسا یو سمگ نننح‬
‫مادۀ پنجم‪:‬‬
‫س ا ث گدس عبس نتپر سارعسنثسهلرنسناشر سه ر س رنستالور ساردسا رع سف ثمر سامر انسه عونر رسس رعبس‬
‫مررننحس ررنستالور ستسور و س ررعسنثستلرر سقن ررد‪،‬سایسامر انسمج ر ی سا ث ررهعسامررگاستسارردسناثهر عبس‬
‫ا ن سانواسه ناتسوعهک ثسمنوزستسالوعتسنان سمگش نح س‬

‫مادۀ ششم‪:‬‬
‫ارر ث س ررعبس نتپرر ستسنتل رر سورردسامرر انس ررگ سآبسو ررنسایس‪100‬س ررگ ساعشرر ‪،‬ساصرر ثتسآیانستس‬
‫ثجررعا سایسزنوررمس ررعو ستیاثتساحصررگالتسیررعل سایررالبستساررعسنثسهلررنسناشرر سشررناو سارر ث ستس‬
‫فگص بسا ن سه ناتس دس علدسمک ‪،‬سوعه و ابساه یع سم س نننح س‬

‫‪159‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫سمادۀ هفتم‪:‬‬
‫‪1‬حاررنابساررأمگاسش ر عفگ ستسنج ر سنثسان زو ر بسوعه و ر ابستاق ر سشررناو ‪،‬ساگش ر نسایس رردسانااررنسام ر انس‬
‫مشرریوسشرر رس ررگ سسا ث ررهعسنثسهلررنس نف رردسمگشرر ن‪،‬سنثصرر ثاگکدسامرر انس ررهس گدسوعه ورر ابس‬
‫اک گ‪،‬سه ننن‪،‬سمج ناسظنفگ س عبسنو نایساناث سم سام حعهعتساقعضعس نننس س‬
‫‪2‬حساشیعصررگکدسنثسا ر ث س ررعبسنتل ر ستس نتپ ر ساه یررع سمگ ننه ر ‪،‬سمک ررفساه ر ساررعسشیصررعسو ر ث س‬
‫عبساق و سیاعبسثاسفناس گنه ح س‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫س ه گۀسمم لگاستسممگر اگاستستثارسۀس شره اءسم رعامسامر و‪،‬سجرعه بسوقر کستسام گرعیاتساعیمعهر س رعبس‬
‫شه اءستسم ق نواس ‪،‬س سفگصر سار ن سوردسارعسنثسهلنناشر سا ع نعمردس رعبسق ا عهردسوردسارگاس‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ستستیاثتسسنتل ر سنثسام ثشرره استسمم ر لگاسمنمق ر سمگش ر ن‪،‬سا یو ر سمگ ررنننستس‬
‫وعه و ابستاق سشناو سایستیاثتسنتل سنثسام ثسشه اءستسمم لگاسم علبدسم س نننح س‬
‫ماده نهم‪:‬‬
‫سنثسص سا ث گدس عبس نستالو ساردسزبقرۀسساهرع سام رمسمر سوعار ‪،‬سوردسایسا نر سارنواسه رناتس‬ ‫‪-1‬‬
‫وعهک ثسانابسا ث گدس عبسنتل سوعس نتپ سمشیوسمگ نننح س‬
‫‪ -2‬نثسص ثا سوردس‪30‬س نثسصر سا ث رگدس رعبس نتالور سمنا زردسایسزبقرۀساهرع ساک گر‪،‬سه رننن‪،‬سورعس‬
‫وعه و ساهع سوعضنساردسفنا گرنبسا ثس رگدسنثسخرعث سایسوشر ثسهبعشر ‪،‬س ره گسۀساعجگ عهر سایسجشرنس‬
‫ذو ثس عبستالو ساه یع س نننح‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫س ناتز بعبسخعث سمرنی‪،‬سنثستالور سمنا زرۀسشرعبسام حرعبسورعهک ثسثاس رسنبسه ر ن ستایس ره گۀستالور س‬
‫موو ثادسا ع سا ن سانواسه ناتسوعهک ثسانابسا ث گدس عبسنتل ستس نتپ ساه یع سمگ ننه ح س‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫س ن ع سوکسامر انسوعه ور ابسایسورمسخر نسصرن سهلرنسه عونر سمرر حقگاسنو رنساردساناگر سایسق ردس‬
‫ناثهر س ررعبسا نر ساررنواسه ررناتسوررعهک ثسنثستالور سمنا زررد‪،‬سشررعم‪،‬سلگرر سوعه ور ابستاقر سشررناو س‬
‫مگ نننح س‬
‫س‬
‫مادۀ دوازدهم‪:‬س س‬
‫ادسخعزنسا عنرس وعم‪،‬سایسظنفگ سم رعتساحصگالتسیعل سناخ ‪،‬ساعسنسثهلنسناش سام انسا ث رگدس رع‪،‬س‬
‫ازئگ سجعا‪،‬سمالولدسنثسپالبسقو سم رعتساحصگالتسیعل سنثسهلنس نف دسمگش نح س‬
‫مادۀ سیزدهم‪:‬‬
‫س ا ث رگدس رعبسآهالوراسوک مر انسوشر ث ع‪،‬ساررعسزنیالم ر‪،‬سا یور سار ث س رعبستیاثتساحصرگالتسیررعل س‬
‫م عاق سه اشر دسانرعانآبسوعه ور ابسا رعحسا رنعنسشرعبسثاساردسشر ساخروسپع رس ثتستستورز سسشیصرعس‬
‫نثس ت ن ساعسوش ثسمنا سز سمناو‪،‬سه عون ح س‬

‫‪160‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ چهاردهم‪ :‬س‬

‫ا ث ررگدس ررعبسآهالورراسوش ر ثس ررعستسههررعنس رعسبسارر ث سن ن ر سسورردساررنابستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫م اصر سمر ستثین‪،‬ساررعسنثسهلررنسناشر سشررناو سآب‪،‬سزبررمسفگصر ۀسو گرررگ بسیررعل سا یور سا ث ررهعستس‬
‫وعس او سمقعحستیاثتساص ثتسآیانسایالبسم س نننح س‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫س اه یرع سوعه ور ابسا ث رهعبسنتثرسمع ر نبستسنو ر ثاساررعسنثسهلرنسناشر سشرناو سا ث رگدس رعستسهگررعیس‬
‫وشرر ثسا رر سو گرررگ بسا یورر سا ث ررگدس ررعستس رر او سمقررعحسمح ررنحستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثس‬
‫م ج سمنع سص ثتسمگ گننح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫احکام متفرقه‬
‫مادۀ شانزدهم‪:‬‬
‫م عامسا نعنساقنگن س)سمقنث ستزنیالم ‪،‬سا ث هعسرسا ث گدس عسادسا ع سفگصر ۀسسو گررگ بسیرعل سا یور س‬
‫ا ث س عستوعس او سمقعمعتسذوصالزستایزن ستیاثتساحصگالتسیعل سز سمناو‪،‬سم س نننح س‬
‫مادۀ هفددهم‪ :‬س‬
‫امگررگاسثشرر دس ررعبساحصررگ سایسزنوررمستیاثتساحصررگالتسیررعل ستسوشرر ثسارر ث سن نرر سصرر ثتس‬
‫نف دسام سایسآهکدسنثسثش ۀسممگاساه یع سمگ ننن‪،‬سومساب و سثاسه اثنح س‬
‫مادۀ هژدهم‪:‬‬
‫سا ررعحسا ررنعنسمنارر سارردسا ث ررگدس ررعسا رر سثوع رر ساثابررع سخعثقرردستسانلررگاسا ث ررهعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ساک گر‪،‬ستسایسزنورمستیاثتسامر ثسخعثقردساردس ر عثتسخعهردس رعستسوشر ثس رعبسار ث س‬
‫ن ن سقه سم افقدسههعو ساث ع سمگ نننح س‬
‫س‬
‫مادۀ نزدهم‪:‬س س‬
‫پگ ررنبسا ث ررگدس ررعسایسزنوررمستیاثتساحصررگالتسیررعل ستستیاثتسامرر ثسخعثقرردسصرر ثتسمگ گررننسحس‬
‫نثص ر ثاگکدسم افق رۀسههررعو سوعه و ر سایسزنوررمسوش ر ثسا ر ث سن ن ر سسام ر سایساثیوررعا سم اص ر سه ر س‬
‫ه عو ‪،‬ستیاثتساحصگالتسیعل سنثسیمگندسمرؤتلگ سه اثنح س‬
‫مادۀ بیستم‪ :‬س‬
‫نثسص ثتسم اص سا ث گدس ع‪،‬سلر سوعه و ابستاق سشناو سایسزنومس رعو ساه نهگ ر ستیاثتساحصرگالتس‬
‫یعل ‪،‬سو گرگ بس عبساحصگالتسیعل ستلر سقن د‪،‬سمشناه سقن دستث عهدس عسایالبسمگ نننح س‬
‫مادۀ بیست یکم‪ :‬س‬
‫اواسزنیالم ‪ ،‬نثس دسفص‪،‬ستساگر سوکسمعن سا تواس ننو سا حسسامر سایساأوگر سبسشر ثابسث برنبسستس‬
‫منل ثبستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عسنثاواسیمگندسم غ سمگ نننح‬

‫‪161‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪162‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست ارتباط خارجه وتنظیم بورسها‬

‫طرزالعمل تنظیم امور تارکین بورسها‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪163‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪164‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‪:‬‬
‫ساورراسزنیالم رر‪،‬سارردساأ ر سسایسسمررعنرسس رر ستسنتحسمقررنث سانلررگاسا ث ررهعبسم ک ر ستضرر س ننو ر س‬
‫ا ح‬
‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‪:‬‬
‫ا ا ساواسزنیالم ‪،‬سیبعثان سای‪ :‬س‬
‫‪1‬ح انلگاسام ثسمنا سادسانفسونن س عبسا ث گدس ع‬
‫‪2‬ح ارنو سثته سث گ س سادسمرئ دسانفسخ نس ناهدسا ث گدس ع‬
‫ساعثوگاسا ث گدس ع‬ ‫‪3‬ح انلگاسام ثسمنا سادسقبنابسخرعث سا‬
‫‪4‬ح انلگاسام ثسانهعمدس عبسو اع سم تسی ستسفن ن‬
‫ساحۀ تطبیق‪:‬‬
‫مادۀ سوم‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسم اثنسذو‪،‬سجعا‪،‬سا بگمسا ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح نثسم ثنسضعو س عخ استسانفسا ث گدس عسا تبسسیوثسم قد‬
‫‪2‬ح نثسم ثنسضعو سه نبستسانفسا ث گدس عبسادسمصن سنتل سا تبسیوثسم قد‬
‫‪3‬ح نثسم ثنسضعو س عخ استسانفسانهعمدس عبسآم یش سو اع سم تسا تبسیوثسم قد‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ چهارم‪:‬‬
‫اص الوعتسآا سنثساواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسذو‪،‬سثاسافعن سمگن عو ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح بــورس‪ :‬ررنسهرر عسسام گررعیسارردسخررعزنسوررر سناهررشستسمهررعثتسارردس رر ودس ررعبسمی ررفس‬
‫آم یشر ‪،‬ساحقگقر ستس ررعونسپنت ررناحس ررعبسهلررنبستسی ر سا ر سورردسیمنگررۀسورر سآبسنثس‬
‫خررعث سایسوشرر ثسساررنابسم م ررعب‪،‬سمحصررالب‪،‬سمم ررعب‪،‬سا رر عنابستس ررعونسوعثونررعبساناثتس‬
‫نتل ستسغگنسنتل سمهگعسم س نننح س‬
‫‪2‬ح سکالرش ـ ‪ :‬ا ث ررگدس ررعبسآم یش ر سنثایسم ر تسا ر سورردسارردسم ق ر سآبسیمگنررۀسور ر س‬
‫احصگالتسیرعل ‪،‬سغرنضساخروسنوس ر حسلگررعهرسورعسارعالانسایسآبسنثسوکر سایسپ ن ر بس رعسورعس‬
‫م رعتسی ‪،‬ساحقگق سوش ثس عبسخعثق سمهگعسم س نننح‬
‫‪3‬ح فیلوش ‪ :‬ا ث گدس رعبسسو ارع سمر تسا ر سوردساردسم قر سآبسیمگنرۀسورر سمم مرعتستس‬
‫سنثسثش دس رعبسمی رفسوردسشرعم‪،‬سپنت رناحس رعبسمشرع اا ‪،‬س ر عژ‪،‬سور ث س‬ ‫اجعث سی‬

‫‪165‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫عبساناگر ب‪،‬سمم مرعتستسمهرعثتس رعبساگر ثوک ‪،‬سمگ ر نوک ستس رعونساهر اعسپنت رناحس رعبس‬
‫هلنبسستسی سا ن ستسنثسخعث سایسوش ثسمهگعسم س نننح‬
‫سودسمصعث سآبسایسا نقۀسنتل سپنناخ سم سش ن‬ ‫سا‬ ‫‪4‬ح بورس دولتی‪ :‬ا ث‬
‫‪5‬ح بــورس گروپــی‪ :‬ا ث ر سا ر سورردسفعثغررعبستساق ر سشررناو سمکعا ر ‪،‬سم رررعتسام گ ر ‪،‬س‬
‫احصررگالتسیررعل ستسوعثونررعبستاقر سشررناو ساناثاتسنتل ر سزبررمسثشر دس ررعبسپگشررنهعنبستس‬
‫شناو سخع سسمنقر سار ث سن نر ساردسزر ثس نتپر سایسزرن ستیاثتساحصرگالتسیرعل سورعس‬
‫و گرگ بسمر ق‪،‬ساصالوعتساناثبستسخ معتسم ک سادسا ث سممنف سم س ننه ح‬
‫‪6‬ح بــورس بــه مصــرف شخصــی‪ :‬ا ث ر سا ر سورردسم قعض ر سآبسثاسایسم رررۀساحصررگ س‬
‫وش ثسخعثق ساخوستسمصعث ساحصگ‪،‬سادسسیه رسخ نستبسم ساعش ح‬
‫‪ .7‬بــورس رقــابتی آزاد‪ :‬ا ث ر سا ر سورردسایسزررن ساناثاتساهکشررعف ستسههررعنس ررعبسخگنوررد‪،‬س‬
‫م رررعتسام گ ‪،‬احصررگ ‪،‬سی رر س‪-‬احقگقرر ساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستسوررعسخص صرر س‬
‫وش ثس عبسمی فسانا ع سثجعا سادستاق واسشناو سنان سم سش نح‬
‫‪8‬ح برنامــه هــای علمــی‪:‬سیبررعثتسایسآبسیر سانهعمرردس ررعبسسی ر سو اررع سمر تسا ر سورردسایس‬
‫زررن س ررعیمعههعستس کررعثابساررگاسال رر ستسم رررعتسخررعثق سارردساخ گررعثساناثاتسنتل رر س‬
‫جناثسنان سمگشر نحسمعهنر ‪:‬سون رناهر‪،‬س ر گنعث‪،‬ستثوشرعر‪،‬س ر س یوا‪،‬سور ث ستس رعونسانهعمردس‬
‫عبسمشعادح‬
‫‪ .9‬ترک کنندۀ بورسـیه‪ :‬فعثغرعبسمکعار ‪،‬سمحصرالبس‪،‬سا ر عنابستس رعونسوعثمنر ابسنتلر سوردس‬
‫ام سایساخوسمنلر ثب‪،‬سوعضرنساردسا ر عن سایسا ث رگۀسای رعسشر سهبعشر ستسورعسجبر‪،‬سایسخر اس‬
‫احصررگ‪،‬سپ ن رر بسمنا زرردسثاسث ررعسه عونرر ‪،‬ساعیررعسضررگععسا ث ررگدس ررننن‪،‬ساررنفسوننرر رسس‬
‫ا ث گدسخ اه سم سش نح‬
‫‪ .10‬جبــران خســاره‪:‬سمصررعث سا ث ررگدسا ر سورردسنثسص ر ثتسی ر حساو ررعبسامه ر ‪،‬سایسمحصرر‪،‬س‬
‫ا ث گدسوعسضعماساخوسم س نننح‬

‫فصل دوم‬
‫تصنیف ترک کننده های بورسیه ها‬
‫ترک کنندۀ تحصیل‬
‫مادۀ پنجم‪:‬‬
‫)‪1‬ر فعثغعبسمکعا ‪،‬سمحصالب‪،‬سا عنابستسوعثمن ابسنتل سودسایسزنومسا ث رگدس رعبس نتپر ‪،‬سنتل ر ستس‬
‫ا ث گدس عبسآیانسقه سانامۀساحصگ‪،‬سنثسمقعز سلگررعهر‪،‬سمع ر نب‪،‬سنتو ر ثا‪،‬سفر کسنتو ر ثاسورعس‬
‫پنت ناحس عبسو اع سم تسادسخعث سایسوش ثسممنف ستسایزاحسمر س ننهر ‪،‬سنثسصر ثاگکدسامر سایساخروس‬
‫منل ثبسایسا ث گدسخ وشسا عن سهکنن ستسوعسجب‪،‬سایسخر اسنتثرساحصرگ سخر وشسسپ ن ر بسثاس‬
‫انفسه عون ‪،‬سانفسونن رساحصگ‪،‬سپن اش دسمگش نح‬
‫)‪2‬ر افنانسقزءسات ساواسمعن سمک فسادسقبنابسخرعث سم ساعشن ح‬

‫‪166‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ترک کنندۀ تحصیل بورسیه نیمه شخصی‬

‫مادۀ ششم‪:‬‬
‫ن ع سفعثغعبسمکعا ‪،‬سمحصالبس‪،‬سا عناب‪،‬ستسوعثمن ابسنتل سودسقه سانامۀساحصگ‪،‬سنثسمقعز سلگرعهر‪،‬س‬
‫مع نب‪،‬سنتو ثاستسف کسنتو ثاسادسسا ث گدس عبسهگ دسشیص سممنف ستسایزاحسم س ننه ‪،‬سنثسص ثا سودس‬
‫ام سایسجب سش بسایسا ث گۀسخ وشسا عن سهکن ستسورعساحصرگ‪،‬سثاسهگ ردسا رعحسا واثهر س‪،‬سارنفسوننر رس‬
‫احصگ‪،‬سپن اش دسمگش نح‬
‫بی نظمی و اخالل‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫محصالبسشعم‪،‬سسا ث گدسودسایساانسا سهل ستساخال سنث سایسپ ن ر بسمنا زردسنثسخرعث ساخرنا سمر س‬
‫ننه ‪،‬سشعم‪،‬سقبنابسخرعث سا ث گدس ننو ‪،‬ستسومسانامدساحصگ‪،‬سنثسناخر‪،‬سوشر ثسثاسنثس رعبسمق ر س‬
‫احصگ‪،‬سه اثنح‬
‫جعل در اسناد‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫ن ع سمحص‪،‬سا ث گدسنثسا نعنساحصگ سخ نسقم‪،‬سه عو ‪،‬سا ث گۀسشعبسج ر ستسشرعم‪،‬سقبرنابسخررعث س‬
‫ا ث گدسم س نننح‬
‫موارد استثنایی‬
‫مادۀ نهم‪ :‬ن ع سا ث گدساحصگ سادسسنلگ‪،‬ساثاکع سسی ‪،‬سقنم سضعو س ننن‪،‬سشیوسمک فسادسپنناخر س‬
‫قبنابسخرعث سا ث گدسم عامساواسزنیالم ‪،‬سم ساعش ح‬
‫مریضی‪:‬‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫)‪1‬ر نس ع سمحص‪،‬سشعم‪،‬سا ث گدسام سایساشیگوسش عخعهۀسمم بنسنتل سمب السادساگ عثبس عبس عثبستس‬
‫منوض سصم سالمال سشنعخ دسش سستسی سانفساحصگ‪،‬ستسی حسا عن سا ث گدسشعبس گاسمر اثنس‬
‫اعش ‪،‬سشعم‪،‬سقبنابسخرعث سا ث گدسه س نننح‬
‫)‪2‬ر نس ع سمحص سودسسانفساحصگ‪،‬سه ن سا ‪،‬سجبر‪،‬سایسایرزاحسشرعبساردسسا ث رگدستسورعسنثسقنورعبس‬
‫احصگ‪،‬سنوعثسمنوض سثتاه س نننستساأوگ س ر عثتسافغعهرر عبسمقرگاسخرعث ستسشر عخعهدسنتل ر سسثاس‬
‫ناش دساعش ‪،‬سشعم‪،‬سقبنابسخرعثرسا ث گدسه ننو ‪،‬سنثسص ثا سودسمحص‪،‬سپ ن ر بس رعبسناخ ر س‬
‫اعش ‪،‬سومسانامدساحصگ‪،‬سثاسناثنح‬
‫)‪3‬ر نثص ثا سودسمحص ‪،‬سا ث گدسنثقنوعبساحصگ‪،‬ستسوعسجب‪،‬سایسایزاحسشعبسنوعثساعثناثب)وعم درس ننن‪،‬س‬
‫ام سایساأوگ سش عخعهدسمبن سانوعم سشعبسشعم‪،‬سقبنابسخرعث سا ث گدسه س نننح‬
‫حوادث ترافیکی و بی سرپرستی فامیل‪:‬‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫)‪1‬ر ن ع سمحص‪،‬سشعم‪،‬سا ث گدسجب‪،‬سایسایزاحسسادسخعث سایسوش ثستسوعسنثسقنوعبساحصرگ‪،‬سنورعثسوعنارۀسس‬
‫انافگک س ننو ستسا ث گدسایسضعو س ننن‪،‬سشعم‪،‬سقبنابسخرعث سا ث گدسه سش نح س‬

‫‪167‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪2‬ر ن ع سم م عبس ‪،‬سمحصالب‪،‬سا عنابستسوعثمن ابسنتل ستسغگرنسنتل ر سوردسجبر‪،‬سایایرزاحسشرعبساردسس‬

‫ا ث گدستسوعسنثسقنوعبساحصگ‪،‬سادسمشک‪،‬سا س نپن سفعمگ‪،‬سم اقدس ننه ‪،‬سارعساثاورۀسستاگقرسدسخر س‬
‫شنی سمحک دسشعم‪،‬سقبنابسخرعث سه ننو سستسنثسص ثا سوردسمحصر‪،‬سپ ن ر بساعشرن ‪،‬سقهر س‬
‫انامدساحصگ‪،‬سممنف سم س نننح‬
‫غفلت وظیفوی‬
‫مادۀ دوازدهم‪ :‬س‬
‫س ن ع سمعم ثواساناثاتسنتل سنثاانسا سا قه سستسغ ستظگ بساعیرعسضرگععسا ث رگدس ننهر ‪،‬سمر اثنس‬
‫اعنوب سجعه بسخ معتسم ک ساعالبسشعبسا بگمسسمگ نننح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫میزان جبران خسارۀ بورسیه‬
‫مادۀ سیزدهم‪:‬‬
‫ن ع سمحصر‪،‬سا ث رگدسثاسارنفسه عور ‪،‬سورر ساور ا ساردساشرکع سذور‪،‬سمک رفساردسپنناخر سقبرنابس‬
‫خرعث سم ساعش ‪ :‬س‬
‫(‪ )1‬جبران خسارۀ بورسیه های به مصرف دولت‬
‫‪1‬ح ن ع سمحصر‪،‬سا ث رگدس رعبساردسمصرن سنتلر سامر سایسآمر بسپروونیستبسایسا ث رگدساهصرنا س‬
‫ن ر ‪،‬س‪300‬سنالررنسامنوکررعو ساررنابسنتث سلگرررعهر‪،‬س‪500‬سنالررنساررنابسنتثرسمع ر نب‪،‬ستس‪800‬سنالررنس‬
‫انابسنتث سنتو ثاستسفر کسنتو ر ثاسساردسشر سقبرنابسخررعث سهعشر سایسخنور ساکر ستس زونردس‬
‫پع س ثتسادسین ابسقبنابسخرعث سایسهزنیساخوستسادستاثناتسنتل ساح و‪،‬سم س نننح س‬
‫‪2‬ح ن رع سمحصرر‪،‬سا ث ررگدسارردسمصررن سنتلر سنثسمق ر ساحصررگ سلگرررعهر‪،‬سمع ر نب‪،‬سنتو ر ثاستس‬
‫فر کسنتو ر ثاسنثسقنورعبساحصرگ‪،‬سا ث رگدس ررعبساحصرگ سثاسارنفسه عور ‪،‬سمصرعث سوردساررعالبس‬
‫آبسمصن س ننو ‪،‬سایسهزنیساخوسم س نننح‬
‫(‪ )2‬جبران خساره در بورسیه های گروپی‪:‬‬
‫‪1‬ح ررنس ررع سمحصرر‪،‬سا ث ررگدس ررعبس نتپرر سنثسمق رر ساحصررگ سلگرررعهر‪،‬سمع رر نسب‪،‬سنتو ر ثاستس‬
‫ف ر کسنتو ر ثاسجبرر‪،‬سایسایررزاحستسسام ر سسایسآم ر بسپرروونیستبسایسا ث ررگدساهصررنا سن ر ‪،‬س‪1000‬س‬
‫نالررنسامنوکررعو ساررنابسنتث سلگرررعهر‪،‬س‪1500‬سنالررنساررنابسنتثرسسمع رر نبستس‪2000‬ساررنابسنتث س‬
‫نتو ثاستسف کسنتو ر ثاساردسشر سخنور ساکر ستس زونرۀسسپع رس ثتساردسینر ابسقبرنابسخررعث س‬
‫ایسهزنیساخوستسادستاثناتسنتل ساح و‪،‬سم س نننح‬
‫‪2‬ح ن ررع سمحصرر‪،‬سا ث ررگدس ررعبس نتپرر سنثسقنوررعبساحصررگ‪،‬سا ث ررگدسخرر وشسثاساررنفسه عورر ‪،‬س‬
‫اررنابسنتث سلگرررعهرس‪1500‬سنالررنسامنوکررعو ساررنابسنتث سمع رر نبس‪2000‬سنالررنستساررنابسنتث س‬
‫نتو ثاستسف کسنستو ثاسس‪2500‬سسنالنسادسین ابسقبنابسخرعث سایسهزنیساخوسسم س نننح‬
‫(‪)3‬جبران خساره در پروگرام های کوتاه مدت علمی‪:‬‬

‫‪168‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪1‬ح ن ع سا ر عناب‪،‬سوعثونرعبسنتلر ستسمحصرالبسسجبر‪،‬سایسایرزاحستسامر سایساأوگر سبسشرعبسنثسپنت رناحس‬

‫عبسو اع سمر تسی ر سایسثفر اساهصرنا سن ر ‪،‬س‪300‬سنالرنسامنوکرعو ساردسشر سجگ ر ساکر س‬
‫ادسین ابسقبنابسخرعث سایسهزنیساخوسم س نننح‬
‫‪2‬ح ن ررع سسا ر عناب‪،‬سوعثونررعبسنتل ر ستسمحصررالبسام ر سایسایررزاحسنثسقنوررعبسانهعمرردساررنفساحصررگ‪،‬س‬
‫ه ن ستسوعسادستزراساعی شر سهن عور ‪،‬س‪1000‬س نالرنسامنوکرعو ساردسشر سجگ ر ساکر سایسهرزنیس‬
‫اخوسم س نننح‬
‫‪3‬ح نثسص ثا سودسمحصر‪،‬سارعثفساحصرگ‪،‬سوعضرنساردسپنناخر سقبرنابسخررعث سه رننن‪،‬سایساضر گاس‬
‫ونن س عبسشعبساخوسم س نننح‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫شیوه اخذ جبران خساره بورسیه‬
‫مادۀ چهاردهم‪:‬‬
‫آمنور سهلررعثتستساثیورعا سشرریوسارنفسوننر رساحصررگ‪،‬سشرعم‪،‬سا ث ررگدسثاسامر ایسشنع ررعو سا ر س‬
‫و گ ۀسم ظفسذثومردسفر ثحسمیصر سوردسضر گ ۀسساوراسزنیالم ر‪،‬سا ر ‪،‬ساردسثوع ر ساناثبسممنفر س‬
‫م سون ساعسایسآبسزنومسپ سقبنابسخرعث سادستاثناتسنتل ساح و‪،‬سن حس‬
‫اقساط‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫سمحصرر‪،‬ساررعثفساحصررگ‪،‬سنثسص ر ثاگکدسا اهررعو سپنناخ ر سوکجررعو سقبررنابسخرررعث سثاسه اش ر دساعش ر ‪،‬س‬
‫م سا اه سنثسجعل ساجرع سق ا عهدسنثسز س دسمع سپنناخ سه عو ح‬
‫رسید پول‬
‫مادۀ شانزدهم‪:‬‬
‫سس محصرر‪،‬ساررنفسوننرر رسساحصررگ‪،‬سمک ررفسا رر ساررعسث ررگ ساح ورر‪،‬سپرر سخرر وشسثاسارردستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ساثائدسه عو ح‬
‫مادۀ هفدهم‪:‬‬
‫نثسص ر ثا سورردسمحصرر‪،‬ساررعثفساحصررگ‪،‬سا ر عنسانوررع سپ ن ر بسوررعسوعثمن ر سنتل ر ساعش ر ‪،‬سام ر سایس‬
‫پنناخ سقبنابسخرعث سقه سانامدستظگ دسشعبسادساناث سسمنا سممنف سسم س نننح‬
‫مادۀ هجدهم‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسوهرعثسفصر‪،‬ستسس جر سمرعن سار تواس ننور سا ر ‪،‬سامر سایساأوگر سسشر ثاسبس ث برنبس‬
‫تیاثتستمنلر ثبسمقررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سهعفرروستساررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم هررعستسث ن ر نس ررعس‬
‫نثساواسیمگندسم غ سمگ نننح‬
‫س‬
‫سس‬
‫س‬

‫‪169‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪170‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت علمی‬
‫ریاست پالن‪ ،‬پالیسی وتقنین‬

‫طرزالعمل ایجاد وطرزفعالیت بورد تسوید‪ ،‬تعدیل‬

‫وبازنگری اسناد تقنینی حقوقی وتدوین پالیسی های‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪171‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪172‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫هع رردسپگ ا ر سورردسهقررشستقعو ررع سپعلگر ر س ررعستج ای ر سوق ر ج س)ا ررنعنساقنگن ر رسنثانلررگاسام ر ثس‬
‫اق عی ‪،‬اج صعنب‪،‬سفن ن سادستوب سینضدسخ معتساحصگالتسیعل سایا گ ستوب سانخ ثناثسم ساعش ح س‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سو عهرردسمنقرر سنتل رر سا رر سورردسنثپنارر سا رر ا س رر ن سهلررعحسق هرر ثبس‬
‫ا ررالم سافغعهررر عبس نثیمگنررۀسینضررۀسخرر معتساحصررگ سفمعلگرر سه رر ن ستفنصرر هعبسمنع رر س‬
‫ررهاس گررنبس ک ثخص ص ر سثاسهگزنثیمگنرردساناگرردسهررر‪،‬سق ر ابسنثثش ر دس ررعبسمی ررفسم ر ثنسهگررعیس‬
‫قعممدسفنا اسم سه عو ح س‬
‫وک ر سایسضررنتثاهعبساعل مرر‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل سوررعثانمح ثسجعه هگ ر ستاررأمگاسی ر ال سنثیمگنرردس‬
‫ینضرۀسخر معتساحصرگالتسیرعل سس م ر ایبستجعار‪،‬سن ر ن سارنابس ردس رعبسصرن سهلرنسایستاارر س‬
‫عبسج م ‪،‬سهبانبستیاعه سم ساعش سوردسخ شربی عهدسارعساونر بسنثپنار سجر اهگاسهعفرو ساردستورب سا رنعنس‬
‫اقنگن ساوعنمگکسستپعلگر س عبسم تبساواسمعم ثو سثاسادستقدساوراساهجعحسنان سا ح س‬
‫ایآهجررعسورردسپنت ررۀسا بگررمسج ر اهگاستپعلگر ر س ررعسپگ ر دسفنص ر س ررعبسوررعثب‪،‬سهلرراسنثاقررنابسام ر ثس‬
‫تینضرردسخ ر معتسثاسارررهگ‪،‬سم ر سایش ر ‪،‬سایقعه ر سنو ررنسپ و ر سجررعه بستسثتوکررننساررعسا ررنعنساقنگن ر سس‬
‫تپعلگر ر س ررعسهگررزسهگعیمن ر ساح ر ‪،‬سسا ر توا‪،‬سام ر و‪،‬ستاررعیه نبسم ر ساعش ر حیوناسا ر ناثسوگررعتسهلررعحس‬
‫آم یش ستار اتحسفمعلگر س رعبساوعنمگرکسپگ ر دسهگعیمنر سج ایر سوسقر ج سق ور سانمبنرعبسمق ضرگعتس‬
‫یمعبستشناو سیگن سمحگ سههعن عبساوعنمگکسم ساعش حس س‬
‫ارردس ررگاساناگرر ساررعسا قرردسارردسم ق نورر سپنت رردس ررعبساغنهب‪،‬یمعه گنتاگنتونا رر س ررعبسوررعواس‬
‫نثپنت رردسار ر و ‪،‬سام ر و‪،،‬ساررعیه نبستوررعس رراسا ر تواسج ر اهگاسق ور ستپعلگرر س ررعبسمر ثنسهگررعی‪،‬سالیحس‬
‫ناهر ر دسم ر سش ر نساررعسا ر تواسپعلگر ر س ررع‪،‬سام ثوق ر کستاقنررگاسانور ر س ر اوعتسمقعمررعتسصررعلحدس‬
‫نثوررعثو سارر ثنسمشرریوسایسانوگرر سه عونرر رس ررعبسمجررن ‪،‬سوررعثفهاستم یصرروس ررعونسشررمبعتس‬
‫شررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬ستیاثتسنثساورراسینصرردسفمررع س ررنننحاواسامررنسو ررکسخ ا ر سوررننساررعسثوع ر سپررالب‪،‬س‬
‫پعلگر ستاقنگاستیاثتساحصرگالتسیرعل سامر ثسمنا زردسثاساردسورکسمر سرگنمن ق ‪،‬سجعه ه نر ستاارنس رزاثس‬
‫ر کسنان سیررالت سایاونکرردسایمنررعا ساهرررعه ستاینگکرر سخ ر وشسا ر عن سه عو ر سایساشررنوکسمرررعی س‬
‫تاجعث س عونسمنعا سهگزسا عن ساهگندسه عو ح س‬
‫ررن سوعضررن‪،‬سزنیاوجررعنستفمعلگرر سارر ثنسانلررگاسام ثوقرر ک‪،‬ساقنررگاسستا ر تواسپعلگر ر س ررعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سسثامشیوستممگاسم سه عو ح س‬

‫‪173‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سانمبنررعبسم ررعنسمررعنرس‪71‬سجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کر ستوکرراسمقررعحسیررعل سثوع ر س‬
‫حاحاساناگ ستانلگاس ننو سا ح س‬
‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬
‫‪ -1‬ار ر و سا ررنعنساقنگن ر سسا ردسستوررب سا ررنعنساقنگن ر ساوعنمگررکستپعلگر ر س ررعبسم ر ثنسهگررعیستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ه س‬
‫‪ -2‬اوجرررعنس گرررر استمکرررعهگزحسجعه ه ن ‪،‬نثیمگنررردسارررر و سا رررنعنساقنگنررر ‪،‬سوقررر ج س‬
‫تپعلگر س عتاعیه نبسآههعین االج ضعح س‬
‫‪ -3‬ارررهگ‪،‬سپنت ررۀسزرر سمناورر‪،‬سا ررنعنساقنگنرر ‪،‬سوقرر ج ستپعلگررر س ررعسنثم عاقرر سارردسجررعه بس‬
‫زنیاناگ سا تواستز سمناو‪،‬سا نعنساقنگن ه س‬
‫‪ -4‬ههعنونرردس ررعیبس گر ر اسق ر سآتثبسهلنوررعتسشررمبعتسستم یصصررگاستیاثتسنثیمگنرردسار ر و س‬
‫‪،‬ام و‪،‬ستاعیه نبسا نعنساقنگن س‪،‬وق ج ستپعلگر س عه س‬
‫‪ -5‬ق ر ر گنبسایاشر ر ستپنا نر ر سا رررنعنسوقر ر ج ‪،‬اقنگن ستپعلگررر س رررعسنثشرررمبعتستیاثتس‬
‫تمن س عخ اسآههعسادسمنق ستاو )ثوع سپالبسپعلگر ستاقنگاره س‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫‪ -1‬بورد تسوید‪ ،‬تعدیل وبـازنگری اسـناد تقنینـی حقـوقی وتـدوین پالیسـیهای‪:‬انوگبر س‬
‫ایسم یصصررگاسایررشسوقرر کستاقنررگاستمرررؤتالبسشررمبعتسثوع رر سپررالب‪،‬سپعلگررر ستاقنررگاس‬
‫ا ر سورردسانانگررعنسپگشررنهعنسثوع ر سپررالبستپعلگر ر ستاقنررگاستمنل ر ثبسمقررعحسمح ررنحستیاثتس‬
‫اوجعنستزبمساواسزنیالم ‪،‬سفمعلگ سم سه عون حس س‬
‫‪-2‬طرح ابتداییسسند تقنینـی‪:‬س مرر نرساتلگردس رن ساقنگنر سا ر سوردسا ر سا سناث سمنا زردسارعس‬
‫نثهلنناش سهگعی عبستاجم ساهگدستغنضسا جگمسآمعن سم س نننح س‬
‫‪-3‬اسناد تقنینـی‪:‬س جرعه ب‪،‬سفنمرعبساقنگنر ‪،‬سمقرنث ‪،‬سا ع رنعمد‪،‬سامر و‪،‬س‪،‬ساوزان‪،‬ورو ‪،‬سالغرع‪،‬سام گرمس‬
‫تض گ دسآههعسثاسشعم‪،‬سمگ نننح س‬
‫‪-1‬اسناد حقوقی‪:‬سا ع اسهعمد‪،‬سا افقنعمدستجناثنانح س‬
‫‪-1‬پالیســی‪:‬سااررزاثبساررنابسامگررگاسساتلگرر س ررعساررنابساقررنابسام ثا رر سورردستوب رر س ررعبسابس‬
‫سناثبسم ساعش ح س‬ ‫پعو اثب‪،‬آون سه نبست‬

‫‪174‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-6‬مسودۀ پالیسـی‪:‬س زرنزساا ر او سوعصر دسایمم مرعتسق ر سآتثبسشر سسایشرمبعتسمرناب سمر س‬

‫سم س نننح س‬ ‫اعش سودسام ایز سمناو‪،‬ساص ل سادسپعلگر سمب‬
‫‪-7‬تــدقیق‪:‬ساثیوررعا ساصرر الوعت‪،‬سو عت‪،‬یبررعثات‪،‬ق التستاوکررعحسزررنزساا رر او سایهلررنسشررک‪،‬س‬
‫سوش ثح س‬ ‫سآبساعساوکعحسشنوم سا الم ستجعه بسا ع‬ ‫تمح بستاز گنعبسایی حسمیعل‬
‫س‪-9‬تعدیل‪:‬ساغگگنوکاس ن ساقنگن سهعفو سایهلنشک‪،‬سوعسمح بسوعس ننتسم ساعش ح س‬
‫‪-10‬ایزاد‪:‬سازئگ سون ‪،‬سو د‪،‬سیبعثت‪،‬سق د‪،‬ی ن‪،‬سوکاسوعساوکعحسنث ن ساقنگن ح س‬
‫‪-11‬حذف‪:‬سیاو‪،‬سه نبسسون ‪،‬سو د‪،‬سیبعثت‪،‬سق د‪،‬سی ن‪،‬سوکاسوعساوکعحسنث ن ساقنگن ح س‬
‫اختصارات‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ا ثنسار و سا نعنساقنگن س‪،‬سوق ج ستار تواسپعلگرر س رعسنثاوراسزنیالم ر‪،‬ساردساخ صرعثساردسهرعحسار ثنس‬
‫وعنسم سش نح س‬
‫فصل دوم‬
‫تشکیل وظایف وصالحیتهای (بورد )‬
‫ترکیب بورد‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ارر ثنسارردسپگشررنهعنسثوع رر سپررالب‪،‬سپعلگررر ستاقنررگاستمنلرر ثبسمقررعحستیاثتسایانوگرر سذتاتسذورر‪،‬س‬
‫اشکگ‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ثئگرسپالبس‪،‬پعلگر ستاقنگاسه س‬
‫‪ -2‬آمنوق کستاقنگاسه س‬
‫‪ -3‬آمنپعلگر سه س‬
‫‪ -4‬ثئگرساقنثستانفگمعتسایضعبسوعنثی ه س‬
‫‪ -5‬ثئگرساض گاسوگ گ ستای بعثن ه‬
‫‪ -6‬ثئگرسمعل ستورعا ه س‬
‫‪ -7‬ثئگرساهکشع سانهعمدس عبسی ه س‬
‫‪ -8‬ثئگرسسا گشسناخ ه س‬
‫‪ -9‬ثئگرسهلعثتستاثیوعا ساوعنمگکه‬
‫‪ -10‬وک سایثتئرعبسپ ن ههعبسخص ص سناثه سایشسوق که س‬
‫‪ -11‬وکسااسایا عاگ سپ ن بسپ ل ساینگکسه س‬
‫‪ -12‬وکسااسایا عاگ سپ نح سشنیگعتسپ ن بسوعا‪،‬ه س‬
‫‪ -13‬وکسااسایا عاگ سپ نح سوق کسپ ن بسوعا‪،‬ه س‬
‫‪ -14‬وکسااسایا عاگ سپ ن بسزب سوعا‪ ،‬س‬
‫‪ -15‬وکسااسایا عاگ سپ نح سیاعبستاناگعتسپ ن بسوعا‪،‬سنثایشسنثبه س‬
‫‪ -16‬وکسااسایا عاگ سپ نح ساناگعتسپ ن بسوعا‪،‬سنثایشساه گر ه س‬

‫‪175‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -17‬وکسااسایا عاگ سپ ن بسام گاستاناگدهنثایشسپش ه س‬

‫کمیتۀ های بورد‬
‫مادۀ ششم‬
‫ایضعبسا ثنسم عامسادسثش ۀساحصگ ‪،‬سایصوستاجنادسادسنتو گ ۀس نورکهسو گ رۀسانلرگاسامر ثاقنگاس‬
‫تپعلگر ستو گ ۀسام ثوق ج ساقرگاست ننتسو گ ۀساح سث بنبسا ثنسفمعلگ سم سه عون ح س‬
‫رهبری بورد‬
‫مادۀ هفتم‬
‫ثئگر‪،‬ممعتبستمنش سا ثنسادسا ع سپگشنهعنسثوع ر سپرالب‪،‬سپعلگرر ستاقنرگاستمنلر ثبس‬
‫مقعحستیاثتسامگگاستفمعلگ س عبسا ثنسثاسمنحگعس گأتسث بنبسا ثنسث بنبسم سه عون ح س‬
‫وظایف وصالحیتهای رئیس بورد‬
‫مادۀ هشتم‬
‫ثئگرسا ثنسوق ک‪،‬ساقنگاستپعلگر سناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ثوع سایق رعتسا ثنح س‬
‫‪ -2‬اأوگ سآقن ابسق رعتسا ثنه س‬
‫‪ -3‬اقناآتسی سنثیمگندسا بگمسفگص دس عبسا ثنسادسمنل ثسز سمناو‪،‬سام به س‬
‫وظایف وصالحیتهای بورد‬
‫مادۀ نهم‬
‫کس‪،‬اقنگاسستا تواسپعلگر سسناثابستظعوفستمک گ س عبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫سا ثنسوق‬
‫ق رر سآتثبستاح گرر‪،‬سهلنوررعتستپگشررنهعناتسشررمبعتستمرررؤت سورراساثشرر ستیاثتسارردس‬ ‫‪-1‬‬
‫منل ثاهگدستاناگ سمر ناتسا نعنساقنگن ‪،‬سوق ج ستسپعلگر س عسه س‬
‫نثوعف سمم معتستهگعیس نج س عسادسمنل ثسا تواسا نعنساقنگن ستپعلگر س عبسق و ه س‬ ‫‪-2‬‬
‫م علمرردستوعثشنع رر سمررر ن سا ررنعنساقنگنرر س‪،‬وقرر ج ستپعلگررر س ررعستآمررعن سه رر نبسآبس‬ ‫‪-3‬‬
‫قه سز سمناو‪،‬سجعه ه ه س‬
‫آ ررگ سشنع ر سا ررنعنساقنگن ر سهعفررو ستاثاورردسزنوهررعبسپگشررنهعنبسقه ر سانتی ررعیبسآبس‬ ‫‪-4‬‬
‫ایمجعثبسذونا سه س‬
‫اثاورردسمشرر ث سنثقهرر ساایررعذساصرر گاسپگنامرر بسا جگم‪،‬امرر و‪،،‬ساوزان‪،‬وررو سنثا ررنع سنس‬ ‫‪-5‬‬
‫انقگن سم ثنسهلنه س‬
‫اناگ ر ستآمررعن سه ر نبسمر ر ن سا ررنعنساقنگن ر س‪،‬ل ر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ع‪،‬پعلگر ر س ررعستا ررنعنس‬ ‫‪-6‬‬
‫ث ن رر نبسورردسارر تواسآبسسنثجررعه بساحصررگالتسیررعل سم کرر ست ررعونسجرر اهگاسپگشرربگن س‬
‫ننو ساعش ستوعسانمبنعبسهگعیمن بس عسا تواسآبسالیم سناهر دسش نه س‬
‫وعثمش نفساعسو گرگ بسمر ق‪،‬سهلعثتسانا بگمسجعه بسا ع سوش ثه س‬ ‫‪-7‬‬
‫اعمگاسثتاا سم قعاالسم گ ساعسههعن عبسجعه بس واثح س‬ ‫‪-8‬‬
‫وعثمش نفساعسثوع ر سمنرعا ساشرنبسنثیمگنردسآمر ییسن ر سمر انسا رنعنساقنرگا‪،‬سپعلگرر س‬ ‫‪-9‬‬
‫عستآم ی س عبسوق ج ه س‬
‫‪176‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -10‬نثوعفرر سا ررنعنساقنگنرر سزرر سمناورر‪،‬سشرر سایسمناقرر سذوررنا ستاک گررنسآبسارردستاورر عبس‬

‫منوزبستتالو سقه سآ ع ستا بگمه س‬
‫‪ -11‬اثاورردسمم مررعتست ررزاثیس ررعبساررنتیسش ر سپگنام ر بسا ررنعنساقنگن ر ستوق ر ج سارردسثوع ر س‬
‫اثابع سیعمدس‪،‬ازالیعتستهشناتسقه سپیشستهشنسنثت س عو ستیاثتح س‬
‫‪ -12‬وص ساز گنعبسایسا عامسا نعنساقنگن ستوق ج ساعسج اهگاسهعفو ه س‬
‫‪ -13‬اناگ ر سمررر ن سا ررنعنساقنگنرر سارردسیاعههررعبسث رر سوش ر ثسقه ر سارررنو سپنت رردسز ر س‬
‫مناو‪،‬سنث کعثبساعسثوع سازالیعتستاثابع سیعمدستهشناته س‬
‫‪ -14‬اثاودسمش ث س عبسوق ج سادستیاثاهعستاناثاتسم قعض سین ال علبدحس س‬
‫مکلفیتهای منشی بورد‬
‫مادۀ دهم‬
‫منش سا ثسناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اناگ سآقن ابسق رعتسا ثنستازالعسث عه سادسایضعبسا ثنسقه سوض ثسنثق رعتح س‬
‫‪ -2‬ساب سص ثتسق رعتسا ثنستاک گنسفگص دس عبسا ثنسادسمناق سذونا ح س‬
‫اهگدس زاثیسایسفمعلگ هعبسا ثنسادسشک‪،‬سثا ستاثستاثائدسآبسادسمناق سذوصالزح س‬
‫‪ -3‬سق ر سآتثبسمم مررعتستهگعیمنر وهعبسثوع ر هعبسمنوررزبستتالو ر سنثیمگنرردساناگر سا ررنعنس‬
‫اقنگن ستپعلگر س عح س‬
‫‪ -4‬اهجعحس عونستظعوفسمناب سادسم ض عسودسایقعه سثئگرسا ثنسادستبس سنن سم سش نح س‬
‫مکلفیتهای اعضای بورد‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ثنسمک فسادسثیعو سم اثنسذو‪،‬سم ساعشن ‪ :‬س‬ ‫ایضعبسا‬
‫سشرررنو سفمرررع سنثق ررررعتسار ر ثنستشرررنوکس رررعیبسهلنورررعتستپگشرررنهعناتسپگنامر ر بس‬ ‫‪-1‬‬
‫مرعو‪،‬سم ثنساحعسنثق رعته س‬
‫ساقنابستظعوفسودسایزنومسا ثنسادستبسا و سم س نننه س‬ ‫‪-2‬‬
‫س اق نرررع سایسغگرررنسوعضرررنبسنثق ررررعتسنثصر ر ثتسغگنوعضرررنبسپرررگهاساضرررعفدسای ررردس‬ ‫‪-3‬‬
‫ق ردسا ثنسنثیمگندسیض و سیض سغعو سا ثنساص گاساایعذسم سه عو ح‬
‫مکلفیتهای ریاستهای مرکزی وواحدهای دومی‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫ثوع هعبسمنوزبستتاو عبسنتم سمک فساه ساعسم اثنذو‪،‬سثاسم هلنسناش دساعشن ‪:‬س س‬
‫‪ -1‬سشرررنوکس رررعیبسهلنورررعتستپگشرررنهعناتسپگنامررر بسزرررنزساا ررر او سا رررنعنساقنگنررر ‪،‬س‬
‫پعلگر س عستا نعنسوق ج سم ثنهلنساعسا ثنح س‬
‫‪ -2‬اق نرررع سایساثاوررردسمرررر ناتسا رررنعنساقنگنررر ساررردسمناقررر سذورررنا س)تیاثتسی لگررردرس‬
‫قه سز سمناو‪،‬سا تبسا گوابسمناق سذونا ح‬
‫‪ -3‬اثاورردسزنوهررعبساا رر او سستهلنوررعتسپگنامرر بسامرر والتستوررعسساوررزانسنثا ررنعنساقنگنرر س‬
‫مناب سادسثوع سپالب‪،‬سپعلگر ستاقنگاستیاثتساحصگالتسیعل ح‬

‫‪177‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬ثیعوررر سقررر بساوکرررعحسا رررنعنساقنگنررر ستپعلگرررر س رررعسنثاهجرررعحستظرررعوفسثتیمرررن س‬

‫ت ن عحسینضدسخ معتسح‬
‫‪ -5‬فرررنا اس رررعیبسفنصررر هعبسهلرررعثا سایا بگرررمسا رررنعنساقنگنررر ستپعلگرررر س رررعساررردس‬
‫اگا عبسهلعثا ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫س‬
‫ا گررنبسفمررع سنسثپنت ررۀساناگرر ستاهگرردسا ررنعنساقنگنرر ستپعلگررر س ررعستا ررنعنس‬ ‫‪ -6‬رره س‬
‫وق ج ساعسا ثنسنث ن عحسضنتثته‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫احکام متفرقه‬
‫آسیب شناسی‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫ا ثنسوق ک‪،‬ساقنرگاستار تواسپعلگرر س رعسمر سا اهر ساردسا رع سفگصر ۀسشر ثابسث برنبستیاثتسا رنعنس‬
‫اقنگن سهعفو سثاسآ گ سشنع ستنثیمگندسام و‪،‬ستاعیه نبسآبسپگشنهعناتس عیه ساثاودسه عو ح س‬
‫استقاللیت درتصامیم‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫ا ثنسوق کس‪،‬اقنگاستا تواسپعلگرر س رعسنثفمعلگر س رعستاصرعمگاسخر وشساحر سارعاگنس ر گقدسستیالورمس‬
‫فننبسهبر ن سمرر ناتسا رنعنساقنگنر سستپعلگرر س رعسثاسنثم عاقر سارعسا رنعنساقنگنر سامر ایسا ر گوابس‬
‫مقعحستیاثتسادسمناق سذوصالزسقه سز سمناو‪،‬ساث ع سم سه عو ح س‬
‫میعاد عضویت اعضای بورد‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫یض و سنثسا ثنساردسا رع سپگشرنهعنسثوع ر سپرالبسپعلگرر ستاقنرگاستمنلر ثبسمقرعحسمح رنحستیاثتس‬
‫ص ثتسم س گرننستاردسا ر نعبسمررؤتالبسسشرمبعتسثوع ر سورعنسشر س رعونسایضرعسین الضرنتثتساردس‬
‫ا ثنسقو ستوعساه صع سم س ننه ح س‬
‫تدویرجلسات بورد‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫ق رعتسیعنبسا ثنسنث ن‪15‬س ثتیسوکساعثستنثص ثتسهگعیسادسا ع س او سثئگرسین الضنتثتسا تونسمر س‬
‫وعا حسفگص دس عبسا ثنسادساا عکستوعساو نو سایضعبسوعضنسنثق ردسص ثتسم س گرننستنثصر ثتساررعتبس‬
‫ام انسم افمستمیعلف‪،‬سقه سودسثئگرسا ثنسنثآبسوض ثناش دساعش سادسه سآبسفگص دسمگ نننح س‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنث رردسفصرر‪،‬ست ر سمررعن ساناگ ر ستسام ایاأوگ ر سش ر ثابسث بررنبستسمنل ر ثبسمقررعحس‬
‫تیاثتسهعفوستاعساه عذسآبس عونسزنیالم هعسنثساواسیمگندسم غ سم س نننح س‬

‫‪178‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست انکشاف برنامه های علمی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل ارزیابی معیارهای علمی‪ ،‬اداری‬

‫و زیربنایی مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪179‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪180‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سانمبنعبسم عنسمقنث ساقناآتسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل ستض س ننو سا‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سقه سهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬ستض س ننو سا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ارهگ‪،‬ساهب نسوگ گ ستثیعو سممگعث عبسی سنثمؤ رعتساحصگالتسیعل ح س‬
‫‪ -2‬ه گنبسنثاصنگفسههعن عبساحصگالتسیعل سمب ن سانمالفس عستممگعث عبسجعا‪،‬سپگ عوشح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساهر سوردسنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬ ‫اص الوعتساردسوعثثف ردسنثاوراس زنیالم ر‪،‬ساردسممنر سم رع گ‬
‫امنوفسش ساه ح س‬
‫رده بندی مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ثبسذو‪،‬سم ثنساصنگفسجناثا گنه ح س‬ ‫ههعنس عبساحصگالتسیعل سم سا اهن سنثوک سایس دسو‬
‫پ ن بس‬
‫‪1‬ح مؤ ردساحصگالتسیعل‬
‫‪2‬ح ههعنساحصگالتسیعل سف گع سوعستاار دس‬

‫فصل دوم‬
‫معیارها وشرایط رده بندی مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫معیارها وشرایط پوهنتون‬
‫مادۀ پنجم‬
‫)‪ 1‬روکسههعنساحصگ سسیرالت سایناشر اسشرناو سمنر ث سنثقرزءسوهرعثحسمرعن س ر حسجرعه بساحصرگالتس‬
‫یررعل سم ک ر ساررعسناش ر اسشررناو ستاک گرر‪،‬سممگعث ررعبسذورر‪،‬سسارردساه ر ای سالاجرر‪،‬س)س‪80‬رسفگص ر سمنحگررعس‬
‫پ ن بسشنع عئ سمگ نننح س‬
‫‪1‬ح ناش اسو اج‪،‬سششسپ نح ح‬
‫‪2‬ح ناش اسو اج‪،‬س دس زاثسمحص‪،‬حس‬
‫‪3‬ح ناش اسو اج‪،‬س)‪120‬ریض سوعنثسی سا تبسا عنابسخعث سورعنثستسهرعمزنس رعبسورعنثسی ر سوردس‬
‫و اج‪،‬س)‪10‬رسفگص سآبسناثابس وۀساحصگ سنتو ثاس)‪PHD‬رساعسثابدسی سپ ن ‪،‬ساعش سح‬

‫‪181‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪4‬ح نتث ساحصگ‪،‬سآبسسنث)‪80‬رسفگص ستاو س عساک گ‪،‬سا ن ستو اج‪،‬س دسسنتث سفعث سنان ساعش سح‬
‫‪5‬ح ور اج‪،‬سناثابسن سنوسعثا نر سفمرع سار ن ستشر ثابسی ر سپر نح س رعستمؤ رردسنثآبسم ررعامس‬
‫ممگعث عبسی ستاوکعحسجعه بساشکگ‪،‬سش ساعش ح‬
‫‪6‬ح ناثابسام گنس عبسا ثور ستساناثبسم کگ سخ نسمؤ رد‪،‬سشعم‪،‬سصن سنث ‪،‬سالانا اثس رعستنفرعانس‬
‫اعش ح‬
‫‪7‬ح ناثابسو عایعهدسمجهز‪،‬سمنوزساحقگقعتسی ستارهگالتسوعث عبسی سانابسی حسزبگم ساعش سح‬
‫‪8‬ح هصع ساحصگ سممگعثبست گر اسونو تسثاسنثا عحستاو عسم فقعهدسا بگمسه ن ساعش سح‬
‫‪9‬ح ناثابسو اج‪،‬سوکسمج دسی )اجالسفص نعمدسرسا ن ست عالهدسو اج‪،‬سپنجع سمقعلدسی سا لگ سه عو سح‬
‫‪10‬ح ناش اسو اج‪،‬سوکسانهعمدسمع نبسح س‬
‫مادۀ ششم‪:‬‬
‫پ ن بس عو سودسممگعث عبسفر کسثاسارنآتثن سهررعخ دساهر ‪،‬سنت رع سمه ر سناثهر ‪،‬سآههرعسثاسور اج‪،‬ساردس‬
‫مگزابس)‪80‬رسفگص ساک گ‪،‬سه عون سنثسغگنآبسادسمؤ ردساحصگالتسیعل سانزو‪،‬سنان سمگش ه ح س‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫وررکسههررعنساحصررگ ساررعسناش ر اسشررناو ستساک گرر‪،‬سممگررعثس ررعبسذورر‪،‬سارردساه ر ای سالاجرر‪،‬س)‪80‬رسفگص ر س‬
‫منحگعسمؤ ردساحصگالتسیعل سشنعخ دسمگش نح س‬
‫‪1‬ح ناش اسو ساج‪،‬سنتسپ نی س)سنثجعه بسق و سوکسوعساگش نسایسوکسپ نی س دسش ر‬
‫‪2‬ح ناش اسو ساج‪،‬س)‪1500‬رسمحص‪،‬‬
‫‪3‬ح ناش اس)‪60‬رسیض سوعنثسی سا تبسا عنابسخعث سوعنثستسهعمزنس عبسوعنثسی‬
‫‪4‬ح ناش اس)‪15‬رسفگص سا عنابسادس ودساحصگ سمع نستسثابدسی سپ ن ‪،‬ستساعالسانسایسآب‬
‫‪5‬ح اک گ‪،‬سا نبسنتث ساحصگ سوهعث علدسالساج‪،‬سنثسشص سفگص ستاو س ع‬
‫‪6‬ح ناش اسالساج‪،‬سششسنوسعثا ن سفمع‬
‫‪7‬ح ناش اسالساج‪،‬سوکسام گنسم کگ سخ نسمؤ ردسشعم‪،‬سصن سنث ستسنفعان‬
‫‪8‬ح ناش اسو عایعهدسستسارهگالتسوعثس عبسی‬
‫‪9‬ح هصررع ساحصررگ سممگررعثبستس گر ر اسونو ر و سثاسنثسالساجرر‪،‬س)‪60‬رسفگصر ستاور س ررعسا بگررمس‬
‫ه ن ساعش ح‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسممگررعثس ررعبسفر کسثاسزر سنت ررع سارردسمگررزابسور ساجرر‪،‬س)‪70‬رسفگصر س‬
‫اک گ‪،‬سونن سه اه سادسههعنس عبسف گع ساب و‪،‬سمگش ه ح س‬
‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫ههرعنس رعبسف گرعل ‪،‬سههعن رعبسهر ساوجرعنساحصرگالستسیرعل س رر ن سوردساحر س نپن ر سپ ن ههررعبس‬
‫ممگعثبساوجعنس ننو ستسفمعلگر س رعبسی ر ستاسوعنمگرکسشرعبساحر سهلرنسپر س ن ههرعبس نپن ر س‬
‫ارردسپررگشساررنن سم ر سش ر ن‪،‬سپنت ررۀسا ر ی احسوعنث ررع‪،‬سثف ر سهررعمزنب‪،‬سانفگمررعتسی ر ست ررعونفمعلگ س‬
‫عبساوعنمگک ساواسههعنس عسفق سایسزنومسپ ن بس عبس نپن ساهجعحسمگعا ح س‬
‫‪ -‬مؤ ردسق و ال ع گرساعسیمعبسف گع سمگبعش سودسو ساج‪،‬سنتسنتث سفعث سال حصگ‪،‬سنان ساعش ح‬

‫‪182‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مؤ رردسق ور سال ع ررگرسارعسیمعهگکردسشررناو ساقرنثستسانفگمرعتسی ر سا ر عنابسخر وشسثاس‬ ‫‪-‬‬

‫پگ اسه ن سا اهن ح‬
‫اعیمعه سودسناثابسوکسمج دسی سمر ق‪،‬س نننح‬ ‫‪-‬‬
‫اعیمعه سوردسایسیهر رسثا ن رعو سایس ضرعبسورعنثسی ر سخر وشسایسزنورمسآمرنواسنوسعثا نر س‬ ‫‪-‬‬
‫ش سا اهن ح‬
‫ناثابسو عایعهد‪،‬ساجهگزاتسالیح‪،‬سالاناا اث عبسمجهزستسپنت ناحس عبساحقگق سش ساعشن ح‬ ‫‪-‬‬
‫ش ثابسی سپ نی س عسثاسناثاس ننه ح‬ ‫‪-‬‬
‫ق رعتسنوسعثا ن س عسثاسا تبسه اجوسنثسز س ع س عبساخگنسناونسه ن ساعشن ح‬ ‫‪-‬‬
‫ثا ن عو سورعثسی ر ستست رعو‪،‬سالاناار اثستسوعث رعبس رعو بسمنار سثاسار تبسو بر نس رعبس‬ ‫‪-‬‬
‫ی سی سه ن سا اهن حس س‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫الف‪:‬ساثیوعا ساک گ‪،‬سممگعثس رعسارنابسا بگر سههرعنساحصرگالتسیرعل ساردسوکر سایس ردسو ر ثبسمنر ث س‬
‫معنرسنتحساوراسزنیالم ر‪،‬ستسورعساثاقرعبسآبساردس ر ودسارعالانسا ر س گرأتس ردسه رنبساردسممنفر س‬
‫ا ثنسی سثوع ساهکشع سانهعمدس عبسی سص ثتسمگ گننح س‬
‫‪:‬س ررزاثیس گررأتسشررعم‪،‬سااررنایسهلررنسنثسثاا رردسارردساک گرر‪،‬سا ر نبستسی ر حساک گرر‪،‬سا ر نبسممگعث ررعبس‬
‫من ث سمعن سنتحستس عثیس عسمشیوسنثسم ثنسمگبعش س‬
‫‪:‬س زاثیس گأتساثیوعا سامر سایسارعیسنور ساعل مر‪،‬سایسمحر‪،‬ساهگردس ننور سنثسصر ثتساأوگر سآبسا ر س‬
‫ا ثنسی سادسمقعحستیاثتسپگشرنهعنسمگشر نحساوراساثیورعا سانرعساردساقعضرعبسههرعنس رعبساحصرگالتس‬
‫یعل ستسوعسامنسمقعحستیاثتساحصگالتسیعل سوکبعثسنثسنتس ع سص ثتسمگ گننح س‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسنتسفصرر‪،‬ستوررعین سمررعن سا ر تواس ننو ر سا ر حسام ر سایاأوگ ر سش ر ثاسبسث بررنبستس‬
‫منل ثبسمقرعحستیاثتساحصرگالتسیرعل سهعفروستسارعساه رعذسآبس رعونزنیالم ‪،‬س رعسنثساوراسیمگنردسسم غر س‬
‫م س ننن‪.‬‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪183‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫‪184‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل ایجاد وطرز فعالیت کلینیک های حقوقی‬

‫در مؤسسات تحصیالت عالی کشور‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪185‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫‪186‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه س‬
‫م ک ثرساوجرعنسسو گنگرکسس رعبسسوقر ج سس علهع ر سسوردسسمنحگرعساارزاثستسانهعمردس رعبسمر انسآمر ییستس‬
‫ینضررۀسمرررعی تس ررعبسوق ر ج سنثسسوش ر ث عبسا ررمدسوعف رردستسهگررزسنثسوررع سا ررمدسا ررنواسش ر س‬
‫ا ستسادسین ابساجناۀسم بر سستسانهعمرۀسسورعثا سایسآبسورعنسسمر سسشر نسحسنث ر سبسانهعمردس رعس رنت سس رعبسس‬
‫ایسسمحصررالبسثش ر دسوق ر کستسفقرردستسجررعه بسارردسپع رری و سهگعی ررعبسوقر ج س ررنت س ررعبسمی ررفستس‬
‫خص صررعسآ ررگ سپرروونساق ررعی سایسق رردسسم ه ررگا‪،‬سملنر هگاسایرراسایسیهررعب‪،‬ساز ررع ستسمررننابسثاسارردس‬
‫مش ث سا عاگ ستستوگ‪،‬سم اف سایساجعث سی سانخ ثناثسمگبعشن ‪،‬سم سپننایه حس س‬
‫نثسوش ثسمحبر سمرعسافغعهرر عبسظهر ثستساکرعث گنبساوراسپ ور رسآیمر ن سشر سایورکسن ردسا ونرر س‬
‫نثانخ سایسپ نځیو س رعبسوقر کستسشرنیگعتسپ ن ر بس رعساردساجناردس نف ردسشر سا ر حسایساهجرعئ س‬
‫ورردسام ر نسشررگ س ررعستسزررنیسفمعلگ ر سو گنگررکس ررعبسوق ر ج سم ررعتتسا ر ن ست نو ر احسخ ر ا س ررعستس‬
‫هعث عو س رعبسسخر نسسثاسنثس م عاقر سارعسشرناو سوشر ثسناشر دسا ر حسو گنگرکس رعبسوقر ج سنثسهلرعحس‬
‫احصگالتسیعل سقرزءسهصرع سنث ر سار ن ستسمحصرالبسثشر دس رعبسوقر کستسفقردستسجرعه بسمک رفساردس‬
‫اک گ‪،‬سآبسنثسنتث ساحصگ سخ وشسم ساعشن حس س‬
‫نثسو گنگررکس ررعبسوقرر ج سیررالت ساررنسینضررۀسخرر معتستسمرررعی تس ررعبسوق ر ج ساررنابسافررنانسا ر س‬
‫اضررعی ستس نت ررعبسآ ررگ سپ روونستسمر ضررمف‪،‬سمحصررالبسوق ر کسآشررنعو ساررعسثتیس ررعبسی ر سثاس‬
‫نثایررشسمررر ک سیرر ل ستسجضررعبس‪،‬سایصرر ستوعلرر سنفررععسسمهررعثتس ررعبسالیحسثاسقهرر سوضرر ثس‬
‫ج ثا ن ر سنثسیه ر سونفرردسابسخ ر نسم ر سوعان ر حسانهعمررۀسآم ر ییس ررعبسو گنگک ر سوق ر ج سیمگنرردس‬
‫وررر سمهررعثتس ررعبسثف ررعثبسثاساررنابسمحصررالبسوقرر کسپررگشسایستاثنسشرر بسارردسو گنگررکس ررعبس‬
‫وق ج ‪،‬سفنا اسم س عینساعساعسوعثآو ستسوعثآم بساگش نبسادساثائدسخ معتسوق ج ساسننایه ح س‬
‫سسسسنثسپنت ۀسزرنزستسساناگر ساوراسث ن ر نهسسم یصصرگاستیاثتس رعبساحصرگالتسیرعل ‪،‬سسی لگرد‪،‬سسار ثنس‬
‫مرررعی تس ررعبسوق ر ک‪،‬سوعثشنع ررعبساهج رراسمر ر ق‪،‬ستوررالبسم ر اف ‪،‬سمرررؤت سورراسههعن ررعبسغگررنس‬
‫نتل رر سمصررنت سوررعثسنثسینصرردسو گنگررکسس ررعبسوقرر ج ‪،‬سناهشرر ن ابستسسم یصصررگاساررگاسال رر س‬
‫فمعالهدس هاسناش دساه ح س‬
‫وعثشررگ س ررعستسم ر اثنسسشررعم‪،‬ساورراسث ن ر ن‪،‬سو گنگررکس ررعبسوق ر ج سثاسجررعنثسمگرررعینساررعسخ ر معتس‬
‫مرر ک سثاساررنابسم ر و گا‪،‬سآم ر ییسمهررعثتس ررعبسی ر سم ر ثنسهگررعیسثاساررنابسمحصررالبسثش ر دس ررعبس‬
‫وق کستسفقدستسجرعه بسقهر سا نر سارننبس ر سفهراسسشرعبسنثسیمگنردسا ر عن سم ضر یعتسهلرنبسنثس‬
‫ی رر‪،،‬ساثاقررعبسظنفگرر سوقرر ج ‪،‬سمهررعثتس ررعبستوعلرر ستس ررعونساثییس ررعبسمررر ک ستساخالجرر سثاس‬
‫فنا اس رعینحسورعثسانپعوردسبساوراسث ن ر نس نرعبسو گنگرکس سرعبسوقر ج سثاسنثسنثایسمر تس‪،‬ساگشر نس‬
‫مر نستسپعو اثسخ ا س عخ حس س‬

‫‪187‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مبنی س‬
‫اواسث ن نساردساع ر سایم رعنسمر انسنتح‪،‬سوهرعثحستس ورعین اسسجرعه بساحصرگالتسیرعل سم کر ‪،‬س ا نلر ثس‬
‫اوجررعنست زررنی فمعلگرر سو گنگررکس ررعبسوقرر ج سپرر نح س ررعبسوق ر کستشررنیگعتسپ ن ههررعستس‬
‫م ررعتساحصرگالتسیرعل سنتل ر ستس خص صر سسوشر ثسارعسهلنناشر ساوکرعحسجرعه بستورالبسمر اف ‪،‬س‬
‫مقررنثرسمرررعی اهعبسوق ر ج ‪،‬سمقررنثرسزررنیس ر فست ررعونساوکررعحسخ ر معتسمرررعی تس ررعبسوق ر ج س‬
‫نثقهرر ساناگرردست امرر ییسن رر ستینضرردسخرر معتسوقرر ج س‪،‬سمش ر ث س ررعبسوق ر ج ستمرررعی اهعبس‬
‫وق ر ج سام ر ایساأوگ ر سا ر ثنسی ر س)اقنررگاستسهشررناترسام ثاوعنمگررک‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل ستض ر س‬
‫ننو سا حح س‬
‫عن سش سنثساواسث ن نسممعه سذو‪،‬سثاسافعن سم سه عو ‪:‬سس س‬ ‫‪1‬ح ساصطالحاتهساص الوعتسا‬
‫هــای حقــوقی‪:‬سمناوررزبساهررر سورردسمحصررالبسپرر نح س ررعبسوقرر کس‬ ‫‪1.1‬ح کلینیــ‬
‫توعشررنیگعتسم رررعتساحصررگالتسیررعل سمرررعی تستسخ ر معتسوق ر ج سثاساح ر سهلررعثتس‬
‫)توررالبسمرر اف ‪،‬سا رعارگررر ‪،‬سمرشرعتثوررراسورقر جررر ستسا ررر‪،‬سخربرررن رساثائرردسه رر ن ستس‬
‫ناهشسی سوق ج سثاسفناسمگ گنه ح س‬
‫رردسمگش ر نسورردسنثسآبس‬ ‫‪1.2‬ح تعلیمــات کلینیکــی حقــوقی‪ :‬ارردسپنت ررۀ آم ر ییسی ر س‬
‫محصررالبسپرر نح س ررعبسسمرروو ثساررعسا رر عن سایسثتشررهعبسارر ثورسی رر ستساثائرردس‬
‫مرررعی تستسخ ر معتسوق ر ج سارردسظنفگ ر ستسمهررعثتسی ر س‪-‬مر ر ک سخ ر وشسنثسو ر یرس‬
‫وعثاننسناهشسوق ج ‪-‬فقه سم سافزاون حسس‬
‫‪1.3‬ح مســاعدت هــای حقــوقی‪:‬ساثائرردسمشرر ثرسوقرر ج ‪،‬سمرررعی تستستوعلرر سنثسجضررعوعبسس‬
‫قزاو ‪،‬سم ه ‪،‬ساجعثا ‪،‬سفعمگ ‪،‬ساز ع ستسححسحس‬
‫‪1.4‬ح کار شـیوه اجـراآت معیـاری‪:‬س اصر سی ر م ستسج ایر بسا ر سوردسنثسجعلر سهصرع س‬
‫ررعبسنث رر ستساررعسنثهلنناشرر سامکعهررعتستستضررمگ س ررنسپ ن رر بهسساررنابساوجررعنستس‬
‫زنیفمعلگ سانهعمدس عبسو گنگک سوق ج سا عن سمگ نننح‬
‫سادس‬ ‫‪1.5‬ح مقرره ی طرز سـلوک‪ :‬رن سوقر ج ساس ر سوردساردسمنلر ثسسانلررسگاسج ایررس سمنا‬
‫زنی ررر فستساخررالکساثاوررۀسخ معتساه ررررنستسانلررگاسامرررر ثسمررررر ک ستسایصصرر س‬
‫توالبسم اف ستض س ننو سا ح‬
‫‪1.6‬ح اخالق کلینیکی‪ :‬او رناحساردسیر ال ‪،‬ساردسخ نمی رعثبسمؤور‪،،‬ساردسوقر ک‪،‬سیقعور ستسارعتثس‬
‫ررعبسمررناقمگا‪،‬سارردسینمنررعتسشررنی ستسینف ر سقعممررد‪،‬سارردس کررعثابسو گنگررکستسن ر س‬
‫اهرر ثوعثابس ررعونسههررعنس ررعهستسو ررزسمحنمگرر سورردسا رر سو گنگررکس ررعبسوق ر ج سارردس‬
‫محصالبسااال سمگش نحس‬
‫‪1.7‬ح برنامــه هــای کلینیکــی‪ :‬یبررعثتسایسانهعمرۀسآم یشر سی ر سا ر سورردسنثسجعلر سهصررع س‬
‫سو گنگرکس رعبسوقر ج ستسورعسههرعنس رعبس کرعثساردسشر هس‬ ‫نث ستسوعسفناانسایسآبسا‬
‫م رررعتسغگررنسنتل ر ستسنفررعانسخ ر معتسوق ر ج سارردسمنل ر ثسینضرردسخ ر معتسوق ر ج ستس‬

‫‪188‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اثاقررعءسظنفگرر سی رر سمحصررالبهسنثسناخرر‪،‬ستسوررعسخررعث سم ررردساحصررگالتسیررعل سسنثس‬

‫وکسنتث سآم یش سودسو نسایسز سوکس ر نساحصگ سهبعش هسا تونسم س نننحس س‬
‫‪ .2‬مؤ رعب؛‬
‫‪2.1‬ح و گنگکس عبسوق ج سنثسم عاقر سارعسهصرع سنث ر سثشر دس رعبسوقر کستسفقردستسجرعه بساردس‬
‫منلرر ثسثشرر سمهررعثتس ررعبسی رر سمحصررالبستسمشررعثو سههررعنس ررعبساحصررگ سنثسثتهرر س‬
‫ینضرردسخ ر معتسوق ر ج سنثسوررعثو سهصررع سنث ر ستسوررعسنثسجعل ر سانهعمرردسمر ر سق‪،‬سم ر س‬
‫نث سنثسخعث سوعسناخ‪،‬سپ ن بساوجعنسش سم سا اه ح‬
‫‪2.2‬ح اررعسجب ر ساورراساصرر‪،‬سورردسو گنگررکس ررعبسوق ر ج سنثسپنهرررگپسقزئر سایساشررکگ‪،‬سپ ن ر بس‬
‫محر سمر سشر ه هس کرعثبس رعونسمؤ ررعتستسههرعنس رعبسم ر ستسارگاسال ر سنثساوجرعنس‬
‫و گنگکس عبسوق ج ساالسمعه سا حس‬
‫‪2.3‬ح منرر اگاسپر نح س ررعبسوقر کستسشررنیگعتسم رررعتساحصررگالتسیررعل سنثسیمگنرردسقررو س‬
‫کررعثبس ررعبسمررعل ستساینگک ر سم رررعتسغگررنسنتل ر ستس ررعونسههررعنس ررعبسم ر ستساررگاس‬
‫سنثا ع اساعستیاثتساحصگالتسیعل سساالیسم سه عون ح‬ ‫ال‬
‫‪2.4‬ح نوکسایسپر نح س رعبسوقر کستسشرنیگعتسا ر ثسمرر ق‪،‬ستسورعسمشر نفسنثسیمگنردساوجرعنس‬
‫و گنگررکسوق ر ج ساررعسا قرردسارردسامگررگاسه ر عسو گنگررکستسا ر تواسا ع ررنعمد‪،‬سام ر سایسفگص ر دس‬
‫شرر ثابسی رر سپرر نح ستسپ ن رر بسمنا زرردسارردساوجررعنسو گنگررکسوقرر ج سساجرر احسمرر س‬
‫ه عون ح‬
‫‪2.5‬ح نثسو گنگکس رعبسوقر ج سوردسا ر ثسمشر نفسایسقعهر سپر نح س رعبسوقر کستسشرنیگعتس‬
‫اأ گرسمگ ننهر هسور ساجر‪،‬سایس رنسپوهنځی سنتساراسا ر عنسانورع سمنحگرعسایضرعبس گرأتس‬
‫مؤ رسممنف سمگ ننه حس‬
‫‪2.6‬ح پ ن ر بسمنا زرردسوررکسارراسوعثمن ر ساناثبسثاسهگررزسمنحگررعس ع ن ر سونن ر سانهعمرردس ررعبس‬
‫اناثبسو گنگکسوق ج سممنف سم سه عو حس‬
‫‪2.7‬ح پ نح س رعبسوقر کستسشرنیگعتسوردسخ ا ر دساعشرن سا ر ثسق ا عهردسو گنگرکسوقر ج سثاس‬
‫اأ گرسه عونر سور اج‪،‬س ردساراسا ر عنسانورع سخر وشسثاسمنحگرعس سمؤ ررگاسممنفر سمر س‬
‫ه عون حس‬
‫‪ .3‬اقدامات مقدماتی مؤسسان‬
‫‪3.1‬ح ا تواسا ع نعمدسو گنگرکسوقر ج سوردسنثسآبسهر عستسامر انسانهعمردس رعبسو نگکر سمشریوس‬
‫ش ساعش حس‬
‫‪3.2‬ح اناگ ر ساشررکگ‪،‬سپگشررنهعنبسو گنگررکسوق ر ج ‪،‬سفررنا اسآتثبسمکررعبستساجهگررزاتسالیحساررنابس‬
‫آغعیسانهعمدس عبسو نگک سوق ج حس‬
‫‪3.3‬ح ا توا‪،‬ساناگ ستسفنا اسآتثبسا نعنساناثبسو گنگکسوق ج حس‬
‫‪3.4‬ح اهجررعحس ررع ن س ررعبساتلگرردساررعسم رررعتس کررعثستسههعن ررعبسی ر ل سجضررعو سارردسمنل ر ثس‬
‫ارهگ‪،‬سفمعلگ س عبسقعهب سو گنگکسوق ج حسس‬

‫‪189‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫های حقوقی‬ ‫‪ .1‬تشکیل کلینی‬

‫‪4.1‬ح و گنگکسوق ج سناثبس گأتساناثب‪،‬ستوالبسم اف ‪،‬س پنتاوزث عستسانوننس عسم ساعش حس‬
‫‪4.2‬ح گررأتساناثبسو گنگررکسوقر ج سشررعم‪،‬سآمررن‪،‬سممررعتبسآمررن‪،‬سمررعم ثساناثبستسخعهرردس ررعمعبسمر س‬
‫اعشررن حسآمررنستسممررعتبسو گنگررکسوق ر ج سایسایضررعبسوررعنثسی ر سپووهنځی س ررعبسوق ر کستس‬
‫شررنیگعتسا ر ن سورردسایسقعه ر سثتئرررعبسپووهنځی ررعبسم رروون سسارردساورراسپر ر سممنف ر س‬
‫مگ ننه حس‬
‫‪4.3‬ح رنسانهعمرۀسو گنگرکسوقر ج سمب نر ساررنسهگرعیستسوجراسفمعلگر سخر وشسور اج‪،‬سناثابسوررکس‬
‫ه نستوگر‪،‬سمر اف سمگبعشر حسفمعلگر ستورالبسمر اف سا ر ثسا رعحستجر سورعسهگ ردستجر سزبرمس‬
‫جناثنانسانلگاسش سم سا اه ح‬
‫‪4.4‬ح نثسانهعمردسآ ررع سن ر سوقر ج ستسوررعسانهعمرردس رعبسنو ررنسی ر س‪-‬وقر ج سورردسامر سجضررعو س‬
‫ه اش دساعش ‪،‬سوض ثستوگ‪،‬سم اف سو سهگر حس‬
‫ستس‬ ‫‪4.5‬ح انوننس ع‪،‬سایسمگرعبسا ر عنابسوقر کستسشرنیگعتسارعسنثسهلنناشر سناشر اساجناردسورعثی‬
‫مب ن سانسایصوسخ وشسور سهگعیسو گنگکسوق ج ‪،‬س کعثبسمگن عون حس‬
‫‪4.6‬ح رر پنتاوز ع‪،‬سایسمگررعبسفررعثغگاسو گنگررکسوقرر ج سارردسمنلرر ثس ع نرر سوررننبسوعث ررعبس‬
‫ی رر سمحصررالبستسصررن ساررنابسنتسنتث سو گنگکرر سوقرر ج سورردساگشرر نسایسوررکس ررع س‬
‫احصگ سثاساو اسهن عو ‪،‬سا ی احسش سمگ اهن حس‬
‫‪4.7‬ح عونسوعثونعب‪،‬س نسو گنگکسوقر ج سمب نر سارنسوجراسفمعلگر س رعستسامکعهرعتسمرعل سخر وشس‬
‫مگ اه سوعثونعبسمر ک ستساناثبسسثاسا ی احسه عو حس‬
‫‪4.8‬ح ق ر سو ررکسوننر س ررعسنثیمگنردسا ورر‪،‬سفمعلگ هررعبسو گنرکس ررعبسوقر ج سایرراسایناخ ر س‬
‫تخررعثق سایزنوررمستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثوررعثو سا ررع اسهعمرردسانلررگاستی رر س‬
‫مگ نننح‬
‫های حقوقی‬ ‫‪ .1‬مکلفیت های پوهنتون ها در قبال کلینی‬
‫س ررعبسالیحس‬ ‫‪5.1‬ح کررعثبستساج ر احسنثسیمگنرردساوجررعنسو گنگررکس ررعبسوق ر ج ستساوجررعنس ررع ن‬
‫قه سق سای عنسههعن عبس کعثحس‬
‫سو گنگررکس ررعبس‬ ‫‪5.2‬ح فررنا اسآتثبسمکررعبسفمعلگرر سانهعمرردس ررعبسو گنگررکسوقرر ج سایصرر‬
‫وق ج سنثسناخ‪،‬سم رۀساحصگ ستسخعث سآبح‬
‫‪5.3‬ح ا ی احسور اج‪،‬سورکساراسوعثمنر سمرعل ستساناثبساردسمنلر ثساهررجعحسامر ثبسمرعل ستسا سناثبس‬
‫انهعمدس عبسو گنگک سوق ج حس‬
‫‪5.4‬ح اررالیسنثسقهرر ساک گرر‪،‬سوعمرر‪،‬ساشررکگ‪،‬سو گنگررکس ررعبسوق ر ج ستساخرروسمنلرر ثبسآبسایس‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل حسس‬
‫س‬
‫س‬

‫‪190‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ .6‬برنامه های کلینیکی حقوقی و نصاب درسی‬

‫‪6.1‬ح انهعمرردس ررعبسو گنگک ر سوق ر ج سنثسجعل ر سهصررع سنث ر سورردسمحصرر‪،‬سامر سایساک گرر‪،‬سآبسایس‬
‫ونو ر و سانخ ر ثناثسشرر نستسوررعسمنحگررعسانهعمرردسقررعهب سورردسصررن ساش ر نافسونن ر عبسایس‬
‫نا گکگ سانهعمدسو نگک سمر گ سش ه هسا تونسش سم سا اه حس‬
‫‪6.2‬ح نورکسایسثشر دس ررعبسوقر کستسفقرردستسجررعه بسور اج‪،‬سوررکسانهعمرردسو گنگررکسوقر ج سثاسسنثس‬
‫جعل سنتسونو و سنث سانابسمحصالبسخ وشسساثائدسه عون حس‬
‫‪6.3‬ح انهعمرردس ررعبسو گنگک ر سوق ر ج ‪،‬سی ر ال سقزاو ر ‪،‬سمش ر ث سن ر سوق ر ج ستستوعل ر سم ر ه ‪،‬س‬
‫وقرر کسی رر م ‪،‬سوقرر کسز رر‪،،‬سوقرر کساناثب‪،‬سمحررگ سیوررر ‪،‬سممررعنب‪،‬سوررعث‪،‬سمبررعثیس ساررعس‬
‫خش ر ه ستسانهعمرردسو نگک ر سانلررگاستاررعومهسمگ اه ر سمنحگررعسه هرردس ررعو سایسوررکسانهعمرردس‬
‫و گنگک سناخر‪،‬سهصرع سنث ر سا قر سشر نحساک گر‪،‬سور اج‪،‬سوکر سایسانهعمردس رعبسفر کسنثس‬
‫نتث سلگرعهرسانابسمحصالبسالزام سا حس‬
‫‪6.4‬ح انهعمرردس ررعبسو گنگکرر سیرر ال سغگررنسث رر ‪،‬سآ ررع سن رر سوقرر ج سوررعس‪،Street Law‬س‬
‫وقرر کساجررعثتستسمشرر ث سن رر ساجررعثا سمگ اهرر سه هرردس ررعبسایسانهعمرردس ررعبسو گنگکرر س‬
‫خررعث سایسونوک ل ر حسا ق ر سش ر نحسا ر تونسو ر اج‪،‬سوک ر سانهعمرردس ررعبسف ر کساررنابسمحصررالبس‬
‫شعم‪،‬سنتث س عبسمع نبسا صگدسمگ نننحس‬
‫‪6.5‬ح انهعمرردس ررعبسو گنگک ر سمرررعی تس ررعبسوق ر ج سنثسینصرردس ررعبسفررعمگ ستسقزاو ر سایسوررکس‬
‫زررن سو ررکسارردسامه ر اتسنتل ر سنثسمقعارر‪،‬ساشرریع سا ر ساضررعی سم ر سه عو ر ستسایسقعه ر س‬
‫نو نساثاقعءسظنفگ سمحصالبسثاسم ق سم سش نحس‬
‫‪7‬ح قو سمحصالبسنثسانهعمدس عبسو گنگکسوق ج س‬
‫‪7.1‬ح اش نافستساک گ‪،‬سور اج‪،‬سورکسانهعمردسو گنگکر سارنابسمحصرالبسثشر دس رعبسفقردستسجرعه بس‬
‫تسوق کسالزام سا حس‬
‫‪7.2‬ح م ونو س رعبسا ثورر سپوهنځی رعبسوقر کستسشرنیگعتسمؤظرفس رر ن سمحصرالبس رع س‬
‫وهررعثحسثاسنثساا ر ابس ررع سارردس ررنت س ررعبسورردسایس‪32‬سه ررنسنثسوررکسانهعمرردساگش ر نسهبعشررن هس‬
‫اقرگاسه ن ستسادسو گنگکسوق ج سممنف سه عون حس‬
‫‪7.3‬ح مرررؤتالبسسو گنگررکسوق ر ج سمحصررالبسثاسز ر ثبسانلررگاسمگن عهگ ر سورردسنثسقنوررعبس ررع س‬
‫احصگ سا عحس نت س عسا اهن سایسانهعمدسم ثنسهلنسمر گ سش ه حس‬
‫‪7.4‬ح نسانهعمدسو گنگکسوقر ج سور او نس رعالهدس ردسارعثسار تونسوعف ردسمگ اهر حسنثسصر ثا سوردس‬
‫و گنگررکسخ ا ر دساعش ر ‪،‬سانهعمررۀسم ر ثنسهلررنسثاسنثس ررع س رردسمناگرردساکررناثسه عو ر هسمک ررفس‬
‫ا ر سانهعمرردسثاسنثسقنوررعبسثخص ر س ررعبس ررع ساحصگ )یمر ر عه سوررعساعار ر عه رسجبرر‪،‬سایس‬
‫شررنتعسنثت سمحصررالبسصررنفسوهررعثحستسنتسانهعمرردسنو ررنسثاسنثسقنوررعبس ررع ساحصررگ س‬
‫ا تونسه عو حس‬

‫‪191‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪7.5‬ح اشرر نافسفعثغررعبسثشرر دس ررعبسم رروون سنثسانهعمرردس ررعبسو گنگررکسوقرر ج سناخرر‪،‬سهصررع س‬

‫نث سا صگدسه ر س رننن‪،‬سامرعسیالج نر ابسمگ اهنر سارعساشر نافسنثسانهعمردس رعبسو گنگکر س‬
‫خعث سایسونوک ل حسایسمزاوعبس ناگ گکگ سا یو سش سمر گ س ننه حس‬
‫‪7.6‬ح اناث سپر نح س ررعبسوقر کستسشررنیگعتسوضر ثسمحصررالبس ررنسنتسثش ر دسثاسنثسانهعمرردس ررعبس‬
‫و گنگک سوق ج ساعسنثسهلنسناش سی ال ستسقن ثسهساض گاسم سه عون حس‬
‫‪ .8‬منابع درسی‬
‫انهعمدس عبسو گنگرکسوقر ج سارعسنثهلرنسناشر سمع گر ستساوجعارعتسخر ن‪،‬سایسمنرعا سار م سارعسثتوکرن سنس‬
‫مناقمدسادسجر اهگاسوشر ثساردسشرک‪،‬سخرع سانخر ثناثس رر ن حسز ثوکردسا ر عن سایسآبس رعسمحصرالبس‬
‫ثاسجررعنثس ررعینساررعسام ر سایسفناغ ر ساررعسآشررنعو سالیحسایسمحررگ سوررعث‪،‬سناش ر اسمهررعثتسوررعثاننسج ر اهگا‪،‬س‬
‫ناش اسثتوگدسامعمر‪،‬س رعیه سارعساثارع سثقر عستساه گرز سخر م سصرعنجعهدساردسمرننحستاثنسمحرگ سورعثس‬
‫ش ه حسا قدسادسهکعتسذو‪،‬سانابسمرؤتالبسسو گنگکس عبسوق ج سو سا ‪ :‬س‬
‫‪8.1‬ح منعا سنث ساعور سزر ثبسار تواس ننهر سوردسور اج‪،‬س‪75‬س‪%‬سثتوکرننسورعثاننبسناشر دهسظنفگر س‬
‫محصررالبسثاسنثسیمگنرردسوررعثاننسج ای ر سوق ر ج سنثسجضررعوعبسی ر ساق و ر سه عو ر حسارردسمنل ر ثس‬
‫احقگمساوراسامرنسالیحسا ر سنثسونرعثس رنسو رع سث ن رعسورعسو سرع سنث ر ‪،‬سنثسو گنگرکسوقر ج س‬
‫وکسو ع سوعثسهگزسنثسم ض عسم ثنسهلنهساهگدستسانلگاس نننح س‬
‫‪8.2‬ح ار ثورسمبعورعسهلررنبسنثسانهعمردس رعبسو گنگررکسوقر ج ساگشر نسایس‪%15‬سا صررگدسه ر س ررنننحس‬
‫نثسص ثتسا تونسانهعمردسو گنگرکسوقر ج سارعسثتوکرننسهلرنب‪،‬سفعو ل ردس رعبسوقر کستسشرنیگعتس‬
‫م ررزحسارردسممنف ر سمحصرر‪،‬سارردسآبسهب ر سن ‪،‬سو گ ررۀساض ر گاسوگ گ ر سمؤظررفسا ر سنثساثیوررعا س‬
‫خ وشسیمگندساصالزستسوعسمم مسش بساقنابسانهعمدسموو ثسثاسپگشنهعنسه عو حس‬
‫‪8.3‬ح و گنگررکس ررعبسوق ر ج ساررنابسا ر تواسمنررعا سنث ر ساررعسثتوکررننسوررعثسی ر ‪،‬سایسظنفگ ر س ررعبس‬
‫جضعت‪،‬سڅاثه االب‪،‬ستستوالبسم اف سمجن سا عن سم سه عون حس‬
‫‪8.4‬ح ا عحسانهعمدس رعبسو گنگرکسوقر ج سناخر‪،‬سهصرع ساحصرگ سنثس ر سلگررعهرساعور ساردس ر س‬
‫اقررنابساه ررنسج ر اهگاستسمقررنثاتسافغعهر ر عبسانلررگاس ررنننحسانهعمرردس ررعبسمحررعواسا گ ر ساررگاس‬
‫ال ر سوررعس ررعونسانهعمرردس ررعبسورردسارردسمنل ر ثساثاقررعءسظنفگ ر سمحصررالبستساش ر نافسشررعبسنثس‬
‫مرررعاقعتساررگاسال ر سا ر تونسم ر س ررنننهسسمگ اه ر سنثسجعل ر سانهعمرردسخررعث سایسهصررع سنث ر س‬
‫اعش حس‬
‫‪ .9‬روش و ابزار تدریس و نظارت از محصالن‬
‫و گنگررکس ررعبسوق ر ج ساررعسنثهلررنسناش ر سمع گ ر سخررع سخ ر نسثتیستسااررزاثسا ثور ر سثاس‬
‫اکعثسم سانه سودسا اه سمحصرالبسثاس نوردساگشر نسارنابستثتنساردسینصردسورعثسمنحگرعسورکس‬
‫ناهشسآم خ دسم فمسآمعن س رعینحس اردساوراسمنلر ثسا قردساردسهکرعتسذور‪،‬سارنابسمررؤتالبسستس‬
‫محصالبسو گنگکس عبسوق ج سو سا ‪:‬‬
‫‪9.1‬ح ارردسانع رر سمحع رربدسورر‪،‬سانهعمرردسو گنگکرر سا ررعحسنث س ررعبسورردسمب نرر ساررنسلک ررنستس‬
‫ینناه ساثائدسمگ نننهساعو سو نسایس‪%15‬سثاساو اسه عو حس‬

‫‪192‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪9.2‬ح سانهعمرردس ررعبسنث ر سنثسو گنگررکسوق ر ج ساررعسثتیس ررعبسوررعثس نت ر ‪،‬سپن ررشستسپع ر ‪،‬س‬
‫ا ر ثورسا رر سخرر نسمحصررالب‪،‬سوررعثسی رر ساررعالبسجضررعوع‪،‬سهقررشساررعیبسه ر نب‪،‬سا ر تونس‬
‫محعواسا گ ستسانهعمدس عبسثجعا ستس عونسثتشهعبسوعثاننبسص ثتسم س گننحس‬
‫‪9.3‬ح اازاثسار ثورسنثسو گنگرکس رعبسوقر ج سشرعم‪،‬سا ر عن سایساار سزاثسمم ر سنثسفعو ل ردس رعبس‬
‫وقرر کستسشررنیگعتستس نررعبسجضررعوعبسفنضرر ستسوقگقرر ‪،‬ساعینورر سایسمناوررزسمنا زرردستس‬
‫شنو سنثسق رعتسجضعو ‪،‬سو ع س عبسوعث‪،‬سف سوعثتستسحححسم ساعش ح‬
‫‪9.4‬ح هلرعثتسایسفمعلگر س رعبسمحصررالبسا ر سوعثمنر ابسمرر ک ستسشعورر دس)سایراسایسا ر عنابس‬
‫تستوررالبسمر اف رسصر ثتسمگ گررننحسا ررعحسوررعثس ررعو سورردسارردسه عونر سایسمر و گاسا ر س‬
‫محصالبسساهجعحسمگ رنننساعور سا ر ثسورعف سنثس رنسمنو ردسایسپگشرنف سجضرگدسمر ثنسهلرعثتس‬
‫جناثس گننح‬
‫‪9.5‬ح س هلعثتسمحصالبسنثسانع ر سارعسهر عسخر معتسوقر ج ستسانهعمردسوقر ج سوردساثاوردسمگ رنننس‬
‫مگ اهرر سم ررعتتساعشرر ستلرر سنثس ررنسصرر ثتساورراساصرر‪،‬سورردس"محصررالب‪،‬سخر مرررعتس‬
‫ورقر جررر س)توعلررر سنفرررععستساثائررردسبسمرشررر ث سبسورقر جررر رسثاسنثسور رگرنرگرررکس‬
‫رررعبسورقر جررر ساح ر سهلررنستورگررر‪،‬سمر افررر سورررعسا ر رررعنسناثهررر سبسقررر ایستورعلررر س‬
‫اثائدسم سه عون سوکسامنسو سا حسس‬
‫های حقوقی‬ ‫‪ .10‬انواع معمول کلینی‬
‫‪10.1‬ح و گنگررکسمش ر ث سن ر ‪:‬سمحصررالبسمگ اهن ر سمش ر ث س رعبسوق ر ج سثاسپگنام ر بسم ض ر یعتس‬
‫مشرریوسورردسنثسصررن سام گ ر سآم ر ییسنورر ساه ر ‪،‬ساثائرردسه عون ر حسمش ر ث سمگ اه ر سشررعم‪،‬س‬
‫ث ن ررعو س ررعبس ررعن سارردساناثاتسمی ررفسی ر ل ستسجضررعو س ننور ستسنثسثاا رردسارردساونکرردسورردس‬
‫ه عسا نعنسقه سپگشربننسورکسجضرگدسضنتثورر سا ضرگحعتساثائردس رنننحسارنابسمحصرالبساعور س‬
‫نثت سمشیوسپگنام بسم ض یعتسوق ج سا ثورس ننه حس‬
‫‪10.2‬ح توعل ر سنفررعع‪:‬ساورراسه ر عسو گنگررکسوق ر ج سارردسمنل ر ثساثاقررعءسناهررشسمرر ک سمحصررالبسنثس‬
‫و ی ستوعل سنفععسنثسجضرعوعبسقنرعو ساوجرعنسمگ رنننحسپرگشسارننسنت رگدس رعبسمنا زردساحر س‬
‫هلنستوگ‪،‬سم اف ستساعسنثسهلنناش سجعه بستوالبسم اف سنثساواسو گنگکسص ثتسمگ گننحس‬
‫‪10.3‬ح میــانجیگری‪:‬سمحصررالبسمگ اهنر سنثسجضررعوعبسمر ه ‪،‬ساجررعثتستسفعمگرر‪،‬ساحر سهلررنسا ر عنس‬
‫انونررنستسوررعستوگرر‪،‬سمر اف سمنحگررعسمگررعهج س کررعثبسه عونر حسآههررعسمگ اهنر سخر معتسثاسا ر ثس‬
‫فننبستسوعساشک‪،‬س نتپ سم نس گشدساح سهلعثتستوگ‪،‬سم اف سناثابسمج یساهجعحسن ن حس‬
‫تحقیــق و مطالعــات‪:‬سمررنتثسجر اهگاستساهجررعحسپررنتژ س ررعبسمشریوساحقگقررعا ساررعسثتوکررننس‬ ‫‪10.4‬ح‬
‫سمحصالبسمگ اه سمبنعبساوجعنساواسه عسو گنگکسوق ج ساعش حس‬ ‫افزاوشسمهعثتس عبسی‬
‫سوقر ج س)ورعسا ر نو سالرس‬ ‫آگاهی دهـی حقـوقی‪:‬س مشرعادساردسخر معتساحقگقرعا ‪،‬سآ رع‬ ‫‪10.5‬ح‬
‫محصررالبسثاستاناثسمگرررعینسورردسوررکسم ض ر عسوق ر ج سثاساحقگررمسه ر ن ستسارردسنو ررنابسا ضررگ س‬
‫ن ن حساعآهها‪ ،‬و گنگرکساحقگرمسوقر ج ‪،‬سمحصرالبسثاسنثساشریگوسورکسور ی سوقر ج سنخگر‪،‬س‬
‫مگررعینسورردسناشر اسجر اهگاستسوقر کسشررهنته ابسثاسارنابسشررهنته ابسا ضررگ سن نر حساورراسامررنس‬

‫‪193‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شررعم‪،‬سشررع ننابسمکعا ر ‪،‬سوررعث ناب‪،‬سافررنانساحرر سا جگررف‪،‬سیهررعبسنثسخعهرردس ررعبسامرراستسغگررن س‬

‫مگ ررنننحسنثسو گنگررکس ررعبسآ ررع سوقرر ج ‪،‬سمحصررالبساحرر سهلررنسهلررعثتسوننرر عبسشررعبس‬
‫)توگ‪،‬سمر اف رسورکس رنترسمشریوسایسمرننحسثاسمالجرعتسه ر ن ‪،‬سایسهگرعیس رعبسآ رع سوقر ج س‬
‫شررعبسآ ررع سشرر ‪،‬سوررکسپنت ررناحسمنع رر سآ ررع سوقرر ج سثاسزررنزستسایسزنوررمسوررکسانهعمرردس‬
‫آم یش سانابسمؤو گاسشعبسخ معتساثائدسمگن عون ح‬
‫عونساه اعسو گنگرکس رعبسسوقر ج هسارعسنثهلرنسناشر سان سر عسانهعمردس رعبسو گنگرکسوقر ج س‬ ‫‪10.6‬ح‬
‫نثس ر سقهررعبهسو گنگرکس ررعبسوقر ج سپ ن ر بس ررعبسافغعهرر عبسمگ اهنر سمب نر ساررنسهگررعیس‬
‫قعممدستسظنفگ س رعبسی ر ستساشرنبسخر وشسانهعمردس رعبسو گنگکر سوقر ج سثاساثائردسه عونر س‬
‫ودسم قر سافرزاوشسظنفگر س رعبسی ر سمحصرالبس ننور ‪،‬سیمگنردسمشرعثو ستسوضر ثسم گر س‬
‫انسپ ن بسثاسنثسثف سوعلشس عبساق ععسساق و سایش ح‬
‫های حقوقی‬ ‫‪ .11‬مکلفیت پوهنتون ها در تکمیل منابع بشری و تمویل کلینی‬
‫و گنگکس عبسوق ج سمنحگرعس رعخ عثس رعبسوقر ج سمرر ق‪،‬سایسلحرع سمنرعا سمرعل سنثسورعثس‬
‫و سپ ن بس رعبسوردسناثابسثشر دس رعبسوقر کستسفقردستسجرعه بسمر ساعشرن سفمعلگر سمر س‬
‫ه عون حسام ثسمعل ستساناثبسو گنگکس عبسوق ج ساعسا قدسادسهکعتسذو‪،‬سانلگاسمگ ننن‪:‬س س‬
‫‪11.1‬ح ههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سمؤظررفس ررر ن ساررسعسمکررعبسفمعلگرر سو گنگررکسوقرر ج سثاسنثس‬
‫ناخ‪،‬سههعنس عبساحصگ سفنا اسه ن سنثساخ گعثسو گنگکسوق ج سجناثسن ن حس‬
‫‪11.2‬ح ههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سسم ررعامسامکعهررعتسخ ر نس ررع ن س ررعبسالیحسثاسقه ر ساوجررعنس‬
‫نفررعانس ررعو بسو گنگررکسوقر ج سنثسناخرر‪،‬ستسوررعسهزنوررکسههررعنس ررعبسیر ل ستسجضررعو سفررنا اس‬
‫م س عیه ح‬
‫‪11.3‬ح هه عنس عبساحصگالتسیرعل سسور اج‪،‬سورکساراسوعثمنر ساناثبسثاسقهر ساه لرعحسامر ثسمنا زردس‬
‫سپ ن بسادسو گنگکسوق ج سممنف سم سه عون حس‬ ‫ایساشکگ‪،‬سث‬
‫‪11.4‬ح پووهنځی ررعبسوقرر کستسشررنیگعتسآمررنستسممررعتبسو گنگکرر سوقرر ج سثاسایسمگررعبسا رر عنابس‬
‫انوع سخ وشسممنف سم سه عون حس‬
‫‪11.5‬ح پووهنځی س ررعبسوقرر کستسشررنیگعتسمب نررس ساررنسظنفگرر سمنررعا ساشررنبسخرر ن‪،‬ساررعسنثسهلررنس‬
‫ناش ساص‪،‬سایصوستسمب نر سارنسهگرعیسو گنگرکسایسا ر عنابسانورع سخر وشهسا ر ع سن‪-‬انونرنسثاس‬
‫ممنف سمگکنن ح‬
‫‪11.6‬ح ههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سنثسصرر ثتسناشرر اسامکعهررعتسیمگنرردسا رر ی احستسوررعسوضرر ثس‬
‫و اج‪،‬سنتسه نستوگ‪،‬سم اف ستاق سشناو سثاسنثسو گنگکسوق ج سفنا اسم س عیه ح‬
‫‪11.7‬ح ههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سسنثست رر سخرر وشسنثسیمگنرردسفررنا اسآتثبساجهگررزاتستس‬
‫جنزع گدسو گنگکس عبسوق ج سثاس کعثبسم سه عون حس‬
‫‪12‬ح هقشسمؤ رعتس کعثسنثسا تونستسفمعلگ سو گنگکس عبسوق ج س‬

‫‪194‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪12.1‬ح تیاثتساحصررگالتسیررعل سافغعهر ر عبسایس کررعثبسههررعنس ررعبسم ر ستاررگاسال ر سنثسیمگنرردس‬

‫ام ررگا‪،‬ساق و ر ستساهکشررع سانهعمرردس ررعبسو گنگررکسوق ر ج ستساأ ررگرسو گنگررکس ررعبسوق ر کس‬
‫ایص سنثسپ ن بس عبستالوعتسا قبع سم سه عو حس‬
‫‪12.2‬ح کعثبس رعبسمؤ ررعتس کرعثسبسمگ اهر سنثسجعلر سانهعمردس رعبساثاقرعءسظنفگر س‪،‬سار تواس‬
‫منررعا سممگررعثب‪،‬سا رر ی احسوعثونررعبسمررر ک ساررعل ق ‪،‬ساجهگررز‪،‬سفررنا اسآتثبسارررهگالتس‬
‫اناهرررس ثا ستس کررعثبسنثسقهرر س ررع ن ساه ررنساررگاسههررعنس ررعبسذوررنا ستسو گنگررکس‬
‫وق ج ساعش حس‬
‫‪12.3‬ح و گنگررکس ررعبسوق ر ج سمگ اهن ر سنثسجعل ر سسا ررنعنسوق ج )ا ررع اسهعمرردسوررعسجررناثناسنرسورردس‬
‫م ضرر اسشرر عفگ ‪،‬سممگررعثبسارر نبستسم گرر و سانهعمرردساعشرر ‪،‬سانهعمرردس ررعبسپگشررنهعنبس‬
‫مؤ رررعتس کررعثسثاسارردساذبستیاثتساحصررگالتسیررعل ساقررناستسوررعسنثساقررنابسآبس کررعثبس‬
‫ه عون حس‬
‫‪12.4‬ح کعثبس رعبسقرعهب سو گنگرکسوقر ج سارعسمؤ ررعتسنو رنسمگ اهر سشرعم‪،‬ساقرنابسپرنتژ س‬
‫ررعبسوق ر ج ‪،‬ساثاقررعءسظنفگ ر ‪،‬ساحقگقررعتسی ر ‪،‬سا ر تواسمنررعا س‪،‬ساناگ ر س زاثشررعتستس ررعونس‬
‫ام ثبساعش سودساعسا ا ساحصگالتسیعل ستسانهعمدس عبسو گنگک سنثساضعنسهبعش حس‬
‫‪12.5‬ح و گنگررکس ررعبسوق ر ج سایعهرردس ررعبسم رررعتسم ر ستساررگاسال ر ستساشرریع سوق ر ج ستس‬
‫وقگق سثاسودسا ثسغگنسمشنت ستسا هۀسش ع سای عسمگ نننهسنثوعف سه ن سمگ اهن حس‬
‫‪12.6‬ح و گنگررکس ررعبسوق ر ج سمگ اهن ر سنثسثتشررنعو سج ر اهگاسهعفررو سوشر ثستسمقررنثاتساحصررگالتس‬
‫یررعل سنثسیمگنررۀساوجررعنسپعثاننشررگپساررعس ررعونسو گنگررکس ررعبسناخ رر ستسوررعسخررعثق ساررعس‬
‫نثهلنناش سظنفگ س عستسهگعیس عبسخ وشساج احسه عون حس‬
‫‪12.7‬ح ن س کعثبسف کسالوونساعور سنثسههرعنساحصرگ سمنا زردسزر سمناور‪،‬س ننور سساردسفگصر دس‬
‫ش ثابسی سههعنساحصگ ستمنل ثبستیاثتسان حس‬
‫‪12.8‬ح ررنسو گنگررکسوق ر ج ساعو ر سوررکسا ر ثنسمش ر ثا سثاساوجررعنسه عو ر سورردسهقررشسآبسو عو ر ستس‬
‫اثائرردسمش ر ثتسنثسثاا رردسارردسم ر ونو سو گنگررکسا ر ن ستسمنو ر سایسه عون ر عبسذوررنا سا ررعحس‬
‫ههررعنس ررعبسذو ر خ‪،‬سورردسپ ر اځبس ررعبسوق ر کستسشررنیگعتسنثسهلررنسناثه ر ساش ر ستیاثتس‬
‫ی لگرد‪،‬سار ثنسمرر ق‪،‬سمرررعی تس ررعبسوقر ج ‪،‬ساهج رراسمرر ق‪،‬ستوررالبسمر اف سافغعهرر عبستس‬
‫وکس کعثسایساث عبسغگنسنتل ساعش ح‬
‫‪12.9‬ح ارر ثنسمشرر ثا سو گنگکهررعبسوقرر ج سنث رر ستیاثتساحرر سهلررنسوکرر سایسممگنررعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سادسمنل ثسم ونو ستاهرجعحساه نسفمعلگ هعساوجعنسمگ نننح‬
‫‪ .13‬عرضه خدمات حقوقی‬
‫‪13.1‬ح ا رررعحسخر ر معتسوقر ر ج سوررردسایسقعهر ر سو گنگرررکس رررعبسوقر ر ج ساثائررردسمگ رررنننهسنثس‬
‫مر رعارقررر سجرر اهگاسهعفررو سوشرر ثستساررعسثتوکررننسمشررعثو سههررعنساحصررگ سنثسثفرر سوررعلشس‬
‫ساثاقعءسظنفگ سی سمحصالبسم ساعش حسس‬ ‫عبساق عی ستسادس‬

‫‪195‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سن ر س‬ ‫‪13.2‬ح خ معتسوقر ج سو گنگرکس رسعهسشرعم‪،‬سمشر ث سسن ر سوقر ج ‪،‬ستوعلر سنفرععستسآ رع‬
‫وق ج سا حس‬
‫‪13.3‬ح اقنابسخ معتسمشر ث سن ر ستستوعلر سنفرععسایسقعهر سمحصرالبهساحر سهلرنستوگر‪،‬سمر اف س‬
‫تسادسمش ث سا عن‪-‬انوننسص ثتسم س گننحس‬
‫‪13.4‬ح و گنگررکس ررعسخرر معتسوقرر ج سثاو ررعبسثاساثائرردسه رر ن ستسنثسو ر ی سوق ر کسم ر ه س)احررعس‬
‫م کگ ر س ررعر‪،‬سوق ر کساجررعثتستسوک گ ر ساجررعثا ساورراسخ ر معتسنثسی ر ضسوررمسالزو رردسابس‬
‫ودسادسورع سی او سو گنگکسوق ج سمنا زدستاثنسمگش ن‪،‬ساهجعحسش سم سا اه حسس‬
‫‪13.5‬ح اواسومسالزو دس عساعور سو رنسایسمب غر ساعشر سوردسناثالس وعلردس رعبسخص صر سارنابسیرگاس‬
‫خر معتسنثوعفر سمر سه عونر حسانهررعسسپ ن ر بس ررعبسخص صر ستسنتل ر سورردسشررناو سمقررنث س‬
‫ا رر قاللگ سمررعل سپ ن رر بس ررعسثاساررنابساوجررعنسورررع ساررعهک سمررر ق‪،‬ساررنسآتثن س ررعیه س‬
‫مگ اهن سونگاس گر اسثاساجنادسه عون ح‬
‫‪ .11‬طرزالعمل ثبت و نگهداری اسناد‬
‫نسو گنگکسمک رفسا ر سارعس ابر ستسه هر اثبسا رنعنسخر وشسثاسارنسا رع س گرر اسمر ونو سجضرعوعس‬
‫نثسم عاقر سارردسجررعه بستوررالبسم ر اف ‪،‬سمقررنث سمرررعی تس ررعبسوقر ج ‪،‬سمقررنث سزررنیس ر فستسزررنیس‬
‫الم رر‪،‬سناخ رر سو گنگررکسوقرر ج سانلررگاسه عورر سوررردسا رر ا س ر ر ررر بسو ررزسا ررناثساناثبستس‬
‫محنمگ ر سجضررعوعبسمر ر وا‪،‬ستساثاقررعبسمررر نسوگ گ ر سآم ر ییستخ ر معتسو گنگررکسوق جررر سثاس‬
‫ارضر رگراسهر رعور ح س‬
‫سس‪15‬حسمالقات و جلسات مؤکلین س‬
‫‪15.1‬ح توررالبسم ر اف س کررعثساررعسو گنگررکسوق ر ج سوررگاسمالجررعتساررعسم ر و گاساعو ر سوق ر کسوعمرر‪،‬س‬
‫مؤو گاسثاسثیعور سه عونر حستسهگرزسمالجرعتسمحصرالبسارعسمر گ شر عبسانهعمردس رعبسو گنگکر س‬
‫اعو ساعسهلرنسناشر سثیعور سا رنعنساقنگنر ستسارعسوضر ثستوگر‪،‬سمر اف ستورعسا ر عنسناثهر رسقر ایس‬
‫توعلر سنثسجضررعوعبستوعلر سنفررععستسمشر ث سن ر سوقر ج ستسنثس ررعونسمر اثنسنثسوضر ثسا ر عن‪،‬س‬
‫مشعتثسوق ج ستسا ‪،‬سخبن سص ثتس گننحس س‬
‫‪15.2‬ح توالبسم اف ستسمشرعتثواسوقر ج س کرعثسارعسو گنگرکسوقر ج سمک رفساهر هسارعساردسزر ثس ردس‬
‫تاثس ررنترسمحصررالبساحرر سهلررنسخرر وشسثاسنثسقنوررعبسپگشررنف سجضررعوعبسمنارر س واشرر د‪،‬س‬
‫ث ن عو س عبساجنا سالیحسثاسنثسیمگندساثائدسه عون حس س‬
‫‪15.3‬ح اناثرسو گنگررکسوق ر ج سانع ر سممق ر ستسم گ ر ساررگاسمحصررالبستستوررالبسم ر اف ستسمشررعتثواس‬
‫وق ج سثاساعو سنثسهلنسا گنه حستورالبسمر اف س کرعثسارعسو گنگرکسمک رفسساردساهجرعحسامر ثسابر س‬
‫جضگدسم عامسجعه بستوالبسم اف ستسزنیسالم ‪،‬سناخ سو گنگکسوق ج ساه حس‬
‫‪15.4‬ح ا نسجضرگدسابسهگرعیسس اردسا قردستسث رگ سفر ثبسناثن‪،‬سهلرعثتسوننر ساعور سمنرعف سم ور‪،‬سثاسنثس‬
‫هلنس نف دستسخر نسثاسنخگر‪،‬س رعینسامرعسمحصرالبسمگ اهنر سامر اسارنساوراسم ضر عساحرعسوننر س‬
‫ودسودسص ثتس نف ستسه گجدسجضگدسودسش ستسوناسونگاسث گ سص ثتس نف ح‬

‫‪196‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪15.5‬ح اررالیسص ر ثتس گررننساررعساررعسا ر عن سایسشررگ س ررعستسسفنص ر هعبسمی ررفسمعهن ر سمالجررعتس ررعبس‬
‫منلاسمگرعبسهلرعثتسوننر عب‪،‬سا رعاگ ستسمحصرالب‪،‬سمبعورعسثاسنثارگاسمحصرالبسغنر س رعیه حس‬
‫یوناسمحصالبسنثو گنگکس عبسوق ج سیالج ن سام ییسادسشگ سوعثی سمگبعشن ح‬
‫‪ .16‬تضمین کیفیت و شفافیت‬
‫قهرر ساثاقررأستسه ه اشرر سممگررعثس ررعبسمررر ک ستسجعارر‪،‬سجبرر ‪،‬سابررعتستسپعورر اثبسنثسو گنگررکس‬
‫ررعبسوقر ج سنثسا ررعحسههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل سافغعهرر عب‪،‬سالیحسا ر سورردسپنت ررۀسوصر س‬
‫از گنررعبسایسوگ گ ر ستساثیوررعا سوررعثبستق ر نسناش ر دساعش ر ستاورراسثته ر سایسزنوررمساثائرردس ررزاثیس‬
‫ررعالهدسا رر س ررنسوررکسایسو گنگررکس ررعبسوق ر ج ساررسدستیاثتساحصررگالتسیررعل ساعو ر سص ر ثتس‬
‫گننحساواس زاثیسشعم‪،‬سلرر سجضرعوعبسسا ر س وردسنثسورکس رع ساحصرگ سا ر سو گنگرکس رعس‬
‫م ر ثنسث ررگ سجررناثس نف ردسهسه یگ ر سجضررعوع‪،‬سام ر انسمحصررالبسورردسنثسو گنگررکسوق ر ج سوررعثس‬
‫ه رر ن ساهرر ‪،‬سخالصرردسبسهلنوررعا سورردسایسزنوررمسمررؤو گاستسمحصررالبسپگنامرر بسفمعلگرر س ررعبس‬
‫و نگررکسا ر سآم ر سا ر ستسپررالبسا ر نااگبوک سم صرر‪،‬سپگنام ر بسفمعلگ ر س ررعبسپگشررنهعنبس‬
‫اررنابس ررع سآون ر ساحصررگ سو گنگررکسوق ر ج سسمگ ررنننحساورراس ررزاثیساعور ساررعسار ثنسمش ر ثا س‬
‫سا ثنسمنل ثس نننح‬ ‫و گنگکسوق ج ستیاثتسهگزسشنوکس ننو ستسا‬
‫‪ .1661‬تیاثتساحصررگالتسیررعل س)ا ثنمشرر ثا سو گنگکهررعبسوقرر ج سرسساعورر س ررزاثیسثاسمرر ثنسغرر ثستس‬
‫انث رر سجررناثسنان ستسپگشررنهعناتسثاسوررر سلررزتحسنثسثاا رردسارردساغگگررناتسنثسپررالبس ررعبس‬
‫ی گررعا سو گنگررکسمر ثنسهلررنهسنثهلررنس گررننحسوقررعومسنثسثاا رردسارردسو ررزستسثیعور سمحنمگر س‬
‫مؤورر‪،‬سمگ اه ر سمگررعبسو گنگررکس ررعبسوق ر ج ستسههررعنس ررعبس ع نر سوننر سمرررعی تس ررعبس‬
‫وق ج سشنوکس عخ دسش ه ساعس ورکساصر ونسم ر سایسهگرعیس رعستسفرنآ اسآتثبس رعسثاساثائردسه عور حس‬
‫ایساوراس زاثشررعتسمگ ر ابسنثسپنت رردسار ثورستسآمر ییسهگررزسا ر عن سوررننحساررعی ا‪،‬ساررعسثیعور س‬
‫محنمگ ‪،‬سایسم علمردسجضرگدسور سوردسنثسو گنگرکسپگ گرنبسمگ رننن‪،‬سمگ ر ابسنثسارنتوبسه یگر س‬
‫اثائرردسخ ر معتستساررعاگناتسآبسورردسو گنگررکساررنابسافررنانسا ر ساضررعی ساهجررعحسمگ ر ‪،‬سا ر عن س‬
‫ه نح‬
‫ضمیمۀ ‪ :1‬نظارت‬
‫سممگررعثس‬ ‫رنسو گنگرکسوقر ج ساعور سناثابسوعثمنر ابسهلرعثا سمنع ر ستسوررعف ساعشر سوردسایسشعورر‬
‫عو سودسنثسذو‪،‬ساگعبسش ساه ‪،‬سانخ ثناثساعشن ‪:‬س س‬
‫‪1‬ر ا عحسو گنگکس عبسوق ج ساعور سا ر سورکسفرننسورعسورکسارگاسوردسشعورر ستسفهراسالیحس‬
‫ایج ر اهگاسستسی ر س ررعخ اسم ض ر یعتساح ر سپ شررشسو گنگررکسثاسناش ر دساعش ر ‪،‬سهلررعثتس‬
‫نننح‬
‫‪2‬ر وکسفننساعو سمنحگرعسهلرعثتسوننر رساثشر سو گنگرکسوقر ج سا ظگرفس رنننستساعور سناثابس‬
‫ق ایستوعل سایساهج اسمر ق‪،‬ستوالبسم اف سافغعهر عبساعش ح‬
‫‪3‬ر هلعثتسهردسانهرعسشرعم‪،‬سهلرعثتسورننبسفمعلگر س رعبسمحصرالبسو گنگرکسوقر سج سمگ رنننهس‬
‫ا کررردسایسه هرر اثبسابرر ستسثوکرررعثنسمرررؤو گا‪،‬س زاثشرررعتسو گنگرررک‪،‬سمنا رررالتس)تاثن ستس‬

‫‪197‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫صعنث ر‪،‬ساقرناآتسی ر م سنثسپگشربننسجضرعوع‪،‬سفمعلگر ستسی کرننس رعبسنف رنستسوعثمنر اهشس‬

‫هگزسهلعثتسمگن عو ح‬
‫‪4‬ر مرر ونو سثتیاهرردسبسو گنگررکسوقرر ج ساعورر ساشررک‪،‬ساقرررگاساتجررعتسنتث سورر سا رر س‬
‫هعظنوا‪/‬محصررالبسورردسفمعلگ ر س ررعبسمشرریوسثاساهجررعحسمگ ن ر ‪،‬ساناگ ر ستسانلررگاس ررنننحس‬
‫ناش اسونرگاساقررگاساتجرعتسقهر سوصر ساز گنرعبسایساونکردسو گنگرکسناثابسوعثمنر ابس‬
‫ورررعف سارر ن ستسفمعلگرر س رررعسمنصرر عهدستسیعنالهررردسمگرررعبسمحصرررالبساقررررگاسمگ ننهرر ‪،‬س‬
‫ضنتثور حس‬
‫‪5‬ر نثسقنوعبسثخص س رعبسپ ن ر ب‪،‬سورکساقررگاساتجرعتسنتث سور سالیحسا ر سارعسم ق نور س‬
‫وعثمن ر ابسثاسنثس ر سوررعف ساررأمگاسه عو ر حسو گنگررکس ررعبسوق ر ج سجبرر‪،‬سایسثخص ر س ررعس‬
‫اعو ر سام ر انسو ر سایسجضررعوعسثاسا گنه ر سورردسا اهن ر سنثسقنوررعبسثخص ر سسفمعلگ ر س ررعسثاسنثس‬
‫ر سپررعوگاسانامرردسن ن ر ‪،‬س)نثسغگررنسآب‪،‬سسپگشرربننسجضررعوعسنثسقنوررعبسام ررگالت‪،‬ساقعضررعبس‬
‫م ونو ستسهلعثتسممگعثبسمر ک سثاسمگن عو حر‬
‫‪6‬ر انابسوعثمن ابساعو سورکساقررگاساتجرعتستاجمر سنثسثاا ردساردسهلرعثتستس رعونسفمعلگر س رعبس‬
‫منا زررۀسو گنگررکسانلررگاس ررنننحسم ر ال‪،‬ساجررعث سهشررعبسنان سا ر سورردسهلررعثتس‪12‬سارراسایس‬
‫محصررالبسورردسنثسوررکساررگاسپگنام ر بساقررزابسو گنگک ر سنثسقنوررعبسنتس ر ر ن‪/‬سنتث سوررعثس‬
‫مگن عونر ‪،‬سور ساجرر‪،‬س‪8‬س ررعی سهلررعثتس ررنساررگاسثاسنثس رردساقعضررعسمگن عور حسنثسصر ثاگکدس‬
‫و گنگکسفمع ساعش ‪،‬سهلعثتسمگ اه سخعث سایساتجعتس ر ن‪/‬سنتث سهگزسالیحساعش ح‬
‫‪7‬ر نثس ررنسو گنگررکسور ساجرر‪،‬سنتسهلررعثتسوننر ساعور سمؤظررفس رنننحساورراسم ضر عسسپ شررشستس‬
‫انامدسو گنگکسثاساأمگاسمگن عو ح‬
‫‪8‬ر هلعثتسوننر ساعور سنثس رنسیمعهگکردسو گنگرکسارنتبسمرننحسارعیسا ر ‪،‬سنثسو گنگرکسوضر ثس‬
‫ناش دساعش ساش سیمعبسمصعوبدس عبسمؤو گاح‬
‫‪9‬ر گ سه عسمش ث سور سا ر سمحصرالبس اثائردسه گ رنننسم رنساونکردسایسجبر‪،‬ساحرعس ننور ستس‬
‫سهلعثتسونن س منلر ثس ننور ساعشر حسمشر ث س رعسنثسقنورعبسمصرعوبدستسورعسایسزنورمس‬ ‫ا‬
‫اگ گ ب‪/‬فکر‪/‬او گ‪،‬سهگزاثائدسمگ ننه ح‬
‫‪10‬ر سمنا رالتس)اشر سفکررس ع‪/‬او گرر‪،‬س رعرسورردساردسآنث سو گنگررکس رعسم اصر سمگن عونر ‪،‬س‬
‫اررنابسمحصررالبسقه ر سخرر اهشسا یو ر س ررنننستسوررعسنثسوض ر ثسهلررعثتسونن ر ساررعیسش ر س‬
‫م علمرردس ررنننحسنثسث ررگ سا ررعحسمنا ررالتستاثن ساعو ر ساررعثو سنث سش ر ستسارردسنت ررگدس ررعبس‬
‫هلعثتسونن سقعاجعس نننح‬
‫‪11‬ر سمنا ررالاگکدسایسآنث سو گنگررکسوقرر ج سفن رر عن سمگش ر ه ‪،‬ساعورر سا رر سهلررعثتسوننرر س‬
‫م علمد‪،‬سمنل ثستسامضأس ننو سادساگنتبسفن عن سش نحس‬
‫‪12‬ر سو گرردسوعثمنرر ابس)وعثمنرر ابسمررر ک ‪،‬ساناثب‪/‬سنف ررنبرساعورر سم رر س ننهرر سسورردسهلررعثتس‬
‫ونن س عبسو گنگکسوردسوررعه ساهر ‪،‬سنثسور احساتجرعتسوضر ثسناثهر ستسو گنگرکسوردستجر س‬
‫انتبسمؤو گاساعیسا ح‬

