Shkolla e Mesme Elektroteknike: ”Gjin Gazulli”

Lënda: Edukate Fizike

Tema: Historia e futbollit

Punim seminarik

Prof: Petrit Rama

Nx: Norik Jashari

Përmbajtja

1.hyrje

2.tema

3.perfundimi

Hyrje
Historia e Futbollit

Më shumë se 240 milionë njerëz në mbarë botën luajnë

futboll rregullisht sipas Federatës Ndërkombëtare të
Futbollit (FIFA). Loja ka evoluar nga sporti I goditjes së një
topi rudimentar të fshehur të kafshëve në sportin e
Kupës së Botës që është sot.

Të dhënat e gjurmojnë historinë e futbollit më shumë se

2000 vjet më parë në Kinën e lashtë. Greqia, Roma dhe
pjesë të Amerikës Qendrore gjithashtu pretendojnë se e
kanë filluar këtë sport; por ishte Anglia ajo që kaloi
futbollin, ose atë që britanikët dhe shumë njerëz të tjerë
në mbarë botën e quajnë “futboll”, në lojën që njohim
sot. Anglezëve u vlerësohet regjistrimi I rregullave të
para uniforme për këtë sport, duke përfshirë ndalimin e
goditjes së kundërshtarëve dhe prekjen e topit me duar
Me zhvillimin e sportit, u zbatuan më shumë rregulla dhe
u vendosën më shumë pika historike. Për shembull,
goditja e penalltisë u prezantua në vitin 1891. FIFA u bë
anëtare e Bordit të Shoqatës Ndërkombëtare të Futbollit
të Britanisë së Madhe në 1913. Kartonët e kuq dhe të
verdhë u prezantuan gjatë finaleve të Kupës së Botës
1970. Ndryshimet më të mëdha të fundit përfshijnë
ndalimin e portierëve nga trajtimi i pasimeve të
qëllimshme në 1992 dhe goditjet nga pas duke u bërë
penallti me karton të kuq në 1998.

Tema

Disa nga lojtarët më të mirë gjatë historisë përfshijnë

Pele (Edson Arantes Do Nascimento) nga Brazili, I cili
shënoi gjashtë gola në Kupën e Botës 1958 dhe ndihmoi
Brazilin të fitonte titullin e tij të parë; Lev Yashin nga
Rusia, I cili pretendoi se kishte pritur më shumë se 150
goditje nga penalltia gjatë karrierës së tij të
jashtëzakonshme të golit; dhe Marco Van Basten nga
Hollanda, I cili fitoi disa çmime shumë prestigjioze të
futbollit vetëm gjatë një viti. Ka shumë debate se cilët
janë futbollistët më të mëdhenj të të gjitha kohërave; por
lojtarë si Zinedine Zidane, Diego Maradona, Michel
Platini, Lionel Messi dhe Roberto Baggio bëjnë pothuajse
çdo listë.
Ndeshjet më të mira të futbollit në histori përfshijnë
ndeshjen e vitit 1953 midis Hungarisë dhe Anglisë gjatë
së cilës Anglia u mund në shtëpi për herë të parë në
histori. Hungarezi Nandor Hidegkuti shënoi golin e parë
në vetëm 90 sekonda, duke mahnitur lojtarët britanikë.
Një tjetër ndeshje e rëndësishme në historinë e futbollit
ishte finalja e Kupës së Botës 1970 midis Brazilit dhe
Italisë gjatë së cilës Pele u hap duke shënuar një goditje
me kokë dhe dy gola të tjerë pasues. Shumë kujtojnë
gjysmëfinalen e Kupës së Botës midis Gjermanisë
Perëndimore dhe
Francës në 1982, kur lojtari francez Alain Giresse kaloi

Francezët në avantazh 3-1, më pas pa teksa Karl-Heinz

shënoi një gol të jashtëzakonshëm rikthimi. Gjermanët
perëndimor fituan me penallti, që ishte hera e parë që
një ndeshje e Kupës së Botës përfundon në këtë mënyrë.

Sot ka shumë stadiume të jashtëzakonshme futbolli në

mbarë botën. Disa nga stadiumet më të mirë në historinë
e
Futbollit përfshijnë Nou Camp në Barcelonë, Spanjë, I cili
mbetet stadiumi më I madh I futbollit në Evropë; vendi
prej
Pelushi I Louis II në Monte Carlo, Monako, I cili njihet si
një nga stadiumet më komode në botë; dhe Stadiumi
Ndërkombëtar Yokohama në Yokohama, Japoni, I cili
konsiderohet si vendi më I teknologjisë së lartë në botë
për shkak të çatisë së tij të lëvizshme, ekraneve të mëdha
të riprodhimit dhe qindra dritave për të eliminuar çdo
aluzion të hijeve në fushë.
Zbulime të mundshme në historinë e futbollit
Për më shumë se një shekull, pavarësisht protestave nga
italianët, Anglia vlerësohet se ka lindur futbollin modern.
Një pretendim që dukej mjaft solid deri në vitin 2011, kur
një zbulim tronditës nga historianët gjurmoi rrënjët e
futbollit në një vend mjaft të jashtëzakonshëm. Një libër I
zbuluar, I titulluar Vocabula, dukej se e ktheu në kokë
historinë e futbollit. Shkruar nga një Aberdonian (qytetar
I Aberdeen-it në Skoci) ai detajonte një lojë në të cilën dy
skuadra luanin me një top në një fushë afërsisht të
madhësisë së fushave të rregullores aktuale. Jo vetëm
kaq, por u përmendën edhe terma si portier (portier),
gjuajtje dhe ndërrim të pjesëve. Si e hedh poshtë këtë
pretendimin e Anglisë, mund të mendoni? Epo, ky tregim
u shkrua në shekullin e katërmbëdhjetë, më shumë se
400 vjet përpara se të formohej FA angleze.

Jo mjaftueshëm? Epo, një futboll I gjetur pas një muri në

Kështjellën Stirling është datuar dhe emëruar si më I
vjetri në botë. Ajo daton në shekullin e pesëmbëdhjetë.

Më në fund, klubi më I vjetër u formua në 1824 në

Edinburg nga John Hope. Arsyeja e vetme që FIFA nuk e
kurorëzon zyrtarisht me atë nder është se klubi pushoi së
ekzistuari pas 17 vitesh.

Fakte novatore, jam I sigurt që do të pajtoheni. A do të

ishte ndonjëherë një surprizë, duke pasur parasysh se
themeluesi I FA angleze ishte një skocez që ndoshta u
transmetoi breza njohurish futbolli fqinjëve të tij përtej
kufirit? Skocia ishte gjithashtu vendi që shpiku lojën
poseduese, duke përdorur pasime të shkurtra për të
ngritur në fushë në pozicione të rrezikshme në vend të
goditjes së topit të gjatë dhe taktikave të Hope në
praktikë më parë.
Përfundimi

Futbolli ka një histori të gjatë dhe të lavdishme. Metodat

e tij janë rafinuar dhe përmirësuar gjatë shekujve për të
na dhënë mbretin e të gjitha sporteve. Skocia, me të
drejtë, mund të pretendojë titullin si shtëpia e saj.
Domethënë aktualisht. Kush e di, ndoshta dikush me
hundë për historinë dhe pak vendosmëri do të zbulojë
prova për të hedhur poshtë pretendimin e Calendonias
në të ardhmen. Deri atëherë, Skocia mund të rimarrë me
krenari mantelin si shtëpia e futbollit botëror.