Soru 1
I. Evrenin ana maddesi nedir?
II. İnsan eylemlerinde özgür müdür?
III. Yalnızca maddesel varlıklar mı vardır, yoksa
tinsel varlıklar da var mıdır?
IV. Varlık var mıdır?
V. Varlık kaç tarzdadır?
Aşağıdakilerden hangisi ontolojiye ait bir soru
değildir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Soru 2
• Evren akıllı bir düzen içinde mi çalışmaktadır?
• Evren ve insan ilişkisinde zaman kavramının
yeri nedir?
• Evrenin tözü nedir?
• Var olmanın koşulu nedir?
Aşağıdakilerden hangisi verilen sorulara bir
cevap olamaz?
A) Bir ırmakta iki kez yıkanılmaz, her şey değişir.
B) Evrende rastlantıya yer yoktur.
C) Var olan her şeyin temeli maddedir.
D) Varlık onu algılayan özneye bağlıdır.
E) Bilginin kaynağı duyumdur.
Soru 3
Astronomi, uzayı; biyoloji, canlıları; psikoloji ise
insan davranışlarını inceler. Bütün bunlarda ortak
olan ise var olan şeyler olmalarıdır. Bu bizi varlık
hakkındaki en temel soruya götürür.
Parçada söz edilen durumla ilgili felsefe disiplini
ve disiplinin temel sorusu aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ontoloji - Varlık nedir?
B) Epistemoloji - Doğru bilgi mümkün müdür?
Soru 6
Hobbes’a göre her varlık cisimdir ve cisimdeki her
olay bir harekettir. Ruh da bir cisim olduğuna
göre algılarımızın, duygularımızın ve
düşüncelerimizin temelinde maddi hareketler
vardır.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi
Hobbes’un varlık görüşüyle bağdaşmaz?
A) Ruhsal ve cisimsel varlıklar mekanik hareket
kanunlarına bağlıdır.
B) Var olan, duyusal yoldan algılanabilendir.
C) Cisimler var olanların temelini oluşturur.
D) Ruhsal olayların temelinde madde bulunur.
E) Var olan her şeyin özü ruhtur.
Soru 7
Aydınlanma, insanın kendi suçu ile düşmüş
olduğu bir ergin olmama durumundan
kurtulmasıdır. İnsanoğlu Orta Çağ boyunca akıl
anahtarlarının tek sahibi konumundaki kilisenin
varlık anlayışını sorgulamaksızın kabul etmek
yerine, artık aklının anahtarını eline alarak
kullanma cesaretini göstermiştir. Fakat aşırı
mekanik ve aklı kutsayan yeni yaklaşımlar
nedeniyle bu kez de, insanın duygu varlığı olduğu
gerçeği yadsınmaya başlamıştır. Romantizm bu
nedenle 18. yüzyılda bilim ve aklın karşısına
duygu ve sanatı koyarak, yaratıcılıkta özgürlük ve
coşkunluğu öne çıkarmıştır.
Parçadan yola çıkılarak aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Aydınlanma öncesi dönemde dini ve
geleneksel düşünceler ağır basmaktadır.
B) Romantizm aklı kutsayan düşünceler yerine
insani duyguları öne çıkarmıştır.
C) Varlığa dair düşünceleri belirleyen kriterler
zaman içinde değişim göstermiştir.
D) Varlığa bakış ölçütleri zamanla değişse de, dini
ve geleneksel düşünce her zaman hakim
olmuştur.
E) Aydınlanma dönemi, insanlığın aklın
rehberliğinde ilerleyeceği inancını taşır.
Soru 8
C) Etik - Evrensel ahlaki ilkeler var mıdır?
D) Epistemoloji -Bilginin kaynağı nedir?
E) Ontoloji -Evrende amaçlılık var mıdır?
Soru 4
“İnsanoğlu evrende olan biteni anlamak için
felsefe öncesi dönemde mitolojileri, İlk Çağ’da
doğa olayları üzerinden bir öz bulma çabasını,
Orta Çağ boyunca ise yüce bir gücün kudretini
gerekçe göstererek açıklamaya çalışmıştır.
Rönesans sonrası ise aklı temel alan açıklamalara
yönelim göstermiştir. Artık gerek teolojik,
gerekse metafizik dönemler bitmiş, bilimin
aydınlığında pozitif bir döneme geçilmiştir. Bu
nedenle felsefede metafizik unsurlar artık
önemini yitirmiştir.” diyen bir filozofun görüşü
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Varlığa ilişkin bilgi akılla elde edilir.
B) Varlık hem ruh hem maddedir.
C) Varlık fenomendir.
D) Var olan her şeyin temeli maddeseldir.
E) Varlığa ilişkin gözlemlenebilir olgu ve olaylar
bilinebilir.
Soru 5
• Varlığın niceliği nedir?
• Varlığın niteliği nedir?
• Varlık var mıdır?
• Gördüklerimiz gerçek midir?
Bu sorularla aşağıdaki seçeneklerde verilen
cevaplar eşleştirildiğinde hangisi açıkta kalır?
A) Varlık birbirine indirgenemez iki tözden oluşur.
B) Varlık ilk kez Aristoteles tarafından
tanımlanmıştır.
C) Varlık dış dünyada gördüklerimizden ibarettir.
D) Var olan her şeyin özü maddedir.
E) Varlık esasen yoktur.
Felsefenin ele aldığı “varlık” kavramı ile bilimin
kullandığı “varlık” kavramı aynı anlama gelmez.
Felsefe için varlık, her şeyden önce bir şüphe
konusudur. Oysa bilim için varlık, gündelik yaşam
dilinin ifade ettiği her bir somut nesneden başka
bir şey değildir.
Buna göre bilimin varlığa yaklaşımı için
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Varlığın nasıl olması gerektiğini araştırır.
B) Yeni varlık türleri tasarlar.
C) Varlığı maddi olarak görür ve inceler.
D) Varlıkları düşünsel ve gerçek olarak sınıflar.
E) Varlıkları değerli ve değersiz olarak ayırır.
Soru 9
Günlük yaşamın sorgulayıcı olmayan akışı
içerisinde varlık kavramı pek fazla dikkat çekmez.
Fakat ihtiyaç duyulan bir nesnenin var olup
olmadığı dikkat çeker. Oysaki bir filozof için var
olmanın ne olduğunu düşünmek yaşamanın
doğrudan kendisidir.
Buna göre felsefenin varlığa yaklaşım tarzı için
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Felsefe güncel olmayan varlıklara yönelir.
B) Felsefe varlık olmanın ne olduğunu sorun
edinir.
C) Felsefe varlık olmanın işlevselliğini sorgular.
D) Felsefe neyin var olması gerektiğini sorgular.
E) Felsefe yaşamsal ihtiyaçlar için varlığın
değerini sorgular.
Soru 10
Felsefe tarihi içerisinde filozoflar var olanı
tanımlamak için varlığın gerisinde, ona temel
olan bir şey aramışlardır. Herakleitos varlığın ilk
nedenine “ateş” derken, Demokritos var olanın
temelinde “atomlar” olduğunu söylemiştir.
Platon’ da ise değişen dünyanın varlık sebebi
değişmeyen, maddi olmayan “idea”dır.
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Varlık en son şeydir.
B) Var olan her şey gerçektir.
C) Var olanların gerisinde genel bir ilke vardır.
D) Varlık, felsefenin konusu dışında kalmaktadır.
E) Varlığı anlamak için olgusal dünyayı incelemek
yeterlidir.
CEVAPLAR: 1-B    2-E    3-A    4-E    5-B    6-E    7-D    8-C    9-B    10-C