‫‪198‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪13‬ر سپررالبس ررعبساو ررعل ساررنابسو گنگررکسوق ر ج ستسمحصررالبساعو ر سنثسهلررنس نف رردسش ر ه ساررعس‬
‫اونکردسنثسم اجر سغگعار سهلرعثتسوننر س عب‪/‬محصرالب‪،‬ستسنثسقنورعبس ررع ساتجعاگکردسوضر ثس‬
‫محصررالبساضرر گاسشرر سه گ اهرر ‪،‬س)مرر الهسنثسقنوررعبسام حعهررعت‪،‬سثخصرر س ررعستسغگررن رس‬
‫هلعثتسو گنگکسثاساح سپ ششسجناثسن ن ح‬
‫‪14‬ر سوعثمن اهگکرردسناثابسمج ر یسوق ر ج سهگر ر ن ستسنثسفمعلگ ر س ررعبسو گنگررکسوق ر ج سنخگرر‪،‬س‬
‫سوکستوگ‪،‬سم اف سناثابسمج یسهلعثتس ننه ح‬ ‫اه ‪،‬ساعو سا‬
‫‪15‬ر سهلعثتسونن س رعبساعور سزر ثسمرنلاسزنسیالم ر‪،‬س رعستساقرناآتسی ر سو گنگرکسوقر ج سثاس‬
‫هلعثتسسه عون حس‬
‫‪16‬ر سنثسصرر ثاگکدسمحصررالبسنثستوعلرر ‪/‬سه عونرر سذورر خ‪،‬ساعشررن ‪،‬سهلررعثتسوننرر ساعورر س‬
‫از گنعبسوعص‪،‬سه عو سودسآههعسا ثسوعف سآمعن ستسشعور دساواسوعثس ر ن ح‬
‫‪17‬ر س وعثمن ابساناثبسوردسنثسو گنگرکسفمعلگر سناثهر ‪،‬ساعور سزر ثسمم ر سنثساتجرسعتسورعثبستسورعس‬
‫ام ر سایساتجررعتسوررعثبساررعسو گنگررکسوقرر ج س کررعثبسه عون ر حساورراسامررنسهرردسانهررعسپنت ررۀس‬
‫پگشرربننسجضررعوعسثاسو ررکسمگن عو ر سا کرردسانامرردسی گررعتس ررعبسو گنگررکسثاسپررناثییسق ر س‬
‫مگ رر حساورراس نررعبسپع رری بسی گررعتس ررعبسوقرر ج سو گنگررکسارر ن ستسورر ساجرر‪،‬س‬
‫ه هرر اثبسابرر ستسثوکررعثن‪،‬س گررر استجرر سمالجررعستستس ررعونس گررر هعبساناثبسممگررعثبس‬
‫مگبعشن ح‬
‫‪18‬ر س تج سمالجعتس عستساثقععسجضرعوعساعور سا ر سهلرعثتسوننر ساأوگر سشر ستسنثس ر سمنورزس‬
‫ا ر سهلررعثتسونن ر ‪،‬سمحصرر‪،‬ستسوررعسوعثمن ر ساناثبساررعسآ ررع ستسمنلر ثبسهلررعثتسوننر س‬
‫اب ستسثوکعثنسمگ نننح‬
‫ضمیمه ‪ :2‬ساختار تشکیالتی و الیحه وظایف کارمندان کلینیک های حقوقی‬
‫ور رگرنرگرررکسورقر جررر سمرگر ر اهررر سمرعهرنررر س رعئرررنسهرهرررعنس رررعسناثابسارشرکرگرررالتسمرنرلررراس‬
‫مرعلرررر ستساناثبستساریررررشس ررررعبسمریر ر ررررفسارعشرررر سورررردسورکرررر سایس ررعخر ررررعثس ررررعبس‬
‫ارشرکرگرالار سارمرنر ابسهر ر هردسنثسذور‪،‬سمرمرنفر سمرگرشر ن‪ :‬س‬
‫‪ .1‬ساختار تشکیالتی‪:‬‬
‫ایعزنسزرنزستسا بگرمسپرالبس رعبسورعثبسو گنگرکس رعبسوقر ج ساوراسمناورزسمرگر ر اهنرر سشرعمرر‪،‬س‬
‫ررعخ عثس ررعبساشکگالاررر سمرعهرنررر سارر ثنس)ث بررنبستسوررعساقناورر بر‪،‬سمرررؤت ستسممررعتبسمرررؤت ‪،‬س‬
‫ا ر رررعنس)یرضررر سورررعنثسیر ر ررر ر‪،‬ستوررگررر‪،‬سمر افرررررر ‪،‬سهلررعثتسونن ر س) ر پنتاوزثر‪،‬ستسوعثمن ر س‬
‫اناثبستسمررعل سارعشرنررر حساوررراساررر ثنسمرگر ر اهررر سمر رشرکررر‪،‬سایمرررؤتالبسسپر رنریررر س رررعبس‬
‫شرنیرگرعتستسورقرر ک‪،‬سه عونر رسبسثورع رر سههرعنساحصرگ ستسوررکسوررعسارگرشر ررنسایسوررکسهر ررنس‬
‫ورعثمرنر ساناثبسور رگرنرگرکسارعشر حسس‬
‫حقوقی و الیحه وظایف آنها‪:‬‬ ‫‪ .2‬کارمندان کلینی‬
‫الفحسا ثنس)ث بنبسورس عساقناور برستظگ ردسبساأوگر سپرالبسورعثبسو گنگرکسوردسایسقعهر سارگاسی گرعا س‬
‫اناگر ستسپگشرنهعنس ننور سا ر ‪،‬س رع ن ستساوجرعنسثتاار سارعسا ور‪،‬سوننر عبساناثاتسنتل ر س‬

‫‪199‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تسههررعنس ررعبسو ررعو ب‪،‬سهلررعثتسایساقررناآتسو گنگررکستسا بگررمسپررالبسوررعثب‪،‬ساثاورردسمش ر ث س ررعبس‬

‫الیحسادسمرؤت ستسممعتبسمرؤت سثاسناثنحس‬
‫حسمرؤت ستسممعتبسمررؤت سهستظرعو س س معهنر سزرنزستساناگر سپرالبسورعثبسو گنگرکسوقر ج ‪،‬ساناگر س‬
‫پنتپر ی ستسا نوجرردسمررعل سقهر سفمعلگر س ررعبسو گنگررک‪،‬سثاپر ثسن ر سایسفمعلگر س ررعبسو گنگررکس‬
‫ارردسا ر ثنسث بررنب‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل ستسا ورر‪،‬سونن ر س ررعبهسا ر ی احسوعثمن ر ابسی گررعا س‬
‫و گنگک‪،‬سهلرعثتسایسا بس گرمسپرالبسورعثب‪،‬سارعمگاسثتاار ستس رع ن سقهر سا بگرمسپرالبسورعثبس‬
‫اعس ههرعنس رعبس کرعثسو گنگرکسوقر ج ‪،‬ستسنور ررنستظرعوفسثاساردسمشر ث سار ثنسث برنبساردسیهر س‬
‫ناثه حس‬
‫حستظررعوفسا ررعاگ هسشرعمررر‪،‬سا بگررمسپررالبسنث رر سو گنگررک‪،‬سارر ثورسم ضرر یعتسهلررنبسانهعمرردس‬
‫و گنگررک‪،‬ساقررنابسفمعلگ ر س ررعبسی ر ستس ررعو بسو گنگررک‪،‬سهلررعثتسایسفمعلگ ر س ررعبسمحص رالسبس‬
‫شررعم‪،‬سانهعمررد‪،‬سق رر سانرر بسه ررعوبسارر ثورستساثیوررعا س ررعبسمحصررالسبستساثاورردسآبسارردساناث س‬
‫و گنگک‪،‬ستساثاودس زاثیسایسفمعلگ س عبساهجعحسش سادساناث سو گنگکسمگبعش حس‬
‫نحستظررعوفس رر پنتاوزثس)ستوگرر‪،‬سمرر اف سهلررعثتسوننرر رسیبعثانرر سایسپررگشساررننسامقگرر سجضررعوعبس‬
‫مرر و گاسنثسنفررعانسپرر لگر‪،‬سڅاثهرر ال ستسمحررعواستس ررعونسههررعنس ررعبسمنارر هساحنوررنستساناگرر س‬
‫نفعیگرردس ررع‪،‬سنف ر سص ر ثتسنی ر بستسای ررناضسڅاثه ر ال سنثتج ر سممررگاهس کررعثبستسا ر ثورسنثس‬
‫پنت ررناحس ررعبسنث ر ساا ر ائ ساررعسا ررعاگ ستمرررؤتالبسسو گنگررکس ررع‪،‬سم علمرردسنت ررگدس) ‪Case‬‬
‫‪Review‬رساخرروس ررزاثیسایسجضررعوعسنثسقنوررعبس ررنس رردسایسمحصررالبسشررعم‪،‬س ررنتر‪،‬سث ررگ س‬
‫ارردسمشررکالتسمحصررالبسارردسخص ر سمحصررالبسس ررنترس ررعبسمنا ر ‪،‬سنانبسمش ر ث سنثسجر ر س‬
‫اناگ سنفعیگردس رعستسس رعونساقرناآتسجضرعوعبسی ر ‪،‬سشرنوکس رعخ اسمحصرالبسنثس ردسفمعلگر س‬
‫عبسی سجضرعوعسارعسنثسهلرنسناشر ساوکرعحسجر اهگاسهعفرو ستسمقرنثاتساناثاتسمنا زرد‪،‬س کرعثبستس‬
‫هاس نف اسنثق ررعتسمرحرعوررایسار ر رگر رر سوردسارنابسمحصرالبسساقرناسمگ رسننن‪،‬سثاپر ثسن ر س‬
‫ایساقررناآتسمحصررالبسشررعم‪،‬س ررنترسارردسمرررؤتالبسسو گنگررکسوق ر ج ستسنو ررنستظرعورررفسورردسایس‬
‫قعه سمرؤتالبسسور رگرنرگرکسورقر جر سپگشنهعنسمگ نننحس‬
‫حستظررعوفسایررشسمررعل ستساناثبسمگ اهرر سشررعم‪،‬ساناگرر سا نوجرردس ررعالهدسو گنگررکسارردسمشرر ث س‬
‫مرررؤتالبسسو گنگررک‪،‬سا بگررمسا نوجرردسمررعل سم ررعامسث ن ر نسامگررگاسش ر ‪،‬سانلررگاسام ر ثساناثبس‬
‫و گنگررکسوق ر ج ‪،‬سهلررعثتسایسمک گ ر س ررعبساناثبسا ررعاگ ستسسوعثمن ر ابسمر ر ک سم ررعامسالوحرردس‬
‫تظررعوف‪،‬سابرر ستسه هرر اثبسا ررنعنساناثبستسمررر ک سو گنگررکستسنو ررنستظررعوفسمح لرردسم ررعامس‬
‫ضنتثتساعش ح س‬
‫ضمیمۀ ‪ :3‬نتایج آموزشی و طرح سیستم ارزیابی‬
‫اواسض گ دسادسمنل ثس اواسهگر سوردس نورکسایسانهعمردس رعبسو گنگرکسوقر ج سوردسهر عسپگتمر س رعستس‬
‫ا اف سثاساعو سناش دساعش حساعآهها‪،‬ساواسوکسه هدسایسا ا ستسه عوبسو گنگکسوق ج سم ساعش ‪ :‬س‬

‫‪200‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫نتایج آموزشی‬
‫سآبسا ر سوردسو گنگرکسمهرعثتس رعبسو گر ب‪،‬ساثیشرهعستستورب س ر س رعبسمرر ک سثاسوردسمر ثنس‬
‫هگررعیسوررعثسآمرر یبسایسزنوررمسمؤورر‪،‬ستاجمرر ستسام گ ررعتسوقرر ج سو گنگکرر سا رر ‪،‬ساررنابسمحصررالبس‬
‫ممنف سه عو ح س‬
‫نثسخ اساواسایشسش عسمگ اهگ سهکعتسذو‪،‬سثاسایسخ نسابعثیسن گ ‪ :‬س‬
‫ناهشستسنثفسوعف سایسورکسایرشسا ع ر سجر اهگاستسزنیالم ر‪،‬س رعسوردسنثسآمرعن س ر ستسورعس‬ ‫‪‬‬
‫نفععسنی بس عن سنثسمحک دسمنا زدسا بگمسمگ نننح‬
‫سمقررنثاتسپگنامر بسم اظبر س‬ ‫ناهررشستسنثفسوررعف سایسزررنیس ر فستسثف ررعثسمرر ک ساشر‬ ‫‪‬‬
‫ایسمؤو گاسم عامسادسم ض یعتسجعا‪،‬ساقنأح‬
‫شنعخ سم ض یعتساخالج سنثسثاا دسادساقناآتسوق ج ح‬ ‫‪‬‬
‫ا اهعو ساک گر‪،‬سمصرعوبۀساا ر او سارعسمؤور‪،‬ستساثاورۀسمشر ث س رعبسمقر معا ساصر ثتسو بر س‬ ‫‪‬‬
‫ادسیاعبس عن ستسمی صنسم عامسادسثتوگدسمصعوبدح‬
‫ساحر سهلرنسهلرعثتسوننر سوردسنثسپگ گرنبس‬ ‫ا اهعو سزرنزسمکعاگر ستس نهر عسا رنعنسث ر‬ ‫‪‬‬
‫ا ا سمؤو‪،‬سالیم ستسمنع سا ح‬
‫سایسزنومسمواون ستسوعستوعل ح‬ ‫ا اهعو سپگشبننسجضگدسادسوکسثا سو‪،‬سمنع‬ ‫‪‬‬
‫ا اهعو سورعثسمرؤان سنثسورکس رنترسنثسم عاقر ساردسممگرعثس رعبساحنورنبستساقرناآتسو سرعثبس‬ ‫‪‬‬
‫و گنگکسوق ج ح‬
‫ناش اسظنفگ سقه ساهمکع سآم خ دس عستسفمعلگ س عسنثسقنوعبساواسایشح س‬ ‫‪‬‬
‫سیستم ارزیابی‬ ‫طرح ی‬
‫یمررعه سورردسفمعلگرر سوررکسمحصرر‪،‬سنثسایررشسی رر سو گنگررکسام گ ررعتسوق ر ج ساثیوررعا سمگ ررننن‪،‬س‬
‫م ض یعتسذو‪،‬ساعو سنثسهلنس نف دسش ه ‪ :‬س‬
‫سآم ح‬ ‫‪1‬ر مقعورۀساثیوعا ساعسه عوبسا‬
‫‪2‬ر امگررگاسااررزاثساثیوررعا س‪-‬سمم رر الساگررزور‪،‬ساتثاکستسا ررنعنسنتل رر ‪،‬سژتثهررع س ررعبساهمکررع س‬
‫ن ن ‪،‬سمهعثتس ع‪،‬سفمعلگ س عستسوعسم علمعتسجضگدح‬
‫‪3‬ر اناگ ستسانلرگاسممگرعثسمنع ر سفمعلگر س رعس ر سناهرشسمحصر‪،‬سثاسمر ثنسغر ثستسانث ر س‬
‫جررناثسمگ ر ‪،‬س)و ر احس ررع ستسآوررعسمحصرر‪،‬سلگرررعهرسا ر ستسوررعسناهررشسآمر یسنتث سلگرررعهرس‬
‫ا ر‬
‫‪4‬ر آوعساثیوعا ساعسشناو ساز گنعبسایشسوگ گ سمر ک ‪/‬سنتل سم عاق سمگن عو ح‬
‫ضمیمۀ ‪ :1‬مراقبت اساسی از مؤکل س‬
‫و گنگکسوقر ج ‪،‬سوعثمنر اهش‪،‬سهلرعثتسوننر س رعبستسمشرعتثواسمحصرالبساعور س گشردساردسمن مر س‬
‫مؤو‪،‬سادساه نواستقدسایسزنومساثائدسخ معتسو گنگکسی ‪،‬سه عون ح س‬
‫اعسجبر ل س ر اوعتس مؤور‪،،‬سفر ثاسورکسهعمرد‪/‬ستثجردسممگرعثبسمناجبر سایسمؤور‪،‬ساردستضرعو ستساردسیارعبس‬
‫عن سانابس نسمؤو‪،‬سنان سش نسودسهکعتسذو‪،‬سثاساگعبسه عو ‪ :،‬س‬

‫‪201‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪1‬ر ه یگرر ستس ررر نن سخرر معتسو گنگررکسوقرر ج سا رر ثسآشررکعثسمحرر تنو س ررعستسشررناو س‬
‫خ معتسثاساگعبسه عو ‪،‬‬
‫‪2‬ر محص‪،‬سخ معتسثاساح سهلعثتستس نپن ساثائدسمگن عون ‪،‬‬
‫‪3‬ر خ معتسو گنگکسوق ج سمحنمگ سمؤو‪،‬سثاسو زستسثیعو سمگن عو ‪،‬‬
‫‪4‬ر آوعسمرعی تس عبسوق ج سمگرنسا ‪،‬‬
‫‪5‬ر ودسور سم ض عسمؤو‪،‬سثاسپگشسمگبنن‪،‬‬
‫‪6‬ر ودسور سایسم ض عسهلعثتسمگکن ‪،‬‬
‫‪7‬ر ودسهر عسزنیالم ر‪،‬سشرکعوعتسارنابسمؤور‪،‬ستقر نسناثن‪،‬سشرکعوعتساعور سو بر سار ن ستاضر ستس‬
‫ثتشاساعش حسپنت دسث گ سادسشکعوعتساعو سیعنالهدستسمؤانساعش ح‬
‫‪8‬ر ا ررنس کررعثبسفنااررنسایسمشرر ث سن رر ساعشرر ‪،‬ست ررم س کررعثب‪،‬س ررنسهرر عسمصررن ستسوررعس‬
‫پنناخ سا نقدسو ثسممعم دسمگ نننح‬
‫وکسف ثمدساعور سارنابس رنسمؤور‪،‬سنان سشر نسوردسامضرأسه ر ن ستسان نناهر ستسونرگاساشرعث سه عور سوردس‬
‫مؤو‪،‬س دسقنبدس عستسقهعتسخ معتسو گنگکسوق ج سثاسناهر دستسادسآبسم افمسا ‪ :‬س‬
‫‪1‬ر نثسص ثتسلزتم ور سنثسپگشربننسجضرگد‪،‬ساصر ثتسفر ثبساردسمؤور‪،‬سورکسهعمردسمشر ث سن ر س‬
‫اا او ساثاودس نننسودسشعم‪،‬سناش دس عبسذو‪،‬سمگ ننن‪:‬‬
‫‪2‬ر خالصۀسوقعومسجضگدسودسو گنگکساعسادسوع سناهر دسا ‪،‬‬
‫‪3‬ر مش ث سانابسمؤو‪،،‬‬
‫‪4‬ر آوررعسجضررگدساقعضررعبساج ر امعتساگش ر نسثاسمگن عو ر حسآوررعسمؤورر‪،‬سخ ا ررعبس کررعثبسو گنگررکس‬
‫ا ستسآوعسو گنگکسجعنثسادساهجرعحساوراس کعثوهرعسا ر ‪،‬سقنبردس رعبسوردسو گنگرکسمگ اهر س‬
‫توعل سوعس کعثبسه عو ‪،‬س)اش س نه عسمح تنو س عبسخ معا رح‬
‫‪5‬ر نسیمعهگکدسو گنگکسورکسجضرگدسثاس نف ردسه اهر ‪،‬ساعور سورکس گرر اساثقرعی سنثسو گنگرکس‬
‫تقر نسناشر دساعشر ستسنلگرر‪،‬ساونکرردسو گنگررکسوررناسارردسجضررگدستبسث ررگ س ر سه ر سه عور س‬
‫انابسمؤو‪،‬سا ضگ س نننح‬
‫ضمیمۀ ‪ :1‬ثبت‪ ،‬ریکارد‪ ،‬حفظ و نگهداری دوسیه ها س‬
‫و گنگکسوق ج ساعور سنت رگدس رعبسجضرعوعبسمرؤو گاسثاسنثسم عاقر سارعسجرعه بستوعلر سنفرععستسمقرنث س‬
‫زررنیس ر فستسثف ررعثساهج رراسمرر ق‪،‬ستوررالبسمر اف سافغعهرر عبسو ررزستسه هر اثبسه عور حسو گنگررکس‬
‫نعبسهکعتسذو‪،‬سثاساعو سنثسهلنسناش دساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ر ابرر ستسثوکررعثنسا ررعحسمناورر‪،‬سوررکسجضررگدساشرر سابرر سمصررعوبدس ررع‪،‬سمکعل ررعتسایسزنوررمس‬
‫اگ گ ب‪/‬فکر‪/‬او گرر‪،،‬سپرربت ش‪،‬سوضرر ثستسآمررعن س رر سمحک ررد‪/‬نو ابستسا ررنعنوکدسارردسحححححتسوررعس‬
‫ا رر سو گنگررکساثائرردسمگ ررنننساعورر سنثسنت ررگۀس ررنسوررکسایسمررؤو گاس)اصرر ثتسفزوکرر ستسوررعس‬
‫الک نتهگکر رسه هر اثبسش ر ه ستسسنثسصر ثاگکدسنت ررگدسمؤورر‪،‬ساناگ ر سهشر ساعشر ‪،‬سوررکسنت ررگدس‬
‫ی ر م سارردساناگ ر ساررعثو ستسیالم ر سه بناهگرردس ررنننحسوررکسف ثمرردسه هرردسابسا نل ر ثساب ر ستس‬
‫ثوکعثنس نسمنو دسپگشنف سجضگدساعو سا عن س نننح‬

‫‪202‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ر و گردسمنا ررالا سوردسا ر سو گنگرکسوسقر ج ساخروستسفن ر عن سمگشر ه ‪،‬ساعور ساردساناگر ساررعثو س‬
‫تیالم سه بنسنثسوکسنت گدسمنلاسه ه اثبس ننه ح‬
‫‪3‬ر ررگ سنت ررگۀسمؤورر‪،‬سا ر تبساقررعی ستسصررالوگ سهلررعثتسونن ر سایسو گنگررکسوق ر ج سنتثسهش ر نستس‬
‫نثسثوکعثنسی م ساب س نننح‬
‫‪4‬ر وررعپ س ررعبسو گرردسا ررنعنسمحک ررد‪،‬سا ررنعنسمؤورر‪،،‬س زاثشررعتسم یصصررگا‪،‬ساتثاکسمر رعسی تس ررعبس‬
‫وق ر ج ستس ررعونساتثاکسمررناب ستسلررگکاسا ر تبسمنا ررالتساعو ر سنثسوررکسنت ررگدسمررنلاسنثسش ر فس‬
‫ا نعنسه ه اثبستسناش دس عبسنت گدسیالمدس واثبس ننه ح‬
‫‪5‬ر وررکسنف ررنسوعنناش ر سایسمح ر تنو س ررعبسیمررعه ساعو ر سه ه ر اثبس ررنننسورردسمح ر ابسآبساخ ررعحس‬
‫اعثو س عبسمنا ساردسیمرعبستساقررگاساتجرعتساجعمردسنیر بسسقرعثبسثاساگرعبسه عور حساجرعث سهشرعبس‬
‫نان سا سوردساوراسنف رنسوعنناشر ساعور سقر اسه هر اثبس رنننستسلرگکاسمگ اهر سایشر سایسنف رنس‬
‫وعنناش ر سی ر م سهگررزساعش ر سورردسمح وررعتسمنا زرردسآبسارردستضررعو سیالمرردس ررواثبسمگ ننه ر حس‬
‫نت گدسمؤو‪،‬ساعو ستاضحعساعسمح تنو س عبسیمعه سآبسثتبسنت گدسیالمدس واثبس نننحسس‬
‫‪6‬ر وکستثجۀسمنا سادسمؤی سیمعه سنثس نسنت گدس واش دسش نح‬
‫‪7‬ر اررعثو ستستجرر سمالجررعتس ررعبسمحک رردساعورر سنثسنف ررنسوعنناشرر سو گنگررکسوقرر ج س نجعهگرر س‬
‫ش ر نحسنثسص ر ثتسامکررعب‪،‬سوعنناش ر سمؤی ر سیمررعه ‪،‬ساررعثو س ررعبسامگررگاسشر ستساتجررعتسمالجررعتس‬
‫محک دسنثسمنوزسه ه اثبس نننح‬
‫‪8‬ر وررکس گر ر اساب ر ستسثوکررعثنستسسمناقم ر سجضررعوعساعو ر ساناگ ر ستسه ه ر اثبس ررننن‪،‬سم ر الهسوررکس‬
‫نت گدستسوعسوکسو رع سابر سمناقمردساتلر ستسورعسا رع ساگ گ ر ه سمؤور‪،‬ساردسو گنگرکستسه رعوبس‬
‫آبسمالجعتستسوعسا ع ساگ گ ه سز ثسثتیاهدسنثسآبساب س نننح‬
‫‪9‬ر ررنسمؤورر‪،‬ساعور سوررکسشر عثرسمشرریوسنثسنت ررگدسایسناشر دساعشر حسنثسشر عثرسمشرریوساعور س‬
‫محصرر‪/،‬ساث عهگکرردسجضررگدسثاسپگ گررنبسمگن عورر ستسنثسصرر ثتسامکررعبسهلررعثتسوننرر سمرررؤت س‬
‫اشیگوس نننح‬
‫‪10‬ر سوررکسف ثمرردسورر سورردسوررعتبسشررهنتسمؤورر‪،،‬س)ا ررا‪،‬سآنث ‪،‬ساررعثو سا ل ر ستسغگررن رساعش ر ‪،‬سنثس‬
‫نت گدسمؤور‪،‬س نجعهگر سشر نحسمیص صرعس ر اوعتسنثسیمگنردسا رع ستسمحنمگر ستسخالصرۀس رنس‬
‫منو دسپگشنف سجضگدحسایساواسزنورمسهلرعثتسوننر ستسمحصر‪،‬سوردسارعسجضرگدسآشرنعسهگرر ن ساردس‬
‫آ عه ستسف ثبسنثمگتان سودسنثسجضگدسودستاج سش ستساهکشعفعتساخگنسودسا ن سا ح‬
‫‪-11‬ساواسث ن نساعسپنبسضر گ دسامر ایس اأوگر سار ثنی سثوع ر ساهکشرع سانهعمردس رعبسی ر س‬
‫تشرر ثابسمح ررنحسث بررنبستیاثتستمنلرر ثبسمقررعحسمح ررنحستیاثتساحصررگالتسیررعل سمنیرر س‬
‫االقناسم ساعش ح‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪203‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪204‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫رهنمود نگارش‪ ،‬تألیف و ترجمه کتب درسی‪ ،‬کتب‬

‫ممد درسی ورساله های علمی‪-‬تحقیقی اعضای کادر‬
‫علمی موسسات تحصیالت عالی ملکی‬
‫س‬

‫‪205‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪206‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اهرعبساتلگدسغگنسم بس تاهرعسبسم ه سون ه سپگ دسنثاالیسقر ج بسوقعومستپر سارننبساردسا رناثس‬
‫اشگعبسمر ثتمحگ سپگنام بسا ن سا حسنثیصنسون ه سودسفهاستسناهشساشنبسمنجنسادسسپنن سانناثبسایس‬
‫ثتبسانخ سیاتاوعستونجهعبساعثوکسپ و س عبسزبگم ستاق عی س ننور هساه گرز ‪،‬ساحرنفستیالج نر بس‬
‫اهرعبساگش نسایس وش دسنثسامنسنثفستشنع عو سپ و س عسادسمنل ثسامرناثسوگرعتسشر سا ر حسنثشرناو س‬
‫ون ه ساحقگقعتسی ساعسپهنعستست م ساگش نسایزنومسمحققعبستم یصصگاساعسا عن سایساازاثسپگشرنف دس‬
‫م نزسا سودسنثپگشعپگشسآبسههعنس عبساحصرگالتسیرعل ستساوعنمگرکسجناثناثهر حسایضرعبسورعنثی س‬
‫م رعتساحصگ التسیعل سوش ثسهگزساعسههعو ساالیستمرؤتلگ سمر ک سنثسپ سآبساه ساعسایسزنورمساهجرعحس‬
‫فمعلگ س عبساحقگق سادسا لگ سی اسپنناخ دستاعسا ثورسآبسادسمحصالبسنثسار ستساه قع سی اساردسناهرشس‬
‫آم یاب‪،‬س ر نرس ناهش‪،‬ساب سناهشسستم ونو سناهشسثاست م ساگش نسایشن حساعسهلنناشر سا گر ستورب س‬
‫احقگقعتسی ستی اسآفنون ‪،‬سا نعنساقنگن ساوعنمگرکسفنصر هعبسالیحسثاسارنابساهجرعحساحقگقرعتسی ر س‬
‫ایضعبسوعنثی سم رعتساحصگالتسیعل سفنا اسه ن هسمه نساونکدسوکر سایسشرناو ساثاقرعبسایضرعبس‬
‫وعنثی سایسثا سی سسم ق نسادسثا سی سفناانهساهجعحساحقگقعتسی ستا تواساناون سآبسثاسنثجعل س‬
‫م انسنث س)و سنث ‪،‬سو سم سنث سث علدستحححححرالزام سناهر دسا حایضعبسوعنثی سم سا اهنر س‬
‫نثا تواسته عثیسم انسنث ساعسا عن سایسااعثی سخ وشس اسقه ساثاقعسادسثا سارعالانستسورعس راساردس‬
‫س عثه حسادسمنل ثسارهگ‪،‬ستساررنو سثتهر س‬ ‫منل ثسغنعمن بس نودساگش نسناش دس عبسممن بسوش ثس‬
‫فمعلگ س عبسی ساحقگق سایضعبسوعنثی سم رعتساحصگالتسیعل سنثسپنار سا رنعنساقنگنر سهعفرو س‬
‫ت نعبساثاقعبسادسم ج ستجعه ه ن سشعبسادسثا سارعالانسث ن ر نسوعضرنسار تواستقهر ساهرن سارنناثبس‬
‫نثاخ گعثسایضعبسوعنثی سسم رعتساحصگالتسیعل سسجناثسنان سم سشر نسارعسارسعسم علمردسآبسساحرنفستس‬
‫اه گز ساگش نسثاسنثسامنساهجعحساحقگقعتسی ستسه رعثیسمر انسنث ر سوعصر‪،‬سه عونر حساوراسث ن ر نسنثس‬
‫ان گنه سم اثنبسا سودسایضعبسوعنثی سثاسنثسیمگندسه عثیس‪،‬ارألگفس‪،‬سانق ردسو ر سنث ر س‪،‬و ر س‬
‫م سنث ستسث علدسی ‪-‬احقگق سوعثبسث عهگ ستایضعبسوعنثی سسق اسمک رفساردسپگرنتبسایآبسمر س‬
‫اعشن ح س‬
‫س‬

‫‪207‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫عمومیت‬
‫س‬ ‫‪ -1‬منظورازتــدوین‪:‬ساورراسث نرر نسقهرر سارررهگ‪،‬سثتهرر ساحقگقررعتسی رر سته ررعثیسآاررعثی‬
‫احقگقرر سایضررعبسوررعنثی سم رررعتساحصررگالتسیررعل سنثپنارر سا ررنعنساقنگنرر سمررناب س‬
‫تممگعث ررعبسپوونف رردسش ر رسم ر ستاررگاسال ر سا ر تواس ننو ر سا حا ر عن سایاورراسثس ن ر ن‪،‬س‬
‫ایضررعبسوررعنثی )محققگارسثاسجررعنثسم ر س ررعینساررعسثته ر ساحقگقررعتسته ررعثیسه ررعوبسوعص ر دس‬
‫ایفمعلگ هررعبساحقگقرر سخرر وشسثاسم ررعامسم ررعنسا ررنعنساقنگنرر ستممگعث ررعسارررنو سایشررگ س‬
‫تایانآونرر سآبسنثیمگنرردساررألگف‪،‬سانق رردستارر تواسو رر سنث رر ستو رر سم رر سنث رر ساررنابس‬
‫ا ثورستاثاقعسادسثا ساعالانسا عن ساهگندسه عون ح س‬
‫‪ -2‬اهداف‬
‫اعساکعث گنبساواسث ن نسم سا ابسادسا ا سذو‪،‬سهعو‪،‬س ننو ‪:‬‬
‫‪ -1‬اثاقعبسمهعثتسایضعبسوعنثی سنثیمگندسممگعثبس عیبسثته سه عثی آاعثسی ست احقگق هس‬
‫‪ -2‬رررعبس ررعیبسپنت ررۀسه ررعثیسآاررعثسی رر ستساحقگقرر سایضررعبسوررعنثسی ر سپ ن ر بس ررعستس‬
‫مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سوشر ثاع ا ررنعنساقنگنر ستممگعث ررعب پوونف ررد شر نث ر‬
‫من قد ت قهعبه‬
‫‪ -3‬ق ر س گررنبسایسالی ررع سممگعث ررعبس ر گقدسابستسغگررنسممگررعثبسنثسه ررعثیسآاررعثسی ر ستساحقگق ر س‬
‫ایضعبسوعنثسی سپ ن بس عستسم رعتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪ -4‬اوجررعنساه گررز ستاحررنفسنثتقرر نسایضررعبسوررعنثی سم رررعتساحصررگالتسیررعل سنثثاس رر عبس‬
‫اهجعحساحقگقعتسی سمب ن سانهگعیمن بستاألگفسو سنث ستسم سنث ه‬
‫‪ -5‬ه گنبسفمع سنثپنت دسا لگ سی است ر نیسناهشح‬
‫‪-3‬اصطالحات‬
‫)محققررعبرساصر الوعتسذورر‪،‬سسنثاورراسث ن ر نسارردس‬ ‫ارردسمنلر ثسآشررنعو ساگشر نسایضررعبسوعنثی‬
‫م ع گاسآا سادسوعثانن سش سا ح‬
‫‪ -1‬تــألیف‪:‬سیبررعثتسایس ررننآتثب‪،‬ساناگرر ستسارر تواسمم مررعتسی رر سپنا نرر سایسمنررعا ستسمأخرروس‬
‫مم بنسی س رنا سارعساح گر‪،‬سمؤلرفسنثسجعلر سو رع ستاور ساردسم عاردسو رع سنث ر سورعسو رع س‬
‫غگنسنث سم ساعش ح‬
‫اانبسودسایسیاعب عبساگاسال ر ساردسیارعبس رعبسم ر سورعسارعلمکرسارعسو رزسامعهر سناثبس‬
‫س‬ ‫‪ -2‬ترجمه‪:‬س‬
‫تساصعل سم اساص سان نناه سش نح س‬
‫سوررعف اسه ررعوبسق و ر سی ر ‪،‬سی رراسآفنون ر ستس‬ ‫‪ -3‬تحقیــق‪:‬سقر ر ج بسمررنلاسازالیررعتساررعس ر‬
‫سناهشساشنبسم ساعش ح س‬ ‫اثاقعبس‬

‫‪208‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬مؤسســه نشــراتی معتبــر‪:‬سارردسم ررردساه شررعثاا سنتل ر سوررعسخص صر ‪،‬سناخ ر سوررعسخررعثق س‬

‫ازالکسم ش نسوردسامر سایسانث ر سی ر سمح ر ابساارنسنثسهشرنستسپیرشسمررؤتالهۀسآارعثسی ر س‬
‫مبعنثتستثینح س‬
‫‪ -5‬کتاب درسی‪:‬س و عا سوردساردسمنلر ثسپع ری و ساردسهگرعیسی ر سمحصر‪،‬سا ر سایضرعبسورعنثس‬
‫ی رر ساألگف‪/‬انق رردسمرر س ررنننستسم رررنناتسآبسنثسم عاقرر ساررعسم رررنناتسابرر سشرر سنثس‬
‫نوسعثا ن سم ساعش ح‬
‫‪ -6‬کتاب ممد درسی‪:‬س و رعا سوردساردسمنلر ثسپع ری و ساردسهگرعیسی ر سمحصر‪،‬سا ر سایضرعبس‬
‫ورعنثسی ر ساألگف‪/‬انقس ردسمر س رنننستسم علر سآبساثابرع سم ضر ی ستسمح ر او سارعسم ضر یعتس‬
‫شعم‪،‬سهصع سنث سثش دسم ثنسهلنسناش دساعش حس‬
‫رردسمرر سشرر نسورردسنثسآبسارردس‬ ‫‪ -7‬ارجــاع درون متنــی‪ :‬ارردس رربکساثقررععسنثسناخرر‪،‬سمرر اس‬
‫منب ‪/‬مأخوساشعث سم سش نح‬
‫سا تبس گ ساغگگنسایسهلنسورعثسارننس‬ ‫سایسوکسم اسی‬ ‫‪ -8‬سنقل قول مستقیم‪:‬سادساگعبساحنونبسجر‬
‫دسم سش نح‬ ‫س‬ ‫و عت‪،‬سق دسان ب‪،‬سه عثیستسمح اسنثسناخ‪،‬سوکسو ع ‪،‬سث علدستسمقعالتسی‬
‫ساعسای ع ساغگگناار سنثسورعثاننس‬ ‫سایسوکسم اسی‬ ‫‪ -9‬نقل قول غیر مستقیم‪:‬سادساگعبساحنونبسجر‬
‫دسم سش نح‬ ‫و عت‪،‬سق دسان بستسه عثیسا ثوکدسممنعستسم ه حسم اساص سوعمالسو زس ننن‪،‬س‬

‫فصل دوم‬
‫معیارها ومشخصات تألیف و ترجمۀ کتابهای درسی و ممد درسی‬
‫نثاورراسایررشسم ر اثنسمررناب سارردسممگعث ررعبسمح ر او ‪،‬ساناگ ر ستانلررگاسق ر ‪،‬ساناگ ر سص ر حدسجبرر‪،‬س‬
‫ایم ا‪،‬ساناگ سم ا‪،‬سفهن ر سینرعتوا‪،‬ساناگر سشرک‪،‬س رعس‪ -‬نافهرعستقر ات ‪،‬ستصر سحۀسههرعو سو رع ساردس‬
‫احررعس نف رردسش ر سا ر سورردسا قرردسارردسآبستوررعثاننسآبساررنابسایضررعبسوررعنثی سنث ن ررعحساررألگفس‬
‫تانق دسو سنث ستو سم سنث سیعثبسایم عنسهی ا سا نح س‬
‫الف؛ معیارهای محتوایی‬
‫نثساررألگفستسانق رردسو ررع س ررعبسنث ر ستم ر سنث ر سورردساعور ر سم ررعامسارردسم ررنناتسوک ر س‬
‫ایمضعمگاسشعم‪،‬سهصع سنث ساعش سممگعث عبسذو‪،‬سم سهلنس نف دسم سش ه ‪ :‬س‬
‫سممگعث عبسذو‪،‬سم هلنسم ساعش ‪:‬‬ ‫‪-1‬معیارهای تألیف کتابهای درسی؛ نثاألگفسو عاهعبسنث‬
‫ساحصررگ س‬ ‫م عاقرر ساررعس رر ساحصررگ سمررر گ سشرر ه عبهسو ررع ساعورر سم ررعامسارردس رر‬ ‫‪-1‬‬
‫مر گ سش ه عبساألگفس نننح‬
‫س ه عثیسو ع ساردسیارعبس رعبسث ر سوشر ثهسامرعساه یرع سیارعبسارألگفسو رع سارنابسثشر سد رعبس‬ ‫‪-2‬‬
‫یاعبستساناگعتسخعثق ستسثش دس رعوس سوردساردسیارعبس رعبسارگاسال ر سار ثورسمر سشر ه ‪،‬سم رعامس‬
‫ادسیاعبسا ثورسثش دساه یع سم سش نح‬
‫سیعثبسسا نبسو ع سایسمشک‪،‬سه عثش ‪،‬ستوناوش ستساعوس ه‬ ‫‪-3‬‬
‫ادسثتیسا نب)اپ و رسمنعا سم ثنسا عن سایسهلنسیمعه ه‬ ‫‪-4‬‬
‫ا عن سو اج‪،‬س‪20‬سمنب سمم بنسانابس نسونو تحس‬ ‫‪-5‬‬

‫‪209‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -11‬معیارهای تألیف کتابهای ممد درسی‬

‫نثساألگفسو ع س عبسم سنث ساعور سممگعث عبسذو‪،‬سم سهلنس نف دسش ه ح س‬
‫‪ -1‬س ناشر اساثابرع سم ضر ی ستسمح ر او سو رع سارألگ سم ر سنث ر سارعسم ضر یعتسشرعم‪،‬سهصررع س‬
‫نث سثش دسم ثنسهلنه‬
‫‪ -2‬سه ررعثیسو ررع سارردسیاررعبس ررعبسث ر سامررعساه یررع سیاررعبساررألگفسو ررع سسم ر سنث ر ساررنابس‬
‫ثش ر دس ررعبسیاررعبستساناگررعتسخررعثق ستسثش ر دس ررعو سورردسارردسیاررعبس ررعبساررگاسال ر سا ر ثورس‬
‫م سش ه ‪،‬سم عامسادسیاعبسا ثورسثش دساه یع سم سش نح‬
‫‪ -3‬سیعثبسا نبسو ع سایسمشک‪،‬سه عثش ‪،‬ستوناوش ستساعوس سح‬
‫‪ -4‬ا عنرسو اج‪،‬س‪20‬سمنب سانابس نسونو تحس‬
‫‪ -111‬معیارهای ترجمه کتاب به حیث کتاب درسی‬
‫نثسانق ۀسو ع س عبسنث سممگعث عبسذو‪،‬سم سهلنس نف دسم سش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬س مناب سسا نبسم علر سو رع سمر ثنسانق ردسارعسم رنناتسنث ر سوکر سایسمضرعمگاسشرعم‪،‬سهصرع س‬
‫نث سثش دسمنا زده‬
‫ساه شعثاتسمم بنه‬ ‫‪ -2‬هشنستوعرسو ع سم ثنسانق دسا‬
‫‪ -3‬ی ر حسج ر ام ساگش ر نسایس‪10‬س ررع سهشررنسو ررع سم ر ثنسانق رردسنثسثش ر دس ررعبسی ر حسزبگم ر سارردس‬
‫ا نعبسانق ۀسآاعثسج و د‪،‬ساناگعتستسی حسنون ح‬
‫‪ -4‬اه یع سآخنواستوناوشسو ع سانابسانق ده‬
‫‪ -5‬اق نررع سایساه یررع سو ررع س ررعبسورردسجرربالسارردسیاررعبسم ر ثنسهلررن)نثبستسپش ر رسا ر ساشرریع س‬
‫نو نسنثسناخ‪،‬سوعسخعث سوش ثسانق دسش ساعشن سانابسانق ده‬
‫ساحصگ سمر گ سش ه عبسح‬ ‫‪ -6‬م عاق سو ع سم ثنسانق دسساعس‬
‫‪ -7‬یعثبسا نبسانق دسو ع سایسمشکالتسه عثش ‪،‬ستوناوش ستساعوس ح‬
‫‪ -1v‬معیارهای ترجمۀ کتاب به حیث ممد درسی‬
‫نثسانق ۀسو ع س عسادسوگعسم سنث سممگعث عبسذو‪،‬سم سهلنس نف دسم سش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬مررناب سا ر نبسم ض ر ی ستسمح ر او سم علر سو ررع سم ر ثنسانق رردساررعسم ضر یعتسشررعم‪،‬سهصررع س‬
‫نث هس‬
‫ساه شعثاتسمم بنه‬ ‫‪ -2‬وعرستهشنو ع سم ثنسانق دسا‬
‫‪ -3‬ی ر حسج ر ام ساگش ر نای‪10‬س ررع سهشررنسو ررع سم ر ثنسانق رردسنثسثش ر دس ررعبسی ر حسزبگم ر سارردس‬
‫ا نعبسانق ۀسآاعثسج و د‪،‬ساناگعتستسی حسنون ه س‬
‫‪ -4‬اه یع سآخنواستوناوشسو ع سانابسانق ده‬
‫‪ -5‬اق نرع سایساه یرع سو ررع سس رعوس سورردسجربالسارردسیارعبسمر ثنسهلرن)نثبستسپشر رسا ر ساشرریع س‬
‫نو نسنثسناخ‪،‬سوعسخعث سوش ثسانق دسش ساعشن ‪،‬سانابسانق ده‬
‫‪ -6‬یعثبسا نبسانق ۀسو ع سایسمشکالتسه عثش ‪،‬ستوناوش ستساعوس ح‬
‫ب؛ مشخصات ترتیب و تنظیم جلد کتاب‬

‫‪210‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ق ر سو ررع س رردسایررشسارردساناگ ر سثتبسق ر ‪،‬سپش ر سق ر ستسی ررفسو ررع سثاسشررعم‪،‬سمرس سشر نسورردس‬
‫ناثابسمشیصعتسذو‪،‬سم ساعشن ‪:‬‬
‫‪ -1‬مشیصعتسثتبسق سسنثان گنه سم اثنسذو‪،‬ساه ‪:‬‬
‫ز ص حدسثتبسق س‪24‬س عه سم ن ت ینض آبس‪16‬س عه سم نسانلگاسم س نننح‬ ‫‪-1‬‬
‫ل بسم ردساحصگ سنثسجرر سارعالو سارعسثیعور س‪2‬سارعس‪2/5‬س رعه سم رنسایسلر سارعالو س‬ ‫‪-2‬‬
‫ص حدسثتبسق سانلگاسم س نننح‬
‫ین اب و رع ستس رعونسه شر دس رعسساردسو رعتسسنثبسارعسوکر سایسف هر س رعبس ‪B Nazanin, B‬‬ ‫‪-3‬‬
‫‪،Zar, B Mitra‬سو رعتسپشر سارعسف هر س‪Pashto Nazo‬ستسو رعتساه گرر سارعسف هر س‬
‫‪Times New Roman‬سسارردساهرر ایرسف هرر سورر اج‪،‬س‪28‬سنثشرر سنثسجررر ست رر س‬
‫ص حدسانلگاسم س نننح‬
‫هعح مؤلفسنثسجر ست ستسیورنواسصر حدسساردس اهر ایس سسف هر سس‪16‬سنثشر سسارعسسثیعور س‪3‬سالر س‬ ‫‪-4‬‬
‫‪4‬س عه سم نسایسل سجر سپعوگاسصح دسانلگاسم سش نح‬
‫نث ص ثا سودسو رع سانق ردساعشر ‪،‬سهیرر س هرعحس مؤلف‪/‬ه وررن ساصر سو رع ستس رسرسنثس‬ ‫‪-5‬‬
‫جر سیونواسآب هعح م نقاسو ع سه عش دسم سش نح‬
‫ع وعر نثسجر ت ونعث سپعوگا ق اد اه ای س ف ه س‪14‬سه ش دسم سش نح‬ ‫‪-6‬‬
‫ثابرردسی رر ستسنثقرردساحصررگ سمؤلررف‪/‬م نقاسنثسپگشرر ه سهررعحسمؤلررف‪/‬م نقاسنثسصرر حدس‬ ‫‪-7‬‬
‫ثتبسق سنث سه س نننح‬
‫‪ -11‬مشخصات پشت جلد نثان گنه سم اثنسذو‪،‬سم ساعشن ‪:‬‬
‫‪ -1‬سانلگاسز ص حدسپش سق س‪24‬س عه سم ن ت ینض ق س‪16‬س عه سم نح‬
‫‪ -2‬انلررگاسین ر ابسو ررع سارردسیاررعبساه گر ر ساررعسف ه ر س‪Times New Roman‬سستساه ر ای سس‬
‫ف ه س‪20‬هس‬
‫‪ -3‬انلررگاسهررعحسمؤلررفسارردسیاررعبساه گر ر ساررعسف ه ر س‪Times New Roman‬سارردساه ر ای بس‬
‫ف ه ‪12‬حس)سا نسو ع سانق دسش ساعش ‪ ،‬هرعحس م رنقاس یورنس هرعحس مؤلرفس اصر سارعسیرگاسف هر س‬
‫تساه ایرسآب انلگا مر س رنننسحس نثسصر ثا سوردسو رع سا ر س رنت سمؤل رعبسارألگفس ننور س‬
‫اعش ‪،‬سهعمهعبسمؤل عبسادساناگبر سوردسنثساارنساصر سه شر دسشر سا ر ‪،‬سنثساارنسانق ردسهگرزس‬
‫اعو سثیعو س نننرح‬
‫‪ -4‬انلررگاسشرر عث ساررعثو نس)شررعاک‪/‬س‪ISBN‬ر‪،‬سل رر بساه شررعثاتستسجگ رر سو ررع ‪،‬سنثسجررر س‬
‫پعوگاسپش سق ه‬
‫سسسسابصررن س‪:1‬سثابرردسی رر ستسنثقرردساحصررگ سمؤلررف‪/‬م نقاسنثسپگشرر ه سهررعحسمؤلررف‪/‬م نقاسنثس‬
‫ص حدسپش سق سنث سه س نننح س‬
‫مؤلف‪/‬سم نقاسو رع س خالصرۀس مح ر ابسو رع ستسا ضرگ سمی صرنسنثسمر ثنس ه یگر س و رع ‪،‬س رر ن سبس‬
‫م ضر یعتس و رع ‪،‬س ر س جعار‪،‬سار ثورس ت م علمردسو رع س ثا نث صر حدسپشر س ق ر س و رع س اردس یارعبس‬
‫اه گرر سارعسف هر س‪Times New Roman‬س‪،‬ساهر ای سف هر س‪،10‬سفعصر دسخر س رعساردساهر ای س‪1.15‬ستس‬
‫فعص دسپعثا نا س عسادساه ای س‪4pt‬سنثسو او نس‪300‬سو دسم سه ور حس‬

‫‪211‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-111‬مشخصات عطف کتاب‬

‫ست ر سی رفسو ررع ساررعسثیعور س‪1.5‬س–س‪2‬س ررعه سم ررنس‬ ‫‪ -1‬انلرگاسل ر بسپ ن ر بسنثسجرر‬
‫ایسوعشگدسف جعه سو ع ه‬
‫‪ -2‬ه ررعثیسین ر ابسو ررع سارردس ررعونسه ش ر دس ررعساررعسو ررعتسنثبساررعسوک ر سایسف ه ر س ررعبس ‪B‬‬
‫‪Nazanin, B Zar, B Mitra‬س‪،‬سو رررعتسپشرر سارررعسف هرر س‪Pashto Nazo‬سنثس‬
‫جر ست سی فسو ع ه‬
‫‪ -3‬ه ررعثیسهررعحسوعمرر‪،‬سمؤلررفساررعسثیعورر سفعص رسۀسمنع رر سامرر سایساحنوررنسینرر ابسو ررع ستسنثس‬
‫صر ثا سورردسو ررع سانق رردسشر ساعشر ‪،‬سه شر اسهررعحسوعمرر‪،‬سم ررنقاسامر سایسهررعحسمؤلررفسارردس‬
‫شک‪،‬س«انق دسححح»ه‬
‫‪ -4‬انلگاسل بساه شعثاتسنثسجرر سپرعوگاسی رفسو رع ساردسثیعور سفعصر دس ردسالر سوهرعثس‬
‫عه سم نه‬
‫‪ -5‬ه عثیسجر سایسین ابسو ع سنثی فسو ع سنثص ثتسز اله سا نبسین ابح‬
‫سابصررن س‪:1‬سثابررۀسی رر ستسنثقرردساحصررگ سمؤلررف‪/‬م نقاسنثسپگش ر ه سهررعحسمؤلررف‪/‬م نقاسنثسی ررفس‬
‫نث سه س نننح س‬
‫ابصن س‪:2‬ساه ای سی فسو ع سادساه ای سینضسق ساضعفدسم س نننح‬
‫‪-1V‬مشخصات طرح جلد‬
‫‪ -1‬انلگاسزنزسق سودساگعه نسمح ابسو ع سمگبعش سم نع ساعسم ض عسو ع ه‬
‫تسزنز عبسثتبسق سز ثسه عنواسستمن ق‪،‬سونن رسپگعحسخع ه‬
‫س‬ ‫‪ -2‬انلگاساصعتونس‬
‫‪ -3‬اه یع سثه س رعبسثتبسق ر ‪،‬سپشر سق ر ستسی رفسو رع سم نع ر ستس ع نر سارعساصرعتونس‬
‫تسخ س عبسپش سق هسس‬
‫؛ ترتیب و تنظیم صفحههای پیش از متن‬
‫‪:‬س س‬ ‫‪-1‬س نساانسوعپ سپگشسایسآغعیسم ا‪،‬سادساناگ سناثابسص حدس عبسیونسا‬
‫ص حۀسین اب س‬ ‫‪-1‬‬
‫ص حۀسممنف سهعمدسو ع س‬ ‫‪-2‬‬
‫ص حۀسپگش عثس س‬ ‫‪-3‬‬
‫ص حۀس سع زاثب س‬ ‫‪-4‬‬
‫فهن سم عل س‬ ‫‪-5‬‬
‫فهن سق ات س‬ ‫‪-6‬‬
‫فهن سهقشدس عستساشکع س‬ ‫‪-7‬‬
‫‪ -11‬شماره گذاری صفحههای پیش از متن‬
‫‪ -1‬انلگاسص حدس عبسپگشسایسم اساعساه هعبسفهن سم عل ساعسونت س جعه‬
‫‪ -2‬انلگاسش عثرسص حدسنثسجر ست ستسپعوگاسص حده‬
‫‪ -3‬اق نررع سایسنث سشرر عث سنثصرر حدس ررعبساررراساهلل‪،‬سینرر اب‪،‬سوقرر ج ستسممنفرر سهعمرردهسسنثس‬
‫ص حدسان به س‬

‫‪212‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -111‬صفحۀ «بسم اهلل»‬

‫اواسص حدسام سایسص حۀسق سآتثن سم سش نحسپش سص حدس«اراساهلل»ساعو س گ س واش دسش نح‬
‫‪-1V‬صفحۀ عنوان‬
‫اواسص حدسپرسایسص حدس«اراساهلل»سادساناگ ساعسمشیصعتسذو‪،‬سانلگاسم س ننن‪:‬‬
‫‪ -1‬انلگاسینر ابسو رع سنثسجرر ست ر سصر حدسارعسثیعور س‪6‬سالر س‪8‬س رعه سم رنسایسوعشرگدس‬
‫اررعالو سص ر حدساررعسوک ر سایسف ه ر س ررعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سارردساه ر ای س‬
‫ف ه سو اج‪،‬س‪28‬سنثش ه‬
‫‪ -2‬ه ررعثیسهررعحسمؤلف‪/‬مؤل ررعبسو ررع سنثسجر ر ست ر سص ر حدسیوررنسینر ابسو ررع ساررعسوکر سایس‬
‫ف هر س رعبسس‪, B Zar, B Mitra, B Nazanin‬ساردساهر ایرسف هر س‪16-14‬سنثشر حس)نثس‬
‫صرر ثاگکدسو ررع سا رر سوررکسوررعسونرر سیضرر سوررعنثسی رر سانق رردسشرر ساعشرر ‪،‬سهررعحس‬
‫م نقا‪/‬م نق عبسیونسهعحسمؤلف‪/‬ه ورن سو ع سه ش دسم سش نره‬
‫‪ -3‬ه ررعثیس ر سو ر سا ر تواسو ررع سنثسجر ر ست ر سپررعوگاسص ر حدساررعسثیعو ر سو ر اج‪،‬س‪4‬س‬
‫ررعه سایسوعشررگۀسپعوررعه سص ر حدساررعسوک ر ساسیسف ه ر س ررعبس ‪B Nazanin, B Zar, B‬‬
‫‪Mitra‬ستساهرر ای سف هرر س‪14‬حسزرر ثسم ررع س)اورراسو ررع سارردسینرر ابسو ررع سنث ر س«قعممرردس‬
‫شنع س گع سافغعهر عب»سانابسثش دسقعممدسشنع سا توا‪/‬األگفس ننو سا رهس‬
‫‪ -4‬ه ررعثیسهررعحسهعشررنست ررع سوررعرسنثسجرر ست ر سپررعوگاسصر حدسیوررنسا ضررگ سو ر س ر س‬
‫ا تواسو ع هس‬
‫ابصرن س‪1‬س‪:‬سینر ابسشرغ سمؤلررف‪/‬م نقاس«یضر سار ثنسارألگفسو ررع س رعبسنث ر س»‪،‬س«ا ر عنسپ ن ر بس‬
‫حححح»ستسام ع سآبسیونسهعحس«مؤلف»سنث سم س نننحس س‬
‫ابصررن س‪:2‬سثابرردسی ر ستسنثقرردساحصررگ سمؤلررف‪/‬م نقاسنثسپگش ر ه سهررعحسمؤلررف‪/‬م نقاسنثسصرر حدس‬
‫ین ابسنث سه س نننح س‬
‫‪ -V‬صفحۀ حقوقی‪/‬معرفی نامه کتاب‬
‫اورراسص ر حدسشررعم‪،‬سوررعثتسفهن ر سه ور ر سو ررع ستسممنف ر سهعمرردسو ررع سش ر ستسنثسپش ر سص ر حدس‬
‫ین ابسانلگاسم س نننح س‬
‫‪-V1‬صحفۀ کارت فهرست نویسی‬
‫ازالیررعتسوررعثتسفهن ر سه ور ر سو ررع سنثسناخرر‪،‬سشررک‪،‬سمر ر گ ستساررعسوک ر سایسف ه ر س ررعبس ‪B‬‬
‫‪Nazanin, B Zar, B Mitra‬سادساه ای سف ه س‪10‬ستسادساناگ سیونسانلگاسم س ننن‪:‬‬
‫‪a‬ح پ و سآتثه سسسسسسس‪:‬سسسسسسای و‪،‬سهعحسمؤلف‪/‬سم نقا‬
‫‪b‬ح ین ابستسهعحسمؤلف‪:‬سسسسسسین ابساص سو ع ‪،‬سین ابسفنی ‪،‬سهعحسمک ‪،‬سمؤلف‪/‬سم نقا‬
‫‪c‬ح مشیصعتسهشنسسسس‪:‬سسسسسهعحسشهن‪،‬سسهعحساه شعثات‪،‬س ع سهشن‬
‫‪d‬ح مشیصعتسظع نب‪:‬سسسسسام ان ق ‪:‬سام انسص حدس ع‬
‫‪e‬ح شعاکس )‪(ISBN‬س‪:‬سسسسححححححححححح‬
‫‪V11‬معرفی نامۀ کتاب‬

‫‪213‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ست رر ستسیوررنواسوررعثتسفهن رر سه وررر سو ررع ‪،‬ساررعس‬ ‫ممنفرر سهعمررسۀس و ررع ساالفعصرر دسنثسجررر‬
‫مشیصعتسذو‪،‬سادساناگ سانلگاسم س ننن‪:‬‬
‫‪a‬ح وکسل ستسنثسجرر سیورنواسآبسهرعحسهعشرنسو رع سارعسوکر سایسف هر س رعبس ‪B Nazanin,‬‬
‫‪B Zar, B Mitra‬سادساه ای سف ه سو او نس‪12‬سنثش س‬
‫‪b‬ح ه عثیسین ابسو ع ساعسوک سایسف ه س عبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سادساهر ای سف هر س‬
‫و او نس‪18-16‬سنثش سه عش دسم سش نحسنثسص ثاگکدسو ع سانق دسشر ساعشر ‪،‬سهیرر سهرعحس‬
‫ه ورن سو ع ساعسو او نسف ه س‪12‬ستس سرسین ابسو ع سه عش دسم سش نح‬
‫‪c‬ح هعحسمؤلرف‪/‬م نقاسارعسذورنسثابردسی ر ‪،‬سارعسوکر سا سیسف هر س رعبس ‪B Nazanin, B Zar, B‬‬
‫‪Mitra‬سادساه ای سف ه سو او نس‪12‬سنثش سیونسین ابسو ع سه عش دسم سش نح‬
‫‪d‬ح هرعحستونا ر عثسارعسوکر سایسف هر س رعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساردساهر ای سف هر س‬
‫و او نس‪12‬سیونسهعحسمؤلف‪/‬م نقاسو ع سه عش دسم سش نح‬
‫‪e‬ح ه ا سوعر‪،‬ساگناژ‪،‬س رع سورعر‪،‬سه یگر سورعر‪،‬سجسگ ر سو رع ‪،‬سشرعاک‪،‬سآنث سفرنتیستسورمس‬
‫ورعرستسهشرنسارعسوکر سایسف هر س رعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساردساهر ای سف هر س‬
‫‪12‬سادساناگ سیونس اسه عش دسم سش ه حس‬
‫‪ -V111‬صفحۀ پیشگفتار‬
‫پگشرر عثس رریاسمؤلررف‪/‬م نقاسنثاررعث سستوب رر س ررعبسو ررع ‪،‬سثتیسوررعثسمؤلررف‪/‬م نقاساررنابس‬
‫األگف‪/‬انق ررۀسو ررع ‪،‬سپگشررگندسسا لگ ر سو ررع س ررعبسنو ررنسنثسیررگاسم ض ر ع‪،‬سا گ ر ستساناررنبسو ررع س‬
‫ا ستساواسایشساعسمشیصعتسذو‪،‬سانلگاسم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ه رعثیسینر ابس«پگشر عثس»سارعسوکر سایسف هر س رعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬س‬
‫ارردساهر ای سف هر س‪18-16‬سنثش ر سنثسجرر ست ر سصر حدساررعسثیعور س‪3-2‬س ررعه سم ررنسایس‬
‫سناخ‪،‬ه‬ ‫ل ساعالو سص حدسو ع سادس‬
‫‪ -2‬انلگاساه ای سف ه سم اسپگش عثسادساه ای سف ه س‪14‬ه‬
‫‪ -1X‬صفحه فهرستها‬
‫سشک‪،‬س عستسق ت س عسم سش نسودسذوالساگعبسم سش ه ‪ :‬س‬ ‫سم عل ‪،‬سفهن‬ ‫س عسشعم‪،‬سفهن‬ ‫ص حدسفهن‬
‫‪ -1‬فهرست مطالب دربرگیرندۀ موارد ذیل است‪:‬‬
‫‪a‬ح شنتعسفهن سم عل سایسص حدساعکه‬
‫‪b‬ح انلگاسفهن سم عل ساعسوک سایسف ه س عبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ه‬
‫‪c‬ح ه ررعثیس«فهن ر سم عل ر »سارردساه ر ای سف ه ر سو ر او نس‪18-16‬سنثش ر سنثسجرر ست ر س‬
‫صح دساعسثیعو س‪4-2‬س عه سم نسایسل ساعالو سص حدسو ع ه‬
‫‪d‬ح انلررگاسینررعتواساص ر سارردساه ر ای سف ه ر س‪16-14‬ستسینررعتواسفنی ر سنتساه ر ای سو ر وک نسایس‬
‫ین ابساص ه‬
‫سمنق سادسمنل ثساثابع سین ابساعسش عث سص حده‬ ‫‪e‬ح ی حسا عن سنثسفهن سینعتواسایسخ‬
‫ابصن س‪:1‬سآاعثبسودسادسیاعبس عبسپش ستسنثبساألگفستسانق دسم س ننه ‪،‬سا عم سای انستساثجعحسادسورعثس‬
‫ثف دسنثسآبسهگزساعو سادسیاعبسنثبستسپش سانلگاس نننحسوعثاننسو عتسوعسق التساه گر ‪،‬سالاگاستسحححس‬

‫‪214‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫نثسم اسو ع سودسالیم ستسمن ق سش نن سم سش نستس نعبسممنفر ستاررعو س رعستس رعونسمنرعا ستس‬
‫متخوساه گر ‪،‬سالاگاستسام ع سآب‪،‬سایساواسوکاسمر ن سم ساعشن ح‬
‫‪ -2‬فهرست جدولها دربرگیرندۀ نکات ذیل است‪:‬‬
‫‪a‬ح شنتعسفهن سق ت س عسایسص حۀساعکسپرسایسخ اسفهن سم عل ح‬
‫‪b‬ح انلگاسفهن سق ت س عساعسوک سایسف ه س عبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ح‬
‫‪c‬ح ه ررعثیسین ر ابسفهن ر سق ر ت س ررعسارردساه ر ای سف ه ر س‪18-16‬سنثسجرر ست ر سص ر حدساررعس‬
‫ثیعو س‪4-2‬سپعوگاسانسایسل ساعالو سص حدهس‬
‫‪d‬ح انلگاسین ابسق ت س عسادساه ای سف ه سو او نس‪14‬ه‬
‫‪e‬ح ی حسا ر عن سایسخ ر سمنق ر ساردسمنلر ثساثاسبرع سینر ابسارعسشر عثسرسصر حد‪،‬سنثفهن ر س‬
‫ینعتواسق ت عه‬
‫ابصن ‪:‬سآاعثبسودسادسیاعبس عبسپش ستسنثبساألگفسوعسانق دسم س ننن‪،‬سا عم سایر انستساثجرعحساردسورعثس‬
‫ثف دسنثسآبسهگزساعو سادسیاعبسنثبستسپش سانلگاس نننحسوعثاننسو عتسوعسق التساه گر ‪،‬سالارگاستس‬
‫حححسنثسم اسو ع سودسالیم ستسمن ق سش نن سم سش نستس نعبسممنف ستارعو س عستس رعونسمنرعا ستس‬
‫متخوساه گر ‪،‬سالاگاستسام ع سآب‪،‬سایساواسوکاسمر ن سم ساعشن ح س‬
‫‪ -3‬فهرست شکلها شامل موارد ذیل است‪:‬‬
‫‪a‬ح شنتعسفهن سشک‪،‬س عسایسص حۀساعکسپرسایسخ اسفهن سق ت س عه‬
‫‪b‬ح انلگاسفهن سشک‪،‬س عساعسوک سایسف ه س عبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ه‬
‫‪c‬ح ه ررعثیسین ر ابسفهن ر سشررک‪ ،‬ررعسارردساه ر ای سف ه ر سو ر او نس‪18-16‬سنثسجر ر ست ر س‬
‫ص حدساعسثیعو س‪4-2‬سپعوگاسانسایسل ساعالو سص حده‬
‫‪d‬ح انلگاسین ابسق ت س عسادساه ایرسف ه سو او نس‪14‬ه‬
‫سمنق سادسمنل ثساثابع سین ابساعسش عث سص حد‪،‬سنثفهن سشک‪،‬س عه‬ ‫‪e‬ح اق نع سایخ‬
‫ابصررن ‪:‬سآاررعثبسورردسارردسیاررعبس ررعبسپشر ستسنثبساررألگفسوررعسانق رردسمر س ننهر ‪،‬سا ررعم سایر انستس‬
‫اثجررعحسارردسوررعثسثف رردسنثسآبسهگررزساعو ر سارردسیاررعبسنثبستسپش ر سانلررگاس ررنننحسوررعثاننسو ررعتسوررعس‬
‫ق ررالتساه گر ر ‪،‬سالاررگاستس ررعونسیاررعبس ررعبسخررعثق سنثسم ر اسو ررع سورردسالیم ر ستسمن ق ر س‬
‫ش نن سم سشر نستس نرعبسممنفر سمنرعا ستسسمتخروساه گرر ‪،‬سالارگاستسام رع سآب‪،‬سایساوراسوکراس‬
‫مر ن سم ساعشن ح س‬
‫د‪ :‬ترتیب و تنظیم متن کتاب‬
‫درترتیب وتنظیم متن کتاب موارد ذیل درنظر گرفته می شود‪:‬‬
‫‪-1‬ساه ای ستسشک‪،‬سظع نبسص حدس عبسم اسز ثذو‪،‬سانلگاسمگ ننن‪:‬‬
‫‪ -1‬ز سص حد ‪24‬س عه سم نست ینضسص حدس‪16‬س عه سم نح‬
‫‪ -2‬انلررگاسوعشررگدساررعالسجررناثس‪3‬س ررعه سم ررنستسوعشررگد پررعوگا‪،‬سثا ر ست وررپسص ر حد جررناثس‬
‫و او نس‪2.5‬س عه ه‬
‫‪ -3‬انلگاسفعص دس ن عس‪1.15‬س عه سم نهس‬

‫‪215‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ه عثیسنثسص حدس رعبسق ر سو رع ‪،‬سنثسجرر س رنسصر حسۀسهیرر سشر عثسرسصر حدستساردس‬ ‫‪-4‬‬
‫انام رۀسآبسین ر ابسو ررع ساررعسوک ر سایسف ه ر س ررعب‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سارردس‬
‫اه ای سف ه س‪12‬ساعساه هعبسآبح‬
‫نثسصرر حدس ررعبساررعکسو ررع ‪،‬سنثسجررر س نصرر حدس)‪(Header‬سهیررر سینرر ابسفصرر‪،‬س‬ ‫‪-5‬‬
‫و رع سارعسوکر سایسف هر س رعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساردساهر ای سف هر س‪12‬ستس‬
‫سرسش عث سص حدساعساه هعبسآخنواسفص‪،‬سو ع سه عش دسم سش نح‬
‫نثسصر ثاگکدسو ررع سپرررسایسخر اسفصرر‪،‬سآخررن‪،‬سوررعتبسینررعتواس)وعنناشر س ررع‪،‬سو ررع سهعمررد‪،‬س‬ ‫‪-6‬‬
‫ه عود‪،‬ستاژ س هعمردسمنرعا ‪/‬سمتخرو‪،‬ستسغگرن رساعشر ‪،‬سینرعتواسمروو ثساردساناگر سارعسنثسهلنناشر س‬
‫شنتعساعسخ اسصر حعتسمنا زرد‪،‬سنثسجرر سارعالو سمر ایسصر حدس رعبسورپسو رع سجبر‪،‬سایس‬
‫ش عث سص حد‪،‬سه عش دسم سش نح‬
‫ا عن سایف ه ستاو سنثم اسو ع ه‬ ‫‪-7‬‬
‫ع ن سا نبسف ه ساه یعا ساعسف ه سادسوعثسثف دسنثسص حعتسجب‪،‬سایسم استسثتبسق ح‬ ‫‪-8‬‬
‫‪ -11‬اندازه فونت متن اصلی کتاب با رعایت نکات ذیل مدنظر می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬انلررگاسم ر اساص ر سو ررع ساررعسوک ر سایسف ه ر س ررعبس‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سارردس‬
‫اه ای سف ه س‪12‬سمم ه‬
‫‪ -2‬انلررگاساه ر ای سف ه ر سف ثم ر س ررع‪،‬سشررنزسشررک‪،‬س ررع‪،‬س ررنا س ررعستسق ر ت س ررعستسا ضررگحعتسناخرر‪،‬س‬
‫ق ت س عسز ثوکدسنتساه ای سو وک نسایساه ای سف ه سم اساص سو ع ساعش حس س‬
‫‪ -3‬انلگاسش عثرسفص‪،‬سمعهن س«فص‪،‬سات س‪،‬سنتح‪،‬سححح»سادساه ای سف ه ‪-14‬س‪16‬سنثش ه‬
‫‪ -4‬ه ررعثیسین ر ابساص ر سفصرر‪،‬س ررعبسو ررع سنتساه ر ای سازث ررن ایساه ر ای سف ه ر سش ر عثرسفصرر‪،‬سنثس‬
‫جر ر ست ر سص ر حدستساررعسثیعو ر س‪6‬س ررعه سم ررنسپررعوگاساررنسایسل ر ساررعالو سص ر حدسارردسشررک‪،‬س‬
‫نثش ه‬
‫‪ -5‬انلررگاسینررعتواسفنیرر سفصرر‪،‬س ررعسشررعم‪،‬س)ا رر ا سآم یشرر ‪،‬س مق مررۀسفصرر‪،،‬سینررعتواسو وررکس‬
‫مح ابسفصر‪،،‬سخالصرۀسفصر‪،‬ستسا نونرعتسفصر‪،،‬سه عورد‪،‬سو عانعمردستسفهن ر سمنرعا سسمتخرورسنتس‬
‫اه ای سو وک نسایسف ه سین ابساص سفص‪،‬سو ع ‪،‬سادسشک‪،‬سنثش ه‬
‫ابصررن س‪:1‬سنثسص ر ثاگکدسو ررع سایررشسان ر بسش ر ساعش ر ‪،‬سین ر ابسایررشسارردساه ر ای سف ه ر س‪26-22‬س‬
‫نثش ر ستسنثسیوررنسآبسش ر عثرسسایررشسمعهن ر س«ایررشسات ‪،‬سنتح‪،‬سححح»سارردساه ر ای سف ه ر س‪18‬ساررعسثیعو ر س‪6‬س‬
‫رعه سپرعوگاسارنسایسلر سارعالو سصر حد‪،‬سنثسجرر ست ر ‪،‬سنثسصر حدسارعکسه شر دسمر سشر نحسپشر س‬
‫ص حدسین ابسایشس گ س واش دسم سش نح س‬
‫‪ -111‬شماره گذاری صفحههای متن کتاب بانظرداشت نکات زیر ترتیب می گردد‪:‬‬
‫انلگاسص حدس عبساص سم اسایسمق مدساعساه هعبسو ع ساعسای انه‬ ‫‪-1‬‬
‫شنتعسص حدس عبساص سم اسایسص حدساعکه‬ ‫‪-2‬‬
‫ش عث سص حدسنثسشنتعسفص‪،‬سنثسهلنس نف دسم سش نستل سنثس نص حدسه ش دسه سش نح‬ ‫‪-3‬‬
‫ا عن سایسای انسم نع سادسیاعبسه عثیسم اسنثا عحسص حعتسو ع هس‬ ‫‪-4‬‬

‫‪216‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سوررپسص رس حدستسش ر عث س‬ ‫‪ -5‬ش ر عث س ررواثبسصرر حدس ررعبسوررپسنثسجررر سوعشررگدسساررعالو س ر‬

‫سثا هس‬ ‫واثبسص حدس عبسثا سنثسجر سوعشگدسبساعالو س‬
‫‪ -1V‬مقدمه‬
‫سمؤلفسو ع سه عش دسش ستسهکعتسذو‪،‬سنثسآبسم هلنس نف دسم سش ن‪ :‬س‬ ‫ع سا‬ ‫مق مۀسو‬
‫ه عثیسمق مدساعسه نسث رع‪،‬سثتشراستسارعسممنر ستساق نرع سایاج برع ‪،‬سهقر‪،‬سجر ستسا ر نعنسنثس‬ ‫‪-1‬‬
‫آبه‬
‫مق مۀسوعتبسا ضگحعتسنثسمر ثنسا گر سو رع ‪،‬سه یگر سو رع ‪،‬ساونکردسو رع سارنابسونر س‬ ‫‪-2‬‬
‫ونو ت‪،‬سو احس ر نستسو احس ع س عبساحصگ ساهگدس ننو ‪،‬سم سش نحس‬
‫مق مدسمنحگرعسمر خ‪،‬سیمگنردس رعیسارنابستثتنساردسمر اساعشر حسخ اهنر سثاسآمرعن ستثتنساردس‬ ‫‪-3‬‬
‫م اسو ع سه عو ح س‬
‫‪ -V‬ترتیب و تنظیم فصلهای کتاب‬
‫‪ -1‬فص‪ ،‬عبسو ع ای ص حدب اعک آغعیسش ستسادساناگ سیونسانلگا م سش ه ‪:‬‬
‫‪a‬ح ش عثرسفص‪،‬س)فص‪،‬سات ‪،‬سنتحستسال سآخنرسنثسجر ست سص حد ه عش د م سش ن‪.‬‬
‫‪b‬ح ین ابساص فص‪ ،‬االفعص دسنثسجر ست ستسیونسش عثرسفص‪،‬سه عش دسم سش نح‬
‫‪c‬ح ینررعتواسفنی ر سفصرر‪،‬س ررعسارردساناگ ر سمق مررۀسفصرر‪،،‬سا ر ا سآم یش ر ‪،‬سمح ر ابسفصرر‪،،‬س‬
‫خالصررۀسفصرر‪،،‬سا نونررعتسفصرر‪،‬ستسفهن رر سمنررعا سفصرر‪،‬سایسثا رر سارردسوررپ‪،‬سانلررگاس‬
‫م س ننه ح‬
‫‪ -2‬مق مدسانابس نسفص‪،‬ساعسمشیصعتسذو‪،‬سه عش دسم سش ن‪:‬‬
‫‪a‬ح مق مدسا تبسین ابس«مق مد»سه ش دسم سش نح‬
‫‪b‬ح نثسمق مۀسفص‪،‬سم ضر عسفصر‪،،‬ساثابرع سفصر‪،‬سارعسفصر‪،‬س رعبسنو رنستسا گر سفصر‪،‬ساعور س‬
‫ا ضگ سنان سش نحس‬
‫ه ؛ در فهرست نویسی و ارجاع درون متنی کتاب موارد ذیل درنظر گرفته می شود‪:‬‬
‫‪-1‬فهرست نویسی منابع و مآخذ‬
‫‪ -1‬انلگاسفهن سمنعا ستسمتخوسانابسو ع س عبساألگ سنثساخگنس نسفص‪،‬هس‬
‫‪ -2‬ا رر ر عن سایسثتیس ررررعبساررررگاسال رر ر سمعهنرر ر س ‪APA, MLA, Chicago,‬‬
‫‪Vancouver, IEEE‬سنثسفهن رر سه وررر سمنررعا ستسمتسخرروساررنابسو ررع س ررعبساررألگ س‬
‫انابسوعل س عبسمی فه‬
‫‪ -3‬فهن سه ور سو ع س عبسودسانق ردسشر ساعشرن ‪،‬ساردس رعبسثتشر سوردسنثسهرریدساصر س‬
‫و ع سا عن سش ‪،‬سانلگاسم س نننح‬
‫‪ -11‬ارجاع درون متنی‬
‫س رعبسارألگ سارعا سثتیسفهن ر سه ورر سمنرعا ستسمتخروسشر ستس‬ ‫‪ -1‬اثقععسنثتبسم نر سو رع‬
‫نحس‬ ‫انسا ع سآبساهجعحسم سش‬
‫س رعبسوردسانق ردسشر ساعشرن ‪،‬ساردس رعبسثتشر سوردسنثسهرریدس‬ ‫‪ -2‬اثقععسنثتبسم نر سو رع‬
‫‪،‬سانلگاسم س نننح س‬ ‫اص سو ع سا عن سش‬

‫‪217‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫و؛ تنظیم و انتخاب محل شکلها‪ ،‬گرافها‪ ،‬جدولها و فورمولها در داخل کتاب‬
‫دسشرک‪،‬س رع‪،‬س رنا س رعستسقر ت س رعساعورر سناثابسوگ گر سمنع ر سورعرساعشرن ستنثیمگنردسهکرعتس‬
‫آا سنثهلن نف دسش ن‪ :‬س‬
‫‪-1‬در تنظیم شکلها و گرافها نکات اتی درنظر می باشند‪:‬‬
‫‪ -1‬ناثابسین ابسا نبس دسشک‪،‬س عستس نا س عه‬
‫‪ -2‬اثقععس دسشک‪،‬س عستس نا س عسنثسم اسو ع ه‬
‫‪ -3‬مح‪،‬سشک‪،‬ستس نا س عسام سایساتلگاساثقععسادسش عث سآبسنثسم اسو ع ‪،‬ساه یع سم سش نح‬
‫‪ -4‬ین ابستسا ضگ سشک‪،‬س عستس نا س عسنثسیونسآههعسه عش دسم سش نحس‬
‫‪ -5‬شر عث س ررواثبسشررک‪،‬س ررعستس ررنا س ررعسشررعم‪،‬سیر نسنتسثج ر سمر سشر نسورردسثجرراسات سآبسشر عث س‬
‫فص‪،‬ستسثجراسنتحسآبسشر عث سشرک‪،‬سورعس رنا سمر ساعشرس حسزر ثسم رع ‪،‬سشرک‪،‬س‪6‬سایسفصر‪،‬س ر حساردس‬
‫ص ثتسشک‪،‬س)‪6-3‬رسهعحس واثبسم س نننحس‬
‫‪ -6‬ش عث س واثبسشک‪،‬س رعستس رنا س رعسنثس رنسفصر‪،‬سایساا ر اسارعساه هرعبسفصر‪،‬سزر ثسمر رر‪،‬ساهجرعحس‬
‫م سش نح‬
‫‪ -7‬نثس نا س عساعو سمح ث عسناثابسین ابستستاو ساعشن حس‬
‫ابصررن س‪:1‬سنثسص ر ثاگکدسشررک‪،‬سوررعس ررنا سایسمنقم ر س نف رردسش ر ساسعش ر ‪،‬سهیر ر سین ر ابسشررک‪،‬سوررعس‬
‫نا ستس سرسمنب سآبساوونسنان سم سش نحس س‬
‫ابصررن س‪:2‬سنثسصر ثاگکدسشررک سناثابسونر سجرر ساعشر ‪،‬س ررنسجرر سنثسینر ابسشررک‪،‬سارردسصر ثتس‬
‫)الفر‪،‬س) رستسحححسمشیوسم س نننحس‬
‫‪ -11‬تنظیم جدولها‬
‫‪ -1‬دسق ت س عساعو سناثابسین ابساعشن ح‬
‫‪ -2‬دسق ت س عساعو سنثسم اسو ع ساثقععسنان سش ه ح‬
‫‪ -3‬مح‪،‬سق ت س عسام سایساتلگاساثقععسادسش عثرسآبسنثسم اسو ع ‪،‬ساه یع سم سش نح‬
‫‪ -4‬ین ابستسا ضگ سق ت سسنثساعالبسآههعسه عش دسم سش نحس‬
‫‪ -5‬ش عث س واثبسقر ت س رعسشرعم‪،‬سیر نسنتسثج ر سمر سشر نسوردسثجراسات سآبسشر عث سفصر‪،‬ستسثجراس‬
‫نتحسآبسش عث سق ت سمر ساعشر حسزر ثسم رع ‪،‬سقر ت سشر عث س‪5‬سایسفصر‪،‬سنتحساردسصر ثتسقر ت س‬
‫‪5-2‬سهعحس واثبسم س نننحس‬
‫‪ -6‬ش عث س واثبسق ت س عسنثس نسفص‪،‬سایساا اساعساه هعبسفص‪،‬سز ثسمر ر‪،‬ساهجعحسم سش نح‬
‫ابصن س‪:1‬سنثسص ثاگکدسقر ت سس ایسمنقمر س نف ردسشر ساعشر ‪،‬سهیرر سینر ابسقر ت ستس رسرسمنبر س‬
‫آبساوونسنان سم سش نحس‬
‫ز؛ صفحههای انتهایی کتاب‬
‫ص حدس عبساه هعو سو ع سایسخ اسآخرنواسصر حدسفصر‪،‬سآخرنسو رع سآغرعیسمر سشر نستسشرعم‪،‬سمنرعا ستس‬
‫متخوس)الزام ر‪،‬سوعنناش س ع‪،‬ستاژ سهعمد)الزام ر‪،‬سه عود)الزام رستسو ع سهعمدسم سش نحس س‬
‫‪ -1‬منابع‬
‫‪ -1‬م عامسمعنرسپنجاساواسث ن نسنثساخگنس نسفص‪،‬سانلگاسم س نننحس‬

‫‪218‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -11‬یادداشتها‬
‫اواسایشسانابسمؤلفستسم نقاساخ گعثبسم ساعش ح‬
‫‪ -111‬واژهنامه دارای ویژگی های ذیل می باشد‪:‬‬
‫مح تنسا نبسادساص الوعتسو گ بسو ع ه‬ ‫‪-1‬‬
‫عستسفم‪ ،‬عسنثستاژ سهعمدسه سآون ح‬
‫س‬ ‫جگ ع‪،‬سص س‬ ‫‪-2‬‬
‫اص الوعا سودسمنا ساردسثشر دسو رع سهگرر ‪،‬سارعسذورنسثشر دسایصصر سنثسناخر‪،‬سپناه رزس‬ ‫‪-3‬‬
‫ق سانق ۀسنثبسآبسم سآو حسز ثسم ع ‪:‬س‬
‫س‬ ‫س‪Earth‬‬ ‫یمگا)هج حر‬
‫ا ررنسم ضرر عسو ررع سمنارر سنتسوررعسونرر سثشرر دسی رر ستسایصصرر سشرر ن‪،‬سنثسآهصرر ثتس‬ ‫‪-4‬‬
‫اص الوعتسو گ بس نسثش دسنثستاژ سهعمدسآتثن سم سش نحس‬
‫انق ۀساص الوعتسو گ بسهبعو سادسص ثتسامنوفسآتثن سش نح‬ ‫‪-5‬‬
‫تاژ سهعمدسادساناگ سال بعبسنثب‪/‬پش سانلگاسم س نننح‬ ‫‪-6‬‬
‫ا ررعحستاژ س ع‪/‬اصرر الوعتسمنرر ث سنثستاژ سهعمرردساررعسوررنت سو وررکسه عشرر دسمرر سشرر نحسنثس‬ ‫‪-7‬‬
‫ص ر ثاگکدسهررعحس ررعبسخررع سارردسص ر ثتسانوگب ر سوررعسغگررنسانوگب ر سنثستاژ سهعمرردسآتثن سش ر ن‪،‬س‬
‫ون سات سآههعساعسونت سازث سه ش دسم سش نحسس س‬
‫‪ -1V‬نمایه‬
‫‪ -1‬ه عودس)‪Index‬رسادساناگ سونت سال بعسام سایستاژ سهعمدسانلگاسم س نننح‬
‫‪ -2‬نثسصر ثاگکدسامر انسفهن ر سامگررگاسشر سنثسه عورردسیوررعنساعشر ‪،‬سنثس ر بسنثس ررنسصر حدس‬
‫انلگاسم سش نحس‬
‫‪-V‬کتابنامه‬
‫حس س‬ ‫اواسایشسانابسمؤلفستسم نقاساخ گعثبسا‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫رسالۀ علمی _تحقیقی‬
‫عناصر‪ ،‬مشخصات ومعیارهای رساله علمی ‪-‬تحقیقی‬
‫الف‪ :‬تعریف‬
‫سث علدسبسی ر س‪-‬س احقگقر ساارنساصر سیضر سورعنثسی ر سار ن سوردسپگنامر بسمررأل سدبساکرنستسق ور ‪،‬س‬
‫سیض سوعنثسی سادسشک‪،‬ساحنونبساثائدسم س نننح س‬ ‫نثسه گجدساهجعحساحقگمسممگعثبسا‬
‫ب‪: :‬پیشنهاد (پروپوزل) رساله علمی_تحقیقی‬
‫پگشنهعنسوعسپنتپ ی ساحقگرمساردساناگر سورعتبسینر اب‪،‬سخالصردس )اخ گرعثبر‪،‬ستاژ س رعبسو گر ب‪،‬سفصر‪،‬س‬
‫ات سشرعم‪،‬سمق مررد‪،‬سمق مررد‪،‬سا گر ستسنالورر‪،‬ساه یررع سم ضر ع‪،‬ساگررعبسمرررألد‪،‬سا ر ا ‪،‬س ر ا س‪،‬سفصرر‪،‬س‬
‫نتحسشرعم‪،‬سفنضرگد‪،‬سمررنتثسآارعثسوررعسپگشرگند‪،‬سفصرر‪،‬س ر حسشررعم‪،‬سثتیستسمر ان‪،‬سفصرر‪،‬سوهرعثحسمتخرروستس‬
‫ض عواسم ساعش سودسذوالساگعبسمگ ننه ‪:‬‬

‫‪219‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -1‬عنوان )‪(Title‬‬
‫ین ابساحقگمسآوگندسا عحسه عبسپگشنهعنساحقگمسا ن ستسناثابسخص صگعتسیونسم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬منمکرسونن سمح ابساحقگمه س‬
‫‪ -2‬جعا‪،‬سفهاستستاض سا نبح س‬
‫‪ -3‬مشیوستسمی صنس)و نسایس‪20‬سو درا نبه س‬
‫‪ -4‬ناثابسا گ ستسجعا‪،‬ساحقگمسا ح س‬
‫‪ -5‬مبگاسم غگناتسم ثنسم علمدسا ح‬
‫‪ -6‬مبناسا نبسای و عت مبها‪ ،‬اخ صعثات‪ ،‬ف ثم س ع ت سهعسح عب اجعثا ح س‬
‫‪ -11‬چکیده )‪(Abstract‬‬
‫خالصرۀساتلررگاسجرر سپگشررنهعنسامر سایسینر ابسا ر سورردسنثست ر سص ر حدسق ا عهرردسار تبسشر عث س‬
‫ه شر دسشر ستسنثسشر عثیسصر حدس ررعسورررع سه ر س ررنننحسخالصرردسنثسور او نس‪200‬سو رردسه عش ر دس‬
‫م سش نستسوعتبسم ض یعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬ممنف سزنزساحقگم س‬
‫‪ -2‬ا گ ساحقگم س‬
‫سو ساحقگم س‬ ‫‪-3‬‬
‫‪ -4‬ثتیساحقگم‬
‫‪ -111‬واژههای کلیدی )‪(Key words‬‬
‫تاژ س عبسو گ بسام سایسخالصردسمر سآور حساه یرع سمنع ر ساوراستاژ س رعساو رع ساعیورعا س احقگرمس‬
‫نو ناب اگش ن م س عینستساعسنثسهلنناش سممگعث عبسیونسص ثتسم س گنن‪:‬‬ ‫ثا ا‬
‫هزنوکانوا ثاا د م ض ی اع مح اب احقگمسثاسناثاسم ساعشن ح‬
‫س‬ ‫‪ -1‬تاژ س عبسو گ بساگشسانوا ت‬
‫‪ -2‬ای اص الز هعمد ا ن ثنساه یع سم سش ه ح‬
‫سم ساعش ح‬ ‫ستاژ سمنع‬ ‫‪ -3‬پنبسال س‬
‫‪ -4‬ادساناگ سال بعسه ش دسم سش ه حس‬
‫‪ -1V‬فصل اول دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬مقدمه )‪(Introduction‬‬
‫مق مرردسنثسق رر سهلررنسخ اهنرر سارردسم ضرر عساحقگررمستسضررنتثتسآبسهقررشسا ع رر سناثنحسارردس‬
‫گاسنلگ‪،‬سنثسه عش اسمق مدسم ض یعتسیونسم هلنس نف دسم سش ن‪:‬‬
‫‪a‬ر ممنف سم ض عساحقگم س‬
‫‪b‬ر اتل و سم ض عساحقگم‬
‫‪c‬ر ممنف سم ض عساعسا نعنسادسآخنواسش ا ستساثجعحسم ق نساعسذونسمنق ساگعبس‬
‫‪d‬ر مناب سا نبسمم معتساثاودسش ساعس االتستسا ا ساحقگم‬
‫‪ -2‬بیان مسأله (‪)Problem Statement‬‬

‫‪220‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫توب س عبسمشک‪/،‬مرألدسبسودساحقگرمسنثسمر ثنسآبساهجرعحسمر سشر نسارعسا ر نعنساررردسسمنرعا سورعس‬

‫ایساجنادسثتیمن ساگعبسش نحساگعبسمرألدسشعمر‪،‬سم ض یعتسذو‪،‬سا ‪ :‬س‬
‫‪a‬ر ممنف سمشک‪/،‬مرألدسبسودساحقگمسنثسم ثنسآبساهجعحسم سش نحس س‬
‫‪b‬ر مشک‪،‬سمر ثنسم علمردسارعسور سور سنثس ر سقهرعب‪،‬سمن قردستسوشر سثسثاوربسا ر حسنثاوراس‬
‫م ثنساثائدسش ا سی سم عامسم علمعتساهجعحس نف دسالزام سا ح س‬
‫‪c‬ر اگعبسمرألدسنثسو او نس‪200‬سو دسه ش دسم سش نح س‬
‫‪ -3‬اهمیت و دالیل انجام کار تحقیقی)‪(Significance & Rationale‬‬
‫اگعبسا گ ساحقگرمسالزامر سار ن ستسنثستاجر سا قگردسهعمردساهجرعحساحقگرمسا ر سوردسا ر ثسو ر سس‬
‫پن شس عبسآا سثاسپع سم سن ‪:‬‬
‫‪a‬ر خالبسم ق نسنثساحقگقعتساهجعحسش سمناب سادسم ض عسم ثنسهلنسوگر ؟ س‬
‫‪b‬ر وناساحقگمسم ثنسهلنسمهاسا ؟ س‬
‫‪c‬ر انابسو سورعه سا گ سناثن؟ س‬
‫‪d‬ر سایساهجعحسآبسو سم عنبسوعص‪،‬سم س ننن؟‬

‫‪ -1‬اهداف )‪(Objectives‬‬
‫ستسناثابسمشیصعتس‪SMART‬سیونسم ساعش ‪:‬‬ ‫اواسایشستاض سونن سبسا ا ساحقگمسا‬
‫‪a‬ر مشیوس )‪(Specific‬سا حس س‬
‫‪b‬ر جعا‪،‬ساه ای س گنبس)‪(Measurable‬سا حس س‬
‫‪c‬ر جعا‪،‬سن سوعا س)‪(Achievable‬سا حس س‬
‫‪d‬ر تاج ساگنعهدس)‪(Realistic‬سا ح س‬
‫‪e‬ر نثسمح تن سیمعه س)‪(Time Bound‬سمشیوسوعص‪،‬سم س نننح‬
‫‪ -1‬سوال تحقیق)‪(Research Question‬‬
‫سارردسپع ر سوررعا سارردسآبسا ر ‪،‬سوررعتبسمشیصررعتس‪FINER‬س‬ ‫ر ال سورردساهجررعحساحقگررمسمم ر‬
‫ذو‪،‬سم ساعش ح س‬
‫‪a‬ر جعا‪،‬سن ن )‪(Feasible‬سا نب‬
‫‪b‬ر قعل س)‪ (Interesting‬سا نب‬
‫‪c‬ر ق و س)‪(Novel‬سا نب‬
‫‪d‬ر اخالج س)‪(Ethical‬سا نب‬
‫‪e‬ر منا س)‪(Relevant‬سا نب‬
‫‪ -6‬فرضیه )‪(Hypothesis‬‬
‫فنضگدساحقگم‪،‬سپع ستسه گجردس گرنبسفنضر سمحقرمسنثسارعث س ر ا ساحقگرمستسثا سور‪،‬سمشرک‪،‬س‬
‫ارر ن ستسانهررعساررنابساحقگقررعتساح گ رر سضررنتثبسا رر حسفنضررگدساعورررر سناثابسمشیصررررعتس‬
‫‪FINER‬ساعش ح‬
‫‪a‬ر م غگناتسم ثنسم علمد س‬

‫‪221‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سم ثنسم علمد س‬ ‫‪b‬ر ه‬

‫‪c‬ر جعا گ سار سش ب س‬
‫‪ -V‬فصل دوم دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬پیشینه یا مرور آثار )‪(Literature review‬‬
‫منتثسآاعثسآ رع سمحقرمسثاسایسآخرنواسپگشررنف س رررعبسسی ررر سنثسم ضر عسمر ثنسهلرنسهشرعبس‬
‫م سن ستوعتبسمبعه سهلنبستسه عوبساحقگقعتسجب سادسص ثتسیونسم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪a‬ر ا رعن سایسآارعثساحقگقرر )او نارستسو رع س رعبسنث رر سمم برنس)هر ثاعرساردسمنلر ثسوصر س‬
‫مم معتسنثسم ثنسم ض عساحقگمسادسشک‪،‬ساح گ ه‬
‫ستس ا احقگمه س‬ ‫‪b‬ر اثائدسمم معتسقعم سنثساعث سبسم ض ع‪،‬‬
‫‪c‬ر از گنعبسنانبسمحقمسایسه سا نبسم ض عستسی حساکناثبسا نبساحقگمه س‬
‫‪d‬ر اگعبسخ روسه رعوبسوعث رعبساحقگقر ستسی ر سمنا زردسایسمقرعالتساحقگقر ‪،‬سی ر ستسو ر س‬
‫نث سمم بنساعسذونسمتخوح س‬
‫‪-V1‬فصل سوم؛ دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫مواد و روش کار )‪(Methodology‬‬
‫‪-1‬روش تحقیق‬
‫ثتیساحقگمسث ن نسا ع ر سورعثسی ر ساحقگرمساردسمنلر ثسن ر سورعا ساردس ر ساحقگرمسثاس‬
‫اشررکگ‪،‬سم ر سن ر حسنثسثتیساحقگررم‪،‬سا صررگالت وررعف ت منع ر ساررعسنثسهلنناش ر سار ررر‪،‬س‬
‫من قر ‪،‬س نث مر ثنس وعث رعو س وردس نث قنورعبس احقگرمس اهجرعحسخ ا ر س شر ‪،‬ساثائردس مر س رنننحس‬
‫ا صگالتسادس هدسابسم ساعش وردس محقرمس ارعه بس ارعس اهجرعحس یرگاسوعث رعس ا اهر س اردس یرگاس ه رعوبس‬
‫)وع و اج‪ ،‬ه عوب مشعاد اد آب ن سوعا حسثتیساحقگمسشعم‪،‬ساقزابسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪a‬ر ه عستسنوزاواساحقگمس)‪ (Study Type & design‬س‬
‫‪b‬ر مح‪،‬ساحقگمس)‪(Study setting‬‬
‫‪c‬ر قعممدسآمعثبس)‪ (Study population‬س‬
‫‪d‬ر ام انسه هدستسثتیسه هدس گنبس)‪(Sample size & Sampling method‬‬
‫‪e‬ر م غگنس عس)‪(Variables‬س‬
‫‪f‬ر اازاثستست عو‪،‬سق سآتثبسازالیعتس)‪(Material & data collection‬س‬
‫‪g‬ر ثتیساجزودستساح گ‪،‬سازالیعتس)‪(Statistical method‬‬
‫‪h‬ر امکعهعتس)‪ (Accessibility‬س‬
‫‪i‬ر مح تنو س عس)‪(Limitations‬‬
‫‪j‬ر مرعو‪،‬ساخالج س)‪(Ethical issue‬‬
‫‪-2‬مواد تحقیق‬
‫مر انبسورردسنثساحقگررم)نثسصر ثتسضررنتثترسمر ثنسا ر عن سجررناثسمر س گررنن‪،‬ساررعسمشیصررعتسآبسذوررنس‬
‫م س نننح س‬
‫‪-V11‬فصل چهارم؛ دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬

‫‪222‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -1‬مأخذ )‪(Reference‬‬
‫‪a‬ر نثسوررکسپگشررنهعنساحقگررمسی رر سورر اج‪،‬سایسپررعهزن سمنب ‪/‬متخرروسمم بررنساررنتیس)اگشرر نس‬
‫مقعالتساحقگق رسا عن سم س نننحس‬
‫‪b‬ر متخرروسه وررر سپگشررنهعن عبساحقگقرر سم ررعامسمرر انسمنرر ث سمررعنرسپررنجاساورراسث ن رر نس‬
‫اناگ ستسانلگاسم س نننحس‬
‫‪ -2‬ضمایم )‪(Appendixes‬‬
‫عواسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬ ‫ض‬
‫پالبسوعثبس س‬ ‫‪a‬ر‬
‫ق ت سیمعه س س‬ ‫‪b‬ر‬
‫النعمدس عس)نثسص ثتسضنتثتر س‬ ‫‪c‬ر‬
‫ثضعو سهعمدس عس)نثسص ثتسضنتثتر س‬ ‫‪d‬ر‬
‫اقعی سهعمدساناثاتس)نثسص ثتسضنتثتر س‬ ‫‪e‬ر‬
‫پگشنهعنسا نقدس)سنثسص ثاگکدساوجع سم سه عو ر‬ ‫‪f‬ر‬
‫اعثو ستسش عث ساص و سنوسعثا ن ساعسامضعبسآمنسنوسعثا ن سنثساخگنسپگشنهعن‬ ‫‪g‬ر‬
‫اعثو ستسش عث ساص و سش ثابسپ اځبساعسامضعبسثئگرسپ اځب‬ ‫‪h‬ر‬
‫مهنسپ اځبسنثس نسص حدسپگشنهعنس س‬ ‫‪i‬ر‬
‫؛ گزارش رساله علمی‪-‬تحقیقی‬
‫زاثیسورعسثاپر ثساحقگرمسورعتبسینر اب‪،‬سخالصرد‪،‬ستاژ س رعبسو گر ب‪،‬سفصر‪،‬سات سشرعم‪،‬سمق مرد‪،‬س‬
‫اگررعبسمرررعلد‪،‬سا گ ر ستسنالورر‪،‬ساه یررع سم ض ر ع‪،‬سا ر ا ‪،‬س ر ا ساحقگررم‪،‬سفنضررگد)نثسص ر ثتس‬
‫ضررنتثتر‪،‬سفصرر‪،‬سنتحسشررعم‪،‬سسمررنتثسآاررعثسوررعسپگشررگند‪،‬سفصرر‪،‬س ر حسشررعم‪،‬سثتیستسم ر ان‪،‬سفصرر‪،‬س‬
‫وهررعثحسشررعم‪،‬سه ررعوب‪،‬سفصرر‪،‬سپررنجاسشررعم‪،‬سمنعجشررد‪،‬سه گجرردسههررعو ‪،‬سپگشررنهعن عس)نثصرر سثتس‬
‫ضنتثتر‪،‬س سع س زاثبس)نثص ثتسضنتثترستسسمتخوسم ساعش سودسنثذو‪،‬ساگعبسمگ ننن‪:‬‬
‫‪-1‬عنوان‬
‫م عامسسم اثنس‪1‬ساحعسبسایشس حساواسث ن نسانلگاسم س نننحس س‬
‫‪-11‬خالصه‬
‫خالصرردساتلررگاسجر ر س ررزاثیساحقگررمسام ر سایسین ر ابسا ر سورردسنثست ر سص ر حدسق ا عهرردس‬
‫ا ر تبسش ر عث سه ش ر دسش ر ستسنثسش ر عثیسص ر حدس ررعسورررع سه ر س ررنننحسخالصرردسو ر او نسنثس‬
‫)‪450-250‬سو درسه عش دسم سش نستسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬ممنف ساحقگم س‬
‫‪ -2‬ا گ ساحقگم س‬
‫‪ -3‬ا ا ساحقگم س‬
‫‪ -4‬ثتیساحقگم‬
‫‪ -5‬ه عوبستسمنعجشدس‬
‫‪ -111‬واژههای کلیدی‬

‫‪223‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫امرر سایسخالصررد‪،‬ستاژ س ررعبسو گرر بسم ررعامسمرر اثنساحررعس‪111‬احررعس سایررشس رر حساورراسث ن رر نس‬
‫انلگاسمگ نننح س‬
‫‪-1V‬فصل اول؛ دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬مق مدس‬
‫م عامساحعسجب س س‬
‫‪ -2‬اگعبسمرألدس‬
‫ا گ ستسنالو‪،‬ساهجعحسوعثساحقگمس)‪(Significance & Rationale‬‬ ‫‪-3‬‬
‫ا ا س‬ ‫‪-4‬‬
‫ا ساحقگمس‬ ‫‪-5‬‬
‫فنضگدس‬ ‫‪-6‬‬
‫‪-V‬فصل دوم دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪-1‬پگشگندسوعسمنتثسآاعثس‬
‫‪-V1‬فصل سوم دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪-1‬م انستسثتی س‬
‫‪-V11‬فصل چهارم دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫نتایج )‪(Results‬‬
‫‪ -1‬نثساوا ایش ه عوبسوعص دسایساحقگمساد ص ثت خعلو ت ا تب ن هد ا رگنسه عش د م سش نح نث‬
‫یمعبسه ش ا ه عوب‪ ،‬اناگ سمن ق مم معتسنث هلن نف د م سش نح نث ص ثت لرزتحس ای قر ت س رع‪،‬س‬
‫وعثت عب منع ‪ ،‬اع نث هلن ناش ه ع م غگگن ت اثجعحسا عن م س ننن‪.‬‬
‫س‬ ‫نا س ع ت‬
‫‪ -2‬انلگاسشک‪،‬س ع‪،‬س نا س رعستسقر ت س رعسم رعامسمر انسمنر ث سمرعنرسششراساوراسث ن ر نسانلرگاستس‬
‫اناگ سم س نننحس س‬
‫‪-V111‬فصل پنجم دارای محتویات ذیل می باشد‪:‬‬
‫مناقشه‬ ‫‪-1‬‬
‫نثساوا ایش ه عوب ادسن ر س آمر س ا ررگنس ت امبگرنس شر س ت نثوعفر س رعس ت شر ا س م قر نستسمرناب ساردس‬
‫م ض ع منعجشد م س نننح هکعت ی نثساوا ایش جناث یونسا ‪:‬‬
‫‪ )a‬ذونسه عوبساص سادسز ثسخالصدساعسنثسهلنناش سا ا ساحقگمه‬
‫‪ )b‬امبگنستسا رگنسه عوب وعص د اد ص ثت نجگمستسم عامساعسا ا احقگمه‬
‫‪ )c‬مقعورۀسنثوعف س عسوع ه عوبسادسن سآم ساع ش ا م ق نسنث آاعثسی ستساحقگق س وش ده‬
‫‪ )d‬و ه ا عتاهعبسه عوب اردسن ر س آمر س ت یر اه س آههرعس ارعس شر ا س ت نثوعفر س رعبس م قر نس‬
‫نث آاعثسی ستساحقگق ت ا رگن من ق ا عتتس ع تسمشعاه س عه‬
‫‪ )e‬اگعبسهکعت ج ت ت ضرمفس ورعثس احقگقر ستسا ضرگ سمحر تنو س رعستس مشرکالتس اردس مگرعبس آمر س نثس‬
‫قنوعب وعث احقگق ‪ ،‬خ ع عب م کند ت و ه ساأاگناتسآبسان ه عوب احقگمه‬
‫اثائدسپگشنهعنستسفنضگد عسانابساحقگقعتسام بساعسنثسهلنناش سه عوبسوعص دسایساحقگمستسامبگنسآبه‬
‫س‬ ‫‪)f‬‬

‫‪224‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -2‬نتیجه گیری‬
‫ه گجد گنب اع ا نعن اد ه رعوبس اردسن ر سآمر سایس احقگرمس ت امبگرنس آههرعس مر ساعشر حس نثساوراس ایرشس‬
‫ق ا مرألد احقگم ادسص ثتسخالصد احنونسم س ننن‪ .‬س‬
‫‪ -3‬پیشنهادها‬
‫پشرنهعن عس اعور س ارعس ه رعوب‪،‬س منعجشردس ت ه گجردس گرنبس اثابرع س ناشر دس ت ای آب رعس الهرع سح نف ردس اعشر حس‬
‫پگشنهعن ع ه گ اهر سار س اثابرع س ارعس منعجشردس ت مر اس ورعثس احقگقر س اثاوردس س رنننحسمم ر السپگشرنهعن عس‬
‫ادسنتسص ثتسیونسم نزسم سش ن‪:‬‬
‫‪a‬ر پگشنهعن عبسوعثاننبس‬
‫‪b‬ر پگشنهعن عبساحقگقعا س‬
‫‪ -1‬محدودیتهای تحقیق‬
‫نثساورراسجر ر سمحقررمسمح ر تنو س ررعو سثاسورردسنثسام ررگاسپرروونبسوررعسی ر حسام ررگاسپرروونبسه ررعابس‬
‫احقگمسهقشسی سناثن‪،‬سا ضگ سم سن حس‬
‫‪ -1‬مأخذ‬
‫م عامسم انسمن ث سمعنرسششاساواسث ن نسانلگاستساناگ سم س نننحس س‬
‫‪ -6‬ضمایم‬
‫ض عواس زاثیساحقگمسم نع ساعسه عساحقگمستسثش دسی سالحعکسم س نننحس‬
‫ابصن ‪:‬سنثسصر ثاگکدسنثساحقگرمساهجرعحسشر سایس ر النعمد‪،‬سثضرعو سهعمردستساقرعی سهعمردسا ر عن سشر س‬
‫اعش ‪،‬سض گ دسوننبسآبس عسادس زاثیساحقگمسو سا حس س‬
‫د؛ ترتیب و تنظیم جلد رساله علمی‪-‬تحقیقی‬
‫ق سث علدسی ‪-‬س احقگق س دسایشسادساناگ سثتبسق ‪،‬سپش سق ستسی فسق سثاسشرعم‪،‬سشر ستسارعس‬
‫صحعف س علگن ثساهگدسم سش نسحق سث علدسی ساحقگمسناثابسمشیصعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪-1‬مشخصات روی جلد‬
‫ثتبسق سناثابسمشیصعتسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬تنظیم طول صفحه روی جلد ‪ 21‬سانتی متر و عرض آن ‪ 16‬سانتی متر؛‬
‫‪ -2‬تنظیم نوشتههای دری با یکی از فونتهـای ‪ ،B Nazanin, B Zar, B Mitra‬نوشـتههـای‬
‫پشتو با فونت ‪ Pashto Nazo‬و کلمات انگلیسی با فونت ‪ Times New Roman‬درشت؛‬
‫لوگو پوهنتون‪/‬موسسه تحصیلی در قسـمت وسـط بـا رعایـت ‪ 6-1‬سـانتی متـر از لـب‬ ‫‪ -3‬ح‬
‫باالیی صفحه؛‬
‫‪ -4‬نگارش نام پوهنتون‪/‬موسسه تحصیلی‪ ،‬پوهنځی و دیپارتمنت به ترتیب به اندازه فونت حداکثر‬
‫‪ 18 ، 20‬و ‪ 16‬درشت در قسمت وسط‪ ،‬زیر لوگو موسسه؛‬
‫‪ -5‬تنظیم عنوان رساله در قسـمت وسـط زیـر نـام دیپارتمنـت‪ ،‬بـه انـدازۀ فونـت حـداقل ‪28‬‬
‫درشت؛‬
‫‪ -6‬نوشتن نام کامل محقق در قسمت وسط زیر عنـوان رسـاله بـه انـدازه فونـت ‪ 16‬درشـت بـا‬
‫رعایت ‪ 6-1‬سانتی متر از لب قسمت پایین صفحه؛‬

‫‪225‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -7‬احنونسهعحسا عنسث ن عسیونسهعحسمحقمه‬

‫‪ -8‬انلگاس ع ه عثی ث علدسنثسجر پعوگاسص حد اد اه ای سب ف ه س‪14‬ه‬
‫‪-11‬مشخصات پشت جلد‬
‫سناثابسمشیصعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬ ‫پش سق‬
‫انلگاسز ص حدسپش سق س‪24‬س عه سم ن ت ینض ق س‪16‬س عه سم نه‬ ‫‪-1‬‬
‫ه شر اسینر ابسث رعلدساردسیارعبساه گرر سارعسف هر س‪Times New Roman‬سستساهر ای سبس‬ ‫‪-2‬‬
‫ف ه س‪20‬هس‬
‫ه ش ر اسهررعحسمحقررمسارردسیاررعبساه گر ر سا رعسف ه ر س‪Times New Roman‬سستساه ر ای بس‬ ‫‪-3‬‬
‫ف ه س‪12‬ه‬
‫محقرمسخالصردسساحقگرمسثاساردس یارعبس اه گرر سارعسف هر س‪Times New Roman‬س‪،‬ساهر ای س‬ ‫‪-4‬‬
‫ف ه س‪،10‬سفعص دسخر س رعساردساهر ای س‪1.15‬ستسفعصر دسپرعثا نا س رعساردساهر ای س‪4pt‬سنثسور او نس‬
‫‪300‬سو دسم سه ور ح‬
‫‪ -111‬مشخصات عطف رساله‬
‫مشیصعتسی فسث علدسی ساحقگق سشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬وکسل ر بسپ ن ر بسنثسجرر ست ر سی رفسو رع سارعسثیعور س‪1.5‬س رعه سم رنسایسلر س‬
‫ف جعه سی فسث علدهس‬
‫‪ -2‬ه شر اسینر ابسث رعلدساردسو رعتسسنثبسارعسوکر سایسف هر س رعبس ‪B Nazanin, B Zar, B‬‬
‫‪Mitra‬سستو ررعتسپشرر ساررعسف هرر س‪Pashto Nazo‬سنثسجررر ست رر سی ررفسآبسح)سنثس‬
‫ص ثتسز اله سا نبسین ابسث علد‪،‬سجر سایسین ابسه عش دسم سش نرح‬
‫‪ -3‬ه ش اسهعحسوعم‪،‬سمحقمساعسثیعو سفعص دسمنع سام سایساحنونسین ابسث علده‬
‫‪ -4‬ه ش اس ع سه عثیسث علدسام سایسهعحسمحقمه‬
‫ه؛ ترتیب و تنظیم صفحههای پیش از متن‬
‫صرر حدس ررعبسپررگشسایسمرر اسصرر حدس«اررراساهلل»‪،‬سصرر حدسینرر اب‪،‬سصرر حدسوقرر ج سث ررعلد‪،‬سصررح دس‬
‫پگش عثستسفهن سم عل سثاسادسشنزسذو‪،‬سسشعم‪،‬سم سش نح س‬
‫‪-1‬شماره گذاری صفحههای پیش از متن‬
‫‪ -1‬ص حدس عبسپگشسایسم اساعساه هعبسفهن سم عل ساعسونت سااج سانلگاسم س نننح‬
‫‪ -2‬ش عثرسسص حدسنثسجر ست ستسپعوگاسص حدسانلگاسم س نننح‬
‫‪ -3‬ص ر حدس ررعبساررراساهلل‪،‬سین ر ابستسوق ر ج سنثسص ر حدسان ر بسنثسهلررنس نف رردسم ر سش ر نستل ر س‬
‫ش عث سنث ساواسص حدس عسه س نننحس س‬
‫‪-11‬صفحه «بسم اهلل»‬
‫اواسص حدسام سایسص حدسق سآتثن سم سش نحسپش سص حدس«اراساهلل»ساعو س گ س واش دسش نح‬
‫‪ -111‬صفحه عنوان‬
‫اواسص حدسپرسایسص حدس«اراساهلل»سادساناگ ساعسمشیصعتسذو‪،‬سانلگاسم س ننن‪:‬‬

‫‪226‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -1‬ین ابسث رعلدسنثسجرر ست ر سصر حدسارعسثیعور س‪6‬سالر س‪8‬س رعه سم رنسایسوعشرگدسارعالو س‬

‫صر حدساررعسوکر سایسف هر س ررعب ‪ B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ارردساهر ای سف ه ر س‬
‫و اج‪،‬س‪28‬سنثش سانلگاسم س نننح‬
‫‪ -2‬هعحسمحقمسنثسجرر ست ر سصر حدسیورنسینر ابسث رعلدسارعسف هر س ‪B Nazanin, B Zar,‬‬
‫‪ B Mitra‬ادساه ایرسف ه سو اج‪،‬س‪16‬سنثش سانلگاسم س نننحس‬
‫‪ -3‬پش سص حدسین ابس گ س واش دسم سش نحس‬
‫‪-1V‬صفحه حقوقی‬
‫نثساوراسصر حدسورمسورعر‪،‬ساک گرنستسمعلکگر سممنر بسث رعلدسارعسف هر س ‪B Nazanin, B Zar, B‬‬
‫‪ Mitra‬ادساه ای سف ه س‪14‬سه عش دسم سش نحس س‬
‫سس‬ ‫ز ثسم ع ‪:‬‬
‫‪ -1‬و گدسوقر کس ممنر بساوراساارنسم م رمساردسپ ن ر بسححححححححححححسار ن ستس رنسهر عسورعپ سارنناثبس‬
‫سپ ن بسحححححححححححححسمجعیسهگر ح س‬ ‫اص ثتسو‪،‬سث علدسوعسایش سایسآبسا تبساقعی سث‬
‫‪ -2‬وعرستسهشنساواساانسانابسپ ن بسححححححححححححححححححححححسمح اسا حس‬
‫‪ -3‬ا عن سایسازالیعتستسه عوبسمن ث ساواسث علدسا تبسذونسمنق سمجعیسه ساعش ح‬
‫‪-V‬صفحه سپاسگزاری (اختیاری)‬
‫نثساواسص حدسایسافنانبسودسنثساهجرعحساحقگرمستسار تواسث رعلدساردسهحر سمرؤانبس کرعثبسه ر ن ساهر س‬
‫سع زاثبسم سش نحس‬
‫‪ -V1‬صفحه تقدیم (اختیاری)‬
‫اواسص حدساخ گعثبسا ر ستساخ صرع ساردسذورنسهرعحسفرننسورعسافرنانبسناثنسوردسپعورعبسهعمردساردساوشرعبس‬
‫اق واسم سش نح‬
‫‪-V11‬صفحه خالصه (چکیده)‬
‫خالصۀساحقگمسوعتبسا ضگ سمی صنسنثسم ثنسمرألدساحقگم‪،‬سثتیساحقگم‪،‬سا ا ساحقگرم‪،‬سوعف ردس رعبس‬
‫مهاستسه عوبسوعص‪،‬سایساحقگمسم ساعش حسنثسه عثیسخالصدسهکعتسیونساعو سنثسهلنس نف دسش ن‪ :‬س‬
‫عستسیبعثت عبس گرستساعسممن سثتشاسا عن سم سش نحس‬
‫س‬ ‫‪ -1‬ایستاژ س‬
‫‪ -2‬ایسذونسمنعا ‪،‬ساشعث سادسق ت س عستس نا س عساق نع سم سش نح‬
‫‪ -3‬تاژ س عبسو گ بسنثسآخنسم اسخالصدسانلگاسم س نننح‬
‫‪ -4‬انقگحعسخالصدسنثسو سوکسص حدسانلگاسم س نننح‬
‫‪-V111‬صفحه پیشگفتار‬
‫پگشرر عثس رریاسمحقررمسنثاررعث سبستوب رر س ررعبسث ررعلد‪،‬سثتیسوررعثسمحقررم‪،‬سپگشررگندسبساحقگررم‪،‬س‬
‫ا گ ستسانانبساحقگمسا ستساواسایشساعسمشیصعتسذو‪،‬سانلگاسم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ینر ابس«پگشر عثس»سارعسف هر س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساردساهر ای سف هر س‪16‬س‬
‫نثش سنثسجرر ست ر سصر حدسارعسثیعور س‪6-4‬س رعه سم رنسایسلر سارعالو سصر حدسو رع س‬
‫سناخ‪،‬سه عش دسم سش نح‬ ‫ادس‬
‫‪ -2‬اه ای سف ه سم اسپگش عثسادساه ای سف ه س‪12‬سمم سانلگاسم س نننح‬

‫‪227‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-1X‬صفحه فهرستها‬
‫ص حدسفهن سم عل سشرعم‪،‬سفهن ر سم علر ‪،‬سفهن ر سشرک‪،‬س رعستسقر ت س رعسمر سشر نستس‬
‫اعسا قدسادسم اثنسذو‪،‬ساناگ سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬فهرست مطالب‬
‫فهن سم عل سایسص حدساعکسشنتعسم سش نحس‬ ‫‪.a‬‬
‫فهن سم عل ساعسف ه س‪B Zar, B Mitra‬س‪B Nazanin,‬سانلگاسم س نننح‬ ‫‪.b‬‬
‫«فهن رر سم علرر س»سارردساهرر ای سف هرر سورر او نس‪18‬سنثشرر سنثسجررر ست رر س ساررعس‬ ‫‪.c‬‬
‫ثیعو س‪6-4‬س عه سم نسایسل ساعالو سص حدسو ع سه عش دسم سش نح‬
‫ینرعتواساصر ساردساهر ای سف هر سور او نس‪14‬ستسینرعتواسفنیر ساردساهر ای سف هر سور او نس‬ ‫‪.d‬‬
‫‪12‬سنثش سانلگاسم س نننح‬
‫نثسفهن ر سینررعتواسایسخ رر سمنق رر سارردسمنل ر ثساثابررع سین ر ابساررعسش ر عثرسصرر حدس‬ ‫‪.e‬‬
‫ا عن سه س نننح‬
‫آاعثبسودسادسیارعبس رعبسپشر ستسنثبسارألگفستسانق ردسمر س رننن‪،‬سا رسعم سایر انستساثجرعحس‬ ‫‪.f‬‬
‫ارردسوررعثسثف رردسنثسآبسهگررزساعور سارردسیاررعبسنثبستسپشر سانلررگاسس ررنننحسوررعثاننسو ررعتسوررعس‬
‫ق التساه گرر ‪،‬سالارگاستسحححسنثسمر اسو رع سوردسالیمر ستسمن قر سشر نن سمر سشر نستس‬
‫نررعبسممنف ر ستارررعو س ررعستس ررعونسمنررعا ستسمتخرروساه گر ر ‪،‬سالاررگاستسام ررع سآب‪،‬سایس‬
‫اواسوکاسمر ن سم ساعشن ح‬
‫‪ -2‬فهرست جدولها‬
‫فهن سق ت س عسایسص حدساعکسپرسایسخ اسفهن سم عل سشنتعسم سش نح‬ ‫‪a‬ح‬
‫فهن سق ت س عساعسف ه س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سانلگاسم س نننح‬ ‫‪b‬ح‬
‫ین ر ابسفهن ر سق ر ت س ررعسارردساه ر ای سف ه ر سو ر او نس‪18‬سنثسجر ر ست ر سص ر حدساررعس‬ ‫‪c‬ح‬
‫ثیعو س‪6-4‬سپعوگاسانسایسل ساعالو سص حد‪،‬سه عش دسم سش نح‬
‫ین ابسق ت س عسادساه ای سف ه سو او نس‪14‬سانلگاسم س نننح‬ ‫‪d‬ح‬
‫نثسفهن رر سینرر ابسسقرر ت س ررعسایسخ رر سمنق رر سارردسمنلرر ثساثابررع سینرر ابساررعس‬ ‫‪e‬ح‬
‫ش عثرسص حد‪،‬سا عن سه س نننح‬
‫آارررعثبسوررردساررردسیارررعبس رررعبسپشر ر ستسنثبسارررألگفستسانق ررردسمر ر س رررننن‪،‬سا رررعم س‬ ‫‪f‬ح‬
‫ایرر انستساثجررعحسارردسوررعثسثف رردسنثسآبسهگررزسارردسیاررعبسنثبستسپشرر سانلررگاس ررنننحس‬
‫وررعثاننسو ررعتسوررعسق ررالتساه گررر ‪،‬سالاررگاستسحححسنثسمرر اسو ررع سورردسالیمرر ستس‬
‫من قررر سشررر نن سمررر سشررر نستس نرررعبسممنفررر ستاررررعو س رررعستس رررعونسمنرررعا ستس‬
‫متخوساه گر ‪،‬سالاگاستسام ع سآب‪،‬سایساواسوکاسمر ن سم ساعشن ح س‬
‫‪ -3‬فهرست شکلها‬
‫‪a‬ح فهن ساشکع سایسص حدساعکسپرسایسخ اسفهن سق ت س عسشنتعسم سش نح‬
‫‪b‬ح فهن ررر ساشرررکع سارررعسف هررر س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سانلرررگاس‬
‫م س نننح‬

‫‪228‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ست رر سصرر حدس‬ ‫‪c‬ح ینرر ابسفهن رر سقرر ت س ررعسارردساهرر ای سف هرر سورر او نس‪18‬سنثسجررر‬
‫اعسثیعو س‪6-4‬سپعوگاسانسایسل ساعالو سص حد‪،‬سه عش دسم سش نح‬
‫‪d‬ح ین ابسق ت س عسادساه ای سف ه سو او نس‪14‬سانلگاسم س نننح‬
‫‪e‬ح نثسفهن ررر سینرررعتواساشرررکع سایسخ ررر سمنق ررر ساررردسمنلررر ثساثابرررع سینررر ابسارررعس‬
‫ش عثرسص حد‪،‬سا عن سه س نننح‬
‫‪f‬ح آاررعثبسورردسارردسیاررعبس ررعبسپشرر ستسنثبساررألگفستسانق رردسمرر س ررننن‪،‬سا ررعم سایرر انستس‬
‫اثجرررعحساررردسورررعثسثف ررردسنثسآبسهگرررزساررردسیارررعبسنثبستسپشر ر سانلرررگاس رررنننحسورررعثاننس‬
‫و ررعتسوررعسق ررالتساه گررر س‪،‬سالاررگاستس ررعونسیاررعبس ررعبسخررعثق سنثسمرر اسث ررعلدس‬
‫وررردسالیمررر ستسمن قررر سشررر نن سمررر سشررر نستس نرررعبسممنفررر سمنرررعا ستسمتخررروس‬
‫اه گر ‪،‬سالاگاستسام ع سآب‪،‬سایساواسوکاسمر ن سم ساعشن ح س‬
‫و؛ ترتیب و تنظیم متن رساله علمی – تحقیقی‬
‫درترتیب وتنظیم متن رساله علمی تحقیقی نکات ذیل مدنظر می باشد‪:‬‬
‫‪-1‬اندازه و شکل ظاهری صفحههای متن رساله‬
‫انلگاسز سص حد ‪24‬س عه سم نست ینضسص حدس‪16‬س عه سم نه‬ ‫‪-1‬‬
‫انلررگاسوعشررگدسبساررعالستس رر سثا رر ‪،‬سجررناثسس‪3‬س ررعه سم ررنست وعشررگدب پررعوگاست‬ ‫‪-2‬‬
‫وپسص حد جناثسو او نس‪2.5‬س عه سم ن ه‬
‫انلگاسفعص دس ن عس‪1.15‬س عه سم نهس‬ ‫‪-3‬‬
‫نثسصررر حدس رررعبسق ررر سث رررعلد‪،‬سنثسجرررر س نصررر حد‪،‬سهیرر ر سشر ر عثرسصررر حدستس‬ ‫‪-4‬‬
‫ارردسانامرردسآبسینرر ابسث ررعلدساررعسف هرر س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬سارردس‬
‫اه ای سف ه س‪12‬ساعساه هعبسث علدسه عش دسم سش نح‬
‫نثسصرر حدس رررعبسارررعکسث رررعلد‪،‬سنثسجررر س نصرر حد‪،‬سهیررر سینرر ابسفصررر‪،‬سث رررعلدس‬ ‫‪-5‬‬
‫ارررعسف هر ر س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساررردساهر ر ای سف هر ر س‪12‬ستس رررسرس‬
‫ش عثرسص حدساعساه هعبسآخنواسفص‪،‬سه عش دسم سش نح‬
‫‪ -11‬اندازه فونت متن اصلی رساله‬
‫‪ -1‬مرر اساصرر سث رررعلدسارررعسف هرر س‪B Nazanin, B Zar, B Mitra‬ساررردساهرر ای س‬
‫ف ه سو او نس‪14‬سمم سانلگاسم س نننح‬
‫‪ -2‬اهرر ای سف هرر سف ثمرر س رررع‪،‬سشرررنزسشرررک‪،‬س رررع‪،‬س رررنا س رررعستسقرر ت س رررعستسا ضرررگحعتس‬
‫ناخرر‪،‬سقرر ت س ررعسنتساهرر ای سورر وک نسایساهرر ای سف هرر سمرر اساصرر سث ررعلدسانلررگاس‬
‫م س ننه حس س‬
‫‪ -3‬شر ر عثرسفصررر‪،‬سمعهنر ر س«فصررر‪،‬سات س‪،‬سنتح‪،‬سححح»ساررردساهر ر ای سف هر ر س‪16‬سنثشر ر سانلرررگاس‬
‫م س نننح‬
‫‪ -4‬ینرر ابساصرر سفصرر‪،‬س ررعبسث ررعلدساررردساهرر ای سف هرر س‪18‬سنثشرر سنثسجررر ست رر س‬
‫صررر حدستسارررعسثیعوررر س‪6‬س رررعه سم رررنسپرررعوگاسارررنسایسلررر سارررعالو سصررر حدسه عشررر دس‬
‫م سش نح‬
‫‪229‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬ینعتواسفنی سفص‪،‬س عسادساه ای سف ه س‪16‬سنثش سانلگاسم س نننح‬

