በአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር

አካባቢ ጥበቃና አረንጓዴ ልማት ኮሚሽን

ነሀሴ 2013
አዲስ አበባ
 በአዲስ አበባ አካባቢ ጥበቃና አረንጓዴ ልማት ኮሚሽን የአካባቢ ብክለት ክትትልና ቁጥጥር የሚደረግባቸው
ተቋማት የመረጃ መሰብሰቢያ ቅፅ
1. አጠቃላይ መረጃ
የድርጅቱ ስም
ዘርፍና የተሰማራበት መስክ
አድራሻ ክ/ከተማ ወረዳ የቤ.ቁጥር ስ.ቁጥር ፓ.ሳ.ቁ ፋክስ ኢሜል
ቁጥር

ባለቤት የመንግስት የግል የማህበር ኢትዬጵያዊ

የውጪ ዜጋ
የተመሰረተበት ቀን/ወር/ዓ.ም

የባለቤት ስም
የመሬት ይዞታ
ስፋት/በሄክታር
የድርጅቱ የቦታ አቀማመጥና X:
ጂኦግራፊካል ኮርድኔት
Y:

የሰራተኛ ብዛት ቋሚ ጊዜያዊ ለተወሰነ ስራ

ወ ሴ ድ ወ ሴ ድ ወ ሴ ድ

ድርጅቱን የሚያዋስኑት መኖሪያ ቤቶችና ሌሎች ማህበራዊ/ኢኮኖሚያዊ ተቋማት ብዛት ---------- በየትኛው አቅጣጫ
------------------------- (ምስራቅ/ምዕራብ/ሰሜን/ደቡብ)
የስራ ፈቃድ የሰጠ መስሪያ ቤት፡
የስራ ፈቃድ የተሰጠበት ቀን፡
ከድርጅቱ በቅርብ ርቀት የሚገኙ የተፈጥሮ ቦታዎች ፣ ፓርኮች ፣ ወንዞች ፣ ሀይቆች ፣ ልዩ የምርምር ትኩረት
ያረፈባቸው ስፍራዎች ግድቦችና የመሳሰሉት /ይዘረዘራሉ/--------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------
ድርጅቱ ሥራ ከመጀመሩ በፊት/ሲጀመር የአካባቢ ተፅዕኖ ግምገም ሪፖርት ለአካባቢ ጥበቃ መ/ቤት አቅርቧል?
አቅርቧል አላቀረበም
ካቀረበ መቼ --------------------------------- ማስረጃውን ማቅረብ ይችላል? አዎን አይችልም
ድርጅቱ የአካባቢ አያያዝ ዕቅድ ለአካባቢ ጥበቃ መ/ቤት አቅርቦ ያውቃል?
አቅርቧል አላቀረበም
ካቀረበ ሰንት ጊዜና መቼ ---------------------------------
ማስረጃውን ማቅረብ ይችላል? አዎን አይችልም

1
 2. የድርጅቱ አገልግሎት/ምርት
ግብዓት ዓይነት ፍጆታ
የቀን/የወር/ መለኪያ መጠን
የዓመት
ኬሚካል
ጥሬ እቃ
የሃይል ምንጭ
የግብዓት የውሃ ምንጭና
አጠቃቀም አጠቃቀም
ሌላ

