Professional Documents
Culture Documents
KIERKEGARDI
KIERKEGARDI
Argumenton me fakte se pse njeriu kalon në gjendje ankthi kur është i lirë.
Soren Kirkegard lindi në 1813 në Kopenhagen . Kirkegard një njeri i thellë, mendjehollë e zemërmadh spikati
në rrethet intelektuale të shoqërisë së lartë daneze, vdiq në një moshë shumë të re (37vjec) pas përjetimit të
një situate shtypëse në familje, depresive që coi dhe në fundin e jetës së tij.
Askush në botë nuk thotë dot përse ti ekziston. Por me që je këtu, puno për t’i dhënë një kuptim ekzistencës
tënde.”
Filozofia e shekullit XIX u përfshi në një sërë problematikash, e tillë ishte dhe filozofia e Kirkegardit që u përfshi
në këto problematika. Ajo dha një alternativë të re në mendimin filozofik: individualizmin.
Si arsyetonte Kirkegard?
Individi është ekzistenca e vetë qenies njerëzore. Nëpërmjet individit ekziston shoqëria dhe jo e kundërta. Kur
fliste për individin, ai kishte parasysh individin si të tillë, pra një ekzistencë konkrete me një përcaktim të qartë.
Individi ishte ai që përcaktonte llojin dhe jo lloji individin, sepse tek kafshët nuk ekziston individi. Zgjedhet që
bën individi janë përcaktuese në jetën e tij dhe të vështira. Vendosja e individit përballë zgjedhjeve e vendos
atë në gjendje ankthi. Në konceptin e ankthit Kirkegard do të thotë të humbasësh siguri filozofike, teologjike
apo politike.
Si mund të gjejmë kuptim në një botë ku nuk ka zot, dhe ku çdo veprim është zgjedhje?
Për këtë Kirkegard ju rikthye idesë së Zotit. Sipas tij Zoti ishte i nevojshëm për të mos e futur individin në
gjendjen e ankthit. Liria është mundësi zgjedhjesh. Nëse i bëjmë vetë zgjedhjet do të mbajmë edhe përgjegjësi
për to. Ndaj, sa më shumë liri aq më shumë përgjegjësi. Kjo shkakton gjendje ankthi.
-stadi estetik (drejtohet nga nevoja si bukuria, kënaqësia, shkelen rregullat morale për hir të kënaqësisë).
-stadi etik (i angazhimit, i besnikerisë, i martesës përballet me vuajtjet e jetës, i nënshtrohet jetës).