‫ابصررن ‪:‬سنثسصرر ثاگکدسث ررعلدسایررشسانرر بسشرر ساعشرر ‪،‬سینرر ابسایررشسارردساهرر ای سف هرر س‪24‬س‬
‫نثشر ر ستسشر ر عثرسایرررشسمعهنر ر س«ایرررشسات ‪،‬سنتح‪،‬سحححس»ساررردساهر ر ای سف هر ر س‪18‬سارررعسثیعور ر س‪6‬س‬
‫ررعه سپررعوگاساررنسایسلرر ساررعالو سصرر حد‪،‬سنثسصرر حدساررعکسه شرر دسمرر سشرر نحسپشرر سصرر حدس‬
‫ین ابسایشس گ س واش دسم سش نح س‬
‫‪ -111‬شماره گذاری صفحههای متن رساله‬
‫ص حدس عبساص سم اسایسمق مدساعساه هعبسث علدساعسای انسانلگاسم س نننح‬ ‫‪-1‬‬
‫ص حدساص سم اسایسص حدساعکسشنتعسم سش نح‬ ‫‪-2‬‬
‫شررر عثرسصررر حدسشرررنتعسفصررر‪،‬سنثسهلرررنس نف ررردسمررر سشررر نستلررر سنثس نصررر حدس‬ ‫‪-3‬‬
‫)‪Header‬رسه ش دسه سش نح‬
‫نثسا ررعحسصرر حدس ررعبسث ررعلدسورردسارردسیاررعبسنثبسوررعسپشرر سه عشرر دسشرر ‪،‬سایسایرر انس‬ ‫‪-4‬‬
‫نثب‪/‬پش سا عن سم سش نح‬
‫شررر عث س رررواثبسصررر حدس رررعبسورررپسنثسجرررر سوعشرررگدسبسارررعالو س ررر سورررپس‬ ‫‪-5‬‬
‫صررر حدسارررعسثیعوررر س‪2‬س رررعه سم رررنسایسلررر سارررعالو سصررر حدستسشررر عث س رررواثبس‬
‫صرر حدس ررعبسثا رر سنثسجررر سوعشررگدسبساررعالو س رر سثا رر سصرر حدساررعسثیعورر س‬
‫‪2‬س عه سایسل ساعالو سص حدساهجعحسم سش نحس‬
‫‪-1V‬مقدمه‬
‫سمحقمسه عش دسش ستسهکعتسذو‪،‬سثاسنثانسم س گنن‪ :‬س‬ ‫مق مۀسث علدسا‬
‫‪ -1‬مق مرردساررعسه ررنس رر گر‪،‬سآشررنعستساررعسممنرر سه شرر دسشرر ستساج بررع ‪،‬سهقرر‪،‬سجرر ستس‬
‫ا نعنسنثسآبس نجعهگ سه سش نه‬
‫‪ -2‬مق مۀسث علدسوعتبسا ضگحعتسفشنن سنثسم ثنسم ض عساحقگمسم سش نحسس س‬
‫‪-V‬ترتیــب و تنظــیم فصــلهــای رســاله علمــی – تحقیقــی دربرگیرنــده مــوارد‬
‫ذیل می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬کلیات تنظیم فصلهای رساله‬
‫شنتعس نسفص‪،‬سای ص حدب اعک آغعیسش ستسادساناگ سیون م سش ه ‪.‬‬ ‫‪a‬ح‬
‫شرر ر عثرسفصرررر‪،‬س)فصرررر‪،‬سات ‪،‬سنتححححرسنثسجررر ر ست رر ر سصرر ر حدسسه عشرر ر د‬ ‫‪b‬ح‬
‫م سش ن‪.‬‬
‫ینرر ابساصرر س فصرر‪ ،‬االفعصرر دسنثسجررر ست رر ستسیوررنسشرر عثرسسفصرر‪،‬سه عشرر دس‬ ‫‪c‬ح‬
‫م سش نح‬
‫ینرررعتواسفنی ‪/‬اگ ن رررعبسفصررر‪،‬س رررعساررردساناگررر سایسثا ررر ساررردسورررپ‪،‬سانلرررگاس‬ ‫‪d‬ح‬
‫م س ننه ح‬
‫‪ -2‬مقدمۀ فصل‬
‫احنوررنسمق مرردساررنابس ررنسفصرر‪،‬سالزامرر سا رر حسمق مرردس ررنسفصرر‪،‬ساررعسمشیصررعتسذورر‪،‬س‬
‫انلگاسم س ننن‪:‬‬

‫‪230‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪a‬ح مق مدسا تبسین ابس«مق مد»سه ش دسم سش نح‬

‫‪b‬ح نثسمق مررردسفصررر‪،،‬سسم ضررر عسفصررر‪،،‬ساثابرررع سفصررر‪،‬سارررعسفصررر‪،‬س رررعبسنو رررنستس‬
‫ا گ سفص‪،‬ساعو سا ضگ سنان سش نحس‬
‫‪ -3‬فصل اول رساله‬
‫فصرر‪،‬سات سنثان گنهرر س بسو گررعتساحقگررمسارر ن ستسمرر اثنسآارر سارردسزرر ثسمی صررنسنثس‬
‫آبسا ضگ سنان سم سش ن‪ :‬س‬
‫‪a‬ح مق مۀسفص‪،‬س‬
‫‪b‬ح یمگندساحقگمسوعس عاقدسم ض عساحقگمس‬
‫االتستسا ا ساحقگمس‬ ‫‪c‬ح‬
‫‪d‬ح ضنتثت‪/‬ا گ ساهجعحساحقگمس‬
‫‪e‬ح امعثوفساص سم ثنسا عن ساحقگم‬
‫‪f‬ح امگگاسو تنستسفنضگدس عبساحقگم‬
‫‪ -1‬فصلهای میانی رساله‬
‫فص‪ ،‬عبسمگعه سادساناگ سم اثنسآا سثاساعو سنثانسا گنن‪ :‬س‬
‫س‬
‫اثائدسپگشگندبساحقگمساعسنو ع سهقعناهدسادس هدسستاض ستسنجگم‬
‫س‬ ‫‪a‬ح‬
‫‪b‬ح شنزسم انستسثتیساحقگمح‬
‫‪c‬ح منعجشدس‬
‫‪ -1‬فصل پایانی‬
‫ه گجدس گنبستسپگشنهعن ع س‬

‫ز؛ فهرست نویسی و ارجاع درون متنی رساله علمی‪-‬تحقیقی‬

‫درفهرســت نویســی وارجــاع درون متنــی رســاله علمــی‪ -‬تحقیقــی مــوارد ذیــل‬
‫مدنظر می باشد‪:‬‬
‫سه ور سمنعا ستسمتخوسنثان گنه سهکعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬ ‫‪ -1‬فهن‬
‫‪ -1‬انلگاسفهن سمنعا ستسمتخوسنثساخگنسث علدسی س–احقگق هس‬
‫‪ -2‬سا رر ر عن سایسثتیس ررررعبساررررگاسال رر ر سمعهنرر ر س ‪APA, MLA, Chicago,‬‬
‫‪Vancouver, IEEE‬سنثفهن ررر سه ورررر سمنرررعا ستمعخررروسارررنابسوعلررر س رررعبس‬
‫می فح‬
‫‪-11‬ارجاع درون متنی‬
‫اثقرررععسنثتبسم نرر سث رررعلدسارررعا سثتیسفهن رر سه وررر سمنرررعا ستسمتخررروسارر ن ستسارررنسا رررع س‬
‫آبساهجعحسم سش نحس س‬
‫ص؛ تنظــیم و انتخــاب محــل شــکلهــا‪ ،‬گــرافهــا‪ ،‬جــدولهــا و فورمــولهــا در‬
‫داخل رساله‬

‫‪231‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫رردسشررک‪،‬س ررع‪،‬س ررنا س ررعستسقرر ت س ررعساعورر سساعهلنناشرر سمرر اثنسیوررنسناثابسوگ گرر س‬

‫منع سانابسسوعرساعشن حس‬
‫‪ -1‬تنظیم شکلها و گرافها‬
‫دسشک‪ ،‬عستس نا س عساعو سناثابسین ابساعش ح‬
‫س‬ ‫‪-1‬‬
‫دسشک‪ ،‬عستس نا س عساعو سنثسم اسو ع سثفنهرسنان سش نح‬‫س‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ -3‬محرر‪،‬سشررک‪،‬ستس ررنا س ررعسامرر سایساتلررگاساثقررععسارردسشرر عث سآبسنثسمرر اسث ررعلد‪،‬ساه یررع س‬
‫م سش نح‬
‫‪ -4‬ین ابستسا ضگ سشک‪،‬س عستس نا س عسنثسیونسآههعسه عش دسم سش نحس‬
‫‪ -5‬شرر عث س ررواثبسشررک‪،‬س ررعستس ررنا س ررعسشررعم‪،‬سیرر نسنتسثج رر سمرر سشرر نسورردسثجرراسات سآبس‬
‫شر ر عثرسفصررر‪،‬ستسثجررراسنتحسآبسشر ر عثرسشرررک‪ /،‬نا سمر ر ساعشر ر حسزر ر ثسم رررع ‪،‬سشرررک‪،‬س‪6‬سایس‬
‫فص‪،‬س حسادسص ثتسشک‪،‬س)‪6-3‬رسهعحس واثبسم س نننحس‬
‫‪ -6‬شرر عث س ررواثبسشررک‪،‬س ررعستس ررنا س ررعسنثس ررنسفصرر‪،‬سایساا رر اساررعساه هررعبسفصرر‪،‬سزرر ثس‬
‫مر ر‪،‬ساهجعحسم سش نح‬
‫‪ -7‬نثس نا س عساعو سمح ث عسناثابسین ابستستاو ساعشن حس‬
‫ابصرررن س‪:1‬سنثسصر ر ثاگکدسشرررک‪،‬سورررعس رررنا سایسمنقمر ر س نف ررردسشر ر ساعشر ر ‪،‬سهیرر ر سینر ر ابس‬
‫شک‪،‬سوعس نا ستس سرسمنب سآبساوونسنان سم سش نحس س‬
‫ابصرررن س‪:2‬سنثسصر ر ثاگکدسشرررک سناثابسونر ر سجرر ر ساعشر ر ‪،‬س رررنسجرر ر سنثسینر ر ابسشرررک‪،‬س‬
‫ادسص ثتس)الفر‪،‬س) رستسحححسمشیوسم س نننحس‬
‫‪-11‬تنظیم جدولها‬
‫دسق ت س عساعو سناثابسین ابساعشن ح‬ ‫‪-1‬‬
‫دسق ت س عساعو سنثسم اسو ع سثفنهرسنان سش نح‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ -3‬محررر‪،‬سقر ر ت س رررعسامر ر سایساتلرررگاساثقرررععساررردسشر ر عثرسآبسنثسمر ر اسو رررع ‪،‬ساه یرررع س‬
‫م سش نح‬
‫‪ -4‬ین ابستسا ضگ سق ت سسنثساعالبسآههعسه عش دسم سش نحس‬
‫‪ -5‬شرر عث س ررواثبسقرر ت س ررعسشررعم‪،‬سیرر نسنتسثج رر سمرر سشرر نسورردسثجرراسات سآبسشرر عث س‬
‫فصررر‪،‬ستسثجررراسنتحسآبسشر ر عثرسشرررک‪،‬سمر ر ساعشر ر حسزر ر ثسم رررع ‪،‬سقر ر ت سشر ر عثرس‪5‬سایس‬
‫فص‪،‬سنتحسادسص ثتسشک‪،‬س)‪5-2‬رسهعحس واثبسم س نننحس‬
‫‪ -6‬شرر عث س ررواثبسقرر ت س ررعسنثس ررنسفصرر‪،‬سایساا رر اساررعساه هررعبسفصرر‪،‬سزرر ثسمر ررر‪،‬س‬
‫اهجعحسم سش نح‬
‫ابصرررن س‪:1‬سنثسصر ر ثاگکدسشرررک‪،‬سورررعس رررنا سایسمنقمر ر س نف ررردسشر ر ساعشر ر ‪،‬سهیرر ر سینر ر ابس‬
‫شک‪،‬سوعس نا ستس سرسمنب سآبساوونسنان سم سش نحس س‬
‫ف؛ چاپ و نشر کتاب‬
‫نثسصرر ثاگکدسو ررع س ررعبسنث رر ستسم رر سنث رر سایرراسایساررألگ ستسانق رردسزبررمسلررزت سحسنورر س‬
‫مناقررر سذوصرررالزسایسزنورررمسههعن رررعبساه شرررعثاا سخص صررر سورررعسنتل ررر ساررردسورررعرستسهشرررنس‬

‫‪232‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫رررسنن سمرر سشرر ه ‪،‬ساررردسقرررزسف هرر ستساهرر ای سف هرر ‪،‬سنثس رررعونسمرر اثنسارررعا سمرر انسمرررناب ستس‬
‫من ث ساواسث ن نسم ساعش ح‬
‫و ع س عبسنث ستسم سنث سادسا ن ثنسج ستیونبسانلگاستسوعرسم س نننح‬
‫ح؛ حیطه‬
‫اورراسث ن رر نسصررن سنثسمرر ثنساررألگفستانق رردسو ررع س ررعبسنث رر ‪،‬سم رر سنث رر ستسمنقرر س‬
‫وررردسا ر ر سایضرررعبسورررعنثسی ر ر سم ررررعتساحصرررگالتسیرررعل سارررنابسم ررررعتساحصرررگالتس‬
‫یررعل سا لگرر سمرر سشرر ه سجعارر‪،‬سا بگررمسا رر حسو ررع س ررعستسمنررعام سورردسا رر سایضررعبسوررعنثس‬
‫ی ررر سایسآنث س رررعبسشیصررر ستسورررعسآنث س رررعبسخرررعث سایسم ررررعتساحصرررسگالتسیرررعل س‬
‫افغعهر عبسا لگ سم سش ه ‪،‬ساعا ساواسث ن نسه ساعشن حسس س‬
‫س؛ منظوری وکاربرد‬
‫اورراسث ن رر نسورردسنثس رردسفصرر‪،‬ساناگرر ستسانلررگاس ننورر ‪،‬سسامرر سایسمنلرر ثبسمقررعحسمح ررنحس‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سجعارر‪،‬سا بگررمسارر ن ستایضررعبسوررعنثی سمک ررفسارردسثیعورر سآبسمرر س‬
‫اعشرررن حاعسمنیر ر ساالقرررناسشر ر بساوررراسث سن ر ر نس رررعونسث ن ن رررعسم غر ر ستفعجر ر سای برررعثسمر ر س‬
‫اعشن ح‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪233‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪234‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫طرزالعمل های مربوط معینیت امور محصالن‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪235‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪236‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬

‫الیحه ی سیستم کریدیت مؤسسات تحصیالت عالی‬

‫برای دوره ی تحصیلی لیسانس‬

‫‪237‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪238‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫ش‬ ‫زی تتد یرت‬ ‫سیست ک تتتحد ح یرتتدث ش رهاتتی‬ ‫سیست ک یدیتتایر ز تتدحی ت ییت یت‬
‫ذیدش ح رطبیق یب شا‪.‬‬ ‫جه ن‬
‫یرتت ح یستت د ف یتت حی زثتت حن ز رب تت ل‬ ‫جدیتت ن یستت یش سیستت ک رهاتتیال تت ک‬
‫و ت ن ت ح تسس ت ل رهاتتیال ت ک یر ت ت ش د تتمی ی ت ی بتتد یتتاف ت‬ ‫زی ی ت‬
‫ش ی ر زین سیس ک ص ل تثق رطبیق ح چ کش ش ماف ثدز زف آن دث ع ید ‪.‬‬
‫اف زس س رطبیق ح یت د زیتن سیست ک آن زستر رت ثا کیتر ح ستهک ییتدش هاتج جدیت ن‬
‫یرت ت ایت‬ ‫م یت ش آ ت یش یرت د ز رت ف ح رق یتتر یتتد ح سیست ک رهاتتیال ت ک‬
‫مد ز یست یوتای ییتدز زیتن سیست ک ز اطت ف تذیدرد زستر ح ثدصتر ت ش یرت د‬ ‫ش جه‬
‫ح ه دش ز دزش هاج ثدز ک یوا‪.‬‬
‫جهتتر صتتدث جتت ی ح تتر ح یرتتدثر ستتدی تتدزش‬ ‫زیتتن سیستت ک ثدصتتر تت ش حز اتت‬
‫هاتان ت یت یدث ت‬ ‫هاان ی شت ثتدز ک ت یتد ح ایت ت ش یتق ثا کیتر ح ست‬
‫ش ‪ .‬زین سیس ک ستتحکیر ت ح ثا کیتر ت ش زست زن یت یرت د اثموتا ید یتاف ح ت‬
‫شا ر ز ی ش م ح مچو ن ر ز ی ش م ش ید زن اط ف ید ‪.‬‬
‫سیس ک یدیایر رسهیال ح ز ت ل ثدزییتدش ز تش ت ی ت زش ثتدز ک ت شت یت تک‬
‫زی که ظ ح ری تک زی رتد شتی ف ح تک زی رتد تدا ز ات ش ر ز ت ی ت ش هاتج رتد یدث ت‬
‫ز‬ ‫ش ‪ .‬چو چت ی یت هاتج ت ر ز تا ت ز تازیف یت یت رت زن ث تدشی ت ک ح یت ی ت‬
‫س تت یش ز یتت ستت ی ‪ .‬هاتتج تت ر ز تتا قتتاز یدیتتایر تت یش ز تت تسستت ش ی تتد‬
‫آن ی ت‬ ‫آ یش ت ز ق ت ب ح ت ر دف ص ت ل ی ت روه ت س ت ی ز ح ت ف یتتد ی ت‬
‫ح دثت ت تسست ش‬ ‫تتاف زستتری ت رمت سمست د ح ست ب آ یشت ز ح آن تتک ت مت و‬
‫د ‪.‬‬
‫ت ی دش تتدز ییتتد ح زی زر ت‬ ‫ری زستتر شتتی ف ت ش یهو ت ح ی یر ت زش یرتتبد س ت ت‬
‫هتتب ت رش ی ت ی ت ن س ت ز اتتدزف ت متتج آیتتا ح هاتتان ت ط کا ت ل ز ت ث رر ت یق‬
‫مت‬ ‫ید ا‪ ( .‬میم شم ف‪ ) 2‬یتا حییهت ش زست ش ت حییهت ش رمت ح تر تد عت یت‬
‫و ت ن ت بتتاب یتتد ‪ .‬یتتا رم ت یپ رموتتر ت سیست ک تتورک ز ییت ح ت ی دش ت ز‬
‫س ح حش زردت رتاز ید ز ت ث جهتر ز رقت ش ستطی ثا کیتر ت ش مت آ هت امت ب یتد ‪.‬‬
‫شتتی ف ت ش تتتحد تتد تتدز ش ح ره تتیک حز تتک زی یت ح م ت ش مت یت ن یپ رموتتر ت ش‬
‫ت یش‬ ‫آیتتا رت هاتتان تتدزش ر میتتج ات ن د ت ش ست‬ ‫ت ت حجت‬ ‫د تتم‬
‫ز وا زی روت ع ز دت ن ست هیا شت ا‪ .‬تاحن رد یتای ریهت ش جایتا هیتر زی یت ز عت ش‬
‫م ت تسس ت ل رهاتتیال ت ک ی ی ت تتتحد ی تتدش زیتتن زس ت ر قت ت یتتد ‪ .‬زیتتن‬ ‫یت‬
‫و هتت ح تسستت ل رهاتتیال تت ک‬ ‫ریهتت تتج رطبیتتق تتدزش هاتتان حیز تت ح شتتب‬
‫شا‪.‬‬ ‫اص‬

‫‪239‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫ف (‪ )43‬قد ف آ یش ح ف کیس س روریک ید یاف زسر‪.‬‬ ‫زین ریه د بو ش‬
‫تعریفات‬
‫مادۀ دوم‪:‬‬
‫ز ی ت ی ی ت ز ب ت ت ف ح ب ت ل زی حزیتتا‬ ‫(‪ :)Credit‬یدیتتایر (‪ )Credit‬ت هه ت‬ ‫‪ .۱‬کریدددی‬
‫ح ستتهک تتد‬ ‫س ت زستتر ی ت تتد زس ت س آن ا ت ن ح ف ش رهاتتی ت ره ی ت سمس ت د ت‬
‫یت ست ر‬ ‫عتتم ن ا ت ن س ت رایتتین ت ش ت ‪ .‬ی ت یدیتتایر ی ت ه ت ست‬
‫یقتت حس‬ ‫تت ب سمستت د(‪ )1۶‬ستت ر ستت ‪50‬‬ ‫ستت ‪ 50‬یقتت حس رتتدش ح‬
‫ست ست ر‬ ‫ر دزر ت ز ح ی ت‬ ‫رتتدش ز تتد ت ییتتد ‪ .‬حس ت ر رطبیق ت ل ح ی ت ی ت م ت‬
‫‪.‬‬ ‫ش‬ ‫ا ب ی س ر س ه سب‬ ‫س ژی ی س ی ش ی ثا کیر ش ی یوی‬
‫ت آن م ت‬ ‫(‪ )Year Academic‬بت ل زی س کیستتر یت‬ ‫‪ .2‬سددال تیل د ی‪ :‬ست ب رهاتتی‬
‫س ت ر ت ش س ت ش ت ج سمس ت د ت ش س ت ر میتتج ت ش ت ا‪ .‬زیتتن س ت ب ر ت س ت ب‬
‫رق یم یستر‪ .‬یت ست ب رهاتی ت ی ت ش امت ب تد ز تاف ش یتا ز تج ح سمست د‬
‫شا‪.‬‬ ‫س‬
‫‪ .3‬سمسدد‪:‬ر‪ :‬تتیک ستت ب ستت یتت سمستت د (‪ )Semester‬بتت ل زی ی تت زی ح ح ف ش ستت ب‬
‫رهاتتی زستتر ی ت ت آن هاتتج ی ت دی ت ی ت زی رهاتتی ش ز زیمت ب ت م یتتا‪ .‬مت‬
‫تتاب سمس ت د جبتتدزن‬ ‫ت ت ی ت ش ت ا یتتا‬ ‫جدی ت ن ا ت‬ ‫ست ل ست یت‬
‫ید ا‪ .‬ی سمس د تاحن ز ه ت ل شت ف ه ت ش ست ( ت ست ب رقت یم ) ز تد ت ‪-‬‬
‫یید ‪.‬‬
‫ت‬ ‫ه ت یت یه ت ت شت یت‬ ‫‪ .4‬هف‪:‬ۀ درسی‪ :‬ه ت ش ست (‪ ) Academic week‬ت‬
‫رد زشتتر ا صتتیر رتتدشی م ت ح ی ت‬ ‫آن ی ت ن یتت ث تتدزش زیم ت ب تتد یدیتتایر ح ت‬
‫س ی ش آن رد یدث شاف زسر‪.‬‬
‫تب‬ ‫ت ی شتتاف آ ه ت ی ز تتا ی ت‬ ‫‪ .5‬سدداتات ضددایش هدددس و سدداتات ‪:‬برا ددی‪ :‬س ت ر‬
‫سمس د زشت ب د تم آ هت س زیتد رتاف زستر‪ .‬ست ل جبدز ت ت ست ر یه ت‬
‫تتاب ست ل ت ی شتتاف ح ت تتاف ر میتتج ت ز شت ج ات ن ست‬ ‫ت شت ی ت‬
‫ز تت و ستت رتتد تت ا صتتی ل‬ ‫تت ب سمستت د زیتتد تت ید تتا‪.‬‬ ‫ز تت و ستت‬
‫عم ن ح صاح یا و ن روریک ید ‪.‬‬
‫‪ .۶‬مضددام ا اساسددی‪ :‬عت ین زس ست (‪ )Courses Core‬بت ل زی عت یو ز تتا یت آ ت یش‬
‫ز‬ ‫شتتا ح رهتتازن عتت ین زصتت‬ ‫تت‬ ‫آن تت تتدزش ح ح تت زصتتج عتتم ن ح شتت ری تت‬
‫وا‪.‬‬ ‫رر یج‬

‫‪240‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫(‪ )Professional Courses‬تت‬ ‫ستت‬ ‫‪ .۷‬مضددام ا م‪:‬مددی مسدد ی‪ :‬عتت ین ی متت‬

‫ز ت ست ی ا‪.‬‬ ‫شت یت تدح ل ی مت ح قیتد تج رات یب ست‬ ‫یه‬ ‫ع ین س‬
‫وا‪.‬‬ ‫و ن زین ع ینی ش ش زص ز رر یج‬ ‫اع‬
‫(‪ )Elective Courses‬ت ع ت یو یه ت ت ش ت‬ ‫‪ .۸‬مضددام ا ا ‪:‬بددا ی‪ :‬ع ت ین ز د ت‬
‫ت سمس ت د دی ت ز ت یتتد ‪.‬‬ ‫ی ت زی س ت ش ه ت رهاتتی تتد زس ت س د ت ش ج ت‬
‫ت ب ح ف ش رهاتیج یتد ‪ .‬ه تد‬ ‫هاج ر ز تا ی ت زی چوتا رت ی زی زیتن عت ین ز‬
‫ش ش زص هاج ز رب ط ز ا‪.‬‬ ‫زسر ع یو یدث ش ا ی‬
‫رم ت پوون ځی ت ش تسس ت ل‬ ‫‪ .۹‬مضددام ا هنهن‪:‬ددن ه دمنل‪ :‬ب ت ل زی ع ت یو ز تتا ی ت‬
‫رهاتتیال تت ک رتتا یس ت ید تتا وتتا (حق ثتتر زستتا ی ر ت یب ا صتتدی ی ت ن ت ج ی‬
‫پوون ځی ت ش قیتتد‬ ‫یه یتتر هتتیک ییستتر ح یمپی ت رد) ح رتتا یس عتتم ن رد یتتر تتا‬
‫شا‪.‬‬ ‫ز ی ش‬ ‫س‬
‫‪ .۱۰‬مضددام ا ه د ا ددا ‪ :‬ع ت ین تتیش ی ت ی (‪ )Prerequisite Subjects‬عت یو ز تتا یت‬
‫شتا‪ .‬تا زیمت ب‬ ‫ب ب ح زیم ب ثق ش آ هت بتج زی ح ح ت عتم ن اتاش تدح ش ت‬
‫ید ‪.‬‬ ‫شم ب هاج عم ن زص‬ ‫ثق ش چوین ع ین‬
‫ش رت ج زی ز تاز ح یتدحف زستر یت تدزش‬ ‫‪ .۱۱‬کند مبدر‪ :‬یت مبد(‪ )Code Number‬رت‬
‫ح‪.‬‬ ‫د عم ن ح ز رب ط آن پن ځیی یپ رمور ح عم ن این ی‬ ‫شو س ی‬

‫اساسات‬
‫مادۀ سنم‪:‬‬
‫‪ .1‬ح ف ش کیستت س تسستت ل رهاتتیال تت ک زثح ستت ن یتتا زحستتک چه ستت ب رتتر‬
‫سمس د ح ح ف ش س دش حست ب چهت سمست د ت شتا ز ت یت هاتج ت ر ز تا یح رتد‬
‫ح ی یدرد آن ز ر میج م یا‪.‬‬
‫بت ح ردوی ت اتا زی ر میتج ات ن ست‬ ‫‪ .2‬س ب ش رهاتی تدزش پون ځی ت ش ت‬
‫ید ‪.‬‬ ‫آ ه رایین‬
‫مادۀ چهارم‪:‬‬
‫ح ف ش کیست س ‪ 13۶‬یدیتایر ح یتتا زی تتد آن د ت ط ت ت ب ح ف ش‬ ‫یتا ز تتج یدیتتایر ت‬
‫رهای ش د ت ت ف ح زی ‪ 21‬یدیتایر یت سمست د رزت حی مت م یتای هاتج تم‬
‫شا‪.‬‬ ‫ر میج رم یدیایر ش یروه شاف یپ رمور ی پن ځی‬
‫مادۀ هنجم‪:‬‬
‫ع ت ین ح ف ش کیس ت س ت ع ت ین زس س ت ی ع ت ین رداا ت ی ع ت ین ز د ت ح ع ت ین‬
‫و ن شم ب رقسیک ت شت ا‪ .‬عت ین زس ست یتا یتا زی تد ‪ 30‬ثیاتای عت ین رداات‬
‫یتتا ز تتج ‪ 50‬ثیاتتا ح عتت ین ز دتت تت شتتم ب عتت ین و تت ن شتتم ب ‪ 12‬ثیاتتای‬
‫تت یدزفی ستتمیو ی ستت ژی ز هتت ن حک تت ح ر میتتج تتدحژف ش یپ تت ‪ ۸‬ثیاتتا عتت ین ح ف‬

‫‪241‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫کیست س ز زی ت ز م یتتا ح متتدزل آن زی ‪ 100‬متتدف ه ستتب ت یتتد ‪ .‬ثیاتتاش عت ین تتذی‬

‫ان را یم ( میم ش شم ف ‪ )10‬یوز یاف شاف زسر‪.‬‬
‫مادۀ هشم‪:‬‬
‫رایتتین ثهدستتر تتد یتت زی ی تت ش تت ش عتت ین زس ستت ی عتت ین ز ا صتت عتت ین‬
‫ز دت ی عت ین و ت ن شتتم ب ح رتتاحین ا ت ن رهاتتی زی صتتاییر یپ رموتتر ت ت ف ح‬
‫شا‪.‬‬ ‫دزیج زی ی د زرجدز‬ ‫اا زی‬
‫مادۀ هف‪:‬م‪:‬‬
‫تین حی یرت د زی ح ست ر رتا یس مت یتد ‪ .‬یت ت ش رطبیقت ل زست و‬ ‫ی عم ن‬
‫ی ت حی ر ت چه ت س ت ر ح ی ت ت ش س ت ی ش ت ر ز تتا حی رم ت شتتای ع ت ین ی ت و ت تتد‬
‫ه یتت ل ح زثقتت ش یپ رموتتر اتت ل تتا (ررتتایاش) رتتا یس تت ید تتای ستت و زی‬
‫شوا‪.‬‬ ‫ثقدف زحب ف ه ک‬
‫مادۀ هش‪:‬م‪:‬‬
‫شتا‪ .‬راتاز یدیتایر ت‬ ‫ی عم ن ی ی س یت ه ت یتا زی تد ز زش تود یدیتایر ت‬
‫ان را یم ردص ید ( میمی ش شم ف ‪)10‬‬
‫مادۀ هم‪:‬‬
‫شتتا ( تت زستت و ش‬ ‫‪ .1‬هیتتر ستت هاتتج یتت سمستت د (‪ )1۷-21‬یدیتتایر تت‬
‫هاا ی د از سمس د ب ز ا) ( ط ق میم ش شم ف حبر (‪)10‬‬
‫ر ز ا زی‬ ‫ره ک زس ر ح ح یپ رمور د‬ ‫‪ .2‬هاج ر ح ه س زی حبر یدیایر‬
‫راقی ی ی ح عم ن صدف رد م یای شدط آ رااز یدیایر زی یا ز ج (‪1۷‬یدیتایر)‬
‫میم ش شم ف ش ‪ 2‬ج زسر)‬ ‫یین رد ی یا‪( .‬حبر ع ین ح یدیایر‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫زس زن ح یپ رمور ش د ت ط تم ت ردریت ح ز تا یت س ت ش ادثت شتاف ت کیست‬
‫( د ت صتتوه ) تتدزش تتد عتتم ن بتتج زی شتتدحع سمس ت د ت شتتوا‪ .‬ی ت س کیس ت یتتا‬
‫زست ت زن د ت ت ی وت ت حین ح هتتتد زل د ت ت ش ست ت ی حش یرتتتبد سی حش ز ییت ت‬
‫ز ازف ی ییدش عم ن ح ی د ا ل دح ش ز ز زی م یوا‪ (.‬میم ش شم ف ش ‪)3‬‬
‫مادۀ یا دهم‪:‬‬
‫یربد ی س یا زی تد ی شتش ت متج آیتا رت ستهک ییتدش ح ثا کیتر هاتج ز رت ف ز ف‬
‫شتت (شتت ید هتت ش)‪ .‬تت زیتتن ورتت تت تت ه ی تت زی حشتته ش تت ین هاتتج هتت ش‬
‫(‪ )SCL‬زس ه ف امج ی یا‪ ( .‬میم ش شم ف ‪)3‬‬
‫مادۀ دوا دهم‪:‬‬
‫هاج یا یازی د ر ت ک ه ت ش ح اتا زی شتدحع سمست دی تدزش یت س ت ش شت ج ات ن‬
‫تتد سمس ت د یتتا آن حبتتر ت م یتتا‬ ‫حبتتر ت م یتتا‪ .‬ی ت س ت ی ی ت ی ت هاتتج‬
‫ت ش وتا ج زیتن ریهت ح ی تتد‬ ‫ومت ح یت یپ رموتر د ت بتق ت‬ ‫رت ف ت زست‬
‫ومت تتدزش یتا ز تتج تتد‬ ‫ومت ش پون ځی د ت ط رایتین ت شت ‪ .‬راتین یت زست‬ ‫زستو‬

‫‪242‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫یسر هاج زی دف یپ رموتر د ت ط صت ل ت ییتد یت ستتحب یتج رت ال هاتان‬

‫ثا کیتر ت ش زی یت زست ه ستب ت‬ ‫ز ط سیس ک یدیتایر ت شتا ح زیتن یت‬
‫ید ‪ (.‬میم ش شم ف ش ‪)2‬‬
‫مادۀ س زدهم‪:‬‬
‫شت ج‬ ‫یپ رموتتر ت تیتتم ز تتا جهتتر ثتتدز ک آح ش ی یو ت ش ز د ت ن تتدزش ع ت ین ز د ت‬
‫هاتتج‬ ‫ات نی کستتر عت ین د ت ط ز رهیت ح اتتا زی رلییتتا شت زش مت پوون ځی ز یت‬
‫وا‪ ( .‬میم ش شم ف ‪)10‬‬ ‫دز‬
‫مادۀ چهاردهم‪:‬‬
‫ت ب ح ف ش رهاتتیج تتدزش ی ت س ت ب ح صتتدف ی ب ت ت ریتتج اق ت ب‬ ‫‪ .1‬هاتتج ی ز تتا‬
‫زستر رهدیتدش ت ز بتج زی آقت ی سمست د ح یت‬ ‫ر جیج ز تذ م یتا‪ .‬زیتن صت ل یتا‬
‫صتت ل زثقتت ش‬ ‫زکتت ه تت ش چهتت زی سمستت د تت دزیتتج م یتتا‪ .‬رق تت ش تتذی‬
‫ش ‪.‬‬ ‫ح ور ش ی سر و ن ذیدث‬ ‫پن ځی د‬
‫‪ .2‬د ی ف هاج زحد ح ت ع یتاز ی حت ش ت ی ز یت قیتد د بت همتج آستی ت ش شتایا‬
‫جسم ح حز یتد یت ت قی تر س ستج شتاف ح ز تا ات ن ی تدش ز ر میتج یوتا‬
‫رلییتا آن تدز ییتد ی‬ ‫شتا ح ت‬ ‫ا بتد ا ت‬ ‫ت زست س زستو‬ ‫ح زین ی کر دزش‬
‫زیتتن صت ل تتال چوتتین قی تتر ت زست س رلییتتا شت زش مت پوون ځی ت ر جیتتج یت‬
‫ید ‪.‬‬ ‫س ک ش هاج ه سب‬
‫‪ .3‬دزش هاتان ز ت م تج یت وت د ح ت یمتج ز وتا ات ن ی تدش ز ر میتج م یوتا ح‬
‫زیتن ی کتتر تتدزش پوون ځی ت زستتو ا بتتد ا ت شتتا ح ت رلییتتا آن تتدز ییتتد ی زیتتن‬
‫ست ک ش‬ ‫ص ل تال چوتین قی تر ت زست س رلییتا شت زش مت پون ځی ت ر جیتج یت‬
‫ش ‪.‬‬ ‫هاج ه سب‬
‫زحتد یت ز م قیتد د بت ح تذ اقت بی شت زش‬ ‫‪ .4‬ص ل رق ت ش ر جیتج تدزش ت ش ح‬
‫م یا‪.‬‬ ‫رامیک زرد‬ ‫سس رهای‬ ‫وه حش زش م‬ ‫م‬
‫مادۀ ها زدهم‪:‬‬
‫تد شت زی صتاییر یپ رموتر ت ت ف یت‬ ‫رهیت ی رتاحینی راتتایج ح رزایتا ات ن ست‬
‫شا‪.‬‬ ‫اا زی رلییا یمی ۀ ا ن ح رلییا ش زش م پن ځی ج رطبیق‬
‫مادۀ ها زدهم‪:‬‬
‫دزش پون ځی ح ح یتدف‬ ‫ز یس‬ ‫آن ح یدف زحب‬ ‫مبد زسر ی‬ ‫ی‬ ‫‪ .1‬د عم ن ز زش ی‬
‫شا‪.‬‬ ‫عم ن حسمس د‬ ‫ا آ د یا د ط‬
‫ح ز یس دزش یپ رمور حچه‬
‫( میم ش شم ف ‪)10‬‬
‫م یا‪.‬‬ ‫‪ .2‬ح ا زحب ی د سمس د رهای ح ح ا ااش یا دا ص د عم ن ز زث ف‬

‫‪243‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ هفدهم‪:‬‬
‫تد ست ب‬ ‫‪ .1‬د یپ رمور رد ز ت ل ستر زشت ش ت یش تدزش هاتان تد صتوم‬
‫وم رایین یوا‪.‬‬ ‫ی زس‬
‫وم ط ق شت ش رهاتی شت ید زن رایتین ید یتاف ح ستتحب رمت ز ت زی یت‬ ‫‪ .2‬زس‬
‫شا‪ ( .‬ریه ش هیر زی ی زس زن دزجا ش ‪).‬‬ ‫ش ید زن یش‬
‫ار یا ی و ام‪:‬یا‬
‫مادۀ هژدهم‪:‬‬
‫ر میتج ات ن ی تتدش عتتم ن ح یت یت س ی مت ت شتتا‪ .‬ه ت ح تتود ثیاتتا ی تتدش‬
‫ست ل ست شتتدط شتتم ب ز هت ن هت ی عتتم ن د ت ز ست ت شت ‪ ( .‬تتمیم‬
‫ش شم ف ‪)4‬‬
‫مادۀ زدهم‪:‬‬
‫هدح یتر زی متتدف‬ ‫ست ل رطبیقت ل مت ن عتتم ن جت‬ ‫یرت د زی ‪ 25‬ثیاتا قیتد ی تتدش‬
‫ش رطبیق ل ش ‪.‬‬
‫مادۀ س‪:‬م‪:‬‬
‫‪ .1‬مدف ش ی ی تدزش تد عتم ن ‪ 55‬ثیاتا ت شتای تاحف تد آن ر میتج‪ ۶0‬ثیاتا زحستک‬
‫ش ‪ ( .‬میم ش شم ف ‪)۶‬‬ ‫زس‬ ‫د سمس د ری‬ ‫م‬
‫‪ .2‬زحسک متدزل چوتین ه ستب ت شت ‪ :‬راتاز یدیتایر تد عتم ن تدن متدف ش هت ی‬
‫عتتم ن تتذی ید یتتاف ح زمت ع متتدزل ع ت ین ز هت ن ز ف شتتاف رقستتیک زمت ع راتتاز‬
‫یدیایر ش م ن ع ین ش ‪ ( .‬میم ش شم ف ‪)۷‬‬
‫و ی م‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫ع ین ره ی یج ص ل یید ‪:‬‬ ‫ز یی‬
‫‪ .1‬ز ه ن ه ی زی‪ 50‬زک ‪ ۶0‬ثیاا ( میم ش شم ف ‪)۶‬‬
‫‪ .2‬ز ه ن صوه ی ‪ CBL‬ح ‪ ( .٪20 PBL‬میم ش شم ف ‪) ۶‬‬
‫‪ .3‬رطبیق ل ی ی م ‪ ( .٪20‬میم ش شم ف ‪)۶‬‬
‫‪ .4‬ع ت ین ح ی ت س ت ی ی ت تتدح ل ت ی ت م ت ی ت رطبیق ت ل از تتا ز یی ت متتدزل آن‬
‫زی‪ ۶0‬زک ‪ ٪۷0‬ه سب ید ‪.‬‬
‫‪ .5‬ز ییت تتدحژف ش صتتوه ی ی ت یدزثی ی ست ژ ح آ ت یش رتتا یس زی صتتاییر نوسعثا نر س ت ش‬
‫شا‪.‬‬ ‫د‬
‫و دوم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫ح ی ت چوتتا عتتم ن ی ت یم تتد زی اتتم یدیتتایر ت ش م ت ن سمس ت د‬ ‫‪ .1‬دی ت ف هاتتج ی ت‬
‫مت ن عتم ن یت عت ینی یت‬ ‫تد‬ ‫ت ت ز تذ متدف ی یت‬ ‫شا هدح ی ق ی ح‬
‫ت ش تتین ح سمس ت د ح ی ت‬ ‫ات‬ ‫تتدزش ر میتتج ع ت ین ی ت‬ ‫هس ت ن ید یتتاف ح‬
‫یر رس سج زی ز ل یج زس ه ف ر ز ا‪.‬‬ ‫سمس د ش ااش‬

‫‪244‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ز تذ‬ ‫آن متدف ی یت‬ ‫ه ت زش رتد ت راتاز عت ین یت‬ ‫الف‪ -‬راقی ی س ح زک چهت‬
‫ک ی س سپدش م ن ز ه ن‪.‬‬ ‫وم ف زسر ح‬
‫ه تت یتت اتت ب‬ ‫ب‪ -‬ز زتت حییهتت ش ستتپد ف شتتاف زی تتدف یپ رموتتر تتدزش ح زکتت چهتت‬
‫ت رت ف ت‬ ‫ت ک آ ت ی ستتپدش م ت ن ز ه ت نی‬ ‫ه ت زش ی ت س شتتا ح‬
‫یپ رموتتر د تت رقستتیک زح تت ل ز تتذ ز هتت ن هاتتان یتت ز ردریتت ح اتتا زی تت ک‬
‫ز هتت ن یپ رموتتر د تت تت ید ز هتت ن ز یتتدف یتت ه تت اتت ل ستتم تت‬
‫م یا‪.‬‬ ‫پن ځی ز س ب‬
‫ص ر یت راتاز هاتان یم تد زی تود هتد شتوای ستپد ن یت ز هتدز ش ت هاتج زی‬ ‫ج‪-‬‬
‫ح ر این آن‪.‬‬ ‫حز ذز هن‬ ‫دف یپ رمور د‬
‫د‪ -‬راقی ت ی ت س ح ی ت ی ت ز هتتدز ش ح ز تتذ ز ه ت ن یتتا بتتج زی شتتدحع ز ه ت ل سمس ت د ی ت‬
‫ت رقستتیک‬ ‫آن تتدز ز ی صتت ل ییتتد ‪ .‬پوون ځی تت ر ت ف ش یپ رموتتر د‬ ‫هاتتج‬
‫ز ردریتت ز ف ح اتتا زی تت ک ز هتت ن یپ رموتتر‬ ‫زح تت ل ز تتذ ز هتت ن هاتتان یتت‬
‫م یا‪.‬‬ ‫پن ځی ز س ب‬ ‫ص ل سم‬ ‫ید ز ه ن ز یدف ی ه‬ ‫د‬
‫‪ .2‬تتد یتت ف هاتتج اتتم یدیتتایر تت ش یتت سمستت د ز ر میتتج متت ف شتتای زحستتک متتدزل‬
‫ید ‪.‬‬ ‫اف ه سب‬ ‫ز ه ن آن اا زی ر میج یدیایر ش‬
‫‪ .3‬د ی ف هاج رمت عت ین ز هت ن ز ف شتاف متدف ش ی یت یدث ت و ز ت زحستک ایوت‬
‫ز ف د ف شای سمس د ااش ز رق م ف ح دزیش ز ط ی ب ز ف ش ‪.‬‬
‫‪ .4‬دی ف هاج هدح ح ی ی ی ح ی چوا عم ن صت ر یت وزت ف ثیاتا یدیتایر ت ز‬
‫ح اا زی ر میج ی س ح ی ی ز هدز ش ی ی ح عم ن متدف ش‬ ‫ر میج م ف شا دزش‬
‫یت ح یت‬ ‫ی ز ذ م یا روه عم ن ی شاف ز جدی ن ح ه آ ف ی دزش س‬
‫ثدصر ح ه ی د ر سک‬ ‫س دزش آ دین‬ ‫ح عم ن ی ز ه ن ز ف ح ص ل ی‬
‫ت صت ل زیمت زی پون ځی د ت‬ ‫یمی ۀ ز ه ل ز ه ش ز ذ ید یاف ح ص ل یت‬
‫ید ‪ .‬ی یی رد زی ح عم ن چ س ح اا زی زید شان ی س یت یت ز هتدز شی‬ ‫وه‬
‫م یوا‪.‬‬ ‫ی م ن سمس د ر ق ید یاف ح ع ین ی شاف ز سمس د س ب ااش ر دز‬
‫ید ‪.‬‬ ‫‪ .5‬ز ه ل چ س ش ااش هاان زی صا مدف ه سب‬
‫‪ .۶‬تتد ی ت ف یز ت ش ز ه ت ن ه ت ی عتتم ن زی ج ت زس ت ت ر میتتج (‪ )incomplete‬ز ت‬
‫ز ف شتتاف شتتا ( یتت ستتمر ز هتت ن چتت ن ز هتت ن صتتوه ی ی تت ی رطبیقتت ل ح یتت‬
‫مت ن سمست د زیتن هاتج رت ر میتج‬ ‫ز ه ل ه ی ز ر میج تد ف شتا) زحستک زمت‬
‫یز ش مت ن عتم ن ه ستب مت یتد ‪ .‬عتم ن ر میتج رتاف (‪ )incomplete‬یتا رت‬
‫آق ی سمس د ااش ر میج ید ح ز آن یپ رمور ی وه د ط ز زئ م یا‪.‬‬
‫و سنم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫آن سمس د ز ر میج‬ ‫سمس د ر ز رق یوم یا ی ام یدیایر ش حبر شاف‬ ‫‪ .1‬هاج ی‬
‫ید ‪.‬‬ ‫ق شا یک یدیایر ه هاج ه سب‬ ‫م یای ص ری یدیایر‬

‫‪245‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ .2‬یت ی هتتدح ح ق یت ز هت ن یرت د زی اتتم یدیتتایر ت ش یت سمست د یت هاتتج‬

‫آن یت‬ ‫آن حبتر ت یتد فی یت مت ن سمست د هست ن ت یتتد ‪ .‬روهت عت ین یت‬
‫تتین سمس ت د راقی ت ح زحستتک یدیتتایر ت ش آن زی ستتد جم ت‬ ‫تتاف زستتر س ت ب اتتاش‬
‫ید ‪.‬‬ ‫ع ین سمس د ه سب‬
‫و چهارم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫هاتتج‬ ‫تتین سمس ت د ستتب ز تتدزج زیم ت‬ ‫یر ت د زی اتتم یدیتتایر ت‬ ‫ح درب ت ی ت‬
‫یر ‪ (.‬میم ش شم ف ‪)۷‬‬
‫و هنجم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫ت ج جتتاحب‬ ‫تتر زحب ستتب ز ط ت شتته‬ ‫سمستت د‬ ‫تتا ر میتتج زحستتک متت‬
‫ح سمست د تیهک شتای ستب ز طت ی بت‬ ‫تر ح صت ر یت‬ ‫ت ید ح تا ر میتج‬
‫ت ج جتاحب ت ید زی تدف تایدیر را یست ح ز تذ راهتا ی بت زی هاتج ید یتاف ح تا‬
‫ر ست ت شتد یت ست سمست د تیهک شتا ستب ز تدزج زیمت هاتج‬ ‫ر میج زحسک‬
‫ید ‪.‬‬
‫هشم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫پوون ځی ت ش‬ ‫پوون ځی ت ش چه ت س ت ک یی ت رتتد زی ح س ت ب ح‬ ‫یتتا زی تتد ح ف ش رهاتتیج‬
‫ز ت ث رتتد زی چه ت س ت ب یی ت رتتد زی س ت س ت ب زی ح ف ش ایو ت شتتاف م ت ر ز تتا‪ .‬هاتتا ی ت‬
‫تتال تتیش یو ت شتتاف ریه ت ت ک ووتتای ت ت زیم ت زی پوون ځی‬ ‫پوون ځی د ت‬
‫تتج ه ستتب‬ ‫پوون ځی ت‬ ‫یتتا زی تتد ح ف ش رهاتتیج‬ ‫ت ید تتا‪ .‬ر جیتتج‬ ‫ت وه ت‬ ‫د‬
‫شا‪.‬‬ ‫م‬
‫و هف‪:‬م‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫شا‪.‬‬ ‫زی ‪ A‬زک ‪ D‬دز یج‬
‫رردیی مدزل ی ی‬
‫)‪A (100 -۹0‬‬
‫)‪B (۸۹ -۸0‬‬
‫)‪C (۷۹ – ۷0‬‬
‫)‪D (۶۹-55‬‬
‫متتدزل یم تتد زی ‪ 55‬ت یک هس ت ن ید یتتاف ح ت یتتدف ‪ F‬ر ت ن ز ف ت ش ت ‪ ( .‬تتمیمی ش‬
‫شم ف ‪)۹‬‬
‫و هش‪:‬م‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫هاان د راش ح ریق صت ل ت ف مت ن یدیتایر ت ش اییوت ش یت ح ف ش رهاتی‬
‫ی ز وا بج زی ح ف ش اییو ث غ ید ا ح پن ځی ط جازی زسو زیر ن ز زجدز م یوا‪.‬‬
‫و هم‪:‬‬ ‫مادۀ س‬
‫وتن‬ ‫زیتن ریهت تیش یوت رتاف شتای راتمیک شت زش مت‬ ‫ت ر یت‬
‫اا زی رلییا ق حیز ل رهایال ک زجدز شاف ر ز ا‪.‬‬ ‫د‬

‫‪246‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ سی ام‪:‬‬
‫ت ش یتج تمیم ش زیتن ریهت ت ف‬ ‫ز راین شتافی ست وا ست یش اقت بی ثت‬ ‫دزش حبر‬
‫م یوا‪:‬‬ ‫ش را یس ح هاان زجدزآل یش زی آن زس ه ف‬ ‫ح ایدیر‬
‫ش هاج ح ث جایا زکرم رن‬ ‫ش (‪ :)1‬راها‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ب سمس د‬ ‫ش (‪ :)2‬ث ز د ن ع ین‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ثا کیر ش دزش ی سمس د‬ ‫ش (‪ :)3‬کیس ی سی و حین زص ح ثد‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ز‬ ‫ش (‪ :)4‬جاحب ی دش‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ش (‪ :)5‬ث شم کیر کی ی‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ش (‪ :)۶‬شق ش ز ه ن‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ش(‪ :)۷‬جاحب ید‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ش ثا کیر رهای هاج‬ ‫ش (‪ :)۸‬ث‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ش (‪ :)۹‬ث ردز س د ر‬ ‫‪ ‬میم‬
‫ان را یم سیس ک یدیایر‬ ‫ش (‪ :)10‬ث‬ ‫‪ ‬میم‬

‫مادۀ سی و ی م‪:‬‬
‫ت ف ح ف تمیم ت ف ح اتا زی رلییتا شت زش بتدش‬ ‫قا ت ی ست ح یت‬ ‫زین ریه ز زش یت‬
‫ثذ ید ‪.‬‬ ‫حیز ل رهایال ک‬

‫‪247‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪248‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪249‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪250‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪251‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪252‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪253‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪254‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪255‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪256‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪257‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪258‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪259‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫زس ت ه ف یووتتاف یتت ن یدز ت ن تتدزش قو وتتاش دچتت یر ت د زیتتن ستتوا کطتتم م ت ف ردی ت ل ح‬
‫یرتتوه زل تت یش ز زی دیتتق شتتم ف ر یهتت ن حزیمیتتج آ س یتتج تت آ دیتتر رقوتتین ی ستتر‬
‫ش م حیز ل رهایال ک شدی س ییا‪.‬‬ ‫ز رف د‬
‫زیمیج آ س‪DAPD.mohe@gmail.com :‬‬
‫شم ف رم س‪0202510۸34 :‬‬
‫س‬

‫‪260‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت امور محصالن‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل اخذ تأجیل در برنامه های تحصیالت عالی‬

‫فوق لیسانس (ماستری ودوکتورا)‬

‫‪261‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪262‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردساأ رر سایسم ررعنسسفقررن س)س‪3‬رسمررعن ساگررر ستسنتحسمقررنث ساحصررگالتسیررعل سفرر کس‬
‫لگرعهرس)مع نبستسنتو ثارستض س ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫ع ساواسزنیالم ‪،‬سثاسم اثنسآا سنثسانسناثن‪:‬‬ ‫ا ا سا‬
‫انلررگاسام ثاخرروساأقگرر‪،‬سمحصررالبسشررعم‪،‬سنثسانهعمرردس ررعبسفرر کسلگرررعهرسمؤ رررعتس‬ ‫‪-1‬‬
‫احصگالتسیعل ح س‬
‫ممنف سثته ساخوساأقگ‪،‬ستسمحع بۀسآبسنثنتث ساحصگ ح س‬ ‫‪-2‬‬
‫انلگاسام ثساأقگ‪،‬سمحصالتس)اهع رسم أ ‪،‬سح س‬ ‫‪-3‬‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساردسورعثسثف ردساهر سوردسنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬ ‫اص الوعتسمن ث سنثاواسزنیالم ‪،‬ساردسم رع گ‬
‫امنوفس ننو ساه ح‬
‫فصل دوم‬
‫شرایط ومیکانیزم اخذ تأجیل محصالن‬
‫اخذ تأجیل‬
‫مادۀ چهارم‬
‫س محص‪،‬سشرعم‪،‬سانهعمرۀساحصرگالتسیرعل سفر کسلگررعهرس)مع ر نبست سنتو ر ثارساردسنالور‪،‬سممقر سمر س‬
‫ا اه سنثسز سنتث ساحصگ‪،‬سصن سوکساعثسانابسو ساو نسنتس ر نساأقگ‪،‬ساخوسه عو ‪ :‬س‬
‫زمان اخذ تأجیل‬
‫مادۀ پنجم‬
‫س محص سودسخ ا رعبساأقگر‪،‬سا ر سساعور سنثسخ ا ر ساحنورنبسخر نسثاسجبر‪،‬سایسآغرعیسنث س رر نس‬
‫ال س دسنتحس ر نسسز سمناو‪،‬سه عو ح س‬
‫فورم اخذ تأجیل وطی مراحل آن‬
‫مادۀ ششم‬
‫محص‪،‬سانهعمدسفر کسلگررعهرسفر ثحساخروساأقگر‪،‬سثاسایسو گ رۀسفر کسلگررعهرساخروسامر سایسخعهردسپرنبس‬
‫نتساعث سادسو گ ۀساحصگالتسیعل سف کسلگرعهرسمنا سارسعثنح‬
‫سپ نح سجناثس گننح س‬ ‫اقعضعبساأقگ‪،‬سم ثنساأوگ سو گ ۀسانهعمدسف کسلگرعهرسنثس‬

‫‪263‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ هفتم‬
‫نثخ ا ساأقگ‪،‬سسام سایساأوگر سس و گ رۀسفر کسلگررعهر‪،‬سقهر سمنلر ثبساردسار ثنسانهعمردس رعبسفر کس‬
‫سپ ن بسوعسثوع سپ ن بساثاودسمگ نننح‬ ‫لگرعهرسنثس‬
‫فصل سوم‬
‫احکام متفرقه‬
‫مدت تأجیل‬
‫مادۀ هشتم‬
‫س نننح س‬ ‫م تسساأقگ‪،‬سمحص‪،‬سنثسنتث ساحصگ‪،‬سمحص‪،‬سمحع بدسه‬
‫تکمیل کورس های تحصیلی‬
‫مادۀ نهم‬
‫س محص سودساأقگ‪،‬ساخوسه ن ‪،‬سادسا نعبس ع ساأقگ‪،،‬سسم عامسمقنث ساحصگالتسیرعل سفر کسلگررعهرس‬
‫مک فسا ساعسنثسز س دس ع سو ث س عبساحصگ سخ نسثاساش ساحنونستسنفععساگز ساک گ‪،‬سه عو ح‬
‫غیابت وتأجیل‬
‫مادۀ دهم‬
‫نس ع سمحص‪،‬سا تبساثاوۀس ا نعنستسیوثسم قد‪،‬سخ نس ناهدسانابسمر تس ردس ردسورعساگشر نسایسآبسزر ثس‬
‫مر ر‪،‬سغعو س ننن‪،‬سهعسوعحس ر نسمحر سمگش نحسنثساواسوعل سایساأقگ‪،‬سانخ ثناثسه گ نننح‬
‫حوادث غیر مترقبه‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫)‪1‬ر ن ع سمحص‪،‬سشعم‪،‬سانهعمۀساحصگالتسیرعل سفر کسلگررعهرسنثساارنستجر عسور احسوعناردسهرعس ر اثسورعسغگرنس‬
‫م نجبدسنوعثسآ رگ س رعبسثتاهر ستسقرر س رنننسوردساعیرعسغگعار سمر رر‪،‬ستبسارنابسورکس رر نس‬
‫ش ن‪،‬سادسا ع سا نعنسمم بنسودسمر ثنساأوگر سسو گ رۀسس منار ستسار ثنساحصرگالتسیرعل سفر کسلگررعهرسورعس‬
‫ثوع سپ ن بساعش ‪،‬ساناوشساأقگ‪،‬سوکس علدسمحر سم س ننن س‬
‫)‪2‬ر انابسمحصالتس)اهع رس م أ ‪،‬سودسانعسانتض سو ‪،‬سه اهن سهصع سوعضنبسثاساک گ‪،‬سه عون ستسنثسیمگندسا نعنس‬
‫مم بنسثاسادسو گ ۀسف کسلگرعهرساثاودسه عون سودسم ثنساأوگ سو گ ۀستسا ثنسوعسثوع سپ ن ر بسجرناثس گرنن‪،‬س‬
‫غگعا سغگنسم نجبدسشعبسساأقگ‪،‬سوکس علدسمحر سم سش ن‬
‫)‪3‬ر اقعضعبساعثسنتحساخوساأقگ‪،‬سنثسثاا دسادسسو ان سغگنسم نجبدسامر سایساأوگر سسو گ رۀسفر کسلگررعهرستسار ثنس‬
‫پ ن ب‪،‬سسقه سمنل ثبسادسمقعحسمح نحسستیاثتسساحصگالتسیعل سپگشنهعنسمگ ننن‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫سسثفر سساأقگر‪،‬سس‬ ‫پ ن بس عسنثسص ثتسناشر اسمحصراله سوردسساأقگر‪،‬س نف ردساهر ‪،‬سنث رع سسپگشرنتسساردسسشر‬
‫اواسمحص‪،‬سظنفگ سقو سمحص‪،‬س)‪30‬رسااسثاسنثهلن گنه ح س‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنث دسفص‪،‬ست گزن سسمعن سا تواس‪،‬سام سایساأوگ سش ثابسث بنبستسمنل ثبسمقرعحستیاثتساحصرگالتس‬
‫یعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سمگ ننه ح‬
‫س‬
‫‪264‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت امورمحصالن‬

‫طرزالعمل پذیرش فارغان لیسه ها وانستیتوت های‬

‫مسلکی وتخنیکی درمؤسسات تحصیالت عالی‬

‫‪265‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪266‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫سایسم عنسمعن س‪71‬سجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سسا أ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلررگاسام ر ثسپرروونیسفعثغررعبسمکعا ر سمر ر ک ستاینررگکاس ررعبسام گ ررعتسیررعل ساینگک ر س‬
‫تمر ک ح‬
‫‪ -2‬انلگاسام ثپوونیسفعثغعبسم اث سنون ستناثالم حس ع‬
‫‪ -3‬انلگاسام ثپوونیسفعثغعبساهر گ گ اهعبسهگ دسیعل سصح‬
‫‪ -4‬انلگاسام ثپوونیسفعثغعبسصن س‪14‬ساناگدسمم اسنثپنت ناحس عبسناخ‪ ،‬س‬
‫خ م ستخعث سخ م سسنثسسپ اځبسس عبسام گاستساناگدس‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫پذیرش فارغان لیسه ها و انستیتوت های مسلکی و تخنیکی‬
‫مادۀ سوم‬
‫)‪1‬ر سفعثغررعبسلگررردس ررعستاهر ر گ تس ررعبسمر ر ک ستاینگک ر ساررعسناش ر اسشررناو سذورر‪،‬سنثمؤ رررعتس‬
‫احصگالتسیعل سقو سم س ننه ح س‬
‫‪1‬ح م ق نو ر سثش ر دسمنا زرردسنثپ ن ر بس ررعستمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ساررعسمالولرردساأوگ ر س‬
‫هصع سام گ سآبسایزن سسپ اځبسمنا زد‪ ،‬س‬
‫‪2‬ح ناش اس ن سفناغ سایساهر گ تسمنا زدستاص ومستاأوگ سآبسایسمناق سذونا ‪ ،‬س‬
‫‪3‬ح اک گررر‪،‬سه ر ر نبس‪80‬سفگصر ر سه رررناتسنتث ساحصرررگ س)صرررن س‪13‬ستس‪14‬رستاصر ر ومسآبسایس‬
‫مناق سمنا زدح س‬
‫‪4‬ح سنبسه نبسم فقعهدسام حعبساخ صعص ‪ ،‬س‬
‫‪5‬ح فعثغررعبساهررر گ تس ررعبسمررر ک ستاینگکرر سامرر سایس ررسنبسه رر نبسم فقعهرردسام حررعبس‬
‫اخ صعص سنث ع سنتحسسسپ اځبسمنا سشعم‪،‬سم س ننه ‪ ،‬س‬
‫‪6‬ح ام حعبساخ صعصر سسناتز برعبسستاقر سسشرناو سسا ر سساناثرسم ر سسام حعهرعتسسنثسیمرعبسسممرگاسسآبس‬
‫نثسمؤ رعتساحصگالتسیعل سمنوزستستالوعتساخوسمگ نننح‬

‫‪267‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪7‬ح مؤ رعتساحصرگالتسسیرعل سسسفر کسسالروون‪،‬سسفر ثحسسابر سسهرعحسسمر ثنسسهگرعیسسخر وشسسثاسایساناثرسم ر سس‬

‫ام حعهررعتسم علبرردستنثمقعارر‪،‬س نفرر ثحسمب ررغسوهعثصرر سافغررعه سایناتز رر ساخرروستقهرر س‬
‫اح و سادستاثناتسنتل ساص آلساه قع سمگ ح‬
‫‪8‬ح ام انس ر االت‪،‬سسه یگر سس ر االتسستسه رنرسسوعمگرعا سسارعسسنثسهلرنسسناشر سسثشر دسس رعبسسمر ثنسسهلرنسس‬
‫ساناثرسم سام حعهعتسانلگاستسامگگاسمگ نننح س‬ ‫ا‬
‫‪9‬ح ا عحسپ ن بس عبسذو خ‪،‬سمک فساه ساعم عامسزنیالم ‪،‬ساقناآتسوکرعبسناش دساعشن ح س‬

‫فصل سوم‬
‫پذیرش فارغان صنوف ‪ 12‬مدارس دینی و‪ 11‬دارالعلوم ها‬
‫مادۀ چهارم‬
‫)‪1‬ر فعثغرررعبسصرررن س‪14‬سناثالم ر ر حس رررعساحر ر سشرررناو سذوررر‪،‬ساررردسپ ن ر ر بس رررعستمؤ ررررعتس‬
‫احصگالتسیعل سوش ثقو سمگ ننه ‪ ،‬س‬
‫‪ -1‬ناشررر اس ررررن سفناغرر ر سصررررنفس‪14‬سایناثالم ررر حسمناررر س‪،‬اأوگررر ستاصررر ومسآبسایس‬
‫مناق سذونا ‪،‬‬
‫‪ -2‬اک گرررر‪،‬سسه رررر نبس‪80‬سفگصرررر سه ررررناتسنتثرساحصررررگ‪،‬ستاصرررر ومسآبسایمناقرررر س‬
‫منا زد‬
‫‪ -3‬مم ررعبسسانوررع سسمرر اث سسنونرر سستسناثالم رر حسس ررعسسایسوکرراسسقررزءسسنتحسفقررنرسس)‪1‬رساوررراس‬
‫معن سمر ن ساه ح‬
‫‪ -4‬رررسنبسه ررر نبسم فقعهررردسام حرررعبساخ صعصررر سم رررعامسم رررنناتسمضرررعمگاسالیمررر س‬
‫نوسعثا ن س عبسمنا زد‪،‬‬
‫)‪2‬ر فعثغرررعبسصرررن س‪14‬سناثالم ررر حسمررر سا اهنررر سصرررن سنثسپررر نح س رررعبسشرررنیگعت‪،‬س‬
‫نوسعثا نررر س رررعبسیناررر سپ ن ررر بس رررعستنوسعثا نررر س رررعبسام گ رررعتسا رررالم س‬
‫پ ن ههعسقو س ننه ‪،‬‬
‫)‪3‬ر ام حرررعبساخ صعصررر سناتز برررعبستاقررر سشرررناو سا ررر ساناثرسم ررر سام حعهرررعتسنثس‬
‫یمعبسممگاسآبسنثسمؤ رعتساحصگالتسیعل سمنوزستستالوعتساخوسمگ نننح‬
‫)‪4‬ر مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سسفرر کسالرروون‪،‬سفرر ثحسابرر سهررعحسمرر ثنسهگررعیسخرر وشسثاسایس‬
‫اناثرسم رررر سام حعهررررعتسم علبرررردستنثمقعارررر‪،‬س نفرررر ثحسمب ررررغسوهعثصرررر سافغررررعه س‬
‫ایناتز ساخوستقه ساح و سادستاثناتسنتل ساص آلساه قع سمگ ح‬
‫)‪5‬ر امرر انس رر االت‪،‬سه یگرر س رر االتستسه ررنرسوعمگررعا ساررعسنثسهلررنسناشرر سثشرر دس ررعبس‬
‫ساناثرسم سام حعهعتسانلگاستسامگگاسمگ نننح‬ ‫م ثنسهلنسا‬
‫)‪6‬ر ا ررعحسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سفرر کسالرروونسمک ررفساهرر ساررعسم ررعامسزنیالم رر‪،،‬س‬
‫اقناآتسوکرعبسناش دساعشن ‪،‬س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪268‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل چهارم‬
‫پذیرش فارغان انستیتوت های نیمه عالی علوم صحی‬
‫مادۀ پنجم‬
‫فعثغررعبساهررر گ تس ررعبسهگ رردسیررعل سی رر حسصررح ساعناشرر اسشررناو سذورر‪،‬سنثمؤ رررعتس‬ ‫)‪1‬ر‬
‫احصگالتسیعل سقو سم س ننه ‪ :‬س‬
‫اص ومسفناغ سایساهر گ تسمنا زد‪،‬‬ ‫‪-1‬‬
‫اک گ‪،‬سسه نبس‪80‬سفگص سه ناتسمضعمگاسنتثرساحصگ ستاص ومسآبسایسمناق سمنا زد‪،‬‬ ‫‪-2‬‬
‫سنبسه نبسم فقعهدسام حعبساخ صعص ح‬ ‫‪-3‬‬
‫فعثغررعبساهر ر گ گ اهعبسهگ رردسیررعل سی ر حسسصررح سصررن سنثسثش ر ۀسمنا زررۀسشررعبسشررعم‪،‬س‬ ‫‪-4‬‬
‫ام حعبساخ صعص سمگ ننه ح‬
‫ناتز بررعبسفررعث ساهر ر گ تس ررعبسهگ رردسیررعل سی ر حسصررح سامر سای ررسنبسه ر نبسم فقعهرردس‬ ‫‪-5‬‬
‫ام حعبساخ صعص سنثس ع سنتحسسپ اځبسمنا زدسشعم‪،‬سم س ننه ‪،‬‬
‫ام حررعبساخ صعص ر سناتز بررعبستاق ر سشررناو سا ر ساناثرسم ر سام حعهررعتسنثسیمررعبسممررگاس‬ ‫‪-6‬‬
‫آبسنثسمؤ رعتساحصگالتسیعل سمنوزستستالوعتساخوسمگ نننح‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سسفر کسسالروون‪،‬سسفر ثحسسابر سسهرعحسسمر ثنسسهگرعیسسخر وشسسثاسایساناثرسم ر سس‬ ‫‪-7‬‬
‫ام حعهررعتسم علبرردستنثمقعارر‪،‬س نفرر ثحسمب ررغسوهعثصرر سافغررعه سایناتز رر ساخرروستقهرر س‬
‫اح و سادستاثناتسنتل ساص آلساه قع سمگ ح‬
‫ام انس االت‪،‬سه یگ س ر االتسستسه رنرسسوعمگرعا سسارعسسنثسهلرنسسناشر سسثشر دسس رعبسسمر ثنسسهلرنسس‬ ‫‪-8‬‬
‫ساناثرسم سام حعهعتسانلگاستسامگگاسمگ نننح‬ ‫ا‬
‫س‬
‫فصل پنجم‬
‫پذیرش فارغان صنوف ‪ 11‬تربیه معلم درپروگرام های داخل‬
‫خدمت وخار خدمت در پ اځب های تعلیم و تربیه‬
‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬ر ناتز بررعبسفررعث سصررن س‪14‬ساناگرردسمم رراساررعساک گرر‪،‬سشررناو سذورر‪،‬سنثسسسپ ر اځبس ررعبسام ررگاس‬
‫تاناگدسمنوزستتالوعتسنثپنت ناحس عبسناخ‪،‬سخ م ستخعث سخ م سقو سم س نننح س‬
‫‪ -1‬اص ومستز سمناو‪،‬س ن سفناغ سصن س‪14‬سایمناق سمنا زد‪،‬‬
‫‪ -2‬سنبسه نبسم فقعهۀسسام حعبساخ صعص‬
‫‪ -3‬ناتز بررعبسم فررمسام حررعبساخ صعص ر سنثس ررع س ر حسسپ ر اځبس ررعبسام ررگاستساناگرردسنثس‬
‫ثش دس عبسمنا زدسقو سمگ ننه ح س‬
‫‪ -4‬ام حررعبساخ صعص ر سناتز بررعبستاق ر سشررناو سا ر ساناثرسم ر سام حعهررعتسنثسیمررعبسممررگاس‬
‫آبسنثسمؤ رعتساحصگالتسیعل سمنوزستستالوعتساخوسمگ نننح‬

‫‪269‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬مؤ رعتساحصگالتسیعل سسفر کسسالروون‪،‬سسفر ثحسسابر سسهرعحسسمر ثنسسهگرعیسسخر وشسسثاسایساناثرسم ر سس‬

‫ام حعهررعتسم علبرردستنثمقعارر‪،‬س نفرر ثحسمب ررغسوهعثصرر سافغررعه سایناتز رر ساخرروستقهرر س‬
‫اح و سادستاثناتسنتل ساص آلساه قع سمگ ح‬
‫‪ -6‬ام انس االت‪،‬سه یگ س ر االتسستسه رنرسسوعمگرعا سسارعسسنثسهلرنسسناشر سسثشر دسس رعبسسمر ثنسسهلرنسس‬
‫ساناثرسم سام حعهعتسانلگاستسامگگاسمگ نننح‬ ‫ا‬
‫)‪2‬ر مؤ رعتساحصرگالتسسیرعل سسفر کسسالروونسسمک رفسساهر سسارعسسم رعامسسزنیالم ر‪،‬سساقرناآتسسوکررعبسس‬
‫ناش دساعشن ح س‬

‫مادۀ هفتم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سنثسپنبسفص‪،‬ستس سمعن سا تواس ننو سا سام سایفگص ۀسشر ثابسسث برنبسستسمنلر ثبسس‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم هعستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سمگ نننح‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪270‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت امورمحصالن‬

‫طرزالعمل توزیع دیپلوم برای فارغان مؤسسات‬

‫تحصیالت عالی دولتی‪،‬خصوصی و فارغان خارج از مرز‬

‫‪271‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪272‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس س‬ ‫سایسم انسشص ستس حسجعه بساحصگالتسیعل سم ک سا تواس ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫‪:‬س‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا‬
‫‪ -1‬جعه بسمن سش بسپنت دسا یو سنوس حستسق گنبسایس ءسا عن سنثسا یو سنوس حس‬
‫‪ -2‬اوجررعنسوهررعثو سمررؤانستسمصررؤتبسسا یورر سنوس رر حسامرر سایساک گرر‪،‬سم فقعهرردسبسنتث س‬
‫احصگ سادسفعثغعبح‬
‫‪ -3‬ق ر گنبسایسا یور سا ررنعنسقم ر ستسغگرنسمم بررنسارردسقررعبسنوس ر حستسارأمگاسای بررعثسی ر س‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪ -4‬فنا اسه نبس ه ل سانابسفعثغعه سودساج احسادساحصگالتساعالانسمگن عون ح‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫سودسپرسایسخ اسم فقعهدسبسوکسنتثرسممرگاساحصرگ ستساک گر‪،‬س‬ ‫دیپلوم ‪:‬سیبعثتسایس ن ساحصگ سا‬
‫ونو تس ع‪،‬ستسم ایواسجعه ه س‪،‬سایسقعه سمؤ رعتساحصگالتسیعل سادسفعثغعبسای عسم س نننح س‬
‫مادۀ چهارم‬
‫نوس رر حسلگرررعهرسساررعسمی ررعتسساه گررر س‪MD,BSc,BA,DVM,BCs,BEng‬سسارردسفعثغررعه سای ررعس‬
‫مگشر نسورردسا ررعحسشررناو سفناغر سوررکسنتثرساحصررگ ‪،‬سایرراسایس ررسنبسه ر نبسم فقعهرردسبسام حعهررعتس‬
‫مضعمگاسمنا زدس نس رر ن‪،‬ساک گر‪،‬س ر گنعث ع‪،‬سم هر نا س رع‪،‬ستسورعسپرنتژ س رعبسنوس ر حسثاسم رعامس‬
‫هصع سنث سمنا زدساک گ‪،‬سه ن ساعشن ح س‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ادسفعثغعه سودس گنعث‪،‬سم هر نا سستسورسعسپرنتژ سس رعسبسمنا زردسساردسسنوس ر حسسثاسم فقعهردسس رسنسبستساک گرس‪،‬س‬
‫هن ن ساه ‪،‬سنوس حستساناهرکنوس سا یو سهش ستسایسام گعیاتسآبسمر گ سه سش ه ح س‬
‫مادۀ ششم‬
‫‪ -1‬آهم سمحصاله سوردسسلرر سسه رناتسساحصرسگ سخر سوشسثاسنثسصر ثتسسضرنتثتسساقعضرعسسه عونر ‪،‬سس‬
‫مگ اهن سایسزنومسپ ن بسمنا زدسبسشعبسنثخ ا سه عون ح س‬

‫‪273‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -2‬محصرراله سورردسارر تبساک گرر‪،‬سنتث سبساحصررگ‪،،‬سهلررنسارردساب ر و ستسو رعسم ر اثنسنو ررنسارردس‬

‫ه ررناتساحصررگ سخرر وشسضررنتثتسناشرر دساعشررن ‪،‬سه ررناتسآههررعساررنسا ررع ساک گ ر‪،‬س ررنس‬
‫ر نسنثسوکسق ت سق ا عهدساثائدسمگ نننح س‬

‫فصل دوم‬
‫شیوۀ توزیع دیپلوم‬
‫مادۀ هفتم‬
‫ص تثسنوس حسانابسا یو ‪،‬سمشنت سادسم اثنسآا سا س‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اث ع سق ت سفناغ س)احنونب‪،‬سالک نتهگک سرسنثسم ثنسشهنتسمک ‪،‬سفعثغعبسنتثر ساحصگ ساردس‬
‫ثوع سسام ثسمحصالبس)ههعن عبساحصگ سنتل رس رستسثوع ر سسامر ثسمحصرالبسپ ن ر بسس رعسستس‬
‫مؤ رعتسخص ص س)سههعن عبسخص ص سرسنثستیاثتساحصگالتسیرعلس ‪،‬ساردس هردساسبسوردس ردس‬
‫ستسمنا سادساب سنوس حسثاسناثاساعش ح‬ ‫مم معتسم‬
‫‪ -2‬و ررع سابرر سفعثغررعبسنثس ررنسپرر اځب‪،‬سممعتهگرر سمحصررالبستوررعسمرر ونو سام ررگاستس‬
‫اناگررردسمؤ رررردسبساحصرررگ ستسثوع ررر سامررر ثسمحصرررالبستسثوع ررر سام ثمحصرررالبس‬
‫مؤ ررررعتساحصرررگالتسیرررعل سخص صر ر ستیاثتساحصر رگالتسیرررعل ساررردسا کگر رکس رررع س‬
‫اعسشهنتسمک ‪،‬سفعث ستساوونسثش دسو زسمگ نننح‬
‫‪ -3‬وکسه نبسنوس حس عساعسنو عاگرسفعثغعبسثوع س عبسمنا ستیاثتح‬
‫مادۀ هشتم‬
‫نوس ررر حسانهرررعسامررر سایسزررر سمناوررر‪،‬سنثستاوررر عبساحصرررگالتسیرررعل ‪،‬سصررر تثسمررر سوعاررر ستس‬
‫م ررعامسارردسلررر سوررعنسشرر سنثسقررزسءسات سمررعنرسششرراساررنابسا یورر سارردسفعثغررعبستسوررعسمؤ ررردس‬
‫سمؤ ردسبسمنا زدساث ع سمگ نننح س‬ ‫سه عون رسبسث‬ ‫عبسمنا زدسا‬
‫مادۀ نهم‬
‫پررر اځبستسمؤ رررردسبساحصرررگالتسیرررعل سمنا زررردسمررررؤتلگ ساثاورررۀسا رررعحسمم مرررعتس‬
‫م رر سثاسارررنابسثوع رر س رررعبسذورررنا ستیاثتساررردسصرر ثتسم ارررمسارر تیسناشرر دستسثوع رر س‬
‫رررعبسمنا زررردستیاثتسمک رررفساررردساثیورررعا ستساز گنرررعبسصرررح سا رررعحسمم مرررعتسالیحساررردس‬
‫ص ثتسالک نتهگک ستسو ب سمگبعش ح س‬
‫مادۀ دهم‬
‫مؤ رررعتساحص رگالتسیررعل ‪،‬سمرررؤتلگ ساحنون‪،‬ز ر سمناورر‪،‬ستسا یو ر سنوس ر حس ررعبسفعثغررعبس‬ ‫)‪1‬ر‬
‫خ وشسثاسناثه ح س‬
‫ار گ سنوس حس عبس گ سانابسپ ن بس عساح سشناو سذو‪،‬سص ثتسمگ گننح س‬ ‫)‪2‬ر‬
‫اناگ سپگشنهعنسنوس حس عبسم ثنسضنتثتسادسمقعحستیاثتح‬ ‫‪-1‬‬
‫ممنف سمم سپ ن بسمنا ح‬ ‫‪-2‬‬
‫اقنابسنوس حس عبس گ سز ثساح و‪،‬سنثسق سمم سادسوضر ثسسثئرسگرستسورسعسوکرس سایسممرعتهسگاس‬ ‫‪-3‬‬
‫پ ن بسمنا زدسایسزن سثوع سا اثوعتستیاثتساحصگالتسیعل سح‬

‫‪274‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪3‬ر پ ن بس عسمک گ سناثه ساعسپ سنوس حس رعسسثاساردسستاثناتسنتلر سساح ورس‪،‬ستسا رنعنسسآهرناسسقهر سس‬
‫مجنائ سثام اثسادسثوع ساناثبساث ع سا اثه ح س‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ا یو سنوس حس عبسپ ن بس عبسنتل سانابسفعثغعبسمشنت سادساک گ‪،‬سم اثنسآا سا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬فناغ سمر ن ستساک گ‪،‬سشناو سنتث سبساحصگ سانستفمسهصع سنث سمنا زدح‬
‫‪ -2‬م ق نو سو ع سفناغ س ع سمنا زدسنثسنفعانسم ونو سا ثور سپ اځبس‪،‬سممعتهگ سمحصالبس‬
‫پ ن بستسثوع سام ثسمحصالبستیاثتسح‬
‫‪ -3‬اب سنوس حس عبسا یو سش سانابسفعثغرعبسسا ر سسپ ن ر بسس رعسسم رعامسسمرعن سسبسششراسساورساس‬
‫زنیالم ‪،‬سص ثتسمگ گنن‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫مهنسثه دسنثسثتبسنوس حسمجعیسهگر ‪،‬ساواسمهنسصن سسنثسیمرعبسابر سنوس ر حسنثسپر اسځبسمنا زردستس‬
‫ثوع سسام ثسمحصالبسنثسیق سنوس حسص ثتسمگ گننح س‬

‫فصل سوم‬
‫نگهداری دیپلوم ها‬
‫مادۀ سیزدهم س‬
‫نوس حس عبس گ سادسمنلر ثسو رزساصر‪،‬سمحنمگر سا رنعنسنتل ر سنثسق ر سشریوسمم ر سثوع ر س‬
‫مح نحسا اثوعت‪،‬ساح سهلنس گأتسممعوندسجگ سمگ نننح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫نوس ر حس ررعبس ر گ سنثسمیررزبسخرع ساررعسوضر ثس گررأا سوردسایسقعهر سمقرعحستیاثتسامگررگاسمگ ررننن‪،‬س‬
‫قعاجررعسش ر سمهررنتالفسمگش ر ن)اح سهلررنسه عون ر رس ررعبسثوع ر سام ر ثسمحصررالبسنتل ر ‪،‬سثوع ر س‬
‫ام ثسمحصالبسمؤ رعتسخص ص ‪،‬سثوع سا اثوعتستسثوع سا گشسناخ رح س‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫نوس ر حس ررعبساک گرر‪،‬سش ر سورردسانررعانسغگعا ر سفعثغررعبسنثسمنا رراسا یو ر سنوس ر حس ررعسایسا یو ر ساررعیس‬
‫ستاپرسادسثوع سسام ثسمحصالبساح و‪،‬سمگ نننح‬ ‫مگ عهن ‪،‬سادسثتو سا نعنسث‬

‫فصل چهارم‬
‫توزیع دیپلوم به فارغان خار از مرز‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫نثسص ثا سودس اامسفعث سال حصگالبسمؤ رعتساحصگ سخعث سایسمنیسثاسو گرگ بس عبسم ظفسایسزن س‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل ساأوگ سونن ساعشن ستسق ت سفناغ سم ارمسشرعبسنثسثوع ر سسامر سسمحصرالبسستقر نس‬
‫سفعثغعبسام سایسا بگمسه ناتس ر ن عستساک گر‪،‬سم هر نا ستسورعس ر عژس‬ ‫ناش دساعش ‪،‬سنوس حس عبس‬
‫اوشعبسایسزنومسثوع سسام ثسمحصالبسجعا‪،‬ساقناءسمگبعش حس س‬

‫‪275‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ هفدهم‬
‫اردسخررعزنسا کگررکسنوس ر حس ررعبسفعثغررعبسمؤ رررعتساحصرگ سخررعث سایسمررنیساوجررع سمر سونر ساررعسنثس‬
‫نوس حس عبسموو ثسمهنسمیص سادسین ابسیالم سفعثجدسهشعه سش نح س‬
‫مادۀ هجدهم‬
‫نثسصرر ثتساک گرر‪،‬سشررناو سفرر ک‪،‬سجبرر‪،‬سایسا یورر سنوس رر حس رردسبس رر اامسثاسوررکسو گرررگ بسایس‬
‫ه عون ر رس ررعبسمح ررنحسثوع ر ساثیوررعا ستممعنل ر سا ررنعنساحصررگ ساگررنتبسمررنیبس‪،‬سثوع ر سا ررگشس‬
‫ناخ سادسشر سمررؤت سسایرشسمؤ ررعتساحصرگ سخرعث سایسمرنیسثوع ر سسامر ثسسمحصرالبسساأوگر سستس‬
‫اص ومسه عو ح س‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫ور بسورکسامر انسنوس ر حس رعساررنابسفعثغرعبسمؤ ررعتسمرروو ثسجربالسنثسیمرعبسنتلر سا رالم سا یور س‬
‫ننو سا ‪،‬سادسخرعزنسق ر گنبسایسا یور سمکرنثسآب‪،‬سو گررگ بساخگرنستظگ ردسناثنسارعسو رع سابر س‬
‫نوس حس عبسثاسودسجبالسا یو س ننو سمالولدسه عو ح س‬
‫مادۀ بیستم‬
‫وکسو رع سق ا عهردستسنو رعاگرسفعثغرعبسخرعث سمرنیسنثسمر ونو سخرعث سایسمرنیسغرنضسابر سنوس ر حس‬
‫عبساقناسش ساهگدس نننح س‬
‫مادۀ بیست یکم‬
‫هرب سیر حسفمعلگر سپ ن ر بس رعبسخرعث سایسمرنیستسارنسورع سهبر نبسمررؤتلسگ سآههرع‪،‬سنوس ر حس رعبس‬
‫فعثغررعبساوشررعبسثاسامرر سایسزرر سمناورر‪،‬سفرر کستساصرر ومسو گرررگ بساخگررن‪،‬سثئررگرسامرر ثسمحصررالبس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سادسی ضسثؤ عبسپ ن بس عسامضعءسه عو ح س‬
‫مادۀ بیست ودوم‪:‬‬
‫ا یو سنوس حساعسثیعور سمر اثنسفر کسزبرمسانهعمردسبسممرگاسصر ثتسمر سپرووننحساوراسمر ثنسایسزنورمس‬
‫ث عهدس عسادسازالزسی حسث عهگ سمگش نح س‬

‫فصل پنجم‬
‫احکام نهایی‬
‫مادۀ بیست و سوم‪:‬‬
‫ای عبسم نعبسنوس حسنثسص ثتسم ق نو سیوثسم قدستسجعا‪،‬سجب سق ایسناثنح‬ ‫‪-1‬‬
‫م ن سناثابسیگاسای بعثساص‪،‬سنوس حسمگبعش ح‬ ‫‪-2‬‬
‫اقررنابسم نررعبسنوس ر حسارردسثتو ر سلر ر سمم بررنسم ق ر نسنثسپ ر اځبستسپ ن ر بسمنا زرردستس‬ ‫‪-3‬‬
‫ثوع ر سام ر ثسمحصررالب‪،‬ساررعسی رگاسم ر استسمح ر ا‪،‬سش ر عث سبسمر ررر‪،‬ستس ررعونستو رب س ر س ررعس‬
‫م عامساوکعحستسازالیعتسوعم‪،‬ستسمم بنساقناءسمگش نح‬
‫جگ سم نعبسنوس ح‪،‬سممعن ساص‪،‬سنوس حسا ح‬ ‫‪-4‬‬

‫‪276‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ بیست و چهارم‪:‬‬

‫‪ -1‬جگ رر سنوس رر حسارردسیاعههررعسبسث رر سوشرر ثسسمب ررغس)‪500‬رسافغررعه ستسارردسیاررعبساه سگررر س‬
‫مب ررغ)‪1000‬رسافغررعه سا ر سورردسا ر سه عون ر رسسث ر سم ررۀساحصرگالتسیررعل سزبررمس‬
‫معن سبسههاساح و‪،‬ستاثناتسنتل سمگ نننح‬
‫سشمبدسبسمنا زدسبسثوع ر سس‬ ‫سوک اسایسفعثغعب‪،‬سث گ سپ سا‬ ‫‪ -2‬نثسص ثتساح و سپ سا‬
‫ا اثوعت‪،‬سانابسفعث ستسوعپ سآبسادسشمبدسبسنوس حسثوع سام ثسمحصالبساثائدسمگ نننح‬
‫مادۀ بیست و پنجم‪:‬‬
‫نعبس‬ ‫ا یو سنوس حس عبسق و سام سایسیمعبسص تثسمعهن سنوس حس عبسجبآلسا یو سش سم اثسای بعثسا ن س‬
‫نوس حس عبسجب سهگزسام سایسا بگمساعس اامساحصگ سایسصح سآبسم اثسای بعثسمگبعش ح س‬
‫مادۀ بیست و ششم‪:‬‬
‫‪ -1‬ررنس ررع سفعثغررعبسمؤ رررعتساحص رگالتسیررعل سنثسخررعث سایسوش ر ثساجعم ر سناش ر دساعشررن ستس‬
‫خ ا ررعبسسا رر سآتثنبسنوس رر حساعشرررن ‪،‬سنثسصرر ثتسمناقمرردس‪،‬سخ نشرررعبساررردسثوع رر س‬
‫ام ثمحصرررالب‪،‬سزبرررمساوکرررعحساوررراسزنیالم ررر‪،‬سمگ اهنررر سنوس ررر حسشرررعبسثاسوعصررر‪،‬س‬
‫ه عون ر ح)یالتاتسنثسصرر ثتسغگعارر سآههررعساررنانث‪،‬سخرر ا ن‪،‬سپ ر ثستسمررعنثسفررعث سانتو ر سارروون س‬
‫اعامگ سمگ اه سنوس حسفعث سال حصگ‪،‬سثاساخوسه عون رح‬
‫‪ -2‬نثسص ر ثاگکدساو راسفعثغررعبسخ نشررعبسارردسوش ر ثسآم ر سه گ اهن ر ‪،‬سالیحسا ر ساررعسارردسز ر ثس‬
‫ث رر سه عونرر رستسوررعستوگرر‪،‬سشررعبسثاسایسزنوررمس رر عثتسافغعهررر عبستساأوگرر ستیاثتسامرر ثس‬
‫خعثقدسادستیاثتساحصگالتسیعل سممنف سه عون ح‬
‫اواسه عون رس اعور ساروون ‪،‬س ردسج مردسیکررستسینوضردسبسفعثغرعبسثاساردساأوگر سس ر عثتسافغعهرر عبسارعس‬
‫خ نسناش دساعش ح‬
‫شرریوسه عونر ر‪،‬سافررزتبساررنساورراساعو ر سمشیصررعتساو گرر‪،‬س)‪Email‬رسشر عث ساگ ر بستسهشررعه ساجعم ر س‬
‫خ نسثاسادستیاثتساحصگالتسیعل سادسمنل ثستاث ساثائدسه عو ح‬
‫مادۀ بیست و هفتم‪:‬‬
‫ا یو سنوس ر حسزر سمنا راسخعصر سنثسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سمنا زردسسا ر سمقعمرعتسذوصرالزس‬
‫ص ثتسمگ گننهس امعسنثسصر ثتسنثسخ ا ر سفعثغرعبس رعلهعبسجبر‪،‬ساردسزر ثسشیصر سزبرمسزنیالم ر‪،‬س‬
‫هگزسا یو سمگ نننح س‬
‫مادۀ بیست و هشتم‪:‬‬
‫آهم سمؤ رعتساحصگالتسیرعل سنتل ر سوردسسا اهرعو سظنفگر سو رز‪،‬سه ه اشر ستسورعرسنوس ر حس رعس‬
‫سوکسمگکعهگزحسش ع سانساوشعبسص ثتسمگ گننح س‬ ‫ثاسناش دساعشن هسا یو سنوس حس عبس گ سا‬
‫نثسص ثتسیر حسظنفگر سورعر‪،‬ستسو رزسمگ اهنر سایسزنورمسپ ن ر بسس رعسبسورعم سخر وشسساقرناآتسس‬
‫ه عون ح س‬
‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫حس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسمؤ رعتسنتل ستسخص ص سوکرعبسجعا‪،‬سا بگمسا‬

‫‪277‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ سی ام ‪:‬‬
‫ا یو سنوس حس گ سانابسمؤ رعتسخص ص سام سایسم علبدسو ب سمؤ ردسوعسپ ن بسخص ص ستساأوگر سس‬
‫ثئگرسام ثمحصالبسپ ن ههعستسمؤ رعتساحصگالتسیعل سخص ص سص ثتسمگ گننح س‬
‫مادۀ سی و یکم‪:‬‬
‫مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخص ص ر س)سپ ن ههررعستساهر ر گ گ تس ررعبساحصررگالتسسیررعل سخص ص ر رس‬
‫مک فساه سورگاسم علبرۀسس نوس ر حس رعبسق ور س رزاثیسم صر‪،‬سا یور سنوس ر حس رعبسجب ر سخر نسثاسارعس‬
‫ذونس نوع سه بنسام سایساأوگ سثوع سام ثمحصالبسپ ن ههعستسمؤ رعتسخص ص ساثائدسه عو ح س‬
‫مادۀ سی و دوم‪:‬‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سخص ص س)سپ ن ههعستساهر گ گ اهعبساحصگالتسیعل سخص ص سرسسمک رفساهر س‬
‫جگ سی م سنوس حس عبسنثخ ا سش سثاسادسورع س)تاثناتسنتل رساح و‪،‬ستسا نعنسآهناساثائدسه عون ح س‬
‫مادۀ سی و سوم‪:‬‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثپنبسفص‪،‬ستس ستس دسمعن سا تواس ننو سا ر سوردسامر ایساأوگر سسشر ثابسث برنبستس‬
‫منل ثبسمقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستاعاه عذسآبس عونسزنیالم هعستسث ن نس عسنثاواسیمگنردسم غر س‬
‫مگ نننح‬

‫‪278‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت امورمحصالن‬

‫طرزالعمل صدور جدول نمرات (ترانسکریپت) به محصالن‬

‫مؤسسات تحصیالت عالی دولتی‪ ،‬خصوصی وخارج مرز‬

‫‪279‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪280‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ سایسم انسشص ستس حستس عنتسوکاسجعه بساحصگالتسیرعل سم کر ستپگشرنهعناتس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سنتل ستخص ص س)منوزبستتالوعترساناگ ستانلگاس ننو سا ح س‬
‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫‪:‬‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثسهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا‬
‫‪ -1‬اررأمگاسشرر عفگ ستن رر گعا س ررنو سسنثپنت ررۀساناگرر ستسصرر تثساناهرررکنوس سارردستاقرر واس‬
‫شناو س)فعثغعبستمحصالبسشعم‪،‬سپنت دسآم ییرح س‬
‫‪ -2‬اوجرررعنس گرر ر استمگکرررعهگزحسسوکررررعب‪،‬سفنا گرررنستسافغعهرر ر عبسشر ر ساررردسمنلر ر ثسصر ر تثس‬
‫اناهرکنوس سادسمر حقعبح س‬
‫‪ -3‬اایعذسا ااگنسنفرعی سنثمقعار‪،‬سازتورن‪،‬س رعخ دسورعثبستا رنعنسغگرنسمم برنساردسمقصر و زسای برعثس‬
‫اوعنمگکسههعن عبساحصگالتسیعل حس س‬
‫‪ -4‬اوجعنس ه ل سانابسم قعضگعبساحصگالتسیعل سادسم اث سمی فساحصگ سنثناخ‪،‬ستخعث سوش ثح س‬

‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫‪ -1‬ترانسکریپت‪ :‬س قر ت سه رناتسفرعث سال حصرگ‪،،‬سایآغرعیساحصرگ‪،‬سالر سفناغر سنثمضرعمگاس‬
‫منا زرردسمر ساعشر سورردسمحصرر‪،‬سم ررعامسثشر دسامر سایس ررسنبسه ر نبسام حررعبسوررعوزسآبس‬
‫مگ نننح س‬
‫سم ساعشر سسوردس‬ ‫‪ -2‬ترانسکریپت محصل فارغ ناشده‪:‬سق ت سه ناتسمحص‪،‬سنثمضعمگاسمنا‬
‫محص‪،‬سا تبساک گ‪،‬سنتث سممگند)لگرعهرستاعالانسایآبرسام سایس سنبسه ر نبسام حرعبسورعوزس‬
‫سادسمنق سمنا زردسنان سمر س‬ ‫ش ستسنثس ن عحساب و ستسوعسانامدساحصگ‪،‬ساعل گ دسهعمدسث‬
‫ش نح س‬
‫‪ -3‬ترانســکریپت بــا عالمــت فارقــه‪:‬سقرر ت سه ررناتسفررعث سال حصررگالبسمؤ رررعتس‬
‫احصگالتسیعل سخرعث سمرنیسمر ساعشرس سوردسضراسا رنعنسفناغر سشرعبسایزنورمسو گررگ بس‬
‫عبسمؤظفستیاثتساحصگالتسیعل سم ثنساأوگ سجناث نف دساعش ح س‬
‫‪ -4‬مثنی ترانسکریپت‪:‬س رن بسا ر سوردسنثصر ثتسم سقر نستسورعساا رع ساناهررکنوس سامر س‬
‫ایساثاوۀسا نعنسم قدسادسمحص‪،‬سنان سم سش نح س‬

‫‪281‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -5‬فورم درخواسـت ترانسـکریپت‪ :‬فعثمر ساهکشرع سوعف ردسسا ر سوردساسیسزنورمسثوع ر س‬

‫ام ر ثسمحصررالبساناگ ر ستسم قعض ر سم ر سا اه ر سم ررعامسآبسایسم ر اثنسمن ر ث ساقررزابس‪2‬ت‪3‬س‬
‫معنرس حساواسزنیالم ‪،‬سا عن سه عو ح س‬
‫نوع‪ ،‬اندازه وشرایط صدور ترانسکریپت‬
‫مادۀ چهارم‪:‬‬
‫اناهرکنوس سنثان رۀسوعغروسبسایسهر عستساهر ایرسسوعغروسنوس ر ح)س‪A4‬رسارعسج ر ستصرحعف سیوبرع‪،‬ساردسفرعث س‬
‫ال حصررگ سای ررعسمگ ررنننسورردسنتثرساحصررگ‪،‬سخرر وشسثاسنثسمقررعز سلگرررعهرستسوررعساررعالانسایسآبس‬
‫اک گ‪،‬ستستاق سشناو ساخوسنوس حساعش ح س‬
‫مادۀ پنجم‪:‬‬
‫اناهرررکنوس سمحصرر‪،‬سفررعث سهعشرر ‪،‬سامرر سایسخعهرردسپررنبسسفرر ثحسنثخ ا رر ساناهرررکنوس سا رر س‬
‫م قعضرر سزرر سقرر ت سمنابرردسنثوعغررو)س‪A4‬رسایزنوررمسمؤ ررردساحصررگ سمنا زرردسساناگرر ستغررنضس‬
‫اأوگ سادسسثوع سسام ثسمحصالبستیاثتساحصگالتسیعل ساثاودسم س نننح س‬
‫مادۀ ششم‪:‬‬
‫م ن ساناهررکنوس سمعهنر ساناهررکنوس ساصر سمر اثسای برعثسار ن سوردسنثسصر ثتساقعضرعسامر سایساثاوردس‬
‫ا نعنسم قدسور سم عنسمعنرسوهعثحساواسزنیالم ‪،‬سادسم قعض سا یو سم س نننح س‬
‫س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫شیوۀ توزیع ترانسکریپت ها‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫ص تثساناهرکنوس س عبسمن ث سمعنرس حسساواسزنیالم ‪،‬ساعا سشناو سذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫سم قعض ح‬ ‫‪ -1‬خعهدسپنبسف ثحسنثخ ا ساناهرکنوس سا‬
‫‪ -2‬م ق نور سقر ت سفناغر سمحصررالبسمؤ ررردساحصرگالتسیررعل سنتل ر ستخص صر ساررعسا کگرکس‬
‫رع سسنثپر نحس ‪،‬سممعتهگرس سمحصرالبسسمؤ ررردساحصرسگالتسیرعلس ستسثوع ر سس رعسبسام ثمحصررالبس‬
‫سادساناهرکنوس ح‬ ‫نتل ستخص ص سوعتبسا عحسمم معتسم‬
‫‪ -3‬م ق نورر سقرر ت سه ررعوبس ررر نتاثسمحصررالبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخص صرر سنثس‬
‫ثوع سمؤ رعتساحصگالتسیعل سخص ص ح‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫اناهرررکنوس سمحصرر‪،‬سفررعث سهعشرر سامرر سایسخعهرردسپررنبسسفرر ثحسنثخ ا رر ساناهرررکنوس ‪،‬سا رر س‬
‫م قعض ر سارردسثتورر ساص ر ومستساأوگرر سمرررؤتلگاسا ثوررر ‪،‬سممعتهگ ر س ررعبسام ثمحصررالبسمؤ رررعتس‬
‫احصررگالتسیررعل سساناگرر ستسامرر سایساأوگرر سثوع رر س ررعبسمحصررالبسنتل رر ستخص صرر سایزنوررمس‬
‫مؤ ردسمنا زدسصعنثسم س نننح س‬

‫‪282‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫اناهرررکنوس سمحصرر‪،‬سفررعسث سهعشرر سنثس رردسهقرر‪،‬ساناگرر ستسام ر سایساأوگرر سمهررنستسامضررعءسمرررؤتالبس‬
‫مؤ ردساحصگالتسیرعل سمنا زرد‪،‬سا ر سثوع ر سسامر ثسسمحصرالبس سنتل ر سستسثوع ر سسامر ثسمحصرالبس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سخص ص سهگزسجعا‪،‬سا یو سم ساعش ح س‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫ساناهرکنوپس عبس گ سادسمؤ رعتساحصگالتسیعل ساعا سشناو سذو‪،‬سم ساعش س‬ ‫ار گ‬
‫‪ -1‬اثاودسپگشنهعنسمؤ ردساحصگالتسیعل سوعتبسوکاسمقعحسمح نحستیاثتح‬
‫سه عون رس)مم رغنضساح و‪،‬س گنبساناهرکنوس ح‬ ‫‪ -2‬ممنف سث‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫اح و ر ساناهرررکنوس س ر گ سارردسمم ر سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستخص صر ‪،‬سایزنوررمس‬
‫ثوع سمعل ستوررعا سزبرمسامرعمالتسورعواستوصر ساز گنرعبسایسصرح سمهرنستسامضرعبسمررؤتالسبس‬
‫مؤ ردساحصگالتسیعل سم قعض ‪،‬سص ثتسمگ گننح س‬
‫مادۀ دوازدهم‪:‬‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل س‪،‬سمک فساه ساعپ ساناهرکنوس سسستسوعسم ن سآهناسایسهزنسم قعض سوص ستسام سایس‬
‫تاثوزسادسورع ستاثناتسنتل ‪،‬سایسآتوزاسآبسادسثوع سمعل ستورعا ساز گنعبسن ن ح س‬

‫فصل سوم‬
‫نگهداری ترانسکریپت ها‬
‫مادۀ سیزدهم‪:‬‬
‫اناهرررکنوس س ررعبس ر گ ‪،‬سای بررعثسا ررنعنسمحررنحستساتثاکساهررعناثسثاسناش ر دسورردسزبررمسامررعمالتسوررعواس‬
‫نثساناث سنثق سمم سقنر سثوع سمعل ستورعا ساح سهلنس گأتسممعوندسجگ سم س نننح س‬
‫مادۀ چهاردهم‪:‬‬
‫اناهرررکنوس س ررعبس رر گ سناثابسشرر عثرسسمر ررر‪،‬سمرر ساعشرر سورردسایسزنوررمسم بمرردسصررک فسنثآبس‬
‫وکسا ن ستسنثس ن عحسقعاجعو سنثمح‪،‬سمنع ساح سهلنس گأتسم ظفسمهنستالفسم س نننحس س‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫شیوه توزیع ترانسکریپت به فارغ التحصیالن خار مرز‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫ن ررع س ر اامساحصررگ سفعثغررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سمررنی‪،‬سایزنوررمسو گرررگ بس ررعبس‬
‫مؤظررفسثوع ر ساثیوررعا ستممعنلر سا ررنعنساحصررگ سخررعث سمررنیستیاثتساحصررگالتسیررعل سمر ثنساأوگر س‬
‫جناث نف رردساعش ر ستساناهرررکنپ سفررعث ‪،‬سمش ر سا ررنعنساحصررگ سارردسثوع ر سام ثمحصررالبسمح ر ستس‬
‫نثساعهکسمم معا سم ق نساعش ‪،‬سادسم قعض ساناهرکنوس ساقناسم س نننح س‬

‫‪283‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ شانزدهم‪:‬‬
‫ارردسم قعضررگعبسفررعث سایسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسمررنی‪،‬ساناهرررکنوس ساررعسیالمرر سفعثجرردس‬
‫ا و سم س نننح س‬

‫فصل پنجم‬
‫احکام متفرقه‬
‫مادۀ هفدهم‪:‬‬
‫صر تثسم نر ساناهرررکنوس س ررعسارردسم قر سیرروثسم قرردستسجعارر‪،‬سجبر سارردسثتور سا ررنعنسصر ثتسمر س‬
‫گننح س‬
‫مادۀ هجدهم‪:‬‬
‫جگ ر سساناهررکنسوس سمب رغسس‪300‬سافغررعه سار ن سسوردسا ر سه عونر رسث ر سمؤ رردساحصرگالتسیررعل س‬
‫ق سآتثبستاح و‪،‬ستاثناتسنتلر سمر سشر نحسنثصر ثتساحر و سپر سا ر سخر نسفرعث سال حصرگ‪،،‬سس‬
‫ث رگ سپر ساعل ررگ ۀسسشررمبدسمنا زرردسثوع ر سمرعل ستورررعا سارردسشررمبدساناهرررکنوس سثوع ر سسامر ثس‬
‫محصالبساثاودسم س نننح س‬
‫مادۀ نزدهم‪:‬‬
‫نثوعف ر ساناهرررکنوس سارردسوک ر سایسیاررعبس ررعبسث ر )نثبس‪-‬پش ر رستسوررعساه گر ر سوررمس ررنسفررعث س‬
‫ال حصگ‪،‬سا ن سودسسسزبمسم عنساواسزنیالم ‪،‬سجعا‪،‬ساقناسم ساعش ح س‬
‫مادۀ بیستم‪:‬‬
‫ص ر تثساناهرررکنوس سق و ر سارردسیاررعبساه گر ر سناثابسیررگاسای بررعثساناهرررکنوس س ررعبسا یو ر سش ر س‬
‫جب سم ساعش ح س‬
‫مادۀ بیست ویکم‪:‬‬
‫آهم سفعث سال حصرگالبسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سوردسانرعانسیر ام ‪،‬ساگرنتبسایوشر ثساجعمر سناثهر س‬
‫تاررعسون ر بساناهرررکنوس سخ ر وشسثاساخرروسهکررنن ساه ر ‪،‬سنثص ر ثتسمناقمرردسم ر سا اهن ر ساناهرررکنوس س‬
‫خ وشسثاسم عامسم عنساواسزنیالم ‪،‬سنثوعف سه عون ح س‬
‫مادۀ بیست ودوم‪:‬‬
‫ن ررع سم قعضررگعبسمررعنرساگر ر ستوکرراسه اهن ر سخ ر نسارردسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سقه ر سنثوعف ر س‬
‫اناهرررکنوس سمناقمرردسه عون ر ‪،‬ساجررعث سهزنوررکستب)اررنانث‪،‬سپ ر ث‪،‬سمررعنثستخ ر ا نرسم ر سا اه ر ساررعساثاورردس‬
‫اوون ساعامگ ساناهرکنوس سفعث سثاسنثوعف سه عون ح س‬
‫مادۀ بیست وسوم‪:‬‬
‫م قعضگعبسمعنرساگر ستوکاساوراسزنیسالم ر‪،،‬سمر سا اهنر سایزنورمسممنفر سه عونر رسسورعستوگر‪،‬سخر وشس‬
‫ایمجررنابس رر عثتسافغعهررر عبسنثخررعث ستسساأوگرر بستیاثتسام ثخعثقرردسارردستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫و‪،‬سمشک‪،‬سه عون ح س‬

‫‪284‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ بیست وچهارم‪:‬‬

‫ه عون رسم قعضر ‪،‬ساعورر س ردسج مردسیکرر‪،‬سساروون ساعامگر سورعسپع رس ثتستنثخ ا ر سم قعضر سثاس‬
‫اعساأوگ س عثتسافغعهر عبسمقگاس عبسوش ثساعسخ نسناش دساعش ح س‬
‫مادۀ بیست وپنجم‪:‬‬
‫اناهرررکنپ سه ررناتسفررعث سال حصررگالبسورردسایزنوررمسام حررعبساخ صعص ر سهگ رردسیررعل ‪،‬سارردسههعن ررعبس‬
‫احصررگالتسیررعل سثا سوعف رردساهرر ‪،‬سصررن سه ررناتسوررعوزسشرر سنثمؤ ررردساحصررگالتسیررعل سآههررعسارردس‬
‫ا کگکس ر نساناگر ستصر تثسمر سوعا حقر ست سه رناتسمرناب ساردس رر ن عبسمؤ رردساحصرگ س‬
‫هگ دسیعل سضاساناهرکنپ سم س نننحس س‬
‫مادۀ بیست وششم‪:‬‬
‫س اواسزنیالم ر‪،‬سنثسپرنبسفصر‪،‬ستساگرر ستشرشسسمرعنرسار تواس ننور سا ر ‪،‬سامر سایساأوگر سسشر ثابس‬
‫ث بنبستمنلر ثبسمقرعحستیاثتساحصرگالتسیرعل سهعفروستسارعساه رعذسآبس رعونسزنیالم هرعستسث ن ر نس رعس‬
‫نثساواسیمگندسم غ سمگ نننح‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪285‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪286‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت امورمحصالن‬
‫ریاست امور محصالن‬

‫طرزالعمل نظم ودسپلین در مؤسسات تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪287‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪288‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫ررعنستسوکرراسسجررعه بس‬ ‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردساسأ رر سایسفقررنرس رر حستسانرر سنتحسمررعن سشصرر استسمررعنرس‬
‫احصگالتسیعل ستض سمگ نننح س‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‬
‫سا ع سایستض ساواسزنیالم ‪،‬سق گنبسایسا سهل س عستسانتیسای رعت‪،‬سایراسایسای رعتسارزث ‪،‬س‬
‫فسض ساق عی ستسا عحسونوعا سمگبعش سودس ب سان اسخ ثنبسمحگ س عبساوعنمگکسمگ نننحس س‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساحه تطبیق‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثمؤ رعتساحصگالتسیعل سنتل ستخص ص سجعا‪،‬سا بگمسم ساعش ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫تخلفات بزرگ‬
‫مادۀ چهارم‬
‫اثاشعءساخ ال ‪،‬ساجعتیقنر ‪،‬س رؤسا ر عن سسایسصرالوگ س رعبسجرعه ه ‪،‬سنینبستسنو رنسای رعس سقنمر ‪،‬سس‬
‫انورر سمر ثن‪،‬سنثقناو ر سایسهر عسقنحرردستسقنعور سنثسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سا ر سوکر سایس‬
‫منر اگا)ا عن‪،‬سوعثمن ستسوعسمحص‪،‬رسیالت سانسممنف سادسمناق سی ل ‪،‬سایستظگ دسادسصر ثتسم جر سور سس‬
‫او نساعسوکس ع سام گمستسنثسم ثنسمحصالبسو ساج‪،‬سانابسوکس رر نساحصرگ‪،‬ستبسارعسارعخگنساه اخ ردس‬
‫مگش نحسنثسص ثتساابعتسقنحسنثسمحک ۀساعسصالوگ سایستظگ دستساحصگ‪،،‬سهلنسادسخ ستسش تسقرنحستس‬
‫سمحک دسادسص ثتسم ج سوعسناواسایسمؤ رعتساحصگالتسیعل ساخنا سمگ نننح س‬ ‫قزابسامگگاسش سا‬
‫ماده پنجم‬
‫منق سارعسصرالوگ ساشریگوستسا بگرمساوکرعحسارعنوب سمنر ث سمرعن سات سشر ثابسی ر سپر اسځبس‬
‫تسش ثابسی سمؤ ردساحصگ سا ح س‬
‫سلوک ضد اجتماعی در مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫ماده ششم‬
‫فسض ساق عی سنثسانس گنه رسم اثنسیونسمگبعشن ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬امنضسشیصر ‪،‬سار ساو نامر ‪،‬سآ رگ ساردسم کگر ستسناثاور س رعبسیعمردستساخر ال سمرناحستس‬
‫انهعمدس عبسی ‪-‬اق عی ستسفن ن‬

‫‪289‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -2‬اذو سقنر سنثس ان گنه رس عثبسودسفننسثاسادسنلگ‪،‬سقنرگ ستبسم ثنسامنضسجناثسمگ ر ستس‬

‫نثسو ساجعتیسقنر سمن ث سمعن سپنجاسجعه بسمن سخش ه سی گدسیهعبسهن ح‬
‫‪ -3‬ای ستسی حسا بگرمسوکررعسبس ایساوکرعحسمنر ث سا رنعنساقنگنر ستسورعسا ر عن سار تبسمجر یس‬
‫ایسامکعهعتستست عو‪،‬سههعن عبساحصگ ح‬
‫‪ -4‬اخ ال ستسان اسینبسا ثور‪،‬ساحقگم‪،‬سم ونو ‪،‬سهلاساناثبستساق عی ح‬
‫‪ -5‬اه ور ستسآتثنبسفشررعثسارردسنو ررنابستسوررعس ررنسی ر سورردساعیررعسارردسخ ررنساهر اخ اس ررالم س‬
‫فزوک ‪،‬سثتاه ستسامنگ سشیص سنو نابسنثسمؤ رعتساحصگ س نننح‬
‫‪ -6‬ناماسینبسادسامصبعتسج م ‪،‬سیاعه ‪،‬سمو ب ستسفنجدسابح‬
‫‪ -7‬فنتی‪،‬سا عن سستسورعسسو ر‪،‬ستسهقر‪،‬سمر انسمیر ث‪،‬سسمشرنتاعتسالکر ل ستس رعونسمر انسهشردسآتثس‬
‫تسخ نهعف‪،‬سج عثستساعیبس عبسغگنسجعه ه سنثسونواسههعنس عبساحصگ ستسلگ گدس عح‬
‫‪ -8‬و ر‪،،‬سفررنتیستسپیرشس نهر عس رالز‪،‬سمر انسآاشرزا‪،‬ساه جررعثبستسسورعسناشر است رسگ دسابسورردس‬
‫البس‬‫ا اه ساردسوگرعسا ر حدساردسورعثسثتنستسورعس رنسوگرزبسخ نهرعفسوردسجعه هرتسم نر عسایر س‬
‫ش ساعش ‪،‬سنثسونواسمؤ رعتساحصگ ستساناثاتح‬
‫‪ -9‬ررنپگ سی ر بستسآ ع عهرردسایسن ر ث عبسمرررؤتالبسامنگ ر ستسار سپنتاور سنثسثاهن ر ستس‬
‫ا جفسنثسقعو ع س عبسغگنسمجعیسنثسونواسههعنس عبساحصگ ح‬
‫‪ -10‬وعضنسش بسنثسمحگ ساوعنمگکسنثسوعل سمر ستسوعسهشدح‬
‫‪ -11‬اف ناء‪،‬ساه و ‪،‬ساذو سقنر ستس عونسای ع سمن ث سنثساواسمعن سایسزنومسشبکدس عبساق عی ساعس‬
‫ا عن سایساکنعل ژب م ثبسازالیعتستساثابعزعتسالک نتهگک سفضعبسمجعیب‪،‬سمش ساوکعحساواس‬
‫معن سا ‪،‬سلگکاسنثسص ثتساهکعثسم هاسایسابسسصنفتسم عامساوکعحسپگشساگنر سشر سنثسجرعه بس‬
‫مبعثی ساعسقناواس عوبنبسانث س نننستسصح ستس قاستبساونایس نننح‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫م ی فسور ساور ا سنثسمرعنرس ر حساوراسالوحردسارعسمالولردسای رف‪،‬سقر بسار نبستساکرناثسآبسجرناثس‬
‫یونساعنو سمگ نننح س‬
‫‪ -1‬ای ررعا سورردسانور ر سج ر اهگاسقزاو ر سایسق رردسجررعه بسمبررعثی ساررعسقررناواس ررعوبنبسوش ر ثس‬
‫قنحسمحر سمگش ه ‪،‬سمش سوکاسمعن سات ستسنتحساواسزنیالم ‪،‬سمگ نننح‬
‫‪ -2‬م ی رفسنثس رعونسمر اثنساردساناگر سذور‪،‬ساأنور سمگ ررننن‪،‬سا صرگد‪،‬ساخ ررعث‪،‬سانزور‪،‬سم جررف‪،‬س‬
‫اب و سودسوعل ساأنوب سناش دساعش ‪،‬سادساص و سش ثابسی سمؤ ردح‬

‫فصل سوم‬
‫تخلفات اکادمیکی در مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫ماده هشتم‪:‬‬
‫‪ -1‬ءسا عن سایسآاعثسی ستسفکرنبسنو رناب‪،‬سس معهنر ‪:‬سهقر‪،‬س ردستسورعسورکسایرشسایآارعثسنو رنابس‬
‫ارردسهررعحسخ ر نسنثساهگرردستظررعوفسخررعه ‪،‬سه ش ر اسمقررعالت‪،‬سم هر نا ‪،‬سث ررعلدس ررع‪،‬ساگررز س ررعبس‬
‫مع نبسنو ثاستساألگ عتسو سنث ستساهگدسسسم انسنث سا تبساثاودسمنق سآبح‬

‫‪290‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -2‬ا ر م ع سهلنوررعت‪،‬سم ک ر ث س ررعستساجررعث سنو ررنابسا ر تبسا ر گوابسآههررعستسوررعسا ر تبسسممنف ر س‬

‫منب ستسوعسمنق ستسا عن سآبساعساغگگنسق التستسوعسیبعثاتسنو نح‬
‫‪ -3‬اثاورۀسساوصررعئگدستمم مررعتسغگررنسنجگررمستس رعخ سایسه ررعوبساحقگقررعتسی ر ستستظررعوفس ررسنن س‬
‫ش ساوعنمگکح‬
‫‪ -4‬نه عس رعخ دسورعثبستسورمسا ر سنثسه رعوبسام حعهرعت‪،‬ساصرن سنثسا رنعنسث ر ‪،‬سامر و‪،‬ستسورعس‬
‫ابر و‪،‬سه ررناتسمضررعمگا)واسوررننبسوررعساضررعفدسوررننبسجصر بر‪،‬سقمرر‪،‬سنثسامضررعبسمرررؤت سورراس‬
‫مؤ رررعتساحصررگ ست ررعونسای ررعل سورردسغررنضسور ر سام گررعیستسا ر عن سه رعسسمشررنتعسارردسوررعثس‬
‫مگنته ح‬
‫‪ -5‬قمرر‪،‬سا ررنعن‪،‬ساغ ررع ‪،‬ساق ر ستسوررعسا ر عن سار تبسمجر یسایسا ررنعن‪،‬سمر اثفستست ررعو‪،‬سمؤ رررعتس‬
‫احصگ ح‬
‫‪ -6‬فنا اس عخ اسیمگندسهق‪،‬سنثسقنوعبسام حعبسادس نست گ دسم کاح‬
‫‪ -7‬وض ثسنثسام حعبسادسی ضسشیوسنو نستوعساقعی سنانبسادسشیوسی ض سانابسام حعبح‬
‫ا ر عنءسغگررنسجررعه ه سایست ررعو‪،‬سو سگر انبستسالک نتهگکر سغررنضسثا سوررعف اسارردسمم مررعتسورردسصررن س‬
‫منا سادسمؤ ردستسوعسوکسشیوسممگاسمگ نننح‬
‫‪ -8‬ءسا عن سایسامکعهرعتستست رعو‪،‬ساکنرعل ژبسمم مرعا سمنار ساردسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل س‬
‫معهن ر سن ن ر سارردس ررعو س ررعبسمب ررو ستسمغررعونسشررئ بسا ررالم ستسفن ن ر ستسو رعسساوجررعنستس‬
‫اشعیدسآههعح‬
‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫مجعیاتسمنا سادسای عتساوعنمگرکسمنر ث سمرعنرسپرنجاساوراسزنیالم ر‪،‬سساردساناگر سذور‪،‬س‬ ‫)‪1‬ر‬
‫پگشساگن سمگ نننح س‬
‫ای عا سودسادسم ق سجرعه بسقرزابسوشر ثستسجر اهگاسهعفرو سنو رنسقرنحسمحرر سمگ رنننس‬ ‫‪-1‬‬
‫مش سوکاسمعن سوکاستسنتحساواسزنیالم ‪،‬سمگ نننح‬
‫ای ررعا سورردسم ق ر ستاثنسآم ر بسخرررعثتسارردسافررنانسوقگق ر ستسسوک ر سمگ ررنننسم ضررنثس‬ ‫‪-2‬‬
‫مر ر حمسقبررنابسخرررعث سا ر ن ستسم ی ررفسمک ررفسارردسقب رنابسآبسمگبعش ر ‪،‬سم ضررنثسم ررعامس‬
‫اوکعحسج اهگاسهعفو سوش ثسادسمناق سی ل ستسجضعو ‪،‬سومسنانسخ ا سثاسناثنح‬
‫ای ررعتسغگررنسقنم ر سیررالت سانا بگررمسوکرراسقررزءسنتحساورراسمررعن سنثسم ر اثنسآب‪،‬سانور ر س‬ ‫)‪2‬ر‬
‫سش ثابسی سپ اځبساأنو سمگ ننه ‪:‬‬ ‫م ثنسادساناگ سذو‪،‬سا‬
‫ا صگد‪،‬س‬ ‫‪-1‬‬
‫اخ عث‪،‬‬ ‫‪-2‬‬
‫اب و سودسقنبدساأنوب سناش دساعش ‪،‬‬ ‫‪-3‬‬
‫ام گم‪،‬‬ ‫‪-4‬‬
‫محنتمگ سایسام گعیاتساعاص و سش ثابسی سپ اځبستسنث سنثس اامستسنت گدسم ی فح‬ ‫‪-5‬‬
‫مرر هاستسم ضررنثسمگ اهنرر سنثسصرر ثتسناشرر اسای ررناضساررنسمصرر ادسبسشرر ثابسی رر س‬ ‫)‪3‬ر‬
‫پرر اځبسخ ا ررعبساج ورر سهلررنسنثسشرر ثابسی رر سمؤ ررردس ننهرر ‪،‬سشرر ثابسی رر س‬

‫‪291‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سه ر ن ستس‬ ‫مؤ ررردسمک ررفسا ر ساررعسارردسنثسخ ا ر ساوشررعبسنثسوررکسم یر سممررگاسث ررگ‬

‫صالوگ سناثنساعسمص ادسبسش ثابسی سپ اځبسثاساأوگ سام و‪،‬ستسوعسثنسه عو ح‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫ضررنثسم ر سا اه ر سشررکعو سخ ر نسثاسز ر ثسو ب ر سارردسثئررگرسمؤ ررردساق ر واسون ر ‪،‬سثئررگرسمؤ ررردس‬ ‫م‬
‫ظررفسا ر ساررعسم ض ر عسثاسقه ر سث ررگ سارردسش ر ثابسی ر سپ ر اځبساثقررععسن ر حسش ر ثابس‬ ‫م‬
‫رر سپرر اځبسم ظررفسا رر سورر ساو ررنسنثسخررال س‪15‬سثتیسشررکعو سوررعنسشرر سثاسانث رر ستساررنس‬ ‫ی‬
‫ع سنالو‪،‬سسم قدسفگص دسخ وشسثاسصعنثسه عو ح س‬ ‫ا‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫‪ -1‬فگصرر ۀسمنقرر ساصرر گاس گنهرر سث رر تسارردسازررالعسم ضررنثستسمرر هاسث ررعهگ سمگشرر نحسینوضرردس‬
‫اج و سهلنسنثاعث سفگص دسمروو ثسایسارعثو سصر تثسارعسآخرنسثتیسن راساردسنف رنسثئرگرسمؤ رردسنثس‬
‫خص ر سای ررعتسقررزءس ر حسمررعن سسششرراسساگر ر سثتیسم ض ر عسثاسانث ر سه ر ن ستسنثسم ر ثنس‬
‫اص گاساایعذسه عو ح س‬
‫‪ -2‬منقر ساج ور سهلررنسنثسمؤ ررردسشر ثابسی ر ستسنثستیاثتساحصررگالتسیررعل سار ثنسارر و س‬
‫تاعیه نبسا نعنساقنگن سثوع سپالبسپعلگر ستاقنگاسم ساعش حس‬
‫مادۀ دوازدهم‪:‬‬
‫نثسثاا دسادسای ر س رعبسوردسنثساوراسزنیالم ر‪،‬سس پرگشساگنر سهشر ساهر ‪،‬سورر سصر ا سنور ستیورنس‬
‫احصگالتسیعل سنثسم ثنساص گاسمق ض ساایعذسمگ نننح‬

‫فصل چهارم‬
‫احکام متفرقه‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫سپرر اځبستس‬ ‫‪ -1‬مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سمک ررفساهرر ساررعسارر ثنسهلرراستسن ررس گاسثاسنثس رر‬
‫سپ ن بساوجعنسه عون ح‬ ‫و گ ۀسهلاستسن س گاسثاسنثس‬
‫‪ -2‬ام انسایضعبسا ثنسو گ ۀس عبسذونسش سایس)‪5‬سال س‪7‬رسااسنثسهلنس نف دسمگش نح‬
‫‪ -3‬الوحۀستظعوفستسصرالوگ س رعبسار ثنستسو گ رۀسس رعسایسزنورفسشر ثابسی ر سپ ن ر بساهگردستس‬
‫اناگ سمگ نننح‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسوهررعثسسفصرر‪،‬ستسوهررعثن سسمررعن ساناگ ر س ننور ‪،‬سامر سایساأوگر سشر ثابسث بررنبستس‬
‫منلر ثبسمقررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سهعفرروستساررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم هررعستسث ن ر نس ررعسنثساورراس‬
‫یمگندسم غ سمگ نننح‬

‫‪292‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت امور محصالن‬
‫ریاست ارزیابی ومعادلت اسناد تحصیلی خار مرز‬

‫طرزالعمل آموزش نیمه حضوری‪ ،‬غیر حضوری و‬

‫ارزیابی اسناد آن (اسناد تحصیلی خارج از کشور)‬

‫‪293‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪294‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫سایسوکاسمعن س‪71‬سجعه بساحصگالتسیعل سم ک ‪،‬ستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫ا ا ساواسزنیالم ‪،‬سیبعثتساه سای‪:‬س س‬
‫‪-1‬سانلگاسام ثمنا سادساثیوعا سا نعنساحصگ سخعث سایسوش ثحس س‬
‫‪-2‬سفنا اس عیبسفنص سا بگ سممعنل سا نعنساحصگ سخعث سایسوش ثحس س‬
‫‪-3‬سانلگاسام ثای بعثسن سا نعنساحصگ سخعث سایسوش ثح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‪:‬‬
‫اص الوعتسآا سنثساواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسذو‪،‬سثاسافعن سم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬سند تحصـیلی‪ :‬س رن بسسا ر سوردسامر سایساا رعحسم فقعهرۀسورکسنتثرسوعمر‪،‬ساحصرگ سایسزرن س‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل سخعث سایسوش ثسادسشیوسای عءس ننو ساعش حسسسسسسسسسس‬
‫‪ -2‬تحصــیل حضــوری‪:‬ساحصررگ سا ر سورردسمحصرر‪،‬سو ر اج‪،‬س‪75‬سفگص ر سنثس ررعیعتسنث ر س ررنس‬
‫مض ر بسشررعم‪،‬سهصررع سوررعسم ررعامسارردسهلررعحساحصررگ سوش ر ثسمنا ر سنثسصررن سنث ر ‪،‬سوعث ررعبس‬
‫ی ر ستسا بگقررعا سوعضررنستسنثسام حعهررعتساعل مرر‪،‬سوضر ثسناشر دستسشررعم‪،‬سهررگاستجر س)‪Part time‬رس‬
‫تسا عحستج س)‪Full time‬ر م ساعش ح س‬
‫‪ -3‬تحصــیل نیمــه حضــوری‪:‬ساحصررگ سا ر سورردسمحصرر‪،‬سور اج‪،‬س‪25‬سفگصر سنثس ررعیعتسنث ر س‬
‫سنث ر ‪،‬سوعث ررعبسی ر ستس‬ ‫سنثسصررن‬ ‫شررعم‪،‬سهصررع سوررعسم ررعامسارردسهلررعحساحصررگ سوش ر ثسمنا ر‬
‫ا بگقعا سوعضنستسنثسام حعهعتساعل م‪،‬سوض ثسناش دساعش حس س‬
‫‪ -1‬تحصیل غیـر حضـوری‪:‬س احصرگ سا ر سوردسمحصر‪،‬سار تبسوضر ثسنثسصرنفسم رعامسلر او ستس‬
‫زنیالم رر‪،‬س ررعبسمنارر ‪،‬سانهعمرردس ررعبسنث رر سنثسمؤ رررعتساحصررگ سمرر ثنسهلررنسثاسامقگرر ستس‬
‫مؤفقعهدس سنبسه ن ساعش حس س‬
‫‪ -1‬دیپلوم لیسانس‪ :‬نثقرسۀس احصرگ ساوعنمگرکسا ر سوردسامر سایسخر اسام گ رعتسارعه بسورعسهگ ردس‬
‫سنثسم تس دسال سششس ع ‪،‬سادسشیوسای عءسم نننحس‬ ‫یعل ساعساک گ‪،‬ستاو عبسهصع سنث‬
‫‪ -6‬دیپلوم ماسـتری‪:‬سنثقرسۀس احصرگ ساوعنمگرکسا ر سوردسامر اسیسخر اساحصرگ‪،‬سنتثرسسلگررعهرس‬
‫سنثسم تسوکسال س دس ع سادسشیوسای عءسم س نننح س‬ ‫اعساک گ‪،‬ستاو عبسهصع سنث‬
‫‪ -7‬دیپلــوم دوکتــورا (‪:)Ph.D‬سنثقررۀسساحصررگ سا رر سورردسامرر سایسخرر اساحصررگالتسمق رر س‬
‫مع ر نب‪،‬س‪MD, DMD, DVM, M phil‬ساررعساک گرر‪،‬ستاور عبسهصررع سنث ر سستسوررعثساگررز س‬