የምርት/አገልግ
ሎት ዓይነትና
መጠን

3. ከድርጅቱ/ኢንዱስትሪው የሚመነጭ በካይ ነገር መጠን

1. ደረቅ ቆሻሻ
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለፅ ---------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------
2. የቆሻሻ አይነት
ኬሚካል ተቀጣጣይ መርዛማ
ጠርሙስ ጣሳ ፕላስቲክ ያገለገለ ጎማ
የሚበሰብስ የማይበሰብስ
ሌላ ካለ ቢገለጽ --------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------
3. የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ገንዳ
 ቆሻሻ ሲጠራቀም በአግባቡ ተለይቶ ይጠራቀማል
የተቀናጀ  ገንዳዎቹ በጽሁፍ/ በምልክት ተለይተው በአግባቡ ተደርድረዋል
የደረቅ ቆሻሻ  ገንዳዎቹ በአግባቡ ተከድነው ተቀምጠዋል
አያያዝና  ገንዳዎቹ ሲሞሉ ከመዝረክረካቸው በፊት በወቅቱ ይነሳሉ
አወጋገድ/ 4. የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ቦታ
Integerated  የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ቦታ ተለይቶ ተዘጋጅቷል
solid waste  የቆሻሻ ማጠራቀሚያ ቦታ ከፍሳሽ መውረጃ ትቦ የራቀና የማይገናኝ ነው
management  ሌሎች መገልገያ ቁሳቁሶች ከሚገኙበት ቦታ ተለይቷል
 መረጃ ጠቋሚ ምልክት ለቦታው ተዘጋጅቷል
5. የቆሻሻ አያያዝ አወጋገድና ማከሚያው
 ተቋሙ የደረቅ ቆሻሻ ለመቀነስ የሚተገብራቸውን ቴክኖሎጂዎች፣ ተግባራት እና
የውጤታማነት ማራጋገጫ ስልቶችን በዝርዝር አስቀምጧል
2
  ተቋሙ መቀነስ ያልቻላቸውን የደረቅ ቆሻሻ ጉዳት ለማስቀረት ወይም ለመቀነስ
የሚተገብራቸውን ቴክኖሎጂዎች፣ ተግባራት እና የውጤታማነት ማራጋገጫ ስልቶችን
በዝርዝር በመንደፍ ተግባር ላይ ያውላል
 ተቋሙ መልሶ በጥቅም ላይ ለማዋል የሚፈልጋቸውን የደረቅ ቆሻሻ ዓይነትና መጠን
በመለየት ለምን ተግባር እንደሚውሉ በማረጋገጥ መልሶ ጥቅም ላይ ለማዋል
የሚተገብራቸውን ቴክኖሎጂዎች፣ ተግባራት እና የውጤታማነት ማራጋገጫ ስልቶችን
በመንደፍ ተግባር ላይ ያውላል
 ተቋሙ የደረቅ ቆሻሻ አወጋገድ ስርዓቱን በግልፅ በማቀድና በመተግበር ውጤታማነቱን
ይከታተላል

 ተቋሙ የደረቅ ቆሻሻ ማቃጠያ ተግባራትን ተገቢ በሆነ መንገድ ለተገቢ ጉዳት ያውላል

 ተቋሙ በቆሻሻነት የተመደቡ ግብዓቶችን ለሌላ ሶስተኛ ወገን በሽያጭ፣ በስጦታ ወይም
በሌላ መንገድ አሳልፎ የሚሰጥ ከሆነ ተገቢውን ህጋዊ መንገድ ይከተላል

 የመሬት ውስጥ የውሃ ብክለት እንዳይፈጠር ተገቢውን ጥንቃቄ ይደረጋል

1. ፍሳሽ ቆሻሻ
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለፅ -------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------
2. የተቋሙ የቅጥር ግቢ እና የቤት ውስጥ ንጽህና ጥበቃ
 የፈሰሰ/የተንጠባጠበ ዘይት መሬት ላይ ይታያል
 በቅጥር ግቢ ውስጥ የተበተነና የተዝረከረከ ቆሻሻ ይታያል
 በግቢ ውስጥ መጥፎ ሽታ አለ
3. የፍሳሽ ቆሻሻ ውሃ ማጣሪያ / ማከሚያ አያያዝና ጥገና
 ተቋሙ የፍሳሽ ቆሻሻ ለመቀነስ የሚተገብራቸውን ቴክኖሎጂዎች፣ ተግባራት እና
ፍሳሽ ቆሻሻ/ የውጤታማነት ማራጋገጫ ስልቶችን በዝርዝር አስቀምጧል
LIQUID
 ተቋሙ መቀነስ ያልቻላቸውን የፍሳሽ ቆሻሻ ጉዳት ለማስቀረት ወይም ለመቀነስ
WASTE
የሚተገብራቸውን ቴክኖሎጂዎች፣ ተግባራት እና የውጤታማነት ማራጋገጫ ስልቶችን
በዝርዝር በመንደፍ ተግባር ላይ ያውላል

