คาสรรพนาม

คาสรรพนาม คือ คาที่ใช้แทนคานาม แบ่งเป็น 5 ชนิด คือ

1. คาบุรุษสรรพนาม แบ่งเป็น ๓ ชนิด ดังนี้

1.1 คาสรรพนามบุรุษที่ 1 ใช้แทนผู้พูด เช่น ข้าพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้า อาตมา
ผม ดิฉัน ฉัน
1.2 คาสรรพนามบุรุษที่ 2 ใช้แทนผู้ฟัง ได้แก่ คุณ ท่าน เธอ โยม
1.3 คาสรรพนามบุรุษที่ 3 ใช้แทนผู้ที่กล่าวถึง ได้แก่ พระองค์ ท่าน เขา มัน

2. คาสรรพนามชี้เฉพาะ ใช้แทนคานามเพื่อบอกระยะให้รู้ว่าใกล้หรือไกล เช่น นี่ โน่น นี้

นั้น โน้น
นี่ ใช้แทนคานามที่อยู่ใกล้ตัวผู้พูดที่สุด
นั่น ใช้แทนคานามที่อยู่ห่างออกไปจากตัวผู้พูดไม่มากนัก
โน้น ใช้แทนคานามที่อยู่ไกลจากตัวผู้พูดออกไปอีก

ข้อสังเกต คาสรรพนามชี้เฉพาะสามารถใช้ตามหลังคากริยาหรือใช้ขึ้นต้นประโยค และเมื่อใช้

ขึ้นต้นประโยค อาจตามด้วยคานามหรือคากริยาก็ได้ เช่น

 ดูนั่นสิ (นั่น เป็นคาสรรพนามชี้เฉพาะ ตามหลังคากริยา ดู)

 นีร่ ่มของใคร (นี่ เป็นคาสรรพนามชี้เฉพาะ ใช้ขึ้นต้นประโยคและตามด้วยคานาม)
 โน่นอยู่ตรงโคนต้นไม้ (โน่น เป็นคาสรรพนามชี้เฉพาะ ใช้ขึ้นต้นประโยคและตามด้วย
คากริยา)
 3. คาสรรพนามไม่ชี้เฉพาะ ใช้แทนคานามที่ไม่กาหนดแน่นอนว่าหมายถึงผู้ใด อะไร สิ่งใด
หรือสถานที่ไหน เช่น ใคร อะไร ไหน

ข้อสังเกต คาสรรพนามไม่ชี้เฉพาะเป็นประโยคที่ไม่ต้องการคาตอบ

4. คาสรรพนามถาม ใช้คาเดียวกับคาสรรพนามไม่ชี้เฉพาะ แต่ใช้แทนคานาม

ในประโยคคาถามหรือแสดงความสงสัย ได้แก่คาว่า ใคร อะไร ไหน

5. คาสรรพนามแยกฝ่าย ใช้แทนคานามหรือคาบุรุษสรรพนามที่อยู่ข้างหน้า เพื่อแสดงว่ามี

หลายฝ่ายหลายส่วน แต่ละฝ่ายแต่ละส่วนแยกกันทากริยาใดกริยาหนึ่งหรือมากกว่า มี 3 คา
ได้แก่ บ้าง ต่าง กัน

ชนิดของคาสรรพนาม
คาบุรุษสรรพนาม
คาสรรพนามชี้เฉพาะ
ตัวอย่างคาสรรพนาม
ฉัน ดิฉัน ผม ข้าพจ้า เรา พวกเรา เธอ
คุณ เขา ท่าน พระองค์
นี่ นั่น โน่น นู่น นี้ นั้น โน้น นู้น

คาสรรพนามไม่ชี้เฉพาะ ใคร ใครๆ ไหน ใด อะไร

คาสรรพนามถาม ใคร อะไร ไหน

คาสรรพนามแยกฝ่าย บ้าง ต่าง กัน

 ใบงาน เรื่อง คาสรรพนาม

1. ให้นักเรียนขีดเครื่องหมาย  หน้าคาบุรุษสรรพนาม

1.................กระผม 2. .................ปากกา

3.................กระถาง 4. .................เธอ

5.................โยม 6. .................โรงเรียน

7.................ดินสอ 8. .................อะไร

9....................ท่าน 10. .................มัน

11.................พระองค์ 12. .................คุณครู

13.................นี่ 14. .................เขา

15. .................บ้าง
 ใบงาน เรื่อง คาสรรพนาม

2. ให้นักเรียนเติมคาสรรพนามแทนผู้พูด ผู้ฟัง และผู้ที่กล่าวถึงให้เหมาะสม

1. นายไกรภพ รักดี เขียนหนังสือกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ดังนี้

ขอเดชะ......................................................................ปกเกล้าปกกระหม่อม
...................................................นายไกรภพ รักดี ขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาส กราบ
บังคมทูลพระกรุณาทรงทราบฝ่าละอองธุลีพระบาท......
ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ขอเดชะ

2. ...............................เป็นเจ้าอาวาสวันนี้มาได้ 20 ปีแล้ว

3...................................ขอนิมนต์...............................ไปงานทาบุญบ้านในวันจันทร์เจ้าค่ะ

4. ครูบาอาจารย์เป็นผู้มีพระคุณ..................................................จึงรักและเคารพ...................เสมอ

5. สุนัขของ...................................ถึงจะตัวเล็กแต่..............................ก็เห่าเสียงดังมาก

6. คุณครูพา....................................ไปทัศนศึกษาที่สวนสัตว์ดุสิต

7. ..............................อยากให้.........................เป็นธุระเรื่องการจัดงานวัดในปีนี้

8. แก้วตา ทาไม.............................ไม่มาโรงเรียนเมื่อวานนี้

9. .................................กาลังทาความสะอาดห้องเรียน

10. คุณแม่สอน.................................ให้รู้จักประหยัด
 ใบงาน เรื่อง คาสรรพนาม

3. ขีดเส้นใต้และบอกชนิดของคาสรรพนามในประโยค

1. เขาได้รับรางวัลเหรียญทองจากการแข่งขันกรีฑา

............................เป็นคา.........................................................................
2. นักเรียนต่างทางานของตน ไม่มีใครเล่นหรือคุยเลย
............................เป็นคา.........................................................................
............................เป็นคา.........................................................................
3. หนังสือที่เธอต้องการอยู่นั่นไง
............................เป็นคา.........................................................................
............................เป็นคา.........................................................................
4. มะนาวถามพลอยว่า “นี่คืออะไร”
............................เป็นคา.........................................................................
............................เป็นคา.........................................................................
5. ใครๆ ก็ชอบไปเที่ยวสวนสนุก
............................เป็นคา.........................................................................