‫‪295‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تسنثسص ثا سوردسانهعمردسصرن ساحقگقر سس)‪Research base‬رساعشر سارعساک گر‪،‬سصرن سورعثساگرز س‪/‬س‬

‫نوزثاگشاس‪،‬سو اج‪،‬سنثسنتثرسنتس ع ساحصگ سادسشیوسای عءسم نننحس س‬

‫فصل دوم‬
‫کمیسیون عالی ارزیابی اسناد تحصیلی‬
‫کمیسیون‬
‫مادۀ چهارم‪:‬‬
‫)‪1‬رسو گرگ بس یعل ساثیورعا سا رنعنساحصرگ سیرعل سارنواسمنقر ساصر گاس گرنبساثیورعا س‪،‬سممعنلر سستس‬
‫ای بعثن سا نعنساحصگ سمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سخرعث سایسوشر ثسار ن ستسنثسو ورعتستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سفمعلگ سم ه عو ح س‬
‫)‪2‬رسو گرگ بسیعل ساثیوعا سا نعنساحصگ سمنبم سنثساواسزنیالم ‪،‬سانعحسو گرگ بسوعنسم ش نح س‬
‫سااسا عنابستاق سشناو سذو‪،‬سپ ن بس عسم اعش ‪:‬س س‬ ‫)‪3‬رسو گرگ بسمنو سایس‬
‫‪-1‬سناش اسنثقۀساحصگ سنو ثاسوعسمع نبحس س‬
‫‪-2‬سآشنعئ ساعس گر اس عبساحصگ سوش ث عبسخعثق حس س‬
‫‪-3‬سناش اس عاقۀسوعثبسنثسام ثساوعنمگکسو اج‪،‬سپنبس ع ح س‬
‫)‪4‬رسایضعبسو گررگ بساردسپگشرنهعنسثوع ر سمنار س ستسمنلر ثبستیورنساحصرگالتسیرعل سارنابسمر تس‬
‫دس ع سامگگاسم ننه حس‬
‫)‪5‬رس ررنس ررع سوررگاساثیوررعا س ررن ساحصررگ سنثسانوگ ر سو گرررگ بسا ر عنسثش ر ۀساحصررگ سمنا ر س‬
‫م ق نسهبعشر سایسورکسساراسا ر عنبسوردسسناثابسنثقرۀسنو ر ثاسورعسمع ر نبسسنثسثشر ۀسم عار‪،‬ساعشر سس‬
‫قه ساانایسهلنسادسو گرگ بسنی تسم نننح‬
‫)‪ 6‬رس نس ع سیض سو گرگ بسا م عءسوعسادسمنوض سصم سالمال سمب الس نننسوعسادسوکاسج م سمحک ردساردس‬
‫وبرسمحک حسش نستسوعستفعتسه عو سادسی ضستبسا عنستاق سشناو سامگگاسم نننح س‬
‫انتخاب رئیس و معاون کمیسیون‬
‫مادۀ پنجم‪:‬‬
‫)‪1‬رسثئگرستسممرعتبسو گررگ بسنثساتلرگاسق رردسایسمگرعبسایضرعءسارنابسمر تسورکس رع سارعساو نور س‬
‫آثاءساه یع سم ننه ح‬
‫س)‪ 2‬رسثئرگرستسممرعتبسو گررگ بسمک رفساهر ‪،‬سزر ثسمرنلاسایساقرناآتسسو گررگ بساردسثوع ر ساثیوررعا س‬
‫تممعنل سا نعنساحصگ سخعث سمنیس زاثیساثائدسه عو حس‬
‫)‪ 3‬رسام ثسمنا ساردس رکنانو سو گررگ بسا ر سسثوع ر ساثیورعا سا رنعنساحصرگ سخرعث سایسوشر سثس‬
‫انلگاسم س نننح س‬
‫وظایف کمیسیون‬
‫مادۀ ششم‪:‬‬
‫)‪1‬رسو گرررگ بسم ظررفسا ر ساررعسا ررنعنساحصررگ سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسوشر ثسثاساررنس‬
‫‪،‬ساثیوعا سممعنل ستسای بعثن سه عو ح‬ ‫ستساگاال‬
‫س‬ ‫ا ع سممگعث عبسجعه ه ستساوعنمگکسم‬

‫‪296‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫کمتیۀ تخنیکی‬
‫مادۀ هفتم‪:‬‬
‫)‪1‬رسو گرگ بسم سا اه اردسمنلر ثسا کگرکسقنبردسس رعبساینگکر سا رنعنساحصرگ سخرعث سایسوشر ث‪،‬س‬
‫و گ ۀساینگک سا نعنساحصگ سثاساوجعنسه عو حس‬
‫)‪ 2‬رسایضعبسو گ ۀساینگک سایسا عسایضرعبسو گررگ بساردسپگشرنهعنسثوع ر ساثیورعا ستممعنلر سا رنعنس‬
‫احصگ سخعث سمنیستسمنل ثبستیاثتساحصگالتسیعل سانابسم تس دس ع سامگگاسم ننه ح‬
‫)‪3‬رسممررعتبسو گرررگ بسارردسوگررعسثئررگرستسآمررنساثیوررعا سا ررنعنساحصررگ سخررعث سایسوشر ثسارردسوگررعس‬
‫منش سو گ ۀساینگک ساو عبستظگ دسم سه عو حس‬
‫)‪4‬رو گ ۀس اینگک سمک فسا ‪،‬سصح ستس قا‪،‬سای بعثسجرعه ه سمؤ ررۀساحصرگالتسیرعل سصرعنثسوننر رس‬
‫ن احصگ ‪،‬سه یگ ساحصگ‪،‬ستس عونسام ثساینگک سا نعنساحصگ سثاساشیگوسه عو ح‬
‫)‪5‬رستیاثتساحصگالتسیعل ‪،‬امکعهعتساینگک ‪ ،‬ه ل س عبساناثب‪،‬سمنعا سمم مرعا سمؤارمستس رعونسلر ایحستس‬
‫اجهگزاتسضنتثبسثاسانابساشیگوسازتونا نعنسانابسو گ ۀساینگک سفنا اسم سه عو ح س‬

‫فصل سوم‬
‫شرایط ارزیابی سند تحصیلی‬
‫ارزیابی سند تحصیلی‬
‫مادۀ هشتم‪:‬‬
‫)‪1‬رس ررن ساحصررگ سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسوش ر ثسایسهلررنسمح ر ابساوعنمگررکسم ررعامس‬
‫ا نعنساقنگنر سهعفرو‪،‬سون اهررگ بس رعستسممگعث رعبسارگاسال ر ستسا رع اسهعمردس رعبسث ر سمبنر س‬
‫انس کعثبس عبسی ستساوعنمگک‪،‬ساثیوعا سم س نننح‬
‫)‪ 2‬رس ن ساحصگ سخرعث سایسوشر ثسنثسصر ثا سجعار‪،‬سای برعثسشرنعخ دسمر سش سر نسوردسایسهلرنساینگکر س‬
‫سمناق سسذو‪،‬ساص ومستساأوگ س ننو ساعش ‪ :‬س‬ ‫ا‬
‫س‪-1‬سمؤ رررۀساحصررگالتسیررعل سمنارر ‪،‬ستیاثتس ررعبساحصررگالتسیررعل ستستیاثتسام ر ثسخعثقرردسوش ر ثس‬
‫مح‪،‬ساحصگ‪،‬ح س‬
‫‪-2‬سه عون سس گع سافغعهر عبسمقگاسوش ثسمح‪،‬ساحصگ‪،‬ح س‬
‫‪-3‬ستیاثتسام ثسخعثقدح س‬
‫سو گ ۀساینگک ستض سم س نننح س‬ ‫‪-4‬س عونسممگعث عو سسودسا‬
‫)‪3‬رس ن ررع سوکرراسمن ر ث سفقررنرس)س‪2‬رساورراسمررعن سنثسم ر ثنساصرر‪،‬س ررن ساحصررگ سا بگررمستسنثسم ر ثنس‬
‫اناهرررکنوس سه ررناتسا بگررمسهش ر ساعش ر ‪،‬سق ر ت سه ررناتس)اناهرررکنوس رسسمشررنت سارردسنثوعف ر س‬
‫ستساأوگ سش رسمؤ رۀساحصگالتسیعل سمنا ‪،‬سجعا‪،‬سجب سم ساعش ح‬ ‫مک سوعساو گ‪،‬سث‬
‫مکلفیت دارندۀ سند تحصیلی‬
‫مادۀ نهم‪:‬‬
‫‪،‬سا نعنسذو‪،‬سثاسقه ساثیوعا سادسو گرگ بساثائدسه عو ‪:‬‬ ‫)‪1‬رسناثه رس ن ساحصگ سمک فسا‬
‫‪-1‬سنثخ ا ستسف ثحسخعهدسپنبسش ح‬

‫‪297‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-2‬ساص‪،‬س ن ساحصگ ستساناهرکنپ سه ناتح‬

‫‪-3‬ساص‪،‬سوعسوعپ ساناهرکنپ سه ناتسمضعمگاسشعم‪،‬سونوک لاسنتثرساحصگ سادسا کگکس نس ر نحس س‬
‫نتثرساحصگ سمع نبستنو ثاسودسشعم‪،‬سامقگ سو ث هعسهبعش سایساواسوکاسمر ن سا ح‬
‫‪-4‬ساثاوۀسساص ومسنفععساگز سانابسنتث س عبساحصگ سمع نبستسنو ثاحس س‬
‫نتثرساحصگ سمع نبسودسشعم‪،‬سنفععساگز سهبعش سایساواسوکاسمر ن سا ح‬
‫‪-5‬سوررعپ سارروونرساعامگرر ‪،‬سپع ررس ثتسوررعتبستوررزرساحصررگ ‪،‬سوررعثتساجعمرر ‪،‬سهعمررۀساص ر ومسارر ث س‬
‫ث رر ‪،‬ساو گرر‪،‬ساصرر ومسه یگرر ساحصررگ‪،‬سس)ساررنابس ررن ساحصررگ سفعج ر ساصرر ومسهعمرردسارر ث س‬
‫رس عونسا نعنسو عو بسمنا سادسنتث ستسه یگ ساحصگ‪،‬ح‬ ‫ث‬
‫)‪2‬رس ن ع سا بگرمسوکراسمنر ث سفقرنرس)س‪ 2‬رسمرعنرس شر اساوراسزنیالم ر‪،‬سم کراسهبعشر ‪،‬سارعسمناقمردس‬
‫ادس عو سمؤ ردسای بعثسن سوعسمؤ ررۀساحصرگالتسیرعل سمنار ستسورعسارعساث رع سهعمرۀسسث ر سور‪،‬س‬
‫سم نننح‬ ‫م‬
‫)‪3‬رسنوس ر حسلرررعبسورردسا ر سوررعلبس ررعستس ررعونسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سامر سایساک گرر‪،‬سه ر نبس‬
‫نتثرسنت علۀسساحصگ سصعنثسم سش ن‪،‬سنثسو گرگ بساثیوعا سه نننح‬
‫تثبیت معادلت‬
‫مادۀ دهم‪:‬‬
‫)‪1‬رس رن ساحصررگ سای ررعءسشر سایسزررن سمؤ رررعتساحصرگالتسیررعل سخررعث سایسوشر ثسورردسنثسجررعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم کر سامنورفسه ننور ساعشر ‪،‬ساردسوکر سایسنثقردس رعبساحصرگ سمنر ث سجرعه بس‬
‫احصگالتسیعل سم ک ستس گر اساحصگالتسیعل سوش ثساأوگ ستسا بگ سممعنل سم نننحس‬
‫سو گرگ بسص ثتسم گننحس س‬ ‫)‪2‬رسا بگ سممعنل س ن ساحصگ سخعث سایسوش ثسا‬
‫)‪3‬رسو گرررگ بسمر ا اهر سارردسمنلر ثسا بگر سممعنلر ‪،‬سسشررشسارراسایسا ر عنابسپ ن ر بس ررعو سثاسورردس‬
‫ا رعبساحصرگ سمنار ساردسسنثقرۀس‬ ‫ناثابسانهعمدساحصرگ سنو ر ثاسمرناب ساردسثشر دستساردس گرر س‬
‫احصگ سم ثنسممعنل سآشنعو سناش دساعشن ‪،‬نی تسه عو ح‬
‫)‪3‬رسا بگ ر سممعنل ر ساررنسا ررع سممگعث ررعبسم ر تساحصررگ‪،،‬ستاو ر عبسنث ر سایصص ر سنثسهصررع س‬
‫احصررگ ‪،‬س رر سمهررعثتستسناهررشسم قعضرر سا بگرر سممعنل ‪،‬ام گررعیاتسممنرر بسجعورر‪،‬سشرر سنثس‬
‫عونس گر اس عبساحصگ سادسنثقدساحصگ سم ثنسممعنل ساهجعحسم سپووننحس‬
‫)‪4‬رسارروونسامرر انسونورر تس ررعسنث ن ررعحساثیوررعا سا ررنعنسضررنتثبسارر ن سامررعسامرر انسونورر تس ررعسبس‬
‫ههعن عبسمی فسآم یش ‪،‬سممگعثسنثقدساحصگ سا ن انسش سه ا اه ح‬
‫)‪5‬رسس ن ساحصگ سمع نبسنتس رعلدسوردسس اردسانامردساک گر‪،‬سلگررعهرسنتس رعلدسنثسیرگاسثشر سدسصرعنثس‬
‫ننور ساعشر ‪،‬سوکجررعساررعس ررن ساحصررگ سلگرررعهرسنتس ررعلدسورردسا ر ستیاثتسممررعث سارردس ر ودس‬
‫وهعثن ساثیوعا ستسا بگ س ننو ساعش ‪،‬سادسم عادسلگرعهرسوهعثس علدساثیوعا سش سم سا اه ح‬
‫)‪6‬رس ن ررع سنثسهلررعحس ررعبساحصررگ ‪،‬سخص صررگعتسثش ر دسابس)سز ر ‪،‬ساهجنگررنب‪،‬سام ررگاستاناگرردرسنتثرس‬
‫احصگ سلگرعهرساگش نسایسوهرعثس رع ساعشر سورعساردسسمنلر ثسورر ساجرعث ستسایصروسنثسثشر سۀسس‬
‫ممگاسم ص‪،‬ساردسنتثسرساحصرگ سلگررعسهرسو ث رهعبسوکررعلدسورعسسنت رعسلۀسسممرگاسهلرنبستسی ر س‬

‫‪298‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ضنتثبساعش ‪،‬سنثساوراسسصر ثتسس رن سفناغر س)سشرهعنتسهعمردسرستسورعساصر ومساثاوردسشر ساردس رعبس‬

‫ای بعثسنثقۀساحصگ سودسنثسوش ثسصعنثسونن سناثن‪،‬ساثیوعا سش سم سا اه ح‬
‫ررگ س ررن ساحصررگ ساررعالانسایسای بعثنثسقۀاحصررگ سورردسنثسوشرر ثسصررعنثسوننرر سسناثن‪،‬اثیوررعا سوررعس‬
‫ممعن سشنعخ دسه ش نح‬
‫)‪7‬رس ررن ساحصررگ سهعمک رر‪،‬سورردسوررعتبسمضررعمگاستسه ررناتسوعمگررعا ساعش ر ‪،‬سمشررنت سارردساص ر ومس‬
‫مناق ر سای بررعثسن ر سمن ر ث سفقررنرس)س‪2‬رسمررعنرس ش ر اساورراسزنیالم رر‪،‬ستسنثوعف ر سنالورر‪،‬سم قرردس‬
‫اه کررعفسایسپ ن ر بسمنا ر ‪،‬سصررن سارردسمنل ر ثسانامررۀساحصررگ‪،،‬سام ر ایسا بگ ر سممعنل ر سا ر س‬
‫ب عبسنتل سمنوزستسیتب‪،‬سجعا‪،‬ساأوگ سم ساعش حس‬‫نوسعثا ن سمنا سنثسوک سایسپ ن س‬
‫)‪8‬رس ررنس ررع سنثسهلررعحساحصررگ سمنا ر ساخرروس ررن ساحصررگ سمع ر نبستسنو ر ثاسا ر تبسهلنناش ر س‬
‫نتثرساحصررگ‪،‬سمعجبرر‪،‬سمجررعیساعش ر ‪،‬ساک گرر‪،‬س ررعلهعستستاو ر عبس ررنسنتسنتث سنثسا بگ ر سممعنل ر س‬
‫م سهلنس نف دسم ش نح س‬
‫س‬
‫دیپلوم افتخاری و سند تحصیلی پایین تر از لیسانس‬
‫مادۀ یازدهم‪:‬‬
‫)‪1‬رسنوس رر حساف یررعثبستس ررن ساحصررگ سپررعوگاساررنسایسنثقررۀساحصررگ سلگرررعهرسنثسو گرررگ بس‬
‫اثیوعا سه نننح‬
‫)‪2‬رساصر ومسهعمررۀسساو ررع سایصرروسنثسثشر دس ررعبسزبر ساحر س ررنسینر اه سورردسصررعنثسشر ساعشر ‪،‬س‬
‫جعا‪،‬ساثیوعا ستسممعنل سه ساعش ح س‬
‫)‪3‬رساصرر ومسهعمرردسس ررعبسمر ر ک سورردسایسسقعهرر سههعن ررعبساوعنمگررکسارردسمنلرر ثساثاقررعبسظنفگرر ستس‬
‫وعثوعا سنثسثش دس عبسممگاسصعنثسم نننسنثسو گرگ بساثیوعا سه ش نح‬
‫اصل سند تحصیلی و ترانسکرپت‬
‫مادۀ دوازدهم‪:‬‬
‫)‪1‬رسوعپ س ن ساحصگ سقه ساثیوعا سپوونف دسه ش نح‬
‫)‪2‬رس ن ع ساص‪،‬س رن ساحصرگ ستساناهررکنوس سه رناتسم قر نساعسشر ستساصر ومسمناقر سای برعثسن ر س‬
‫من ث سفقنرس)‪2‬رسمعنرس شر اساوراسزنیالم ر‪،‬سنثسورعپ س رعبس رن ساحصرگ سسسهگرزسم قر نساعشر ‪،‬س‬
‫اص‪،‬س ن ساحصگ سادسای بعثساص ومسنثسوعپ س عبسآبسجعا‪،‬ساثیوعا ستسای بعثن سم اعش حس‬
‫)‪ 3‬رس ن ع ساص‪،‬س ن ساحصرگ ساصر ومسشر سایسمناقر سای برعثسن ر سمنر ث سفقرنرس س)‪2‬رسمرعنرس شر اس‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سم قر نساعشر ‪،‬سورعپ ساناهررکنوس سه رناتسمشرنت ساردسنثوعفر سمک ر ساأوگر سبس‬
‫ایسپ ن بسمنا سپوونف دسم ش نحس‬
‫)‪4‬رس ن ررع ساصرر‪،‬س ررن ساحصررگ سوررعساناهرررکنوس سه ررناتسوررعساصرر‪،‬س ررنسنتبسآبسم قرر نسهبعشرر ‪،‬س‬
‫و گررگ بسمر سا اهر سارعسهلنناشر سا بگرمسوکراسمنر ث سفقررن س رعبس)س‪1‬ستس‪2‬رسمرعنرس شر اساورراس‬
‫زنیالم رر‪،‬سنثسمرر ثنس ررن ساحصررگ ستسوصرر ساز گنررعبسایسصررح سآههررعسایسزررن سمؤ رررۀس‬
‫احصگالتسیعل سمنا ‪،‬ساج احسادساثیوعا ستسای بعثن سه عو ح‬
‫مثنای سند تحصیلی‬

‫‪299‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ سیزدهم‪:‬‬
‫)‪ 1‬رسم نعبس ن ساحصرگ ستساناهررکنوس سه رنات‪،‬سقهر ساثیورعا سنثسصر ثا سپوونف ردسمر سشر نسوردس‬
‫ای ب رعثساوعنمگررکسآبسم ررعامساوکررعحسفقررن س ررعبس)س‪1‬ت‪2‬رسمررعنرس ر اساورراسزنیالم رر‪،‬ساص ر ومستس‬
‫اأوگ س ننو ساعش ح‬
‫)‪2‬رس ن ع سم نعبس رن سساحصرگ ساردسشرک‪،‬سورعپ سایسزرن سمؤ ررسۀساحصرگالتسیرعل سمنار سصرعنثس‬
‫ننورر ساعشرر ‪،‬سنثسصرر ثا سجعارر‪،‬ساثیوررعا سمرر ساعشرر سورردسمؤ رررسۀساحصررگالتسیررعل سمنارر سایس‬
‫صح س ن ساحصگ ستساناهرکنوس سه ناتسساعساث ع سمک ساص ومسه عو حس‬
‫عدم ارزیابی سند تحصیلی مؤسسات تحصیالت عالی داخل کشور‬
‫مادۀ چهاردهم‪:‬‬
‫ررن ساحصررگ سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل ر ستسخص ص ر سناخرر‪،‬سوش ر ثسنثسو گرررگ بسم ر ثنس‬
‫اثیوعا سجناثسه گننح‬
‫معطل قراردادن اعطای سند تحصیلی‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫ن ع سای عبس رن ساحصرگ سایسزرن سمؤ ررسۀس احصرگالتسیرعل سخرعث سایسوشر ثساردسا رع سپعلگرر س‬
‫نتل ستس رعونسنالور‪،‬سمم ر‪،‬سجرناثسنان سشر ساعشر ‪،‬ساصر ومسفناغر ستسنثقرۀساحصرگ سالر سوصر س‬
‫رن ساحصرگ سزر ثسمؤجرس سارنابسمر تسنتس ررع سمشرنت ساردساثاسورۀسساصر‪،‬س رن ساحصرگ سا بگر ستس‬
‫اأوگ سم نننحسنثساواسص ثتسام گعیسمعنبس ن ساحصگ سال ساثائدساص‪،‬سآبساقناءسه س نننح س‬
‫ارزیابی مجدد‬
‫مادۀ شانزدهم‪:‬‬
‫)‪1‬رو گرگ بسمک فسا ‪،‬ا نعناحصگ سذو‪،‬سثاسمج ناساثیوعا سه عو ‪ :‬س‬
‫‪-1‬س رن سساحصرگ سورردسجربالسساثیوررعا س ننور ستس ر اامسآبسنثسنفرعانسمنار ستیاثتساحصرگالتسیررعل س‬
‫م ق نسهبعش ح‬
‫سآو ح‬ ‫‪ -2‬ن احصگ سودسجبالساثیوعا س ننو ‪،‬سنالو‪،‬ستسم اثفسمبن سانسازتونستسی حسای بعثسآبسا‬
‫‪-3‬س ن ساحصگ سوردسجربالساثیورعا س ننور ‪،‬سس امرعسنالور‪،‬ستسمر اثفسمبنر سارنسهقر سورعسیر حسثیعور س‬
‫ج اهگاستسزنیالم ‪،‬سنثساثیوعا سآب‪،‬سا بگ سش ساعش ح س‬
‫)‪2‬رس ن ع سناثه رسس ن ساحصگ سادساص گاسو گرگ بسجنعی سهن عو ‪،‬ساعساثائدسنالور‪،‬سمر سا اهر سخ ا ر عثس‬
‫اج و سهلنساثیوعا س ن ساحصگ سمنا س نننحسنثساواسص ثتسو گرگ بس ن سمروو ثسثاسنثسوضر ثس‬
‫تبسمج ناساثیوعا سه ن ستساص گاسو گرگ بسنثساواسم ثنسج م ستسههعو سم اعش ح س‬
‫اسناد تحصیلی حرفه ای و مسلکی‬
‫مادۀ هفدهم‪:‬‬
‫ا ررنعنساحصررگ سونفرردسابستسمررر ک سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سسوشرر ثسمعهنرر س ‪CPA,‬‬
‫‪FIA, CIA, ACCA PMP,‬س تسام رع سآبسا ر سو گررگ بسنثسصر ثا سوردسممرعن ساردسوکر سایس‬
‫ر ودس ررعبساحصررگ سلگرررعهرسونف ردساب‪،‬سمع رر نبسونفرردسابستسنو ر ثابسونفرردسابسز ر ثسمر ر ن ستس‬

‫‪300‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫جررعه ه سا بگر س ر ودس ررننن‪،‬ساررعسارروونسو رردس«ممررعن »سارردسوکر سای ر ودس ررعبسساحصررگ سلگرررعهرس‬
‫ونفداب‪،‬سمع نبسونفدسابسوعسنو ثابسونفدسابسجعا‪،‬ساثیوعا سسم ساعش ح‬‫س‬
‫معادلت درجۀ تحصیلی لیسانس‬
‫مادۀ هجدهم‪:‬‬
‫ا رنعنساحصرگ سذورر‪،‬سایسمؤ ررعتساحصررگالتسیرعل سخرعث سوشر ث‪،‬سممرعن س ررن ساحصرگ سلگرررعهرس‬
‫ا بگ سم ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬لگرعهرساوعنمگکساعسنتثرساحصگ‪،‬س دس علدستسوعساگش نسایسآب‪.‬‬
‫‪ -2‬لگررررعهرسونفررردساب‪/‬سمرررر ک )‪Bachelor’s Degree Professional‬رسارررعسنتث س‬
‫احصگ‪،‬س دس علدسوعساگش نسایسآب‪.‬‬
‫س‬ ‫‪MD, DMD, DVM, PharmD -3‬سسسس‬
‫‪Specialist -4‬س ‪:‬ساعساک گر‪،‬ستاور عبسهصرع سنث ر ستسنفرععسپعورعبسهعمرد‪،‬سنثسمر تسپرنبسالر س‬
‫پنبستسهگاس ع سام ایسخ اسنتثرسساعه بستسوعسهگ دسیعل سای عءسم نننح س‬
‫س‬
‫معادلت درجۀ تحصیلی ماستری‬
‫مادۀ نزدهم‪:‬‬
‫ا ررنعنساحصررگ سذورر‪،‬سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسوشر ثسممررعن س ررن ساحصررگ سمع ر نبس‬
‫ا بگ سم ننن‪:‬س س‬
‫‪ -1‬مع نبساعساگز ساعسنتثرسساحصگ سوکس علدسوعساگش نایسآبحس س‬
‫‪-2‬سمع نبسا تبسساگز ساعسنتثرسساحصگ سوکس علدسوعساگش نسایآبح س‬
‫‪-3‬سمع رر نبسونفرردسابس‪/‬سمررر ک س)س‪Master’s Degree Professional‬رساررعسنتث ساحصررگ س‬
‫وکس علدسوعساگش نسایسآبح‬
‫‪-4‬س‪M.Phil‬س‪:‬ساعسنتثرساحصگ سنتس ع سوعساگش نسایسآبحس س‬
‫سس‬
‫معادلت درجۀ تحصیلی دکتورا‬
‫مادۀ بیستم‪:‬‬
‫ا ررنعنساحصررگ سذورر‪،‬سمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سخررعث سایسوش ر ثسممررعن س ررن ساحصررگ سنو ر ثاس‬
‫ا بگ سم ننن‪:‬س س‬
‫‪-1‬سنتو ثابسایصص ساعساگز س‪/‬سنوزثاگشاساعسنتثرساحصگ سنتس علدسوعساگش نسایسآبح‬
‫‪-2‬سنو ثابسایصص سا تبساگز ‪/‬سنوزثاگشاسساعسنتث ساحصگ سنتس علدسوعساگش نسایسآبح‬
‫‪-3‬سنتو ثابسونفدسابس)‪Professional Doctorate‬رح‬
‫تثبیت معادلت‬
‫مادۀ بیست و یکم‪:‬‬
‫ن ع سا رنعنساحصرگ سمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سخرعث سایسوشر ثسوردسنثسمر انس جر ا‪،‬سهرزن استس‬
‫اگر ر اساورراسزنیالم رر‪،‬سایسآبسارروونسارردسی رر‪،‬سآم ر سپگشرربگن سه ننو ر ساعش ر ‪،‬سو گرررگ بسام ر سایس‬

‫‪301‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وعثشنع ر سم ررعامسزنیالم رر‪،‬س ررعبسورردسایسزررن سو گرررگ بستضرر سسم ر س ررنننسارردسوگررعسا ررنعنس‬

‫احصگ سلگرعهر‪،‬سمع نسوعسنو ثاسا بگ سممعنل سم نننحس س‬
‫س‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫احکام متفرقه‬
‫تزویر در سند تحصیلی‬
‫مادۀ بیست و دوم‪:‬‬
‫)‪1‬رس ن ررع سو گرررگ بسنثا ررنعنساحصررگ سسقمرر‪،‬ستسازتوررنسثاساشرریگوستسا بگرر سه عورر ‪،‬سنثساورراس‬
‫ص ثتسم ا اه ‪،‬سناثه رس ن ساحصگ سثاسادسمناق سی ل ستسجضعئ سممنف سه عو ح‬
‫)‪2‬رسو گرررگ بسنثسوعل ر سمن ر ث سفقررنرس)‪1‬رساورراسمررعن ‪،‬نثسپش ر ستسثتبس ررن ساحصررگ سمهررنساا ررع س‬
‫ارردسثه ر س ررن سین ستس ررن ساحصررگ سمرروو ثسنثسثوع ر ساثیوررعا ستممعنل ر سا ررنعنساحصررگ سخررعث س‬
‫منیسو زسم نننح‬
‫س)‪ 3‬رس ن ع سمناق سی ل ستسجضرعئ سغرنضسانیرعبسشریوساردساصر‪،‬س رن ساحصرگ سازتورنبسضرنتثتس‬
‫سآهناساث ع سه عو ح س‬ ‫ناش دساعشن ‪،‬ستیاثتساحصگالتسیعل سم سا اه ‪،‬سز ثسث‬
‫حق الخدمت‬
‫مادۀ بیست و سوم‪:‬‬
‫)‪1‬رساثیوعا س رن ساحصرگ سنثساناارنسس پنناخر سورمسالیر م سا ر سناثهر رسس رن ساحصرگ سصر ثتس‬
‫س ن ساقنگن سق ا عهدسانلگاسم س نننح س‬ ‫م گننحسمق اثستسزنیسپنناخ سآبسا‬
‫)‪2‬رسومسالی م سمن ث سفقنرس)‪1‬رساواسمعن سادسورع ستاثناتسنتل ساح و‪،‬ساعهکسم نننح‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ بیست و چهارم‪:‬‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثوهررعثسفصرر‪،‬ستساگر ر ستوهررعثسمررعن سا ر تواس ننور سا ر حسامر ایساأوگر سشر ثاسبس‬
‫ث بنبستمنل ثبسمقعحستیاثتسهعفوستاعساه عذسآبس عونزنیالم هعسنثساواسیمگندسم غ سم س نننحس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪302‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل های مربوط معینیت مالی و اداری‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪303‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪304‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست منابع بشری‬

‫طرزالعمل ارتقاء ظرفیت منسوبین ادارات مرکزی‬

‫و واحدهای دومی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬

‫‪305‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪306‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫مبررن اسا ر سورردساررعمگاسهگررنتبسمررع نستسم یصرروساشررنبساررنابس ن ررعیمعبسایسا گ ر سا ر نعو س‬
‫انخ ثناثسم ساعشر هسیورناسجر ابساشرنبسآمر ییسنور ستناثابسمهرعثتسارنابساناث سار ابسانامردسوگرعتس‬
‫تجعا گر سینضرردسخ ر معتسانتفررمسا ر ا سامگررگاسشر ستمعم ثو ر سممررگاسآبسنثم عاق ر سارردسخ ا ر س‬
‫اثاع سثق عسم سن ح س‬
‫تیاثتساحصرگالتسیرعل سا عارردسههرعنساوعنمگررکسم ضر عساثاقررعبسظنفگر سوعثوسنررعبستاوجرعنسفنصر هعبس‬
‫منع ر سآمر ییستاثاقرعبسظنفگر سثاسانورر سم رعنسا رنعنساقنگنر سنثورعثو سانهعمردس رعبسو اررع س‬
‫مر ت‪،‬سمگررعبسمر تستسز ورر‪،‬سنثمحررناکسا قرردسخر وشسجررناثنان ستسنثساشررکگ‪،‬سثوع ر سمنررعا ساشررنبس‬
‫آمنو ر سق ا عهرردسبسثاسقه ر سانلررگاسام ر ثسف ر کساوجررعنستساکعثاه اخ رردسا ر حسا ررنعنساقنگن ر سهعفررو س‬
‫اثاقعبسظنفگر ‪،‬ساثاقرعبس ر ساحصرگ‪،‬ستآم یشرهعبسیصرنبسثاسارنابسورعثواسورمسمشرنتعسشر نن س‬
‫تاررنابسمرررؤتل گاساناثاتسمک گرر سناهررر دساررعسفنصرر هعبسالیحستاررر نسمنع رر سثشرر ستا ررمدس‬
‫جعا گ هررعبسوررعثبستسمهررعثا سمنر ر اگاسثاسور ر سهگعیمن ر وهعبساناث سانتفررمسم علبررعتسیمررعبسفررنا اس‬
‫ه عون ر حسیوررناسمهررعثت‪،‬سایصرروست ارردسثتیس ررعیبسمم مررعتس ررعبسق ور ساناث سثاسجررعنثسمر س ررعینساررعس‬
‫سعساعسم علبعتستهگعیمن وهعبسیصن‪،‬سهلعحسوعثبستینضدسخ معتسخ وشسثاسیگعثه عو ح س‬
‫نثوعف س عبسثوع سمنعا ساشنبسام سایسق سآتثبسمم معتسپگنام بساثیوعا سوعثونن عستاقناآتس‬
‫تظگ بسسایشساوعنمگکستسغگنساوعنمگکساگعه نسآهر سودسنثانع ساعست م ستپهنعبسفمعلگ هعبس‬
‫م رعتساحصگالتسیعل ستهگعیمن وهعسا نل ثسینضۀساحصگالتسیعل ساعسوگ گ ‪،‬سهگعیا ساعسامکعهعتس‬
‫تفنص هعبسم ق نسثاسنثیمگندساثاقعبسظنفگ سمنر اگاستیاثتساحصگالتسیعل سا ناا ساگش نسه ن سادس‬
‫سی ستاحصگ سآههعثاس)مع نبستنتو ثارسنثوعثو سانهعمدس عبسی سایس‬ ‫توب سیمگندسا ن اننبس‬
‫زنومسا نقدسیعنبستاهکشعف سن سناش دسنثپ ن ههعستسم رعتساحصگالتسیعل سنتل ست نعبس‬
‫ایزنومسق س کعثبس ک ثخص ص سینضدسونن س عبسخ معتساحصگ سنثمح ثو سثوع سمنعا س‬
‫اشنبسسنثمنوزستسآمنو س عبسمنعا ساشنبسنثتالوعتسفنا اس عیواحس س‬
‫زنیالم رر‪،‬ساثاقررعبسظنفگ ر سوعثونررعبساناثاتسمنوررزبستستاو ر عبسنتم ر ‪،‬ستیاثتسثاسجررعنثسم ر س ررعینس‬
‫اررعسورر اج‪،‬سپع رری و سارردسهگعیمنرر بس ررعبسفرر ثبستاعل مرر‪،‬ستیاثتسثاسنثینصرردساثاقررعبسظنفگرر س‬
‫منر اگاساعمگاسه عو حس س‬

‫‪307‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی ‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سانمبنعبسقرزسءسههراسمرعن س‪17‬س جرعه بسوعثونرعبسخر معتسم کر ستقرزبسفسمرعن سوهرعثحس‬
‫جررعه بساحصررگالتسیررعل سم کرر سارردسمنلرر ثساثاقررعبسظنفگرر سمنررر اگاستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫)ا عاگ ستوعثونعبراناگ ستا تواس ننو سا حس س‬
‫اهداف ‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سثاسنثاسمررنساثاقررعبسظنفگرر س‬ ‫اورراسزنیالم رر‪،‬سسپنت ررۀسسممنفرر سمنررر‬
‫وهعبساناث ستلرر او ستظررعوفسشررعبسارررهگ‪،‬سه رر ن ساصرر‪،‬س‬ ‫نثم عاقرر ساررعسثشرر ۀسساحصررگ ‪،‬سهگعیمنرر‬
‫ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬ ‫ش عفگ ستی ال سسثاساعمگاستقه سهگ‪،‬سادسا‬
‫ررعبسمر ر ک سوررعنثی سقه ر سهگرر‪،‬سارردسا ر ا سسم جمرردس‬ ‫‪ -1‬ا ن ر اننبس ر سناهررشستمهررعثتس‬
‫تیاثته س‬
‫‪ -2‬اجهگزوعثونررعبساررعسناهررشستفرراسآتثبسق و ر سنثقه ر ساررعمگاساناث ستم ر ونو س ررعلاسمب ن ر س‬
‫انممگعث عبسپوونف دسش سا نل ثوک م سناثبسخ ح س‬
‫‪ -3‬اوجررعنسمرر ونو سجعه ه نرر سنثثتهرر ساشرریگوستانلررگاسوعثونررعبستا ررعاگ سنثانهعمرردس ررعبس‬
‫اثاقعبسظنفگ سح س‬
‫‪ -4‬اررأمگاسی ر ال سنثیمگنرردسممنف ر سافررنانسنثانهعسمرردس ررعبساثاقررعبسظنفگ )انهعمرردس ررعبسو اررع س‬
‫م ت‪،‬مگعبسم تستز و‪،‬سم ترستثیعو سامعن سقنرگ ح س‬
‫سپنت ررۀسساثاقررعبسظنفگرر سانمبنررعبسثشرر دساحصررگ ‪،‬سهگررعیساناث ستلرر او ستظررعوفس‬ ‫‪ -5‬رر‬
‫منر اگاح س‬
‫‪ -6‬ا عن سممق ست ف ن سایستق سمعل ساخ صع سوعف دسا نل ثاثاقعبسظنفگ ح س‬
‫اصطالحات ‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآه سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫‪-1‬برنامــه ارتقــای ظرفیــت‪ :‬انهعمرردس ررعبسو اررع سم ر ت‪،‬سمگررعبسم ر ت‪،‬سز ورر‪،‬سم ر ت‪،‬س ر گنعث عستس‬
‫تثوشررعرس ررعبسثاسنثاررنناثنسورردسا ررعاگ ستوعثمنرر ابستیاثتساحصررگالتسیررعل سانتفررمسم ررعنساورراس‬
‫سناهشستمهعثتسمر ک سشعبسممنف سم س ننه حس س‬ ‫زنیالم ‪،‬سا نل ثا ن ساننبس‬
‫‪-2‬کمیتــۀ نظــارت وارزیــابی ارتقــای ظرفیــت‪:‬سانوگبرر سایه عون ر رس ررعبسثوع ر هعبساهکشررع س‬
‫انهعمرردس ررعبسی ر سثوع ر ساقررنثستسانفگمررعتسی ر سایضررعبسوررعنثی ستمنررعا ساشررنبسا ر سورردس‬
‫ا نل ر ثسشنع ررعو سا ررعاگ ستوعثمن ر ابسمر ر حمستستاق ر سشررناو س)نتث سسمع ر نبستنتو ر ثارسساوجررعنس‬
‫تسپنت ۀسم علمدسا نعن‪،‬س سنبسه نبسام حعبسآیمعوش سم قعضگعبسثاانلگاستی سم سه عون ح س‬

‫‪308‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-3‬امتیازجندر ‪:‬سام گرعیسا ر نعو سارنابسجشرنساهرع سایراسایا ر عنستورعثواسخر معتسم کر سمر ساعشر س‬
‫ورردسوررگاسممنف ر سارردسنتث س ررعبسآم ر ییساحصررگ سمع ر نبستنتو ر ثاسنثهلن نف رردسم ر سش ر نساررعس‬
‫امعن سقنرگ سنثیمگندساثاقعبسظنفگ سثیعو سش نح س‬
‫‪-4‬کمیتــۀ همــاهنگی‪:‬سانوگبرر سایاشرریع سذوصررالزسثوع ر سمنررعا ساشررنبستثوع ر هعبساهکشررع س‬
‫سا ر سورردسپنت رردسممنف ر سایضررعبس‬ ‫انهعمرردس ررعبسی ر ساقررنثستسانفگمررعتسی ر سایضررعبسوررعنثی‬
‫وعنثی ستسوعثونعبسخ معتسم ک سثاسانلگاستم ونو سم سه عو ح‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫شرایط معرفی منسوبین دربرنامه های ارتقای ظرفیت‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ممنف سادسانهعمدساثاقعبسظنفگ سیمعه سص ثتسمگ گننسودستق سمعل سنثیمگندسم ق نساعش ح س‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ثوع ر سمررعل سمک ررفسا ر ساررعستقر سممررگاسثاس رردس ررعلدسا نل ثاثاقررعبسظنفگر سنثسا نقرردستیاثتس‬
‫نثهلنس نف دستایم ق نو سایصگوسنثیمگندسانوع سمنعا ساشنبسازالعسن ح س‬
‫مادۀ ششم‬
‫عونمناق سا ور‪،‬سوننر سانهعمردس رعبساثاقرعبسظنفگر سوردسنث رع ن سارعسثوع ر سمرعل سفمعلگر س‬
‫مر سه عور سهگررزستقر سن ر سناشر دس ررعالهدسخر وشسثاسنثایررشساثاقررعبسظنفگر ساررعسثوع ر سمنررعا س‬
‫اشنبسشنوکس عینساعسپنت دسم ثنسهلنسنجگمستوعثاسانلگاستی س نننح س‬
‫مادۀ هفتم‬
‫اررن ابسممنفرر سنثانهعمرردس ررعبساثاقررعبسظنفگرر س)لگرررعهر‪،‬سمع رر نبستنو رر ثارسشررناو سذورر‪،‬س‬
‫نثهلن نف دسم سش ن‪ :‬س‬
‫ستاو عبسمنوزبستوعسنتم ستیاثتساعش ح‬ ‫‪ -1‬شیوسممنف سش ه ساعور سوعثمن سث‬
‫‪ -2‬نتث سخ م سممنف سش ه سو نسایسنت ع سنثاناث سهبعش ح‬
‫‪ -3‬انهعمدساثاقعبسظنفگ سم عامسثش دساحصگ ستوعسمناب سادسآبساعش ح‬
‫‪ -4‬انابسجشنساهع س‪5‬سه ن سام گعیسقن ثسنثهلنس نف دسم سش نح‬
‫‪ -5‬سنبسه نبسام حعبستثتنبسادسانهعمدسم ثنسهلنح‬
‫‪ -6‬اک گرر‪،‬سشررناو سمنرر ث سنثمقررنث ساحصررگالتسیررعل سفرر کسلگرررعهرساررنابسنتث سمع رر نبس‬
‫رح س‬ ‫تنتو ثاس)ار سادسیاعههعبساگاسال‬
‫مادۀ هشتم‬
‫اررنابسوعثمنرر ابستاورر عبسمنوررزبستیساثتسورردسخررعث سایانهعمرردساثاقررعبسظنفگرر سنثپ ن ههررعبس‬
‫نتل رر سنتث س ررعبسلگرررعهرستمع رر نبسثاس ررسنبسمرر سه عونرر سنثصرر ثتسم ق نورر ستقرر سمررعل س‬
‫نثایشساثاقعبسظنفگ سم سا اهن سایسآبسا عن سه عون ح س‬

‫‪309‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ نهم‬
‫سم س نننح س‬ ‫سان گاستی‬ ‫پنت ۀسممنف سادسانهعمدس عبساثاقعبسظنفگ سادسا ع سفگص دسو گ ۀس ع ن‬
‫مادۀ دهم‬
‫اررنابسممنفرر سنثانهعمرردس ررعبساثاقررعبسظنفگرر سو اررع سم تس) ررگ گنعث ع‪-‬ستثوشررعپهعس‪،‬ون ناهرررهعس‪،‬س‬
‫ن عبسم علمعا رسشناو سذو‪،‬سنثهلنس نف دسم سش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬شنع ررعو سوررعثواسانتورر سف ثمهررعبسایثوررعا ستی کررننس ررعالهدسایقعهرر سآمنورر ساثیوررعا س‬
‫ثوع سمنعا ساشنبح‬
‫‪ -2‬ممنف سوعثواسایزنومسثوع هعبسمنا زدح‬
‫‪ -3‬نثص ثاگکدسم ررعتس کرعثسناثابسانهعمردس رعبساثاقرعبسظنفگر سو ارع سمر تساعشرن ستارعس‬
‫تیاثتس کعثبسه عون ح‬
‫‪ -4‬نثص ثاگکدسو گ ۀس ع ن سنثیمگندسممنف سهگعیمن ابسفگص دسام ‪،‬سآتثن ساعشن ح‬
‫فصل سوم‬
‫مکلفیتهای شاملین برنامه ارتقای ظرفیت‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫وعثمن ر اه سورردسنثانهعمرردس ررعبساثاقررعبسظنفگ ر سارردسههعن ررعبساحصررگالتسیررعل سنتل ر سستخص ص ر س‬
‫ناخ ستخرعثق سممنفر سمر سشر ه سمک رفساردسثیعور ساصر ستمقرنثاتسهعفرو سمناقر سمنا زردسمر س‬
‫اعشن ح س‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫و گ ۀسهلرعثتستاثیورعا ساثاقرعبسظسنفگر سایسو ر ه سثتهر سوعضرنبستپنت رۀسسآمر ییسممنفر سشر س‬
‫عبسنثمناق ساحصگ سخ نستوعسه عون رسذوصالزسخ وشسهلعثتسم سه عو ح س‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫ایاونکدسممنف سشر س رعبسنثانهعمردس رعبساثاقرعبسظنفگر سایو ر ثبسآمر ییسناخر‪،‬سخر م سزبرمس‬
‫م عنسا رنعنساقنگنر سمر ساعشرن ‪،‬سمک رفساهر سارعسه رعوبساحصرگ‪،‬ست گرر اسوعضرنبسخر وشسثاسث ر عس‬
‫ایمجعثبسذونا سادستیاثتساثاودسه عون ح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫شررعم گاسآم ر ییسنثانهعمرردس ررعبساثاقررعبسظنفگ ر سو اررع سم ت)تثوشررعپهع‪،‬س ررگ گنعث عستون ناهرررهعسرس‬
‫ورردسنثشررهن عسانلررگاسمر س ننهر سمک ررفساهر ساررعسوعضررنبسصرربحعهدسخر وشسثاسامضررعستامر سایسآبسارردس‬
‫منق سآم ییسمناقمدسه عون ح س‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سنث رسدسفصر‪،‬ستپرعهزن سمرعن ساناگر ستامر سایساأوگر سسشر ثابسث برنبستسمنلر ثبسمقرعحس‬
‫مح نحستیاثتسهعفوستاعساه عذسآبس عونزنیالم هعسنثاواسیمگندسم غ سم س نننح‬
‫س‬
‫س‬

‫‪310‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست منابع بشری‬

‫طرزالعمل کمیتۀ بودجه سازی پاسخگو به جندر‬

‫‪311‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪312‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ا نقدس عیبسپع ری ساردسقنر ثساردسینر ابسورکسثو ر ثحسنثسثتهر سا نقردسارنابساتلرگاسارعثسنثس رع س‬
‫‪1390‬سنثسنتل ر سافغعهر ر عبسم ررنزس ننو ر حساورراسانهعمرردسارردسص ر ثتسوررکسثتوکررننسایمعوش ر سم ر ثنس‬
‫ا قرردسجررناثس نف ر سحستیاثتسمعلگرردسنثسمنو رردسهیر ر سشررشستیاثتسو گ ر بسثاساررنابسپگش ر عحسش ر بس‬
‫نثساا کررعثسا نقرردس ررعیبسپع رری سارردسقن ر ثسامگررگاسوررنن سا ر نحساورراستیاثتس ررعسیبعثان ر سایس‪:‬ستیاثتس‬
‫ممررعث ‪،‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل س‪،‬ستیاثتسصررح سیعمررد‪،‬ستیاثتسیثایرر س‪،‬ستیاثتساوگررعستساهکشررع س‬
‫ن عتستستیاثتسوعثستسام ثساق عی س‪،‬سشه استسمم لگاح س‬
‫وررعالساورراسانهعمرردسارردسصر ثتست ررگ ساررنسنث‪10‬سستیاثتستس‪2‬ساث ررعبسمرر ق‪،‬ساصر ثتسی ر ساقررناسمر س‬
‫نننحس س‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سنثساوراسیمگنردسسو گ رۀسسسثاساحر سینر ابس"سو گ رۀسسا نقردس رعیبسپع ری ساردس‬
‫قن ثس"سس انابسن ر سورعا ساردسا ر ا سقنر ثستسپگشربننسو ر ه ساقرناآتسس رعخ عثسا نقردسپع ری س‬
‫سمنوزستستالوعتساوجعنسونن سا ح س‬ ‫ادسقن ثسنثس‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعساوجررعنسو گ ررۀس ررعبسا نقرردس ررعیبسپع رری سارردسقن ر ث‪،‬سنثسوقگق ر سنثس‬
‫قه سا اه ن س عیبساج صعنبسیهعب‪،‬سامه سخ وشسثاسنثسینصدس عبسمی فسابعثیسم سن حس س‬
‫سس‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪313‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ اول‬
‫امرر سایساحررعس رردسقعهبرردسپگنامرر بسم ضرر ع‪،‬سا رر ا سذورر‪،‬سانقررر دس ننورر ستسارردساناثاتسذوررنا س‬
‫تظگ دسنان سش ساعسابسثاسپگ گنبسه عون ح س‬
‫‪ ‬اح گ‪،‬ستضمگ سون ه ساحصگالتسیعل سانسا ع سارعتبسقن ثستسا نقدسپع ی سادسقن ثح‬
‫‪ ‬منتثسپعلگر س عستسپنت ناحس عبساناث ح‬
‫‪ ‬اثیوررعا سا نق رۀستیاثتساحصررگالتسیررعل سانمبنررعبسم ررع گاستسشررعخوس ررعبسا نقرردس ررعیبس‬
‫پع ی سادسقن ثحس‬
‫‪ ‬نجعهگ بسم ع گاسقن ثسنثسهصع ساحصگ ح‬
‫‪ ‬اهگدساوصعئگدسنجگمسانسا ع سقن ثح‬
‫‪ ‬قو سو ساج‪،‬س‪30‬س‪%‬سجشنساهع س)محصالبستسمنر اگارح‬
‫‪ ‬شنوکس عیبسه عوبستسن عتثنس عساعسق اه سذو خ‪،‬حس‬
‫‪ ‬اثاقعبسظنفگ سو گ ۀسمنوزبستستالو حس س‬
‫نتایج متوقعه‬
‫مادۀ دوم‬
‫ا ع سایستضمگ سقن ثسنثسایشس عبسمی فساحصگالتسیعل ستسپ ن بس عح‬ ‫‪‬‬
‫وص ساز گنعبسایساهمکع س هاسقن ثسنثسپالبس عستسپعلگر س عحس س‬ ‫‪‬‬
‫سقن ثسنثساناگ ستساقنابسا نقدستسهگ‪،‬سادساصرالوعتسالیحسقهر س‬ ‫وص ساز گنعبسایس ه‬ ‫‪‬‬
‫و‪،‬سمشکالتستسوعلشس عبسم ق نسنثسمصن سا نقدس)و ساج‪،‬س‪%30‬ساهع رح‬
‫سا ع سمر گ سش ه عبسثاق سادسم ه حسقن ثح‬ ‫ا ن ساننبس‬ ‫‪‬‬
‫اناگ سپالبس عبسنجگمستسقعم ستساثاودس زاثیسسا بگق سم انح‬ ‫‪‬‬
‫ا ن ساننبس رنا س رهاس گرنبسقنر ثستسقرو سور ساجر‪،‬س‪%30‬ساهرع سمحصرالبسستسمنرر اگاس‬ ‫‪‬‬
‫نثس عخ عثساشکگالا ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫اشنوکسمرعی سق اه سذو خ‪،‬سپگنام بسمرعو‪،‬سقن ثحس‬ ‫‪‬‬
‫اثاقعبسظنفگ سو گ ۀس عبسقن ثسنثسههعن عبساحصگالتسیعل حس س‬ ‫‪‬‬
‫کمیتۀ مرکزی بودجه سازی پاسخگو به جندر‬
‫مادۀ سوم‬
‫انسمبنرعبساوراساا کرعث‪،‬سو گ رۀسس منورزبسا نقردس رعیبسپع ری ساردسقنر ثساردسانوگر سذور‪،‬ساشرکگ‪،‬س‬
‫ننو سا ‪ :‬س‬
‫‪ ‬ممگاسمعل ستساناثبس)ثئگررح‬
‫‪ ‬ثئگرسمعل ستساناثبس)یض رح‬
‫‪ ‬ثئگرسپالبستسپعلگر س)یض رح‬
‫‪ ‬ثئگرسمنعا ساشنبس)یض رح‬
‫‪ ‬م ونسا نقدسثوع سمعل ستساناثبس)یض رح‬

‫‪314‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سپالبستسپعلگر س)یض رح‬

‫م ونسی م سپاله واثبسثوع‬ ‫‪‬‬
‫امنسقن ثس)سمنش رح‬ ‫‪‬‬
‫م یصوسا نقدس عیبسپع ی سادسقن ثس)یض رح‬ ‫‪‬‬
‫وعثشنع سپالبسا نااگبوکسثوع سپالبستسپعلگر س)یض رح‬ ‫‪‬‬
‫وعثشنع سا نقدس عیبسپع ی سادسقن ثس)منش رح س‬ ‫‪‬‬
‫وظایف عمده کمیتۀ مرکزی‬
‫سس‬ ‫مادۀ چهارم‬
‫اناگ سپالبسی ‪،‬سادسمنل ثسا بگمسا ا ستسانهعمدس عبسا نقدسپع ی سادسقن ثحس س‬ ‫‪‬‬
‫ا تونس گ نعث ع‪،‬ستثوشعرس عبستسانهعمدس عبسا ع ن سا نقدسپع ی سادسقن ثحس س‬ ‫‪‬‬
‫هلعثتستساثیوعا سایساناگ سپالبس عبسا نق بس عالهدسسپع ی سادسقن ثحس س‬ ‫‪‬‬
‫اجزودستساح گ‪،‬سمم معتستساوصعئگدحس س‬ ‫‪‬‬
‫هشنسی کننس عسایسزنومسان زاثبسق رعتستست عو‪،‬ساثابع سقن ثحس س‬ ‫‪‬‬
‫ممنف سوعثمن ابسادسانهعمدس عبسآم یش ستساثاقعبسظنفگ سنثسناخ‪،‬ستسخعث سوش ثح‬ ‫‪‬‬
‫ق رعتسیعنبس نسپعهزن سثتیسوکساعثستسق رعتسف کسالمعن سانعانضنتثتحس‬ ‫‪‬‬
‫اایعذساصعمگاسو گ ۀساعسم افقدسنتسا عسآثابسایضعبسوعضنسنثسو گ ۀحس‬ ‫‪‬‬
‫وظایف رئیس کمیتۀ مرکزی‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ص تثس او سالیحسقه سپگشبننسام ثح س‬ ‫‪‬‬
‫ا ععسپگشنهعناتس‪،‬سهلنوعتستس زاثشعتح س‬ ‫‪‬‬
‫هلعثتسایسام ثسوعثبستسا بگمسانهعمدس عح‬ ‫‪‬‬
‫امگاسیض سی سالب سنثسص ثتسغگعا سثئگرسو گ ۀحس‬ ‫‪‬‬
‫اایعذساصعمگاسههعو سادسمنل ثسا بگمسپگشنهعناتسایضعحس‬ ‫‪‬‬
‫س وظایف و مسؤولیت های اعضای کمیتۀ مرکزی‬
‫مادۀ ششم‬
‫اش نافسمنلاسنثسق رعتسو گ ۀحس س‬ ‫‪‬‬
‫اثاوۀسپشنهعناتستسهلنوعتس عیه سپگنام بسم ض یعتسم نتودحس س‬ ‫‪‬‬
‫اهجعحستظعوفس سنن سش سادستج ستسیمعبسممگاحس س‬ ‫‪‬‬
‫منتث‪،‬اح گ‪،‬ستسا بگمسسپعلر س عستسانهعمدس عبسمناب سا نقدسپع ی سادسقن ثحس‬ ‫‪‬‬
‫ررع ن ساررعساناثاتسناخ ر ستسخررعثق سارردسمنل ر ثسزررنزستا بگررمسپنت ررناحس ررعبسا نقرردس‬ ‫‪‬‬
‫پع ی سادسقن ثح‬
‫اش نافسنثستثوشعپهعستس گنعثس عبسمناب سادسا نقدسپع ی سادسقن ثسقه ساثاقعبسظنفگ ح‬ ‫‪‬‬
‫وظایف سکرتریت کمیتۀ مرکزی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫سایضعبسو گ ۀستساناگ ساقن اسق ردحس س‬ ‫ازالعسن‬ ‫‪‬‬
‫‪315‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اناگ سوعضنبسق رعتسقه سوص ساز گنعبسایسم ق نو سایضعبسو گ ۀحس س‬ ‫‪‬‬

‫احنونستساب سمص اعتسق رعتحس س‬ ‫‪‬‬
‫ق رر ساتثبستسا وگرر س زاثشررعت‪،‬سی کنن ررع‪،‬سهگعیمنرر بس ررعستسهلنوررعتسو گ ررۀس ررعبس‬ ‫‪‬‬
‫منوزبستالو حس س‬
‫اث ع سمص اعتستس زاثشعتسا وگ سش سادسایضعسو گ ۀسقه سازالعحس س‬ ‫‪‬‬
‫کمیتۀ های والیتی‬
‫مادۀ هشتم‬
‫و گ ۀستالو سا نقرسۀس پع ری ساردسقنر ثسنثسههعن رعبساحصرگالتسیرعل سمنورزستستالورعتساردسانوگر س‬
‫ذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ ‬ثئگرسپ ن بسوعسههعنساحصگ س)سثئگرسرح‬
‫‪ ‬ممعتبساناثبس)سیض سرح‬
‫‪ ‬امنسمعل ستسورعا س)سیض سرح‬
‫‪ ‬امنسپعلگر ستسپالبس)سیض سرح‬
‫‪ ‬امنسمنعا ساشنبس)سیض سرح‬
‫‪ ‬م ونسقن ثس)سمنش سرح‬
‫‪ ‬م یصوسا نقدس عیبسپع ی سادسقن ثس)سیض سرح‬
‫‪ ‬وعثشنع سا نقدس عیبسپع ی سادسقن ثس)سیض سرح س‬
‫و گ ررۀسمرروو ثسم ظررفساه ر ساررعساح ر سثوع ر سمرررؤت سنثقرردسات سههعن ررعبساحصررگ سنثسپگشرربننس‬
‫م ض یعتسمناب سادسا نقدس رعیبسارنسا رع سقنر ثسفمعلگر سه ر ن ستسا رعحسفمعلگر س رعبسابسا ر س‬
‫ایشسقن ثستاو عبسموو ثسانلگاستساردسپرگشسارنن سمر سشر نسحستاور س رعبسقنر ثسم ظرفساهر سارعس‬
‫مم معتسثاسا وگ سه ن س زاثیسوعثبسو گ ۀسثاسزبمسپالبسی گعا سادسمنوزساث ع سه عون ح س‬
‫سو‪،‬ستیاثتساحصگالتسیعل سنثسمنوزستستالوعتسجعا‪،‬سا بگرمسمر س‬ ‫جعا‪،‬سذونسا سودسساواسا ا سنثس‬
‫اعش ستساناثاتسایسوعثونن عبسخ وشسادسمقعحسممگنگ سمعل ستساناثبساز گنعبسن ن ح س‬
‫وظایف عمده کمیتۀ های والیتی‬
‫مادۀ نهم‬
‫اجزودستساح گ‪،‬سمم معتستساوصعئگدس عبسمناب سادسقن ثسسپ ن بسمنا زدحس س‬ ‫‪‬‬
‫اهکشع سپالبسی ‪،‬سپ ن بس عساعسا قدسادسا ا ستسانهعمدس عبسا نقدسپع ی سادسقن ثحس س‬ ‫‪‬‬
‫اثاورردستسشررنوکس ررعیبسی کررننس ررعستس زاثشررعتسمررناب سارردسا نقرردسپع رری سارردسقنر ثساررعس‬ ‫‪‬‬
‫امنو سقن ثستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫هلعثتستساثیوعا سایساناگ سپالبس عبسا نق بس عالهدسسپع ی سادسقن ثسنثسپ ن بسمنا زدحس س‬ ‫‪‬‬
‫ا ععسشکعوعتسمبن سانسآیاثستساذو سجشنساهع س)وعثمن ابستسمحصالبسرح س‬ ‫‪‬‬
‫اش نافسنثسق رعتسا نق بسپ ن بسقه ساثاودسهلنوعتس عیه ساعا ساناگ سا نقدسپع ی س‬ ‫‪‬‬
‫ادسقن ثح‬

‫‪316‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫روش گزارش دهی‬

‫مادۀ دهم‬
‫زاثشررعتسو گ ررۀس ررعبستالو ر سپرررسایسههررعو سشر بسنثساخ گررعثسامنور سقنر ثساحصررگالتس‬ ‫‪‬‬
‫یعل سقه سا وگ سجناثسم س گننح س‬
‫اناگرر ستساثاورردس زاثشررعتسنثسمنوزا رر سامنورر سقنرر ثستسنثستالوررعتسا رر سه عونرر رس‬ ‫‪‬‬
‫قن ثسص ثتس گننح س‬
‫اهرررجعح‪،‬س ررع ن ستسهشررنس زاثشررعتسایسزنوررمست ررعو‪،‬ساثابررع سق مرر سا رر سامنورر سس‬ ‫‪‬‬
‫قن ثسایسزنومسثوع سهشناتسص ثتسم س گننحس‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثوررعین سمررعن ساناگ ر ستام ر سسایساأوگ ر سش ر ثابسث بررنبستسمنل ر ثبسمقررعحسس‬
‫تیاثتسجعا‪،‬سا بگمسم ساعش ح س‬
‫س‬

‫‪317‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫‪318‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست های منابع بشری‬
‫و نشرات‬

‫طرزالعمل کمیتۀ دریافت اطالعات پیرامون فساد‬

‫اداری ورسیدگی به شکایات کارکنان خدمات ملکی‬
‫ورقابت کننده گان‬

‫‪319‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬

‫‪320‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫و ا ر سورردسام ر ایساأ ررگرسهلررعحسه ر واسق ه ر ثبسا ررالم سافغعهر ر عبساوجعنو گرررگ بسمر ر ق‪،‬س‬
‫اصررالوعتساناثبستخ ر معتسم ک ر سمصررؤتهگ سشررغ سثاساررنابسوعثونررعبسخ ر معتسم ک ر سنسثوررعثو س‬
‫ا ررنعنساقنگنرر سایصرر سمقررنثرسسورر‪،‬ساخ الفررعتسهعشرر سایوررعثسستاونرر بسشررگ ساقررنثستا رر ی احس‬
‫وعثونررعبسخرر معتسم کرر سمب نرر ساناصرر‪،‬سشعوررر دس ررعالثبسنثمگسکررعهگزحسجعه ه ن ‪،‬شرر ع ستیررعثبس‬
‫ستیاعه سی سمگ نننح س‬ ‫ایمالولعتسج م ‪،‬هبانبس‪،‬‬
‫هع رردسپگ ا ر سورردسی ر سالررنغاساجر امعتستار ااگنسپگشر گناهۀسنتل ر س نر ی اس رر نرسفرررعنساناثبس‬
‫نث ثتهرر سا رر ی احستاقررنثسوعثونررعبسارردسمالولرردسمگن رر ستم قعضررگعبسوررعثستشررغ‪،‬سایساورراسهعوگرردس‬
‫نوعثمشررکالتستوررمسا رر س ررعسسمرر ساعشرر حسارردستوررب سنثیمگنرردساقررنثستا رر ی احسامررعن سقنرررگ س‬
‫ز ثوکدسالیحسا سی سه ننو ستنثاواسثا عسادساالشهعبسق بسهگعیا ح س‬
‫ایقعه سنو نساعسا قدسادسه ناهر س رعستاشر وشس رعبسم قر نسایسهحر رسسا ر ی احست راسونرعبس رر نن س‬
‫ر سفرررعنساناثبسنثینصرردس ررعبسمی ررف‪،‬سورراسوعثوهررعستهعث ررعو س ررعسنسثم ر اثنسف ر کسثوع ر سمنررعا س‬
‫اشنبسادساوراسارعتثسا ر سوردس نر ی اسار سارعتثبس رعسهررب ساردسپنت ردسا ر ی احستاقرن سث نث اناثاتس‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سنثساذ ررعبسیعمرردسارردستوررب سوعثونررعبساناثاتسمررناب سارردستیاثتسثتیس افررزتبس‬
‫ا ستا اتحسآبسانابستیاثتسمعودسه ناه سمحر سم سش نح س‬
‫اعهلنناش سنغ غردس رعستس ه ناهر س رعبسم قر نسنثینصردس رعبسوعنشر ساصر گاسارنآبسشر سارعسالوحردس‬
‫ورعثاستس اان ررواث نثخصر سان رزاثبسام حعهررعتسثجعا ‪ ،‬ر سشررکعوعتسثجعار سوننر س ررعب‪،‬س امررعن س‬
‫قنرررگ سنثپنت رردسا رر ی احستس ث ررگ س رر سارردسم جرر سشررکعوعتستاثن سایسآنث سم ضررنثس شرر س‬
‫ررعب)ایاسایسذو ر ثستاهررع ر اناگ ر ستاکعث نف رردسش ر نح اناگ ر ستا بگررمساورراسزنیالم رر‪،‬سمررعثاسجررعنثس‬
‫خ ا ر س ررعخ ساررعسپنت رردس ررعبسا ر ی احستثته ر ساک گرر‪،‬سا ررنعنسمررناب سارردساقررنثسثاس ررعن س ررعخ دس‬
‫تفنص ر هعبسالیحسثاساررنابسورررعه س)ایرراساهررع ستذو ثرورردسایشررگ سوررعثستی کررننسمرررؤت سورراسمنررعا س‬
‫اشنبسشعو ساه سفنا اس عخ دستجنعی سشعبسثاسوعص‪،‬سه عئگاحس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪321‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سانمبنرعبسم رسعنسمرعنرسس اگرر ست شر اسجرعه بسوعثونرعبسخر معتسم کر ساناگر ستتضر س‬
‫ننو سا ح س‬

‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سقه سهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬
‫‪ -1‬اررأمگاسش ر عفگ سنثپنت رردس ررعبسنثوعف ر سنثخ ا ر سونن ر س ررعبسایعزنثجعا ر سنثار ر هعبس‬
‫ایالبسش ‪،‬سشعثتسلر سم قعضگعب‪،‬سام حعهعتستمصعوبدس عساعسشعم گاسام حعبسثجعا ح س‬
‫‪ -2‬اأ مگاسی ال ساق عی سنثامرنسپع ر سن ر ساردسم جر سشرکعو سوننر س رعبستث رگ س رنو س‬
‫ادسم علبعتسشعبسنثپنا ساوکعحسج اهگاسهعفو ح س‬
‫‪ -3‬اوجررعنسمگکررعهگزحس ررعبس ررعن ستجعارر‪،‬سن رر سن سارردسآهم ر سایسخ ر ا ناه سورردسایسپنت رردس ررعبس‬
‫ا ی احسشعو سا ن ستومسا سص ثتس نف دساعش ح س‬
‫‪ -4‬اق نررع سایسانخ ر ثنس ررعبسابمررگ سمن ر سنثخص ر ساقررنثستا ر ی احسوعثونررعبسنثار ر هعبس‬
‫ایالبسش ح س‬
‫‪ -5‬ف ثحسنث سشرکعوعت‪:‬ف ثحسمشریوساهکشرع سوعف ردسایسقعهر سثوع ر سمنرعا ساشرنبسمر ساعشر س‬
‫ودسناثابسمهنستامضعبسمرؤت سسنثوعف سشکعوعتسثاسناثااعش ح س‬
‫‪ -6‬ث گ س سادس نه عسشکعو سایص سزبقدساهع سپگنام بسمصؤتهگ سشغ س س‬

‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم س‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسالوحدسم ع گاساا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫)شاکی‪ :‬شریوسوردس ایانخر ثنسمررؤت سسوراسنثامر ثمناب ساردسشرعثتسلرر ‪،‬ام حعب‪،‬ه ن سن ر ‪،‬ااال س‬
‫ه عوب‪-‬تههعو س عیبسپنت دساقنثسث عسهعثضعو سخ وشسثاساثائدسم سون ح س‬
‫شکایات‪:‬س منقر ستمکرعبساج ر سشرکعوعتستاصر دسمر ساعشر سوردسث ر عسایسقعهر سمررؤت سسوراس‬ ‫بان‬
‫ذوصالزسمشیوسش سا ح س‬
‫مر اثفساابعاگررد‪:‬سا ررنعنستمم مررعا سورردسشررعو سانمبنررعبسآبسایسمرررؤت سسشررکعو سمر سونر ستمرررؤت سس‬
‫اعسا عن سایسآبسادسشعو سپع سمگ ح س‬
‫س‬

‫‪322‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل دوم‬
‫ویژه گی شکایات وشیوه رسیدگی به آن‬

‫مادۀ چهارم‬
‫شکعو ساعو ستاض ‪،‬صنو ستمب ن سانوقعومستم اثفساابعاگدساعش ح س‬
‫مادۀ پنجم‬
‫شررعو ساعورر سشررهنتسمک رر‪،‬س‪،‬شرر عث سا گ رر بستاو گرر‪،‬سآنث سخ نتوررعسشرریوساثابررعز سخرر وشسثاس‬
‫نث سف ثحسشکعو سه عو ح س‬
‫مادۀ ششم‬
‫سنان سم سش نح س‬ ‫نه عسشکعو سانتو سف ثحسنث سشکعوعتسپگ گنب تادسآبسپع‬
‫مادۀ هفتم‬
‫انابسجشنساهع سیرالت سایساثاورۀسس شرکعو سذثومردسفر ثحسنث سشرکعوعت‪،‬سشر عث سابستورب سوردسم صر بسآبس‬
‫خعهاساعش ساوجعنستشکعو سشعو ساب ستادسآبسث گ سم سش نح س‬
‫مادۀ هشتم‬
‫جشررنساهررع سنثصرر ثتسهگررعیسمررس سا اهرر سشررکعو سخرر وشسثاسارردسمقعمررعتسذوصررالزستیاثتسارردسشررک‪،‬س‬
‫مر قگاستوعسغگنسمر قگاسان عه ح س‬
‫مادۀ نهم‬
‫نثسصرر ثاگکدسشررعو سایررشساهررع ستسذورر ثسیسالج نرر سمررر ثا نبس ورر سایسنثسپنت ررۀسسشررکعو س‬
‫اعش ر ستهرردسخ ا ر سورردسنثو گرررگ بسورر‪،‬ساخ الفررعتستوررعسمناق ر سنو نورردسارردسمنلر ثسث ررگ سارردس‬
‫شررکعوعتساخ صررع سناثنسوض ر ثوعا ‪،‬سیرروثستبسپوونف رردسم ر سش ر نحستسشررکعو سخ ر وشسثاسنثسص ر تکس‬
‫عبسسشکعوعتسودسنثسمکعبس عبسمنع سهص سش ساه اخ دسمگ اه ح‬
‫مادۀ دهم‬
‫شکعوعتسناخر‪،‬سصرن تکستشرکعوعتس تاصر دسنث رعو سنثسزر س ردسورکسارعثسق ر سآتثبسمگ رنننسح تس‬
‫ادسو گ ۀسو‪،‬ساخ الفعتسهعش سوعثسغنضسغ ثستسانث سپگشکشسمگ نننح س‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ا ررعحسصرن تکس ررعبسشررکعوعتسهصر سشر سنثسمح ر ترسمقررنستیاثتسساحر سهلررنسو گ ررۀسمبررعثی سی گرردس‬
‫فرعنساناثبساعیستسم ثنساجزودستاح گ‪،‬سجناثسمگ گنن س‬
‫مادۀ دواز دهم‬
‫سشکعو سشعو سادسشیوسخ نیسااال سم سش نح‬ ‫فگص دسههعو سنثخص‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪323‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل سوم‬
‫احکام نهایی س‬
‫مادۀ سیز دهم‬
‫مررناقمگاسمح ررنحستیاثتساحصررگالتسهگزم ر سا اهن ر سنثص ر ثتسمشررع رسای ر س ررعستورراسوررعثبس ررعس‬
‫نثشمبعتسمنرعا ساشرنبستورعسنو رنسمناقر سشرکعو سخر وشسثاسنثسصرن تکسمنا زردساه اخ ردسستسورع اس‬
‫نث رعو ستیاثتسمناقمردسه ر ن ستنثس قعو رع سمشریوسوردساردس رگاسخرعزنساوجرعنس ننور سشرکعو س‬
‫خ وشسثاساب سه عو ست نعبسمگ اه سشکعو سخ وشسثاسادسمرؤت سواسمنا زدساثاودسه عون ح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫ثوع سمنعا ساشنبسایزنورمسو گ رۀسس ور‪،‬ساخ الفرعتساردسیتنارنواسفنصر سم کراساردسشرکعوعتستاثن س‬
‫ث گ سم سه عو ح س‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫ن ررع سجشررناهع سوعثونررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل ستتاورر عبسمنوررزبستیاثتساعل ررگ دساشرریع س‬
‫م ر ثنسآیاثستاذو ر سجناث گنه ر سم ر سا اهن ر سشررکعو سخ ر وشسثاسم ررعامساوکررعحساورراسالوحرردسارردسمناق ر س‬
‫منا زدساثاودسه عون ح س‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫اواسزنیالم ‪ ،‬نث ردسفصر‪،‬ستشرعهزن سمرعن سساناگر ستامر سسایساأوگر سسشر ثابسث برنبستس منلر ثبسمقرعحس‬
‫مح نحستیاثتسهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عسستسث ن ن عسنثساواسیمگندسم غ سم س نننح س‬

‫‪324‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست مالی وحسابی‬

‫طرزالعمل ترتیب‪ ،‬تصنیف ومصرف قانونمند بودجۀ‬

‫مؤسسات تحصیالت عالی‬

‫سس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫ع س‪ 1399‬س‬
‫‪325‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫‪326‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اناگ ر ستساصررنگفسا نقرردستمصررن سآبسارردس ه رسۀسش ر ع ستجعه ه ن ر سنثپنا ر ساصرر‪،‬سامررعن ستانع ر ‪،‬س‬
‫هلررعحسمررعل ستیاثتسثاسسجررعنثسمرر س ررعینساعثتهرر ساناگرر ستمصررن سا نقرردسن رر سناشرر دسثاسانتفررمس‬
‫سه عور حیوناسهلرعحسمرعل س‬ ‫هگعیمن وهعستضنتثاهعبسیگنر سستاور س رعبسشرعم‪،‬ساشرکگ‪،‬سانلرگاست ر س‬
‫مب ن سانا اگن‪،‬سانع ستامقر‪،‬ست نرعبسان نف ردسشر سایسم رعنسسا رنسعنساقنگنر ‪،‬سضرعماساوجرعنسهلراس‬
‫نثمصررعث ستپگشررنف ستا ررمدسم رر ایبسنثهلررعحساحصررگالتسیررعل سمرر س ررنننسحس ررهگاس ررعیبس‬
‫رررعخ عث عبسا ع ر ر ستسو گر ر بسم ررررعتساحصرررگالتسیعل )نوسعثا نر ر ‪،‬سپر ر نح ستههعن رررعبس‬
‫ث بنبسونن رسنثامنسانلگاسهلرعحسمرعل ساعیرعسمر س نننارع‪:‬سثتهر ساناگر ‪،‬ساصرنگفستمصرن سا نقردس‬
‫ارردسمرررگنساسمررگاسش )شررعخوسمحرر ثرسونورر سه عورر ‪،‬ستاورر عبسمررناب سنثقهرر سشنع ررعو س‬
‫مرررؤتلگ هعستصررالوگ هعبسخرر وشسنثسثا رر عبسق رر سآتثبسیعورر اتستساتل ورر سانرر بسمرر اثفس‬
‫توشرر دس ررعبسیعورر اا سا ع عهرردس ررعحسانناثهرر ستسثتهرر سصررنفدسقرر و سایسا نقرردسن رر سناشرر دسثاس‬
‫سضعومعتسخگ سهعوگزس نننح س‬ ‫نث گر اسههعنوندستست‬
‫ا عهلنناش سمر اثنسفر کسستیاثتساحصرگالتسیرعل ساردس رر دسثو ر ث سحس رعسنث رعخ عثسشرمبعتسمنورزبس‬
‫نثسهلررنسناثنساررعسارردسمنل ر ثساصررالوعتسنثشررگ ساناگ ر ‪،‬ساصررنگفستمصررن سا نقرردسیررعنبستاهکشررعف س‬
‫خ ر وشس ررعحسنو ررنبسانناش ر دسثتوکررننس ررعبساررعی سثاسقه ر سانلررگاستساقرررگاسمصررن سا نقرردسو ر نس‬
‫مصعث سی سه عو ح س‬
‫اررعتثسارردساورراسا رر سورردس ن ررع سنثپنت رردسارر تواسا نقرردستسسمناورر‪،‬سام ر بس)پرررسایمنلرر ثبرسآبس‬
‫تاورر عبسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬سنخگرر‪،‬ساعشررن ‪،‬سسشعخصررهعستسممگعث ررعبسمصررعث ساعهلنناشرر سم جررف‪،‬سس‬
‫قعو ررع ‪،‬سشررناو سم ق ن ررعخ عثب‪،‬سامرر انپ نح ‪،‬سنوسعثا نرر ‪،‬سمحصرر‪،،‬سا رر عن‪،‬سوررعثواست ررعونس‬
‫ایشهعبسضنتثبس رنجگ سشر ن‪،‬سسار تبسشرکسم انورس ستم نور سمصرعث سا نقردسمالولردسخ ا ر س‬
‫ش حس‬
‫ایقعه ر سنو ررنس ن ررع سوض ر ثسفمررع ستمر ر قگاسم رررعتساحصررگالتسیررعل سای ر سنوسعثا ن ر سس ررع‪،‬س‬
‫پر ر نح س رررعست رررعونس رررعخ عث عسمشررریو‪،‬سصرررالوگ هعستسمررررؤتلگ هعبسمناقر ر سو گر ر بستیاثتس‬
‫تم رررعتساحصررگالتسیررعل سنثیمگنرردساناگ ر ستمصررن سا نقرردسن ر سناش ر دسممررگاس ننه ر سست رراس‬
‫ونعبسمنر اگاسذونا سایسمق اثس ا نقردسمنلر ثسشر سار احسارعسپرالبسسسا صرگ سمرعل سآ رع سشر ه سار س‬
‫اننو سمرعسمر سار اهگاسنثمصرعث سا نقرد‪،‬سشر عفگ ‪،‬سصرنفدسقر و ستوررعا سثااردسمرننحستوک مر س‬
‫اررعمگاستاصرر‪،‬سیرر ال سثاسسنثساقرررگاسانرر بسا نقرردسههعنونرردس ررعیواحسسایقعهرر سنو ررنساررعسا رر‪،‬سارردس‬
‫م اثنفر ک‪،‬سمررعسهرردسانهررعسناثابسوررکسهلررعحسمررعل س ف نر ستشر ع سخر ا گاسار نسا کرردسثتهر سهگرر‪،‬سارردس‬
‫ا قاللگ سمعل سم رعتساحصگالتسیعل سهگزسارنو ستاقناو سخ ا سش ح س‬

‫‪327‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫ررعنستوکراسجررعه بساحصرگالتسیررعل سم کر س‬ ‫اوراسزنیالم رر‪،‬سانمبنرعبسم ررعنسمر انسشصر ستسپرنجاسست‬
‫ا تواس ننو سا ح‬
‫اهداف ‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثسا ا سذو‪،‬ساناگ س ننو سا ‪:‬‬
‫‪1‬ح رررهگاس رررعیبستاوررر عبسذوررر خ‪،‬سم ررررعتساحصرررگالتسیرررعل سنتل ررر سنثیمگنررردس‬
‫هگعی نج سنجگم‪،‬ساناگ س‪،‬ساصنگفستاقرگ عتس ف ن سا نقده س‬
‫‪2‬ح اوجرررعنسورررکس گرررر اسمنررررجاستپع ررری سقهررر ساناگررر ستمصرررن سا نقررردسوررردس‬
‫مب نر ر سانشرررعخوس رررعستممگعث رررعس)ثیعور ر ساصررر‪،‬سانع ر ر سمحصررر‪،،‬سیضر ر وعنثی ‪،‬سس‬
‫منر ‪،‬سثش دستفمعلگ هعبساوعنمگکرسادسمنل ثساعمگاسش عفگ ستورعا ح‬
‫‪3‬ح اشرررر ومستانغگرررر سم رررررعتساحصررررگالتسیررررعل سنثثا رررر عبسارررررنو سثتهرررر س‬
‫ا قاللگ سمعل ه‬
‫‪4‬ح ارررالیسنثقهررر سارررعمگاسشررر عفگ ‪،‬سصرررنفدسقررر و سارررسدسمنل ثاهکشرررع سم ررر ایبس‬
‫تا مدسپعو اثحس‬
‫‪5‬ح وصررر ساز گنرررعبسایم انوررر سمصرررعث سا نقررردسیرررعنبستاهکشرررعف سنثم ررررعتس‬
‫احصگالتسیعل ح‬
‫‪6‬ح ناشررر اسشعخصرررهعستممگعث رررعبستاضررر ستجعاررر‪،‬سپگ رررعوشسقهررر سوصررر سای رررعنس‬
‫تاز گنعبستیاثتسمعلگدسس‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫سثاسافرررعن سمگکنررر سسوررردسنثا رررنعنس‬ ‫)‪1‬ر اصررر الوعتسمنررر ث سنثاوررراسزنیالم ررر‪،‬سم رررع گ‬
‫اقنگن ساوعنمگکست عونا نعنساقنگن ساکعثثف دساه حس‬
‫)‪2‬ر اص الوعتسسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاساگعبسم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬شـــاخ ‪:‬سممگعث رررعستنثوعفر ر س رررعبساوصرررعئگ بسپگنامر ر بسمؤ رررردساحصرررگ سمر ر س‬
‫اعشرر سورردسانتفررمسآبساناگرر سا نقرردستسمگررزابسفگصرر بسمصررن سایا نقرردسنثسورر نس‬
‫مصعثفعتسایزنومسو گ ۀسناخ سا نقدسمشیوسمگ نننحسس‬
‫محصـــالن‪ :‬امرررگاسفگصر ر بسممرررگاسمصرررعث سایسا نقررردسور ر نسمصرررعثفعتس‬ ‫‪ -2‬شـــاخ‬
‫تیاثتسنث رررررع سمرررررعل سانمبنرررررعبسامررر ر انستثشررر ر دسمحصرررررالب)ی حسزبمررر ر ‪،‬س‬

‫‪328‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اق ررعی ححححرسمرر ساعشرر سورردسانتورر سآمررعثسنثوعفرر سشرر سایزنوررمسو گ ررۀسناخ رر س‬

‫ا نقدسمشیوسم س نننح‬
‫منســـوبین‪:‬امرررگاسفگصررر بسمصرررعث سایسا نقررردسور ر نسمصرررعثفعتستیاثتس‬ ‫‪ -3‬شـــاخ‬
‫نث رررع سمرررعل سمررر ساعشررر سوررردسانمبنرررعبساشرررکگ‪،‬سامررر انسمنرررر اگاسمؤ رررردس‬
‫احصگ سایزنومسو گ ۀسناخ سا نقدسمشیوسم س نننح‬
‫دیپارتمنـــت‪:‬امرررگاسفگصر ر بسممرررگاسمصرررعث سایا نقررردسورر نسمصرررعثفعتس‬ ‫‪ -4‬شـــاخ‬
‫تیاثتسنث رررع سمرررعل سمررر ساعشررر سوررردسانمبنرررعبسفمعلگ هرررعبسثشررر بسستانهعمررردستبس‬
‫نوسعثا ن س عسایسزنومسو گ ۀسا نقدسناخ سمشیوسمگ نننح‬
‫تضـــمین کیفیـــت‪:‬سامرررگاسفگصر ر بسمصرررعث سایسا نقررردسور ر نسمصرررنف س‬ ‫‪ -5‬شـــاخ‬
‫تیاثتسنث رررع سمرررعل سمگبعشررر سوررردساررردسمنلررر ثسپگشررربننسفمعلگ هرررعبساضررر گاس‬
‫وگ گررر ستای برررعثن سانمبنرررعبسپالههرررعستانهعمررردس رررعبسی ررر سمرررناب سایزنورررمس‬
‫و گ ۀسناخ سا نقدسمشیوسم س نننح‬
‫متفرقـــه‪ :‬امرررگاسمصررعث سایسا نقررردسورر نسمصرررنف ستیاثتسنث ررع سمرررعل س‬ ‫‪ -6‬شــاخ‬
‫مررر ساعشررر سوررردساررردسمنلررر ثسفمعلگ هرررعبسم نجررردسمؤ رررردساحصگ )شررر عخعهدس‬
‫تلگ گدحححرسایزنومسو گ ۀسا نقدسناخ سمشیوسم س نننح‬
‫‪ -7‬مجلـــس اداری مؤسســـه تحصـــیلی‪:‬سانوگبر ر سایممعتهرررعبستمررررؤت سوررراس رررعونس‬
‫شررمبعتسمؤ ررردساحصرررگ سا رر سوررردسسارردسا ررع سپگشرررنهعنسممررعتبسمرررعل ستاناثب‪،‬سس‬
‫اأوگر ر سشر ر ثابسی ر ر سمؤ رررردسمنار ر ستمنلر ر ثبستیاثتساحصرررگالتسیرررعل ساوجرررعنس‬
‫مگ نننح‬
‫‪ -8‬فورمهــای بودجــه ســازی‪:‬سف ثمهررعبساهکشررع سوعف رردسایقعهرر ستیاثتسمعلگرردسمرر س‬
‫اعشرر سورردسارردسمنلرر ثسهگررعیسس ررنج سا نقرردسیررعنبستاهکشررعف س ررعالهدسارردسوررعثانن س‬
‫مگش نح‬

‫فصل دوم‬
‫وظایف وصالحیت های واحدهای ذیربط درترتیب وتصنیف بودجه‬

‫وظایف وصالحیت های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ چهارم‬
‫)‪1‬ر تیاثت احصگالتسیعل سنثیمگندساناگ ستاصنگفسا نقدسناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪ -1‬اوجعنسو گ ۀس ناخ ر ساناگر سا نقردس رعالهدسنث ر ستیاثتساردسمنلر ثسشنع رعو ستاح گر‪،‬س‬
‫هگعیمن ر بس ررعبسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ستشررمبعتسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬سانمبنررعبستاجمگ ر س‬
‫عبسیگن ح‬
‫‪ -2‬تض سشعخوس عستسممگعث عسادسمنل ثساقرگاسان بسیعنالهدستسم ایبسا نقدح‬

‫‪329‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -3‬تصرر سف ثمرردس ررعبسا نقرردس ررعیب)اناگ سا نقرردرسستم حرر ال ع س ررعسسایستیاثتسمعلگرردستس‬

‫اث ع سادسم ج سآبسادسم رعتسساحصگالتسیعل ست عونسشمبعتسم ثنسهلنح‬
‫‪ -4‬ز ر سمناورر‪،‬سزررنزسپگشررنهعنبسا نقرردسیررعنبستساهکشررعف س ررعالهدستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫ایسمجعثبسذوصالزستذونا ح‬
‫‪ -5‬اایررعذساص ر گاسنثسیمگنرردساقرررگاسا نقرردسمنل ر ثسش ر سارردسم رررعتساحصررگالتسیررعل ستسس‬
‫شمبعتسذونا ساعسهلنناش سشعخوس عستس قفسا نقدسمنل ثش ح‬
‫تیاثتساحصررگالتسسیررعل س)ثوع رر سمررعل ستورررعا رسمگکررعهگزحسسنجگررمسهگعی ررنج ستسس‬ ‫)‪2‬ر‬
‫فعثم هرررعبسمرررعل سثاسقهر ر ساررررهگ‪،‬سپنت ررردساناگر ر سا نقررردسیرررعنبستاهکشرررعف س‬
‫نث ع ن ساعس عونسشمبعتسذونا ساهکشع سمگ حس‬
‫‪1‬ح مگکعهگزحسهگعیس نج سنثجر ساناگ سا نقدساهکشعف سشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم س ننن‪:‬‬
‫‪ -1‬هگعیس نج سادسا ع سپالبسا نااگبوکستیاثتساحصگالتسیعل س‬
‫‪ -2‬هگعی نج سادسا ع سثا کعثس عبسی سمؤ رعتساحصگالتسیعل س‬
‫‪ -3‬هگعیس نج سادسا ع سثا کعث عبسا م بسمؤ رعتساحصگالتسیعل س‬
‫‪ -4‬هگررعیس ررنج سارردسا ررع سمؤانو ر سفمعلگ ر س ررعبساهکشررعف سمؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سنث ع س عبسجب‪،‬‬
‫‪ -5‬هگعیس نج سادسا رع سظنفگر س رعبسم قر نسنثجرر سمصرن سا نقردساهکشرعف س‬
‫ادسشک‪،‬سوعثاستمؤانسآبسنثس ع س عبسجب‪،‬‬
‫‪ -6‬عونسم اثنسودسادسا ع سآبسهگعی نج سمعل سص ثتسم س گننح‬
‫‪2‬ح مگکعهگزحسهگعی نج سنثجر ساناگ سا نقدسیعنبسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم س ننن‪:‬‬
‫‪ -1‬هگعی نج سادسا ع ساشکگ‪،‬ساناث‬
‫‪ -2‬هگعی نج سادسا ع سام انسمحصالب‬
‫‪ -3‬هگعی نج سادسا ع سه عسفمعلگ س ع‬
‫‪ -4‬عونسم اثنسودسادسا ع سآبسهگعیس نج سمعل سص ثتسم س گننح‬
‫وظایف وصالحیتهای مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫مادۀ پنجم‬
‫)‪1‬ر مؤ رعتساحصگالتسیرعل سنتل ر ساردسمنلر ثساناگر سا نقردسیرعنبستاهکشرعف ست نرعبس‬
‫اصررنگفسآبسایزنوررمسمج رررساناثبسی رر‪،‬سمرر سه عونرر حمج رساناثبسم شررک‪،‬سایسذتاتس‬
‫ذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫‪-1‬ثئگرسمؤ رۀساحصگ ح س‬
‫‪-2‬ممعتهعبسمؤ رۀساحصگ ح س‬
‫‪-3‬و او نس‪5‬سااسایسثؤ عبسپ نح س عبسمنا زدح س‬
‫‪-4‬آمنواسوعسم ونابسمعل ستورعا ‪،‬ساهگدستا اثوعتسمؤ ردساحصگ ح س‬
‫‪5‬س‪-‬سنتااسایسه عون رس عبسمحصالبساعهلنناش سقنرگ ح‬

‫‪330‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ثئررگرسمؤ ر رۀساحصررگ سارردسوگررعسثئررگرستسممررعتبسمررعل ستاناثبسآبسارردسوگررعسمنشر س‬ ‫)‪2‬ر‬

‫مج رساعسو زستظعوفساص سشعبسفمعلگ سم سه عون ح‬
‫مج ررررساناثبسمؤ رررردساحصرررگ سنثپگ هررر ساررردساناگررر ستاصرررنگفسا نقررردسناثابس‬ ‫)‪3‬ر‬
‫مک گ هعبسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬‬
‫م علمرردستاح گرر‪،‬سهگعیمن ر وهعبسمؤ ررردساحصررگ سایس ر سنوسعثا ن ر سال ر سپ ر نح س ررعس‬ ‫‪1‬ح‬
‫ت عونسایشهعبسمؤ ردسمنا ساعسهلنناش سشعخوس عستامکعهعتح‬
‫اتل ورر سانرر بسایررشسس ررعستا وگرر سهگعیمنرر بسس ررعبستاورر سس ررعبسمررناب سارردسمؤ ررردس‬ ‫‪2‬ح‬
‫احصگ ح‬
‫اناگ ر سزررنزساا ر او سا نقرردسم ر ثنسهگررعیسسنثسفعثم ر س ررعبسا نقرردس ررعیبستساثائرردسآبسارردس‬ ‫‪3‬ح‬
‫ثوع سمؤ ردساحصگ سقه سساقناآتسمق ض ح‬
‫اعمگاساثابع سوعثبساعسمناق سذونا ح‬ ‫‪4‬ح‬
‫مؤ رعتساحصرگالتسیرعل سوردسناثابسشر عخعهدس رعبسورعنثبسمر ساعشرن سهسمؤظرفساهر سارعس‬ ‫)‪4‬ر‬
‫ایزنوررمسپ ر نح س ررعبسمنا ر سهگعیمن ر وهعبسا نقرردسش ر عخعهدسثاسنثا ررع اساررعسثؤ ررعبس‬
‫پ نح س عبسزر ساناگر ستغرنضسشرعم‪،‬س رعیبسنثزرنزسا نقردسمؤ رردساحصرگ ساردس‬
‫ممعتبسمعل ستاناثبسمؤ ردسارسعثه ح‬
‫مؤ رعتساحصرگالتسیرعل هسسا نقرسۀسیرعنبستاهکشرعف سخر وشسثاسم رعامساردسثتیسا نقردس‬ ‫)‪5‬ر‬
‫مب ن ر سارردسانهعمرردسنثسپگ ه ر ساررعسانهعمرردس ررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعساأوگ ر سمج رررس‬
‫اناثبسنثو ن عبسمشیوساناگ سم سه عون ح‬
‫وظایف دیپارتمنت ها وپوهنحی ها به منظورترتیب وتصنیف بودجه‬
‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬راناگ سا نقدساهکشعف سشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ممنفرر سانهعمرردس ررعبسی رر ستا ررم بسق ورر ساررعسنثهلنناشرر سشررعخوس ررعبسم نورر س‬
‫تمؤانو ستشنع عو سهگعیمن وهعبسمعل سانابسا بگمساواسانهعمدس ع‬
‫‪ -2‬اناگ ر سفهن ر سانهعمرردس ررعبسم ر ثنسهلننثم عاق ر سارردسانهعمرردس ررعبسمؤ ررردساحصررگ ستسس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪ -3‬اناگ سفهن سفمعلگ س عبسی ستو عو بسودسهگعیسادسا نقدسناثه ح‬
‫‪ -4‬اناگرر سجگ هررعبسای گنرر سفمعلگ هررعبسمررناب ستسسا وگرر سآبسقهرر ساثقررععسارردسو گ ررۀس‬
‫ناخ سا نقدسمؤ ردساحصگ ح‬
‫)‪2‬راناگ سا نقۀسیعنبسشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫سسسسس‪-1‬ساناگ سا نقۀسیعنبسادسا ع ساشکگ‪،‬ستو ه ساینوعنستانقگوسنثآبس س‬
‫سسسسس‪-2‬ساناگ سا نقۀسیعنبسادسا ع سام انسمحصالب س‬
‫سسسسس‪-3‬ساناگ سا نقۀسیعنبسادسا ع سفمعلگ س عبسی گعا س‬
‫‪ -5‬عونسم اثنسودسادسا ع سآبسا نقدسیعنبساناگ سم س نننح س‬
‫س‬

‫‪331‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫وظایف وصالحیتهای واحدهای ذیربط درزمینه مصرف بودجه‬
‫وظایف وصالحیتهای وزارت تحصیالت عالی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫)‪1‬رتیاثتساحصگالتسیعل سنثثا عبسمصعث سجعه ه ن سا نقدسناثابستظعوفسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ا رر و سصررالوگ هعبسالیحستمشرریوسارردسمؤ رررعتساحصررگالتسسیررعل ساررعسسهلنناشرر س‬
‫ا اهررعو س ررعبسوررعنثب‪،‬سمررر ک ستهرررب ساقررن سشررعبسارردسا رر قاللگ سمررعل سارردسمنلرر ثسس‬
‫مصعث سجعه ه ن ست ف ن سا نقدسیعنبستاهکشعف ستیق سانخ سایجناثنان عح‬
‫‪ -2‬اثقررععسا صررگ‪،‬سا نقرردسمنل ثش ر سارردستاو ر عبسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬س)مؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل ستشمبعتسمنوزبستیاثترام ایسز سمناو‪،‬سجعه ه ح‬
‫‪ -3‬اثقررععسزنیالم رر‪،‬س ررعبسمررعل ستسث ن رر نس ررعبسارردسثتیسشرر رستیاثتسمعلگرردسنثسپگ هرر سارردس‬
‫مصعث سا نقدسادسمؤ رعتساحصگالتسیعل ح‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل ‪،‬سمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سثاسسوردسنثاق ور سانگرسۀسمرعل سشرعبسس‬ ‫)‪3‬ر‬
‫اعسا ر عن سایمقرنثسرسا ر قاللگ سمرعل سپ ن ر بسس رعسا لگر سی راسمگن عونر ستورعسای رعونس‬
‫مرر اثفسی اورر سشررعبسثاا نرر سمرر سانهرر سسشنع ررعو ستنثقهرر سمصررعث سا نقرردسشررعبس‬
‫ه ل س عبسالیحسثاسفنا اسم سه عو ح‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ساررنابسآبسیر سایمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسناثابسمنررعا س‬ ‫)‪4‬ر‬
‫یعورر اا ستفمعلگرر سس ررعبساج صررعنبسمگبعشررن ‪ ،‬سسثصرر هعبسممررگاسثاسسقهرر سمصررن س‬
‫ممق سا نقدسشعبساوجعنسم سه عو ح‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سامرر ثسسمصررعث سا نقرردسثاسسنثمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫)‪5‬ر‬
‫هلعثتستساثیوعا سم سه عو ح‬
‫وظایف وصالحیتهای مؤسسات تحصیالت عالی درزمینه مصارف بودجه‬
‫وظایف وصالحیتها‬
‫مادۀ هشتم‬
‫(‪)1‬مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سنثثا ر عبسمصررن سش ر ع سا نقرۀسمنلر ثسشر سشررعبسناثابستظررعوفس‬
‫تصالوگ هعبسذو‪،‬سم ساعشن ‪:‬‬
‫‪ -1‬اوجررعنسو گ ررۀسمصررن سا نق رۀسم شررک‪،‬سایممررعتهگاسمؤ ررۀساحصررگ ‪،‬ساعیضر و سانخ ر سایس‬
‫ثتئرررعبسپ ر نح س ررع‪،‬سآمررنواسوررعسم ر ونابسمررعل ستاناثب‪،‬سا ر اثوعتستمنررعا ساشررنبساح ر س‬
‫ثوع سثئگرسمؤ ردساحصگ ح‬
‫‪ -2‬آ ررع سن رر سپگنامرر بس ررقفسا نقرردسمنلرر ثسشرر سارردستاورر عبسمررناب سالرر س رر س‬
‫نوسعثا ن هعبسپ نح س عح‬
‫‪ -3‬امگررگاساتل ورر ستفگصرر بسمصررعث سا نقرردسن رر سناشرر دسمب نرر سانشعخصررهعستممگعث ررعس‬
‫نث ر سپ ر نح س ررعستههررعنسمنا زرردسام ایاص ر و سمج رررساناثبستساأوگر سشر ثابسی ر س‬
‫مؤ ردساحصگ ح‬
‫‪332‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬هگاس عیبسنوسعثا ن س عستپ نح س عسنثیمگندسمصن سا نقدسیعنبح‬

‫‪ -5‬ثیعو سق بساص‪،‬سصنفدسق و سنث ن عحسمصعث سا نقدح‬
‫)‪2‬رمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سمک ررفساهرر سساررعسا نقرردساهکشررعف سمنارر سثاسم ررعامسارردسپررالبس‬
‫تاص سمعل سوش ثسادستج ستیمعبسآبسنثپنتژ س عبساهکشعف سادسمصن سث عهن ح س‬
‫)‪3‬رسمؤ ررررعتساحصرررگالتسیرررعل سمک رررفساهررر سارررعسا نقررردسانهعمررردس رررعبسی ررر سمرررناب سثاس‬
‫م رررعامسفگصررر دسشررر ثابسی ررر سمؤ رررردسساعهلنناشررر سپرررالبسا ررر نااگبوکسساررردسمصرررن س‬
‫ان عهن ح س‬
‫)‪4‬رسمؤ رررردساحصرررگ سصرررالوگ سناثنسارررعسامررر سسایساأوگررر سشررر ثابسی ررر سا نقررردسن ررر س‬
‫ناشرر دسثاسانوررر سهگررعیستسسلررزتحسنورر سنثایشررهعبسمرر ثنسهلررنساعثیعورر ساصرر‪،‬سصررنفدسقرر و س‬
‫ا صن سان عه ح س‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫احکام متفرقه‬
‫رعایت اسناد تقنینی‬
‫مادۀ نهم‬
‫وگاسوعثاننساواسزنیالم ‪،‬سم عنسا نعنساقنگن سمناب سج معسنثهلنس نف دسش نح س‬
‫کودهای تصنیف اقتصادی‬
‫مادۀ دهم‬
‫تاور ر عبسشرررعم‪،‬ساشرررکگ‪،‬ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل سصرررالوگ سناثهر ر سسارررعسورررگاسا ر ر عن سایس‬
‫ا نقر رۀسور ر نسمصرررعث سانمبنرررعبسشعخصرررهعستممگعث رررعهسنثصر ر ثتسهگرررعیسایورر نس رررعبساصرررنگفس‬
‫اج صعنب)مصرررررعث سثتغنگعت‪ ،‬عیمرررررعو ‪،‬سجنزع رررررگد‪،‬فنهگ ن‪،‬ساجهگرررررزاتسو سگررر ر ان‪،‬سوناوررررردس‬
‫ت ر ر نود‪،‬سقگر ر سخرررنوست رررعونسم اثنی رارررعهلنسناشر ر ساصررر‪،‬سشر ر عفگ ستوررررعا سزبرررمس‬
‫فگص دسش ثابسی ستسث ن ن عستم ح ال ع س عبستیاثتسمعلگدسا عن سه عون ح س‬
‫عواید ناشی ازفعالیتهای اقتصادی‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫مؤ رر رۀساحصرررگ سوررردسایساارررنسا لگر ر سی ررراستسس رررعونسفمعلگ هرررعبساج صرررعنبسنثاق ور ر سانگررردس‬
‫مرررعل سخر ر وشسمبرررعنثتسمر ر ستثین‪،‬سسمر ر سا اهر ر سیعور ر سوعصر ر دسثاسم رررعامساررردسم رررعنسمقرررنث س‬
‫ا قاللگ سمعل سپ ن ههعسادسمصن سث عه ح س‬
‫گزارش دهی‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫مؤ ررردساحصررگ سمک ررفسا رر ساررعس ررزاثیسایسشررگ سرسمصررن سا نقرردسورر نسمصررعث سثاسزبررمس‬
‫فعثم هعبساهکشع سوعف دسادسثوع سمعل ستورعا سادستج ستیمعبسممگاساث ع سه عو ح س‬

‫‪333‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫امتیازات‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫آبسیرر سایمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سورردسورردسم ررعامسمقررنثسرسا ر قاللگ سمررعل سناثابسفمعلگ هررعبس‬
‫سالیحسجناثس گنه ‪،‬سوعوزسام گعیاتسذو‪،‬سم ساعشن ‪ :‬س‬ ‫اج صعنبسممگاساه ستسایسلحعاسظنفگ سنث‬
‫‪-1‬ا ر و سصررالوگ سخنو ر اثبساقنررع ستاجهگررزاتسم ر ثنسهگررعیستسسص ر تثسق ر ایسیق ر سجررناثنانس ررعبس‬
‫اج صعنبستخ معا ساعسههعن عبسم ثنسهلنح س‬
‫‪-2‬سفررنا اس ررعیبسفنص ر هعبسالیحساق و ر ساثابررع ساج صررعنبسفن ن ر سشررعبسا رعسسههعن ررعبساج صررعنبس‬
‫فن ن سناخ ستخعثق سایسآنث ستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫‪-3‬اهکشررع ستا ر تواسا ررنعنساقنگن ر سو ررعو بسارردسمنل ر ثسض ر عه ساقنائگ ر بسفمعلگ هررعبساج صررعنبس‬
‫فن ن سمؤ ردساحصگ سمؤثنسهلنح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسوهررعثسفصرر‪،‬ستوهررعثن سمررعنرساناگ ر ستام ر سایساأوگ ر سش ر ثابسث بررنبستمنل ر ثبس‬
‫مقعحسمح نحستیاثتسمنی ساالقناتس عونسزنیالم هعسنثساواسیمگندسم غ سم س ننه ح‬

‫‪334‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست اداری وزیربناها‬

‫طرزالعمل توزیع‪ ،‬استفاده‪ ،‬حفظ و مراقبت از وسایط‬

‫ترانسپورتی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪335‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪336‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫عنتوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستض س ننو سا‬ ‫سایسمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫ا ا ساواسزنیالم ‪،‬سثاسم اثنسذو‪،‬ساشکگ‪،‬سمگ ح س‬
‫‪ -1‬اهکشرررع سورررکساناثرس رررعلاستورررعثاسنثقهر ر سانلرررگاسامر ر ثسمنار ر ساررردساناهررررس ثتس‬
‫تخ معتساناهرس ثا سنثسوهعثو ستیاثتساحصگالتسیعل سح‬
‫‪ -2‬اق وررر س گرررر اساناثبس‪،‬ساینگکررر ستاهرررن سارررنناثبسمنع ررر ست رررعو ساناهررررس ثا س‬
‫نثمنوزح س‬
‫‪ -3‬اوجررعنسس رره ل سسنث گررر اساناهرررس ثتسساررردسمنلرر ثسسینضررۀسسسخرر معتسمنع رر سس‪،‬ساررردس‬
‫م ج ستم انساناهرس ثا سنثتیاثتساحصگالتسیعل سح س‬
‫‪ -4‬ساوجرررعنس گرررر اسمنع ررر سا ررر عن سایسسیرررنان سقرررعتستس کرررواسارررنمگا‪،‬سمحعفلررر س‬
‫تمناجب سایت عو ساناهرس ثا ح‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسآا سنثاواسالوحدسم ع گاسذو‪،‬سثاسافعن سمگن عو ح س‬
‫‪-1‬ست رررعو ساناهررررس ثا ‪:‬سسنثسان گنهر ر رسیرررنان سقرررعتساررردسمنلر ر ثساررررهگالتسنثسامر ر ثسو ررر‪،‬س‬
‫تسهقررر‪،‬سمنرررر اگاستسامضرررعسو ررر‪،‬ستسهقررر‪،‬ساقنرررع ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل سمگبعشررر سوررردس‬
‫شرررعم‪،‬سسلنررر ونتیث‪،‬سفررر ثتهن‪،‬سورررنتال‪،‬س رررعور‪،‬سهگررررعبسپگکرررپ‪،‬سفالهکررر وس‪،‬اررر هرس‪،‬سوع ررر نس‬
‫تغگن سحححسمگبعش ح س‬
‫‪-2‬س رررج‪،‬س‪-:‬سیبرررعثتسایشنع رررنعمۀسا ع ررر ستا ررر دساررر ن سوررردسنثآبسا رررعحسپرررنی سقرررعتس‬
‫تاو ا ستا دسنث سمگ نننح س‬
‫‪-3‬سخرر سس رررگن‪-:‬سیبرررعثتسای مررررگنبسا رر سورردسسمبرر ابسسآبسمقرررن تیاثتساحصرررگالتسیرررعل س‬
‫اررر ن ستسنثسآبست رررعو ساناث سقهررر سو ررر‪،‬ستهقررر‪،‬سوعثمنررر ابستپگشررربننسامررر ثاتسث ررر س‬
‫ایزن سمرؤتالبسسمنا زدسا ب سمگ نننح‬
‫ساحۀ تطبیق‬
‫مادۀ چهارم‬
‫‪-1‬ساورراسزنیالم رر‪،‬سنثا ررعم سایررشس ررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثمنوزورردسایت ررعو ساناهرررس ثا س‬
‫ا عن سمگن عون ‪،‬سجعا‪،‬سا بگمسمگبعش ح‬
‫ارجحیت‬
‫‪337‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ پنجم‬
‫‪-1‬ساورراسزنیالم رر‪،‬ستظررعوفستصررالوگ س ررعبسمقعمررعت‪،‬سثوع ر س ررعستسایشررهعو سثاسورردسارردسم ق ر س‬
‫جعه ب‪،‬سمقنث ستوعس عونا نعنسساقنگن سادسآههعسا و سش سا سم عانسه س عینح س‬
‫‪-2‬سنثص ر ثا سورردسوک رر سایساوکررعحساورراسزنیالم رر‪،‬ساررعس ررعونسا ررنعنساقنگن ر ساناررنسایسزنیالم رر‪،،‬س‬
‫مغعونتسناش دساعش ‪،‬سادسآههعساثقحگ سنان سمگش نح س‬

‫فصل دوم‬
‫شیوۀ استفاده ازوسایل ترانسپورتی‬
‫مادۀ ششم‬
‫سوگاسا عن سایت عو سهق گدسم اثنذو‪،‬سثیعو س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ت ررعو ساناهرررس ثا ساناث سارردسمنلرر ثساقررنابسامرر ثسث رر س‪،‬و رر‪،‬ستهقرر‪،‬سوعثونررعبست ررعونس‬
‫ضنتثتس عبساناث سم ثنسا عن سجناثسم س گننح س‬
‫‪ -2‬ثاوبگنررر سوررردسایست رررعو ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل سا ررر عن سمگن عونررر ‪،‬سوعثونرررعبساوررراس‬
‫تیاثتسمررر ساعشرررن هساشررریع سغگرررنسزبرررمسضرررنتثتساناث س‪،‬سفقررر سنثصررر ثتساأوگررر ستس‬
‫ررر او سمقررررعحستیاثتستسوررررعسثوع ررر ساناثبستسیونانع ررررعساقررررعیرسا ررر عن سایت ررررعو سثاس‬
‫ناثهررر حسسمررررؤت ساه قرررع سوعثونرررعبسمررر ونو سی ررر م ساناهررررس ثتستظگ ررردسناثنسارررعس‬
‫نث ررردسایرررشس رررعبسی گرررعا ستخر ر معا ساناهررررس ثا ست رررعو سثاسم رررعامساررردسظنفگر ر س‬
‫)ام انسوعثمن ابرسا ظگفسه عو ح‬
‫‪ -3‬اررنابسوعثونررعبساررر سات ستسنتحسامرر سایساقررنث‪،‬سم ررعامسارردسمقررنثاتسهعفررو سارردسپگشررنهعنس‬
‫ثوع ررر ساناثبستسیونانع رررعستسوکررراسمقرررعحستیاثتساحصرررگالتسیرررعل ست رررعو ساه رررنانبس‬
‫توعسمش نفسا یو ستا ظگفسش سمگ اه ح‬
‫‪ -4‬اررنابسوعثونررعبساررر س ررعبس رر حستسوررعسپررعوگن نسایسآبست ررعو سا ظگررفسشرر سه گ اهرر س‬
‫سا ظگفس ننه حس‬ ‫‪،‬سم نساونکدسانا ع س او سمقعحسادسوعث عبسث‬
‫‪ -5‬ت ررعو سخرر م ساناث سقهرر سو رر‪،‬ستهقرر‪،‬سوعثونررعبسارردسا ررع سامرر انسثاوبررگاسزبررمس‬
‫پرررالبستهگعیمنر ر بساررردسخر ر سالررررگنس رررعبسممرررگاستسمنع ر ر سا ظگرررفس ننور ر ‪،‬سا بر ر س‬
‫مرعفدسوگ م نسانا ع سممگعثس عبسنجگمستهعفو سص ثتسمگ ننح‬
‫‪ -6‬مر ر ونو ساه قرررع سوعثونرررعبساناهررررس ثتسم ظرررفسا ر ر سورررگاسخرررنت ستا ر ر ۀسهق گررردسایس‬
‫اناث ‪،‬سوگ م نسآهناسجگ سه ن ستسنث س ن سمنا زدسه عو ح‬
‫‪ -7‬ا رر عن سوننرر سسایست ررعو سساناهرررس ثا سسخرر م ‪،‬سسمک ررفسا رر سسشرر عثرسسوگ رر م نسسآغررعیسس‬
‫سونو سخ نسثاسنثو عا دسمنا زدسجگ ستسامضتسه عو ح‬ ‫تس‬
‫‪ -8‬ا رررعم ساناثاتسمک رررفساهر ر ‪،‬سزر ر سا ر ر مالحسث ر ر ستورررعسفر ر ثحسنثخ ا ر ر ستا ر ر دساررردس‬
‫امضرررعبسثئرررگرسستسورررعسسشررریوسسصرررالوگ سناثساناثرسمنا زرررد‪،‬سسپررررسسایاأوگررر سستاوررر سس‬
‫خ معا ساقعضعبسم انسه عون ح‬
‫سس‬

‫‪338‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شرایط معقول استفاده ازوسایط‬

‫مادۀ هفتم‬
‫‪-1‬ست ررعو سهق گرردستیاثتسخررعث سایستجر سث ر سزررن سا ر عن سجناث نف رردسه گ اهر ‪،‬سم ررنس‬
‫اونکدسضنتثتساناث سم عامسپالبسوعثستسوعسوعالتسا نعساوجع سه عو ح س‬
‫‪-2‬سا رر عن سایست ررعو ساناهرررس ثا سقهرر ساقررنابسامرر ثسث رر سایسوررکستالورر سارردس‬
‫تالورررر سنو ررررن‪،‬سارررر تبس رررر او سمقررررعحسصررررالوگ سناثستیاثت‪،‬سصرررر ثتس نف رررردس‬
‫ه گ اه ح س‬
‫‪-3‬س رررگ سورررکسایسنثورر ثابسه گ اهنرر ‪،‬ساررردسغگرررنایسامرر ثسث رر ستسو مگررردستا ر ر دسثاس‬
‫ایساناث سخرررعث سه عوررر هسنثصررر ثا سوررردسخرررنت ستا ررر دسانعاننالوررر‪،‬سالیحستسضرررنتثبس‬
‫اعش ‪،‬ساخوساقعیرسآمنسمنا زدسوعسثئگرساناثبستیونانع عسو سمگبعش ح س‬
‫اداره ومدیریت‬
‫مادۀ هشتم‬
‫‪ -1‬مررر ونو سی ررر م ساناهررررس ثتسا ررر سثوع ررر ساناثبستیونانع رررعسارررعسثیعوررر سا رررنعنس‬
‫اشرررکگالا ‪،‬سم ظرررفساررردسا بگرررمساوررراسزنیالم ررر‪،‬ست عونپنهررررگ س رررعبسمناررر سنثس‬
‫یمگندسمگبعش ح س‬
‫‪ -2‬ارررردسمنلرررر ثساحقررررمسا رررر ا سا رررر نااگبوکستیاثتساحصررررگالتسیررررعل سنثایررررشس‬
‫اناهررررس ثتسا رررعم سمنررر اگاستیاثتسایسم رررعنساوررراس رررن سپگرررنتبسه رر ن ستآهرررناسثیعورر س‬
‫مگن عون ‪،‬سم ناونکدسمقعحستیاثتسنثم اثنسخع سز ثنو نالیحسناهن‬

‫پارک کردن وسایط‬

‫مادۀ نهم‬
‫ت ررعو ساناهرررس ثا سامرر سایاهجررعحستظگ رردسنثساوررعحسام گرر‪،،‬سنثمح رر سورردسایزررن ستیاثتسوررعس‬ ‫‪-1‬‬
‫نثا ررع اساررعستیاثتسارردسمنلرر ثسا جررفستپررعثفسوررننبست ررعو سنثهلن نف رردسش ر ‪،‬سامنگرر سآبس‬
‫اعمگاساعش ‪،‬سپعثفسته ه اثبسمگ نننح س‬
‫ا ررعحسنثو ر ثابساناهرررس ثتسمک ررفساه ر سام ر سایساهجررعحسام ر ثستظگ ر بستخ ر اسث ر گعتستا ر دس‬ ‫‪-2‬‬
‫شعهناسنثپعثونگ ستیاثتسپعثفسه عون سح‬
‫ا ررعحسنثو ر ثابسمک ررفساه ر ‪،‬سو ر ساو ررنسال ر سنتس ررعی سام ر سایخ ر اسث ر گعتستساهجررعحستظگ رردس‬ ‫‪-3‬‬
‫تا ۀسخ وشسثاسنثپعثوگن ستیاثتسم جفسه عون ح‬
‫محررعفلگاسشرربعهدسمرررؤتلگ سناثهرر ساصرر ثتسو مگرردسثاپرر ثسوعضررنبست ررعو سثاسایزررن سشرر س‬ ‫‪-4‬‬
‫اص ثتسنجگمسنث دسهق‪،‬س نف د‪،‬سورکسسهقر‪،‬سسهرزنسسخر نسسشرعب‪،‬سسورکسسهقر‪،‬سساردسسمر ونو سساناهررس ثتسس‬
‫توکسهق‪،‬سآهناسادسآمنو سخ معتساح و‪،‬سه عون ح‬
‫نثو ر ثسم ظررفسورردسانررعساننالورر‪،‬سم قرردست ررعو سشررعهناسنثسپررعثفستیاتسه ه ر اثبسه ر سه عو ر س‪،‬س‬ ‫‪-5‬‬
‫ثئررگرسمنا زرردستوررعسشیصر سورردسایستا ر دسا ر عن سمگن عور س‪،‬سزر سپگشررنهعنسث ر ستوکرراس‬

‫‪339‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقررعحستیاثتسمرررؤتلگ سوعمرر‪،‬ستا ر دسثاسار تیس گررنن‪،‬سنثغگررنسابسنثور ثسمک ررفسا ر ستا ر دس‬

‫ثاسنثسپعثفسمشیوسه ه ثبسه عو ح‬

‫فصل سوم‬
‫روغنیات وپرزه جات وسایط‬
‫توزیع مواد سوخت وروغنیات‬
‫مادۀ دهم‬
‫‪-1‬سمر انسس ر خ سستثتغنگرعتسسم رعامسساررعسهر ثحسس رعبسسممگنردسسمنر ث سمقرنث سسمصرن سسمر انسس ر خ س‬
‫ینان سقرعتسساناهررس ثا سست رعونسسا رنعنسسمنار س‪،‬سانتور سسوگ ر م نسسزر سسمناور‪،‬سسشر سسا یور سس‬
‫تسمجناسم س نننح س‬
‫‪-2‬سنثص ثا سوردسسوگ ر م نسستا ر دسسانرعسسارنسسنالور‪،‬سسم قردسسوعثهکنر سس‪،‬سم رعامسسهلن گرأتسسفنر سسامر سس‬
‫ایا بگ سوگ م نساقناآتسص ثتسم س گننح س‬
‫‪ -3‬ا یو ر ستمجررنابسم ر انس ر خ ساه ررنانبسانا ررع س رره گدسممررگاسش ر سم ررعامسارردساص ر س‬
‫تمقنثاتسهعفو سص ثتسم س گننحسسسسس سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‬

‫توزیع ومجرای پرزه جات‬

‫مادۀ یازدهم‬
‫‪-1‬سپررنی سقررعتست ررعونسلرر ایحسمرر ثنسضررنتثتست ررعو ساناهرررس ثا ساررعسنثهلنناشرر سضررنتثتس‬
‫ا عن سایسآب‪،‬سایاانسنثخ ا سثاهن سم عامسپنت گجنسمنا سا یو ستمجناسمگ نننح س‬
‫ذخیرۀ روغنیات‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫‪-1‬سثوع ررر ساناثبستیونانع رررعسم ظرررفسا ررر سارررعنثهلنسناشررر سضرررنتثتس رررعبستیاثت‪،‬ساگررر‪،‬س‬
‫ورررعف سنثسذخگرررن س رررع سخرر نسناشرر دستارررنابسارررعمگاسمرررنلاستسنتامرر اثسفمعلگرر ساناهررررس ثا ‪،‬س‬
‫ا ااگنسالیحسثانثهلن گننح س‬
‫‪-2‬سثوع ر ر ساناثبستیونانع رررعسم ظرررفسا ر ر ‪،‬سنو رررعاگرسا یوررر ساگررر‪،‬ست رررعونسضرررنتثتس رررعبس‬
‫ت عو ساناهرس ثا سثاسانتو سا نعنساص ل سآب‪،‬ساناگ ستاص ثتسم اتحساج و سه عو ح‬
‫پروسیجر توزیع مواد سوخت‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫ا یور ر سمر ر انس ر ر خ ستثتغنگرررعتست رررعو ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل سجناثشرررنزسذوررر‪،‬سصر ر ثتس‬
‫مگ ننح س‬
‫ا یور ر سمر ر انس ر ر خ س)ساگررر‪،‬سنورررز ستپ رررنت رست رررعونسثتغنگرررعتسزبرررمسهر ر ثحسممگنررردس‬ ‫‪-1‬‬
‫ت رررننیست رررعو ساناهررررس ثا س‪،‬سهلرررنساررردساقعضرررعستوکررراسمقرررعحسصرررالوگ سناثسصر ر ثتس‬
‫نف رردستسامرر سایزرر سمناورر‪،‬ساصرر ل سایق رر سمم رر سثتغنگررعتستضرر ستنثستقرردسنثاورر ثس‬
‫تا ۀسمنا زدسز ثسمصنف ‪،‬سجگ ستق سمگ نننح س‬
‫‪340‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫محع ررربدسمصرررن ساگررر‪،‬سایزنورررمسایرررشسثتغنگرررعتسمررر ونو سی ررر م ساناهررررس ثتس‬ ‫‪-2‬‬

‫ص ثتسمگ ننح س‬
‫محع ررررربدست رررررنجشسمصرررررن سمررررر انس ررررر خ ستا ررررر دستمجرررررنابسآبسارررررعس‬ ‫‪3‬ح‬
‫نثهلنناشررر ‪ ،‬ننیسوگ ررر م ن)شرررنتعستخررر ارسامررر سایاأوگررر سشررریوسا ررر عن سوننررر س‬
‫زبمسمقنثاتسمنا سص ثتسمگ ننح‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫ترمیمات‬
‫ترمیم وسایط‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫‪-1‬س ن ررع ستا رر دسنوررعثسیعثضرردسشرر ستاوجررع ساررنمگاسه عورر سپرررسایسنثخ ا رر سث رر سثاهنرر س‬
‫منا زرردستوکرراسثوع ر ساناثبستیونانع ررعبساسآمنو ر سخ ر معت‪،‬سنثمر ثنساررنمگاسآبسم ررعامسارردساص ر س‬
‫تمقنثاتسپرسایساانایسهلن گأتسفن ساج امعتسالیحسص ثتس گننح س‬
‫مراحل ترمیم‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫سسمناو‪،‬سذو‪،‬سایرعزنسسارنمگاسسآبس‬ ‫نثص ثا سودستا دسنوعثسمشکالتساینگک س)ی اثضرس ننن‪،‬سالیحسا‬
‫نثهلنس نف دسش نح س‬
‫ساعش ‪،‬سامر ایاب سستسثاقرر نسس‬ ‫‪-1‬سنثخ ا سانمگاسای بسنثاو ثستا ۀسمنا زدسودسوعتبس او سث‬
‫آبسنثایشساینگک سم ونو سی م ساناهرس ثتستاأوگ سمرؤتالبسسمنا زدح س‬
‫‪-2‬ساخوسهلنسایشساینگک سوعس گأتسفن ستساثائردسسآبسقهر سساخروسسوکراسسمقرعحسسثوع ر سساناثبستیونانع رعسس‬
‫انزبمساص ستمقنثاتسهعفو سح س‬
‫‪-3‬سو الۀسپنی سقعتسنثص ثتسم ق نو سنثاح و‪،‬سخعهدسانا ع ساک سا یو سام سایاخوسوکاسمقعحساناث ح س‬
‫‪-4‬سنثص ثتسی حسم ق نو سپنی سقعتسنثاح و یعهد‪،‬سام سایاخوسوکاسثوع ر سساناثبستیونانع رع‪،‬سسانزبرمسس‬
‫اص سنثم ثنساهگۀسآبساج امعتسالیحسص ثتس گننح س‬
‫‪-5‬سپنی سقعتساهگدسش سام سایاهگدستنتثابسورعا سآبس‪،‬ث تسادسمم سقنر سار گاسمگ رنننسحس ن رع سسس‬
‫پنی سمر قگ تسادستا دسهص سمگ ننن‪،‬سنثآبسص ثتسپنی سایق سمم ر سستضر سستاردسسق ر سسثاهنر سسجگر سس‬
‫مگ نننح س‬
‫‪-6‬سناغ ۀسپنی سقعتسایسجبگ‪،‬ساعونس‪،‬ساگ ستغگن سحححسانا ع سهلن گأتسفن سجگ س زاثبسای گن س ننو س‬
‫تام اسادسا ع سف ثحسایعن سمناو‪،‬سورعا ‪،‬سایق سثاهن ستض ستسنثق سمم سناغ دسجگ سمگ نننح س‬
‫‪-7‬سآهم سپنی سقعا سودسجعا گ سانمگاسثاسناش دساعش ‪،‬سام سایساانایسهلنس گأتسفن ‪،‬سایزن سمرر نبسسخعهردسس‬
‫منا زدسانمگاستسام آسسهص ستا دسمگ نننح س‬
‫آهم ساقنع ستم انبسودسمصنف ساعش ‪،‬سام سایاناگ سالوحۀسمصن ‪،‬سز سمناو‪،‬ستارنابسسثاهنر سس‬ ‫‪-9‬‬
‫مجناو سنان سمگش نح س‬

‫‪341‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل پنجم‬
‫شرایط ومسؤولیت ها‬
‫استخدام راننده‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫‪-1‬سا ی احسثاهن س عبسم عامساردسساوکرعحسسجرعه بسسورعث‪،‬سسجرعه بسسوعثونرعبسسخر معتسسم کر سست رعونسسا رنعنسس‬
‫اقنگن سمنا زدسص ثسمگ گننح س‬
‫‪-2‬سنثو ر ثابسجبرر‪،‬سایاشررغع ستظگ رردسمک ررفساه ر ‪،‬سف ر ثحسوررعس ررن سثیعو ر سو ر نس ررعبساخالج ر سثاسورردس‬
‫ایزن سثوع سمنعا ساشنبساناگر سسمگ رنننسسسامضرعسسه ر ن سستورگاسساقرنابسستظگ ردسسآهرناسسارعخ نسسناشر دسس‬
‫اعشن ح س‬
‫مسؤولیت های راننده‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫س عبسذو‪،‬سثاسناثه ح س‬ ‫نثاو ثست عو ستیاثتساحصگالتسیعل سمرؤتلگ‬
‫اظبر سایستا ر دسمنا زرردسخر وشسثاسناشر دستسمر ساعور س‬ ‫‪-1‬سنثاور ثابسمرررؤتلگ سوعمرر‪،‬سونا ر ستم‬
‫دس‪،‬سادسم ونو ساناهرس ثتس زاثیسن ن سح س‬ ‫اص ثتس دستاثسایسو ه ستضمگ ستا‬
‫سمگبعش ح س‬ ‫‪-2‬سنثاو ثسمرؤت سوعم‪،‬سا بگمسپالبسنان سش‬
‫سسمنا زرردسنثناخرر‪،‬ستخررعث سایستیاثتسنثتا ر دسخر وشس‬ ‫‪-3‬سنثاور ثابسسمک ررفساهر سالر سخر اسوعثث ر‬
‫وعضنساعشن ح س‬
‫‪-4‬نثاو ثابسمرؤتلگ سناثه ساعست عو سمنا زدسثاسنثمح‪،‬سامگاسش ‪،‬سا ثسمنلاسپعثفسه عون ح س‬
‫‪-5‬سنثاو ثسمک فسا سارعسسورگاسسثاهنر سساصر سستسج ایر سسانافگکر سسثاسقر اسسثیعور سسه ر ن ‪،‬سسنثصر ثتسس‬
‫ای فسزبمسجعه بسمرؤت سمگبعش ح س‬
‫‪-6‬سا ررعحسنثاورر ثابسمک ررفساهرر س ن ررعحسا رر عن سایست ررعو ‪،‬سوررعثتساناث س‪،‬سو عا رردسخرر سالرررگن‪،‬س‬
‫لگرعهرسثاهن ستوعپ سق ایس گنستا دسمنا زدسثاساعخ نسناش دساعشن ح س‬
‫‪-7‬سا و ستوعساج و سالوررنرسسور سساجر‪،‬سسوک رع سسجبر‪،‬سسایارعثو سساهقضرعبسسآب‪،‬سایمررؤتلگ سس رعبسسنثاور ثسس‬
‫مگبعش ح س‬
‫وعلر سس‬ ‫‪-8‬س نه عسن ر سسورعثبسسنثامسگرنسساکررسست رعو سسقر اسسم نر عسسار ن سستنثصر ثتسسمشرع سس‬
‫اعسنثو ثسم ی فسم عامسجعه بسانخ ثنساأنوب سص ثتسم س گننح س‬
‫‪ -9‬نثاو ثابسمک فساه ‪،‬سورگاسساهجرعحسستظگ ردسسارعسسو ه ر ثم سسوردسسایقعهر سستیاثتسارناوشسساهگردسسمگ رنننسس‬
‫م برساعشن ح‬
‫تصادم وسایط‬
‫مادۀ هجدهم‬
‫ۀسهق گدسوعالتسذو‪،‬سا کگکسم س ننن س‬ ‫نثاصعنحستا‬