 ተቋሙ የፍሳሽ ቆሻሻ አወጋገድ ስርዓቱን በግልፅ በማቀድና በመተግበር ውጤታማነቱን

ይከታተላል
 የፍሳሽ ውሃ ማጣሪያ /ማከሚያ አለ

 የተጣራ / የታከመ ፍሳሽ ወደ ወንዝ / አካባቢ ከመለቀቁ በፊት ተገቢውን የውሃ ምርመራ
በቤተ ሙከራ በየጊዜው ይደረጋል

 የመጨረሻ የፍሳሽ ማጣሪያ ታንከር ውስጥ አረፋ ፣ የተንሳፈፈ ነገር ፣ ዘይትና ድፍርስ
ይታያል

4. የፍሳሽ መውረጃ ትቦ አያያዝና አጠቃቀምና ጥገና

3
  ንፁህ በቆሻሸ ያልተደፈነ የቆሻሻ መውረጃ ትቦ አለ
1.ግልጽ የሆነና የሚታይ የአየር ብክለት
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለጽ ------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------
2.ጀነሬተርና ሌሎች ነዳጅ የማቃጠልና አጠቃቀም
 የድምፅ መጠን በተቋሙ ቅጥር ግቢ ብቻ የተወሰነ ነው
 ጥቁር ጭስ በተቋም ውስጥ ይታያል
 የሚያፈስ /የሚንጠባጠብ ዘይት አለ
3.አቧራ፣ ብናኝ ጭስና ድምጽ
 የድምጽ መቀነሻ ቴክኖሎጂዎች ጥቅም ላይ ውለዋል
 የተገጠመ የጭስ ብናኝ አቧራ መቀነሻ ቴክኖሎጂዎች ጥቅም ላይ ውለዋል
የአየር ብክለት  የተገጠሙ ቴክኖሎጂዎች አገልግሎት ይሰጣሉ
/ AIR  ከተቋሙ የሚመነጭ ድምጽ ክትትል የሚደረግበትና ተመጥኖ የሚለቀቅ ነው
POLLUTION 4. ጨረር
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለጽ ---------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------
5. ሙቀት
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለጽ ---------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------
6. ንዝረት / vibration/
አለ የለም
ካለ ምንጩ ቢገለጽ ---------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. ኬሚካል አያያዝና ማከማቸት
 አግባብ ያለው የኬሚካል ማጠራቀሚ ስቶር አለ
 ስቶሩ የተሰራው በኮንክሪት ስላብና የጣሪያ ሽፋን ነው
 በቀላሉ የሚታዩ የአደጋ ምልክቶች አሉ
 ኬሚካሎቹ የሚጠራቀሙት ከሌሎች የተቋሙ ግብዓቶችና ቁሳቁሶች ተለይተዋል
 በስቶር ውስጥ በቂ የአየር ዝውውር አለ
 የተከፈተና የሚያፈስ፣ የሚያንጠባጥብ ኬሚካል መያዣ አለ
የአደገኛ  የኬሚካል ቆጠራ / Inventory/ ይካሄዳል
ቁሶችና  ጊዜ ያለፈበት ኬሚካል ተለይቶ ይጠራቀማል
ኬሚካሎች  ጊዜ ስላለፈበት ኬሚካ መጠንና አይነት በየጊዜው ለሚመለከተው አካል ያሳውቃል
አያያዝ / 2.ከመሬት በላይ የተሰራ / የተቀመጠ የነዳጅ / የጋዝ ማጠራቀሚያ
Hazardous  የፈሰሰና መስመር የሰራ ነዳጅ / ጋዝ አለ
waste  የሚያንጠባጥብ ማጠራቀሚያ አለ
Management  የድንገተኛ አደጋ መከላከያ መሳሪያዎች አሉ
/ 3. የጥገናና ዘይት መቀየሪያ
 የተቃጠለ / የተቀየረ ዘይት በአግባቡ ይጠራቀማል
 የዘይት መያዣ ዕቃዎች / ለአዲስና ለተቀየረ / በጽሁፍ ተለይቶ ተቀምጧል
4
 4. ጅርጅቱ ከብክለት መከላከል ጋር በተያያዘ የሰራው
የአካባቢ ፓሊሲ አለው የለውም

