Karta pracy do dzieła sztuki

Wit Stwosz, ołtarz w kościele Mariackim w Krakowie

Przyjrzyj się reprodukcji ołtarza Wita Stwosza (podręcznik, s. 143) i wykonaj polecenia.

1. Ołtarz składa się z pięciu części: centralnej oraz zamocowanych po bokach dwóch par
skrzydeł (nieruchomej i ruchomej, zamykającej szafę środkową). Jest zatem
A. dyptykiem.
B. tryptykiem.
C. poliptykiem.

2. Część centralna jest podporządkowana dwóm tematom. Określ, czego dotyczy każdy
z tematów.

• Wniebowzięcie Maryi Panny

• Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny
3. Płaskorzeźby wykonane na skrzydłach ilustrują „sześć radości Marii”. Rozpoznaj
zaprezentowane na nich sceny biblijne.

a) po lewej:

• narodziny Jezusa Chrystusa

• pokłon trzech króli
• zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny

b) po prawej:

• Zesłanie Ducha Świętego

• Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa
• Wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa

4. Ołtarz zawiera w sumie około 200 rzeźbionych postaci. Są to

A. pełne rzeźby oraz płaskorzeźby.
B. wyłącznie płaskorzeźby.
C. wyłącznie pełne rzeźby.

5. Ilu apostołów bierze udział w scenie centralnej u dołu ołtarza?

W scene udział bierze 12 apostołów

6. Opisz, jak artysta wyobrażał sobie Matkę Boską w chwili śmierci.

Artysta przedstawia Matkę Boską jako drobną kobietę o smukłej i spokojnej twarzy.
Jest ona skulona, jeden z apostołów przytrzymuje ją, żeby nie upadła. Nie widać, żeby
cierpiała.
7. Porównaj sposób ujęcia Maryi z wyobrażeniem apostołów.

Maryja:
- wyidealizowana
- smukła twarz
- delikatność

Apostołowie:
- brak idealizacji
- wyraziste twarze pełne emocji
- realizm

8. Wyjaśnij, dlaczego postacie z części centralnej ołtarza umieszczone u góry są mniejsze od

tych na dole.

Autor w swym dziele zastosował perspektywę. Chciał podkreślić odległość między

niebem a ziemią, między strefą ziemską (profanum) a strefą niebiańską (sacrum).
Podkreślił również ważność Maryi i apostołów nad innymi postaciami
9. Za pomocą jakich środków artysta uzyskał efekt monumentalizmu w środkowej części
ołtarza? W odpowiedzi uwzględnij wskazane elementy.

Elementy sceny Charakterystyka

wielkość figur Artysta stworzył figury o nadnaturalnych wielkościach

tło Jednolite, ciemne, poczucie głębi

rekwizyty Głównym rekwizytem w środkowej części ołtarza są złote zdobienia

10. Spośród podanych cech zaznacz te, które wskazują na styl gotycki ołtarza.

szafkowa konstrukcja ołtarza, postacie w kontrapoście, neutralne tło, wzrok postaci

skierowany głównie na wprost, drewno jako materiał, realizm w przedstawianiu postaci,
ornamentyka nawiązująca do architektury, uwzględnienie postaci mecenasów