‫‪342‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-1‬سنثصرر ثا سوررردساصرررعنحستا رر دسانرررعساررردساقصرررگننثاو ثستیاثتستاجرر سشرر ساعشرر ‪،‬س‬

‫نثو ثم عامساص ستسمقنثاتسمنا زدسمک فسادسقبنابسخرعث سم ساعش ح س‬
‫‪-2‬سنثص ر ثا سورردساصررعنحستا ر دسانررعساناقصررگنسنثاو ر ثسزررن سمقعارر‪،‬ستاج ر سش ر ساعش ر ‪،‬س‬
‫قبررنابسخرررعث سم ررعامسارردساص ر ستمقررنثاتسمنا زرردسم قرردسنثو ر ثسقعه ر سمقعارر‪،‬سا ر ن ‪،‬س‬
‫نثو ثستیاثتسم ظرفسسا ر سسجبر‪،‬سسایارنفسسمحر‪،‬سستاجمرد‪،‬سستقردسسخررعث سسثاسهقر اسسوصر سسه عور سس‬
‫توعسض عه سمنع ساخروسسه ر ن سسسینر سسال جر سساقرناآتسسه عور سحس ن رع سسامر سسایاصرعنحسستا ر ۀسس‬
‫تیاثت‪،‬سنثاو ثقعهر سمقعارر‪،‬سورردسمقصررنسا ر سفناثه عور ‪،‬سنثور ثساناث سمک ررفسا ر ‪،‬سهزنوررکس‬
‫اررنواسمرررؤت سانافگررکسثاسنثقنوررعبسجررناثسن ر هس نررعبسارردسم ر ونو ساناهرررس ثتسهگررزس‬
‫ررزاثیسن ر حسنثم ر ثنسام ر سایسااررنایسهلررنسثاوبررگاستسهلنانافگررکسقررعن ساص ر گاسمق ض ر س‬
‫اایعذسمگ نننح س‬
‫‪ -3‬نثصرر ثا سورردساصررعنحستسوررعساینورر ستا رر دسارر تبساقصررگنسنثورر ثساناث سانررعسانوررعالتس‬
‫ا ر نعئ ستاجرر سش ر ساعشرر س‪،‬اررعتسصرر ومسثاورر ستسوررعسثاوبررگاستا ر ۀسم رروون سوعمشرریوستس‬
‫مم حسا نبساتضععستاور ا سسورعالتسسا ر نعئ سس‪،‬سقبرنابسسخررعث سسم قردسسنثور ثسسهبر ن سستسایسزرن سس‬
‫تیاثتساقناآتسص ثتسم س گننح س‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫‪-1‬ستیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعسنثهلنناشرر ساوکررعحسا ررنعنساقنگنرر ستاورراسزنیالم رر‪،،‬س‬
‫ت ررعو ساناهرررس ثا سمنع رر سثاساررنابساه قررع سوعثونررعبستاقررناآتسو مگرردسفررنا اسخ ا نرر س‬
‫ه نح س‬
‫‪-2‬سثوع رر ساناثبستیونانع ررعست ررعو ساناهرررس ثا سثاساصرر ثتسمررع اث‪،‬سوررکستانث رر س‬
‫ه ن ستسادسمقعمعتسذوصالزس زاثیسن سخ ا ن سه نسح س‬
‫‪-3‬ست ررعو ساناهرررس ثا ستیاثتسقه ر ساررنمگا‪،‬سام ر ساینثخ ا ر سوررعساثائرردس ررزاثیسنثو ر ثس‬
‫منار سسز ثیعقر‪،‬سستفر ثبسساجر احسسه ر ن ‪،‬سسور سساو رنسسزر سس)‪3‬رسثتیساناگر سساارنسسن ر ‪،‬سس ن ررع س‬
‫اررنمگاستا ر دسنثقنوررعبس رردسثتیساک گرر‪،‬سه ننور ستا ر دسآمررعن سفمعلگر سهبعشر سثوع ر س‬
‫اناثبستیونانع ررعستا رر دسنو ررنسبسثاسقهرر ساه قررع سوعثونررعبسانلررگاسخ ا نرر سه رر ن‪،‬س‬
‫ثوع ر سمح ررنحسا ر اثوعتسارردسایشررهعبسمنا زرردسخ ر وشسقه ر ساررنمگاستا ر دس ر اوعتس‬
‫الیحسخ ا ن سفنم نساعسانمگ عتسادسم ج سص ثتس گننح س‬
‫‪-4‬سمرر ظ گاسمنا زرردساناهرررس ثتسایاقررناآتسارردسم جرر ستم ر انسنثو ر ثابست ررعو ساناث سارردس‬
‫ز ثسمر نسهلعثتسم سه عو ح س‬
‫‪-5‬سا یورر ‪،‬ساررنمگا‪،‬س ررج‪،‬ستساج ورر سق ای ررگنست ررعو سمنارر ستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬س‬
‫ایتظررعوفسمهرراستا ع ر سمرررؤتالبسساناهرررس ثتسثوع ر ساناثبستیونانع ررعسار ن سورردسم ررعامس‬
‫اوکعحسجعه بستسمقنثاتسمنا سص ثتسم س گننح س‬
‫‪ -4‬مرررؤتالبسساناهرررس ثتسثوع ر ساناثبستیونانع ررعسام ر ثسا یور سمر انس ر خ ستثتغنگررعتست ررعو س‬
‫اناهرس ثا سثاسادس هدسانلگاسه عو ساعسش عفگ ستورعا ‪،‬سم انو سادستقدسخ ساعمگاس نننح‬

‫‪343‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل ششم‬
‫متفرقه‬
‫خرو وسایط‬
‫مادۀ بیستم‬
‫‪-1‬سمرررؤتالبسساناهرررس ثتسم ظررفساهرر ‪،‬سیمررعبسخررنت ستا رر دسخرر م ‪،‬سا رراسنثورر ثستسشرریوس‬
‫ا رر عن سوننرر سثاساعا رر قعم سوررعثبستسیمررعبساو ررعل سان شرر سثاسنث سپعثورردسخنتقرر س‬
‫ه عون ح س‬
‫تدابیر احتیاطی‬
‫مادۀ بیست یکم‬
‫نثتئررررعو ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل ‪،‬ست رررعو‪،‬ساالثحسخ رررنسهصررر ست گشررردسفمرررع س‬ ‫‪-1‬‬
‫ه ه اشر ر دسشر ر ه ‪،‬سثاهنر ر رسمررررؤت س رررنج سا رررعحسامر ر ا ستاجهرررزاتستا ر ر دسمر ر س‬
‫اعش ح س‬
‫تظرررعوفستمررررؤتلگ س رررعبسمنررر ث سا رررنعنسمنا زررردستساوررراسزنیالم ررر‪،،‬سنثمررر ثنس‬ ‫‪-2‬‬
‫نثو ثابست عو سمن ث سقزس)‪1‬رساواسمعن سهگزسا بگمسمگ نننح س‬
‫و سنر ر س رررعبس کرررعثسوررردست رررعو ستیاثتسزر ر ثسخر ر م سهرررزنسشرررعبسمر ر ساعشر ر س‬ ‫‪-3‬‬
‫مک رررفساهر ر ‪،‬سنثخر ر اسجرررناثنانسوعثشرررعبست رررعو سخر ر م سمررروو ثسثاساحر ر سهلرررعثتس‬
‫مررر ونو ساناهرررررس ثتسثوع رر ر ساناثبستیونانع ررررعسوررررکستسیررر اثضساهررررناسمنفررر عس‬
‫ه ن ‪،‬سمج نآسنثاخ گعثستیاثتساحصگالتسیعل سجناثن ح س‬
‫ن رررع ستا ررر دسایساارررنسوررر ان سزبگمررر ستورررعالتسغگنم نجبررردستسمعهنررر سآبسنورررعثس‬ ‫‪-4‬‬
‫وعناررردس ننوررر ستساصررر ثتسآهررر ساررردسمررررؤت سمنا زررردسازرررالعسنان سشررر ساعشررر ‪،‬س‬
‫نثصررر ثاگکدسمشررر س رررگ سورررکسایاقرررزابس)‪3-1‬رمرررعن س)‪18‬رساوررراسزنیالم ررر‪،‬س‬
‫هبعش ‪،‬سام سایاانایسهلنس گئعتسفن ‪،‬سنثم ثنساص گاساایعذسم س نننح س‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ بیست و دوم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسشررشسفصرر‪،‬ستسساگر ر ستسنتسسمررعن سا ر تواس ننور سا ر ‪،‬سامر سایساأوگ ر سش ر ثابسس‬
‫ث بنبستمنلر ثبسسمقرعحسستیاثتساحصرگالتسسیرعل سسهعفروسستسارعسساه رعذسسآبس رعونسسزنیالم ر‪،‬سس رعسستسث ن ر نسس‬
‫عسنثساواسیمگندسم غ سمگ نننح س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪344‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست اداری وزیربناها‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل استفاده از خدمات کلینیک صحی وزارت‬

‫تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪345‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪346‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫عنتسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستض س ننو سا‬ ‫سایسمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنثسانسمگ گننس س‬
‫‪1‬سحسا ر اتبستسممعونررۀسمحصررالبسسلگرررر گدس ررع‪،‬سمحصرررالبسسههررعثب‪،‬سسا ررررر عناب‪،‬سسوعثمنرررر ابستس‬
‫منرررر اگاسپ ن بس عستساحصگالتسیعل سادسز ثبسمجعه ح س‬
‫‪2‬سحسثا ساه ر ایبسانهعمرردس ررعبسآ ررع سن ر سنثایررشس ررعبسمی ررفسصررح سفررننبسستاق ررعی سس‬
‫انابسمحصالبسلگ گدس عسح س‬
‫‪3‬سحسق ر گنبسایسشررررررگ عسامررررررناضس رررررعثبستستجعورردسایسامررررناضسمرررزما‪،‬سوررکسسوررننبس‬
‫آشررررسزخعهدستسزمعحسمحصالبسسنثسلگ گدس عستسو گ نوعبسم رعتساحصگالتسیعل سس س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساص الوعتسذو‪،‬سنثساواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاساگعبسمگکن س‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس سسس س‬
‫‪1‬ح )‪OPD (outpatient department‬سسازعکسممعونۀسی م س‪-‬س‬
‫‪2‬ح س)‪Medical Records‬رسسمگ ر وک‪،‬سثوکررعثنس‪-:‬ساب ر س‪٬‬سثاقر ر ن‪٬‬ساه قررع سمنوضررعبستاهجررعحس‬
‫فمعلگ س عبساناثبسانابسمنوضعبسح‬
‫‪3‬ح ‪:DOTS‬س‪-‬سا نااگببسنثمعبسو اع سم تسمنضسا انسو یساعسهلعثتسمر قگاح‬
‫‪4‬ح ‪)Sputum‬ا غار‬
‫‪5‬ح )س ‪ultra sound‬سرسممعونعتسپگشنف دسالک نتهگک سح‬
‫‪6‬ح )س‪ Laboratory‬رسمنق ساشیگوسامناضسح‬
‫ساحۀ تطبیق‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سنثس عوعتسذو‪،‬سجعا‪،‬سا بگمسمگبعش ‪ :‬س‬
‫‪ .1‬پن ه‪،‬ستسمنر اگاستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫‪ .2‬لگ گۀسپ ن بسوعا‪،‬سح‬
‫‪ .3‬لگ گۀسپ ن بسپ ل ساینگکسوعا‪،‬سح‬
‫‪ .4‬پ ن بسام گاستاناگدسشهگ سا عنسثاعه ح‬
‫روند پذیرش مریضانس)مناقمگار‬

‫‪347‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ پنجم‬
‫منوضعبساح سشناو سذو‪،‬سایسخ معتسصح سمر گ سمگش ه ‪ :‬س‬
‫‪ .1‬منوضعه سودسسذثومۀسا مالحسپ اځبسوعساناث سمنا زدسممنف سمگش ه ح س‬
‫‪ .2‬محصالبسسلگ گردسس رعسبسذور سثستاهرع س‪،‬سابر سستثاقرر نسنت رسگدس رعسبسصرحس سشر سارنابسس‬
‫شعبسوعثتسصح سا یو سمگ نننسودسنثساواسص ثتسضنتثتسادسا مالحسه گبعش ح‬
‫‪ .3‬ا نسمحصر‪،‬سسورعثتسسصرح سسهر اثنسسذثومردسسا ر مالحسساناث سلگ گردسسمنا زردسسممنفر سسمگشر نسس‬
‫تاح سا اتبسجناثسمگ گننسح‬
‫‪ .4‬اررنابسمنوضررعبسارررگعثسیعقرر‪،‬سسورردساح ر سممعونرردستسا ر اتبسجررناثسمگ گررنن‪٬‬سنثقنوررعبس‬
‫ا اتبسمنو س‪٬‬ساناث سمنا زدسا مالحساث ع سمگن عو ح‬
‫عرضۀ خدمات صحی برای پرسونل پولیکلینی‬
‫مادۀ ششم‬
‫پن ه‪،‬سپ لگک گنگکساح سشناو سذو‪،‬سایسخ معتسصح سمر گ سمگش ه ‪ :‬س‬
‫‪ .1‬پن ه‪،‬سپ لگک گنگکسمعهن س عونسمناقمگاسایسخ معتسصح سمر گ سمگ ننه سح س‬
‫‪ .2‬پن ر ه‪،‬سپ لگک گنگررکسصررن سنثسمررع سنتاررعثسایسخ ر معتسا ر عن سوررنن سمگ اهن ر حس)سنثس‬
‫تاجمعتسیعق‪،‬سا نعاتستق نسناثنسحسر‬
‫‪ .3‬ایضعبسفعمگ‪،‬سوعثمن سپ لگک گنگکسهگزسایسخ معتسصح سمر گ سمگش ه سح‬
‫‪ .4‬اج وزسانتودسانابسوعثمن ستسوعسفعمگ‪،‬ستبساعساأوگ ستسمهنساناث سص ثتسمگ گنن‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫وظایف ومسؤولیت های پرسونل طبی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫سانابسمنوضعبسنثسایشس عبسذو‪،‬سخ معتسصح سینضدسمگ نننس‪ :‬س‬
‫‪ .1‬ایشساب ستسثاقر نسمنوضعبس)‪Medical Records D‬رس س‬
‫‪ .2‬ایشسممعونعتسی م ستس ناپعس) ‪OPD‬ر‬
‫‪ .3‬ایشسال نا ه س) ‪Ultra sound D‬ر‬
‫‪ .4‬ایشسالاناا اثس) ‪laboratory D‬ر‬
‫‪ .5‬ایشسهن ن سمنناهدستیهعهدس) ‪Male & Female Nursing D‬ر‬
‫‪ .6‬ایشسنه ابس)‪stomatology D‬ر‬
‫‪ .7‬ایشسفعثمر س)‪Pharmacy D‬ر‬
‫‪ .8‬ایشسا انو ی)س‪DOTS‬ر‬
‫‪ .9‬ایشسثتاه ساق عی س)‪Psychosocial D‬ر‬
‫چگونگی ثبت و راجسترمریضان‬
‫مادۀ هشتم‬
‫‪ .1‬اب ستثاقر نسمناقمگاسنثسایشسمگ وک‪،‬سثوکعثنسص ثتسمگ گننسح س‬
‫‪348‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ .2‬سمرر وک‪،‬سثوکررعثنسمررنو سثاسهلررنسارردسهرر عسمشررک‪،‬س)سمررنضسرسارردسایررشس ررعسبسمنا زرردس‬

‫ث ن عو سمگن عوگ ح‬
‫اهتمامات برای مراجعین‬
‫مادۀ نهم‬
‫مرؤتالبسمؤظرفسمک رفساهر سارعسسمنوضرعبسسثاسارعسنثسهلرنسناشر سممعسونرعتسسو گنگکر سستسمشرع اتسذورالسس‬
‫ا اتبسه عو س‪ :‬س‬
‫‪ .1‬نثسایشس ‪OPD‬سسممعوندسمنو ساهجعحسمگش نحسنثسو‪،‬سمشررک‪،‬سمنو سا ج ا سمگ نننح‬
‫‪ .2‬هلررنسادسه عسمنض‪،‬سنثسصررر ثتسلررزتحسمنو سادسایشسالاناا اثستسوعسال نا ه سقه سممعونرعتسس‬
‫م دسممنف سمگش نسح‬
‫‪ .3‬هلنسادسثاپ ثسممعونعتستساشیگوسمنضسنثساتسپ سنبسانابسمنو سهریدساج وزسمگ نننح‬
‫سمنو سایسنتاخعهۀسمنوزسپ ل سو گنگکساخوسمگ رنننسحسنثسصر ثتسسلرزتحسس‬ ‫‪ .4‬هریۀسساج وزسش سا‬
‫هریدسخنو ساعیاثسادسمنو ساج وزسمگش نح‬
‫‪ .5‬منوضعه سودسسا اتبسشعبسنثسپ لگک گنگکسامکعبسپوونسهبعش سادسش عخعهدس عسثاق سمگ ننه ح‬
‫‪ .6‬هلنسادستخعم ستسش تسمنض‪،‬سمنوضعبساح سمناجب سجناثسمگ گنه ح‬
‫‪ .7‬مق اثسانتودسانابسمنوضعبسهلنسادسه یگ ستسش تسمنضساج وزسمگ نننح‬
‫عرضۀ خدمات صحی پارامدیکلس)سهن ن سرس س‬
‫مادۀ دهم‬
‫سنثسپ لگک گنگکسخ معتسآا سینضدسمگ نننس‪ :‬س‬
‫‪ .1‬نثسایرشسهن رن س)سیهعهردستمنناهردسرسارنسیررالت سیثجسگرعتسستسا بگرمسس رسگنتحسقناورس سصررغگن س‬
‫هگزساهجعحسنان سمگش نحس س‬
‫‪ .2‬نثسص ثتسیثجگعتستثو بسم م نسانابسمنو سون سهص سمگ نننسح‬
‫‪ .3‬نثسص ثتساج وزسیثجگعتسم م نسمنو سثتیاهدسغنضساخوسیثجگعتسمناقمدسسم سه عو سح‬
‫‪ .4‬منو سنثوکسثتیسایسون واسا بگقعتسنثساواسایشسمر گ سش سمگ اه سح‬
‫عرضۀ خدمات بخش دندان‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫نثسایشسنه ابسخ معتسذو‪،‬سینضدسمگ نننس‪ :‬س‬
‫‪ .1‬نثایشس معا ل ژبسپنوعثب‪،‬سسپعفسوعثبستسوشگ بسنه ابسص ثتسمگ گننسح س‬
‫‪ .2‬منو سنثسیگاسیمعبسصن سایسوکسه عسخ معتسف کسمر گ سمگش نسح‬
‫‪ .3‬منو سه گ اه سنثسیرسگاسیمرعبسونر سنهر ابسثاسپنورعثسبسه عور سس)امر سایس ردسسالر سسشرشسسمرع سس‬
‫مناقمدسات سرسح‬
‫‪ .4‬هریۀسمنوضعبسایشسنه ابسایسنتاخعهدسپ ل سو گنگکساقناسمگ نننسح‬
‫‪ .5‬نثسص ر ثتسلررزتحسامض ر سانتورردسورردسنثنتاخعهرردسو گنگررکسم ق ر نسهبعش ر سا ر سمررنو سایس‬
‫اعیاثسخنو اثبسمگ نننسح‬

‫‪349‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫خدمات شعبه داتس‬

‫مادۀ دوازدهم‬
‫سنثسشمبدسناارسخ معتسآا سانابسمنوضعبساهجعحسنان سمگش نس‪ :‬س‬
‫‪ .1‬امرر سایسممعونرردسایررشس)س‪OPD‬رسسنثصرر ثتسم ق نورر سایررناضستسیالورراساو ررعل سا انو رر ی‪،‬س‬
‫منو سادسایشس) ‪DOTS‬رسممنف سمگش نسح س‬
‫‪ .2‬شررمبدس) ‪DOTS‬رسقهر ساشرریگ سمررنض‪،‬سسمررنو سثاسذثومرردسفر ثحسمشرریوسارردسشررمبدسالاناار اثس‬
‫منوزسپ ل سو گنگکسممنف سمگن عو سح‬
‫‪ .3‬نثسالاناا ثس)‪Sputum‬رس منو سنثس دسمنو دساح سممعوندسجناثسمگ گننسح‬
‫‪ .4‬ه گجۀسممعوندسنتاعث سادسشمبدس)‪DOTS‬رساث ع سمگ نننسح‬
‫‪ .5‬نثسص ثتسم ب سا نبسمنضسانابسمنو سوعثتساب س ننو سا اتبسمنضسآغعیسمگ نننسح‬
‫‪ .6‬ام ر سایسمگمررعنسممعونررد‪،‬سا ر اتبسمررنو سنتاررعث سوررکستس ررس ا حسممعونرردسمگ ررننن‪،‬سنثص ر ثتسمن ر س‬
‫ا نبسمنض‪،‬سمنو سمنخوسمگش نسح‬
‫‪ .7‬نثسص ثا سودسمنضسم ب ساشیگوسش نسمنو دسام بسا اتبسآغعیسمگ نننسح‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫احـکام متـــــفرقـــه‬
‫مادۀ سزدهم‬
‫ممعونررعتسصررح سوعه و ر ابسا ث ررگدس ررعسورردسایسزنوررمسثوع ر ساثابررع سخعثقرردستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫ممنف سمگش ه ‪،‬سنثساواسمنوزسص ثتسمگ گننسح س‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫سقه ر سق ر گنبسایستج ر عستس ررناو سامررناضس ررعثبستسمررزماسممعونررعتسی ر م سزبعخررعبستسوررعث نابس‬
‫آشررسزخعهدس ررعبسلگ گرردس ررع‪،‬سش ر عخعهدس ررعبسو ر ثبستو ر رستیاثتساحص رگالتسیررعل س ررعالهدسنثسالاناا ر اثس‬
‫اواسمنوزسص ثتسمگ گننسح س‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫س‬ ‫سپ لگک گنگررکستسپنت گرررررجنسوررعثبساورراسمررررنوزس ررع سنتاررعثساررناسبسمحصررالبسقرررر و سالشررر‬
‫پ ن بس عسممنف سمگش نسح س‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫سنثسنتاخعهدسجگ سمگ نننح س‬ ‫ستسمحع بدسمصعث سنتاو ستس زاثیسن‬ ‫هریۀسمنوضعبسغنضسق سن‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫سانتوررۀسض ر سا انو ر یسشررمبدسناارررسایسزنوررمسآمنو ر سض ر سامررناضس ررعثبستسا انو ر یسثوع ر سز ر س‬
‫تجعو بستیاثتسصح سیعمدسا و‪،‬سمگ نننح س‬
‫مادۀ هجدهم‬
‫سخ معتسفناسو گنگکسانابسمنوضعه سودسادسمشکالتسثتاه سمشک فساعشن سینضدسمگ نننح س‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سنثس دسسفص‪،‬ستسهزن سمعن سا تواس ننو سا ‪،‬سام سایاأوگ سش ثابسسث بنبستسمنل ثبسمقعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم هعستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سمگ نننح‬

‫‪350‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالـی‬
‫معینیت مالی واداری‬
‫ریاست اداری وزیربناها‬

‫طرزالعمل چگونگی نظـارت و مدیـریت پـروژه‬

‫های انـکـشافی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪351‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪352‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫سمبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس‬ ‫سایسمقنث ساقناآتسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل ستض س ننو سا‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سا أ‬
‫س اهداف س‬
‫مادۀ دوم‬
‫سسسسسسسسسسسساواسزنیالم ‪،‬سناثابسا ا سذو‪،‬سمگبعش س‪ :‬س‬
‫‪1‬ح اوجررعنس ررع ن ستفررنا اسآتثبسارررهگالتساررگاساناثاتسذوررنا سایررعزنسارررنو سا بگررمس‬
‫پنتژ س عبسمنا ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫‪2‬ح اأمگاساص‪،‬سش عفگ ‪،‬سم انو ستم نو سپنتژ س عبس عخ عه سههعنس عبساحصگ ح‬
‫‪3‬ح اوجررعنس گر ر اسم ر ونو سممگررعثبسپررنتژ س ررعبس ررعخ عه سههعن ررعبساحصررگ سم ررعامسارردس‬
‫سح س‬ ‫ن ثنس عبسم ستاگاسال‬
‫ساصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اصطالحات آتی مفاهیم ذیل را افاده مینماید‪:‬‬
‫ساختمان هـای نهادهـای تحصـیلی‪:‬سیبرعثتسایس رعخ عههسعبسا ع ر سا ر سوردسنث رعوعتسههرعنس‬
‫عبساحصگ ساعسنثهلنسناش سپالبس عبسمنل ثش سای عثسمگ نننح س‬
‫پــروژه ســاختمانی ‪:‬سمج ر عسفمعلگ ر س ررعبسورردسناثابسا نقرردسمشرریو‪،‬ساشررکگ‪،،‬سپررالبسوررعثبستس‬
‫ممگعنسممگاسار ن سوردسغرنضسای رعثس رعخ عبس رعبسههعن رعبساحصرگ سسم رعامسپرالبسا ر نااگبوکس‬
‫انلگاس ننو ساعش سح‬
‫کنتــرول کیفیــت‪:‬سیبررعثتسایسون ررنت ستوص ر ساز گنررعبسایسا بگررمسا ررعحسا ررنعنساینگک ر سپررنتژ س‬
‫توررز سشرر سپنت رردسس ررعبس ررعخ عه سسمرر ساعشرر سورردسم ررعامسممسگررعثس ررعبسم رر ستاررگاسال رر س‬
‫نثمح ر تنرسا نقررۀسممررگا‪،‬سیمررعبسمشرریوس)سممگررعنسجررناثنانسرساررعسنثهلررنسناشرر ساینگررک‪،‬ساو ن ر س‬
‫وعث) ‪Safety‬رسص ثتسمگ گننح س‬
‫نظــارت ‪:‬یبررعثتسایسانث ر ستاعینو ر سمر ر قگاسایسوررعثسونن ررعبسی ررالساهجررعحسوعف ررد‪،‬سهلررعثتسایسهح ر س‬
‫وعثسمناجب سوننر ‪،‬ساحقرمسپرالبسورعثسم رعامس رنا سخ ر ‪،‬سون رنت ستساثیورعا سثاپ ث رعبسپگشرنف س‬
‫وررعث‪،‬ساثاورردس ررزاثیسا وگر بس ررعالهدسایسهلررعثتسپررنتژ س ررعستاثاورردسپگشررنهعنسمر انستثا کعث ررعبسم گر س‬
‫ایعزنساهب نسایشگ بسوعث عبسهلعثا سنثپنتژ س عسمگبعش ح س‬
‫انجنیر کنتـرول کیفیـت (مراقبـت کننـده )‪ :‬شریوسوقگقر ستوک ر سا ر سوردسامر سایسیقر س‬
‫جررناثنانستوررعسآغررعیسفمعلگر س ررعبس ررعخ عه سنث ررعودسث ر عسایسقعه ر سستیاثتساحصررگالتسیررعل سسالر س‬

‫‪353‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اک گ‪،‬سوعثسپنتژ سممنف س ننو سارعسامر ثساقنائر سپرنتژ س رعسثاسزسبرمسلرر سمشیصرعتستهقشردس رعسبس‬
‫توز سش سم عامساعسممگعثس عبساینگک سمناجب ستون نت سه عو ح س‬
‫نظــارت کننــده‪ :‬شرریوسوقگق ر ستوک ر سا ر سورردسایسایررشسسهلررعثتستاثیوررعا سپررنتژ س ررعبس‬
‫اهکشررعف سسنثسمنوررزست تاو ر س ررعبسنتمرر ستیاثتسساحصررگالتسیررعل سمنحگررعساثابررع ستظگ ر بسارردس‬
‫منل ثسانث ستاثیوعا سایسا بگمسپنتژ سامگاستا ظگفسمگ نننح س‬
‫پـروژه ) ‪ :‬شریوسوک ر سا ر سوردسو گردسا رنعنستمر اثفسپاله رواثبس‬ ‫فرمایش دهنـده (مالـ‬
‫پررنتژ سثاسث ر عسارردسن ر ن ساحصررگالتسیررعل سجررناثنان ستنثقنوررعبسپررنتژ س ررعیبساشررنوکسمرررعی س‬
‫م سه عو ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫طرح ودیزاین نهایی پروژه وتطبیق آن‬
‫مادۀ چهارم‬
‫)‪1‬رسنثزنزستنوزاواسپنتژ س عسمرؤت سواسمک فسادساهجعحسم اثنسذو‪،‬سمگبعشن ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح زنزستنورزاواسمک ر‪،‬سهقشردس رعبسمهن ر سشرعم‪،‬س)ه ع رعس‪،‬سج ر س رع‪،‬سنو عور‪،‬س رعستلرر س‬
‫سرح‬ ‫مشیصعتسمهن‬
‫‪2‬ح محع رربعتساهجنگررنبسشررعم‪،‬ساعث ررعبسناو رر ‪،‬سم جرر ‪،‬سیتبسیلزلررد‪،‬ساررعنستشررناو ساج گ رر س‬
‫من قدح‬
‫‪3‬ح اناگ سهقشردس رعبسمک ر‪،‬ساهجنگرنبسشرعم‪،‬س)اهر ااهع‪،‬سپعورد‪،‬س عنث رع‪،‬س ر پسس رع‪،‬سپگرکس رع‪،‬س‬
‫یوندس ع‪،‬سان س عستلر سمشیصعتسرح‬
‫‪4‬ح محع بعتستاناگ سهقشدس رعبسشربکدس رعبساهجنگرنبسناخ ر سام گرناتسشرعم‪،‬سایرشس رعبس‬
‫)آان ررعه ستوعهعلگزا ررگ ب‪،‬ساه ورردستاررریگا‪،‬سشرربکدساررنکسجرر بستضررمگفس)س‪ICT‬ر ستلررر س‬
‫مشیصعتسرح‬
‫‪5‬ح اثاوۀسجگ سممگعثبساوجعحسوعثسم عامسالوحدس عخ عه ح‬
‫‪6‬ح وکستاثیوعا ساینگک سهقشدس عست ا نعنسپنتژ ستبسح‬
‫‪7‬ح شنع ررعو ستا ر ی احسشررنو س ررعبسزررنزستنوررزاواستتا ررواثبسایررشسایسزررنزستنوررزاواسارردس‬
‫ک ثخص ص سح‬
‫‪8‬ح وررکستون ررنت س رردسمنو رردسورر سنث‪50‬سفگصرر ‪،‬س‪90‬سفگصرر ستخرر اسنوررزاواس)توررز سزررنزس‬
‫تنوزاواس ک ثخص ص سرحس‬
‫‪9‬ح اناگ سالوحدستظعوفسشنو س عبسزنزستنوزاواسنثایشس ک ثبسخص ص ح‬
‫‪10‬ح ا عن سایسزنزست نوزاواسپنتژ س عبسپگشس عخ ستا بگمسآبس‬
‫‪11‬ح اث ررع ساررر دسزررنزستنوررزاواسارردساناثرسسفنمررعوشسن نرر سقهرر سهلررنسخرر ا ستساأوگرر س‬
‫مق ضگعتسآبس‬
‫‪12‬ح ا وگ سا نعنسپنتژ ستبسنثفعثم س عبسممگعثبستاث ع سآبسادسثوع سا اثوعتح‬
‫‪13‬حو زسته ه اثبسا نعنسپنتژتبسنثآثشگفستیاثتساحصگالتسیعل سس‬

‫‪354‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تطبیق پروژه ها‬

‫مادۀ پنجم‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سسارردسمنل ر ثساهرررجعحس ررنسورردساه ررنسا بگررمسپررنتژ س ررعبس ررعخ عه سورردسایس‬
‫ههعن عبساحصرگ سساردساوراساناث ساث رع سمگ رنننساتل ور سانر بسه ر ن سم رعامسضرنتثتسههرعنس رعبس‬
‫احصررگ سهلنارردسپررالبسپگشرربن سش ر سنثیمگنرردسا بگررمساه ررنست ف ن ر سپررنتژ س ررعبسم ر ثنسهلررنسایس‬
‫مجعثبسشمبعتسمناب ساقناآتسمگن عو ح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫نظارت وکنترول کیفیت پروژه های ساختمانی نهاد های تحصیلی‬
‫نظارت وکنترول کیفیت‬
‫مادۀ ششم‬
‫ا نعنسمک ‪،‬سپنتژ سام ایساهمقرعنسجرناثنانسورکسورعپ سآبساردسشر سجرناثنانسث ر عسساردسایرشسهلرعثتسس‬
‫ثوع ر ساناثبستسیونانع رعستیاثتساحصررگالتسیرعل سسقهر ساثیوررعا ستآغرعیسورعثسنث ررعودسفن ر عن سمر س‬
‫ش نح س‬
‫اسناد مورد نیاز ساحوی‬
‫مادۀ هفتم‬
‫ا ررنعنسمک رر‪،‬سپررنتژ سامرر سایساثیوررعا سا رر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سسارردسن رر ن سجررناثنانبستس‬
‫مرؤتالبسس عو بسقه سشنتعسوعثسی س عخ عه سجناثنانس سمگش نسودسیبعثتساه سای‪:‬س س‬
‫‪ -1‬جناثنانسپنتژ س‬
‫‪ -2‬اررر دساینگکرر سپررنتژ سورردسشررعم‪،‬سفهن رر سهقشرردس ررعبسمهن رر ‪،‬س رر نو ن‪،‬س‬
‫قگ اگکنکرر‪،،‬سمگکعهگکرر‪،،‬سآان ررعه ستوعهعلگزا ررگ ب‪،‬ساررنک‪،‬سلنرر س ررکگپ‪،‬س گررر اس‬
‫اثابع سیعمد‪،‬س نف‪،‬سپگعن سثتستغگن سم ساعش ح‬
‫‪ -3‬گر اسون نت سوگ گ ستهلعثتستمناجب سپنتژ ح‬
‫‪ -4‬یمعبسان بسوعسانهعمدسپنتژ س) نا سخ سپنتژ سرح‬
‫‪ -5‬ا نعنس عبسو ال سون نت سجناثنانبح‬
‫‪ -6‬ا نعنس عبسمصؤتهگ سجناثنانبح‬
‫‪ -7‬اقعی سهعمدسوعث)مک سآغعیسوعثرح‬
‫مکلفیت های آمریت نظارت و ارزیابی پروژه های انکشافی‬
‫مادۀ هشتم‬
‫آمنو سهلعثتستاثیوعا سپنتژ س عبساهکشعف سمک فسادساقنابسام ثذو‪،‬سمگبعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ممنفر تسا ظگررفساهجنگنون ررنت سوگ گر سناو ر سایررعزنسون ررنت ستسمناجب ر سپررنتژ س ررعس‬
‫زبمس او سمقعحسذوصالزح‬

‫‪355‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫امگررگاستسا ظگررفس گررأتسایررعزنسهلررعثتسمر ر قگاس‪،‬سانث ر ستاثیوررعا سپررنتژ س ررعسسزبررمس‬ ‫‪-2‬‬

‫او سمقعحسذوصالزح‬
‫اثاوررۀسثا کعث ررعسپگنام ر بسورر‪،‬سو رعلشس ررعبسفن ر ‪،‬سمر ر ک ستساناثبسارردسا ررع س ررزاثیس‬ ‫‪-3‬‬
‫و ب سمناجب سونن ‪،‬سم عامساص ستممگعث عبسشهنس عیبست عخ عه س‬
‫ث ررگ س رر سارردسای ناضررعتسممقرر سو برر سا بگررمسونن ر ستسوررعسمعلررکسپررنتژ سنثجبررع س‬ ‫‪-4‬‬
‫وع س عسایسو ه ستشگ سوعثبسمناجب سونن ح‬
‫انث ر س ررزاثیس ررعبسو ب ر سمناجب ر سونن ر سپگنام ر بسوررعلشس ررعبس ررعو بسنثا ررع اس‬ ‫‪-5‬‬
‫ت ع ن ساعسمعلکسپنتژ ح‬
‫ق ر سان ر بستا وگ ر س ررزاثیس ررعبسمررع اثسمناجب ر سونن ر سایسفگص ر بسپگشررنف سوررعثس‬ ‫‪-6‬‬
‫هلنادس نا سخ سپنتژ ستپالبسپگشبگن سش سوعثبسمناجب سونن ح‬
‫امگررگاستا ظگررفساررگاساینگکر سالاناا ر اثسقهر سه هرردس گررنبسایسمر انس ررعخ عه سم ر ثنس‬ ‫‪-7‬‬
‫ا عن سنثقنوعبسوعثسپنتژ سایعزنسوص ساز گنعبسایسوگ گ سآبح‬
‫ا جفسورعثسپرنتژ سانرعسارنس رننبس ر اسسارعسنثهلرنسناشر سهر ثحس رعبسوناثار ستورعسامضر س‬ ‫‪-8‬‬
‫وعلشس عستو ان سغگنسپگشبگن سش سنو نح‬
‫اهگرردسو ررع سژتثهررع ستوررکسلر ر س ررعبسممگررعثبسنثام ر ثساقناو ر سپررنتژ ساررنابسمناجب ر س‬ ‫‪-9‬‬
‫ونن س عستساگاس عبسهلعثا س‬
‫اثاورردس ررزاثیسو برر ستاص ر ونبسایسوررعلشس ررعبسپررنتژ ستاثاورردسزررنزس ررعبسپگشررنهعنبس‬ ‫‪-11‬‬
‫قه سثا سو‪،‬س عح‬
‫ا تونسق ردس عبسمنا سادسپنتژ سسایس بستیاثتساحصگالتسیعل سس‬ ‫‪-11‬‬
‫ع ن ساعسمعلکس)اناث سفنمعوشسن ن سرسنثایشسهلعثتسایا بگمسپنتژ س‬ ‫‪-12‬‬
‫اث ع س زاثشعتسپگشنف سوعثتسثته سا بگمسپنتژ سادسمناق سذونا ح‬ ‫‪-13‬‬
‫هلعثتستپب ساگاسهلعثا ح‬ ‫‪-14‬‬
‫مادۀ نهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنث ردسفصر‪،‬ستهردسمرعن ساناگر س ننور سا ر حسام ا سیاأوگر سسشر ثابسث برنبستمنلر ثبس‬
‫مقعحستیاثتساحصگالتسیعل سهعفوستاعساه عذسآبس عونزنیالم هعبسنثاواسیمگندسم غ سمگ نننح‬

‫‪356‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست اداری و زیربنا‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل تهیه و نگهداری مهر های‬

‫وزارت تحصیالت عالی و مؤسسات تحصیالت عالی‬
‫سس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪357‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪358‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مبنی‬
‫ماده اول‪:‬‬
‫این طرزالعمل به تاسـی ازمفـاد مـاده ‪ 22‬مقـررۀ تنظـیم وظـایف وزارت تحصـیالت عـالی‬
‫وضع گردیده است‪.‬‬
‫اهداف‬
‫ماده دوم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردسمنلر ثساهرررجعح‪،‬سانلررگاستس ررع ن ساهگرردسمهررنس ررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬س‬
‫پ ن بس عستسمؤ رعتساحصگالتسیعل ستسه ه اثبسمصؤبسآبسا تواس ننو سا حس س‬
‫ماده سوم‪:‬‬
‫مهنس عبستیاثتساحصگالتسیعل سجناثسذو‪،‬سادس)‪6‬رسه عساقرگاسمگ ننن‪ :‬س‬
‫‪1‬ر مهنسمقعحستیاثتس‬
‫‪2‬ر مهنسثوع س عبسمنوزبستیاثت‬
‫‪3‬ر مهنس عبسپ ن بس عستسمؤ رعتساحصگالتسیعل‬
‫‪4‬ر مهررنس ررن سثوع ر سام ر ثسمحصررالبستیاثتستسممعتهگ ر س ررعبسام ر ثسمحصررالبسپ ن ههررعستس‬
‫مؤ رعتساحصگالتسیعل‬
‫‪5‬ر مهنسپ اځبس ع‬
‫‪6‬ر مهنسآمنو س ع‪،‬سم ونو س عبسی م‬
‫ماده چهارم‪:‬س س‬
‫مرررؤتلگ سه هرر اثبستسا رر عن سمصررؤتبسایسمهررنس ررعسارردسیهرر سشرریوسات ستیاثت‪،‬سپ ن رر ب‪،‬س‬
‫مؤ ررردستسوررعسثوع ر سمنا زرردسورردسمهررنسانررعحسآبس ررعخ دسش ر ‪،‬سمگبعشر حسشرریوسات سم رروون سمر س‬
‫ا اه ‪،‬سصالوگ سه هر اثبسآهرناساردسممرعتبستسورعسمررؤت سنف رنسخر وشستا رواثسه ر ن ستسایسه هر اثبستس‬
‫ا عن سام بسآبسمناجب سه عو ح س‬
‫ماده پنجم‪:‬‬
‫سمهنسمقرعحستیاثت‪،‬سم رعامسشرک‪،‬س)س‪ 1‬رسناورنتبسار ن سنثسجرر سف جرعه سخر وشسنثسارگاسو قردسناورن س‬
‫حسهشعبسنتل ر سورکس ننور سا ر حساوراسمهرنسمشر ‪،‬سارنس ردسناورن سا ر ‪،‬سوردسنثسارگاسناورن س‬
‫نتحستس رر حسآبسهررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسیاعههررعبسپشرر ‪،‬سنثبستساه گررر سنث سمگبعشرر حسنثس‬
‫هررعحستیاثتسارردساه گر ر سوررنت سات سو ررعتسوررالبستساقگرردسوررنت سخ ر ثنسه ش ر دسمگش ر نحسنثساررگاس‬
‫ناوررن س ر حسهشررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سایسپررعوگاسارردساررعالسمش ر ‪،‬ساررنسو ررع سم ر ز‪،‬سمشررم‪،‬ستس‬
‫اشمدسخ ثشگ سنث سا ن ستسنثسیونسو ع س ع ساأ گرستیاثتس)‪1356‬رساحنونس ننو سا ح س‬
‫ماده ششم‪:‬س س‬
‫مهررنسثوع ر س ررعبسمنوررزبسم ررعامسشررک‪،‬س)‪2‬رساگض ر بسا ر ن ستسنتساگضرردسثاساو ر اسمگکن ر حسنثساررگاس‬
‫اگضرردسناخ ر سا رراسثوع ر سمنا زرردسارردسلرررعبسنثبستساه گرر ساحنوررنس ننور ستسنثساررگاسنتساگضرردس‬

‫‪359‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫هررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسلرررعبسپشرر ‪،‬سنثبستساه گررر سه شرر دسشرر سا رر ستسنثسجررر س‬

‫ف جررعه ساررگاسساگضرردسنتحسهشررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سوررکسمسگبعشرر حسنثسهررعحستیاثتستسثوع رر س‬
‫منا زدسادساه گر سانهعسون سات سو عتسوالبسه ش دسمگش نح س‬
‫ماه هفتم‪:‬‬
‫سمهنسپ ن بس رعستسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سم رعامسشرک‪،‬س)س‪3‬رسناورنتبسار ن ستسمشر ‪،‬سارنس ردس‬
‫ناوررن سمگبعش ر حسنثسناخرر‪،‬سناوررن ست ر ساررگاسوررکسو وررعتسمنا ر سشررک سورردسا ر سخ شرردس ررعبس‬
‫نرر حساوعزرردسشررس ‪،‬سو ررع سم رر ز‪،‬سمشررم‪،‬ستساررعثو ساأ ررگرسمؤ ررردسنث سمگبعشرر حسپ ن رر بستس‬
‫مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل ساخ صعصر سمگ اهن ر سنثساورراسجرر سارردسقررعبسو ررع سم ر زستسمشررم‪،‬س‬
‫ب س رعبسه رعنواسخر نسثاسنث سه عونر حسنثسارگاسو قردسناورن س ر حسجرر سف جرعه سهشرعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سم ق نسمگبعش حسنثسارگاسناورنس سنتمر ستس ر م سهرعحسپ ن ر بساردسلررعبس رعبسپشر ‪،‬س‬
‫نثبستساه گر ساحنورنس ننور سا ر حسنثسهرعحسمؤ رردساردساه گرر سانهرعسورنت سات سو رعتسورالبس‬
‫مگبعش ح س‬
‫ماده هشتم‪:‬‬
‫سمهررنس ررن سثوع ر سام ر ثسمحصررالبستیاثتسم ررعامسشررک‪،‬سنتحستسا ضررگحعتسمررعنرسپررنجاسارردسشررک‪،‬س‬
‫اگضرر بساررعسیررگاسمشیصررعتسمهررنسثوع رر سامرر ثسمحسصررالبستسایسممعتهگرر س ررعبسسامرر ثسمحصررالبس‬
‫پ ن رر بس ررعستسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سم ررعامسشررک‪،‬س)س‪4‬رستسا ضررگحعتسمررعنرسششرراساشررک‪،‬س‬
‫ناونتبساعسمشیصعتسمهنسپ ن بستسوعسم رۀساحصگالتسیعل سمنا زدسمگبعش ح س‬
‫ماده نهم‪:‬س س‬
‫مهنسپ اځبس رعسم رعامسشرک‪،‬س)س‪5‬رساگضر بسار ن ستسنتساگضردسثاساو ر اسمگکنر سوردسنثستس ر ساگضردس‬
‫ناخ سهشرعبسخرع سپر س اځ بسمنا زردسنث سار ن ستسنثسجرر سف جرعه سو قردسآبسمهرنسپ ن ر بسارعس‬
‫مؤ ررردساحصررگالتسیررعل سمنا زرردسنث س ننور سا ر حسنثست ر سنتساگضرردسا رراسپر اځبسمنا زرردس‬
‫ادسلررعبس رعبسپشر ‪،‬سنثبستساهس گرر سساحنورنسمگبعشر حسنثسهرعحسپر اسځبساردساسه گرر سسانهرعسورن س‬
‫ات سو عتسوالبسه ش دسمگش نح س‬
‫ماده دهم‪:‬س س‬
‫مهررنسآمنو ر س ررعستسم ر ونو س ررعبسی ر م سنفررعانسم ررعامسشررک‪،‬س)س‪6‬رسنتسم ر سا ر سورردسنثساررگاس‬
‫م ررعسنتم ر سهررعحسآمنو ر ستسوررعسم ر ونو سی ر م سارردسلرررعبسپش ر ستسنثبسذوررنسمگبعشر حسنثسجرر س‬
‫ف جرررعه سناخررر‪،‬سم رررعسنتح‪،‬سمهرررنسآمنورر س رررعستسمرر ونو س رررعبسی رر م ستیاثت‪،‬سهشرررعبستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ستسنثسمهنسم ونو س عبسی م ستسآمنو س عبسپ ن بس عستسمؤ رعتسا‬
‫صگالتسیعل سهشعبسپ ن بستسوعسمؤ ردسمنا زدسنث سمگبعش ح‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪360‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪361‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪362‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست اطالعات‪ ،‬نشرات و روابط عامه‬

‫طرزالعمل جمع آوری و ارایه اطالعات و معلومات‬

‫)نافذر‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪363‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪364‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ن ن س ادسازالیعتسوردس عهرعسورمسناهرر اسا ر ‪،‬سارعسورمسساگرعبسسپگ هر بسسهع ررر نس سناثنهسیورنا‪،‬سس‬
‫آه رردساگررعبسمرر سشرر ن‪،‬سزبمگ ررعْسمح ررع سناهررر اسا رر ستسآه رردسثاسورردسه رس سناهررگا‪،‬سنثسقررر ج بس‬
‫ناهر اسآبس ر گاح س‬
‫وررمسن ن ر سمررننحسارردسازالیررعت‪،‬س ر سناهررشستسآ ررع س سمررننحسثاسافررزاوشسم ر سن ر ستسای ررعنس‬
‫مررننحسثاسارردسن ر ع سوکر م ساق ور سمر سونر ستسآهررعبسثاساررنابسمشررعثو سنثساصر گاس گررنبس ررعستس‬
‫انهعمدس عبسم سانغگ ستساش ومسم سون حس‬
‫انسمبنعبسوکاسجعه بسن ن ر سساردسسازالیرعت‪،‬سسا رعحسساناثاتسنتل ر سسمک رفسساردسساوجرعنسسمناقر سسمررؤت سس‬
‫ازررالعسث ررعه ساه ر حساورراسمناق ر ساعور ر سارردسص ر ثتسایصص ر سنثسوررعثو ساناثاتسنتل ر ساوجررعنستس‬
‫زبمسالوحدستظعوفسمشیو‪،‬سثتهر سسن ر سسث ر سساردسسازالیرعتسسثاساردسسم قعضرگعبسسفرنا اسس رعیه سحسمناقر سس‬
‫مرؤت سازالعسث رعه سسمر سسا اهنر سسازالیرعتسسخ ا ر دسسشر سسثاسایساناثاتسمرناب سسهگرزسساقعضرعسسه عونر سسوردسس‬
‫اررعسونررگاسوررعثب‪،‬سوررکسناوررن سبسمررنلاستس گرر عاگکساررنابسارررهگ‪،‬سن ن ر سارردسازالیررعتسمگررعبس‬
‫اناثاتسنتل ساوجعنسم س ننن‪.‬س س‬
‫ونعه رردسقه ر سا بگررمساه ررنساورراسجررعه بستیاثتساحصررگالتسیررعل سمنق ر سمرررؤت سازررالعسث ررعه سثاسس‬
‫ث عساوجعنسه ن ستسیمگندساه نسن ن سادسازالیعتسثاسانابسم قعضگعبسفنا اس عخ دسا ح س‬
‫زنیالم ر‪،‬سسق ر سسآتثبستساثاوردسسازالیررعت‪،‬س رعحسسا ع ر سسارنابسسفررنا اس رعخ اسسیمگنردسسمنع ر سستساه ررنس‬
‫قه سنثوعفر سسازالیرعتسسنثستیاثتساحصرگالتسسیرعل س مر سساعشر سوردسارعا بسگمساوراسسزرنیسسالم ر‪،،‬سس رعحسس‬
‫ازث سنثسقه سا بگمسجعه بسن ن ر سساردسسازالیرعتسسارنسسناشر دسسمر سسشر نسستسیمگنردسسمنع ر سستس ره‪،‬سس‬
‫اثاودسازالیعتسم عامسجعه بسادسشهنته ابسهگزسفنا اسم س نننح‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪365‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل اول‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول ‪:‬س س‬
‫اورراسزنیالم رر‪،،‬سارردسا ررع سوکرراسمررعنسرسپررنجاسجررعه بسن ن ررس سارردسازالیررعت‪،‬سا رر سثسوع رر س‬
‫ازالیعت‪،‬سهشرناتستسثتاار سسیعمردسمبنرس سارنسامهر سبسوردساسوراسستیاثتساردساثاوردس ازالیرعتسناثن‪،‬سانساگر سس‬
‫ننو سا ح‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردساأ ر سایسوکرراسمررعنرسپررنجاسجررعه بسن ن ر سارردسازالیررعتستسمررعنرس ررعنتوکاس‬
‫جعه بساحصگالتسیعل سم ک سا تواس ننو سا حس س‬
‫اهداف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫ا ا ساواسزنیالم ‪،‬سثاسم اثنسآا ساشکگ‪،‬سمگ ‪ :‬س‬
‫‪-1‬ناش اسوکستیاثتسپع ی سادسمننح‪،‬سث عهدس عستس عونسههعنس عسح‬
‫‪-2‬ن ن سآ عبسشهنته ابسادسازالیعتسم ام‪،‬سادسم ج ستسمب ن سانسمر ن اتسح‬
‫‪-3‬فررنا اس ررعیبسیمگنررۀسن ن ر سث ررعهدس ررعستسیعم رۀسمررننحسارردسازالیررعتستساق و ر سفن ن ر سازررالعس‬
‫ث عه سح‬
‫‪-4‬ق ر سآتثبسمم مررعتسنثسمر ثنسفمعلگر س ررع‪،‬سوررعثوننس ررعستسن ر تتثنس ررعبستیاثتسایسثوع ر س ررعبس‬
‫منوررزبستستاورر س ررعبسنتمرر س)سپ ن رر بس ررعرسسقهرر سپع رری سو سنجگررمسارردسمررننحستسا رر عن سایس‬
‫ازالیعتسنثسقه ساص گاس گنبس عبسوالبسنثستیاثتسح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫اصطالحات آتی در این طرزالعمل مفاهیم ذیل را افاده می نمایند‪:‬‬
‫سس‬ ‫‪-1‬اداره ‪:‬ستیاثتساحصگالتسیعل سح‬
‫‪-2‬سسدرخواســت کننــده‪:‬سشرریوسوک ررس ستسوررعسوقگقرر سناخ رر ستسخررعثق سورردسخ ا ررعبساخرروس‬
‫ازالیعتسم ساعشن ح س‬
‫سونن سازالیعتسثاساقعضعسم سه عو ح س‬ ‫عن سایسآب‪،‬سنثخ ا‬ ‫‪ -3‬فورم در خواست‪:‬سف ثم سودساعسا‬
‫س‪4‬س–سفورم شـکایت‪:‬سفر ثمس سوردسارعسا ر عن سایسآب‪،‬سنثخ ا ر سوننر سشرکعسو سخر نسثاسمبنرس سارنس‬
‫هعثضعو سایسثته سنثوعف سازالیعتسنث سم سون ح س‬
‫سادسازالیعتسق م ح س‬ ‫‪:5‬سمسؤول اطالع رسانی‪:‬سم ونسی م سن ن‬
‫‪-6‬سمرجــع اطــالع رســانی‪:‬سم ر ونو سی ر م سن ن ر سارردسازالیررعتسق مر ‪/‬سثوع ر سازالیررعت‪،‬س‬
‫هشناتستسثتاا سیعمد‬
‫مادۀ چهارمس‪:‬س س‬
‫سونن س‪:‬س س‬ ‫تظعوفسنثخ ا‬

‫‪366‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-1‬نثوعف سف ثحسایسمنق سازالعسث عه ستسوعسناه نسآبسایستو س عو ساناث سح س‬

‫‪-2‬سخعهدسپنبسنجگمست تاض سف ثحسح س‬
‫‪-3‬سم نزسوننبسنثخ ا سادسص ثتستاض سح س‬
‫‪-4‬سسامضعبسف ثحسنثخ ا سح س‬
‫‪-5‬ساح و‪،‬سف ثحسنثخ ا سادسم ونو سی م سن ن سادسازالیعتسق م س‬
‫‪-6‬سنثوعف سازالیعتسخ ا دسش ح س‬
‫وظایف مسؤل مرجع اطالع رسانی‬
‫مادۀ پنجم ‪:‬‬
‫‪ -1‬اثاوۀسف ثحسنثخ ا سادسم قعضگعبساخوسازالیعتسادسص ثتسو ب سوعسالک نتهگک ح س‬
‫‪ -2‬پع سنانبسادس ا س عبسمناب سنثخ ا سونن ح س‬
‫‪ -3‬کعثبسنثسخعهدسپنبسف ثحسانابسافنانسناثابسمم لگ ح س‬
‫‪ -4‬نثوعف سنثخ ا ح س‬
‫‪ -5‬انث سمح ابسنثخ ا س)مقعوردساعسزبقدسان بسازالیعتساناث رح س‬
‫‪ -6‬اب سنثخ ا ح س‬
‫‪ -7‬ق سآتثبسازالیعتسایساناث س عبسمناب ح س‬
‫‪ -8‬اثاودسازالیعتسادسم ج ستسنجگمح س‬
‫‪ -9‬نثسص ثتسهب نسازالیعتسنثقنوعبسجناثسنانبسنثخ ا سونن ح‬
‫‪-10‬اح گ‪،‬ستسزبقدسان بسازالیعتسس س‬
‫سمادۀ ششم ‪:‬س س‬
‫منق سازرالعسث رعهس ستیاثتساحصرسگالتسیرعلس سمک رفسا ر ساحر سث برنسبسثئرگرسسازالیرعت‪،‬سهشرناتس‬
‫تسثتاا سیعمردسسارعسساناثاتسذسورنا سساردسا رع سشر سارعساثاسوردسسفر ثحسم قعضرس ‪،‬سازالیرعتساقعضرعسشر سثاس‬
‫نثسم تسممگاسم عامسسجعه بسن ن سادسازالیعتسادسنثسخ ا سونن ساثاودسه عو ح س‬
‫مادۀ هفتم ‪:‬س س‬
‫ساناثاتسمنوررزبستیاثتستستاو ر س ررعبسنتم ر ستیاثتساحص رگالتسیررعل سمک ررفساه ر ساررعسازالیررعتساقعضررعس‬
‫شرر سایس رر سبسمنقرر سازررالعسث ررعهس ستیاثتساحصررگالتسیررعل سثاسنثسپنارر سجررعه بسن ن ررس سارردس‬
‫ازالیررعتسارردسشررک‪،‬س رردسقعهبررد‪،‬سنجسگررمستسشرر ع سنثسمرر تسممررگاسم ررعامسجررعه بسن ن رر سارردس‬
‫ازالیعتسنثساخ گعثسآبسمنق سجناثسن حس س‬
‫مادۀ هشتم ‪ :‬س‬
‫ساناثاتسمنوزبستیاثتساحصگالتسیعل ‪،‬سا عحسازالیعتستسازالیگردسس رعسبسثاسوردسناثسبسلگنرکسسمرس ساعشرن س‬
‫انیالترس عثن‪،‬س عف سآهناسهگزسقه سهشنسادسثوع سازالیعت‪،‬سهشناتستسثتاا سیعمدسا ن ن ح س‬
‫مادۀ نهمس س‬
‫اناثاتسمنوزبستیاثتساحصگالتسیعل س مک رفساهر سارعساردسشرک‪،‬سثامر اثستس رعالهدسا رعحسن ر تتثنس رسعبس‬
‫خ وشسثاسادسشک‪،‬س عثنستس عف سنثساخ گعثسثوع سازالیعت‪،‬سهشناتسستسثتاا سیعمدسجناثسن ن ح س‬
‫س‬

‫‪367‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل دوم‬
‫روش کسب اطالعات‬
‫سمادۀ دهمس س‬
‫ا ررعحسوررعثوننس ررع‪،‬سفمعلسگرر س ررع‪،‬سن رر تتثنس ررع‪،‬سازالیسگرردس ررعستسمم مررعتسمی ررفسنثسمرر ثنستیاثتس‬
‫احصررگالتسیررعل سسنثستورر س ررعو سستسصرر حۀسفگرررب فستیاثتساحصررگالتسیررعل سهشررنسمرر س ررنننحسس‬
‫م قعضرر ساررنابسوررر سازالیررعتسمررس سا اهرر سارردستسورر س ررعو ستیاثتس)‪www.mohe.gov.af‬رستس‬
‫ص حدسفگرسا فستیاثتس)س‪www.facebook.com/moheaf‬رسسمناقمدسه عو ح س‬
‫مادۀ یازدهم ‪:‬‬
‫سهررعحسثئررگرسازالیررعت‪،‬سهشررناتستسثتاا ر سیعمررد‪،‬س ررین بستیاثتساحصرگالتسیررعل ستسمرررؤت سمنق ر س‬
‫ازررالعسث ررعه ‪،‬سشرر عث سا ررع ستساو گرر‪،‬سآنث سنثستورر س ررعو سث رر ساورراساناث سم قرر نسا رر هس‬
‫م قعضر سنثسصر ثتسهگررعیسایسزنوررمسآنث س ررعبسفر کسمر سا اهر سا ررع سوعصرر‪،‬سه ر ن سورر‪،‬سم ر س‬
‫ون ح س‬
‫سمادۀ دوازدهم ‪:‬س س‬
‫م قعضگعه سودسسادسازالیرعتساسگشر نسسهگرعیسسناشر دسساعشرن ساردسمر سونو سی ر مس سن ن رس ساردسازالیرعتس‬
‫ق مرس سثوع ر سازالیرعت‪،‬سهشررناتستسسثتاار سیعمردستیاثتساحصرسگالتسیررعل سمناقمردسه ر ن ستسمناورر‪،‬س‬
‫ذو‪،‬سثاسز سه عون س‪:‬س‬
‫الفس‪:‬سف ثحساقعضعبسازالیرعتسثاسایستسور سس رعسو سناه ر نسه ر ن ستسورعسسایسهرزنسمر سونی م سن ن رس ساردس‬
‫ازالیعتسق م ساخوسه عون ح س‬
‫س‪:‬سفر ثحساقعضررعبسازالیررعتسثاسنجگررمسخعهرردسپرنبسه عو ر ستسپرررسایسخعهرردسپرنبسارردسمررؤت سمنا زرردس‬
‫نتاعث سار گاسه عون ح س‬
‫س‪:‬سمرررؤت سن ن رر سارردسازالیررعت‪،‬سسازالیررعتسمرر ثنسهسگررعیسم قعضرر سثاساررعس ررع ن سثئررگرس‬
‫ازالیعت‪،‬سهشناتستسثتاا سیعمدسادسسمنق سمنا زدسثاق سم س عینح س‬
‫نس‪:‬سازالیعتسم ثنسهگعیسهلنساردسوجراسازالیرعت‪،‬سهر عسازالیرعتستسمسگرزابسسن ن رس ساردسازالیرعتسهلرنس‬
‫ادستج سامگرگاسسشر سزرس سورکسسثتیستسورعسسورکسس ردسسنثسم عاقر ساردسجرعه بسن ن رس ساردسازالیرعتس‬
‫نثساخ گعثسسم قعض سجناثسم س گننح س‬
‫حس‪:‬سپرررسایساهگررۀسازالیررعت‪،‬سمنقرر سازررالعسث ررعهس ساررعسم قعضرر سارردسا ررع سشرر سایسآمررعن سارر نبس‬
‫ازالیعتساز گنعبسم سن ح س‬
‫مادۀ سیزدهم ‪:‬س س‬
‫م قعضررگعه سورردسنثسخررعث سایسوشر ثسارردس ررنسمر سانهر ستسخ ا ررعبساخرروسازالیررعتسایستیاثتساحصرگالتس‬
‫یعل سمگبعشرن س‪،‬سمگ اهنر سفر ثحساقعضرعسبسازالیرعتسثاسایستسوبررعسو سناه ر نسه ر ن سسپررسایسخعهردسپرنسبسس‬
‫آهناسادساو گ‪،‬سآنث س رعسبسث ر سسثوع ر سسازالیرعت‪،‬سهشرناتستسثتاار سیعمردستسمررسؤت سمنقر سازرالعس‬
‫ث عه سا ن ن حسمرؤ سمنقر سازرالعسث رعهس سپررسایساهسگرۀسسازالیرعتسمر ثنسسهگرعیسسم قعضر سسآهرناسپررسس‬

‫‪368‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ایسمالولرردسثوع رر سازالیررعت‪،‬سهشررناتستسثتاارر سیعمرردسایسزنسوررمساو گرر‪،‬سارردسشرریوسم قعض ر سم ر س‬

‫فن ح س‬
‫مادۀ چهاردهم ‪:‬سس س‬
‫ن ع ساقعضعبسازالیعتسانرعساننالسور‪،‬سسم قردساردسصر ثستسو سر ستسورعسسجرر س سثنس رننن‪،‬سمررسؤت سازرالعس‬
‫ث عه سم قعض سثاسایسنالو‪،‬سمشیوستسجعه ه سآبسنثسقنوعبسم س واثنح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫ثبت شکایات‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫نس ع سازالیعتسنثساخ گرعثسسنثخ ا ر سوننر سجرناثسه سگرنن‪،‬سسمنقر سازرالعسث رعهس ساردسث برنسبسثئرگرسس‬
‫ازالیررعت‪،‬سهشررناتستساثابررع سیعمرردسسم ر سا اه ر سشررکعو سنثخ ا ر سونن ر سثاسنثسم ر اثنسیوررنسانث ر س‬
‫ه عون س‪:‬س س‬
‫‪-1‬نثسصرر ثا سورردسساقعضررعبسازالیررعتسنثخ ا رر سوننرر سنثسمغررعسونتساررعسمررعن سسشررعهزن اسجررعه بس‬
‫ن ن سسادسازالیعتسجناثسه اش دساعش ح‬
‫سس‬ ‫‪-2‬سنثسص ثا سودسنثسخ ا سونن سنثسخ ا سغگنسجعه ه سهکنن ساعش ح‬
‫س‬
‫فورم شکایت‪:‬‬
‫مادۀ شانزدهم ‪ :‬س‬
‫‪-1‬ف ر ثحسشررکعو ‪،‬سان رردسا ر سورردسایس ر بسم ر ونو سن ن ر سارردسازالیررعتسق م ر س ررعخ دسم ر س‬
‫ش نستسادسشعوگعبسن ن سادسازالیعتسایساواساناث ‪،‬ساثاودسم سش نح س‬
‫‪ -2‬ن ع سنثخ ا سونن سایسمنق سازالعسث عه ساناث سپع ر سثنسنثسوعفر سسسمرس سونر ‪،‬سمرس سا اهر سث ر عسس‬
‫هعثضعو ستسی حسجنعی سایسثاساعسنث سشکعو سنثسف ثحسشکعوعت‪،‬ساعسساواساناث سنثسمگعبسا واثنح س‬

‫وظایف شکایت کننده‪:‬‬

‫مادۀ هفدهم ‪ :‬س‬
‫نثخ ا سونن رسهعثاض ‪،‬ساعو سنثسص ثتسنث سشکعو ‪،‬سم اثنسیونسثاسثیعو سون س‪ :‬س‬
‫ازالعسث عه س‬
‫‪ -1‬نثوعف سف ثحسشکعو سایسمنق س س‬
‫خعهدسپنبسف ثحسادسص ثتستاض س‬
‫س‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ -3‬نث سنلگ‪،‬سشکعو س‬
‫‪ -4‬ا ضگ سنلگ‪،‬سجعه ه سانابسشکعو س‬
‫‪ -5‬وض ثسنثسهشر سانث سشکعو سنثسص ثتسخ ا ساناث س‬
‫‪ -6‬نثوعف سپع سههعو سایسمنق سازالعسث عه س‬

‫‪369‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وظایف تیم بررسی شکایت‪:‬‬

‫مادۀ هجدم ‪ :‬س‬
‫‪-1‬نثوعف سشکعو س‬
‫‪-2‬جب ل سوعسثنسشکعو س‬
‫‪-3‬سانث سشکعو سادسمنل ثسههعنوندس عیبساثاوۀسازالیعتس س‬
‫‪ -4‬اح گ‪،‬سنالو‪،‬سی حساثاودسسازالیعتسادسنثخ ا سونن سبسشعو س‬
‫‪ -5‬فناخ اه سنثخ ا سونن سبسشعو سادسق رۀسانث سشکعو سنثسص ثتسضنتثت س‬
‫‪ -6‬اثاودساص گاسههعو سادسنثخ ا سونن رسشعو س‬
‫مادۀ نزدهم ‪:‬سس س‬
‫سادسازالیعتساص گاساایعذسم س نننح س‬ ‫سازالیعتسمحنحسنثسپنا سجعه بسن ن‬ ‫نثسجر‬
‫مادۀ بیستم ‪ :‬س‬
‫ساواسزنیسالم ‪،‬سنثس ردسفصر‪،‬ستساسگرر سسمرعن ساناسگرس ستسامر سسایسمنلر ثسبستیورسنساحصرسگالتسیرعلس سهعفروسس‬
‫م س نننستسزنیالم ‪،‬س عبسمغعونسآبسم غ سا ح س‬

‫‪370‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست اطالعات‪ ،‬نشرات و روابط عامه‬

‫س‬

‫طرز العمل چاپ آثار علمی (کتب درسی و ممد درسی)‪،‬‬

‫مجالت علمی و امور نشراتی موسسات تحصیالت عالی‬
‫)جدیدر‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪1399‬‬

‫‪371‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪372‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫م بم رۀستیاثتساحصررگالتسیررعل سایساوجررعنساررعسون ر بساررعس رردسپ ن ر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل سنثسایشسوعرسآارعثسی ر ‪،‬سمجرالتسی ر ستسامر ثسزبرعی س کرعثبسناشر دستسقهر سسث رگ بسس‬
‫ادسوعثتاب ی استسپگشرنف سس رعبسسممعصرنسسارالیسسناثنسارعسساصرالوعتسسانگرعنبسسثاساردسستقر نسساگرعتثنسسوردسسایس‬
‫آبسق رردس ررعخ اساورراسزنیالم رر‪،‬سنثسایررشسوررعرستسهشررنسآاررعثسی ر سا ر عنابستسمجررالتسی ر ‪-‬س‬
‫احقگق سههعن عبساحصگالتسیعل سافغعهر عبسوکس عحسم ب ستسم انسمحر سم سش نح س‬
‫ف هررواسپگشررگننسهلررعحساحصررگالتسیررعل سمر ر زحسامکعهررعتستسااررزاثس ررعوس سا ر سورردسا ر تبسآبساحقررمس‬
‫ا ا ستسانهعمدس عبسم ثنسهلنسغ گرنسی ر سا قر سمر س رنننحسزبر ‪،‬سهشرنستسپیرشسمر انسنث ر ‪،‬سآارعثس‬
‫ی ر سا ر عناب‪،‬سم یصصررگاستسپبت شر نابسامر ثساوعنمگررک‪،‬سنثسیمگنردسا بگرمسانهعمرردس رعستسث ررگ بس‬
‫ارردسا ر ا سپررگشساگن ر سش ر ستساعیاررع سنانبسن ر سآتثن ررعستسپگعم ر س ررعبساحص رسگالتسیررعل سارررگعثس‬
‫وعوزسا گر سا ر سهس نرعبسار توا‪،‬ساناگر ‪،‬سنورزاواس تسزبر سآارعثسی ر ساردسشرک‪،‬سو ر سنث ر ‪،‬س‬
‫م سنث ر ‪،‬سث رعلدس رع‪،‬سمقرعالتسی ر ستسورعس راسهشرنسآبسنثسجعلر سمجرالتسی ر سایساتل ور س رعبس‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سمحر ر سم ر س ررنننسورردساورراسی کررنن‪،‬سهقررشسانایه ر سثاسنثسناش ر اسم ر انس‬
‫نث ر سالیحساررنابسمحصررالبستساهکشررع سهصررع س ررعبساحصررگ ساررنابسوررکسهلررعحساحصررگالستسیررعل س‬
‫م ثبستسث گ بسادسممگعثس عبسقهعه ساو عسم سه عو حس س‬
‫انررعءساورراسزررنیسالم رر‪،‬ستظررعوف‪،‬سمک گ ر س ررعستسثتیسوررعثب‪،‬سایررشسم بمرردسثوع ر سهشررناتستیاثتس‬
‫احصررگالتسیررعل ستسههررعنس ررعبساحصررگ سنتل رر ستسخص صرر سثاسنثسجبررع سوررعرستسهشررنسارردسم جرر س‬
‫آاعثی ستسمجالتسی سمشیوستسممگاسم سه عو حس س‬
‫س‬
‫سس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪373‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫حس س‬ ‫عنتوکاسجعه بساحصگالتسیعل سا تواس ننو سا‬ ‫سایسمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف طرزالعمل‬
‫مادۀ دوم‬
‫ساواسزنیالم ‪،‬سجناثسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫ا ا‬
‫سزب سو سنث ‪،‬سم ر سنث ر ‪،‬سث رعلدس رع‪،‬سمجرالتسی ر س‪-‬ساحقگقر ستس رعونسهشرناتسمنار س‬ ‫‪-‬‬
‫اناثاتسمنوزبستستاو عبسنتم ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫زب ر ستسهشررنسآاررعثسی ر سا رر عنابسههررعنساحصررگالتسیررعل سنثسینصرردس ررعبسنون ر ‪،‬سفن ن ر ‪،‬س‬ ‫‪-‬‬
‫حصرالبستس رعونس‬ ‫اعثوی ‪،‬سی ر ستساحقگقر ساردسمنلر ثسشرک فعو ستسثشر ساه رنسی راستسناهرشسم س‬
‫اجشعثسقعممدح‬
‫اوجعنس ع ن ستساحکرگاسثتاار سارعسا رعحسههعن رعبساحصرگ سوشر ثساردسمنلر ثسا ر عن ساه رنس‬ ‫‪-‬‬
‫ایسآاعثسوعرسش ح‬
‫ا ررمۀسفن ن ر سو ررع سخ ر اه سنثس ر سوش ر ثستسپ ن ر بس ررع‪،‬ساوجررعنس ررع ن ستساحکررگاس‬ ‫‪-‬‬
‫ثتاا سمگعبسسمؤل عبستساناثاتسمنا ح‬
‫و عظرر سایسآاررعثسی رر سا رر عنابستسمسقررعالتسی رر سا رر عنابسایساق رر ستسقمرر‪،‬سوررعثبستس‬ ‫‪-‬‬
‫ینضۀخ معتساعسوگ گ سیعل ح‬
‫اش ومستساق و سممگعث عبسا ن سزبعی ستسهشناا حس س‬ ‫‪-‬‬
‫اوجعنس ه ل سارنابسم قعضرگعبسقهر سورعرسآارعثسی ر ستسمجرالتسی ر س‪-‬ساحقگقر سنثس ر س‬ ‫‪-‬‬
‫پ ن بس عبسافغعهر عبح‬
‫ممگررعثبس ررعخ اسآاررعثسی ر سا ر عنابسههعن ررعبساحصررگ ‪،‬ستسمسجررالتسی ر ‪-‬ساحقگق ر سههررعنس‬ ‫‪-‬‬
‫عبساحصگ ح‬
‫احقررمسپعلگررر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سایسزنوررمسا ررمد‪،‬سثشرر ستساهکشررع سآاررعثسی رر س‬ ‫‪-‬‬
‫ا عنابسنثسههعن عبساحصگالتسیعل ح‬
‫اثاورردسبسخرر معتسنتام ر اثسهشررناا ستس ررعیمعه سآمرر ییس ررعبساکنگک ر ساررنابسوعثمنرر ابستس‬ ‫‪-‬‬
‫وعث نابسایشسزب ستسهشنحس‬
‫ساهب ر نستسانلررگاساه ررنسام ر ثسزبررعی سمنا ر سارردسم بمرردسثوع ر سهشررناتستیاثتساحصررگالتس‬ ‫‪-‬‬
‫یعل ح س‬

‫‪374‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اصطالحات و مفاهیم‬
‫مادۀ سوم‬
‫اثــر‪:‬سو ررع سی ر سا ر عنسم ر ساعش ر سورردسنثسوک ر سایسایررشس ررعسانا ر ‪،‬س نررنب‪،‬سی ر ‪،‬ساحقگق ر ستس‬
‫مم مررعا ستس ررعونسایررشسهلررنسارردسهگعیمنرر بسیمررعبسم ررعامسالوحرردساحقگررمسایسقعهرر سا رر عنس‬
‫منا ساألگفستسایسزن سو گ ۀسهشناا سثوع ساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دساأوگ سش ساعش حس س‬
‫اجزای کتاب‪:‬سی ف‪،‬سق ‪،‬سپش ستسوعشگدسم ساعش ح‬
‫ایدیت‪:‬س اثیوعا سمح ر ا‪،‬سانلرگا‪،‬ساصرالزستسممگرعثبس رعیبسم علر سورکسو رع ‪،‬سمج ردستس رعونسمر اثنس‬
‫سایسپعلگر سجب سش ساعش ح‬ ‫ادساأ‬
‫سودسونت ساصحگ سش سنثسآبسپنه سم س نننح‬ ‫تِرِس‪:‬سوعغوستوبرسا‬
‫سو سگ انساعوپستسانلگاسش ساعش ح‬ ‫تصحیح‪:‬سمقعا ۀسهریدساص ساعس عف سودسا‬
‫تدقیق‪:‬ساصحگ سمج نسپنت سانابساعثسنتحح‬
‫ثبت‪:‬ساب ساارنسی ر سا ر عنابستسمجرالتسی ر س‪-‬ساحقگقر سم رعامسپگشرنهعنستساوکرعحسمقرعحستیاثتستس‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسنف نساب سم ساعش ح‬
‫پروف‪:‬سورعپ ساصر سه شر سۀس خرعحسو رع ‪،‬سمج ردستس رعونساتثاکسوردسنثسو سگر انسورنت سوگنر سشر س‬
‫اعش ح‬
‫سش نح‬ ‫حاشیه‪:‬سازنا سخعث سم اسودسوگزبسه ش دسه‬
‫دسم سش نح‬ ‫داپ‪:‬سیبعثتسایسوعرسش بسوکستثکسایسمعشگاسآالتسوعپ ‪،‬سوکسنارس‬
‫دیزاین‪:‬س انلگاستسقعاجرعو سمح ر استسه شر دسنثسورکسفر ثحسممرگاسایسجبر‪،‬ساأوگر سسشر سوردسارعسوجراس‬
‫ساعش ح‬ ‫مح اسم نع‬
‫سمنا زدح‬ ‫سنجش‪:‬س نجشسنجگمسم انسمصن سش سنثسفنمعوشسقه سمجناو سادسخنوسمم‬
‫ح‬ ‫سانیسا‬ ‫سمت برش‪:‬سقعه سوپستسزن سنتخ سو ع ‪،‬س‬
‫صحافت ‪:‬سیبعثتسایستجعودستسار دسان بسو ع س ع‪،‬سمجالتستسغگن سم اثنسام سایسوعرسوردساردسشرک‪،‬سق ر س‬
‫اعش ح‬
‫ح‬ ‫عطف‪:‬سناخ‪،‬سق سو ع سی فسا‬
‫‪،‬سمجالتستسا عحساتثاکسوعپ سانابسوعررح‬ ‫منتاژ و روتش‪:‬سآمعن س عخ اسفنمعوشعتسزبعی )سآاعثسی‬
‫مواد پخته‪:‬سا عحسم انسزبعی سودسنثسوعرسفنمعوشعتسادسمصن سث گ ساعش ‪،‬سم انسپی دسم ساعش ح‬
‫مواد خام‪:‬سادسا عحسم انسضنتثتسوعر‪،‬سجب‪،‬سایسوعرسازالکسم س نننح‬
‫عن سم سش نح‬ ‫سا‬ ‫قطع‪:‬سنثسفاسو ع سآثاو سم عامسا ن ثنس عبسامگاسش سایسپنبسج‬
‫سو ع سثجم س‪A5‬سا ن ‪،‬سجب‪،‬سایسانیس‪14.5x22‬ستسام سایسانی‪ 14x12‬م ساعش حس‬ ‫قطع رقعی‪:‬سج‬
‫قطع وزیری‪:‬س‪B5‬سا ن ‪،‬سجبر‪،‬سایسارنیس‪،17x24‬سامر سایسارنیس‪16.5x23‬سمر ساعشر حساوراسج ر سارنابس‬
‫عن سم سش نح‬ ‫سا‬ ‫ناونۃسال معث س ع‪،‬سمج دستسو ع س عبسنث‬

‫‪375‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫قطــع رحلــی‪:‬س ررعوزس‪A4‬سار ن ‪،‬سجبرر‪،‬سایساررنی‪،21.5x29.5‬سامر سایساررنیس‪21x28.5‬سمر ساعشر سورردس‬

‫‪،‬سمم معا ستساجعثا سم ساعش ح‬ ‫‪،‬سفن ن‬ ‫خع سانابسنوزاواسمجالتسی‬
‫قطع خشتی‪:‬سجب‪،‬سایسانیس‪،20x10.5‬سام سایسانیس‪19x10‬ا ن سودسادساه ایرسخش سم ساعش ح‬
‫ساحۀ تطبیق‬
‫مادۀ چهارم‬
‫اوکررعحساورراسزنیالم رر‪،‬ساررعالبساشرریع سوک رر ستسوقگقرر ستسه عونرر عبسجررعه ه سآبس ررعسنثسایررشس‬
‫عبسمنا زدسجعا‪،‬سا بگمسم ساعش ح س‬
‫ارایۀ اطالعات‬
‫مادۀ پنجم‬
‫مرررؤت ساناث ‪،‬سا ررعحسمم مررعتسمررناب سارردسابرر سآاررعثسی رر ‪،‬سمجررالتسی رر س‪-‬ساحقگقرر ستس ررعونس‬
‫فنمعوشعتسثاسایسزنومست رعو‪،‬سق مر ستسورعساردسشرک‪،‬سا رنعنسوعغروبساردسن ر ن سمرناقمگاسمنا زردس‬
‫جناثسم سن ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫چگونگی طی مراحل اسناد تهیه مواد طباعتی و مجرایی آن‬
‫تهیۀ مواد خام طباعتی‬
‫مادۀ ششم‬
‫ا ررعحسم ر انسخررعحسزبررعی سارردسا ررع سوررعثتسصررنفگۀسایسجبرر‪،‬ساهگرردسش ر رسآمنو ر سم بمرردسثوع ر س‬
‫هشررناتسایسزنوررمسثوع ر ساناثبستیوررنسانررعستسثوع ر سا ر اثوعتستیاثتس‪،‬سجررناثنانستساهگرردسم ر س ررننن‪،‬س‬
‫ثوع ر سهشررناتسنثسجر ر سخنو ر اثبستسجررناثنانسآبس ررگ سه ر عسم اخ رردسه اش ر دستسا ررعحسا نقررۀسآبس‬
‫منا سثوع سمرعل ستسوررس عا ستسثوع ر ساناثبستسیورنسانرعسمر ساعشر سوردسجرناثسذور‪،‬سا رنعنساه قرع ستس‬
‫اهگدسآبسز سمناو‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اناگ ر سف ر ثحس س س‪9‬سم ررعامسوررعثتسصررنفگدسا ر سم ر ونو سمحع رربدسقنر ر سآمنو ر س‬
‫م بمدحس‬
‫‪ -2‬اأوگرر بسفرر ثحس س س‪9‬سا رر سثئررگرسهشررناتستساث ررع سآبسارردسثوع رر ساناثبستسیونانررعس‬
‫قه ساه قع سم انح‬
‫‪ -3‬مرر ونو سی رر م سمحع رربۀساقنررع سثوع رر ساناثبستسیونانررعسارردسثتورر سوررعثتسصررنفگدستس‬
‫ف ثحس س س‪،9‬سف ثحسا یو س س س‪5‬ساناگ سم سه عو ح‬
‫‪ -4‬فرر ثحس س س‪5‬ستس س س‪9‬سسامرر سایسمالولرردسشرر ساناثاتسمنا زرردستسون ررنت سارردسمم رر س‬
‫ی م ستیاثتسقه ساه قع سم ان‪،‬سار گاسنان سم سش نح‬
‫‪ -5‬مر انسو الرردسشر سارردسثتور سا ررنعنسایسنوسر بسمنوررزبستیاثتسارردسنوسر بسثوع ر سهشررناتس‬
‫اه قع سنان سش ستسنثسق سمم سمنا زدساواسثوع سق ستسجگ سم س نننح‬

‫‪376‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -6‬م انسخعحسزبرعی سا ر سمم ر سثوع ر سهشرناتساردسثتور سفنمرعوشستسارنآثتنساردساهر ایرس‬

‫ضنتثتسادسایشسوعرسا یو سم س نننح‬
‫‪ -7‬فنمعوشررعتسام ر سایسوررعرسا ر سمرررؤتالبسوررعر‪،‬ساأوگر ستسارردسم ر ونو ساررنآتثنس ررعسقه ر س‬
‫نجشستسانآتثنسم انسار گاسنان سش نح‬
‫‪ -8‬نثسص ر ثاگکدسایسپررالبسپگشرربن سش ر سفنمعوشررعتسزبررعی سیوررعنسم اص ر سه عو ر ستسوررعثتس‬
‫صررنفگدسو عو ر سآبسثاسهکن ر ‪،‬سپگشررنهعنسق و ر سقه ر ساهگرردسم ر انسم ر ثنسضررنتثتسارردسمقررعحس‬
‫مح نحستیاثتساثاودس نننح‬
‫طی مراحل اسناد مواد مصرف شده‬
‫مادۀ هفتم‬
‫ا رعحسفنمررعوشس ررعبسپگشررنهعنسشر سورردسایسزنوررمسثوع ر ساناثبستسیونانررعسامر سایسوکرراسمقررعحستیاثتس‬
‫ارردساورراساناث سم اصر سمگن عور ‪،‬سامر سایسمالولرردسشر سثوع ر سازالیررعت‪،‬سهشررناتستسثتاار سیعمرردسارردس‬
‫آمنو سم بمدسثاق سش سودسجناثسذو‪،‬سز سمناو‪،‬سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬پگشررنهعنساناثرسمنا زرردسام ر سایسز ر سمناورر‪،‬سف ر کستسمالولرردسش ر سارردسم ر ونو سفنمعوشررعتس‬
‫اث ع سم س نننح‬
‫‪ -2‬فنمررعوشسقه ر سوررعرسضرراساررنآتثنسا ر سمر ونو سفنمعوشررعتسارردسمر ونو ساررنآتثنساث ررع س‬
‫نننح‬
‫‪ -3‬انآتثنسام سایساب سفنمرعوشسزبرمسه هردسضر گ دسشر ستسهلنورسۀسمررؤت سسمنا زردساردسایرشس‬
‫وعرسنثسایشسوعرسار گاسنان سم سش نح‬
‫‪ -4‬ه هرردس ررعبسفنمررعوشسورردسایسلحررعاسوگ گ ر سجعارر‪،‬سوررعرسهبعش ر ‪،‬سا ر سیضر سفن ر سم بمرردس‬
‫و سگ انسش ‪،‬سقه سوعرسآمعن سم س نننح‬
‫‪ -5‬یضرر سفنرر سم بمرردسمک ررفسا رر ساررعسا ررعحسفنمعوشررعتسثاسقهرر ساهبرر نستسوگ گرر سوررعرس‬
‫و سگ انستسادسایشسمنا زدسار گاسه عو ح‬
‫‪ -6‬ایررشسوررعرسمک ررفسا ر ساررعسفنمعوشررعتسثاسجبرر‪،‬سایسوررعرسپررنت سو رسنن ‪،‬سارردسمرررؤت ساناث س‬
‫قه ساأوگ سآتثن ستسام سنثسآبسوعرسه عو ح‬
‫‪ -7‬ایشسوعرسمک فسا ر سارعسفنمعوشرعتسثاسزبرمسه هردسامر سایساأوگر سبساردساگرناژسامرگاسشر س‬
‫وعرسه عو ح‬
‫‪ -8‬فنمعوشسام سایسوعرساردسمر ونو سارنآتثنسقهر سا بگر ستس رنجشسمر انسخرعحسمصرن سشر س‬
‫ار گاسنان ‪،‬سنتساعث سقه سز سمناو‪،‬سادسم ونو سفنمعوشعتساث ع سم س نننح‬
‫‪ -9‬مرر ونو سفنمعوشررعتساررنآتثنس ررنجشسشرر سمرر انسخررعحسثاسارردسم ر انسپی رردساب ر و‪،‬سوررنن ستس‬
‫جگ رر سفرر ستاورر ستسمج رر عسآبسثاسنث سارر‪،‬سفررنتیسه ر ن سارردسم ر ونو سمحع رربدسقنررر س‬
‫هشناتساث ع سم سه عو حس‬
‫‪ -10‬مرر ونو سمحع رربۀسقنررر سم ررعامسمصررعث سمرر انسمصررن سشرر ‪،‬سارر نسثتبسمرر انسمصررنف س‬
‫اناگ سه ن ‪،‬سام سایسمالولعتستستوز سون نت سادسوعثتسمم سمنا زدسم سث عه حس‬

‫‪377‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -11‬م ونو سمحع بۀس قنر سوکسورعپ سایسار نثتبسمر انسمصرنف سثاس رنا سارعسار‪،‬سفرنتیسقهر س‬
‫مجناو ر سم ر انسمصررن سش ر سارردسم ر ونو ساقنررع سمنوررزستیاثتستسم ر ونو سمحع رربدسهق ر بس‬
‫ایررعزنساه قررع سپ ر سارردسورررع ستاثناتستسمجنائرر سارردسخررنوسسمم ر سمنا زرردساث ررع سم ر س‬
‫ه عو ح‬
‫‪ -12‬م ونو سمحع بۀس قنرر سثوع ر سهشرناتسمک رفسا ر سنثسآغرعیس رنس رع سمرعل سارنابسا رعحس‬
‫م انسخعحسزبرعی سورعثتس رعبسابر سذخگرنساناگر سه عور ستسورعثتس رعسثاسنثساخگرنس رنس رع س‬
‫م عامسمصعث ساثیوعا سه ن سایسص ثتسمصعث سآبسادساناثاتسمنا زدسخبنسن ح‬
‫‪ -13‬م ونسمحع بۀس قنر سثوع ر سهشرناتسمک رفسا ر سارعسایساعجگر اثبستسفعضر‪،‬سمر انسق ر سجگر س‬
‫ش سنثسق سمم سمنا زد‪،‬سمم ستسمرؤت ساناث سثاسنثسقنوعبسجناثسن ح‬

‫فصل سوم‬
‫فعالیت های قبل از چاپ آثار علمی‪ ،‬نصاب تحصیلی و مجالت علمی‪-‬تحقیقی‬
‫فورم درخواست‬
‫مادۀ هشتم‬
‫قه سوعرسآارعثسی ر سا ر عناب‪،‬سهصرع ساحصرگ ستسمجرالتسی ر س‪-‬ساحقگقر سههرعنس رعبساحصرگ س‬
‫وش ثسهکعتسذو‪،‬سنثسهلنس نف دسش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اناث سقهر سارررهگ‪،‬سنثسثتهر سابر سااررنسا ر عنابسم ررعامساوکررعحساورراسزنیالم رر‪،‬س ررن بسثاس‬
‫ادسشک‪،‬سف ثمۀسمیص ساهگدستساناگ سم سون حس)ق ت سش عث سات ر‬
‫‪ -2‬ف ثمررۀسمنرر ث سفقررنرس)س‪1‬رساورراسمررعن ‪،‬سارردسشررک‪،‬س ررعف ستس ررعثنسارردس هررۀسثاو ررعبساررنابس‬
‫م قعضگعبسجعا‪،‬سا یو ستسن ن سم ساعش ح‬
‫‪ -3‬م لرفسم کرفسا ر سارعسف ثمرسۀسابر ساارنسثاسجبر‪،‬سایسوررعر‪،‬سایسآمنور سم بمردسارر گاسشر ‪،‬س‬
‫ام سایسث ن عئ سنجگمسخعهدسپنبستسار گاسه عو ح‬
‫‪ -4‬پ ن بسوعسم ردساحصرگ سمک رفسا ر سارعسف ثمردسابر سهصرع س رعبساحصرگ سثاسجبر‪،‬س‬
‫ایسوررعر‪،‬سایسآمنورر سم بمرردساررر گاسشرر ‪،‬سامرر سایسث ن ررعئ سنجگررمسخعهرردسپررنبستساررر گاس‬
‫ه عو حس)ق ت سش عث سنتحر‬
‫‪ -5‬پ ن ر بسو رعسم ررردساحصررگ سمک ررفسا ر ساررعسف ثم رسۀساب ر سمجررالتسی ر سثاسجبرر‪،‬سایس‬
‫وعر‪،‬سایسآمنو سسم بمدسارر گاسشر ‪،‬سامر سایسث ن رعسو سنجگرمسخعهردسپرنبستسارر گاسه عور حس‬
‫)ق ت سش عث س حر‬
‫‪ -6‬مرررؤت ساناث سا ررعحسا ررنعنسضر گ دسشر سفر ثحس ررعبسفقررنرس)‪،3‬س‪4‬ستس‪5‬رساورراسمررعن سثاسنجگررمس‬
‫وررکسه ر ن ‪،‬سمشررکالتسورردستق ر نسمگ اش ر دساعش ر ساررعسشرریوسمرررؤت ستسوررعساناث سمنا ر س‬
‫و‪،‬سه عو ح‬
‫اناث سام سایسورکسف ثمردسابر ستسا رنعنسضر گ دسشر سآب‪،‬سنثسجرر سورعرسآبسم رعامسمرعن س شر اس‬
‫اج احسه عو ح‬

‫‪378‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اسناد مورد ضرورت برای چاپ آثار علمی‬

‫مادۀ نهم‬
‫قه ر سوررعرسآاررعثسی ر سا ر عناب‪،‬سمجررالتسی ر س‪-‬ساحقگق ر ستسهصررع ساحصررگ سجبرر‪،‬سایسوررعرسسایس‬
‫زن سم لف‪،‬سم نقاستسوعساناث سمنا زدسم اثنسذو‪،‬سنثسهلنس نف دسش ن‪ :‬س‬
‫الف‪ :‬چاپ آثار علمی‬
‫قه سوعرسآاعثسی سا عنابسپ ن بس عستسم رعتساحصگالتسیعل سادسا نعنسذو‪،‬سضنتثتسا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬پگشررنهعنسمنق ر سمنا زرردس)پ ن ر ب‪/‬سم ررردساحصررگ رسین ر اه سمقررعحسمح ررنحستیاثتستس‬
‫ز سمناو‪،‬سآبسایسزنومسثوع ساناثبستسیونانعح‬
‫‪ -2‬وررعپ سف ر ثحسهشررناا سپ ن ر بسمنا زرردسنثسم ر ثنساأوگ ر سااررنسی ر ستس نررعبسمک ر س‬
‫اأوگ بسثوع سمح نحساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دسنثسم ثنسوعرسثاسناش دساعش ح‬
‫‪ -3‬اقنوزسا عنابسمنا سنثسثاا دسادساانسی‬
‫‪ -4‬هعحساانسی ستسوکسپنه سوکسثتودستسههعو سآب‬
‫عف سههعو ساانسی سنثس سنبسادسنتسفعثم س)تثنستسپ سنبسا ر‬ ‫‪-5‬‬
‫‪ -6‬ذونسهعحسمنق سپگشنهعنسونن س)پ اځب‪،‬سپ ن بسوعسم ردر‬
‫‪ -7‬ام انسص حعتساان‬
‫‪ -8‬اگناژسپگشنهعنسش سانابسوعر‬
‫‪ -9‬اعثو سار گاسن سههعو سف ثحسادسآمنو سم بمد‬
‫‪ -10‬هعحستسش عث سا ع سا عنسمنا ستسوعسشیوسمرؤت س‬
‫سا عنسمنا ستسوعسشیوسمرؤت‬ ‫‪ -11‬اأوگ بسا نعنسا‬
‫‪ -12‬ه هدسف ثحسض گ دسم ساعش حس)ق ت سش عث سات ر‬

‫ب‪ :‬چاپ مجالت علمی‪ -‬تحقیقی‬

‫قهر سورعرسمقررعالتسی ر سا ر عنابسنثسمجرالتسسی ر سپ ن ر بس رعستسم رررعتساحصرگالتسیررعل س‬
‫ادسا نعنسیونضنتثتسا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬پگشررنهعنسمنق ر سمنا زرردس)پ ن ر ب‪/‬سم ررردساحصررگ رسین ر اه سمقررعحسمح ررنحستیاثتستس‬
‫ز سمناو‪،‬سآبسایسزنومسثوع ساناثبستسیونانعح‬
‫‪ -2‬وررعپ سف ر ثحسهشررناا ساأوگ ر سمقعلرردسی ر ستس نررعبسمک ر ساأوگ ر بساناث سمنا ر سنثس‬
‫م ثنسوعرسآبح‬
‫‪ -3‬هعحسمقعالتسی ستسپنه سوکسثتودستسههعو سآههع‬
‫عف سوعپ سههعبسمقرعالتسی ر سنورزاواسشر سم رعامسفعثمر سامرگاسشر ‪،‬سنثس ر سنبس‬ ‫‪-4‬‬
‫ادسنتسفعثم س)تثنستسپ سنبسا ر‬
‫‪ -5‬ذونسهعحسمنق سپگشنهعنسونن س)پ اځب‪،‬سپ ن بسوعسم ردر‬
‫‪ -6‬ام انسص حعتسمج دسی‬
‫‪ -7‬اگناژسپگشنهعنسش سانابسوعر‬

‫‪379‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سههعو سف ثحسادسآمنو سم بمد‬ ‫اعثو سار گاسن‬ ‫‪-8‬‬

‫ساناث سمنا ستسوعسشیوسمرؤت س‬ ‫هعحستسش عث سا ع‬ ‫‪-9‬‬
‫سپ ن بسمنا زدستسوعسشیوسمرؤت‬ ‫اأوگ بسا نعنسا‬ ‫‪-10‬‬
‫دسم ساعش حس)سق ت سش عث سنتحر‬ ‫ه هدسف ثحسض گ‬ ‫‪-11‬‬
‫‪ :‬چاپ نصاب تحصیلی‬
‫قه ر سوررعرسهصررع ساحصررگ ساررنابسنوسعثا ن ر س ررعستسپ ر اځبس ررعبسپ ن ر بس ررعستسم رررعتس‬
‫احصگالتسیعل سادسسا نعنسیونسضنتثتسا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬پگش رنهعنسمنق ر سمنا زرردس)پ ن ر ب‪/‬سم ر رۀساحصررگ رسین ر اه سمقررعحسمح ررنحستیاثتستس‬
‫ز سمناو‪،‬سآبسایسزنومسثوع ساناثبستسیونانعح‬
‫‪ -2‬ورررعپ سفر ر ثحستسورررعسمک ر ر ساأوگر ر سثوع ر ر سی ر ر م ساهررررجعحسامر ر ثساوعنمگرررکسنثس‬
‫م ثنسوعرسآبح‬
‫‪ -3‬هعحسهصع ساحصگ س)سو احسپ اځب‪/‬سثش درستسپنه سههعو سآبح‬
‫‪ -4‬رعف سوررعپ سههررعبسهصررع ساحصررگ سنوررزاواسشر سم ررعامسفعثمر سامررگاسشر ‪،‬سنثس ر س‬
‫نبسادسنتسفعثم س)تثنستسپ سنبسا ر‬
‫‪ -5‬ذونسهعحسمنق سپگشنهعنسونن س)پ اځب‪،‬سپ ن بسوعسم ردر‬
‫‪ -6‬ام انسص حعتسهصع ساحصگ‬
‫‪ -7‬اگناژسپگشنهعنسش سانابسوعر‬
‫‪ -8‬اعثو سار گاسن سههعو سف ثحسادسآمنو سم بمد‬
‫‪ -9‬هعحستسش عث سا ع ساناث سمنا ستسوعسشیوسمرؤت س‬
‫سپ ن بسمنا زدستسوعسشیوسمرؤت‬ ‫‪ -10‬اأوگ بسا نعنسا‬
‫‪ -11‬ه هدسف ثحسض گ دسم ساعش حس)سق ت سش عث س حر‬

‫د‪ :‬چاپ سایر فرمایشات طباعتی‬

‫اثنسف کسوعرسفنمعوشعتسذو‪،‬سهگزساقناسم سش ن‪:‬س‬ ‫انیالترسم‬
‫اتثاکسمی فساناثبسثوع س عبسمنوزب‪،‬س س‬ ‫‪-1‬‬
‫ف ثمدسقعتساناثبسمی فسلگ گدس ع‪،‬س س‬ ‫‪-2‬‬
‫ف ثمرردسقررعتسالاناا اث ررع‪،‬سممعونررعتستسو ررع س ررعسابرر سمنوضررعبستسنت ررگدسقررعتسمی ررفس‬ ‫‪-3‬‬
‫الن عسمنوضعبسش عخعهدس عبسوعنثبح س‬
‫ف ثمرردسقررعتساناثب‪،‬سوعضررنبسوعثمنرر ابستسا رر عناب‪،‬سوعضررنبسوعثمنرر اب‪،‬سوررعثتس ررعبس‬ ‫‪-4‬‬
‫و ر سا ر عناب‪،‬سوعثمن ر ابستسمحصررالب‪،‬سوررعثتس ررعبسزمررعحسلگ گرردس ررع‪،‬سوررعثتس ررعبسا ر س‬
‫ایعشرردسمحصررالب‪،‬سو ررع س ررعبسا یو ر سالبرررد‪،‬سا ررع ستساه ر ثا سمحصررالبسپ ن ر بس ررعستس‬
‫م رعتساحصگالتسیعل سمنوزستستالوعتح س‬
‫اقر ونسهررعحس ررع‪،‬ساحرررگاسهعمرردس ررع‪،‬س سع ررنعمدس ررعستسشهررعنتسهررررعمدس رررررعسمنوررزستیاثتستس‬ ‫‪-5‬‬
‫تاو س عبسنتم ح‬

‫‪380‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سانثاتسمنوزبستستاو س عبسنتم ساعش ح‬ ‫عونساتثاکسم ب عسودسمنا‬ ‫‪-6‬‬

‫هـ‪ :‬ادارات مرکزی وشفاخانه های کادری‬
‫مادۀ دهم‬
‫س اناثاتسمنوزستیاثتستستاو س رعبسنتمر ساردسشر سشر عخعهدس رعبسورعنثب‪،‬سا رنعنسمر ثنسهگرعیسخر نس‬
‫ثاساح سمناو‪،‬سمشیوسش سانابسوعرسآمعن سه عون ‪:‬س س‬
‫‪ -1‬پگشررنهعنسمنق ر سمنا زرردس)ثوع ر سمنا زررد‪،‬سپ ن ر ب‪/‬سم ررردساحصررگ ستسوررعسش ر عخعهدس‬
‫وعنثبرسین اه سمقعحسمح نحستیاثتستسز سمناو‪،‬سآبسایسزنومسثوع ساناثبستسیونانعح‬
‫‪ -2‬وررکسوررعپ سه هرردسههررعو سفنمررعوشسقه ر سوررعرسا رعسسفعثم ر س)تثنستسپ ر سنبسا رسض ر گ دس‬
‫پگشنهعن‪.‬س‬
‫‪ -3‬هررعحسمک رر‪،‬ستسمشرریوسفنمررعوشسنثسپگشررنهعنستسوررعسق ر ت سق ا عهرردسفنمعوشررعتسضرر گ دس‬
‫پگشنهعنح‬
‫‪ -4‬ذونسام انسوعرس نسه هۀسفنمعوشسنثسپگشنهعنسادسج مد‪،‬سهریدستسق حس‬
‫‪ -5‬ارنابسورعرساقر ونسهعمرد‪،‬ساحسررگاسهعمرردستس سع رنعمدستیاثت‪،‬سذورنسشرهنتسمک ر‪،‬ساشرریع س‬
‫تسم ثنوکرردسارردسآبساقرر ونسمرر سشرر نسنثسپگشررنهعنسنث ساعشرر ستسوررعسلررر سق ا عهرردسایس‬
‫اشیع سشعم‪،‬سپگشنهعنساعسمهنستسامضعسثوع سمنا زدح‬
‫‪ -6‬اررنابسوررعرسلر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررعستسث ن ر نس ررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سمک ر ساأوگر س‬
‫ثوع سپالبسپعلگر ستساقنگاسو سا ن ‪،‬ساعو سض گ دساعش ح‬
‫و‪ :‬ادارۀ ملی امتحانات‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫قه سوعرساتثاکستسو عا دس عبسم ثنسضنتثتسوعهک ثسا نعنسذو‪،‬سضنتثتسم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬وکسورعپ س ههرعو سور نسثشر دسپر نح س رعبسی ر م ستسورعسم نجردسقهر سورعرسارسعسفعثمر س‬
‫)تثنستسپ سنبسا رسض گ دسپگشنهعن‪.‬س‬
‫‪ -2‬وکسوعپ سههعو سو نسثش دسناتز بعبسوعهک ثساخ صعص س)س‪14‬سپع عبر‬
‫ز‪ :‬عملیۀ چاپ‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫ی گررۀسوررعرستسهشررنسآاررعثسی رر ‪،‬سمجررالتسی رر س‪-‬ساحقگقرر ستس ررعونسفنمعوشررعتسمنوررزستیاثت‪،‬س‬
‫تاور عبسنتمر سمنوررزستستالوررعتسوررکسپنت ررۀسنتامر اثسا ر سورردساگررناژسوررعرسآبسم ررعامسپگشررنهعنس‬
‫منق ر سمنا زرردستسوکرراسمقررعحسمح ررنحستیاثتستسز ر سمناورر‪،‬ساناثبسارردساورراساناث سم اص ر سحسه عو ر ‪،‬س‬
‫اواساناث سم عامسزنیالم ‪،‬سفنمعوشعتسآمعن ستسوعرسم سه عو ح س‬
‫مرحلۀ جمع بندی مطالب‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫ق سان بسم عل ستسفنمعوشعتستاص د‪،‬سمناو‪،‬سآا سثاسناثاسم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬نوررزاواستسصرر حدسانرر بسم علرر ستاصرر دسنثسصرر ثا سورردسمشررکالتسامالئرر ستسوررعساهشررعئ س‬
‫ناش دساعش ستسجعا‪،‬سوعرسهبعش ح‬

‫‪381‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وشگ بسپنت سص حعتسنوزاواسش ستسمقعا ۀسآبساعسپنت سجب ح‬ ‫‪-2‬‬

‫تاثنسوررننبسآخررنواساصررحگحعتسپررنت سنثسو سگرر انستسوشررگ بساتثاکساررن ستسوررعسوعغرروس‬ ‫‪-3‬‬
‫قه سوعرح‬
‫اث ررع ساتثاکساررن سش ر سارردسایررشسوررعرستسهلررعثتسایسص ر ثتسوررعرسال ر سمنو رردسههررعو س‬ ‫‪-4‬‬
‫خنت سایسایشسوعپیعهدح‬
‫اناگ ر ستسنوررزاواسپ ر یسآاررعثسی ر ‪،‬سمجررالت‪،‬سهصررع ساحصررگ سم ررعامسممگررعثس ررعسامگررگاس‬ ‫‪-5‬‬
‫ش سثوع ساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دستیاثتح‬
‫ار ر گاسش ر بسفنمعوشررعتسام ر سایسوررعر‪،‬سجگ ر س ررواثبستساشررنو ستساث ررع ساتثاکساشررنو س‬ ‫‪-6‬‬
‫بساناثبستسیونانرع‪،‬سمرعل ستس‬ ‫ش س نا ساعسار‪،‬سفرنتیسآبسایسمر ونو سقنرر ساردسثوع ر س رع س‬
‫ورررعا سستیاثتسغررنضسمجناورر سمرر انسمصررن سشرر ستساقررنابسپرر سوررمسال برر سآبسارردس‬
‫تاثناتسنتل ح‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫دیزاین و آماده ساختن کتاب درسی‪ ،‬نصاب تحصیلی و مجالت علمی‪ -‬تحقیقی‬
‫روش دیزاین‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫ق ر گنبسایسمصررعث ساضررعف سم ر انسخررعحسزبررعی ستس نررعبسممگررعثبسس ررعیبسنوررزاواسو ررع س ررعبس‬
‫نثبستسم سنث ستسمجالتسی ‪-‬ساحقگق سم اثنسذو‪،‬سنثسهلنس نف دسش ن‪:‬‬
‫‪ -‬اناگ سفر ثحسث ن رعو سنورزاواسو رع س رعستسآارعثی ‪،‬سهصرع ساحصرگ ستسمجرالتسی ر س‪-‬‬
‫احقگق سپ ن بس عستسم رعتساحصگالتسیعل ح س‬
‫دیزاین کتاب و ممد درسی‬
‫مادۀ پانزدهم‪:‬‬
‫سا عنابسو دسارعسج ر ستیورنبسآمرعن سمر س رننن‪،‬سمر اثنسذور‪،‬سنثسنورزاواسآبسنثسهلرنس نف ردس‬ ‫آاعثسی‬
‫ش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ه یگ سص حدسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‪Paper: A4‬س‬
‫‪ -2‬ا نسو ع سنثبستساه گر سوکجعساعش سص حدسم عامسوعشگدسذو‪،‬سانلگاسش ن‪:‬سسسسسسسسسس‬
‫‪ -‬وعشگدسص حعتسادس عه سم نسانلگاسش نسهدسادساه حسسس س‬
‫‪ Margins:‬س‬ ‫سسسسسسسسسسسسس‬
‫‪Top: 4cm‬‬ ‫‪Bottom: 6 cm‬‬
‫‪Lift: 4 cm‬‬ ‫‪Right: 4.5 cm‬‬
‫‪ -3‬ینعتواستسم اسو ع سوکسه عسخ ساعش ح س‬
‫‪ -4‬م اسو ع سخر س‪13‬سیرعنبسایسهر عسخر س رعبسهرعیهگا‪،‬سمگ رناس‪،‬سیثستسام رع سآبسوردسمشرعاه س‬
‫ادسه یگ سخ سنثبسناش دساعش حس س‬
‫‪ -5‬ین ابسونعثسص حد‪:‬س‪14‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اسو ع ح س‬

‫‪382‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ین ابست سص حد‪:‬س‪16‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اسو ع ح س‬ ‫‪-6‬‬

‫ین ابسی م س)س نسفص‪،‬س رعرس‪18‬سا لر س‪-‬س ایس رعبسخر سمر اسو رع سنثست ر سستسپرنبساه رنس‬ ‫‪-7‬‬
‫ایساعالسادسپعئگاسنثس نسششاح‬
‫سفص‪،‬س عبسوکسو ع سنثسص حعتساعکسادسزن سوپسو ع ح س‬ ‫‪-8‬‬
‫ا عحسم عل سو ع سادسوکسخ ستسوکساه ای ساعش ح س‬ ‫‪-9‬‬
‫ن ع سم ب سادسخ سینا ساعشر ‪،‬سایسهر عسخر سوردسمشرعاه ساردسه یگر سخر سنثبسناشر دس‬ ‫‪-10‬‬
‫اعش ‪،‬سا عن سش نح س‬
‫ا عحسخ س عبسپش سادسوکساه ای ستسوکسه عسخ ح س‬ ‫‪-11‬‬
‫منعا ستسمتخو‪:‬سنثسص حدسق ا عهدح س‬ ‫‪-12‬‬
‫ه گجدس گنب‪:‬سنثسص حدسق ا عهدح س‬ ‫‪-13‬‬
‫ش عث س عبسص حدسنثست ستسادساهر ای سورکستهرگاسخر سپرعئگاسارنسایسمر ا‪،‬ساردسورکساهر ای س‬ ‫‪-14‬‬
‫تاو سودسم اسم ساعش ح س‬
‫سص حعتسفهن ستساقنوزس رعساعور سارعسالرفس–س ححححسم رعامسزنیالم ر‪،‬ستسورعسث ن ر نسساهگردس‬ ‫‪-15‬‬
‫آاعثسی ساأوگ سش سثوع ساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دسآمعن سش نح س‬
‫ا ررعحسم علر سو ررع سایسصر حدسات ساررعساخگررنسارردسوررکساهر ای سورردسنثساررعالساهر ای سآبسامگررگاس‬ ‫‪-16‬‬
‫ش سنوزاواسش نح‬
‫ا عحسای انسادسش سش عث س عبسص حدسنثسو ع س عبسنثبستسپش سادسنثبساعش حس‬ ‫‪-17‬‬
‫وررکسوررعپ ستس ررعف سو ررع سارردسنتسفعثمرر ستثنستسپرر سنبسا سنثسوکرردسو قرردس رر سنبس‬ ‫‪-18‬‬
‫پ شرر اث‪،‬سامرر سایسنوررزاواسههررعو سقهرر سه ه اشرر سنثسآثشررگفستساصررالوعتسنثسانخرر سایس‬
‫ص حعتسوگاسمشع سغ سنثسم اسو ع سادسم بمدسار گاسنان سش نح س‬

‫دیزاین نصاب تحصیلی‬

‫مادۀ شانزدهم‬
‫هصع س رعبساحصرگ سنوسعثا نر س رعستسپر اسځبس رعبسپ ن ر بس رعستسم ررعتساحصرگالتسیرعل س‬
‫ودسآمعن سوعرسم س ننن‪،‬سم اثنسذو‪،‬سنثسنوزاواسآبسنثسهلنس نف دسش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ه یگ سص حدسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‪Paper: A4‬س‬
‫‪ -2‬ا نسم اسنثبستساه گر سنثسو ع سوکجعساعش سص حدسم عامسوعشگدسذو‪،‬سانلگاسش ن‪:‬سسسسسسسسسس‬
‫‪ -‬وعشگدسص حعتسادس عه سم نسانلگاسش ن‪،‬سهدسادساه حسسسس س‬
‫‪ Margins:‬س‬ ‫سسسسسسسسسسسس‬
‫‪Top: 4 cm‬س‬ ‫‪Bottom: 4cm‬‬
‫‪Lift: 3 cm‬‬ ‫‪Right: 3.5cm‬‬
‫‪ -‬ا نسم اساه گر ساعش سص حدسم عامسوعشگدسذو‪،‬سامگگاسش ن‪ :‬س‬
‫‪Top: 4cm‬‬ ‫‪Bottom: 4cm‬‬
‫‪Lift: 3.5 cm‬‬ ‫‪Right: 3 cm‬‬

‫‪383‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ینعتواستسم اسو ع سوکسه عسخ ساعش ح س‬ ‫‪-3‬‬

‫م ر اسهصررع س ررعبسنثبسخ ر س‪13‬سیررعنبسایسه ر عسخ ر س ررعبسهررعیهگا‪،‬سمگ ررنا‪،‬سیثستسام ررع سآبس‬ ‫‪-4‬‬
‫ودسمشعاه سادسه یگ سخ سنثبسناش دساعش ح س‬
‫م اسهصرع س رعبسپشر سخرس س‪13‬س یرعنبساعشر ‪،‬سالب ردسخر سوردسمشرعاه ساردسه یگر سخر س‬ ‫‪-5‬‬
‫نثبسناش دساعش ح س‬
‫ین ابسونعثسص حد‪:‬س‪14‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اسآبح س‬ ‫‪-6‬‬
‫ین ابست سص حد‪:‬س‪16‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اسآبح س‬ ‫‪-7‬‬
‫ینر ابسی ر م س)سشررنتعس رر نرس‪18‬سا لر ‪-‬سایس رعبسخر سمر اسو ررع سنثست ر سستسپررنبس‬ ‫‪-8‬‬
‫اه نسایساعالسادسپعئگاسنثس نسششاسم سآو ح س‬
‫شنتعسم نناتس نس ر نسنثسص حعتساعکسادسزن سوپسهصع ساگعو ح س‬ ‫‪-9‬‬
‫ا عحسم عل سهصع سادسوکسخ ستسوکساه ای ساعش ح س‬ ‫‪-10‬‬
‫ن ع سم ب سادسخ سینا ساعشر ‪،‬سایسهر عسخر سوردسمشرعاه ساردسه یگر سخر سنثبسناشر دس‬ ‫‪-11‬‬
‫اعش ‪،‬سا عن سش نح س‬
‫ش عث س عبسص حدسنثست ستسادساهر ای سورکستهرگاسخر سپرعئگاسارنسایسمر اس‪،‬ساردسورکساهر ای س‬ ‫‪-12‬‬
‫تاو سودسم اسم ساعش ح س‬
‫سصرر حعتسفهن رر ‪،‬سپگشرر عث‪،‬سمق مررد‪،‬سا رر ا ستسغگررن ساعورر ساررعسالررفس–س ححححسم ررعامس‬ ‫‪-13‬‬
‫زنیالم رر‪،‬ستسوررعسث ن ر نسساهگرردستساأوگ ر سش ر سثوع ر ساحقگررم‪،‬ساررألگفستسانق رردسآمررعن س‬
‫ش نح س‬
‫ا ررعحسم علر سهصررع سایسصر حدسات ساررعساخگررنسارردسوررکساهر ای سورردسنثساررعالساهر ای سآبسامگررگاس‬ ‫‪-14‬‬
‫ش سنوزاواسش نح‬
‫ا ررعحسای ر انسارردسش ر سش ر عث س ررعبسص ر حدسنثسهصررع س ررعبسنثبستسپش ر سارردسنثبستسنثس‬ ‫‪-15‬‬
‫هصع س عبساه گر سادساه گر ساعش حس‬
‫وررعپ ستس ررعف سهصررع ساحصررگ سارردسنتسفعثم ر ستثنستسپ ر سنبسا سنثسوررکسو قرردس ر سنبس‬ ‫‪-16‬‬
‫پ شرر اث‪،‬سامرر سایسنوررزاواسههررعو سقهرر سه ه اشرر سنثسآثشررگفستساصررالوعتسنثسانخرر سایس‬
‫ص حعتسوگاسمشع سغ سنثسم اسآبسادسم بمدسار گاسنان سش نح‬
‫دیزاین مجالت علمی ‪ -‬تحقیقی‬
‫مادۀ هفدهم‪:‬‬
‫مجالتسی سا عنابسودسآمعن سوعرسم س ننن‪،‬سم اثنسذو‪،‬سنثسنوزاواسآبسنثسهلنس نف دسش ن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ه یگ سص حدسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‪Paper: A4‬س‬
‫‪ -2‬ا نسم اسنثبستساه گر سوکجعساعش سص حدسم عامسوعشگدسذو‪،‬سانلگاسش ن‪:‬سسسسسسسسسس‬
‫‪ -‬وعشگدسص حعتسادس عه سم نسانلگاسش نسهدسادساه حسسسسسسسسسس س‬
‫‪ Margins:‬س‬ ‫سسسسسس‬
‫س‪Top: 4.5 cm‬‬ ‫‪Bottom: 4 cm‬‬
‫‪Lift: 3 cm‬‬ ‫‪Right: 3.5cm‬‬

‫‪384‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ا نسم اساه گر ساعش سص حدسم عامسوعشگدسذو‪،‬سامگگاسش ن‪ :‬س‬ ‫‪-‬‬

‫س‪Top: 4.5 cm‬‬ ‫‪Bottom: 4 cm‬‬
‫‪Lift: 3.5 cm‬‬ ‫‪Right: 3 cm‬‬
‫ینعتواسنثسمجالتسوکسه اخ سم عامسخ سم اسآبساعش ح س‬ ‫‪-3‬‬
‫م ر اسمقررعالتسنثبسخ ر س‪13‬سیررعنبسایسه ر عسخ ر س ررعبسهررعیهگا‪،‬سمگ ررنا‪،‬سیثستسام ررع سآبسورردس‬ ‫‪-4‬‬
‫مشعاه سادسه یگ سخ سنثبسناش دساعش ح س‬
‫م اسمقرعالتسپشر سخر س‪13‬س یرعنبساعشر سالب ردسخر سوردسمشرعاه ساردسه یگر سخر سنثبس‬ ‫‪-5‬‬
‫ناش دساعش ح س‬
‫ین ابسونعثسص حد‪:‬س‪14‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اح س‬ ‫‪-6‬‬
‫ین ابست سص حد‪:‬س‪16‬سا ل ‪-‬سایس عبسخ سم اح س‬ ‫‪-7‬‬
‫ین ابسی م سمقرعالتس‪18‬سا لر س‪-‬س ایس رعبسخر سمر اسمقعلردسنثست ر سستسپرنبساه رنسایسارعالس‬ ‫‪-8‬‬
‫ادسپعئگاسنثس سششاسم سآو ح س‬
‫شنتعس نسمقعلدسنثسص حعتساعکسادسزن سوپسمج دساعش ح س‬ ‫‪-9‬‬
‫ا عحسم عل سمج دس)نثب‪،‬سپش ‪،‬سینا ستساه گر رسسادسوکسخ ستساه ای ساعش ح س‬ ‫‪-10‬‬
‫ن ع سم ب سادسخ سینا ساعشر ‪،‬سایسهر عسخر سوردسمشرعاه ساردسه یگر سخر سنثبسناشر دس‬ ‫‪-11‬‬
‫اعش ‪،‬سا عن سش نح س‬
‫منعا ستسمتخو‪:‬سنثسوکسص حدسق ا عهدح س‬ ‫‪-12‬‬
‫ه گجدس گنب‪:‬سنثسوکسص حدسق ا عهدح س‬ ‫‪-13‬‬
‫ش عث س عبسص حدسنثست ستسادساهر ایسرس ورکستهرگاسخر سپرعئگاسارنسایسمر ا‪،‬ساردسورکساهر ای س‬ ‫‪-14‬‬
‫تاو سودسم اسم ساعش ح س‬
‫صر حعتسفهن ر ستسغگررن سمم مرعتسی ر م ساعور سارعسالرفس–س سححححسم ررعامسزنیالم ر‪،‬ستسوررعس‬ ‫‪-15‬‬
‫ث ن نسساهگدسمجالتسی ساأوگ سش سثوع ساحقگم‪،‬ساألگفستسانق دسآمعن سش نح س‬
‫ا ررعحسم علر سو ررع سایسصر حدسات ساررعساخگررنسارردسوررکساهر ای سورردسنثساررعالساهر ای سآبسامگررگاس‬ ‫‪-16‬‬
‫ش سنوزاواسش نح‬
‫ا عحسای انسادسش سش عث س عبسص حدسنثسو ع س عبسنثبستسپش سادسنثبساعش حس‬ ‫‪-17‬‬
‫وررعپ ستس ررعف سمج رردسارردسنتسفعثم ر ستثنستسپ ر سنبسا سنثسوررکسو قرردس ر سنبسپ ش ر اث‪،‬س‬ ‫‪-18‬‬
‫امرر سایسنوررزاواسههررعو سقهرر سه ه اشرر سنثسآثشررگفستساصررالوعتسنثسانخرر سایسصرر حعتس‬
‫وگاسمشع سغ سنثسم اسو ع سادسم بمدسار گاسنان سش نح‬
‫فورم های ثبت و معرفی آثار علمی‪ ،‬نصاب تحصیلی و مجالت علمی – تحقیقی‬
‫مادۀ هجدهم‪:‬‬
‫ه هرردسف ر ثحس ررعبساب ر ستسممنف ر سآاررعثسی ر ‪،‬سهصررع ساحصررگ ستسمجررالتسی ر س–ساحقگقر سجررناثس‬
‫ذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫(‪ )1‬فورم معرفی و ثبت کتاب درسی جهت چاپ‬

‫‪385‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫آمنو ر سم بمررۀسثوع ر سازالیررعت‪،‬سهشررناتستسثتاا ر سیعمرردستیاثتساحصررگالتسیررعل سقه ر س رره ل ستس‬

‫اهب نسوگ گ سورعرسو ر ‪،‬سمجرالتسی ر ستس رعونسمر انسورعپ سمر ثنسضرنتثتسمنورزستیاثتستستاور س‬
‫عبسنتم ستس نرعبسانلرگاسه ر نبساردسم جر سورعرسفنمعوشرعت‪،‬ساصرالوعتسانگرعنبسثاسا قر نسمر س‬
‫آتثن‪،‬سودسایسق دسف ثحس)سق ت سش عث س‪1‬رسقه سوعرسآاعثسی سم ثنسا عن سجناثسم س گننح س‬
‫(‪ )2‬فورم معرفی و ثبت نصاب تحصیلی (کریکولم) جهت چاپ‬
‫م عامسانر سات ساوراسمرعن ‪،‬سآمنور سم بمردسقهر ساهبر نسورعثستسابر سهصرع ساحصرگ سقهر سورعرس‬
‫ف ثحس)ق ت سش عث س‪2‬رسثاسآمعن سه ن سا ح س‬
‫(‪ )3‬فورم معرفی و ثبت مجالت علمی جهت چاپ‬
‫م عامسانر سات ساوراسمرعن ‪،‬سفر ثحس)سقر ت سشر عث س‪3‬رسقهر سابر ستسورعرسمج ردسی ر س–ساحقگقر س‬
‫اناگ ستسآمعن سش سا ح س‬
‫)‪4‬رسف ثحس عبسش عث س)‪،1‬س‪2‬ستس‪3‬رسنثساخگنسض گ دسم ساعش ح س‬
‫منظوری و تأیید‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسوهررعثسفصرر‪،‬ستسسهررزن سسمررعن سار تواس ننور سا ر ‪،‬سامر سایسمنلر ثبسمقررعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سهعفوستساعساه عذسآبس عونسزنیالم هعستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سمگ نننح‬
‫ضمایم‪:‬‬
‫جدول شماره (‪ )1‬فورم ثبت کتاب درسی و ممد درسی جهت چاپ‬
‫توضیحات‬ ‫مشخصات‬ ‫شماره‬
‫پگشنهعنسمنقر سمنا زردسینر اه سمقرعحسمح رنحستیاثتستسزر س س‬
‫‪1‬س‬
‫مناو‪،‬سآبسایسزنومسثوع سمح نحساناثبستسیونانع س‬
‫وعپ سف ثحسهشناا سپ ن ر بسمنا زردستساأوگر سساارنسی ر سوردس س‬
‫‪2‬س‬
‫اأوگ بسثوع سمح نحساهرجعحسثاسناش دساعش س‬
‫س‬ ‫سس‬ ‫سنثسثاا دسادساانسی‬ ‫اقنوزسا عنابسمنا‬ ‫‪3‬س‬
‫س‬ ‫س‬ ‫عثنسوعپ سههعو ستسهعحساانسی‬ ‫‪4‬س‬
‫ررعف سوررعپ سههررعبسااررنسی رر سنثس رر سنبسارردسنتسفعثمرر س س‬
‫‪5‬س‬
‫)تثنستسپ سنبسا ر س‬
‫س‬ ‫منق سمنا زدس)پ اځبس‪،‬سپ ن بسوعسم ردر س‬ ‫‪6‬س‬
‫س‬ ‫ام انسص حعت س‬ ‫‪7‬س‬
‫س‬ ‫ام انسق س‬ ‫‪8‬س‬
‫س‬ ‫سههعو سف ثحسادسآمنو سم بمد س‬ ‫اعثو سار گاسن‬ ‫‪9‬س‬
‫س‬ ‫ستسوعسشیوسمرؤت س س‬ ‫هعحستسش عث سا ع سا عنسمنا‬ ‫‪ 10‬س‬
‫س‬ ‫ستسوعسشیوسمرؤت س‬ ‫مالولدسش سا عنسمنا‬ ‫‪ 11‬س‬
‫س‬

‫‪386‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مشیصرعتسفر کسسنجگرمسخعهردس پرنبستسا رنعنسمنار سضر گ دسف ثمردس رواسشر ‪،‬سنتسارعث ساردسآمنور س‬
‫م بمدسار گاس ننن‪،‬ساعسادسا ع سه ا سو ع سم ثنهلنآمعن سوعرس نننح س‬
‫س‬
‫(جدول شماره ‪ )2‬فورم ثبت نصاب تحصیلی( کریکولم ) جهت چاپ س‬
‫توضیحات‬ ‫مشخصات‬ ‫شماره‬
‫پگشنهعنسمنقر سمنا زردسینر اه س س‬ ‫‪1‬س‬
‫مقعحسمح نحستیاثتستسز سمناور‪،‬س‬
‫آبسایسزنومسثوع سمح نحساناثبس‬
‫تسیونانع س‬
‫ورررعپ سفررر ثحساأوگررر سهصرررع س س‬ ‫‪2‬س‬
‫احصررگ سورردساأوگرر بسثوع رر س‬
‫مح نحساهرجعحسثاسناش دساعش س‬
‫س‬ ‫ونوک لاسپ اځبس س‬ ‫‪3‬س‬
‫رررعثنسورررعپ سههرررعو سهصرررع س س‬ ‫‪4‬س‬
‫احصگ سمنا زد س‬
‫رررعف سورررعپ سههرررعبساهصرررع س س‬ ‫‪5‬س‬
‫احصرررگ سنثس ررر سنبساررردسنتس‬
‫فعثم س)تثنستسپ سنبسا ر س‬
‫منقرر سمنا زرردس)سسپ ن رر بسوررعس س‬ ‫‪6‬س‬
‫م ردر س‬
‫س‬ ‫ام انسص حعت س‬ ‫‪7‬س‬
‫س‬ ‫ام انسق س‬ ‫‪8‬س‬
‫اعثو سارر گاسن ر سههرعو سفر ثحس س‬ ‫‪9‬س‬
‫ادسآمنو سم بمد س‬
‫هرررعحستسشر ر عث سا رررع سا ررر عنس س‬ ‫‪ 10‬س‬
‫منا ستسوعسشیوسمرؤت س س‬
‫ستسورعس س‬ ‫مالولدسشر سا ر عنسمنار‬
‫‪ 11‬س‬
‫شیوسمرؤت س‬
‫س‬
‫وررعنسناش ر ‪:‬سمشیصررعتسف ر کسنجگررمسخعهرردسپررنبستسا ررنعنسمنا ر سسضر گ دسف ثمرردسشر ‪،‬سسنتاررعث سارردس‬
‫آمنو سم بمدسثوع سهشناتسار گاس ننن‪،‬ساعسادسا ع سه ا سو ع سم ثنهلنسآمعن سوعرس نننح س‬