የአካባቢ አሀድ /Environmental አቋቁ አላቋቋመም

unit/ ካላቋቋመ ምክንያቱ ቢገለፅ -----------------------------------------------------
-----------------------------
የአካባቢ አያያዝ እቅድ አለ የለም
ከሌለ ምክንያቱ ይገለፅ ----------------------------------------------------------
------------------------------
የቆሻሻ አያያዝ ስርዓትና መመሪያ አለ የለም
የኤሌክትሮኒክስና የአደገኛ ውጋጆች አለ የለም
አያያዝና አወጋገድ ስርዓት
የአደጋ ጊዜ መከላከያ እቅድ አለ የለም
የአደጋ ጊዜ የተሰጠ ስልጠና ከክትትል ጋር ከፋብሪካው ውጪ የተሰጠ
ከፋብሪካ ውጪ ባለ አካል የተሰጠ አለ የለም
የበካይ ነገር መመንጨትን አለ የለም
ለመከላከል /ለመቀነስ የተሰራ ስራ ካለ ምንነቱና ውጤቱ ቢገለፅ -------------------------------------------------
/ዘዴ ---------------------------------------------------
ከሌለ ምክንያቱ ቢገለፅ-----------------------------------------------------------
-------------------------------------
የበካይ ነገር አወጋገድ ዘዴ አለ የለም
ካለ ምንነቱና ውጤቱ ቢገለፅ -------------------------------------------------
-----------------------------
ከሌለ ምክንያቱ ቢገለፅ-----------------------------------------------------------
------------------------------------
ከመገልገያ መሳሪያ፣ ከግብዓትና አለ የለም
ከምርት ጋር በተያያዘ በሰውና ካለ ምንነቱና ውጤቱ ቢገለፅ -------------------------------------------------
በእንስሳ ጤንነትና በአካባቢ ላይ ---------------------------------------------------
ጉዳት እንዳይከተል ለመከላከል ከሌለ ምክንያቱ ቢገለፅ-----------------------------------------------------------
የሚጠቀምበት ዘዴ ---------------------------------
ውስጣዊ የአካባቢ ደህንነት አለ የለም
መከታተያና መቆጣጠሪያ ዘዴ ካለ ምንነቱና ውጤቱ ቢገለፅ -------------------------------------------------
------------------------------------
ከሌለ ምክንያቱ ቢገለፅ-----------------------------------------------------------
-----------------------------------
የአካባቢ አያያዝን በፋብሪካው አለ የለም
ለመተግበር ከፋብሪካው ውጪ ካሉ
ግለሰቦች ጋር ምክክር

5
 5. የብክለት ቁጥጥር መረጃ አያያዝና አጠቃቀም
የአካባቢ ብክለት ይመዘገባል አይመዘገብም
ቁጥጥር መረጃ የሚመዘገብ ከሆነ ዋና ዋና መረጃ ይገለፅ -----------------------------------------------------------
አያያዝና --------------------------------------------------------------------------------------------
አጠቃቀም አይመዘገብም ከሆነ ምክንያቱ ቢገለፅ------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
የብክለት ያቀርባል አያቀርብም
ቁጥጥር የሚቀርብ ከሆነ የቀረበለት መስሪያ ቤትና የቀረበው ዘገባ በቁጥር -----------------------------
ዓመታዊ ዘገባ --------------------------------------------------------------------------------------------------
ስልጣን አይቀርብም ከሆነ ምክንያቱ ቢገለፅ--------------------------------------------------------------------
ለተሰጠው አካል --------------------------------------------------------------------------------------------------
6. ከአካባቢው ህብረተሰብ ጋር ያለው ግንኙነት
ከድርጅቱ ከሚመነጨው በካይ አለ የለም
ነገር ጋር በተያያዘ የቀረበ
ካለ አቅራቢው አካል፣ ይዘቱና የተሰጠ ምላሽና ግብረ መልስ ------------------
ቅሬታ
---------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------
በአካባቢ አያያዝ ህብረተሰቡን አለ የለም
ለማሳተፍ የተደረገ ጥረት ካለ ጊዜው ቦታውና ይዘቱ ----------------------------------------------------------
-----------------------------
ለአካባቢው ማህበረሰብ ልማት አለ የለም
የተደረገ አስተዋፅኦ ካለ ጊዜው ቦታውና ይዘቱ ----------------------------------------------------------
-----------------------------
በአካባቢ አያያዝ ረገድ ልዩ ይሰጣል አይሰጥም
ድጋፍ ለሚሻ የህብረተሰብ ከተሰጠ ይዘቱ ------------------------------------------------------------------------
ክፍሎች የተለየ ትኩረት --------------------
ካልተሰጠ ምክንያቱ -------------------------------------------------------------------
------------------------------
7. የፋብሪካው ሰራተኛ የሙያ ደህንነትና ጤንነት አጠባበቅ / OSH/
 የሰራተኛው የግል ደህንነት መጠበቂያ / PPE / እንደየስራው ባህሪ
1. የሰራተኛው የግል ተሟልቷል አልተሟላም
ደህንነት መጠበቂያ ካልተሟላ ምክንያቱ ቢገለጽ ----------------------------------------------------------
/PPE/ ----------------------------------
Nose mask, Ear- muffs,  ሰራተኛው የግል ደህንነት መጠበቂያ መሳሪያን ጥቅም ላይ ስለማዋሉ
Helmets, Boots, ክትትል
Gloves, Googles, etc ይደረጋል አይደረግም
 መሳሪያዎቹ ጥራታቸውን የጠበቁ ናቸው
2. የመጀመሪያ ደረጃ  የመጀመሪያ ደረጃ እርዳታ መስጫ ሳጥን አለ