‫‪387‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫(جدول شماره‪ )3‬ثبت مجالت علمی جهت چاپ س‬

‫توضیحات‬ ‫مشخصات‬ ‫شماره‬
‫پگشررنهعنسمنقرر سمنا زرردسینرر اه سمقررعحسمح ررنحس س‬
‫تیاثتستسزررر سمناوررر‪،‬سآبسایسزنورررمسثوع ررر س‬ ‫‪1‬س‬
‫مح نحساناثبستسیونانع س‬
‫وعپ سفر ثحسو گ رۀسسهشرناا ستساأوگر سسمقعلردسی ر س س‬
‫م قرر نسورردساأوگرر بسشرر ثابسی رر ستسهشررناا س‬ ‫‪2‬س‬
‫پ ن بسمنا سثاسناش دساعش س‬
‫س‬ ‫ستسهعحسمج د س‬ ‫عثنسوعپ سههعو سمج دسی‬ ‫‪4‬س‬
‫ررعف سوررعپ سههررعبسمج رردسی ر سنثس ر سنبسارردس س‬
‫‪5‬س‬
‫نتسفعثم س)تثنستسپ سنبسا ر س‬
‫منقررر سمنا زررردس)سپررر اځب‪،‬سپ ن ررر بسورررعس س‬
‫‪6‬س‬
‫م ردر س‬
‫س‬ ‫ام انسص حعت س‬ ‫‪7‬س‬
‫س‬ ‫ام انسق س‬ ‫‪8‬س‬
‫اررعثو ساررر گاسن رر سههررعو سفرر ثحسارردسآمنورر س س‬
‫‪9‬س‬
‫م بمد س‬
‫س‬ ‫ستسوعسشیوسمرؤت س س‬ ‫ش عث سا ع سا عنسمنا‬ ‫‪ 10‬س‬
‫س‬ ‫ستسوعسشیوسمرؤت س‬ ‫مالولدسش سا عنسمنا‬ ‫‪ 11‬س‬
‫س‬
‫وررعنسناش ر ‪:‬سمشیصررعتسف ر کسنجگررمسخعهرردسپررنبستسا ررنعنسمنا ر سضر گ دسف ثمرردسشر ‪،‬سنتساررعث سارردس‬
‫آمنو سم بمدسثوع سهشناتسار گاس ننن‪،‬ساعسادسا ع سه ا سو ع سم ثنسهلنآمعن سوعرس نننح س‬

‫س‬
‫س‬

‫‪388‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست تکنالوژی معلوماتی‬

‫طرزالعمل ایجاد‪ ،‬توسعه و استفاده از انترنت و وسایل‬

‫تکنالوژی معلوماتی در موسسات تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪389‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪390‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردسمنلرر ثساهرر ا س ررواثبستسا رر عنسرسمنع رر ستسممقرر سایست ررعو‪،‬سالک نتهگکرر س‬
‫)و سگ ر ان‪،‬س ررنتث‪،‬س ر و‪،‬سذخگررن سونن ر رساررنک‪،‬سمنررعا سشرربکد‪،‬ساه نه ر ستسغگررن رسسنثسپ ن ر بس ررعسنثس‬
‫م عاقرر ساررعسجرر اهگا‪،‬سمقررنث س ررعس‪،‬سسمرر ایواسساخالجرر ستسسج ایرر ساوعنمگررکسنثسینصررسۀسا رر عن سایس‬
‫اکنعل ژبسمم معا ساهگدستسا تواسش سا حس س‬
‫ثشرر ستا ررمۀساکنررعل ژبسمم مررعا سسامررنتی سفنا گررنسارر ن ستنثاامررعنسمی ررفسیهرر ساق ررعی سایس‬
‫ا گر ستقعو ررع سشررعم سانخر ثناثسمر ساعشر حساکررعث گنبساکنررعل ژبسمم مررعا سضررعماس ررنی سی رر‪،‬س‬
‫تنجرر سنثابعنلرردسمم مررعتستتظررعوفسارر ن سورردسا رر عن سایسآبسایسضررنتثاهعبسفرر ثبسمحررر سمرر س‬
‫نننح‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل سیمگنرردسن ن ر سا ر عنابستسمحصررالبسثاسارردساکنررعل ژبسمم مررعا ستسمنررعا س‬
‫اه نه ر سقه ر ساثاقررعءسظنفگ ر سی ر سشررعبسفررنا اسه ر ن سا ر حسمر ر عسسا ر عن ستوررعثاننست ررعو‪،‬س‬
‫اکنعل ژبسمم معا سنث دس ر زسهگعیمنر سثیعور سورکس رر دسج ایر ستاثیشرهعسمر ساعشر حسایقعهر س‬
‫نو نمحصررالب‪،‬سایضررعبسوررعنثی ستوعثونررعبستاو ر عبسمنوررزبستنتم ر ستیاثتسمک ررفساه ر ساررعسارردس‬
‫منل ر ثسا ر عن ساه ررنسایساورراسمنررعا ساررو سا قرردسه ر ن سنثو ررزستاهررن ساررنناثبسم ر انسایسامکعهررعتس‬
‫فررنا اسشرر سنجرر ست کررعثبسه عونرر حیوناسقرر اسهسگررعیسا رر ساررعس ررنمعودس ررعبسمم مررعا ‪،‬ست ررعو‪،‬س‬
‫و سگ انب‪،‬سشربکدس رع‪،‬ساه نهر ستس رعونس گرر اس رعبسمم مرعا سالک نتهگکر ساردستقردساورراسو رزس‬
‫ته ه اثبستسم ونو س ننه حس س‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سشررگ رسا ر عنرسممق ر ‪،‬سارردسم ج ر ستسشعور ر دسایسمنررعا سشرربکدستسو سگ ر ان‪،‬سو عظ ر س‬
‫مرر انسا رر عن سوننرر عبسایسو ررالتس ررعسوبنب‪،‬سن ن رر سیعنالهرردسارردساه نهرر ستسمرر ونو ساجررعس‬
‫تمنع ر سمنررعا سثاسنثاررنسناثنسورردساررعسا بگررمسآبساو ررناحسارردسناثاو ر س ررعبسممن ر ب‪،‬سمعلکگ ر سنو ررع‪،‬سس‬
‫مگکررعهگزحس ررعبسامنگ ر س گر ر اس ررعستسوق ر کسفررننسبسارردسوررنواسخص ص ر سا ر تبساه و ر سثاسا رسأمگاس‬
‫مگکنر حیوناسا ر عن سمنع ر سایسمنررعا سشرربکدستس گرر اس ررعبسو سگر انبسشررعم‪،‬سث ن ررعو ‪،‬سم علمرردس‬
‫مررر قالهد‪،‬ساحقگررمسمجررعی‪،‬ساحقگررمسمررر قالهد‪،‬ساثابعزررعتستسوررعثسث رر سمحصررالبسپ ن رر بس ررعثاس‬
‫هگزنثان گنه سم ساعش حس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪391‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫ررعنستسوکرراسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر سا ر تواس ننو ر س‬ ‫اورراسزنیالم رر‪،‬سارردساأ ر سایسسمررعنرس‬
‫ا حس س‬
‫هدف‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫رر سی رر سایسارر تواساورراسزنیالم رر‪،‬سساوجررعنس رره لس ساررنابسا ر عن سوننرر عبسنثسامررنساررسأمگاس‬
‫اثابعزعتستق سآتثبسمم معتسور سهگعیسشعبسم ساعش ح س‬
‫ساحه تطبیق‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسان گنه ر رسشررناو ستسامکعهررعتسا ر عن سایساه نهگ ر ستساکنررعل ژبسمم مررعا سا ر سس‬
‫محصررالب‪،‬سمنررر اگاسم رررعتساحصررگالتسیررعل ستس رردسآههررعبسورردسایسو سگرر انستساکنررعل ژبس‬
‫مم معا سا عن سم سونن سودسشیص ستوعسمنا سم رعتساحصگالتسیعل ‪،‬سمگبعش ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫قواعد استفاده از منابع الکترونیکی‬
‫استفاده از انترنت‪:‬‬
‫مادۀ چهارم‬
‫‪ -1‬مؤ رررعتساحصررگالتسیررعل سمرررؤت ساقررنابساصررعمگاسنثسثا رر عبسا رر عن سممقرر ستس‬
‫جعه ه نرر سایسمنررعا سنثسم عاقرر ساررعسپعلگررر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سمرر ساعشررن حسا رر عن س‬
‫منررعا ستسامکعهررعتسفررنا اسشر ‪،‬ساررنابسمقعصر سغگررنسجررعه ه ‪،‬سغگررنساخالجر ‪،‬س گع ر ستسابمررگ س‬
‫آمگزسم ن عسم ساعش حس‬
‫‪ -2‬اررنابسمقعصرر سامنگ رر ‪،‬سو ررزستسه هرر اثبسشرربکد‪،‬سمرررؤتالبسذوصررالزس)آمررنواساکنررعل ژبس‬
‫مم مررعا رسمرر سا اهنرر س گررر اس ررع‪،‬ساجهگررزاتستسانافگررکسشرربکدسثاسانا ررع ساورراس ررن س‬
‫هلعثت ستسون نت سه عون ح‬
‫نثسص ر ثاگکدسارردسمقعص ر ساهجررعحسنانبسو ررالتس ررعوبنبسایسمگررعبسن ر ع س ررعستسوررعسا ر عن س‬
‫ونن س عسنثسشبکدسههرعنساحصرگالتسیرعل سنخعلر سمر سونسنر ‪،‬ساه نهر سشرعبسج ر س)من صر‪،‬رس‬
‫خ ا ر سشر حسههررعنساحصررگ ساعور سارردسزر ثسفمررع سایسسفررعونتا ستسنو رنساکنررعل ژبس ررعبستض ر س‬
‫مح ر تنو ساقررعیرسن ن ر سارردسمنررعا ساه نه ر سانث ر سش ر ه سثاساح ر سون ررنت ستسهلررعثتس‬
‫ناش دساعشن ح‬

‫‪392‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -3‬پهنعبساعه سودسادس رنی سااصرع سههرعنساحصرگ ساردساه نهر ساشرعث سناثنسورکسمنبر سمشر نفس‬
‫نثسمج عسههعنساحصرگ سار ن ستسهگرعیسا ر سارعس رسۀسمنرر اگاسههرعنساحصرگ سنثسمقعار‪،‬سآبس‬
‫انخ ثنسمرؤتال هدسناشر دسارعساوراسمنبر سارنابس ردسجعار‪،‬سن ر ن سار ن ستسی کرننسامر انبس‬
‫ایسافررنانسورردسی ر بستسورردسغگررنسی ر بسساعش ر ‪،‬سهبعو ر ساعیررعسم عهم ر ستساوجررعنساخ ر ال سنثس‬
‫ن ن سادساه نه سارنابسنو رنابس رنننحساردس رگاساناگر س ن هردسارالیسایسجبگر‪،،‬سآ رگ س‬
‫ث ررعه ب‪،‬سغگررنسفمررع سوررننب‪،‬ساوجررعنسم عهمرر ستسن رر کعثبسوررننبسا رر س ررنس گررر اسنثس‬
‫ثا عبسساخ صرع سنانبسپهنرعبساعهر ساگشر نس)ا ر عن سپهنرعبساعهر ساگشر نرسورعساغگگرنسهحر رس‬
‫م ر ونو سپهنررعبساعه ر سورردسا ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سامگگا)ایصررگورس ننو ر سا ر ‪،‬س‬
‫هق ساواسپعلگر سم ساعش حس‬
‫استفاده ازشبکه‪:‬‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ا عن سایسمنعا سپ ن بسنثسم اثنسذو‪،‬سش و اسم ن عسم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اجر امعا سورردسمنجررنسارردسمی رر‪،‬س ررعخ اسامنگر سههررعنساحصررگ سوررعس رراسمنررعا سشرربکدسورردس‬
‫شررعم‪،‬سن ن ر سارردسنو ررع‪،‬س ررنتث عستسورررعاعتسا ر عن سوننر )‪(User account‬ساصر ثتس‬
‫غگنسمجرعی‪،‬سیبر ثسایساورنایس ور سا ر عن سوننر سورعس رنف اسازالیرعتسوردسنثسشربکدسنثسورع س‬
‫یب ث)ثف ستسآم رساه ‪،‬سادسص ثتسمی س نننح‬
‫ر ن ر ساردسپ ن ر بس رعس‬ ‫‪ -2‬اج امعا سوردساعیرعساردسمگرعبسآمر بس رک سنثسجرر س رنتو س‬
‫توررعسمنررعا سنو ررنسشرربکدسورردسشررعم‪،‬س)‪،(ICMP Floods‬سقمرر‪،‬سپعورر س ررعس ‪(Packet‬‬
‫‪( Denial service of‬‬ ‫)‪،Spoofing‬سخررررعث س ررررعیبسخرر ر معتسایسن رر ر ن‬
‫)‪heap or buffer overflows)،attack‬ر تسقمرر‪،‬سمم مررعتسمرررگنوعا ساررنابسمقعص ر س‬
‫اینو س نننح‬
‫‪ -3‬ممنفرر س ررعهگس تس)‪(Honeypot‬س‪،‬س ررعه سهگرر رس)‪(Honey nets‬سوررعساکنررعل ژبس ررعبس‬
‫وکرعبسادسثتبسشبکدسههعنساحصگ ح‬
‫‪ -4‬سسفمعلگر س ررعبسمضررنسمعهنر سقمرر‪،‬سآبسپر )‪IP Spoofing‬ر‪،‬س ررعخ ستساه شررعثستوررنت س ررع‪،‬س‬
‫ا رکاسپر ثتس رعس)س‪ Port Scanning‬ر‪،‬ساخرال سورعسج ر سخر معتسث رعه ‪،‬ساینور سفعور‪،‬س رع‪،‬س‬
‫اینو سی بسوعسآ گ سث رعه ساردساجهگرزاتستسهرنحسافرزاثستورعسا ر عن سایسنو سرعبسوردس ر س‬
‫آبسممنفرر سورر نس ررعبسمیررن سشررعم‪،‬ستوررنت س ررع‪،‬سوررنحس ررعبسو سگرر انبسمعهنرر س‬
‫)‪Worms‬ر‪) ،‬س‪،(Trojan Horses‬س)‪،(E-mail Bombs‬سهرررنحسافزاث رررعبسقع ر ر ‪،‬س‬
‫هنحسافزاثس عبساب گغعا ست )س‪(Key logger‬سم ن عسم ساعش ح‬
‫‪ -5‬سا ررکاسپرر ثتس ررعس)س‪Port Scanning‬رستوررعس ررنسا ررکاسامنگ رر سنو ررنسنثسمحررگ سشرربکدس‬
‫م نر عسا ر سم رنساونکردسجربالسنثس رع ن ستسورعسایسزرن سنوسعثا نر ساکنرعل ژبسمم مررعا س‬
‫پ ن بساقعی سنان سش ساعش ح‬
‫‪ -6‬ارالفسه ر نبسپر ثتس رعبسغگرنسضررنتثبسنثسشربکدسارنابسق ر گنبسا ر عن سغگرنسمجررعیسآبس‬
‫س کنس عح‬ ‫ا‬

‫‪393‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -7‬اوجررعنسشرربکدس ررعبسمح رر سمجررعیبس)س‪VLANs‬رساررنابساررعالساررننبسامنگرر سشرربکدستسآ ررعبس‬

‫ه نبس)س‪troubleshooting‬رسانابسنثوعف اسهقعووسنثسشبکدح‬
‫‪ -8‬اوجررعنس)‪DMZ (Dematerialized Zone‬ساررنابسق رر گنبسایسخررنت ستستثتنسنو ررعبس‬
‫غگنمجعیسادسشبکدح‬
‫‪ -9‬نثسص ثتسا عن سورننبسمنرعا سمم مرعا سشربکدسناخ ر سایسشربکدس رعبساگنتهر ‪،‬سن ن ر س‬
‫)‪(VPN‬‬ ‫اردسمم مرعتس اعور سایسزنورمسفرعونتا ساصر ثتسامراستسورعسایسزنورمس ‪Virtual‬‬
‫‪Private Network‬ص ثتس گننح‬
‫‪ -11‬نثسشرربکۀستاوررنلرس)‪(WLAN‬سا رر عن سوننرر عبسم جرر سمعهنرر س‪guest, visitors,‬سس‬
‫اعورر سایسا رر عن سوننرر س ررعبسناو رر ساررنابسق رر گنبسایسنثیسه رر نبسمم مررعتساصرر ثتس‬
‫ق ا عهدسفمع س عیبسش نح‬
‫‪ -11‬اررنابسق ر گنبسایسا ر عنرسغگررنسمجررعیسفعورر‪،‬س ررع‪،‬سناونو ر ثبس ررعستسنورررکس ررعساعو ر سایس‬
‫اکنعل ژبس عبس ‪Data Encryption‬سسا عن س نننحس‬
‫‪ -12‬مکرررعهگزحس رررعبسامنگ ر ر سمعهنررر س ‪Rule based filtering, DNS Reverse‬‬
‫‪Lookup‬سانابسشنع عو ستسق گنبسایساو گ‪،‬س عبس‪spam‬ساعو سا عن س نننح‬
‫‪ -13‬ایسنو ررعستسمم مررعتسورردسنثس ررنتثس ررعستسفررعونتا سذخگررن سمگبعش ر ساعو ر سارردسشررک‪،‬سمررنلاس‬
‫سآتثن‪.‬‬ ‫‪Back up‬س نف دسش نساعسنثسص ثتسایسن سنانبسمم معتسآبسثاسنتاعث سا‬
‫‪ -14‬االفسه نبس‪ping, ssh, telnet‬سانابسشبکدس عبساگنته ح‬
‫‪ -15‬ا رر ر عن سایس)‪pretty Good Privacy (PGP‬ستس ‪Secure/Multipurpose‬‬
‫)‪Internet Mail Extension (S/MIME‬سانابسمح اسه ه اش اساو گ‪،‬س عحس‬
‫‪ -16‬منررعا سمم مررعا سههررعنساحصررگ سهبعو ر ساررنابسفمعلگ ر س ررعبس گع ر ‪،‬سوزا ر سورردسایسزررن س‬
‫نتلرر سق هرر ثبسا ررالم سافغعهررر عبستسوررعس ررعونسجرر اهگاسجعارر‪،‬ساقررناسم نرر عسشرر سا رر ‪،‬س‬
‫ا ر عن سش ر نستساورراسمنررعا سم کرراسصررن سنثسوعالاگکرردسفمعلگ ر س ررعبس گع ر سنثسم عساق ر س‬
‫اررعسجر اهگاسمنیر ساالقررناسنتلر ساعشر ‪،‬سا ر عن سشر ه حسفک ر ثس ررعبسذورر‪،‬سارردسقر و ساررنابس‬
‫ا بگررمسنثسخ ر معتسث ررعه ساه نه ر سورردسا ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسپ ن ر بس ررعبس‬
‫نتل سفنا اس ننو سا ‪،‬سا صگدسم سش نحسسسسسس‬
‫فلترنمودن محتوای الکترونیکی‪:‬‬
‫مادۀ ششم‬
‫ف نه نبسمح ابسالک نتهگک سشعم‪،‬سم اثنذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلررگاسه ر نب)س‪(Access List Inbound and Outbound‬ساررنسثتبست ررگ دسفررعونتا س‬
‫نثسقهرر ساررالفسوررننبسمح وررعتسمشرریوستو رر ثبس ررعبسمعهنرر س)س ‪Entertainment,‬‬
‫‪Pornography, Social Media, Phishing, Hacking and Torrents and‬‬
‫‪Downloads‬ر‬
‫‪ -2‬االفسه ر نبسآهمر سایسآنث س رعو سوردساردست رگ دسفرعونتا سنثسلرر س رگع ساهر ستسورعسایسقعهر س‬
‫)‪(ISP‬س زاثیس ننو سا ح‬

‫‪394‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -3‬سسف ررنسه ر نبسآهم ر سآنث س ررعو س ررعبساه نه ر ساررنسثتبسفررعونتا سورردسناثابسم عل ر سخررع س‬

‫مگبعشن ح‬
‫‪ -4‬ا رر ر عن سایسنو ررررعاگرس ررررعو سمعهنرر ر س)‪Squid Guard‬ست ‪(Trend’s Micro‬‬
‫‪Infrastructure’s‬ساررنابسف ررنسه ر نبسآبسپ ر سآنث س ررعبسلر ر س ررگع ستسو ر ثبسه ر نبس‬
‫ت س عو س عح‬
‫تنظیم کارا و موثر فایروال‪:‬‬
‫مادۀ هفتم‬
‫نثایشسانلگ عتسم انفعونتا سم اثنسذو‪،‬سجعا‪،‬ساعوگ سم ساعش ‪ :‬س‬
‫رررنترسانررر بستسخالصررردس رررعیبس)س‪summarizing‬رس‪ACL‬سنثسورررعثاو س‬ ‫‪-1‬‬
‫فعونتا س عحس‬
‫‪ -2‬سا ررر عن سایسج ایررر )س‪Rules‬رسمم ررر سفرررعونتا س ) ‪Allow, Permit,‬‬
‫‪Deny‬رح س‬
‫‪ -3‬ا عن سایسج ای سلر س گع ستس گ ح‬
‫‪ -4‬االفسه نبس عو س عبسغگنسمجعیح‬
‫‪ -5‬االفسه نبسف نسشکاس عحس‬
‫سارتباطات الکترونیکی‪:‬‬
‫مادۀ هشتم‬
‫نثساواسایشسفمعلگ س عبسذو‪،‬سادسش تسم ن عسم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬فن ر عنبساو گرر‪،‬س ررعبساا معاگررکسوررعس)‪(Spam‬سورردسایسزنوررمساو گرر‪،،‬سپگررعحس ررعبسم ن ر ‪،‬س‬
‫ص حعت‪،‬سپگعحس عبسف ثب‪،‬سپر س عبسص ا ستسوعس عونساشکع سنو نساثابعز ح‬
‫‪ -2‬قمر‪،‬سورعثب‪،‬سقرع زواسه ر نبس ور سا ر عن سوننر سنو رننثساثابعزرعتسالک نتهگکر سورردس‬
‫گنه سثاسنثم ثنسفن ن ساعسمغعل دس) نا رساگعه اینح‬
‫‪ -3‬سا رر عن سوننرر س ررعبسسشرربکدسهبعورر سصرر حعتسغگررنساخالجرر ‪،‬ساه ورر ات‪،‬سآیاثتساذورر س‬
‫هعخ شررتون س)ز ر ثسم ررع سپ ثه ر ناف رستسپگررعحس ررعبسنو ررنسثاساث ررع ‪،‬سمشررع ستوررعسناته ر نس‬
‫ه عون سوعسنثساوجعنسمحگ سض سی ستسغگنساخالج سمشعثو سه عو ح‬

‫فصل سوم‬
‫نظارت و گزارش دهی‬
‫مادۀ نهم‬
‫هلعثتست زاثیسن سنثان گنه سم اثنسآا سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اعه تورر ساه نهرر س)ظنفگرر ساه نه رر سرسایسلحررعاسمقرر اثستسمح وررعتسا رر عن ساعورر سهلررعثتس‬
‫ننن‪.‬‬
‫‪ -2‬ررزاثیس ررعبسمع عهرردستس ررعالهدسایس ررنا ستساوصررعئگدسا لگرر سشرر سارردسثوع رر ساکنررعل ژبس‬
‫مم معا ستیاثتساحصگالتسیعل ساص ثتسمع اثسفن عن سش نح‬

‫‪395‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -3‬ا ر عن سایسهررنحسافررزاثس ررعبسمعهن ر )س‪(Cacti‬ستس)‪(Solar winds‬ساررنابسهلررعثتستس ررزاثیس‬

‫ن سایساعه تو ساه نه ح‬
‫‪ -4‬ا رر عن سایسهررنحسافررزاثس ررعبسمعهنرر س )‪ (SNORT Open Source‬ت)‪ (IDS‬ورردسنثس‬
‫قه سوشفستساح گر‪،‬ساه ور اتسشربکدسا ررررر عن سمگشر ه ستسشرعم‪،‬سو ر ثبسهرنحسافرزاثس‬
‫عبس)‪Intrusion detection system‬س(سم ساعش ح‬
‫‪ -5‬فمررع س ررعیبس ررنتورس)‪IPS( Intrusion prevention System‬ساررنابسق رر گنبس‬
‫ایساه و اتسامنگ سمناب سادسشبکدس‬

‫فصل چهارم‬
‫حفظ و مراقبت‬
‫حفاظت از دارایی های کمپیوتری‪:‬‬
‫مادۀ دهم‬
‫نثو عظ سایناثاو س عبسو سگ انبسهکعتسذو‪،‬سثیعو سم س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ههعنساحصگ سمرؤت ستسم ض اسو عظ سایسناثاو س عبسامگگاسش سودسشعم‪،‬سا عن سایسج ر‪،‬س‬
‫عستست عو‪،‬سامنگ سنو نساعش ‪،‬ساه حسلپساعرس عس‪،‬سو سگ ان عبسشیصر سستس رعونسن ر ع س رعبس‬
‫سنثسوکسمکعبساماسج ر‪،‬س ننهر حساثاورۀس رزاثیسایس ن هردس‬ ‫الک نتهگک ساعو سام سایساتجعتسث‬
‫نج سناثاو س عبسههعنساحصگ سادستاو سمرؤت سنثسا نعستج سا صگدسم سش نحس‬
‫‪ -2‬سا رررعحسو سگ ان رررع‪،‬سلرررپسارررعرس رررعستس)‪(workstation‬س رررعساعوررر سارررعسا ررر عن سایس‬
‫)‪(Password-protected screensaver‬سناثابسخص صررررگ سفمررررع سشرررر بسنثس‪10‬س‬
‫نجگقدستوعسو ن‪،‬سامراسشر ساعشرن حسیمرعه سوردسایس گرر اسا ر عن سه ر سه عور ‪،‬سآهرناسج سر‪،‬ستس‬
‫وعسوعمآلسایس گر اسخعث سش نح‬
‫‪ -3‬گر اس رعو سوردساردسشربکدسههرعنساحصرگ ستصر‪،‬سمگ ننهر ساعور سارعسور ساجر‪،‬سزنیالم ر‪،‬س‬
‫ن ن سم عاق سناش دساعش حس‬
‫سحفاظت از فایبر نوری نهاد تحصیلی‪ :‬س‬
‫ماده یازدهم‬
‫دراین بخش نکات آتی مطمح نظر می باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬و عظ سایسیونانع عبسالک نتهگک سایسق دسمک گ س عبسههعنساحصگ سم ساعش ح‬
‫‪ -2‬پ ر نح س ررعستساناثاتسمک ررفساه ر سورردسجبرر‪،‬سایس ررنسه ر عسوررعثس ررعخ عه ستسون ر بسوررعثبس‬
‫آمنورر ساکنررعل ژبسمم مررعا سههررعنساحصررگ سثاسنثسقنوررعبسجررناثسن نرر ساررعسایس ررک سنثس‬
‫خ معتساه نه سق گنبسادسی ‪،‬سآو ح‬
‫‪ -3‬نثسص ثتسج ر سشر بسفرعوبنسهر ثبسنثس رعودسههرعنساحصرگ ‪،‬سار تبسازرالعسستس رع ن سارعس‬
‫آمنو ر ساکنررعل ژبسمم مررعا سآبساناث ستسوررعسپ ر نح سمرررؤت س ررک سخ ر معتسم ر ساعش ر س‬
‫)ث بنبسسههعنساحصگ سومسناثنسودساخ عثسنث س اه سشیوسمرؤت سه عو رحس‬

‫‪396‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬ن ررع سانررعانس ررنسنلگرر‪،‬سفررعوبنسهرر ثبسنثس ررعوسۀسسههررعنساحصررگ سج رر سمگ ررننن‪،‬سههررعنس‬

‫احصررگ سمک ررفسا ر سورردساررعسامکعهررعتسخ ر وشسآهررناسثنوررعا سه ر ن ستساررنمگاسه عو ر ‪،‬ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سمرؤتلگ سانمگاسآهناسا تیسه اثنحس‬
‫‪ -5‬نثسص ثا سوردسفرعوبنسخرعث سایس رعودسههرعنساحصرگ س)سمررؤتلسگ سارنمگاسمنار ساردسافغرعبس‬
‫اگ سورعحسمگشر نرساینور سمگ رنننساعور سساردسثوع ر ساکنرعل ژبسمم مرعا ستیاثتساحصرگالتس‬
‫یعل سو برتساخبرعثس رنننستسمررؤتالسبس رعو بسشرنو سمیرعاناا سافغرعبساگ ر سورعحس)وردسجربالس‬
‫ش عث سا ع ستساو گ‪،‬ساعسپ ن ر بس رعسشرنوکس ننور سا ر رسقهر سارنمگاسخ ا ر دسشر ه حس‬
‫نثساورراسوعل ر سمرررؤتلگ ساررنمگاسمنا ر سشررنو سمیررعاناا سافغررعبساگ ر سوررعحسا ر ن سستسههررعنس‬
‫احصگ سم ظفسادسامقگ سانمگاسمگبعش حس‬

‫فصل پنجم‬
‫مسؤولیت ها‬
‫مسؤولیت ها‪:‬‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫دیپارتمنــت هــای تکنــالوژی معلومــاتی دارای مســؤولیت هــای ذیــل مــی‬
‫باشند‪:‬‬
‫ا رررعحساجررر امعتسمنع ررر سارررنابسمحعفلررر سایسامنگررر سمم مرررعتستسمنرررعا س‬ ‫‪-1‬‬
‫مم معا ح‬
‫اج امعتساو گعز سنثساناانس نج ستورعسآ رگ سث رعه بساردسمنرعا سههرعنساحصرگ سوردساحر س‬ ‫‪-2‬‬
‫ون نت سنوسعثا ن ساکنعل ژبسمم معا حس‬
‫ا عحساج امعتسالیحستسصعنجعهدسانابسمحعفل سایسشبکدسههعنساحصگ حس‬ ‫‪-3‬‬
‫اثیوعا ‪،‬سهلعثت‪،‬سیگ سوعا ستسثف سوننبسمشکالتسشبکدسههعنساحصگ ح‬ ‫‪-4‬‬
‫شررنوکسه رر نبساورراسزنیالم ررس‪،‬ستس ررعونسمرر اثنسا رر عن سمنع رر سایسمم مررعت‪،‬سامنگرر ستس‬ ‫‪-5‬‬
‫پعلگر ستسپنت دس عسو زسونواسخص ص سادسا عن سونن س عبح‬
‫محعفل سایسیونسانعس عبسالک نتهگک سنثساناانسآ گ س عستس ءسا عن س عح‬ ‫‪-6‬‬
‫انجررناثبساثابررع ‪،‬سمرر ونو ‪،‬س ررع ن ستسورر‪،‬سمشررکالتساه نهرر ساررعسخرر معتسن نرر سآبس‬ ‫‪-7‬‬
‫)‪ISP‬رسمعهن سافغعبساگ سوعحح‬
‫کررعثبساررعسثوع ر ساکنررعل ژبسمم مررعا ستیاثتساحصررگالتسیررعل سقه ر سیگ ر سق ر و ستس‬ ‫‪-8‬‬
‫اصررالزسوررننبسمشررکالتسورردسنثسه گجرردسا رر عن سایس گررر استسون ررنت سخررعث س ننورر س‬
‫اعش ح‬
‫اثاورردس ررزاثیسم اررمستسنجگررمسنثسمرر ثنسا رر عن سمرر انسایساه نهرر سارردسثوع رر ساکنررعل ژبس‬ ‫‪-9‬‬
‫مم معا س نا ساعس نا س عبسآبح‬

‫‪397‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پالیسی های دیپارتمنت‪:‬‬

‫مادۀ سیزدهم‬
‫نوسعثا نرر س ررعستسپرر نح س ررعسمرر سا اهنرر سشررناو سمرر اسخرر نسثاسساررنابسا رر عن سایسشرربکدسنثس‬
‫عی عثبساعساواسزنیالم ‪،‬ساوجعنسه عون ح س‬
‫اجراآت‪:‬‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫ررنسوعثمن ر ‪،‬سمحصرر‪،‬ستسوررعسیض ر سوررعنثی سورردساورراسزنیالم رر‪،‬سثاسهق ر سون ر س‪،‬سنثسم ر ثنسشررعبس‪،‬س‬
‫مناورر‪،‬سمجررعیاتساررعنوب سا بگررمسمگ ررنننحساناث سمگ اه ر سنثسم ر ثنسم ی ررگاسمح ر تنو سن ن ر س‬
‫انسشبکدسثاستض سون ستسنثسصر ثتساکرناثسهقر ساوراسزرنیسالم ر‪،،‬س رعونسمر ثانسارعنوب سهگرزسارنسآههرعس‬
‫ای ع س نننحس‬
‫انفاذ‪:‬‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسپررنبسفصرر‪،‬ستسسپررعهزن سسمررعن ستسوررکسضرر گ دسسارر تواس ننورر سا رر ‪،‬سامرر سایس‬
‫منل ثبسمقعحستیاثتساحصگالتسیرعل سهعفروستسارعساه رعذسآبس رعونسزنیالم ر‪،‬س رعستسث ن ر نس رعسنثساوراس‬
‫یمگندسم غ سش نن سم سش ه ح س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪398‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ض گ دسش عث س)‪1‬رس س‬
‫واژه های کلیدی‬
‫تعریف‬ ‫اصطالحات‬
‫یبررعثتسایسمگکررعهگزحسامنگ ر سوررعسو سگر انس گر ر اسمگبعشر سورردسنثسوررکس‬
‫شرربکدسقه ر سناحس گررنبسو ررالتس ررعوبنستسه عوررعبس ررعخ اسن ن ر س‬ ‫‪honeypot,‬‬
‫سآتثنبسابسو ششسمگش ن‬ ‫عبسغگنسمجعیسودسنثسقه سا‬ ‫‪Honeynet‬‬
‫او گ‪،‬س رعبسهعخ ا ر دسورعسپ ر س رعبس نت رعبسخبرنب‪:‬سپگرعحس رعبسهرعس‬
‫خ ا دستسغگنسمناب ساه سودسنثساو گ‪،‬س عساث ع سم س ننه س س‬ ‫‪Spam‬‬
‫گر اساو شعف )اشیگورسو التسوعسه ذ س‬ ‫‪IDS‬‬
‫گرر اسهلرعثا سمب نر سارنسسمنرعا سارعیس‬
‫‪Cacti‬‬
‫‪Open source‬‬
‫مج یرردسایساکنررعل ژبس ررعبسج ر بستسق و ر سورردساررنابساثائرردس ررزاثیسایس‬
‫ا عن ساعه تو سشبکدس عس س‬ ‫‪Solar winds‬‬
‫)لر سون نت سن ن ر‪Access Control List‬‬ ‫‪ACL‬‬
‫اشیگوسثش دسم ن سودسمح‪،‬سفعو‪،‬سوعسانهعمدسابسثاسنثساه نه سح‬ ‫‪URL‬‬
‫اقرگاسان بسشبکدسمح سادسشبکدس عبسمح سمجعیب س‬ ‫‪VLAN‬‬
‫محررگ سمن قر سورردسشرربکدسمح ر سناخ ر ساثسایسشرربکدس ررعبسغگررنسجعارر‪،‬س‬
‫‪DMZ‬‬
‫ای عنساگنته سمعهن ساه نه سق اسمکن س س‬
‫شبکدسخص ص سمجعیب س‬ ‫‪VPN‬‬
‫شبکدسمح ستاونلر س‬ ‫‪WLAN‬‬
‫پنت دسثمزس واثبسنو عستسمم معتسانابساماسوننبسآبس س‬ ‫‪ENCRYPTION‬‬
‫نتورساورگرسایسثا سنتثس س‬ ‫‪TELNET‬‬
‫پنتا و سانجناثبساثابع ساماسمگعبسوالون ستس نتث س‬ ‫‪SSH‬‬
‫س‬ ‫اازاثسانابسایمعوشسنثسن ن سا نبسابسپ سانث‬ ‫‪PING‬‬
‫انابسوکسه نبسابسپ سانث سجعا‪،‬ساز گنعبس س‬ ‫‪DNS REVERSE‬‬
‫‪LOOKUP‬‬
‫پنتا و سثمزس زاثبساو ‪،‬س س‬ ‫‪PGP‬‬
‫پنتا و سثمزس زاثبساو ‪،‬سانابسامنگ سآبس س‬ ‫‪S/MIME‬‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪399‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪400‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست تکنالوژی معلوماتی‬

‫طرزالعمل پیشبرد پروژه های تکنالوژی معلوماتی‬

‫‪401‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪402‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اررعسنثسهلررنسناشر سشررناو ستسن ن ر ه س ررعسنثسینصرردس ررعبسمی ررفسی ر سستساوعنمگررک‪،‬سههررعنس ررعبس‬
‫احصررگ س گشرردسنثسوررع ساح ر ستسثش ر ساه ر ‪،‬سفررنا اسه ر نبسامکعهررعتستسیمگنرردس ررعبسالیحساررنابس‬
‫احقمسا ا سوعوزسا گ سا سودسارنسمع گر ستسوگ گر سینضرسۀسخر معتسارعاگنس رواثسمر ساعشر حساردس‬
‫منلر ثسسهگرر‪،‬سارردسا ر ا سپررگشساگنر سشر ‪،‬سالیحسا ر ساررعسا بگررمستپگشرربننسانهعمرردس ررعستسپررنتژ س ررعس‬
‫م ثنسا قدستاثیوعا سجناثس گنه ح س‬
‫سپررنتژ س ررعبساکنررعل ژبسمم مررعا سپ ن رر بس ررعستسم رررعتساحصررگالتسیررعل سوش ر ثسورردسشررعم‪،‬س‬
‫پنتژ س رعبسشربکدسناخر‪،‬سمح زردس‪،‬سفرعوبنسمر ثنسهگرعیسناخر‪،‬سمح زردس‪،‬سالاناار اثسو سگر انستساجهگرزاتس‬
‫اکنررعل ژبسمم مررعا سنثسثا ر عبسآم ر ییسالک نتهگک ر سمگش ر ه ‪،‬سایسزنوررمسا نقرردسصررن تکساهکشررع س‬
‫میعانات)س‪TDF‬ر‪،‬سنتهنس عبسخعثق س)س وپرسستسنتل سافغعهر عبسا و‪،‬سمگ ننه حس س‬
‫زبررمسا ع نعمرردس ررعبسورردسمگررعبسا ورر‪،‬سونن ر س ررعستستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسامضررعءسث ررگ ‪،‬س‬
‫مرررؤتلگ س ررعبسزررنفگاسنثآبسمشرریوسستایق رردهسزرر سمناورر‪،‬سپنت رردسارر اثوعا سپررنتژ س ررعبسس‬
‫م ثنسهلن‪،‬سقزسمک گ س عبستیاثتساحصگالتسیعل سم ساعش حس س‬
‫اعهلنناشرر سا گرر سم ضرر ع‪،‬سسثوع رر ساکنررعل ژبسمم مررعا ستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسمنلرر ثس‬
‫ررعن س ررعیبسپنت رردسا ر اثوعا سپررنتژ س ررعبسمرروو ث‪،‬ساورراسزنیالم رر‪،‬سثاسورردستظررعوفستمک گ هررعبس‬
‫زررنفگاسثاسنثینصرردسار اثوعتست ررنی سی رر‪،‬سنثپنت رردسا بگررمسپررنتژ س ررعبسمر ثنسهلررنساررعمگاسمر س‬
‫ون سا تواسه ن سا حس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪403‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫ح‬ ‫عنستسوکاسجعه بساحصگالتسیعل سم ک اهگدستسا تواس ننو سا‬ ‫سایمعنرس‬ ‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم س‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬انلرگاسامر ثسمررناب سارردسمر ونو ‪،‬سهلرعثتستسون ررنت سایپررنتژ س ررعبساکنررعل ژبسمم مررعا س‬
‫نثتاو عبستیاثتساحصگالتسیعل ح س‬
‫‪ -2‬سشنع عو ستسا بگ سمرؤتل گ س عبساناثاتسذونا سقه سپگشبننتا بگمسپنتژ س عبسم ثنسهلنس‬
‫ور سا ا اسهعمدس عبسمنمق ح‬
‫‪ -3‬وص ساز گنعبسایسثیعو سج اهگاسهعفو سوش ثنثخص سا بگمسپنتژ س عح‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫مکلفیت های ادارات ذیربط‬
‫مکلفیت های ریاست تکنالوژی معلوماتی وزارت تحصیالت عالی‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساکنعل ژبسمم معا سناثابسمک گ س عبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫)‪1‬رثوع‬
‫اناگ سپالبسهگعیمن ب عبساناث سجب‪،‬سایس ع سمعل ستسشنوکسس عخ اسآبسارعسا ور‪،‬سوننر عبس‬ ‫‪1‬ح‬
‫ادسمنل ثسفنا اسه نبسا نقدسم ثنسهگعیح‬
‫انث ر ستسم علمررۀساینگکر ‪،‬ساناگر سلرر سهگعیمنر بس ررعبساکنررعل ژبسمم مررعا سههعن ررعبس‬ ‫‪2‬ح‬
‫احصگالتسیعل ستسنثسص ثتسناش اسمشکالتسا ننانسآبسا احساعس عثیس رعسساصرالو سقهر س‬
‫اصحگ سادسههعنساحصگ سمنا زدح‬
‫اث ع سپنتپ ی س عبسههعو سادساناث سمح نحسااناسقه ساخوساأوگ بسم عامسا ع نعمردسیق شر س‬ ‫‪3‬ح‬
‫مگعبساحصگالتسیعل ستساناث سمح نحسااناح‬
‫سوعثشنع سمر ک ستساث ع سلر سمشیصعتساینگکر ساقنرع ساکنرعل ژبسمم مرعا سقهر س‬ ‫‪4‬ح‬
‫اقناآتس ا اثوعا سادسثوع ساهگدستسا اثوعتسام سایسا ر گوابسمقرعحسمح رنحستیاثتساحصرگالتس‬
‫یعل ح‬
‫ص تثسهعمدسآغعیسوعثستسممنف سافنانساینگک سشنو سانه ساعسوعپ ساوون سین اه سههعنساحصرگ س‬ ‫‪5‬ح‬
‫منا زدسام سایساک گ‪،‬سپنت دسا اثوعا حس‬
‫نثوعف سپالبسوعثب)‪(Operational Plan‬سساعسنثهلنناش سیمعبسایسشنو سانه سجناثنانبس‬ ‫‪6‬ح‬
‫جب‪،‬سایسا بگمسپنتژ ح‬

‫‪404‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ایزاحسوعثمن ابساینگک ستسایصص سثوع ساکنعل ژبسمم مرعا سقهر ساهجرعحسفمعلگر س رعبس‬ ‫‪7‬ح‬
‫هلعثا سایسپنتژ س عسنثاناثاتسذونا ستسههعنس عبساحصگ سور سلزتحسنو ح‬
‫اث ع س زاثیستسوعسی حساک گ‪،‬سپنتژ سزبمسمگمعنسامگگاسش سادساناثاتسذو خ‪،،‬سسشنو ‪،‬سههعنس‬ ‫‪8‬ح‬
‫احصگ ستسنثسص ثتسلزتحسنو سادسمقعحستیاثتح‬
‫وکسه نبساجالحسف ثحس عبسمعل ستسنثسص ثتسصح سازالیعتساث ع سآبسادسا ور‪،‬سوننر عبس‬ ‫‪9‬ح‬
‫معل سپنتژ سقه ساخو )‪NOL‬س(س‬
‫اث ع سا نعنسسمعل سمک ‪،‬سقه سپنناخ سودسشعم‪،‬س)‪،(NOL‬سسا‪،‬سشنو ستسفر ثحس رعبسمرعل س‬ ‫‪10‬ح‬
‫سسم ردساحصگالتسیعل ساأوگ سش ساعش ‪،‬سقه سمهنسادسثوع ر سمرعل س‬ ‫نثوعف سش سودسا‬
‫تسورعا ستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫ساث ع سا نعنسمنا سادسوراساقناستساعمگنعتسام سایساأوگ ‪/‬ثنسایسی حسمرؤتلگ سشنو سا ر س‬ ‫‪11‬ح‬
‫ههعنساحصگ سادسثوع سمعل ستسورعا ستسا اثوعتح‬
‫مکلفیت های ریاست تدارکات وزارت تحصیالت عالی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫سا اثوعتسناثابسمک گ هعبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬ ‫)‪1‬رثوع‬
‫ادسایالبس سننبسپنتژ س عبساکنعل ژبسمم مرعا ساردسا رنعستجر سامر سایسنثوعفر سمشیصرعتس‬ ‫‪1‬ح‬
‫اینگک ح‬
‫نثوعف سامه سا نق بسایسثوع س عستساناثاتسذونا سح‬ ‫‪2‬ح‬
‫پگشبننسپنت دس عبسآفن شعو ستساثیوعا سزبمساص سا اثوعا ح‬ ‫‪3‬ح‬
‫کعثبساعسثوع ساکنعل ژبسمم معا سنثسم اثنسو‪،‬سممضر دس رعبسوقر ج سار اثوعا سوردسنثس‬ ‫‪4‬ح‬
‫قنوعبسپگشبننسپنتژ س عسا ق نسمگتو حس‬

‫مکلفیت های ریاست مالی و حسابی‬

‫مادۀ پنجم‬
‫ثوع سام ثمعل ستورعا سناثابسمک گ هعبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح شنوکس عیبستنفععسایسنثخ ا سا نقۀسم ثنسهگعیسثوع ساکنعل ژبسمم معا ساعستیاثتسمعلگردس‬
‫تشعم‪،‬س عیبسا نقدسنثخ ا سش سادسا نقدسثوع ساکنعل ژبسمم معا ح‬
‫‪2‬ح ز سمناو‪،‬سام والتسایسوکسو نسا نق بسسادسو نسنو نسا نق بسنثسص ثتسو ب نستورعساضرعفسۀس‬
‫ا نقدحس‬
‫‪3‬ح ز سمناو‪،‬سام ثسایصگصعتسم ثنسهگعیسنثستیاثتسمعلگدسانور سا نعنساث عل سثوع ساکنعل ژبس‬
‫مم معا سادسیتنانواسفنص سم کاحس‬
‫‪4‬ح وعثشنع سنجگمسا نعنسمعل سههعن عبساحصگالتسیعل ستوص ساز گنعبسایسجعه ه سار نبسشرعبس‬
‫قه سز سمناو‪،‬ستپنناخ سادسم ج ح‬

‫‪405‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مکلفیت های نهاد های تحصیالت عالی‪:‬‬

‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬رههعن عبساحصگالتسیعل سناثابسمک گ هعبسذو‪،‬سم ساعشن ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح سوعثسشنع ستسق سآتثبسهگعیمن بس عبسمنا حس‬
‫‪2‬ح ساث ع سهگعیمن بس عستسمشیصعتساینگک ساعنثهلنناش سجگ سای گن سادسشرک‪،‬سث ر ساردس‬
‫ثوع ساکنعل ژبسمم معا حس‬
‫س)ا اثوعا ستسمعل سزبمسلزتحسنو ساناث رسسساردسمنلر ثس‬ ‫‪3‬ح ممنف سمرؤتالبسساینگک سادسز ثسث‬
‫مناجب سپنتژ سادسثوع ساکنعل ژبسمم معا حس‬
‫‪4‬ح اثاوۀس از گنعبسو ب سادسثوع ساکنعل ژبسمم مرعا سایسناشر اسمکرعبسمنع ر ‪،‬سمنرعا ساشرنبس‬
‫اینگک ‪،‬ستسفنا اسه نبسمگزستسو و س)نثص ثتسضنتثترسجب‪،‬سایسمنل ثبسپنتژ ح‬
‫سشیوسثئگرسههعنساحصگ ح‬ ‫‪5‬ح اثاودسامه سو ب سنثسم ثنسپگشبنن‪،‬سهلعثتستسمناجب سپنتژ سا‬
‫‪6‬ح فنا اس عیبسوعثستفمعلگ سادسشنو سانه سام ایسنثوعف ساقرعی سهعمردسورعثسایثوع ر ساکنرعل ژبس‬
‫مم معا سح‬
‫‪7‬ح مشیوسه نبس گأتسهلعثتستاثیوعا سپنتژ سم ثنهلنح‬
‫‪8‬ح اثاوۀس رزاثیسمرنلاسث ر سایسفمعسلگ هرعبسهلرعثا س گرأتسسم ظرفسپرنتژ سارعسفگصر بس رعبس‬
‫ممگا)‪%100-%50-%20‬رانوع ساکنعل ژبسمم معا سزبمسفعثم سمشیوح‬
‫)‪2‬رههعنساحصگ سمک فسا سودسنالو‪،‬ساثاودسش سثاسقه سا ور ستجر سا ر سشرنو سسارعساثاوردس‬
‫ش ا ستسوعثشنع سنجگمساأوگ ستسوعسثنسه عو ح‬
‫)‪3‬ر گأتسمناجب سونن سههعنساحصگالتسیعل سسمک فسا سودسپگشرنف سورعثسثتیمرن سثاسنثسژتثهرع س‬
‫خ وشساب سه عو ح‬
‫)‪4‬ر گأتس اینگک سههعنساحصگالتسیعل سمک فسا سودس زاثیسههعو سه اجوستسو ب نبسس عثاساهگدس‬
‫تساعنثهلنناش سیمعبسامگگاسش سقه ساک گ سآبسادسشنو سانهر ساث رع سناثنحسنثصر ثتسیر حس‬
‫اک گ‪،‬سآبسزبمسمگمعنسامگگاسش ‪،‬سم ض عسسادسثوع ساکنعل ژبسمم معا سو بعساث ع س نننحس‬
‫)‪5‬رههعنساحصگالتسیعل سمک فسا سودسایساک گ سپنتژ ستسوعسی حساک گ ر سآبستسایسصرح ستسیر حس‬
‫صح سادسثوع ساکنعل ژبسمم معا سازالعسن ح‬
‫)‪6‬رسههعنساحصگالتسیعل سمک فساه سودسهعمدسی حسمرؤتلگ سشنو ‪،‬س ج‪،‬ستسپنناخ س عبسپر ل سآبس‬
‫سسجناثسن ‪:‬س س‬ ‫ثاسام سایسون نت سمعل ستستوز سادسن ن سثوع ساکنعل ژبسمم معا ستیاثتسث‬
‫الفرسف ثحسحس‪7‬سادسامضعسشیوسثئگرسپ ن بح‬
‫رساأوگ بسق ستسجگ سمرؤت سمم سپ ن بح س‬
‫رساه اور )سص ثتسورع رسمهنش سشنو سادسامضعسشیوسثئگرسم ردساحصگ ح س‬
‫)‪ 7‬رههعنساحصگالتسیعل سمک فسا سودسایست عو‪،‬سستساجهگزاتسپنتژ سمر ثنسهلرن‪،‬سو رزستسمناجبر س‬
‫مرؤتالهدسه عو ح‬

‫‪406‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مکلفیت های شرکت برنده‪:‬‬

‫مادۀ هفتم‬
‫)‪1‬رشنو سانه سناثابسمک گ س عبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح اقرگاسان بستج ستسوجاسوعثسادسا ع سفگص بستسنثساخ گعثس واش اسپالبسی گعا سادسثوع ر س‬
‫اکنعل ژبسمم معا ستسههعنساحصگ حس‬
‫‪2‬ح س اثائدسامه سهعمدسو ب سانابسخ اسوعثستسوگ گ سپنتژ سنثسم عاق ساعسشناو سجناثنانح‬
‫‪3‬ح ممنف سو ب ساگاساینگک سسادسثوع ساکنعل ژبسمم معا سام ایسامضعبسجناثنانح‬
‫ساردسثوع ر ساکنرعل ژبسمم مرعا سقهر ساحرعسپگنامر بسثفر س‬ ‫‪4‬ح سممنف سه عون رس ادسشک‪،‬سث‬
‫مشکالتح‬
‫‪5‬ح اک گ‪،‬سه نبسوعثسپنتژ سزبمسشناو سجناثنانح‬
‫‪6‬ح س و‪،‬ساخ الفعتسمگعبسشنو ستسههعنساحصگ سنثسا ع استسنثسثتشنعو سجرعه بستسزنیالم ر‪،‬س رعبس‬
‫هعفو حس‬
‫‪7‬ح اک گ‪،‬سپنتژ سم ثنسهلنسزبمستج سممگندسامه سش حس‬
‫‪8‬ح ازالعسو ب سادسثوع ساکنعل ژبسمم معا سام ایسخ اسپنتژ حس‬
‫‪9‬ح و‪،‬سجعه ه ن ستادسم ج سمرعو‪،‬سمناب سادساقنع ستسوعسنو نسم اثنسودستاثه سآبسادسوکسمر تس‬
‫یمعبسمشیوسنثسشناو سجناثسنانسپگشبگن سش سا ح‬
‫‪10‬ح اعمگاس ع ن ساعسم ردساحصگ ح‬
‫همکاری تمویل کننده گان‬
‫مادۀ هشتم‬
‫اناثرسا و‪،‬سونن سم سا اه سوردسه عونر رسسخر وشسثاسسنثسقهر سپگشربننسا رعحسپنت ردس رعبس‬ ‫‪1‬ح‬
‫ا اثوعا س)آفن شعو ‪،‬سهلعثتستساثیوعا رسادسشک‪،‬سث ر ساردسثوع ر ساهگردستسار اثوعتستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل س)نثسص ثتسودسنثسا ع نعمدسذونس ننو ساعش رسممنف سه عو ح‬
‫اناثرس ا و‪،‬سونن سام ایسوص ساز گنعبسا نقدسمر ثنسهگرعیستیاثتساحصرگالتسیرعلس سثازبرمس‬ ‫‪2‬ح‬
‫م علبعتسپنتژ سنثاخ گعثسآبسجناثسن حس‬
‫اناثرس ا و‪،‬سوننر سمر سا اهر سپنتپر ی س رعبساثاوردسشر سستیاثتساحصرگالتسیرعل سثاسمرنتثس‬ ‫‪3‬ح‬
‫تنثص ثتساأوگ سو بعسساز گنعبسن حس‬
‫)‪(NOL‬سسپنتژ س رعسثاسث ر عسنثساخ گرعثساوراس‬
‫س‬ ‫اناث سا و‪،‬سونن س م سه عو ساعسادسا نعستج س‬ ‫‪4‬ح‬
‫تیاثتسجناثسن حس‬
‫اناثرسا و‪،‬سونن ساعستیاثتساحصگالتسیعل سنثسو‪،‬سممضالتستسوعلشس عبسمرناب ساردسپرنتژ س‬ ‫‪5‬ح‬
‫کعثبسه عو حس‬
‫مادۀ نهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثسنتسفص‪،‬ستسهدسسمعن سا تواس ننو سا ‪،‬سام سایساأوگ سش ثابسث بنبستسمنل ثبسمقرعحس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سمنی ساالقناستساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن نس رعسنثساوراسیمگنردسم غر س‬
‫ش نن سم سش ه ح‬

‫‪407‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪408‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت مالی و اداری‬
‫ریاست تکنالوژی معلوماتی‬

‫طـرزالعمل اجـراآت الکتـرونیـکی‬

‫(مدیریت آرشیف الکترونیکی)‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪409‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪410‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ا ر سهگعیایاابعت‪ ،‬ررنی سثش ر ستاهکشررع س گر ر اس ررعبساکنررعل ژبسمم مررعا سهرررب سارردسونو ر سمررعس‬
‫نثمرگنسا ا سم جمردساردسمناار ساگشر نسار ن ستمرعسهع زون رنی سی ر‪،‬سخر وشسثاسنثمقعورردسارعسآبس‬
‫اررعیه نبسه رر ن ساکررعث گنبستا رر عن سایاکنررعل ژبسمم مررعا سثاسنث ررنخ ستظررعوفسخرر وشسجررناثسس‬
‫ن ررگاحسم ر ونو سیمررعب‪،‬سم ر ونو سابعنلرردسارردسم ج ر سمم مررعتستا ررنعنمگعبسوسعثونررعبستههعن عنثو اررع س‬
‫اررنواسفعصر ۀسیمررعه سایسم گررزاتسمر ونو سی ر سپگشررنف دسشر نن سمر سشر نساورراسنثوعلگرر سوررد‪،‬س‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سنثاواسثا عس عمهعبسممگاستجعا‪،‬سنو سثاسانناش دسا ح س‬
‫عه هرردسورردسنث گر ر اس ررعبسمی ررفسینض رۀسسخ ر معتستیاثت‪،‬ساح ر التستن ن ر ه س ررعبسم ب ر س‬
‫اوجعنس ننو سا ر س‪ ،‬رعن س رعیبسپنت ردس رعبسورعثبستاوجرعنسآثشرگفسالک نتهگکر سهگرزسنثستیاثتسایس‬
‫ن سآتثن رعبسق ور سمحرر سمر سشر نحسآثشرگفسالک نتهگکر سوردسنثو ورعتسثوع ر ساکنرعل ژبس‬
‫مم مررعا سفمعلگر سمر سه عو ر سنثقهر سارررنو سایشررگ بستساقررناآتسینر ال ج سپنت رردس ررعبساناثبس‬
‫تساینگکرر سمگررعبسا ررعحسههررعنس ررعبساحصررگ ستستیاثتستس نررعبسههعن ررعبساگررنتبسایتیاثتسهقررشس‬
‫انایهرر ساو ررعسمرر سه عو حمرر ونو ساقررناآتسالک نتهگررکسمررر زحساا کررعث‪،‬سنجرر ‪،‬س ررنی سی رر‪،‬س‬
‫تپع رری و سارردسم ج ر سم ر ساعش ر سورردسقه ر سانلررگاساه ررنسآبسارردساوجررعنسمگکررعهگزحسممررگاسضررنتثتس‬
‫ا رر حساورراسزنیالم رر‪،‬سشررگس ساکررعث گنبس گررر اس‪،‬و عظرر ستمحنمگرر سا ررنعن‪،‬مک گ س ررعبس‬
‫مرررؤتلگاس فنرر ساینگکرر ‪،‬ساناثاتسذورر خ‪،‬ست ررنی ساخرروستاث ررع سا ررنعنسمررناب سارردستیاثتسثاس‬
‫مشیوستممرگاسمر سه عور سارعساعشر سوردسسهقرشساقرناآتسسالک نتهگکر سنثامرنسمر ونو سا رنعنستیاثتس‬
‫انقر دستمشه نس نننح س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪411‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫فصل اول‬
‫کلیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سانمبنررعبسم ررعنسمقررنثرسستظررعوفسناخ رر ستیاثتساحصررگالتسیعل س‪،‬مق ضررگعتستاصرر س‬
‫م ر ونو سم ر ثبسا ررنعنسارردسمنل ر ثساقررناآتسالک نتهگک ر ‪،‬سابعنلرردس ررنو ستمصررؤتبسازالیررعتستا ررنعنس‬
‫مگعبستیاثتستههعن عبسمناب سا تواس ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سمگکن ‪ :‬س‬
‫‪-1‬انلگاسام ثمنا سادسآثشگفسالک نتهگک س‬
‫سمگعبستیاثتستسههعنس عبساحصگ س‬ ‫‪-2‬ساأمگاسثته س نو سوعثب سنثسثا عبسابعن سا نعنسث‬
‫‪2‬حساهررجعحساه ررنسامر ثسوررعثبستساوجرعنسپرر‪،‬ساثابررعز سالک نتهگکر سمگرعبستیاثتستسههررعنس ررعبساحصررگ س‬
‫وش ثستساناثاتساگنتبسمنیب س‬
‫‪3‬حسث گ سادسم ض یعتستسمشکالتسم نتودسپگنام بسا نعنستازالیعتح س‬
‫اصطالحات‬
‫مادۀ سوم‬
‫ساردسورعثسثف ردساهر سوردسنثا رنعنساقنگنر ساوعنمگرکس‬ ‫اص الوعتسمن ث سنثاواسزنیالم ‪،‬ساردسم رع گ‬
‫امنوفس ننو ساه ح س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫مکلفیتهای شعبات وطرزکار آرشیف الکترونیکی وزارت‬
‫وظایف ومکلفیتهای مدیریت آرشیف‬
‫مادۀ چهارم‬
‫)‪1‬رسم ونو سآثشگفسالک نتهگک سناثابستظعوفستصالوگ هعبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪-1‬اناگ سپالبس عبسوعثبس دستاث‪،‬سثام اثستس عالهدسقه ساحقمسا ا سپگشساگن سش‬
‫‪-2‬نثوعفرر سا ررنعنسث رر سثوع رر س ررعبسمنوررزبستیاثتساحصررگالتسیررعل سثوع رر س ررعبسمنوررزبس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل ستساث ع سآبسایسزنومساو گ‪،‬سادسمناق ستسنفعانسمنا زد‬
‫‪-3‬اناگ ر ستسانلررگاس ررعف ساو گرر‪،‬س ررعبسث ر ستسا ررنعنسا ررکاسش ر سنثوررعف ستساث ررعل سثوع ر س‬
‫عبسمنوزبستسههرسعنس رعبساحصرگ سنثس گرر اسآثشرگفسالسک نتهگکر ساردسمنلر ثسو رزستسه ه اشر س‬
‫تسمصؤتبسا نبسآبس ع‬

‫‪412‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-4‬نثوعف ر س ررعف سمکعاگ ر ستسایالهررعتسار ر س ررعبسوررعنثبسهه رعسنبس ررعبساحصررگ ستساث ررع سآبسارردس‬
‫شررمبعتسمنا زرردسارردسمنلرر ثسارردسایررالبس ررسننبسنثستورر س ررعو ستیاثتساحصررگالتسیررعل سقهرر س‬
‫نثوعف سوعه و سمنع ستستاق سشناو سنثس ع ن ساعسثوع سمح نحسهشنات‬
‫‪ -5‬اث ررع سمکعاگرر سث رر ستسمصرر اعتسشرر ثابسث بررنبستیاثتسایسزنوررمساو گرر‪،‬سآنث سث رر س‬
‫آثشگفسالک نتهگک سادسپ ن ههع‪،‬سم رعتساحصگالتسیعل ستس عونساناثاتس‬
‫‪-6‬نثوعف ر سمکعاگ ر سث ر سایساو گرر‪،‬سآنث سآثشررگفسالک نتهگک ر ستسار ر گ سآبسارردسثوع ر س ررعبس‬
‫منوزبس‬
‫ستیاثتس‬ ‫پع سادسپن شس عبسمناقمگاسایسزنومساو گ‪،‬سث‬
‫سثوع سمحصالبسادسخعث سایسوش ثس‬ ‫‪-7‬اث ع سا نعنس عبساحصگ ساأوگ سش سا‬
‫‪-8‬اناگ ر ستسانلررگاسا ررنعنس ررعبسآثشررگفسالک نتهگک ر ستساب ر سه ر نبسا ررنعنسارردست ررعو‪،‬سذخگررن سابس‬
‫معهن سنورکس عبسه اثبس‬
‫س)‪2‬رسمرر ونو سآثشرررگفسالک نتهگکر ر سمک رررفساررردساث رررع ‪،‬نثوعف ستاک گنا رررنعنسث رر )اقنگن ستس‬
‫یعنبرادسمناق س او سش سم ساعش س س‬
‫)‪3‬رسمرر ونو سآثشررگفسالک نتهگکرر سو ررزسمحنمگرر سا نعنتاث ررع سارردسم جرر سآبس ررعثاسارردسمناقرر س‬
‫م ثنهلننثمحناکسا قدسخ وشسجناثم سن س س‬
‫)‪ 4‬را نعنس عبسنثوعف سامر سایسابر سمر ونو سآثشرگفسالک نتهگکر ساردسمناقر سمنا زردسث ر عساک گرنس‬
‫م س نننستسادسمناقمگاسنان سه سش نح س‬
‫وظایف ومکلفیتهای پوهنتونهای دولتی‬
‫مادۀ پنجم‬
‫)‪1‬رپ ن ههعتم رعتساحصرگالتسیرعل س نتل ر سمک رفساهر سارعساو گر‪،‬سآنث سث ر سارنابسم رردس‬
‫خرر وشساناگرر ستنثاقررناآتسالک نتهگکرر ستسمرر ونو سا ررنعنس‪،‬سامعمرر‪،‬سوررعواسنثاناثاتستم ررعنسا ررنعنس‬
‫اقنگن سثاسثیعو سه عون س س‬
‫)‪2‬رسههررعنس ررعبساحصررگ سمک ررفساه ر ساررعسنثص ر ثتسناش ر اسض ر عواساو گ‪،،‬ض ر عواسم ر ثنهلنسثاسز ر س‬
‫سم اثسای بعثسه ساعش ح س‬ ‫سادسآثشگفساث ع سناثه حض عواسا تبسمک سث‬ ‫هعمدسث‬
‫)‪3‬رههعن ررعبساحصررگ ستتاو ر عبسغگررنساحصررگ ستیاثتسمک ررفساه ر سنثص ر ثتساغگگناو گرر‪،‬سث ر س‬
‫شعب‪،‬سث ر عساردسمر ونو سآثشرگفسالک نتهگکر سازرالعسنان ستساو گر‪،‬سآنث سث ر سق ور سخر وشسثاس‬
‫ممنف سناثه ح س‬
‫)‪4‬رسممنفرر ساو گرر‪،‬س ررعبسث رر سورردسایسقعهرر سههررعنس ررعسبساحصررگ سجرربالسارردسمرر ونو سآثشررگفس‬
‫الک نتهگکرر سصرر ثتس نف رردسمرر اثسای بررعثسارر ن ستسمع گرر سو رر ه سا رر عن سایسآبساو گرر‪،‬سآنث س‬
‫م م مسادسههعنسموو ثسم ساعش ح س‬
‫ارسال اسناد غیر رسمی‬
‫مادۀ ششم‬
‫س‬ ‫‪،‬سایسزنورمساو گر‪،‬سآنث سث ر‬ ‫)‪1‬ر ا نعنسغگرنسث ر ساردساقعضرعبسشریوستس ر او سشر ع‬
‫آثشگفسالک نتهگک سمنی ساالقناسه ساعش ح س‬

‫‪413‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مادۀ هفتم‬
‫س ثوع سمح نحسام ثمحصالبستیاثتسمک رفسا ر سارعسپگنامر بسپع ر ساردسهعمردس رعبساث رعل سمر ونو س‬
‫آثشررگفسالک نتهگکر ساررنسیررالت ساأوگ ر بسایسفناغر سمحصرر‪،،‬سا ررنعنساحصررگ سمحصرر‪،‬سهگررزسم رربرساررعس‬
‫مهنستسامضعءساعش حس س‬
‫مکلفیتهای پوهنتونها وموسسات تحصیالت عالی خصوصی‬
‫مادۀ هشتم‬
‫تظرررعوفستمک گ هرررعبسپ ن ههرررعستم ررررعتساحصرررگالتسیرررعل سخص صر ر سنثور ر ی سمر ر ونو س‬
‫الک نتهگک سا نعن عهن ستظعوفستمک گ س عبسههعن عبساحصگالتسیعل سنتل سم ساعش ح س‬
‫مادۀ نهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسنتفصرر‪،‬ستسس‪9‬سمررعن ساناگرر ستسامرر سسایساأوگرر سشرر ثابسث بررنبستمنلرر ثبسمقررعحس‬
‫تیاثتسهعفوستاعساه عذسآبس عونسزنیالم هعسنثساواسیمگندسم غ سم س ننه ح‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪414‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست دفتر‬

‫پالیسی ارتباطات وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪1399‬‬

‫‪415‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪416‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫ثوع سنف نسمقعحسادسم عادسو عهدسمنق ساأمگاساثابع سمقرعحستیاثتسارعسمناقر سناخ ر ستخرعثق ‪،‬ساناگر س‬
‫ن ن س اوعت‪،‬ساتامن‪،‬ساوکعحستوعناش هعبسمقعحستیاثتست نعبسمنحگرعسمنشر سشر ثابسث برنبستیاثتس‬
‫پگ دساالیسم ستثینساعسزبمسالوحدستظعوف‪،‬ساوکعح‪،‬ساتامن‪،‬سفگصر دس رعستاصرعمگاسمقرعحسستیاثتسثاسقهر س‬
‫ا بگمسادسا عحسشمبعتسمنوزبستاو عبسنتم سایاسایسمنوزستستالوعتستسمناق ساگنته سمرناب ساردسا رنعس‬
‫تج سااال ستس زاثیسوعثسونن عسستفمعلگ هعبساهجعحسوعف دسستاو عبسسوعنش سثاسق ر سآتثبسا وگر ستساردس‬
‫مناق سذوصالزساث ع سه عو حسثوع سنف نمقرعحسثا کعث رعبسمنع ر ستسسجعه ه نر سثاسنثقهر س رع ن س‬
‫فمعلگ هعبسشمبعتستس تاو عبساشرکگالا ستیاثتسثتبسن ر سمگ گرننسارعساز گنرعبسوعصر‪،‬س رنننسوردس‬
‫پگشنهعنات‪،‬سزنوهع‪،‬سپعلگر س ع‪،‬سا نااگببس ع‪،‬سزنیالم ‪،‬س ع‪،‬سث ن ن ع‪،‬سل او ستمرر ن سمقرنثاتسمنابردس‬
‫ایقعه سشمبعتسذونا ستیاثتسنثم عاق ساعسج اهگاسستپعلگر س رعبسیسعمردسجرناثسناشر دسوعو گر سجرعه ب‪،‬س‬
‫ش عفگ ستورعا سسثاسض عه سه عو ح س‬
‫وعثسانمح ثسجعه هگ ‪،‬سث بنبستس م ونو ساارنس رزاثسایمشیصردس رعبسوک مر سناثبسخر سار ن سوردسن سثس‬
‫اتل و هعبستیاثتساحصگالتسیعل سجناثناثنحسثوع سنف نسمقعحسمک گر سناثنسارعسا نلر ثساررنو ‪،‬ساهبر نس‬
‫وگ ستجعه ه ن ساقناآتس تاو عبسمناب سادستیاثتسایهح سا بگمسج اهگا‪،‬اصعتو سوعاگند‪،‬ش ثابستیوناب‪،‬س‬
‫ش ثابسیعل سوعو گ سجعه بستمبعثی سی گدسفرعنساناثب‪،‬سفگصر دس رعبسشر ثابسث برنبستیاثتست نرعبس‬
‫ا بگمسا نااگببستیاثتسپگ گنب‪،‬سهلعثتست زاثیسنثوعف ستآههعسثاساح گ‪،‬سه عور حسا ر‪،‬ساردسامر ثسفر کس‬
‫مر زحساأمگاساثابع سست کعثبسشمبعتسمنوزبسستستاو عبسنتم سم ساعش ح س‬
‫اأمگاساثابع ستیاثتساحصگالتسیعل ساعستاو عبسمنوزب‪،‬ستالو ‪،‬ستیاثاهع‪،‬ساناثات‪،‬سو گرگ ههعبسمر ق‪،،‬س‬
‫عیمعههعبسغگننتل سناخ ستخعثق سمقگاسافغعهر عب‪،‬سههعن عبسقعممۀسمر ه ‪،‬سث رعهدس رع‪،‬سجر ابساالارد‪،‬س‬
‫مقعحسیعل سثوع سق ه ثبسا الم سافغعهر عب‪،‬ساناثرسمح رنحسامر ثسثاسثوع ر سنف رنساردسیهر سناثنسوردس‬
‫نث ع ن ستاشنوکسمرعی سشمبعتسمنا زدسامکعبسپوونسم ساعش حساثاوۀسپگشنهعناتستاث ع س زاثشعتسایس‬
‫آنث ستیاثتسادسمقعمعتسصعلحدسوش ثستانلگاسق رعتستیونستممگنعبستبسارعسمررؤلگاسایزنورمسثوع ر س‬
‫نف نسانلگاسم سش نح س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪417‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫عمومیات‬
‫مبنی‬
‫اورراسپعلگر ر سانمبنررعبسم ررعنسفقررناتس‪7-5‬ت‪8‬سمررعن سوهررعثحسجررعه بساحصررگالتسیررعل سم ک ر ستالوحرردس‬
‫تظعوفسثوع سنف نسمقعحساناگ ستا تواس ننو سا ح س‬
‫اهداف‬
‫اواسپعلگر سقه سهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬ساناگ سوعف دسا ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اررأمگاساثابررع س ررنو ‪،‬س ف نرر ستاان زاثمقررعحستیاثتساررعستاورر عبسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬سایرراسس‬
‫ایمنوررزستتالوررعتس‪،‬سمقعمررعتسصررعلحۀسوش ر ث‪،‬ستیاثاهررع‪،‬ساناثاتست ررعیمعههعبسناخ ر ستخررعثق س‬
‫مقررگاسافغعهر ر عبسنثقه ر ساث ررع ستنثوعف ر سارردسم ج ر سپگعمهررع‪،‬سا ررنعن‪،‬سم ر اثفستمم معاهررعسس‬
‫ایمنق ستاو ح‬
‫‪ -2‬اق نررع سایارر اخ‪،‬ستظگ رر ب‪،‬سپنا نرر ساقررناآت‪،‬سزرر سمنساورر‪،‬سا ررنعنسهررعجوسوقرر ج س‬
‫تاقنگن ر ‪،‬ساثاوررۀس زاثشررهعبسغگنتاجم ر سایاقررناآتستاناگ ر سپگشررنهعناتسغگنم قرردسارردسمقررعحس‬
‫تیاثتح‬
‫‪ -3‬نثوعفر ستاح گرر‪،‬س زاثشررعتسایستاور عبساشررکگالا سمررناب سارردستیاثتسنثخصر سا بگررمس‬
‫ج ر اهگا‪،‬سمص ر اعتسوعاگنررد‪،‬سش ر ثابستیوررناب‪،‬سش ر ثابسیررعل سوعو گ ر سجررعه بستمبررعثی سی گرردس‬
‫فرعنساناثبسستمص اعتسش ثابسث بنبستیاثتسقه ساث ع سادسمقعحسیعل سثوع س حاحاحس س‬
‫‪ -4‬وصر ساز گنررعبسمقررعحستیاثتس)تیورنستممگنررعبسرسایهحر س رعلاساقررناآتستاور عبسمنوررزبسس‬
‫تتالو ستیاثتح‬
‫‪ -5‬اثاوۀس نهر عسپگشرنهعناتستیاثتساحصرگالتسیرعل ساردسمقرعحسیرعل سثوع ر سق هر ثبسامر سا سیس‬
‫وعثشنع سسثوع سنف نمقعحح س‬
‫‪ -6‬انلررگاسق رررعتسناخ رر سستساررگاسال رر سسمقررعحستیاثتس)تیوررنستممگنررعبرسنث ررع ن ساررعس‬
‫ثوع سساثابع سخعثقدستیاثتح س‬
‫مفهوم ارتباطات‬
‫اثابعزررعتسنثساورراسپعلگر ر سارردسممن ر ساررأمگاسثتاا ر سم قررعاالسم گ ر سمقررعحستیاثتس)تیوررنستممگنررعبرساررعس‬
‫مقعمررعتسصررعلحدسوشرر ثسثوع رر هعبسمنوررزب‪،‬سستاورر عبسنتمرر سمنوررزبسستتالو رر س)پ ن ههررعس‬
‫تم رررعتساحصررگالتسیررعل سنتل رر ستخص صرر رسسایسزنوررمسثوع رر سنف نمقررعحسا نلرر ثساث ررع ستس‬
‫من رر سپگعمهررع‪،‬سمم معاهررع‪،‬سا ررنعنست ررعونسمرر اثنسمرر ثنسهگررعیساکررعثسثف رردسا رر حسثتئرررعبسشررمبعتس‬
‫منوزب‪،‬سثتئررعبسپ ن ههرعستم ررعتساحصرگالتسیرعل سنتل ر ستخص صر سمنورزستستالورعتسمک رفس‬
‫اه سارس عسنثسیمگنردسارأمگاساثابرع سارعسثوع ر سنف نمقرعحسنثخصر ساثاوردس رزاثیسایساقرناآت‪،‬سزنوهرعس‬
‫تپگشررنهعناتساقررناآتسالیحسه عون ر حسثوع ر سنف نمقررعحسمک ررفسا ر ساررعسین ر ال ج ساررعسمقررعحسیررعل س‬
‫ثوع رر س حاحا‪،‬ساناث سامرر ث‪،‬سجرر ابساالارردساررأمگاساثابررع سه رر ن سزررنزس ررع‪،‬سسپگشررنهعناتست زاثشررعتس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سثاسام سایساح گ‪،‬سستسوعثشنع سادسآههعساثاودسه عو ح س‬

‫‪418‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫شیوۀ تأمین ارتباط ریاستهای مرکزی و واحدهای دومی وزارت با ریاست دفترمقام‬
‫ا نل ثس اأمگاساثابع سفر ثبستضرنتثبسثتئررعبسشرمبعتسمنورزبستپ ن ر بس رعبسمنورزسارعسا ر عن س‬
‫ایاکنعل ژبسمم معا سایامکعهعتسذو‪،‬سا عن سسادسی ‪،‬سآو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اوجعنس نترسا ع سایزنومستاارسارستفمع سه ه اش اسو اج‪،‬س‪12‬س عی دس گر اح‬
‫‪ -2‬اث ع سمکعاگ ستابعنلدسمم معاهعبسم ثنسهلنسایسزنومسآثشگفسالک نتهگک ح‬
‫‪ -3‬اث ررع سارردسم ج ر س زاثشررعتسپگنام ر بسا بگررمسمص ر اعتسوعاگنررد‪،‬سش ر ثابسمح ررنحستیوررناب‪،‬س‬
‫شرر ثابسیررعل سوعو گرر سجررعه بستمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبستسسمص ر اعتسش ر ثابسث بررنبس‬
‫تیاثتستس رر اوعتستساتامررنسا رر نعو سمقررعحستیاثتسارردسآنث سثوع رر سنف نمقررعحس)شررمبعتس‬
‫منا زرردسشررعم‪،‬سآمنو ر ساحنوررناتستپرروونیرساررعسا ر عن سایسآثشررگفسانج ر ست ررعن سم ررعامس‬
‫یمعبسامگاسش سسنثا نعنسستوعس عثیسثوع سنف نسمقعحح‬
‫‪ -4‬امگگاسورکسشریوسمررؤ ساردسوگرعساثابرعز سایزرن سثوع ر هعبسمنورزبستسسپ ن ههرعبس‬
‫منوزستممنفر سث ر سآبسارعسذورنسهرعحسشر عثرسا رع س ستساو گر‪،‬سآنث ستبسقهر ساخروستنثس‬
‫وعف ر سپگعمهررع‪،‬سا ررنعن‪،‬س رر اوعت‪،‬س زاثشررعتست ررعونسمم معاهررعبسم ر ثنسهگررعیحسثوع ر سنف ررنس‬
‫مقعحسنث ن عحسضنتثتسمر سا اهر سق ررعتسممرگاسثاسارعساشریع سممنفر سشر سنثورعثو س‬
‫و گ ۀسوعثبسنثثا عبسانلگاساه نسام ثساثابعزعتستابعنلدسسمم معاهعسسا تونسه عو ح‬
‫‪ -5‬ثوع رر سنف نمقررعح‪،‬سا ررعحس زاثشررعتستاصرر دسایثوع رر هعبسمنوررزبستتاورر عبسنتمرر سثاس‬
‫سو گ ۀسممگاس)ا ثنرسوعثشنع سستسادسسمقعحسیعل سثوع س حاحاساث ع سم سناثنح‬ ‫ا‬
‫‪ -6‬سثوع سنف نمقرعح‪،‬سو گ رۀسورعثبسثاسقهر ساقرناآستستپع ر ساردسم جر سنثخصر سفرنامگا‪،‬س‬
‫اوکرعحسمقرعحسیرعل سثوع ر سق هر ثبسا رالم ‪،‬سمصر اعتسوعاگنررد‪،‬سشر ثابستیورناب‪،‬سشر ثابس‬
‫یررعل سوعو گ ر سجررعه بستمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبساوجررعنسم ر سه عو ر ساررعس زاثشررعتسثاسارردس‬
‫م ج سایستاو عبسمناب سادستیاثتسنثوعف ستادسشمبدسمنا زدسمح سه عو ح‬
‫‪ -7‬ثوع رر سنف نمقررعح‪،‬سسوررکسارراسایسوعثونررعبسثاسمنحگررعسشرریوساثابررعز ساررعسمقررعحسیررعل س‬
‫ثوع س حاحاسممنف ستش عث سا ع ستسآنث سانج سآهناسهگزسادسآبسمقعحسممنف سم سناثنحس‬
‫نحــوۀ تــأمین ارتبــاط وزارت تحصــیالت عــالی ازطریــق ریاســت دفترمقــام بــا وزارتهــا‪،‬‬
‫ادارات وسازمانهای دولتی وغیردولتی مقیم افغانستان‬
‫ثوع ر سنف ررنسمقررعحسو عهرردسمنق ر ساررأمگاساثابررع ستیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعس ررعونستیاثاهررع‪،‬ساناثاتس‬
‫تو گرگ ههعبسمرر ق‪،‬سته عونر س رعیمعههعبسناخ ر ستاگنتهر سنتل ر ستغگرنسنتل ر سمر ساعشر سوردس‬
‫ا ‪،‬سادساواسامنسمر زحساقناآتسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اوجررعنس ررنترسا ررع سایسزنوررمساکنررعل ژبسمم مررعا ساررعسثتئرررعبسنف ررنستیاثاهررع‪،‬ساناثاتس‬
‫تو گرگ ههعبسمر ق‪،‬ستابعنلدسش عث س عبساگ بس نا ستاو گ‪،‬سآنث هعح‬
‫‪ -2‬ا تونق رررعتسمش ر نفساررعسه عون ر رس ررعبسذوصررالزستیاثاهررعستاناثاتسم ر ثنسهلررنسارردسمنل ر ثس‬
‫اصرر گاس گررنبستسشررنوکس ررعیبساقررناآتسپگنامرر بسستظررعوفسمشرر نو سورردسارردسا ررع سس‬
‫مص اعتسوعاگندست عونسمناق سذوصالزسمح سش ساعش حس‬

‫‪419‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ابعنلررۀسازالیررعتستارر تونسق رررعتسو گرررگ بس ررعبسمشرر نفساررعس ررعونستیاثاهررعستههعن ررعس‬ ‫‪-3‬‬

‫نث ع ن سمش نفسثوع سمنا زدستنف نسمقعحسص ثتسم س گننح‬
‫ثوع هعبسمنوزبسق ررعتسمشر نفستورعسسانهعمردس رعبسورعثبسسمشر نفسارعس رعونسههعن رعسثاسس‬ ‫‪-4‬‬
‫نث ع ن سثوع سنف رنسمقرعحسانلرگاستورعپ سآقنر ابسق ررعتستانهعمردس رعبسمر ثنسهلرنس‬
‫ثاسادسسثوع سسنف ناث ع سه عون ح‬
‫انلررگاسام ثمنا ر سارردسق رررعتسسقالل ررت ستیوررنساحصررگالتسیررعل ساررعسمرررؤتلگاسههعن ررعس‬ ‫‪-5‬‬
‫تثتئرعبستاو عبسمنوزبسایزنومسثوع سنف نسمقعحسص ثتسم س گننح‬
‫اشر نافسقالل ررت ستیوررنساحصررگالتسیررعل سنثق رررعتس‪،‬سمحعفرر‪،‬ستهشرر هعبسم ر ستی ر س‬ ‫‪-6‬‬
‫نثناخرر‪،‬ستاگررنتبسایتیاثتسایزنوررمسثوع ر سنف ررنسنث ررع ن ساررعسثوع ر ساثابررع سخعثقرردس‬
‫اه لعحسم سوعا ح‬
‫گر ر اسسپرروونیستمالجعاهررعبسقالل ررت ستیوررنساحصررگالتسیررعل سایزنوررمسثوع ر سنف ررنس‬ ‫‪-7‬‬
‫مقعحسانلگاست ع ن سم س نننح‬
‫پنت ررۀسامضررعبسا ررنعنسوق ر ج س)ا ررع اسهعمرردس ررع‪،‬سم افق ر سهعمرردس ررعستجناثنان ررعرسورردسارردس‬ ‫‪-8‬‬
‫امضررعبسقالل ررت ستیوناحصررگالتسیررعل سی ر سم ر س ررنننسایزنوررمسثوع ر سنف ررنسمقررعحس‬
‫نث ع ن ساعسثوع ساثابع سخعثقدسص ثتسم س گننح س‬
‫طر زتأمین ارتباط وزارت ازطریق ریاست دفترمقام با مقام عالی ریاست ‪.‬ا‪.‬ا‬
‫ا نل ثسارأمگاساثابرع س رنو ستسنثوعفر س ر اوعتسایمقرعحسیرعل سثوع ر س حاحاستساثاوردسپع ر ساردسم جر س‬
‫ادسآبسسا عمعتسذو‪،‬سص ثتسم س گنن‪:‬س س‬
‫‪ -1‬ا ظگررفسوررکسشرریوسوررعثفهاسستمجررن سقهرر سم علمرردستساناگرر س ررزاثیسایاقررناآتس‬
‫پگنام بسم ض یعتسخع سمنا سادسقالل ت سثئگرسق ه ثبسا الم سافغعهر عبح‬
‫‪ -2‬ممنف سورکساراسمنحگرعسف ور‪،‬سپعونر سقهر سارأمگاساثابرع سارعسثوع ر سمح رنحسی ر م س‬
‫اناث سام ثسادسشرک‪،‬سث ر س رنا سارعسذون)هرعحس‪-‬سهرعحسپر ث‪،‬ستظگ ردس‪-‬سشر عث سا گ ر بستآنث س‬
‫انج ستبرح‬
‫‪ -3‬اوجررعنس ررنترسا ررع سایزنوررمستاارررسارساررعسمرررؤ سمح ررنحسذوصررالزسثوع ر سمح ررنحساناث س‬
‫ام ثقه ساأمگاساثابع سنتام اثح‬
‫‪ -4‬اهگرردستاناگرر سنف نورردسمم مررعا س)شرر عث ساگ رر بس‪-‬سم جررف‪-‬ساو گرر‪،‬سرسپگنام ر بسث بررنبس‬
‫تیاثتستاث ع سآبسادساناث سمح نحسام ثح‬
‫طرز تأمین ارتباط ازطریق ریاست دفتر مقام با ارگانهای ثالثه‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعساث عههررعبساالارردسم ررعامساوکررعحسج ر اهگاساثابررع سناش ر دستغررنضساث ررع س‬
‫تنثوعف سپگعمهرعسبسمر ثنسهلرنسایزنورمسثوع ر سنف نمقرعحس رعبسز ثوکردسارعس رعونسههعن رعبسنتل ر س‬
‫امعم‪،‬سناثنسایسزنومساو گ‪،،‬سمکعاگ ‪،‬ساگ بست عونست عو‪،‬ساثابعز سو‪،‬سم سم سه عو ح س‬
‫ت عو‪،‬سضنتثبسقه سا بگمسپعلگر س‬
‫اواسپعلگر سنث‪8‬س ایرشساناگر ستامر سایساأوگر سشر ثابسث برنبستمنلر ثبسمقرعحستیاثتسهعفروستمنیر س‬
‫االقناسم ساعش ح س‬

‫‪420‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست دفتر مقام‬

‫طرزالعمل تنظیم روابط مراجعین با وزارت‬

‫تحصیالت عالی‬
‫س‬
‫س‬
‫سسسسسسسسسسسسسسسسسسسس س‬
‫س‬
‫سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪421‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪422‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫مبررن اسا ر سورردسینضررۀسخ ر معتساررنابسهگعیمن ر اب)مناقمگارسنثمح ر ثسا ررنعنساقنگن ر ستمک گ ر س‬
‫ررعبستظگ ر ب‪،‬ساناث سثاسجررعنثسمگرررعینساررعسسثضررعو ستاز گنررعبساثاررع سثقر عسثاسوعصرر‪،‬ستانهعمرردس ررعبس‬
‫وعثبسخ وشسثاسانتفمسمرنانساحقرمسایشر حسمق ضرگعتسفم ر سقعممردساوجرع سمر سه عور سارعسههعن رعبس‬
‫نتل ر سقهرر سهگرر‪،‬سارردسا ر ا سم جمرردسنثقه ر ساهکشررع ستامررعل سوش ر ثنثیمگندسینضرردسخ ر معتس‬
‫تاررعمگاساثابررع ساررعسمررناقمگاستمیررعزبگاسخ ر وش‪،‬سسنثسوررکسفضررعبسمصررؤتبسایسشررگ س ررعبس ررعن ‪،‬س‬
‫جعا‪،‬سن ن ‪،‬سم ایب‪،‬سیعثبسایابمگ ستم ح ظعتسغگنم قدستهعپرن سا عن سه عون ح س‬
‫وک ر سایسشررگ س ررعبسم ر انسینض ردسسخ ر معتسیعمرردساررنابسمررناقمگا‪،‬ساوجررعنس رره ل هعبسالیحسا نل ر ثس‬
‫نثوعف ر سمم مررعتسپگنام ر بس گر ر استمگکررعهگزحسپرروونیسمررناقمگاسارردساناث س‪،‬ساوجررعنسمکررعبسمنع ر س‬
‫تمصررؤتبساررنابسمررناقمگاسنثناخرر‪،‬ساناث ‪،‬سفررنا اس ررعیبسمگکررعهگزحس ررعن ستیررعثبسایمزاو هررعبسا ر س‬
‫مر ثنسنث ن ررعحستثتنستخررنت سمررناقمگاسایاناث ‪،‬سا ضررگ سثتهر س ررعبسوررعثبسشررمبعتسمنا زرردسنثجعل ر س‬
‫لر او سهصر سشر سنثقر اثنثتای س ررعبسنخر ل سشررمبعت‪،‬سهصر سلر او سخ اهررعسارردسیاررعبس ررعبسث ر س‬
‫وش ر ثسارردسنثتای س ررعبسنفررعان‪،‬سهص ر سو ررن س ررعبساو گن ر سنثمحررگ سناخ ر ستاگنته ر ساناث ‪،‬ساررعمگاس‬
‫گر اسوعضنبسالک نتهگکر سارنابسوعثمنر ابساردستورب سمررؤت سوراسا نر س سثابردس)ثتئررعرستق ر گنبس‬
‫ایساگکررعثبس ررعبسمی ر ‪،‬سفمررع سه ه ر اثبستوبرررعو ست گر ر اسازررالعسث ررعه سپگنام ر بسوعثونن ررعبس‬
‫اناث س‪،‬سنثوعفر ستا ر ععسشرکعوعتستازالیرعتسمرناقمگا‪،‬سث ررگ سمررؤت ساهردساردسشرکعوعتستثیعور س‬
‫ر فساه ررنساررعسمررناقمگاسصررن سهلررنسایم جررفستقعو ررع ساق ررعی سشررعب‪،‬سهشررنسف ثمرردس ررعبسم ر ثنسس‬
‫ا رر عن سبساناث سایزنوررمستوبرررعو ستاوجررعنسمگکررعهگزحسنجگررمسپرروونیسمررناقمگاسته عونرر رس ررعبس‬
‫مننحسادسمقعحستیاثتسا تبسابمگ سمحر سم س نننح س‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ساررعسهلنناش ر سم ررعنسجررعه بساقررناآتساناثبست ررعونسج ر اهگاستظگ رردسخ ر نسم ر س‬
‫ناهر ساررعسورعثساررنسمحر ثسجعه هگر ستارعمگاسیر ال سنثیمگنرۀسینسضرردسخر معتساحصررگالتسیرعل سم ر ایبس‬
‫تجعا‪،‬سن ن سانابس ردس رعبسثاسصرن سهلرنسایستاارر س رعبسجر م ‪،‬سهربانبستیارعه سمرالفسی ر‪،‬س‬
‫خ وشسجناثن حس س‬
‫اورراسزنیالم رر‪،،‬سشررگ رساثاوررۀسخ ر معتسنثجبررع سمررناقمگاستیاثتساحصررگالتسثاساررعسهلنناش ر ساوکررعحس‬
‫ا نعنساقنگن سمشیوستممگاسم سه عو ح س‬

‫‪423‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سانمبنررعبسانرر س‪4‬سمررعن س‪16‬سجررعه بساقررناآتساناثبست رر او سشرر عث س‪1775‬سمرر ث س‬
‫‪1398/9/6‬سمقعحسیعل سثوع س حاحاساناگ ستاص و س ننو سا ح س‬
‫اهداف ‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬
‫‪-1‬انلگاسامر ثسمنار ساردسممنفر سس مگکرعهگزحس رعبسینضرۀسخر معتستیاثتستشرمبعتسمنورزبسآبساردس‬
‫مناقمگاه س‬
‫‪ -2‬انلگاساثابعزرعتسمگرعبستیاثتساحصرگالتسیرعل سستشرهنته ابسنثیمگنردساررهگ‪،‬سپنت رۀسمناقمردس‬
‫تپوونیسمناقمگاسادسمقعحستیاثتستشمبعتسمنا زده س‬
‫‪-3‬ث ررگ سارردسشررکعوعتسمررناقمگاستنثوعفرر سهلنوررعتستنورر ع س ررعبسشررعبسپگنامرر بسوگ گرر س‬
‫خ معتستیاثتساحصگالتسیعل ه س‬
‫‪-4‬سآ ررع سن ر سپگنام ر بسسثته ر عبسوررعثبستفمعلگ هررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سایزنوررمسث ررعهدس‬
‫عبسیعمد)توبرعو ‪،‬سفگرب فستث عهدس عبسق م رهس س‬
‫‪-5‬س انلرگاسوضر ثسمررؤت سوراسا نر سثابرردستیاثتسنثستظرعوفستق ر گنبسایاگکرعثبس رعستغگعا هررعبس‬
‫می ه س‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم س‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاساا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫‪ -1‬کمیتۀ اطالع رسانی‪:‬انوگب سایسوعثشنع عبسایشسازالیعت‪،‬سمنعا ساشنب‪،‬سهلعثتستاثیورعا ست رعونس‬
‫شمبعتسمنوزبستیاثتسم ساعش سودسادسا ع سپگشنهعنسثوع ر سازالیرعتستاثابرع سیعمردستهشرناتس‬
‫تمنل ثبسمقعحستیاثتساوجعنستزبمساواسزنیالم ‪،‬سفمعلگ سم سه عو حس س‬
‫‪-2‬کمیتــۀ دریافــت اطالعــات وشــکایات ‪:‬سانوگب ر سایسوعثشنع ررعبستم یصصررگاسایررشسا ر ن س‬
‫ورردسارردسا ررع سپگشررنهعنسثوع رر سنف ررنسمقررعحستمنلرر ثبسمقررعحستیاثتساوجررعنستزبررمسالوحرردس‬
‫تظعوفسمشیوسمص سش ثابسث بنبستیاثتسفمعلگ سم سه عو ح س‬
‫‪-3‬دفتــر معلومــات ‪:‬سمنق ر سمجهررزساررعست ررعو‪،‬ساینگک ر ستمم مررعا سپگنام ر بسشررمبعتسذوررنا س‬
‫تیاثتسا رر سورردسنثوررعثو سآمنورر سپرروونیسثوع رر سنف نمقررعحستیاثتسا نلرر ثسث ن ررعو س‬
‫مناقمگاساوجعنستفمع سم ساعش ح س‬

‫‪424‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-1‬روزهــای مالقــات رهبــری وزارت بــا وکــال‪:‬سثتی ررعبسمشرریوسمالجررعتسمقررعحستیاثتستوررعس‬

‫ردسورکس‬ ‫ممگنعبسآبساعستوالبسمج ررگاسشر ثابسمح رنحسم ر ستمر و گاسآههرعسم سر ساعشر سوردس‬
‫ثتیساخ صع سوعف دسا ح‬

‫فصل دوم‬
‫میکانیزم تامین ارتباطات وزارت با مراجعین‬
‫ارتباطات با نهادهای دولتی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫اثابعزررعتستیاثتساعمقعمررعتسصررعلحدسنتل رر ‪،‬سههعن ررعبسنتل ر ستغگررنسنتل ر سایزنوررمسثوع رر سنف ررنس‬
‫مقعحسانور سپعلگر سممگاسانلگاسمگ نننح س‬
‫ارتباطات بین المللی‬
‫مادۀ پنجم‬
‫اثابعزررعتساررگاسال ر ستیاثت‪،‬سایزنوررمسثوع ر ساثابررع سخعثقرردستانلررگاسا ث ررهعسانلررگاستمررناتناتس‬
‫سادسامضعبسمقعحستیاثتسی سم س نننح س‬ ‫ث‬
‫ارتباط الکترونیکی‬
‫مادۀ ششم‬
‫ثوع ساکنعل ژبسمم معا سفنص هعبسالیحساینگک ستمنعا ساشنبسثاسا نل ثساأمگاساثابعزعتسالک نتهگک س‬
‫شمبعتستیاثتساعسهلنناش سخص صگ سوعثبستصالوگ هعبستظگ بسشعبسز ثبسانلرگاسمر سه عور سوردس‬
‫ص تثستتثتنسمنا التسمرؤت سواسشمبعتسنثوعفلۀسآثشگفسالک نتهگک ستیاثتساب س نننح س‬
‫سارتباطات غیرحضوری مراجعین‬
‫مادۀ هفتم‬
‫ثوع رر هعبساکنررعل ژبسمم مررعا س‪،‬سازالیررعتستاثابررع سیعمرردستهشررسناتسثتهرر ساثابررع سغگنوضرر ثبس‬
‫مررناقمگاستهگعیمن ر ابسارردسمم مررعتسثاسز ر ثبسارررهگ‪،‬سه عون ر سورردسم قعض ر سمم مررعت‪،‬سا اه ر سارردس‬
‫یتناررنواسفنصرر سایزنوررمساو گرر‪،،‬ستاارررسار‪،‬سمرررنجنستستوبرررعو ستیاثتسمم مررعتسمرر ثنسهلررنسثاس‬
‫نثوعف ر سه عورر حسثوع ر سازالیررعتستاثابررع سیعمرردسشرر عث س ررعبسمشرریوسا گ ر بستاو گرر‪،‬ستو ربس سثاس‬
‫اف عزستقهر سنثوعفر سم علبرعتسم قعضرگعبساردستوبررعو ستیاثتسممنفر سه عور سارعسایسزنورمسو گ رۀس‬
‫نثوعف سازالیعتستشکعوعتسم ونو س نننح س‬
‫طرزسلوک روئسا وکارکنان وزارت با مراجعین‬
‫مادۀ هشتم‬
‫ا ررعحسثتئرررعستوعثونررعبستیاثتساحصررگالت‪،‬سیررعل سمک ررفساه ر ساررعسوررگاسمناقمرردسوض ر ثب‪،‬سصررحب س‬
‫ا گ ر ه ستوررعسمکعابرردسالک نتهگک ر سمررناقمگاسایوررراسثف ررعثساررعساههررعسا ر عن سه ر ن سم ر اثنسذورر‪،‬سثاس‬
‫نثهلنناش دساعشن ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ا ععسنجگمسسم علبعتسمناقمدسونن ساعسو ص دسمن بستا گ سنانبسادسهلنوعتسشعبح س‬

‫‪425‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ثف عثسسص گ عهدستمر ک ساعسمناقمدسونن ساعسنثهلنناشر س)س را‪،‬سهر عسم علبرد‪،‬سا ر مجعلگ س‬ ‫‪-2‬‬
‫س ر انست عونمشیصرعترم جفستقعو رع ساق رعی سمناقمردس‬ ‫م علبد‪،‬س قنرگ ‪،‬سمم لگ ‪،‬س‬
‫ونن ستنثص ثتسهگعیسث ن عو سآبسادسشمبعتسذونا سقه سو‪،‬سمشک‪،‬ح‬
‫اقنابس نو سام ثستنثص ثتسیمعبس گنسا نب‪،‬سامگگاساعثو سمشیوساقناستتفعسادسامه ح‬ ‫‪-3‬‬
‫اق نع سایس ه‪،‬ساه عثبسنثامنساقنابسم علبدسمناقمگاسادساهعهدس عبس ی س گناهدح‬ ‫‪-4‬‬
‫اهجعحسام ثسمنا سادسم علبۀسمناقمگاسادس عن سانواستس ه‪،‬سانواسشگ رسم کاح‬ ‫‪-5‬‬
‫اهگدستساناگ سف ثمهعبسورر سثضرعو ستیر حسثضرعو سمرناقمگاساردس ر سثوع ر ستخعهردس‬ ‫‪-6‬‬
‫پررنبسآبسا ر سمررناقمگاسارردسشررک‪،‬سثا ر ستاثستاح گرر‪،‬سپع رریهعبسمررناقمگاسقه ر ساایررعذس‬
‫اص گاسته ساتثبسنث گر اسپوونیستینضدسخ معتسادسآههعح‬
‫اهگدس نافگکسپنت گجنسوعثبسنثف پسوعثاهعستهص سآبسادساهلعثسمناقمگاح‬ ‫‪-7‬‬
‫وررر سثضررعو ستجنعیرر سمناقمرردسوننرر ساررعسا ضررگحعتسم کنرردسپگنامرر بسم علبرردسآبس‬ ‫‪-8‬‬
‫نثثتشن سالوحدستظعوفستا نعنساقنگن ح‬

‫فصل سوم‬
‫تنظیم پذیرش مراجعین به وزارت وفراهم سازی تسهیالت‬
‫تنظیم شرایط ایمنی‬
‫مادۀ نهم‬
‫ایآهجررعئ سورردسی رر اعسمررناقمگاستیاثتسارردسشررک‪،‬سو رر بسمناقمرردسمرر سه عونرر ‪،‬سثوع رر سنف ررنساررعس‬
‫ا ر عن سایم جررفستقعو ررع سوق ر ج سخ ر وش‪،‬سو گ ررۀسامنگ ر سثاسارردسانوگ ر سه عون ر رس ررعبسذوررنا س‬
‫احرر سهلررنسممررگاسمررعل ستاناثبساوجررعنستاررعسهلنناشرر سورع ررگ هعبسم قرر نسامنگ ر ستاه ورر عبس‬
‫اعل م‪،،‬سم اثنسآا سثاسی سم سه عو ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اق و ر س گر ر اسا ر حکعمعتستساایررعذسا ر ااگنساضررعف سنثیمگنررۀساررأمگاسامنگ ر سفزوک ر س ررعوۀس‬
‫تثتنبسنثتای س ررعبسقنرر ا ستشرر عل ستیاثتسنثوعثمشرر نفساررعسج معهرر اه سونرر فسامنگ رر س‬
‫پ ن ههع‪،‬سم ونو سامنگ سم ستثوع هعبساهگدستا اثوعت‪،‬اناثبستیونانعستمنعا ساشنبح س‬
‫‪ -2‬ای ررع سوررکستون ررنت سنجگررمسپنت ررۀسیبرر ثستمررنتثساشرریع ستت ررعو سهق گرردسمنارر ستیاثتس‬
‫ت عونسههعن عبسمه عبسوگاسمناقمدسادستیاثتح س‬
‫‪ -3‬االش سفزوک سیهعمدستمنناهردسارعسار ااگنسمشریوستیرعثبسایمزاو هرعبسار سمر ثنساردسمنرر اگاس‬
‫سوگاسمناقمدسادستیاثتح س‬ ‫تیاثت‪،‬مناقمگاسیعنبستث‬
‫‪ -4‬هصر سو ررن س ررعبسامنگ ر ستاحر سپ شررشسجررناثنانبسمحررالتسضررنتثبستآ ررگ سپرروون‪،‬سمحررگ س‬
‫ناخ ستاگنته ستیاثتسز ثبسودسنثوعفلدس گر اساب س نننح س‬
‫‪ -5‬انلررگاسیب ر ثستمررنتثسایررشسذو ر ثستاهررع سارردسز ثی گح ر ستا عمررعتسالیحسنثیمگنرردساالش ر س‬
‫ساهع ح س‬ ‫سمننابستیهعبسا‬ ‫فزوک سمننابسا‬
‫‪ -6‬اوجررعنس گررر اساورررنبساررنابس ررکاسه رر نبست ررعو ستیررنان سقررعتسمنارر ستیاثتست ررعونس‬
‫ت عو سودستاثنستیاثتسم سش ه حس س‬

‫‪426‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -7‬اوجعنس گر اسمنع ر سو رزسته هر اثبساقنرع ستا گ ههرعبس رنا سمرناقمگاسوردسم ق نور س‬

‫آبس عسوگاسمناقمدسآههعسادسشمبعتستیاثت‪،‬سغگنسضنتثبسمحر سم س نننح س‬
‫‪ -8‬ق رر گنبسایتثتنستو رر‪،‬س نهرر عس ررالزسهعثورردستقعثورردسبسمررناقمگاسارردسناخرر‪،‬ستیاثتسم ررنس‬
‫اونکدسو گ ۀسامنگ سز ثبسنو نبسفگص دسه ن ساعش ح س‬
‫‪ -9‬انلررگاسپرروونیستمالجعاهررعبسمقررعحستیاثتستممگنررعبساررنابسمررناقمگاسم قعضرر س‪،‬ساعهلنناشرر س‬
‫مح بسم علبعتستمشکالتسشعبسنثفضعبس علاسیعثبسایاشنو عتس ی گناهدسح س‬
‫فراهم ساختن مکان مناسب وتسهیالت الزم برای ورود مراجعین‬
‫مادۀ دهم‬
‫ا نل ثاوجررعنس رره ل ستانلررگاساه ررنسمررناقمگاسقه ر سنثوعفرر سخ ر معت‪،‬سثوع ر هعبسنف ررنست ررعونس‬
‫ثوع هعبسمنوزبستیاثتسارهگالتسذو‪،‬سثاسفنا اسه عون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬فررنا اس ررعخ اسمکررعبست ررگ سپ شررگ )سمنوررزسپرروونیرسمصررؤتبستمجهررزساررعس گر ر اس ررنحس‬
‫ونن ‪،‬س ننسونن ستاه ودسانکسانابسمناقمگاسنثجر سنثتیا ستثتنبستیاثتح س‬
‫‪ -2‬اجهگزمنوررزسپرروونیساررعسو ر و ستمگز ررعبسمحررعفل سوررعثبسوعثمن ر ابسثوع ر هعبسمنوررزبس‬
‫ودسادسه عون سایسثوع هعبسمنا زدسادسمنوزسوعنسش سا ظگفساه ح س‬
‫‪ -3‬ان گاسمگز عبسورعثبسارنابسه عونر رس رعبس نثوع ر سوردسا نلر ثسپروونیسمرناقمگاستاثاوردس‬
‫خ معتسادسآههعسم ظفس ننو ساه ‪،‬سز ثوکدسناثابسل ودسخ اهعستت عو‪،‬سوعثبساعشن ح س‬
‫‪ -4‬اوجعنسمنوزسمم معتستسمنق ساب سیناو ستپگشنهعناتسمناقمگاسح س‬
‫‪ -5‬ا ظگفسوعثمن ابسناو سثوع هعبسمنوزبستیاثتسودسسناثابسمناقمگاسو بسادسپگ عهردست رگ س‬
‫اه س)ثوع سم رعتساحصگالتسیعل سخص ص ‪،‬سثوع سام ثمحصرالبسنتل ر ‪،‬سثوع ر ساثیورعا س‬
‫ا نعنساحصگ سخعث سمنی‪،‬سثوع ساقنثستانفگمعتسی ‪،‬سثوع ساثابع سخعثقدستانلگاسا ث هعستس‬
‫ثوع سمنعا ساشنبسنثسمنوزسپوونیسقه سنثوعف سا نعنستم علبعتسمناقمگاستاقنابسادسم جر س‬
‫آبح)سادس نمناقمدسونن ساعسنثهلنناش سه عسا نعنستاقنابسیمعه سآب‪،‬ساک سمشریوسوردسارعثو س‬
‫اح و‪،‬س‪،‬ساعثو سایعن سمج ن‪،‬سشهنتسمعم ثساخوسونن س ن سارعذونسهرعحستشر عث سا گ ر بسمناقمردس‬
‫ونن ستثوع سمنا زدسنثآبسه عش دسش ساعش سا یو س نننراعثو سایعن سمج نس ن سخگ سنجگمس‬
‫اعش ساعسم قعض سنث ن عحسمناقمدسمج نسنوعثمشک‪،‬سه نننح س‬
‫‪ -6‬اوجررعنس گرر اسا یور ساکر ساررنابسمررناقمگاسا نلر ثسانلررگاسه ار سقهر سق ر گنبسایار س‬
‫ه ا ستومسا سورعه سودساینو نابستج سانسوض ثسوعف دساه ح س‬
‫‪ -7‬انلگاس گر اسپوونیسق ا عهدسمناقمگاسسقه سمالجعتساعسمقعحستیاثتسسوعسممگنعبسح س‬
‫‪ -8‬اوجررعنسمکررعبسمصررؤتبسقهرر سمالجررعتسمقررعحستیاثتساررعساشرریع سناثابسمم لگرر سا نلرر ثس‬
‫ا ععسم علبعتستشکعوعتسشعبح س‬
‫‪ -9‬انلررگاسثتی ررعبسمالجررعتستوررالبسم ر ساررعسث بررنبستیاثتستاوجررعنسسمگکررعهگزحسمصررؤتبساررنابس‬
‫پوونیسآههعسممدسم و گاسشعبح س‬
‫‪ -10‬فنا اس عیبسیمگنۀسمالجعتسمناقمگاساعسثوع س عبسم ثنسهلنستساعسمقعحستیاثتس ابسثتیستوالح س‬

‫‪427‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -11‬اوجرعنسمگکرعهگزحسمررنلاسقهر سمناقمرردسمرناقمگاسارردسثوع ر هعبسمنوررزبستیاثتسقهر ساگررعبس‬

‫مرعو‪،‬سوعثبستوص ساز گنعبساینثوعف سم علبعتسمناقمگاسنث ن عحسضنتثتح س‬
‫‪ -12‬انلرگاسپروونیسمه عهررعبسنیر تسشر سارردسمحعفر‪،،‬سون ناهررهعستهشرر هعبسی ر ستفن ن ر س‬
‫ودسنثساعالثس عبستیاثتسان زاثسم س نننساعس ع ن سجب سثوع هعبسمناب ح س‬
‫تسهیالت دراجرای مطالبات مراجعین‬
‫مادۀ یاز دهم‬
‫ا نل ثساوجعنس ره ل سارنابسمرناقمگاسثوع ر هعبسآار سپنت ردس رعبسورعثبسخر وشسثاس رعن ‪،‬سو ارع س‬
‫تم ان عیه ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ثوع سام ثمحصالبسم رعتساحصگالتسیعل سنتل ح س‬
‫‪ -2‬ثوع سام ثمحصالبسم رعتساحصگالتسیعل سخص ص ح س‬
‫‪ -3‬ثوع ساثیوعا سا نعنساحصگ سخعث سمنیح س‬
‫‪ -4‬ثوع سمنعا ساشنبح س‬
‫‪ -5‬ثوع ساقنثستانفگمعتسی سایضعبسوعنثی ح س‬
‫‪ -6‬ثوع ساض گاسوگ گ ستای بعثن ح س‬
‫‪ -7‬ثوع ساثابع سخعثقدستانلگاسا ث هعح س‬
‫فصل چهارم‬
‫تشکیل‪ ،‬وظایف ومسؤولیتهای کمیتۀ اطالع رسانی‬
‫ترکیب کمیتۀ‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫ازررالعسث ررعه سپگنامرر بستظررعوف‪،‬سوعثونن ررع‪،‬سممگعث ررع‪،‬سا ررنعنساقنگنرر ستس ررعونسآ ررع س ررعساررنابس‬
‫میررعزبگاس‪،‬سایسضررنتثاهعبسفرر ثبستیاثتسمحررر سمگ نننحارر واسمنل ثو گ ررۀسازررالعسث ررعه سورردس‬
‫منبم سنثاواسزنیالم ‪،‬سادساخ صرعثسانرعحسو گ رۀسورعنسمر سشر نادسپگشرنهعنسثوع ر سازالیرعتساثابرع س‬
‫یعمرردستهشررناتسستمنلرر ثبسمقررعحستیاثتساحرر سثوع رر سثئررگرسازالیررعتستاثابررع سیعمرردستهشررناتس‬
‫ایانوگ سه عون رس عبسثوع هعبسذو‪،‬ساشکگ‪،‬س ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ثوع سمنعا ساشنبه س‬
‫‪ -2‬ثوع سام ثمحصالبسسم رعتسنتل ه س‬
‫‪ -3‬ثوع سام ثمحصالبسم رعتسخص ص ه س‬
‫‪ -4‬ثوع ساقنثستانفگمعتسایضعبسوعنثی ه س‬
‫‪ -5‬ثوع ساض گاسوگ گ ستای بعثن ه‬
‫‪ -6‬ثوع سنف نسمقعحه س‬
‫‪ -7‬ثوع سهلعثتستاثیوعا ساوعنمگکه س‬
‫‪ -8‬ثوع ساهگدستا اثوعت‪،‬س س‬
‫‪ -9‬ثوع ساثیوعا سا نعنساحصگ سخعث سمنیح س‬
‫‪ -10‬آمنو سپوونیح س‬

‫‪428‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وظایف وصالحیتهای کمیتۀ‬

‫مادۀ سیزدهم‬
‫کمیتۀ دارای وظایف وصالحیتهای ذیل می باشد‪:‬س س‬
‫اثاورۀسسازالیرعتساردسمیررعزبگاستث رعهدس رعسنثثاا رردساردسپعلگرر س ررع‪،‬سجر اهگا‪،‬سمقرنثات‪،‬سلر او س‪،‬س‬ ‫‪-1‬‬
‫پررالبس ر نااگبوکستزنیالم رر‪،‬س ررعبسهعفرروسنثتیاثتساحصررگالتسیررعل سایزنوررمستوبرررعو ستیاثتس‬
‫تسادسثتیس عیبسآبسادسشک‪،‬سم اتحح س‬
‫س هشنسآ رع س رعسایزنورمستوبررعو ستیاثتست رعونسمناقر سازرالعسث رعه سیعمردسنثیمگنردسپرنتژ س‬ ‫‪-2‬‬
‫ررعبساهکشررعف سقه ر سآ ررع سشررنو هعستم رررعتستاشرریع سیالج ن ر سارردسسثجعا ر ستناتز ب ر س‬
‫عسانور سم عنسجعه بستزنیالم ‪،‬سا اثوعتح‬
‫ا عمررعتسالیحسنثیمگنرردسازررالعسث ررعه سپگنامرر بسا ث ررگدس ررعبساحصررگ ‪،‬ساررر هعبسخررعل س‬ ‫‪-3‬‬
‫اوعنمگررکستغگناوعنمگررک‪،‬سه ررعوبسوررعهک ث‪،‬سفمعلگ هررعبساهجررعحسوعف رردسو گ ررۀسازالیررعتسارردسشررک‪،‬س‬
‫ثا ستاثسایزنومستوبرعو ستیاثتح‬
‫اوجررعنس گر ر اسث ن ررعو ستاض ر ستثتشرراسنثسن گررزس ررعستسنثتای س ررعبسشررمبعتساررعسهص ر سل ر زس‬ ‫‪-4‬‬
‫ح‬ ‫عبسخ اهعسازاعبس عبسث‬
‫ه رعثیسخالصرد)ثته سورعثبرسزنیفمعلگر ‪،‬سزر سمناورر‪،‬سا رنعنستاقرناآتسثوع ر هعسنثلر زس ررعبس‬ ‫‪-5‬‬
‫اررزث سقهرر سهصرر سآههررعسنثقرر اثسنثتای س ررعبستثتنبسثوع رر هعبسمنوررزبستیاثتسقهرر س‬
‫ا عن سمناقمگاستوعسنثص ثتسلزتحسهشنساههعسایزنومستوبرعو ح‬
‫ثئرررگرسو گ رررۀسصرررالوگ سناثنسارررعسپنت ررردسفمعلگر ر سو گ ر رسۀسازرررالعسث رررعه سثاسهلرررعثتس‬ ‫‪-6‬‬
‫تپگشنهعناتسالیحسنثیمگندسادسمقعحستیاثتساثاودسه عو ح‬
‫ثئگرسو گ ۀسمر سا اهر سق ررعتسه ثمرع ستفر کسالمرعن سو گ رۀسثاسین الضرنتثتسار تونستار ااگنس‬ ‫‪-7‬‬
‫الیحسثاسنثیمگندسارنو سفمعلگ هعسبسو گ ۀساایعذسه عو ح‬

‫فصل پنجم‬
‫تشکیل کمیتۀ دریافت اطالعات وشکایات‬
‫ترکیب کمیتۀ دریافت اطالعات وشکایات‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫و گ ررۀسنثوعف ر سازالیررعتستس ر سشررکعوعتسقه ر سا ر ععستث ررگ سارردسآبسارردسا ررع سپگشررنهعنس‬
‫ثوع ر سمنررعا ساشررنبستسمنل ر ثبسمقررعحستیاثتسا نل ر ثساب ر سازالیررعتستشررکعوعتسمررناقمگاساح ر س‬
‫ثوع سمنعا ساشنبسادسانوگ سذو‪،‬ساوجعنس ننن‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ه عون رسثوع سام ثمحصالبسنتل س‬
‫‪ -2‬ه عون رسثوع سام ثمحصالبسخص ص س س‬
‫‪ -3‬ه عون رسثوع سازالیعتس‪،‬ساثابع سیعمدستهشنات س‬
‫‪ -4‬ه عون رسثوع سنف نسمقعح س‬
‫‪ -5‬ه عون رسثوع سا گشسناخ س‬

‫‪429‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -6‬ه عونرر رسثوع رر ساضرر گاسوگ گرر ‪،‬ساحرر سهلررنثئگرسمنررعا ساشررنبسوررر سالوحرردستظررعوفس‬
‫مشیوسفمعلگ سه عو ح س‬
‫وظایف وصالحیتهای کمیتۀ دریافت اطالعات وشکایات‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫و گ ۀسنثوعف سازالیعتستشکعوعتسناثابستظعوفستصالوگ هعبسذو‪،‬سمبگبعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اوجعنسمگکعهگزحسنجگمسق سآتثبسازالیعتسپگنام بسفرعنساناثبستا ععسشکعوعتح‬
‫‪ -2‬هصررر سصرررن تجهعبسشرررکعوعتسنثمحرررالتسمنع ررر ستجعاررر‪،‬سن ررر ن سمرررناقمگاسقهررر س‬
‫اثاوررررۀسازالیررررعتستشررررکعوعتسایسانخ ثن ررررسعبسهع ررررعلا‪،‬سوررررمسا رررر سنثسام حعهررررعتس‬
‫ثجعا ‪ ،‬رررر ءسا رررر عن سایسصررررالوگ هعبستظگ رررر ب‪،‬سآیاثسستاذورررر سقنررررر ‪،‬سخشرررر ه س‬
‫ی گدسیهعبستسفرعنساناثبسسح‬
‫‪ -3‬ممنفررر ساو گررر‪،‬سمشررریوسنثتوبررررعو ستیاثتسا نلررر ثسنثوعفررر سشرررکعوعتستازالیرررعتس‬
‫ارررنابسمرررناقمگاسوررردسنثوعفر ر ستخ اهر ر بسآبسخگ ر ر سمحنمعهررردسایقعهر ر سو گ رررۀسمبرررعثی س‬
‫ی گدسفرعنساناثبسم کاساعش ح‬
‫‪ -4‬اوجررعنس گررر اسنثوعفرر سشررکعوعتستازالیررعتسایزنوررمسشرر عث س ررعبسمشرریوسز ثوکرردس‬
‫ص ابسشکعو سونن ساب س گر اسش ستم ک گاسآبسشنع عو سش سا اه ح‬
‫‪ -5‬ثئرررگرسو گ رررۀسصرررالوگ سناثنسارررعسنثیمگنرررۀسممنفررر سشیصررر سوررردسایسآبسشرررکعو س‬
‫صررر ثتس نف ررردستورررعسنثمررر ثنسآبسازرررالعستقررر نسناثنساررردسمناسقررر سذوصرررالزستیاثتس‬
‫زاثیسن ح‬
‫‪ -6‬ثئرررگرسو گ رررۀسمر ر سا اهر ر سمر ر اثنسمهررراسشرررکعوعتسثاسقهر ر سپگ گرررنبسشرررعم‪،‬سآقنر ر ابس‬
‫ق ررررعتسو گ رررۀسمبرررعثی سی گررردسفررررعنساناثبستورررعس ررراسشر ر ثابسمح رررنحسث برررنبستیاثتس‬
‫ه عو ساعسنثیمگندساص گاساایعذستشکعو سمنف عس نننح س‬

‫فصل ششم‬
‫احکام نهایی‬
‫بررسی فعالیت کمیتۀ ها‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫ش ر ثابسث بررنبستیاثتسصررالوگ سناثنساررعسنثیمگنرردسانث ر ستوص ر ساز گنررعبسایفمعلگ هررعبسو گ ررۀس‬
‫عبسم ظفسمن ث ساواسزنیالم ‪،‬ستم انو سآبسا ااگنسالیحساایعذستی سه عو ح س‬
‫مسؤولیت پوهنتونها‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫پ ن ههعستم رعتساحصگالتسیرعل سمک رفساهر سارعسارعسا ر عن سایساوراسزنیالم ر‪،‬ساردس رهاسخر وشس‬
‫نثارر تواستا بگررمسزنیالم رر‪،‬سان ررگاسثتاارر ساررعسمررناقمگاساجرر احسه رر ن سارررهگالتسالیحسثاساررنابس‬
‫مناقمگاسفنا اسه عون ح س‬

‫‪430‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مسؤولیت ریاست منابع بشری‬

‫مادۀ هجدهم‬
‫ثوع سمنعا ساشنبسمک فسا ساعساعسنثهلنناش سا گ سانلگاسثتاا ستیاثتسارعسمرناقمگا‪،‬سنثاشرکگ‪،‬س‬
‫آمنو سپوونیسثوع سنف نسمقعح‪،‬سار هعبسممگاسثاساوجعنستپنت دسم ثنسهلنسثاساه نسارهگ‪،‬س عینح س‬
‫س‬
‫مسؤولیت ریاستهای اطالعات‪ ،‬ارتباط عامه وتکنالوژی معلوماتی‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫ا نلرر ثسارررهگ‪،‬ستساررأمگاسشرر عفگ ساه ررنسنثوعفرر سازالیررعتستشررکعوعتسمررناقمگا‪،‬سثوع رر هعبس‬
‫اکنررعل ژبسمم مررعا ستازالیررعتستاثابررع سیعمررد‪،‬س گررر ساس ررن نسوررع سثاساررعسمگکررعهگزحس ررعن ستجعارر‪،‬س‬
‫ن ن سانابسمناقمگاسفنا اس عینح س‬
‫مادۀ بیستم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنث‪6‬سفصرر‪،‬ست‪20‬سمررعن ساناگر ستامر ایساأوگر سشر ثابسث بررنبستمنلر ثبسمقررعحستیاثتس‬
‫منی ساالقنام ساعش س‬
‫اعساه عذسآبس عونزنیالم ‪،‬س عسنثساواسیمگندسم غ سم س ننه ح‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪431‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪432‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست دفتر‬

‫طرزالعمل ایجاد و فعالیت کمیتۀ مبارزه علیه فساد اداری‬

‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬

‫‪433‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪434‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫هع رردسپگ ا ر سورردسی ر سالررنغاساهکشررع ستا ررمۀسفمعلگ هررعبستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسمنل ر ثس‬
‫ا بگمساوکرعحسجرعه بسا ع ر س‪،‬جرعه بساحصرگالتسیرعل سم کر ست رعونسجر اهگاسهعفرو ‪،‬سنثقهر سینضرۀس‬
‫خ معتساحصرگالتسیرعل سارعسوگ گر ‪،‬سممگرعثب‪،‬سم ر ایبستجعار‪،‬سن ر ن ‪،‬سپ ور رسهن رگاسفررعنساناثبس‬
‫ادساشرکع ستشرگ س رعبسمی رفسنامن گرنسمؤ ررعتساحصرگالتسیرعل سنتل ر ستخص صر سمر ساعشر سحس‬
‫م ررعامسا رر ا سا رر نااگببسم رر سمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبستامهرر اتستیاثتساحصررگالتسیررعل س‬
‫نثیمگنرردسامحررعبسفرررعنساناثبسنث گررر هعبسوررعثبسشررمبعت‪،‬ستاورر عبسمنوررزبستتالو رر ‪،‬سهگررعیس‬
‫ا ساعسا عمعتسالیحسنثخص سمقعا دساعسفرعنساناثبسص ثتس گننح س‬
‫م عامسمص اعتست ر عثیس رعسمناقر سذوصرالزس)سوعاگنرسدس حاحاسشر ثابسمح رنحستیورنابستشر ثابسیرعل س‬
‫وعو گ ر سجررعه بستمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبرسوک ر سایسشررگ س ررعبسمررؤانسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبس‬
‫اوجررعنسو گ ررۀس ررعبسمؤظررفسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسنثستیاثتس ررع‪،‬ساناثاتستمناق ر سینضرردسونن ر س‬
‫خ ر معتسیعمرردسم ر ساعش ر حساورراسامررنسم ر سا اه ر س ررنساناث سثاسجررعنثسس ررعینساررعسمناق ر ست گر ر اس ررعبس‬
‫ممررنتضسارردسفرررعنساناثبسثاسشنع ررعو ستاررعساح گرر‪،‬سمشرریوسمن قر ستی ر سثا سوعث ررعبسمنع ر سثاس‬
‫امگررگاستی ر سه عو ر حسایقعه ر سنو ررنسخگ ر سضررنتثبسپن اش ر دسم ر سشر نساررعسسزنیالم رر‪،‬سمشرریوس‬
‫زنیاوجعنستفمعلگ سو گ رۀسمؤظرفسمر ثنسهلرن‪،‬ساناگر ستسارنستفرمسآبسامر ثسمبرعثی سی گردسفررع سنساناثبس‬
‫ستی س نننح س‬ ‫عیمعه‬
‫ا بگررمساورراسزنیاالم رر‪،‬سم اه ر ستمح ر تو هعبسق ر بسفررناسثتبستاو ر عبسمنوررزبستتالو ر ستیاثتسثاس‬
‫ثفر سخ ا ر س ررعخ ستشررگ سمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسنثستیاثتساحصررگالتسیررعل سارردسوررکس گرر اس‬
‫مررنلاسورردسامهرر ستساثانرسجرر بستیاثتسثاسنثسامررنسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسم ب رر سثس ررعینسمبرر س‬
‫خ ا سش حس س‬

‫‪435‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‪:‬‬
‫مادۀ اول‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سانمبنرعبسهگعیمنر بس رعبسفر ثبستاعل مر‪،‬ستیاثتساحصرگالتسیرعل سمنحگرعسقرزتبسایس‬
‫ج ر ابساقنائگرردسورردسج وررعسم مه ر سارردسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسم ر ساعش ر ساناگ ر ستانلررگاس ننو ر س‬
‫ا حس‬
‫اهداف ‪:‬‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادسمنل ثهگ‪،‬سادسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا ‪:‬‬
‫‪ -1‬اش و سثته سمبرعثیرسسار سنثورغستیاثتساحصرگالتسیرعل ستههعن رعبسمرناب ساردسآبسی گردسپ ور رس‬
‫هن گاسفرعنساناثبح‬
‫‪ -2‬اوجررعنس گررر استمگکررعهگزحستاورر ‪،‬سفنا گررنستسافغعهررر عبسشرر سا نل ثمبررعثی سی گرردسفرررعنس‬
‫اناثبح‬
‫‪ -3‬اایررعذسارر ااگنسنفررعی سنثسمقعارر‪،‬سی امرر‪،‬سه رر ذبسفرررعنساناثبسنثههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل س‬
‫نتل ستخص ص حس س‬
‫‪ -4‬اوجررعنسهلررعحساحصررگالتسیررعل ساررعسوگ گ ر ‪،‬سجعارر‪،‬سن ر ن ستیررعثبسایس نه ر عسامص ر ستفنا گررنس‬
‫انابسم قعضگعبساحصگالتسیعل سادسم اث سمی فساحصگ سنثناخ‪،‬ستخعث سوش ثح س‬
‫اصطالحات‪:‬‬
‫مادۀ سوم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواسزنیالم ‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سمگکن ‪:‬‬
‫‪-1 -1‬کمیتۀ مؤظـف درسـطح وزارت‪:‬س انوگبر سایسثتئررعبساناثاتسمنورزبسوردسارعسهلرنسناشر س‬
‫ر ساشررکگ‪،‬ستیاثتسسارردسوکرراستیوررنساحصررگالتسیررعل سساح ر سهلررنسوک ر سایسممگنررعبساوجررعنس‬
‫مگ نننح س‬
‫‪ -2‬کمیتۀ مؤظـف درسـطح واحـدهای دومـی‪:‬سانوگبر سایسثتئررعبسپر نح س رعستورعسآمرنواس‬
‫شررمبعتستوررعسنوسعثا ن ر س ررعسم ر ساعش ر سورردساح ر سهلررنسوک ر سایسممررعتهگاسمؤ ررردساحصررگالتس‬
‫یعل سادسوکاسثئگرسمؤ رردساحصرگالتسیرعل ‪،‬ساردسمنلر ثساهررجعحسفمعلگر س رعبسمبرعثی سی گردس‬
‫فرعنساناثبسا ظگفسم س نننحس س‬
‫‪ -3‬گــزارش تحلیلــیس‪:‬ساجزورردستاح گرر‪،‬سمم مررعتسا ر سآم ر سپگنام ر بسمناق ر ستسوررعس گر ر اس‬
‫ررعبسوررعثبسممررنتضسارردسفرررسعنساناثبسنثتاورر سمنا زرردسمرر ساعشررن سورردسنث رر ستیاثتس‬
‫اعل ررگ دسثوع ر سا ررگشسناخ ر ست کررعثبسو گ ررۀسمؤظررفستنث ر سمؤ رررعتساحصررگالتس‬
‫یعل ساعل گ ۀسو گ ۀسمؤظفساناگ سم س نننح‬

‫‪436‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -4‬پــالن عمــل‪:‬سپررالبسوررعثبسو گ ررۀسمؤظررفسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسم ر ساعش ر سورردسانتو ر س‬

‫سنثسآبساتل و سان بسمگ نننح س‬ ‫زاثیساح گ ساناگ ستفمعلگ هعبسا ع‬
‫‪ -5‬گزارش ربع‪:‬س زاثشر سا ر سوردساردسشرک‪،‬سثار ستاثسایسا بگرمسپرالبسی ر‪،‬ساردسو گ رۀسمؤظرفس‬
‫اثاودسستام سایسا وگ سادسمناق سذوصالزسساوعلدسم سش نح‬
‫مادۀ چهارم‬
‫آمنو ر سوق ر ج سمنحگررعسمنش ر سو گ ررۀسمؤظررف‪،‬سام ر ثسمنا ر سارردسا یو ر ستاک گررنسمص ر اعتست ررعونس‬
‫ا نعنسث ن نبس مقعمرعتسذوصرالزسثاسنثیمگنردسمبرعثی سی گردسفررعنساناثبسانلرگاستی ر سمر سه عور حس‬
‫سمؤ رعتساحصگالتسیعل سممعتهگ س عبسمعل ستاناثبسنثیمگندساقناآتسم سه عون ح‬ ‫نث‬

‫فصل دوم‬
‫طرزایجاد وساختار تشکیالتی کمیتۀ موظف مبارزه علیه فساد اداری‬
‫مادۀ پنجم‬
‫ساشکگ‪،‬ساوجعنسم س نننح‬ ‫‪ -1‬و گ ۀس عبسمؤظفسنثمقنستیاثتستستاو س عبسنتم سآبسم عامس‬
‫‪ -2‬نو گ ۀسمؤظف‪،‬سناثابسثئگرسستسوکسمنش سا ن ستمر قالهدسفمعلگ سم سه عو ح س‬
‫مادۀ ششم‬
‫ق رعتسو گ ۀس عسمع اثستوعسم عامسادس او سثئگرسو گ ۀسنث ن عحسضنتثتسا تونسم س نننحس س‬
‫مادۀ هفتم‬
‫سو گ ۀسمک فسا ساع‪ :‬س‬ ‫منش‬
‫سآقن ابسق رعتسثاساناگ ستسادسآ ع سایضعبسو گ ۀستثئگرسو گ ۀسان عه ح‬ ‫‪-‬‬
‫پررالبسی رر‪،‬سمبررعثی سی گرردسفرررعنسساناثبسثاسام ر سایساأوگ ر سمناق ر سذوصررالز‪،‬سارردسا ررعحستاو ر عبس‬ ‫‪-‬‬
‫منوزبستستالو سایسآنث سو گ ۀسمؤظفساث ع سم سه عون ح‬
‫پالههعبسهلعثا سایسا بگمسپالبسی ‪،‬سثاساناگ ستسادسآ ع سمناق سذونا ساث ع سم سناثنح‬ ‫‪-‬‬
‫زاثیسایسا بگمسپالبسی ‪،‬سثاسایستاو س عبسشعم‪،‬ساشکگ‪،‬سم علبدستسآهناسا وگ سم سه عو ح‬ ‫‪-‬‬
‫انابس نستاو سمنورزبستستالو ر سورکسفعور‪،‬سق ا عهردساناگر ستفمعلگر س رعبساهجرعحسوعف ردسآههرعس‬ ‫‪-‬‬
‫ثاسنثآبسقعاجعسم سه عو ح‬
‫م علبررۀسمم مررعتسایستاورر س ررعبسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬ستیاثتسنثسخصرر ‪،‬سشررکعوعتستسازالیررعتس‬ ‫‪-‬‬
‫م ضررنثواسمررر قگاستغگنمر ر قگاسایسفرررعنساناثبستاثاورردسآبسارردسثئررگرسو گ ررۀسقه ر ساایررعذس‬
‫اصعمگاح‬
‫شنوکس عیبسمر نرسسپالبسی ‪،‬سمبعثی سی گدسفرعنساناثبستیاثتساعسقعممدسم ه ح‬ ‫‪-‬‬
‫یررالت سایمرر اثنسمنرر ث سنثسپررالبسی رر‪،،‬س ررعونسمرر اثنسممررنتضسارردسفرررعنساناثبسثاسامرر سایس‬ ‫‪-‬‬
‫شنع عو سنثا ع اساعسثئگرسو گ ۀسشعم‪،‬سآقن ابسق رعتسو گ ۀسم سه عو ح‬
‫نثخ ا ر سارردسشر ثابسمح ررنحسث بررنبستیاثتسنثسیمگنرردسشررعم‪،‬س ررعیبسم ضر یعتسمررناب سارردس‬ ‫‪-‬‬
‫مبعثی سی گدسفرعنساناثبسقه سثف سم اه ستوعلشس عح‬

‫‪437‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫نگهداری اسناد وارتباطات کمیتۀ مؤظف‬
‫مادۀ هشتم‬
‫و گ ۀسمؤظرفسمک رفساردساوجرعنس گرر اس ا رنعنسمرناب ساردسفمعلگ هرعبستیاثتستستاور س رعبسمرناب س‬
‫ارردسآبسنثسامررنسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسار ن سستسمگکررعهگزحسمنع ر سثاسنثسیمگنرردسو ررزستسه ه اشر س‬
‫ا نعنساوجعنسم سه عو ح س‬
‫مادۀ نهم‬
‫و گ ررۀسمؤظررفسمبررعثی سی گرردسفرررعنساناثبسمک ررفسا ر ساررعسثتاار سخر وشسثاساررعسههررعنس ررعبسمرررؤت س‬
‫تمصررنت ساررعسفرررعنسساناثبس)مناقرر سنتل رر ستغگررنسنتل رر رساررأمگاستقعو ررع ستیاثتسثاسنثامررنسمبررعثی س‬
‫ی گدسفرعنساناثبساعساثاودس زاثیس عبسنجگمستمم بنین ال ج سمشیوستسانقر دسه عو ح‬
‫س‬
‫فصل چهارم‬
‫احکام متفرقه‬
‫سمادۀ دهم‬
‫ایعزنسا بگرمساه رنساوراسزنیالم ر‪،‬ستاررنو سثتهر سمبرعثی سی گردسفررعنساناثبسنثستاور عبسمنورزبس‬
‫تسنتم ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سثوع ر سمح ررنحسمررعل ستاناثبستیاثتستق ر سممررگاسمررعل سثاس رردس‬
‫علدسنثهلنس گننح س‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫و گ ۀسمؤظرفسنثقهر سآشرنعو سمررؤلگاساناثاتسمنورزبستنتمر سارعسا رنعنسث ن ر نبسمبرعثی سی گردس‬
‫فرعنساناثبسین الضنتثتسا عمعتسالیحسثاسی سه عو ح س‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنثوهرعثسفصر‪،‬ستسنتاین سمرعن ساناگر ستامر سایساأوگر سشر ثابسث برنبستمنلر ثبسمقرعحس‬
‫مح ررنحستیاثتسهعفرروستاررعساه ررعذسآبس ررعونسزنیالم رر‪،‬س ررعستسث ن ر ن س ررعسنثساورراسیمگنرردسم غ ر سم ر س‬
‫ننه ح س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪438‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬

‫پالیسی تفتـیـش داخـلـی‬

‫س‬
‫س‬

‫‪439‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪440‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫انلگاسثته سس ا گشسایشگ رسفمعلگ سشمبعتسشعم‪،‬ساشکگ‪،‬ستیاثتسنثقه سوصر ساز گنرعبسایسا بگرمس‬
‫ستیاثتسثاسجرعنثسمر س‬ ‫ا نعنساقنگن س ت عونسممگعث عستامعمالتسوعواسنثس گر اسا گشسناخ ستاگاسال‬
‫عینساعسوعلشس عبسفناسثتسثاسمح تن‪،‬سثف ستسثورکسخ نسثاسوع شسن حسثوع سا رگشسناخ ر ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سمرؤت سستسمنق سا گشسونن سقه سافزاوشسم انو ‪،‬سم نور ‪،‬ساج صرعنو ‪،‬س رنجشس‬
‫اقناآتسنثساناانسممگعثس ع‪،‬ق گنبسایسا اتحسوعلشس عستسا بگمسج اهگاستسمقرنثس س رعبسسنتلر سق هر ثبس‬
‫ا الم سافغعهر عبسنثستیاثتساحصگالتسیعل ستس عونسایشس عبساواستیاثتسفمعلگ سم سه عو ح س‬
‫ا گشسام ثستسفمعلگ س عبسمی فسههعنس عبساح سا گشسقه سق سآتثبسمم معتسنجگرم‪،‬سمنع ر س‪،‬س‬
‫ش ع ستساقناآتسثتبسآبسادسمنل ثساهب نستسممگعثبس عیبسپنت دس عسص ثتسم س گننحساص ثتسی حسههعنس‬
‫عسناثابسا ا ‪،‬سوعلشس عستسخ ناتسخعص سم ساعشن سودسهگعیسا سمناق سذو خ‪،‬سقه سهعئ‪،‬سش بساردس‬
‫ا ا سامگگاسش ستسثف سوعلشس عساالیسه عون حساواسپعلگر ;سممگعثبسانابساهجعحسامر ثسا رگشسار ن ستس‬
‫ثوع سا گشسناخ سثاسنثساحقمسادسا ا ستسا نااگببساوراستیاثتسو رکسمر سه عور حساوراس رن سنثس‬
‫م عاق سادسج اهگا‪،‬سمقنثاتستسزنیالم ‪،‬س عبسنتل سق ه ثبسا الم سافغعهرر عبستسا ر ن ثنس رعبسارگاس‬
‫سا گشسناخ سا تواس ننو سا ح س‬ ‫ال‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪441‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫عمومیات‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫پعلگرر سثوع ر سا رگشسناخ ر ساررنسمبنر سمررعن س‪61‬سجرعه بساناث سامر ثسمررعل ستسمصرعث سیعمردسسنتلر س‬
‫ق ه ر ثبسا ررالم سافغعهر ر عب‪،‬سمقررنثرسا ررگشسناخ ر ‪،‬ساررعهلنسناش ر سسا ر ن ثنس ررعبساررگاسال ر س‬
‫ا گشسا تواس ننو سا ح س‬
‫اهداف س‬
‫مادۀ دوم‬
‫‪:‬س‬ ‫اواسپعلگر سادسمنل ثساعمگاسا ا سذو‪،‬سا تواس ننو سا‬
‫س‬ ‫‪1‬ح اهب نستساق و سش عفگ سنثسام ثساوعنمگکستسورعا‬
‫‪2‬ح افزاوشسم انو ستسم نو سنثساقناآت‬
‫‪3‬ح مبعثی ساعسفرعنساناثب‬
‫‪4‬ح نجشساقناآتسنثساناانسممگعثس عس‬
‫‪5‬ح ق س گنبسایسا اتحسوعلشس عسنثسفمعلگ س عبستیاثتساحصگالتسیعل‬
‫‪6‬ح و عظ سایسناثاو س عبستیاثتساحصگالتسیعل س)ناثاو س عبسیعمدر‬
‫ساحۀ تطبیق‬
‫مادۀ سوم‬
‫اواسپعلگر س اعالبسا عحساناثاتستسم رعتساحصگالتسیعل سایراسایسنتل ر ستسخص صر ‪،‬سشر عخعهدس رعبس‬
‫وعنثبسجعا‪،‬سا بگمسم ساعش حس‬
‫اصطالحات س‬
‫مادۀ چهارم‬
‫اص الوعتسذو‪،‬سنثاواس ن سم ع گاسآا سثاسافعن سم سه عو ‪:‬‬
‫‪ -1‬تفتیش داخلی‪ :‬س‬
‫سا گشسناخ سیبعثتسایسفمعلگ سمر ق‪،،‬ساگ ن ‪،‬س ف ن ‪،‬سم گقاسونن ستسمش ثا سا سودسادسمنل ثس‬
‫اهب نساقناآتستسو زسوگ گ ساناث ساهجعحسم سوعا ستساناث سثاسنثسهگ‪،‬ساردسا ر ا سشرعبسایسزنورمسافرزاوشس‬
‫اهب نستسم انو س گر اس عبسم ونو سخ ناتساو عل ‪،‬سون نت سناخ ستسوعو گ ساناثبساعسا ر عن سایس‬
‫شگ س عبس گر عاگکستسمنلاساثیوعا سو کسمگن عو ‪.‬‬
‫‪ -2‬تفتیش مالی‪:‬س س‬
‫یبعثتسایساقناآا سا ر سوردس اردسمنلر ثسوصر ساز گنرعبسایسصرح ‪،‬سا عمگر ‪،‬سمشرنتیگ س‪،‬ساج صرعنبس‬
‫ا نبستسجرعه ه سار نبسفمعلگر س رعستسممرعمالتسمرعل س‪،‬سمنع ر سار نبسون رنت س رعبسناخ ر سا ع ر ستس‬
‫اامسورعا اثبساهجعحسم سوعا ح س‬

‫‪442‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-3‬تفتیش از روند رسیدگی به شکایات‪:‬س س‬

‫یبعثتسایساقناآا سا سودسادسا ع سشکعو سشرعو ساحنورکسشر ساردسمنلر ثسسانث ر سهر اجوستسثفر س‬
‫وعلشۀ عستسپگنتبسایسممگعثس عسص ثتسم گننح‬
‫‪-1‬تفتیش تحصیلی (‪:)Education Auditing‬‬
‫آبساثیوعا ساقناآتساح سا گشستسوگ گ ساحصگ س‬ ‫یبعثت ای ساقناآتسمنلا ت اص ل مگبعش ود‬
‫ستیاثتساحصگالتسیعل سا ن ستسسم عامسممگعث عستسا ن ثنس عبسامگگاسش سص ثتسمگ گننح س‬ ‫نثس‬
‫‪-5‬ساستقاللیت )‪:(Independency‬‬
‫م شعبسثوع سا گشسناخ سنثساقناآتسخ وشسمر ق‪،‬سا ن ستظعوفسمح لۀسخ وشسثاسم رعامسممگرعثس‬
‫عبسامگگاسش ساشک‪،‬ساگ نفعهدساقناسم سه عون ح س‬
‫‪-6‬استقالل‪:‬‬
‫ثا اناب او عب آیاناهردس تظرعوفس‬ ‫ا گش ناخ‬ ‫ود ا اهعو فمعلگ‬ ‫یبعثتسا سایسیعثب ا نب ای شناو‬
‫منا زدسشعبساد خ ن م اه اینح س‬
‫تبصرۀ اول‪:‬س س‬
‫ا قال الیح اناب اقناب م ان مرؤت سو عب ا گش ناخ ‪ ،‬ثئگرسا گش ناخ‬ ‫اد منل ث ور‬
‫مر قگا ت ا تب مح تنو اد ث بنبساناث ستسم ونو اثش سآبس انخ ثناث م اعش ‪.‬س‬ ‫ای وم ن ن‬
‫‪-7‬بی طرفی‪:‬‬
‫ود اوا امکعب ثا اناب م شگا ناخ فنا ا م ون هس‬ ‫یبعثتسایسه ی ه نی ذ ن غگنسقعهب اثاهد ا‬
‫اعسا اهن تظعوف خ ن ثا ز ثب اهجعح ن ن ود اد ه گجد وعث خر نس ای رعنس ناشر دس ت یرعثبس ای ن هردس‬
‫مصعلحد نثسوگ گ وعثشعب اعشن ح س‬
‫تبصرۀ دوم‪:‬س س‬
‫ا زنف ‪،‬سم شعب ناخ ثا م زح م ه عو اع جضعتت مر ک خر وشس ثا نث ارعالانواسنثقردس ا گر س‬
‫جناثنان ت مرعو‪ ،‬نو ن ثا ان اوا جضعتت انقگ ه ن ‪.‬س س‬
‫تبصرۀ سوم‪:‬س س‬
‫ز ا گش ناخ ‪ ،‬تظعوفست اقناآتساعو سایسزن س‬ ‫ن هد نث ممنض اه و جناث نف ا ا سزنف نث‬
‫اناث ون نت ت م ونو ننن‪.‬‬
‫‪ -8‬مامور ضبط قضایی‪:‬‬
‫شیص سا سودسم عامساوکعحسجعه بسصالوگ سق سآتثبسنالو‪،‬ساابعتستسا ج ا سثاسنثسور تنساوکرعحس‬
‫جعه بسادسیه سناش دساعش ح‬
‫‪-9‬دستورالعمل سلوک اخالقی مفتشان) ‪:(Code Of Ethical conduct‬‬
‫ن ثالم ‪،‬س فساخالج سم شعبسنثسوقگق سامه ساخالج ستسمج یدسممگعث عو سا سودسانخر ثنستس‬
‫فسم شعبسثاسامگگاسم سه عو حستسوعسیبعثتسایسممگعث‪،‬سثتیستس فسسا سودساناث سایسا عحسوعثمن ابس‬
‫خ وشسنثسقنوعبساقناآتستظگ دسا ج سمگن عو ح س‬

‫‪443‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-10‬خطر )‪:(Risk‬‬
‫س‬ ‫نسیعم‪،‬ساعلق سودساعیعسهن گ بسادسا ا سا نااگبوکستیاثتساحصگالتسیعل ست رعسونههعنس رعبسمنار‬
‫تیاثتسس ننن‪،‬سخ نسهعمگ سمگش ن‪.‬‬
‫‪-11‬معیار های تفتیش‪:‬‬
‫س ج اهگا‪،‬سمقنثات‪،‬سپعلگر س ع‪،‬سمص ادس عبس)وعاگنۀسنتل ‪،‬سش ثابسیعل ساحصگالتسیرعل ‪،‬سشر ثابسث برنبس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل رسفگص دسو گ ۀسا گش تسزنیالم ر‪،‬س رعبسهعفرو سق هر ثبسسا رالم سافغعهرر عب‪،‬س‬
‫ساهر گ گ تسم شعبسناخ س)‪IIA‬ر‪،‬ساه عبستسآورعبس‪300‬سم ساعشن ح س‬ ‫ن ثنس عبساگاسال‬
‫‪ -12‬گزارش تفتیش‪:‬‬
‫یبرعثتس ای وررک ررن سو بر سا ر ستسه گجردسا ررگشسمر اثنسا رگشسا ر سم شرعبسا ر سورردسایس‬
‫زنومس ر دسمناا سادسمقعحسصعلحدستیاثتساحصگالتسیعل ستسو گ ۀسا گشسساثاودسمگ نننح س‬
‫‪-13‬یافته ها یا‪:Findings‬‬
‫سم شسقه سانآتثن س رعخ اسا ر ا سا رگشس‬ ‫سودسا‬ ‫وعف دس عسیبعثتسایسنثوعف س عبسمشیوسا‬
‫وص سمگ نننح س‬
‫‪-11‬نتیجه گیری )‪:( conclusion‬س س‬
‫سودسم شسایسوعف دس عبسا گشسمگن عو ح س‬ ‫ه گجدس گنبسیبعثتسایسانناش س عو سا‬
‫‪-11‬سفارش ها )‪:(Recommendations‬س س‬
‫سم شسنثسثاا دسادسا رعامساقرناآتس‬ ‫سودسا‬ ‫یبعثتسایسسوکس ر دساج امعتستوعساصالوعتساأنوب سا‬
‫اعسممگعثس عسسپگشنهعنسم نننح س‬

‫فصل دوم‬
‫وظایف وسطوح فعالیت های تفتیش داخلی س‬
‫مادۀ پنجم س‬
‫‪،‬سا گشسناخ سمک فسادساقرناستسساثاورۀسنتسهر عسفمعلگر سی ر سبس‬ ‫اعسنثسهلنناش سممگعثس عبساگاسال‬
‫ذو‪،‬سمگبعش ح س‬
‫‪ -1‬از گنعبسن س)وعو گ سجعه بر س‬
‫س یبعثتسایسا گشس ف ن ستسمر ق‪،‬سشر ا ستسا رنعنساردسمقصر ساثیورعا سایسمناور‪،‬سمر ونو سخ رناتس‬
‫او عل ‪،‬سون نت سناخ ستسوعو گ ساناث سمگبعش سودسه هدس عبسآبسیبعثتساهر سایسا رگشس رعبسمرعل ‪،‬س‬
‫ی گعا ‪،‬سثیعو سج اهگا‪،‬سامنگ س گر اسسمم معا ستساحصگ سودساواسفمعلگ س عساعساناگ سپرالبسسا رگشس‬
‫س زاثیسا رگشسپعورعبسمگعار ‪،‬سنثساوراس‬ ‫آغعیس‪،‬ساعسا عن سایسشگ س عستساکنگکس عبسا گشساقناستسا‬
‫پعلگر ساص الزسا گشسادسقعبساز گنعبسن سغنضساخوس نو سم ض عسادسوعثسانن سش سا ح‬
‫ثوع سا گشسناخ سفمعلگ س عبسذو‪،‬سثاسنثسیمگندبساز گنعبسن ساهجعحسمگ ‪ :‬س‬
‫سا عحسفمعلگ هعه س‬ ‫الف؛ اقنابساه اعسمی فسا گشهسا گشسمعل ‪،‬سثیعو سج اهگا‪،‬سی گعا ساحصگ ستسانث‬
‫ب؛اثیوعا سایسم انو س گر اسون نت سناخ ه س‬

‫‪444‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫؛ عثیسشگ س عبساق و سون نت سناخ ‪،‬سوعو گ ساناثبستسم ونو سخ ناتساو عل ه س‬

‫د؛سهلعثتستسپگ گنبسایسا بگمس عثیس عستساحقمسپگشنهعناتس زاثیس عبسا گشسناخ س‪ ،‬س‬
‫ا گشسناخ سمرؤتلگ ساقنابسا گشسمعل ‪،‬سثیعو سج اهگا‪،‬سی گرعا ‪،‬س گرر اسسمم مرعا ‪،‬ساحصرگ ‪،‬س‬
‫اثیوعا س گر اسم ونو سخ ناتساو عل ستسون نت سناخ ر س‪،‬ساثائردسپگشرنهعناتستسشرگ س رعبساق ور س‬
‫گر اسون نت سناخ سنثسم عاق ساعسج اهگاس‪،‬سمقنثاتسل او ستسپعلگر س عستسای عنسانسصرح ستسم اقگر س‬
‫مم معتسمعل ‪،‬سی گعا سثاسنثسا عحسایشس عبستیاثتساحصگالتسیعل سادسیه سناثنحس نعبسنثسو زستس‬
‫ه ه اثبسمنعا ستس عونسناثاو س عبسیعمدسنثستیاثتساحصگالتسیعل سانث ر ساردسی ر‪،‬سآتثن ستسایسا بگرمس‬
‫عثیس عسشعبساز گنعبسوعص‪،‬سم سه عو ح س‬
‫‪-2‬مشوره دهی س‬
‫ساناثاتستس‬ ‫م شعبسناخ سی معسیمعه سادسخ معتسمش ث سن سمبعنثتسم ستثیه سودسایسآههعسث ع‪،‬سا‬
‫مناق ساقعضعس ننن‪،‬سامعسمنحگعسم شسآههعسصالوگ ستسمرؤتلگ سا بگمسآبسثاسادسیه سه اثهر حسفمعلگر س‬
‫‪،‬ساح گ‪،‬س ع‪،‬ساثیوعا س عستس کعثبسارعس‬ ‫ستسوعسغگنسث‬ ‫عبسمش ث سن سمگ اه سشعم‪،‬سمش ث س عبسث‬
‫گأتس عبساثیوعا سونن سایسی گعتساعش ساعس عثیس عستسپگشنهعناتسخ وشسثاسنثسیمگندساثائدسه عون ح س‬
‫م شسنثساثاوۀسخ معتسمش ث سن سسایساو گع ستسنج سوعم‪،‬سوعثسم س گنه ساعسا قاللگ سا گشساحر س‬
‫ا سجناثسه نف دستساضعنسمنعف ساوجعنسه ننن‪،‬سلواسم شرعبسنثسمجرسعلرساقنائگر بساناثاتساحر سانث ر س‬
‫صنفعسمنحگعسمشع سونن ساش نافسونن سمگ اهن سالب دسنثسص ثا سودساواسامنسجبالسذثومدسهعمردسابسارعس‬
‫اوشعبسنثسمگعبس واش دسش نح س‬
‫م شعبسمگ اهن سوعننساش سمجعلرسایشس عبساح سا گشسثاسادسن سآتثه ساعسنثسیمگندسمش ث س رعبس‬
‫خ وشسثاساعسنثسهلنناش س گر اسون نت سناخ ‪،‬سم ونو سخ ناتساو عل ساثائدسناشر دستساردساناثاتستس‬
‫مناق ساح سا گشسا هگاسه عون سودسا گشسناخ ساعساش نافسخ وشسنثسونگاسمجرعلرسارنساصرعمگاس‬
‫اخوسش ستسوعسپعلگر س عبساوجعنسش سمهنسصح سه گ واثن‪،‬سنثسیرگاسورع سایسم شرعبسناخ ر ساه لرعثس‬
‫مگنتنساعسایسجضعتتس علاستسمر ک سنثسامگاس اوعتستسمش ث س عبساثائدسش سوعثس گنه ح س‬
‫سطوح تفتیش‬
‫ماده ششم‬
‫سطوح تفتیش‪:‬س س‬
‫سمگبعش سودسیبعثان سای‪:‬‬ ‫سا ع‬ ‫ا گشسناخ سناثابس دس‬
‫‪1‬ح سطح قانونیت س‬
‫ساا ائ ستساتل سا گشسیبعثتسایساثیوعا سو ه سا بگمسج اهگاستسمقنثات‪،‬سپعلگر س رعسس‪.‬سفرنامگاس‪.‬س‬
‫مص اعتست عونسا نعنسساقنگن سنثسفمعلگ س عبساوعنمگکستسممعمالتسمعل ‪،‬سوررعا ستساج صرعنبس‪،‬سمرر ک سس‬
‫تغگن سنثسینصدس عبسمنا سادسفمعلگ س عبسون نت ستسا گشسمگبعش ‪ .‬س‬
‫سطح معقولیت و اقتصادی بودن س‬ ‫‪2‬ح‬
‫رر سنتحسا ررگشسثاس رر سممق لگرر ستساج صررعنبسارر نبساشررکگ‪،‬سمگ رر سورردسشررعم‪،‬سپنت رردس‬
‫ا ررگشسا ر سحسیمعهگکرردسایس ر سات ساز گنررعبسوعصرر‪،‬س ننور ‪،‬سم شررعبسارردس ر سنتحسپنناخ ردستس‬

‫‪445‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫نثساورراسمنو رردسانث ر سمر سه عونر سورردسآوررعسفمعلگر س ررعبساهجررعحسشر رساناثاتساحر سانث ر سا ر ثس‬

‫ممق ستساج صعنبسص ثتس نف دسا سوعخگن؟ س‬
‫‪ .3‬سطح موثریت و تطبیق اهداف‬
‫سا گشسایسا گ سخعص سانخ ثناثسا ن ستسام سایسوص ساز گنعبسایس ر زسات ستسنتحساهجرعحس‬ ‫اواس‬
‫م سوعا حسم شعبسانث سم سه عون سودسآوعسممعمالتستسفمعلگ س عسادسز ثسم انسم عامسا ا سامگگاسشر س‬
‫نثسیمعبسممگاسآبسص ثتس نف دسوعسخگن؟ س‬
‫انواع تفتیش س‬
‫مادۀ هفتم س‬
‫ا ثسی حسهلنسادسمع گ ستظعوفسا گشسنثستیاثتساحصگالتسیعل سوهعثسه عسا گشستق نسناثن‪ :‬س‬
‫‪1‬ح تفتیش قسمی س‬
‫سایسوعث ع‪،‬سساقناآتساناث ستسوعسوکسم ض عسمشریوس‬ ‫ا گشسجر سیبعثتسایسا گش سا سودسوکسجر‬
‫سمنعا ساشنبستسوعسپنناخ سممعشعتسثوع سمعل حس س‬ ‫نثساناث سا گشسمگ ننن‪،‬سم السپنت دسا ی احسثوع‬
‫‪2‬ح تفتیش مقایسوی س‬
‫سفمعلگ س عستساقناآتسون ساث عبسمشیو‪،‬سآبس اس‬ ‫اواسا گشسنثسانخ سم اثنسادسمنل ثسمقعورۀسو ه‬
‫ایسم ض عسمشیوسص ثتسمگ گننح‬
‫‪ .3‬تفتیش کامل یا کمپلکس‬
‫سههعنس عبساح ساارنستیاثتساحصرگالتس‬ ‫یبعثتسایسا گش سا سودسا عحسفمعلگ س عبساناثاتساح سانث‬
‫یعل سثاساو اسمگن عو سح س‬
‫تفتیش فوق العاده‬ ‫‪.1‬‬
‫یبعثتسایسا گش سم ساعش سودسادسا ع س او سمقعمعتسصعلحدستیاثتساحصرگالتسیرعل سنثسورکسمر ثنس‬
‫مشیوسص ثتسم س گننح‬
‫طرزالعمل های تفتیش س‬
‫مادۀ هشتم س‬
‫سش ثابسث بنبستمقعحستیاثتساه سودسشگ س عستسزنوقدس عبسوعثبسم شس‬ ‫یبعثتسایسا نعنساینگک سمص‬
‫سم شرعبسمر س‬ ‫سآبساقناآتسادسشگ رستاو ستسپنت دس عبسمشیوسا‬ ‫ثاسامگگاستسمشیوسمگکن حس‬
‫اعش حس س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪446‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مراحل تفتیش س‬
‫مادۀ نهم‬
‫مناو‪،‬سا گشسنثان گنه رس‪24‬سمنو دسم ساعش سودسنثق ت سذو‪،‬سارجگ‪،‬س ننو ساه ‪ :‬س‬
‫فعالیت ها‬ ‫مراحل‬ ‫ش عث‬
‫ثوع سا گشسناخ سسوکساثیوعا سو سادسا ع سشعخوس عبسمشیوسخ نسس‬
‫ارزیابی خطر‬ ‫‪1‬‬
‫سم سآتثه ح‬ ‫‪،‬سمم معتسایسمقعمعتسصعلحدستس عوعتسجعا‪،‬سانث سا‬
‫ثوع سا گشسناخ سپالبس عالهدسخ وشسثاسادسا ع ساثیوعا سخ نساناگ س‬
‫پالن گذاری‬ ‫‪2‬‬
‫نان ستسادسمنل ثبسمقعحسمح نحستیاثتسم سث عهن ح‬
‫سودسوعتبسمم معتسو بسنامندسفمعلگ ‪،‬س‬ ‫سوکسمک سث‬ ‫گأتسم ظفسا‬
‫ا ا سا گشستسم شعبسم ظفسم ساعشن ‪،‬سادساناث ساح سانث سممنف سم س‬ ‫توظیف هیأت‬ ‫‪3‬‬
‫ش نح‬
‫گأتسم ظفسجب‪،‬سایس نسپالبسوعثبسثاودسشعم‪،‬سا ا ‪،‬سنامندسانث ‪،‬سیمعبستس‬ ‫منظوری پالن‬
‫‪4‬‬
‫منعا سم ساعش ‪،‬ساناگ ستسادساأوگ بستسمنل ثسثوع سا گشسناخ سم سث عه ح‬ ‫کاری هیأت‬
‫‪،‬سق رۀساا او سثاساشکگ‪،‬سم سن سودس‬ ‫وگاسث گ بس گأتسادساناثرساح سانث‬
‫م ض یعتسذو‪،‬سثاسنثسانسم س گنن‪:‬‬
‫‪1‬ح ممنف ساگاسا گشسادسمرؤتالبسمنق ساح سانث‬
‫‪2‬ح ا ضگحعتسنثسم ثنسپالبستسا ا سانث‬
‫‪3‬ح ا ضگحعتسنثسم ثنسمگ نتل ژبسا گشستسانث‬
‫‪4‬ح اعثو سم جمۀسخ اسانث‬
‫‪5‬ح اقعضعبس کعثبس عبسم اتحسث بنبسمنق سمنا زدسنثسقنوعبسانث‬ ‫جلسه ابتدائیه‬ ‫‪1‬‬
‫‪6‬ح امگگاسه عون رسایسزن سمنق ساح سانث سغنضساحعسثتبسم ض یعتستس‬
‫و‪،‬سممضالت‬
‫‪7‬ح اقعضعبساهگدسمکعبسمنع‬
‫‪8‬ح اقعضعبساهگدساقنع ستسضنتثوعتساناثبسنو نسغنضساقنابسانث‬
‫‪9‬ح م ض یعتسنو نوکدسمنا سادسانث ستسوعسغنضسهگ‪،‬سادسا ا سآبسالیحس‬
‫ناهر دسمگش ن س‬
‫سآتثنبسوکسنو ع س‬ ‫نثساواسایشسم شعبسمم معتسمناب سذو‪،‬سثاسایعزنسا‬
‫مشیوسایسی گعت‪/‬وعثس عسق سآتثبسمگکنن ح‬
‫‪1‬ح مم معتسایساناث ساح سانث‬
‫‪2‬ح زاثیس ع سجب‪،‬‬
‫سروی ابتدایی‬ ‫‪6‬‬
‫‪3‬ح قنوعبسهقشد‬
‫‪4‬ح وکسلگر‬
‫‪5‬ح مصعوبد‬
‫‪6‬ح ثتیساح گ س‬
‫‪،‬س‬ ‫م شس عخ عثسون نت سناخ ستسپنت دس عبسثاسودسارگعثستج س گنسا‬ ‫مرور ابتدایی‬
‫‪7‬‬
‫اثیوعا ‪/‬سمنتثسمگکن ح‬ ‫کنترول‬

‫‪447‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫یبعثتسایسزنزسا صگ سپنت گجنس عبسا گشسادسمنل ثسق سآتثب‪،‬ساجزود‪،‬س‬

‫اح گ‪،‬ستسنت گدسان بسمم معتسنثسقنوعبسوعثس عو بسمگبعش‬
‫‪1‬ح ینعتواسستسل‬
‫‪2‬ح ا اس‪،‬سه عسستسمنق ساح سانث‬
‫‪3‬ح یمعبسشنتعستسخ اسانث‬
‫پروگرام تفتیش‬ ‫‪8‬‬
‫‪4‬ح ش عث س واثبسپنت ناحسانث‬
‫‪5‬ح فمعلگ س عستسپنت گجن عستسا اساقناسونن سآبستسثو نهرساتثاکسوعثبس‬
‫ا عن سش‬
‫‪6‬ح لر سا نعنسم ثنسضنتثت‪،‬سفمعلگ س عبسجعا‪،‬ساقناستسار س عبسجعا‪،‬سا بگمس‬
‫نثسانث س‬
‫ا عن سه نبسایسثتیس عبسا گشس) ‪Audit Procedures‬سرسانابس‬ ‫‪-1‬‬
‫وکسانث سقعم ح س‬
‫اعیسنو س اامستسا نعن‬ ‫‪-2‬‬
‫اعینو سناثاو سم‬ ‫‪-3‬‬
‫مشع‬ ‫‪-4‬‬ ‫شروع کار‬
‫‪9‬‬
‫انث ستم ق نب‬ ‫‪-5‬‬ ‫ساحوی‬
‫‪-5‬ساگنتبس عیمعه‬ ‫‪-6‬‬
‫‪-6‬سمحع بدسنتاعث‬ ‫‪-7‬‬
‫‪-7‬ساقناو سنتساعث‬ ‫‪-8‬‬
‫ثتیساح گ س‬ ‫‪-9‬‬
‫س‪،‬سنج ستسصح سممعمالتسثاس‬ ‫نثساواسثتیس عسمم السون نت سناخ سی‬
‫انث سمگکن ح‬
‫آزمایش معامال‬
‫ر‪Tracing‬ثنوعا س) ‪‬‬ ‫‪10‬‬
‫(داد و ستد)‬
‫س) ‪‬‬ ‫ر‪Vouching‬از گنعبسن‬

‫اناثرساح سانث سم سا اه سوکساگنش‪/‬اصگنتسنث سثاسپگشنهعنسون ساعس‬ ‫مشوره و ارتباط‬

‫‪11‬‬
‫م شعبساه نواسثا سو‪،‬سم کاسوعف دس عسثاساشیگوسن ن ح س‬ ‫غیر رسمی‬

‫اتثاکسوعثبسانث سیبعثتسایساتثاج ساه سودسم شسآهناسقه ساقنابسآیمعوشرعت‪،‬س‬

‫پنت دس عستسپنت گجنس عبسا گشسانابسوعثسنثس عودسانث ساهگدسمگن عو ح س‬
‫‪1‬ح آیمعوشعتستسا بگمسپنت گجنس ع‬
‫‪2‬ح ا اسم ش‬ ‫اوراق کاری‬ ‫‪12‬‬
‫‪3‬ح ا اسمنق ساح سانث‬
‫‪4‬ح اعثو سانث‬
‫‪5‬ح ینعتواسآیمعوشعتستسار س عبسا عن سش س‬

‫‪448‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫گأتسم ظفسادسمنل ثسنج سنثسپنت دسوعثبستسوعف دسوکسمر ن س زاثیسثاسنثس‬

‫مسودۀ گزارش‬
‫عودساح سانث ساناگ سم سه عو ساعسنو ع ساناث ساح سانث سثاسهگزساعسخ نس‬ ‫‪13‬‬
‫بررسی‬
‫ناش دساعش ح‬
‫گأتسم ظفسمر ن س زاثیسثاساعساناثرساح سانث سشنوکس عخ دستسنثسم ثنس‬
‫وعف دس عساحعستسابعن سهلنسم سه عو حس)س عوعتسهعساماسودسم شعبساه و سم س‬ ‫مباحثه مسوده‬ ‫‪11‬‬
‫ش ه سایساواسمنو دسمر ن سم ساعش ر‬
‫اناثرساح سانث سفنص سپع سنانبسوعف دس عسثاسجب‪،‬سایسص تثس زاثیسههعو س‬
‫پاسخ مرجع‬
‫پگ اسمگکن ستس گأتسم ظفسم افق ستسی حسم افق ساناث ساح سانث سهرب سادس‬ ‫‪11‬‬
‫تحت بررسی‬
‫وعف دسانث سثاسمگ گننح‬
‫م شعبسایسثتوگۀس کرعثب‪،‬سانخر ثنس رع‪،‬سو ر ه ساثاورسۀسا رنعنسسایسث برنبستس‬
‫جلسۀ اختتامیه‬ ‫‪16‬‬
‫مرؤتالبسساناث ساح سانث ساظهعثساشکنستسج ثناه سم سه عو ح س‬
‫گأتسم ظفساعسا قدسادسمر نرس رزاثیستسپع ر ساناث ساحر سانث ر س رزاثیس‬
‫ههعو سثاساناگ ستسادسآمنو ساح گ‪،‬ستساثیوعا سغنضساح گر‪،‬ستساصرحگ س رزاثیس‬ ‫تحلیل گزارش‬ ‫‪17‬‬
‫اث ع سم سه عو ح س‬
‫آمنو ساح گ‪،‬ستساثیوعا سایسم امسا نبسوعف دس عستا نعنسو عو بساز گنعبسوعص‪،‬س‬
‫ه ن ستسنثسم ثنسوعم‪،‬سا نبستسوعسه اجصعتسآبسنثسخال سپنبسثتیساظهعثسهلنسمر س‬ ‫تأیید گزارش‬ ‫‪18‬‬
‫ه عو ح س‬
‫ام سایسوص ساز گنعبسآمنو ساح گ‪،‬ستساثیوعا سایسوعم‪،‬ستسنث ر سار نبسوعف ردس‬
‫ع‪،‬سسا نعنسو عو بستسم نع سا نبس عثیس عساعسوعف دس رعس رزاثیسههرعو سنثس‬ ‫گزارش نهایی‬ ‫‪19‬‬
‫خال س دسثتیساناگ ستسغنضساأوگ سادسثوع سا گشساثاودسم س نننح س‬
‫زاثیسههعو سام سایساأوگ سثوع سا گشسناخ ‪،‬سادسو گ ۀسانث ر ستسورعسمقرعحس‬
‫منظوری گزارش‬ ‫‪20‬‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سغنضسمنل ثبساث ع سم س نننح س‬
‫ام سایسمنل ثبس زاثی‪،‬ساص‪،‬س رزاثیسنثسنت رگۀسا رگشسو رز‪،‬سورکسورعپ س‬
‫زاثیسادساناثرساح سانث سادسمنل ثسا بگمس عثیس عستسوکسوعپ س رزاثیس‬ ‫تکثیر گزارش‬ ‫‪21‬‬
‫ادسآمنو سپگ گنبستسامقگ س زاثشعتسغنضسامقگ ستسپگ گنبساث ع سم س نننح س‬
‫فقرۀ ‪ 1‬مادۀ ‪ 111‬مقرره تنظیم امور مالی و مصارف عامه‪:‬‬
‫اناثرسا گشسش سمک فسا سنثسخال س‪15‬سثتیسایساعثو سنثوعف س زاثی‪،‬سپع س‬
‫ا أ حساعساج امعتساایعذسش سمبن سانسثف سه اجوسثاسادساناث سا گشسناخ ر ساثائردس‬ ‫تعقیب و‬
‫پیگیری سفارش ه عو ح س‬ ‫‪22‬‬
‫آمنو س پگ گنبستسامقگ س زاثشعتسادسا ع سپرالبستساتل ور س رعبسخ رنستساردس‬ ‫ها بررسی‬
‫منل ثسا بگمسنث س عثیس عسا گشسناخ ر ستساناث سیرعل سانث ر سمک رفس‬
‫ا سین ال ج س عثیس عسثاسامقگ ستسپگ گنبسه عو ح‬
‫منتثسپگ گنبساعسوکس زاثیسامقگب ‪/‬پگ گنبسخعا دسم سوعا سودسوعتبسلگر سایس‬
‫اج امعتس نف دسش سمنق سهرب سادسا بگرمس ر عثیس رعستسثفر سهر اجوسمر س‬
‫اعشن ح‬ ‫گزارش پیگیری‬ ‫‪23‬‬
‫وعف دس عبسا بگمسهش سهگزسنثساواس زاثیساعسخالصدسایسوعف رد‪،‬س ر عثیس گرأتس‬
‫جب ‪،‬ستضمگ سفم سانامدسثورکس عساناگ سم سش نح س‬

‫‪449‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ثوع سا گشسناخ سوکس زاثیسقعم سایسا عحسفمعلگ س عس)س زاثشرعت‪،‬سوعف ردس‬

‫عبسو گ ب‪،‬س ر عثیس رعسمر ان‪،‬سامر انسایرشس رعبسانث ر سشر ‪،‬سمج ر عس‬
‫گزارش ساالنه‬ ‫‪21‬‬
‫اعی ش ‪،‬ساهمکع سه اجصعتسون نت سناخ ‪،‬ساهکشع سثوع ستساثاقرعبسسظنفگر سس‬
‫وعثمن ابرسخ نساناگ ستسادسو گ ۀسانث س)تیونرساثاودسم سون ح س‬
‫س‬
‫سوابق و چالش ها س‬
‫مادۀ دهم س‬
‫ی حسم ق نو سپعلگر سنثسثوع سا گشسناخ ستیاثتساحصگالتسیرعل سورکسو بر نسنثسپنت ردس رعبس‬
‫ستساعیعس سننبسوعثسادسافنانسغگنسمر ک ستسغگنسم یصروس‬ ‫ا گش‪،‬سی حسا بگمس ن ثنس عبساگاسال‬
‫نثسفنقعحساعیعسوع شسم انو ستسم نو سنثسفمعلگ س رعستسیر حسن ر گعا ساردسا ر ا ستسمقعصر ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سم ساعش حسسس س‬
‫انررعانواسپعلگر ر سثوع ر سا ررگشسناخ ر سقه ر ساهب ر نسپنت رردس ررعبسا ررگشسنثستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل ستسههعنس عبسمنار سارنابسق ر گنبسایسار اتحسورعلشس رع‪،‬س رنجشساقرناآتسنثساناارنسممگرعثس رعسس‬
‫‪،‬اهبر نسشر عفگ ‪،‬سافررزاوشسم انور ستسم نور ستسهعورر‪،‬سشر بسارردسا ر ا ستسمقعصر ستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل سادسم ی نسممگند‪،‬سا تواس ننو سا ح س‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫اجراآت مسلکی‪ ،‬اوصاف‪ ،‬تفتیش‬
‫اصل بی طرفی س‬
‫مادۀ یازدهم‪ :‬س‬
‫ثوع سا رگشسناخ ر سنثساقرناآتسخر نسمرر ق‪،‬ستساگ رن سار ن ستساقرناآتسسا رعحساناثاتساحر ساارنس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سثاسم عامسممگعثس عسانث سمگن عو حس‬
‫شایسته ساالری س‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫‪،‬سایصرروستساحصررگالتس‬ ‫ا ررعحسوعثمن ر ابسثوع ر سا ررگشسناخ ر سارردسا ررع سثجعا ر سآیان‪،‬شعور ر‬
‫مناب سنثساواسههعنسا ی احسمگ نننح‬
‫ارتقای ظرفیت س‬
‫مادۀ سیزدهم س‬
‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر ساررالیسم ر سه عو ر ساررعسم شررعبسثوع ر سا ررگشسناخ ر ستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل سو ساج‪،‬س‪40‬س عی سز سوکس ع سنثسو ث س عبساثاقعبسظنفگ ساش نافسه عون ح س‬

‫‪450‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫پروسۀ استخدام مفتشان س‬

‫مادۀ چهاردهم‬
‫الررفحسثئررگرسا ررگشسناخ ر سهگعیمن ر بس ررعستسو ب ر نب ررعبساشررکگ‪،‬سثاساررعسثوع ر سمنررعا ساشررنبس‬
‫شررنوکس ررعخ دستسثوع رر سمنررعا ساشررنبستیاثتساحصررگالتسیررعل سوررر سم ررعنسا ررنعنساقنگنرر س‬
‫نثیمگندساو سا قدست کعثبسم سه عو حسس س‬
‫حسهررعمزنابسشررعم‪،‬سشررعثتسلگررر ساعورر ساشرریع سصررعنکسارر ن ستس رر ءسپگشررگندستس ررعاقدسقنمرر س‬
‫ه اش دساعشن حس س‬
‫حس اسوعه و ابساعو سم عامسممگعثس عبسمشیوسش سنثسجعه بسوعثونعبسخ معتسم ک ساعش حس س‬
‫نحسم شعبساعو سا عحسشناو سجعه بسوعثونعبسخ معتسم ک سثاسناش دساعشن ح س‬
‫مدت کار مفتش س‬
‫مادۀ پانزدهم س‬
‫الفحسانابسم تساو رعبستظگ ردسم ر شسنثسثوع ر سا رگشسناخ ر سمحر تن سیمرعه ساردسقرزسایسمر اثنس‬
‫پگشساگن سش سنثسجعه بسوعثونعبسخ معتسم ک ستق نسه اثنحس س‬
‫حسامگاسنتاعث سستساه کعفسم شعبسا تبسم افقدسثئگرسا گشسناخ سص ثتس نف دسه گ اه ح‬
‫وظایف ومکلفیتهای مفتشان درهنگام تفتیش س‬
‫مادۀ شانزد هم س‬
‫ا ررگشسم ررعامسپررالبسمنلر ثسشر سا ر سآمررنواستسثئررگرسا ررگشسناخ ر ساقررناءسمر ررنننستس‬ ‫‪1‬ح‬
‫پالبسا گشسادسصر ثتست رگ سنثسارنس گنهر سا ر نااببس رع‪،‬سا ر ا ‪،‬سیمعهبنر ب‪،‬سه یگر سا رگشس‬
‫تسانوگ ساگاسا گشسم اعش ح س‬
‫م شررعبسجرر اهگا‪،‬سفررنامگا‪،‬سمقررنثات‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررع‪،‬سلرر او ‪،‬سمصرر اعتستسفگصرر دس ررعبسوعاگنررد‪،‬س‬ ‫‪2‬ح‬
‫ش ثابسمح نحسث بنبستسفگص دسو گ ۀسا گشسثاسمالفسی ‪،‬سخ وشسجناثم سن ن ح س‬
‫م شعبسصالوگ سناثه سادسا عحسا نعنستسم اثفساناثاتساح ساانستیاثتساحصرگالتسیرعل سن ن ر س‬ ‫‪3‬ح‬
‫ناش دستسمم معتساص‪،‬ستسوعسوعپ سا نعنسمنا سثاسایسا عحساناثاتساح سا گشسنثوعف سه عون ح س‬
‫م شررعبسقه ر سا صررگ‪،‬ستساأوگ ر سمم مررعت‪،‬سمرر سا اهن ر سنثسص ر ثتسضررنتثتسارردساعهررکستس ررعونس‬ ‫‪4‬ح‬
‫مناق سذونا سمناقمدسه عون هساعساقناآتسشعبسثاسادسشک‪،‬سمقعور بساهجعحسن ن ح س‬
‫م شعبسناخ سصالوگ سناثه ساعسپ سهق سثتبسن ‪،‬سذخعونسنثس اح‪،‬سناثاو س عبساعا ‪،‬سناثاو عبس‬ ‫‪5‬ح‬
‫نو نس گع ستسغگنس گع سمنا ساردستیاثتستسا رنعنسمنا زردسثاسا رگشسه عونر هسا رنساوجرع سه عور س‬
‫م ش عبسم ا اهن سثتبسا نعنسثاسامضعءستسهشعه سه عون حس گفستسااعکسذخعون‪،‬سوعسم جمگ س عبسنو رنسثاس‬
‫ودسناثاو س عبسیعمدسنثسآبسه ه اثبسم سش ه حسسم شعبساعسم تسممگندسوردسهگرعیسا ر سمهرنستسالفس‬
‫ه عون ح س‬
‫ن ررع سههررعنساح ر سا ررگشس کررعثبسهن عون ر سم ش ر عبسناخ ر سنثسا ررنعستج ر سم ض ر عسثاسارردس‬ ‫‪6‬ح‬
‫شررک‪،‬ساحنوررنبسوررعسایسزنوررمست ررعو‪،‬ساکنررعل ژوک سورردسااررنسایسخر نساررنسقررعبسا ررواثن‪،‬سساررعسثئررگرس‬
‫ا گشسناخ ستسثأ ساناث ساح سا گشسنثسقنوعبسم س واثنح س‬

‫‪451‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سم شعبسصرالوگ سناثهر هسوردسمر اثنس‬ ‫‪7‬ح نثسص ثتسی حساقناآتستس کعثبسادسم ج سههعنساح سانث‬
‫اعنوب سثاادسمقعحسمح نحستیاثتسپگشنهعنسه کعون ح س‬
‫‪8‬ح م شعبسناخ ر سمر سا اهنر سو ر ساناثاتستسجضرعوعو سثاسوردسشرعم‪،‬سپرالبس رعالهدسا رگشسناخ سر س‬
‫هبعشن سهگزسا شسه عونر ساوراس هردسا رگشسیمرعه ساقرناءسمر س رنننسوردسم ر شسجضرگدسخرال س‬
‫اصر ستسممگررعثس ررعسثاسمشررع سه عونر ستسم ضر عسثاساررعسثئررگرسا ررگشسنثسمگررعبس واشر دستزبررمس‬
‫او سثئگرسا گشساقناآتسه عون حس س‬
‫‪9‬ح اشیگوسو ه سا عن سذخعونسم ق ن سادسمنل ثساثاقعبسم انسفمعلگ عبسمناق ساح سا گشح‬
‫ب رعستساخر ال ستس‬‫‪10‬ح اانایسهلنسنثسمر ثنسی ر‪،‬ستسشرناو سوردساعیرعسا قر نسآمر بسضرعومعت‪،‬سو بر ن س‬
‫اثائدسپشنهعنسمشیوسنثسم ثنسمر تنس عخ استسق س گنبسایس ؤا عن سناثاو عبسیعمدح س‬
‫‪11‬ح م شعبسنثساناانساا کعثات‪،‬سه سآتثوهعستساقناآتسنث ر ستسصرعنجعهدسبسشرعبسایسقعهر سثوع ر ستسمقرعحس‬
‫تیاثتسانتفمسا نعنساقنگن سم ثنساق ونسجناثسم س گنه ح س‬
‫مسؤولیت های مفتشان س‬
‫مادۀ هفده هم س‬
‫م شعبسنثسجضگدسو سوردسا ظگرفسمر س ننهر سایراسایساونکردساناثبساعشر سورعسقزاور ‪،‬سنثساناارنس‬ ‫‪1‬ح‬
‫جضگۀسا ظگرفسشر سمررؤتلگ سناشر دستس رنسمنقر ستشریوساحر سا رگشسمررؤت سا ر س‬
‫نثساناانسآبسپع ی ساعش ح س‬
‫م شعبسودسجضعوعبسڅارنوالیسادسآب عس سنن سم ش ن‪،‬سم ظفساه ساعسادستج ستسیمعبسممگاسآبسثاس‬ ‫‪2‬ح‬
‫اک گ‪،‬سه ن ستسقه سامقگ سی ل سادسمناق سذونا ساث ع سه عون ‪،‬سنثسغگنسآبسمرؤتلگ سار تیس‬
‫شیوسم شسم ساعش ح س‬
‫و ررعبسوقررعومسا ر سم شررعبسمرررؤتلگ سثاسنثسپر سناشر دسنثسصر ثتساابررعتسارردسههعن ررعبس‬ ‫‪3‬ح‬
‫ی ل سممنف سم ننه ح س‬
‫ررنسم رر شسورردس رردس ررع سجبرر‪،‬سایساقررنثیسنثسثوع رر سا ررگشسناخ رر ‪،‬سنثساناث ساحرر س‬ ‫‪4‬ح‬
‫ا ررگشساو ررعبستظگ رردسه ر ن ستسوررعسارردسهح ر بسایساهحررعسآهجررعسیض ر و سناش ر دساعش ر ‪،‬سغررنضس‬
‫انث سا ظگفسش سه ر س ا اهر حسنثسصر ثا سوردسا ظگرفس رنننساعور سجضرگدسثاساردس ر ساناث س‬
‫ث عه ستسث عسایسانث سآبساناث سنتثبسه عو ح س‬
‫ررگ سم ر شسنت ررع سم رر ال سه ر سا اه ر سوررکساناث سثاساحرر سا ررگشسجررناثسن ر هسم ررنسایس‬ ‫‪5‬ح‬
‫قعه سثئگرسا گشسناخ سز ثسنو نساص گاساایعذس نننح س‬
‫نثسصرر ثا سورردسنثساناثرساحرر سا ررگشسوکرر سایساجررعث سنثقرردسات ‪،‬سنتحستس رر حسم شررعبس‬ ‫‪6‬ح‬
‫او عبستظگ دسه عون س نسم شسمک فسا سورگاسممنفر ساردسمرعسفر کسخر نسجضرگدسثاسارنسمرالس‬
‫عین‪،‬سنثسغگنسآبسو عبسم ض عساعیعساأنو سم نننح س‬
‫م شعبسناخ سنثسقنورعبسا رگشسثاقر ساردسوشرفسفمعلگر س رعبسغگرنسجرعه ه سایس رگ س هردس‬ ‫‪7‬ح‬
‫اررالیسنثوررغسه ثیو ر سسا ررنسخررال ستثیب ررعبسثاسوشررفسم ر ه عون ر سین ر ال ج سا صررگالسارردس‬
‫ثئگرسا گشسناخ سازالعسن ن ح س‬

‫‪452‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫م شررعبس ررزاثیسانث ر سشررعبسثاسوررگاسانث ر سنثساناثرساحر سانث ر ساک گرر‪،‬سه ر ن ستسنثس‬ ‫‪8‬ح‬

‫ق رررۀسههررعئ سوعف رردس ررعبسشررعبسثاساررعساناثرساح ر سانث ر سشررنوکس ررعخ دستساأوگ ر بسثأ س‬
‫اناث ساح سانث سثاسنثس زاثیسشعبسم گنه ح س‬
‫م ش عبسادستجر ستسیمرعبسممرگاسوردسنثسپرالبسشرعبسامگرگاس ننور سانث ر سسشرعبسثاساک گر‪،‬س‬ ‫‪9‬ح‬
‫ه ن ستسنثسوعالتسخع سا نسهگرعیساردسا ور سیمرعبساعشر س ردسثتیسجبر‪،‬سم ضر عسثاسث ر عساردس‬
‫اناث سشررنوکس ررعخ دستسخ ا ررعبسا و ر سیمررعبسمر س ننهر سنثسغگررنسآبسنثسجبررع سضررگععستج ر س‬
‫م اثنساأنوب ساعالبسشعبسای ع سخ ا سش ح س‬
‫م شعبسم ض یعا سثاسوردسارنابسا رگشسآونر سمهراسپن اشر دسمر سشر ه ‪،‬سسفهن ر سه ر ن ستس‬ ‫‪10‬ح‬
‫انابسغن س عیبسوکسلر سام سایسامضعءسثئگرس گأتسادساناث ساق واسم ه عو ح س‬
‫م شعبسخ رناتساو رعل ستسذاار سنثساناث ساحر سا رگشسثاسارعسنثقردسانر بسا نر ‪،‬سم ر س‬ ‫‪11‬ح‬
‫تسپعواسفهن سه ن ستسام سایسامضعءسثئگرس گأتسادساناث ساق واسم ه عو ح س‬
‫ررگ سوررکسایسایضررعبسا ررسگشسناخ رر سه رر سا اهنرر سارردسوگررعس گررأتسخنورر اثب‪،‬س گررأتس‬ ‫‪12‬ح‬
‫م ق نبساخن ع ستوعس گ سوکسایسو گ ۀ عبساقناو ساو عبستظگ دسه عون حس س‬
‫نج سنثسوعث‪،‬سقزءسالون کساقناآتسم شعبسش نن سش ستسنثسص ثتسی حسنجر سنثسامر ثسمح لردس‬ ‫‪13‬ح‬
‫انابساعثسات سایسقعه سثوع سادسآب عسا هگا‪،‬سانابساعثسنتحسا صرگدستسنثسصر ثتساکرناثسمؤور اتس‬
‫اأنوب سش و انبسادسپگشنهعنسثوع ستساأوگ سمقعحستیاثتسادسآب عسای ع سم نننح س‬
‫ثئگرساگاسا گشسمرؤتلگ سناثنسایسا عحسایضعبساگاسهلعثتسه ن سوعث عسثاساهررجعحسایشرگ ستس‬ ‫‪14‬ح‬
‫اقناآتسایضعبساگاسثاسون نت ستسث ن عو سه عو ح س‬
‫نسم شسمک فسا ر سالر سا بگرمسوعمر‪،‬س ر عثیس رعسشرعبسم ضر عسثاسپگ گرنبسه ر ن ستسایس‬ ‫‪15‬ح‬
‫احقمسآبساز گنعبسوعص‪،‬سه عو ح س‬
‫م شعبسمک فساه سنثسظن سوکس دس زاثیسشعبسثاسادسثوع ساق واسه عون ح س‬ ‫‪16‬ح‬
‫اصولی که مفتشین حین انجام وظیفه درنظرداشته باشند‪ .‬س‬
‫مادۀ هجدهم س‬
‫م شساعو سنث ن عحساقنابستظگ دسناثابساتصع سذو‪،‬ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اصل استقاللیت‪:‬س‬
‫م شسنثساقناآتسخ وشسا قال سوعم‪،‬سناش دستس گ سمقعح‪،‬سمنق ستسوعسشیص سومستسصرالوگ سای رع س‬
‫ه ذساعالبسم شسثاسه اثنحس‬
‫‪ -2‬اصل بیطرفی‪:‬‬
‫یبعثتسایسامه سم شسادستظگ ۀسم ساعش ‪،‬ساعسقه ساثاوۀسمم معتسنجگمستسمر ن ساج صرعنبستسمرر ک سثاس‬
‫اثاودسه عو هسادسشک سودس گبس هدسیالومسشیص سشعبسثاسنخگ‪،‬سهرعخ دستسنوعثساضعنسمنعف سه ننهر ساردس‬
‫توب سم اثنسذو‪،‬سثاسق اسم هلنناش دساعشن ‪:‬‬
‫‪1‬ح م شعبسنثس گ هدسفمعلگ سوعسثاا ردسور سساشر نافسهردسمر ستثیهر سسوردس رب سم رعانسشر بستس‬
‫وعساص ثسادسم رعانسشر بساثیورعا سثاسنثسارنسناشر دساعشر حساوراسمشرعثو سشرعم‪،‬سآهمر سفمعلگر سس‬
‫عسوعسثتاا سمگبعشن سودسم کاساعسمنعف سههعنسنثساضعنستاج س ننه ح‬

‫‪453‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ح م شرعبسس ررگ سوگررزبسثاسجبر سه ر سه عونر سسورردس ررب سم رعانسشر بستسوررعسنثسممررنضسم ررعانس‬
‫ش بسآبس عسثاسجناثسنان ستسجضعتتسمر ک سشعبسثاسخ شدسناثسه عو ح‬
‫‪3‬ح م شعبسا عحسوقعومسثاسانمالسه ن ستسنثسم ثنسآبسآ ع سوعص‪،‬سم سون هسیوناسنثسصر ثتسارنمالس‬
‫هکننبسآب‪،‬سم کاس ب ساحنوفسجضگدس ننو ستس ب ساهحنافعتسنثساهگۀس زاثیسم س نننحس‬
‫‪-3‬اصل صداقت‬
‫م شعبسایسا عنرساثییس عبسمر ک سقه سارسأمگاسمنرعف سشیصر سام نرععستثیور ستستظرعوفس‬ ‫‪1‬ح‬
‫مر ک سثاسنثسم عاق ساعسج اهگاسمنا زدساهجعحسم سن ن ح‬
‫م شعبساعو سا عحساقناآتسشعبسثاساعسص اج ‪،‬سپش سوعثستساالیسخر سهعپوونساعسورسمرؤتلگ س‬ ‫‪2‬ح‬
‫ام بساهجعحسن ن ح‬
‫م شعبسا عحسممگعثس عسثاسسم هلنسناش دساعشن ستسازالیعتسثاسنثسم عاق ساعساه لرعثاتسممگرعثس رعسستس‬ ‫‪3‬ح‬
‫مر کسافشعسه عون ح‬
‫م شعبس گ س ع س آ ع عهدسفمعلگ سغگنسجعه ه سثاساهجعحسه ان ستسورعسنثسفمعلگر س رعبساشر نافسه ر س‬ ‫‪4‬ح‬
‫تثیه سودسادسای بعثاناث ستسوعسمر کسا گشسل دستاثنسه عو حس‬
‫م شعبساعو سنثساناانسا ا سمشنتعستساخالج ساث س واش دستسنثسمبعنثتسادسآههعسهقشسارعثیسثاساو رعس‬ ‫‪5‬ح‬
‫ه عو حس‬
‫‪-1‬اصل محرمیت‬
‫سآم سنثسقنوعبستظعوفسخ وشسمح ع ساعشن ح‬ ‫‪1‬ح م شعبساعو سنثسا عن ستسو زسازالیعتسا‬
‫‪2‬ح م شررعبسه ر سا اهن ر سایسازالیررعا سورردسایررعزنساررنآتثن سش ر بسا ر ا سجررعه بسا ر سآم ر س‬
‫انابسن سوعا سادسمنعف سشیص سخ وشسا عن سه عون ح س‬

‫فصل چهارم‬
‫پالنگذاری و نوعیت تفتیش س‬
‫س‬ ‫نوبت تفتیش‬
‫مادۀ نزدهم‬
‫نثسص ثتسامکعبسثوع سا گشسناخ سا عحسایشس عبستیاثتساحصگالتسیعل سثاسنث ع سورکسارعثسستسنثس‬
‫ص ثتسلزتحسادسا ع سخ نسم ثنسا گشسجناثسمگ ح‬
‫تفتیش غیر پالنی س‬
‫مادۀ بیستم س‬
‫ثوع سا گشسناخ سم ظفسا ساعسم ض یعتسمناب سادسمم مرعت‪،‬سشرکعوعتستاصر دسستساتامرنسمقعمرعتس‬
‫صعلحدسثاسادسز ثسف کسالمعن سا گشسه عو ح‬

‫‪454‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تفتیش پالنی‬
‫مادۀ بیست ویکم س‬
‫سا گشسناخ سایشس عبستیاثتساحصگالتسیعل سثاسم عامسپالبستسممگعثس عسا گشسمر س‬ ‫م شعبسثوع‬
‫ه عون حس‬
‫تفتیش حقیقت یابی س‬
‫مادۀ بیست و دوم س‬
‫ثوع سا گشسناخ سا ثسآه ‪،‬سجضعوعبسخع سثاسادسا رع ساتامرنسسمقرعحستیاثتساحصرگالتسیرعل ستساردس‬
‫ا ع سشکعوعتستاص دسایسمناق سمی ف‪،‬سا گشسم سه عو حس‬
‫تفتیش قضایای تزویر و تقلب س‬
‫مادۀ بیست و سوم س‬
‫ثوع سا گشسناخ سنثسص ثتسوشفساق ستسازتونسم ض عسثاسمر ن س عیبسه ن ستسنثسص ثا سودسادس‬
‫ه گجدسان سودسمرألدسصبغدسفرعن‪،‬ساق ستسقنعو سثاسناثنسام سایساخوس او سمقرعحستیاثتسسآهرناسایزنورمس‬
‫ر دسمناا سسادسمناق سی ل ستجضعو ساث ع سمگن عو حسس س‬
‫گزارش تفتیش س‬
‫مادۀ بیست و چهارم س‬
‫ثوع سا گشسناخ س زاثشعتسخ وشسثاسادسا ع ستاجمگ س عسادسشک‪،‬سمر ق‪،‬ستسا سزنفعهدساناگ سم س‬
‫ه عو ح س‬

‫فصل پنجم‬
‫ارایه‪،‬کنترول کیفیت‪،‬تعقیب وپیگیری گزارشات‬
‫تأیید یا رد گزارش س‬
‫مادۀ بیست وپنجم‬
‫ثوع سا گشسناخ سقه ساز گنرعبسسایوگ گر ‪،‬س زاثشرعتسا رعحسم شرعبسس)سم شرعبسمرعل ستساناثب‪،‬س‬
‫م شعبساکن ل ق سمم معا ‪،‬سا گشسی کنن‪،‬سامقگ ستسپگ گنبستسوشفستسانث ر ساق ر رسسثاساصرحگ سس‬
‫اثیوعا ‪،‬سمنتثستساأوگ ستسوعسثنسم سه عو ح س‬
‫جامع بودن گزارش س‬
‫مادۀ بیست و ششم س‬
‫زاثشعتسم شعبساعو سای سایسممگعثس عب‪،‬سا اساناث ستسافنانسای ر سوننر سایسممگرعثس رعسثاس رنا سارعس‬
‫عثیس عسمبن سانسو‪،‬سمشکالتسمشیوسه عون حس س‬
‫تعقیب و پیگیری گزارش س‬
‫مادۀ بیست و هفتم‬
‫ثوع سا گشسناخ سقه سا بگمس عثیس عستسوعف دس عبسخ وشسم ض عسثاسال سو‪،‬سمشک‪،‬سامقگ ستس‬
‫پگ گنبسم سه عو ح‬

‫‪455‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تحلیل گزارش س‬
‫مادۀ بیست وهشتم س‬
‫آمنو ساح گ‪،‬س زاثشعتسا ز گنعبسوعص‪،‬سمگکن سودس زاثیسم شعبسناخ سوعم‪،،‬سنث ر ستسمرناب ساردس‬
‫ا ا سا گشسا ن ستسوعف دس عبسم شرعبسا رنعنسو رعو بسورعف ‪،‬سجعار‪،‬سااکرع‪،‬سمرناب ستسم گر سثاسناثاستس‬
‫عثیس عسم شعبسنثسم عاق سادسج اهگا‪،‬سمقنثاتستسزنیالم ‪،‬س عبسهعفو سص ثتس نف دسا ح س‬
‫فارمت گزارش س‬
‫مادۀ بیست ونهم‬
‫ا عحس زاثشعتساعو سم عامسفعثم سممگعثبسودسز سزنیالم ‪،‬س عبسا گشساهگردسمگ رننن‪،‬سآمرعن ستساثاوردس‬
‫نننحس س‬
‫س‬
‫فصل ششم‬
‫ساختار‪،‬صالحیت و مسؤولیت های ریاست تفتیش داخلی‬
‫ساختار تحشکیالتی‬
‫مادۀ سی و م‬
‫سا گشسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل سجناثسذو‪،‬سمگبعش ‪:‬س‬ ‫عخ عثسثوع‬

‫‪456‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫ساختار تشکیل ریاست تفتیش داخلی ‪ -‬وزارت تحصیالت عالی سال‪1399 -‬‬ ‫س‬

‫ریاست‬
‫تفتیش داخلی‬

‫بست (‪)2‬‬
‫مدیر اجرائیه‬
‫بست (‪)1‬‬

‫س‬
‫س‬
‫آمنو ستسا گشس‬ ‫آمنو سامقگ ستس‬ ‫آمنو ساح گ‪،‬س‬ ‫م ونو سی م س‬ ‫آمنو سا گش س‬ ‫آمنو سا گشسثیعو س‬
‫انث ساق‬ ‫پگ گنبس زاثشعت‬ ‫زاثشعت‬ ‫ا گشساکنعل ژبس‬ ‫سا گشسی کنن‬ ‫ج اهگا‪،‬سمعل ستساناثب‬
‫م سارشساس)‪3‬رس س‬
‫گشستس‬ ‫سار س)‪3‬رس س‬ ‫سار س)‪3‬رس س‬ ‫مم معا سار س)‪4‬ر س‬ ‫ار س)‪3‬رس‬ ‫سار س)‪3‬رس‬
‫انث ساق سنتس‬
‫ار س)‪4‬رس‬
‫م شسامقگ ستس‬ ‫وعثشنع ساح گ‪،‬س‬ ‫م شسام ثس‬ ‫م شسثیعو س‬ ‫م شسثیعو س‬
‫م شسی کننس‬ ‫ج اهگا‪،‬سمعل تس‬ ‫ج اهگا‪،‬سمعل تس‬
‫پگ گنبس زاثشعتس‬ ‫زاثشعتسسنتس‬ ‫اکنعل ژبسمم معا س‬
‫دسار س)‪4‬ر‬ ‫اناثبسمنوزبس‬ ‫اناثبستالو س‬
‫نتسار س)‪4‬ر س‬ ‫ار س)‪4‬رس س‬ ‫ار س)‪4‬رس‬
‫وهعثسار س)‪4‬رس‬ ‫وهعثسار س)‪4‬رس‬

‫‪457‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫رئیس تفتیش داخلی س‬

‫مادۀ سی و دوم‬
‫سسثوع رر سا ررگشسناخ رر سستیاثتساحصررگالتسیررعل ساررنسمبنررعبس ررعخ عثساشررکگالا سمنلرر ثسشرر س‬
‫ثوع ر ساح ر سااررنسمر ر قگاستیوررنساحصررگالتسیررعل سا ر ن ستفمعلگ ر س ررعبسا ررگشستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل سسثاساعساناث سیعل سانث ستس عونسههعنس عبسنتل س ع ن سمگرعینحس س‬
‫ثئررگرسا ررگشسناخ رر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سناثابسصررالوگ س ررعستسمرررؤتلگ س ررعبسذورر‪،‬س‬
‫مگبعش ‪ :‬س‬
‫وظایف و مسؤولیت های رئیس تفتیش داخلی س‬
‫مادۀ سی و دوم‬
‫الف‪-‬وظایف‬
‫رئیس تفتیش داخلی عالوه از وظایف مندر درالیحۀ وظایف دارای وظایف ذیل می باشد‪:‬‬
‫ا ر جگمس‪،‬اثیوررعا سیگن ر ستسمنص ر عهدسایسو ر ه سپگشرربننسام ر ثساحصررگ ‪،‬ستض ر سممگش ر ‪،‬س‬ ‫‪1‬ح‬
‫هلررراستن رررس گا‪،‬سمررر ثا سپن ررر ه‪،،‬سم انوررر سمنرررعا سقهررر سا ررر سآتثنبسا ررر ا س‬
‫ا نااگبوکستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫اهگررۀسپعلگرر س ررع‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررع‪،‬سام گ عانعمرردس ررعستسث ن ر نس ررعبسا ررگشسناخ ر ساررنابس‬ ‫‪2‬ح‬
‫اقنابساه نام ثا گشسادسا عحسههعنس عبسا گش‪.‬‬
‫ا ثورستسث ن عئ سپعلگر س رع‪،‬سزنیالم ر‪،‬س رع‪،‬سث ن ر نس رع‪،‬سام گ عانعمردس رعستسمقرنثاتساردس‬ ‫‪3‬ح‬
‫م شرعبسقهر سمسؤانور ساثیوررعا سفمعلگر س رعسنثساناثاتساحر سا ررگشسارنابساقررنابساه ررنس‬
‫تظعوفسا گشسح‬
‫هلعثتسایسانیعس عسی گدسمعم ثواستیاثتساحصگالتسیعل ح‬ ‫‪4‬ح‬
‫هلعثتسایسجضعوعبس ر سشرکعوعت‪،‬سا رگشس رعستسوقگقر سورعا سوردسا ر سم شرعبستیاثتس‬ ‫‪5‬ح‬
‫احصگالتسیعل ستسههعنس عبسا گشسانمالس ننو سا ‪.‬‬
‫اررنا ساهر اخ اساقررررررررنابسانث ر س ررعسم ررعامسجر اهگاستسمقررنثاتسهعفررو سوشر ثستسپعلگرر س‬ ‫‪6‬ح‬
‫عبستیاثتساحصگالتسیعل ‪.‬‬
‫ثئررگرسا ررگشسناخ ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سسسم ررعامسسالوحررۀستظررعوفستساورراسپعلگر ر ‪،‬س‬ ‫‪7‬ح‬
‫ا گشس رعبسپرالبسشر ستغگنپالهر سثاسنث رنسیمرعبسنثس رنسایرشسستیاثتساحصرگالتسیرعل س‬
‫پالبستساقناسمگن عو حس‬
‫ثئگرسا گشسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل سسسایا عحسایشس عبساواستیاثتسون رنت ستاعینور س‬ ‫‪8‬ح‬
‫ام ‪،‬سآتثن ستایاقنابسا گشس عبساهجعحسشررررر سمم معتسوعص‪،‬سم سه عو حس س‬
‫ب‪ .‬مسؤولیت ها‬
‫‪1‬ح پالبسه نبسا گشستاثیوعا س عسایس نسایشستیاثتساحصگالتسیعل سسسنثم ثنسم ضر یعتساناثب‪،‬سس‬
‫معل ‪،‬سورعا ‪،‬سل ژ گک ستاحصگ سهلنسادس ر او ستیونساحصگالتسیعل حس س‬

‫‪458‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪2‬ح ثئررگرسا ررگشسناخ رر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سسپررالبسی رر م سا ررگشستسا ررگشسامرر ثس‬

‫مررعل ‪،‬ساناثبس)ثیعورر سایسجرر اهگارسسثاسهلررنسارردس رر او ستیوررنساحصررگالتسیررعل ستسلررزتحسنورر س‬
‫اناگ ستقه سمنل ثبسادستیونساحصگالتسیعل ساق واسمگن عو ح س‬
‫‪3‬ح ثئگرسا گشسناخ ستیاثتساحصگالتسیعل سمرؤتلگ سناثنسنثسخص ساوجعنستساهکشع سانهعمردس‬
‫عبسام گ ‪،‬سآم یش ستسایصص سم شعبساج امعتسممگن ساهجعحسن ن ستسثئگرسا رگشسناخ ر س‬
‫نثساناانسای بعثسم شعبستساص ومسایسوعثوننس عبسآههعسمرؤتلگ سناثنحس س‬
‫‪4‬ح ثئررگرسا ررگشسناخ ر سمرررؤتلگ سناثنساررعساو گعقررعتس ررعالهدسثاسانتور سپررالبسفمعلگر س ررع س‬
‫آونرر ساناگرر ستسا بگرر ستسآبسثاسارردسمقررعحسذوصررالزسقهرر سمنلرر ثبستسشرر لگ سآبسنثس‬
‫ا نقدس عالهدساثائدسه عو ح س‬
‫‪5‬ح ثئگرسا گشسناخ ر سسه رعوبسا رگشسسمرعل سسثاسساردسو گ رۀسا رگشسساثاوردسه ر ن سستسنثسیرگاس‬
‫یمررعبسآهررناسایسهلررنس ر ر دسمناا ر ساناثبسارردستیوررنساحصررگالتسیررعل ساق ر واسناش ر دستسقه ر س‬
‫ثف سه اجوستو‪،‬سمشکالتسپگشنهعناتسمشیوسثاساثاودسمگن عو ح‬
‫‪6‬ح ثئگرسا گشسناخ ر سه رعوبس رعونسا رگشس رعسثاساردستیورنساحصرگالتسیرعل ساقر واستسقهر س‬
‫ثف سه اجوستسو‪،‬سمشکالتسپگشنهعناتسمشیوسثاساثاودسمگکن ح س‬
‫‪7‬ح ثئررگرسا ررگشسسناخ رر سایسپنت رردسا بگرر ساو گعقررسعت‪،‬سیگنگررعتستا نقرردس ررعالهدسستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سا گشستسانث سم سه عو حس س‬
‫‪8‬ح ثئگرسا گشسناخ ساعسا عن سایساجعث سوش ثس عبسم ثبسنثسینصۀسا گشسقهر سغنعمنر بس‬
‫پعلگر سا گشستسث ن نسایشس عبسمی فسآبساج امعتسممگاسثاسثتبسن سم س گننحس س‬
‫‪9‬ح ثئررگرسا ررگشسناخ ر سپررالبس ررعبس ررعالهدستسثا ر ستاثسا ررگشسثاساناگ ر ستام ر سایسمنل ر ثبس‬
‫وکسهق‪،‬سآسبسثاقه س ع ن سسادساناث سیعل سانث سنتل س سحاسحاساث ع سمگن عو ‪ .‬س‬
‫‪10‬حثئررگرسا ررگشسناخ ر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سساغگسگ رن‪،‬ساب ر و‪،،‬ساه کررعفستساثاقررعبسم شررعبس‬
‫اواستیاثتسثاسهلعثتسه ن ستسنثسم ثنسا نعنسم م مسادسآبساانایسهلنسم سه عسو ‪.‬‬
‫تحلیل گزارشات‬
‫مادۀ سی و سوم‬
‫آمنو ر ساح گرر‪،‬س زاثشررعتسایسوگ گ ر ‪،‬سوعمرر‪،‬سا ر نبستسنث ر سا ر نبس ررزاثی‪،‬سوعف رردس ررعبسا ررگشستس‬
‫ا نعنسو عو بسآبساز گنعبسوعص‪،‬سم سه عو ح‬
‫الف‪ -‬وظایف‬
‫اح گرر‪،‬س زاثشررعتسههررعو ستسوصر ساز گنررعبسایساک گرر‪،‬سار نبسا ررنعنسو ررعو بسوررعف ‪،‬سجعارر‪،‬س‬ ‫‪1‬ح‬
‫ااکع‪،‬سمناب ستسم گ سنثسنت گدس عبس زاثشعتسم شعبح‬
‫وص ر ساز گنررعبسایسنث ر سا ر نبستسممگررعثبسا ر نبس ررزاثیس ررعساررعسا قرردسارردسزنیالم رر‪،‬ستس‬ ‫‪2‬ح‬
‫ن ثنس عبسا گشسناخ ح‬
‫م علبدستضعو سایسم شعبسنثسم ثنسوعف دس عبسمجه ستسا تبسا نعنسو عو بسم امح‬ ‫‪3‬ح‬
‫ر عثیسصررنو ‪،‬سمر ر ستسم نع ر ساررعسوعف رردس ررعساررعسنثسهلررنسناش ر سجر اهگاستسمقررنثاتسارردس‬ ‫‪4‬ح‬
‫منل ثساغگگناتسالیحسنثسوعف دس عبسم شعبح‬

‫‪459‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقعوررردسه ر نبسنت ررگدس ررعبسانث ر سم شررعبساررعس زاثشررعتستسا کگررکسه ر نبسه اجصررعت‪،‬س‬ ‫‪.1‬‬
‫اک گرر‪،‬سو ر ستسوع ر س ررعبس زاثشررعتسم شررعبسم ظررفسارردسمنل ر ثساثاورردس ررزاثیسنجگررمس‬
‫تا سزن سسادسثوع سا گشسناخ ستسمقعحستیاثتسغنضساایعذساصعمگاسام بح‬
‫ب‪ -‬مسؤولیت ها‬
‫اناگ سپرالبسورعثبس ردستاث‪،‬سمرع اث‪،‬سثامر اثستس رعالهسۀسآمنور سنثسم عاقر سارعسپرالبسمنلر ثس‬ ‫‪1‬ح‬
‫ش سثوع سا گشسناخ سقه سن سوعا سادسا ا سپگشساگن سش ح‬
‫اقررنابس ررعونستظررعوفسمررناب سارردستظگ رردسورردسایسزررن سمقعمررعتسم ررعامسج ر اهگاسمقررنثاتستس‬ ‫‪2‬ح‬
‫ا ا ستیاثتس سنن سمگش نح‬
‫ق رر سآتثبس زاثشررعتستسن رر سآتثنس ررعبس ررعالهسۀسآمنورر س ررعبسشررعم‪،‬ساشررکگ‪،‬سثوع رر س‬ ‫‪3‬ح‬
‫ا گشسناخ سادسمنلر ثسا وگر ستساح گر‪،‬س زاثشرعتس رعالهدستساثائردسآبساردسثوع ر سا رگشس‬
‫تسمقعحستیاثتسام سایساح گ‪،‬ح‬
‫کررعثبسنثسثاا رردسارردسجضررعوعوس سورردسنثس زاثشررعتسم شررعبساهمکررع سوعف رردستسام ر سایساخرروس‬ ‫‪4‬ح‬
‫مالولدسش سمقعحسمح نحستیاثتسادسمناق سی ل ستسجضعئ سوش ثساث ع سمگ نننح‬
‫تفتیش رعایت قوانین‪ ،‬مالی و اداری س‬
‫ماده سی و چهارم‬
‫آمنو ر سا ررگشسثیعورر سج ر اهگاسمررعل ستساناثب‪،‬ساررنسمبنررعبس ررعخ عثساشررکگالا سمنل ر ثسش ر س‪،‬س‬
‫وک سایسههعن رعبسساحر ساارنسمرر قگاسثوع ر سا رگشسناخ ر سستستیاثتساحصرگالتسیرعل سار ن ستس‬
‫ایسام ثسمعل ‪،‬ساناثبس تسوررعا سنفرعان‪،‬سف ثمردسقرعت‪،‬سانخرع ستساخرنا سنثسا رعحستاور س رعبساحر س‬
‫ااررنستیاثتساحصررگالتسیررعل سهلررنسارردساوکررعحسمررعن س)‪98‬رسجررعه بسی ر م سمحع رربدسزبررمس ر او س‬
‫مررعنرسه بررنس)‪5‬رسام گ عانعمرردساخ صع ر سا ررگشستسمررعن سه بررنس)‪24‬رسمقررنث سا ررگشسناخ ر ستس‬
‫معن س)‪4‬رسجعه بساقناآتسقزائ سفمعلگ سم سه عو ح‬
‫الف‪ -‬وظایف‬
‫ا گشستسانث ر سا رنعنسامر ثسمرعل ‪،‬ساناثب‪،‬سوررعا سایستاور عبسمنورزبسنتمر ستس ر م س‬ ‫‪1‬ح‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سقه سا بگمسپالبسپگشساگن سش سزبمسممگعثس عه س‬
‫ا ررگشساناثاتستسجضررعوعو سورردسشررعم‪،‬سپررالبس ررعالهدسا ررگشسناخ ر سهبعشررن هسالب رردساورراس‬ ‫‪2‬ح‬
‫هدسا گشسیمعه ساقناءسم رس نننسوردسجضرگدسخرال ساصر ستسممگرعثس رعسمشرع س رنننستس‬
‫وررعسمم مررعتسنثسمرر ثنسآبسم اصرر ستثین‪،‬سم ضرر عسنثسا ررنعستجرر ساررعسثئررگرسا ررگشسنثس‬
‫مگعبس واش دستسایسقعه سثئگرسا گشسناخ س او ساخوس نننه س‬
‫ا گشسپنت ۀسثجعا ستسا ی احسا عنابستسوعثمن اب‪،‬ساشکگ‪،‬ستاو عبسمنورزبستساحصرگ ‪،‬س‬ ‫‪3‬ح‬
‫و الد عستسثاپ ثسوعضنبستسممعیسا عنابستسوعثمن ابسمنورزبستستاور عبساحصرگ سمنار س‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سنثسم عاق سادساتثاکسامگنعت‪،‬سو ع سوعضنبستسج اهگاسهعفو ه س‬
‫مرر ونو ستسهلررعثتسایساقررناآتسنث رر ستسنجگررمسم شررعبسارردسمنل ر ثسوصرر ساز گنررعبسایس‬ ‫‪4‬ح‬
‫اقناآتسمؤان‪،‬سم گ ستسم نسم شعبه س‬

‫‪460‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ا ررگشستساعیث رر سا ررنعنسامرر ثسمررعل ستساناثبسایستاورر عبسمنوررزب‪،‬سنتمرر ‪،‬س رر م ستس‬ ‫‪5‬ح‬

‫تالو رر سمنارر ستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬سقهرر سا بگررمسپررالبسپررگشساگنرر سشرر سزبررمس‬
‫ج اهگا‪،‬سمقنثاتستسزنیالم ‪،‬س عبسام ثمعل ستساناثبستسممگعثس عسپوونف دسش ه س‬
‫ا ظگررفسم شررعبسارردساناثاتسمنوررزبستستالو ر ساح ر سااررنستیاثتساحصررگالستسیررعل ‪،‬سغررنضس‬ ‫‪6‬ح‬
‫ا گشسپاله ستسف کسالمعن سبساناثاتسنثسم عاق ساعسج اهگاستسمقنثاته س‬
‫ن ن ر سارردسا ررعحسا ررنعن‪،‬سم ر اثفستسمم مررعتساصرر‪،‬ستسوررعسوررعپ سا ررنعنساح ر سانث ر سایس‬ ‫‪7‬ح‬
‫ا عحساناثاتساح سا گشه س‬
‫مناقمدسادسمناق سمرناب سقهر ساأوگر سمم مرعت‪،‬سنثسصر ثتسضرنتثت‪،‬سارعساقرناآتسشرعبسثاس‬ ‫‪8‬ح‬
‫ادسشک‪،‬سمقعور بساهجعحسن ن ه س‬
‫نثسص ر ثا سورردسههعن ررعبساح ر سا ررگشساقررناآتسالیحسثاسه اش ر دستساررعسم شررعبس کررعثبس‬ ‫‪9‬ح‬
‫هن عون ر سامرر سایسمش ر ثتساررعسثئررگرسا ررگشسناخ رر ستسپگشررنهعنسارردسمقررعحستیاثتسوررر س‬
‫او ا سم اثنساأنوب سثاسای ع ستسوعسم ض عسثاسادسههعنس عبسی ل سمنا زدسثاق سه عون ح س‬
‫ب‪ -‬مسؤولیت ها‬
‫زبررمسپررالبسمنل ر ثسش ر سمقررعحسمح ررنحستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسخ ر اس ررع سمررعل سارردس‬ ‫‪1‬ح‬
‫مالولۀسا رنعنساصر ل سوردسزر سمناور‪،‬س ننور سسانث ر سسو ر سمرعل ستسا رنعنبسثاساهجرعحس‬
‫نان ستسه رعوبسآبسثاسامر سایسمالولردستساح گرر‪،‬ساردسمقرعحسمح ررنحستیاثتسغرنضساخروس ر اوعتس‬
‫ث عساث ع سم ه عو ه س‬
‫ون ررن س ررزاثیسس ررعبساقررناآتسم شررعبسمنا زرردستساثائرردسآب ارردسثئررگرسا ررگشستسمقررعحس‬ ‫‪2‬ح‬
‫تیاثتسغنضساخوس اوعته س‬
‫اثقععس اوعتساخوش سادسمناقر سا رگشسشر ساردسمنلر ثسپگشرنف سامر ثسورعثبستسا بگرمس‬ ‫‪3‬ح‬
‫پعلگر س عستسا ا سا نااببستیاثته س‬
‫ررع ن ‪،‬سث ن ررعو ستسمشررعتث س ررعبسالیحسارردسم شررعبسا ردسمنل ر ثساهب ر نساقررناآتستسورر‪،‬س‬ ‫‪4‬ح‬
‫مشکالتستظگ بسشعبه س‬
‫اثابررع ستس ررع ن ساررعساناثرسیررعل سانث رر ‪،‬سپ ن رر بس ررعستسمؤ رررعتساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪5‬ح‬
‫وش ثسنثسثاا دسادساقناآتسام ثمعل ‪،‬ساناثبستسا نقدس)یعنبستساهکشعف ه س‬
‫آ ررع سن ر سارردستاو ر س ررعبسمنوررزبسنتم ر ستس ر م سنثسم ر ثنسپررعسلگر ر س ررع‪،‬سج ر اهگاستس‬ ‫‪6‬ح‬
‫مقررنث س ررعبسمررعل ستساناثبسستساثائرردسمشررعتث س ررعبسالیحسنثسثاا رردسارردساقررناآتستاورر عبس‬
‫منوزبستالو ه س‬
‫تفتیش عملکرد س‬
‫مادۀ سی و پنجم‬
‫آمنو سا رگشسی کرننساردسزر ثسمرر قالهد‪،‬ساگ نفعهرد‪،‬ستسم ارمسامهر اتس گرر اس رع‪،‬سی گرعتس رع‪،‬س‬
‫انهعمرردس ررع‪،‬سفمعلگرر س ررع‪،‬ستساشررکگالتستیاثتساحصررگالتسیررعل سثاسنثسم عاقرر ساررعساصرر ساج صررعنب‪،‬س‬
‫م انو ستسم گ و سقه ساهب ن‪،‬سمرؤتالهدسانث سم سه عو حس س‬

‫‪461‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تبصرۀ چهارم‪:‬س س‬
‫اورراسآمنو ر سمم مررعتستساثییس ررعبسق و ر سثاسایسزنوررمساثاوررۀسهلنوررعتساح گ ر سق و ر ‪،‬ساررنسمبنررعبس‬
‫ش ا سا گش‪،‬سنثسجعل سپگشنهعنستس عثیسادسن ن سمناق سذونا سجناثسم سن حس س‬
‫اصول اقتصادیت‪ ،‬موثریت و مفیدیت س‬
‫مادۀ سی و ششم س‬
‫‪ -1‬اقتصادیت‪:‬س‬
‫اص‪،‬ساج صعنو سادسممن سصنفدسق و سایسمنعا سم ساعش حسمنعا سمصنف ساعو سادسم جر ‪،‬سساردسمقر اثس‬
‫وعف ‪،‬ساعسوگ گ ستسادساثییسمنع سجعا‪،‬سن ن ساعشن ح س‬
‫‪ -2‬موثریت‪:‬س‬
‫اص‪،‬سم انور ساردسممنر سا ر عن سههرعو ستساهگنردسایسمنرعا سم قر نسمر ساعشر ‪،‬ساوراساصر‪،‬سارعس‬
‫اثابع سمگرعبسمنرعا سا ر عن سشر ستسه رعوبسا ر سآمر سایسلحرعاسمقر اثب‪،‬سوگ ر ستسیمرعه س‬
‫نتسوعثسناثنح س‬
‫‪ -3‬مفیدیت‪:‬س‬
‫اصرر‪،‬سم گ ر و سثاساررنآتثن سش ر بسا ر ا سامگررگاسش ر ستسهعورر‪،‬سش ر بسارردسه ررعوبسم ر ثنسهلررنس‬
‫اشکگ‪،‬سمگ ح س‬
‫تبصرۀ پنجم‪:‬س س‬
‫ایسآهجررعسورردسا ررگشسی کررننسغعلبررعسشررعم‪،‬ساح گرر‪،‬سشررناو سمگ ررنننساررعساز گنررعبسوعصرر‪،‬سش ر نسورردس‬
‫اص ساج صرعنو ‪،‬سم انور ستسم گر و ساردسزر ثسنث ر سی ر س ننور سا ر ‪،‬سانرعءسآمنور سا رگشس‬
‫ی کنن‪،‬سارعسا قردس اردسثتیس رعستسزنیالم ر‪،‬س رعبسخر سمر ونو ساز گنرعبسوعصر‪،‬سه عور سوردسآورعس‬
‫خ معتسادسم ج ستسنث سینضدسم سش نسوعسخگن؟ س‬
‫تفتیش عملکرد‬
‫مادۀ سی و هفتم‬
‫گشسی کنن‪،‬سوگاسپنت دسپاله واثبسال س زاثیسن سم اثنسذو‪،‬سثاسنثسهلنس گنه ‪ :‬س‬ ‫آمنو سا‬
‫م شعبسآمنور سا رگشسی کرننساردسزر ثستاضر س ر سا رگشسثاسوردسمرناب سارعساصر س‬ ‫‪1‬ح‬
‫اج صعنو ‪،‬سم انو ستسم گ و ساعش ‪،‬سامنوفسه عون ح‬
‫آمنو سا گشسی کننساز گنعبسوعص‪،‬سه عو سودسم شعبسممگعثسمنع ر ستسمرناب سارعساصر س‬ ‫‪2‬ح‬
‫اج صعنو ‪،‬سم انو ستسم گ و سانابسا گشساوجعنسه نساه ح‬
‫اگاسا گشسقه سپرگشسارننسامر ثسا رگشساردسزر ثسق مر سشعورر سمر سر ک س)سناهرش‪،‬س‬ ‫‪3‬ح‬
‫اجناد‪،‬سمهعثترسم ثنسهگعیسثاساعو سناش دساعشن ح‬
‫م شعبساعو ساثابرع سمر انستسمنع ر سارعسمناقر ساحر سا رگشسنثسقنورعبسپنت ردسا رگشس‬ ‫‪4‬ح‬
‫ناش دساعشن ساعسا اهن سمم معتسمر انساخروسه ر ن ستساردسشرک‪،‬سنث ر ساردسا ر ا سا رگشس‬
‫هعو‪،‬سآون ح‬

‫‪462‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫آمنو سا رگشستسم شرعبسی کرننساعور ساردسزر ثسفسمعالهردسخ رنسا رگشسثاسوردسیبرعثتسایس‬ ‫‪5‬ح‬

‫ه گجدس گرنبسهعنث ر سورعسهعمک ر‪،،‬ساثاوردسمم مرعتسهرعسم ر ایبسورعسو ارع سنثسق ر سآتثبس‬
‫ش ا سا گشسص ثتس نف د‪،‬سجب‪،‬سایساثاودس زاثیسث گ سه عون ح‬
‫م شررعبسآمنور سا ررگشسی کررننساعور سشر ا سوررعف سا ررگشسثاسارردسمنلر ثسپگر اسه ر نبس‬ ‫‪6‬ح‬
‫هقع سخرالستسضرمفسناشر دسس تسنثسپع ر ساردسا ر ا سا رگشسه گجردس گرنبسورنن ستس ر عثیس‬
‫عسم گ سخ وشسثاسادسمنل ثساهب نبسفمعلگ س عبساناث ساثائدسه عون ح‬
‫ا رعحسوعف رردس ررعستسه گجردس گررنبس ررعبسا رگشساعور سا ررنعنسو رعو بسوررعف ‪،‬سمنار ‪،‬سجعارر‪،‬س‬ ‫‪7‬ح‬
‫ااکعستسم گ سناش دساعشن ح‬
‫م شررعبسنثسقنوررعبس ررزاثیسن رر سایساثاورردسوررننبسمم مررسعتساضررعف ستسغگررنسمررناب سارردس‬ ‫‪8‬ح‬
‫سا گشسخ نسناثبسه عون ح‬ ‫م ض عستس‬
‫ه گجدس گنبس رزاثیسم شرعبسمگ اهر ساردسا رع سشر ا سو ر سارعسا ر عن سایسثتیس رعبس‬ ‫‪9‬ح‬
‫ی سوعسه هدس گنبسص ثتس نف دساعش ح‬
‫ررزاثیسم شررعبساعو ر سقررعم ‪،‬سجنعی ر سایررش‪،‬سا ج ر ستسز ر ثبساعش ر سورردساررعسخ اه ر بسآبس‬ ‫‪10‬ح‬
‫شیوساعلعسا اه سادس عبسه گجدسان سودسم شعبسادسآبسن سوعف دسا ح‬
‫م شعبس م سه عون ساعس ر عثیس رعس رعیه ساثاوردسه عونر سزر ثبسوردساناث ساحر سا رگشس‬ ‫‪11‬ح‬
‫ثاسو کسوننر سوردساردسهقرع سضرمفستسمشرکالتسشنع رعو سشر سا ر سم ر شسث رگ س‬
‫اه نسه عون ح س‬
‫وظایف و مسؤولیت ها س‬
‫مادۀ سی وهشتم س‬
‫الف‪ -‬وظایف‪:‬‬
‫فنا اسآتثبسارهگالتسالیحستظگ بسانابسپن ه‪،‬سمنا زدح س‬ ‫‪‬‬
‫ون نت سایسم ق نو سپن ه‪،‬سنثستظعوفستس نترس عبسا ظگفسش ح‬ ‫‪‬‬
‫امقگ ستسپگ گنبس عثیس عسم شعبسال سا بگمسههعو سآبس عح‬ ‫‪‬‬
‫ب‪ -‬مسؤولیت ها‪:‬‬
‫اتامن‪،‬سناونو گفس رع‪،‬سپنتا ور‪،‬س رع‪،‬سمصر ادس رع‪،‬س ر اوعتستسمکرعاگ سب سوردسمنحگرعساثابرع سایس‬ ‫‪‬‬
‫زنوررمسثوع ر سا ررگشسناخ ر سم اصر سم ر ستثینسغررنضسا ررگش‪،‬ساحقگررمستسا بگررمسارردس‬
‫م شعبساواسآمنو س او سالیحسمگ ح س‬
‫سناهشسح س‬ ‫سا تونس گنعثس عبسآم یش سمر ک سادسمنل ثساثاقعبس‬ ‫عیمعه‬ ‫‪‬‬
‫اش ر نافسنثسق رررعتساناثب‪،‬س ر گنعث عستس ررنن اسآو ر س رعسبسورردسسایسزررن سمقررعحسمح ررنحس‬ ‫‪‬‬
‫تیاثتستسثوع سا گشسناخ سا تونسم س نننح س‬
‫اقررنابستظررعوفسنثسقه ر سا بگررمسپررالبس ررعبسمنل ر ثسش ر ستسمررعیانسپررالبسانررعانس ر او س‬ ‫‪‬‬
‫مقعم رعتسصررعلحۀستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسپنارر سج ر اهگا‪،‬سسپعلگر ر س ررعس‪،‬سمقررنثات‪،‬ساتامررن‪،‬س‬
‫مص اعتستساثاودس زاثیسآبسادسثوع سا گشسناخ ح‬

‫‪463‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تعقیب و پیگیری گزارشات س‬

‫مادۀ سی ونهم‬
‫آمنو سا گشسامقگ ستسپگ گنبس زاثشعت‪،‬سپگ گنبس زاثشعتسثاسپالبسه ن ستس ۀسوعف دس رعبسا رگش‪،‬س‬
‫ه عوبستس عثیس عسشعم‪،‬سنثس زاثیسثاسپگ گنبسه ن ستسنثسنو عاگرسشعبساب سم ه عو ح س‬
‫تبصرۀ ششم‪:‬‬
‫پنت رردبسپگ گررنبسثاسمگ ر ابسام ر سایساث ررع س ررزاثیسا ررگشسارردستاو ر عبسسا ررگشسش ر سآغررعیس‬
‫ه ر ن‪،‬س ررزاثیسا ررگشسشررعم‪،‬سسوعف رردس ررع‪،‬سه ررعوبسستس ر عثیس ررعسا ررگشسمگبعش ر حسساررنابس ررعن س‬
‫وننبسم ض یعتساص ثسمگشر نسسوردسسسنثوعفر سسپع ر سساناث س)یکررسسالم ر‪،‬سسنثساناارنسسسوعف ردسس رع‪،‬سسه رعوبسس‬
‫تسس عثیس عرسوکسایشسالیحسنثسمنو دس زاثیسه ور سسپنت دساقنابسا گشسمگبعش حس س‬
‫تبصرۀ هفتم‪:‬‬
‫پنت ررۀسپگ گررنبسا ررگشسمگ اه ر ساهگرردسپررالبسوررعثبساناث سسثانثسمنو رردسات سپنت ررۀسپگ گررنبسجررناثس‬
‫سنثسپنت ۀسپگ گنبسمم الساعینو سپالبسوعثبسم ساعش ح‬ ‫ن ‪ ،‬هیر گاسسفمعلگ سث‬
‫ه هۀساعثیسپنت ۀسپگ گنبسا گشسجناثسذو‪،‬سمگبعش ‪:‬سس س‬
‫الف‪ :‬وظایف‬
‫امقگ س تپگ گنبسمک ا ستسوض ثبسایسا بگمستساحقمسی س عثیس عسزبرمسجر اهگاسهعفروسرس‬ ‫‪1‬ح‬
‫وش ثستفگص دس عبسش ثابسث بنبسنثسههعنس عبسمنا زدستیاثتساحصگالتسیعل ‪.‬‬
‫ای ررعبس ر او سالیحسارردسم شررعبسقهر سپگ گررنبستساحقررمسمصر ادس ررع‪،‬س ر اوعتستسمکعا ر س‬ ‫‪2‬ح‬
‫ودسمنحگعساثابع سایسزنومسا گشسناخ سادسآبسآمنو سمح سم س نننح‬
‫امقگر ستسپگ گررنبسایسهحر سرسا بگررمس ر عثیس ررعس ردسم شررعبسثوع ر سا ررگشسناخ ر ستس‬ ‫‪3‬ح‬
‫اناثرسیعل سانث سنثسا رعحستاور س رعبسمنا زرسۀستیاثتساحصرگالتسیرعل ساردسخصر سههرعنس‬
‫عبسانث سش ح‬
‫اقنابستظعوفسمح لردسسقهر سا بگرمسپرالبس رعبسمنلر ثسشر ستسغگرنس پالهر سسانرعانس ر او س‬ ‫‪4‬ح‬
‫مقعم رعتسصررعلحدستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسپنارر سج ر اهگا‪،‬سپعلگر ر س ررعس‪،‬سمقررنثات‪،‬ساتامررن‪،‬س‬
‫مص اعتستساثاودس زاثیسآبسادسثوع سا گشسناخ ح‬
‫فنا اسآتثبسارهگالتسالیحستظگ بسانابسپن ه‪،‬سمنا زدح‬ ‫‪5‬ح‬
‫ون نت سایسم ق نو سپن ه‪،‬سنثستظعوفستس نترس عبسا ظگفسش ح‬ ‫‪6‬ح‬
‫ب‪ :‬مسؤولیت ها‬
‫‪1‬ح مرؤتلگ سامقگر س ا بگرمس ر عثیس رعسم شرعبسثاسناشر دستسثوع ر سا رگشسناخ ر سثاسایس‬
‫ا بگررمس رر عثیس ررعسم شررعبسآمنورر س ررعبسثوع رر سا ررگشسناخ رر سذثومررسۀس ررزاثیس‬
‫از گنررعبسمگ ر حساورراسآمنو ر سوررکسلگر ر سپگ ررنبسایسوعف رردس ررعستس ر عثیس ررعس گررأتس‬
‫ا ررگشس)‪(Tracking List‬سامرر سایسمنلرر ثبسمقررعحستیاثتساناگرر سنان ستسارردسا ررع س‬
‫خ نس عبسشنع عئ سش ساتل و سان بسه عو ح‬
‫‪2‬ح اناگ ر سپررالبسامقگ ر ستسپگ گررنبسارردسا ررع سخ ررنستاتل و ر سان ر بسپررالبسپگ گررنبسثاپ ر ثس‬
‫عبسودسی حسا بگمس عثیس عسم شعبسثورکساگش نسثاسناثنح‬

‫‪464‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اثاورردسپررالبسوررعثبس ررعالهدسنثسم عاقرر ساررعسپررالبسی رر م سثوع رر سا ررگشسارردسثوع رر س‬ ‫‪3‬ح‬

‫ا گشسناخ سغنضسا وگ ح‬
‫امقگ ر ‪،‬سپگ گررنبستساهگرردسمگکررعهگزحسا بگررمس ر عثیس ررعسنثسههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪4‬ح‬
‫زبمس عثیس عسنان سش رسم شعبح‬
‫اقررنابس ررعونستظررعوفسمررناب سارردستظگ رردسایسزررن سمقعمررعتسذوصررالزسم ررعامسارردسج ر اهگا‪،‬س‬ ‫‪5‬ح‬
‫مقنثاتستسا ا س سنن سش ‪.‬‬
‫وص ساز گنعبسایساعهکسمم معا سغنضسامقگ ستپگ گنبس عثیس عسادسمنل ثسناشر اسورکس‬ ‫‪6‬ح‬
‫گر اسمنلاسسمم معا سم نس)آثشگفساقناآترسآمنو ستسم شعبسمنا زدح‬
‫امقگ ر ‪،‬سپگ گررنبستساهگرردسمگکررعهگزحسا بگررمس ر عثیس ررعسنثسههررعنس ررعبساحصررگالتسیررعل س‬ ‫‪7‬ح‬
‫زبمس عثیس عسنان سش سم شعبح س‬
‫کشف و بررسی تقلب‬
‫مادۀ چهلم‬
‫آمنور سوشررفستسانث ر ساق ر سارردسا ررع سپررالب‪،‬س ر اوعتسمقعمررعتسصررعلحۀستیاثتساحصررگالتسیررعل ‪،‬س‬
‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر ‪،‬سانث ر سخ ر نسثاسنثسم ر ثنسقمرر‪،،‬سازتوررن‪،‬ساق ر ‪،‬سفرررعنستساخ ر ال سساهجررعحس‬
‫نان ستس زاثیسشعبسثاسادسمقعحسمح نحستیاثتساثائدسم ه عو ح‬
‫الف‪ :‬وظایف‬
‫شنع ررعو ساقررناآتستاجرر امعتساق رر س ناوعهرردسنثساناثاتستسایررشس ررعبسمنا زرردستیاثتس‬ ‫‪1‬ح‬
‫احصررگالتسیررعل ستساثقررععسآبسامر سایساأوگر سثوع ر سا ررگشسناخ ر ستس ر او سمقررعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سادسمناق سی ل ستسجضعو سغنضسپگ گنبستسا بگمساوکعحسجعه بح‬
‫وشررفستسانث ر ساق ر ‪،‬س ررعخ دسوررعثبستسازتوررنسا ررنعنستاقررناآتسغگررنسجررعه ه سههررعنس ررعبس‬ ‫‪2‬ح‬
‫اح ساانستیاثتساحصگالتسیعل ح‬
‫اثاوررۀسمشرر ث س ررعبسمرر انسارردسثئررگرسا ررگشسناخ رر سقهرر ساایررعذساصررعمگاستسسنثسمرر ثنس‬ ‫‪3‬ح‬
‫فمعلگ س عبسمنا سادسانث ‪،‬ساق ح‬
‫اثاوۀسپگشنهعنسادسثوع سا گشسناخ سغنضساج و ستوعسانتیسث عه سپالبس عبسوعثبح‬ ‫‪4‬ح‬
‫اثاوۀسپگشرس نهعناتستس ر عثیس رعساردساناثتساحر سا رگشسقهر سق ر گنبسایساق ر ‪،‬سقمر‪،‬س‬ ‫‪5‬ح‬
‫تسازتونسا نعنستساقناآتسغگنجعه ه ح‬
‫اثاوررۀسمشر ث س ررعستسث ن ررعو س ررعبسالیحساررنابساایررعذسساصررعمگاسارردسایررشس ررعبسذوررنو سارردس‬ ‫‪6‬ح‬
‫منل ثسم انو ساقناآتسنثساناثتساح سا گشح‬
‫هلررعثتستسث بررنبسوعثمنر ابساح ر سااررنستسث ن ررعو سآبس ررعسنثساثابررع سارردسوشررفستسانث ر س‬ ‫‪7‬ح‬
‫اق سنثساناثاتسذونا ح‬
‫م علمدسنجگمسه رعوبسانث ر ساحقگقرعتسم شرعبسپگنامر بسوشرفساق ر ستسوصر ساز گنرعبس‬ ‫‪8‬ح‬
‫ایسنث سا نبسآبس عح‬

‫‪465‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ب‪ :‬مسؤولیت ها س‬
‫‪1‬ح اناگ ر سپررالبسوررعثبس ررعالهدسنثسم عاق ر ساررعسپررالبسثوع ر سا ررگشسناخ ر ستساثاوررۀسآبسارردس‬
‫ثئگرسا گشسناخ سغنضسا وگ سآبساعسپالبسوعثبس عالهدسثوع سا گشسناخ ح‬
‫‪2‬ح اناگ سپرالبسثامر اثستسمرع اثسارنسا رع سخ رنسنثسم عاقر سارعسپرالبسورعثبس رعالهدسثوع ر س‬
‫ا گشسناخ ح‬
‫‪3‬ح اقنابس عونستظعوفسودسنثسم عاق سادسج اهگاستسمقنثاتسهعفو سایسزن سمقعمعتسذوصرالزساردستبس‬
‫سنن سم سش نستسنثسص ثتسودسا قاللگ ستا سزنف ستبسثاسخ شدسناثسهرعینح‬
‫تکنولوژی معلوماتی س‬
‫مادۀ چهل و یکم س‬
‫مرر ونو سا ررگشساکن لرر ژبسمم مررعا سمرررؤت سا ررگشستسانث رر س گررر اساکن لرر ژبسمم مررعا س‬
‫تیاثتساحصررگالتسیررعل ستسا ررعحسایررش ررعبسمنوررزبستستالو ر سآبسار ن ستساقررناآتسشررعبسنثسثا ر عبس‬
‫وصرر ساز گنررعبسایسا بگررمسجرر اهگا‪،‬سمقررنثاتستسزنیالم رر‪،‬س ررعبسهعفرروسنثسمرر ثنسا رر عن سایس‬
‫اکن ل ژبسمم معا ستاجهگزاتساکن ل ژوک سم اعش ح س‬
‫وظایف مدیریت تکنولوژی معلوماتی‪:‬‬
‫اناگ سپالب عبسورعثبس ردستاث‪،‬سمرع اث‪،‬سثامر اثستس رعالهدسمر ونو سمنا زردسنثسم عاقر سارعس‬ ‫‪1‬ح‬
‫پالبسمنل ثسش سثوع سا گشسناخ سقه سهعئ‪،‬سش بسادسا ا سپگشساگن سش ح‬
‫انث سو ه سجناثنان عبساه نه ستیاثتستسایش عبسمنوزبستستالو سآبح‬ ‫‪2‬ح‬
‫انث ر سایسو ر ه سا ر عن س رری سافررزاثستسهرنحسافررزاثسو سگر انستساه نهر ستیاثتساحصررگالتس‬ ‫‪3‬ح‬
‫یعل ستستاو سمنوزبستستالو ساواستیاثتسقه ساهب نسام ثح‬
‫انث ر س ررنتث عستسنو ررعاگر ررعبسمنوررزبستیاثتساحصررگالتسیررعل ستسنو ررنستاو ر س ررعبسآبس‬ ‫‪4‬ح‬
‫ح‬ ‫غنضسو زسته ه اش ساه نسمصؤتهگ سا نعن عبسث‬
‫انث رر س ررنتث عستسنو ررعاگرس ررعبسمنوررزبسثوع رر سی رر م سام حعهررعتسغررنضسو ررزستس‬ ‫‪5‬ح‬
‫ه ه اش سمصؤتبسایساق ستسفرعنسنثسه عوبسوعهک ثح‬
‫انث رر سو رر ه سپنت رردس ررعستسزنیالم رر‪،‬س ررعبساقررناآتسثوع رر ستسوعثمنرر ابساکن لرر ژبس‬ ‫‪6‬ح‬
‫مم معا سمنوزستیاثتساحصگالتسیعل ستستاو سنتم سآبح‬
‫اقنابس عونستظرعوفسوردسنثسم عاقر ساردسجرعه بستسمقرنثاتسایسزرن سمقعمرعتسذوصرالزساردستبس‬ ‫‪7‬ح‬
‫سنن سم سش نح س‬
‫حقیقت یابی س‬
‫مادۀ چهل و دوم س‬
‫نثسا ررگشسوقگق ر سوررعا ‪،‬سم ر شسصررنفعسانا ررع سمشررکالت‪،‬سشررکعوعتستسوررعسانیعس ررعبسورردسص ر ثتس‬
‫م گننسانث سشعبسثاساهجعحسم ن حس س‬
‫تبصرۀ هشتم‪:‬س س‬
‫م ر شسوقگق ر سوررع سم ر سا اه ر سنالورر‪،‬ساابررعتستسا ر ج ا سثاسنثسور تنساوکررعحسجررعه بسق ر سآتثبس‬
‫ه ن ستس زاثیسآبسثاسادسمنق سمنا ساث ع سه عو ح‬

‫‪466‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تبصرۀ نهم‪:‬س س‬
‫نثسا ررگشسوقگقرر سوررعا ‪،‬سم رر شسارردسا ررع سنتسسثتیساررعیق و سوقگقرر سوررعا ستسوقگقرر سوررعا س‬
‫ص ثتساقناآتسشعبسثاساهجعحسم ن سودسذوالسشنزسم ننن‪:‬‬
‫‪.1‬بازجویی حقیقت یابی‪:‬س‬
‫یبررعثتسایپرنت ررردسوقگق ر سق ر ئ سغگ رنسسث ر سم ر اعش ر سورردسا رررر سسم ر شسوقگق ر سوررع س‬
‫قهررر سق ر سآتثبسمم ررر معتسضررنتثبسایعزرررررنساثاورردسانیرررعسنثسمقرررعا‪،‬سشرریوساقنام ر ررنننس‬
‫توعساعیق و سوقگقر سورعا سپنت ردسبسوقگقر سورعا سغگنث ر سا ر سسوردسا ر سم ر شسوقگقر س‬
‫وع سایعزنمشیوس عخ اسانیعبستاثن سادسثا ساه اخ دسم ش نح‬
‫س‪2‬حسحقیقت یابی‪:‬س‬
‫یبررعثتسایپنت ردبسث ر سنثوعف ر سوقگق ر سوررعسوقررعومسا ر سورردسنثسثاا رردسارردسانیع ررعبستاثن ‪،‬س‬
‫مشکالتستسوعسشکعوعتساهجعحسم وعا ح‬
‫‪ .3‬مراحل حقیقت یابی‬
‫مادۀ چهل و سوم‬
‫سم ش‪،‬سوقگق سوع هساعیق ئ عسثاسم عامسپعلگر عستسزنیالم ‪،‬س عساقناءسم ه عو ح‬ ‫‪-1‬‬
‫م شسوقگق سوع هساعساخوسورکسانیرعسبسم ارمستسورعسغگنم ارمستظگ ردسمک رفسا ر سسانیع رعستسورعس‬ ‫‪-2‬‬
‫جضررعوعسثاسنهبررع سه عوررر هسو ر سنثص ر ثاگکدسانیررعسونن ر س ررراسمنصررن سشررر ساعشررر سم ر شس‬
‫م زحسا سجضگدسثاسال سههعو سش بسآبسپگ گنبسه ن ستسه گجۀسآبسثاس زاثیسن حس‬
‫م شسوقگق سوع هسش ا ستسم اثفسم امسثاسایعزنستاثنسسا نبستسهب نبسانیعق سآتثبسم ه عور سس‬ ‫‪-3‬‬
‫سم شعبسوقگق سوع سم اعش حس س‬ ‫تساواسمم معتسممگعثخ سانابساب تسجضگدسا‬
‫س زاثیسم شسوقگق سوع ساعو سنجگم‪،‬س ف ن ‪،‬سا سزنفعهد‪،‬ستاض ستسجعا‪،‬سفهاساعش ح س‬ ‫‪-4‬‬
‫شرررر ا ررررر ستسم ر اثو سثاسورردسم ر شسنثقنوررعبسوقگق ر سوررعا سایسملن ر بسا ر سم ر سآتثن‪،‬س‬ ‫‪-5‬‬
‫ا نعنسا ع سم شسا ن ‪،‬ستسم شس و سشع ستسمحنمگ سم ض عسثاسمنایعتسم ه عو سحس‬
‫نت ررگۀسم ررر شسوقگق ر سوررع سنثص ر ثا سورردسا ررر سثئررگرسا ررگشسناخ ر سارردسمنل ر ثبس‬ ‫‪-6‬‬
‫هن گ ساعش ‪،‬ساردسجرراسم خروسقزاسا بگمسه ش نح س‬
‫نثسا گشسوقگق سوعا ‪،‬سم شسصالوگ سهلن ههعو سثاسه اشر دسهسا کردسارر دسشر بستسورعساهکشرع سس‬ ‫‪-7‬‬
‫نت رگدسنثسص ثا سودسانیعستاثن سقنم ‪،‬سازتون‪،‬سقمر‪،،‬سفررعنستسورعساخر ال سمحرنیس رنننسم ر شس‬
‫وقگق سوع سمک فسا ساعسا قدسادس ر دسمناا سام سایس او سثوع سا رگشستسا ر گوابسمقرعحس‬
‫تیاثتسآبسثاسادسمناق سی ل سجضعئ سقه ساحقگمستسامقگ سی و ساثقععس عینح‬
‫مشررکالستس گررر عاگکسورردسنثقنوررعبسوقگقرر سوررعا ساررنمالسمرر ررننن‪،‬س ررزاثیسآبسا رر س‬ ‫‪-8‬‬
‫م شساردسثوع ر سا رگشستسمقرعحستیاثتساثائردسشر ستسامر سایسمنل سر ثبسمقرعحستیاثتسورکسهقر‪،‬س‬
‫آبسارردسمررررنق سمرررررنا زدسغررنضساصررحگ سه ر اجوستسوع ر ررعساث ررع سم ر ررنننستسم ررگشس‬
‫م زحساه سال سثف سه اجصعتسم ض عسثاسامقگ سه عون ح‬
‫م شررعبسوقگقرر سوررع سسنثا ررعحسفمعلگرر س ررعبساحقگقررعا سنتسساصرر‪،‬هسوقرررگق سوررررررررعا س‬ ‫‪-9‬‬
‫م ض عستو زسمحنمگ سثاسمنایعتسم ه عو ح‬

‫‪467‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪-10‬س ام سایساو ع س ررزاثیسوقگقر سورعا ستسورعسارعیق سو سوقگقر سورعا س‪،‬سم ر شسم رعامساردسا رنعن‪،‬س‬
‫م ر اثفستسش ر ا سا ر سآم ر ساررعسمش ر ثتسثوع ر سا ر شستسا ر گوابسمقررعحستیاثتساص ر گاس‬
‫م گننسادسجضگدساخ عحسایش ستسوعسساونکدسجضگدسثاساهکشع سنان ستسامقگ سه عو حس‬

‫فصل هفتم س‬
‫احکام متفرقه‬
‫نشر پالیسی س‬
‫مادۀ چهل و چهارم س‬
‫‪-1‬پعلگررر سا ررگشسثوع رر سا ررگشسناخ رر ستیاثتساحصررگالتسیررعل سا رر سثوع رر سهشررنات‪،‬سس‬
‫اثابررع ستسآ ررع سیعمرردسساورراستیاثتسوررعرستسارردسن رر ن سثوع رر سا ررگشسناخ رر ستس ررعونساناثاتس‬
‫تیاثتساحصگالتسجناثسم گننح س‬
‫‪-2‬اورراسپعلگر ر سنثستو ر س ررعو ستیاثتساحصررگالتسیررعل سسهص ر سم ر س ررنننهساررعس رردسایررشس ررعبس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سسادسآبسن ن سناش دساعشن حس س‬
‫تطبیق و نظارت س‬
‫مادۀ چهل و پنجم س‬
‫ثوع ر سا رگشسناخ ر ستسسایرشسس رعبسمنا زردسآبسمنقر سا بگرمسوننر ساوراسپعلگرر س سار ن ستسسایس‬
‫ا بگمسآبسهلعثتسم ه عو حس‬
‫منظوری و تعدیل س‬
‫مادۀ چهل و ششم س‬
‫پعلگر سا رگشسناخ ر سامر سایسارعثو سمنلر ثبسارعالبسا رعحسسایرشسس رعبسثوع ر سا رگشسناخ ر ستس‬
‫اناثاتساحصگالتسیعل سهعفوستسجعا‪،‬سا بگمسم اعش ح س‬
‫تبصرۀ دهم‪:‬س س‬
‫اورراسپعلگر ر سامر سایسم ر تس‪9‬سمررع سم ر ثنسامر و‪،‬ستساررعیسه ررنبسجررناثسمر گررننستسنثسصر ثتساغگگرناتس‬
‫اشررکگالا سنثسثوع رر سا ررگشسناخ رر ‪،‬سپعلگررر سارردسیتنساررنواسفنصرر ساررعیسه ررنبسمرر ررنننهساررعس‬
‫اغگگناتساشکگالا سنثسآبسمنمکرس نننح س‬
‫تبصرۀ یازدهم‪:‬‬
‫اررعیسه ررنبستسام ر و‪،‬سپعلگر ر سا ر سثئررگرسا ررگشسناخ ر سآغررعیسش ر سمسگ اه ر هسامررعسصررالوگ س‬
‫منل ثبسام و‪،‬سصنفعسایسآبستیونساحصگالتسیعل سم اعش حسس س‬
‫مادۀ چهل و هفتم س‬
‫اواس ن سناثابس سفص‪،‬ستسوه‪،‬ستس سسمعن ساحگعسپعلگر سا گشسثوع ر سا رگشسناخ ر ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سام ایساأوگ سش ثاسبسث بنبستمنل ثبسمقعحسمح نحستیاثتسمنی ساالقناسم ساعش ح‬

‫س‬

‫‪468‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬

‫طرزالعمل استفاده از ابزار های تفتیش‬

‫‪469‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪470‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫هع رردسپگ ا ر سورردساررعسثتوکررعثسآم ر بسهلررعحسه ر واسق ه ر ثبسا ررالم سافغعهر ر عبستساصر و سجررعه بس‬
‫ا ع سق ور ‪،‬سهلرعحساناثب‪،‬سمرعل س‪،‬اج صرعنبستسزرنیسوک م ر اثبسنثوشر ثسسم حر س ننور حسجر اهگا‪،‬س‬
‫مقنث س رع‪،‬سزنیلم ر‪،‬س رعستسلر او ساردسمنلر ثساهبر نسمگکرعهگزحس رعبسورعثبسارر و ستسهعفروس ننو سر سارعس‬
‫وعو گ سجعه بسادسین ابسوکساص‪،‬ساحکگاستسام گاسوعا ح س‬
‫ادسمنل ثساحکگاسجعه هگ ستمبعثی سی گدسفرعنساناثبسا عمعتسالیحساایعذس ننور حسثوع ر سس رعبسا رگشسس‬
‫ناخ ‪،‬سمنحگعساثیوعا سونن سم ونو سخ ن‪،‬سون نت سسناخ ستسپنت ۀسوک م اثبسخ سقه سافزتنب‬
‫اثییستساوجعنسمؤانو سنثستیاثتس عستساناثاتسنتل سافغعهر عبسیرنضستقر نستسسهقرشسم رنستسانایهر سثاس‬
‫نثامنساحگکاسوعو گ سجعه بستاعیناثه سفرعنساناثبساو عسم سه عون حسس س‬
‫ثوع رر سسا ررگشسناخ رر ستیاثتساحصررگالتسیررعل ساصرر السساناثاتساحرر سااررنسستیاثتسثاساررعسنثسهلررنس‬
‫ناش ر س)ث ررکرسخ ررنسزبررمسم ررعنسمقررنث سا ررگشسناخ ر ستس ررعونسج ر اهگاسمررناب ساررعسنثهلنناش ر س‬
‫انخ سج ای ستممگعث رعبسارگاسال ر سا رگشسناخ ر سا رگشسمر سه عور سسارعسشر عفگ ستسوررعا س‬
‫نثسسامرر ثسورررعا ‪،‬سمررعل س‪،‬ساناثبسستساحصررگ سنثسا ررعحستاورر عبستیاثتسارردستق ر نسآم ر ستوگ گرر س‬
‫پنت دسا گشس نسثای ع ساهب نستاق و سوعا ح‬
‫ایآهجعسودستیاثتساحصرگالس تسیرعل ساردسمنلر ثساحقرمسا ر ا سفر کسالروون‪،‬سارعسنثسهلرنسناشر سثو ر ثحس‬
‫رعبساهجرعحسشر ستسانهعمردس رعبسق ور ‪،‬سانخر سایا ررنعنساقنگنر سمرناب سثاساررعیه نبسه ر ن سثوع ر س‬
‫ا گشسناخ ستیاثتسسایوراسامرنسنثسوعشرگدسجرناثسه نف ردسا کردسزرنیسالم ر‪،‬س رعبسآبسمر ثنسم علمردس‬
‫تساررعیه نبسجررناثس نف ر سورردسایسآبسق رردساررعیه نبسزررنیساالم رر‪،‬سا ر عن سایساازاث ررعبسا ررگشسزبررمس‬
‫جرر اهگاسهعفررو ستسممگررعثس ررعبساررگاسال رر سا ررگشسناخ رر سوررعوزسا گرر سمرر ساعشرر حساررعیه نبس‬
‫زنیالم رر‪،‬سوررعنسشرر سسمرر سا اهرر سیمگنرردس ررعبسالیحسثاساررنابساثائرردساز گنررعبسایسزنوررمسا ررگشستس‬
‫زاثشررعتسممگررعثبسارردسمقررعحستیاثتساحصررگالتسیررعل سفررنا اس ررعینحسوص ر ساز گنررعبسایساونکرردسآوررعس‬
‫ا نوجدساواستیاثتسادسمقعصر سمر ثنسهلرنساردسمصرن سث رگ ستورعسا رعحسی اور سمنا زردسق ر سآتثبستس‬
‫ادسنث سنثس اامسمعل سم رعامسجر اهگاسهعفرو سابر ستسورعساح ور‪،‬ستاثناتسنتلر س ننور سا ر ستورعس‬
‫اساونکردسو گردساقرناآتسانتفرمسجر اهگاستسمقرنثاتساهجرعحسوعف ردسا ر سسورعخگنسارنابستیاثتسایا گر س‬
‫ارردس ررزابسانخ ر ثناثسم ر ساعش ر حا تواستا بگررمساورراسزنیالم رر‪،‬سیررالت سایساهب ر نس گر ر اسا ررگشس‬
‫ناخ سنثتاو عبسمناب سادستیاثتسادسپن شهعبسف کستوعس عونسپن شهعسپع ی سم ساعش ح س‬