6
 እርዳታ መስጫ ሳጥንና  ክሊኒክ አለ
ክሊኒክ First Aid kit/  የመጀመሪያ ደረጃ እርዳታ መስጫ መሳሪያ ተሟልቷል
Clinic  በመጀመሪያ እርዳታ መስጫ የሰለጠነ ሰራተኛ አለ
3. የእሳት አደጋ  የእሳት አደጋ መከላከያ አለ
መከላከያ / Fire  ካለ የአገልግሎት ዘመኑ ያላበቃ ነው
Extinguisher/  በእሳት አደጋ መከላከል የሰለጠነ ሰራተኛ አለ
4. የስራ ላይ አደጋ  የአደጋ ምልክቶች በአስፈላጊ በቦታቸው ሁሉ አለ
/Occupational Health/  የአደጋ ምልቶች ገላጭ ናቸው
 የአደጋ ምልክቶች በግልጽና በቀላሉ የሚታዩ ቦታዎች ላይ ይገኛሉ
 የስራ ላይ አደጋ ይመዘገባል
 የስራ ላይ አደጋ ዘገባ /Accident Report/ ይዘጋጃል
5. ምቹና ጤናማ የስራ  በቂ ብርሃን /Light/ አለ
ቦታ  ብርሃኑ ተፈጥሯዊ ወይም ሰው ሰራሽ ነው
 ከፍተኛ ድምጽ/Noise pollution/ አለ
 ድምጹን ለመቀነስ የተሰራ ስራ
 የሙቀት ጫና/Heat stress / አለ
 የሙቀት ጫናን ለመከላከል በቂ ቬንትሌሽን ሲስተም አለ
 የስራ ቦታ አካባቢ ማሽኖች መስመር ተከልሏል
 የመመገቢያ ቦታ አለ
 የመታጠቢያና መፀዳጃ ቤት በወንድና በሴት ተለይቶ
 የሙያ ደህንነት ጤንነት አጠባበቅ ኮሚቴ /Saftey Committee/
አለ
6. ስለስራ ላይ ደህንነት  መደበኛ የስልጠና ፕሮግራም ለሰራተኞች ይሰጣል
የግንዛቤ ማስጨበጫ  ድንገተኛ አደጋ ባጋጠመ ጊዜ የተቋሙ ሰራተኞች ምን ማድረግ
መድረክ እንዳለባቸው የሚያሳይ ምልክት አለ
 የተቋሙ የአካባቢ ፖሊሲ በሰራተኞች ይታወቃል

8. በክትትል ወቅት የተሰጠ አስተያየት …………………………………………

……………………………………………………………………………………………………
…………………………
9. የተሰጠ የመፍትሔ ሀሳብ ………………………………………………………………
……………………………………………….…………………………………………
10. የተወሰደ የማስተካከያ እርምጃ ………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
11. ክትትል እና ቁጥጥር ያደረጉ ባለሙያዎች
1. ስም ………………………………… ፊርማ ………………. ቀን ………………
2. ስም ………………………………… ፊርማ ………………. ቀን ………………
3. ስም ………………………………… ፊርማ ………………. ቀን ………………

12. የተቋሙ ኃላፊ / የቅርብ ተጠሪ

ስም ………………………………… ፊርማ ………………. ቀን ………………
13. ያጸደቀው የስራ ኃላፊ
ስም ………………………………… ፊርማ ………………. ቀን ………………
7