‫‪471‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول س‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسثتشررن ساوکررعحسان ر سات سمررعنرسشصر ستسوکرراس جررعه بساناثرسامر ثسمررعل ستسمصررعث س‬
‫یعمرردسق هرر ثبسا ررالم سافغعهررر عب‪،‬سمقررنث ساناثاتسا ررگشسناخ رر ستیاثتس ررعستساناثاتسنتل رر ستس‬
‫سا گشسناخ س)‪I.I.A‬رسا تواس ننو سا ح س‬ ‫ممگعث عبساگاسال‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسنهبع سم سون ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ارهگ‪،‬ستارنو سثته شنع عو سنجگمساناثرساح سا گشهس س‬
‫‪ -2‬اهب نسپنت دسپالبس زاثبسا گشستسا بگمسم انسآبهس س‬
‫‪-3‬اوجررعنسمگکررعهگزحسممگررعثبساهگررد‪،‬اناگ ستاح گرر‪،‬س ررزاثیساررنسمبنررعبسمشررع اتستسوعف رردس ررعسقه ر س‬
‫اوعلدسادسمناق سذونا هس س‬
‫‪-4‬سا عن سممق سایساازاث عبسا گشسناخ سنثسثته سا بگمسپالههعبسا گشسناخ ح س‬
‫‪-5‬سانلگاسام ثسمنا سادسامقگ ستسپگ گنبس عثیس عستسهلنوعتساصالو هس س‬
‫اصطالحات س‬
‫مادۀ سوم‬
‫نثساواسزنیالم ‪،‬ساص الوعتسذو‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سم سسونن ‪:‬س س‬
‫تولکیــت یــا ابــزار‪ :‬یبررعثتسایسوررکسلرر س ررعستسوررعسااررزاثبسمر ساعشر سورردسارردسمنلر ثسث ن ررعو ستس‬
‫ساقناآتسمهاستضنتثبسم شگاساهگدستساناگ سم س نننح‬ ‫و ه‬
‫پالن تفتیش‪ :‬یبرعثتسایسزرنزسجب ر سا ر سوردسارنابسث رگ بساردس ر سسایسجبر‪،‬سامگرگاسشر ستسساردس‬
‫شررک‪،‬سمررنلاستس گررر عساگکستساررعسنثسهلررنسناشرر ساثیوررعا سخ ررنس)ثورررکرستسامررگاسمأم ثورر س‬
‫اه نانبسا گشسناخ ساناگ ستسا تواسم س ننن‪.‬‬
‫معیار‪ :‬هشرعبسن نر رسسمتاثنبسا ر سوردساعور سایسجبر‪،‬سم قر نساعشر سهسجر اهگاس‪،‬سمقرنثاتس‪،‬سپعلگرر س رعس‪،‬س‬
‫زنیالم رر‪،‬س ررع‪،‬سسممگررعثس ررعبسی ر م سمحع ررب بستسی کررننس ررعبسی ر م ساناثب‪،‬سمنررعا سمهرراسممگررعثس‬
‫پن اش دسم سش ه ح س‬
‫کنترول داخلی‪ :‬فناون بسا ر سوردسارنابسفرنا اسورننبساز گنرعبسسایسن ر گعا ساردسا ر ا سسزناور س‬
‫سم ونابستسوعثونعبس عیمعبستسوعسوکساناث سادساقناسنثسم سآو حس‬ ‫م سش ن‪،‬ستسا‬
‫گزارش تفتیش‪ :‬یبعثتساثسمج یدسوعف دس عبسم شگاسنثسقنوعبسا گشسم ساعش ح س‬
‫لست های هشتگانه برا ی مفتشین عبارت اند از‪:‬‬ ‫ها یا چ‬ ‫تولی‬

‫‪472‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تولکیت اول‪:‬‬
‫تولکیت دوم‪:‬‬
‫تولکیت سوم ‪:‬‬
‫تولکیت چهارم‪:‬‬
‫تولکیت پنجم‪:‬‬
‫تولکیت ششم‪:‬‬
‫تولکیت هفتم‪:‬‬
‫تولکیت هشتم‪:‬‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫صالحیت نامه‪ ،‬شناسایی اداره‪ ،‬پالن و تطبیق پالن‬
‫صالحیت نامه س‬
‫مادۀ چهارم‬
‫سا رگشسوردسینر اه ساناثرساحر ساعیث ر ساث رع سمر س رننن‪،‬سمشر ‪،‬س‬ ‫)‪ 1‬رصالوگ سهعمردسورعسمک ر‬
‫انسهکعتسآا سم ساعش ‪ :‬س‬
‫یمعبستس عودسوعثبسامگاسش سجعا‪،‬سا گشحس‬ ‫‪‬‬
‫امگاساعثو سآغعیستسخ اسوعثسم شگاسنثساناثرساح سا گشسح‬ ‫‪‬‬
‫ر اوعتسارردساناثرساحر سا رگشسارردسمنلر ثسفررنا اسآتثبسمم مرعتسمررعل ‪،‬ستسهگررزسن ن ر س‬ ‫‪‬‬
‫ارردسمحرر‪،‬ستسوعثمن ر ابسقه ر ساک گرر‪،‬سه ر نبسا ررگشسانا ررع سنثسخ ا ر سم شررگاسارردس‬
‫شک‪،‬سش ع سستساحنونبح‬
‫‪ ‬امگگاسثأ سستسایضعبس گأتسا گشح‬
‫)‪2‬ر وکسهق‪،‬ساواسصالوگ سهعمدساعو سنثسنت گدساگاسا گشسض گ دس نننح س‬

‫جلسۀ ابتدایی س‬
‫سمادۀ پنجم س‬
‫ق ردساا او سمش ‪،‬سانسهکعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫ا تونسق ردساعسث بنبساناثرساح سا گشسنثسثتیسات هس‬ ‫‪‬‬
‫ار گ سصالوگ سسهعمردسا ر سثئرگرس گرأتسا رگش‪،‬ساردسثئرگرساناثرساحر سا رگشسنثس‬ ‫‪‬‬
‫ق ردساا او ه‬
‫سثئگرس گأتسادسث بنبساناثرساح سا گشهس‬ ‫سممنف سایضعبساگاسا گشسا‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ا ضررگ سا ر ا سا ررگش‪،‬س ررعودسجعارر‪،‬ساعیث ر ‪،‬سمگ ر نس ررعبساعیث ر سا ر سثئررگرس گررأتس‬
‫ادسث بنبساناث ساح سا گشهس‬

‫‪473‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ ‬ممنف ر سم ر ونابستسوررعسوعثمن ر ابسا ن ر سثابرردستسسپررعوگاسثابرردساناثرسا ر سثئررگرساناث ساح ر س‬

‫ا گشسادساگاسا گشه‬
‫‪ ‬اثائدسمم معتسمی صرنسا ر سثئرگرساناث ساحر سا رگشسنثسمر ثنسمنرعا ‪،‬سمحر تنو س رعستس‬
‫وعلشس عو سودساناثرسسمنا زدساعسآبسم اقدسا هس‬
‫‪ ‬س امگگاسوکس ع نر سوننر ساردسمنلر ثسفرنا اس رعیبساررهگالتسستسمم مرعتساردسم شرگاس‬
‫ساناثرساح سا گشهس‬ ‫ا‬
‫عن سایسفعثم سممگعثبسا لکگ سات سانابساب سقزئگعتسق ردساا او ه‬ ‫‪ ‬سا‬
‫شناسایی اداره تحت تفتیش‬
‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬ر ارردسمنل ر ثسشنع ررعو ساناث ساح ر سا ررگش‪،‬سم شررگاسجبرر‪،‬سایسآغررعیسا ررگشسنثسثاا رردسارردس‬
‫هکعتسآا سمم معت‪،‬سنثفستسفهاسوعف سناش دساعشن ‪:‬س‬
‫نثفستسفهاسورعف سنثسمر ثنسسجر اهگا‪،‬سمقرنث س رسعس‪،‬سلر او ‪،‬سمصر اعتسوعاگنرد‪،‬سشر ثابستیورنابس‬ ‫‪‬‬
‫تسش ثابسث بنبسمناب سادساناث ساح سا گشه‬
‫مم مررعتسنثسثاا رردسارردسصررالوگ س ررعبسا ررگش‪،‬سا رر ا سا ررگش‪،‬ساشررکگ‪،‬ساناثبساناث س‬ ‫‪‬‬
‫احرر سا ررگش‪،‬سو رر ه سا رر ی احسوعثمنرر اب‪،‬سثتاارر ‪،‬س زاثشرر ‪،‬سانهعمرردس ررع‪،‬سپررالب‪،‬س‬
‫پگشنف ‪،‬ستس عونسمم معتسمنا زدسنثسم ثنساناث ساح سا گشه‬
‫م شررگاسثاسا لکگ ر سنتحسنثسسشنع ررعو سم ض ر یعتسم ر ثنساحررع‪،‬سا ررنعنسستسفمعلگ ر س ررعبس‬ ‫)‪2‬ر‬
‫جعا‪،‬سانث ستسور سمم معتساگش نسنثسم ثنساناث ساح سا گشسوعثبسم سث عه ه‬
‫س ررن بسورردسمنحگررعسا لکگ ر سش ر عث س)س‪2‬رسایسآبسا ر عن سص ر ثتسم ر س گررنن‪،‬س ررنساررگاسس‬ ‫)‪3‬ر‬
‫ا گشساهناساعسنثسهلنسناش سه یگ سا گشساناگ سم سه عو ه‬
‫م شگاسنثسقنورعبساقرنابسا رگشسورکسورکسلرر سمرر ک سثاساهگردسمر سه عونر سوردس‬ ‫)‪4‬ر‬
‫وررکسوررعپ سآهررناسمنحگررعس ررن سا ررگشسشرر ه سهررزنسخرر نسنثسنت ررگدسه هرر اثبسمرر س‬
‫سآتثه ه‬ ‫ه عون هساعسمم معتسوعم‪،‬سنثسم ثنساناث ساح سا گشسثاسا‬
‫سام ر سایساک گرر‪،‬سه ر نبسمم مررعتس رردسقعهبرردسنثسم ر ثنساناث ساح ر سا ررگش‪،‬سم شررگاس‬ ‫)‪5‬ر‬
‫هگعیسادسور سمم معتسسایساناث سساح سا گشسناثه ه‬
‫ه عوبسانث ر ‪،‬سمشرع ات‪،‬ستسمالولرعتسوردسنثسمر ثنس رنسورکسایسم ضر یعتسا لکگر سنتحس‬ ‫)‪6‬ر‬
‫اقناسم س ننن‪،‬سهگعیسادساب سق اس عهدسناثه ه‬
‫س ررنس ررع سم ض ر ی سنثستثکسوررعثبساب ر س ررننن‪،‬ستثکسوررعثبسساعو ر س ررنا سساررعسآبسفعورر‪،‬س‬ ‫)‪7‬ر‬
‫نننستسمعخوسآبسنثسا لکگ سش عث س‪2‬ساب س نننه‬
‫س اگاسا گشساعو سایسفعثمر سممگرعثبسا لکگر س ر حسقهر سابر سه ر نبسازالیرعتسههرعو س‬ ‫)‪8‬ر‬
‫نثسم ثنساناث ساح سا گشسا عن سه عو ه‬
‫بر نامۀ تفتیشس س‬
‫مادۀ هفتم س‬

‫‪474‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪1‬رساررگاسا ررگشساعو ر سوررکسانهعمررۀسا ررگشسثاساهکشررع سن رر س اررعسخ ررناتساررعج سمعه ر سشنع ررعو س‬

‫ننو ستساعسا بگمسا گشسایساگاسانن سش ه ح س‬
‫)‪2‬رساررگاسا ررگشسامرر ایساهگرردسه رر نبسزررنزسخ ررناتساررعج سمعهرر ‪،‬سمرر سا اهرر سانهعمرردسا ررگشسثاس‬
‫اهکشع سن حس س‬
‫)‪3‬رسنثاورراسمنو رردسامکررعبسسپرروونسهگر ر سورردسا ررعحسقزوگررعتسفمعلگ ر س ررعبسورردسنثسقنوررعبساقررناآتسس‬
‫ا گشسخعزنسهشعبس ننو سا سنثس زاثیسذونس نننحس س‬
‫)‪ 4‬رساگاسا گشساعو سوکسانهعمۀسا گشسثاسآمعن سه عو سودسنثانس گنه سا عحسمم معتسنثسم ثنس نورکسایس‬
‫خ ناتساعج سمعه سودساثیوعا س ننو سا ه ‪،‬ساعشر حسنثساوراسمنو ردسم شرگاسسمر سا اهنر سایسفعثمر س‬
‫ممگعثبسسا لکگ سوهعثحسا عن سه عون ح س‬
‫پالن گذاری تفتیش س‬
‫مادۀ هشتم س‬
‫)‪1‬ر م شگاسادسمنل ثساهجعحسا گشساعو سپالبسا گشسثاساهگدسه عون سودسوعتبسم اثنسذو‪،‬ساعشن ‪:‬س س‬
‫ا ا سا گشه‬ ‫‪‬‬
‫عودسا گشه‬ ‫‪‬‬
‫سا گشه‬ ‫سثتشهعبسی‬ ‫‪‬‬
‫ه نیس عبسا گشه‬ ‫‪‬‬
‫ساقرگاساتجعتساقناآتسستس زاثیسا گشسه‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ستسمنعا سم ثنسهگعیسانابساهجعحسا گشه‬
‫)‪2‬رسپررالبسا ررگشسثاسثئررگرس گررأتساناگر ستسام ر سایسساأوگر سآمررنسایررشسمنا زرردستسمنلر ثبسثئررگرس‬
‫ا گشساگاسم ظفسام گ‪،‬سم سه عو هس‬
‫)‪3‬رسا لکگ سش عث سپنجاسفعثم سممگعثبسانابساهگدسپالبسا گشسم ساعش ح س‬
‫تطبیق پالن تفتیش‬
‫مادۀ نهم س‬
‫)‪ 1‬رسم شگاسادسمنل ثسا بگرمساه رنسپرالب‪،‬سهکرعا سثاسوردسنثسآبسسشرعم‪،‬سمر ساعشر ساردسزر ثسنجگرمستس‬
‫ق ا عهردساثیوررعا س‪،‬ساررعسنثسهلرنسناشر سآبساتثاکسوررعثبسثاساهگررد‪،‬سشر ا سوررعف سثاسق ر سآتثبستسایر انس‬
‫تاثجعحسثاساح گ‪،‬ستسخ نسثاسم ئاس عیه سودسو احسخ نبساعج سه عه سا ح س‬
‫)‪ 2‬رسنثسص ثتسم ق نو سخ نساعور ساوراسثاسمم ر حسوننر سوردساردسوردساهر ای ساوراسخ رنسقر بسا ر س‬
‫تسمع گ سآبسوگر ؟ س‬
‫)‪3‬رسنثسقنوررعبساقررنابسا ررگش‪،‬ساحررع‪،‬س رر ‪،‬سانث رر ‪،‬سمشررع اتستسمالولررعت‪،‬سا ر عن سایسثتیس‬
‫عبسی سستسایصصر سالیمگرر هسانرعساوجرع سمر سه عور سارعس ر بسمرنلاستساعجعیر سثتبسوعف ردس‬
‫عبسا گشساعسمقعمعتساناثرساح سا گشسودسارگعثسمهاستسضنتثبسم ساعش ‪،‬سص ثتس گننح‬
‫س‬

‫‪475‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫مشاهدات‪ ،‬کنترول کیفیت و گزارش‬
‫مادۀ دهم س‬
‫)‪1‬رس نسمشع رسا گشسنث زاثیسمنابدسساعو سناثابسفک ثس عبسذو‪،‬ساعش ‪:‬س‬
‫ستسوعف ررۀسا ررگشسممگررعثسآبسذوررنس ررنننهسممگررعثس ررعسهشررعبس‬ ‫‪ .1‬معیــار‪:‬سنثسهیر ر ساررنابس نمشررع‬
‫ن نر رسمر اثنبساهر سورردساعور سم قر نساعشررن ‪،‬سم رر‪:،‬سجر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬سمصر اعت‪،‬سپعلگرر س ررع‪،‬س‬
‫زنیالم ‪ ،‬عسممگعث عبسی م سمحع ب بستی کننس عبسی م ساناثبح س‬
‫‪ .2‬حالت ‪:‬ستضرمگ سم قر نسا ر سوردسنثسه گجرۀساعیث ر ستسمشرع اتسیگنر سا بگر سمر س رنننستس‬
‫هشعبسن ن رسا عتتسمگعبساقناآتستسممگعثسم ساعش ح س‬
‫‪ .3‬علت‪:‬سم شگاساعو سی سا عتتسمگعبسممگعثستوعل سثاسشنع عئ سه عون هساواسامنسمم معتساگشر نسنثس‬
‫م ثنساونکدسی حسو عو ستس ءسا عنرسشیو‪،‬سغگنسم انسا نبس گر اسون نت سناخ سستوعس ن ردس‬
‫آبس ب سا عتتسمگعبسممگعثستوعل س ننو ساه سثاسمشیوسم سه عو حس‬
‫‪ .1‬نتیجه و پیامد ‪:‬سم شگاساواسثاساعو ساشیگوسه عون ‪،‬سنثسص ثتسار اتحساقرناآتسخرال سممگرعثسنثس‬
‫آون سم ق سو احسپگعم س عبسمن سادساناث سم سش نحسس‬
‫‪ .1‬اقدامات اصـالحی و سـفارش هـا‪ :‬آخرنواسمنو رۀساقرناآتسا رگش‪،‬ساجر امعتسساصرالو سورعس‬
‫عثیس رعسا ر سوردسنثسایرشساخگرنسذورنسمگ نسنهر هسارنابسم شرگاسالیحسا ر سارعسثا س رعبس‬
‫ورر‪،‬سسمنع رر سثاسارردسمنلرر ثساصررالوعتستسممگررعثسبسه رر نبساقررناآتساناث ساحرر سا ررگشس‬
‫اشیگوستساثائدسه عون ح‬
‫‪ .6‬ســواالت احتمــالی‪:‬سسمعهنر سو ر ساعور سوررنن؟سوررناساعور سوررنن؟سو ثاعور سوررنن؟سور سمرررؤت س‬
‫اهجعحسآبسا ؟سایسق دس االا ساه سودساعو سذثومدس عثیس عسپع سآههعساثائدس ننن س‬
‫)‪ 2‬رسا لکگ س ر اساردسمنلر ثسابر سآهمر سا رنعنسا رگشسوردسناثابس رنپنبسوعلر سومنر سممگرعث‪،‬س‬
‫وعل ‪،‬سی ‪،‬سه عوبستاج امعتساصالو ساعشن سم ثنسا عن سجناثسمگ گننح س‬
‫کنترول کیفیت س‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫سثئگرس گأتسم هلنسم ساعش ‪ :‬س‬ ‫)‪1‬رون نت سوگ گ سمش ‪،‬سانسهکعتسآا سم ساعش سودسا‬
‫اعیه نبسسا عحسمشع اتسا گشساعنثسهلنسناش سانهعمدسا گشه‬ ‫‪‬‬
‫هس‬ ‫وص ساز گنعبسایاونکدسا عحسپالبسا گشساح ساقناسجناث نف دسا‬ ‫‪‬‬
‫اثیوعا سا عحساغگنات‪،‬سافزاوشستوع شسم ض یعتسمن ث سنثپالبسا گشهس‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬نث سا عحساغگنات‪،‬سافزاوشستوع شسم ض یعتسشعم‪،‬سنثسپالبسسنثسا نعنهس‬
‫)‪2‬رسثئررگرس گررأتسمرررؤتلگ سناثنسورردسخرر نسثاسنثسمرر ثنسوررعف سارر نبسوگ گرر ستو گرر سشرر ا س‬
‫م ئاس عینسارعسا اهر سمشرع اتسثاسوردسنثا لکگر سششراس) رزاثیسا رگشرسنث س ننور ساهر ساردس‬
‫اابعتسان عه ح س‬

‫‪476‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تهیۀ مسوده گزارش تفتیش س‬

‫مادۀ دوازدهم‬
‫)‪1‬رس ررزاثیسمنحگررعسمحصرر سا ررعحساقررناآتس گررأتسا ررگشسشررنعخ دسمگشرر نستثئررگرس گررأتس‬
‫اعوررر س ررزاثیسثاس ررنا ساررعساتثاکسوررعثبستشرر ا سا رر سآمرر ساثیوررعا ستآبسثاسم ررعامسسفعثمرر س‬
‫ممگعثبسسودسناثابس دسایشسذو‪،‬سم ساعش ساناگ سه عو ‪ :‬س‬
‫مم معتسی م ستسخالصدساقناآتهس‬ ‫‪‬‬
‫مم معتسنثم ثنسههعنستاقناآتسا گشه‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬سمشع ات‪،‬سوعف دس عستس عثیس عسا گشه س‬
‫)‪2‬ر ایشسات س زاثیسناثابسنتسجر سشعم‪،‬سم اثنذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫جرر ر سات سآبسمم مرررعتسی ر ر م سنثسمر ر ثنساناث ساحر ر سا رررگشهسنتث سسورررعسسار ر اتحس‬ ‫‪‬‬
‫ا گش‪،‬سته عوبسا گشه‬
‫‪ ‬س جر سنتحسآبساردسهرعحسخالصرۀساقرناآتسورعنسمر سشر نستسناثابس ر عثیس رعبسا ر سوردس‬
‫ساگاسا گشساثائدس ننو ساه ح س‬ ‫ا‬
‫)‪3‬رسایشسنتحس زاثیسمش ‪،‬سانس دسجر سشعم‪،‬سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫جر ر سات ساحرر سهررعحسا رر ا سا ررگشسورردسنثان گنه ر رسو عورر ‪،‬سساج صررعنو ستسمؤانورر س‬ ‫‪‬‬
‫ی کررننستس گر ر اسم ق ر نسنثساناثرساح ر سا ررگش‪،‬ساهجررعحسامر ثستساقررناآتسنثسم عاق ر ساررعس‬
‫ج اهگا‪،‬سمقنثات‪،‬سل او ستسزنیالم ‪ ،‬عبسهعفو سم ساعش حس‬
‫سنتحسسادسهعحس عوۀسا گشسوعنسم س نننسودساگعه نس ع سمعل سسم ساعش ح‬ ‫جر‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬جرر س ر حسسثتیس ررعبسی ر سا رگشسمر ساعشر ستسسهشرعبسن نر سآهرر سوردسایسور احس‬
‫ثتیس عبسممگعثبسا گشسا عن سادسی ‪،‬سآم سا هس‬
‫س)‪4‬رسایشس حسمه نواسایشس زاثیسپن اش دسمگش نسودسم شک‪،‬سایسهکعتسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫سساحر سورکسینر ابساحنورنس‬ ‫سایسمشرع اتسا رگشسنثاوراسایرشس رنسمشرع‬ ‫نسمشرع‬ ‫‪‬‬
‫م س نننهس‬
‫نوررکسایسمشررع اتسا ررگشساعورر سناثابس‪5‬سینصررنسومنرر سممگررعث‪،‬سوعلرر هسی رر ‪،‬سپگعمرر س‬ ‫‪‬‬
‫تاج امعتساصالو ساعش هس‬
‫جلسه نهایی س‬
‫مادۀ سیزدهم س‬
‫)‪1‬راررگاسا ررگشسق ررردسههررعو سثاساررعسث بررنبساناث ساح ر سا ررگش‪،‬سارردسمنل ر ثسزررنزستساحررعسا ررعحس‬
‫وعف دس عبسودسنثسمر ن س زاثیسا گشسذونس ننو ساه هسناونسم سه عو س س‬
‫)‪2‬ر رر سا ع رر سق ررردسههرررعو سا رر سآتثنبسهلرررنسث بررنبساناث ساحرر سا ررگشسنثسمرر ثنس‬
‫مشع اتستسوعف دس عبسا گشسم ساعش ح س‬

‫‪477‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪ 3‬ر م ساردسی ر‪،‬سآور سارعساناث ساحر سا رگشسهلرنساحنورنبسخر وشسثاسنثسمر ثنس رنسورکسایسوعف ردس‬
‫ررع‪،‬س ر عثیس ررعستساج ر امعتساصررالو ساثائرردسه عو ر حسا ر واسمنل ر ثسایسا لکگ ر س ر اساعو ر سا ر عن س‬
‫ام ‪،‬سآو ح س‬
‫تنظیم نمودن دوسیه س‬
‫سمادۀ چهاردهم س‬
‫)‪1‬رساگاسا گشسنت گدس عبسخ نسثاساشک‪،‬سمنلاساعسا عن سایساتثاکسق اسوننر سایس راسا کگرکستسآهرناس‬
‫ز ثسمر ر‪،‬سهلنسادسفمعلگ هعبسام ثسا گشساعهلنناش س دسایشسذو‪،‬ساناگ سه عسو ‪:‬س س‬
‫پاله واثب‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫ساقناستسوعسا گشس‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬زاثیسن س‬
‫)‪ 2‬رساگاسا گشساعور سارنابسا رنعنسورکسفهن ر سآمرعن س رعینستسا نلر ثساثابرع سنانبساتثاکسورعثبستس‬
‫وررعسم ر اثفسمنا ر سارردسم ض ر یعتس ررزاثیسا ررگشسالیحسا ر ‪،‬ساررعسش ر عث سآههررعسثاساررعس رراسنو ررنسنثس‬
‫اثابع سه ه اثه حس س‬
‫انابساهگدسفهن ستساثابع سن سم ض یعتسایسفعثم سممگعثبسا لکگ س ش اسا عن س نننح س‬

‫فصل چهارم‬
‫تحلیل و صدور گزارش‬
‫تحلیل و صدور گزارش تفتیش س‬
‫سمادۀ پانزدهم س‬
‫)‪1‬ر آمنو ساح گر‪،‬سمررؤتلگ ساح گر‪،‬سا رعحس زاثشرعتس گرأتسا رگشستآمنور س رعبسشرعم‪،‬ساشرکگ‪،‬س‬
‫ثوع سا گشسناخ سثاسادسیه سناثنسودسنثان گنه سم اثنسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬س س‬
‫مقعورۀسنت گدس رعبساعیث ر سم شرگاسارعس زاثشرعتساردسمنلر ثساونکردسآورعسمشرع اا سوردس‬ ‫‪‬‬
‫نثس زاثیسذونس ننو ساه سناثابسش ا ستسا نعنسو عو بساه سوعسخگن؟ه‬
‫شنع ررعو سه ر اجو‪،‬ساک گرر‪،‬سو ر ستسوع ر س ررعبسنت ررگدس ررعبسا ررگشستس زاثشررعت‪،‬سارردس‬ ‫‪‬‬
‫منل ثساثاوۀس زاثیسسنجگمسستسا سزنفعهدساد ثوع سا گشستسسمقعحستیاثتسه‬
‫‪ ‬اخوسامه سو بر سایس ارگاسا رگشسنثسفر ثحساهگردسشر ساح گر‪،‬سسنثسمر ثنسثفر ساشر بع عتستس‬
‫اک گ‪،‬سا نعنسو عو بس‪،‬سنت گدس عبسا گشستس زاثشعتسه س‬
‫س)‪2‬راگاسا گشسمک فسادسم اثنسآا سم ساعش ‪ :‬س‬
‫اث ع س زاثیستسضر عواسآبسایسزنورمسآمنور س رعبسمنا زردساردسمنلر ثساح گر‪،‬ساردسآمنور س‬ ‫‪‬‬
‫اح گ‪،‬س زاثشعتسه‬
‫اصحگ س زاثشعتسزبرمس مالولرعتستسث ن رعو س رعبساصر ل سآمنور ساح گر‪،‬س زاثشرعتساردس‬ ‫‪‬‬
‫منل ثساثائدس زاثیسسنجگمسستسا سزنفعهدسه‬
‫س عبسنت گدس عبسا گشسهس‬ ‫ستسوع‬ ‫سثف سو‬ ‫‪‬‬

‫‪478‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ساثائرردسس زاثشررعتسام ر سایسثف ر سخررالس ررعبسانمالش ر سا ر سآمنو ر ساح گرر‪،‬س زاثشررعتسارردس‬ ‫‪‬‬
‫ثوع سا گشسناخ سه‬
‫ساث ع سس زاثیسغنضسمالولدستس او سام بسسادسمقعحستیاثت‬ ‫‪‬‬
‫س اث ع س زاثیسایسزنومسایرشسمنا زردسغرنضساحقرمس ر عثیس رعستسهلنورعتساصرالو ساردس‬ ‫‪‬‬
‫اناث سا گشسش ح‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ شانزهم‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسوهررعثسفصرر‪،‬ستسشررعهزن سمررعن ست شرر سضرر گ د)اازاثسا لکگرر رساهگرردستسارر تواس‬
‫ننو سا ر ‪،‬سامر سایاأوگر سشر ثابسمح رنحسث برنبستسسمنلر ثبسمقرع سحستیاثتساحصرگالتسیرعل سهعفروس‬
‫تساعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن نس عسنثساواسیمگندسم غ سمگ ننه حس س‬
‫س‬
‫ضمایم‬ ‫تولکیت اول‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫جلسه ابتدایی‬
‫تولکیت اول‬
‫هعحستسآنث سنف نسوعساناث ساح سسا گشس‪ -:‬س‬
‫اعثو ‪:‬‬
‫ساگاسا گش‪Audit Team:‬‬
‫ن نتر‪ :‬س‬
‫یض ‪:‬‬
‫یض ‪:‬‬
‫‪Officials of Auditee:‬‬
‫وعثمن ابساناث ساح سا گش‬
‫ثئگرساناث ساح سا گش‪:‬‬

‫م ض یعتسم ثنساحع‪:‬س‪ : Matters Discussed‬س‬

‫سسا گشس‪:‬‬
‫عودسا گش‪:‬س گر اسم ق ن ساناث ستسفمعلگ س عبسثا سححححححس ع سحححححححح‬
‫نتثرسا گش‪:‬‬
‫‪،‬سمشع اتستساأوگ‬ ‫ثتشهعبسممگعثبسا گش‪:‬ساعینو ‪،‬س‬
‫ساناث ساح سا گشسم ظفسمگ نننح‬ ‫هگعیمن بس عبسل ژ گک ستس ع ن سونن سا گشسودسا‬

‫یادداشت‪:‬‬

‫‪479‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اعسنثسهلنسناشر سمع گر سورعثبساناثرساحر سا رگشسامضر ساتجرعتساوراسامکرعبستقر نسناثنسوردسورکس‬

‫ام انسایسم ض یعتسم روون سمرس ناب سهبعشرن حساردس رگاساناگر سشرعو سم ضر یعتسنو رنبساردسمنلر ثس‬
‫ا ر سآتثنبسمم مررعتسوعمرر‪،‬سنثم ر ثنساناث ساح ر سا ررگشسشررعم‪،‬س ررعخ دسشر ه حسارردسایضررعبساررگاس‬
‫ا ررگشسا صررگدسمگ ررنننسورردسنثقنوررعبساقررنابسوررعثسخر وشسایشنع ررعو سخر وشسنثاثابررع سارردساناث س‬
‫اح سا گشسا ر عن سه ر ن ستسایسناهرشستاجناردسمرر ک سسخر وشسقهر ساک گر‪،‬سا رنعنسمنار ساردس‬
‫نسفمعلگ سا گشسا عن سه عون ح س‬
‫تولکیت دوم‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫شناسایی اداره تحت تفیتش – اسناد مربوطه‬
‫اناث ساح سا گش‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس س‬
‫ورق کاری س‬ ‫مفتش‬ ‫موضوعات‬ ‫ش عث س‬
‫س‬ ‫ا نعنسثوع سا گشسثاسودسادساناث ساح سا رگشساثابرع س‬
‫ناثنس نا ساعس رزاثیسجب ر سا رگشسوردسا ر سثوع ر س‬ ‫‪1‬‬
‫ا گشسصعنثس ننو سا ‪،‬سم علمدسه عئگ ح‬
‫ج اهگاست عونسا نعنساقنگن سمنا زدسثاسم علمدسه عئگ حسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‬ ‫‪2‬‬
‫‪.‬زنیالم ‪،‬س عبسمنا زدستسث ن نسثاسم علمدسه عئگ‬ ‫‪3‬‬
‫ثا بنن ع)پعلگر ر س عبرمنا زرردسثاا ر سآتثن ستم علمرردس‬
‫‪4‬س‬
‫ه عئگ ح‬
‫نثسم ثنسمعم ثور ‪،‬سنور ع ستسا ر ا ساناث ساحر سا رگشس‬
‫‪5‬‬
‫سآتثن ستسآهناسم علمدسه عئگ ح‬ ‫مم معتسا‬
‫مصرر اعتس‪،‬سفگصرر دس ررعبساناث سمنا زرردسثاسا رر سآتثن س‬
‫‪6‬‬
‫تم علمدسه عوگ ح‬
‫سه عئگ ح‬ ‫گر اسمحع ب بستسث ن ن عسثاسانث‬ ‫‪7‬‬
‫ساناث ساح‬ ‫شگ س عبسودسانابساهگدس زاثشعتسمعل سا‬
‫‪8‬‬
‫ا گشسا عن سمگ ننن‪،‬سانث سه عئگ ح‬
‫عوعا سثاودسادساناث ساحر سا رگشسمنار سا ر سسارنابس‬
‫ور سمم معتساگش نساعینو سه ن ستانهعمدس رعبسی گرعا س‬ ‫‪9‬‬
‫ثاسم ثنسمالولدسجناثسن گ ح‬
‫ص حدساه نهگ ساناث سمنا زدسثاسانابسور سمم معتساگشر نسنثس‬
‫‪11‬‬
‫م ثنسفمعلگ س عبساناث ساح سا گشساح سم علمدسجناثسن گ ح‬
‫صعنث ستستاثن ستسثاقر نوشاساب سا نعنسثاسم علمدسه عئگ حس‬ ‫‪12‬‬
‫عن س‬ ‫سه ن ستسضنتثوعتسا‬ ‫اعسنثوعف سونن س عبسخ معتس‬ ‫‪13‬‬

‫‪480‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ونن عبسخ معتسثاسانث ستمالولدسه عو سودسآوعساردسضرنتثتسس‬

‫آههعسث گ سمگ نننسوعسخگنحس‬
‫سآتثن ستم علمدسه عئگ حس) زاثیس‬ ‫زاثیسا گشسخعثق سثاسا‬
‫‪14‬‬
‫اناث سیعل سانث رح‬
‫عون زاثیس عبسنتث سئ ستس عالهدسثاسم علمدسه عئگ حس‬ ‫‪15‬‬
‫ا ا سثام اثستس عالهدسثاسم علمدسه عئگ س–سپالبستسپگشنف ح‬ ‫‪16‬‬
‫زاثیسمعل سنتث س عبسا گشسشر سثاسا ر سآتثن ستم علمردس‬
‫‪17‬‬
‫ه عئگ ح‬
‫اشکگ‪،‬ساناثب‪،‬سالوحردستظرعوفستسمررؤتلگ س رعبسایرشس رعبس‬
‫‪18‬‬
‫می فساناث ساح سا شسثاسم علمدسه عئگ حس‬
‫ق ت سامگگنعتسثاسم علمدسه عئگ س–سپر هعبساشغع سش ستپرر س‬
‫‪19‬‬
‫عبسو ب نسثاسم علمدسه عئگ ح‬
‫نثسم ثنسانهعمدس عبسآم یش ستساهکشع ساناثبسمم مرعتسا ر س‬
‫‪20‬‬
‫آتثن ستم علمدسه عئگ ح‬
‫ی ام‪،‬ساغگگنستاب و سوعثمن ابسو گر بسثاساحر سانث ر سجرناثس‬
‫‪21‬‬
‫نگ ح‬
‫نثسم ثنس عودسقغنافگرعبساحر سون رنت ساناث ساحر سا رگشس‬
‫‪22‬‬
‫سآتن ستم علمدسه عئگ حس‬ ‫مم معتسا‬
‫نثسم ثنسممگعث عتزنیالم ‪،‬س عبساقنائگ بسودسا نل ثسون رنت س‬
‫‪ 23‬س‬
‫ام ثسم ثنسا عن سجناثسمگ گنه سپن شسام ‪،‬سآتثو ح‬
‫نثسم ثنسنالو سودسنثسیق سوعمگعا س عستسهعوعم س رعبس وشر دس‬
‫‪24‬‬
‫سآتثو حس‬ ‫اواساناث سجناثسناش دساه سمم معتسا‬
‫سثئرگرساناث ساحر سا رگشسمالولردس‬ ‫نثسم اثنسفرعنسودسا‬
‫‪ 25‬س‬
‫سآتثو ح‬ ‫ننو سا سمم معتسا‬
‫انث سه عو سودسآورعساناث سق ررعتسنتث سئر سوعثمنر ابسان رزاثس‬
‫‪26‬‬
‫مگن عو سوعسخگن‬
‫نثم ثنسانهعمدسث گ س سادسشرکعوعتستپگشرنهعناتساناث ساحر س‬
‫‪27‬‬
‫ا گشسپن شسام ‪،‬سآو ح‬
‫نثم ثنسزنیالم ‪،‬س عبسمنار ستسم ق نور سفزوکر سناثاوهرعبس‬
‫اعا سودسآوعسادسص ثتسنث سو زستم ثنسا عن سجناث نف دساه س‬ ‫‪ 28‬س‬
‫وعخگنسپن شسام ‪،‬سآتثو ح‬
‫نثسم ثنسق ت سثته سوعثبسفمعلگ س عبسمهاساناث ساح سا گشس‬
‫‪29‬‬
‫سآتثو حس‬ ‫مم معتسا‬
‫نثسم ثنسو ه ساناگبرعتسل ژ ر گک سمم مرعتسا ر سآتثن س‬
‫تم ق نو سآبسثاسقه ساهجعحسفمعلگ هرعبسمر انساناثبسمالولردس‬ ‫‪30‬‬
‫ه عئگ حس‬

‫‪481‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تولکیت سوم‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفیتش داخلی‬
‫اسناد کاری ریاست تفتیش داخلی‬
‫تولکیت سوم‬
‫اناث ساح سا گش‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‬
‫منب سمم معت‪:‬‬
‫سآم سثانث سه عئگ ح‬ ‫سا لکگ سنتحسا‬ ‫‪:‬سمم معتسودسا‬

‫شماره‬
‫مرجع اوراق کاری‬ ‫معلومات جمع آوری شده‬
‫مسلسل‬

‫نتیجه‪:‬‬

‫اعینو سونن س‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس‬ ‫‪ :‬امضعء‬ ‫سسس‬ ‫اعثو ‪: :‬سسس سس‬

‫تولکیت چهارم‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫برنامه تفتیش داخلی‬
‫تولکیت چهارم‬
‫اناث ساح سا گش‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس س‬
‫مفتیش‬ ‫مرجعاوراق کاری‬ ‫نمونه‬ ‫تطبیق الزمه تفتیش‬ ‫شماره‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫س‬
‫سیاداشت‪:‬نثقنوعبسمنو دساقناآتسسا گشساو ع سمگرنتنسوردسم شراسسخ رناتسق ور سثاسشنع رعئ س‬
‫حساگاسا گشس‬ ‫ه عون حسنثونگاسوعل سهگعیسادساهگدسثتوکننس ر نن ساثیوعا سخ نستزنزسق ا عهدسخ نسا‬
‫اعو سام ایساواسمنو دسپالبسا گشسثاسادسا ع سخ ناتساثیوعا سش ساناگ سه عون ح‬

‫‪482‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تولکیت پنجم‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫اسناد پالن تفتیش‬
‫تولکیت پنجم‬
‫اناث ساح سا گش‪:‬سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسس س‬

‫‪ - 1‬توظیف تفتیش‪.‬‬
‫سامضعسا ظگفسساگاسا گشحس س‬ ‫ش عث ستاعثو سمک‬
‫‪2‬س–سمروری بر اداره‪ :‬س‬
‫‪2.1‬س‪-‬سا ا ستسفمعلگ س عبساناث ساح سا گشح‬
‫‪2.2‬س–سپالبساناث ستپگشنف سآبساعنثسهلنناش سپالبسمنابد‬
‫‪ - 3‬اهداف‪ ،‬ساحه و روشهای کاری تفتیش‪ :‬س‬
‫‪ - 3.1‬هدف تفتیش‪:‬‬
‫ا ا سا گشساعور سذورنس رنننحس)س ا ثور‪،‬ساوراسم ضر عسو عور ستسم انور س گرر اسم قر نسنثاناث سس‬
‫ثاساح ساثیوعا سجرناثسمر سن ر حسرحس اردس رگاسشرک‪،‬ساعور سقنبردس رعبساج صرعنو ‪،‬سو عور ستسم انور سس‬
‫نا ساعسثیعو سایسج اهگاساح سا گشسجناثس گننحسسس س‬
‫‪3.2‬س–سساحه تفتیش‪ :‬س‬
‫عودسا گشساعو سذونس نننس)سیبعثتسایسامگاسم تسوعسیمعبسا سودساح سا گشسجناثسم س گرننسمر الس‬
‫ع سمعل س‪1395‬ستفمعلگ س عبسمهاسودسا نوزسا گشساعالبسآبسضنتثبسپن اش دسش نستغگن رح س‬
‫‪3.3‬س– میتود و روش های تفتیش‪:‬‬
‫مگ ر نس ررعبسممگررعثبسا ررگشساعو ر سذوررنس ننه ر سحسانث ر ستاعینو ر سا ررنعن‪،‬سمصررعوبدساررعسوعثمن ر اب‪،‬س‬
‫مشع سفزوکر ستیگنر ‪،‬ستس محع ربعتسمجر نسایسق ردسثتیس عورعسمگ ر نس رعبسا ع ر ستممگرعثبساهر س‬
‫ودسنثسا گشسم ثنسا عن سجناثسم س گنه ح س‬
‫‪4‬س‪ -‬اجراآت تفتیش‪ :‬س‬
‫‪4.1‬س–سا استسم جفسم شگا س‬
‫سا گشس‪:‬‬ ‫‪4.2‬س–ساقرگاساتجعتساقناءستس زاثیسن‬
‫ایام کاری‪ -‬ناظرین‬ ‫ایام کاری – مفتشین‬ ‫ماه‬ ‫مراحل تفتیش‬ ‫شماره‬
‫س‬ ‫پالبس واثب‬ ‫‪1‬س‬
‫س‬ ‫اقنائگ ب‬ ‫‪2‬‬
‫زاثیسن‬ ‫‪3‬‬
‫س‬ ‫س‬ ‫مج ع‬ ‫‪4‬‬
‫س‬

‫‪483‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -1‬مصارف تفتیش‪:‬‬
‫مصعث سثتیمن ست نخنوسم شگاسادسمنل ثساهجعحساواسا گشساقنوبعسمب غححح ‪ xxx‬حححسافغعه سم س ننن س‬
‫سودسشرعم‪،‬سمصرعث سثتیمرن سارنابححس‪15‬حساورعح‪،‬سارنابس‪3‬سححسه رنسمج یرعسارعلغسححححس‪11111‬حححستس ر نسخرنوس‬
‫ثتیمن سانابسححح‪15‬سحححاوعحس‪،‬سانابسح‪3‬حححه نسمج یأساعلغسانسحححح‪11111‬حححسافغعه سم ساعش ح س‬

‫تولکیت ششم س‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫گزارش تفتیش داخلی‬
‫بخش اول‪ :‬معلومات اساسی و خالصه اجراآت‪.‬‬
‫الف‪ :‬معلومات اساسی‬
‫س‬ ‫ا استآنث ساناث س‬ ‫‪1‬س‬
‫س‬ ‫سساعساعثو ستامضعء‪ -:‬س‬ ‫سث‬ ‫ش عثرسمک‬ ‫‪2‬س‬
‫س‬ ‫)الفرسمرؤت ساناث ساح سا گشسس س‬
‫‪3‬س‬
‫) رسسمرؤ سایشسم ونو سمحع بد س‬
‫س‬ ‫م تسسا گش س‬ ‫‪4‬س‬
‫س‬ ‫نتثرسا گش س‬ ‫‪5‬س‬
‫س‬ ‫س‬ ‫ام ثسا گشسش‬ ‫‪6‬س‬
‫ادسمنل ثق رۀسههعو ‪/‬ساثیوعا ‪/‬سههعو س‬ ‫وعل س زاثی س‬ ‫‪7‬س‬
‫س‬ ‫اعثو سق رۀساا او س س‬ ‫‪8‬س‬
‫س‬ ‫اعثو سق رۀسههعو س‬ ‫‪9‬س‬
‫س‬ ‫‪ 10‬س مرؤ ساگا‪،‬سممعتبساگاستایضعبساگاسا گش س‬
‫س‬ ‫صعنثونن رس زاثی‪ :‬س‬
‫‪ 11‬س‬
‫امضعءستاعثو ‪ :‬س‬

‫ب‪ :‬خالصۀ اجراآت‪:‬‬

‫اثاعشر ستس‬ ‫خالصرۀساقررناآتساعور سزر ثبساهگرردس ررنننسورردسانا ررع سم ضر یعتسشررعم‪،‬سنثس ررزاثیسا‬
‫شعم‪،‬سهکعتسذو‪،‬سمگبعش ‪ :‬س‬
‫مم معتسمی صننثسم ثنساناث س‬
‫مشع ات س‬
‫عثیس ع‬
‫سفارش‬ ‫شماره‬

‫‪484‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫بخش دوم‬
‫ا ا ‪،‬س عود‪،‬ستسثتشهعبسا گش س‬
‫ا ا سا گش‪ :‬س‬
‫ر سو ر سا ررگشسانث ر سایساج صررعنو ‪،‬سو عو ر ستسمؤانو ر سی کررننستس گر ر اسم ق ر نسنثساناث س‬
‫اح ر سا ررگش‪،‬ساهجررعحسام ر ثستساقررناآتسنثسم عاق ر ساررعسج ر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬سل ر او ستسزنیالم رر‪،‬س ررعبس‬
‫ق ه ثبسا الم سافغعهر عبسادسمنل ثسوص سا ا ستیاثتساحصگالتسیعل سم ساعش ح س‬
‫عوۀسا گش‪ :‬س‬
‫م ت‪،‬سفمعلگ س رعستامر ثبسوردساحر سپ شرشسا رگشسجناثناثهر ساعور سه هردس گرنبس رنننستورعساعور س‬
‫شعم‪،‬سا عحسفمعلگ هعبساح سا گشس نننحس س‬
‫ثتشهعبسا گش‪ :‬س‬
‫سا ررگشسم رروون ساررعسا ر عن سایسثتیس ررعبسممگررعثبسا ررگشسناخ ر سورردسذوررالسایسآبسارروونسام رر‪،‬س‬
‫آم سا سص ثتس نف دسا ح‬
‫ان ستساعینو سا نعن‬
‫مصعوبدساعسوعثمن اب‬
‫مشع سفزوک ستسیگن‬
‫محع بعتسمج نس س‬
‫بخش سوم – مشاهدات تفتیش‬
‫پیگیری‬ ‫مشاهدات تفتیش‬
‫مشررع اتسا ررگشساعو ر سارردسشررک‪،‬سمر ررر‪،‬سش ر عث س ررزاثبستسین ر ابس‬
‫آبسذونس نننحس س‬
‫ش عثرسمر ر‪،‬ستین ابسمشع س‪ :‬س‬
‫مشع اتساعو سناثابس)‪6‬رسششسینصنسذو‪،‬ساعش ‪ :‬س‬
‫معیار‪:‬‬
‫سهیرر سای رردسمعاعور سممگررعثثاسا ضررگ سه ررعئگاسوناورردسا ررعحساثیوررعا س‬
‫انا ررع سآبسصرر ثتسمگ گررننحسممگررعثسفمعلگ هررعو سثاسا ضررگ سمگرر اثنس‬
‫وررردساعور ر ساهجرررعحسشر ر نستنثان گنهر ر ساصر ر ‪،‬سجر ر اهگا‪،‬سمقرررنثات‪،‬س‬
‫اواس بسادسمنل ثاب سپگ گنبس‬
‫ا ع نعمد‪،‬سل او ‪،‬ستزنیالم ‪،‬س عسمگبعش ح‬
‫م ثنسا عن سجناثمگ گننح س‬
‫حالت‪:‬‬
‫تضر ر ستوعلر ر سم قررر ن سو ثا ر ر ؟س نهررر عسا رررعتتستای ررر سس‬
‫ایممگعثاعو سادسا صگ‪،‬ساگعبس نننح‬
‫علت‪:‬‬
‫سنلگرر‪/،‬سنالو رر سورردس ررب سا ررعتتستاهحررنا سایممگررعث)سیرر حسو عورر س‬
‫ون نت سناخ سوعساناثرسهعنث ستوعس ننترس ننو ح‬
‫نتایج وپیامدها‪:‬‬
‫ساررعاگناتسمن رر سثاسورردسنثه گجررۀسای رر سسا قرر نسآمرر سنثصرر ثتس‬

‫‪485‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ا اتحستض سادساواسمنر ا سور سپگعمر عو سخ ا نر سناشر سثساسا ضرگ س‬

‫مگ حس‬
‫اقدامات اصالحی‪:‬‬
‫سثا س ررعبسورر‪،‬سمشررکالتسثاس ررنا ساررعسی رر سته ررعوبسآههررعسا ضررگ س‬
‫مگن عو حسپع سادسپن شرهعو سم ر‪،،‬سور ساعور سورنن؟سورناساعور سورنن؟س‬
‫و رر ثساعورر سوررنن؟سورر سوررر سمرررؤتلگ ساهجررعحسآبسثاسارردسیهرر س‬
‫خ ا ن نف ؟سالیحساه ح‬
‫تعهد‪ /‬نظراداره‪:‬س‬
‫امه ستهلنساناث ساعو نثاخگنس نوکسایمشع اتسنث س ننه ح‬
‫س‬
‫تولکیت هفتم‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫جلسه نهایی‬
‫تولکیت هفتم‬
‫اناث ساح سا گشس‪:‬‬
‫اعثو ‪ :‬س‬
‫اعضای تیم تفیتش‬
‫ن نتر‪:‬‬
‫ایضعبساگا‪:‬‬
‫ایضعبساگا‪:‬‬
‫کارمندان اداره تحت تفتیش‬
‫ثئگرساناث ساح سا گش‪:‬‬
‫موضوعات مورد بحث‬
‫ه عوبسم ب ستسهکعتسج تساناث ساح سا گ ش‪:‬‬
‫و ثساواس زاثیسمگ اه سفمعلگر س رعبساناث ساحر سا رگشسثاساهبر نسایشر سارعساناث سا اهر سا ر ا سخر وشس‬
‫سآتثنح‬ ‫ثاسا‬
‫نسوکسایمشع اتسثاساعساناث ساح سا گشسم نزسه ن سهلنوعتسآههعسثاسنثس زاثیسذونسه عو ح‬
‫ا گ سا بگمس عثیس ع‬
‫پگ گنبسوعل سا بگمستس زاثیس عالهدساناث ح‬
‫سع س واثبسایساناث ساح سا گشسانابسو کستس کعثبساعساگاسا گشحس‬
‫سا گشسناخ ح‬ ‫هلنوعتستسپگشنهعناتساناث ساح سا گشسنثسم ثنسفمعلگ سثوع‬

‫‪486‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫تولکیت هشتم‬
‫وزارت تحصیالت عالی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬
‫فهرست دوسیه تفتیش داخلی‬
‫تولکیت هشتم‬
‫اناث ساح سا گش‪:‬‬

‫نمبر صفحات‬ ‫تشریح اسناد‬ ‫شماره‬

‫‪1‬س‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫‪9‬‬
‫‪10‬‬
‫‪ 11‬س‬
‫‪12‬‬
‫‪ 13‬س‬
‫‪ 14‬س‬
‫‪ 15‬س‬
‫س‬

‫‪487‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪488‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬

‫طرزالعمل پیگیری سفارش های تفتیش‬

‫‪489‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪490‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫اررعسثتوکررعثسآمر بسهلررعحسهر واسق هر ثبسا ررالم سافغعهرر عبستساصر و سجررعه بسا ع ر سق ور ‪،‬سهلررعحس‬
‫اناثب‪،‬سمعل س‪،‬اج صعنبستسزرنیسوک مر سناثبسمرعسس م حر س ننور حسجر اهگا‪،‬سمقرنث س رع‪،‬سزنیالم ر‪،‬س رعس‬
‫تسل او سادسمنل ثساهب نسمگکرعهگزحس رعبسورعثبسارر و ستسهعفروس ننور سارعسوعو گر سجرعه بساردسینر ابس‬
‫وکساص‪،،‬ساحکگاستسام رگاس رننن‪ ،‬سثوع ر سس رعبسا رگشسسناخ ر س‪،‬سمنحگرعسساثیورعا سسوننر سسمر ونو س‬
‫خ ررن‪،‬سون ررنت سسناخ ر ستسپنت رردسوک م ر اثبسخ ر سقه ر سافررزتنب اثییستساوجررعنسمؤانو ر سنثس‬
‫تیاثتس عستساناثاتسنتل سافغعهر عبسهقشسم نستسانایه سثاسناثنحسس‬
‫ارردسهحرر بسورردسسثوع رر سا ررگشسناخ رر ساررنابساناثاتساح ر سا ررگشسقه ر ساهب ر نساقررناآتساناث س‬
‫رر عثیس ررعبسثاساثاورردسمرر سناثنستسام ر اسا بگررمس رر عثیس ررعبسم رروون سثاسپگ گررنبسم ر سه عوسنرر حس‬
‫پگ گررنبسا ررگشسمؤانور ستسیمررعبساجر امعتسالیمرردسا ر ساناثرسا ررگشسشر سنثسمر ثنسوعف رردس ررعسستس‬
‫عثیس عسساثائدسش سثاسسانث سه ن ساعیاع سمگ ح س‬
‫هقررشسا ررگشسناخ ر سسیررالت ساررنسمنو ررۀس زاثش ر ساررأاگنسجعارر‪،‬سمالولرردسابسثتبساقررناآتسسناثنحسس‬
‫لهررواسثوع ر سا ررگشسناخ ر سالزامررعساررنابسمع گ ر ‪،‬سیمررعب‪،‬سس ررعودسسپگ گررنبسسوعف رردس ررعبسا ررگش‪،‬س‬
‫ه ررعوبستس ر عثیس ررعسورردسسارردساناثاتسا ررگشسش ر سسز ر س زاثشررعتسا ررگشسناخ ر ساثائرردسه ر ن ‪،‬سس‬
‫ثا کعثستاض ستسثتشاسناش دساعش حس‬
‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر س ررم سم ر ستثینساررعسثاق ر سارردسپگشررنف سساج ر امعتسههررعنسا ررگشسش ر سنثس‬
‫ثا ر عبسا بگررمسوعف رردس ررعستس ر عثیس ررعسا ررگشسناخ ر ستساناث سیررعل سانث ر سارردسمقررعحستیاثتس‬
‫زاثیسن حسسلهوا‪،‬سوصر ساز گنرعبسایسوگ گر سسا بگرمسسوعف ردسس رع‪،‬سسه رعوبسستس ر عثیس رعسسا رگشسس‬
‫ساناثاتسسا گشسش سسمر زحسسپگ گنبسا گشسم ساعش حسس س‬ ‫ا‬
‫سارردسمنل ر ثساحقررمسا ر ا ستسا بگررمسمگکررعهگزحسف ر کسالرروونسالیحسا ر ساررعسزنیالم رر‪،‬سمنع ر سنثس‬
‫یمگنررۀساهگرردستسارر تواس ررننن‪،‬ساورراسزنیالم رر‪،‬ساشررکع ستشررگ س ررعبسوررعثبسسم شررگاسناخ ر سثاس‬
‫نثخصر سپگ گررنبس ر عثیس ررعسم شررگاسناخ ر سورردسارردسههعن ررعبساحر سا ررگشسساثاورردسناشر دس‬
‫اه سمشیوستممگاسم سه عو حس‬

‫‪491‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬

‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسزنیالم رر‪،‬سنثسثتشررن ساوکررعحسان ر سات سمررعن سشصر ستسوکرراس جررعه بساناث سامر ثسمررعل ستسمصررعث س‬
‫یعمرردسق هرر ثبسا ررالم سافغعهررر عب‪،‬سمقررنثرساناثاتسا ررگشسناخ رر ستیاثتس ررعستساناثاتسنتل رر ستس‬
‫سا گشسناخ س)‪I.I.A‬رسا تواس ننو سا ح س‬ ‫ممگعث عبساگاسال‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسزنیسالم ‪،‬سادسمنل ثساحقمسا ا سذو‪،‬ستسض س ننو سا س‪ :‬س‬
‫‪ -1‬اج وزسمگکعهگزحس عبسالیحسانابسفمعلگ س عبسپگ گنبسس عثیس عسا گشه‬
‫‪ -2‬اه یع س عودستسوعثو سیمعه سپگ گنبساج امعتساصالو ساناثاتسا گشسش هس‬
‫‪ -3‬وررر سمم مررعتسنثسمرر ثنسپررالبستساجرر امعتسساصررالو ساناثاتسا ررگشسشرر سنثقهرر س‬
‫ا بگمس عثیس عسم شگاح س‬
‫اصطالحات س‬
‫مادۀ سوم‬
‫نثساواسزنیالم ‪،‬ساص الوعتسذو‪،‬سم ع گاسآا سثاسافعن سم سسون ‪:‬س س‬
‫‪ -1‬پیگیــری تفتــیش‪:‬سیبررعثتسایسمقعوررردسه ر نبسپع ر س ررعبساثاورردسسش ر ساناثرسا ررگشس‬
‫سم شرگاسپگ گرنبسارعسسوعف ردسس رعستسس ر عثیس رعسوردسنثس رزاثیسسارگاسا رگشس‬ ‫ش سا‬
‫اهمکع سوعف د‪،‬سم ساعش ح س‬
‫‪ -2‬ســاحۀ پیگیــری تفتــیش‪:‬س ررعوۀسپگ گررنبسا ررگشسمح ر تنسارردسوعف رردس ررع‪،‬سه ررعوبستس‬
‫عثیس رعسسشرعم‪،‬سسنثس رزاثیسسا رگشسسناخ ر ستساناثرسیرعل سانث ر ستسامهر سنان سسشر س‬
‫اناث سسا گشسش سنثسم ثنسا بگمس عثیس عسم شگاسم ساعش حس س‬
‫‪ -3‬گــزارش تفتــیش‪ :‬یبررعثتساثسمج یررۀسوعف رردس ررعستس ر عثیس ررعسم شررگاسایقنوررعبس‬
‫ا گشسم ساعش ح‬
‫راهکار پیگیری تفتیش‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر سمگ اه ر سارردسمنل ر ثپگ گنبسا ررگشسایس ررنسوررکسثتیس ررعبسذورر‪،‬سورردسنثس‬
‫مقنثرسسام ثسمعل سستسمصعث سیعمدسسذونس ننو ‪،‬سا عن سه عو ح‬

‫‪492‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -1‬ساثاورردسا ضررگحعتستساز گنررعبسنثسمر ثنسا بگررمستساحقررمس ر عثیس ررعسا ر ساناثرسا ررگشس‬

‫ش سسثاقر سساردسسسوعف ردسس رع‪،‬سسه رعوبسس ر عثیس رعسسا رگشسسنثسمر تسپرعهزن سسثتیسورعثبسامر سسایس‬
‫نثوعف س زاثیسایسآنث سثوع سا گشسناخ حسسس‬
‫‪ -2‬سپگ گنبساج امعتساهجرعحسشر سسنثساناث احر سا رگشسنثسمر ثنس ر عثیس رعسجب ر سا رگشس‬
‫نثسمعم ثو سام بساگاسا گشحسس‬
‫سس‬
‫تعیین وقت پیگیری تفتیش‬
‫مادۀ پنجم‬
‫)‪1‬ر ن ع سثوع ر سسا رگشسسناخ ر سسسایسمنقر سسسا رگشسسشر سسپع ر سسنثوعفر سسه عور ‪،‬سسمگ اهر سسا رگشسس‬
‫پگ گنبسآهناسنثسوک سایساتجعتسذو‪،‬ساهجعحسن س‪:‬س‬
‫)‪2‬ر ن ع سنثسیمرعبسساعینور سس سایسنف رن‪،‬سسپع ر سسنثوعفر سسشر سستسضر عواسسمنا زرۀسسآبسارنابسسارگاسسپگ گرنبسس‬
‫ا گشسوعف ساعشر سسارعسسپگ گرنبسسا رگشسساقرناسس رنننس‪،‬سنثاونصر ثتسسسنثمر تسس‪15‬سثتیسامر سسایسسنثوعفر سس‬
‫پع سایستاور سس رعبسسا رگشسسشر سسنثسمر ثنسساجر امعتسسصر ثتسس نف ردسسسا ر سسآههرع‪،‬سسایسزرن سسثوع ر سس‬
‫ا گشسناخ سپگ گنبسص ثتسم س گننح س‬
‫)‪3‬رسس ن ررع سسایسههررعنسا ررگشسشرر سسپع رر سنثوعفرر سسهشرر ساعشرر ‪،‬سپگ گررنبسا ررگشسسنثسقنوررعبس‬
‫ا ررگشسام ر بسص ر ثتسم ر س گررننستسوررع ا ررنسنثس ررعودسارردسانث ر ستضررمگ سا بگررمس ر عثیس ررعس‬
‫ضنتثتسساعش ‪،‬سهگزسپگ گنبسا گشسص ثتسم س گننحس س‬
‫)‪4‬ر ن ع ساجر امعتسساصرالو سسصر ثتسس نف ردسسا ر سستاور عبسسانث ر سسشر س ورعف سسهبعشر ‪،‬سسپگ گرنبسس‬
‫اعو سام سایس نس‪3‬سمع سسایسص تثس زاثیسص ثتسس گننحس س‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫پروسۀ پیگیری تفتیش و تطبیق سفارش ها‬

‫پروسۀ پیگیری تفتیش‬

‫مادۀ ششم‬
‫)‪1‬رسثوع رر سا ررگشسناخ رر سم ظررفسا رر ساررعسسپگ گررنبسا ررگشسثاسنثسپررالبسوررعثبسخرر وشس‬
‫نجعهگ ستسوعف دس عبسا گش‪،‬سه عوبستس عثیس عسشعم‪،‬سنثس زاثیسثاس‪،‬سپگ گنبسه عو حسس س‬
‫)‪2‬رسپنت ۀسپگ گنبسام سایساث ع س زاثیسا گشسادستاو عبسسا گشسش سآغعیسمگ نننح س‬
‫)‪3‬ر زاثیسا گشسشعم‪،‬سسوعف ردسس رع‪،‬سسه رعوبسسستس ر عثیس رعسسا رگشسسمر ساعشر سحسسارنابسس رعن سسورننبسس‬
‫م ضرر یعتساصرر ثسمگشرر نسورردسنثوعفرر سپع رر ساناث س)یکرررسالم رر‪،‬سنثسانااررنسسوعف رردس ررع‪،‬سه ررعوبستس‬
‫عثیس عرسوکسایشسالیحسنثسمنو ۀس زاثیسه ور سسپنت دساقنابسا گشسم ساعش حس س‬
‫)‪4‬رپنت ررۀسپگ گررنبسا ررگشسایسپررالبسوررعثبساناثرسسا ررگشسشرر سآغررعیسمرر س ررنننستس هیررر گاسس‬
‫سسنثسپنت دسپگ گنبسمم الساعینو سپالبسوعثبسم ساعش ح‬ ‫فمعلگ سث‬
‫)‪5‬ره هۀساعثیسپنت دسپگ گنبسا گشسجناثسذو‪،‬سم ساعش ‪:‬سس‬

‫‪493‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫پروسۀ پیگیری تفتیش داخلی‬

‫س‬
‫س‬
‫گزارش پیگیری‬ ‫پیگیری‬ ‫پالن کاری‬ ‫گزارش تفتیش داخلی‬
‫س‬
‫س‬
‫تیم پیگیری‬ ‫تیم پیگیری‬ ‫اداره تحت تفتیش‬ ‫تیم تفتیش داخلی‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫پالن گذاری پیگیری‬
‫س‬
‫س‬
‫تطبیق پالن‬
‫س‬
‫س‬
‫گزارش‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫)‪6‬رسمع گرر ‪،‬سامگررگاسیمررعبستساکررناثسپگ گررنبسا ررگشستااررر دسارردسا گرر سمح وررعتسوعف رردس ررعبس‬
‫ا گش‪،‬سه عوبستس عثیس عسم ساعش ح س‬
‫)‪7‬رسسپگ گنبسنثس رنسمنو رۀسسسپنت رد‪،‬سسفمعلگر سس رعسسور سسوردسسنثسپرالبسسورعثبسپگ گرنبسساثائردسس ننور سسستس‬
‫اعسنثسهلنسناش سپگ گ سپنت ۀساناث سسا گشسش سم عتتسخ ا سا نحس س‬
‫)‪8‬رسورکسسینصرنسسمهراسسمنو رردسات سپگ گرنبسسسنثوعفر سسم افقردسسایساناث سا ر هسومنر سساناث سور سوردسساعور س‬
‫اج ر امعتساصررالو سثاساهجررعحسن ر ‪،‬ساهگرردسپررالبسوررعثبسستسا بگررمسآبسمرررؤتلگ ساناث سسا ررگشسش ر س‬
‫م ساعش ح س‬
‫)‪9‬رامگگاسیمعبسسپگ گنبسا گشساعور سسارعسسیمرعبسسیرعنبسسمر ثنسسهگرعیسس رعی عثسساعشر سسارعسسور سساناث سوننر رسس‬
‫ون نت سامگاس نننحس‬
‫س)‪10‬رسادسمنل ثساهگۀسپرالبسسورعثبسسسارنابسسا بگرمسسسوعف ردسس رع‪،‬سسه رعوبسستس ر عثیس رعسسا رگش‪،‬سسث برنبسس‬
‫منق سسا گشسش سم سا اه س عثیس عسثاسادسا ع سا گ سشعبسنثقدسان بسه عو ح س‬
‫ه هدسنثقدسان بسجناثسذو‪،‬سا ‪:‬س س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪494‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬

‫بسیار مهم‪ ،‬اقدام عاجل صورت گیرد‪.‬‬ ‫درجه بندی سفارش ها تفتیش‬

‫مهم‪ ،‬اقدام باید در جریان مدت کوتاه‬ ‫س‬

‫زیاد‬ ‫س‬
‫صورت گیرد‪( .‬ممکن از یک تا دو سال)‬
‫سسسسسسس س‬
‫س متوسط‬
‫س‬
‫بسیار مهم نیست‪ ،‬اما بهتر است آنرا داشته‬
‫باشیم‪ .‬ممکن است در ستراتیژی اینده شامل‬ ‫س پایین‬
‫س‬
‫گردد ‪.‬‬ ‫س‬
‫س‬
‫)‪11‬رسم عامسادسمقنثرساناثرسامر ثسمرعلس ستسمصرعث سیعمرد‪،‬ستاور عسبسا رسگشسشر سمک رفساهر سسوردساردس‬
‫ا ررگشسناخ رر سنثسمرر تسسپررعهزن سثتیسایساررعثو سسنثوعفرر س ررزاثیس‪،‬ساش ر ساجرر امعتساایررعذسشرر س‬
‫قه ر سث رگ سسارردسم ض ر یعتسون ررنت سناخ ر سورردسنثس ررزاثیسا رگشسناخ ر س نجعهگر سش ر ‪،‬س‬
‫پع سن ن حس س‬
‫)‪12‬رستاورر عبسسا ررگشسشرر ساعورر سپررالبسوررعثبسثاساهگرردسه عون ر ساررعساج ر امعتساصررالو سثاساهجررعحس‬
‫ن ن ‪/‬سوعف دس عبسا گش‪،‬سه عوبستسس عثیس عسا گشسثاسا بگمسه عون ح س‬
‫)‪13‬رسپررالبسوررعثبسورردسا ر ستاو ر عبسسا رگشسش ر ساهگرردسمگش ر نساص ر ثتسی ر حساعو ر سمبررگاس‬
‫مم معتسمن ث سق ت سذو‪،‬ساعش ‪:‬س س‬
‫س‬

‫ضرب‬ ‫شخ ‪/‬واحد‪ /‬بخش‪/‬‬ ‫اقدام پیشنهاد‬ ‫یافته ها‪ ،‬نتایج و سفارش ها‬
‫شماره‬
‫درجه‬
‫بندی‬

‫العجل‬ ‫ریاست مسؤول‬ ‫شده‬ ‫تفتیش‪/‬ساحۀ که به بهبود نیاز دارد‬

‫س‬
‫سم ونو ساثش سههعنسخ معتسمش ثا ساثائدسمگکن ح س‬ ‫)‪14‬رسا گشسناخ سادسههعنسا گشسش ساعلیص‬

‫‪495‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫سارردسوعف رردستا بگررمس ر عثیس ررعستظگ رردسههررعنس‬ ‫)‪15‬راهگررد‪،‬سا بگررمستسون ررنت سپررالبسوررعثبسث ررگ‬
‫ا گشسش سم ساعش حسس س‬
‫)‪16‬ر س زاثیس عبسپگشرنف سسوردسسا ر سسا رگشسسناخ ر سسنثوعفر سسمر سس رنننسساعور سسسنثسنتسهقر‪،‬سساهگردسس‬
‫سیعل ساناث سا گشسش ساق واس نننحسس‬ ‫نننستسوکسوعپ سآبساعو سادسم ونو س‬
‫تطبیق‬
‫مادۀ هفتم‬
‫انا ررع سپررالبساصرر و سشرر رسپگ گررنب‪،‬سایسشررگ س ررعبسذورر‪،‬سسپگ گررنبسا ررگشسا رر عن سصرر ثتس‬
‫گنن‪:‬س س‬
‫)‪1‬رسسبازدیــد در دفتــر‪:‬سایساورراسشررگ سم ر سا ر ابسمنحگررعسوک ر سایسشررگ س ررعبسسپگ گررنبسا ررگشس‬
‫ا رر عن سه رر نحسنثساورراسمگ رر ن‪،‬س ررنترسمرررؤت سپگ گررنبسا ررگشسنثسنف ررنسخرر نسهشررر دسپع رر س‬
‫وعصرر‪،‬سشر ستسوررعسپررالبسوررعثبسورردسا ر ساناث سسا ررگشسشر ساهگرردس ننور سستسهگررزس ررزاثیسنتث س‬
‫و سا بگمسپگشنف سثاسانث سم سه عو حس‬
‫)‪2‬رسسبازدیــد از ســاحه‪ :‬اررعسا ر عن سایساورراسمگ ر ن‪،‬س ررنترسسپگ گررنبسا ررگشسایس ررعودستسوررعسنف ررنس‬
‫منقرر سسا ررگشسشرر ساعینورر سمگن عورر ‪،‬سمرر اثفسمنا زرردسثاسانث رر سمگکنرر ستسنثسمرر ثنسپگشررنف س‬
‫ا بگررمس ر عثیس ررعس ررزاثیسمگ ر حس)‪3‬ر ر سپگ گررنبسا ررگشسمنار سارردسسپررالبسوررعثب‪،‬سور ر س‬
‫مم معتسنثسم ثنسهعو‪،‬سش بسادسسا ا سپگشبگن سش سم ساعش حس‬
‫)‪4‬رسستفتــیش مــنظم‪:‬سنثساورراسشررگ سسپگ گررنبسا ررگشسمنحگررعسوررکسایش ر سایسا ررگشسمررنلاس‬
‫منق سسا گشسش رسم ثنسهلنسشعم‪،‬سم س نننحس‬
‫س‬
‫فصل سوم‬
‫اجرای پیگیری‪ ،‬گزارشدهی پیگیری و انفاذ‬
‫اجرای پیگیری تفتیش‬
‫مادۀ هشتم‬
‫)‪1‬رانا ع سپالبساص و سش رسسپگ گنبسا گش‪،‬ساگاسسم ظفساعو سسپگ گنبسا گشسثاساهجعحسن حس س‬
‫)‪2‬ریمعهگکدسم شگاسم ظرفسسپگ گرنبسسا رگشسسسثاساهجرعحسسمر سن ر ‪،‬سسساعور سسا قردسسخر نسسثاساردسساجر امعتسس‬
‫سث بنبسههعنسسا گشسش سم نوزس عینحس س‬ ‫اصالو سپگشبگن سش سا‬
‫)‪3‬رارردسمنلرر ثساصرر ومستضررمگ سا بگررمسوعف رردس ررعبستوررب ‪،‬سه ررعوبستس رر عثیس ررعسا ررگش‪،‬ساررگاسس‬
‫ا گشساعو سم اثفسمنع ستسوعف سثاسنثوعف سه عو ح س‬
‫)‪4‬رسارردسمنل ر ثساب ر سوررننبسستضررمگ سا بگررمسپررالبسوررعثبسا ررگشساعو ر سایسفعثم ر سذورر‪،‬سا ر عن سس‬
‫ص ثتس گنن‪:‬س س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪496‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫شکل ضبط کردن وضعیت پیگیری‬

‫تیم پیگیری جهت بررسی پاسخ‪/‬پالن کاری‬ ‫محتویات حاصله‬ ‫س‬

‫و یادداشت گرفتن وضعیت تطبیق‪.‬‬ ‫از نهاد تحت تفتیش‬ ‫س‬

‫س‬
‫شخ ‪ /‬واحد‬ ‫پالن کاری ‪/‬‬
‫مالحظات‪/‬توضیح‬ ‫وضعیت‬ ‫ضرب العجل‬ ‫شماره‬
‫مسؤول‬ ‫پاسخ‬
‫س‬
‫س‬ ‫س‬ ‫س‬ ‫س‬ ‫س‬
‫‪1‬س‬
‫س‬
‫س‬ ‫س‬ ‫س‬ ‫س‬ ‫س‬
‫‪2‬س‬
‫گزارشدهی پیگیری تفتیش‬
‫مادۀ نهم‬
‫)‪1‬رساگاسسپگ گنبسا گشساعو سنثم ثنسه عوبسسپگ گنبسا گشس زاثیسن حس س‬
‫)‪2‬را تبسنثهلنناشر سسثضرعو سستسورعسسیر حسسثضرعو ساناث سا رگشسشر ‪،‬سسارگاسسسپگ گرنبسسا رگشسسثاقر سس‬
‫اردسسپع ر سسنثوعفر سشر سسوررعسسا بگررمسپرالبسساحقررمس ر عثیس رعس ‪،‬ساعور سمنقر سسسا ررگشسشر سثاسنثس‬
‫م ثنسه گجدساواسه عسپگ گنبس عسنثسم تس‪15‬سثتیسایساعثو سسنثوعف سپع سازالعسن ن ح س‬
‫)‪3‬رس ن رع سساررگاسپگ گررنبسنثسمر ثنسپع ر سوعصرر‪،‬سشر سستسوررعستضررمگ سا بگررمسس ر عثیس ررعسا ررگشس‬
‫ثضعو سه اش دساعشر ‪،‬سسارگاسسا رگشسساعور سسههرعنسسسا رگشسسشر سسسثاسنثمر ثنسسسونرگاسسم ضر یعتسس رنا سسس‬
‫اعسنالو‪،‬سسآبسازالعسن ستساقناآتساصالو ساگش نسثاس عثیسن حسس‬
‫س)‪4‬رستج گکدسپگ گرنبسسنثسقنورعبسسا رگشسسامر بسسصر ثتسسمر سس گرنن‪،‬سسم شرگاسساعور سستضرمگ سسا بگرمس‬
‫تساحقمس عثیس عسا گشس ع س وش دسثاسنثس زاثیسا گشسساوونن ن حس س‬
‫)‪5‬رسثوع ر سا ررگشسناخ ر ساعو ر س ررزاثیستضررمگ سثام ر اثسسپگ گررنبسا ررگشسثاساهگرردسستسارردسمقررعحس‬
‫تیاثتسساثائدسه عو حس‬

‫مکلفیت اداره تفتیش شده‬

‫مادۀ دهم‬
‫سساناثرسا گشسش سمک فسا سنثسخال س‪15‬سثتیسایساعثو سنثوعف س زاثی‪،‬سپع س عبسخ وشسثاسا احسارعسس‬
‫پالبساج امعتسی ساایعذسش سمبن سانسثف سه اجوسثاسادسثوع سا گشسناخ ساثائدسه عو حس س‬
‫مکلفیت ریاست تفتیش‬
‫مادۀ یازدهم‬

‫‪497‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫)‪1‬رسثوع رر سا ررگشسناخ رر سمک ررفسا رر سنثسخررال س‪15‬سثتیسایساررعثو سنثوعفرر س ررزاثیسایساناث س‬

‫ا گشسش ‪،‬سجنعیر سخر وشسثاسنثسمر ثنسسار ااگنسساایرعذسسشر سسقهر سسثفر سهر اجوسستسانزرن سسه ر نبسس‬
‫اعاگناتسهعش سایسای فساانایسه عو حس‬
‫)‪2‬رسساناثرسا ررگشسناخ رر سمگ اهرر ساجرر امعتساناثرسا ررگشسشرر سمنرر ث سفقررن س ررعبس)‪1‬ستس‪2‬رساورراس‬
‫معن سثاسنثسقنوعبسا گشسام بسم ثنسپگ گنبسجناثسن حس س‬
‫)‪3‬رثوع سا گشسناخ ر سمک رفسا ر سارعسپرالبسسپگ گرنبسا رگشسثاسساردسمن ر ثسهلرعثتسایساجر امعتس‬
‫اناث سنثسثاا رردسارردسا بگررمس ر عثیس ررعساررگاسا ررگشسناخ ر ستساهب ر نبستضررمگ سم ق ر نسنثساناث س‬
‫اوجعنسه عو ح‬

‫روند نظارت دوامدار‬

‫مادۀ دوازدهم‬
‫ثوع ر سا ررگشسارردسمنل ر ثسهلررعثتسنتامر اثسایستضررمگ سا بگررمستساحقررمس ر عثیس ررعسااررال سش ر ‪،‬س‬
‫گر ر سثاساررنابسثته ر سپگ ررنبسههررعنس ررعبسا ررگشسش ر ‪،‬ساوجررعنسم ر سه عو ر ساررعسایسا بگررمسوعمرر‪،‬س‬
‫عثیس عساز گنعبسوعص‪،‬سه عو ح س‬

‫انفاذ‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫اواسزنیالم ر‪،‬سنثسس ردسفصر‪،‬ستس رگزن سمرعن سساهگردستسار تواس ننور سا ر ‪،‬سامر سایساأوگر سشر ثابس‬
‫ث بنبستمنلر ثبسمقرعحستیاثتساحصرگالتسیرعل سهعفروستسارعساه رعذسآبس رعونسزنیالم ر‪،‬س رعستسث ن ر نس‬
‫عسنثساواسیمگندسم غ سم ساعشن ح س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪498‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫ریاست تفتیش داخلی‬

‫طرزالعمل کمیتۀ تفتیش داخلی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪499‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪500‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫مقدمه‬
‫شس‬
‫اق و س گر اسا گشستو عو سث برنبستیاثتساحصرگالتسیرعل سایسفمعلگر ستقعو رع سثوع ر سا رگ س‬
‫ناخ ‪،‬سم شگاس‪ ،‬زاثشعت‪،‬سمشع اتستفمعلگ س عبستظگ بسوعثمن ابسا گشسناخ سانابساناث سا ابستس‬
‫هگنتسم سایش ساعسامکعهعتستمنعا سن سناش دسثاسنثقهر سمبرعثی سپگ گرنست ف نر سی گردسفررعنسساناثب‪،‬س‬
‫احکگاسهلعحسمب ن سانجعه هگ ‪،‬ساأمگاسش عفگ سنثام ث‪،‬سوررعا ستوک مر سناثبسخر ‪،‬و زسناثاور س‬
‫عبسیعمدساین ساننستااال سمصرن سجعه ه نر ستاان زاثا نقرسۀسیرعنبستاهکشرعف ‪،‬وع شسسخ رنستسسثفر س‬
‫وعلشهعستنثههعو هسینضۀسخ معتساحصگالتسیعل ساعوگ گ ستممگعثبسارگبسه عون ح س‬
‫اوجعنسو گ ۀسا گشسناخ سادسم عاۀسیعلگ نواسمنق ساصر گاس گرنبسو عور سوننر ستاررهگ‪،‬سوننر س‬
‫فناون سفمعلگ س عبسثوع سا گشسناخ سارنابسثوع ر سا رگشسناخ ر ستیاثتسورکسضرنتثتساعل مر‪،‬س‬
‫ستیاثتساحصگالتسیعل ساوجعنس‬ ‫محر س ننو سودسسو گ ۀسم ثنسهلنساعسانوگ ستستظعوفسمشیوسنث‬
‫تفمع سم ساعش ح س‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سهح سفمعلگ ‪،‬ستظعوفستصالوگ س عبسو گ ۀسموو ثسثاسنثامنسو عو ‪،‬سارهگ‪،‬سثته سورعثبس‪،‬س‬
‫ثف سوعلشهعستسم اه سفناسثتبسثوع سا گشسناخ ستم شگاسمناب سثاسمشیوستسممگاسم سه عو ح‬
‫س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪501‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سادساأ سایسمعنرس عنستوکسجعه بساحصگالتسیعل سم ک ستسنثسثتشن ساوکعحسان سات سمعن س‬
‫شص ستسوکاس)‪61‬رسجعه بساناث سام ثمعل ستسمصعث سیعمدس حساحساح‪،‬سمقرنث ساناثاتسا رگشسناخ ر ستیاثتس رعس‬
‫سا گشسناخ س)‪IIA‬رسا تواس ننو سا ح س‬ ‫تاناثاتسنتل ستسممگعث عبساگاسال‬
‫اهداف‬
‫مادۀ دوم‬
‫و گ ۀسسا گشسناخ ‪،‬سا ا سذو‪،‬سثاسامقگ سم ه عو ‪:‬‬
‫‪1‬ح انلگاسام ثا گشسنثم عاق ساعس عخ عث عبسوک م سناثبه‬
‫‪2‬ح ارهگ‪،‬سثته وعو گ سجعه بسنثستیاثته‬
‫‪3‬ح م ونو سوع شسخ نه‬
‫‪4‬ح ههعنوندس عیبساثییس عبساخالج سنثایشسا گشه‬
‫‪5‬ح اوجعنسوهعثو ستسپنت دسس عبسون نت سناخ ه‬
‫‪6‬ح هلعثتسانسام ثستساقناآتسا گشسناخ ستسخعثق هس س‬

‫فصل دوم‬
‫ساختار‪ ،‬ترکیب وظایف وصالحیت ها‬
‫ساختار کمیتۀ تفتیش‬
‫مادۀ سوم‬
‫و گ ۀسا گشسناثابسپنبس)‪5‬رسیض سم اعش سودستیونساحصگالتسیعل سنثسثأ سآبسجناثناثنستسانوگر سآبس‬
‫جناثسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪ -1‬ممگاسمرررعل ستاناثبسس–سیض‬
‫‪- 2‬ممگاسامررررر ثسی سس–سیض‬
‫‪ -3‬ممگاسامرر ثسمحصالبس–سیض‬
‫‪ -4‬ثئگرسپ ن بسوعا‪،‬س–سیض‬
‫‪ -5‬ثئگرسا گشسناخ سیض ستسمنش‬
‫پالن کاری‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ادسمنل ثساهجعحساه نستسادسم ج ستظعوف‪،‬سمرؤتلگ عستسانلگاسام ثسمنا زد‪،‬سپالبس عالهدسو گ رۀسا رگشس‬
‫س‬
‫سمنش سو گ ۀسا گشساناگ ستسام سایساص و سو گ ۀسادسمنصدساقناس واش دسم ش نح س‬ ‫ا‬

‫‪502‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫وظایف کمیتۀ‬
‫مادۀ پنجم‬
‫وظایف کمیتۀ تفتیش داخلی قرار ذیل میباشد‪:‬‬
‫ستساایررعذساص ر گاسارردسسمنل ر ثس‬ ‫وص ر ساز گنررعبسایسا بگررمسپنت رردسس ررعبسوک م ر سناثبسخ ر‬ ‫‪1‬ح‬
‫اهب نسپنت دسس عبسم ثنسهلنه س‬
‫وصرر ساز گنررعبسایسپنت رردسس ررعبسق رر گنبستسمحرر سقمرر‪،‬ستسازتوررن‪،‬سنثس رر ستیاثتسستس‬ ‫‪2‬ح‬
‫اناثاتساح ساانسآبه س‬
‫وصر ساز گنررعبسایستقر نستسا بگررمسانهعمرردسس ررعبسمبررعثی سی گرردسسفرررعنساناثبستس گرر اسس ررعبس‬ ‫‪3‬ح‬
‫ون نت سناخ ساردسس منلر ثسشنع رعو ستسق ر گنبساقرناآتسمشرک ف‪،‬سهعنث ر ستسخرال سجرعه بس‬
‫نثساناث ه س‬
‫وصر ساز گنررعبسایساجر امعتسی گرردسهعجضررگاسجررعه بستسمررناکبگاسقمرر‪،‬ستسازتوررنسنثسا ررعحساناثاتس‬ ‫‪4‬ح‬
‫منا زۀستیاثته س‬
‫اعینو ر ستساثاو ردسسث ن ر نسارردسمنل ر ثساهب ر نسپنت رردسس ررعبسون ررنت سناخ ر سنثستیاثتستستاو ر سس‬ ‫‪5‬ح‬
‫عبسمنا زدسآبه س‬
‫نثوعفر س زاثشرعتسایستاور سس رعبساز گنررعبسن نر سنثسم ضر یعتسمهرراسمرعل ‪،‬ساناثب‪،‬ساحصررگ س‬ ‫‪6‬ح‬
‫تسپنت دسس عبسون نت سناخ ح‬
‫صالحیتهای کمیتۀ تفتیش داخلی‬
‫مادۀ ششم‬
‫صالحیتهای کمیتۀ تفتیش داخلی قرار ذیل میباشد‪:‬‬
‫‪ -1‬ن ن سوعم‪،‬ستسهعمح تنسادسوعثمن اب‪،‬سمم معت‪،‬سا رنعن‪،‬س زاثشرعتستسا رعحسسناثاور س رعبستیاثتسهس‬
‫ز ثبسودسانابساهجعحستظعوفسشعبسالیحساعش سنثسم عاق ساعساواسزنیالم ‪،،‬سج اهگاستسمقنثاتسهعفو ه س‬
‫‪ -2‬نثوعف سا ضگحعتسایسثتئرع‪،‬سآمنواستسوعثمن ابستیاثتسادسمنل ثساهجعحستظعوفسشرعبسنث ن رعهاسهگرعیس‬
‫قه ستضعو سه س‬
‫‪ -3‬وص ساز گنعبستسهلعثتسایساقناآتسا گشسناخ ه س‬
‫‪ -4‬اص و سپالبسوعثبس عالهدسا گشسناخ ه‬
‫‪ -5‬ا ععس زاثیساقناآتسستسی کننس عالهدسثوع سا گشسناخ هس س‬
‫‪ -6‬افزاوشسوعسوع شسم علمدس عخ عثساشکگ‪،‬سثوع سا گشسناخ ستاایعذساصر گاسپگنامر بسورع شس‬
‫اینوعنسآبهس‬
‫‪ -7‬زاثیس گنبسایا ععس زاثیسثئگرسا گشسناخ سنثسم ثنساق ستساقناآتسمشرک فسشنع رعو سس‬
‫سش سنثسقنوعبسا گشستساایعذسا ااگنستساج امعتسالیحسنثساواسثا عه‬
‫‪ -8‬اعینو ستسپگ گنبسایساقناآتساناثاتساح سا گشسنثسم ثنسا بگمستساحقمسسوعف دسس رعستس ر عثیس رعس‬
‫ثوع سا گشسناخ هس‬

‫‪503‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪ -9‬اثاودسمش ث س عسادسثئگرسسا گشسناخ سنثسم ثنساج امعتسآبسادسسمنل ثسممگرعثبس رعخ اساقرناآتس‬

‫ثوع سا گشسناخ سنثسم عاق ساعسج اهگا‪،‬سمقرنثاتستسممگعث رعبسارگاسال ر س)‪ (I.I.A‬ا رگشس‬
‫ناخ ه‬
‫‪ -10‬اایعذساص گاسنثسخص ساثاقعسظنفگ ستساهب نساقناآتسثوع سا گشسناخ سادسشک‪،‬سم اتحهسس‬
‫ادسمنل ثسوص ساز گنعبسایساقناآتسا گشسخرعثق سمعهنر ساناث سیرعل سانث ر ستس رعونساناثاتس‬
‫‪ -11‬س‬
‫ذونا ‪،‬سو گ ۀسا گشسساعو سنثسقنوعبسپالبس واثبسا گش‪،‬ساثائدسصر ثتسسوررع سس رعبسمرعل ستس‬
‫عثیس عسا گشساعسم شعبسخعثق سق رعتسثاسناونسه عون ساعساعس ع ن سوعم‪،‬سادسشک‪،‬سمرؤانس‬
‫آبسا گشسص ثتس گننح‬
‫مسؤولیتها‬
‫مادۀ هفتم‬
‫مسؤولیتهای کمیتۀ تفتیش داخلی قرار ذیل میباشد‪:‬‬
‫ادسمنل ثساهب نساواسپنت دسس عح س‬
‫ا بگمسپنت دسس عبسوک م اثبسخ ستساایعذساص گاس س‬ ‫‪-1‬‬
‫ررعیمعبسن رر سپنت رردسس ررعبسق رر گنبستسمحرر سقمرر‪،‬ستسازتوررن‪،‬سنثس رر ستیاثتسستساناثاتس‬ ‫‪-2‬‬
‫اح ساانسآبحس س‬
‫وص ساز گنعبسایسانهعمردسس رعبسمبرعثی سی گردسفررعنساناثبستس گرر اس رعبسون رنت سناخ ر ساردسس‬ ‫‪-3‬‬
‫منل ثسشنع عو ستسق گنبساقناآتسمشک ف‪،‬سهعنث ستسخال سجعه بسنثساناث ح‬
‫وصر ساز گنررعبسایساجر امعتسی گرردسهعجضرگاسجررعه بسسستسمرناکبگاسقمرر‪،‬ستسازتورنسنثسا ررعحساناثاتس‬ ‫‪-4‬‬
‫منا زدستیاثتحسس‬
‫اعینو ستساثائدسث ن ر نساردسسمنلر ثساهبر نسپنت ردسس رعبسون رنت سناخ ر سنثستیاثتسستستاور عبس‬ ‫‪-5‬‬
‫منا زدسآبح‬
‫نثوعف ر س زاثشررعتسایستاو ر عبساز گنررعبسن ن ر سنثسم ض ر یعتسمهرراسمررعل ‪،‬ساناثب‪،‬ساحصررگ س‬ ‫‪-6‬‬
‫تسپنت دسس عبسون نت سناخ ح س‬
‫گزارش اجراآت کمیتۀ تفتیش داخلی‬
‫مادۀهشتم‬
‫خالصۀسفمعلگ س عستساقناآتسو گ ۀسا گشسز سوکس زاثیسودسم ض یعتسذو‪،‬سثاسنثسانسم س گرننساناگر س‬
‫ننو ستس عالهدسنثوک سایسق رعتسو گ ۀسم ثنساحعسجناثسم س گننهساعسمؤانو ساقرناآتسو گ رۀساثیورعا س‬
‫نننه س‬
‫ابصن ‪:1-‬س زاثیس عالهدساعو سمش ‪،‬سانسم ض یعتسذو‪،‬ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح خالصۀساقناآتسو گ ۀسا گشسنثسز س ع س وش دس س‬
‫‪2‬ح خالصۀساج امعتساصالو ساناثاتساح سا گشسنثسم ثنسمشع اتستس عثیس عسا گش‪،‬س‬
‫فگص د عبسق رعت‪،‬سایق دسام انسق رعتسان زاثش سنثسز س ع س وش ده‬
‫دورۀ کاری اعضای کمیته‬
‫مادۀ نهم‬
‫نتثرسوعثبسایضعبسو گ ۀسوهعثس ع سا ن ستسجعا‪،‬سا و سم ساعش ح س‬

‫‪504‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫جلسات‪ ،‬اصول اخالقی کمیتۀ تفتیش و انفاذ‬
‫نصاب جلسات‬
‫مادۀ دهم‬
‫ق رعتسو گ ۀسا گشساعسوض ثساو نو سایضعءسناونسم س نننح س‬
‫آجندای جلسه‬
‫مادۀ یازدهم‬
‫ثئررگرسا ررگشسناخ رر ساررعسمشرر ث ستس ررع ن سثئررگرسو گ ررۀسا ررگشساقنرر ابسق ررردسثاس‬
‫اناگرر سمرر سه عورر هسسآقنرر ابسق ررردسورر اج‪،‬سوررکسثتیسجبرر‪،‬سایسارر تونسق ررردسارردسثئررگرستس‬
‫ایضعبسو گ ۀساث ع سم س نننح س‬
‫روش تصمیم گیری‬
‫مادۀ دوازدهم‬
‫اص گا عسنثسو گ ۀسا گشساعسثأبساو نو سایضعءسوعضنساایعذسم س نننح س‬
‫ارزشهای اخالقی‬
‫مادۀ سیزدهم‬
‫و گ ررۀسا ررگشسفمعلگرر س ررعبسخرر وشسثاساررعسنثسهلررنسناشرر سجرر اهگاستسمقررنثاتسهعفررو سوشرر ث‪،‬سس‬
‫امنورررفسشررر ستیاثتساحصرررگالتسیرررعل ستسممگعث رررعبسسارررگاسال ررر س‬
‫س‬ ‫مررر ایواستساثییس رررعبس‬
‫ا گشسناخ س)‪IIA‬رساهجعحسم سن ن ح س‬
‫آمادگی و حضور در جلسه‬
‫مادۀ چهاردهم‬
‫ایضرررعبسو گ رررۀسا رررگشسمررررؤتلگ سناثهررر سارررعسارررعسآمرررعن سوعمررر‪،‬سنثسق ررررعتسو گ رررۀس‬
‫اش نافسه عون ح س‬
‫تضاد منافع‬
‫مادۀ پانزدهم‬
‫رنب ررعسآشرررکعثس رررعیه ‪،‬س‬
‫ایضررعبسو گ رررۀسا ررگشساعورر ساضررعنسمنرررعف سسشرررعبسثاسنثساصرر گاسس گرر س‬
‫ا رررنسوکر ر سایسایضرررعبسو گ رررۀساضرررعنسمنرررعف سناشر ر دساعشرررن سنثساوررراسصر ر ثتسایضرررعبسنو رررنس‬
‫و گ ۀسنثسم ثنسوض ثستساانایسسثأبستبسنثساص گاسس گنبسموو ثساص گاسم گنه ح س‬
‫مصوبه جلسات‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫ثوع رر سا رررگشسناخ رر سمررررؤتلگ ساناگرر س‪،‬اک گرررنستسپگ گرررنبسمصرر اعتسو گ رررۀسسثاسناشر ر دس‬
‫تسمصرر اعتسایسمجررعثبسشررمبعتسذوررنا سغررنضساحقررمسارردسمناقرر سمنا زرردسااررال ستسپگ گررنبس‬
‫م نننح س‬

‫‪505‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫منشی کمیتۀ‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫سق رررعتس‬ ‫ثئررگرسا ررگشسناخ رر سارردسوگررعسمنشرر سو گ ررۀسمرررؤتلگ سارررهگ‪،‬ستس ررع ن‬
‫و گ ۀسثاساعسنثسهلنسناش سیمعبستسمنعا سناثاسم ساعش ح س‬
‫انفاذ‬
‫مادۀ هجدهم‬
‫اواسزنیالم ‪،‬سنث دسفص‪،‬ست‪18‬معن ساناگ س ننو ستسام سایاأوگ سش ثابسث بنبستمنلر ثبسمقرعحستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سهعفوستاعساه عذسآبس عونسزنیالم ‪،‬س عستسث ن ن عسنثاواسیمگندسم غ سم س ننه ح س‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪506‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬

‫س‬
‫وزارت تحصـیالت عالــی‬
‫ریاست تفتیش داخلی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫طرزالعمل تفتیش‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪507‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬
‫س‬

‫‪508‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫س‬
‫مقدمه‬
‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر سارردسم عارردسو عهرردسمنقر سث ر سساعیث ر سوننر ساقررناآتستیاثتساحصررگالتس‬
‫یرعل ستستاور س رعبسمنا زرردسآبسنثسوررعثو س رعخ عثساشررکگالا ساورراستیاثتسفمعلگر سمگن عور ستسارردس‬
‫مقررعحسمح ررنحستیاثتس ررزاثیسش ر سمگبعش ر حسا ررگشسناخ ر سام ثمررعل ‪،‬ساناثب‪،‬سورررعا ‪،‬ساوعنمگ رکس‪،‬س‬
‫فمعلگرر س ررعبسمشررک فس‪،‬س نررعبساق رر ستسازتوررنسثاساحرر ساعیث رر سجررناثسنان ستسین الضررنتثتساررعس‬
‫نو رنساناثاتسستستاور س رعبسون ررنت سوننر ستسههررعنس ررعبسیر ل ستسجضررعو ساثابرع ست کررعثبسم قررعاالس‬
‫م گ سمگن عو ح س‬
‫شنع ررعو ‪،‬سمرر ونو ستسوررع شسخ ررنسنثساناثاتستساایررعذسارر ااگنسپگشرر گناهدسنثسقهرر سق رر گنبسایس‬
‫هق ر سج ر اهگا‪،‬سمقررنثاتستسزنیالم رر‪،‬س ررعستسم ح ر ال ع س ررع‪،‬سفنص ر س ررعستسامکعهررعتسابسثاسفررنا اسم ر س‬
‫ه عو ر ساررعساقررناآت‪،‬سمررعل ستساناثب‪،‬سزررنیس ر فستسثف ررعثسوعثونررعبستس ررعونسایررشس ررعسانتفررمسا ر ا س‬
‫ر نااگبوکستیاثتساحصررگالتسیررعل سصر ثتس گررننستساصرر‪،‬سشر عفگ ‪،‬سورررعا ستسمصررن سجعه ه نر س‬
‫تسادسم ج سا نقدس عبسیعنبستساهکشعف ساعمگاس نننح س‬
‫ی کننسثوع سا رگشسناخ ر سار سزنفعهردستنثسم عاقر سارعسا رنعنساقنگنر سهعفرو س‪،‬سممگرعثس رعستسورعثس‬
‫شررگ س ررعبساررگاسال رر سا ررگشسناخ رر سمرر ساعشرر سورردس رر سآبسوصرر سازس گنررعبسایسهحرر ر‪،‬س‬
‫مرر ونو سخ رررن‪،‬س گررر اسون رررنت سناخ رر ستسوسک مرر سناثبسخرر سنثسقهرر سث رررگ بستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سادسا ا س نااگبوکسآبسم ساعش ح س‬
‫اثاقررعءسظنفگر سم گشررگا‪،‬ساررعی ح‪،‬ساررعسمهررعثتستسفنررعتثبس ررعبساکنررعل ژبسممعصررن‪،‬ساجهگررزساررگاس ررعبس‬
‫اعیث ر ‪،‬ساررعساکنررعل ژبسم ر ثبستس نررعبسا ررمۀساشررکگالا سثوع ر سا ررگشسناخ ر ساررعسهلنناش ر س‬
‫وجاستظعوفستس عودسمررؤتلگ سآبسایستظرعوفسو گر بساوراساناث سار ن سوردسارعسق ر س کرعثبس رعبس‬
‫اناثاتسو ررکسونن ر سایسق رردسثوع ر سمح ررنحسی ر م سا ررگشس‪،‬سانث ر ستساثیوررعا ستیاثتسمعلگرردسنثس‬
‫ثتشن سمعن س‪61‬سجعه بساناث سام ثمعل ستسمصعث سیعمدسجعا‪،‬سسن ن سمگبعش ح س‬

‫‪509‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل اول‬
‫احکام عمومی‬
‫مبنی‬
‫مادۀ اول‬
‫اورراسمنش ر ثسنثسثتشررن ساوکررعحسان ر سات سمررعنرسشص ر سوکرراس)‪ )61‬جررعه بساناث سامر ثسمررعل ستسمصررعث س‬
‫یعمرردس ‪،‬سا‪،‬سا‪،‬سمقررنث ساناثاتسا ررگشسناخ رر ستیاثتس ررعستاناثاتسنتل رر ستسممگعث ررعبساررگاسال رر س‬
‫ا گشسناخ س)‪IIA‬رسا تواس ننو سا ح س‬
‫س‬
‫هدف‬
‫مادۀ دوم‬
‫اواسمنش ثسارسدسمنلر ثسامگرسگ استظرعوف‪،‬سور تنسصرالوگ س رع‪،‬سمک گر س رعستس رعودسفمعلگر سثوع ر س‬
‫ا گشسناخ سا تواس ننو سا ح‬
‫س‬
‫موقف ساختاری‬
‫مادۀ سوم‬
‫ثوع رر سا ررگشسناخ رر سایسلحررعاس ررعخ عثساشررکگالا سساحرر سااررنسمقررعحستیاثتسارر ن ستسایسلحررعاس‬
‫تظگ بسناثابسا قاللگ سوعثبسمگبعش ح س‬
‫س‬
‫ماموریت تفتیش داخلی‬
‫مادۀ چهارم‬
‫ا ررگشسناخ ر سیبررعثتسایسوررکسفمعلگ ر سمر ر ق‪،،‬ساگ ررن ‪،‬ساز گنررعبسن ن ر ستسمش ر ثا سم ر ساعش ر س‬
‫ودسادسمنل ثسافزتنبساثییستساهب نساقناآتساناث ستسوعثمن ابسص ثتسمگ گننحس س‬
‫ا ررگشسناخ رر سارردساناثسرسو ررکسمگکنرر ساررعسا رر ا سخرر وشسثاسایسزنوررمساوجررعنسث گعفرر س ررعبس‬
‫گر ر عاگکستسمررنلاسارردسمنل ر ثساثیوررعا ستسا ررمدسمؤانو ر سث ررکسمنج ن ر س)م ر ونو سخ ررنرس‪،‬س‬
‫سآتثنح س‬ ‫ون نت سناخ ستسثته سوک م اثبسخ سا‬
‫ساحه فعالیت ریاست تفتیش داخلی‬
‫ماده پنجم‬
‫ثوع رر سا ررگشسناخ رر ساقررناآتساناثاتسمنوررزب‪،‬ستاورر س عبسنتمرر ست رر م سستیاثتستسههررعنس ررعبسس‬
‫احصررگالتسیررعل سخص صرر سثاسنثسم عاقرر ساررعسجرر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬سلرر او ستسزنیالم رر‪،‬س ررعسبسهعفررو س‬
‫هلعثت‪،‬ساثیوعا ستساعیث ر سمگن عور سحس ثوع ر سا رگشساردسمنلر ثساهبر نساقرناآتستیاثتستستاور س رعبس‬
‫منا زدسآبسادسث بنبستیاثتسزنزس عبساصالو ساثائدستسمش ث سمگ ح‬

‫‪510‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫ثوع ر سا ررگشسناخ ر سمشرریوسمر س ررعینسسورردسآوررعسسثتهر سوک م ر اثبسخر ‪،‬سث ررکسمنج نر س‬

‫)مرر ونو سخ ررنرسستسپنت ررسۀسون ررنت سناخ رر سزرر ثبسورردسپگشرربگن س ننورر سنثساناث سی رر سمرر س‬
‫نننسستوعف سمر ساعشر سورعسخگرن؟سس نرعبسسایسثتهر سوک م ر اثبسخر ‪،‬سث رکسمنج نر ستسپنت ردس‬
‫ون نت سناخ سز ثبساز گنعبسوعص‪،‬س نننسود‪ :‬س‬
‫‪1‬ح خ ناتساص ثتسنث سشنع عو ستسم ونو س ننو سا ؟‬
‫‪2‬ح زاثشررعتستمم مررعتسمهرراسمررعل ‪،‬ساناثب‪،‬ساحصررگ ستسی گررعا سنجگررم‪،‬سمم بررنسستسا جرر سمرر س‬
‫اعش ؟‬
‫‪3‬ح ام ثسسادسشک‪،‬سمؤانسآبساهجعحسم سوعا ح‬
‫‪4‬ح ناثاو س عبستیاثتساحصگالتسیعل سو عظ س ننو ستسادسشک‪،‬سنث سه ه اثبسمگ نننح‬
‫‪5‬ح فمعلگرر سستساقررناآتسوعثمنرر ابستیاثتساحصررگالتسیررعل سنثسم عاقرر ساررعسجرر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬س‬
‫زنیالم ‪،‬س عبسهعفو ستسالوحۀستظعوفسشعبسم ساعش ح‬
‫‪6‬ح امعمرر‪،‬ستساناگبررعتساررعسق اهرر س رر حس‪،‬ساشرر سجناثنانوررعبسم ررعامسارردسجرر اهگا‪،‬سمقررنثات‪،‬ستس‬
‫زنیالم ‪،‬س عبسهعفو سم ساعش ح س‬
‫‪7‬ح منعا ساشرک‪،‬ساج صرعنبسنثوعفر س ننور ‪،‬سنث ر سمر ثنسسا ر عن سجرناثس نف ردسستساصر ثتسمرؤانس‬
‫آبسو عظ سمگ نننح س‬
‫‪8‬ح انهعمدس عستسپالبس عبسم نتودستسمنل ثسش سا بگمستسا ا سانآتثن س ننو سا ح‬
‫اررنسیررالت سنثسمرر اثنسبسورردساررعسمعم ثورر سثوع رر سا ررگشسناخ رر سس ررعی عثساعشرر سم کرراسخرر معتسس‬
‫مشر ثا ساثاورردسس ررننن‪،‬سونررگاسسخر معتسسمشر ثا سسی مررعسسمنار سارردساثیوررعا سساررأاگنسساغگناار سنثسس‬
‫هلن نف رردسشرر سوررعسا بگررمسسشرر سسثتبسث ررکسمنج نرر ساناث س‪،‬سون ررنت سسناخ رر ‪،‬ستینضرردسس‬
‫خ معتسم ساعش حس س‬
‫فنصر س ررعساررنابساهبر نستساهکشررع س گرر اسون ررنت ستسم گر و ساناث سنثسقنوررعبسا ررگشسشنع ررعو س‬
‫ننو ستسادسمقعحسمح نحستیاثتساثائدسمگ نننح‬
‫استقاللیت و بیطرفی‬
‫ماده ششم‬
‫ادسمنل ثسثیعور سسا ر قاللگ سثوع ر سا رگشسناخ ر ستس اگ نفر سوعثمنر ابساوراسثوع ر ‪،‬سوعثمنر ابس‬
‫ا ررگشسناخ ر سارردسثئررگرسا ررگشسناخ ر س زاثش ر سستسثئررگرسا ررگشسمنحگررعستظگ رردسارردسمقررعحس‬
‫مح نحستیاثتساحصگالتسیعل س زاثش سم ساعش حس س‬
‫ثوع سا گشسناخ سادسمنل ثسو زسا قاللگ سخ وشسای رنسهر عسسمحر تنو سثتبس رعوسۀسفمعلگر ‪،‬سس‬
‫اثابعزعت‪،‬سن ن سادسا رعحسایرشس رعبساناث ستسمنرعا سسا رگشسناخ ر ساشر سوعثمنر ابستسمنرعا س‬
‫جناثنانبسخعثق سثاسنثس زاثیس عالهدسادسمقعحسمح نحستیاثتساحصگالتسیعل ساثائدسمگن عو ح س‬
‫مقعحستیاثتسادسمنلر ثسس و عور سایسا ر قاللگ ستساگ نفر سثوع ر سا رگشسناخ ر سفنصر س رعبسذور‪،‬س‬
‫ثاسفنا اسمگرعین‪ :‬س‬
‫‪1‬ح منل ثبسمنش ثسا گشسناخ ح‬
‫‪2‬ح منل ثبسپالبس عالهدسا گشسناخ ح‬

‫‪511‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪3‬ح نثوعفرر ستسمنلرر ثبس زاثشررعتسثوع رر سا ررگشسنثسمرر ثنساقررناآتساورراسثوع رر سنثسثا رر عبس‬

‫ا بگمسپالبس عالهد‪،‬سثام اث‪،‬ساعیث س عبسا نعئ ستسم ض یعتسنو نح س‬
‫‪4‬ح اص گاس گنبسثتبساثیوعا ساقناآتستام گعیاتسثئگرستسایضعبسثوع سا گشسناخ ح‬
‫س‬
‫فصل دوم‬
‫وظایف و صالحیت های ریاست تفتیش داخلی‬
‫وظایف‬
‫ماده هفتم‬
‫ثوع رر سا ررگشسناخ رر سایساقررناآتسخرر وشسنثسانااررنستیوررنساحصررگالتسیررعل سمرررؤتلگ سناشرر دستس‬
‫یالت سارنستظرعوفسمنر ث سنثسالوحرسۀس تظرعوف‪،‬سثئرگرستسم شرگاسا رگشسناخ ر سنثسپگشربننستظرعوفس‬
‫شعبسناثابستظعوفسآا سهگزسم ساعشن ح س‬
‫‪1‬ح اناگ سپالبس عالهدسا گشستساث ع سآبسادسمقعحسمح نحستیاثتسقه سمنل ثبح س‬
‫‪2‬ح امگگاس رعوسۀس پ شرشسا رگشسناخ ر سنثسم عاقر سسارعسسپرالبس ر نااگبوک‪،‬سی گرعا ‪،‬سخ رناتس‬
‫معل سستساحصگ سنثساناث ‪،‬ساش س عوعتسمهاسابسودسنثسآبسسخ ناتسم ص ثسا ح س‬
‫‪3‬ح ا بگررمسپررالبس ررعالهۀسا ررگش‪،‬سارردسش ر ساهجررعحستظررعو س سورردسایسزررن سمقررعحسمح ررنحستیاثتس‬
‫سنن سمگش نح س‬
‫‪4‬ح مرر ونو سمنررعا ساشررنبستسمررر ک سا ررگشسناخ رر سایرراسایناخ رر ستسخررعثق سناثابسی گرر ‪،‬س‬
‫اجنارردستاصرر ومسهعمرردس ررعبسمررر ک سسقهرر سساحقررمسم ررعنساورراسمنشرر ثستسا رر ا ستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل ح‬
‫‪5‬ح اثاودس زاثیس عالهدسادسمقعحستیاثتسثاق سادسخالصدساقناآتسا گشسناخ ح‬
‫‪6‬ح اثاو ردسمم مررعتسنثسم ر ثنسستضررمگ ستسه ررعوبسپررالبسس ررعالهدسا ررگشسستسسو عو ر سمنررعا سسثوع ر س‬
‫ا ررگش‪،‬سساورراسمم مررعتسمش ر ‪،‬ساررنساز گنررعبسایسو عو ر سمنررعا سایسهلررنسو ر ستسوگ ر سم ر س‬
‫سایسو گ ر ستسوگ گ ر سمنررعا سناش ر اسوعثمنر ابسمرر ک ستساشررکگ‪،‬ست ررگ سمگبعش ر س‬ ‫اعش ر ح)‬
‫اعسثوع سا گشسا اهر سا رعحستاور س رعبسپرالبسسشر سثاساردسشرک‪،‬سمر انسآبسا رگشسه ر ن ستس‬
‫اوعتسف کسالمعن سمقعحستیاثتسثاسام گ‪،‬سه عو رح‬
‫‪7‬ح ه عوبساعیث سپگنامر بسم ضر یعتسمهراسمنار ساردسثتهر سث رکسمنج نر س)مر ونو سخ رنرستس‬
‫ون نت سسناخ سنثستیاثتسثاساشیگوستسادسمقعحستیاثتس زاثیسمگ ح‬
‫‪8‬ح اعیث ر سفمعلگ ر س ررعبسمشررک فساق ر ‪،‬سازتوررنستاقررناآتسغگررنسجررعه ه سنثسناخرر‪،‬ساناث ستساثاسو ردس‬
‫زاثیسآبسادسمقعحسمح نحستیاثت س‬
‫‪9‬ح کعثبساعسنو نستاور س رعستساناثاتسون رنت سوننر ساردسشر سسانث ر سوننر س رعبسخرعثق س‬
‫معهنرر ساناث سیررعل سا ررگشسا نلرر ثسساه ررنساحرر سپ شررشسجررناثسنانبساناثاتساحرر سا ررگشستس‬
‫ا عن سم انسایسمنعا سن سناش دحس س‬

‫‪512‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫‪10‬ح اثاورردسخرر معتسمشرر ثا سارردسمقررعحستیاثتسسورردس ررب سافررزتنبساثییسنثساناث س ننورر سستسثتهرر س‬

‫وک م ر اثبسخرر ‪،‬سسث ررکسمنج نرر سستسپنت رردسون ررنت سناخ ر سثاساهب ر نسابیش ر ‪،‬سا ر تبس‬
‫اونکدسم شگاسناخ سمرؤتلگ ساقنائگ بسثاسادسیه س گنه ح‬
‫‪11‬ح پگ گررنبستسهلررعثتسایساجرر امعتساناث سنثسثاا رردسارردسا بگررمسم ضرر یعتسستس رر عثیس ررعسمهرراسس‬
‫ا گشسناخ ستساهب نبستضمگ سم ق ن سنثساناث ح‬
‫‪12‬ح اعیث رر سازالیررعتستسشررکعوعتستاصرر دستون ررنت سایسصرر ثتساحقررمساوکررعحسمقررعحستیاثتستس‬
‫مصرر اعتسشرر ثابسث بررنبستیاثتسنثسا ررعحساناثاتستستاورر س ررعبسمنا زرردستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل سایاسایسنتل ستسخص ص س‬
‫‪13‬ح زررنزسلرر او ‪،‬سزنیالم رر‪،‬س ررعستث ن رر نس ررعسارردسمنلرر ثاقنابساه ررنستظررعوفسمح لرردسثوع رر س‬
‫ا گشح س‬
‫‪14‬ح ا بگررمسانهعمرۀساز گنررعبسایسوگ گر ستسا ررمدس)ا ر ساورراسانهعمرردسثئررگرسا ررگشسایسسی کررننس‬
‫تساقرناآتسا ررگشسناخ ر ساز گنررعبسوعصر‪،‬سه ر ن ستساشررک‪،‬س ررعالهدسه رعوبسانهعمرردسثاسارردسمقررعحس‬
‫مح نحستیاثتس زاثیسم سن رح‬
‫‪15‬ح اررگاس ررعبسا ررگش‪،‬ساعیث ر سخر وشسثاسارردسا ررع سپررالبسمنلر ثسشر سثوع ر سا ررگشساهجررعحس‬
‫نان ستس زاثیسخ وشسثاسال س‪10‬سو حسوعثبسههعو ستسادسثئگرسا گشساثائدسم سناثنح‬
‫‪16‬ح ثئرگرسسا رگشسناخ ر س رعالهد‪،‬سه رعوبسانهعمردساز گنرعبسایسوگ گر ستسا رمدسثاسارعسمقرعحستیاثتس‬
‫نثس ررزاثیسنان سستسایسمؤانور ساقررناآتستسفمعلگر س ررعبسا ررگشسناخ ر سارردسآبسمقررعحساز گنررعبس‬
‫م سن ح‬
‫‪17‬ح ثئررگرسا ررگشستسم شررگاسثوع ر سا ررگشسناخ ر سایساقررناآتس‪،‬انث ر س ررع‪،‬ستسی کررننس ررعبس‬
‫شعبسمرؤ ستسپع ی سم ساعشن ح س‬

‫صالحیت های رئیس تفتیش‬

‫ماده هشتم‬
‫ثئگرسا گشسناخ سناثابسصالوگ س عبسذو‪،‬سم ساعش ‪ :‬س‬
‫‪1‬ح امگرگاستسا ظگررفسم شرگاسنثساعیث ر س ررعبسپالهر ستسغگررنسپالهر سا رعحساناثاتسمنوررزبس‪،‬ستاور س‬
‫عبسنتم ستس م ستسههعنس عبساحصگالتسیعل سخص ص حس س‬
‫‪2‬ح ناش اسن ن ر سس وعمر‪،‬ستسمرر قگاساردسمقرعحسمح رنحستیاثتساحصرگالتسیرعل سساردسمنل ثارأمگاسس‬
‫ا قاللگ سثوع سا گشح‬
‫‪3‬ح صررالوگ سایصررگوسمنررعا ساشررنب‪،‬سامگررگاسانررعت سساعیث ر ‪،‬ساه یررع سههعن ررع‪،‬سامگررگاس ررعودسس‬
‫فمعلگ سم گشگا س‬
‫‪4‬ح م علبدستا ظگفسمق م س)خ م رسافنانسمرر ک ستسم یصروسایسثوع ر س رعبسمنار ساردستیاثتس‬
‫احصگالتسیعل سنثساعیث س عبسودساوجرع سم ق نور سافرنانسمرر ک سثاسمگکنر ‪،‬سمعهنر سا رعاگ ‪،‬س‬
‫وعثمن ابساکنعل ژبسمم معا ‪،‬سا اثوعتستسام ع سآبسام سایا گوابسمقعحسستیاثتح‬
‫‪5‬ح اأوگ سوعسثنسجعه ه س زاثیسانث سم شگاسناخ سثوع سا گشح‬

‫‪513‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫صالحیت های مفتشین‬

‫ماده نهم‬
‫م شگاسوگاساقنابساعیث ستسا گشسناثابسصالوگ س عبسذو‪،‬سم ساعشن س‬
‫‪1‬ح ن ن رر سارردسا ررنعن‪،‬سناثاورر س ررعبسفگزوکرر ساناثاتستسی کررننسوعثمنرر ابستیاثتساحصررگالتس‬
‫یعل ستستاو س عبساح ساانسآبح‬
‫‪2‬ح ا بگررمساینگررکس ررعستسپنت رردس ررعبسوررعثبسمر ثنسضررنتثتسارردسمنلر ثسهعورر‪،‬سشر بسارردسا ر ا س‬
‫پگشبگن سش ح‬
‫‪3‬ح وص ساز گنعبسایسا عنرسجعه ه ستسممق س سمنعا سنثساناثتساح سا گشسح‬
‫‪4‬ح وص ساز گنعبسایا بگمس عثیس عسثوع سا گشسناخ سستساناث سیعل سا گشح‬
‫‪5‬ح وصر ساز گنررعبسایساحقرمسا جر سمصر اعتسشر ثابسیررعل ساحصررگالتسیرعل س‪،‬شر ثابسث بررنبس‪،‬س‬
‫مج رسصبحعهدستسن عاگنستساوکعحسمقعحستیاثتح‬
‫س‬
‫مکلفیت های اداره تحت تفتیش‬
‫ماده دهم‬
‫ساح سا گشسمک فسادسثیعو سم اثنسذو‪،‬سمگبعش ‪ :‬س‬ ‫منق‬
‫فنا اسآتثبسارهگالتسالیحسقه ساقنابسا گشح‬ ‫‪1‬ح‬
‫اثاورردسا ررنعن‪،‬سنفررعان‪،‬سصرر ثتسورررع سمررعل ‪،‬س زاثشررعت‪،‬سقرر ت سه ررعوبس ررر نتاثستس ررعالهد‪،‬س‬ ‫‪2‬ح‬
‫و ررع سفعثغررعب‪،‬سا ررنعنسشرر لگ سق و الشرر البستسابرر و س ررع‪،‬سوعضررنبسمحصررالبستس ررعونس‬
‫ا نعنساحصگ ‪،‬سم اثف‪،‬سمهن ع‪،‬سا نعنساهعناث‪،‬سمم معتسالک نتهگک ست عونسمم معتح‬
‫اثاودسهلنسنثم ثنسه عوبسا گشسنثخال سم تسممگندسآبح‬ ‫‪3‬ح‬
‫اثاودساز گنعبسایسا بگمسه عوبسا گشسادسثوع سا گشسناخ سنثسمگمعنسممگنۀسآبح‬ ‫‪4‬ح‬
‫س‬
‫ارتباط کاری با اداره لوی څارنوالی‬
‫ماده یازدهم‬
‫اناثرسا ررگشسناخ رر سا ررعحسمرر اثنسای ررعتسجررعه ه س‪،‬س رر ءسا رر عن ‪،‬ستساقررناآتسهعنث رر سثاورردسنثس‬
‫قنوررعبساعیث رر سنثوعفرر سمرر سه عورر ستاوجررع ساحقگقررعتساگشرر نستسامقگرر سی ر ل سثاسه عورر سغررنضس‬
‫اایعذساص گاسههرعو سمبنر سارنساوعلردساردساناث سلر بسڅاارنوالیساردسو گ رۀسا رگشستیاثتستسورعسمقرعحس‬
‫تیاثتساثاودسسم سون ح س‬

‫‪514‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫فصل سوم‬
‫اصول اخالقی مفتشین ریاست تفتیش داخلی‬

‫اص ساخالج سه عوعه نسامهر سی ر ساردساثییس رعستسممگرعثس رعبسثف رعثبسا ر سم شرگاسناخ ر سنثس‬
‫پگشبننستظعوفسمح لدساوشرعبسارسدسم نلر ثسث رگ بساردسا ر ا ساناث سار ن ستسزرنیس ر فسورکسم ر شس‬
‫ثاسهرب سادسمر کشسممگاسمگرعینحس س‬
‫ا نل ثسور ستسو رزسای رعنسالیحسثیعور ساصر ساخالجر سارنابسم شرگاسناخ ر سورکسامرنسالزامر س‬
‫پن اشر دسشر سورردساعور سقهر ساحقررمسا ر ا سو ر سا ررگشسورردس عهررعساق ور سهقررشسمر ونو سنثس‬
‫اق گ‪،‬سخ ناتس)ثوررکر‪،‬ساس هبر نس گرر اس رعبسون رنت سناخ ر ستسوک م ر اثبسخر سا ر ‪،‬سا ر س‬
‫م شگاسثیعو س نننح‬
‫اصر ساخالجر سارعالبس ررنسم ر شساصر ثتساه رنانبستسنثسمج ر عسارعالبسثوع ر سا رگشسناخ ر سنثس‬
‫و وعتستیاثتساحصگالتسیعل سجعا‪،‬سام گ‪،‬سم ساعش حس س‬
‫م شگاسناخ ر سارنسیرالت سثیعور سمقرنث سزرنیس ر فسوعثونرعبسخر معتسم کر سمک رفساردسثیعور س‬
‫اصر‪،‬سصر اج ‪،‬ساصرر‪،‬ساگ نفر ‪،‬ساصرر‪،‬سو ررزسا رناثستساصرر‪،‬سلگعجر ستشعورر سثاسنثسپگشرربننستظررعوفس‬
‫مح لدسخ وشسهگزم ساعشن ‪ :‬س‬
‫اصل صداقت‬
‫ماده دوازدهم‬
‫ثیعو ساصر‪،‬سصر اج ستظگ ر بسا ر سم شرگاساعیرعساوجرعنسای رعنسارعالبسورعثسا رگشس ننور ستس‬
‫یمگنرردسثاسایررعزنسپرروونیساقررناآتسمر ر ک ستبسفررنا اسمگرررعین‪،‬س نررعبسثیعو ر ساورراساصرر‪،‬ساعیررعس‬
‫اق و سای بعثسفننبستبسهگزسمگ نننحس س‬
‫س‬

‫اصل بی طرفی‬
‫ماده سیزدهم‬
‫م شرگاسناخ ر سارعسثیعور سوعمرر‪،‬ساصر‪،‬ساگ نفر س ن ررعحساقرنابستظگ ررد‪،‬سفمعلگر س رعبسپررالبسشر س‬
‫خ ر وشسثاسنثستاو ر س ررعبساح ر ساعیث ر ساص ر ثتسم ر ایبساهجررعحسنان ستساعا ر سه عون ر سورردساصررعمگاس‬
‫اایررعذسش ر سارردسا ررع سمنررعف سشیص ر ست نت ر ستبسهب ر ن سا کرردساررنسمبنررعبستاجمگ ر س ررعبسیگن ر س‬
‫ا اثسمگبعش ح س‬

‫اصل حفظ اسرار و محرمیت‬

‫ماده چهاردهم‬
‫م شررگاسناخ رر ساعورر سمحنمگرر ساثجررعحستسمم مررعتسثاسورردسنثسقنوررعبسمعم ثورر سا ررگشسا رر س‬
‫مگعتثهر س‪،‬سقر اسو رزسه ر ن ستس رگبسهر عسا رنعنستسازالیرسعتسن ر سناشر دس‪،‬سا رگشسثاساجررزسایسمر اثنس‬
‫بسورردسالزامگرر سوقرر ج ستسجررعه ه سناثنسا رر ن ساشرریع ستسافررنانستوررعساناثاتسغگررنسمرررؤت سجررناثس‬
‫ه سن ن ح س‬

‫‪515‬‬
 ‫مجموعه طرزالعمل های وزارت تحصیالت عالی‬

‫اصل لیاقت و شایستگی‬

‫مادۀ پانزدهم‬
‫م گشسناخ ساعو سا اهرعئ ساکرعثس گرنبسی ر ح‪،‬سفنر بستساجرعثاس سثاسوردسایرعزنساهجرعحسمعم ثور س رعبس‬
‫ا گشسناخ سضنتثبسم ساعش ‪،‬سناش دساعشن حس‬
‫)م شررگاسناخ ر ساعو ر سناهررش‪،‬سمهررعثتستس ررعونسشعور ر س ررعبسالیحسثاسقه ر سپگشرربننسمرررؤتلگ س‬
‫رعبستظگ ر بسخر وشسناشر دساعشرن ‪،‬س نررعبسثوع ر سا ررگشسناخ ر سنثسمج ر عساعور سافررنانساررعس‬
‫ناهررشسمرر ک ‪،‬سمجررن ستساررعسمهررعثتس ررعبسالیحسثاساناگرردسوررنن ستسوررعسونررگاسافررنانسثاسقهر سپگشرربننس‬
‫مرؤتلگ س عبسا گشسناخ سا نل ثسا ی احسپگشنهعنسه عو رح‬

‫فصل چهارم‬
‫معیار های تفتیش داخلی‬
‫مادۀ شانزدهم‬
‫‪ -‬سم شررگاسناخ ر ساررعسنثسهلنناش ر س"امنوررفسا ررگشسناخ ر "‪"،‬اص ر س"‪"،‬سممگعث ررعبسا ررگشس‬
‫ناخ رر "‪،‬سجرر اهگا‪،‬سمقررنثاتستسن رر ثالم ‪،‬س ررعبسهعفررو ستنثسوررعثو ساورراسمنشرر ثساهجررعحس‬
‫تظگ دسم سه عون ح س‬
‫‪ -‬سس ثوع سا رگشسناخ ر ستسوعثمنر ابسسآبسمک رفساردساقرنابسمر اثنسمنر ثزسنثسجر اهگاس‪،‬مقرنثاتس‬
‫‪،‬زنیالم رر‪،‬س ررعستساص ر ساخالج ر ستسممگعث ررعبسا ررگشسناخ ر سا ر ن ستسنثسص ر ثتسای ر سایابس‬
‫نثاناانسمقعحستیاثتسپع ی سم ساعشن ح س‬
‫س‬
‫مادۀ هفدهم‬
‫اورراسمنشرر ثسنثس)‪4‬رسفصرر‪،‬ستس)‪17‬رسمررعن سارر تواستسامرر سایاأوگرر سشرر ثابسث بررنبستسمنلرر ثبسمقررعحس‬
‫تیاثتساحصگالتسیعل سهعفوسم ساعش ح س‬

‫‪516‬‬